ZO Magazine oktober 2018

DE LOGISTIEK ACHTER E-COMMERCE / Vandaag gehaald, morgen bezorgd

MAAND VAN DE CYBERSECURITY / Wat doen tegen onlineboeven?

Het UNIZO-magazine voor de Limburgse zelfstandige ondernemer / Oktober 2018

VERSCHIJNT 1 X PER MAAND - 98STE JAARGANG - P912078 - GENT X - NUMMER 8

Ondernemers met een beperking

LIMBURG / Marcells Journey: Nele Verrezen en Karen Geรถcze von Szendroi

Ook doof kun je naar klanten luisteren VERSTERKT ONDERNEMERS

U HEEFT NU MEER DAN 15 900 REDENEN OM EEN BRUSSELAAR AAN TE WERVEN. Romain (Anderlecht), zoekt werk in de Horeca.

“HET CONTACT MET KLANTEN VERLOOPT ALTIJD ZEER VLOT.”

15 900 EURO AAN PREMIES: GENIET NU VAN ACTIVA.BRUSSELS. Wanneer u een Brusselaar aanwerft via Select Actiris, de gratis advies- en rekruteringsdienst van Actiris, staat u als eerste in de rij voor de premie activa.brussels. Want wij stellen u kandidaten voor die voldoen aan de juiste voorwaarden.

Wist u trouwens dat uw kandidaat in aanmerking komt voor activa.brussels vanaf de eerste dag van zijn inschrijving bij Actiris als hij een stage of opleiding heeft gevolgd via Actiris, VDAB Brussel of Bruxelles Formation?

Ontdek activa.brussels en tal van andere goede redenen om te rekruteren via Select Actiris op www.actiris.be/activabrussels.

2 - ZO oktober 2018 Met de steun van het Europees Sociaal Fonds

DANNY OPENT

Morgen zal ik opnieuw moeten bijleren Toen ik nog op de schoolbanken zat, wilden mijn ouders dat ik in de eerste plaats een diploma behaalde. Een goede reflex - zeker in die tijd - want zo’n diploma stond voor ‘verworven kennis’ waarmee je het kon maken op de arbeidsmarkt. Nu ik zelf ouder ben, hoop ook ik dat mijn twee dochters later een mooi diploma behalen. Eventueel in een technische of technologische richting, want onze arbeidsmarkt kan wel wat extra afgestudeerden gebruiken, en meer dan ooit meisjes, uit die richtingen. Tijdens onze STEM Techclass-dag van de afgelopen maand hebben we die boodschap nog eens extra in de verf gezet.

FOTO Luc Daelemans

Toen ik op zoek ging naar werk, was mijn diploma de belangrijkste referentie. Nu, meer dan twintig jaar later, is die waarde een pak relatiever. Er is de afgelopen decennia zoveel gebeurd en geëvolueerd waarvan we het bestaan op de schoolbanken niet eens konden vermoeden. Niet mijn diploma op zich, maar de kennis, inzichten en competenties die daarop voortbouwen – door levenservaring, bijscholing, de omgang met mensen… vormen vandaag de essentie van wie ik ben en wat ik kan. En ook morgen zal ik opnieuw iets (moeten) bijleren. Dat geldt voor ons allemaal.

Een diploma blijft een goede basis, maar de vaardigheden die je verwerft en ontwikkelt, daar gaat het in de praktijk om. Daarom ook pleiten we vanuit UNIZO voor het omvormen van Syntra tot een Kenniscentrum voor Levenslang Leren.

We kennen allemaal mensen die het hebben gemaakt zonder diploma, en dankzij hun inzet.

DANNY VAN ASSCHE UNIZO-GEDELEGEERD BESTUURDER verwacht reacties en suggesties op Danny.VanAssche@unizo.be

We kennen allemaal mensen die het hebben gemaakt dankzij hun inzet en capaciteiten, zonder diploma. Terwijl anderen, mét een diploma, het vermogen missen - of er te weinig in investeren om het ver te schoppen.

Voor scholen betekent dit dat ze zich niet enkel mogen focussen op de overdracht van kennis, maar meer dan ooit de aanwezige competenties bij leerlingen moeten ontwikkelen, zoals serieel ondernemer Jurgen Ingels aangeeft in een interview in dit blad.

Voor onze werkgevers betekent het dat ze zich bij het zoeken naar medewerkers niet mogen blind staren op diploma’s - of het eventueel gebrek daaraan, maar dat ze meer dan ooit op zoek moeten naar de broodnodige competenties. Vanuit UNIZO Onderwijs & Ondernemen en UNIZO Jobstap zetten we hier volop mee op in.

ZO oktober 2018 - 3

ZO Magazine in oktober STAND VAN ZAKEN

HET GESPREK

Een bloemlezing uit de actualiteit. Moet er nog stroom zijn?

Serie-ondernemer Jurgen Ingels spreekt vrijuit. Altijd.

22

8 DOSSIER E-commerce neemt toe. We reisden mee met een pakje..

14 ELKE MAAND 6 Samen werkt / 28 De werkplek / 49 Pech gehad / 56 De waaromvraag / 58 Column De zaakwaarnemer

Uw eerstvolgende ZO Magazine verschijnt samen met de ZO Adviesbrief op 15 november 2018.Â

COLOFON Directeur MarCom Luc Missinne

Senior writer Herman Van Waes

Eindredacteur Filip Huysegems

Redacteurs Paulien Coenaerts Sanderijn Vanleenhove Filip Horemans

Management Assistant MarCom Jurgen Muys

V.U UNIZO vzw Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel: 02 212 25 53 zo@unizo.be www.unizo.be

RECLAMEREGIE Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem Tel: 09 360 62 16 www.trevi-regie.be

CONCEPT & VORMGEVING Wils-Peeters www.wils-peeters.be VORMGEVING Proforma Advertising www.proforma.be

Mag ik mijn gevel verven in de kleur die ik wil?

Check het onmiddellijk in de nieuwe

ADVIESBRIEF

SNELFIE Pascale Naessens als onderneemster.

5 vragen, 5 antwoorden

37 BIJZONDERNEMEND

REPORTAGE

Een leeuw voor de hommels. Biobest doet ‘t beter dan goed.

Mensen met een beperking doen zaken.

30

39

UNIZO-partners in ondernemen

Aangesloten bij uitgeverfederatie

ZO Magazine, het zakenblad voor de zelfstandige ondernemer, IS een uitgave van UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, en de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 10 x per jaar. De redactie van ZO Magazine streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter behoudens opzettelijke fout niet aansprakelijk kan gesteld worden. ZO Magazine is lid van Medianetwerk Plus. UNIZO vzw is verantwoordelijk voor de verwerking van uw gegevens conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Meer informatie over de wijze waarop wij uw gegevens verwerken en uw rechten m.b.t. deze verwerking, vindt u op https://www.unizo.be/unizo-privacyverklaring.

6 - ZO oktober 2018

SAMEN WERK T

De Panger in Nieuwpoort

Vissen en zussen TEKST Sanderijn Vanleenhove – FOTO Kurt Vansteelant

Eerst een kleine familieschets. Natacha Baert (in het midden) is al ruim een kwarteeuw getrouwd met Joachim Moeyaert, afkomstig uit een bekende Nieuwpoortse vissersfamilie. Zelf is hij schipper op een vissersboot. Zijn machinist, Bern Baert, is de broer van Natacha en is getrouwd met Lindsey Wittrock (links). Natacha’s jongere zus Isabelle Baert (helemaal rechts), trouwde eveneens met een visser, maar die is gestorven.

Jarenlang werkte Natacha in een drogisterij op de Kaai in Nieuwpoort.

Toen enkele jaren geleden op diezelfde Kaai een pand vrijkwam, was de beslissing om met de drie vrouwen een viswinkel te beginnen snel genomen. Intussen helpt ook nichtje Doris Baert in de zaak.

Natacha Baert: “Het gaat er hier dikwijls luid aan toe, maar dat mag niet lang duren. Met familie werken, is een pluspunt. We hebben elk een paar aandelen, waardoor we de uitgaven voor de RSZ en zo kunnen beperken. Ook de taakverdeling is duidelijk. Ik ga naar de veiling, mijn zus en schoonzus staan vooral in de keuken en maken de bereidingen. Wij staan bekend voor onze verse vissoep. Die eten ze tot in het Koninklijk Paleis.”

“We werken alleen maar met heerlijke verse visjes van uze vissersventjes. Natuurlijk varen die niet elke dag uit. Wanneer mijn man en Bernd geen vis hebben, dan kopen we die op de veiling van bijvoorbeeld Oostende. Bij ons vind je geen vreemde vissen, zoals pangasius of ching, chang en poeng. Wij willen de mensen tonen wat de Noordzee te bieden heeft. Onze eigen producten zijn nog altijd de mooiste.”

“Het is niet altijd gemakkelijk om te blijven groeien, maar bij ons lukt dat. Elke maand komen er nieuwe klanten over de vloer. Mensen appreciëren ons product en ons verhaal. Onze grote droom is om vis verkopen en hem laten proeven te combineren. We zijn volop op zoek naar een geschikt pand. Vis opnieuw leren eten, is onze ambitie. Maar dan op de authentieke manier. Geen culinaire poespas, maar vindingrijk terugkeren naar vroeger. Een kabeljauw in zijn geheel in de oven met, zoals mijn mama dat deed, wat citroen, ajuin, tijm en laurier. Of een pladijs bakken in de ‘beste boter’ of smout met een boterham en een glas wijn of water. De simpele tafel. Het is niet gemakkelijk, maar we gaan ervoor.”

“Bij ons vind je geen vreemde vissen, zoals pangasius of ching, chang en poeng.”

ZO oktober 2018 - 7

STAND VAN ZAKEN

Stapt over naar Federatie van Notarissen

Jan Sap verlaat UNIZO

Na meer dan 20 jaar gaat Jan Sap weg bij UNIZO. Hij was al die jaren een herkenbare ver­­­tegenwoordiger van de zelf­­standige ondernemers en vrije beroepers.

Jan Sap begon zijn carrière in 1997 bij de UNIZO-studiedienst.

In 2006 werd hij, onder Karel Van Eetvelt, verantwoordelijk voor onder meer de afstemming tussen de verschillende UNIZOwerkingen, de regionale werking en de samenwerking met beroepsorganisaties. In 2009 werd hij ook verantwoordelijk voor de Federatie Vrije Beroepen, aangesloten bij UNIZO. Jan Sap over zijn overstap: “Vanaf 5 november mag ik aan de slag gaan bij Fednot, de Federatie van Notarissen, als directeurgeneraal. Fednot behartigt de belangen van de Belgische notarissen en levert hen diensten, met 180 medewerkers. Ik krijg daar de kans om mee te bouwen aan de toekomst van een vrij beroep dat in volle transformatie is.”

GRATIS NIEUWSRUBRIEK MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID Verplicht blijven werken na je 65ste: het idee alleen al maakt heel wat werknemers gek, zo bleek nog eens op de laatste pensioenbetoging. Enige hulp van een psycholoog is dan misschien welkom. Toevallig betaalt vanaf eind dit jaar het Riziv een aantal sessies bij de psycholoog terug, Maar vanwege te weinig budget vallen net de 65plussers bij Maggie uit de boot.

Als dat geen dubbele discriminatie is.

Wie wél gratis naar de psycholoog mag zijn de 7000 poetsvrouwen van Het Poetsbureau. Zo hopen ze daar het ziekteverzuim een halt toe te roepen, want dat ligt in de schoonmaaksector – een knelpuntberoep – veruit het hoogst.

Huishoudhulpen die het moeilijk hebben mogen de factuur van hun eerste zes consultaties doorsturen naar de baas.

Of maak gewoon het beroep wat aantrekkelijker: bij het Brugse Dust Bunnies kan je een poetsdame inhuren in diverse graden van ontkleding: voor 47 euro in lingerie, 55 euro topless en 65 euro met niks dan een plumeau (geen dienstencheques

Economisch klimaat blijft gunstig

en niet aanraken aub). Een ideetje uit Polen waar erotische

KMO-barometer blaakt van vertrouwen

foon roodgloeiend en wordt dringend naar ‘onkuise kuisvrou-

D e U N IZO k m o -b a ro m ete r m e et p e r k w a r t a a l h et ondernemersklimaat op basis van een bevraging. Een score van meer dan 100 wijst op een positieve sfeer, en dat is het geval sinds het tweede kwartaal van 2015. De recentste enquête blijft met een score van 101,1 nog steeds boven de 100-punten grens, al is het een lichte daling tegenover de recordscore in juni. Toch tellen we nog altijd 17,3% meer tevreden dan ontevreden kmo’s.

poetsfirma’s al erg populair zijn. Ook in Brugge staat de telewen’ gezocht.

Bij de betogers die zichzelf graag als zwaar beroep wilden laten erkennen liepen de leerkrachten mee voorop. Wel een beetje vervelend dat een objectief onderzoek zopas uitwees dat voltijdse leraren zo tussen de 41 en 49 uur per week aan de slag zijn. Akkoord, een beetje meer dan de meeste privé-werknemers, maar de doorsnee ondernemer komt daar lang niet mee toe. En van vroeger stoppen wegens zwaar beroep is er helemaal geen sprake.

Om knelpuntberoepen in te vullen worden bedrijven trouwens steeds creatiever. Bij busbouwer Van Hool proberen ze

100

hun 215 openstaande technische vacatures in te vullen door een Bongobon van 300 euro voor een citytrip naar keuze uit te loven aan iedereen die een collega aanbrengt die minimaal zes maanden in dienst blijft. Andere bedrijven beloven een loonbonus van 500 euro of extra verlofdagen

8 - ZO oktober 2018

Foto: Luk Collet

UNIZO over frauduleuze faillissementen in Pano-uitzending

“Rechter moet beslissen over schuldkwijtschelding gefailleerde” Verontwaardiging troef na de Pano-uitzending van 27 september over bouw­aannemers die zich failliet laten verklaren, met het geld van hun klanten verdwijnen en doodleuk een nieuw bedrijf starten.

In de recent aangepaste faillissementswetgeving worden de restschulden van gefailleerde natuurlijke personen namelijk ‘automatisch’ kwijtgescholden.

“UNIZO heeft vorig jaar, bij een hoorzitting in het parlement, gewaarschuwd voor de kwalijke gevolgen als er niet langer vooraf onderzocht wordt of er kwade trouw in het spel is,” reageerde Danny Van Assche, CEO van UNIZO. “Helaas werd een amendement dat de beslissing over de schuldkwijtschelding opnieuw bij de rechter legt, verworpen.”

Tweede kans “Natúúrlijk verdienen gefailleerden een tweede kans,” zegt Van Assche. “De nieuwe wetgeving is op dat vlak een grote verbetering. Maar fraudezaken zoals in de reportage stralen negatief af op alle ondernemers, terwijl de overgrote meerderheid van hen het goed meent met zijn klanten.”

Slager Henk kreeg een check van 1500 euro.

Weekend van de klant Op 6 en 7 oktober organiseerden U N I ZO, U C M e n C o m e o s h e t We e ke n d van de Kl ant . U NIZO lanceerde de oproep: ‘Koop lokaal’.

Met dat feestelijke weekend willen de organisatoren en de deelnemende handelaars de klanten bedanken voor hun trouw, en aandacht vragen voor het belang van een gezonde en leefbare handel in steden en gemeenten.

Gaststad in Vlaanderen was Gent.

“Het zijn immers onze lokale hande­ laars die mee instaan voor sterke en aantrekkelijke stads- en gemeentekernen”, benadrukt Danny Van Assche, CEO van UNIZO. “Ze zorgen voor tewerkstelling,

sociale cohesie, betalen lokale, regionale en federale belastingen en dragen zo bij aan de welvaart.”

Durven met vlees Telenet reikte dat weekend een prijs uit aan de Digitale Durver van het jaar. Dat werd slagerij Henk uit Mariakerke, voor het bijzonder originele concept Meattime: je doet je bestelling online, en kunt ze vervolgens 24/24u afhalen in een van de gekoelde lockers van de winkel. Henk – die UNIZO’s Road to Actionprogramma doorliep – verkoopt zijn systeem intussen al aan andere slagerijen.

Vind een fotoverslag van het Weekend van de Klant in heel Vlaanderen op / www.unizo.be/weekendvandeklant/fotoverslag

Ongezouten mening “Ik wacht op de dag dat er, naast de BMI, een WHI komt: de Work Heaviness Index.

Even op de loonschaal gaan staan en je weet waar je aan toe bent!”

Prof Jean-Paul Van Bendegem in de Morgen

“Ik vind dat ondernemers te veel zagen. Als ondernemer moet je proberen het goede voorbeeld te geven.

Ondernemers moeten in de wind gaan staan, risico’s durven te nemen en samen met anderen het verschil proberen te maken.”

“Zo wordt het onmogelijk om te werken: 38 van de 80 klanten vroegen gisteren iets anders, wegens een allergie, een modedieet of gewoon ‘lust ik niet’.”

Nick Bril, tweesterrenchef van The Jane, op Instagram

Ondernemer Hans Bourlon in Knack

ZO oktober 2018 - 9

STAND VAN ZAKEN

“We rekenen andere mensen af op de service die ze ons verlenen, alsof we klanten zijn in een winkel. Zo zijn we het niet meer gewend om te wachten. Het is zoals bij de e-commerce: we willen ons pakje nu en meteen. Als we niet snel onze zin krijgen, dan groeit er frustratie die soms uitmondt in agressiviteit.”

Socioloog Walter Weyns (UA) in Het Nieuwsblad

“Als één beroep in dit land geen knelpuntberoep is, dan is het wel dat van arbeidsmarktspecialist.

Iedereen weet onderhand wel wat er nodig is om meer mensen aan het werk te krijgen, en degenen die aan het werk zijn, langer aan het werk te houden.”

Commentator Bart Sturtewagen in de Standaard

Happy Independent’s Year verzamelde voorstellen Ideeën voor de minister ‘Happy Independent’s Year’, een campagne van het RSVZ, viert de vijftigste verjaardag van het sociaal statuut voor zelfstandigen. Een onderdeel van dat feestje was Improver, een internetplatform waar je voorstellen kon doen om het statuut te verbeteren.

