Taylor Swift. Podróż przez wszystkie ery

MARCOS BUENO LAIA LÓPEZ

Kraków 2024

Przełożyła Joanna Ostrowska

WSTĘP

Wyobraź sobie, że jesteś na imprezie. Jednej z tych, na które w końcudecydujesz się pójść, bo w przeciwnym razie twoja najlepsza przyjaciółka zapukałaby do twoich drzwi i siłą cię na nią zaciągnęła. W sumie ma rację – masz za sobą ciężki tydzień, zasługujesz na trochę rozrywki, żeby na chwilę zapomnieć o otaczającym cię świecie. Niechętnie wskakujesz w najlepsze ciuchy i wkładasz wygodne buty. Kto wie, może zachce ci się potańczyć?

Kiedy docieracie na miejsce, dostrzegasz kilka znajomych twarzy –osób, które codziennie mijasz, które czasem spotykasz na mieście, z którymi przez parę minut jedziesz tym samym autobusem, wracając do domu. Jednak szybko zdajesz sobie sprawę, że tak naprawdę nie znasz tu właściwie nikogo. Czujesz się obco. Żeby złagodzić to nieprzyjemne wrażenie, które wślizguje się do twojej głowy niczym wąż, nie odstępujesz na krok swojej najlepszej przyjaciółki i  starasz się nie wchodzić nikomu w drogę. Przyjaciółka przedstawia cię grupce swoich znajomych. Owszem, są sympatyczni, ale przełamywanie lodów nigdy nie było twoją mocną stroną. Starasz się jakoś dopasować do sytuacji – zostajesz, żeby się z nimi napić, kiwasz głową, słuchając rozmów, i od czasu do czasu zdobywasz się na wymuszony uśmiech, żeby nie wzięli cię za kogoś nudnego. Nad waszymi głowami dyskotekowa kula obraca się powoli, oświetlając parkiet. Wszyscy mają na sobie pastelowe stroje, przed świtem będzie tu mnóstwo złamanych serc.

I wtedy dzieje się coś, co wszystko zmienia. DJ puszcza kolejny kawałek. Natychmiast rozpoznajesz melodię. Charakterystyczne dźwięki gitary towarzyszą ci od lat, podobnie jak głos dziewczyny zapewniającej, że nigdy, nigdy, przenigdy nie wróci do swojego byłego. Tak jak ty. Przenigdy.

Na twojej twarzy nagle maluje się entuzjazm. Dostrzega to osoba, która znajduje się najbliżej ciebie – i którą z całą pewnością ci przedstawiono, ale ze zdenerwowania nie pamiętasz jej imienia. „Lubisz Taylor Swift?”, pyta.

Te słowa zmieniają wszystko. I coś ci mówi, że na nich się nie skończy. Bo chcesz lepiej poznać tę osobę, która jeszcze przed chwilą była ci zupełnie obca. Bo widzisz, że między wami zaiskrzyło i że tej pierwszej nocy nie odstąpisz jej już na krok. Bo twoje skrępowanie zaczyna się ulatniać, bo czujesz, że nadajecie na tych samych falach, jak wtedy w parku, z tamtym chłopcem przebranym za pirata, który pewnego sierpniowego popołudnia wyciągnął do ciebie rękę, obiecując, że zostaniecie najlepszymi przyjaciółmi.

Kiedy Taylor Swift pojawiła się na scenie muzycznej, nikt nie podejrzewał, że ta pochodząca z Pensylwanii dziewczyna z gitarą, ubrana w białą sukienkę, z długimi kręconymi włosami przypominającymi komunijną fryzurę, któregoś dnia stanie się – co tu dużo mówić – jedną z najważniejszych postaci swoich czasów.

Po osiemnastu latach w show-biznesie ma na koncie dziesięć albumów studyjnych, setki nagród i wyróżnień i najbardziej dochodową trasę koncertową wszech czasów. Nie sposób zaprzeczyć, że Taylor Swift zmieniła nie tylko branżę muzyczną, ale i życie milionów ludzi.

Ludzi, którzy są jej oddani niczym wyznawcy jakiejś religii i nazywają samych siebie swi ies

