GrootBolsward-IJsselmeerkust 7-2021

MAANDBLAD

07-2021

bolsward-ijsselmeerkust

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

3e JAARGANG • NR. 29

PRIJZEN WINNENDE ECUADORIAANSE FOTOGRAAF UIT KOUDUM

CRIS TOALA OLIVARES

“Ik neem het risico. Alles voor de perfecte foto!”

Benieuwd DESIRE

hoe wij u deze dagen kunnen adviseren?

Boxspring

Vanaf

1.699,-

Bel ons op: 0515-575580 of 06 57€ 57 95 94 (Afm: 140x200cm) Of mail naar:info@smukslaapcomfort.nl

‘Sliepe ‘Sliepe isús ús is wurk!’ wurk!’

2

NUMMER 07 • 2021

GROTE BELANGSTELLING VOOR EERSTE WEDSTRIJD OP SPEEDWAY BLAUWHUIS BLAUWHUIS - Op zondag 4 juli gaan de races op Speedway Blauwhuis weer van start. Na meer dan anderhalf jaar van doodse stilte op het circuit barst het geweld weer los. Binnen twee uren zat de inschrijving voor de 180 deelnemers zo goed als vol.

Keatsmienskip Een zucht van verlichting ging door de noordelijke hoek van het lezersgebied van deze krant toen de mededeling kwam dat er weer gekaatst kan worden. Die zucht was zo verschrikkelijk diep, dat het leek alsof het niet op bezoek kunnen gaan bij pake in het bejaardentehuis; het anderhalf jaar vastbinden van je kinderen aan de computer; het missen van de glimlach van de vrouwelijke collega aan het koffieapparaat; het elke keer huilen als je de gesloten kroeg voorbij liep; het verdomde mondkapje waardoor je zonnebril steeds besloeg; de strenge blik van de verpleegster die twee keer een naald in je bovenarm stak, allemaal lang zo erg niet was dan dat je niet kon kaatsen.

Dat geeft serieus aan hoe belangrijk sport vermengd is met sociale binding in de mienskip. En juist kaatsen is daar in een heleboel dorpen en steden het goede voorbeeld van. Voor deze krant mag ik zo nu en dan op visite in een dorp om eens te horen hoe het daar buiten coronatijd met de leefbaarheid is. En het eerste en laatste wat je hoort gaat over de succesvolle kaatsvereniging.

Die verenigingen zijn vaak ouder dan honderd jaar. En dat is ook hun kracht. Naast dat je de sport vanaf heel jong tot aan bijna honderd jaar oud intens kunt beleven. Maar de historie bepaalt de plaats van het kaatsen in de mienskip. Vergeet niet dat de enige echte oude sporten kaatsen en schaatsen zijn. De adel en heren in de dorpen waren de uitvoerders, die grof betaalden om de plaatselijke jongens en meisjes boven eigen hoogte te laten uitstijgen op keatslân en koartebaan.

Veel leesplezier met GrootBolswardIJsselmeerkust!

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA!

Met 180 deelnemers staat er een bomvol startveld klaar. De coureurs zullen alles op alles zetten om met de grootste prijs naar huis te gaan. De aanvang van de race is om 11.30 uur.

Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie en is een hersenaandoening die begint met steeds meer dingen te vergeten. Daarna gaan de hersenen steeds verder achteruit. In veel plaatsen is een Alzheimer Café, een ontmoetingsplek met maandelijkse bijeenkomsten voor mensen met dementie, hun naasten en andere belangstellenden.

Misschien doen we dat zelf wel niet eens.

EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021

Bij de ingang moeten de bezoekers een vaccinatiebewijs kunnen tonen, waarop staat dat men gevaccineerd is. Een herstelbewijs van corona volstaat ook. Als dit niet het

KOUDUM/STAVOREN - Alzheimer Nederland opent een nieuw Alzheimer Café in Koudum en Stavoren. Wat de ziekte van Alzheimer is, weten de meeste mensen in ieder geval wel ongeveer, maar hoe je met patiënten met Alzheimer moet omgaan, vinden mensen vaak wat lastiger.

Dat zou echter onterecht zijn. Kaatsen is van ús mienskip. De wijze waarop kaatsers en bestuurders daarvan voor binding in diverse dorpen hebben gezorgd is zó anders, dat er niemand op de wereld is die dat ooit zal begrijpen.

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio!

geval is, kan de bezoeker toegang krijgen tot het terrein door het tonen van een negatief testbewijs. Op www.testenvoortoegang.org kan een gratis test aangevraagd worden.

Deze mag maximaal 40 uur oud zijn, voorafgaand aan het evenement. Na deze controle zal de autosportdag als vanouds zijn. De anderhalve meter maatregel en mondkapjesplicht zijn dan niet meer van toepassing.

VRIJWILLIGERS GEZOCHT VOOR ALZHEIMER CAFÉ KOUDUM EN STAVOREN

Als we de komende periode naar de beelden van de Olympische Spelen in Japan kijken, en daar de meest merkwaardige sportuitingen voorbij zien komen, dan zouden we eigenlijk dat kaatsen daar ook wel willen hebben.

Eelke Lok redactie GrootBolswardIJsselmeerkust

De organisatie spreekt van een record; nog nooit eerder zaten de inschrijvingen zo snel vol. Dat komt omdat de Friese Autocross Club (FAC) als een van de eerste autosportclubs in Nederland een wedstrijd organiseert sinds de extra versoepelingen. Dankzij deze versoepelingen kan de FAC wedstrijden te organiseren met publiek. Het aantal bezoekers zal niet gelimiteerd zijn, maar voor het bezoeken van evenementen met meer dan 1500 bezoekers gelden er wel een aantal regels. De tickets moeten vooraf online besteld worden via www.fac-autocross.nl.

De bijeenkomsten in het Alzheimer Café Koudum en Stavoren vinden om de maand in Koudum en Stavoren plaats op dinsdagavond vanaf 19.00 uur. In het Alzheimer Café geeft Alzheimer Nederland met de hulp van vrijwilligers informatie en zorgt voor een aangename, veilige sfeer waar mensen hun ervaringen met elkaar kunnen delen. Tijdens de informele bijeenkomsten is er ook gezelligheid en (soms live) muziek.

Voor het Alzheimer Café Koudum/Stavoren zijn vrijwilligers nodig, namelijk een coördinator, een gespreksleider, een gastvrouw of gastheer, en een vrijwilliger voor de PR en communicatie. Voor alle functies biedt Alzheimer Nederland speciale trainingen. Uiteraard worden alle onkosten vergoed die de vrijwilligers maken. Voor de precieze omschrijving van de werkzaamheden kunt u contact opnemen met Alzheimer Nederland.

DORA BRINKMAN VAN FISK & SA IN KOUDUM MET PENSIOEN KOUDUM – Enkele weken geleden zijn de opnamen al gemaakt en inmiddels is Dora Brinkman ook al weg bij Fisk & Sa in Koudum, maar het filmpje van Omrop Fryslân over het afscheid van Dora was er niet minder leuk om.

Sinds 2010, dus ruim tien jaar, runde Dora Brinkman de viswinkel in de Koudumer Hoofdstraat in de bocht bij de kerk. Vermaard was misschien vooral de speciaal gekruide kibbeling die nergens zo smaakte als bij Dora. Maar zaterdag 29 mei was het toch Dora’s laatste dag in Fisk & Sa. Dat gaf haar een beetje een dubbel gevoel: aan de ene kant was het mooi geweest en heeft ze nu tijd voor haar hobby’s en de tuin in Warns. Maar aan de andere kant ging ze nog steeds met plezier naar haar werk in Koudum. Veertien jaar jong was ze toen ze begon te werken in een cafetaria. En nu ze op haar 66e tegen de pensioengerechtigde leeftijd aan zit, vindt ze het welletjes. Natuurlijk heeft Dora er wel voor gezorgd dat Fisk & Sa een opvolger heeft.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

3

Prachtige plaatjes van, voor en door de regio delen wij graag in ons maandblad! Heb jij een mooi kiekje geschoten in de regio Bolsward-IJsselmeerkust?

Deel ‘m met ons via info@yingmedia.nl. Wie weet zie je jouw foto terug in ons blad!

13.55 Klik! Zomer in Friesland: Kitesurfen bij Workum op 17 juni 2021 om 13.55 uur.

Naam fotograaf: Jelte van der Meer Insta: skydronesloten

HEAMIEL, MAR DAN OARS BOLSWARD - Afgelopen week vond ‘Heamiel, mar dan Oars’ plaats in Bolsward. Door de coronabeperkingen geen traditioneel Heamiel programma, maar een aangepast programma met leuke activiteiten voor de jeugd, waaronder een viswedstrijd.

Woensdagavond vond de Heamiel Jeugd Viswedstrijd Dierenspeciaalzaak Discus A.P. van der Feer plaats.

GROEP 8 UIT WITMARSUM

ZWAAIT UIT IN ‘HOI!’

Er deden meer dan twintig kinderen mee met deze wedstrijd. De grootste vis (49 centimeter) werd gevangen door Jiri Heppener. Maar helaas voor Jiri ging het bij deze wedstrijd om degene die de meeste centimeters in totaal had gevangen. Winnaars werden daarom Noah Verbree (1e prijs, met 124 centimeter vis), Tymo Falkena (2e, met 78 centimeter) en Ezra de Rouwe (3e, met 72 centimeter). De viswedstrijd werd geleid door het Heamiel comite en Dsz Discus A.P. van der Feer, met als juryleden Jaap Nauta en Jurjen de Boer.

VIDEO EN FOTO’S MAKEN WANDELING ST. ODULPHUSPAD AANTREKKELIJKER

WITMARSUM - Nog een paar weken en dan breekt voor velen de zomervakantie aan. Ook het digitaal treffen van ‘Hoi!’ in Witmarsum gaat er even tussenuit.

Na de zomer is ‘Hoi!’ weer terug in een ‘nieuw jasje’.

Afgelopen winter was het door de coronamaatregelen stil in Witmarsum. Er was weinig ontmoeting en het was ook een ’apart’ schooljaar voor de kinderen. Geen school, maar thuis onderwijs aan de keukentafel en geen dagelijks treffen met klasgenootjes. In januari startte daarom een ‘Hoi!’, een digitale ontmoetingsplek voor het dorp. Witmarsumers waarderen de filmpjes, er wordt veel over gesproken en de teller van het aantal views is al boven de 5.000. In juni werd ‘Hoi!5’ gemaakt. “Het is weer een superleuke aflevering geworden voor en door jong en oud. Een mooie afsluiter voor de zomer”, volgens Anja Feenstra. “’Hoi!’ brengt een bezoek aan de leerlingen van groep 8 uit Witmarsum. Na de zomer stroomt groep 8 naar het voorgezet onderwijs in Bolsward, Harlingen en Sneek. Best spannend! ‘Hoi!’ spreekt groep 8 over hun nieuwe school en de toekomst.”

BESTUUR CULTUREEL PODIUM MAKKUM WEER VOLLEDIG MAKKUM - Het is Cultureel Podium Makkum gelukt om drie nieuwe enthousiaste bestuursleden te vinden met ingang van het nieuwe seizoen. Froukje Zijlstra zegt daar erg blij mee te zijn. Tijdens de ledenvergadering in september zullen zij toetreden.

“Momenteel zetten wij met het huidige bestuur de laatste puntjes van ons aankomende programma op de i. Het belooft een mooi seizoen te worden en we denken dat er voor elk wat wils tussen zit. In augustus zal de flyer in de brievenbus worden gestoken en dan zal het programma en de mogelijkheid tot opgave ook op onze website te vinden zijn”, zo meldt Froukje namens het huidige bestuur.

BOLSWARD – Video en foto’s om het wandelen langs het St. Odulphuspad populairder te maken, met als doel het pelgrimeren in Friesland voor wandelaars aantrekkelijk te houden. Vorige week zijn er in Bolsward bij de Broerekerk hiervoor opnames gemaakt. Bij deze opnames waren ook wat jongere modellen wandelaars aanwezig om een breder publiek aan te kunnen spreken.

“Wij hebben ons aangesloten bij een actie van de provincie om pelgrimeren in Friesland onder de aandacht te brengen”, vertelt Harold Visser van de organisatie. “Op deze wijze konden wij van elkaars modellen en attributen gebruik maken! Ons materiaal willen wij gaan gebruiken bij de regionale kranten en omroepen. Maar ook volgend voorjaar bij Ster Cultuur op de nationale omroep.”

WEG MET DIE KILO’S!

Ontspannen afslanken en spieren trainen met succes

Je bent van harte welkom

Maak direct een afspraak

Zij gingen je voor... met veel succes! na 10 x na 10 x

ADVERTENTIEPAGINA Hoe het werkt na 10 x

na 10 x

na 10 x

na 10 x

na 10 x

1 keer per week kom je bij ons voor een behandeling van ongeveer 40 minuten. We sluiten je aan op ons apparaat en jij ligt rustig onder een dekentje, terwijl ons apparaat middels ultrasound vet weghaalt. Tegelijkertijd worden door elektrostimulatie je spieren getraind. De behandeling is 100% veilig en de meeste mensen ervaren het als zeer aangenaam.

SIMPEL, SNEL, SLANK!

Al 6 jaar de succesformule voor afslanken Door heel Nederland zijn er Easyslim.nu studio’s die behandelingen bieden op het gebied van afslanken. In elk van deze vestigingen werken gepassioneerde studiohouders.

‘Veel mensen zijn jaren met hun gewicht bezig. Dan weer zoveel kilo eraf die er vervolgens zo weer bij kwamen. Er was geen dieet of shake of ze hebben het geprobeerd, maar structureel succes brengt het vaak niet. Dan biedt het apparaat de uitkomst. Vaak na 1 behandeling ben je al zichtbaar slanker en gedurende de reeks behandelingen vliegen de kilo’s eraf. Naast de behandelingen met ons apparaat, geven we ook voedingsadviezen. Het concept slaat enorm aan. Het bedrijf is een franchise­ formule met inmiddels meer dan 45 vestigingen door het land.’

* Resultaten ter inzage in de studio

Inmiddels heeft Easyslim.nu duizenden klanten geholpen aan een slanker en strakker lijf. De klanten zijn zowel mannen als vrouwen die vaak al van alles gedaan hebben om af te vallen, maar zonder langdurig resultaat.

Bij Easyslim.nu is er geen sprake van het zogenaamde ‘jojo­effect’. ‘Dit komt doordat ons apparaat de spieren traint, waardoor de vetverbranding, ook in rust, stijgt. Ook wordt middels ultrasound vet uit de cel gehaald, dat op natuurlijke wijze het lichaam verlaat. Dit, in combinatie met een gezond voedingspatroon, geeft zeer snelle en blijvende resultaten. Het is heel mooi om te zien hoe blij we de mensen maken. Zij krijgen meer zelfvertrouwen, wat op alle fronten in hun leven doorwerkt. Mijn bedrijf verandert vele levens op een positieve manier.

En juist dat is het succes, al 6 jaar lang.’

iging Jouw Easyslim.nu vest

Kennismakingsaanbieding

Intake incl. behandeling van van € 89,- voor slechts € 59,Geldig tot 1 augustus 2021

6 redenen om voor Easyslim.nu te kiezen...

1) Verlies direct ca. 15 cm* 2) Vet definitief weg 3) Verstrakking van je huid 4) Spieropbouw 5) Gratis recepten & voedingsschema 6) ...en bovenal lekker & ontspannend

Easyslim.nu Friesland Lemmer | Heerenveen | Sneek | Leeuwarden | Drachten Bel 06 83 85 47 19 Mail friesland@easyslim.nu of boek online www.easyslim.nu

bolsward-ijsselmeerkust Cris Toala Olivares is een prijzen winnende Ecuadoriaanse fotograaf, journalist en verhalenverteller die sinds een jaar of twee in Koudum woont.

