GrootSneek 12-2022

Ik was een tiener in de jaren 80. Ieder weekend bezocht ik de plaatselijke discotheek, waar de dj me trakteerde op hits van Genesis, U2, Madonna en Prince. Maar het summum in die tijd was toch wel de lancering van de videoclipzenders Sky Channel en MTV. 24 uur per dag vlogen de beelden van popiconen uit die tijd over mijn beeldbuis. In 1984 zwijmelde ik weg bij de clip ‘Last Christmas’ van Wham!, waarin Andrew Ridgeley en wijlen George Michael in SaasFee hun kerstdagen doorbrengen. Alle ingrediënten voor een romantische en sfeervolle tijd zijn aanwezig. Verse sneeuw, check! Innige vriendengroep, check! Geliefden en ex-geliefden, check! Een kast van een vakantiehuis, check! Veel eten en nog meer drank, check! Kerstbomen en kitscherige versiering, check!

Te zien is hoe de vrienden met ski’s op de schouders bij hun buitenverblijf aankomen en elkaar daarna jolig met sneeuwballen bekogelen. Maar wat vooral opvalt, is dat George steelse blikken werpt op zijn ex-geliefde, terwijl hij innig gearmd met zijn nieuwe vlam zijn pas gekochte sneeuwboots uittest. Zijn ex-geliefde heeft het afgelopen jaar ook niet stilgezeten. Zij sloeg George’ beste vriend Andrew aan de haak, maar vindt George stiekem toch stukken leuker. En of het nou bij het optuigen van de kerstboom, het bereiden van het copieuze diner of het bankhangen bij de open haard is, George en zijn ex-lover willen elkaar. Hier en nu, nog steeds en graag.

Je krijgt spontaan medelijden met hun nieuwe aanwinsten, want ondanks af en toe een zacht zoentje in de hals, komen zij er sneu vanaf. En wil je wel tegen je beeldbuis roepen: ‘Zien jullie het dan écht niet?’ Maar dat doe je niet. Je laat je verleiden door de reebruine ogen van George die nou niet bepaald als ‘Bambi’ door het leven gaat. Je verlekkert je aan de wijn die rijkelijk vloeit, de ijstaart die met sterretjes geserveerd wordt en de glimmende cadeaus onder de boom. Je verlustigt je in het visuele sprookje dat ‘Last Christmas’ nou eenmaal is. Het hoort bij de tijd van het jaar. Bij de weemoed die me overvalt als de dagen grijs en kort zijn. En ook al zijn we inmiddels 38 jaar en 76 kerstdagen verder, de plaat wordt in 2022 nog altijd grijs gedraaid en ik verheug me enorm op de komende feestdagen. Kerstmis wordt (bijna) nooit meer zo mooi als toen in 1984.

Fijne feestdagen en veel leesplezier gewenst!

Amanda de Vries Redacteur @Groot bladen

SNEEK - Omdat bepaalde zaken meer tijd vergen dan eerder ingeschat en vanwege persoonlijke omstandigheden van een van de leden, heeft het bestuur van Sudwest12 besloten het evenement niet komend jaar maar in 2024 te laten plaatsvinden.

Sudwest12 is een nieuw gemeente breed, grootschalig evenement waarbij geld wordt ingezameld voor (ziekte- en genezing gerelateerde) goede doelen. Het is een initiatief van de organisatie die ook de succesvolle SamenLoop voor Hoop 2016 organiseerde en zal plaatsvinden in heel SúdwestFryslân.

SNEEK- Op zaterdag 17 december zijn er in de binnenstad van Sneek op diverse plekken straatoptredens: tien koren die het winkelend publiek alvast in kerststemming brengen. Aansluitend is er van 16.00 – 19.00 uur muziek in de Martinikerk. Samen met de koren kan het publiek luisteren en meezingen met het Stedelijk Muziekkorps en het jeugdorkest On The Move, onder leiding van Tseard Verbeek. Dit concert is gratis toegankelijk. Er is alle gelegenheid om rond te kijken in de kerk, waar glühwein, snert, koffie en thee tegen betaling verkrijgbaar zijn.

Op zondagochtend 18 december, vanaf 11 uur geeft de Basic BigBand een familie-koffieconcert, in samenwerking met organist Bob van der Linde.

Het sluitstuk van de evenementen is een echt familiefeest, legokunstwerken bekijken of zelf bouwen, je verzameling aanvullen, het kan allemaal tijdens Martini Bricks op 29 en 30 december. De deuren zijn die dagen open tussen 10 en 17 uur. De toegangsprijs bedraagt € 6,50. (kinderen tot 4 jaar gratis).

sneek

KERSTCONCERT BLAUWHUIS

Blauwhuis - Op woensdag 21 december a.s. geeft koperensemble “Koperguod” een kerstconcert in de Sint Vitus kerk te Blauwhuis. Het niveau van het ensemble loopt uiteen van goede amateur tot afgestudeerd vakmusicus.

Voor dit kerstconcert is een heel afwisselend programma samengesteld met o.a. werken van David Willcocks, Eric Whitacre, Antinin Dvorak en Claude Debussy. Bijzonder is wel te noemen dat trompetist Friso Valkema gaat soleren in duetvorm met sopraan Melissa van Voorst. Zij gaan de prachtige barok aria “Let the bright Seraphim” van G.F. Handel samen spelen en zingen. Sopraan Melissa van Voorst vormt sinds kort een duo met de oorspronkelijk uit Moldavië afkomstige Greta Gutuleac. Greta kreeg haar eerste muzieklessen in Laloveni, Moldavië en in 2014 begon ze haar studie klassiek piano aan het Prins Claus Conservatorium te Groningen. Inmiddels wisselt ze haar werkzaamheden af als uitvoerend – en docerend musicus.

GALERIE AUKJE DE HAAN

SNEEK- Aukje de Haan heeft haar galerie geopend aan de 1e Oosterkade 26 in Sneek. In het pand waarin voorheen een mastenmakerij en een watersportwinkel zaten, hangen nu voornamelijk schilderijen met oude zeilen in plaats van linnen als ‘doek’.

Aukje heeft een aantal jaren geëxposeerd in Grou maar is met haar eigen galerie nu weer terug in Sneek. Het werk van De Haan wordt gekenmerkt door haar passie voor zeilen en water. Op zeildoek schildert ze op groot formaat meestal skûtsjes, zeilboten en andere maritieme onderwerpen. www.aukjedehaan.nl

SNEEK- Stichting Oud Sneek (‘Wij maken Sneek mooier’) is een fraai historisch pand aan de Geeuwkade 5 en 6 rijker. Op deze prominente Sneker woonstand met een fraai uitzicht op de Kolk en de Waterpoort staat het gemeentelijk monument dat is aangekocht.

Veel authentieke elementen zijn nog aanwezig wat dit pand niet alleen aan de buitenzijde maar ook binnen, bijzonder maakt. De stichting trekt er een jaar voor uit om te bepalen wat er met het aangekochte pand gaat gebeuren. “Dit omdat we eerst het aantal bouwkundige problemen duidelijk willen hebben. Verder moet de financiering goed onderbouwd worden. Uiteraard willen we in kaart brengen wat we allemaal precies gaan doen en moeten er goede architecten bij betrokken worden”, zegt stichtingsbestuurslid Mark Muller. “Eén woongedeelte is in tussentijd verhuurd voor een jaar aan mensen die tijdelijk iets zochten, voor het andere gedeelte vinden we vast ook wel een gegadigde die er tijdelijk kan wonen”, aldus Muller.

Sneek is verrijkt met een vestiging van Autohopper, de leverancier van huur- en leaseauto’s. Het landelijk opererend bedrijf is gevestigd op Hemmen II, Zeilmakerstraat 12 en verhuurt compacte auto’s tot en met verhuisbakwagens met een laadklep.

Alle voertuigen zijn nieuw. Zo staat er onder andere een Hyundai Bayon, pas geïntroduceerd in Nederland. Boeken kan via internet en de auto’s kunnen in heel Nederland ingeleverd worden bij één van de 130 vestigingen. Vestigingsleidster Talitha Stoops heeft daarnaast ook specifiek voor bedrijfsleven en sportverenigingen personeelsbussen en de grote bestellers met en zonder dubbele cabine of laadklep. “Een goede autoverhuurder miste nog in Sneek. Dat geeft kansen”, is haar stellige overtuiging. Het werkrayon is de hele gemeente Súdwest Fryslân overigens. De nieuwe verhuurder levert de voertuigen elektrisch, met benzine- of dieselmotor, fris, schoon én opgewekt. autohoppersneek@outlook.com

WOUDSEND- Marieke de Boer uit Woudsend heeft de Jonge Ondernemersprijs van dit jaar gewonnen. Ze is oprichter van IMPACD Boats, een bedrijf dat zich bezighoudt met 3D-geprinte sloepen van gerecycled materiaal. Deze sloepen zijn maar liefst 74% duurzamer dan de traditionele sloep.

De Jonge Ondernemersprijs is voor ondernemers uit Fryslân, Groningen en Drenthe. De winst van De Boer werd bekend gemaakt met een finaleshow in Assen. De jury prees haar keuze voor duurzaamheid en innovatie. “Marieke de Boer heeft zich bewezen met IMPACD Boats door te kiezen voor absolute duurzaamheid, innovatie en ondernemers skills. Dit uit zich in het bijzonder gave product IMPACD Boats”, aldus Jan-Harmen Akkerman, jurylid van de JOP.

BIJ EMMY STAAT DE DEUR ALTIJD OPEN

“ZE IS DE MOEDER THERESA VAN HET SPERKHEM”

Bij Emmy Kuijk, nog geen vier turven hoog, heldere oogjes die intelligent de wereld inkijken vanuit een expressief gezicht, staat de deur altijd open. Al 31 jaar lang, sinds zij in haar hoekhuis in het Sperkhem in Sneek neerstreek. Al snel was ze ‘Juf Emmy’ voor de kinderen uit de buurt en een vraagbaak, luisterend oor en probleemoplosser voor de ouders. Een portret van een bijzonder mens.

Ze is intussen 86 jaar en woont met hulp van Thuiszorg Zuidwest Friesland nog steeds zelfstandig. Emmy is diepgelovig, haar Bijbel ligt altijd binnen handbereik en ze zit vol liefde voor de medemens, vooral wanneer die medemens in de categorie ‘kanslozen’ valt. Haar leven is onlosmakelijk verbonden met dat van Jan Dommerholt, de ongekroonde koning van het woonwagenkamp, via zijn dochter Irma. Die hielp ze met engelengeduld, veel liefde en de Bijbel, van haar zware heroïneverslaving af. Een kerstengel in Sneek.

VICIEUZE CIRKEL VAN SOMBERHEID, SCHULDGEVOEL, ANGST EN ONZEKERHEID

Emmy Kuijk werd geboren in Leiden waar ze op 16-jarige leeftijd het ouderlijk huis verliet om met een vriendin in een flat in de Bijlmer te gaan wonen. Daar sloeg de depressiviteit toe. Ze zakte steeds dieper weg in de vicieuze cirkel van somberheid, schuldgevoel, angst en onzekerheid. “Ik heb daar wel tien jaar last van gehad”, blikt ze terug met een gezicht waar de emotie vanaf straalt. “Verschrikkelijk was dat. Ik ben gelovig, maar heb toen vaak gezegd: ‘Heer neem mij alsjeblieft mee, want dit is geen leven’. Ik ben in die jaren wel tien keer naar een andere woonplaats verhuisd, maar kon het nergens vinden. Uiteindelijk kwam ik in Oudehaske terecht bij een hele fijne dokter en zijn vrouw die mijn leven vrolijker en positiever hebben gemaakt. Door de onvoorwaardelijke liefde van die mensen begon ik positiever tegen het leven aan te kijken.”

KINDERMIDDAG

“Samen met de vrouw van die dokter heb ik mijn nieuwe huis bezichtigd. Ik herinner mij nog goed dat ik in de deuropening van mijn nieuwe huis stond en dat de Heer tegen mij zei: ‘Emmy, elke woensdag open huis voor de kinderen uit de buurt en voorlezen uit de Bijbel’. Ik zei toen: ‘Dat zal ik doen’. Dat heeft niet alleen die kinderen, maar ook mijzelf heel veel goed gedaan.”

“Het Sperkhem was een achterstandswijk met relatief veel drugs- en drankverslaafden. Het werd in Sneek beschouwd als het sociale afvoerputje. Voor de jeugd bepaald niet een ideale plek om op te groeien. Om ze toch wat vrolijkheid te bieden, organiseerde ik elke woensdag een spelletjesmiddag met leuke activiteiten. Het was elke woensdag een drukte van belang, met een huis vol kinderen, maar oh zo gezellig. Ik las ze dan eerst voor uit de Bijbel. Dat vonden ze niet allemaal even interessant, maar dat namen ze voor lief. Want daarna mochten ze spelletjes doen, tekenen, kleuren, kregen ze limonade en wat lekkers.”

EEN WEDERKERIG GEVOEL VAN LIEFDE

Tineke Wouda van de Thuiszorg, die op verzoek van Emmy bij het gesprek zit, vult aan: “Emmy was binnen de kortste keren een bekende in de wijk en werd door de kinderen ‘Juf Emmy’ genoemd. Sinds 2015 helpen wij als wijkteam van Thuiszorg Zuidwest Friesland Emmy bij haar persoonlijke verzorging, zodat ze hier met haar 86 jaar zelfstandig kan blijven wonen. Emmy is een hele lieve en hartelijke vrouw. Mijn collega’s en ik zijn erg op haar gesteld.” En dat gevoel van liefde en waardering is wederkerig. Tineke en Emmy hebben een bijzondere band opgebouwd. Emmy: “Als ik ergens mee zit, kan ik het altijd bij Tineke kwijt. En vanzelfsprekend maken we ook veel lol samen.”

Terug naar 'Moeder Theresa.' Van het een kwam het ander. De deur bij Emmy stond altijd open en niet alleen de kinderen, maar ook hun moeders en vaders wisten haar te vinden en vonden een luisterend oor voor hun problemen. Emmy: “Dat varieerde van muizen in huis, tot vrouwen die door hun man waren mishandeld of seksueel misbruikt. Noem het maar op .”

“In die tijd maakte ik kennis met een heer uit het woonwagenkamp. Ik was met een vriendin op weg naar het kamp, toen wij al kletsend met de auto in een diep gat in de weg terecht kwamen. De auto stond muurvast; er was geen beweging meer in te krijgen. Het enige wat ik kon bedenken was bidden: ‘Heer help ons hier uit’. In de verte kwam een man aanlopen. Hij ging achter de auto staan, bukte zich en tilde in zijn eentje de auto uit het gat. Mijn gebed was verhoord!”

ZWOENSDAGMIDDAG

VAN MUIZEN TOT AAN SEKSUEEL MISBRUIK EN VERSLAVING

OOK MOEDERS EN VADERS VONDEN EEN LUISTEREND OOR VOOR HUN PROBLEMEN

“EMMY WAS BINNEN DE KORTSTE KEREN EEN BEKENDE IN DE WIJK”

“IK KREEG EEN INGEVING; IEMAND HEEFT JE HULP NODIG”

Jan Dommerholt zit er breed lachend bij, hoort Emmy’s verhaal aan en reageert: “Ik zat thuis en kreeg op dat moment een ingeving ‘ga naar buiten, iemand heeft je hulp nodig’. Daar zag ik twee knappe meisjes in de auto zitten, die vastzaten in een gat in het asfalt.

Zonder erbij na te denken, tilde ik de kont van de auto eruit en zette hem weer op de weg. Hoe het kan, vraag mij dat niet, maar ik deed het. Ik was zelf stomverbaasd. Op die bijzondere manier maakte ik kennis met Emmy Kuijk en sinds die tijd zijn onze levens met elkaar verweven.”

“EEN WOONWAGENKIND WAS EEN STRAF VAN GOD”

“Ze heeft mijn dochter Irma, een dochter uit een eerder huwelijk, die zwaar verslaafd was aan de heroïne, van dat vergif afgeholpen. En naast haar vele

anderen weer in meer of mindere mate op het rechte pad gekregen. Voor mij is zij de ‘Moeder Theresa’ van het Sperkhem. Het hoofdstuk Irma is een bijzonder verhaal. Eind 80’er jaren leerde ik een meisje kennen in Almelo. Wij waren stapelverliefd, van het een kwam het ander en zij raakte zwanger. Toen haar ouders, van het ‘diepzwarte kousen’ genootschap, erachter kwamen dat hun dochter een kind ging krijgen van een woonwagenbewoner, was de wereld te klein. Dat was een straf van God en een schande voor de buurt. Ik mocht niet meer in haar omgeving komen. Maar om te voorkomen dat zij als ongehuwde moeder door het leven zou moeten gaan, moest ik, voordat ik mijn biezen pakte, eerst wel even met haar trouwen. En daarna moest ik maken dat ik wegkwam. Om de lieve vrede voor haar en mijn dochter heb ik dat gedaan, maar het waren voor mij hele moeilijke jaren.”

DOODONGELUKKIG, ZWAAR AAN DE DRANK

“Tot ik, het zal in 2007 of 2008 zijn geweest, een telefoontje kreeg van een bevriende kampbewoner uit Almelo dat mijn eerste vrouw was overleden. Naar later bleek was ze, doodongelukkig, zwaar aan de drank geraakt en had ze zich, oneerbiedig gezegd, doodgedronken. Een paar weken later kwam er een telefoontje van haar voogd. Of ik naar Almelo wilde komen, omdat Irma kennis wilde maken met haar biologische vader.

Ik ben vervolgens met mijn vrouw Aafje naar Almelo gereden en werd verrast, want ze had een kind op haar arm. Ik bleek opa te zijn. Om een lang verhaal kort te maken, Irma was door de jongen waar ze mee ging verslaafd geraakt aan de heroi ne en op een hellend vlak terecht gekomen.”

“SAMEN EEN POTJE JANKEN”

“Ik heb haar meegenomen naar Sneek, een caravan voor haar gekocht en het ging vier maanden goed, voordat ze weer terugviel. In Leeuwarden, zwaar aan de drugs, verhouding, verwaarloosd. Ze heeft in Zwolle in de bak gezeten, in Utrecht, ze was een crimineel geworden en stal, bedroog en bedreigde mensen met een mes om maar aan die smerige drugs te komen. Ik hoop dat geen ouder dat ooit mee hoeft te maken, want dat snijdt je dwars door je ziel. Ik heb haar in de gevangenis vaak met en zonder Emmy opgezocht, want dat was naast mijn vrouw Aafje mijn steun en toeverlaat geworden.”

VONDEN SAMEN TROOST IN DAT HELE BELANGRIJKE BOEK, DE BIJBEL”

Emmy: “Toen ze op vrije voeten kwam en door Jan weer naar Sneek was gehaald, kwam ze vaak bij mij langs. Dan vonden we samen troost in de Bijbel en vertelde ze wat ze gedurende haar jeugd en haar verslavingsperiode had meegemaakt. Dat was te erg voor woorden en het gebeurde regelmatig dat we een potje zaten te janken. Het praten, vertellen over en voorlezen uit de Bijbel drongen door. Irma was gelovig geworden. Maar ze moest weg uit Sneek, want het Sperkhem met zijn vele ‘gebruikers’ was voor haar een plaats waar ze te snel weer in de verleiding zou komen. Ze verhuisde naar Lutten, richting Duitse grens. Aan de ene kant jammer, want ik was gek op dat kind, maar aan de andere kant goed, heel goed voor haar, dat ze uit die poel van verderf weg was. Ik heb haar daar nog vaak opgezocht en ze is al een paar jaar helemaal clean.”

Jan Dommerholt: “Toen ik zag ‘dat het goed was’, viel er een steen van wel honderd kilo van mijn rug af, waar ik al die jaren mee gezeuld heb. Dankzij Emmy. Voor mij is zij een echte kerstengel, vandaar dat ik haar de ‘Moeder Theresa van het Sperkhem’ noem.

“SNIJDT DWARS DOOR JE ZIEL”

“WE

De A van Aanbod

Laat ons u helpen bij het vinden van uw droomhuis

€ 275.000,- k.k.

Molenkrite 73, Sneek

7 127m²

Wat een ruimte! In deze grote gezinswoning zijn maar liefst 6 slaapkamers. Perfect huis voor grote gezinnen, of als je vaak logees krijgt of thuiswerkplek wilt. Degelijk gebouwd en al behoorlijk goed geïsoleerd.

€ 695.000,- k.k.

Kleinzand 64, Sneek

8 261m²

Fraaie woning, met energielabel B +zonnepanelen, aan de stadsgracht in het centrum is van top tot teen gerenoveerd en gemoderniseerd. Met een fijne, zonnige stadstuin met eigen achterom.

€ 397.500,- k.k.

Julianastraat 22, Sneek

5 170m²

Energielabel A, met maar liefst 170m2 woonopp. in het gezellige centrum van Sneek! Woonkamer op de 1e verdieping. Ruime tuinkamer op de begane grond met diepe stadstuin op het zuiden.

€ 375.000,- k.k.

Skippersbuorren 1, Easterein

100m²

Fraaie woning met karakteristieke details ligt aan klein doorgaand vaarwater. Smaakvolle afwerking. Met moderne isolatie, zowel van de vloer, de muren, het dak als de ramen met dubbel glas.

Spreken we elkaar binnenkort? Bel 0515 41 27 27, loop binnen op ons kantoor op de Leeuwarderweg 19 in Sneek of bezoek annetdejongmakelaardij.nl Waardering

Laat je inspireren bij Baderie Sikma

Zin in de start van een nieuwe woning? Heb je inspiratie nodig voor een badkamer die volledig past bij jouw nieuwe woning en jouw stijl? We helpen je daar graag bij. Met een compleet ontwerp, maar ook met die ene wastafel of dat mooie tegeltje. Want daar beginnen vaak de mooiste ontwerpen mee.

€ 325.000,- k.k.

5 Jeltewei 192, Hommerts 109m²

Charmante, sfeervolle huis. Dit huis is van alle moderne gemakken voorzien. Goed geïsoleerd, heeft zonnepanelen, een voorbereid laadpunt voor elektrische auto. Drie ruime slaapkamers.

€ 305.000,- k.k.

Pinksterbloem 2, Sneek

4 105m²

Halfvrijstaande gezins- hoekwoning met bijkeuken en garage. De woning is zeer goed onderhouden en de royale achtertuin is heerlijk zonnig en verzorgd aangelegd.

Kom langs, ontvang ons inspiratie magazine en ontdek waar jij gelukkig van wordt!

Onze badkamermeesters staan klaar voor iedere badkameruitdaging. Nieuwsgierig geworden? Kom langs of plan een adviesgesprek. Zo krijg je vanaf dag 1 het beste advies en geniet je straks van zelfs het kleinste detail in jouw nieuwe badkamer.

GEBIEDSTEAM GEMEENTE SWF EN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES WERKEN SAMEN

“Inwoners helpen met een sociaal netwerk in de buurt”

Voor veel verschillende zaken kun je bij de gemeente terecht. Een nieuw paspoort regelen aan de balie, een melding doen over een losse stoeptegel of een vergunning aanvragen voor een garage. Al dit soort vragen komen via de telefoon of mail bij het klantcontactcentrum terecht. Als de vraag meer zorggericht is, bijvoorbeeld over een hulpmiddel of over een financiële regeling, gaat deze vraag door naar het gebiedsteam. In eerste instantie worden deze verzoeken opgepakt door de Centrale Toegang Gebiedsteam.

Voor sommige mensen is het best een stap om hulp te vragen. Dan is het fijn dat er iemand aan de andere kant van de lijn zit die naar je luistert en je verder kan helpen. De collega’s van de Centrale Toegang hebben hier aandacht voor. Zij zijn onderdeel van het gebiedsteam en hebben een zorgachtergrond. Daardoor begrijpen ze wat er speelt en nodig is voor de inwoner. Tirsa Hulshof en Anouk van Dijken werken al een tijdje op deze afdeling en vertellen hoe zij te werk gaan: “Als er een vraag bij ons binnenkomt, kijken we eerst of deze inwoner al bekend is bij de gemeente. Is dat het geval, dan schakelen we de collega van het gebiedsteam in die al eerder contact heeft gehad met deze inwoner. En anders is het streven om dezelfde dag nog terug te bellen. Het is prettig als je niet lang hoeft te wachten als je om hulp vraagt. Voor ons is het ook belangrijk om meer te weten te komen hoe de situatie van de inwoner is. Zodat we een goed advies kunnen geven of doorverwijzen naar de juiste instantie.”