De ideeën met de meestje duimpjes –plus hun auteurs- werden op 17 september voorgesteld aan de minister van Zelfstandigen, Denis Ducarme (MR), bij een drankje en versnaperingen.

In zijn toespraak verzekerde de minister dat hij en zijn kabinet zich “tot de laatste minuut” van deze legislatuur zullen inzetten

voor betere regelingen voor zelfstandigen.

Peggy, juriste uit Maldegem, lanceerde het idee van minimumrechten voor zelfstandigen die bij stopzetting op geen enkel vangnet kunnen rekenen. “Zoals meewerkende echtgenoten van wie de partner moet stoppen door ziekte, of die alleen staan na een relatiebreuk…”

Andere voorstellen: een uitgebreid over­­ bruggingsrecht, en betere pensioenen, zoals ook UNIZO vraagt in de Gelijk Pensioencampagne. / www.happyindependentsyear.be / www.unizo.be/gelijkpensioen

“Dokter, een nobel beroep?

Misschien wel, maar er zitten ook veel kloefkappers tussen.

Ik vind iedereen die zijn stiel goed uitvoert nobel. Een goeie bakker. Of een goeie garagist, die ook levens in handen heeft.

Als hij je band niet goed vast vijst, dan gaat het ook helemaal mis. Ik heb dat al meegemaakt, ik weet waarover ik spreek”.

Dokter Wim Distelmans in Nu

UNIZO vindt dat exporterende kmo’s steun verdienen Meer budget voor Flanders Investment and Trade (FIT) verdient zichzelf terug Het gaat goed met onze exporterende bedrijven, toont de recente Exportbarometer van Flanders Investment & Trade (FIT).

Ondanks de gunstige cijfers blijft de drempelvrees bij veel kmo’s groot. Daarom vraagt UNIZO in haar memorandum voor

Drempelvrees voor export blijft groot. de verkiezingen van 2019 dat Vlaanderen meer middelen vrijmaakt om de werking van FIT verder uit te bouwen. Om exporterende kmo’s maximaal te kunnen ondersteunen, moet FIT over een zo sterk mogelijk netwerk kunnen beschikken in binnen- en buitenland. Dat kost echter geld, terwijl het huidige budget maar 52 miljoen euro bedraagt, amper 0,12 % van de Vlaamse begroting. / www.unizo.be/verkiezingen

Zie ook blz. 30, over de Leeuw van de Export.

10 - ZO oktober 2018

GRATIS transacties tot 5 euro

Elektronisch betalen zit in de lift, zeker voor kleine bedragen. Worldline kent een groei van maar liefst 32% voor betalingen met Bancontact voor kleine bedragen. Om deze betalingen nog meer te stimuleren, bieden wij onze klanten met een Worldline Pack* gratis Bancontact transacties voor bedragen tot en met 5 euro**. En dit elke maand opnieuw. Straf hĂŠ?

Exclusief bij Worldline Profiteer vandaag nog van dit aanbod.

078 055 026 (ma-vr, 9-17 u.) campaigns-belgium@worldline.com worldlinepacks.be/nl * Klanten die over een Compact, Complete of Comfort Pack beschikken. ** Beperkt tot 2000 Bancontact transacties per maand.

STAND VAN ZAKEN

UNIZO trekt aan de alarmbel

Energieprijzen gaan omhoog Het betonrotprobleem van onze kerncentrales deint alsmaar verder uit en doet de groothandelsprijzen van stroom de hoogte inschieten.

“De combinatie van nóg duurdere energieprijzen en twijfelachtiger wordende bevoorrading is nefast onze bedrijven, onze economie en het investeringsklimaat”, zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO. In haar memorandum voor de verkiezingen van 2019 bepleit UNIZO een energiebeleid dat maximaal inzet op hernieuwbare energie en decentrale productie.

Voor wanneer is de energienorm?

Om de energiefactuur betaalbaar te houden en de concurrentiepositie van onze bedrijven tegenover het buitenland te handhaven, is een ‘energienorm’ voor UNIZO onontbeerlijk. Concreet vraagt UNIZO dat de nettarieven voor

UNIZO vraagt dat nettarieven voor kmo’s geplafonneerd worden. kmo’s geplafonneerd worden met een maximale afwijking ten opzichte van het gemiddelde van onze buurlanden. Zo kan de evolutie van de nettarieven voor elektriciteit getoetst worden aan het gemiddelde in de ons omringende landen. Als de Belgische nettarieven de pan uitswingen, moeten er maatregelen komen. Een energienorm was ingeschreven in het federaal regeerakkoord van 2014, maar is nooit uitgewerkt.

Kommer en Commerce

12 - ZO oktober 2018

46% van zelfstandige handelaars verkoopt online

Consumenten winkelen steeds vaker online. Maar hoeveel handelaars die aan particulieren verkopen, doen dat via het internet? 46% blijkt uit een UNIZO-enquête van september. Nog geen meerderheid dus, maar meer dan in 2014 (30%). Bijna 15% van de online verkopers brengt zijn producten tot buiten Europa aan de man. Volgens onze enquête halen 4 op 10 handelaars tot 10% van hun omzet uit e-commerce.

Lees ook op p. 14 hoe ondernemers die aan e-commerce doen dit logistiek aanpakken.

4,1- 5,6 L/100 KM •107-148 G CO2/KM (volgens de NEDC-normen).

Milieu-informatie KB 19/3/2004: www.mercedes-benz.be - Geef voorrang aan veiligheid.

Business Solutions.

Een slim pakket, perfect binnen uw budget.

Bij uw bedrijfswagen hoort een bepaald budget. Daarom hebben we voor onze fleetmodellen een uniek samengestelde configuratie, uitgerust met de meest voorkomende en nuttigste opties.

Zo rijdt u meteen naar buiten met het voordeligste pakket, binnen uw budget.

Ga voor meer info gerust even langs bij uw Erkend Concessiehouder Mercedes-Benz.

De logistiek achter e-commerce

Pak je pakje Misschien vertrekken vanuit jouw onderneming dagelijks pakjes naar klanten in België and beyond.

E-commerce mag dan heel erg virtueel zijn, zendingen moeten nog altijd een echte weg afleggen. Heb je je wel eens afgevraagd wat daar komt bij kijken? Wij wel. ZO-reporters Paulien en Sanderijn werden DHL-koerier voor één dag en volgden de pakjes van ondernemer tot vliegtuig.

TEKST Paulien Coenaerts en Sanderijn Vanleenhove

9 u - ANTWERPEN Koerier Paulien “Gij zijt Paulien, zeker?”, hoor ik als ik binnenkom in het depot in Antwerpen. Ik krijg een polo in de DHL-kleuren en een koffie.

Koerier van dienst Peter neemt me mee naar de teambriefing. De verwelkoming

is er zo hartelijk dat ik even een carrière­­switch overweeg. Er wordt gelachen, geluisterd, instructies worden duidelijk gemaakt.

Na even de verkeerde bestelwagen ingeladen te hebben en nadien de juiste, kunnen we vertrekken. We rijden door Antwerpen, “Antwerpen, dat is kasseien en file. Ja, voor wie aan verkeersagressie lijdt, is dit niet de ideale job”. Peter zwaait naar de ene na de andere bekende klant of naar andere koeriers. Ook naar die van de concurrentie.

We doen onze eerste halte aan: W.R. Yuma.

9.30 u - ANTWERPEN Sebastiaan De Neubourg van W.R. Yuma maakt 3D-geprinte zonnebrillen, vervaardigd van gerecycleerde koelkasten, petflessen en dashboards. De brillen kunnen op hun beurt gerecycleerd worden: klanten die hun oude bril terugsturen, krijgen korting op een nieuwe, helemaal volgens het principe van de circulaire economie. Sebastiaan dokterde twee jaar geleden het concept uit. Een crowdfundingcampagne, uren research en een duizendtal zonnebrillen later is W.R.

14 - ZO oktober 2018

Yuma klaar voor de e-commercemarkt.

Wereldwijd. Tot in Australië sieren de brillen de neuzen.

“Waarom ik aan e-commerce doe? Omdat ik het verhaal erachter zelf wil vertellen.

En dat gaat het best via de website en sociale media. Daarbij, e-commerce is hét verkoopkanaal van de toekomst. Ik zeg niet dat de fysieke winkel een stapje opzij moet doen, maar zijn rol gaat veranderen.

Klanten willen offline – dus in de fysieke winkel – kunnen kijken en passen, en online kunnen bestellen.”

“E-commerce maakt het ook mogelijk om vanaf de start een internationaal verhaal te schrijven. Goed, ons land blijft nog altijd mijn grootste markt. Maar ook in de rest van West-Europa tot in Nieuw-Zeeland bouw ik stilaan een mooi klantenbestand uit. Een zonnebril naar ginder versturen, duurt amper drie dagen en kost me rond de 25 euro. Voor zo’n 95 euro zit hij in je brievenbus. Een koerier komt de producten hier ophalen en levert ze bij de klant af.

Eenvoudiger kan het voor mij niet zijn.”

“Handig, zo’n extra hulp om alles te dragen”, lacht Peter wanneer we de pakjes van W.R. Yuma in ontvangst nemen.

Bestelwagen in, bestelwagen uit, papieren aftekenen, pakjes scannen en zo goed mogelijk stapelen zodat we niet te vaak weg en weer moeten lopen. Zo gaat het de hele dag door. ‘Zit de invoice erbij?’, vraagt Peter me nog en hop, we zijn alweer op weg naar de volgende klant.

9.22 u -

DOSSIER / E-COMMERCE

NAZARETH Koerier Sanderijn Ondertussen ben ook ik, Sanderijn, met koerier Sigrid al een tijdje vertrokken uit het depot van Nazareth. De natuur zegende mij niet met een stalen maag, dus ik informeer naar haar rijstijl. Bestelwagenchauffeurs hebben nu eenmaal de reputatie wild over de baan te scheuren. “Ik kan er wel wat van, ja. Maar voor mijn werk rijd ik rustig. Het maakt toch niet uit, zeker niet op korte afstanden. Bovendien moeten we zelf onze snelheidsboetes betalen.”

De DHL-koeriers laden zelf de bestelwagen in en bepalen autonoom hun route, zolang ze rekening houden met het ‘tijdslot’, dat is het voor-

keurstijdstip van de klant om een pakje op te halen of te leveren. In de voormiddag leveren ze vooral, in de namiddag gebeuren de ophalingen. Binnen Europa moet alles binnen de 24u geleverd zijn. Voor wie ervoor betaalt, kan het nog sneller.

9.40 u - WAREGEM Iconics Preloved Luxury We komen aan in Waregem, bij Rosine Uwayezu van Iconics Preloved Luxury verkoopt via haar webshop handtassen, kledij, schoenen en accessoires van grote luxemerken. Chanel, Delvaux, Yves Saint Laurent, noem maar op. Maar wel tweedehands. De instroom komt van vrouwen die hun kleerkast willen leegmaken,

ZO oktober 2018 - 15

DOSSIER / E-COMMERCE

haar klanten zijn vrouwen die graag geld uitgeven aan luxemerken, maar dat voor iets minder dan de nieuwprijs doen. Rosine Uwayezu is nog maar bezig sinds 2017, maar verkoopt nu al wereldwijd. Koeriers zijn dus vaste klant in haar stockageruimte. Wij dus ook.

Terwijl Sigrid de pakjes verwerkt, hoor ik even bij Rosine wat e-commerce voor haar betekent.

Rosine: “In het hoogseizoen, dat zijn de vakantieperiodes, rond Kerst en Nieuw, en tijdens de zomermaanden, vertrekken hier dagelijks pakketjes. In de winter is het minder, maar toch nog minstens drie keer per week. Wij verkopen nu al in tien landen, waaronder onze buurlanden, Canada, het VK en de VS. Vorig jaar haalden we 60 tot 70 procent van onze omzet uit verkoop in het buitenland, dit jaar is het zeker meer.

Onze ambitie is om in de landen waarin we nu al actief zijn, nog meer te verkopen. En om nieuwe landen te veroveren.”

“Echt persoonlijk contact is er niet met de klanten. Dat is het grote verschil met een fysieke winkel. Ik mis dat contact niet echt.

We leggen onze persoonlijkheid in sociale

16 - ZO oktober 2018

media zoals Facebook of Instagram. En de beleving die je anders in een fysieke winkel krijgt, stoppen wij in onze pakketjes. Daarin steken we uitleg over het product, mooie teksten en een kaartje met daarop de naam van de klant en een quote. Wie bij ons bestelt, krijgt een cadeautje voor zichzelf.”

“Ik zie alleen maar voordelen in een onlinewinkel. Je kan gewoon veel meer mensen bereiken. We hadden in de zomermaanden een pop-upstore in Knokke. Dat was heel leuk, en we gaan dat nog eens af en toe doen, maar we de webshop blijft de kern. Wat er wel

“Maak je nog eens nuttig”, zegt Peter en hij laadt mijn armen vol. eens kan gebeuren via e-commerce, is dat je pakketje verloren gaat of vertraging oploopt, of dat de taksen meer zijn dan voorzien. Maar gelukkig gebeurt dat zelden.”

Een tevreden klant dus. Sigrid en ik zijn alweer op weg naar een nieuw adres. Ik vraag me af of koeriers wel weten wat ze vervoeren. “In principe mogen we bij twijfel een pakje openen. Bij nieuwe klanten moet dat sowieso”, legt Sigrid uit. “Ooit wou een taxidermist, zo iemand die dieren opzet, een pakje laten vervoeren. Toen ik de man vroeg wat in het pakje zat, kreeg ik als antwoord ‘onderdelen voor mijn beroep’. Ik vond een dode pauw. Oké, strikt gezien is dat een onderdeel van zijn beroep, maar dieren vervoeren

we niet, dood noch levend. Hetzelfde geldt voor drugs, goud, bankbiljetten, wapens...

Er gebeuren regelmatig steekproeven, dus we zijn daar secuur op. Wie twijfelt, doet best eerst navraag bij onze klantendienst.”

12 u - ANTWERPEN Koerier Paulien Van de Korte Doornikstraat, via het Falconplein naar de Meir. Als koerier kent Peter haast het hele stadsplan uit het hoofd. “Na een tijdje komt dat vanzelf, ik heb het niet vanbuiten geblokt hé.” Er zijn veel werken in Antwerpen. Na de tiende wegomlegging klinkt er wat gevloek in de cabine. “Wat is dat hier vandaag?!”

Koeriers moeten goed kunnen manoeuvreren. Tussen werken door, in kleine parkeerplaatsen of op zoek naar een plekje op een rand. En als koerier moet je een goede conditie hebben. Aan de Meir zet Peter het op een looppasje. En ik volg. Van Princess, naar SD Worx en Dries Van Nooten, met wel 11 pakketten. “Maak je nog eens nuttig”, zegt Peter en hij laadt mijn armen vol.

Je kunt je afvragen of de toenemende e-commerce niet bijdraagt aan het verkeersinfarct. Want hoe meer e-commerce, hoe meer bestelwagens op de weg. In Antwerpen-centrum rijden daarom al een tijdje fietskoeriers van DHL rond. Meteen is er ook een ecologisch voordeel: minder uitstoot in de stad. Ook in Gent denken ze eraan om fietskoeriers in te zetten. Het circulatieplan maakt het koeriers namelijk niet altijd gemakkelijk om op de bestemming te geraken.

Mag het een béétje méér zijn?

RES _ d é m u n t v o o r d e l o k a l e h a n d e l a a r RES is er voor U: ondernemer, zelfstandige of vrij beroep.

RES is actief in alle sectoren van bouwbedrijven, verzekeringsmakelaars, drukkerijen, restaurants tot en met kledingwinkels.

Door RES als betaalmiddel te aanvaarden en zelf ook te gebruiken, bereikt u makkelijk nieuwe zakenpartners en klanten. U genereert zo extra omzet binnen het netwerk van RES-handelaars en particulieren.

Groei met ons mee

Maak deel uit van een netwerk van 6.000 actieve Belgische handelaars en méér dan 50.000 particulieren.

Méér info?

Bezoek www.res.be, mail naar info@res.be of bel 016 31 45 45.

Wij helpen u graag aan nieuwe omzet.

Open nu een gratis RES-rekening.

VIND NIEUWE KLANTEN EN EXTRA OMZET MET RES! ZO oktober 2018 - 17

DOSSIER / E-COMMERCE

14 u - GENT

15.46 u - ANTWERPEN

20 u - HUB ZAVENTEM

Koerier Sanderijn

Koerier Paulien

Paulien en Sanderijn

Sigrid en ik komen aan in een bedrijf aan het Gentse Dok Noord. De receptioniste lijkt ons een beetje te negeren. Hard haar best doen om vriendelijk te zijn, doet ze in elk geval niet. We horen dat er ergens nog een extra pakket op komst is dat een vorige collega van Sigrid niet kon meenemen.

Maar we moeten vertrekken, en wanneer we de hoek omrijden, zien we een man met een object onder zijn arm. Zou dat…?

Twee minuten later zit het pakket in de laadruimte, ook al is het holderdebolder ingepakt. Sigrid is er soepel in. “De klant is zelf verantwoordelijk voor de verpakking. Is het breekbaar, dan moet hij zorgen dat het goed is ingepakt. Maar kom, ik neem het wel mee, zo is de klant toch geholpen.”

Terwijl we naar een volgende bestemming rijden, vraag ik me af hoe gerust je mag zijn dat de artikels uit je webwinkel goed aankomen? Geraken er pakketjes verloren?

Wat als je zending aankomt in scherven?

Peter schotelt me enkele anekdotes voor.

“Echt grote problemen heb ik nog niet meegemaakt. Wel zijn er eens vier pakketjes gepikt. Ik had de deur laten openstaan terwijl ik snel ging leveren, kwam terug, deed de deur toe en reed verder. Pas uren

Het vernieuwde sorteercentrum, het op vier na grootste ter wereld, kan tot 42.000 zendingen per uur slikken. Wij zien de pakjes die we vandaag ophaalden op de transportband richting het vliegtuig verdwijnen.

We ontmoeten er Danny Van Himste, CEO van DHL Express Belgium. Hij is erg in zijn nopjes met de hub. We vragen hem waarom je als kmo een beroep zou doen op DHL Express? “Kmo’s die exporteren, zijn dubbel zo succesvol en zeker ten tijde van e-commerce. Wij helpen Belgische kmo’s om hun enorme exportpotentieel te verwezenlijken.