Hij heeft, samengevat, een journalistieke, wetenschappelijk én verhalen vertellende kant en kan uren vullen met alles wat hij heeft meegemaakt in de afgelopen jaren. Van oorlogscorrespondentie in Syrië tot samenleven met de inheemse bevolking in de Amazone. Zijn verhalen worden opgepikt door onder meer National Geographic, GEO, Reuters en Associated Press (AP).

Op dit moment werkt Cris volop aan de afronding van twee jarenlange projecten: vulkanen én ‘onze’ Waddenzee.

Beide projecten blijken meer gemeen te hebben dan in eerste instantie gedacht. Wist je dat er zich een dode vulkaan, de zogenaamde Súdwâlfulkaan, op ruim twee kilometer onder het aardoppervlak tussen Harlingen en Vlieland bevindt?

Aart Aarsbergen, hoofdredacteur bij National Geographic, zei over Cris, vrij vertaald: “Hij heeft genoeg afstand van zijn onderwerpen om gefascineerd te zijn, maar is ook zo dichtbij dat hij hen echt begrijpt.”

En precies dat blijkt de grote rode draad in alle verhalen. Cris Toala Olivares investeert in mensen. Hij bouwt een relatie op met locals die hem voorzien van alle kennis die hij nodig heeft.

Daarnaast vertrouwt hij op zijn intuïtie. “Mijn kompas bij alle verhalen, waar ik ook ter wereld ben, bestaat uit mijn intuïtie én de opgedane kennis!” >> TEKST JANITA BARON FOTO’S JELLY MELLEMA, CRIS TOALA OLIVARES EN ALICE WIELINGA

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

CRIS TOALA OLIVARES GEBRUIKT ZIJN INTUÏTIE EN KENNIS ALS KOMPAS

“IK NEEM HET RISICO. ALLES VOOR DE PERFECTE FOTO!”

5

6

bolsward-ijsselmeerkust

CRIS TOALA OLIVARES “IK KAN JE MEENEMEN ROND DE WERELD, ZOVEEL VERHALEN HEB IK TE VERTELLEN!”

H

Het is een uitdaging om een jarenlange internationale carrière uit te leggen in één artikel. Het leven en het werk van Cris Toala Olivares is gecompliceerder dan dat we aan ruimte hebben om te beschrijven. We gaan daarom eerst terug naar 1982, naar het begin van deze fotograaf uit Ecuador.

OP STRAAT IN ECUADOR Cris Toala Olivares wordt geboren in de Polynesische cultuur van zeevaarders en verhalenvertellers. Zijn moeder is Chileense en zijn vader een Equadoriaan.

In deze Zuid-Amerikaanse cultuur is het normaal dat je de naam van je vader én moeder krijgt. Vandaar Toala Olivares.

Die gewoonte levert later, in Nederland, een uitdaging op als hij een dochter krijgt met Alice Wielinga. Het jonge koppel moet kiezen: wordt het Inez Wielinga of Inez Toala Olivares? Er is hier in Nederland geen samenvoeging mogelijk.

Tot verwarring van de familie van Cris.

Als Cris op zijn elfde op straat komt te staan, na het overlijden van zijn vader, leert hij het leven snel kennen. Hij zwerft urenlang alleen over straat totdat zijn buurman hem vraagt wat er aan de hand is. Deze melkboer neemt hem mee, geeft hem onderdak én werk. Een tijd van zware kinderarbeid die belastend is voor het jonge lichaam, volgt. “Het was hard werken. Maar ik was uit dankbaarheid volledig loyaal aan deze man. Ik had eten en werk. Dat was op dat moment genoeg.” Als de moeder van Cris er achter komt, wil ze hem naar haar in Frankrijk laten overkomen. Cris kiest er voor om de situatie zo te laten, hij heeft tijd nodig.

toekomst. Als hij achttien jaar is, trouwt zijn moeder met een Nederlandse man.

Hij krijgt van zijn Nederlandse stiefvader een vliegticket naar Amsterdam. “Dat was een golden ticket voor mij, ik had één kans op een leven hier. Dus ik was zo ‘eager’ om er iets van te maken dat ik mij op een medicijnenstudie wierp.

Docenten begrepen niet hoe het kon dat er zoveel Nederlanders afhaakten en ik niet één fout maakte. Ik hoefde niet te feesten. Ik was gefocust om nieuwe dingen te leren. Ik was zo eager, zo loyaal aan mijn stiefvader, voor deze kans.” Dus blijft Cris hard werken.

NAAR NEDERLAND Door alles wat hij in de daaropvolgende periode meemaakt ontwikkelt zich een sterke drive, een overlevers-instinct, én begint Cris met dromen van een andere

Ondertussen leert hij Nederland beter kennen. Hij krijgt van zijn collega’s in het ziekenhuis een boek over de Nederlandse geschiedenis en ontdekt de kunstwerken

van Rembrandt. “Ik heb een fascinatie voor licht, met mooie scherpte/diepte en contrasten. Dat heb ik altijd al gehad en het werd alleen maar sterker hier in Nederland.” Cris gaat steeds meer zien. Om zich heen in Amsterdam én in de werken van Rembrandt en Turner. En steeds vaker staat hij op met het idee: “Ik wil niet vroeg opstaan om naar het ziekenhuis te gaan, maar om foto’s te maken!”

RECHT OP JE DOEL AF Dit besef groeit gestaag. Dus wordt Cris fotograaf, een echte autodidact. Nog geen week later heeft hij zijn eerste betaalde opdracht binnen. Als hij vervolgens voor een andere betaalde opdracht in Gaza is, redt zijn foto het leven van een kind. En nog geen jaar later heeft hij twee zilveren camera’s te pakken. Fotografie is dé weg voor Cris.

Maar wat is hij nu? Een fotograaf? Een journalist? Een wetenschapper? “Zeg het maar, ik weet het niet!,” klinkt het. “Ik weet wie ik ben en wat ik kan. En ja, ik ga daarbij tot het uiterste. Ik neem het risico. Alles voor de perfecte foto.” Cris is er namelijk heilig van overtuigd dat je lichaam meer aan kan, dan je denkt. Je zet je verstand op nul en gaat gewoon recht op je doel af. Wel beseft hij dat er iets of iemand moet zijn om dat uit je te halen.

Voor zijn vierjarige dochter is hij dat, als ze met het gezin een berg van 5000 meter beklimmen. Natuurlijk wordt ze op een gegeven moment moe. “Ik heb haar gestimuleerd om door te lopen en ze bereikte de top. Geweldig, toch? Ik geef haar geen speelgoed, maar ervaringen!”

RESPECT VOOR VULKANEN Maar je moet volgens Cris niet ‘stom’ zijn. “Ik heb een influencer meegemaakt op de rand van de krater van een vulkaan die selfies aan het maken was. Ik zei tegen hem: ‘Als ik jou was, zou ik respect hebben voor de vulkaan, het kan je dood worden.’ De jongen had een grote mond terug en vervolgens hoor ik later dat hij naar beneden was gevallen en was overleden. Wat kon ik doen? Mensen moeten dit soort dingen zelf ontdekken. Er is een toepasselijke Cubaanse uitspraak: ‘Wie zichzelf wil verliezen, doet het zelf!’”

Voor Cris is het respect voor de natuur heel belangrijk. Hij is er namelijk van overtuigd dat de vulkaan jouw aanwezigheid voelt. Hij zegt tegen de vulkaan: “Ik kom hier om een foto te maken en jouw verhaal te vertellen.” Dit heeft Cris in meer dan één bijzondere situatie gebracht. Met name de bewoners die een vulkaan als buurman/vrouw hebben, intrigeren hem. Hoe ga je om met zo’n buurman? Cris heeft van dichtbij gezien hoe een heel dorp bedolven werd onder lava. De bewoners bleven heel rustig, zochten hoger gelegen grond en warmden zich ’s avonds aan de hitte die van de lava af kwam. En de volgende dag, bij wijze van spreken, begon de wederopbouw weer.

“ALS JE DENKT DAT AVONTUREN GEVAARLIJK ZIJN, PROBEER EENS ROUTINE”

NUMMER 07 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

7

Cris noemt zichzelf een vrije vogel. Hij is al zijn hele leven gefascineerd door de condor. Met een gigantische snelheid vliegt deze grote vogel op flinke hoogte door de Andes. Wellicht is dat de reden dat hij nu zo dol is op het vliegend fotograferen? Hij ziet zichzelf in ieder geval als iemand die altijd moet uitvliegen.

Hij moet reizen, ontdekken en verhalen vertellen. Daar haalt hij zijn energie uit.

En ja, zijn verhaal, zijn passie, nieuwsgierigheid én overlevingsdrang neemt hij overal mee naar toe. Als een Indiana Jones van de 21ste eeuw.

“HET GAAT ALLEMAAL OM HET LICHT; IK KAN DE LUCHT LEZEN” VELE MENSEN ZIJN ‘DISCONNECTED’

“IK GEEF HAAR GEEN SPEELGOED, MAAR ERVARINGEN” INDIANA JONES VAN DE 21STE EEUW

Ondertussen leren diezelfde bewoners hem alles over ‘hun’ vulkaan. Cris leeft weken of zelfs maanden met hen samen.

Vervolgens vertelt hij op wereldniveau hun verhalen. Ook deelt hij zijn kennis en gevonden elementen met wetenschappers.

“Wetenschappers mogen niet naar een actieve vulkaan omdat de verzekeringsmaatschappijen dat niet dekken. Ik ga gewoon! Ik heb respect voor de vulkaan, ik weet wat ik doe. Dus ik noem het niet gevaar opzoeken, maar een gecalculeerd risico nemen. Trouwens, als je denkt dat avonturen gevaarlijk zijn? Probeer eens routine!”

Een ontmoeting met met kunsthandelaar en kunsthistoricus Jan Six en zijn grote collectie Rembrandts zal Cris altijd bijblijven. Van hem leerde hij nog beter kijken en het licht te vinden. “Jan Six zei tegen mij: ‘Ga op zoek naar het licht!’ En dat deed ik.” In die tijd is Cris nog fotojournalist en begint in zijn vrije tijd met een zoektocht naar dat licht in Amsterdam.

Het wordt uiteindelijk zijn eerste grote project: de kanalen van Amsterdam. In die tijd leert hij de lucht lezen en weet hij precies waar hij moet zijn voor het beste licht. Inmiddels zijn we bijna tien jaar verder. “Ik bouw jarenlang aan een groots project. Niemand kan aan deze verhalen ontsnappen. Ze vallen op door de foto’s, omdat schoonheid aantrekt.”

Ondertussen brengt Cris veel kennis mee van al die plaatsen en geeft die óók door aan het grote publiek. Idealiter zouden mensen zelf de verhalen gaan ontdekken, maar Cris weet inmiddels: “Je moet ergens beginnen. Jij ziet de schoonheid van de foto’s, dan lees je de bijschriften.

Vervolgens begin je vragen te stellen. En als je dat doet? Dan beginnen je voeten te bewegen.” Zo simpel is het.

De Waddenzee is sinds 2009 Unesco werelderfgoed. Het gebied is zo’n 9000 vierkante kilometer en strekt van Den Helder via de Nederlandse en Duitse kust naar het Deense Skallingen. “Ik wil de magie van de gehele Waddenzee laten zien. Er is zoveel mooi licht, het is net een theater. Als je met een enthousiaste blik kijkt zie je het. En nee, niet allemaal in één keer. Daarom was het nodig dat ik jarenlang over dit project deed. Dan pas zul je het begrijpen.” Inmiddels heeft Cris er flink wat uren in privévliegtuigjes op zitten. Hij daagt hierbij ook de piloten uit om zo te vliegen dat hij het perfecte plaatje in één keer kan vastleggen. Want photoshoppen, noch anderszins bewerken van foto’s, zal je Cris niet zien doen.

De andere uren zitten in de gesprekken met de bewoners van het Waddenzeegebied. Keer op keer trekt Cris er op uit om deze verhalen te horen en vast te leggen.

“Ik heb zoveel talent en passie ontdekt bij onder andere de Friezen. Het mooie is dat ze het zelf allemaal heel gewoon vinden.

Ze zijn er nuchter onder. Je hebt daarom iemand van buitenaf nodig, ik in dit geval, iemand die ziet hoe bijzonder het allemaal is. Die zegt: ‘Ik zie geen goud, maar diamanten.’ Die verhalen wil ik vertellen!”

En die verhalen? Die hebben wij allemaal nodig. Velen van ons hebben volgens Cris de verbinding met de natuur verbroken en zijn ‘disconnected’. En dat is geen goede weg. “Je moet de connectie met de natuur voelen, de kracht van de aarde.”

Daarbij is nieuwsgierigheid volgens Cris dé sleutel tot het leven.

Expositie in Galerie Lytse Skientme in Koudum Van 12 augustus tot 11 september is het Waddenzeeproject van Cris te zien in Galerie Lytse Skientme in Koudum.

Naast de prachtige waddenfoto’s zijn de schilderijen van Koudumer Jentsje Fekkes te zien en de visobjecten van Rotterdammer Peter Bühler. Cris over de expositie: “Ik vind het belangrijk om juist hier, in mijn nieuwe woonplaats Koudum, mijn werk te laten zien.”

De grutste gemeente fan Nederlân.

WETHOUDER BAUKE DAM

“Iedere ondernemer verdient een prijs na de afgelopen periode” Op de vraag naar de zin en noodzaak van een ondernemersprijs in de gemeente SúdwestFryslân antwoordt wethouder Bauke Dam zonder enige aarzeling: “Eigenlijk vind ik dat iedere ondernemer in onze gemeente deze prijs verdient na de voor velen zware coronaperiode.”

Bauke Dam: “Veel bedrijven hebben in 2020 een beroep gedaan op hun innovatieve vermogen. Met de Ondernemersprijs willen we extra aandacht vragen voor dit belangrijke thema en zetten we graag de meest innovatieve bedrijven in het zonnetje. Door de mooie voorbeelden te laten zien hopen we ook andere ondernemers te inspireren.

Werken is één van de speerpunten van onze gemeente. We hebben een heleboel sterke bedrijven; vaak familiebedrijven met een indrukwekkende geschiedenis, die zorgen voor behoorlijk wat economische activiteit en werkgelegenheid.

Die wil je als gemeente graag faciliteren en versterken.”

Robert van de Leur, voorzitter Ondernemersfederatie Súdwest-Fryslân Robert van de Leur, voorzitter van de Ondernemersfederatie Súdwest-Fryslân, die samen met de gemeente deze verkiezing organiseert, sluit zich daarbij aan.

“Een dergelijke verkiezing kent eigenlijk geen verliezers,” vult hij de wethouder aan. “Toegegeven, er kan er maar één de beste zijn, maar zelfs als je niet wint kun je daar je voordeel mee doen door je te laten inspireren. Je wordt uitgedaagd om je van je beste kant te laten zien tussen al die andere ondernemers die hetzelfde voor ogen hebben. Vergeet niet hoe belangrijk het is voor de teamgeest binnen je bedrijf als je samen met je werknemers met veel enthousiasme die competitie aangaat.

Héél véél succes Vanaf het begin hebben wij het genoegen om betrokken te zijn bij de Ondernemersprijs van Sûdwest-Fryslân. Een prachtige samenwerking met diverse partijen om lokale ondernemers in de spotlights te kunnen zetten. Dit jaar heeft de Ondernemersprijs als thema innovatie. Een thema waar wij als bank zeker niet in achter blijven.