Meedenken en verder helpen Dit uitvragen is een taak die met zorg wordt aangepakt. De hulpvraag van de inwoner staat centraal. Geen vraag is hetzelfde. “Dat maakt het werk ook zo leuk en uitdagend”, zegt Tirsa. “Wat we proberen te voorkomen is dat instanties naar elkaar blijven wijzen. Het bekende kastje-muur-verhaal. We zoeken veel uit voor de inwoner om het juiste antwoord te geven. Elke dag blijven we leren en het geeft veel voldoening als we complexe vragen weten op te lossen.”

Samen komen we verder De Centrale Toegang schakelt het gebiedsteam in als professionele hulp nodig is en kan ook doorverwijzen naar maatschappelijke organisaties in de gemeente. Afhankelijk van de vraag, kunnen die organisaties hulp bieden waar geen indicatie voor nodig is. Zo ondersteunen Budgetmaatjes mensen die hulp nodig hebben bij het op orde maken en houden van de financiële administratie en mensen die schulden hebben of hierin dreigen te raken. Sociaal Collectief heeft Stipepunten, waar je met al je vragen terecht kunt op het gebied van vrijwilligerswerk, mantelzorg en papierhulp.

Vrijwilligersorganisatie Stjoer Soms is er meer nodig dan praktische hulp. Ook dan kun je door de gemeente doorverwezen worden naar organisaties die hier veel in kunnen betekenen. Stichting Stjoer is daar een mooi voorbeeld

van. Projectleider, Marije Klaver: “Bij Stjoer doet iedereen mee. We ondersteunen mensen om aan hun herstel te werken. Iedereen kan iets meemaken in het leven, waardoor het even niet meer wil. Denk aan een burn-out of eenzaamheid. Zonder oordeel geven wij die mensen de kans om de draad weer op te pakken.”

Stjoer biedt een veilige plek en creëert mogelijkheden om deel te nemen aan verschillende afdelingen, projecten en activiteiten. Meedoen, oriënteren en ontdekken wat je wilt om stukje bij beetje het stuur weer in eigen hand te nemen.

Door en met de mensen samen Marije: “Je kunt vrijwilligerswerk doen bij Stjoer zelf bij de afdeling administratie, achter de receptie of als conciërge.

Wie dat wil betrekken we bij de organisatie van activiteiten. We doen dit echt samen en we benutten ieders kwaliteiten en talenten. Organiseren we iets? Ook dan vragen we altijd input van onze bezoekers en vrijwilligers. Een mooi voorbeeld is het kerstfeest. Een deelnemer kwam met het idee van een stilteruimte. Dat gaan we dan ook doen.”

Een plek waar je gezien wordt Andere mensen ontmoeten is heel fijn, maar niet voor iedereen vanzelfsprekend. Soms is er geen netwerk, of soms ben je op zoek naar andere contacten dan buren en/of familie. Stjoer organiseert daarom op achttien plekken in Friesland een Sociale Inloop. De Sociale Inloop is meer dan een kopje koffie. Het is een plek om andere mensen te ontmoeten, (weer) mee te doen, gezien te worden, te ontspannen en te leren. In Sneek is de inloop elke woensdagavond van 19.00 tot 21.15 uur aan de Oude Koemarkt 20, 8601 EK, Sneek (Poort 20, ingang zit achterom).

De Sociale Inloop is een plek waar je niet verplicht elke week naar toe hoeft, maar zeker elke week welkom bent. Waar je binnen kunt lopen, maar ook weer naar huis kunt gaan wanneer je dit wilt. De koffie/ thee staat altijd klaar en de vrijwilligers ontvangen je graag. Iedereen is welkom, jong en oud. De Sociale Inloop is laagdrempelig en naast leuk ook leerzaam. Geregeld zijn er informatiemomenten waar een speciaal onderwerp aan bod komt.

De Energiecoach met bespaartips, of de fysiotherapeut met beweegadvies. Ook de wijkagent of brandweer schuiven wel eens aan of iemand vertelt over mantelzorg.

Met een glinstering in de ogen vertelt Marije: “Je ziet mensen timide binnenkomen. Op een gegeven moment krijgen ze steeds meer praatjes, komen met ideeën voor activiteiten. Daar groeit het zelfvertrouwen van. Deelnemen aan de maatschappij komt zo een stapje dichterbij. Het geeft ook energie om andere dingen in het leven op te pakken. Je ziet mensen opbloeien, herstellen en verder ontwikkelen. Dit samen brengen, is het mooiste werk dat er is.”

Voor wie meer technisch van aard is, is het computerproject PC Probaat wellicht iets. Dan repareer je computerapparatuur en stel je laptops in voor stichting Leergeld.

Sociale inloop in Sneek bij Stjoer

Maaike Thomsen van de Centrale Toegang aan de telefoon

De grutste gemeente fan Nederlân.

FACE TO FACE THIERRY KAMMINGA

“Ik heb enorme mazzel gehad” Thierry Kamminga leeft!

“Ik heet Thierry, en ben vernoemd naar mijn oom Tjeerd van der Meulen. Geboren op 29-05-1967 samen met mijn tweelingbroer Klaas, die 10 minuten ouder is dan ik. Zoon van Jan Kamminga en Tjitske Kamminga-van der Meulen. Ik heb nog een jongere broer, Iwan en een oudere lieve zus Anita. Ik ben getrouwd met Jannie Boerstra. Vader van Lilian, Nicci en Tommy.”

JEUGD

“Ik ben per ongeluk geboren in Leeuwarden. Mijn ouders woonden destijds in Hurdegaryp, in een klein huisje. Onder erbarmelijke omstandigheden. De ratten hadden er een paradijs. Op een gegeven moment heeft mama de koffer gepakt en is met ons naar haar ouders aan de Wassenbergstraat in Sneek gegaan. Daar zijn we bij opa en oma ingetrokken. Later verhuisden we nog een paar keer. Uiteindelijk kwamen we uit op de Gedempte Pol, waar de antiekwinkel was. Later woonden we in de Stadsfenne, waar ik onder andere bij de jongens van Veenema en Ying Mellema op de Simon Havingaschool zat. Ik heb een mooie sportieve jeugd gehad, voetballen bij Hubert Sneek in een geweldig 1 A-elftal, waarmee we noordelijk kampioen werden.”

ANTIEK

“Mijn vader zat in de antiekwereld, net als zijn vader. Het was de jaren ‘70/’80. Alles kon. Ze verdienden geld als water maar konden niet zo goed met elkaar opschieten. Dat was niet altijd plezierig. Als kind voel je dat. Pa en opa waren verder geweldige mensen, maar net zoals iedereen ‘wel met gebreken’. Ik heb mijn hele leven nooit alcohol gedronken. Dan heb je een beetje een idee. Pa was nog maar 17 jaar toen zijn moeder omkwam tijdens een boot explosie. Daarna was letterlijk en figuurlijk het roer van het schip af. Mijn moeder, ze leeft gelukkig nog, is een fantastisch mens.”

ZELFSTANDIG

“Toen ik 14 jaar was ben ik al aan het werk gegaan, ik wilde carrière maken en iets doen. Ik was vroeg zelfstandig. Er kwamen door de antiekhandel veel buitenlanders uit heel Europa ‘bij oans over de floer’. Er werd altijd over zaken gesproken, de handel is ons met de paplepel ingegoten. Toen ik 15 jaar

was wilde ik al een Chinees Afhaal Restaurant beginnen in Hindeloopen, dat kwam omdat ik als 14-jarige al bij een Chinees restaurant in Sneek werkte, waar buurman ‘mijnheer Sun’ eigenaar van was. Als 16-jarige, met een diploma van de Horeca Vakschool in Leeuwarden ‘in’e búze’ ben ik naar Amerika gegaan. Daar heb ik een jaar gewerkt, ook in een Chinees Restaurant in Washington. Ik verdiende 1.200 dollar keer ƒ 3,80. Eén keer in de maand stuurde ik via travelcheque of gewoon cash-geld in een envelop met papiertjes er omheen ‘naar moeke’, die het op mijn banknummer stortte. Toen ik thuiskwam had ik mooi wat gespaard, maar waar het gebleven is…”

MILITAIRE DIENST

“Mijn tweelingbroer Klaas wilde graag bij de commando’s, terwijl ik ‘dienst’ helemaal niet zag zitten. We moesten tegelijk voor de keuring. Klaas werd uitgeloot, maar ik moest wél. We hebben hemel en aarde bewogen om te ruilen, maar met geen mogelijk lukte het ons. Thierry zou en moest 14 maanden onder de wapenen. Ik heb twee maanden in Haarlem gezeten, daarna voor de opleiding ‘vrachtwagenchauffeur’ in Bergen op Zoom om ten slotte als kok-chauffeur in Zuidlaren terecht te komen. Ik ben nooit op oefening geweest. Je had recht op zes vrije dagen en op alle dagen dat de compagnie vertrok had ik vrij genomen.”

HOTELSCHOOL EN OOSTENRIJK

“Na mijn diensttijd heb ik mij aangemeld voor de Hotelschool in Groningen, maar ik werd afgewezen omdat ik bij het onderdeel rekenen en dan specifiek voor het breukengedeelte een onvoldoende scoorde. Toen had ik het wel bekeken en ben ik naar Oostenrijk gegaan, samen met mijn broer Iwan.

Hij bleef er anderhalf jaar en ik vier jaar. Ik heb er alles gedaan van bouwvakker tot druivenplukker.

En in de horeca. Dat we in Oostenrijk kwamen, werd geregeld via mijn vader, die intussen internationaal touringcarchauffeur was geworden.”

ZINGEN IN AMSTERDAM

“In 1992 kwam ik uit Oostenrijk terug

in Nederland en ging ik werken bij ’t Oude Veerhuis aan de Singel in Amsterdam, het café van Ina de Boer. Het was een goede bekende van mijn vader, en opa kwam er eerder ook al. Een echt Ajax-cafeetje. Ina gaf mij een kans en ik mocht van haar achter de bar zingen. Het was er altijd gezellig. Daar heb ik het zingen achter de bar geleerd.”

CHEERS

“Ik trad niet alleen op in Amsterdam, maar ik kwam ook weer in Sneek terecht. Daar trad ik zo nu en dan op in Café Cheers, in de weekends. De eigenaren, familie de Jong vroeg mij of ik ook belangstelling had om het café over te nemen. Dat heb ik 1 januari 1993 gedaan. Ik zag daar enorme kansen om een carrière op te bouwen. Het werd een fantastische leerschool en een geweldige periode in mijn leven. Ik kon iets van mij zelf aan een ander geven, dat vond ik prachtig. Ik deed op 1 januari 1993 ’s middags de deuren open, in de hoop dat er iemand zou komen. Blijkbaar sloeg de formule aan, want om drie uur was het stampvol. Het is nooit weer anders geweest. We hebben Cheers bijna veertien jaar gehad. Daar zijn we juridisch op 1 januari 2005 uitgestapt.”

JANNIE

Drie maanden na de opening van Cheers kwam Jannie bij mij in het café. Jannie ging altijd naar De Witte Kat, nadat ze met een vriendin had gesport. Die avond was De Witte Kat gesloten en zo kwam ze bij mij in Cheers. Toeval bestaat niet, alles heeft een reden. Toen ik Jannie binnenkomen zag, was ik meteen verkocht. Over een periode van een paar maanden kwam ze in de weekenden nog eens langs. Toen heb ik de stoute schoenen aangetrokken en haar gevraagd of ze met mij uit eten wilde. Van alle mooie restaurants in Friesland koos ik Motel Bolsward uit. Ongelofelijk op een maandagavond. Hoe romantisch. Pfff… We zaten er dan ook alleen. Maar goed. Toen duurde het nog een paar maanden voordat we verkering kregen. Onderhand zijn we bijna dertig jaar getrouwd. Jannie, de dochter van Sipke Boerstra en Klaasje Scholte.”

KAMMINGA MARKANT

“Op 4 oktober 2004 ben ik met

Ik

ondernemers

een

waarbij internet de

was. Tijdens

KANKER

“Op woensdag 1 december 2021 kreeg ik te horen dat het foute boel was. Na een horroronderzoek in het ziekenhuis van Heerenveen, met een slang in mijn keel, bleek dat ik een tumor in mijn slokdarm had. Jannie en ik kwamen thuis en dan staat je hele wereld op de kop. We wisten toen nog niet in wat voor stadium. Vrijdag de pet scan, de maandags erop naar Leeuwarden voor de uitslag en daar kreeg ik te horen dat ik maximaal nog een half jaar te leven had. T-4. Onbehandelbaar. Te veel uitzaaiingen. Je hele wereld zakt in elkaar. Bericht in de familie-app gedaan en toen we thuis kwamen waren ze er allemaal, coronatijd of niet. Wat een liefde om mij heen.

Dan belt om half zes mijn ‘live-saver’, huisarts Greetje Banga. Zij heeft na ontvangst van de uitslag uit het MCL meteen alles in het werk gesteld dat ik in Leiden terecht kon. Uiteindelijk hoorde ik op 23 december 2021 dat ze met mij een behandelcircuit in gaan. Zij zagen gelukkig nog wel mogelijkheden, waarbij het team mij wel voorhield dat ik een dosis geluk nodig had. Op 1 april dit jaar ben ik geopereerd, waarbij mijn slokdarm en maag verwijderd zijn.

Ook nog eens 25 lymfeklieren extra weggehaald waar de uitzaaiingen in zaten. Alles is gecheckt en alles lijkt nu schoon. Ik ben positief ingesteld en heb alle moed dat ik enorme mazzel heb gehad.

En verder word ik echt emotioneel als ik terugdenk aan alle steun die ik het afgelopen jaar heb gekregen. Uiteraard van mijn allernaasten, maar ook zeker van al die vrienden en bekenden. Daar ben ik echt dankbaar voor.”

CHEERS REÜNIE

“Daar kan ik alleen maar van zeggen: Binnen een vloek en een scheet waren alle kaarten verkocht. Thierry Kamminga leeft!”

fotografie LAURA KEIZER tekst HENK VAN DER VEER

Thierry Kamminga, de zingende Sneker kroegbaas van weleer, wie kent hem niet? Kort geleden organiseerde hij samen met zijn vrouw Jannie en zingende neef Johnny Kamminga de Café Cheers Reünie bij De Walrus. Het festijn was in no-time uitverkocht. Vlak voor de reünie zochten we hem op en interviewden de ‘Meest Markante Horecaondernemer van 2003’ op zijn kantoor van Inzet Online in Sneek.

Kamminga Markant begonnen. Een kantoor in de binnenstad van Sneek.

wilde

adviseren en helpen, het was

reclamebureau

corebusiness van

de financiële crisis ben ik gaan saneren en alleen verder gegaan. Dat is wat ik nu nog steeds doe met Inzet Online.”

Ik wil kleiner wonen..

De kinderen het huis uit, alles gelijkvloers, minder energieverbruik, geen tuin meer. Het zijn zomaar een aantal redenen om te switchen naar een andere woning of appartement. Maar is dit wel de juiste tijd? Het nieuws wordt gedomineerd door berichtgeving over dalende prijzen en stijgende rentes.

Bij Makelaardij Sneek zien we dat gangbare woningen nog onverminderd populair zijn en dat vertaald zich in hele goeie opbrengsten.Een mooie gezinswoning in een rijtje, twee-onder-een-kap of een courante vrijstaande woning op een mooie plek. Er is nog voldoende vraag.

Anne en Leny zijn definitief uit het drukke horecaleven gestapt en hebben het stokje overgedragen aan zoon Wicher en schoondochter Laura die verder gaan als de derde generatie in een familiebedrijf. We zochten Anne en Leny op, thuis aan de Leeuwarderweg, waar het echtpaar prachtig woont.

Terwijl Anne de thee inschenkt, haalt Leny een mint kleurig opschrijfboekje tevoorschijn waarin ze aantekeningen heeft gemaakt voor het interview. Niet dat ze aan geheugenverlies lijdt, maar er is in die vier decennia wel het een en ander de revue gepasseerd om te vertellen.

“Op 16 december 1984, op Anne zijn verjaardag, gingen we boven Onder de Linden wonen. Wicher was er al. Hij werd op 7 april 1982 geboren en z’n zus Daphne kwam kort na onze intrek boven het restaurant ter wereld. Dat was op 24 januari 1985. Ik ging dus hoogzwanger het horecaleven in”, is de eerste aantekening die Leny zeker niet onvermeld wil laten.

Op de vraag wat hen nu het meest is bijgebleven zegt Leny vrijwel direct "het plezier dat Anne en ik in Onder de Linden hebben gehad’. Anne knikt instemmend. Ze hebben altijd de dingen samen gedaan en dat ‘is eigenlijk de strekking van ons verhaal."

De eerste jaren werken Anne en Leny nog samen met Gerad en Himke Bolhuis, die in 1955 vanuit Winschoten naar Sneek verhuisd waren om er het restaurant te beginnen. In 1985 worden Anne en Leny vennoot in de zaak. Herinnering uit die tijd?

“We hadden altijd van die pluchen kleedjes, die wilden wij niet meer. Het interieur werd aangepast en Appie Roosenstein, een bekende Sneker kunstenaar, heeft ons daarbij geholpen om die veranderingen aan te brengen.”

LOSLATEN

“Mijn schoonvader vond het trouwens moeilijk om het bedrijf los te laten en over te dragen. Dat was echt wel een beetje lastig. Gelukkig konden we toch met opgeheven hoofd de zaak overnemen en we wisten

toen ook al dat we er met diezelfde instelling uit zouden gaan. Toen duidelijk werd dat Wicher en Laura de zaak over zouden nemen was het eerste dat wij deden is een ander huis zoeken. We wilden letterlijk los van Onder de Linden en dat is dan ook zo gebeurd, in 2019”, vertelt Anne. Vóór 2019 waren Anne en Leny al aan het afbouwen en niet meer elke dag in het restaurant te vinden. Werken in de avonduren was het eerste dat geschrapt werd. Zoon Wicher, die in 2004 zijn opleiding aan de Middelbare Hotelschool in Groningen afrondde, liep daarna stage onder andere in Londen en vervolgde zijn opleiding succesvol aan de Hogere Hotelschool (‘Hotel and Hospitality Management’) in het Schotse Aberdeen. Echter voordat Wicher te kennen gaf om in het familiebedrijf te stappen, in 2010, verkende hij letterlijk de wereld op luxe privézeiljachten, waar hij als kok aan boord was.

SERRE

Een grote verandering in bedrijfsvoering vindt in 1994/1995 plaats als de serre van Onder de Linden gerealiseerd wordt. Leny neemt ons mee terug naar februari 1995 toen de serre in gebruik was genomen. “Ik stond met de kinderen naar de grote carnavalsoptocht te kijken op die zaterdagmiddag. Komt garagehouder Ruurd de Jager naast mij staan en zegt ‘nou meiske ut is wel gesellich hier, mar dy serre hast der nyt bij hewwe mutte. Jum hewwe nyt eens genoech personeel en dou staatst mar un bitsje naar de optocht te siën. Wat bleek, het zat er werkelijk bomvol. Dat hadden op een zaterdagmiddag tijdens carnaval nog nooit meegemaakt."

Wat in al die jaren nooit veranderd is, is de aandacht voor de gasten. Leny, op en top gastvrouw, Anne meer achter de schermen.

Een duidelijke rolverdeling.

Zoals het hele horecaleven in de loop van de jaren veranderd is, is Onder de Linden ook met de tijd meegegaan. Kwamen de voetbalclubs, de biljartclubs en de bridgegroepen nog naar

Onder de Linden, dat is al lang niet meer zo. Wat wel is gebleven dat hele families hun feesten en ‘eterijen’ bij Onder de Linden hadden. Ook van ouders op kinderen op kleinkinderen. Het terras van Onder de Linden is uiteraard ook een succesnummer gebleken. Vroeger was de horeca binnen, nu is dat veel meer buiten. Onder de Linden was wat dat betreft een trendsetter. Dat Anne als voorzitter van Horeca Sneek zich jarenlang heeft ingezet om de stad verder op de kaart te zetten, kwam en komt goed naar voren in verschillende festiviteiten van Culinaire Elfstedentocht tot swingterras.

CORONA

Toen corona in het land kwam, was dat ook het moment voor Anne en Leny waarin zij letterlijk konden wennen om ‘niet meer in het restaurant te werken’. Juist in die periode stonden Wicher en Laura ondanks de corona lockdowns uitermate positief in de zaak.

Beroemd zijn de filmpjes die Wicher op sociale media zet, waarbij hij in de huid van koning Willem Alexander kruipt. Ondanks de ellende een positieve draai aan alles geven. Er werd enorm veel goodwill mee gekweekt. Toen zagen Anne en Leny ook dat het goed was: overgeven die zaak.

“Wij gingen met opgeheven hoofd in de zaak en we verlaten Onder de Linden op dezelfde manier, dat voelt gewoon goed.”

Ondertussen staat de camper klaar om Europa te gaan verkennen en zullen Wicher en Laura ook met passie Onder de Linden voortzetten. Overbodig om te zeggen dat Anne en Lenie daar megatrots op zijn.

De verzamelaar

Nederland is een land vol verzamelaars. Spaarden we vroeger als kind vooral speldjes, postzegels, sigarenbandjes, modelautootjes en stripboeken, tegenwoordig kun je het zo gek niet bedenken, of het wordt wel verzameld. Er is zelfs een website met alle mogelijke verzamelingen opgericht: lastdodo.nl. Daarnaast zijn er de echte groten, voor wie het huis soms te klein is om alle items te herbergen.

Deze maand: Arnold Balk en zijn circus- en dierentuinattributen

ARNOLD BALK AL ZEVENTIG JAAR IN DE BAN VAN DIERENTUINEN EN CIRCUSSEN

”IK WILDE VROEGER ALTIJD CIRCUSDIRECTEUR WORDEN”

Hij bezocht 155 circussen, zag 500 voorstellingen en passeerde 550 keer de kassa van maar liefst 175 dierentuinen. Arnold Balk is al sinds zijn jongste jaren in de ban van dierentuinen en circussen. En niet alleen hij, ook zijn gezin heeft behoorlijk last van deze virussen. Zoon Sander heeft zelfs een eigen circus, Salto. We gingen op de koffie.

Het begint al bij binnenkomst. In de hal prominent in twee fraaie lijsten, prachtige posters van Cirque du Soleil. Met deze entree vermoeden we dat het huis vol staat met herinneringen aan bezoeken en optredens, zoals zo vaak bij verzamelaars. Fout. In de woonkamer bijvoorbeeld, geen dieren en circustenten. Dat is anders als de zijdeur naar het kantoor open gaat. Tegen een wand een uitpuilende boekenkast, er bovenop onder andere een circuswagen, dieren en mensen in miniatuur, aan de muur een borduurwerk met circusfiguren. Speciaal voor het bezoek van deze ochtend heeft Balk wat tijdschriften, boeken, dierentuingidsen en programmaboekjes op de grond uitgestald.

Hoe groot de verzameling werkelijk is, wordt een beetje duidelijk als hij één van de deuren van een kastenwand open schuift. Van links naar rechts en van boven naar beneden tijdschriften in alle varianten, keurig opgeborgen in dozen én gerubriceerd. Want Balk houdt niet van chaos.

‘DE MAN MET HET NOTITIEBOEKJE’

Alles, maar dan ook alles staat in de computer. Dat is ook de reden dat hij precies weet hoe vaak hij waar is geweest. “De mensen van de dierentuinen noemen me de man met het notitieboekje. Ik schrijf veel op. Zo ik weet alles nog van mijn bezoek aan de dierentuin van Leipzig in 1992. Natuurlijk geniet ik van de dieren. Maar het is veel meer. Ik vind het ook erg interessant hoe een dierentuin is aangelegd en hoe de ontwikkeling is geweest. Hoe de verblijven in elkaar steken, welke materialen er zijn gebruikt, hoe het zit met de verdeling tussen de verschillende diersoorten.”