Door onze historische ervaring, onze banden met lokale handelsorganisaties en onze kennis van de plaatselijke markt, kunnen wij ook veel meer toegevoegde waarde bieden dan louter het verzenden van pakjes.

Bijvoorbeeld op het vlak van exportformaliteiten bieden wij graag ondersteuning. Met onze TAS-tool bijvoorbeeld.”

TAS, dat staat voor Trade Auto­­ mation Service. Dat gereedschap lijst voor elk niet-Europees land de douanetarieven op en geeft aan of er importbeperkingen zijn – sommige landen hanteren de raarste regels. Danny Van Himste: “Een kmo kan bij ons terecht voor een deur-tot-deur-service van haar export. Zij moet zich alleen be­kommeren over het con­tact met de klant, wij doen de rest.”

Maar natuurlijk moet ook wat in het pakket zit, er aantrekkelijk uitzien. Rosine Uwayezu had het al over de verpakking als element van de klantenbeleving. Ook Sebastiaan De Neubourg van W.R. Yuma denkt er zo over.

“De verpakking is bij e-commerce bijna even belangrijk als het product. Want dat is naast de webshop het enige contact met je klant.

Je kan hen niet in de winkel bedanken voor hun aankoop. Klantenbinding moet je in de e-commercesector anders aan­­pakken. Dat doe ik via een handgeschreven kaartje.”

“Ook om een praktische reden is de verpakking belangrijk. We steken de bril en het brillendoosje in een kleine kartonnen verpakking die in zowat elke brievenbus past.

Die is ook makkelijk opnieuw te gebruiken voor een terugzending.”

De verpakking is belangrijk. Om praktische redenen en als deel van de klantenervaring. later – toen ik bij de klant van die vier pakjes aankwam – viel mijn frank. Ja, dan is er niet veel meer aan te doen natuurlijk.” Komt een pakje niet op zijn bestemming dan kun je de klantendienst een onderzoek laten openen. Die gaat dan de hele keten na en achterhaalt waar het zich bevindt. Is het definitief kwijt, of komt het beschadigd aan, dan kan de bestemmeling een claim indienen voor een schadeloosstelling.

18 u - NAZARETH Koerier Sanderijn Het laatste pakket is opgehaald en we krijgen een ‘go’ van Brussel om terug naar het depot te rijden. De koeriers beginnen meteen met het uitladen van de pakketjes op de transportband. Het gaat er vrolijk aan toe.

De een helpt de ander, er worden anekdotes uitgewisseld en plannen gesmeed voor de avond. De pakjes voor het buitenland vertrekken vanavond nog per vrachtwagen naar de hub in Zaventem. Paulien en ik gaan ook daar een kijkje nemen.

18 - ZO oktober 2018

UNIZO Retail helpt je op weg met een divers aanbod aan informatie, sessies en begeleiding / www.unizo.be/retail.

Op de E-Commerce XPO op 12 en 13 november geven ruim honderd experten een antwoord op al jouw vragen over webshopontwikkeling, betalingssystemen, of online marketing / www.ecommercexpo.be.

Op 13 november kun je er Rosine Uwayezu aan het werk zien, dit jaar verkozen tot Gentrepreneur StudentOndernemer. Ook op Gentlemansfair. be het weekend ervoor.

Walter, zaakvoerder WKND Fashion.

Mee met de laatste modetrends.

En nu ook met digitale trends.

DOE DE E-SCAN EN LAAT OOK UW ZAAK ONLINE GROEIEN. Ontdek via de e-scan de mogelijkheden van het internet voor uw zaak.

Bereken uw huidige e-score en ontvang praktische tips en tools om verdere stappen te zetten. Surf naar hetinternetookuwzaak.be en laat ook uw zaak online groeien.

WWW.HETINTERNETOOKUWZAAK.BE

Een samenwerking van:

XPO

H E T E V E N T V O O R D I G I TA A L O N D E R N E M E N

12 & 13 NOV 2018 KORTRIJK XPO

GRATIS TOEGANG mits vooraf registreren via code 743 op www.ecommercexpo.be EEN GREEP UIT HET SEMINAR PROGRAMMA YASMIEN NACIRI Social Media: uitdagingen en kansen

VALERIA DOMINGUEZ DIGITAL INFLUENCER Opening keynote 12/11 The 7 keys of the entrepreneurial mindset to survive and thrive in our new world

THIERRY GEERTS GOOGLE Hoe kunnen we de wereld heruitvinden? + boekpresentatie Digitalis

SOFIE SMOLDERS BELGUNIQUE Van atelier tot e-commerce: 100 % Made in Belgium

KENNETH DE MAEYER ROYAL BOCH het starten van een webshop hoeft geen dure kost te zijn

MARTIJN VERBRUGGEN VENTEEXCLUSIVE.COM Een Belgisch succes story

JELLERT DEKEYSER COLLISHOP Een succes verhaal

RONALD BOECKX INOOPA Welke stappen bij het starten?

ONTDEK HET VOLLEDIGE PROGRAMMA OP WWW.ECOMMERCEXPO.BE

Maandag 12 NOV 2018 Dinsdag 13 NOV 2018 Kortrijk Xpo • 11u Kortrijk Xpo • 11u - 18u 20- -18u ZO oktober 2018 twitter.com/ecommerce_xpo #ECOMXPO

Kortrijk Xpo, Hall 4, Doorniksesteenweg 216, Kortrijk Inrit via Kennedylaan, toegang via Xpo Zuid ecommercexpo@kortrijkxpo.com • T: 056/24.11.11

DEJURISTEN Part of THEJURISTS EUROPE

UNIZO KIEST

UNIZO KIEST In mei kiezen we een nieuw Vlaams, federaal en Europees parlement. Uiteraard wil UNIZO dat de politici van morgen rekening houden met waar zelfstandigen en ondernemers van wakker liggen. Die onder­nemers­ prioriteiten bundelde UNIZO in haar memorandum.

In deze rubriek schotelen we je elke maand een andere UNIZO-eis voor. Deze maand: minder belastingen voor ondernemers en meer specifiek, de belastingknip voor eenmanszaken.

TEKST: Sanderijn Vanleenhove FOTO: Shutterstock

Sinds dit jaar genieten vennootschappen – dankzij UNIZO – van een verlaagde vennootschapsbelasting. Maar ons land telt wel nog altijd ruim een half miljoen eenmanszaken.

Accountant-bedrijfsrevisor Geert Van Rysseghem van D&V Bedrijfsadviseurs: “Het is nog al­­tijd makkelijker om een eenmanszaak op te richten. De opstartkosten zijn lager en ze is makkelijker te stoppen.

We raden een starter altijd een eenmanszaak aan. In een later stadium kan naar een vennootschap worden overgestapt. Tenzij de ondernemer natuurlijk zijn aansprakelijkheid onmiddellijk wil beperken en/of wil samenwerken met andere vennoten.

Samen met de mogelijkheden voor extralegale pensioenopbouw zijn dit dikwijls de niet-fiscale redenen om voor een vennootschap te kiezen. Al is wat de pensioenopbouw betreft de situatie voor eenmanszaken intussen verbeterd door de invoering van de POZ (Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen, red.), naast het VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen Zelfstandigen, red.).

Ten slotte kiezen mensen voor een vennootschap voor de lagere belastingdruk door een deel van hun winst niet via loon maar via dividenden uit te keren.”

Knip in die belasting!

Allemaal zaken waarvan je bij een eenmanszaak dus minder kan profiteren.

Daarom pleit UNIZO voor een zogenaamde belastingknip voor eenmanszaken. Een ondernemersaftrek van 20% op hun inkomen, met een maximum van 20.000 euro.

Op die manier wordt ook de eenmanszaak fiscaal interessant. Geert Van Rysseghem: “Deze maatregel zou inderdaad de overstap naar een vennootschapsvorm beperken. Je zal minder vlug overstappen voor fiscale redenen. Een vennootschap zal dan vooral dienen om de aansprakelijkheid te beperken en/of samen te werken.”

“Trouwens, als algemene vuistregel zou je kunnen stellen dat een vennootschap maar echt interessant wordt vanaf een winst van 60.000 euro, waarbij het loon dat je dan toekent maximaal de helft is van die winst.

Mocht het UNIZO-voorstel van de ondernemersaftrek werkelijkheid worden, dan neemt de ondergrens van deze winst natuurlijk toe.

In dat geval wordt een vennootschap wellicht maar echt interessant vanaf 80.000 euro en meer. En dat heeft niet iedereen.”

Lees alle prioriteiten rustig na via / www.unizo.be/verkiezingen.

Afgevinkt.

Minder belastingen voor ondernemers. Wat vraagt UNIZO? 3 3 3

3 3 3

Ondernemersaftrek voor eenmanszaken die ondernemers in staat stelt om een eerste schijf, gelijk aan 20 procent van hun inkomen af te trekken, met een maximum van 20.000 euro per jaar.

Schrappen van de aanvullende heffing van 5 procent voor vennootschappen die te weinig bezoldiging uitkeren Verlaging algemeen tarief van de roerende voorheffing naar het Europese gemiddelde van 21 procent, zonder te raken aan de bestaande 15 procent-regelingen voor VVPR bis aandelen en de voordelige regeling van de liquidatiereserves (art. 184quater WIB92) Charter voor fiscale controles, opdat controles op een correcte manier verlopen Geen verhoging van de maximale omzet (nu 25.000 euro) voor een btw-vrijstellingsplicht Nieuw fiscaal pact tussen het Vlaams en Brussels Gewest en de steden en gemeenten om de wildgroei aan lokale belastingen in te dijken

ZO oktober 2018 - 21

Serie-ondernemer Jurgen Ingels

“Er is niets romantisch aan een bedrijf uit de grond stampen”

Wie Jurgen Ingels googelt, mag zich verwachten aan een zondvloed van artikels.

Hij is één van ’s lands bekendste ondernemers, is vaak in de media (o.m. als jurylid in De Leeuwenkuil op Vier) en zit niet verlegen om een straffe uitspraak. Maar in de eerste plaats is hij gewoon een ondernemer pur sang.

TEKST Sanderijn Vanleenhove FOTO’S Dieter Telemans

HET GESPREK / JURGEN INGELS

“Als je leest wat ik allemaal doe, zou je denken dat ik abnormaal ben. Maar ik ben niet abnormaal. Ik ben gewoon ongelooflijk gepassioneerd en heel nieuwsgierig. Had je mij twintig jaar geleden gezegd dat ik een bedrijf ging oprichten in betalingstechnologie-oplossingen (Clear2Pay, red.), ik zou eens goed gelachen hebben. Ik zie een probleem, en ik wil dat oplossen. Telkens opnieuw.”

“De meeste mensen hebben een seriële carrière. Ze beginnen ergens te werken, hopen na een paar jaar om ofwel te promoveren in hetzelfde bedrijf of zich elders te verbeteren. Op het moment dat ze op pensioen gaan, zijn ze op hun best. Want dan hebben ze het meeste ervaring opgebouwd. Dat is totaal verkeerd. Je moet vanaf het begin met meerdere dingen tegelijk bezig zijn. En dan liefst in verschillende werelden, buiten je comfortzone. Zo word je creatief, want wat in de ene sector werkt, pas je in een andere sector toe.”

“Parallel werken creëert een gigantische voorsprong. Maar hier in België is dat not done. Je moet maar eens aan je werkgever zeggen dat je nog een andere job gaat doen, zelfs buiten je uren. Die kijkt raar op.

Mocht ik het voor het zeggen hebben, dan zou ik bedrijven verplichten om hun werknemers voor twintig procent van hun tijd iets anders te laten doen.” / Je spreekt over ‘het voor het zeggen hebben’… Ik las in enkele interviews dat je wel eens kabinetschef zou willen zijn op het departement economie of innovatie, of staatssecretaris voor ondernemerschap. In mei zijn er verkiezingen…

“Nee, ik heb geen ambities, als je dat bedoelt.

Ik zou heel ongelukkig worden in de politiek.

Aan politiek doen, betekent compromissen sluiten. En dan eindig je op het gemiddelde.

Wil je het echt goed doen, dan moet je de extremen opzoeken. Je moet gaan voor wat het beste is voor het land, punt. Dat gebeurt nu veel te weinig. We willen én goed zijn in dit, én goed in dat. Daardoor doen we niets

goed. Ik zou inzetten op een aantal zaken en daar volop voor gaan. Zodat we een soort van Silicon Valley krijgen in België met de dingen waarin we sterk zijn. Biotechnologie bijvoorbeeld. Daar zijn we al goed in, maar niet dankzij de overheid.” / Goed doen voor iedereen werkt niet?

“Dat begint al in het onderwijs. Het onderwijs leidt op om gemiddeld te zijn. Als ik vroeger thuiskwam met mijn rapport met een 9, 8, 7 en 5, dan zei mijn moeder – en wellicht elke Vlaamse moeder – ‘die 5 moet beter’. Dus steek je veel tijd en energie om die 5 op te krikken naar een 7. Een 8 of 9 zal dat nooit worden, want je bent niet goed in dat vak of het interesseert je niet. Maar wat is het gevolg? Die 9 en 8 worden een 8 en 7, want je hebt de tijd niet meer om erin te investeren. En op den duur nivelleer je.”

/ Kan de politiek daar iets aan veranderen?

“Als ik zie wat mijn zoon van 15 allemaal moet studeren... OK, godsdienst en ethiek helpen je om je maatschappelijk te vormen. Maar ze zouden jongeren beter leren programmeren, en inzetten op de digitalisering. Onderwijs en ondernemen zijn aan elkaar gekoppeld en dat onderwijs gaat erop achteruit. Ik merk dat bij sollicitaties.

Als ik vraag om een verslag te maken, dan is het resultaat soms erbarmelijk.”

“Ik zou meer investeren in digitalisering en technologie. Voor het minste moet je naar de gemeente en je krijgt alle administratie nog op papier. Het gerecht, de overheid, notarissen… Die werken nog op een oubollige manier. De politiek spreekt al heel lang over digitalisering, maar er gebeurt niets.”

“Ik geloof niet in de goedheid van de mens, zeker niet als er geld, macht of ego bij te pas komt.”

“Laat iedereen uitblinken op zijn eigen terrein. In het ondernemerschap is dat niet anders. Hoe beginnen de meeste bedrijven? Een paar vrienden op café hebben hetzelfde idee en besluiten een onderneming te starten. Maar die vrienden hebben allemaal dezelfde achtergrond, bijvoorbeeld als ingenieurs. Van sales of marketing kennen ze niets. Je moet zorgen voor diversiteit in je team. En inzetten op je eigen talenten. Waar jij niet goed in bent, daar moet de ander in schitteren. Enkel zo kan je op internationaal niveau meespelen.

Vandaag kun je je geen fouten meer permitteren. Vroeger concurreerde je onder de kerktoren, vandaag met de wereld. Als een Chinees geen fout maakt en jij wel, dan haal je die nooit meer in.”

“En ik zou ondernemers veel meer ondersteunen om overnames in het buitenland te doen. Als een Belgisch bedrijf vandaag in Frankrijk zaken wil doen, dan stuurt het een manager naar Parijs om daar een kantoor op te starten. Maar dat duurt lang, die mens kent de taal en de cultuur niet. Dat mislukt een eerste keer, een tweede keer en met de derde manager lukt het dan misschien wel.”

“Het is veel interessanter om in Parijs een klein bedrijfje te kopen waarvan de eindklant ook jouw klant is. Niet alleen heb je dan al klanten, maar alles gaat sneller. Doe je er in het eerste geval 18 maanden over, bij een overname is dat een half jaar. Ik heb dat zelf ook gedaan. Enkel zo kan je op 15 jaar een idee laten uitgroeien tot een heel groot bedrijf.”

ZO oktober 2018 - 23

HET GESPREK / JURGEN INGELS

“Natuurlijk moet je als ondernemer beschikken over een goed product, een goed team en kapitaal. Dat is evident. Maar de meest succesvolle bedrijven zijn zij die tijd kunnen reduceren. Tijdreductie is the 5th element. Daarmee maak je het verschil.” (Tijdreductie is ook de rode draad doorheen Ingels’ boek, zie inzet.)

“Waarom is Scandinavië zo succesvol?

Je hebt daar veel serie-ondernemers.

Ondernemers die hun winst in een ander bedrijf stoppen. Hier is dat een schande.

Maar eigenlijk zou je dat moeten ondersteunen. Niet alle ondernemers kopen een boot met hun winst. Nee, ze investeren in een nieuw bedrijf en pakken al hun ervaring mee. Waardoor je voorsprong kan nemen op je concurrenten. Ook dat is weer tijdreductie.”

ter geregeld. Er is veel meer ondersteuning voor starters. En daarom zijn er relatief veel start-ups in België. Dan zijn er een honderdtal scale-ups, dat zijn bedrijven die tot 100 miljoen euro hebben opgehaald. Maar we hebben geen scalers, dat zijn bedrijven die meer dan 100 miljoen hebben opgehaald.”

“Vroeger concurreerde je onder de kerktoren, vandaag met de wereld.”

/ Jij wist dus al hoe het moest toen je Clear2Pay opstartte?

“Ik weet ook niet hoe dat komt. Mijn ouders waren arbeiders en geen ondernemers.

Toch zit ondernemen in mij. Ondernemen kan je sowieso niet leren. Je hebt het of je hebt het niet. Ik ben wel heel nieuwsgierig.

Alles stel ik in vraag. Niet altijd gemakkelijk voor mijn omgeving (lacht).”

“Maar Clear2Pay opstarten was niet gemakkelijk. Ik heb letterlijk op café geld moeten schooien bij al mijn vrienden. Eens 10.000 frank hier, 15.000 frank daar. Gelukkig had ik veel vrienden (lacht). Dat is vandaag veel be-

/ Maar je eigen durfkapitaalfonds investeert zelf in buitenlandse bedrijven. Doe je dan niet hetzelfde?

“Proportioneel investeren we veel meer in Belgische bedrijven. Maar bon, soms zie je eens bedrijf in het buitenland dat wel interessant is. Maar 70% van onze investeringen zijn Belgisch.” / Mocht je opnieuw beginnen, zou je het dan anders aanpakken?