Inspelen op de veranderende behoefte van onze klanten is voor ieder bedrijf een must. ABN AMRO Bank zoekt samenwerkingen met innovatieve bedrijven en innoveert uiteraard ook zelf. Een mooi voorbeeld hiervan is ‘tikkie’, op dit moment één van de meest succesvolle betaalinitiatieven van de bank. Wij hopen dan ook dat de editie van dit jaar zorgt voor veel inschrijvingen van mooie ondernemingen die vernieuwend zijn en daardoor een succesvolle toekomst tegemoet kunnen gaan.

Wethouder Bauke Dam

Die prijs is een erkenning, een bevestiging dat je op het goede spoor zit. Je bent een voorbeeld voor anderen en niet te vergeten, het kan ook commercieel interessant zijn.

Dus tegen de bedrijven die zich nog niet hebben opgegeven heb ik de boodschap ‘Grijp je kans!’ Geef je op want het brengt eigenlijk alleen maar voordelen met zich mee. Of geef een bedrijf op dat wellicht te bescheiden is om zichzelf op te geven. “ Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân De Ondernemersprijs werd in 2019, met als thema ‘sociaal ondernemerschap’, voor de eerste keer uitgereikt en ging naar Meester Nautic. In 2020 is de prijs door de coronapandemie niet uitgereikt. Dit jaar staat de prijs in het teken van ‘innovatief ondernemen’.

Robert van de Leur

Bedrijven kunnen zich tot 1 september aanmelden via het aanmeldformulier op de website van de gemeente Súdwest-Fryslân. Zie voor meer informatie en de link naar de website onderaan deze pagina.

Ik wens, namens de ABN AMRO Bank, de deelnemende ondernemers alvast héél véél succes!

Aljan van Ruiten, ABN AMRO Bank.

Onderneming van het jaar Súdwest-Fryslân 2021 ONDERNEMING VAN HET JAAR

Súdwest-Fryslân 2021 WIJ ZIJN OP ZOEK.... NAAR DE MEEST INNOVATIEVE BEDRIJVEN VAN SÚDWEST-FRYSLÂN! Meld je (of desbetreffend bedrijf) nu aan!

Bedrijven die mee willen dingen in de Ondernemersprijs 2021 kunnen zich tot 1 september aanmelden via het deelnameformulier op de website van de gemeente Súdwest-Fryslân!

Vervolgens maakt de jury van de Ondernemersprijs, bestaande uit experts en ervaren ondernemers, een eerste selectie. Zij nemen contact op met de geselecteerde bedrijven. Afhankelijk van de dan geldende coronamaatregelen wordt er een afspraak gemaakt voor een bezoek.

De jury maakt in oktober bekend welke drie bedrijven genomineerd zijn voor de Ondernemersprijs 2021.

Van de drie genomineerde bedrijven wordt een promotiefilm gemaakt. Eind november is de finale van de Ondernemersprijs 2021. De winnaar ontvangt een kunstwerk ter waarde van € 2500,-, geïnspireerd op het onderwerp innovatie. En uiteraard eeuwige roem.

Meld aan via www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs of scan deze QR Code:

Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân is een initiatief van de Ondernemersfederatie en de gemeente Súdwest-Fryslân en wordt mede mogelijk gemaakt door ABN AMRO en YING media.

Volg ons op!

Informatieve bijlage van Gemeente Súdwest-Fryslân | juni 2021 Ruim 90.000 fiere Friezen. 89 kernen. Een kleurrijk gebied tussen Sneek, Stavoren en de Afsluitdijk.

Uniek door het groene landschap en het mooie water.

Van links naar rechts Ineke Terpstra, Hendrika, Hendrik Jan, Benjamin en Tryntsje van der Galiën

HOE PHILADELPHIA EN WIJKGEBOUW DE EEKMOLEN ELKAAR IN DE ARMEN SLOTEN…

Ineke Terpstra: “We zouden niet meer zonder ze kunnen” De gemeente Súdwest-Fryslân wil met een nieuwe Wmo-aanpak dichter bij de mensen staan. Gelukkigere inwoners door beter aan te sluiten bij het dagelijkse leven van iemand. Dit om ervoor te zorgen dat mensen zo goed mogelijk ondersteund worden. Dichtbij huis, in de dorpen en wijken. Dit moet plaatsvinden door de verantwoordelijkheid voor de Wmo-ondersteuning van de inwoners van een gebied neer te leggen bij één zorgaanbieder. Deze heeft veel expertise in huis en bekijkt welke ondersteuning nodig is. Samenwerking tussen de zorgverleners, vrijwilligersorganisaties in dat gebied en de gemeente is daarbij erg belangrijk. Dit is het tweede artikel is over de nieuwe werkwijze van de Wmo-ondersteuning vanaf 2022.

Samenwerking in de Wmo-ondersteuning Een mooi voorbeeld van hoe zoiets in de praktijk kan werken is de samenwerking tussen zorgverlener Philadelphia en Wijkgebouw De Eekmolen. En dat op een manier waarbij cliënten hun mogelijkheden ontwikkelen en gebruiken en zo zeggenschap krijgen over hun leven. Een gewoon leven, een eigen leven.

Dat begon ruim zeven jaar leden toen Tryntsje van der Galiën van Philadelphia werk en begeleiding met de nieuwe Participatiewet in het vooruitzicht op zoek ging naar organisaties waar cliënten geplaatst konden worden. Ze kwam daarbij terecht bij Wijkgebouw De Eekmolen, het wijkgebouw van wijkvereniging Sperkhem Tuindorp.

Nog dezelfde avond zat ze om tafel met bestuurslid Ineke Terpstra en de voormalige beheerder Andries Udinga.

Het mes snijdt aan twee kanten…

Tryntsje van der Galiën: “De rest is geschiedenis, daar is iets moois uitgegroeid.

Waarbij het mes aan twee kanten snijdt.

Aan de ene kant onze cliënten met hun arbeidsbeperking, die volledig worden opgenomen in het dagelijkse leven in de wijk Sperkhem Tuindorp, anderzijds een wijkgebouw met meer reuring, het centrale punt in de wijk, dat haar aanbod kon uitbreiden en ruimere openingstijden kon hanteren. We hebben over deze samenwerking een leuk YouTube filmpje gemaakt, dat nationaal de aandacht heeft getrokken en door meerdere organisaties is geadopteerd als plan van aanpak om de dagbesteding voor hun cliënten een

zinvollere invulling te geven.”

Ambities Het oorspronkelijke idee waarmee Tryntsje van der Galiën in 2013 aanklopte bij De Eekmolen was om één of twee van haar cliënten onder de hoede van wijkgebouwbeheerder Andries Udinga te plaatsen. Zij zouden hand- en spandiensten kunnen verrichten, zoals helpen bij het schoonmaken, de afwas doen, et cetera. Maar nog tijdens dat gesprek werden de ambities bijgesteld, mede dankzij het enthousiasme en ‘het grote hart’ van bestuurslid Ineke Terpstra.

“We zijn vlot daarna van start gegaan”, blikt Ineke terug. “In het begin aftasten, wat op een houtje-touwtje manier ontdekken wat we wilden en konden doen. Een meevaller was dat er op dat moment een voor ons groot project op stapel stond, namelijk de verbouwing van de toiletgroep. Onder de bezielende leiding van vrijwilliger Pieter werd er een plan gemaakt. Naar Action voor mondkapjes, werkhandschoenen en ander materiaal. De groep van vijf Philadelphiacliënten werd medeverantwoordelijk voor

Scan de QR code voor een YouTube filmpje samenwerking tussen wijkgebouw en zorgaanbieder:

de afbraak van de toiletgroep. En dat liep gesmeerd. Ze waren zo trots als een pauw.

Tegelijkertijd werd een aantal cursussen van Philadelphia verplaatst naar het wijkgebouw waarbij de cliënten de koffie en thee en de lunch verzorgden en op die manier de beheerder hielpen. Eigenlijk vrijwel vanaf het begin werden ze geaccepteerd door de wijkbewoners en inmiddels zijn ze onlosmakelijk met De Eekmolen verbonden.

We zouden niet meer zonder ze kunnen.”

Uitbreiding van de werkzaamheden Tryntsje vervolgt: “De groep cliënten van Philadelphia werd uitgebreid, zodat er behoefte was aan meer werkzaamheden, ook buiten het wijkgebouw. In overleg met de gemeente werden zij verantwoordelijk voor het opruimen van zwerfafval in de wijk; met een skelter en gewapend met grijpers, geschonken door de gemeente, zijn zij nu regelmatig in de weer om de wijk schoon en netjes te houden en maken ze geintjes met de wijkbewoners. Ze zijn zichtbaar gelukkig en maken deel uit van de wijkgemeenschap.

Er kwamen nieuwe activiteiten bij, zoals de lunch voor wijkbewoners, gevolgd door een potje sjoelen voor wie wil, de wijkmaaltijd, de kledingbus, meehelpen bij de bouw van carnavalspraalwagens en veel andere activiteiten, te veel om op te noemen. Alles onder medeverantwoordelijkheid van onze cliënten.”

Scepsis Een succesverhaal dus dat helemaal aansluit bij de aanpak zoals de gemeente Súdwest-Fryslân die graag ziet ten aanzien van de WMO. Minder administratieve rompslomp en meer duidelijkheid door de verantwoordelijkheid bij één zorgverlenende instantie neer te leggen.

“Dat is overigens niet zonder slag of stoot tot stand gekomen”, becommentarieert Tryntsje van der Galiën het ‘succesverhaal’.

“We hebben in het begin best wat ‘hordes’ moeten nemen. Ineke Terpstra: “Maar als je je hart openstelt, accepteert dat sommige mensen anders zijn, maar niet minder, heb je vrienden voor het leven. Wat mij altijd is bijgebleven uit de beginperiode van de samenwerking tussen Philadelphia en De Eekmolen, was dat er een bestuurslid was die de komst van de Philadelphiacliënten niet zag zitten. ‘Dat doet afbreuk aan het wijkgebouw en heeft geen enkele meerwaarde’, was zijn commentaar. Nu, ruim zeven jaar later, knutselt hij als vrijwilliger samen met de cliënten en heeft er een onder haar hoede genomen; neemt hem mee uit fietsen en naar de camping. Die mensen vormen een verrijking van je leven. “Rijkdom zit niet in je portemonnee, maar in je hart.”

Het meest actuele gemeentenieuws vind je op: www.sudwestfryslan.nl

bolsward-ijsselmeerkust

10

TEKST EELKE LOK // FOTO'S NICKY BOSMA

HUUB EN ESTER WONEN IN UNIEK HUIS

MUREN VAN HENNEPKALK Hennep. Sommige overheidsdienaren halen met een ruk hun hoofd ontzet omhoog als ze dat woord horen. Het product hennep wordt immers gebruikt als geestverruimend middel en is in vele gedaantes verboden. Daar kun je over discussiëren. Dat wordt ook veel gedaan.

Huub Lambriex en Ester de Bocq van Kuffeler houden van hennep.

Want ze gebruikten het in de gedaante van hennepkalk. Daarmee bouwden ze hun hele huis op. En een heel nieuw leven.

H

Hun huis staat tussen Oudega en Gaastmeer. Ze kijken vanuit hun kamer uit over het Ringwiel, een van de kleine meertjes daar. Zelfs als het dik winter is, zitten ze in dat huis nog heel behaaglijk, maar je ziet geen verwarmingspanelen.

Eigenlijk, zeggen Huub en Ester, zit je veel beter tussen hennepkalk dan tussen hout, steen of beton. Hun huis uniek, er zijn nog maar een paar hennepkalkhuizen in Nederland gebouwd.

“HET VOELT GEWELDIG” Hennepkalk. Of kalkhennep. Het is maar net welke wijsgeer je spreekt. Wijsgeren, en nu dus ook Ester en Huub, vertellen je dan over het hennephout, dat aan de binnenkant van de stengel van de hennepplant zit. Dat wordt gemengd met natuurlijke lijm en water, en geperst tot prefab muren. Dan krijg je niet alleen een goede isolatie- en duurzaamheidswaarde. Het is een ‘ademende vochtresistente schil’, zo noemt de wetenschap het.

“Nou, het voelt geweldig”, zegt Ester. Ze heeft gelijk. Je voelt echt iets ‘anders’.

In gewone taal: je muren laten het huis

ademen en ze vreten ook nog de CO2 op.

Dat klinkt lekker en lekker duurzaam.

Het moest wel allemaal worden bedacht.

Dat was bij de familie Lambriex een langdurig proces.

NADENKEN OVER TOEKOMST Esther de Blocq van Kuffeler woonde in het Noord-Hollandse Bergen. Ze had een eigen praktijk in vormen van fysiotherapie. Had er later een adviesbureau.

Huub Lambriex kwam uit Bussum. Hij was wedstrijdzeiler. Haalde Nederlandse kampioenschappen en vertegenwoordigde Nederland op de Olympische Spelen van Los Angeles in 1984. Werd daar elfde als bemanningslid in de Tornado. Hij zette een groothandel in watersport op. En was zeilcoach. Ester zeilde ook op niveau en was reserve voor de Spelen van Seoel. Ze zaten samen in de nationale zeilploeg. En zo werden ze dus een eenheid. Die eenheid zocht rust en ruimte in de vakanties in hun drukke bestaan. Vanzelfsprekend vonden ze die in Fryslân. Huurden dan een huisje in Elahuizen. Kwamen ook aan de overkant bij Gaastmeer terecht. Mooi, want ook de

kinderen zeilden graag en dat kan hier.

Die kinderen waren ook het mikpunt van de discussie toen ze eigenlijk wel definitief naar Fryslân wilden emigreren. Vanwege de schoolkeuzes van de drie kinderen bleven ze in Heemstede wonen.

“Dat was goed”, constateert Ester nu.

De kinderen kwamen tot ontwikkeling en zij en Huub hadden de tijd steeds intensiever na te denken over hun toekomst in Fryslân. Het plan was nooit weg. “En uiteindelijk kwamen we geleidelijk, in schokken, tot het besef wat we wilden. En nu ook hebben”, zegt Huub, eveneens tevreden.

“WE ZIJN ZO NU EN DAN PRAKTISCH; KRUIDEN HALEN WE NIET UIT INDIA, MAAR UIT DE SUPERMARKT” ‘‘ Persoo nlij ke ben a dering en a a nda cht sta a n bij ons centra al’’

VERKOPEN

TAXEREN

AANKOPEN

06 - 504 33 425

VANLELYVELDMAKELAARDIJ.NL

NUMMER 07 • 2021

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

11

zuinige houtkachel. Er staat er ook een in de woonkamer. Verder is er geen verwarming. Dat is ook niet nodig. Regenwater wordt opgevangen, gefilterd en is dan drinkwater. Het douchewater verwarmen ze in de zomer met zonne-energie en in de winter met warmte van de rocketstove.

Die kachel is goed, zo bleek afgelopen winter, toen er een ijsweekje was. Het is trouwens ook niet te warm, want warmte wordt weer door de muren ‘opgenomen’, omdat ze ietwat vochtig zijn.

VOEDSELTUIN Je strooit vers gemaaid gras of zaagsel over je behoefte. De compost wc vervangt de riolering. De compost komt als humus op de moestuin. Beter: voedseltuin. Op tafel ligt er een tekening van die voedseltuin, waarmee Huub en Ester momenteel druk bezig zijn. Daar komt hun eten vandaan, naast producten van in de buurt wonende boeren. “Alleen zijn we zo nu en dan praktisch; kruiden halen we niet uit India, maar uit de supermarkt.” Niettemin leiden ze een verrassend ‘anders’ leven. Als buitenstaander ril je even als de brandnetelstamppot op tafel komt. “Nee, jong, het is echt smakelijk en er zitten meer goede voedingstoffen in dan in andere groente.”