SABU THE ELEPHANT MAN

Het zaadje voor de liefde voor het circus werd gepland in 1952 toen hij als vijfjarig jochie in zijn geboortestad Leeuwarden langs de Wirdumerdijk stond te kijken naar de presentatie van circus Mikkenie. “Het stond er zwart van de mensen. Een parade was het. Met naast de olifanten de filmster Sabu the Elephant Boy. Leeuwen en beren in circuswagens, muziekkorpsen, jongleurs, trapezewerkers, clowns, prachtig. Diep, diep onder de indruk was ik.” Het zou nog twee jaar duren voordat de jonge Arnold een circus bezocht.

“Mijn enige contact met dieren was de volière in de Prinsentuin”

Arnold Balk met zijn meest kostbare boek ‘Lebende Tiere, aus dem Reiche der Tiere’ uit 1898. “Dat lag helemaal uit elkaar en heb ik opnieuw laten inbinden.”

“Samen met mijn opa. Dat was in 1954 het Circus Strassburger met onder andere een vrijheidsdressuur van Friese paarden. Voorafgaand kwam er een sjees binnen en speelde het circusorkest het Friese volkslied waarbij het publiek opstond en meezong. Dat vergeet je nooit meer.” In 1956 bezocht hij voor het eerst een dierentuin. Die van Emmen. “We hadden thuis geen auto. Mijn enige contact met dieren was de volière in de Prinsentuin. En dan sta je opeens voor de kassa van een heuse dierentuin. Een jaar later ging ik met een hogere schoolklas naar Ouwehands Dierenpark. Dat had mijn moeder geregeld.”

BEGELEID’

Na de middelbare school was de beer los en de bezocht hij vele dierentuinen in Nederland, zo ook die van Emmen.

Die laatste terwijl het park gesloten was...

“Ik ben via een openstaande deur naar binnen gegaan en liep daar rustig rond toen ik schrok van iemand met een geweer. Dat bleek de directeur.

schrok van iemand met een geweer”

onder meer België, Frankrijk, Spanje, het Verenigd Koninkrijk. Ook Amerika waar een veertiendaagse vakantie samen met zijn Mia vrijwel volledig in het teken stond van het bezoek aan dierentuinen. “Een bezoek aan dierentuin van San Diego heeft altijd hoog op mijn verlanglijstje gestaan. In 2013 was dat eindelijk zover. Toen ik voor de poort stond werd ik er emotioneel van.”

RUIL(HANDEL)MATERIAAL

Die schoot er kraaien mee uit de bomen. We raakten aan de praat, ik kreeg wat ansichtkaarten en ben”, zegt hij met een glimlach, “met zachte dwang naar de uitgang begeleid.” Ook de latere romantische dagjes weg en vakanties met vriendin Mia - al jarenlang zijn echtgenote - gingen naar circussen en dierentuinen. In eerste instantie samen, later met de drie kinderen Jeroen, Sander en Margriet. Alle drie en ook hun partners delen de hobby van hun vader. Zoals gezegd heeft Sander zijn eigen circus. Met kerst in Sneek is een vast onderdeel van de jaarlijkse tournee. Dan helpen alle familieleden mee, in tenue. “Ik ben de oudste en voel me dan een beetje circusdirecteur”, glimt de 75-jarige Balk die de meesten van ons kennen als eigenaar van de vroegere De Lektuurhal in Sneek met ook een vestiging in Leeuwarden.

EMOTIONEEL

Op de vraag welke dierentuin zijn favoriet is, heeft hij niet zo snel een antwoord. “Berlijn, daar moet je zijn, want die heeft twee dierentuinen.” Hij noemt verder

Het gaat over de fascinatie voor het circus en de dierentuinen. En over het verzamelen van alles wat daarmee te maken heeft. Hij neemt zijn toehoorder mee naar de eerste verdieping. “Dit was bedoeld als mancave”, zegt hij een wijds gebaar makend als de deur van een slaapkamer opengaat. Maar ik zit nooit boven, want dan zit ik alleen, dat is ongezellig.” Tegen alle wanden kasten met zaken als programma’s, folders, luxe brochures met veel foto’s, boeken, affiches, ansichtkaarten, modelauto’s, kinderpuzzels met het circus als thema, je kunt het zo gek niet bedenken. “Ik spaar ook dozen”, grapt hij wijzend op een stapel exemplaren die nog niet gevuld zijn.” Er staan ook dozen met

Ook fraai is het programmaboek van Barnum & Baily ‘Het boek der wonderen’, met als (pay-off) sub-titel ‘Grootste tentoonstelling der aarde’.

daarin dingen die dubbel zijn. “Ruil(handel)materiaal”, zegt hij. “Dat is erg leuk want dan maak je contact met mensen overal ter wereld.” Terugkijkend zegt hij tot besluit: “Ik wilde vroeger altijd circusdirecteur worden. Dan stonden mijn broers op de stoel als leeuwen en had ik de zweep.”

‘MET ZACHTE DWANG NAAR DE UITGANG

De doos opschrijfboekjes waardoor hij ‘De man met het notitieboekje’ werd genoemd.

”Ik

FORD

FORD FOCUS WAGON 1.0 TREND EDITION 101PK

FORD KUGA 1.5 TDCI TITANIUM

HYUNDAI I20 1.2 HP I-MOTION COMFORT

KIA CARENS 2.0 CVVT X-TRA

KIA CEED SPORTSWAGON 1.4 T-GDI DYNAMICPLUSLINE

KIA CEE'D SPORTSWAGON 1.6 GDI FIRST EDITION

KIA NIRO 1.6 GDI HYBRID DYNAMICLINE

MITSUBISHI ASX 1.6 CLEARTEC INTENSE

MITSUBISHI SPACE STAR 1.0 BRIGHT

NISSAN

NISSAN QASHQAI 1.2 N-CONNECTA

OPEL

RENAULT

Coen slaat het aanbod van het kopje koffie niet af. Nadat hij z’n bakkie heeft opgedronken zegt de klant: “Ik ga volgende week op vakantie naar Israël. Zou ik je loonstrookje mee mogen nemen?” Coen trekt z’n gezicht in een vraagteken, waarop de man zegt: “Dan stop ik het loonstrookje in een gleuf van de Klaagmuur!”

RUIM VIER DECENNIA CHAUFFEUR BIJ HOEKSTRA

Coen Prins is al 41 jaar met veel plezier in dienst bij Hoekstra. De chauffeur heeft voldoende zelfspot om degelijke verhalen te vertellen, waar hij zelf dan ook smakelijk om lacht. In die ruim vier decennia heeft Coen heel wat kopjes koffie gedronken, maar ook zeker complete maaltijden. “Ik nam nooit brood van huis mee, ik at onderweg wel”, vertelt Coen aan een van de tafeltjes van Bistro Jikke in Sneek, daar waar vroeger de oudste kastelein van Sneek haar wereldberoemde hotel runde. Rond ‘eterstijd’ waren we al met Coen in wegrestaurant ‘De Blauwe Tent’ geweest. Die bleek op maandags gesloten, zodat we de lekkere gehaktbal later nog eens zullen eten, daar in de buurt van Reduzum. Bistro Jikke is trouwens een prima ‘vervanger’ voor De Blauwe Tent.

ETEN IN DE GEVANGENIS

Coen heeft wat met eten, zegt hij zelf en slaat daarna op zijn omvangrijke buik. De alcohol heeft hij sinds vijf jaar afgezworen en dat bevalt hem meer dan uitstekend.

“Ik had altijd wel een paar centen op zak, maar vaak kreeg ik onderweg ook wel eens wat. Ik moest zuivelproducten in de gevangenis van Veenhuizen bezorgen. Ik kwam in de keukens bij Norgerhaven, Bankenbos en Esserheem. Ik kon goed overweg met het personeel daar en ze stopten mij regelmatig een lekker karbonaadje toe. Soms al ’s morgens voor de klok van tien uur. Mijn ervaring is, wanneer je goed voor je klanten bent, dan krijg je ook wat extra’s terug.”

TOCH

ETEN?

“Uiteraard at ik in wegrestaurants, die waren overal. Bij Johan in Heerde, de Zingende Wielen in Den Oever. In Friesland ging ik naar mooie wegrestaurants in Herbaijum, Deersum en Tjalleberd bij de rotonde om

maar eens een paar te noemen. Als ik in de buurt was, dan stak Café Santos in Rotterdam er met kop en schouders boven uit. Daar op Katendrecht kwamen alle havenwerkers en chauffeurs. Ik was er 25 jaar kind aan huis. Net zoals veel Friezen en Groningers. Je kreeg daar een normale pot met aardappelen en verse groenten. Je kon vaak uit twee gerechten kiezen. Borden vol. Stamppot met een hele rookworst. Schouderkarbonaadje, het ‘gewone ouderwetse’ eten, daar hield ik van. Een biefstukje was vaak van het paard, gewoon goedkoper, maar even lekker als van een koe. Ik ben trouwens ook gek op Italiaans eten. Bij Santos werd je ’s morgens ook gewekt. Dan sloegen ze om vijf uur met de pollepel op de portieren. Ja, ze ramden je gewoon wakker.”

GEHAKTBALLEN EN CHAUFFEURSCAFÉS HOREN TOCH BIJ ELKAAR?

“Ja, dat klopt. Een lekkere gehaktbal moet

niet de hele dag in de pan liggen te dobberen. En zelf gemaakt. Ik maak thuis ook zelf de gehaktballen. Half om half met een gesnipperd uitje erdoor, eitje, paneermeel. In Lambertschaag had je vroeger chauffeurscafé ’t Karrewiel. Daar stond een heel oud vrouwtje in de keuken, Martje. Die maakte heerlijke gehaktballen. Als je daar de vork in prikte, dan viel de bal al half uit elkaar. Praat mij niet van die kunstballen die je bij de tankstations kunt krijgen. Dat zijn geen gehaktballen.”

Vrijgezelle Coen (“Dat heet single tegenwoordig”) kan altijd wel over eten praten, maar het gekke is dat hij tijdens het interview zijn bordje amper leeg krijgt. “Je kunt geen twee dingen tegelijk doen, eten en praten. Dat lukt niet”, is Coen stellig.

“Die uiensoep bij Jikke is trouwens lekker.

we later nog maar eens een grap van hebben!”

OVER ETEN GESPROKEN, VERTEL EENS, COEN. HOE GAAT DAT EN HOE GING DAT VROEGER MET DE WARME HAP?

NORMAAL GESPROKEN GING JE

NAAR WEGRESTAURANTS OM TE

En de gehaktbal bij De Blauwe Tent, daar moeten

Ooit kwam Coen Prins (1961) bij een klant om goederen af te leveren. De man was blij dat Coen er was en begroette de chauffeur van Hoekstra zeer joviaal met een: “Ha, daar was de directeur al, wat fijn.” Coen keek de man aan en anticipeerde meteen zoals alleen hij dat kan: “Dan moet u mijn loonstrookje niet zien.” De klant glimlachte en reageerde alleen maar met: “Zin in een kopje koffie, chauffeur?”

Coen aan een kom heerlijke uiensoep bij Bistro Jikke

Pieter-Jan en Esther Bogaard

WIJKVERENIGING DE SPIL BESTAAT 50 JAAR

EEN JAAR LANG FEEST IN EN RONDOM MFC DE SPIL, HET KLOPPEND HART VAN WIJKVERENIGING TINGA

Wijkvereniging De Spil inTinga bestaat volgend jaar 50 jaar. Het is misschien wel alles zeggend over de vitaliteit van Tinga, er wordt niet een dag of avond feestgevierd, nee een speciale in het leven geroepen jubileumcommissie pakt het meteen goed aan. “We gaan een jaar lang activiteiten organiseren met als startdatum 21 januari. En voor de rest? Heb je even?”

Ronald Postma (63) is voorzitter van de jubileumcommissie. Deze bestaat verder uit Nico Altenburg, Ron van der Hoek, Johan Munsterman, Hendrik Huitema, Jan Willem Brink en Jan Frankena als vertegenwoordiger van de barcommissie van MFC De Spil. Ronald vertelt enthousiast over de festiviteiten die op stapel staan.

“Ik hoefde er niet lang over na te denken toen Jan Bernard Terpstra, de voorzitter van onze wijkvereniging, in februari 2021 bij mij op de stoep stond met de vraag of ik met anderen een jubileumprogramma op poten wilde zetten. Want wees eerlijk, als we volgend jaar ons gouden jubileum vieren is dat toch een mijlpaal. Het is natuurlijk wel een hele organisatie want het is niet in een split second klaar. Toen het verzoek van het verenigingsbestuur kwam, zaten we midden in de coronaperiode, dus alle tijd. In april 2021 hadden we een groep mensen die bereid was om in die commissie plaats te nemen. We zijn toen gaan brainstormen of op syn Snekers “wat gaan we doën?”

RTALRIJKE ACTIVITEITEN

Nu het grote uur U nadert heeft de jubileumcommissie regelmatig bij elkaar gezeten en is het niet zo verwonderlijk dat Ronald en zijn medecommissieleden ook wel eens ‘un avend thús binne’. Postma toont een flyer waar een groot aantal activiteiten op staat ( zie verder op deze pagina, red.) en waar de voorzitter enthousiast over vertelt. De flyers zullen in januari huis aan huis in Tinga, Duinterpen en Lemmerweg West bezorgd worden.

“We hebben voor de openingsavond burgemeester Jannewietske de Vries uitgenodigd maar omdat zij verhinderd is, komt wethouder Marianne Poelman en ik heb mij laten vertellen dat zij een ‘prima meid’ is. We zullen het meemaken. Op die openingsavond zullen we onder het genot van een hapje en drankje het jubileumfeest met een optreden van de Heegemer Dekdweilers openen. Het gaat geweldig worden, echt. Dat gaat allemaal gebeuren in MFC De Spil, dat klinkt wat minder oubollig dan ‘het wijkgebouw’, wat het overigens wel is.”

Zoals de naam al aangeeft is De Spil de locatie waar erg veel gebeurt, inderdaad de spil van de buurt.

JEUGD

“In ons programma organiseren we veel voor onze jeugd omdat we dat simpelweg belangrijk vinden. Niet alleen een jeugddisco, maar tijdens het beachvolleyballen ‘wêr we un bak fol met saan komme late bij De Spil’, is er in het gebouw bijvoorbeeld een lasergame show in de grote zaal. We willen met aandacht voor de jeugd graag dat er meer jongeren betrokken raken bij de wijkvereniging.”

BIJZONDERE BUURTVERENIGING

Volgens Ronald Postma is de buurtvereniging waar hij en de zijnen zo actief zijn een hele bijzondere vereniging. Hij woont er samen met zijn Marjolein intussen 28 jaar. “De vereniging is ooit ontstaan in deze wijk, in Tinga dus. Maar tegenwoordig komen de mensen ook van buiten Sneek. Ze komen uit Woudsend, IJlst, Heeg, Franeker en Heerenveen om maar eens een aantal plaatsen te noemen. Hier in de Spil doen ze hun activiteiten. Het zal wel door de positieve mond tot mond reclame komen dat de mensen hier graag komen. Het leeft enorm, je merkt dat aan al die vrijwilligers die bezig zijn in onze vereniging.

De Spil als ontmoetingsplek is zeer belangrijk voor de vereniging. Het is de bindende factor en alleen daarom moet De Spil nog jaren doorgaan. Het sociale contact is erg belangrijk, voor zowel jongeren als ouderen, die er hun ouderensoos hebben.

“UIT ALLE SOCIALE LAGEN WETEN ZE DE WEG NAAR DE SPIL TE VINDEN”

“WE ZIJN EEN BLOEIENDE VERENIGING EN NOG LANG NIET UITGEBLUST”

Ronald Postma

De verscheidenheid in deze wijk is groot, dat komt omdat je er huur- en koopwoningen hebt. Mensen uit allemaal verschillende sociale lagen weten de weg naar De Spil te vinden. Misschien maakt het dat wel zo gezellig en levendig”, stelt Postma, die zijn buurt als ‘mooi groen met een vijver en een groenpark’ bestempelt.

TOEKOMST VAN DE SPIL

Op de vraag hoe de verhouding met het gemeentebestuur ligt, is de preses even stil om vervolgens te antwoorden met ‘dat is een heel gevoelige vraag’ en hij wil er ook niet al te veel over kwijt. Wel weet hij dat het bestuur van de wijkvereniging al jaren in gesprek is met de gemeente over de toekomst van De Spil. Het staat voor Postma en ‘un soad met mij’ als een paal boven water om De Spil te behouden. “Wat er na die gesprekken onder de streep uitkomt, weten we op dit moment nog niet. Het ligt nogal gevoelig. Het gebouw is eigendom van de gemeente Súdwest-Fryslân. Maar zullen we het verder over ons feest hebben?”

Het is duidelijk dat het MFC De Spil het kloppend hart van de wijk Tinga is. Grootste uitdaging is en blijft om het gebouw voor de wijk te behouden. Aan het bestuur van MFC De Spil zal het niet liggen weet Postma, die in 2017 uitgeroepen werd tot ‘Vrijwilliger van het

Jaar’, en aan ‘zijn’ jubileumcommissie ook niet. Die laat met dit gouden jubileumfeest zien dat er ontzettend veel te beleven valt in deze energieke wijk van Sneek. De jubileumcommissie heeft een ruim budget van het Spilbestuur gekregen om het feest te organiseren.

“Je mag het gerust weten, ik ben echt behept met deze hele wijk. Met de mensen die hier wonen en hun vrije tijd doorbrengen in De Spil. Als schilder heb ik ooit een kleuradvies aan het bestuur

gegeven en we mochten het ook nog uitvoeren. Er zit nog genoeg kleur in deze wijk, waarvan er ruim 800 mensen lid van zijn. Kijk, hier heb je het nieuwste buurtkrantje, staat veel in hoor. Wij worden door de hele buurt gedragen, we hebben overal onze ingangen in Sneek.

De drive van de mensen om mij heen maakt het organiseren voor mij persoonlijk een feestje. We zijn een bloeiende vereniging en nog lang niet uitgeblust en dat zullen ze weten ook.”

In de maand december zien we vaak verschillende jaarlijsten voorbijkomen. Zo kreeg ik te zien welke liedjes ik het meest heb geluisterd via Spotify. Ook kunnen we straks weer luisteren naar de ultieme stemlijst van NPO 2: de Top 2000. Verder las ik dat Volodymyr Zelensky is gekozen tot persoon van het jaar 2022. Ook voor beleggingen zijn er jaarlijsten, maar die zullen in 2022 minder populair zijn. De grote winnaar van 2022 op de Nederlandse beurs is Fugro. Van de hoofdfondsen was Shell de sterkste stijger. Kortom de oliebranche was de winnende sector en de dalers zaten in de technologie, maar ook in de obligatiemarkt. Maar als we het echt over verliezen hebben, dan zijn die vooral geleden in de cryptomarkten, zoals de Bitcoin die 62% verloor.

Niet beleggen via de achteruitkijkspiegel

Als belegger heb je weinig aan achterafinformatie. Bovendien staat iemand die achteruit kijkt met de rug naar de toekomst! Bij beleggen gaat het niet om de winnaars van gisteren, maar om die van morgen. De kunst van beleggen is om het onder verschillende marktsituaties goed te doen. Zo was 2022 een uitzonderlijk jaar met een historische verandering in het rentebeleid. Door actief in te spelen op deze verandering hebben we veel schade voorkomen. In een stijgende markt is het behalen van rendement niet moeilijk. Juist bij grote veranderingen zoals in 2022 hebben beleggers hulp nodig bij het maken van de juiste beslissingen. Aanhoudende negatieve financiële gebeurtenissen leiden vaak tot spanning, angst en vluchtgedrag.

Een vermogensbeheerder helpt bij het voorkomen van emotionele beslissingen. We kunnen de markt niet voorspellen, maar 2023 gaat zeker geen herhaling worden van 2022. Wilt u meer weten over onze strategie voor 2023 maak dan gerust gratis en vrijblijvend een afspraak met Bram, Thijs of mij.

www.fiervermogensbeheer.nl

Johan IJsbrandij, DSI beleggingsspecialist Fier Vermogensbeheer

hoekstrasneek.nl/verhuizingen

CATERAAR AGE NIJDAM HANGT DE POLLEPEL AAN DE WILGEN

“IK HEB ALTIJD MET MIJN GEVOEL GEKOOKT”

Als middelste kind uit een twaalftal van goed gereformeerd gezin Nijdam, wist Age al heel vroeg wat het betekende om aardappelen voor een grote groep te moeten schillen. Het pieperjassen werd hem spreekwoordelijk met de paplepel ingegoten. Later zou Age Nijdam (‘geboaren op 14 april 1956 in Sneek’) er nog plezier aan beleven, immers als dé salademaker van Sneek en omstreken mocht hij het jong geleerde nog heel vaak in praktijk brengen. Na 45 jaar komt er aan ‘Catering aan Huis’ een einde. Age gaat met pensioen en hangt de pollepel aan de wilgen.

“Na de Koningin Wilhelminaschool ben ik naar de Bakkersvakschool in Leeuwarden gegaan. Mijn eerste baantje in de keuken was als vakantiewerker in het Sint Antonius Ziekenhuis in de stad. Daarna heb ik nog een jaar of twee/drie bij de Hindelooper Kamer op het Oosterdijk gewerkt. Vervolgens kreeg ik een plek in de keuken van het toen nog Gereformeerde Verpleeghuis. Daar leerde ik de fijne kneepjes van het koksvak van Ben Pietersma, de bekende skûtsjesiler. Ik heb de overgang van het Gereformeerd Verpleeghuis naar de nieuwe locatie, De Ielânen ook nog meegemaakt. De Woldenhof werd mijn volgende arbeidsplaats, waar ik helemaal zelfstandig kok mocht zijn. Toen De Woldenhof samen ging met de GGZ moest ik ook naar die grote keuken in Franeker, dat leek mij helemaal niks. Ik heb toen gesolliciteerd als hoofd facilitaire dienst van Finkenburg. Dat was tot 2016 mijn laatste werkgever en toen ben ik helemaal verder gegaan als cateraar”, somt Nijdam al z’n activiteiten op. “Oh ja, ik ben ook nog lid geweest van de vrijwillige politie.”

Age is niet de enige uit het gezin Nijdam die liefde voor de keuken had, ook zijn broers Piet en Bart droegen de koksmuts. En moeder Aaltje had ook zeker geen hekel aan lekker koken. Blijkbaar zitten er culinaire genen in het bloed van en/of de Nijdams en de Bosma’s. “Moeke moest koken voor zo’n groot gezin. Als kinderen zaten we ’s morgens vroeg voor het naar school gaan al te aardappelen schillen. Het werd dan wel even gecontroleerd of we niet te dik schilden.”

HOE

BEGON JE MET DE CATERING?

“Het begon op De Wieken, waar we toen

woonden. Dat is nu bijna 45 terug. Na die ene salade wilden mijn opdrachtgevers er ook graag ‘iets warms’ bij hebben. Zo breidde dat steeds meer uit. Er kwamen steeds meer mensen bij ons die om ‘die lekkere salades’ vroegen. Waar die liefde voor het vak vandaan komt? Zeg het maar, ik weet het gewoon niet. Ik heb 25 jaar bij de facilitaire dienst van Finkenburg gezeten, maar daar stond ik dus wel dicht bij het restaurant. Ik stuurde wel aan en dat vond ik heel leuk.“

HOE KREEG JE HET STEEDS DRUKKER?

“Ja het groeide vooral door de mond tot mond reclame. We kregen een grotere koelkast, want dat was en is een van de belangrijkere dingen.

Grotere pannen, grotere schalen. Ik deed het allemaal samen met Minke. Zij deed de inkoop en samen zaten we de aardappelen te schillen. Dat was best gezellig. We verkochten huzarensalades, tonijn, zalm en kip-kerrie. Later de pasta’s, het werd steeds

uitgebreider. Mensen kregen in de loop van de jaren steeds meer geld te besteden en dat merkten wij. Niet alleen maar meer catering met de kerst, maar ook bestellingen voor een verjaardag of wat voor feesten dan ook. Het gekke was dat ik nooit reclame gemaakt hebt. Voor de gemeente heb ik ook heel veel werk gedaan. Toen het nieuwe restaurant kwam heb ik daar ook staan te koken. Geweldig toch?”

WAT GAF JE NU ZOVEEL VOLDOENING?