“Logisch, we zijn een klein land, zou je denken. Maar dat is niet waar. IJsland, Zweden, Nederland, Luxemburg. Zij hebben er wel.

Hoe komt dat dan? Omdat er meer tweedegeneratie ondernemers zijn en er zijn grotere kapitaalfondsen in die landen aanwezig. Gevolg? Onze jonge bedrijven trekken naar het Verenigd Koninkrijk of naar Israël om daar geld te krijgen. Daar zeggen ze: kom maar naar hier. Eerst vertrekt de CEO, maar al snel volgt de rest van het bedrijf. Want dat zijn dan nog kleine ondernemingen. Voor je het weet, ben je dat bedrijf kwijt aan het buitenland.”

Jurgen Ingels schrijft een boek In 2019 brengt Jurgen Ingels een boek uit met als werktitel Lessons to learn. Het zal praktische tips bevatten over hoe je je bedrijf kunt verbeteren op het vlak van operations, het businessmodel, marketing & sales, team, en in financiële en juridische aspecten. Tijd reduceren is daarbij het sleutel­woord.

Met persoonlijke anekdotes illustreert hij zijn ondernemers­verhaal, dat ook bij hem niet altijd van een leien dakje liep.

24 - ZO oktober 2018

“Dus pleit ik voor een durfkapitaalfonds met overheidsgeld dat op zijn beurt in de bestaande kapitaalfondsen investeert. Zo krik je het budget van de fondsen op en is het risico om in die jonge bedrijven te investeren kleiner. Die bedrijven groeien dan in ons land en gaan niet zo snel meer weg.

Het is niet slecht dat bedrijven geld krijgen vanuit het buitenland, wel dat ze naar het buitenland verhuizen.”

“Ik zou nog veel kieskeuriger zijn in de mensen met wie ik werk. Het is ongelooflijk hoeveel onwaarheden mensen in hun cv schrijven: niet behaalde diploma’s, verzonnen ervaringen… Niet alle mensen zijn correct. Je mag niet te naïef zijn als je onderneemt. Ik geloof niet in de goedheid van de mens, zeker niet als er geld, macht of ego bij te pas komt.” / Is dat de les die je je kinderen meegeeft? “(denkt na) Ik weet eigenlijk niet of ik hen zou aanraden om ondernemer te worden.

Het wordt niet vaak hardop gezegd, maar ondernemen is afzien. Mentaal en fysiek.

De mensen zien altijd het schone van het ondernemen. Maar er is niets romantisch aan een bedrijf uit de grond stampen. Je ziet je kinderen maar half, je vrouw zie je niet, je levenskwaliteit is slecht, je eet slecht, sport weinig en je hebt veel stress.

Sorry voor het woord, maar je krijgt veel shit over je heen.”

“Als het goed gaat, dan zijn er anderen die alles regelen, maar gaat het

Publireportage

Je pensioen optimaliseren als zelfstandige

www.nn.be

Het is algemeen geweten dat pensioenen voor zelfstandigen geen vetpot zijn. Maar als je het slim aanpakt, kun je met een geruster hart je oude dag ingaan. Daarover spraken we met product manager Koen Van Gorp van levensverzekeraar NN.

“Het wettelijk pensioen is relatief laag voor zelfstandigen en bedrijfsleiders. Gelukkig zijn er instrumenten waarmee je je inkomen na pensionering kunt optrekken.

Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) is bovendien fiscaal heel interessant, omdat de bijdrage marginaal aftrekbaar is in je personenbelastingen. Bovendien mag je het aftrekken van het inkomen waarop de sociale bijdragen worden berekend.”

“Daar bovenop kun je een Individuele Pensioentoezegging (IPT) nemen. Die is minder bekend, en bedoeld voor zelfstandige bedrijfsleiders. Ook die formule is fiscaal interessant en een mooi alternatief voor een loonsverhoging. Je kunt de premies laten betalen door de vennootschap, waardoor ze aftrekbaar zijn als bedrijfskosten en een belastingsvoordeel van 25 procent opleveren.

Bovendien betaalt je bedrijf quasi geen (para)fiscale lasten op de IPT-premie, anders dan op loon.”

Maar een IPT gaat dus niet als je een eenmanszaak hebt.

“Zelfstandigen zonder vennootschap waren daar inderdaad van uitgesloten, en om dat te verhelpen bestaat er vanaf 1 juli 2018 de Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ). Bijdragen daaraan mag je ook aftrekken via de personenbelasting.”

“Kortom: als zelfstandige kun je een mooie mix opbouwen van fiscaal interessante formules om je pensioen op te krikken. Met het wettelijk pensioen, plus het VAPZ, plus de IPT of de POZ, kun je tot tachtig procent van je huidige inkomen genereren.”

Heb je als klant greep op welke beleggings­ fondsen je pensioen onderbouwen?

“Wij bieden er een dertigtal aan. Die kunnen defensief of eerder dynamisch samengesteld zijn, focussen op aandelen, obligaties of grondstoffen, of geografisch gericht zijn… Je kunt ook voor dakfondsen kiezen, die zijn op hun beurt een waaiertje van andere fondsen.

Er is een enorme diversiteit in het aanbod, er is voor ieder wat wils.”

Hoe moet ik mij voorbereiden als ik hierover met een adviseur wil praten?

“Heel belangrijk om te weten is dat ‘rendement’ en ‘risico’ omgekeerd evenredig zijn. Hoe meer rendement je nastreeft, hoe meer risico je bereid moet zijn te nemen. Als je dat weet, sta je al ver.”

Mijn vorige vraag blijft. Kiezen tussen dertig fondsen, dat geeft keuzestress.

“Wij geven als verzekeraar geen direct advies aan de klant. We vertrouwen daarvoor op onze tussenpersonen, de makelaars, die we trouwens constant opleiden. Die makelaar helpt je om een beleggingsfonds te kiezen in lijn met je beleggingsprofiel. Sommige dingen zijn redelijk objectief. Ben je een zestigplusser, dan ga je best niet meer voor risicovolle beleggingen. Ben je jong, moet je je minder zorgen maken over schommelingen in de markt; die vlakken zich over de langere termijn uit. Een ander gegeven is hoe de persoon zelf staat tegenover risico’s nemen. Welke andere reserves zijn er? Wat voor persoon is het? Maar zoiets kan blijken uit een goed gesprek. Nogmaals, daarvoor vertrouwen we op de expertise van onze makelaars.”

Financieel optimaliseren “Er is nog een tweede aspect aan deze pensioenformules: ook het financieel rendement is te optimaliseren. Wij, als verzekeraar, geven ze immers een eigen invulling met financiële producten.”

“We zien dat klanten voor die invulling steeds meer kiezen voor beleggingsfondsen. Dat is begrijpelijk. Producten gebaseerd op solide staatsobligaties, de zogenaamde ‘tak 21’-producten, bieden zekerheid en gerustheid, maar met de huidige lage stand van de rente kun je daarmee de inflatie niet verslaan.”

Levensverzekeraar NN biedt innovatieve oplossingen (voor invaliditeit en overlijden, pensioensparen en tak 23) en heeft een breed netwerk van makelaars en partners in de banksector. NN valt onder NN Group, een internationale verzekeraar en vermogensbeheerder.

HET GESPREK / JURGEN INGELS

slecht, dan komen ze naar jou. Ik ken geen enkele ondernemer die van nul naar succes gaat. Iedereen gaat wel eens door een dal. Ondernemen is geen walk in the park. Maar pas op. Het is ook prettig, ik amuseer me echt in hetgeen ik doe. Ik onderneem niet om veel geld te verdienen, of ter meerdere ere en glorie van mezelf. Ik doe het gewoon omdat ik het plezant vind.” / Je doet het niet om veel geld te verdienen, zeg je. Ondertussen behoor je wel tot de kring van de rijkste Belgen…

“Ik vind niet dat ik hierdoor veranderd ben...

Ik heb vorig jaar een nieuwe auto gekocht, maar dat was omdat ik er niet meer mee in Antwerpen mocht rijden. Natuurlijk is het een luxe dat je op reis kan gaan en zo, maar ik doe geen exuberante aankopen. Ik ken ook echt wel de waarde van geld. Mijn ouders waren arbeiders. Ik heb jaren in de Quick gewerkt om mijn studies te betalen.

Mij ga je nooit met geld zien smijten. Mijn kinderen voed ik ook zo op. Ik wil geen twee verwende nesten, van die fils à papa die in merkkledij rondlopen. Tegen hen zeg ik altijd dat ze goed moeten studeren en zelf hun plan moeten trekken. Natuurlijk ga ik hen helpen als er echt een probleem is, maar ze moeten het zelf uitzoeken.” / Er is wel één ‘folieke’ waar je geld aan uitgeeft. Verzamel je geen ruimtevaartcovers?

“Ja, inderdaad. Dat heeft te maken met mijn vader, die jong is overleden. Die was heel hard geïnteresseerd in de ruimtevaart.

Ruimtevaartcovers zijn enveloppen die astronauten handtekenen net voor ze naar de ruimte gaan. Het is een soort van verzekering voor de nabestaanden. Komen ze niet terug, dan kunnen ze die enveloppen verkopen, want die brengen veel geld op.

Ik verzamel vooral die van de Amerikaanse Apollo en van Russische ruimtevaarders.

De meeste van hen zijn intussen overleden.

Volgens mij heb ik intussen de grootste

26 - ZO oktober 2018

“Ik heb jaren in de Quick gewerkt om mijn studies te betalen. Mij ga je nooit met geld zien smijten.”

collectie in België, zo niet in Europa. Op zich ben je daar niets mee, maar ik vind het wel tof, het is een stukje cultuur. Ik zou daar eens iets mee moeten doen. Misschien geef ik die ooit weg aan een museum. ” / Heb je dat ook met ondernemen?

Dat het niet alleen moet gaan om winst maken op iets?

“Ik heb al geïnvesteerd in projecten waarvan ik weet dat ik mijn geld zal kwijt zijn, ja. In Benin en Togo bijvoorbeeld. De kinderen gingen daar te voet naar school, en er gebeurden veel ongelukken. Dus kochten we bussen om hen naar school te brengen. Maar er was altijd iets. De benzine moest men gewoon op straat zien te kopen, de motors gingen kapot… Intussen hebben we daar één van de grootste transportbedrijven. Toch ga ik mijn geld niet terugzien. Maar dat is niet erg. Je investeert in mensen.”

“Hetzelfde geldt voor TrainM. Die organisatie maakt robots voor mensen met een hersenverlamming, en die machines

kosten ongelooflijk veel geld. Ook in het programma De Leeuwenkuil heb ik geld gestoken in projecten waarvan ik weet dat ze niets zullen opbrengen. Of als ik er geen geld instak, dan wel tijd en advies. Dat is ook leuk. Je ziet mensen groeien en je ziet die bedrijfjes succesvol worden. Dat geeft voldoening.”

Maak hem live mee op UNIZO’s Topseminar Jurgen Ingels is een van de sprekers op UNIZO’s Topseminar, op 28 november 2018. Daar kun je op één dag tien gerenommeerde sprekers bezighoren in het Casino Kursaal Oostende.

Voor het programma zie www.unizoTopseminar.be *Wie meedoet aan onze quiz (zie blz.47) maakt kans op een gratis toegang!

DE WERKPLEK

Hoe een werkomgeving kan inspireren

Edward Six Wijnboer Edward Six maakt en verkoopt op zijn domein Monteberg in het West-Vlaamse Heuvelland wijn van 10 soorten druiven. Het grootste deel van zijn tijd spendeert hij tussen zijn wijnranken.

TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO’S Joris Luyten

“Wij zijn een familiebedrijf. Mijn zus leidt bezoekers rond en doet de boekhouding.

Ikzelf breng zo’n 70 procent van mijn tijd door in de wijngaard. De rest gaat naar het maken van de wijn en het commercialiseren ervan. Wij zitten al lang niet meer met onze voeten in de kuip om de druiven te persen. Wijn maken blijft een ambacht, maar er komen heel wat moderne technieken bij kijken. Onze pers is bijvoorbeeld computergestuurd.”

“Ik ben elke dag in de open lucht.”

“Ik ben elke dag in de open lucht. Werken is voor mij vakantie, zeker bij mooi weer.

Ik hou van de rust. In de wijngaard heb je geen storend omgevingslawaai. Meestal werk ik alleen. Wijnboer is nu eenmaal een eenzaam beroep. Maar ik doe het graag.

Het is niet dat ik op mijn tractor of tussen de wijnranken tegen de druiven praat, maar ik voel me nooit eenzaam. Wijn maken is mijn passie en dat steekt niet tegen. Tijdens de oogst loopt er natuurlijk meer volk rond.

Maar dat duurt niet lang. Op 10 dagen zijn alle druiven geoogst.”

“De mooiste periode vind ik de lente. In de winter wordt de wijngaard bijgesnoeid, in de lente zie ik dan alle scheutjes stilaan ontluiken. Fantastisch is dat. Al is de herfst ook een mooie tijd. Zeker omdat we dan oog-

sten. De oogst valt in Heuvelland later dan bijvoorbeeld in Zuid-Frankrijk.”

“De grond heeft een invloed op de smaak van de wijn. Een chardonnay uit Heuvelland met een zand-leemgrond met ijzerzandsteen smaakt anders dan die uit de Champagnestreek met kalkgrond. Maar nog zoveel andere elementen bepalen de smaak: het klimaat, de ligging, de druif…

Het terroir dus, waarvan de grond een onderdeel is. Ons terroir is zeker goed. Onze Heuvellandwijnen worden internationaal positief onthaald. Er is niemand die bij het blind proeven zegt: ‘Die wijn komt zeker uit het Noorden?” / www.monteberg.be

Te bezoeken tijdens de Dag van de Ambachten, 18 november. Of je kunt er gewoon eens langsgaan, de poorten staan altijd open. Heel wat be­­zitters van het Handmade in Belgiumlabel (HIB) doen ook mee aan de Dag van de Ambachten, zie de lijst op dagvandeambachten.be.

Om hun wijnen te promoten, verenigden de Heuvellandse wijn­­­boeren zich in Vintage Heuvelland.

De vzw organiseert activiteiten in en rond de wijngaarden. / www.vintageheuvelland.be.

ZO oktober 2018 - 29

BIJZONDERNEMEND / BIOBEST

Een leeuw voor de hommels

“Onze Flying Doctors zwermen wereldwijd uit” Biobest stuurt dagelijks hommels en andere ‘nuttig’ ongedierte de wereld in, op weg naar landen tuinbouwers in wel zestig landen. Voor die exportgerichte, vindingrijke én duurzame aanpak kreeg het Kempische bedrijf De Leeuw van de Export 2018.

TEKST Herman van Waes FOTO’s Pat Verbruggen, Dieter Telemans, FIT

19 september, Antwerpen. Een opblaasbare reuzenleeuw bewaakt de poorten van Kinepolis, terwijl de genodigden binnenstromen. Deze avond reikt Flanders Investment & Trade (FIT) zijn jaarlijkse tro-

feeën uit aan twee (van zes genomineerde) Vlaamse bedrijven omdat ze zo voorbeeldig exporteren.

Boplan, dat een van de winnaars wordt, bouwt aanrijdingsbarrières die “ook mooi gedesigned zijn”, aldus CEO Xavier Ramon.

De andere gelauwerde, Biobest, exporteert een product dat zo mogelijk nog meer intrigeert: nuttige insecten voor de tuinbouw. Minister-president Bourgeois schudt CEO Jean-Marc Vandoorne de hand en prijst het bedrijf, “een ware pionier op het vlak van duurzaamheid en biologische bestrijding en bestuiving”.

Na de ceremonie begeeft het publiek zich in dichte drommen naar de aanpalende party, op de tonen van Theme from Rocky, een deuntje dat niet toepasselijker kan zijn: Gonna fly, fly, fly. Want dit is het verhaal van de hoge vlucht van de hommel.

30 - ZO oktober 2018

Stille Kempen Het begon allemaal in de Stille Kempen, anno 1987. Dokter Roland De Jonghe, veearts in Tongerlo, was er rotsvast van overtuigd dat hommels goede bestuivers konden zijn, bijvoorbeeld voor de tomatenteelt in serres. Hij leerde die hommels wat de telers manueel moesten doen, op ieder bloempje een puntje zetten, een zeer omslachtig werk. Vlaamse tomatentelers die het op zijn manier probeerden, haalden tot 40 procent meer opbrengst...

Biobest CEO Jean-Marc Vandoorne: “Dat was een ware revolutie en de pionier van de commerciële hommelkweek

Jean-Marc Vandoorne: “Wij bieden een biologisch alternatief voor chemische bestrijdingsmiddelen.”

“Levende organismen importeren is uitermate complex.

Drie mensen zijn continu bezig met vergunningen aanvragen.” vond met zijn beestjes al snel de weg naar Nederland, Frankrijk en Spanje. Export zat er dus van bij het begin in. De experimen-

ten in zijn achtertuin groeiden al gauw uit tot een echt bedrijf.”

“Het eerste focusgebied van Biobest was dus bestuiving, maar als je buiten de overtuigde ‘biotelers’ ook de anderen wilde bereiken, was er een probleem: de hommels overleefden niet in een omgeving waar ook nog traditionele pesticiden werden gespoten. Dus kon een tweede focusgebied, ‘biologische bestrijding’, niet lang uitblijven. Na drie jaar werden er al verschillende soorten sluipwespen en mijten gekweekt ter bestrijding van allerlei plagen, of lieveheersbeestjes tegen bladluizen.”

Drie keer R “Zo is het blijven groeien: tegen een achtergrond van steeds strengere normen voor voedselveiligheid, gezondheid en duurzaamheid werden de oplossingen van Biobest de voorbije decennia steeds populairder. Wij noemen dat de drie r’en.

De consument wil geen residuen meer in zijn voeding, veel plagen worden resistent tegen chemische bestrijdingsmiddelen, en er is de regelgeving. Allerlei chemicaliën mogen niet meer gebruikt worden, bijvoorbeeld door openbare diensten.”

“Die tendensen spelen zeker in ons voordeel, maar de traditionele landbouwers zien zelf ook wel in dat het anders moet.