Een ‘ander’ huis en leven. “Toch zijn we geen missionarissen”, zegt Huub. Iedereen mag van hen zijn eigen leven leiden. Al kijken ze ietwat lacherig terug op het leven wat ze zelf hiervoor hadden.

“WE HEBBEN GEZEGD DAT WE EENVOUDIG WILDEN LEVEN ALS WE HIER EENMAAL WAREN. NIET MEER IN DE WERELD VAN ‘MEER, MEER, EN MEER’.”

OMGEKEERDE WERELD In 2010 werd er in Asheville in Amerika een kalkhennephuis gebouwd. Maar dat was niet het eerste, want eeuwen geleden bouwde men ook al huizen van hennep.

Omdat het in de meeste staten in Amerika nog steeds verboden is om industriële hennep te verbouwen, was het lastig. Ester en Huub in koor: “Dat begrijpen we niet, want sneller kan het niet, Na negentig dagen kun je de hennep al gebruiken.”

Niettemin duurde de invulling van hun plannen vier jaar. Er moest intensief overleg zijn met de aannemer Agricola uit Warns, die zijn nek uitstak. Er kwam een hennepkalkspecialist uit Zwitserland. Er kwam een architect. Langdurige overleggen. “Want normaal installeert een installatiebedrijf het beste, nu moesten ze nadenken waar het wel zonder zou kunnen. Een omgekeerde wereld voor hen.”

Al die vakmannen moesten zich onderwerpen aan de wetten van Ester en Huub: niets standaard. Robuust. Eenvoud. En waar kunnen we allemaal niet zonder? Ze predikten als het ware een stukje bewustwording.

Want als je een stap zet, moet je hem ook helemaal zetten, zeggen Ester en Huub.

Hun leven moest ook veranderen als ze eenmaal daar tussen Oudega en Gaastmeer gingen wonen. Als je in het huis komt, heb je een ruime blik: er staat namelijk niets wat er niet beslist in hoeft.

Het gevolg van over alles nadenken met het credo: ‘kunnen we ook zonder?’

EENVOUD “We hebben gezegd dat we eenvoudig wilden leven als we hier eenmaal waren.

Niet meer in de wereld van ‘meer, meer, en meer’.” Ja, er is stroom. Maar die wekken ze zelf op. De zon is een echte makker.

En ja, er is een elektrische inductieplaat in de keuken om op te koken. Maar in de keuken staat ook een kookkachel, die als de zon geen energie geeft, gebruikt kan worden. Tot zijn eigen verbazing kan Huub daar ook al mee werken. “Dan moet je de pan even naar links of rechts verschuiven om het niet te heet te laten worden”. Het is een rocketstove, een schone

Huub en Ester hopen dat meer mensen de weg naar de hennepkalk weten te vinden.

Ze staan open om inlichtingen over het huis te verstrekken. Hebben ervaring. Ze moesten na de bouw ook afwachten of alles werkte. Nee. Er moest wat met het dak onder de zonnepanelen gebeuren; er was eerst acht maanden geen warm water en in het bijgebouw moest het één en ander veranderen. Gedaan. ”We kregen hier laatst een compleet college van een gemeenteraad met ambtenaren op visite. Druk, maar hennepkalk zou goed te verwerken zijn in ‘tiny houses’.”

Huub Lambriex en Ester de Bocq van Kuffeler leven eenvoudig in een unieke woning. ”En dat bevalt super!”

bolsward-ijsselmeerkust KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS UIT DE REGIO OP:

WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

12

bolsward-ijsselmeerkust

#FACETOFACE MARIANNE POST fotografie JELLY MELLEMA tekst WIM WALDA

“Waar een deur dicht gaat, gaat ergens anders een raam open” Marianne Post van Galerie/B&B Arte Suite uit Workum kwam uit een hele donkere periode, na een scheiding en daaruit voortvloeiend het einde van haar bedrijf. Ze wilde alleen nog maar weg uit het hectische leven van de Randstad en vond de gewenste rust, ruimte en licht in het voormalige postkantoor in Workum. Een pand dat net als het belendende gebouwtje al jaren leegstond en waar de tijd en het gebrek aan onderhoud hun sporen duidelijk hadden nagelaten. “Het was een donkere, vochtige ruimte, waar het tochtte en waar niemand zich aan waagde. Maar ik zag er wel potentie in.” Anno 2021 kijkt ze in haar lichte, ruime galerie ‘Arte Suite’, tevens haar woning en Bed and Breakfast, heel anders tegen het leven aan.

Een portret van galeriehoudster Marianne Post.

HET LIEFST NAAR DE KUNSTACADEMIE; HET WERD DE HOTELSCHOOL Ze werd geboren in Heerlen, als jongste van vier. Het gezin was daarnaartoe verhuisd in verband met de werkgelegenheid bij de Limburgse mijnen.

Het liefst wilde ze naar de kunstacademie; als kind al was ze altijd creatief bezig, maar het werd de hotelschool. “Omdat je eerst maar een vak moet leren waar je je brood mee kunt verdienen.” Aldus geschiedde.

Het laatste jaar bij de ‘Hotello’s’ bracht ze door in Amerika, waar ze in het diepe werd gegooid en in korte tijd volwassen werd. “Topjaar,” kwalificeert ze dat jaar ‘in den vreemde’, “raad ik iedereen aan.”

Terug in Nederland werkte ze als Chef de Rang bij de Golden Tulip hotelketen en deed een paar jaar accounting bij de Kersentuin van Joop Braakhekke, waarna ze concludeerde dat ze in deze tak van sport niet oud wilde worden. “Je werkt in de horeca keihard en hebt nauwelijks kans om een sociaal leven op te bouwen.”

PERSONAL ASSISTANT VAN EEN ‘MOEILIJKE MAN’ Via een selectie- en wervingsbureau werd ze de Personal Assistant van een Amerikaan die door het moederbedrijf was gedetacheerd in Nederland om de Europese markt van winkelinrichtingsmaterialen te bewerken.

“Door het wervingsbureau werd ik al gewaarschuwd dat van alle sollicitanten er niet één het langer dan een week had uitgehouden. Dat was dus best een uitdaging. Hij was de helft van de maand op pad in het buitenland, zat onder de stress en was overduidelijk doodongelukkig in deze functie. Na een half jaar kwam hij na zijn gebruikelijke ochtendritueel, veel koffie, niet storen en zich wentelen in zijn slechte humeur, mijn kantoor binnen en vertelde dat hij het hier niet langer uithield en terugging naar de Verenigde Staten.

Er waren twee opties: of ze stuurden iemand vanuit Amerika die zijn functie zou overnemen, of ik moest de kar gaan trekken, wat ik volgens hem wel zou kunnen. Ik was toen nog maar een jaar of 25, erg jong voor zoveel verantwoordelijkheid, maar aan de andere kant was het natuurlijk een kans uit duizenden.”

EEN ‘KLAPPER’ “Ik had tijd nodig om thuis te raken in de wondere wereld van winkelinrichting, etalagematerialen en displays. Veel reizen om de distributiekanalen in Europa verder uit breiden. Toen ik opperde bij de directrice in New York om in bepaalde landen, waar weinig verkocht werd, de hoofdkantoren van grote winkelketens te benaderen, maakte ik een ‘klapper’.

In de opstartfase van het van origine Zweedse bedrijf Hennes & Mauritz nodigde ik het hoofd inkoop van H&M uit op het hoofdkantoor in New York, liet hem het bedrijf zien en zorgde ervoor dat het hem aan niets ontbrak. Aan het eind van het verhaal hadden we H&M als klant.

Later heb ik hetzelfde kunstje bij een keten in Engeland nog eens uitgehaald. Helaas werd na een paar jaar de Europese divisie opgeheven omdat één van de directeuren van het moederbedrijf uitgekocht moest worden.”

SCHEIDING MET EEN NARE BIJSMAAK “Ik had toen al een relatie en we besloten om voor onszelf te beginnen met het avantgardistisch en industrieel ogend assortiment van een Italiaanse producent, waar we de exclusieve rechten voor de Benelux konden krijgen. Iedereen vond het prachtig, maar niemand durfde het aan. We verkochten niets, zodat na een half jaar de bodem van de schatkist inzicht kwam. KPN was onze redding. Ze vroegen een offerte aan voor onze industriële displays voor hun jongeren-provider Hi. KPN werd klant!! De champagne kon open. Na dat ene spreekwoordelijke schaap volgden er meer. De Bijenkorf, Adidas, Philip Morris, Chevrolet, Wrangler en andere kledingmerken. Winkelinrichting en communicatie. Succes, veel reizen, contacten en design. Een mooi leven, maar druk, heel druk.”

Daar kwam een einde toen beiden zowel zakelijk als privé voor een andere route kozen, met alle gevolgen van dien. “Ik was terug bij af en moest opnieuw beginnen.

De afwikkeling heeft een aantal jaren geduurd, dus daarna wilde ik alleen nog maar rust.”

OPKNAPPERTJE ALS INVESTERING Die vond ze in Workum. “We hadden in onze succesperiode een huis in de kop van Noord-Holland en ‘crossten’ met enige regelmaat ‘de Dijk’ over. Kijkje nemen in de toonzaal van Tichelaar in Makkum, bezoekje aan slager Blom in Workum. Dat alleen was al een bezoek aan Friesland waard. Daar viel mijn oog op twee vervallen pandjes aan de hoofdstraat van Workum, het voormalige postkantoor en het belendende pand, waar vroeger de postwagens in- en uitreden. De tand des tijds had behoorlijk huisgehouden.

Het was er vochtig, het tochtte en het was hard aan wat ‘tender love and care’ toe. Kortom, het was een mega uitdaging, omdat er nog nooit iemand in gewoond had, maar wel een pand met potentie.

Om een lang verhaal kort te maken: de pandjes werden door mijn zus en zwager aangekocht als investering. Na de herinrichting en renovatie onder mijn regie ben ik in het voormalige postkantoor gaan wonen en werd het huisje daarnaast verkocht. Ik zag onmiddellijk de mogelijkheden van het 23 meter diepe pand. De keuken voor, in het midden douche en toilet en de woonkamer achter; licht wilde ik in mijn huis, licht in mijn galerie en licht in mijn leven.”

WOONHUIS, GALERIE, BED AND BREAKFAST “Maar dan? Waar liggen mijn passies?

Kunst, architectuur, design, fotografie, met mensen omgaan. Ik ben dus een galerie in mijn woonhuis begonnen met reproducties van Oude Meesters en later gesigneerde fotografie in gelimiteerde oplages van de Nieuwe Meesters, zoals de Franse fotografe Mathilde Oscar. Daarnaast wisselende exposanten zoals The Guys With The Same Name, Tjitske Andriesse en ‘moi’, Marianne Post, naast de reusachtige wandborden van Bert Kuizenga.”

Het pand ademt sfeer, licht, ruimte, design, mooie zichtlijnen en een harmonieuze mix van haar eigen designmeubelen en de kunstwerken. In 2017 begon ze met de verhuur van de bovenverdieping van het pand. Arte Suite, galerie, woonhuis, Bed en Breakfast, was

een feit. “Ik wist van toeten noch blazen, maar gastvrijheid, daar wist ik alles van. Ik deed dat op mijn manier, huiselijk.”

EVEN WAT STELLINGEN: Het leven?

“Arte Suite is wat ik gecreëerd heb, maar dat wil niet zeggen dat het hier stopt. Er zijn in het verleden weliswaar af en toe deuren voor mij dichtgegaan, maar dan ging er altijd op een andere plaats wel weer een raam open. Dit is mijn proeftuin. In de toekomst zou ik graag iets in het buitenland willen, in een zonnig oord, strak en met veel licht. Misschien wel iets vergelijkbaars als in Workum, maar dan op een andere schaal, want je hebt toch minimaal een kamer of zes tot acht nodig om ervan te kunnen leven.”

Cultuur?

“Ik krijg hier aan tafel veel nationaliteiten.

Eten verbindt en dat is dan ook de gelegenheid bij uitstek om andere mensen te leren kennen. Wat je zaait, zul je oogsten.

Als je veel van jezelf weggeeft, krijg je er ook veel voor terug. Ik leer hier aan tafel veel over andere culturen en heb daar ook de nodige vaste gasten en vriendschappen aan overgehouden. Dat vind ik heerlijk.”

Wat maakt je vrolijk?

“Heel veel voornamelijk kleine dingen, zoals mooie of bijzondere voorwerpen, kunst, een lekker taartje, een goed gesprek, een goed glas wijn, ontmoetingen op straat, verhalen, de zon.

Die grote dingen heb ik gehad en ik heb ervaren dat het vaak juist de kleine dingen zijn die je oprecht blij maken.”

Vrienden?

“Ik heb een grote binnen- en buitenlandse vriendenclub. Veel telefonisch contact, zeker in coronatijd. Meestal komen ze hiernaartoe, want ik kan moeilijk hier in Workum de boel de boel maar laten. Ik heb hier mijn ‘toko’.

Ik ontvang mijn gasten met veel aandacht, oog voor detail, bied ze een glaasje wijn aan - heb ik meteen een excuus om er gezellig één mee te drinken - en dan komen de verhalen. Verder geef ik ze een lijstje met goede restaurants in de buurt. Als het echt ‘klikt’, gebeurt er iets moois en groeit dat uit tot een vriendschap.”

NUMMER 07 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

13

Verhuizen is het einde van een fase.

En het begin van een nieuwe.

Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt.

Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek.

Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen

Verhuizen zonder zorgen.

Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

15

KUNST ACHTER DE DIJKEN

Een kunstkuiertocht door Pingjum

Wie het nog wil meemaken, moet héél snel zijn, want ná zaterdag 3 juli zijn ze niet meer te zien, de kunstwerken die je in Pingjum tijdens de Kunstkuiertocht tegenkomt.

De Kunstkuiertocht vormde afgelopen maand een alternatief voor het jaarlijkse kunstfestival van kunstenaarsvereniging Kunst achter de dijken in Pingjum.

Sinds 1997 is er een actieve kunstenaarsvereniging voor Pingjum en de wijde omgeving. Hier zijn niet alleen beeldende kunstenaars welkom, maar ook dichters, theatermakers, muzikanten en fotografen. Door de onderlinge uitwisseling worden leden uitgedaagd en ontstaan er verrassende samenwerkingen. Eén ding is zeker, het is een inventieve groep mensen die haar hand niet omdraait voor een aanpassing aan de huidige coronasituatie. Zo werd met een duik in het uitgebreide netwerk een heuse kunstwandeling georganiseerd langs twee exposities in plaats van het jaarlijkse kunstfestival te houden.

CHAOS “Uit de chaos van de wereld maak je uiteindelijk iets dat van jezelf is!”, zo luidt het thema van de kunst die we gaan zien als we de wandeling starten. De kikkers kwaken er lustig op los, boeren zijn druk op het land en de berm staat vol bijvriendelijke bloemen te wuiven als een warm

welkom in Pingjum. Stefan Belderbos en Elske Klik wachten ons op voor een uitgebreide rondleiding.

“De houten omlijstingen konden we lenen van de fotografievereniging in Bolsward. Hierdoor konden we alle leden de ruimte geven om hier buiten te exposeren.”