“Als ik bij iemand de salades mocht brengen, dan zette ik alles op tafel en wilde het ook graag mooi maken. Toch ook alle keren had ik spanning of er wel voldoende zou zijn. Dat was ‘fan hús út’ zo gegroeid. Wij waren een groot gezin en dat was vlug eten en als dat lukte was er misschien nog iets over. Anders was het op. Bij ons thuis waren nooit restjes.”

WELKE SALADES WAREN JE SPECIALITEIT?

“Huzaren- en zalmsalades. Die salades heb ik ooit van Ben Pietersma overgenomen. Een huzarensalade, dat is de basis. Doe je er ham in dan heet het huzarensalade en doe je er zalm in dan hebben we het over zalmsalade. Ik heb altijd met mijn gevoel gekookt, ik sta niet alles uit te meten en te wegen. Als de mensen het lekker vinden, dan vind ik het mooi. Het echte koken

heb ik bij

geleerd

dat was een kunstenaar in de

Als de bruine basissaus op was dan hadden we nog wel wat uiensoep staan, even binden en er paprika’s en uien door doen. En klaar was de saus. Maar werken in een restaurant was inderdaad werken als een ander vrij was, dat was met catering misschien ook zo, maar dan anders.

TOT SLOT WAT ZIJN DE TOEKOMSTPLANNEN?

“Eerst de restaurantkeuken verbouwen tot een ‘gewone’ keuken. Verder ga ik bij Van Smaak eten rondbrengen. Ja, je bedenkt het niet, ze vroegen mij of ik nog wat uurtjes over had.”

De zoon van Oebele Nijdam, boekhouder bij Normandië/KNM en Aaltje Nijdam-Boschma komt uit ‘un groate húshouding’, uit het Sperkhem in Sneek. Age is getrouwd met Minke Boonstra en vader van Pieter en Gerrit. En ondertussen ook al trotse opa van een tweeling van bijna een jaar en van Lars (11) en Lieke (14).

de Hindelooper Kamer

van Jacques van den Oever,

keuken.

“BIJ ONS THUIS WAREN NOOIT RESTJES”

VRAAG NEEMT TOE, AANBOD NEEMT AF

Voedselbanken in Fryslân staan onder druk

De Voedselbanken staan onder druk. De behoefte groeit; er zijn steeds meer gezinnen die een beroep doen op Voedselbanken. In grote steden als Amsterdam en Rotterdam is zelfs sprake van een verdubbeling in korte tijd. Zo gek is het in Fryslân niet, maar ook hier neemt de vraag toe.

In de provincie Fryslân zijn achttien Voedselbanken actief. Zij vallen onder het Regionaal Distributiecentrum Voedselbanken Friesland, dat in Drachten zit. Er zijn Voedselbanken in onder andere Bolsward, Sneek, Joure, Lemmer en Heerenveen. De Groot-redactie ging langs de Voedselbank Heerenveen, om te peilen hoe hoog de nood is. De Voedselbank in Heerenveen is net verhuisd naar een groter pand op het Industrieterrein IBF.

STRENGE REGELS

Je kunt niet zomaar bij een Voedselbank binnenlopen, legt Herman Spruyt van de Voedselbank in Heerenveen uit. Of je in aanmerking komt voor hulp wordt bepaald door zogenaamde ‘screeners’. Deze komen bij je thuis. Spruyt: “Deze screeners, het zijn er altijd twee, kijken wat de situatie is. Je gaat echt met de billen bloot. Er wordt gekeken naar wat de inkomsten en wat de uitgaven zijn. Maar ook naar abonnementen: waar kan op bespaard worden? En ook: waarom werkt moeder maar zestig procent en zit de zoon werkloos op de bank? Vaak zijn het gezinnen die leningen hebben afgesloten die niet meer betaald kunnen worden. Daar wordt serieus naar gekeken en de screeners geven tips.” De screeners doen hun werk op vrijwillige basis.

Als je inkomen, verminderd met de vaste kosten, minder is dan vier euro per persoon per dag voor eten en drinken, dan mag je gebruik maken van de Voedselbank. Spruyt: “Heb je vijf euro per persoon per dag, dan is dat geen vetpot maar kom je niet in aanmerking. De regels zijn zo streng omdat er

maar beperkt voedsel is. We hebben vorig jaar 220 gezinnen voorzien van voedsel. Dat waren er 185 in 2020, een stijging van 35%. Het maximum is 250 gezinnen.”

BUDGETCOACHES

Het gaat bij het woord ‘gezinnen’ altijd over huishoudens, of dat nu één persoon is of een gezin, bestaande uit meerdere personen. Als je in aanmerking komt, krijg je een pasje voor drie maanden. Daarna komen de screeners weer op bezoek, onder andere om te kijken of er iets met de tips is gedaan. Spruyt: “Afhankelijk van de situatie en het probleem schakelen we hulp in van een budgetcoach, en - in het geval van Heerenveen - de ‘meitinkers’ van de gemeente Heerenveen of medewerkers van welzijnsorganisatie Caleidoscoop. We proberen het gezin zo snel mogelijk weer op de rit te krijgen. Het klinkt wat onfatsoenlijk misschien, maar we zijn net een echt bedrijf, met dit verschil dat we de klant zo snel mogelijk kwijt willen omdat er steeds weer een nieuwe staat te wachten.”

LASTIGE TIJD

Vanuit het distributiecentrum in Drachten krijgen de achttien Friese Voedselbanken hun voorraden. Het distributiecentrum controleert de kwaliteit en de houdbaarheid van het ontvangen voedsel en zorgt voor opslag en verspreiding over de gehele provincie. Anne Wijnstra, parttime coördinator van Regionaal Distributiecentrum Voedselbanken

Friesland: “Voor wat de ontwikkeling van het aantal klanten betreft, neemt dit grote volumes aan. Landelijk gezien soms zelfs het dubbele in vergelijking met vorig jaar. Vooral in de grote steden. Maar ook in de provincies Groningen en Friesland is sprake van een grote toename. Aan de andere kant is het voor Voedselbanken Nederland steeds lastiger om aan voedsel te komen. Dit heeft er mee te maken dat supermarkten en fabrikanten vanwege de lastige tijd steeds scherper naar productie en verkoop van hun producten kijken en daardoor minder weggooien. Een zeer loffelijk streven natuurlijk, maar dat betekent minder beschikbaarheid voor de Voedselbanken.”

ANDERE INITIATIEVEN

Tegelijkertijd met de groeiende vraag neemt het volume van de Voedselbanken af, met andere woorden. Overigens delen veel supermarkten, zuivel- en groenteleveranciers nog steeds grote volumes met de voedselbanken, meent Wijnstra. Wel neemt bijvoorbeeld de beschikbaarheid van kip af. Door de grote ontruimingen wegens ziektes worden veel kippen vergast en komen zo niet meer in de voedselverstrekking. En wat te denken van ‘concurrentie’ van andere initiatieven zoals het Rode Kruis dat ook een project heeft om voedsel te verstrekken?

Wijnstra: “Wij zien dat gelukkig niet als echte concurrentie. Alles wat kan helpen om de armoede te verlichten is meer dan welkom.”

ACHTTIEN

VOEDSELBANKEN IN FRYSLÂN

Voedselbanken kennen nog geen lange historie in Nederland. Ontstaan in Amerika, opende Frankrijk in 1984 de eerste Europese voedselbank. Pas in 2002 werd de eerste Nederlandse voedselbank geopend. Voedselbanken Nederland is de koepelorganisatie voor 171 voedselbanken en tien distributiecentra. Fryslân heeft achttien voedselbanken en een distributiecentrum in Drachten. Bij de totale organisatie in ons land werken rond de 13.000 vrijwilligers. Niemand die voor de Voedselbank werkt, van de voorzitter tot aan de screeners, krijgt daarvoor betaald, alles is vrijwilligerswerk. Er worden alleen vergoedingen gegeven aan de mensen, die van ver komen om bij de voedselbanken of distributiecentra te kunnen werken.

Volgens Voedselbank Nederland leven meer dan één miljoen mensen onder de armoedegrens. De Voedselbank helpt wekelijks 40.000 gezinnen met voedselhulp. Bekende ambassadeurs van de Voedselbank zijn onder andere René Froger, Danny Blind, Kjeld Nuis en Najib Amhali.

“We hebben vorig jaar 220 gezinnen voorzien van voedsel; het maximum is 250 gezinnen”

Voedselbanken in Fryslân: “We willen onze klanten zo snel mogelijk kwijt.”

deels geautomatiseerde administratie

Overal en altijd inzicht in actuele cijfers

Betrouwbare

Het

“ALLE MENSCHEN WERDEN BRÜDER”

Het is een ideaal, een utopie. En tóch: de ode ‘An die Freude’ uit 1785 van de dichter Friedrich Schiller inspireerde Beethoven tot het schrijven van zijn wereldberoemde Negende Symfonie. Samen vormen deze werken een universeel verbond van vreugde en hoop voor de mensheid: “Alle Menschen werden Brüder.” Het lied schetst een wereld waarin alle mensen gelijk zijn en in vrede samenleven. Beethoven gebruikte een deel van Schillers lied in de Finale van zijn ‘Negende’. Een Finale die bekend is geworden als het volkslied van Europa en als ‘Eurovisie’-lied regelmatig door de Europese huiskamers klinkt.

De idealistische wereld van Schiller staat in schril contrast met de werkelijke wereld om ons heen. En tóch: de Finale in het muziekstuk van Beethoven blijft een geluid van een ijzersterk verlangen. Omdat de wereld geen universele taal heeft, anders dan muziek, gebruikte Beethoven de oorspronkelijke Duitse tekst van Schiller. Omdat het om álle volkeren gaat, presenteren wij deze hymne nu ook – een primeur - in de Friese taal. De ode ‘Oan de Freugde’.

Henk de Vries, Eindredacteur

OAN DE FREUGDE

(An die Freude)

Tekst: Friedrich Schiller (1785) / Oersetting: HENKUS (2022) Muzyk: Ludwig van Beethoven, 9e Symfonie (1823) Freugde! Freugde!

Freugde, goadenfonk, sa prachtich, Dochter út Elysium, Wy komme hjir as fjoer sa machtich, Op Jo Himelsk poadium.

Suverheid dat bynt tegearre, Wat de minsken ûnderskied, Bruorren dy’t inoar omearmje, Wer’t Jo teare wjuk ek giet. ***

Wa ‘t it keunststik dan oerwûn hat, Foar syn freon in freon wêz’ wol; Wa ‘t in leave frou ek fûn hat, Sjongt syn Jubelsang dochs fol! Ja, wa ‘t ien leaf skepsel ek mar as synen hjir op ierde fûn; En wa’t dat net kin, slûpt no sa Skriemend wei út dit ferbûn. ***

Freugde drinke alle skepsels Oan de boarst fan de natuer; Alle goeden, alle kweaden Folgje harren roazespoar. Tútsjes joech sy en ek huning Dan ek noch in freon sa goed; Lust waard oan de wjirmen jûn En de ingel stiet foar God! ***

Bliid, sa as syn sinnen fleagen Troch de pracht’ge Himelkaart; Rin sa, bruorren, jimme paad, De oerwinning foar de eagen, Freugde, goadenfonk, sa prachtich… ***

Wêz omearme, elkenien! Dizze tút oan allegear! Bruorren! Boppe alle stjerren Dêr moat in leave heit bestean.

Jimme falle, allegearre? Tinke dat dat oan de Skepper leit? Boppe stjerren wennet heit! Sykje him oant boppe stjerren. ***

Freugde, dochter út Elysium! Alle minsken wurde bruorren.

De perfecte looks in de feestmaand

De feestdagen komen er weer aan en dit zijn dagen die we samen met elkaar willen vieren. Natuurlijk wil je er dan op je best uitzien. Van speelse lokken over onze schouder tot opgestoken kapsels, met een supermooie make-up steel jij de show en ontvang jij een hoop complimentjes.

Hair tips

We zien nog veel los gedragen haar met een grove slag of krul. Bij deze stijl hoort echt wel verzorgd haar. Gebruik geregeld een haarmasker en gebruik de shampoo die bij je haar past. Varianten op deze stijl zijn half opgestoken haar waar de bovenkant vaak heel losjes weggestoken wordt. Werk deze coupe af met een haarolie en een glansspray.

De klassieke haarknot blijft zeker ook in het modebeeld. Wel zijn er veel nonchalantere varianten bijgekomen. Ga lekker experimenteren met je eigen haar en krijg de mooiste creaties.

Make-up tips!

Smokey eyes met opvallende wimpers. Omdat de aandacht al zo sterk naar de ogen gaat, zou ik aanraden om voor de rest te kiezen voor een redelijke naturelle look. Smokey eyes hoeven niet altijd heel donker te zijn; je kan ervoor kiezen om een lichtere smokey eye te maken. Je kan deze look afwerken met een matte rode lipstick.

Goud mag natuurlijk niet ontbreken als make-up look. Dit is hét seizoen om gouden feest make-up te dragen. Zet jouw kijkers in de spotlight met een prachtige gouden oogschaduw en werk af met een dikke eyeliner en flink wat mascara.

De feestdagen zijn het ideale seizoen om rode lipstick te dragen, Of je nu meer fan bent van de donkerrode lipstick of eerder van een mooie bessenkleur of berry lipstick, er is altijd wel een rode lipstick die bij jou past.

Glühwein met Douglasspar

INGREDIËNTEN

8 takjes Douglasspar (van ongeveer 10 cm lang) // 1 bosje worteltjes van geel nagelkruid // 1 liter rode wijn // 1/2 biologische sinaasappel // 1 kaneelstokje // 1 eetlepel jeneverbessen // agavesiroop naar smaak

BEREIDING

• Snijd de sinaasappel in partjes en snijd de wortels van het geel nagelkruid in stukken.

• Schenk de wijn in een pan en voeg alle overige ingrediënten, behalve de agavesiroop toe.

• Verwarm langzaam tot bijna aan het kookpunt. Laat het niet koken. Zet er een warmhoudplaatje onder en laat het een half uur zachtjes trekken.

• Giet de wijn dan door een zeef om alle stukjes te verwijderen. Schenk het weer terug in de pan en breng op smaak met een flinke scheut agavesiroop. Roer goed door tot het is opgelost en houd het warm tot gebruik.

Een alcoholvrije variant maak je met rode druivensap of appel-vlierbessensap.

De Douglasspar

In het bos staan verschillende naaldbomen. De Douglasspar is bekend van het mooie hout dat het levert. Maar de naalden kun je ook gebruiken om thee van te zetten, een lekkere sparrenolie van te maken of een poeder van te malen. Je ‘vangt’ de geur van het bos en kunt zo genieten van de heerlijke smaak en gezondheid. De takjes bevatten vitamine C, etherische oliën, harsen en andere stoffen die goed zijn voor je luchtwegen, ingezet worden tegen verkoudheid en een ontspannende werking hebben op je geest. Denk aan het bosbaden, maar ook aan de dennensiroop van onze grootouders.

Let er op dat je de naaldbomen goed kent en je zeker weet dat je de goede hebt. De taxus is giftig, zorg ervoor dat je die kunt onderscheiden van de eetbare naaldbomen.

Wil je meer weten over wildplukken, cursussen en recepten, kijk dan op www.inhetwildeweg.nl

LEKKER WINTERS DRANKJE VAN LEAH GROENEWEG EN TIM HORNEMAN

ANNEKE EN MARGOT FIETSEN VOOR ORANGE BABIES

Anneke Kraan en Margot Bosscher waren al buurtjes, sporten bij dezelfde sportschool en vormen samen nu ook een team. Een team dat geld inzamelt voor Orange Babies, een stichting die als voornaamste doel heeft (zwangere) vrouwen, baby’s en kinderen ofwel met HIV besmet zijn of er in familiaire kring mee te maken hebben, in Afrika te helpen. In april gaan ze naar Zambia om daar op de fiets verschillende projecten te bezoeken én om de handen uit de mouwen te steken.

Ter voorbereiding hebben de twee onder barre omstandigheden met windkracht zeven, regen en zelfs hagelbuien, een loodzware fietstocht gereden en werd daarmee de eerste donaties verdiend. De dames hebben bedacht dat een opbrengst van 15.000 euro haalbaar moet zijn. Vooralsnog hebben ze het gelijk aan hun kant, want de teller staat op bijna 10.000 euro. “Meer mag ook hè”, zegt Anneke lachend.

KAPOT OVER DE FINISH

“De fietstocht Weissensee for Kids kwam op ons pad”, gaat ze verder. “Deze organisatie zamelt geld in voor Orange Babies en voor Ronald McDonald. Het werd omschreven als een alternatieve Elfstedentocht met keuze uit honderd en tweehonderd kilometer met als startpunt het Schuttersveld. Een leuke kik-off voor onze doneeractie: beginnen met honderd kilometer fietsen, als kapstok voor social media en van daaruit meerdere acties bedenken. We hadden beiden nog nooit honderd kilometer gefietst en dan met dat slechte weer. Kapot waren we. Vijfhonderd meter voor de finish kregen wij allebei een lekke band. Onze mannen boden aan om ons naar het eindpunt Schuttersveld te brengen, maar dat hebben we niet gedaan. We zijn gaan lopen.” De organisatie betitelde de tocht na afloop op social media als de hel van het noorden, dit om aan te geven dat de dames niet overdrijven.

Anneke Kraan (l) en Margot Bosscher zamelen geld in voor Orange Babies en gaan in april naar Zambia om daar op de fiets verschillende projecten te bezoeken én om de handen uit de mouwen te steken.

OP DE MOUNTAINBIKE DE PROJECTEN AF

Een vuurdoop en heel andere omstandigheden dan straks in Zambia, waar de racefiets verruild gaat worden voor de mountainbike en wegen vaak bestaan uit zandpaden. Margot: “Door in Zambia de projecten te bezoeken, kunnen we zien waar het geld naartoe gaat en wat er mee gebeurt.” Geld, het woord is gevallen. Hoe denken de twee het bij elkaar te kunnen krijgen? “We gaan natuurlijk ook in onze eigen kring en op social media ons verhaal vertellen en daarmee een beroep doen op mensen om te doneren. We hebben op de kerstmarkt gestaan

waar we leuke pakketjes hebben verkocht. Kijken of we op een school iets met leerlingen kunnen gaan doen waardoor ze zich bewust worden van Orange Babies en met een actie geld op kunnen halen.” “We zijn aan het nadenken over een diner met een veiling en we zijn zeer concreet bezig met een seniorenhuis die iets wil gaan doen”, vult Anneke aan. “Zo zijn we met meerdere organisaties en clubs in gesprek. Als tegenprestatie verzorgen we als we terug zijn, een avond waar we geïllustreerd met foto’s verslag doen. We merken dat mensen dat een goed idee vinden en ook merken we dat mensen enthousiast worden. Dan sta je met ze te praten, doe je je verhaal en blijkt later dat ze een flink bedrag hebben overgemaakt. Verder hebben we posters laten maken die we hebben ophangen met daarop de link en de QR code.” Slim bedacht.

ORANJE CIRKEL

Orange Babies is actief in gebieden waar de HIV-besmettingsgraad hoog en goede (medische) hulp niet voor handen is. Rondom deze plekken zijn oranje cirkels getrokken, dit zijn de geografische gebieden waarbinnen de projecten zich bevinden en waaraan de stichting haar naam dankt. Orange Babies is werkzaam in Zuid-Afrika, Namibië en Zambia. Anneke: “In die landen hebben ze lokale projecten waar ze vrouwen, baby’s en kinderen die ofwel besmet zijn met hiv

of in familiair in aanraking zijn geweest met hiv of aids hebben, opvangen en begeleiden om een stabiele positie in het leven te krijgen. Ze kunnen daar naar school, zwangere, besmette vrouwen worden opgevangen om onder begeleiding toch een hiv-vrij kind ter wereld te brengen.”

GEDRAGSVERANDERING

En er zijn projecten die voor gedragsverandering bij jongeren moeten zorgen. “Voorbeeld daarvan is het Champions Project waar twintig Zambiaanse jongens en meisjes, HIV-ervaringsdeskundigen, worden ingezet om leeftijdsgenoten te begeleiden om een zo positief mogelijk leven leren te leiden met hiv”, zegt Margot. “Orange Babies richt zich vooral op jongeren omdat bij die groep de toekomst ligt. Community Mothers is ook een voorbeeld van een succesvol Orange Babies project. In dit project worden kinderen opgevangen door vrouwen (Community Mothers) die uit eigen ervaring alles weten over de aidsproblematiek en daardoor als geen ander in staat zijn om (wees)kinderen te helpen.”

FOTO: RICHARD DE JONGE

PRACHTIG BEELD VAN TWEE ECHTPAR FAMILIES DIE HET LIEVE LEVEN LIEF H

Elke dag overlijden er mensen, het is een zekerheid die we meteen na onze geboorte meekrijgen. De dood is een wrede spelbreker. Rouwverwerking is een intensief proces en voor niemand gelijk. Wij spraken met twee heren die na een gelukkig huwelijk, afscheid moesten nemen van hun geliefde vrouwen. Jan de Vries, geboren in Oudega (SWF), schreef een Friestalig boek over de fietstochten die hij samen met zijn Willy deed. Jan C.M. Brand uit Sneek heeft na het overlijden van ‘zijn’ echtgenote Lucy een boek in eigen beheer uitgegeven: ‘Toost op het leven’.

Het is een mooie herfstmorgen als we in het gezellige appartement van Jan Brand in Sneek bij elkaar komen. De andere Jan, oud-leraar, woont in Drachten en is voor dit gesprek naar Sneek gereisd. De beide weduwnaars kenden elkaar voor dit gesprek nog niet, maar er is een duidelijke rode lijn voor het interview: rouwverwerking na het overlijden van je vrouw. De weduwnaars schreven er een boek over maar vooral over het leven dat zij met hun echtgenotes hadden.

JAN DE VRIES

Het boek dat Jan de Vries geschreven heeft draagt als titel ‘Der op út’, met als ondertitel ‘Mei Jan en Willy troch Fryslân, Grinslân en Drinte’. “Willy en ik hawwe in soad kuier- en fytstochten makke, dêr woe ik ek ferhalen oer skriuwe. Gelokkich hie’k fan 2012 ôf in deiboek byholden en dêr stie hiel wat yn. Oan’e hân fan dy deiboeken koe’k wer krekt neigean wat wy op ús tochten sjoen en belibbe ha en sa de ferhalen skriuwe as oantinken oan wat wy yn dy 25 jier nei ús pinsjoen belibbe ha op ús tochten troch Fryslân, Grinslân en Drinte.”

JAN BRAND

Jan Brand is bijna twee jaar met het boek over zijn leven met Lucia ‘Lutske’ Theresia Veltman bezig geweest. Het is een kloek boek geworden van maar liefst 340 pagina’s. “De aanleiding tot het schrijven van dit boek, is het alleen verder moeten zonder mijn maatje en grote liefde Lucy. Zo gelukkig en compleet zal ik me nooit meer voelen. Al kort na haar overlijden wilde ik een overzicht maken van mijn leven met haar en startte in augustus 2019, aan de hand van meer dan 25 fotoalbums en dvd’s, met het opschrijven van mijn herinneringen.” Qua uitvoering zijn de boeken niet met elkaar te vergelijken. Beide uitgaven zijn in eigen beheer en in beperkte oplage

voor de familie en naasten geschreven. Dat van Jan de Vries op een verhalende manier en recht uit het hart. Het boek van Jan Brand veel omvangrijker en luxer waarvan een aantal zelfs in een prachtige cassette. Echter daar gaat het hier niet over en is zeker niet bedoeld als waardeoordeel. Immers de intenties zijn gelijk: herinneringen vastleggen.

ROUWVERWERKING

Als rouwverwerking maar ook zeker voor het nageslacht van beide mannen. Daar zijn de heren zondermeer in geslaagd. Aan de ene kant zijn het privéboeken, heel persoonlijk. Aan de andere kant heel univer-

seel, dagelijks moeten mensen afscheid van elkaar nemen, deze mannen hebben een vorm gevonden om van hun verdriet iets positiefs te maken in de vorm van een (levens)boek. Praten over het leven met hun echtgenotes met de levensboeken op tafel is en blijft voor de mannen emotioneel maar ook waardevol. Willy de Vries overleed op 17 juli 2019 en Lucy een jaar eerder op 30 september 2018. De echtparen waren respectievelijk 59 en 50 jaar getrouwd.