ZO oktober 2018 - 31

BIJZONDERNEMEND / BIOBEST

Onze markt bestaat niet alleen uit biotelers, maar de meeste omzet draaien we bij bedrijven die de chemische bestrijding (nog) niet afzweren, maar meer en meer naar biologische bestrijding evolueren.

Vandaag komt nog 26% van onze omzet uit bestuivingsoplossingen, en al 74% uit de bestrijding van plagen.”

Hommels in nesten Maar het begon dus bij hommels, verwant aan de bijen, maar toch heel anders om in een gesloten omgeving te kweken, al was het maar omdat ze in veel kleinere, overzichtelijke kolonies leven.

“De consument wil geen residuen meer in zijn voeding.

Dat speelt in ons voordeel.

Jean-Marc Vandoorne: “In de natuur zie je vooral in het voorjaar en het najaar dikke hommels – de koninginnen. Enkel voor openteeltmarkten zouden we alleen in het voorjaar hommelkolonies kunnen verkopen om de bloeiende bomen en struiken te bevruchten. Bedekte teelten in de tuinbouw zijn voor Biobest een veel interessantere markt, omdat daar bijna een heel jaar door bestuiving nodig is. Omdat België een relatief kleine tuinbouwmarkt heeft, was exporteren naar andere landen en continenten, waar de seizoenen anders liggen, van bij de start een must om heel het jaar door te kunnen produceren.”

“Een recente innovatie zijn onze gepatenteerde Flying Doctors-nesten, waarbij biologische bestuiving hand in hand gaat met biologische bestrijding van plagen en ziekten. In dat concept worden onze hommels voor het uitvliegen door een gangetje geleid waarin pollen of biopesticiden geplaatst zijn. Deze biopesticiden zijn nuttige bacteriën, virussen of schimmels, die ze bij het uitvliegen meenemen

32 - ZO oktober 2018

aan hun poten en zo tot bij de vrucht van de gewassen brengen.”

“Op die manier kunnen bijvoorbeeld aardbeiplanten resistent gemaakt worden tegen grijze schimmel (botrytis). De hommels landen op de bloemen van de aardbeiplanten en behandelen ze met een biologisch alternatief voor een chemisch bestrijdingsmiddel. Het is een product waar we heel fier op zijn, want het illustreert exact wat we nastreven.”

Innovatie met fiscaal voordeel Inmiddels komt meer dan twee derde van de omzet voort uit biologische gewasbescherming, dankzij kleine beestjes die we liever op het veld zien dan in ons bed.

Jean-Marc Vandoorne: “We bieden een assortiment aan van een vijftigtal nuttige insecten en mijten, nematoden (aalwormpjes), bio-pesticiden op basis van micro-organismen en producten om nuttige insecten te stimuleren of te vangen.”

“Het is niet zo dat er voor iedere plaag één insectje uit de natuur te plukken valt.

Het gaat er ook over hoe je micro-organismen en insecten uitzet, verspreidt, onder controle houdt en evenwichtig

“Export zat erin van bij het begin.”

integreert tussen andere soorten.”

“Vandaag hebben we een R&D-team van wel dertig researchers, want er valt alleen al op biologisch vlak nog zoveel te onderzoeken dat het vooral een kwestie is van prioriteiten stellen. We geven een aantal strategische teelten voorrang. Vandaag zijn dat vooral tomaten, paprika, kleinfruit (frambozen, aardbeien...), sierteeltgewassen maar ook kruiden en recent ook cannabis voor medicinale toepassingen. Voor toepassingen op grootschalige, goedkope gewassen als tarwe of mais rendeert onze technologie nog onvoldoende.”

“In de tijd van dokter De Jonghe was een patent nemen op iets wat je deed met levende organismen nog niet echt mogelijk, wat dus concurrenten vrij spel gaf om hetzelfde te doen. Vandaag zijn bepaalde werkwijzen, manieren van kweken, ook stammen van schimmels en bacteriën wél al beter te patenteren, dus als we kunnen doen we dat ook. Als je in België een innovatief product kan patenteren, levert dat trouwens een interessante fiscale aftrek op. Er is ook steun op Europees niveau. FIT helpt ons bij het verkennen van nieuwe landen.”

Met een IBO-contract maak je van een kandidaat zonder de juiste ervaring jouw ideale medewerker.

Ontdek alle voordelen op vdab.be/ibo

Zorg ervoor dat je zaak online sterk staat

Gratis workshops in heel Vlaanderen 25 SEPTEMBER > 4 DECEMBER

Inschrijven via:

proximus.be/workshop

BIJZONDERNEMEND / BIOBEST

Bang voor exoten Jean-Marc Vandoorne: “Vandaag hebben we 18 eigen bedrijfssites voor productie en/of verkoop in Noord- en Zuid-Amerika, Afrika, Azië, Europa… Waarom we niet alle productie in eigen land doen? Het is ten eerste logistiek niet evident om sommige beestjes naar de andere kant van de wereld te transporteren. Ten tweede ligt de regelgeving om levende organismen te importeren soms erg moeilijk in regio’s als Australië, Israël, Zuid-Amerika…

Vaak heeft dat met verdoken protectionisme te maken. Soms is het gewoon voorzichtigheid omdat het om nieuwe, nog weinig bekende ‘biotech’ gaat. Ter verdediging van de ‘inheemse soorten’ – op zich volledig terecht – worden soms onredelijke argumenten aangehaald om onze producten niet toe te laten.”

“Het is vaak een complex verhaal: daarom zijn hier drie mensen continu bezig met het aanvragen van vergunningen. De Chinezen zijn de grootste tomatentelers

ter wereld, maar hun rendement is niet zo hoog. Daar hebben we voet aan de grond gekregen, via een soort semi-productie: in de provincie Shangdong leveren wij de koninginnen en zij kweken de hommels verder. Ook daar onder strenge voorwaarden: wij moesten bijvoorbeeld bewijzen dat het stuifmeel waarmee we onze hommels voederen, niet van genetisch gemanipuleerde bloemen of planten kwam…”

De uitreiking van de Leeuw van de Export.

“Er is voor ons nog zoveel te onderzoeken, dat het vooral een kwestie is van prioriteiten stellen.”

Media-aandacht “Het is een luxe als je zo kan blijven groeien zonder daar noemenswaardige marke-

tinginspanningen voor te moeten doen.

De media-aandacht en belangrijke prijzen zoals de Leeuw van de Export helpen ook om deuren te openen, bijvoorbeeld bij de banken. In markten waar we al goed ingeburgerd zijn, bezoeken we nog enkel lokale tuinbouwdagen om rechtstreeks met de telers te spreken. In markten waar we ons concept nog moeten uitleggen, gaan we nog wél op beurzen staan of spreken op seminaries.” / www.leeuwvandeexport.be / www.biobestgroup.com

Spirit voor export

‘Wij investeren veel in mensen’ Biobest is over de hele aarde actief.

Hoe leg je het aan boord om overal voet aan de grond te krijgen?

Jean-Marc Vandoorne: “Dat vraagt een zekere entrepreneurial spirit.

Gelukkig hebben we hier op het bedrijf nogal wat ontdekkingsreizigers lopen: mensen die graag reizen, en die gepassioneerd zijn door onze mooie producten. Zodra we echt een ingang willen in een markt, doen we natuurlijk een beroep op het FIT. Voor contacten ter plaatse, om studies te kunnen uitvoeren...”

In een paar landen hebben jullie vestigingen. Staan die op eigen benen?

“In het eerste filiaal dat we hadden, in Marokko, stond een Belg aan het hoofd. Maar dat is lang geleden. Onze lokale vestigingen worden vandaag geleid door lokale mensen, en dat wordt daar heel erg geapreccieerd.

Dat past ook in die ondernemersspirit waar ik het over had: die moet ook daar de kans krijgen open te bloeien.”

Proberen klassieke pesticidenproducenten jullie de loef af te steken?

“Ons model is moeilijk na te volgen.

Onze insecten en mijten zijn korte-ketenproducten. Daarmee bedoel ik: ‘s maandags geoogst, donderdags bij de teler. Dat is moeilijk te kopiëren in het distributiemodel van de klas-

sieke agrochemie, dat typisch werkt met grote, gestockeerde voorraden.”

“Onze biopesticiden daarentegen, dus de schimmels en de bacteriën, die zijn drie maanden tot een jaar bewaarbaar. Op dat vlak proberen ze ons wel te beconcurreren. Maar ook dat is niet evident omdat, en dat is een tweede aspect, wij onze klanten veel meer omringen met advies.”

“Die begeleiding is een van de redenen van onze gestage groei: wij investeren veel in mensen. We gaan de baan op. Feet on the street, noemen we dat. Dat schept een vertrouwensband. Om de twee à vier weken krijgt een klant bezoek van ons. Ook dat is eigen aan ons model.”

ZO oktober 2018 - 35

DE COMBINATIE VAN JOUW WEBSHOP EN ONZE SNELHEID? KA-CHIIIIIING! www.dhlexpress.be

02 715 50 50

Advertentie_jackpot.indd 1

08/10/18 13:37

25 oktober

Future Forward Session Gent

Start nu met jouw toekomst!

sessions.futureforward.be

SNELFIE

Vijf vragen aan een Bekende Ondernemer

Pascale Naessens Pascale Naessens is een BV die het ook maakt als ondernemer.

Haar kookboeken zijn allemaal voltreffers (het nieuwste bevat recepten met maximum vier ingrediënten!), haar serviescollectie vind je in de hele wereld terug, en ze ontwerpt meubels.

TEKST Sanderijn Vanleenhove - FOTO Pat Verbruggen

Is succesvol ondernemen makkelijker als je bekend bent?

“Je product moet goed zitten, anders marcheert het niet. Een bekende naam verandert daar geen haar aan, die tijden zijn voorbij. Mensen zijn terecht kritischer. Je wordt ook zo’n beetje vogelvrij verklaard. Iedereen kan zomaar ongezouten zijn mening geven, zeker op sociale media. Daar moet je mee leren omgaan. Het grote voordeel van bekend zijn is dan weer dat je een grote groep mensen bereikt.”

“Ik heb mijn eetprobleem kunnen ombuigen naar iets positiefs.”

Wie is jouw voorbeeld?

“Een kok zoals de Japanner Nobu vind ik fantastisch. Hij doet wat veel grote chefs doen, alleen al veel langer: terug naar de eenvoud. Veel mensen snappen dat niet, maar het is veel moeilijker om met weinig ingrediënten iets op een hoog niveau te brengen. Hij doet dat meesterlijk.”

Vul aan: het belangrijkste moment van mijn dag is...

“Het ontbijt en het avondmaal. Allebei. Het is onwaarschijnlijk zalig om de dag te beginnen met een lekker en mooi gepresenteerd ontbijt – al moet ik toegeven dat mijn man het klaarmaakt. Het avondmaal is dan weer het samenzijn om de dag af te sluiten en te overlopen hoe die is geweest. Tijdens het eten ligt de gsm aan de kant, maar het is moeilijk om er nadien niet meteen naar te grijpen. Zeker op drukke momenten. Maar ik probeer het niet te doen. Tafelen is net bedoeld als sociaal moment. Dan is het gek om daar te zitten met een telefoon.”

Wat was je beste investering ooit?

“Investeren in mezelf. Ik heb het dan over cursussen volgen of reizen. Zo kun je groeien als persoon. Je hebt er het langst genot van.”

Wat was het moeilijkste moment uit je carrière?

“Ik worstelde jarenlang met een eetprobleem. Daarom kan ik zo goed schrijven over de hele eetbeleving. Het is fantastisch dat ik mijn eetprobleem heb kunnen ombuigen naar iets positiefs. Ik heb er mijn beroep van gemaakt.” / www.purepascale.com

ZO oktober 2018 - 37

VAN DOKTERSBEZOEK TOT OORDOPPEN OP MAAT We doen veel voor jouw gezondheid

En daarom verandert CM van ziekenfonds naar gezondheidsfonds.

Ontdek wat we allemaal doen voor jouw gezondheid op cm.be/gezondheidsfonds

DE REPORTAGE

Ondernemers met een beperking

“Moeilijk gaat ook” In Vlaanderen zijn er zo’n 26.000 ondernemers die kampen met een langdurige ziekte of een beperking. Dat zijn er bijna 10.000 meer dan pakweg 9 jaar geleden. Dat blijkt uit een onderzoek van UNIZO. Een indrukwekkend cijfer én de hoogste tijd om er wat extra aandacht aan te schenken.

TEKST Paulien Coenaerts – FOTO’s Pat Verbruggen

Steven Claeys, de tetrapleeg die een broek bedacht

“Ik heb geen zittend gat” Je beperking omvormen tot een businessplan? Steven Claeys deed het. Drie jaar geleden belandde hij na een ongeval in een rolstoel. In plaats van bij de pakken te blijven zitten, bouwde hij een bedrijf op. Sitwear is de naam. En broeken het product. Geen gewone natuurlijk, maar broeken voor rolstoelgebruikers. Die ze zelf kunnen aantrekken, minder drukwonden veroorzaken en vooral beter zitten.

Steven Claeys was amper 24 toen hij in Australië op weg was met de sproeiwagen van de boerderij waar hij werkte. Aan een bergflank voelde hij de grond onder zich wegzakken. De sproeiwagen en hij doken 90 meter de diepte in. Het gevolg? Een gebroken nek en voor de rest van zijn leven in een rolstoel. “En ik heb geen zittend gat”, zegt Steven vier jaar later. “Ik ben altijd al ondernemend geweest, tijdens mijn studies wist ik al dat ik mijn eigen baas zou worden. Al had ik het me natuurlijk wel iets anders voor-

Steven Claeys: “De bestaande broeken zijn bedacht door therapeuten en dokters, niet door gebruikers zelf.”

ZO oktober 2018 - 39

Ondernemen, da’s topsport…

Aannemer of ziekenhuisdirecteur, starter of doorwinterd zelfstandige: je wil omhoog en zet stappen vooruit. Dat kan alleen met een hecht team waarin je vertrouwen hebt. Liantis – de nieuwe naam voor ADMB, Provikmo en Zenito – biedt je als vertrouwde compagnon de route een stevige houvast. Met concrete oplossingen, voor al wat met jezelf, je zaak en je medewerkers te maken heeft.

Ontdek meer op liantis.be

samen werkt.

DE REPORTAGE / ONDERNEMERS MET EEN BEPERKING

gesteld.” Steven ontwikkelt broeken voor de rolstoelgebruiker – niet rolstoel-‘patiënt’, maar ‘-gebruiker’, benadrukt hij nog eens.

Het zijn broeken met enkele aanpassingen, zodat iemand in een rolstoel die makkelijker zelf kan aandoen, eindelijk weer een broekzak heeft waar iets in kan, langere pijpen heeft zodat zijn sokken niet steeds zichtbaar zijn, gemaakt uit een stof die zweten tegengaat en - last but not least – met een naadloos zitvlak om drukwonden te verminderen.

Op zoek naar dé broek “Na drie maanden ziekenhuis en bijna 13 maanden revalidatie wilde ik opnieuw buitenkomen met vrienden. Dan merkte ik dat de broeken die ik had van voor mijn ongeluk, niet meer pasten of pijn deden of te kort waren. De aangepaste kledij op de markt is bijna altijd minstens 50% synthetisch. Dat is alsof je een vuilzak over je benen zou trekken, daar ga je nog eens extra van zweten.

Ik ben een tetrapleeg, en dus verlamd van aan de tepellijn naar beneden. Tot mijn grote verbazing waren er geen broeken op de markt met extra lussen om ze makkelijker te kunnen aantrekken.”

“Die broeken worden bedacht door therapeuten en dokters, en niet door de gebruiker zelf. Die therapeuten zullen ervan uitgaan dat de verpleging je wel zal aankleden. Maar wij denken compleet anders. Hoe meer we zelf kunnen doen, hoe beter.”

“Ik kan geen octrooi nemen op mijn broeken, omdat de aanpassingen doodsimpel zijn. Twee lussen, zoiets kan je niet patenteren. Enkel het model. Als iemand alles nabootst en enkel de zak weglaat, dan kan ik daar niets tegen beginnen. Niet dat ik dat zou willen. Als anderen mijn ontwerp namaken en dat wordt veel verkocht, dan hebben nog meer mensen in een rolstoel een aangepaste broek, en dat is goed.”

Ondernemen op wieltjes “Sitwear moet nog aan de man gebracht worden. Wat wil dat zeggen? Van de ene orthopedist naar de andere trekken. Natuurlijk zijn die per definitie toegankelijk, omdat daar wel vaker rolstolgebruikers over de vloer komen, maar ik moet er ook geraken.

Assistenten brengen mij heen en weer. Het

grootste probleem is de combinatie met de uitkeringen die ik krijg van de overheid. De steun die ik nu krijg als alleenstaande met een beperking is 1500 euro per maand. Dat gaat evenredig naar beneden met mijn inkomsten. Verdien ik meer dan 20.000 euro per jaar, dan krijg ik helemaal niets meer.”

Steven Claeys: “We gaan nog met ziekenfondsen praten over de terugbetaling van zo’n broek.”

Bedankt, Koning Boudewijn “Ik botste op een oproep van de Koning Boudewijnstichting voor projecten in de gezondheidszorg- en wellnesssector die steun zochten. Ik dacht: awel, ik ga meedoen. Tot mijn grote verbazing kreeg ik bericht dat ik mocht langskomen met mijn Powerpointpresentatie en een financieel plan. Van de 120 kandidaten die zich kwamen voorstellen, waren er twee uitverkorenen. Onder andere Sitwear.”

“We kregen steun met een renteloze lening van 30.000 euro. Daarvan is er momenteel 15.000 euro gebruikt voor het opstarten van de webshop, de website maken, het product ontwikkelen… Voor dat laatste hebben we

samengewerkt met designers, productieconsulenten, en een marketingbedrijf dat hielp met een crowdfundingcampagne.”

“In België zijn er tussen de 50.000 en de 70.000 rolstoelgebruikers. De klanten bereiken ligt moeilijk. Er is niet één plek waar alle rolstoelgebruikers samenkomen. Er kunnen zoveel oorzaken zijn: ALS, MS, een ongeval zoals in mijn geval… Dus stappen – of toch zoiets (lacht) – we naar ergotherapeuten, neurologen, thuisverplegers… Dat zijn mensen die rolstoelgebruikers kunnen doorverwijzen naar ons. Een broek kost 180 euro.