Dat had letterlijk nog wel wat voeten in de aarde. Aangezien iedereen hetzelfde houten kader kreeg werden leden uitgedaagd om daar mee te werken. Hierdoor is een verrassende route ontstaan waarbij je als bezoeker van de ene in de andere verbazing valt. Er worden namelijk ‘echte’ werken geëxposeerd, geen fotokopieën van de originelen. Zelfs de schilderijen op doek van Frans Boomsma hangen hier in weer en wind. “Hij is geïnteresseerd in het effect van het weer op zijn werk”, meent Stefan.

Frans Boomsma was ook degene die met het thema van de eerste expositie langs het schelpenpaadje

TEKST EN FOTO’S JANITA BARON

PINGJUMER HALSBÂN

kwam. Een thema dat overigens al voor het uitbreken van de coronapandemie bedacht was en nu meer dan ooit aansluit bij de actualiteit. Uiteindelijk gaat het natuurlijk ook over hoe kunstenaars in hun atelier bezig zijn met beelden, woorden, klanken en gedachten.

Hoe ze uit alle chaos iets creëren wat echt herkenbaar van hen is.

KLEURRIJKE BLOEMEN Zo sta je ineens oog in oog met de bloemen van edelsmid Elske Klik.

“Ik had heel sterk het gevoel: ‘Ik moet wat doen!’ Ik verveelde mij echt te pletter”, vertelt Elske. Toen kreeg ze een ingeving: met bestaande materialen, zoals glas en porselein, kleurrijke bloemen creëren.

“Ik genoot ervan om weer lekker bezig te zijn. Na een tijdje reageerde iemand met: ‘Dit moet je exposeren, dit is zo leuk!’ Dus heb ik hard doorgewerkt zodat je hier een veld vol bloemen vindt.” Overigens verkopen de bloemen van Elske goed, dus de samenstelling op het veld kan zo maar per uur verschillen.

Andere opvallende werken in deze eerste tentoonstelling zijn er zeker ook. Neem nu ‘Chaos’ van Jan Hofstra. “Hij voegde aan de chaos ‘iets’ toe, bestaande uit vele materialen die door de tijd niet ‘mee’ konden in andere kunstwerken”, vat Stefan Belderbos samen. Of wat dacht je van ‘Volledig beschermd’ van Tanja Abbema, gemaakt van oude zandzakken met de woorden ‘wat wil leven’ er op genaaid. Met dé vraag: ‘Groeien we juist door de littekens die we oplopen en maken ze ons

mooier, sterker?’ Tanja werkte ook samen met Bauke Terpstra aan het baken van licht, een bijna meditatieve plek waar je even uit de chaos stapt en naar binnen keert of juist naar de oneindige ruimte kijkt.

Bij elk kunstwerk vindt je een QR code die je meer over de kunstenaar(s) of hun kunstwerken vertelt.

Je kunt hier ook een gedicht vinden of, zoals bij het werk van muzikant én tekenaar Gerben Gerbrandy, een playlist op Spotify. Hij tekende namelijk de albumhoezen van zangeressen van lang geleden én nu na.

‘Sjongfammentreast’ noemt hij het werk én zijn playlist.

De tweede expositie is te vinden langs de slingerende Rommerdalaan richting de middeleeuwse dijk, de Pingjumer Halsbân. Hier is duidelijk het Friese landschap het overkoepelende thema. Terwijl je tussen de akkers door wandelt, wacht er af en toe een kunstwerk op je dat je aan het denken zet. Ook staan er op het wegdek gedichten geschreven. We komen aan bij de werken van Stefan Belderbos die op het eerste gezicht mooie foto’s van het omringende landschap lijken. Maar schijn bedriegt. “Het zijn waarschijnlijk de meest gephotoshopte foto’s van deze expositie, maar je ziet het niet totdat je kritisch gaat kijken”, concludeert Stefan. Hij maakt namelijk zo’n zes of zeven foto’s van het landschap vanuit verschillende perspectieven, van heel laag tot hoog. En die combineert hij tot één beeld. Het lijkt net echt, maar in werkelijkheid kun je het landschap nooit zo zien zonder je perspectief te veranderen.

Bij het laatste kunstwerk aangekomen draaien we ons om. Het dorp Pingjum ligt inmiddels al een stukje achter ons. Dit is dé plek voor het werk van Marja Driessens-Diessel en haar ‘Zicht op het cultuurlandschap Pingjum-West’. Een uitzicht waarbij onze ogen en die van de kunstenares samenvloeien tot een nieuw beeld van het dorp.

Het is jammer, dat de expositie ná 3 juli niet meer te zien is. Al is de omgeving zonder deze kunstwandeling ook méér dan de moeite waard…!

16

NUMMER 07 • 2021 TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

BRANDED CONTENT

SAMEN IJS MAKEN BIJ HOLIDAY ICE IN SINT NICOLAASGA

“IJsjes associeer je met plezier en vrolijkheid; ik word blij van ijs” “Gewoon lekker ijs maken met zijn allen, wie wil dat nu niet?” Aan het einde van ons interview slaat Johan Mast, hoofd Informatisering en Automatisering, de spijker op z’n kop met de retorische vraag, waarvan voor hem het antwoord duidelijk is. Gesprekpartners Sebastiaan Berswerda, verantwoordelijk voor de Sales & Marketing en Paul Keuning, hoofd Interne Logistiek, toveren een blijde glimlach op het gezicht en knikken instemmend.

“IJsjes associeer je altijd met plezier en vrolijkheid, en zeker op een dag als deze. Het proces rondom de productie vind ik prachtig, ik word blij van ijs”, zegt Sebastiaan. En inderdaad op de eerste tropische dag van juni 2021 een interview hebben met tevreden werknemers van een ijsfabrikant geeft een gelukzalig gevoel.

Vóór het gesprek heeft hij ons al een prachtige rondleiding door de verschillende productiehallen gegeven. Een kinderdroom komt uit. Wie wil op een snikhete dag nu niet meegenomen worden in de wereld van Holiday Ice, de plaats waar de verschillende stickijsjes, bekertjes en hoorntjes bij duizenden per uur worden geproduceerd?

MENS EN TECHNIEK De afgelopen jaren is Holiday Ice flink gegroeid. De vraag naar ijs blijft enorm en de ijsfabrikant speelt daar goed op in met innovatieve en efficiënte oplossingen op maat in haar producten en de techniek.

“De grootste verandering in de laatste jaren is de ‘End-of-Line’ automatisering geweest”, legt Paul Keuning uit. “Dat is de naam die wij hebben gegeven aan de afdeling die consumenteenheden inpakt naar grotere dozen en uiteindelijk klaarmaakt voor de pallets die naar de klanten gaan. De techniek voor het maken van ijs wordt op maat gemaakt, voor wat de klant wil.

Hierin zijn we uniek.”

Ook ICT is een steeds grotere rol gaan spelen binnen het bedrijf. Door slimme toepassingen te gebruiken, wordt de productie geoptimaliseerd. “De automatisering blijft zich ontwikkelen, maar het blijft mensenwerk en daarmee zijn we juist flexibel en innovatief”, weet Johan Mast. “ICT bij Holiday Ice is niet alleen achter de computer zitten.

Om de juiste balans en aansluiting te vinden tussen mens en techniek, heb ik een tijdje

v.l.n.r. Paul Keuning, Sebastiaan Berswerda en Johan Mast

“DE TECHNIEK VOOR HET MAKEN VAN IJS WORDT OP MAAT GEMAAKT, VOOR WAT DE KLANT WIL; HIERIN ZIJN WE UNIEK” mee mogen draaien in de productie.

Ik vond dat geweldig om te doen. Door in de schoenen van je collega’s te staan, weet je waar je het voor doet.”

RELAXED Tijdens de rondleiding door de productiehallen viel al op hoe relaxed het personeel bij de verschillende ‘lijnen’ aan het werk was.

Brengt ons bij de vraag wat er zo uitdagend is om bij Holiday Ice aan het werk te zijn?

Mast: “Het is een innovatief bedrijf en zoals je zelf al hebt opgemerkt, is de sfeer uitstekend. Dat zie je en voel je binnen een paar minuten. Binnen Holiday is er ruimte voor verdere ontwikkeling. Doordat wij zoveel verschillende producten hebben, is er ook veel afwisseling in het werk. Er komen steeds weer nieuwe producten bij en dat vraagt ook om nieuwe oplossingen. Door de korte lijntjes en goed overleg met elkaar zie je die ontwikkelingen snel terug op de werkvloer.”

“Het bedrijf biedt ook interne scholing aan”, haakt Berswerda in op wat Mast aangeeft.

“Geen fabriek is hetzelfde, dus vinden wij ook dat je opleidingen op maat moet aanbieden. Er is trouwens ook goed contact met de mbo-opleidingen als het gaat over operators die het vak verder bij ons willen leren.”

GROEI Paul Keuning, die de afgelopen zeven jaar vanuit de functie heftruckchauffeur nu hoofd interne logistiek is: “Wat ik zo prettig aan Holiday Ice vind, is de platte organisatiestructuur. Je bent hier geen nummer. Als je bij ons op de werkvloer laat zien dat je een juiste instelling hebt en betrokkenheid toont bij alles wat je doet, dan zit je hier goed. Zo ervaar ik het persoonlijk.” Met andere woorden, er zijn mogelijkheden om te groeien.

Aan de groei van Holiday Ice en daarmee ook de vraag naar personeel lijkt voorlopig nog geen einde te komen. Afgelopen januari is het naastgelegen pand aangekocht om ruimte te bieden aan 20.000 extra pallets.

Ook zal een deel van de ruimte ingericht

worden voor twee ompaklijnen waar ijsjes in assortimentsdozen geplaatst worden. Vanaf volgend voorjaar is het pand volledig klaar voor gebruik.

WERKEN BIJ HOLIDAY ICE

BETEKENT MET EEN KLEIN TEAM GROOTSE RESULTATEN BEREIKEN. Wil jij ook samen met leuke team van collega’s werken aan een prachtig product in een dynamische omgeving? Solliciteer dan op één van onderstaande vacatures!

• Technisch operator ompak • Teamleider ompak/logistiek

• ICT Beheerder • Machinebediende

Kijk voor alle informatie op:

www.werkenbijholidayice.nl

Of scan de QR code

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

17

TEKST EN FOTO’S JANITA BARON

BRANDED CONTENT

ALLERT BOONSTRA, SCHEEPSMONTEUR VAN EXCLUSIEVE JACHTEN

“HÉ, DAT IS ÓÓK EEN BEROEP!” Sinds de uitbraak van het coronavirus is de arbeidsmarkt drastisch veranderd. Het UWV verwacht dat de werkloosheid in 2021 verder zal oplopen. Er zullen dus veel mensen op zoek gaan naar werk, zo nodig in een ander beroep. Soms kan omscholing de kans op een baan verbeteren. Daarom is het van belang om te laten zien waar op dit moment nog kansen liggen op de arbeidsmarkt, de zogenaamde kansberoepen. Één van die kansrijke beroepen is scheepsmonteur.

“EIGENLIJK DOEN WE VAN ALLES WAAR DE NIEUWE EIGENAAR STRAKS NIETS VAN ZIET, MAAR WEL GEMAK VAN HEEFT” Allert Boonstra (26) is scheepsmonteur in Heeg. Hij komt aangelopen in een korte broek. “Het is gauw warm in onze loods met al die ramen, dus werk ik veelal in een korte broek. Dat kan gewoon in deze branche.” Al snel blijkt Allert een rustige jongen die zijn plekje helemaal gevonden heeft bij DaVinci Yachts in Heeg. “Een monteur sleutelt aan motoren en een elektricien werkt aan de elektra. Ik doe hier gewoon beide! Geen dag noch week is hierdoor hetzelfde”, meent Allert.

VAN PRAKTIJKSTAGES NAAR VAST WERK De scheepsmonteur is aan de Friese Poort in Sneek opgeleid tot meewerkend voorman in de watersportindustrie. Eigenlijk had hij de bouw in gewild, maar bij de open dag van deze school ontdekte Allert dat hij ook de watersportindustrie in kon. “’Hé, dat is óók een beroep!’, dacht ik tijdens de open dag.

“Van het één kwam het ander en voordat Allert het wist was de opleiding afgerond. Tijdens diverse stages deed hij veel praktijkervaring op en zo kwam hij na zijn studie in de nieuwbouw van jachten terecht. Dat beviel Allert zo goed dat hij inmiddels dagelijks op en neer rijdt tussen Tytsjerk en Heeg.

kocht kunnen worden. In principe doet Bert dat, maar uiteindelijk helpen wij elkaar waar nodig. Én hij is de beste kitter van ons drieën!”

Daarnaast is er nog een schilder aanwezig en zitten er drie mensen op kantoor. “We zijn met een klein hecht team met korte lijntjes.”

IN DRIE MAANDEN EEN NIEUW JACHT Morgen komt er nóg een jacht casco, kaal, binnen. Het team gaat dan de nieuwe boot voorbereiden. “Dan moeten we dingen uitzagen en kabels trekken omdat je daar later niet meer bij kunt. Vervolgens gaat het naar het scheepsbetimmerbedrijf. We hebben dus altijd meerdere jachten in aanbouw die in verschillende stadia van afbouw zijn.”

Allert heeft geen idee hoeveel uren hij precies aan één jacht werkt. Maar om en nabij is het proces van casco tot het te water gaan zo’n drie maanden. Tijdens de eerste proefvaart testen de scheepsmonteurs alles uit waarbij er

een checklist nagelopen wordt. “We moeten natuurlijk zeker weten dat alles werkt.”

HET BEVALT GOED Over zijn toekomst is Allert duidelijk: “Ik wil hier zeker nog wel een paar jaren werken, het bevalt mij hier goed! Ik leer elke dag bij over nieuwe producten, installaties en alles wat bij het afbouwen komt kijken.” Al snel blijkt dat Allert die afwisseling het fijnst vindt. “Je ziet wat moois ontstaan. En dat wil je zo soepel mogelijk laten verlopen.”

Een ander fijn detail aan het werken bij dit bedrijf? Allert heeft een contract voor achtendertig uur. Dit bekent in de praktijk dat hij dagelijks van half acht tot half vijf werkt en op vrijdagen slechts tot drie uur. “Dat is fijn, net even eerder weekend.” Want wat blijkt?

Thuis laat Allert zijn werk niet los en is hij in zijn eigen loods zijn eigen boot aan het opknappen.

WerkfestivalSWF 18 september 2021 Ben je op zoek naar werk of je aan het oriënteren op een andere baan?

Denk je erover na om je te laten her- of omscholen? Kom dan naar het Werkfestival Súdwest Fryslân op 18 september 2021!

Voor wie?

Het Werkfestival is toegankelijk voor iedereen. Of je nu werkzoekende, student, geïnteresseerde, scholier, relatie of leverancier bent: je bent van harte uitgenodigd om een bezoek te brengen aan het Festivalplein!

Meer weten? www.werkfestivalswf.nl

KLEIN TEAM, KORTE LIJNTJES In zo’n zes weken tijd werken Allert en zijn directe collega Tim aan een nieuw jacht. Ze werken aan de bedrading, monteren diverse elementen én testen de boot als eersten uit als hij helemaal af is. “Eigenlijk doen we van alles waar de nieuwe eigenaar straks niets van ziet, maar wel gemak van heeft”, klinkt het in de loods. Doordat de jongens samenwerken gaat het sneller én is het werk een stuk gezelliger. De grappen vliegen ook deze middag over en weer.