HERINNERINGEN AAN HET LEVEN “Je krije in aardige opdonder”, vertelt Jan de Vries. Zijn vrouw overleed op 83-jarige leeftijd volkomen onverwacht. “Noch hiel faak

ha ik it krap at ik oer it ferlies fan Willy praat, mar it skriuwen en beskriuwen fan wat wij tegearre meimakke ha, hat mij wol holpen om it ien en oar te ferwurkjen. Ik wit ek net goed hoe’t ik dat omskriuwe moat. Opluchting is net it goeie wurd en in bliid gefoel no’t it boek der leit rekket de kearn ek net. Mar dochs fielt it goed”, zegt Jan de Vries.

Aan het leven van Lucy Brand kwam op 75-jarige leeftijd een einde na een slopende ziekte. Echter verdriet is nooit gerelateerd aan leeftijd. In die zin bestaat ‘een mooie leeftijd’ dan ook niet. In hun boeken blijven de mannen niet stilstaan bij de dood, nee ze schrijven over het leven met hun vrouwen.

EN EN HUN ADDEN

Beide heren zijn intussen rond de tachtig jaar oud, maar het beeld dat ze schetsen over wat voorbij is, daar spat de vitaliteit vanaf. Jan de Vries met zijn vrouw aan het fietsen en kuieren, Jan Brand met de herinneringen aan een rijk leven met Lucy.

DUBBELE GEVOELENS

“At Willy der noch west wie, dan hie’k dit boek net skreaun”, vertelt Jan de Vries.

“Lucy wist ook niet dat ik dit zou gaan doen. Ik moest wat met mijn tijd, Ik heb mij er in vast gebeten en zo is het ontstaan”, weet Jan Brand.

“Lucy en ik hebben tijdens haar ziekte, slokdarmkanker, en in de periode dat wij het hoorden dat zij ernstig ziek was eigenlijk nooit over de dood gesproken. Tot aan het laatst aan toe bleef de hoop op genezing. Om die reden heb ik nooit afscheid kunnen nemen omdat we het niet over de dood hadden. Het was niet aan de orde, want Lucy wilde leven.”

Wie de beide boeken leest en bekijkt, krijgt geen triest gevoel. Juist het tegenovergestelde. Het geeft een prachtig beeld van twee echtparen en hun families die het lieve leven lief hadden. Dubbele gevoelens van wat voorbij is ‘dat hat west’ maar wel opgeslagen en prachtig beschreven. Dankbaarheid overheerst, maar een partner verliezen waarmee je zolang bent samen geweest, is bikkelhard. Toch lukt het beide mannen om met het boek in de hand op de foto te gaan. “Dan zijn onze vrouwen er ook nog bij…”

Mensen een stap verder helpen in Nederland

Mohamed Haj-Ali (38 jaar) is ondersteuner statushouders bij Pastiel in Joure. Hij is gevlucht vanuit Syrië en kan zich als geen ander verplaatsen in hun situatie. Samen met gemeente De Fryske Marren is Pastiel Joure eind vorig jaar gestart met een project om statushouders, die al enige tijd uit beeld geraakt zijn, naar de arbeidsmarkt te begeleiden.

Taal leren

Mohamed is geboren en getogen in een klein dorp in het noorden van Syrië. Hij groeit op in een hecht gezin en gaat geneeskunde studeren. Hij wil arts worden.

Na vier jaar moet hij deze opleiding door omstandigheden staken en gaat hij aan de slag in het familiebedrijf. Als de oorlog uitbreekt vlucht hij met zijn vrouw en kinderen en komt terecht in Nederland.

Mohamed: ‘Toen ik hier aan kwam wist ik niets, wat kunnen wij hier doen? Krijgen wij hier werk en onderdak?’ Eenmaal in Nederland begint hij meteen met lezen. ‘Ik las erg veel kinderboeken. Ik had een doel: snel de Nederlandse taal leren!’

die in Nederland wonen en Arabisch spreken. Na enkele maanden krijgt hij een arbeidscontract. Eind 2021 belt zijn jobcoach. Pastiel heeft een traject voor statushouders die al enige tijd thuis zitten. Het doel is om deze mensen snel en volwaardig mee te laten doen aan de Nederlandse samenleving, het liefst door middel van betaald werk. Mohamed grijpt deze kans aan. Hij is vertaler bij coachgesprekken en geeft trainingen aan de doelgroep. Daarnaast is hij een belangrijke schakel bij een plaatsing van een werkzoekende op de werkvloer. Mohamed is in staat om een brug te slaan tussen de Nederlandse cultuur en de cultuur van het land van herkomst.

Rolmodel

Inburgering

Hij haalt binnen vier maanden zijn inburgeringsdiploma en gaat naar de gemeente. Hij wordt naar reintegratiebedrijf Pastiel verwezen en krijgt een jobcoach. Zij helpt hem op weg en hij werkt een paar maanden bij een verpakkingsbedrijf. Vervolgens kan hij op vrijwillige basis aan de slag bij een re-integratie bedrijf als bemiddelaar voor mensen met een migratieachtergrond

Naast ondersteuning met de Arabische taal maakt Pastiel ook gebruik van een (taal)ondersteuner die Tigrinya spreekt. Dit in samenwerking met gemeente De Fryske Marren. Voor de organisaties van Pastiel en werkleerbedrijf Empatec is Mohamed door zijn achtergrond van enorme meerwaarde. Hij is een rolmodel voor anderen. Mohamed: ‘Het allerleukste aan mijn baan is als een kandidaat werk heeft gevonden en daar blij mee is. Daar word ik ook blij van! Ik ben heel trots op mijn werk omdat mensen vertrouwen in mij hebben. Ze willen altijd weten hoe ik in relatief korte tijd ben gekomen waar ik nu ben. Door te delen hoe ik dat heb gedaan kan ik mensen heel goed motiveren, want het is mij ook gelukt!’

Mohamed geeft aan dat bijvoorbeeld vrijwilligerswerk heel goed kan helpen om de taal te leren en de Nederlandse maatschappij te leren kennen.

Het allerleukste aan mijn baan is als een kandidaat werk heeft gevonden en daar blij mee is. Daar word ik ook blij van!

Bouwe

Krol

en

Brant

Bruinsma ‘Wij zijn er trots op om bij Empatec te werken’

Bouwe Krol (1963) en Brant Bruinsma (1965) zijn beiden werkzaam bij Groente- en fruitgroothandel Smeding in Sint Annaparochie. Bouwe is voorman en Brant is medewerker bij het bedrijf waar ze via Empatec gedetacheerd zijn. De mannen hebben ook alle twee al een lange historie bij de voorlopers van Empatec.

Bouwe werkte eerst bij een loonbedrijf. “Daar was ik niet meer nodig en toen heb ik na twee jaar aangeklopt bij de Sociale Dienst.” Hij werkt achtereenvolgens in een bloemenkas, in het witlof en daarna in een rozenkwekerij. Alle drie al voorlopers van Empatec. Bij de rozenkwekerij werkte hij als voorman en gaf leiding aan ongeveer 80 medewerkers. “Ik heb daar een aantal cursussen voor gevolgd. Eerst meewerkend voorman, toen voorman en ook nog assistent-werkleider.” Bouwe is overigens een liefhebber van Thais eten. “Ik ben getrouwd met een Thaise”, lacht hij.

Opruimen is leuk Brant gaat met 17 jaar van school af en gaat werken bij Noardergea (voorloper Empatec) in de plantsoenen. “Bij heel veel gemeenten waren we verantwoordelijk voor het groenonderhoud. Daar hoorde ook asfalteren en egaliseren van paden bij en opruimwerkzaamheden.” Daarna draait hij kantinediensten en werkte hij in de catering.

Als Brant kan opruimen is hij in zijn element. “Dat is gewoon heel leuk werk en je hebt eer van je werk. Ik werd daar helemaal blij van.” Het werken in de kantine heeft hij tot 2014 gedaan. “De laatste twee jaar waren minder leuk.” Daarna kan hij aan de slag bij Smeding. “Ik zou hier maar tijdelijk, drie maanden, werken.

Ik vond het hier gezellig en leuk.” Later wordt hij vanuit Empatec gedetacheerd bij Smeding.

Afgelopen april vierde Brant zijn 40-jarig jubileum. “Daar ben ik heel trots op.” Brant, is in zijn vrije tijd te vinden op de kermis.

“Ik ben een echte kermisfan.”

Samenwerken

Zowel Bouwe als Brant genieten van hun werk bij Smeding. Ze zijn verantwoordelijk voor het sorteren van verschillende soorten maten kratten aan de lopende band en het stapelen op pallets.

“We doen het als groep met elkaar”, zegt Bouwe die de groep van tien tot veertien man aanstuurt. “Het is mooi, schoon en droog werk”, zegt Brant. “Ik hoef niet meer in de buitendienst.”

De mannen worden begeleid door jobcoach Maria van der Molen. “Zij begeleidt ons en we kunnen met al onze vragen bij haar terecht.”

De mannen zijn ongelooflijk trots op Empatec. “Het is een heel innoverend bedrijf met veel mogelijkheden. Ze doen heel veel voor ons en wij verdienen hiermee ons eigen brood en hoeven onze hand niet op te houden.”

www.empatec.nl

“Ik breng ze nog net niet naar het vliegveld”

Niet in alle hectiek zoeken naar een parkeerplaats omdat je in het centrum van de stad een afspraak hebt op een druk reisbureau waar het zomaar kan zijn dat je moet wachten en elke keer een ander contactpersoon hebt, maar in de oase van thuis zonder tijdsdruk in alle rust geadviseerd worden over de mogelijkheden van je droomreis door iemand die alles weet van de reiswereld omdat ze al 35 jaar in het vak zit. Dat is Tui at Home van Froukje de Jong in een notendorp.

“Privacy, rust en geen tijdsdruk wordt door de mensen als zeer prettig ervaren”, zegt Froukje de Jong. “Vaak zijn de afspraken ’s avonds en ook op zaterdag. Geen probleem, ik doe het graag. Ik heb geen openingstijden en reageer ook ’s avonds, want dan gaan mensen juist kijken. Het is mijn passie want anders doe je dit niet natuurlijk. De ene keer is het een gezin dat een verre reis naar Zuid-Afrika of Amerika wil maken, de andere keer zes jongens die naar Lloret de Mar willen. Maar ook een jongeman van twintig die gaat backpacken in Azië maar het wel fijn vindt dat hij iemand achter de hand heeft in geval van calamiteiten.”

Uitgebreid aanbod

Het aanbod is veel uitgebreider dan de naam doet vermoeden. Want Froukje de Jong van Tui at Home heeft onder meer ook Corendon, De Jong Intra en diverse Duitse maatschappijen in haar pakket. En werkt onder andere samen met Scanbrit, een specialist in bijzondere accommodaties en rondreizen op maat

in Scandinavië, en met Silverjet Vakanties, een vijfsterren touroperator.

Veel kennis en ervaring

Mensen zijn mondiger geworden, gaan ook veel verdere reizen maken, gaan de wereld ontdekken. Niet meer de standaard landen. Dat vraagt ook meer van de reisspecialist. “Ik zit al 35 jaar in het vak en heb daardoor veel ervaring en kennis. En door de studiereizen die ik heb gedaan, weet ik ook alles van de bestemmingen, van de hotels en weet ik waar je op moet letten.”

Ontzorgen

Tui at Home van Froukje de Jong doet meer dan alleen het boeken van reizen. Ontzorgen is steeds het uitgangspunt.

“Een week van tevoren breng ik de reispapieren bij de mensen, ik check 24 uur van tevoren voor ze in, met een groot gezin regel ik dat ze kamers naast elkaar hebben, ik verzorg de visums en andere formulieren. Alles om de reis heen verzorg ik. Ik breng ze nog net niet naar het vliegveld.”

Fysiek kantoor waar je gewoon binnen kan lopen Jouw eigen vaste financieel adviseur

Uiteraard ook bankieren via App of internet

Geld opnemen en storten Echt voor iedereen; particulieren en ondernemers

Hoogste score in de 'Eerlijke Bankwijzer'!

Maandag 9 januari 2023 Bolsward (bij de Broerekerk)

Dinsdag 10 januari 2023 Stavoren (bij de fontein)

Woensdag 11 januari 2023 IJlst (bij molen De Rat)

Donderdag 12 januari 2023 Hindeloopen (bij de muziekkoepel)

Vrijdag 13 januari 2023 Workum (op de Merk)

CUSTOM DOMOTICS HEEFT ÉÉN SYSTEEM VOOR

Gemak dient te mens. Tegenwoordig worden er steeds meer ‘slimme’ producten verkocht. Met één druk op de app op je smartphone alle verlichting aan, het volume van de muziek bijstellen of op afstand de verwarming regelen, het kan allemaal tegenwoordig. Probleem is dat je voor al deze handelingen afzonderlijk een aparte app moet openen om op de knop te drukken en installatie niet altijd even gemakkelijk is.

Het in Sneek gevestigde Custom Domotics heeft hiervoor de oplossing door een huis of bedrijf volledig te voorzien van een uitgebreide selectie ‘slimme’ apparaten.

En dat niet alleen, het systeem werkt zo dat – eenmaal ingesteld – je bijna nooit meer je mobieltje uit je broekzak hoeft te halen. Is dat even handig.

Beveiligingssystemen, het open en dicht doen van je gordijnen, het aanzetten van je koffiemachine als je bijna bij je woning bent en zelfs je verlichting naar zestig procent brengen en de gordijnen sluiten op het moment dat je een film wilt kijken met een simpel stemcommando. Dit en nog veel meer kan allemaal geregeld worden door Custom Domotics. Hiervoor maakt het bedrijf gebruik van de Homey Pro. Oprichter Dion Maurice van Custom Domotics: “Met de Homey Pro denkt het huis voor jou na. Met behulp van alle programmeringen die wij op maat instellen zorgen we ervoor dat je je telefoon zo min mogelijk uit je broekzak hoeft te halen.” Met de Homey

Utnûging

Nijjiersresepsje Fjoerkoertoer

Pro heb je niet alleen alle systemen in één app, je kunt ze ook met elkaar laten communiceren. Dion Maurice: “Als het systeem merkt dat er niemand thuis is en er nog een raam open staat, krijgt iedereen hier een melding van. Zo kan bijvoorbeeld ook de verlichting dan automatisch uitgeschakeld worden. Dit scheelt in de kosten en is beter voor het milieu.”

Een lamp in- uitdraaien is voor niemand een probleem. Anders kan het worden als je een slimme schakelaar in je stopcontact wilt bouwen en je deze een IP adres in je router moet geven. Dat is voor de meeste

mensen een brug te ver. “Eigenlijk kan alles waar een stekker aan zit, worden omgebouwd. We geven een demonstratie bij de mensen thuis en maken een pakket op maat. Afhankelijk van het aantal producten, zijn we een dag bezig met de installatie waarbij de klant keuze heeft uit diverse merken. Bij de installatie geven we instructie hoe de mensen zelf producten in kunnen stellen en aanpassen.” Na levering krijgt de klant nog zes maanden uitgebreide service en ondersteuning. Voor meer info www.customdomotics.nl

Moandei 9 jannewaris 2023 Boalsert (by de Broeretsjerke)

Tiisdei

Woansdei

jannewaris 2023 Starum (by de fontein)

jannewaris 2023 Drylts (by mûne De Rat)

EEN BIJDRAGE VAN ANTONIUS

De touwtjes weer stevig in handen hebben (en houden) dankzij Thuisbegeleiding van Antonius

Soms heeft iemand gewoon een helpende hand nodig in het dagelijks leven. Een klein duwtje in de juiste richting om de regie weer in eigen hand te nemen. Met hulp van Thuisbegeleiding van Antonius hebben veel mensen de controle weer gegrepen over hun eigen leven. “We proberen cliënten zoveel mogelijk in hun eigen kracht te zetten”, legt thuisbegeleidster Carolien Odding uit.

Of het nu gaat om ouderen, jongeren, gezinnen, of mensen met psychische problemen; Thuisbegeleiding is er voor iedereen. “We hebben een hele brede doelgroep van nul tot honderd jaar en ouder”, vertelt Odding. Voor haar, maar ook voor Esther Hoogeveen, Idske Koen en al haar andere collega’s van Thuisbegeleiding is geen dag gelijk.

Handvaten

“De situaties die wij tegen komen variëren”, beschrijft Hoogeveen. “Zo kunnen we ondersteuning bieden bij de administratie, door bijvoorbeeld de post te sorteren en op orde te brengen en eventuele acties samen uit te zetten. Maar we kunnen ook hulp bieden op het gebied van opvoedingsondersteuning, eenzaamheid of het ontlasten van de mantelzorger. We nemen niets over, maar reiken de cliënten handvatten aan zodat ze zelf weer de goede richting op gaan.”

Raken van de kern

Het team van Thuisbegeleiding is continu op zoek naar het grotere plaatje. Het raken van de kern, om zo tot de essentie van het probleem te komen. “Cliënten komen bij ons met het gevolg van hun probleem. Maar als wij niet zoeken naar de oorzaak van de situatie waarin ze terecht zijn gekomen, kan het zijn dat cliënten niet verder komen of weer terugvallen. Het is de bedoeling dat ze in hun eigen krachten komen te staan en dat wij als thuisbegeleiders overbodig worden.”

Cliëntsituaties

Odding schetst een voorbeeld: “Als een cliënt een verzamelstoornis heeft en hier problemen door ervaart, kunnen wij samen met de persoon kijken naar verbeteringen. Door kleine doelen te stellen blijft het behapbaar voor de cliënt en kom je uiteindelijk tot het resultaat dat deze zich weer prettig voelt in zijn of haar woning. Door samen aan de slag te gaan komen de gesprekken op gang en zo kun je achterhalen hoe de problemen ontstaan zijn.”

Eenzaamheid

Maar Thuisbegeleiding doet meer. “Denk bijvoorbeeld aan het ontlasten van een mantelzorger door even bij diens partner

te blijven, zodat de mantelzorger tijd heeft voor zichzelf”, legt Koen uit. “Maar we ondersteunen ook cliënten bij gesprekken met andere professionals, zodat ze zich gesteund voelen. En als een cliënt eenzaam is, proberen wij diens sociale netwerk te vergroten. Het is slechts een kleine greep uit de vele situaties die wij tegenkomen.“

Vertrouwensrelatie Belangrijk in het werk van een thuisbegeleider is het winnen van vertrouwen bij de cliënt. Koen: “Dit doen we door pal naast de cliënt te gaan staan, met ze mee te denken en kijken naar mogelijke verbeteringen. De ventilerende gesprekken met de cliënt zijn belangrijk, want zij willen zich gehoord en gezien voelen door iemand die de tijd voor ze neemt. Door goed te luisteren, naast de cliënt te gaan staan en ze te ondersteunen geven wij ze dat gevoel.”

Observeren en signaleren

Het werk brengt het team Thuisbegeleiding op vele plekken in de gemeente SúdwestFryslân en De Fryske Marren. In het zorg-

gebied van Antonius heeft Thuisbegeleiding een kleine tweehonderd cliënten. “Het mooie van mijn werk is dat ik overal kom en dat ik achter de voordeur mag kijken”, vertelt Koen. “Dat geeft mij de gelegenheid dat ik kan observeren en signaleren. Als ik bij een cliënt kom die vertelt dat alles goed gaat, terwijl ik zie dat het er rommeliger is dan de afgelopen weken, dan klopt er iets niet en ga ik het gesprek aan met de cliënt. Dat voordeel hebben wij. En de cliënt heeft het voordeel dat hij of zij thuis kan blijven in een vertrouwde omgeving, wat weer makkelijker praat en sneller leidt tot een vertrouwensrelatie.”

Zelfstandig verder

Als een thuisbegeleider constateert dat er meer hulp gewenst is, kan het andere instanties inschakelen die gespecialiseerd zijn in bepaalde onderwerpen. “Ook werken we veel samen met andere professionals. We ondersteunen de cliënt zolang als nodig met als doel deze steeds meer in eigen kracht te zetten, zodat alles weer op orde is en ze zelfstandig verder kunnen”, aldus Odding. “Dat is het uiteindelijke doel.”

u meer weten?

BRIDGE

”KONINGIN DER KAARTSPELEN HOUDT GEEST EN GEHEUGEN SCHERP”

Bridge mag zonder overdrijving de koningin der kaartspelen worden genoemd en valt onder de noemer denksporten. Het spel vereist concentratie, logisch denken, geheugen, en een goede samenwerking tussen partners. De overkoepelende Nederlandse Bridge Bond telt circa 100.000 leden en een slordige 1.000 bridgeverenigingen, waarmee het de elfde sport van Nederland is. Sneek telt twee verenigingen, beide aangesloten bij de Nederlandse Bridge Bond, namelijk de Bridgesociëteit Sneek en Bridgeclub Sneek/ IJlst. GrootSneek voelde Tineke Hofma van Bridgesociëteit Sneek en Jan Jaring Dooper van Bridgeclub Sneek/IJlst aan de tand over de tanende populariteit van het spel en het dalende ledental, het hoge ‘grijze lokken gehalte’ en de pogingen die zij als verenigingen doen om meer mensen warm te maken voor deze uitdagende sport.

Eerst even met zevenmijlslaarzen een summiere uitleg van het spel. Bridge wordt gespeeld met - per tafel - 4 personen en 52 speelkaarten. Iedere speler krijgt 13 kaarten. De spelers worden aangeduid met de windrichtingen: Noord, Oost, Zuid, en West. Noord en Zuid spelen samen en vormen een paar; zij spelen tegen Oost en West, die ook samenspelen en een paar zijn. Veel bridgers hebben vaste partners met wie ze jaren samenspelen. Zo leren ze elkaar begrijpen en vertrouwen; onmisbaar om goed te kunnen bridgen.

Een bridgespel bestaat uit twee delen: het bieden en het spelen. Het bieden lijkt op een veiling bij opbod. Het hoogste bod wordt het contract en bepaalt de kaders voor het spelen: welke kleur is troef en hoeveel slagen beloven de bieders van het contract te halen. Tijdens het spelen proberen de bieders hun contract te halen, terwijl de tegenstanders proberen dit te verhinderen door samen ook zo veel mogelijk slagen te halen. Na dertien slagen resulteert dit in een puntenscore.

COMPETITIE SPELEN

Stel je hebt je beginnerscursus achter de rug en wilt beginnen met bridgen in competitieverband op een vaste avond in de week. Je schrijft je in bij een van de twee Sneker verenigingen, waarna je wordt ingedeeld in een lijn (spelers op gelijkwaardig niveau). Wanneer je een kakelverse beginnende bridger bent, word je ingedeeld in de beginnersklasse.

Op de wedstrijddag ontvang je van de wedstrijdleider een briefje met de paren tegen wie je achtereenvolgens speelt. Aan het eind van de eerste ronde heb je dan 24 spellen gespeeld en wordt de uitslag van die ronde bekend gemaakt. De regels ten aanzien van promotie en degradatie verschillen bij beide verenigingen op nuances.

Tineke Hofma, bestuurslid van de Bridgesociëteit Sneek: “Het is een spannend en uitdagend spel, dat je geest scherp houdt. Je moet je concentreren, liefst over een goed geheugen beschikken en op je partner kunnen vertrouwen. Elk spel is weer anders, waardoor ‘verveling’ een woord is dat in het ‘bridgewoordenboek’ niet voor komt. Daarnaast zit er een heel duidelijk sociaal aspect aan. Persoonlijk beschouw ik mijn bridgeavond als een avondje uit. Na afloop is er steevast een gezellige nazit, met een hapje en drankje en veel gezelligheid.”

Jan Jaring Dooper, voorzitter van Bridgeclub Sneek/IJlst vult aan: “Wat ik het allermooiste van bridge vind is dat je, in tegenstelling tot andere kaartspellen, zelfs met een slechte kaart een topresultaat kunt halen. Dat aspect

WAT MAAKT BRIDGEN ZO LEUK?

TINEKE HOFMA, BESTUURSLID VAN DE BRIDGESOCIËTEIT SNEEK

werkt verslavend en zorgt ervoor dat je bij elk spel het onderste uit de kan wilt halen. Daarnaast is er geen avond gelijk; je komt elke keer weer voor verrassingen te staan, maar dat maakt het juist zo leuk.”

HOE ZIJN JULLIE MET BRIDGEN BEGONNEN?

