Van feestponton naar eigen skûtsje

Sleutelpositie

Dissonant dit jaar was de wedstrijd op Langweer waar het erg hard waaide en Jimte Koopmans niet goed mee kon komen. “Daar hadden we toen het juiste materiaal niet voor”, zegt hij. Met een nieuwe harde wind fok namen hij en zijn bemanning revanche met een derde plaats overall op Lemmer Ahoy. “Een fok is de motor van het schip”, legt Jimte uit. “We zijn er dik tevreden over. De laatste dag op Lemmer waaide het hard, maar konden we de wind met die nieuwe fok goed handelen.”

LIEFDE GEVEN

Materiaal maakt een derde, de bemanning twee derde deel uit van het succes van een skûtsje, weet Jimte. “Het team is het belangrijkst. Als dat niet loopt, kun je het beste van het beste materiaal hebben maar dan gaat het niet lukken. We willen graag naar de A-klasse. Dat is onze ambitie. In die klasse wordt flink geïnvesteerd in materiaal, daar moet je in mee. De boel schoon houden, af en te een likje verf, er voorzichtig mee omgaan en het veel liefde geven. Hoe beter je ervoor zorgt, des te meer je ervoor terug krijgt. De zon heeft veel invloed op het hout. De vreet elk jaar een laklaag op. Als je er elke winter een nieuw laklaagje op zet, blijft het goed.”

ROTTE

Plek In De Mast

Er wordt dan ook erg goed voor het materiaal gezorgd. Het tuig dat voor het kampioenschap wordt gebruikt, wordt de rest van het jaar gespaard. Elke winter wordt al het houtwerk van het schip gehaald, en door de bemanning geschuurd en opnieuw gelakt. Geen sinecure want zo kwam een rotte plek in de mast aan het licht.

Gelukkig, moeten we zeggen, hoeven de jonge honden van de Deviatie dat niet allemaal zelf te bekostigen. Zeilend voor Oudega (SWF) krijgen ze veel financiële steun uit het dorp, maar ook van ver daarbuiten tot in Noord-Holland en bovenin Groningen aan toe. Het skûtsje is ondergebracht in een stichting met daarin een financiële bijdrage van de bemanningsleden, sponsorgelden, donaties en het geld van de Club van Honderd. Uit de pot worden zaken als wedstrijdgelden, zwaardhoezen, verf, kleding en een nieuw grootzeil en fok betaald.

De bemanning bestaat uit vijftien mensen, inclusief schipper en twee dames. Hiltje Grondsma is peilster en Joukje Rijpma is adviseur op het voordek. Jimte: “Een sleutelpositie. Zij kijkt constant naar de fok en naar voren. Alles wat zij zegt, moet ik doen. Haar broer Bauke zit bij mij achterop en is daar adviseur. Samen doen ze de tactiek.” Mark van der Sluis is verantwoordelijk voor de trim. Ook een bepaald niet onbelangrijke taak. “Als ik heel veel moet sturen, gaat het niet goed. Mark zorgt er dan voor dat het tuig er anders op komt te staan of de zwaarden iets naar voren komen zodat het schip lekkerder loopt. Dat gebeurt niet tijdens de wedstrijd, maar daarvoor trainen we elke week.”

FEESTPONTON Jimte Koopmans groeide op met het skûtsjesilen. Zijn vader Joekie zeilde bij Anne Tjerkstra op het SKS-skûtsje van Langweer en later bij Allard Syperda. Jimte: “We gingen met de sleepboot mee met de wedstrijden. Dat was mijn jeugd, dat was de vakantie vroeger. Met de sleepboot duwde mijn vader het volgschip. Daar aten we op, feestten, kinderen en alles was bij elkaar. Toen zei ik al: ‘Dat wil ik later ook’.” Ter illustratie laat hij een foto zien van een jonge Jimte op het skûtsje van Langweer.

In 2020 kwam dat er van. De beslissing was een jaar eerder genomen. “We waren in 2019 met onze vriendenploeg tijdens de IFKS met een feestponton op pad. Op dat ponton stond een grote bouwkeet waarin we 21 bedden hadden gemaakt. En zo gingen we achter het skûtsjesilen aan. Bij de wedstrijd in Lemmer opperde ik om in 2020 zelf mee te doen. In oktober mochten we met een geleend schip de Roekoepôlle Race zeilen. Zo is ons team ontstaan. Op drie, vier man na zijn we allemaal gebleven.”

DOMPER

Die eerste wedstrijd beviel zo goed, dat er al snel daarna - bij Jacob Huisman - een skûtsje werd gehuurd. Het schip werd geverfd, tuigage werd gezocht, er kwam een nieuwe mast op, fanatiek aan de gang met het hele team er achter. “We hebben twee keer getraind en toen kwam corona. Een domper. In de twee jaar daarna hebben we zo veel als we konden en mochten met dit schip gezeild. In de winter van 2021 konden we de ‘Woeste Ånne’ van Sikke

Heerschop overnemen. Dat was snel beklonken.” Ook snel beslist was dat het skûtsje moest worden omgedoopt in ‘Deviatie’. “Zo heette het team al en door ook het schip deze naam te geven willen we ons eigen verhaal maken.”

GROTE AFWEZIGE

Wat de bemanning betreft: er woont er eentje in Eernewoude en er komt er eentje uit Sloten en eentje uit Baaijum, maar voor de rest bestaat de bemanning/vriendenclub uit inwoners van Gaastmeer, Heeg en Oudega en omstreken. Heeg is de ligplaats van de ‘Deviatie’. De naam van het schip is afkomstig uit de nautische wereld en wordt gebruikt om de afwijking van een kompas aan te geven. “We gaan nog steeds bij elkaar op verjaardag”, lacht Jimte. “Afgelopen weekend had eentje van ons een housewarming, daar was ook een groot deel van de bemanning bij.”

Grote afwezige bij het komende kampioenschap is Jimtes vriendin Sylke Bik. Zij zeilde als zwaardvrouw op het SKS-skûtsje van Langweer, maar vertrekt vlak voor de start van het IFKS-kampioenschap voor vijf maanden naar zee waar ze gaat werken op de Holland-Amerika Lijn. “Dat is wel jammer, maar ook weer een mooi avontuur”, zegt Jimte.

Over zijn kansen zegt hij na een aarzeling: “Dat vind ik moeilijk. Gezien de resultaten in het voorseizoen en we nu weten wat er in zit, denk ik wel dat we voorin mee kunnen zeilen. Maar als we bij de eerste acht zitten, mogen we beslist niet klagen in het tweede jaar met dit schip.” Dan, strijdbaar: “Persoonlijk wil ik meedoen om het kampioenschap.”

Bemanning

De bemanning van de Deviatie bestaat naast schipper Jimte Koopmans uit Joukje Rijpma (adviseur voordek), Wolter Postma, Anco Stobbe, Leslie Scholten (voorhouders fok), Jouko Meinsma (fokkenist), Geert Wiebenga (lierenman), Hiltje Grondsma (peilster), Frans Vergonet, Rients Smink (zwaardenmannen), Marc Haga, Arjen Dijkstra, Mark Walinga (alle grootschoot), Mark van der Sluis (adviseur/trim), en Bauke Rijpma (adviseur).

5