Achter de boot waar Allert en Tim aan werken ligt een occasion. “Wij knappen ook tweedehands boten van dit merk op zodat ze doorver-

Locatie: Festivalplein, bij Hoekstra Transport, Schoenmakersstraat 8, Sneek. (van 10:00 - 14:00 uur)

bolsward-ijsselmeerkust

18

fb e e L

he n i d i e aarh

t do rp Behalve de ‘Hoofdplaats’ bestaat onze regio uit dorpen en dorpjes, gehuchten en buurtschappen, waar de ‘mienskip’ samenkomt in kerken en kerkjes, dorpshuizen en dorpscafés, in sportverenigingen en clubverband. Wij trekken er elke maand op uit om verslag te doen van de leefbaarheid in de dorpen. Dat levert elke keer weer bijzondere verhalen op...

TJERKWERD MET WINDKRACHT 10 LEEFBAAR

Gezellig en actief dorp Aan de westkant van de weg Workum-Bolsward staan acht windmolens netjes op een rij. Het heet daar Baburen, Beabuorren.

Dat is een streek die hoort bij het dorp dat aan de andere kant van de weg ligt, Tjerkwerd. Toen veehouder Lolle Hylkema samen met andere investeerders in de negentiger jaren die windmolens wilde gaan bouwen, verscheurde het dorp even in twee groepen: Windpark Beabuorren en Tegenstroom Beabuorren.

U

iteindelijk won Windpark. En een aantal tegen-stromers verliet verdrietig het dorp, bang voor de overlast. Eén van de acht windmolens is eigendom van ‘het dorp’. En dat levert mooi wat op. Als beheerder Windkracht 10 de portemonnee opent, en dat doen ze elk jaar, heeft de leefbaarheid van Tjerkwerd daar alle baat bij: “Ja, dat bin soms grutte bedragen”, zegt Riemkje de Groot.

ACTIEF

Riem

Riemkje kan het weten, want ze heeft in heel veel besturen gezeten die in het dorp werkzaam zijn.

En zit nog overal middenin. Ze woonde in Almere toen oo haar toenmalige man t werk kreeg in Bolsward. Er was een woning beschikbaar in Tjerkwerd. “Waar is daar de Hema?”, vroeg Riemkje toen. In Tjerkwerd was toen al geen winkel meer. Maar toen ze het dorp (“en al dat gêrs”) eenmaal had gezien, was ze verloren. En in Almere was de rit naar de Hema langer dan nu naar Bolsward. k je

de

Gr

“In aktyf doarp, weryn je hielendal jesels bliuwe kinne.” Riemkje is trots als ze dat zegt. De activiteit heeft ze meegemaakt toen het dorp besloot dat er een speeltuin moest komen. Het was een gevecht van vier vrouwen waarvan zij er één was, en wat twintig jaar duurde. Waar haal je de benodigde 40.000 euro vandaan?

Maar uiteindelijk kwam boarterstún De Lamkespôlle er toch. Ondanks de steun van Windkracht 10 voor veel zaken, zou

Ruim opgezette nieuwbouw.

ze toch willen dat de gemeente wat meer verantwoordelijkheid voor dat soort zaken zou nemen. Immers: “In boarterstún yn Boalsert komt der sa mar…”

DORPSHUIS Tjerkwerd is niettemin alweer aan zo’n proces begonnen. Het dorp wil het dorpshuis, het Waltahûs, veel groter maken. En nog gezelliger. Er is immers geen café in het dorp, dus is de vrijdagavond wel de avond om daar even te zitten, maar dat moet gezelliger. Ja, er wordt gedart, geklaverjast en gebiljart, en er worden quizzen en filmavonden gehouden, maar het mist de cafésfeer. Het Waltahûs wordt straks echter een soortement grand café met stamtafel en dergelijke Zodat ook de ouderen daar gemakkelijker aanschuiven. Gezelligheid kenmerkt nu eenmaal de activiteiten van de dorpelingen. Er zijn er 460 van die dorpelingen. Er is (“lokkich noch wól”) een basisschool, De Reinbôge. Er is een sterke kerkgemeenschap waarin alle geloven samenkomen (“Wy bin in tige oekumenysk doarp”). Er is een haventje en een brug die de watersporters doorlaat. Er zijn fietspaden naar alle richtingen. Ze hebben een mooi parkje, met picknicktafels en jeu de boule baan.

Tjerkwerd heeft een werkgroep cultuur, een Oranjevereniging en een muziekvereniging. Er is een sportterrein waarop voornamelijk gekaatst wordt. Want de kaatsvereniging De Twa Doarpen neemt in het dorp een belangrijke plaats in. Net

De theetuin met brocante.

als trouwens het uit de kluiten gewassen bedrijf aan de zuidkant van het dorp, van aannemingsbedrijf Haarsma, die ‘in ruil’ voor wat begrip voor de massaliteit zijn maatschappelijke verantwoordelijkheden ten opzichte van het dorp meer dan goed kent. Daarom ligt er zo’n mooie ijsbaan.

HALVERWEGE DE ELFSTEDENTOCHT Over schaatsen gesproken, Tjerkwerd ligt aan de route van de Elfstedentocht. Sterker, ze hebben uitgerekend dat Tjerkwerd precies op de helft ligt. Hier is het kantelpunt, niet in Bolsward. Daarom komt er in Tjerkwerd een Alvestêdekeunstwurk.

“Pieter Jan Stallen sil it meitsje, is al

De kerk heeft een centrale rol in het dorp.

dwaande.” Hij zet een schaatsende koning WiIlem Alexander neer als deelnemer (W.A. van Buren - red.) uit 1986. Daaromheen vijftien toeschouwers, waarvoor Tsjerkwerders model staan. Het kunstwerk heet ‘Fyftjin en Fierder’. Vijftien is het aantal Elfstedentochten wat er tot nog toe verreden is en halverwege in Tjerkwerd moet je altijd verder. Ook in de zestiende tocht. Henk Angenent en Klasina Seinstra, de laatste winnaars in 1997, kwamen naar Tjerkwerd om een begin te maken met de crowdfundings-actie, waarvan Tjerkwerd nu al weet dat die zal slagen.

Tjerkwerd is een plaats waar veel kunstenaars wonen. Bij sommigen van hen mag

Speeltuin De Lamkespôlle.

NUMMER 07 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

19

TEKST EELKE LOK // FOTO’S NICKY BOSMA

p

“IN AKTYF DOARP, WERYN JE HIELENDAL JESELS BLIUWE KINNE” kwamen eigenlijk allemaal oudere mensen van buiten wonen. “Der stie hjir lêst in hûs leech, yn fiif dagen ferkocht.” Tjerkwerd ligt ideaal dicht bij Bolsward. En dus moeten ze hiervoor weer aan de gemeentelijke skieppesturt gaan hangen.

HISTORISCH

Het karakteristieke van Tjerkwerd: in de winter halverwege de Elfstedentocht, in de zomer een rustplaats voor de watertoerist.

je in de theetuin komen. Tjerkwerd is er blij mee. Het betekent dat de emotie die bijvoorbeeld Riemkje had bij het zien van de omliggende weiden, ook daarop doorslaat.

In een dorp dat overigens in aanzicht een twee-eenheid is. Langs de vaart staan die oude arbeidershuisjes, die zo tekenend zijn voor de plattelandsdorpen in deze streek.

Daarachter is een nieuw dorp met allemaal geweldig mooie ruime woningen. Een andere wereld. En toch zijn de bewoners een eenheid.

SKIEPPESTURTSJE Dat culmineert in de verschijning, drie keer per jaar, van de dorpskrant ‘It Skieppesturtsje’. Dat is trots de bijnaam van de Tjerkwerders gebruiken. Dat doen ze overigens in alles. De Lamkespôlle is er naar

Basisschool De Reinbôge

genoemd, en ook it Skieppefjild, de naam voor het kaatsveld.

Die dorpskrant, Riemkje zit ook in de redactie, is al met zijn 44ste jaargang bezig. Gerben Wijnia is daar de grote man. Hij weet alles van Tjerkwerd en omgeving. Samen met de andere redactieleden gaat hij eens per jaar stiekem vergaderen. Dan bepalen ze wie bij de nieuwjaarsborrel (ook al zo’n initiatief wat de eenheid en gezelligheid van het dorp aangeeft) it Skieppesturtsje krijgt. Een onderscheiding, bedoeld voor de vrijwilligers die een extraatje inzetten het afgelopen jaar. En dan behoort het tot de tradities van de mienskip van het dorp dat niemand er iets van weet. Dat kinderen en vrienden van de gekroonde vrijwilliger stiekem aanwezig zijn om de huldiging,

Het dorpshuis wordt verbouwd tot een soort grandcafé.

die gebeurt door de redactie gekleed in schaapsvellen, bij te wonen. Het blijkt voor de bekroonde vrijwilliger een emotioneel moment.

Die redactie weet van de gezelligheid in het dorp en toen de nieuwjaarsborrel dit jaar niet doorging vanwege de corona, brachten ze een klein skieppesturtsje bij iedere inwoner.

Een dorp in de Greidhoeke is nooit een dorp alleen, Tjerkwerd heeft de buurtschappen Beabuorren, Eemswoude, Aaksens, Arkum, Jonkershuzen, Jousterp en Rijtseterp tot zijn beschikking. Achterland.

Aangewezen op Workum of Bolsward. Maar hún dorp is Tjerkwerd. Dat dorp wat in de dertiende eeuw Kerkwerd heette. Toen bouwde de adel een kerk op een terp. Toen de meertjes in de buurt werden ingepolderd, zorgden de Tjerkwerders dat de vaart van Parrega naar Bolsward langs hun huizen stroomde. Daar hielden ze een een idioot langzame brug aan over. En ze weten dat het Van Panhuyskanaal naar Makkum de weg naar de wereld aangeeft.

Een wereld die eertijds van de Van Cammingha’s was, de rijkste adel uit de buurt.

Die moesten evenwel hun Waltastate opgeven. Het dorpshuis in Tjerkwerd is Waltahûs genoemd. Om aan te geven dat Tjerkwerd niet alleen gezellig is, maar ook historisch verantwoord.

DORPSBELANG Die redactie schijft natuurlijk ook op wat de wensen van Dorpsbelang zijn. Zoals elk dorpsbelang willen ze in Tjerkwerd woningen. “It soe sa moai wêze dat ús eigen jongerein hjir wenjen bliuwe kin.”

Maar het terrein waar woningen konden komen is nu vrijwel volgebouwd. En er

Het sportveld met kantine.

Ook het dorp Ferwoude zetten we op de kaart. Maar dan met behulp van filmbeelden.

Scan de QR code.

20

bolsward-ijsselmeerkust

NUMMER 07 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

21

TEKST WENDY NOORDZIJ // FOTO JOHAN BROUWER

WANDELCOACH ALICE FORTUIN

“DE NATUUR HEELT, INSPIREERT EN GEEFT INZICHT” Alice Fortuin had een drukke baan en sportte veel totdat het noodlot toesloeg. Ze raakte met haar auto in de sloot. Voor Alice stond de tijd letterlijk stil. Ze ging nadenken over haar leven en maakte een belangrijke keuze: ze besloot te gaan leven vanuit passie.

Daarbij wil ze zoveel mogelijk tijd in de natuur doorbrengen. “De natuur werkt helend en inspirerend. Dat laat ik tijdens mijn coaching ook aan anderen zien. Mijn klanten ervaren echt heldere inzichten en praktische handvaten”, zegt Alice. Alice Fortuin uit Joure helpt mensen als wandelend coach.

D

al in beweging. Letterlijk en figuurlijk, daar kunnen woorden vaak niet tegenop.”

Dit interview vindt op een heel passende wijze plaats: tijdens een wandeling door de Vegelinbossen met een rijke geschiedenis, nabij Sint Nicolaasga. “Ik was vroeger een hardloopster, maar nu loop ik altijd rustig”, vertelt Alice aan het begin van de wandeling.

“Daardoor kom ik tot rust en kan ik de natuur om mij heen het beste waarnemen.” Ze wijst naar een nestje van een winterkoninkje. “Dat zie je alleen als je je pas vertraagt.”

EVEN STIL BLIJVEN STAAN Dan blijft Alice even stil staan. “Dat doe ik met opzet”, legt ze uit. “Veel coaches willen mensen in beweging brengen, maar ik wil mensen juist in hun kracht zetten. Juist door even stil te staan kun je tot hele mooie inzichten komen. Als ons iets overkomt, dan verzetten we ons en willen we zo snel mogelijk uit de ongewenste situatie komen, of verzetten we ons er tegen. Ik vergelijk het wel eens met een drijvend speeltje in bad.

Als je dat stevig onder water drukt, dan zal het heel hard omhoog springen. Dat is wat mensen vaak ervaren. Tijdens de wandelcoaching durven ze het aan om juist de omstandigheden onder ogen te zien, te omarmen bij wijze van spreken en er niet voor weg te lopen. Mijn sessies geven vertrouwen, nieuwe inzichten en innerlijke rust.”

GROTE IMPACT Voor Alice drie jaar geleden met natuurcoaching begon had ze een drukke baan.

“Tot laat in de avond was ik e-mails aan het beantwoorden. Net zoals de rest van het team. Daarnaast sportte ik veel: hardlopen, schaatsen en suppen op nationaal niveau.

Totdat ik met mijn auto in het water belandde.” Het ongeluk had grote impact. “Ik had nekletsel opgelopen en ik kon tijdelijk niets meer. In een split second stond mijn leven stil. Vooral mentaal vond ik het erg zwaar. Ik had nooit verwacht dat mij zoiets zou overkomen en de onderwater-ervaring was zeer traumatisch. Ik ging nadenken over wat ik écht wil in het leven. Waar sta ik en waar wil ik naartoe? Wil ik in deze ‘rat race’ blijven zitten? Het antwoord was ‘nee’.”

NATUURGIDS “Echt blij ben ik als ik aan het wandelen ben in de natuur. Al van jongs af aan ben ik heel graag buiten. Ik besloot de opleiding natuurcoach te volgen bij Innersteps in Baarn. Daarnaast heb ik nog meerdere cursussen gevolgd op het gebied van coaching en een opleiding tot natuurgids bij het IVN (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid - red.), waardoor ik mijn kennis van de natuur en het leven nog meer heb vergroot.” Drie jaar geleden is ze onder de naam ‘Buiten Gewoon met Alice’ als natuurcoach gestart. “Dat vond ik best spannend.

Zelf vind ik het wandelen erg fijn, maar hoe zouden andere mensen erop reageren?”

Haar zorgen bleken onterecht.

“Ik heb nooit reclame gemaakt, maar toch weten heel veel mensen mij te vinden. Ik heb het gevoel dat ze echt op mijn pad komen.

Ik coach mensen met diverse vraagstukken; ouders van pubers, jongeren, partners, managers en ondernemers of medewerkers in een burn-out of met loopbaanvragen. Mijn studie ‘personeel en arbeid’ komt hierbij ook goed van pas. De vraag is veelal: hoe kan ik mijn huidige situatie aanpassen? Oftewel: ik weet het even niet meer!”

IEDEREEN IS UNIEK De meeste klanten komen zo’n drie of vier keer bij Alice. “Wat ik hen leer, kunnen ze na de coaching zelf in de praktijk toepassen. Zo kunnen ze zichzelf verder ontwikkelen en komen ze dicht bij zichzelf. Immers: alles is er al, maar soms zoeken we zo hard dat we er aan voorbij gaan.” Soms schamen mensen zich voor hun omgeving omdat ze hulp inschakelen, merkt Alice. “Dat is helemaal niet nodig. Iedereen is uniek en je hoeft het niet alleen te doen.”

De wandelingen gaan vrijwel altijd door. “Bij goed en bij slecht weer. Zelfs als het regent.