“Ik ben pas op latere leeftijd met bridge begonnen”, reageert Tineke Hofma.“Ik ben in Winterswijk geboren en in Utrecht getogen. Op mijn 23eben ik met mijn man naar Purmerend verhuisd. We waren beiden verliefd op Friesland vanwege onze passie voor zeilen, dus hebben we na twee jaar Purmerend verruild voor Wolvega en later Oldeholtpade. In 2002 ben ik na mijn scheiding in Sneek komen wonen, waar ik door een vriendin opmerkzaam werd gemaakt op het bridgen. Dat leek mij erg leuk, dus heb ik

“ZELFS MET EEN SLECHTE KAART KUN JE EEN TOPRESULTAAT HALEN”

een beginnerscursus gedaan en ben gaan bridgen in de Hofnar en bij de Bridgeclub Sneek, in 2013 kregen we als Bridgesociëteit Sneek een eigen accommodatie in het Convenant aan de Oude Weg in Sneek. Het organiseren zit mij in het bloed, dus heb ik een cursus wedstrijdleider gedaan en ben ik naast bestuurslid voorzitter geworden van de technische commissie.”

Jan Jaring Dooper daarentegen is relatief vroeg begonnen met bridge. “Ik ben geboren,” vertelt hij, “op een boerderij. We hadden een grote familie en het tachtigen en klaverjassen was vanaf jonge leeftijd verplichte kost. Tijdens mijn studie aan de Universiteit in Wageningen hadden wij een kaartclubje waar fanatiek geklaverjast werd. Op een goede dag introduceerde een van de leden van dat clubje het ‘edele bridgespel’. Boekje erbij en bridgen maar. Terugkijkend brachten we er toen niet veel van terecht, mede omdat we nooit verder zijn gekomen dan pagina één van dat boekje. Eenmaal afgestudeerd hebben we, het toeval wilde dat een grootdeel van dat groepje in Bolsward belandde, de draad weer opgepakt en nu wat serieuzer.

Ik ben toen lid geworden van Bridgeclub Sneek en heb in de Spil en Café Restaurant Leeuwen gespeeld, waarna de Bridgeclub Sneek in 2019 fuseerde met Bridgeclub IJlst en Wijkgebouw De Schuttersheuvel in de Noorderhoek onze speellocatie werd. Na een carrière in achtereenvolgens het onderwijs en als projectleiderbij de Noordelijke Vereniging van Schapenhouders, kon ik samen met een studiegenoot een schapenbedrijf beginnen. Twee jaar geleden ben ik daar na 25 jaar mee gestopt en had ik mijn handen vrij voor dingen waar ik eerder door mijn drukke bestaan geen tijd voor had en ben ik voorzitter geworden van B.C. Sneek/IJlst en tevens wedstrijdleider.”

BRIDGEN IN DE CORONAPERIODE

Beide clubs hebben in de coronaperiode een verplichte time-out van maanden moeten nemen. Samen met de vergrijzing kostte dat Bridgesociëteit Sneek in die periode tussen de vijftig en zestig leden, die besloten er een punt achter te zetten. De club telt nu nog 177 leden. Ook Bridgeclub Sneek/IJlst zag het ledental dalen en zit rond een aantal van een kleine 160 leden. Na de invoering van de QR-code kon er een herstart worden gemaakt. Zij het dat beide clubs heel graag wat jongere leden zouden verwelkomen om de gemiddelde leeftijd, die rond de zeventig ligt, te verlagen. Beide clubs organiseren beginnerscursussen om geïnteresseerden te laten ‘snuffelen’ aan het spel.

ACTIVITEITEN OM MENSEN WARM

TE MAKEN?

Daarnaast organiseert zowel Bridgesociëteit Sneek als de Bridgeclub Sneek/IJlst jaarlijks een aantal bridgedrives en niet te vergeten beginnerscursussen. Ben je dus geïnteresseerd, Google dan eens op Bridgesociëteit Sneek of Bridgeclub Sneek/IJlst. Op hun respectievelijke websites lees je tot in detail over het wie, wat, wanneer en waarom.

BERGMAN CLINICS HEERENVEEN BREIDT AANBOD VROUWENZORG UIT

Als vrouw krijg je in het leven doorgaans te maken met zaken als menstruaties, overgangsklachten of hormonale schommelingen. Soms krijg je daar blaasproblemen, bekkenproblemen, bloedverlies of andere klachten bij. Vaak denk je, ‘ach het hoort erbij’, maar dat is niet nodig. Bij Bergman Clinics | Vrouw kun je na een verwijzing van je huisarts en met een medische indicatie terecht bij een gespecialiseerde arts. De zorg wordt gewoon vergoed door de zorgverzekeraar.

Bergman Clinics in Heerenveen is goed bereikbaar vanaf de snelweg. Eenmaal binnen in het pand valt de rustige ontspannen sfeer op. Het uitzicht op de tuin, een kopje thee of koffie, rustige muziek en veel leesvoer zorgen ervoor dat je je thuis voelt. Je kunt voor veel zorgvragen terecht bij Bergman Clinics. Het zorgaanbod op locatie Heerenveen is verdeeld in drie divisies: Uiterlijk, Huid & Vaten en Vrouw. Je kunt hier onder meer terecht voor huidkanker, spataderen en blaas- en verzakkingsklachten. Met de komst van twee nieuwe uro-gynaecologen, breidt divisie Vrouw het kennis- en zorgaanbod uit.

ANGST EN SCHAAMTE

Wanneer je urine verliest bij het lachen, niezen of hoesten kan er een angst ontstaan om naar de winkel of bijvoorbeeld een verjaardag te gaan. Je bent bang dat andere mensen dit merken of ruiken. Dit brengt schaamte met zich mee en je kunt je eenzaam voelen. Bij Bergman Clinics | Vrouw kun je onder andere terecht met blaasproblemen, overgangsklachten ,

hevige menstruaties of een afwijkend uitstrijkje. Je hoeft er niet mee te blijven rondlopen.

TWEE NIEUWE UROGYNAECOLOGEN

Per september zijn twee nieuwe uro-gynaecologen gestart in Heerenveen: dr. Hakvoort en dr. Van der Ploeg. Dr. Hakvoort is in 2012 gepromoveerd op postoperatieve blaasledigingsstoornissen. Dr. Van der Ploeg promoveerde op onder-

zoek naar het voorkomen van urine incontinentie na een verzakkingsoperatie. Beide artsen werken naast dr. Oosterhof, die gespecialiseerd is in overgangsklachten en gynaecologie.

FOCUSKLINIEKEN

Bergman Clinics concentreert zich op planbare, medische behandelingen. Door superspecialisatie kunnen zij op een persoonlijke manier topkwaliteit zorg aanbieden en blijven toegangstijden kort. Meestal kun je binnen twee weken al terecht.

AFSPRAAK MAKEN IS EENVOUDIG

Na een verwijzing van je huisarts en met een medische indicatie kun je bij Bergman Clinics terecht. Je behandeling wordt gewoon vergoed door de zorgverzekeraar. Kijk voor meer informatie op www.bergmanclinics.nl/vrouw.

Bergman Clinics, Griend 1 Heerenveen, bergmanclinics.nl

BERGMAN CLINICS

Bergman Clinics bestaat uit een groot netwerk van 50 focusklinieken in Nederland en is gespecialiseerd in veelvoorkomende medische behandelingen. Bergman Clinics | Vrouw is een voor iedereen toegankelijk medisch specialistisch centrum, gericht op zorg voor vrouwen. Je kunt er terecht voor blaas- en bekkenbodemklachten, zoals urine-incontinentie, verzakking, abnormaal bloedverlies en baarmoederhalsonderzoek bij een afwijkend uitstrijkje.

Bergman Clinics | Vrouw werkt nauw samen met de academische ziekenhuizen UMC Utrecht, AMC Amsterdam en VU medisch centrum. Ook is het goed om te weten dat Bergman Clinics afspraken heeft met alle zorgverzekeraars, waardoor jouw behandeling gewoon 100% wordt vergoed na een verwijzing van de huisarts.

Bij Bergman Clinics | Vrouw in Heerenveen kun je onder andere terecht voor de volgende zorgprogramma’s:

dr. Marinus van der Ploeg, Uro-gynaecoloog

dr. Robert Hakvoort, Uro-gynaecoloog

dr. Henk Oosterhof, Gynaecoloog

RADBOUD PLAIZIER RESTAUREERT KLASSIEKE CARAVANS

”DE VRAAG IS ALTIJD: HOE GROOT IS DE LIEFDE?”

Een verregende vakantie en een kapotgewaaide tent maakten dat het gezin Plaizier het besluit nam om nóóit weer met een tent te gaan kamperen. Het werd een caravan. Geen dertien in een dozijn en al helemaal niet een nieuwe, maar een Homecar die door Radboud Plaizier eigenhandig - met de nadruk op handig - werd omgebouwd tot een stoer vakantiemiddel. Dat was zijn eerste restauratie. Intussen heeft hij er zijn werk van gemaakt.

In de loods staat een SMV, een Zweedse caravan uit 1973 en de opvolger van de eerste caravan van het gezin. “De kinderen gaan niet meer mee en dus kunnen we met een kleinere toe”, zegt hij. Dat ‘kleinere’ is nog wel een dingetje want Plaizier meet 2,03 meter. Stahoogte heb je met deze lengte in geen enkele caravan, maar waar laat je je benen als je gaat zitten?

HANDIGE HARRY

“Nou”, glundert Radboud Plaizier, wijzend op de tafel, “ik heb hem iets omhoog gebracht en hij bestaat uit twee delen. Zo is het een eettafel én een koffietafel.” Er zijn meer slimme vondsten. Zo hebben twee bankjes aan weerskanten plaatsgemaakt voor twee draaibare fauteuiltjes en is de helft van het dwarsgeplaatste bed achterin verstelbaar, zodat je daar met regen lekker een boek kunt lezen. “Ik wil ventilatie bij mijn bed en daarom heb ik het grote raam

dat niet open kon, vervangen door twee kleinere die dat wel kunnen.” Over de ramen gesproken, die waterden in. ‘Handige Harry’ maakte er geïntegreerde afdakjes boven, zodat dit ook verleden tijd is.

De caravan krijgt vloerverwarming en een luifel aan beide zijden, zodat er altijd een schaduwplek is. De buitenkant - een combinatie van okergeel en gebroken wit - laat hier en daar nog wat oneffenheden zien. Daar wordt niet veel aan gedaan. ”Ongelukken verhelpen we; avonturen laten we zitten”, geeft Plaizier het verschil aan tussen een deuk en een buts.

MACGYVEREN

Plaizier is vijf jaar beroeps geweest bij Defensie. Als manusje-van-alles, oneerbiedig gezegd. “Ik was technisch specialist. En dat houdt eigenlijk in dat ik alles deed waar geen mensen voor waren opgeleid.

Automonteurs, daar leiden ze mensen voor op. Voor koks ook, maar veldkeukens in elkaar zetten? Gooi maar op de bult van Plaizier. Lassen ook, timmeren, buitenboordmotoren, zeilmaker, alles. De hele dag MacGyveren, prachtig. Heb ook in Joegoslavië gezeten.”

VRAAGBAAK

Naast zzp’er in de bouw is de nu 51-jarige Radboud Plaizier meubelmaker en timmerman. In die laatste hoedanigheid maakt hij onder meer kasten op maat, keukens op maat en tafels. Dat hij zijn bakens verzet is ook ingegeven door het succes van de ‘Caravanity’ klusweekenden, een initiatief van Judith Miedema. Tijdens deze klusweekenden – vier keer per jaarin het Gelderse Epe kun je met al je vragen over je caravan terecht bij handige mensen zoals Radboud Plaizier.

”ONGELUKKEN VERHELPEN WE; AVONTUREN LATEN WE ZITTEN”

“ALS ZE EEN HALVE EEUW OUD ZIJN, MANKEERT ER NATUURLIJK WEL EENS WAT AAN”

“Judith en ik maken er niets,” zegt Plaizier, “maar geven tips en tricks. Wel wordt er door de klusteams hard gewerkt. Dat is een enorm succes. Maar er blijkt ook een grote vraag te zijn naar makers. Mensen die een nieuwe vloer in een caravan zetten, elektriciteit aanleggen of zelfs een complete makeover doen. Die zijn er niet of nauwelijks.”

Plaizier deelt de verschillende onderdelen van de restauratie van zijn caravan op de Facebookpagina van de SMV-club. “Dat doe ik met filmpjes, tutorials zeg maar. Bijvoorbeeld hoe je je werkblad mooi rond kunt zagen in de vorm van de rondingen van je caravan zodat het mooi past.” Dat valt zo in

de smaak dat hij tegenwoordig niet alleen zitting heeft in de technische commissie van de club, maar ook dat de restauratieklussen zich vanzelf aandienen. “Er is een enorme run op oude karakteristieke caravans. Tweeduizend euro ben je zo kwijt en jazeker, als ze een halve eeuw oud zijn, mankeert er natuurlijk wel eens wat aan. Als je valt voor een klassieker, dan moet je restaureren of je koopt er eentje waarbij dit al gebeurd is. Ik vraag altijd: ‘Hoe groot is de liefde?’ Want een caravan laten restaureren

kan flink in de papieren lopen.”

VASTBINDEN

“Werken in de bouw is zwaar. Eigenlijk ben ik te lang voor dit werk. Ben afgelopen anderhalf jaar drie keer door mijn rug gegaan. Dan gaat het plezier wel een beetje weg. Heel anders dan met caravans. Daarin werk je gedegen en goed, met respect voor het oude. Creatief denken, lichter en dus beter voor het lichaam. En het is veel leuker om te doen. Aan caravans kun je me vastbinden.”

TUTORIALS

‘Un Kuierke deur Sneek’

SES ESPELS EN TWINTECH WYKEN

DEEL 1

Heel faak krij ik fragen fan minsen dy’t wete wille hoe’t de stad in wiken ferdeeld was, en hoe’t hierbij’t de nummering fan woanhúzen/winkels regeld was. Diskear probear ik dit út te lêgen, en ontdekke we wear un stukje geskiedenis fan oans stad. Late we beginne met de Espels dit waren der ses te noemen de Dijkster of Colenels Espel, de Kleinsandster Espel, de Goatsandster Espel, de Scharn of Leeuwenburgster Espel, de Merkstraatster Espel en tòt slòt de Nieuwe Geusen of ’t Koornmerkster Espel. Disse espels lagen allemaal binnen de stadsgrachten.

Foar de beskerming fan inwoaners en goederen, teugenkommend gefaar fan bútenou òf gefaar feroarsaakt deur kriminelen binnen de stadsfesten, was der un gesachsapparaat dat foarnamelek op de burgerplicht berustte. Ut ansturen fan disse handhavers was toefertrouwd an un ‘eksekuteur’, un bekend persoan dat onder andere met dit ambt belast was, was de historise kronyk-skriëver Eelco Napjus

Eelco Napjus kreech assistênsy fan un paar ‘biesjagers’ òftewel feldwachters en fan nachtwakers, dy’t deur de stad Sneek betaald wurdden, mar un ekstra anfulling op hun magere salaris kregen in de fòrm fan un nieuwjaarsgift dy’t se mar al te

goëd brúke konden. Om disse gift te krijen gingen de gesachsdienaars naar de eksekuteur (dy’t self útsonderd was fan dit foardeeltsje) krek as wat je teugenwoardech nòch wel siën bij kranteen fòlderbesòrgers, op nieuwjaarsdach langs de deuren om un drukte nieuwjaarswêns an te bieden.

De mear gegoede Sneker burgers betoanden sich nyt karech want ut was tenslòtte ok in hun eigen belang dat disse anstelde handhavers hun bêst deden en dat kon nòch wel us ouhange fan de nieuwjaarsgift. Wie’t niks òf un bitsje gaf, sach ut faak gebeuren dat se hun self dan mar moesten rêde bij un inbraak of andere delikten, ok toen gold dus al dat geld regearde.

Ut ‘senúwsentrum’ (om ut su mar even te noemen) fan disse stadsfeilechhydsdiënst was húsfesten boven de Waag. Hier befond sich de ‘burgerwagt’ en had, ok de ‘eksekuteur’ syn kantoar. Nachts wurdde hier de wacht betrokken deur un ‘burger officier met vijf à ses adelborsten’.

Elke nacht moest één fan de ses Sneker ‘espels’ un oufaardeging levere, wat gebeurde per toerbeurt. Sudoënde telde de Sneker burgerwagt ses hoplieden en ses vaandrigs, dy’t tegare ut kolleezje der ‘Heeren Bevelhebbers’ útmaakten. At der dan onraad was riep de diënsthewwende burgerwacht bij trommelslach de diënstdoënde skutters op, ‘om in ‘t geweer tu kommen’ en bij de Waag te fersamelen. Idere skutter bewaarde syn wapenútrusting thús. Ok at der braan was wurdde de skutterij oproepen om de òrde te handhaven en ‘t brannende gebouw ou te setten.

Befelhewwer

Elke nacht had dus wear un andere ‘befelhewwer’ de ferantwoardelekhyd over de stad, bijstaan deur de vijf of ses Adelborsten út syn ‘espel’ òf wyk. Onder kommando fan de diënstdoënde ‘befelhewwer’ stond de ‘majoor’, deselfde as de ‘eksekuteur’, dy’t de plicht had om elke avend ut wachtwoard fan de

diënstdoende burgemeester op ‘t stadhús te halen en disse deur te geven an de befelhewwer. Onder ut gesach fan de befelhewwer waren ok twaalf beroepsmilitêren toefoegd, ses sergeanten en ses kòrporaals, allemaal deur de stad benoemd. Ut wachtwoard wurdde tidens ut lúden fan de avendklok op ut stadhús an de majoar bekend maakt. De ‘burger tamboer’ had de trommel tussen dry en fier uur in de namiddach al hoare laten in ut espel dy’t deselfde nacht de wacht houwe moest en sich beskikber diende te houwen.

Bij oarlogsdriging, braan en oproer trad de gehele skutterij an. We mutte met dit ferhaal in de folgende édisy ferder gaan, en dan komme we ok mear te weten over de wiken en húsnummers. Foar disse kuier hew ik ferskillende brònnen brúkt, onder wie Eelco Napjus, Herre Halbertsma en anderen.

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten....

plek!

Hûs-skippen

Yn ús gemeente leit in soad wetter. Likegoed is it optheden net iens genôch om de droege simmers troch te kommen. Der moat hjir en dêr wetter by. En dan ha we yn dit kommersiële lân fansels daliks allegear lju dy’t fan dat nije wetter in winwin-sitewaasje meitsje wolle. Dus at it hûzeoanbod yn dit lân fierstente leech is, dan seit sels de ried fan Súdwest-Fryslân, dat we dat nije wetter wol folkwakke kinne mei wenskippen. Yn Heech stean de sjofels al klear.

Miskien is it efkes goed te witten dat der ek perioaden wiene dat der yn hiel Fryslân gjin wenskip mear by komme mocht. Sanearing. At je it wenskip ferkochten dan waard it fuortsleept. Dêrom einige ‘we hewwe in woanskip’ der ek yn dat it sonk.

Logysk. De âlde wenskippen, fanút de oarloch sa’n bytsje, wienen alhiel fertuteaze. Wat moat we hjir mei dy troep. En at it twadde-hûs-wenskippen fan miljonairs waarden, seine wy jaloersk dat se lânskipsfernielend wienen. En in oantaasting fan ús moaie reidwâllen. Fuort mei dy rotsoai.

Sa linkendewei is dat allegear feroare. Der waarden sels in pear rekreatieve wenskipshavens oanlein. Op guon plakken ferhiere se hûseftige boatsjes, mar at dy farre fine we it noch gjin gesicht. En it ivige lisplak fan in wenskip is ferrekte djoer. Ja, der wienen fan dy lju dy’t yn Ljouwert sa’n ding kocht, en dat ferbouden. Dy lieten we der op wenje.

It sil aanst ek wol oars neamd wurde tink ik. “Kom in Heeg in een nieuw waterhuis wonen!” En at je genôch ha oan it lytse

tal kante meters wenromte bin dizze tinywetterhûskes aanst samar fuort. Watte, se fechte der om. Want dêr yn Heech is it útsicht aanst oerweldigjend moai. En je ha gjin twa of mear wenskipkes ûnder ien dak. Keapje! It wurde fan dy spesiale, miskien wol wat elitêre wykjes. Oaren krije der dus wer lânskipspine fan.

Mar foardat it safier is moat der noch in hiel soad wetter troch de mar. Want ik bin der frij wis fan dat guon gemeentes noch yn harren feroarderingen stean ha dat se dit soart dingen saneare sille.

Eelke Lok

Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Deur Peter van Egmond

de vinger op de zere

SNEKER FILMWINTER

VAN 19 TOT EN MET 22 JANUARI AANSTAANDE VINDT DE ELFDE EDITIE VAN DE SNEKER FILMWINTER PLAATS. EEN SFEERVOL EN GOEDGEHUMEURD FESTIVAL MET EEN RIJKE KEUZE AAN GRAPPIGE, LIEVE, SPANNENDE, HILARISCHE, INTELLIGENTE, DRAMATISCHE, ROMANTISCHE ÉN BELANGRIJKE FILMS EN DOCUMENTAIRES. HET FESTIVAL WORDT GEOPEND DOOR HENK VAN DER VEER, SNEKER SCHRIJVER EN DICHTER.

Zelden vertoond, zulke prachtige films, zo jammer dat niet iedereen ze zag. Filmhuis Sneek had de afgelopen jaren een mooi programma. Helaas mochten er vanwege corona lange tijd maar kleine aantallen toeschouwers naar binnen. En net in die tijd werd een aantal zeer hoog gewaarde films vertoond. Deze steengoede films zijn daarom nog één keer op het grote doek te zien: Supernova, Riders of Justice, Quo Vadis Aïda, Le Meilleur Reste à Venir, Encore en Woman. En we vertonen de winnaar van de publieksprijs van het Noordelijk Filmfestival, feelgood drama Rose.

Nederlandse première!

Documentaire, muziekfilm (VS) Drama, satire (SE, DE, F, DK) SF/Avontuur (VS)

Documentaire (FR) Drama (N) Drama (SE, Geo,FR) Drama met een glimlach (SE) Drama (N) Drama, animatie (DK)

Drama (GB) Drama (N) Drama (N)

Drama (VS) Documentaire (N) Drama (IR, FR) Drama, satire (DK) Historisch drama (N, BA) Documentaire (UKR, GR) Drama (DK) Drama (N) Drama (GB) Drama (AU) Drama (VS) Drama (GB)

Historisch drama (RU) Drama (GB)

Kinderfilm, animatie (N) Vanaf 6 jaar Drama (FR)

Drama (BT)

uur 16.30 uur 16.30 uur 16.30 uur 19.30 uur 19.30 uur 19.30 uur

Historisch drama (GB) Drama (N)

Documentaire (GB) Drama (RO)

Drama, dansfilm (FR) Drama (GB)

Drama (SE)

UITGELICHT

THE FABELMANS

19 januari 19.30 uur en 21 januari 21.15 uur

De Nederlandse première van de nieuwste Spielbergfilm. De kleine Sammy Fabelman groeit op vlak na het einde van de Tweede Wereldoorlog. In zijn kindertijd maakt hij films met zijn vrienden. Hij voelt zich hierin gesteund door zijn moeder, een bedreven pianiste. Zijn vader is informaticus. Deze familiedynamiek leidt uiteindelijk tot spanningen die doorsijpelen in de audiovisuele creaties van Sammy.

COMPETENCIA OFICIAL

20 januari 21.15 uur en 22 januari 19.30 uur

In de hoop op eeuwige roem heeft een miljardair zijn zinnen gezet op het maken van een filmhit. Hij huurt de beroemde filmmaker Lola Cuevas in om het ambitieuze project in goede banen te leiden. Daarbij worden er twee grote acteurs met nog grotere ego’s geregeld: Hollywood hartenbreker Félix Rivero en grensverleggende theateracteur Iván Torres. Lola stelt ze ter voorbereiding op de draaidagen zeer op de proef, en dat is nogal confronterend voor Felix en Iván. Speelt u zelf wel eens toneel? Kom dan vooral.