We gaan nog met ziekenfondsen praten over de terugbetaling van zo’n broek.”

Toekomstmuziek in slippen en sokken “Mijn idee is om over tien jaar een broek te ontwikkelen waarvan je de temperatuur en de druk kan regelen. Maar er zijn nog heel veel aanpassingen denkbaar: sokken en onderbroeken bijvoorbeeld. Omdat ons bloed niet goed doorstroomt, moeten we drukkousen dragen, maar die spannen heel hard.

Die krijg ik ook niet aan in mijn eentje. En een onderbroek zit nooit goed. Ze kruipt in je lies of doet pijn.”

“De kleinere oplossingen worden vaak overgeslagen om grote stappen te zetten. Er wordt bijvoorbeeld waanzinnig veel geld geïnvesteerd in het ongedaan maken van letsels of het repareren van een gebroken rug of nek, terwijl er bijna geen geld gaat naar onderzoek naar het herstellen van darm- en blaasfunctie. Zo’n zaken, daar zou ik ook heel graag rond werken.”

- €3 1 > 4 nov

KORTING P.P.

Bezoek onze HIB’ers* op INSIDE! Geniet met deze bon €3 korting p.p. en betaal slechts €9 ipv €12 aan de kassa. Geldig voor 2 personen.

FLANDERS EXPO GENT

Niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Enkel geldig voor INSIDE2018. *UNIZO Handmade in Belgium Label

ZO oktober 2018 - 41

Je denkt dat de Eco Pass® niet voordelig is voor een zelfstandige?

Geniet van een netto premie en help tegelijk onze planeet!

MAAK DE SLIMME KEUZE OP SODEXO.ECO

Zin om jezelf te verwennen en je in te zetten voor het milieu?

Kies voor de Eco Pass® en bespaar tot 57% in vergelijking met een traditionele loonsverhoging. € 250 uitgeven = € 250 netto ontvangen met de Eco Pass®.

DE REPORTAGE / ONDERNEMERS MET EEN BEPERKING

Geen klank, wel smaak

Soep voor stille genieters Op een gezellig kruispunt in de Lange Steenstraat in Gent vind ik soepbar Sordo, de bar van Christophe Taveirne. In de eerste plaats een soepliefhebber en gedreven ondernemer, en daarbuiten ook doof en – in tegenstelling tot wat ik verwachtte - een babbelkous. De tolk die ons vergezelt tijdens het interview, zal haar werk hebben.

“Mijn moeder kreeg rode hond tijdens haar zwangerschap, en daardoor ben ik doof geboren”, vertelt Christophe. “Het is al geen gemakkelijk leven geweest. Maar ik probeer er het positieve van in te zien. Zo heb ik geen last van al het lawaai waarvan mensen het soms op hun heupen krijgen. (Lacht.) Het is een uitdaging om als dove op je eentje een soepbar te runnen, maar het lukt.”

“Ik werd heel kwaad” “Waarom ik als zelfstandige ben begonnen?

Omdat het moeilijk is om doof én werknemer te zijn. Niet dat het zo makkelijk is om doof en ondernemer te zijn, natuurlijk. Vier jaar lang heb ik geleefd van een werkloosheidsuitkering. En tussendoor moest ik hoppen van de ene job naar de andere. Want als je dan al aangenomen wordt, loopt de samenwerking vaak stroef. Belgen lijken wel bang van dove mensen. Oké, de communicatie is wat lastiger, maar dat is toch niets om schrik voor te hebben? Nee, net als blaffende honden bijten dove mensen ook niet. Ik heb een tijdje in de horeca gewerkt, in een jeugdherberg, in een cultureel centrum, ...

Op die laatste plaats was er eens een be-

“Een inspecteur van Sabam geloofde niet dat ik geen muziek speelde in mijn zaak.”

stelling van 10 broodjes die ik op mijn eentje moest bereiden. Hulp kreeg ik niet. Achteraf zegden ze mij dat ik door mijn doofheid te traag werkte. Ik werd heel kwaad. Toen heb ik beslist om voor mezelf te beginnen.”

“Ik merk dat het mensen afschrikt dat ik doof ben.”

Sordo is geboren!

“Vanuit mijn liefde voor soep, wist ik meteen wat: een soepbar. Ik heb dan een jaar lang een opleiding bedrijfsbeheer gevolgd, waar-

bij ik voor elke les natuurlijk een tolk moest regelen. Tussendoor deed ik wat vrijwilligerswerk om dan uiteindelijk twee jaar geleden mijn soepbar op te richten hier in Gent.

Ja, ik ben een laatbloeier tussen de ondernemers, denk ik! Bij dat vrijwilligerswerk had ik een heus netwerk uitgebouwd. Mijn eerste klanten waren dus al in de sacoche. Ik kocht – met geld van een erfenis – een pand in Gent, richtte het in met kunst en tafeltjes gemaakt door dove mensen en sinds juni 2016 is hij er: Sordo.”

“Nu, twee jaar later, draait Sordo tamelijk goed. Maar het blijft moeilijk om rond te komen. Via de overheid krijg ik wat financiële steun die neerkomt op een kleine 1000 euro per kwartaal. Echt veel is dat niet.

ZO oktober 2018 - 43

Echt rijplezier

DE BMW X1 "SOPHIE" EDITION VOOR € 235/MAAND* (EXCL. BTW).

* Publiciteit enkel geldig voor professionelen.

Maandelijkse huurprijs van een BMW Financiële Renting berekend voor een looptijd van 48 maanden en maximum 60.000 km voor een BMW X1 sDrive16d "Sophie" Edition met een verkoopprijs van € 28.752,07 excl. BTW (€ 34.790 incl. BTW) mits een voorschot van € 5.750 excl. BTW en een restwaarde van € 13.716,37 excl. BTW. Deze publiciteit richt zich uitsluitend tot professionele klanten die het voertuig gebruiken met het oog op de uitoefening van hun handels-, beroeps-, of ambachtelijke activiteiten. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door het kredietcomité van BMW Financial Services NV, Lodderstraat 16, 2880 Bornem. Restwaarde: minimum 16% van de aankoopprijs. Publiciteit geldig van 27/08/2018 t.e.m. 30/09/2018. Alle prijzen zijn exclusief BTW en onder voorbehoud van wijzigingen en vergissingen. De afgebeelde wagen met optionele uitrusting vormt geen contractueel engagement.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be

4,3-6,0 L/100 KM • 114-136 G/KM CO2 (NEDC)

DE REPORTAGE / ONDERNEMERS MET EEN BEPERKING

En ik heb recht op 150 uren tolk per jaar.

En als je wil, kan je een verdubbeling aanvragen. Ik kom meestal toe met die 150 uren. Het enige wat jammer is, is dat je nooit spontaan kan zijn. Er is een tekort aan tolken Vlaamse gebarentaal, waardoor ik meestal zeker een week vooraf eentje moet boeken. Ook voor dit interview was dat maar nipt (lacht.)”

Mabel Teunissen leeft niet meer aan 200 km/u

“ Ineens valt je leven stil.

Je inkomen ook”

Net iets anders “Mijn soepbar is iets anders dan andere.

Er is bijvoorbeeld al geen gewone bel.

Ah nee, want die hoor ik niet. Als er iemand binnenkomt, begint er een licht te flitsen. Ook muziek speelt hier niet. Dat wil ik ook niet. Er hoeft niet altijd geluid te zijn. En zo is het misschien een kans voor horende mensen om de stilte te appreciëren. Er is eens een inspecteur van Sabam binnengevallen die het niet vertrouwde dat ik zogezegd geen muziek speelde. Hij begon mij allerlei vragen te stellen. Gelukkig was hier net een tolk die hem uitlegde dat ik doof was.

Ook klanten kunnen mij niet gewoon roepen en zeggen wat ze willen hebben.

Allee, dat kan, maar ik zou ze niet horen.

Ze kunnen gebruik maken van de gebarentaaltekens hier aan de muur én natuurlijk ook gewoon van de menukaart.

Dan wijzen ze maar aan wat ze willen.”

“Maar ook het ondernemen is anders.

Ik kan niet met de auto rijden, dus gebeurt alles met de fiets. Reclame maken gebeurt vooral via mond-tot-mond, en laat ik over aan vrienden, kennissen en klanten. Ook de administratie verschilt.

Ik kan niet alleen naar de boekhouder gaan, ook daar moet ik steeds voor een tolk zorgen. En communiceren gebeurt via mail, niet via de telefoon.”

“Ik merk dat het mensen soms écht afschrikt dat ik doof ben. Ik merk dat ze ofwel niet durven binnenkomen, ofwel mij niet durven te benaderen. En dat is net iets waar ik met Sordo verandering in wil brengen. Als mijn soepbar een plaats wordt waar doven en horenden samenkomen, dan ben ik gelukkig.”

Ook schrijfster Mabel Teunissen moet net iets anders ondernemen dan anderen.

“Mijn longziekte en kanker hebben mij een andere richting uitgeduwd. Gelukkig voor mij is dat de richting die ik eigenlijk al lang wilde.”

“Van de huisdokter naar de radioloog, de gynaecoloog en de oncoloog.”

ren, de derde verkocht ik. Met dat geld zou ik mentor en schrijfster worden: vanuit mijn ervaring als ondernemer andere mensen coachen, leek me fantastisch.”

Een nieuwe start?

“Ik heb dertig jaar een modezaak gehad, Ma belle boutique. ’t Is te zeggen, ik had er drie. De veranderende economie en de opkomst van de e-commerce maakten het steeds moeilijker om rond te komen. En mijn lichaam wilde niet meer mee. Ik kreeg een zeldzame tropische longziekte die 70% van mijn longblaasjes aantastte. Ik kon nog maar 30% van mijn longen gebruiken. Wat wel lukte, maar leven aan 200 km/uur met drie zaken ging niet meer. In november 2017 liet ik twee van mijn zaken over aan mijn kinde-

“Ik had een tweede adem gevonden. Ik maakte een website om mijn coachsessies aan te kondigen. Twee dagen later haalde ik hem al opnieuw offline. Ik was nog niet goed vertrokken of mijn mentorschap en het schrijven moesten plaats ruimen voor doktersafspraken, onderzoeken en nog meer onderzoeken. De oorzaak? Een vlekje op mijn borst. Van de huisdokter werd ik naar de radioloog, de gynaecoloog en de oncoloog gestuurd. Op de MRI waren er drie vlekjes te zien. Elke dokter bleef positief en zegde: ‘Ik denk niet dat er iets scheelt, maar ik ga toch nog één testje doen…’. Stap twee werd dus een mammo, daar leek er geen vuiltje

ZO oktober 2018 - 45

Publireportage

Springbok zet (artificieel) intelligente stap richting toekomst Ervoor zorgen dat merken hun klanten bereiken dankzij een combinatie van slimme communicatie, creatieve concepten, data science en artificiële intelligentie. Dát is de aanpak waarmee het innovatieve Springbok zich tot één van de snelst groeiende digital agencies van de Benelux ontpopt.

Maak kennis met een creative service hub die vanuit Mechelen aan de toekomst bouwt.

chatbots die de communicatie met de klant voor een stuk overnemen. Nationale en internationale klanten zoals Proximus, Van In, Xerius, Mercedes-Benz, Bridgestone, Beko en Engie Electrabel vertrouwen op de expertise en creativiteit van het Springbokteam.

REVOLUTIE “Springbok past artificiële intelligentie en data science toe op alle aspecten van marketing en communicatie”, verduidelijkt managing partner Kim Verhaeghen. “En dan gaat het niet alleen over digitale media, maar ook over de shopbeleving in fysieke winkels, en alles daartussenin. Volgens ons is dat de volgende revolutie.

een betere samenwerking tussen hun medewerkers. Microsoft Teams of een beperkte CRM voor kleine ondernemingen implementeren is dan ook geen uitzondering meer. Zelfs voor vier gebruikers kan zo’n oplossing al handig zijn.”

OVERNAME Springbok nam onlangs communicatie- en designstudio Unides over. “Met de mensen van Unides halen we heel wat extra creatieve slagkracht in huis, onder meer op vlak van branding, retail en magazines”, weet managing partner Alexander Cha’ban.

Collega-managing partner Stefan Knecht treedt hem bij: “In het verleden werkten Springbok en Unides al vaker samen. Ook klanten zagen de meerwaarde van zo’n geïntegreerde aanpak. Nu we één zijn, kan die wisselwerking alleen maar groeien en tot mooie dingen leiden.”

EXPANSIE De toekomst oogt rooskleurig, meent ook managing partner Vincent van Lingen.

“We bestaan nu al uit meer dan 70 enthousiaste creatievelingen, copywriters, designers, strategen, developers en account managers. Met nog een aantal overnames en strategische aanwervingen op de planning is Springbok op weg om één van de grootste agencies van België te worden.

Een servicebureau dat in álle noden van een klant kan voorzien.”

HOSTING VIA NUCLEUS

“Marketing verandert vreemden in kennissen, en kennissen in loyale klanten”, schreef de Amerikaanse ondernemer Seth Godin eind de jaren 90. Klopt helemaal, al moeten we daar meteen aan toevoegen dat de manier waarop dat gebeurt sindsdien radicaal veranderd is.

Het Mechelse Springbok heeft dat goed begrepen: innovatie loopt als een rode draad door al zijn activiteiten. Het digital agency ontwerpt unieke designs, bedenkt creatieve concepten, creëert content voor zowel sociale media als websites en ontwikkelt zelfs artificieel intelligente

We helpen onze klanten om zich daarop voor te bereiden en om hun marketing- en communicatieactiviteiten te verrijken met nieuwe technologie.”

SAMENWERKEN IN EEN KLEIN TEAM Ook voor collaboration-software wordt volgens Franky meer en meer beroep gedaan op Smartsys. “Vroeger werden samenwerkingstools enkel bij grote bedrijven gebruikt, maar we zien nu steeds vaker dat ook kmo’s willen inzetten op

Wie de lat zo hoog legt, moet kunnen terugvallen op een solide partner. “Daarom kiezen we voor Nucleus om al onze werkzaamheden te hosten”, zegt Kim Verhaeghen. “Het is van vitaal belang dat al onze medewerkers kunnen vertrouwen op platformen die de klok rond up and running zijn. Met Nucleus kiezen we voor een innovatieve partner die een enorme expertise heeft op technisch vlak, maar door z’n lokale karakter ook erg bereikbaar is voor goede raad en oplossingen op maat van ons bedrijf.”

SPRINGBOK www.springbokagency.com Tel: 015 64 86 64 info@springbokagency.com www.nucleus.be NUCLEUS Tel: 03 275 01 60 Mail: sales@nucleus.be

Haute Quizzine aan de lucht te zijn. ‘Misschien toch nog één laatste test? Dan zijn we zeker’, klonk het. Ik wist hoe laat het was. De echo wees het uit: de drie vlekjes in mijn linkerborst waren kwaadaardig. Borstkanker.”

Financiële kater “De zes infosessies die ik had ingepland en dus de zes zalen die ik had afgehuurd, moest ik afgelasten. Ik hield er een financiële kater aan over.

Het was sowieso een risico om iets nieuws op te starten, maar nu moest ik mezelf maandenlang on hold zetten. Ineens staat je leven stil. En wie als ondernemer niet werkt, heeft geen inkomen. Of toch bijna niet. In mijn modebedrijf was ik de meewerkende echtgenote en dat heb ik nooit aangepast. Ook niet toen ik zaakvoeder werd. Daardoor had ik geen recht op ook maar enige uitkering. Maar dat was dus mijn eigen schuld. Ik kon nog even voortteren op spaargeld en er was het inkomen van mijn man, maar het was krap. Lang wilde ik dus niet wachten.”

“Ik kon maar 30% van mijn longen gebruiken.”

Dé quiz van ZO Magazine

JOUW BEDRIJF OP DE COVER VAN DIT MAGAZINE? Trouwe lezers van ZO Magazine willen we belonen.

1. Zoek in het magazine en in de adviesbrief die erbij zit het antwoord op vijf vragen en vul ze - samen met je UNIZO-lidnummer - vóór het einde van maand in op www.unizo.be/hautequizzine.

2. Heb je alle antwoorden juist, dan maak je kans op een mooie prijs. De winnaar van vorige maand is MARTINE VANHOOLANDT, van Expres Tombola Promotions. Zij krijgt een overnachting in B&B Eyckenmolen in Sint-Maria-Lierde!

3. Wie deze hele jaargang meedoet, van september tot juni, en alles juist antwoordt, maakt kans op de hoofdprijs: JE BEDRIJF OP DE COVER VAN ZO MAGAZINE, in november 2019.

Het volledige reglement van deze wedstrijd kan je rustig nalezen op www.unizo.be/hautequizzine.

Je kunt daar ook de vorige vragen terugvinden.

Cover van de Playboy “Twee maanden later werd ik benaderd door een vrouw – Joseline Panis, het allereerste model dat internationaal op de cover van de Playboy stond - die vroeg om haar biografie te schrijven. Om mijn gedachten wat te verzetten, heb ik ‘ja’ gezegd. Ik kreeg 1500 euro vooraf, waarmee ik weer verder kon. Na de operatie en tussen de vijf weken bestraling door, begon ik te schrijven. Ze namen één vierde van mijn borst weg en de huid onder mijn linkeroksel werd een stuk strakker. En dan kwam de bestraling erbij: brandwonden dus. Ik had pijn.

Sommige dagen kon ik helemaal niet schrijven, andere dagen was schrijven hét middel om mijn gedachten te verzetten.”

“Vandaag ben ik in remissie, het boek is af en ik ben nu aan een eigen boek bezig. Over mijn ervaringen en over sterk zijn. En het gaat goed.

Ik moet niet meer van hot naar her crossen in de winkel, dus van mijn longen heb ik bijna geen last meer. Dat schrijven, dat gaat er meestal vrij rustig aan toe. Mijn linkerarm kan ik door de operatie nog altijd niet strekken, maar die heb ik bij het schrijven niet nodig. Zelfstandig zijn met een beperking lukt bij mij prima. Al heb ik het natuurlijk wel over een heel andere boeg moeten gooien. Maar we passen ons aan, hé. En eigenlijk is dit toch wat ik al lang wilde doen.”