Als de deelnemer dat goed vindt, natuurlijk.

Ik heb altijd regencapes bij me. Als het erg koud is, staan we misschien iets korter stil.

Vaak kun je juist dan met een frisse blik naar de situatie kijken. Uiteindelijk vinden mensen het altijd fijn om buiten te zijn, ondanks het slechtere weer.”

SYMBOLIEK VAN DE NATUUR Alice leeft volgens eigen zeggen vanuit een natuurlijke flow. “De natuur heeft zijn eigen wetten, kijk maar eens naar de vier seizoenen. Verwonderen over de kleine stapjes die wij als mens zetten, daar gaan we snel aan voorbij. De lat ligt in onze maatschappij erg hoog.” Ze wijst naar de jonge knoppen aan de bomen. “Prachtig, toch? Een paar weken geleden was alles nog kaal. Wij mensen reageren

net als de natuur. Als het lente wordt, dan gaan we weer lekker naar buiten en in de tuin aan de slag. We krijgen weer nieuwe energie.”

In de natuur heeft alles een doel, benadrukt de coach. “Ook dit gebruik ik regelmatig in mijn coaching. Als je een probleem ervaart, dan focus je je vaak daarop. Maar het probleem is meestal onderdeel van een groter geheel. Zo probeer ik mensen te laten nadenken. De natuur zit vol symbolen.” Alice wijst naar een klein beekje. “Zie je het water stromen? Water gaat nooit tegen de stroom in, maar zoekt altijd de makkelijkste weg.

Waarom zouden wij dat niet doen?”

VERWONDEREN We naderen een prachtige vijver. “Ik vind dit zo’n fijne plek”, fluistert Alice. “Als we iets missen in ons leven, dan zijn we daar heel erg op gefocust, maar je kunt je ook richten op wat er wél is.” Ze leert mensen om goed te kijken naar de natuur. “Wat zou je willen veranderen in je leven en waar heb jij invloed op? Zie je iets dat symbool staat voor een bepaalde situatie? De oefeningen die ik inzet geven inzicht. Dat gaat altijd op een hele natuurlijke manier.”

Tijdens de wandeling stelt Alice vragen, maar soms wordt een deel van de wandeling juist in stilte afgelegd. “Dan kun je in alle rust om je heen kijken en voelen wat er in het hier en nu gebeurt. Eén stap brengt je

Tijdens het wandelend coachen komen er vaak emoties boven, merkt Alice. “Dat is helemaal niet erg. Volwassenen en professionals schamen zich voor hun omgeving.

Kinderen zijn daarentegen heel puur. Als ze pijn hebben, geven ze daaraan toe en gaan ze huilen. Maar als wij als volwassenen vallen, dan proberen we vaak heel snel op te staan en doen we alsof er niks aan de hand is.

Eigenlijk is dat helemaal niet nodig. In ons leven hebben we verlangens en verwachtingen van anderen en van onszelf. Dat brengt mensen in onbalans en doet ons verdriet.”

NIEUWE ENERGIE Daar weet Alice Fortuin zelf alles van. “Het auto-ongeluk was een verschrikkelijke ervaring, maar het heeft me zoveel gebracht.

Ik werk op een middelbare school waar ik jongeren met leerproblemen lesgeef.

Daarnaast heb ik vanuit mijn passie een SUP-school opgezet. Soms combineer ik het suppen met de coaching. Ik neem mensen graag mee het water op. Vaak moeten ze letterlijk tegen de stroom in peddelen. Ik daag mensen uit als ik weet dat het in hen zit!

Dat geeft hen zo’n goed gevoel als ze hun doel behaald hebben! Ook al is iets zwaar, ze kunnen veel meer dan ze zelf denken.”

Uiteindelijk heeft Alice dus toch weer een behoorlijk actief leven. Ze knikt. “Dat is helemaal waar, maar toch is het heel anders dan vroeger. Nu leef ik mijn passie met hulp van de natuur. Hier kom ik helemaal tot rust en krijg ik telkens nieuwe energie!”

Landbouw Mechanisatie Bedrijf D. Kuipers is gestart in 1979 en bestaat op dit moment uit twee moderne bedrijven in Greonterp en Witmarsum. Onze dagelijkse activiteiten bestaan uit de verkoop, reparatie en service aan tractoren en landbouwmachines gericht op de veeteelt, akkerbouw en tuin & park.

De voornaamste merken die hierbij worden vertegenwoordigd zijn Massey Ferguson, Fella, Joskin, Peecon en Strautmann. Het bedrijf heeft een gedreven verkoopteam en solide werkplaats waarbij klanttevredenheid hoog in het vaandel staat. Al dik meer dan 40 jaar staan wij voor onze klanten klaar! In verband met aanstaande pensionering hebben wij op korte termijn een vacature beschikbaar voor onderstaande functie:

MAGAZIJNMAN / CENTRAAL AANSPREEKPUNT

VOLOP STEKPERKPLANTEN IN GROTE POT NORMAAL € 1,75 NU 10 STUKS

€ 7,50

DE WERKZAAMHEDEN BESTAAN UIT: • Het onderhouden van het onderdelenmagazijn • Bestellen van nieuwe onderdelen • Uitgeven van onderdelen aan klanten • Beantwoorden van binnenkomende telefoon en doorschakelen FUNCTIE-EISEN: • Technisch inzicht • Ervaring met computers en MS OFFICE • Passie voor de landbouwsector en voelt zich betrokken met de doelgroep • Opgeruimd karakter • Praktisch ingesteld Als eerste aanspreekpunt voor veel bezoekers vinden wij een professionele en representatieve houding zeer belangrijk.

WIJ BIEDEN: • Prettige werksfeer binnen een enthousiast team • Marktconform salaris

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur - Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur.

De vacature heeft betrekking op de vestiging in Greonterp.

Voor meer informatie kun je contact opnemen met K. van der Zee op 06 - 51 84 43 97 of stuur je sollicitatie met CV vóór maandag 12 juli 2021 naar : LMB D. Kuipers BV - T.a.v. K. van der Zee keimpe@dkuipers.nl Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie word niet op prijs gesteld.

E DOEE! M

12 t/m 15 juli - Nomi/ De Vliegende bal 16 t/m 19 augustus - De Vliegende bal/ Nomi (binnen de dan geldende maatregelen) 40,00 per dag of 140 euro per week.

Geef je voor 6 juli op via: jente@tennisacademiefriesland.nl Vermeld je naam, emailadres en geboortejaar

Start programma om 09.00 uur, einde om 16.30 Tennistrainingen, wedstrijden en multiskillz Andere sporten, fun games, sportquiz en spellen Gezonde lunch en tussendoortjes/drinken

&FIT

GEZOND

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

23

TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

MENNO, JELTJE, ANKJE EN BEGELEIDSTER FOKELIEN VAN TALANT LOCATIE BOLSWARD

“ELKE DAG ALS IK UIT BED KOM, HEB IK ZIN OM NAAR HET WERK TE GAAN” Op de Snekerweg 26 in Bolsward is dagbesteding TLB gevestigd. TLB staat voor Talant Locatie Bolsward. Dagelijks werken hier zo’n veertien cliënten. Mensen met een verstandelijke beperking. Ook bij TLB gooide die rottige corona roet in het eten. Alles liep het afgelopen jaar anders. Maar gelukkig gaat het nu weer rap richting normaal. Wat voor werk hier gedaan wordt? En of het leuk is?

We spreken met drie werknemers: Menno Posthuma (“Met de T van Theunis en de H van Hanny, de namen van mijn ouders”), Jeltje Hoekema en Ankje Hof en met hun begeleidster Fokelien Jonker.

Jeltje Hoekema Menno Posthuma

Menno is 51 jaar en heeft eerst in Sneek gewoond en gewerkt. Inmiddels woont hij al twaalf jaar in Bolsward in een huis van Philadelphia. Philadelphia is een landelijke zorginstelling die ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking.

Op die manier kunnen ze zo zelfstandig mogelijk wonen en krijgen ze ondersteuning als dat nodig is. “Ik woon op locatie Looiersbuurt, dat huis ligt achter de kerk tegen het Bolwerk aan, vertelt Menno.

Ankje Hof

Menno, en zit ook in groep één. Ook haar bevalt het heel goed daar. “We wonen zelfstandig en we koken zelf. We hebben drie groepen in ons huis en er is altijd, dag en nacht, begeleiding aanwezig voor als je hulp nodig hebt.” Ankje werkt al 12,5 jaar bij Talant.

INPAKWERK VOOR BOUWMARKTEN

ZELFSTANDIG WONEN

Bij TLB doen ze alle drie inpakwerk. Jeltje: “We werken van half negen tot half vier. Tussendoor drinken we koffie en hebben we pauze.

We doen inpakwerk voor bouwmarkten. Voor Gamma, Karwei en ook voor de Makro.”

Menno: “Ik zit in groep één. We wonen met vier vrouwen en drie mannen. Ieder heeft een eigen appartement. Heel mooi, met een eigen badkamer en een eigen douche. En een heel mooi balkon. Met een mooi uitzicht over het water en de sportvelden. Een daalders plakje, zeker weten. Ik ben er in 2008 komen wonen. Ik woon er met heel veel plezier.

En elke ochtend lekker op het fietsje naar het werk. Ik werk al dertig jaar bij Talant.”

Menno: “Achter het gebouw worden de spullen afgeleverd. We moeten spijkers en pluggen en dat soort dingen uittellen en in een doosje doen. Sommigen kunnen tot honderd tellen en anderen tot 25. Als een kuipje gevuld is, doen we er een sticker op.

Er worden meerdere kuipjes verpakt in een doos. Ook worden er spijkerpluggen verpakt in zakjes, deze zakjes worden geseald.”

Jeltje is 52 jaar en woont al tien jaar in Bolsward. Ze komt oorspronkelijk uit Koudum.

Jeltje woont in een huis van Talant, schuin tegenover het huis van Philadelphia. Op de hoek van de Eekwerderlaan. Vroeger zaten er studenten van de Zuivelschool in. Eerst woonde ze in een huis van Talant in Koudum. Toen dat verbouwd werd, verhuisde ze tijdelijk naar Bolsward. Dat beviel haar zo goed dat ze eigenlijk niet meer terug wilde.

Vandaar. Jeltje werkt al 25 jaar bij Talant.

Ankje is 31 en zij is geboren en getogen in Franeker. Ze woont in hetzelfde huis als

“Iedereen voelt zich verantwoordelijk voor zijn of haar werk en doet zijn best om de producten op orde te krijgen”, legt begeleidster Fokelien uit. “We krijgen nooit klachten van bedrijven.” Ankje: “Altijd positief nieuws.”

Menno: “We nemen het werk heel serieus.

Elke dag als ik uit mijn bed kom, heb ik zin om naar het werk te gaan.”

Jeltje heeft dat ook. “Het werk hier in Bolsward was één van de redenen dat ik niet terug wilde naar Koudum. Het bevalt me hier heel goed.”

IN QUARANTAINE OP JE KAMER

LEKKER GEWERKT

Net als vele anderen hebben ze bij TLB een vervelend jaar achter de rug. Zeker in het begin van de epidemie. Toen mocht niemand op het werk komen en moest iedereen thuisblijven. Veel tijd doorbrengen op hun eigen kamer. “Daar werd ik heel onrustig van”, bekent Aukje.

Op dit moment loopt het nog steeds niet helemaal zoals vroeger. De groepen zijn een beetje kleiner. Nog niet iedereen van de groep is terug. Maar gelukkig gaat het de goede kant op.

Ook Jeltje had last van de strenge quarantaine. “We moesten allemaal op onze kamer blijven. Er mocht nauwelijks bezoek langskomen of helemaal niet.” Menno: “Het enige wat mocht was een wandeling of even fietsen. Dan mocht je even naar buiten, samen met een begeleider. En steeds maar weer je handen wassen.”

BESTE BEENTJE VOORZETTEN Na een paar maanden kwam er iets van een versoepeling en mocht je vrij bewegen binnen de groep waarin je woonde. Met dat groepje vormde je een bubbel. Als bubbel mocht je dan lopend naar het werk komen, maar met niemand verder contact hebben.

Iedereen is er vooralsnog goed doorheen gekomen. Het waren geen leuke tijden, maar ze zijn allemaal gezond gebleven en iedereen heeft inmiddels twee prikken gehad.

Jeltje: “Het is niet anders. Het is zoals het is en daar moeten we ons bij neerleggen. We hebben nu ons eigen bubbeltje met een groepje van twaalf.” Menno: “Er zijn zoveel regels. Maar regels zijn regels en daar stap ik niet vanaf. Ik ben heel lang niet naar een winkel geweest. We moeten ons beste beentje voorzetten.”

Vorig jaar lag alles een paar maanden stil, maar nu wordt er weer elke dag gewerkt.

Fokelien: “Er wordt niet alleen gewerkt. We doen naast ons werk zo nu en dan ook andere activiteiten. Er wordt getekend, geknutseld en geplakt. Ankje heeft een prachtig kunstwerk gemaakt.” Menno: “Soms ben ik aan het eind van de dag moe, maar dan heb ik wel lekker gewerkt.” Als het rustig is wordt er op vrijdagmiddag een balletje getrapt, een filmpje gekeken of een boekje gelezen of gewoon lekker buiten gezeten.

Het werk is erg geliefd hier aan Snekerstraat.

Sommigen die hier normaal niet werken, maar met de coronabubbel waarin ze leefden hier terechtkwamen, willen nu eigenlijk liever hier blijven in plaats van terug naar hun oude werkplek. Op de Snekerstraat werken drie begeleiders. Fokelien en haar collega’s werken hier sinds 2004. Begeleiders en werknemers kennen elkaar door en door.

Ankje: “Ik heb veel plezier in het werk. Ik wil niet anders. Lekker muziekje aan. Ik blijf hier.” Menno: “Ik blijf hier tot mijn pensioen.” Fokelien: “We worden hier met elkaar oud. En als wij straks achter de rollator lopen, mag Ankje ons verzorgen.”

Iedereen giert het uit van de lach.

Vertrouwd afscheid nemen

Tweewielers De Jong groeit Ondernemer in de Spotlight

Goed afscheid nemen is erg belangrijk.

Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces.

Johan Tolsma, uitvaartverzorger

Jornt Zijlstra (34) werkte al 17 jaar bij Tweewielers De Jong in Wommels, toen zich een jaar geleden een unieke kans voordeed: hij kon de fietsenzaak overnemen van Johan de Jong. „Ik had altijd wel de ambitie om een eigen onderneming in deze branche te runnen en heb dan ook geen moment getwijfeld.” Namens de Rabobank schoof accountmanager MKB, Edwin Abelskamp, aan. „We waren onder de indruk van het goed doordachte en complete bedrijfsplan dat Jornt had

U I T VA A R T V E R Z O R G I N G

Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl

uitvaartverzorgingbolsward.nl

samengesteld. Dat wekte meteen vertrouwen.” Omdat Jornt nog jong is, kwam er wel wat maatwerk aan te pas om de overname rond te maken. „De vorige eigenaar was al klant bij de Rabobank, dus we hebben ons echt ingespannen om deze kans te laten slagen”, aldus Abelskamp. 2020 was direct een bijzonder, maar erg goed jaar voor Jornt als ondernemer: „Ik zie nu al mogelijkheden om op termijn, met de Rabobank aan mijn zijde, verder te groeien.”

Weten wat de Rabobank voor je kan betekenen? Bel (0515) 437200 Duurzaam Ondernemen

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

25

Mevrouw Bakker-Bok geniet van het eten.