TRIANGLE OF SADNESS

20 januari 15.30 uur

Carl en Yaya worden uitgenodigd voor een cruise met een bont gezelschap aan passagiers, onder wie een Russische oligarch, Britse wapenhandelaars en een Marx-citerende kapitein. In eerste instantie oogt alles perfect, maar er is een hevige storm op komst. De cruise eindigt catastrofaal en het koppel strandt met miljardairs en een schoonmaakster op een onbewoond eiland. In een strijd om te overleven wordt de hiërarchie volledig op zijn kop gezet. Regisseur Ruben Östlund maakte eerder het veelbesproken The Square. Gouden Palm voor de Regie. De film Triangle of Sadness kreeg afgelopen zaterdag de European Film Award voor Beste Film.

NARCOSIS

20 en 21 januari 19.00 uur

Een gezin raakt ontwricht wanneer de vader tijdens een gevaarlijke duik niet meer bovenkomt. Geen afscheid, een huis vol herinneringen, een tienerzoon die rouwt in woede en een dochter die in ontkenning leeft. Een jaar verder, en Johns lijk is nog niet gevonden. Merel, die voor haar kinderen een anker zou moeten zijn, weigert het verlies onder ogen te zien. Als professioneel medium legde ze ooit contact met andermans dierbaren, maar die sessies heeft ze gestaakt, bang dat John haar zal opzoeken. Oscarinzending 2022 Nederland. Gouden Kalf voor Reuten.

COW

22 januari 16.30 uur

Het leven van Luma bestaat uit inseminatie, baren en gemolken worden. Regisseur Andrea Arnold volgt het dagelijkse leven van de melkkoe. Het resultaat is een intiem portret van een individu dat gevangen zit in een kil systeem.

GOOD LUCK TO YOU, LEO GRANDE

21 januari 12.00 uur en 22 januari 19.30 uur

In materieel opzicht had Nancy het goed bij haar al even geleden overleden man Robert. Maar ze wil nu wel eens goede seks. Ze huurt een gigolo in, Leo Grande, die ze in een anonieme hotelkamer ontmoet. Leo ziet er goed uit, maar Nancy had niet gerekend op goede seks én een goed gesprek. Leo vindt van alles en hoewel hij niet altijd de waarheid vertelt, vindt Nancy hem leuk. En hij haar. Haar zelfverzekerdheid groeit en Nancy begint te ontspannen. Tijdens de afspraken brokkelen secuur opgebouwde façades langzaam af.

ENCORE

22 januari 19.30 uur

Klassiek ballet en moderne dans komen samen in dit verhaal over hoop. De 26-jarige balletdanseres Élise loopt tijdens een voorstelling een blessure op en krijgt te horen dat ze waarschijnlijk nooit meer zal kunnen dansen. Ze vindt ander werk. Dat voert haar naar Bretagne waar ze een gezelschap voor moderne dans ontmoet. De nieuwe ervaringen en vriendschappen wakkeren het vuur weer in haar aan. Zal ze toch weer kunnen dansen? Encore kreeg in Filmhuis Sneek de hoogste score ooit: 9,6.

KNOR

22 januari 12.15 uur

Voor haar verjaardag krijgt Babs van opa het varkentje Knor. Op voorwaarde dat Knor een puppycursus volgt, mag Babs hem houden. Maar dan blijkt opa andere plannen te hebben met Knor. Hij doet mee met de worstenwedstrijd van de Vereniging voor Vleeswaren van Verse Varkens… Knor is een bijzonder leuke kinderfilm, maar ook een maatschappijkritische film die op kinderniveau laat zien wat eraan voorafgaat aan dat worstje op je bord.

Gouden Kalf Beste Film, Beste Regie, Beste Design.

GRUTTO

21 januari 14.00 uur

De grutto is onze nationale vogel. In rap tempo verdwijnt de vogel echter uit ons land. Wat zegt dat over ons landschap? Ruben Smit maakte eerder WAD en de Nieuwe Wildernis.

SUPERNOVA

22 januari 12.00 uur

Sam en Tusker zijn al twintig jaar samen en trekken in hun camper langs familie, vrienden en plaatsen uit hun verleden. Maar het is niet zomaar een vakantie. Tusker is dementerend en de reis door het verleden moet ruimte maken voor een onzekere toekomst. Colin Firth en Stanley Tucci zijn fenomenaal als Sam en Tusker, die in Supernova samen hun weg moeten vinden in een leven dat langzaam uit hun handen glijdt.

VOLOP VERBEELDING BIJ BIEKES BEELDENDE CURSUSSEN

Bij kunstencentrum Atrium in Sneek beginnen weer allerlei inspirerende cursussen. Bieke Huls start met teken- en schilderlessen voor alle leeftijden. Nieuw zijn haar overdaglessen tekenen en schilderen voor volwassenen, een beginnerscursus waarbij ook aquarelleren aan bod komt.

Bieke geeft al jaren teken- en schildercursussen bij Atrium. “Ik laat mijn cursisten hun eigen handschrift ontdekken”, vertelt ze. “Je creativiteit wordt zeker geprikkeld. Het uitgangspunt is dat je je eigen talent gaat ontdekken en verder ontwikkelt.” In het sfeervolle schildersatelier bespreekt Bieke aan het begin van elke les technieken en bekende kunstenaars. “Daarna gaan we opbouwend aan de slag. Eerst tekenen we met potlood, vervolgens met pen en inkt, houtskool en krijt. We gaan ook laag over laag schilderen. Je leert ondertussen alles over licht/donker, lijn en vlak, kleur, compositie, vormgeving en beperkt palet.”

Aquarelleren

In haar nieuwe teken- schildercursus voor volwassenen worden ook aquarellen gemaakt. “Facetten als papier opspannen, nat in nat schilderen en nat over droog komen voorbij”, aldus Bieke. “Daar kun je alle kanten mee op, van stillevens tot portretten.” Voor 8- tot 12-jarigen start een nieuwe reeks van de KinderKunstKlas. Bieke gebruikt hierin meerdere technieken en materialen waaronder papier-maché, hout, klei en speksteen.

“Ik bespreek ook thema’s uit de kunst, zoals dieren en mensen, en stijlen. Verbeelding is een belangrijk element. Kinderen gaan bijvoorbeeld fantasiebeesten ontwerpen."

Nog meer cursussen

De veelzijdige Bieke geeft nog twee andere cursussen: ‘Mode en Kunst’ en ‘Papier en Textiel’. “Bij ‘Mode en Kunst’ maken we met de naaimachine eenvoudige patronen, geïnspireerd door de kunstwereld. Met deze patronen worden kledingstukken verfraaid. Ook kun je van plastic en andere materialen kleding maken of kledingstukken combineren, net als modeontwerpster Fong Leng doet.” Bij ‘Papier en Textiel’ worden eveneens allerlei materialen gecombineerd. “Je maakt bij jouw persoonlijke verhaal een ontwerp op papier en daarna in 3D met papier-maché”, legt ze uit.

“Wat het uiteindelijk wordt, verschilt per persoon. De een maakt een dierenkop, de ander een schaal en een derde maakt weer iets anders. Deze ontwerpen kunnen ook met stof of draad gemaakt worden. Ik behandel verder simpele druktechnieken als monotype en linosnede en we hebben nog een project waarbij we een kimono maken.”

Info avond

Wie nieuwsgierig is naar de cursussen die begin 2023 starten bij kunstencentrum Atrium, kan woensdag 11 januari terecht bij het Atrium in Sneek. Van 17.00 tot 20.00 uur zijn coördinatoren van de afdelingen aanwezig om vragen te beantwoorden. Meer informatie: kunstencentrumatrium.nl

IN DE KERSTVAKANTIE MET DE HELE FAMILIE NAAR HET THEATER FOLLE LOK & ROCK

Kruimeltje, naar het bekende boek van Chris van Abcoude, vertelt het verhaal van het gelijknamige weesjongetje. Hij leefde ongeveer honderd jaar geleden op straat in Amsterdam. Kruimeltje wil op zoek gaan naar zijn vader, die in Amerika zou zijn. Zijn speurtocht wordt nogal moeilijk, want het leven op straat zit niet mee.

Het Bolwerk in Sneek luidt 2023 in met Folle Lok & Rock. Zondag 8 januari komen de ‘rûchhouwers’ van de Hûnekop, Jitiizer en Trijex nix het nieuwe jaar gelijk flink opschudden.

Rock, country, punk en rockabilly; het is allemaal terug te vinden in het werk van de Hûnekop. De teksten geven op humoristische wijze de stem van de Friese arbeider weer. Het enige dat telt voor de mannen is dat ze er zelf plezier aan beleven. De arbeidersmentaliteit blijkt ook uit de productiviteit van de groep. Binnen acht jaar zijn er maar liefst vijf platen, een 'best-off'/live dubbelalbum en een split-EP uitgebracht.

Jitiizer bestaat uit vier mannen, nog niet klaar voor het conservatorium, met de grote drang om eens met elkaar veel lawaai

vertaald, bijvoorbeeld van Normaal, Jovink en de Voederbietels en Mooi Wark.

ZONDAG 8 JANUARI // 15.00 UUR BOLWERK

Kruimeltje is een vlotte en hartverwarmende familiemusical die de aandacht van het publiek goed weet vast te houden. Kinderen worden direct aangesproken en is er regelmatig extra uitleg, zodat het verhaal voor iedereen goed te volgen is. Zwerfhondje Noor zorgt verder voor luchtigheid. Ze bestaat uit een hoofd en rug van wat afval, en wordt door iedere acteur af en toe gespeeld. Noor levert vertederende en grappige momenten op, bijvoorbeeld als ze Kruimeltje troost biedt of warm houdt. FAMILIEVOORSTELLING

te maken. Binnen een paar weken hadden ze de eerste nummers uitgewerkt: ‘Readkapke’, ‘Johannus’, ‘Oan ‘e Kant’ en ‘Yosties’. Trijex nix is een driekoppige Friestalige boerenrockband uit Oudega (Smallingerland) en omstreken. Het repertoire bestaat voornamelijk uit nummers die naar het Fries zijn

Fotocredit: Janne van der Vegt

agenda

t/m 31 december

wINTERDROOM

LUTTELGEEST

EVENEMENT

Magische winterwereld in de Orchideeën Hoeve.

WWW.ORCHIDEEËNHOEVE.NL

winterevent

JOURE

EVENEMENT

Verlichte kerstbomen en vele activiteiten in Midstraat.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WINTEREVENT

vrijdag 16 december

TIP

kerstmarkt

JOURE MARKT

Gezellige kerstmarkt en fakkeltocht in de Midstraat.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WINTEREVENT

TOP 2000 LIVE

SNEEK

MUZIEK

Avondvullend programma met muziek uit de top 2000.

WWW.THEATERSNEEK.NL

KRYST YN wÂLDSEIN

WOUDSEND

MARKT

Woudsend in kerstsfeer met markt en muziek.

WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL

zaterdag 17 december

FLAVIUM

BALK

CONCERT

Bluesband speelt muziek van B.B. King.

WWW.PODIUMGORTER.NL

KERSTCONCERT EDOZA

BOLSWARD

MUZIEK

Groot Kerstconcert Mannenkoor EDOZA. WWW.EDOZA.NL

WINTERMARKT

HINDELOOPEN

MARKT

Historische markt met braderie.

WWW.FACEBOOK.COM/ HINDELOOPERMARKTEN

zaterdag 17 december santa run

JOURE

EVENEMENT

Joure kleurt rood door de als kerstman verklede deelnemers.

WWW.JOURE.ROTARYSANTARUN.NL

kerstkorenfestival

SNEEK

MUZIEK

Diverse koren brengen hun kerstrepertoire ten gehore.

WWW.SNEEK.NL

zondag 18 december

kerstconcert

HEEG

MUZIEK

Door Crescendo Heeg samen met mannenkoor Ons Genoegen.

WWW.CRESCENDOHEEG.NL

maandag 19 december KERSTCONCERT

JOURE

MUZIEK

Weihnachts Oratorium van J.S. Bach door NSK en NNK.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ KERSTCONCERT

iris kroes

SNEEK

MUZIEK

Prachtige liedjes en geestige anekdotes bij Lokaal 55.

WWW.THEATERAANHETWATER.NL

vrijdag 23 december

FROMMERMAN

SNEEK

THEATER

Muzikaal kerstfeest met gast Porgy Franssen.

WWW.THEATERSNEEK.NL

oliebollenconcert

SNEEK

MUZIEK

Benefietconcert door Folkkoor Rolling Home.

WWW.ROLLINGHOME.NL

ronnie james dio

SNEEK

MUZIEK

De top van de Nederlandse hardrock en metal geeft eerbetoon.

WWW.HETBOLWERK.NL

zaterdag 24 december

ODE AAN DE KO

TIRNS

POËZIE

Verwonder je over het leven van de koe.

WWW.ARCADIA.FRL

za 24 dec t/m zondag 8 jan

SALT KERST RALLY

TERHERNE

PUZZELTOCHT

Autospeurtocht voor jong en oud met borrelbox of borrelplank.

WWW.PAVILJOENSALT.NL

maandag 26 december KRYSTKUIER

SINT NICOLAASGA

WANDELEN Wandeltocht met culturele belevenissen onderweg.

WWW.FACEBOOK.NL/KRYSTKUIER

woensdag 28 december WINTERWANDELTOCHT

STAVOREN

WANDELEN

Sfeervolle verlichte winterwandeltocht door de Noardermar.

WWW.IJSCLUBSTAVOREN.NL

celtic steps

SNEEK

MUZIEK

Ierse dans- en muziekshow met zestien dansers en musici on stage.

WWW.THEATERSNEEK.NL

donderdag 29 december

kruimeltje (6+)

SNEEK

MUSICAL

Familiemusical over een oer-Hollands avontuur.

WWW.THEATERSNEEK.NL

do. 29 en vr. 30 december martini bricks

SNEEK

EVENEMENT

Tweedaags LEGO evenement in Martinikerk.

WWW.MINIATUURORGANISATIE.NL

zondag 1 januari NIEUWJAARSDUIK

FRIESLAND

VARIA

Verfrissende start van het nieuwe jaar.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ UITAGENDA

ma. 2 t/m zo. 8 januari

KERSTCIRCUS

SNEEK

CIRCUS Clown Sander & Friends zorgen voor bijzondere en interactieve acts.

WWW.CIRCUSSALTO.NL

woensdag 4 januari poppentheater

HEEG

JEUGDTHEATER Spannend poppentheater over een prinses en heldhaftige ridder.

WWW.ITHEECHHUS.NL

zaterdag 7 januari winterwandeling

BANTEGA

WANDELEN

Twee routes (12 en 20 km) met wat lekkers onderweg.

WWW.ORANJEVERENIGINGBANTEGA.NL

kinderpopconcert (3+)

SNEEK

MUZIEK

Meezingen, meedansen of lekker luisteren tijdens je allereerste popconcert.

WWW.THEATERSNEEK.NL

waterloo ‘74

SNEEK

MUZIEK A tribute to ABBA.

WWW.HETBOLWERK.NL

zondag 8 januari

FOLLE LOK & ROCK

SNEEK

MUZIEK

Het nieuwe jaar inluiden met De Hûnekop, Jitiizer en de Trijex Nix.

WWW.HETBOLWERK.NL

winterDroom

Tot en met 31 december is de Orchideeën Hoeve in Luttelgeest weer een magische winterwereld vol bijzondere bloemen, planten en dieren. Duizenden lampjes, romantische fonteinen en sprookjesachtige versieringen toveren de Orchideeën Hoeve om in een unieke droomwereld. Hoogtepunt zijn de veertien kaarsjesavonden waarop elfjes duizenden kaarsjes, lampjes en lantaarns aansteken. Of struin van 7 t/m 23 december over de gezellige kerstmarkt in het hart van het park.

WWW.ORCHIDEEËNHOEVE.NL

winterevent Joure

Geniet in december van het Winterevent in de Midstraat in Joure met 50 LED verlichte kerstbomen, een dagelijkse lichtshow van 5 mega-kerstbomen en extra evenementen. Op vrijdagmiddag 16 december wordt de Midstraat omgetoverd tot een gezellige kerstmarkt met ’s avonds een fakkeltocht. Op zaterdag 17 december kleurt de Midstraat knalrood tijdens de Rotary Santa Run, waarbij deelnemers verkleed als kerstman (hard)lopen voor het goede doel. Kijk voor het complete programma met alle activiteiten op de website.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WINTEREVENT

Kerstcircus Sander & Friends

Circus Salto zorgt van 2 tot en met 8 januari weer voor een spectaculair kerstcircus met internationale artiesten die hun kunsten vertonen. De show zit zoals altijd vol acrobatiek, vertederende dieren, adembenemende luchtacts, magische momenten en een hilarische buikspreekact. Natuurlijk treedt Clown Sander, met zijn sprankelende humor, op als gastheer in een sfeervol aangeklede circustent. Al deze ingrediënten zorgen voor een geweldige belevenis voor jong en oud.

WWW.CIRCUSSALTO.NL

winterwandeltocht

Als vanouds organiseert ijsclub Eensgezindheid op woensdagavond 28 december weer de jaarlijkse winterwandeltocht in Stavoren. Genietend van de sterrenhemel, langs vuurkorven en sfeervol verlichte boerderijen kun je deze avond een prachtige ‘kuier’ maken. De route gaat langs de zeedijk en door het natuurgebied de Noardermar. Wandelaars kunnen kiezen voor een route van 5, 11 of 16 kilometer met onderweg een hapje, drankje en een aantal muzikale verrassingen.

Martini Bricks

Houd je van LEGO? Dan zit je op donderdag 29 en vrijdag 30 december goed in Sneek. Daar vindt in de Martinikerk het tweedaagse LEGO-evenement MARTINI BRICKS plaats. Een evenement met diverse bouwwerken, diorama’s en rijdende treinen. Allemaal gemaakt van de bekende steentjes. Ook is er een LEGOmarkt. Hier vind je tweedehandspakketten, bouwdozen, onderdelen en nog veel meer. Je kunt als LEGO-fan dus echt je hart ophalen.

WINTERDROOM IN DE ORCHIDEEËN HOEVE

MARTINI BRICKS

VOETBALCLUB SCHARNEGOUTUM’70

TE GROOT VOOR SPORTPARK DE KROMME TILLE

Scharnegoutum’70 passeerde nog niet zo lang geleden de 50 jaar. Dat was net in coronatijd. Een domper was dan ook dat de jubileumactiviteiten moesten worden afgelast. Dat dreunt nog steeds na, maar wat in het vat zit verzuurt niet, vinden ze in Scharnegoutum. Positief is weer dat de voetbalclub groeit qua ledental en sportief in de lift zit. Een sfeerimpressie van een trotse derdeklasser waar voetbalplezier voorop staat en waar het ook hard werken is voor het bestuur en de vrijwilligers om de club draaiende te houden.

Het is een grijze zaterdag in november. Voetbalclub Scharnegoutum’70 ademt de sfeer die zo kenmerkend is voor deze tijd van het jaar op de voetbalvelden. Vochtig weer en vallende bladeren die het sportveld voor de voetballers zwaar maken. Publiek langs de lijn ineengedoken in de winterjas en een ‘smûke’ kantine met de geur van koffie, bier, frituur en de gehaktbal met mayo. De hele dag zijn beide velden bezet op sportpark De Kromme Tille, de thuishaven van v.v. Scharnegoutum’70.

In de vroege middag spelen de dames op het hoofdveld, het tweede is in actie op het bijveld en het eerste elftal speelt later op de middag ook thuis. SVM uit Marknesse is de tegenstander.

“SVM, dat wordt een

voor ons”, denkt voorzitter Klaas Sinnema. Hij pakt het programmaboekje van die middag los er bij en wijst naar de stand. “De prestaties van het eerste blijven nog enigszins achter bij de verwachtingen”, zegt hij. “Maar kijk, het staat allemaal heel dicht bij elkaar. Als we winnen, maken we een mooi sprongetje op de ranglijst en waarom zou dat niet kunnen”.

Scharnegoutum’70 voetbalt alweer een aantal jaren in de derde klasse en volgens de voorzit ter is dat een mooi niveau voor de club. De 3e klasse A is ook een mooie competitie met veel teams uit de regio en derby’s tegen bijvoor beeld SDS, Nijland en Heeg. “Onze doelstelling

MOOI NIVEAU

lastige pot

DE VOETBALCLUB

GROEIT UIT ZIJN JASJE

De vereniging telt momenteel 283 leden en heeft vijftien teams, waarvan vier seniorenteams, een veteranen- en een damesteam. “En in alle jeugdcategorieën hebben we teams vertegenwoordigd“, vertelt de voorzitter trots. Sportpark De Kromme Tille delen de voetballers met de kaatsers uit het dorp, maar de voetbalclub begint uit zijn jasje te groeien. Sinnema: “We hebben twee velden en een trainingsveld. Daarnaast zijn er maar vier kleedboxen en ons parkeerterrein is eigenlijk veel te klein. Het is elke zaterdag weer passen en meten.” Met een schuin oog kijken ze bij Scharnegoutum naar andere voetbalclubs in de omgeving die wel over een vernieuwde en moderne accommodatie beschikken. Die slag zouden ze in de nabije toekomst bij v.v. Scharnegoutum’70 ook heel graag willen maken.

De meeste leden komen uit Scharnegoutum zelf en uit de omliggende dorpen, zoals Bozum en de Lege Geaen. Daarnaast ligt de

afstand van Scharnegoutum en ook daar profiteert de voetbalclub van. De voorzitter vindt het wel belangrijk dat de leden binding met de club hebben. “Wij zijn en blijven een dorpsclub en die identiteit willen we behouden. Van nieuwe leden verwachten we dan ook dat ze zich inzetten voor de club door bijvoorbeeld mee te helpen bij het oud papier en als barvrijwilliger.”

PIRAMIDESTELSEL

“De competitie is dit jaar anders dan voorgaande jaren”, vertelt Klaas Sinnema. De KNVB wil in twee seizoenen het zogenaamde piramidestelsel weer herstellen. Veel zondagclubs hebben de overstap naar het zaterdagvoetbal gemaakt en daardoor is er scheefgroei ontstaan. Concreet betekent dit voor de 3e klasse A dat drie clubs, de nummers 12 tot en met 14, rechtstreeks degraderen. De nummers 9 tot en met 11 gaan nacompetitie spelen voor handhaving. Daar wil v.v. Scharnegoutum’70 niet bij zitten en dus is een plek bij de eerste acht nodig.

IS ELKE ZATERDAG WEER PASSEN EN

Scharnegoutum’70. De trainer vindt dat de selectie kwaliteit genoeg heeft om zich in het ’linker rijtje’ te spelen. Vorig seizoen eindigde Scharnegoutum’70 keurig zevende en dat behoort ook nu tot de mogelijkheden. “We zijn daarnaast bezig onze spelopvatting te wijzigen van een verdedigend naar een meer aanvallend concept. Dat heeft ook tijd nodig”, zegt hij. Met de promotie/degradatieregeling van dit en volgend seizoen is de competitie extra spannend geworden. Wie houdt het hoofd koel? De trainer vindt het in ieder geval een mooie uitdaging.

WERK AAN DE WINKEL

Momenteel verkeren de Scharnegoutumers in de gevarenzone, maar volgens hoofdtrainer Jan van Dijk is er geen reden voor zorg. De competitie is nog lang en zoals eerder gezegd staat het allemaal dicht bij elkaar. Voor Van Dijk is het zijn eerste seizoen bij

De voorspelling van voorzitter Klaas Sinnema komt helaas uit deze middag. De wedstrijd tegen SVM is een lastige pot voor Scharnegoutum’70. Na een 2-2 ruststand, trekt de club uit Marknesse de wedstrijd vervolgens naar zich toe en wint uiteindelijk met 2-3. Kansloos zijn de Scharnegoutumers niet, toch staan ze met lege handen. Er is werk aan de winkel aan De Kromme Tille, gelukkig is de competitie is nog lang.