UNIZO vraagt • dat de Vlaamse Ondersteuningspremie voor zelfstandigen met een arbeidsbeperking toegankelijker wordt. Per jaar worden 500 premies toegekend, aan werknemers ca. 13.000.

• één centraal aanspreekpunt voor alle vragen over ondersteuning voor zelfstandigen met een beperking.

• dat een zelfstandige een beroep zal kunnen doen op een gezondheidsbudget, om initiatieven voor preventie of werkhervatting te betalen.

1. Van wie is de uitspraak: “Tijdreductie is the 5th element”?

2. Hoe heet het domein van wijnboer Six in het West-Vlaamse Heuvelland?

3. Naar welke Australische tv-serie worden de hommels genoemd waarmee Biobest de Leeuw van de Export won?

5. Hoeveel vennootschapsvormen zullen er overschieten als de nieuwe regels worden ingevoerd?

6. Hoe heten de broeken voor rolstoelpatiënten die Steven Claeys aan de man brengt?

Wil jij ook je zaak in de kijker zetten en een prijs aanbieden?

Laat het weten via zo@unizo.be.

WIN EEN VOETBALMATCH! Oktober zal vier winnaars vieren!

• Drie duotickets voor een match van Cercle Brugge in het Jan Breydelstadion in Brugge. Met de groeten van Liantis.

• Een gratis toegang voor het UNIZO Topseminar: tien topspreker op één dag (zie blz. 26).

De eerste drie winnaars mogen kiezen, de vierde krijgt wat overblijft. Winnaars worden 100% toevallig aangeduid met een random number generator.

ZO oktober 2018 - 47

Kia.com

De nieuwe Kia Ceed.

Krijg zoveel méér.

De nieuwe Ceed nu bij uw concessiehouder.

Test hem als eerste.

Krijg zoveel méér met de nieuwe Kia Ceed.

Krachtige looks, een sportief en dynamisch rijgedrag en massa’s slimme technologieën: rijvakassistent, waakzaamheidsassistent voor de bestuurder, automatische noodrem, automatische grootlichten… allemaal standaard. Plus een gigantische kofferruimte van maar liefst 1.694 liter(1) in de versie Sportswagon. Bovendien geniet u van 7 jaar garantie* en 7 jaar map updates**. Nog iets aan toe te voegen? Jawel, uw “Wow!” wanneer u zijn geweldige rijdynamiek zelf zult ervaren tijdens een proefrit.

7 JAAR MAP UPDATE

* 7 jaar garantie of 150.000 km (wat het eerst wordt bereikt, zonder kilometerbeperking gedurende de eerste 3 jaar). ** Het 7 Year Map Update programma gerechtigt de koper van een Kia wagen verkocht vanaf 01.03.2013 door Kia Motors Belgium via een erkende Kia-verdeler in België of het Groothertogdom Luxemburg en uitgerust met een origineel fabrieksgemonteerd LG-navigatiesysteem, gedurende een periode van 7 jaar vanaf de aflevering van de wagen, tot het bekomen van een jaarlijkse navigatiekaartactualisatie (maximaal om de twaalf maanden) bij elke erkende Kia-dealer of Kia-hersteller in de Europese Unie (enkel na afspraak). *** Foto ter illustratie.

3,8 - 6,4 l/100 km (NEDC(2))

99 - 145 g/km (NEDC(2))

- ZO oktober 2018 achterzetels. (2) Volgens de nieuwe WLTP-testmethode bedraagt het brandstofverbruik van deze wagens ... l/100 km en de CO2 uitstoot ... g/km. Vanaf 1 september 2019 zullen enkel de (1) Maximaal48 laadvolume met neergeklapte WLTP-waarden beschikbaar zijn. Zie het koninklijk besluit van 5 september 2001.

PECH EN WEER OP WEG

Maak kennis met ondernemers die een zware tegenslag hadden en terug overeind krabbelden.

“Pinten na de brand” Gezellig, Café De Oude Tijd: bruine kroeg, houten meubilair, trouwe klanten.

Het waren ook trouwe klanten die erger voorkwamen toen het café veranderde in een vlammenzee.

TEKST Paulien Coenaerts FOTO Dieter Telemans

Ook pech gehad?

Lees ‘Wat als een ramp je zaak treft?’ op / www.unizo.be/snelwijzers

“De rook- en waterschade was aanzienlijk.

De toog moest uitgebroken worden, de vloer en het meubilair moesten we vervangen.”

“We hadden het café afgesloten”, vertelt Emily Mees, “en nog geen uur later werden we uit bed gehaald door twee klanten die vlammen hadden gemerkt toen ze kwamen kijken of we nog open waren. Ze hadden intussen de brandweer verwittigd en zijn bij ons komen aanbellen. Er moet brand ontstaan zijn in een plastic glasbak die onder de toog stond. Dat zei de brandweer.

Misschien door een asbak met een smeulende sigarettenpeuk, dat weten we niet precies.”

“Na zo’n ramp blijven sociale bijdragen, lonen, en huur gewoon doorlopen.”

“De brandweer was er snel bij. Dat is een geluk, zeker met onze bruine kroeg vol houten meubilair.

Toch was de rook- en waterschade aanzienlijk. De toog moest uitgebroken worden, de vloer en het meubilair moesten we vervangen. Goed voor zo’n 45.000 euro. We huren het pand van de brouwerij van Haacht, en het was niet meteen duidelijk of zij in de kosten zou tussenkomen. Hoeveel de verze-

“De twee klanten die ons café gered hebben, die hebben we op flink wat pinten getrakteerd.”

kering zou opleggen, wisten we ook niet.”

“Als zelfstandige moet je de eerste maand niet rekenen op bijstand, hoewel de sociale bijdragen, lonen, telefoonrekeningen, huurkosten… blijven doorlopen. Makkelijk was anders. Het duurde zes weken voor we groen licht kregen van de verzekering en de brouwerij om te starten met de werken. En dan duurde het nóg eens zes weken om alle herstellingen uit te voeren.

De brouwerij betaalde een nieuwe vloer, en enkele klanten organiseerden een benefiet die 3850 euro opbracht. Gelukkig kwam de verzekering uiteindelijk tussen voor zo’n 30.000 euro en wij bekostigden de rest. Op 1 juli schonken we de eerste pintjes sinds de brand. Smaken dat ze deden! (Lacht.) En het loopt goed. De oude klanten zijn terug, en met de vernieuwing vinden veel nieuwe gezichten de weg naar De Oude Tijd. Zeker in de zomer was er een piek omdat iedereen nieuwsgierig was naar het nieuwe interieur.”

“Wat we eruit leerden? Dat je niet alert genoeg kunt zijn op brandveiligheid. En dat goede klanten onbetaalbaar zijn. De twee klanten die ons café gered hebben, die hebben we op flink wat pinten getrakteerd.”

ZO oktober 2018 - 49

Publireportage

Adoptieverlof hervormd, pleegouderverlof ingevoerd Vanaf 1 januari 2019 heeft iedere adoptieouder recht op minimum 6 weken adoptieverlof, los van de leeftijd van het kind. Langdurige pleegouders hebben vanaf diezelfde datum recht op minimum 6 weken pleegouderverlof. Zowel voor het adoptie­ verlof als voor het pleegouderverlof worden de verlofweken nog geleidelijk opgetrokken.

Veranderingen aan het adoptieverlof De leeftijd van het adoptiekind bepaalde vroeger of er recht was op 4 weken of 6 weken adoptieverlof. Dat wordt afgeschaft: los van de leeftijd van het kind wordt het adoptieverlof 6 weken. Het moet wel gaan om een minderjarig kind.

De 6 weken zullen voor de adoptieouder of beide adoptieouders samen nog opgetrokken worden:

• met 1 week vanaf uiterlijk 1 januari 2019; • met 2 weken vanaf uiterlijk 1 januari 2021; • met 3 weken vanaf uiterlijk 1 januari 2023; • met 4 weken vanaf uiterlijk 1 januari 2025; • met 5 weken vanaf uiterlijk 1 januari 2027.

Elke adoptieouder zal dus afzonderlijk 6 weken kunnen opnemen, terwijl de beide adoptieouders de bijkomstige weken kunnen verdelen. De maximumduur van het adoptieverlof wordt verlengd met twee weken per adoptieouder bij gelijktijdige adoptie van meerdere, minderjarige kinderen.

Nieuw: pleegouderverlof voor langdurige pleegzorg Vanaf 1 januari 2019 zal er recht zijn op pleegouderverlof voor werknemers die een kind in hun gezin onthalen voor langdurige pleegzorg. Daar is sprake van wanneer het bij het begin van de pleegzorg meteen duidelijk is dat het kind voor minstens 6 maanden bij dezelfde pleegouders zal blijven.

Het recht is gelijkwaardig aan dat van het adoptieverlof, zowel voor regels als voor uitkeringen. Zo heeft elke pleegouder recht op 6 weken pleegouderverlof, los van de leeftijd van het kind. Ook in het kader van pleegouderverlof wordt de duur geleidelijk aan opgetrokken en gelden dezelfde regels. Vanaf 2027 zal er bijgevolg ook recht zijn op 11 weken pleegzorgverlof waarvan elke pleegouder afzonderlijk recht zal hebben op 6 weken en ze de bijkomende 5 weken kunnen verdelen.

Publireportage

EXTRA ontbijtsessies op 6 en 9 november 2018

Mijn zaak overlaten of verkopen: hoe pak ik het aan?

Bij het overlaten of verkopen van een zaak duiken er doorgaans meer vragen op dan antwoorden. Best ga je niet over één nacht ijs!

Een tijdige én grondige voorbereiding is de eerste belangrijke stap voor een succesvolle overdracht.

Om hierbij te helpen organiseren UNIZO, Overnamemarkt.be, Integraal, Liantis en KBC interessante ontbijtsessies “Overlaten of Verkopen, hoe pak ik het aan?” met speciale aandacht voor de waardering en de fiscale aspecten.

Je krijgt tal van nuttige praktijktips en een antwoord op belangrijke vragen zoals: • Overnemen/overlaten/(ver)kopen: hoe bereid ik mij goed voor? Welke stappen moet ik allemaal ondernemen?

• Voor welke addertjes onder het gras moet ik opletten?

• Hoe bepaal ik de waarde van een zaak?

• Wat zijn de fiscale gevolgen bij overdracht handelszaak vs overdracht aandelen?

• Welke verschillende overdrachtstechnieken bestaan er?

• Mogelijkheden inzake schenking of verkoop? Beste keuzes?

• Belangrijke succesfactoren voor een geslaagde overname?

• Hoe vind ik een geschikte overnemer of koper? Waar vind ik een databank van over te nemen of over te laten bedrijven?

• Wie kan mij nog verder informeren en professioneel begeleiden bij het overdrachtsproces?

Waar en wanneer?

Dinsdag 6/11/2018: Mercure Hotel, Accent Business Park, Kwadestraat 149b, 8800 Roeselare Vrijdag 9/11/2018: San Marco Village, Boomsesteenweg 31, 2627 Schelle

Deelnameprijs?

Als tussenkomst in de organisatiekosten betaalt u slechts € 30.

Inbegrepen: ontbijt met welkomkoffie, thee, fruitsap, koffiekoeken, croissants en fruit, kopies van de presentaties en een exemplaar van het handboek ‘Uw zaak overlaten, verkopen of beëindigen” (waarde € 35).

Inschrijven?

Neem voor meer info een kijkje op liantis.be.

Online in via de website www.ondernemen50plus.com Stuur een mail naar seminars@integraalvzw.be Telefoneer naar : 02 21 22 221 - Integraal VZW, Marc Gommers, Willebroekkaai 37, 1000 Brussel.

PR AK TISCHE ZAKEN / ARBEIDSRECHT

De wet Werkbaar Wendbaar Werk: wat moet je weten?

Al gehoord van de wet WWW? Met het World Wide Web heeft die weinig te maken, wel met Werkbaar Wendbaar Werk. Ze is sinds vorig jaar in werking, maar is nog weinig gekend bij werkgevers. Sommige dingen klinken nochtans vertrouwd. Wellicht omdat de wet WWW enkele praktijken die al in zwang waren, nu een wettelijke basis geeft.

TEKST Martijn Vanhinsberg FOTO Shutterstock

De wet Werkbaar Wendbaar Werk van minister Kris Peeters (CD&V) wil werkgevers meer flexibiliteit geven en de werk-privébalans voor werknemers verbeteren. Toch riep ze flink wat felle protesten op.

Eén van de meest gecontesteerde punten was de ‘annualisering van de arbeidsduur’. Hierbij wordt de gemiddelde wekelijkse arbeidstijd niet verrekend over een trimester, maar over een jaar.

Tegenstanders vonden dat deze maatregel neerkwam op de afschaffing van de 38-urenweek.

Anderen vonden dan weer dat de wet te veel op maat van de werkgevers was geschreven en dat ze de werknemers niet ten goede zou komen.

Uiteindelijk keurde de wetgever de wet Werkbaar Wendbaar Werk goed, en werd ze op 11 september 2017 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De meeste maatregelen traden met terugwerkende kracht in werking, vanaf 1 februari 2017. Voor sommige bepalingen golden aparte startdata.

Sokkel en keuzemenu De wet bestaat uit twee grote delen.

Enerzijds heb je de ‘sokkel’: een reeks bepalingen die gelden voor alle ondernemingen. Daarnaast is er een zogenaamd ‘keuzemenu’: bepalingen die alleen tellen als een sector er expliciet voor koos. Deze kan je als werkgever dus niet zomaar invoeren, tenzij er een sectoraal akkoord bestaat voor jouw sector.

Enkele belangrijke nieuwigheden De wet Werkbaar Wendbaar Werk voerde een handvol nieuwe maatregelen in (zie kader). Hieronder zetten we 4 belangrijke nieuwigheden op een rij: 1. Glijdende uurroosters Glijdende uurroosters bieden werknemers de mogelijkheid om - binnen bepaalde grenzen - zelf het begin en het einde van hun werkdag te kiezen.

Hoewel deze uurroosters al lang in heel wat ondernemingen ingeburgerd zijn, hadden ze tot voor kort geen wettelij-

ZO oktober 2018 - 51

Heel wat KMO-werkgevers hebben het moeilijk om onmiddellijk inzetbare medewerkers te vinden voor hun vacatures. Ze zijn graag bereid om werkzoekenden met de juiste attitude zelf op te leiden in hun bedrijf. De Individuele Beroepsopleiding is hiervoor een uitgelezen formule.

Danny Van Assche Gedelegeerd bestuurder van UNIZO

Met een IBO-contract maak je van een kandidaat zonder de juiste ervaring jouw ideale medewerker.

Ontdek alle voordelen op vdab.be/ibo

PR AK TISCHE ZAKEN / ARBEIDSRECHT

ke basis, en de inspectie hanteerde een gedoogbeleid. Door de wet Wendbaar Werkbaar Werk kunnen ondernemingen nu op een juridisch correcte wijze voorwaarden en grenzen vastleggen in hun arbeidsreglement of via een cao.

Die afspraken moeten een aantal verplichte zaken bevatten. Ook een systeem van tijdsopvolging, zoals een prikklok, is nodig om het systeem van glijdende uren correct te kunnen toepassen.

2. Flexibele uurroosters Bij heel wat werkgevers wisselen drukke en minder drukke periodes elkaar af. De wet WWW biedt de mogelijkheid om daar beter op in te spelen. Werkgevers kunnen de principiële arbeidsduurgrenzen (8 uur per dag en 40 uur per week) overschrijden, zolang de gemiddelde arbeidsduur dezelfde blijft over een bepaalde periode.

Die periode kon 1 kwartaal tot 1 jaar lang zijn, naargelang wat in de cao of het arbeidsreglement stond. Nu is deze periode standaard 1 kalenderjaar of, als de onderneming ervoor kiest, een andere termijn van 12 opeenvolgende maanden. Het is dus niet meer mogelijk om een kortere referentieperiode te nemen.

4. Occasioneel telewerk Voor regelmatig telewerk bestond al een wettelijk kader, maar de wet Werkbaar Wendbaar Werk voorziet ook een kader voor occasioneel telewerk. De werknemer kan occasioneel telewerk vragen bij overmacht (bijvoorbeeld een onverwachte treinstaking) of om persoonlijke redenen (zoals een doktersbezoek dat moeilijk kan gebeuren buiten de gewone arbeidstijd).

Hierdoor kan hij of zij de werkzaamheden niet uitvoeren op de bedrijfslocatie.

Natuurlijk kan een werknemer occasioneel telewerk enkel aanvragen als dat mogelijk is voor zijn of haar functie en/of activiteit.

Het moet op voorhand en beargumenteerd aangevraagd worden bij de werkgever. Als die niet kan ingaan op de aanvraag, moet die dat zo snel mogelijk schriftelijk laten weten aan de werknemer.

Verder bevat de wet WWW • een regeling voor overuren • een vereenvoudiging van deeltijdse arbeid • je kunt verlof schenken aan een andere werknemer • een uitbreiding van palliatief verlof • een uitbreiding van tijdskrediet met motief • de mogelijkheid van nachtarbeid voor e-commerce • invoering van uitzendarbeid voor onbepaalde duur • …

Voor de volledigheid, zie www.werk.belgie.be

Voor verduidelijkingen en om in orde te zijn met de formaliteiten kun je uiteraard altijd een beroep doen op Liantis. Neem een kijkje op liantis.be voor meer informatie op maat van jouw onderneming.

Glijdende uurroosters

hadden nog geen wettelijke basis. Nu wel.

3. Recht op opleidingen Een werkgever moet per jaar gemiddeld vijf dagen opleiding voorzien per voltijdse werknemer (FTE). Doet de sector of de werkgever dat niet, dan kan elke werknemer individueel aanspraak maken op twee opleidingsdagen per jaar per voltijds equivalent. De overheid volgt de naleving van de maatregel op aan de hand van de sociale balans. Werkgevers hebben er dus alle belang bij om hierin nauwkeurig alle opleidingen te vermelden. Ondernemingen met minder dan 10 werknemers hoeven deze verplichting niet te voldoen. Voor werkgevers met 10 tot 19 werknemers gelden afwijkende regels.