W żadnej dziedzinie kultury nie ma tak silnej konkurencji jak w branży muzycznej. Setki artystów z całego świata, którzy się przez nią przewinęli, pozostawiły po sobie bogatą spuściznę – Beatlesi, Freddie Mercury, Whitney Houston, Madonna… Przełom XX i XXI wieku przyniósł nam takie ikony popu jak Britney Spears, Kylie Minogue, Christina Aguilera, Beyoncé, Lady Gaga, Katy Perry czy Dua Lipa. Każdy fan tego gatunku muzycznego wie, że kariera tych artystów – a zwłaszcza artystek – przebiega bardzo podobnie. Zaczynają z rozmachem, nabierają rozpędu, w miarę jak ich utwory pną się na szczyty list przebojów, zdobywają rozgłos w mediach – niektóre wokalistki stają się bohaterkami „skandali” z okładek magazynów plotkarskich – aż w pewnym momencie fani zaczynają mówić o ich „czasach świetności”, zakładając (moim zdaniem niesprawiedliwie), że gwiazdy te już nie przebiją swojego sukcesu. Taka spektakularna kariera może zakończyć się w dwojaki sposób: albo artystka utrzyma przez jakiś czas popularność, albo – i to jest bardziej prawdopodobny scenariusz – straci fanów, choć swego czasu miała ich miliony. Wystarczy jeden fałszywy krok, taki jak kompromitujące zdjęcie, które wyciekło do prasy, niespełniająca oczekiwań płyta, niezbyt udany występ na żywo… Każdy pretekst, każdy moment jest dobry, żeby odrzucić kogoś w kąt jak zepsutą zabawkę.

Jest jednak artystka, której udało się uniknąć tej klątwy, i właśnie dlatego trzymasz w dłoniach tę książkę. Fenomen Taylor Swi  – odtąd pozwolę sobie pisać o niej po prostu Taylor – stanowi wyjątek, ponieważ jej kariera to nie tylko sukcesy kolejnych albumów, miliony sprzedanych płyt i wypełnione po brzegi stadiony na całym świecie. Filarem popularności Taylor jest szczególna więź ze swi ies, która wyróżnia ich spośród innych fandomów i wzmacnia ich lojalność – niezłomną i trudną do zrozumienia.

Każdy ruch Taylor jest brany pod lupę, a mimo to może liczyć na bezwarunkowe oddanie swoich fanów, które zamiast z czasem słabnąć, stale przybiera na sile.

Chciałbym, żebyśmy razem spróbowali odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego tak się dzieje. W którym momencie blondynka z Pensylwanii, zaczynająca od pisania piosenek country w dalekiej Ameryce, stała się częścią codzienności fanów na wszystkich kontynentach? Dlaczego utożsamiamy się z jej muzyką, jej sukcesem, jej życiem prywatnym? O czym opowiada nam w każdej ze swoich er, jakie magiczne momenty ją z nami łączą? Jak to możliwe, że jakaś wokalistka aż tyle dla nas znaczy? Dlaczego nasze życie byłoby zupełnie inne, gdyby nie ta artystka i jej twórczość?

Od razu zaznaczę, że to nie jest biografia Taylor – wszyscy od dawna marzymy, że któregoś dnia ona sama ją napisze – ale przegląd jej kariery z punktu widzenia swi ie. Przeanalizuję poszczególne ery Taylor pod kątem relacji, jaka w każdej z nich połączyła ją z fanami. Chociaż będę opowiadał o jej albumach chronologicznie, na szczęście (albo na nieszczęście) jestem osobą dość chaotyczną, dlatego z góry uprzedzam, że czeka na was sporo easter eggów i odniesień do innych er – spróbujcie je sami odnaleźć i zaznaczyć waszym ulubionym zakreślaczem. Czasem wymknie mi się też jakiś szczegół, który omówię szerzej w dalszej części książki. Mam nadzieję, że wybaczycie mi ten bałagan, a przede wszystkim, że będzie to dla was udana podróż.

Aha! Jeżeli ta książka jest prezentem od jakiejś nawiedzonej swi ie, liczę na to, że pomoże ci ona zrozumieć, skąd wzięła się obsesja bliskiej ci osoby na punkcie Taylor, dlaczego ciągle podśpiewuje jej piosenki i tak bardzo chciałaby pójść z tobą na jej koncert. Mam nadzieję, że po zakończeniu lektury zechcesz dalej zagłębiać się w ten fantastyczny i chaotyczny świat.

No to zaczynamy, okej?

Taylor Swift Rozdział 1

„If I had to take a guess and say the one thing that probably everybody in this stadium has in common, I think I would say that one thing would be… that we all like the feeling of finding something real”*.

Taylor Swi przed wykonaniem Delicate podczas trasy Reputation Stadium Tour

* „Gdybym miała zgadnąć, co łączy wszystkich ludzi zebranych na tym stadionie, chyba powiedziałabym, że… wszyscy lubimy mieć poczucie, że odnaleźliśmy coś prawdziwego”.

Jak wyleczyć złamane serce? Jestem pewien, że wiele z was co najmniej raz w życiu zadało sobie to pytanie. A to znaczy, że wiele z was co najmniej raz w życiu miało złamane serce.

Witajcie w tym uczęszczanym klubie. Znajdzie się tu miejsce dla każdego.