Sneker wijk Harinxmaland op steenworp

“HET

METEN”

PINO MACCIS BIJNA 40 JAAR BADMINTONCOACH

IN IJLST

“IK BEN SUPERTROTS OP DE JEUGD”

Voor de deur van de sporthal M.F.C. de Utherne treffen we Pino Maccis: blauw wit trainingspak, bruine kraalogen en een charmante Italiaanse tongval. Pino gaat ons voor naar de jongenskleedkamer, zij zijn op dit moment bezig met de gymnastiekles van de basisschool en dus kunnen we ongestoord met Pino spreken. “In 1966 kwam ik vanaf Sardinië naar Nederland”, vertelt hij. “Gewoon voor de lol, ik kreeg een baan als kok in Enschede. In die stad ging ik met een paar vrienden naar een nachtclub. Daar trad een Italiaanse band op, waar de vader van Marco BorsatoRoberto - in speelde. We kwamen met hen in contact en hoorden dat zij in de Sneekweek in De Lichtboei zouden optreden. Tijdens dit optreden in Sneek trof ik een heel leuk meisje, mijn huidige vrouw. De baas van De Lichtboei wees ons erop dat ze bij Nooitgedagt in IJlst werknemers zochten. Dus vertrok ik naar Sneek, waar ik bij een tante van mijn vrouw ging inwonen.”

BEWEGEN ALS EEN ZUIDERLING

Pino werkte dertien jaar als productiecontroleur bij Nooitgedagt. Totdat hij in de katholieke kerk in Sneek hoorde dat de Sint Jozef Mavo een conciërge zocht. “Ik kreeg die baan”, zegt Pino enthousiast. “En het was een ontzettend leuke baan. Later fuseerde de Sint Jozef Mavo met de RSG en werkte ik dus op een echt grote school. Maar zowel de leerlingen als het personeel, iedereen had veel respect voor elkaar.” In 1972 trouwden Pino en zijn vrouw en konden ze een huisje in IJlst betrekken, alwaar een nieuwe badmintonclub werd opgericht. “Ik werd daar lid en velen met mij”, aldus Pino. “Het was altijd erg gezellig, er werd lesgegeven door een Indonesische man in een klein zaaltje, ik vond de lessen geweldig. Badminton is een heel snelle sport, je loopt veel en er komt de nodige tactiek bij kijken. De trainer was helaas slechtziend en toen vroeg het bestuur mij of ik het wilde proberen. En ik heb ‘ja’ gezegd. Ik ben klein en beweeg als een echte zuiderling: veel. Ik had weliswaar geen trainersopleiding, maar ik heb mijn dochter ook het badmintonnen geleerd. Zij speelde een tijd in de landelijke competitie.”

MOEILIJKE LOOPTECHNIEK

Vol overgave stortte Pino zich in het trainersavontuur, er werd een nieuwe sporthal gebouwd en anno 2022 kan hij niet anders concluderen dan dat BC IJlst er goed voor staat.

“We hebben in totaal nu 55 leden”, legt hij uit. “We spelen alleen nog recreatief, in het verleden hebben we wel meegedaan in de competitie. De donderdagavonden train ik de jeugd van 19.00 uur tot 20.00 uur, de volwassenen hebben van 20.00 uur tot 20.30 uur les. Ik laat alle spelers eerst warmlopen, dat is bij elke sport belangrijk. Daarna trainen we de looptechniek, dit is best moeilijk. Belangrijk hierbij is dat je altijd je linkervoet voorzet en niet je rechtervoet, dan zet je jezelf namelijk ‘op slot’. Ook besteed ik veel aandacht aan de slagen. Het badminton kent de ‘lob’, de lob is een verdedigende, harde badmintonslag vanuit het voorveld, waarbij de shuttle met een grote boog naar het achterveld van de tegenstander wordt geslagen. Daarnaast is er de ‘dropshot’: dit is een slag vanuit het achterveld waarbij de shuttle kort achter het net van de tegenstander valt. Het is dus absoluut geen makkelijke sport, daar verkijkt men zich weleens op. Maar als ik zie hoe goed de kinderen het oppakken, ik ben echt supertrots op de jeugd. Voor de leden op leeftijd vind ik het belangrijk dat ze plezier hebben in het bewegen en de shuttle gewoon terugslaan. Daar doe ik bij deze groep niet te moeilijk over.”

ITALIAANSE SMAAK

Naast zijn badmintontrainingen is Pino ook veel in beweging. Hij tennist, fietst met zijn vrouw en wandelt de wereld nog uit. “Ik ben suikerpatiënt en moet veel verbranden”, licht hij toe. “Sinds ik met pensioen ben, kook ik elke dag voor mijn vrouw.” Lacht: “Hollandse gerechten maar met een Italiaanse smaak. Pasgeleden zei de voorzitter van de BC IJlst nog tegen mij: ‘Zo’n hoge leeftijd en dan nog zo actief.’ Dat was natuurlijk een heel mooi compliment. Zolang ik nog fit ben blijf ik rustig doortrainen. Ik heb er nog altijd veel plezier in en kan niet gemakkelijk stilzitten. Nee, voorlopig zijn ze nog niet van mij af.”

Giuseppe (Pino) Maccis uit IJlst wordt eerste kerstdag 80 jaar. De nog altijd fitte badmintontrainer van BC IJlst heeft er dan bijna 40 jaar van coachen opzitten. Zowel de jeugd als de volwassen leden lopen weg met de Sardijn, die voor de liefde naar Friesland kwam. GrootSneek onderwierp hem aan een kleedkamergesprek. “Bij badminton moet je veel onthouden in je hoofd.”

voorkom je kalkaanslag en geniet je van gefilterd

WZS BESTAAT NEGENTIG JAAR

ROOMSE TEGENHANGER VAN DE BESTAANDE SNEKER VOETBALVERENIGINGEN

Vijftien december 1932 was een gedenkwaardige datum voor de rooms katholieke gemeenschap in Sneek; de oprichtingsdatum van een eigen ‘roomse’ voetbalvereniging, Wit Zwart Sneek (WZS). Twintig jaar eerder was daartoe al eens een poging gedaan, maar dat initiatief ging uit als de spreekwoordelijke nachtkaars. Vandaar dat er tijdens de oprichtingsvergadering een gezonde twijfel bestond over de haalbaarheid, maar die werd door de initiatiefnemers de kop ingedrukt met de uitspraak: het is de wens der bisschoppen’. En zo geschiedde.

WZS moest de tegenhanger worden van, zoals Henk van der Veer het 75 jaar later in zijn jubileumvers zo treffend verwoordde, ‘de finen fan ONS, de Sneek-lutten, de Black Boys-arbeiders, de LSC-kakkers en later de kampers van WPB. Er werd gekozen voor, weinig verrassend gezien de naam, witte shirts en zwarte broek. Een pragmatische keuze, want iedere sporter had wel een wit shirt en een zwarte broek, was de gedachtegang van de oprichters. Topvoetbal was niet het eerste doel binnen WZS, waar vooral het sociale aspect een belangrijke rol speelde en er ook veel aandacht was voor de jeugd. Want binnen vijf jaar na de oprichting had WZS een jeugdafdeling gerealiseerd, wat voor het ledental een meer dan positieve impuls betekende.

TOONAANGEVEND

OP VELE VLAKKEN

De productieve rooms-katholieke gezinnen, zoals de Altenburgs, de Teppema’s, de Silviussen en de Poieszen om er een paar te noemen, waarover in Sneek werd gefluisterd dat ze ‘aandelen in de Paus’ zouden hebben, zorgden voor voldoende aanwas. Eind zestiger jaren kwam er een einde aan het Roomse monopolie en werd Wit

Zwart Sneek een 'open' vereniging. Bovendien een vereniging die op veel vlakken toonaangevend werd in het noorden.

Zo was het begin jaren zeventig de eerste voetbalvereniging die een vrouwenafdeling op poten zette, tien jaar later uit eigen middelen een sporthal realiseerde, familiedagen organiseerde en voor de jeugd: Olympische Dagen, kabouterdagen en voetbalkampen in Appelscha en omstreken. De junioren en pupillen liepen er altijd piekfijn gekleed bij dankzij het kledingfonds met Harry Diekstra als drijvende kracht. De keerzijde van de medaille was dat bovenstaande activiteiten en zware wissel trokken op de vele vrijwilligers, voor menigeen een te zware wissel.

FUSIE NAM VIJF JAAR

IN BESLAG

Rond de eeuwwisseling werd duidelijk dat met de huidige bezetting samenwerking noodzakelijk was om een bloeiende toekomst te garanderen. Daarbij werd niet over een jaar ijs gegaan. Vijf jaar lang werd er door de fusiecommissies van WZS en fusiepartner vv Sneek over eieren gelopen, zo voorzichtig als de egeltjes seks bedrijven, om verstokte WZS’ers te garanderen dat ‘hun’ club, ook na de fusie niet zou ophouden te bestaan. Op 15 december 2007 vierde WZS op indrukwekkende wijze haar 75-jarig bestaan, om op 1 juli 2008 te versmelten met vv Sneek, de nieuwe naam werd VV Sneek Wit Zwart.

WZS-VLAMMETJE

BRANDEND HOUDEN

Tijdens Het Slotfeest al werd door het vijftien mensen sterke organisatiecomité besloten om het ‘WZS-vlammetje’ brandend te houden. “Tenslotte raak je dat witzwart-gevoel nooit kwijt,” vertelt Nico Altenburg. Hij was lid van dat genoemde ‘slotfeest-comité’, is daarnaast speler geweest in het eerste van WZS, Hubert Sneek en de beloften van sc Heerenveen en is een organisatorische veelvraat. Samen met hem keken we terug, waarbij voldoende anekdotes boven tafel kwamen om een boek te vullen. Dat gaan we dus niet doen vanwege het simpele feit dat dat werk ons eerder al uit handen is genomen in de vorm van een jubileumboek in 1982 door Peter van der Meeren en Louis Westhof, ter gelegenheid van het 50-jarige bestaan, met de titel ‘Van de wens der bisschoppen tot het zien van

Abraham’. En in 2007 legde Peter van der Meeren de rijke historie van WZS vast in het herinneringsboek "En over honderd jaar......". Bronnen waarvan we, samen met het gesprek met Nico Altenburg, dankbaar gebruik hebben gemaakt voor dit artikel.

Op 17 december wordt in de voormalige WZS-sporthal dat brandende vlammetje van extra zuurstof voorzien in de vorm van de viering van het 90-jarige jubileum van het WZS-gevoel. “Het nieuws was nog niet bekend of het regende e-mailtjes”, reageert Altenburg breed lachend. Op het moment van schrijven staat de teller al op 170 aanmeldingen. “Over het programma wil ik niet al te veel kwijt, behalve dat het een échte ludieke WZS-avond gaat worden; insiders weten dan meteen waar ik het over heb.”

En over honderd jaar….? Wie weet.”

TER NAGEDACHTENIS AAN EEN SCHAATSMARATHONVADER

REIN ZWART MEMORIAL

Als Thialf op 7 januari 2023 nog bestaat, dan wordt daar op het ijs een marathon geschaatst. Dat gebeurde altijd wel, maar die marathon krijgt nu een nieuwe naam: de ‘Rein Zwart Memorial’. Ter nagedachtenis aan de man die april dit jaar op 85-jarige leeftijd is overleden: Rein Zwart uit Heerenveen. Hij bracht indertijd het marathonschaatsen tot leven. En hield het in stand. Niet alleen op de Thialfbaan, maar ook op andere plaatsen en op het natuurijs

Rein Zwart was sinds 1964 voorzitter en bestuurslid van de wielervereniging Olympia uit Heerenveen en zou dat 25 jaar blijven. In die functie organiseerde hij alles: van kleine wielerkoersen rond de kerk tot aan de indrukwekkende amateurronde van Zuid-Friesland. Toen eind zeventiger jaren de schaatsers marathonwedstrijden gingen rijden, werd Rein Zwart gevraagd om dat allemaal te regelen. Hij creëerde vanuit het niets ook daar een goed jurykorps, net als bij het wielrennen. Met vaak dezelfde mensen, die hij volledig kon vertrouwen. En toen die schaatsers ook nog op skeelers wedstrijden wilden rijden, was Rein Zwart de eerste, die een telefoontje kreeg. “Ik kom”, zei hij dan. Hij was er altijd. En de sporters vertrouwden op hen.

ORGANISEREN

Wolter Zwart is de 75-jarige broer van Rein. De beide broers komen oorspronkelijk uit Nieuweburg, het dorpje net ten noorden van Heerenveen. Daar korfbalden ze bij S.I.M., maar de individuele sporten spraken hen meer aan. En Wolter deed eigenlijk precies hetzelfde als oudere broer Rein: organiseren. Dat betekende alles rond een wielerwedstrijd of schaatsmarathon regelen, tot aan het ophalen van prijsjes uit de winkel voor de premiesprints van de rijders.

Maar ook het jureren of scheidstrechter spelen, wat ze beiden ook deden. Of binnen en met de sportbonden samenwerken met iedereen, om alles tot een goed geheel te smeden. De inhoud van het woord organisatie is alleen voor dergelijke mensen te begrijpen.

MINDER PUBLIEK

“Ik siet earst wat mear yn it hurdfytsen, mar der wiene by de reedridersmarathons ek minsken nedich”, zegt Wolter Zwart en hij gaat recht op z’n stoel zitten. Wolter kan uren vertellen over het schaatsmarathoncircus. Die marathons waren vroeger namelijk altijd heel spannend. Soms waren er allemaal uitlooppogingen die lukten. Hard werken voor de jury’s. Zwart verhaalt van de tijd van Jeen van den Berg en Bennie van der Weide, van die van Jan Eise Kromkamp, Yep Kramer en Piet Kleine, en dan naar de tijd van nu.

Er is tegenwoordig wat minder publiek. Misschien door gebrek aan natuurijsklassiekers, maar ook doordat het lijkt alsof er geen spanning is als dat veelkleurige marathonlint langs vliegt. Maar dat zo’n honderd rijders de honderdvijftig rondjes allemaal even hard uitrijden geeft wel aan hoe de kwaliteit vooruit is gegaan. En dat verdient meer publiek dan dat er nu is. Waarbij Thialf altijd nog duizenden meer heeft dan er elders zijn. Want er is horeca en de gesponsorde ploegen willen ook weleens relaties kunnen ontvangen.

Wijlen Rein Zwart (foto Kyra Zwart)

TIKKEN UITDELEN

De huidige marathoncommissie heeft overigens geen moeite om zonder Rein Zwart een marathon te organiseren. De KNSB heeft alles immers in digitale handen. Ook de jury’s worden jaarlijks uitgebreid. Dat moet ook, want de dicht opeen rijdende massa deelt onderweg tegenwoordig weleens een paar tikken uit. “Foarhinne rôp ik tsjin bygelyks René Ruitenberg: ‘

Niet weer, hè!’, en dan sei hy by it folgjende rûntsje: ‘Oké meneer Zwart’. Sa dienen wý dat.” Dat huidige marathonpeloton weet heel goed wie Rein Zwart was en wat hij allemaal vooral voor hén deed. Dus vechten ze op zaterdag 7 januari hopelijk sportief heel hard om die allereerste Rein Zwart Memorial bokaal te winnen.

VIER ‘KOERSEN’ OP ZATERDAG 7

JANUARI 2023

De Rein Zwart Memorial die wordt geschaatst op zaterdag 7 januari 2023 is er eentje uit het KNSB marathonklassement. Met een extra dimensie, want om half vijf ‘s middags is er het NK masters (vertaald: het nationaal marathonkampioenschap voor veteranen). Om zeven uur is dan de topdivisie dames en om kwart over acht start de topdivisie mannen, waarna de mannenbeloften de avond afsluiten. Vier ‘koersen’ om in de terminologie van Rein Zwart te blijven.

Voor aanvang van de wedstrijd van de dames en die van de heren zal speaker Andries Nieuwenhuis stilstaan bij de mens Rein Zwart. Er zijn twee speciale bekers voor de dames en heren in het leven geroepen die de naam Rein Zwart bokaal zullen dragen. Die worden na de wedstrijden uitgereikt. Ook aan het dit jaar overlijden van jurylid Egbert laGro zal aandacht worden besteed.

“FOARHINNE RÔP IK TSJIN BYGELYKS RENÉ RUITENBERG: ‘NIET WEER, HÈ!’, EN DAN SEI HY BY IT FOLGJENDE RÛNTSJE: ‘OKÉ, MENEER ZWART’. SA DIENEN WÝ DAT.”

Wij hebben in oktober 2022 ons 10+1 jarig jubileum mogen beleven. Een mooie mijlpaal wat wij samen met ons team uitbundig gevierd hebben. Op zo’n dag ervaar je des te meer de betrokkenheid van het team en dat wij met z’n allen trots zijn op datgene wat wij hebben bereikt.

DDe eerste GROOT-uitgave verscheen in oktober 2013. Dat was in die tijd al opmerkelijk omdat uitgevers van huis-aan-huisbladen het al lastig hadden en er meer een terugtrekkende beweging was. Er werd bezuinigd op de redactie waardoor er nog maar weinig verhalen verteld werden. Dit werd gemist.

Om de betrokkenheid van de inwoners met de regio te vergroten werd er gekozen om achtergrondverhalen over mensen en of ontwikkelingen uit de regio te brengen in een mooi maandblad dat leest als een magazine. Nieuws hoef je niet meer op print te brengen want zodra het nieuws gedrukt wordt is het al achterhaald. Vandaar de keuze om het nieuws online te publiceren via de nieuwssites. De berichten worden doorgeplaatst op Facebook en Twitter en daarmee was het fundament gelegd.

AFGELOPEN JAREN

Van meet af aan was de formule een succes. Wij krijgen wekelijks vele reacties en regelmatig een bos bloemen of lekkernij omdat de geïnterviewde zo blij is met de publicatie. Iemand die ons blad had gelezen mailde ons: “Door het lezen van jullie blad ervaar ik in wat voor mooie regio ik woon met mooie mensen om mij heen.” Dit geeft het hele team dan weer een boost om door te gaan want het is niet altijd zo makkelijk als het lijkt.

Ons verdienmodel is gebaseerd op strategische partners (publieke organisaties) en adverteerders die zich met name richten op de consumentenmarkt. Wij helpen bedrijven, instellingen en/of maatschappelijke organisaties hun doelgroep te bereiken. Dit kan zowel in print als online. Dus wanneer jij je naamsbekendheid wilt vergroten, een actie of activiteit wil promoten, vacatures onder de aandacht wilt brengen of wanneer jij je verhaal wil vertellen, dan hebben wij hier diverse mogelijkheden voor.

In deze markt zijn er vele nieuwelingen bijgekomen. Denk hierbij aan Instagram, Snapchat, LinkedIn, YouTube en TikTok. Ondanks dat onze bladen en nieuwssites goed gelezen worden, is er een steeds grotere groep die zich online oriënteert via social media. Om onze lezers, gebruikers en klanten zo goed mogelijk van dienst te zijn, hebben wij een Instagram, YouTube en Linkedin kanaal toegevoegd om de doelgroep te bereiken.

In 2020 zijn wij gestart om ook meer video’s te maken die de regio dichterbij de inwoners en/of bezoekers van de regio brengt. De eerste serie, genaamd ‘Dorp uitgelicht’, hebben wij gemaakt in combinatie met een artikel in ons maandblad. De afgelopen jaren hebben wij wel geleerd dat dit een vak apart is en dat hier veel in geïnvesteerd moet worden om het goed te doen.

UITDAGINGEN

Onze missie is om de betrokkenheid van de inwoners en de bezoekers met onze regio te vergroten! Met als doel inwoners te laten ervaren in wat voor mooie streek ze wonen en ze zich meer verbonden voelen met de regio.

- Dit doen wij door een GRATIS maandblad huis-aan-huis te bezorgen.

- Dagelijks gratis nieuws te brengen via onze lokale nieuwssites, Twitter en Facebook.

- Dagelijks gratis videoreportages te brengen via onze nieuwssites en YouTube.

- Onszelf en onze producten te promoten via LinkedIn en Instagram.

• Dit betekent dat wij trouwe bezorgers nodig hebben die door weer en wind het maandblad willen bezorgen.

• Lezers nodig hebben die laten weten wanneer ze het maandblad niet hebben ontvangen

• Ambassadeurs nodig hebben die ons voorzien van redactietips en/of andere ideeën

• Financiële middelen nodig hebben om de producten blijvend te ontwikkelen en om alle prijsstijgingen te kunnen weerstaan.

En aan de andere kant willen wij onszelf ook niet uit de markt prijzen want vele bedrijven hebben te maken met allerlei prijsstijgingen waardoor ze kritisch moeten kijken naar de uitgaven die ze doen.

PLANNEN

• De formule nog sterker inzetten. Een maandblad dat leest als een magazine waardoor het nog makkelijker te lezen is. Sinds kort al met een eigen inhoudsopgave waardoor artikelen makkelijker te vinden zijn. Vanaf januari voeren wij het magazinegevoel nog verder door.

• Om de inhoud goed aan te laten sluiten bij datgene wat er in de regio leeft gaan wij meer met thema’s werken die op dat moment actueel zijn.

• Nieuwssite met nog meer eigen nieuws. Dit kan mogelijk gemaakt worden door de samenwerking op te zoeken met diverse partijen.

• YouTube kanaal met videoproducties en podcasts met en over lokale mensen en/of ontwikkelingen om zo de aansluiting te houden met de jongere doelgroep.

SAMEN MAKEN WIJ DE REGIO

Of wij nu vrijwilliger, werknemer of ondernemer zijn, iedereen doet wel iets om bij te dragen aan de regio. Laten wij TROTS zijn op onze regio waarbij wij omzien naar onze naasten.

Hele fijne feestdagen! Team Ying Media

OP JONGE LEEFTIJD AL GELD VERDIENEN ALS BEZORGER

Wie is er niet ooit begonnen als krantenbezorger? Het bezorgen van huis-aan-huiskranten en/of folders is vaak het eerste bijbaantje voor scholieren in de leeftijd van 13, 14, 15 jaar. Je mag al bezorgen vanaf 13 jaar, maar ook veel senioren vinden dit een leuke bijbaan. Het is volgens onze bezorgers het ideale bijbaantje, omdat het zo goed te combineren is met school, sport en hobby’s.

Wij zoeken altijd een wijk bij jou in de buurt. Zo ken je de buurt al en hoef je niet ver te fietsen. Voor de GROOT-bladen heb je een paar dagen de tijd om ze te bezorgen. Wij brengen de bladen op woensdag naar je toe en de GROOT-bladen moeten voor het weekend zijn bezorgd.

De vergoeding die bezorgers van FRL ontvangen, verschilt per wijk. Bij de aanstelling hoor je wat je gaat verdienen. Maar dat je hiermee voor leuke dingen kunt sparen is zeker! Kranten bezorgen is een leuke manier om iets bij te verdienen voor mensen van alle leeftijden. Het is ook nog gezond; door wekelijks een paar uurtjes te lopen of te fietsen blijf je fit. Omdat je in je eigen buurt werkt, kom je vast wel eens bekenden tegen. Ook goed voor de sociale contacten dus! Wil jij ook bezorger worden?Vul dan het aanmeldformulier in via www.bezorgers.frl. Het verplicht je tot niks. Zodra er een wijk in jouw buurt beschikbaar is, nemen we contact met je op.

MARIANNE BOUWMAN

YNTE DRAGT

YING MELLEMA

JEANNET HOFMAN

GIANNA POSTERARO

RICHARD DE JONGE

HENK DE VRIES

LAURA KEIZER

WIM WALDA

EELKE LOK

AMANDA DE VRIES

RIEMIE VAN DIJK

HENK VAN DER VEER

SONJA HARKEMA

FRANS VAN DAM

HENJO VAN DER KLOK

Niet op de foto; Douwe Bijlsma, Gea de Jong-Oud, Johan Brouwer, Lotte van der Meij, Geart Jorritsma, Mieke Alferink, Dennis Stoelwinder, Joeri van Leeuwen, Hannah Zandbergen, Annemarie Overbeek, Janita Baron, Jelly Mellema, Alie Rusch, Mustafa Gumussu, Rinske Elsinga en Bente Vallinga

PUZZELPAGINA NR. 12

Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 12-2022 - tot uiterlijk 19 januari 2023. Wij wensen u veel puzzel plezier!

Winnaar puzzel grootsneek 11-2022

R. Schaafsma v.d. Schaaf uit Sneek heeft de waardebon van € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek.

J. Talsma uit Sneek heeft de waardebon voor een dinerbon twv € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij De Walrus in Sneek. OPLOSSING EDITIE 11-2022: ZWEEDSE PUZZEL: SCHEMERLICHT

COLOFON

GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.

Oplage: 28.000 exemplaren.