ZO oktober 2018 - 53

Hou je digitale voordeur in het oog Vorig jaar was twee derde van de Belgische bedrijven slachtoffer van cybercriminaliteit! Dat is niet min. De financiële schade beliep één procent van het Belgische bruto binnenlands product, of 4,5 miljard euro. We vroegen Eddy Willems, wereldwijd erkend security specialist, waar ondernemers voor moeten uitkijken. Zijn motto is: geef cybercriminelen niet de sleutel van je digitale voordeur.

TEKST Eddy Willems

54 - ZO oktober 2018

De meeste slachtoffers van cybercrime waren het afgelopen jaar kmo’s en maar liefst 60 procent van de aanvallen vorig jaar waren ook specifiek op hen gericht.

Gezien 95% van de Belgische ondernemingen bestaat uit kmo’s is België extra kwetsbaar als het gaat om cybercrime.

Dat kmo’s steeds vaker doelwit worden van cybercriminelen komt niet als een verrassing. Cybercriminelen weten als geen ander dat kmo’s krappere budgetten hebben en maken dan ook graag misbruik van deze wetenschap. Vaak hebben ze niet de technische kennis om te bepalen waar ze in moeten investeren en kunnen ze moeilijk de potentiële (financiële) risico’s inschatten. Hierdoor stellen ze vaak noodzakelijke maatregelen uit om risico’s te voorkomen.

Het is daarom belangrijk voor kmo’s om de risico’s en de kosten van een eventueel datalek in kaart te brengen. Om ondernemers te laten zien hoe cybercriminelen te werk gaan, staan hieronder vier veel voorkomende dreigingen waar ondernemers meestal niet van op de hoogte zijn.

1. Tech support scams Het afgelopen jaar hebben de zogenaamde tech support scams een comeback gemaakt, waarbij cybercriminelen zich meestal voordoen als de helpdesk van Microsoft. Bij deze vorm van fraude krijgen ondernemers te horen dat hun computer geïnfecteerd is met malware en dat repa-

Cybercriminelen doen zich voor als de Helpdesk van Microsoft. raties noodzakelijk zijn. Om het ‘probleem’ te verhelpen moet een programma gedownload worden waarmee de cybercriminelen de computer op afstand tijdelijk kunnen overnemen.

Gedupeerden moeten na afloop geld betalen voor de zogenaamde werkzaamheden terwijl er niets is gebeurd. Bovendien

PR AK TISCHE ZAKEN / CYBERCRIME

lopen ze het risico dat er malware op de pc wordt geïnstalleerd om toegang te krijgen tot gegevens.

Mocht je online of telefonisch benaderd worden dan is de kans groot dat je te maken hebt met cybercriminelen. Bovendien vragen bedrijven nooit op deze manier om vertrouwelijke gegevens. De oplossing is dan ook simpel, verbreek onmiddellijk het contact. Indien ze verwijzen naar een telefoonnummer, bel dan niet terug want dit kan je extra geld kosten.

2. Spyware Spyware is software die ongemerkt op de computer kan worden geïnstalleerd om data te verzamelen. Deze software kan bijvoorbeeld informatie verzamelen over het internetgebruik, aanmeldingsgegevens en persoonlijke e-mailadressen.

Zodra de cybercriminelen de informatie hebben buitgemaakt verkopen ze deze door aan een derde partij. Als je last hebt van softwareproblemen of een trage en wegvallende internetverbinding, dan is de kans groot dat je apparaat geïnfecteerd is met spyware. Zorg daarom dat alle apparatuur is uitgerust met een antivirusprogramma dat spyware kan verwijderen.

3. Shadow-IT Medewerkers worden steeds handiger met computers. Dit kan ook negatieve kanten hebben. Shadow-IT is een toenemend probleem, waarbij werknemers software en technologieën gebruiken die niet goedgekeurd zijn door de ITafdeling. Werknemers weten vaak niet dat dit ernstige gevolgen kan hebben, omdat securityoplossingen niet altijd zijn afgestemd met bepaalde technologieën of (Cloud-) oplossingen. Hierdoor krijgen cybercriminelen vrij spel en kunnen belangrijke bedrijfsgegevens op straat komen te liggen. Om shadow-IT te voorkomen is het belangrijk dat iedereen de risico’s kent van niet goedgekeurde software of technologieën. Daarnaast is het aan te raden om veilige alternatieven aan te bieden, zodat medewerkers minder snel gebruik zullen maken van ongewenste software of technologie.

4. Acquisitiefraude Bij acquisitiefraude verkopen criminelen meestal vermeldingen op websites of advertenties. De fraudeurs gaan zo te werk dat ondernemers ongemerkt en tegen hun wil in akkoord gaan met een contract.

Onder acquisitiefraude worden ook spooknota’s gerekend. Dat zijn aanbiedingen die eruitzien als facturen. Veel ondernemers voelen zich onder druk gezet om deze facturen te betalen of akkoord te gaan met het contract. Verbreek het contact onmiddellijk als je benaderd wordt of vermoedens hebt dat er iets niet in de haak is.

Als je last hebt van trage en wegvallende internetverbindingen, is de kans groot dat je apparaat geïnfecteerd is.

Gevaar wordt onderschat De bovenstaande voorbeelden zijn slechts enkele voorbeelden waar kmo’s mee te maken krijgen. De grootste reden dat kmo’s vaak slachtoffer zijn, is onwetendheid. Vaak onderschatten ondernemers de gevaren van cybercriminaliteit. Daarnaast overschatten ze ook vaak hun eigen beveiligingssysteem en investeren ze liever niet in cyberveiligheid.

Hoewel kmo’s steeds vaker het doelwit zijn van aanvallen, hebben velen niet de middelen of de professionele hulp voor een veilig netwerk. Bovendien nemen veel bedrijven pas maatregelen als zij zijn getroffen door een cyberaanval en doen ze weinig om aanvallen te voorkomen.

Vaak denken ondernemers dat het beveiligen van hun IT-omgeving duur is, dat hoeft niet per se zo te zijn. Als ondernemers zich houden aan een aantal simpele regels kan er een heleboel ellende voorkomen worden. Het is belangrijk dat bedrijven een solide securityoplossing aan-

schaffen voor alle apparaten. Daarnaast is het aan te raden om altijd alle updates en patches te downloaden. Zorg voor sterke wachtwoorden met letters, cijfers en vreemde tekens en pas wachtwoorden regelmatig aan. Monitor daarnaast het netwerk regelmatig, weet wie waar toegang heeft tot het netwerk en welke apparatuur toegang heeft tot de systemen. Verder is voorlichting cruciaal, iedereen moet op de hoogte zijn van de risico’s. Het voltallige personeel kan bijvoorbeeld ieder jaar naar een lezing of workshop over cybercrime gaan. Zorg er daarnaast voor dat iedereen binnen de organisatie alert en kritisch is over verdachte mails en dat medewerkers niet zomaar vertrouwelijke gegevens doorgeven.

Ondanks deze maatregelen is cybercrime nooit voor 100% uit te sluiten. Er zullen altijd criminelen zijn, net als in de echte wereld. Geef daarom cybercriminelen geen gelegenheid om toe te slaan en vooral niet de ‘sleutel’ van je digitale voordeur.

Oktober is de maand van de cybersecurity. UNIZO steunt elk initiatief dat onder­nemers daarover informeert. Zoals de KMO Securityscan, die op basis van een tiental vragen een idee geeft van de cyberveiligheid van je zaak. / securityscan.cybersecuritycoalition.be

Over Eddy Willems Eddy Willems is ‘security evangelist’ bij G DATA, een befaamd leverancier van ITbeveiliging voor consumenten, kleine zelfstandigen en grote ondernemingen, in meer dan 90 landen. Hij is spreker via het platform Read My Lips en auteur van het boek Cybergevaar. www.gdata.be

ZO oktober 2018 - 55

DE WA AROMVR A AG

Waarom

is juridische taal zo ondoorzichtig?

De waaromvraag legt vanzelfsprekendheden onder de loep waar we normaal niet bij stilstaan. Zoals: hoe komt het dat wetten, reglementen, vonnissen en contracten zo pijnlijk ingewikkeld zijn geschreven?

TEKST Filip Huysegems - ILLUSTRATIE Kim Duchateau

‘De offerte die slechts één of meer niet-substantiële onregelmatigheden bevat die, zelfs gecumuleerd of gecombineerd, niet de hoger bedoelde gevolgen teweegbrengen, wordt niet nietig verklaard.’ Ben je vlotjes door de voorgaande zin geraakt? Proficiat! En kun je hem navertellen zonder te kijken?

Ondernemers krijgen onvermijdelijk te maken met dit soort jargon, en daar wijs uit geraken is een hele klus. Kan dat echt niet duidelijker? Wat baat het prachtige gebouw van de rechtsstaat, als je verdwaalt in zijn rechtsgangen?

Een veelgehoord argument is dat recht en bestuur, zoals elke stiel, een vaktaal hebben die afwijkt van het normale spreken.

Een ‘naakte eigenaar’ is niet wat je denkt, verwar ‘vruchtgebruik’ niet met een appeltje eten, en een dief is ‘iemand die zich wederrechtelijk iets toeëigent’.

“Onderzoek zegt dat juridische teksten gemiddeld twee procent vaktermen bevatten. Alleen daaraan kan het dus niet liggen.” Dat zegt Christian Denoyelle, rechter en voorzitter van de Hoge Raad voor de Justitie. “Wat wel waar is, is dat juristen heel precies en voorzichtig willen

zijn. Versimpeling, vrezen ze, leidt tot fouten. Maar ik vind duidelijke zinnen juist veel preciezer. Ik zie nog te veel tierelantijnen en brokken slecht verteerd Frans in juridische stukken.”

Want een groter knelpunt dan de vaktermen, is de manier waarop de teksten in elkaar steken. Die wemelen van lintwormzinnen, en woorden en wendingen die kraken van de ouderdom, zoals ‘behoudens’, ‘derhalve’, ‘uit hoofde van’, ‘overwegende’, ‘gelet op…’

Rechter Denoyelle: “Ik zie nog te veel tierelantijnen in juridische stukken.”

Nergens voor nodig, en het veroorzaakt veel mist, maar ‘t is een hardnekkige traditie. Daarin word je ondergedompeld zodra je start aan de rechtenfaculteit. Gonnie Put, zaakvoerder van het bureau Klare Taal, geeft het vak Begrijpelijke Rechtstaal aan de KU Leuven. “Studenten nemen het jargon snel over. Ze lezen niets anders in hun cursussen. Het wordt voor hen een tweede taal.”

Een stage bij een patron verdiept dat nog.

Christian Denoyelle: “Als een jonge jurist de conclusie van een casus duidelijk en beknopt neerschrijft, denkt de patron bij zichzelf: ‘Hmm, klinkt wat simpel, dààr kunnen we geen 150 euro per uur voor vragen.’ En dan volgt er een nieuwe versie, in de schrijfstijl van de leermeester.”

Dan is er nog een reden, en die heeft te maken met macht. Kennis is macht, en moeilijke vaktaal kunnen hanteren, geeft je prestige, status, en macht over de onkundigen. Gonnie Put: “Ik had met studenten

56 - ZO oktober 2018

besproken hoe je een vonnis toegankelijk en toch precies kunt schrijven. Iemand vroeg: “Maar worden we dan nog wel au sérieux genomen?”

De diagnose is duidelijk. Is er een remedie?

Er zijn initiatieven, bij rechtbanken en privékantoren, maar die hangen af van individuen van goede wil. Wel was er dit jaar de campagne ‘Hou je taal heerlijk helder’ van minister-president Geert Bourgeois, en sindsdien beloven enkele Vlaamse overheidsdiensten hun best te doen. En de Hoge Raad voor de Justitie wil iets soortgelijks in gang zetten met het project Kruid.

Maar er is nog werk voor de boeg.

Want wetgevers, overheden, diensten, deurwaarders, universiteiten, magistraten, en de advocatuur allemaal tegelijk in beweging zetten, dat is een hele klus. We vermoeden dus dat de titel van dit stuk ondernemers en burgers nog een hele poos zal kwellen.

En dan te weten dat zelfs een kleine verandering een groot verschil kan maken.

Christian Denoyelle: “Neem het aanslagbiljet van de fiscus. Dat is een juridisch belangrijk document. Het uitzicht is veranderd tegenover vroeger: je ziet nu bij de eerste oogopslag of je moet bijbetalen of niet. Sedertdien wordt er veel meer correct betaald.” En dat is alleen nog maar de layout. Duidelijkheid zorgt voor een betere naleving van het recht. En zelfs voor meer vertrouwen in de rechtsstaat.

Misschien is er ook heil te verwachten vanuit de privésector. Gonnie Put: “In de financiële wereld begint men te snappen dat heldere taal een concurrentieel voordeel kan zijn. In Nederland begon ABN Amro in 2015 met een ‘begrijpelijke taal’-campagne. Alle documenten voor klanten werden herschreven. Resultaat: een service desk voor beleggers kreeg 93 procent minder klachten. Ik hoop dat dit initiatief navolging krijgt bij onze banken en daarbuiten. In za-

Conclusie

OMDAToude gewoonten niet willen sterven. De initiatieven om daar ten gronde iets aan te doen, zijn schaars. Je moet dus zelf de ruggengraat hebben om bij je gesprekspartner aan te dringen op duidelijkheid.

kelijke communicatie is het een win-win als je direct ziet waarover het gaat en wat er van je wordt verwacht.”

project Kruid, via www.hrj.be UNIZO-leden kunnen duidelijke juridische teksten vinden op: / www.unizo.be/modelbrieven

Ledenvoordeel:

De 21 Geheimen voor Succesvol Ondernemen

U wenst uw onderneming te verkopen in alle discretie?

Businesscoach An Verstraete van Businesslab werkte in dit boek 21 actiegerichte tips uit, specifiek voor eenmanszaken en kleine BVBA’s.

U zoekt een bedrijf om over te nemen?

Van Damme & partners beschikt over 25 jaar ervaring.

Professionele begeleiding.

Ontdek hoe je meer winst en meer vrije tijd creëert*.

Als UNIZO-lid bestel je gratis het boek “21 Geheimen voor Succesvol Ondernemen” via www.21geheimen.be/unizo . *

Let wel: dit is geen word-snel-rijk-zonder-te-werken boek.

Gratis waardebepaling.

Indien geen resultaat: geen kosten.

Onze portefeuille: www.vandamme-partners.be www.overnamemarkt.be

Tel +32 9 222 58 54 - Fax +32 9 221 18 65 E-mail info@vandamme-partners.be www.vandamme-partners.be

adv-vandamme-ZO-2010b.indd 1

29/03/10 13:19

DE ZA AKWA ARNEMER / GUIDO EVER AERT

De zevende dag Het is zondag. Heerlijk stil in huis. Een hond die wat om aandacht bedelt, verse koffie, rustige muziek. Ik werk. Tot mijn volle tevredenheid.

Het is het ideale moment om te werken. Geen stress, geen onderbreking. Tot die koffie op is.

’s avonds nog winkels open te vinden. Ik zou het ook fijn vinden om na negen uur nog in andere keukens terecht te kunnen dan falafel-, burgeren pitabars. En ik zou dat bovendien elke dag van de week willen.

Dan realiseer ik me dat de rest van de wereld niet echt werkt. Zondag, rustdag. Behalve voor de horeca. En de nachtwinkels van onze Pakistaanse vrienden, die nu ook dagwinkels hebben (toch in het dorp waar ik verblijf). Heerlijk om taal op die manier gebruikt te zien. Het vrije ondernemerschap en de creativiteit.

Ik begrijp dat niet elke zelfstandige uitbater er staat voor te springen om zijn zaak open te houden. Maar misschien maakt de markt dat wel helemaal duidelijk. Dat er geen vraag is, en dat het dus niet hoeft. Zou toch mooi zijn?

Anderzijds is er ook zoiets als vrije concurrentie. Als ik graag op zondag open ben, en op een andere dag niet, of helemaal niet, omdat ik nu éénmaal graag en hard werk, wie moet mij daar dan voor behoeden? Waarom zou ik dat niet mogen? Omdat de supermarkt daar niet tegen kan concurreren? Omdat de andere kleine neringdoeners dan ook verplicht zijn om te volgen?

Tijd is voor mij, net als prijs, assortiment, service… één van de assen waarlangs concurrentie kan gespeeld worden. In een economie die steeds meer uit online en uit diensten bestaat, zou ik het een verademing vinden om na zes uur

“ De tijden veranderen.

De regels zouden dat ook moeten doen.”

Of dat er toch een enorme vraag naar blijkt te zijn. En dan zijn er weer oplossingen. Studenten zullen de jobs met plezier invullen. ‘Einde loopbaners’ misschien ook. Mijn mama is in de 70, maar nog erg kranig en dol op mensen en babbeltjes. Ik ben er zeker van dat ze een uitstekende hulpkracht zou zijn.

De tijden veranderen. De regels zouden dat ook moeten doen, in beide richtingen. Soms moeten er bij komen, soms mogen er verdwijnen.

Verplichte rustdagen en verplichte sluitingstijden zijn een anachronisme, in een tijd die evolueert naar glijdende werktijden en dito mogelijkheden.

Maar dat is natuurlijk enkel de mening van een kleine zelfstandige, die enkel aan zijn eigen voordeel denkt.

GUIDO EVERAERT is columnist, copy­ writer, spreker en content marketeer.

Zijn persoonlijke blog is www.justguidooohh.com, zijn zakelijke www.ge-wild.com.

58 - ZO oktober 2018

FOTO Wim Kempenaers

Alles gesloten dus. Ik snap het allemaal wel. De werknemer moet beschermd worden tegen uitbuiting, tegen willekeur en wat nog al meer. Dus moeten er regels zijn. Moet er paal en perk gesteld worden aan uitzonderingen, aan koopzondagen, aan late sluitingen, vroege openingen en noem maar op.

RELY ON US. ALWAYS AND EVERYWHERE. www.g4s.be

Aut. SPF. de l’Int. - Verg. FOD. Binn. Zaken 16.1066.11

Van uw belastingen gedroomd?

U hoeft er niet van wakker te liggen.

Regel uw voorafbetalingsplan vlot met KBC Mobile.

Meer info op kbc.be/ondernemen/voorafbetalingsplan