Myślę, że nie sposób przygotować się na taki moment, zwłaszcza za pierwszym razem. Nie chodzi mi o przelotny romans – flirtujesz z kimś na imprezie, spędzacie razem kilka nocy i nagle ten ktoś zaczyna cię unikać – ale o prawdziwe zakochanie, kiedy czujesz, że dobrze się rozumiecie, liczysz, że uda wam się coś razem zbudować, i z zadziwiającą łatwością powierzasz tej osobie swoje nadzieje, a ona przez chwilę się nimi bawi, po czym wypuszcza je z dłoni, nie bacząc na konsekwencje.

Pierwsze zawody miłosne ranią duszę. Miłość jest skomplikowanym labiryntem, w którym łatwo się zgubić, ale wcześniej czy później zapomina się o pierwszych fałszywych krokach.

Co innego, kiedy ktoś łamie ci serce. Wtedy labirynt wydaje się większy i straszniejszy, czujesz się jak w pułapce, masz wrażenie, że już nigdy się z niego nie wydostaniesz.

Stajesz się bezbronn_, wydaje ci się, że ta druga osoba przejmuje kontrolę nad sytuacją, że to ona podejmuje decyzje za was dwoje. Jest dobra w tej grze bez zasad, wydaje się starsza i „mądrzejsza” od ciebie. Bez wahania się cofnie, puści twoją dłoń, a kiedy upadniesz, nie pomoże ci wstać. Jak już zauważyłem, my, swi ies, mamy skłonność do dramatyzowania.

Wspomnienie momentu, w którym złamano nam serce, zostaje z nami dłużej, niżbyśmy chcieli. Trwamy w nim, zamrożeni w czasie, roztrząsając, jak powinny potoczyć się wydarzenia, do których nie doszło.

13 grudnia 1989 Taylor Allison Swift przychodzi na świat w Pensylwanii (USA).

2001 Taylor uczy się gry na gitarze i komponuje swoją pierwszą piosenkę, Lucky You.

2004 Taylor gra w Bluebird Café i poznaje Scotta Borchettę.

2005 Taylor podpisuje trzynastoletni kontrakt z Big Machine Records.

19 czerwca 2006 Ukazuje się jej pierwszy singiel, Tim McGraw.

24 października 2006 Ukazuje się jej pierwszy album, Taylor Swi .

12 września 2008 Ukazuje się Love Story, pierwszy singiel z nowego albumu.

11 listopada 2008 Ukazuje się album Fearless

23 kwietnia 2009 Taylor wyrusza w swoją pierwszą trasę koncertową, Fearless Tour (i zaczyna pracować nad Speak Now).

31 stycznia 2010 Taylor zdobywa nagrodę Grammy w kategorii album roku za Fearless (oraz trzy inne statuetki!).

27 października 2014 Ukazuje się album 1989.

4 sierpnia 2010 Ukazuje się Mine, pierwszy singiel z nowego albumu.

13 września 2009 Taylor zdobywa swoją pierwszą nagrodę MTV Video Music Awards za You Belong With Me (i zaczyna się jej publiczny konflikt z Kanyem Westem).

25 października 2010 Ukazuje się album Speak Now

9 lutego 2011 Taylor wyrusza w trasę koncertową Speak Now World Tour.

14 sierpnia 2012 Ukazuje się We Are Never Ever Getting Back Together, pierwszy singiel z nowego albumu.

22 października 2012 Ukazuje się album Red

13 marca 2013 Taylor wyrusza w trasę koncertową The Red Tour.

26 stycznia 2014 Red przegrywa z Daft Punk walkę o nagrodę Grammy za najlepszy album roku (a Taylor ma proroczy sen na temat nowej płyty).

sierpień 2014 W emitowanym na żywo wspólnym programie Yahoo i ABC News Taylor ogłasza premierę 1989 i prezentuje teledysk do Shake It O

Listopad 2014 Taylor wycofuje całą swoją dyskografię ze Spotify i innych platform streamingowych.

8 września 2014 Magazyn „Rolling Stone” ujawnia spór Taylor z Katy Perry w artykule Reinvention of Taylor Swi .

8 lutego 2015 Taylor i Kanye zostają sfotografowani razem podczas gali Grammy; wygląda to na zakończenie konfliktu.

5 maja 2015 Taylor wyrusza w trasę koncertową The 1989 World Tour; wydaje się, że rządzi światem.

Czerwiec 2015 Taylor publikuje list otwarty do Apple Music, a tydzień później zamieszcza na tej platformie całą swoją dyskografię.

9 lutego 2016 Kanye West śpiewa Famous podczas prezentacji kolekcji Yeezy; kontrowersyjny fragment dotyczący Taylor wywołuje burzę.

12 lutego 2016 1989 zdobywa nagrodę Grammy w kategorii album roku; Taylor odpowiada Westowi w swoim podziękowaniu i spór wybucha na nowo.

16 lipca 2016 Światowy Dzień Węży