Mevrouw Bakker-Bok over Antonius Maaltijdservice:

“Ik geniet iedere dag van een verantwoorde maaltijd” Mevrouw Bakker-Bok (83) geniet iedere dag van een gerecht van Antonius Maaltijdservice. “Dat is prettig en makkelijk, want zodoende hoef ik niet zo vaak en veel boodschappen meer te doen. Het is iedere dag weer een feestje”, glimlacht een enthousiaste mevrouw Bakker-Bok. Toegewijde vrijwilligers Iedere ochtend belt een toegewijde vrijwillige maaltijdbezorger bij mevrouw Bakker-Bok aan om haar te laten weten dat de maaltijdbox buiten op het bankje voor haar klaarstaat. Na een kort praatje - op gepaste afstand - stapt de vrijwilliger weer in de auto om een volgende klant blij te maken met een ambachtelijke maaltijd. Dagelijks worden in de regio veel vers bereide maaltijden bezorgd door vrijwilligers van Antonius Maaltijdservice.

Ik kijk er iedere ochtend naar uit Sinds eind vorig jaar ontvangt mevrouw Bakker-Bok maaltijden van Antonius Maaltijdservice. Klanten kunnen kiezen uit verschillende gerechten en zo zelf hun weekmenu samenstellen. De maaltijdbezorger kan eventueel helpen bij het invullen van het weekmenu. Mevrouw Bakker-Bok vult samen met haar zoon de menulijst in.

Een grote of een kleine portie, vegetarisch of volgens een bepaald dieet, alles is mogelijk. “Ik kijk er iedere dag weer

“Ik heb een vriendin, die lelijk was gevallen, de maaltijdservice aangeraden” naar uit”, vertelt mevrouw Bakker-Bok tevreden. “Ik geniet erg van aardappelen met jus, spinazie en vlees, maar kies ook vaak eens per week voor pasta. Het is fijn dat er zoveel keuze is. Bovenal is de smaak prima. Ik gebruik geen zout meer, want het eten is al lekker gekruid.”

De maaltijden worden koelvers gebracht. Zo kunnen klanten zelf bepalen wanneer ze de maaltijd nemen, ’s middags of ‘s avonds. “Ik eet altijd tussen de middag warm. Ik hoef het eten alleen nog maar even in de magnetron op te warmen”, legt mevrouw Bakker-Bok uit.

Ze sluit de maaltijd, veelal bereid met streekproducten, altijd af met een toetje.

Voor iedereen Omdat mevrouw Bakker-Bok een abonnement op Thuishotel heeft, ontvangt ze korting op de maaltijden. Bovendien verleent het abonnement haar ook (met korting) toegang tot meer diensten (aan huis), zoals de kapper en personenalarmering. Daarnaast is mevrouw een tevreden cliënt van Thuiszorg Zuidwest Friesland.

De Antonius Maaltijdservice is één van de diensten van Thuishotel, die het mensen mogelijk maakt om langer thuis te blijven wonen, maar is er ook voor mensen die uit het ziekenhuis zijn ontslagen en (tijdelijk) wel wat hulp kunnen gebruiken. Mevrouw Bakker-Bok is heel tevreden en kan de maaltijden ook aan anderen aanraden.

“Laatst moest één van mijn vriendinnen herstellen na een val en toen heb ik haar met succes geattendeerd op de maaltijdservice”, besluit mevrouw Bakker-Bok.

Ook lekkere en gezonde maaltijden thuis?

Wilt u net als mevrouw Bakker-Bok lekkere, gezonde maaltijden aan huis?

Neem dan contact op met Thuishotel via telefoonnummer 0515-46 12 34 of mail info@thuishotel.nl.

Antonius Maaltijdservice levert maaltijden in (een groot deel van) Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren.

Thuishotel biedt veel meer diensten aan huis aan, zoals een kapper/pedicure en personenalarmering. Bekijk het volledige aanbod op www.thuishotel.nl of neem contact op met Thuishotel voor meer informatie.

Een goed ontwerp is een verzameling van details U ziet het meteen als een badkamer helemaal klopt. Daarom zijn onze adviseurs ervaren ontwerpers met technische kennis en onze installateurs ervaren bouwers met gevoel voor ontwerp. Zo krijgt u vanaf dag 1 het beste advies en geniet u straks van zelfs het kleinste detail.

Het geluk zit in elk detail

Baderie Sikma Edisonstraat 15, 8606 JH Sneek Telefoon: 0515 414 418 www.sikma.nl

Werkfestival

Súdwest-Fryslân 2021

Datum

18 september 2021

Locatie

Hoekstra Sneek

Wie heeft een geweldig idee voor een nieuw verdienmodel?

Doe mee aan de ‘Dragons Den’ van Súdwest-Fryslân!

Schrijf je nu in voor de Pitch voor denkers en doeners!

Een pitch voor studenten of starters of individuen of bedrijven met een goed idee voor een nieuw product, activiteit of een nieuwe dienst.

Je bent gevestigd of afkomstig (studenten) uit de gemeente Súdwest-Fryslân.

Rabobank Lemmer Inschrijven kan tot 15 augustus. Je pitcht op 8 september préfestival van het Werkfestival Súdwest-Fryslân. werkt tijdens voor dehet regio.

Je eigen bank heel dichtbij!

Meer weten? www.werkfestivalswf.nl

de weg voor onze klanten in Lemmer en omgeving en leveren meer dan alleen

roducten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in

onze lokale betrokkenheid uit.

-zwf

Ontdek waar ú gelukkig van wordt. Bestel het badkamerboek op baderie.nl.

Tijd

10:00-14:00 werkfestival (voor werkzoekenden) 14:00-17:00 Net-Werkfestival (ondernemers treffen)

Ondernemer?

Presenteer ook jouw bedrijf!

Deelname € 325,Scan de QR-code om aan te melden en zie wat deelname oplevert.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

27

YPIE NEEMT NA 47 JAAR AFSCHEID VAN

NIJ DEKAMA

Als 17-jarige begon Ypie Bijlsma haar prille carrière in woonzorgcentrum Nij Dekama in Weidum. Eind mei, bijna 47 jaar na haar eerste werkdag, heeft Ypie afscheid genomen en mag ze gaan genieten van haar welverdiende pensioen.

Een tevreden mens!

Sigrid Holterman (53 jaar) heeft de afgelopen 25 jaar als pedagogisch medewerker met kinderen gewerkt. Er was geen vuiltje aan de lucht, totdat ze van de een op de andere dag te maken kreeg met gezondheidsproblemen. Ineens kon ze helemaal niets meer. Na een pittige periode gaat het weer goed met haar. Momenteel werkt ze via Pastiel bij Wurkjouwer in Sneek.

Band opbouwen Ypie Bijlsma zwaait af na 47 jaar Nij Dekama. “Gek om afscheid te nemen. Nij Dekama is een groot deel van mijn leven geweest.”

“Heel bijzonder”, vertelt Ypie. “De jaren zijn voorbij gevlogen. Ik heb altijd met veel plezier in Nij Dekama gewerkt; ben nooit een dag met tegenzin naar het werk gegaan. Nij Dekama is een kleine locatie.

Hierdoor kennen we de bewoners en hun familie goed en ook met de collega’s heb ik een leuke tijd gehad. We hebben veel beleefd met elkaar.”

In 1972 begon Ypie met de tweejarige INAS-opleiding, een algemene opleiding waar mensen naartoe gingen, die wel wisten dat ze in de zorg wilden werken, maar nog niet als wat. Tijdens de opleiding heeft ze enkele maanden stage gelopen in Nij Dekama. Met het diploma op zak kon Ypie in Nij Dekama komen werken.

“Ik heb toen nog een opleiding gevolgd tot bejaarden helpende. In die tijd woonde ik in Nij Dekama; in een kamertje op de eerste verdieping. Later heb ik nog een tijdje met collega’s in een zusterhuis in Weidum gewoond. Dat kun je je nu niet meer voorstellen.”

Ook de zorg is door de jaren heen enorm veranderd. “Vroeger waren de mensen veel zelfstandiger. We hielpen bijvoorbeeld alleen bij het wassen en aankleden, steunkousen aantrekken en insuline spuiten. Verder maakten we de kamers schoon en deden we leuke dingen met de bewoners. De week erop herhaalde dit zich. We waren eigenlijk één groot gezin.

Tegenwoordig is het veel complexer. De mensen zijn ouder als ze in Nij Dekama komen wonen en ze hebben veel meer zorg nodig.”

Meer dan 25 jaar heeft Ypie in de zorg gewerkt. Toen er een vacature voor medewerker receptie kwam besloot Ypie het roer om te gooien. “Ook dat was heel leuk. Ik heb uiteindelijk twintig jaar bij de

“Nij Dekama heeft een warme, vriendelijke uitstraling.

Ouderen wonen er met plezier.” receptie gewerkt. Heel wat anders, maar ik heb geen seconde spijt gehad.” Het leukste vond Ypie het contact met de bewoners, zowel in de zorg als bij de receptie. “Omdat de locatie zo klein is, is het contact veel intiemer. De bewoners vertrouwen je dingen toe. Dat vind ik heel speciaal.”

Ypie werkte niet alleen in Weidum, ze woont er ook. “Als dorpsbewoner merk je dat Nij Dekama echt onderdeel is van het dorp. De bewoners van Nij Dekama worden actief betrokken bij activiteiten, zoals het dorpsfeest. Het is fijn dat Weidum een voorziening als Nij Dekama heeft. Ouderen willen toch graag in het dorp blijven wonen als ze zorg nodig hebben. Er is een tijdje leegstand geweest, maar de laatste jaren is Nij Dekama weer volledig bezet.

Het is er ook plezier wonen, hoor ik van de bewoners. De locatie heeft een warme, vriendelijke uitstraling.”

Voor Ypie breken nu andere tijden aan.

“Het was wel gek om afscheid te nemen.

Nij Dekama is toch een groot deel van mijn leven geweest. Maar het is goed zo. Ik heb straks tijd voor andere dingen, zoals de kleinkinderen. En wie weet, kom ik ooit terug als vrijwilliger”, sluit Ypie lachend af.

Na haar afstuderen gaat Sigrid aan de slag als pedagogisch medewerker. Bij een buitenschoolse opvang (BSO) en als gastouder aan huis. Sigrid: “Het werk was ontzettend leuk, maar ook hectisch.

Daarom heb ik de overstap gemaakt om bij gezinnen thuis te werken. Ik haalde kinderen op uit school. Voor één van de kinderen was vaak extra zorg nodig.

Bijvoorbeeld door een stoornis in het autisme spectrum of in de taalontwikkeling van het kind. Ruim twee jaar geleden ging Sigrid scheiden. Sigrid: “Ik moest hierdoor mijn eigen inkomen verdienen. Het werk bij gezinnen kreeg ik betaald op uur-basis.

Ik heb eerst geprobeerd om daar van te leven, maar dat was onder bijstandsniveau.

Dat moest anders, ik moest overstappen naar werken onder een cao.”

“

Ik ben een tevreden mens, dat is het hoogst haalbare!

Keerpunt

Maar dan gebeurt er iets totaal onverwachts. Sigrid: “Van een op de andere dag belande ik op bed met een hernia en ischias (beknelde zenuw van rug naar been). Ik kon toen drie weken helemaal niks. Ineens was ik alles kwijt.

Mijn werk, inkomen, gezondheid en huwelijk. Ik ging door een diep dal.

Gelukkig kreeg ik hulp via de Thuiszorg.

Maar ook van mensen uit mijn omgeving.

Dit was voor mij een keerpunt. Ik sta nu sterker in het leven. Ik kan nu beter mijn grenzen bepalen en ben zelfverzekerder”, aldus Sigrid. Wanneer ze weer kan werken wordt ze via Gemeente Súdwest Fryslân aangemeld bij Pastiel. Pastiel-jobcoach Sieta wordt aan haar gematcht. Sigrid: “Ik heb verschillende trainingen gevolgd.

Erg leerzaam en ondertussen vond ik een baan bij een kinderopvang. Hier heb ik twee maanden gewerkt. Dit bleek lichamelijk toch te zwaar. Ik ben toen weer in de ziektewet beland.”

Van tas naar werk

Sigrid gaat opnieuw het gesprek met haar jobcoach aan. Sigrid: “Na afloop vroeg ze of ik mijn tas zelf had gemaakt. Ik vertelde dat ik die van restjes stof had gemaakt.

Zo kwam Sieta op het idee om mij voor te stellen bij Wurkjouwer. Hier kon ik werkervaring opdoen op het Atelier, in de vorm van een werk ervaringsplek (WEP). Dat heeft zo goed uitgepakt dat ik een contract heb gekregen. Ik ben nu leidinggevende en begeleid en coach de mensen in hun traject. Mijn pedagogische ervaring kan ik hier ook gebruiken. En ondertussen ben ik creatief bezig. Ik ben dankbaar en trots dat ik mijn leven weer op de rit heb. Ik ben eern tevreden mens, dat is het hoogst haalbare!”

Dat Sigrid nu bij Wurkjouwer werkt, had ze een paar jaar geleden niet kunnen bedenken. Al met al een goede samenwerking tussen Pastiel en Wurkjouwer.

20 cm diameter

46 cm

llatie

Prijs incl. insta

0 2 , 8 € 99

Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater Zamarra Kok Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.

Telegraaf, 4 juli 2020

ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE BIG GREEN

WATER ONTHARDER

Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Ongefilterd kraanwater

Gefilterd met de Big Green

Behoudt calcium en magnesium Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig

Nel Zeer tevreden met de Big green. We hadden een ontharder met zout maar vanwege het zout in je drinkwater waren we daar niet blij mee. Omdat we een natrium arm dieet volgen werd ons geadviseerd om de ontharder weg te doen. Na installatie van de big green merken we meteen verschil aan ons drinkwater, de smaak is veel lekkerder. De kalkaanslag komt niet meer terug. Het werkt geweldig.

Edam, 4 januari 2021

Jaap Jurjen en Froukje Veenstra Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu bezitters geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort.

Sumar, 26 januari 2020

Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam

Filter geplaatst in kruipruimte

Filter geplaatst in meterkast

Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën

De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en

Actie:

kunt genieten van zuiver drinkwater.

1-ste vervangfilter volgend jaar

GRATIS!

www.big-green.nl • Informatie 0299-321188

CULTUUR

&UITGAAN

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

29

TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO'S RONALD MORS

‘THE WIZ’ VAN MUZT IN THEATER SNEEK

EEN MUSICAL MET EEN MOOIE BOODSCHAP De vier hoofdrolspelers van Musicalopleiding MUZT staan te popelen. Na maanden geen bühne te hebben gezien is Theater Sneek eindelijk weer open! Met een moderne versie van ‘The Wiz’ gaan ze het publiek een onvergetelijke avond bezorgen. Er zijn zes avonden gepland, maar meer voorstellingen is voor de cast geen bezwaar. Ze willen ‘shinen’.

De musical ‘The Wizard of Oz’ is een klassieker, niet in de laatste plaats door de verfilming uit 1939 met Judy Garland. Ook de Afro-Amerikaanse filmbewerking ‘The Wiz’ uit 1978 is razend populair geworden, doordat Diana Ross en Michael Jackson hun namen aan de film verbonden.

MUZT VERSIE In de nieuwe ‘The Wiz’-versie van MUZT zijn er hoofdrollen voor Lars (als de vogelverschrikker), Cas (de blikken man), Karst Jan (de laffe leeuw) en Rheza (Dorothy). Vol enthousiasme doet het viertal het verhaal.

“In december zijn we begonnen met de repetities. Toen was de rolverdeling net bekend gemaakt. Toen we hoorden, dat wij een hoofdrol kregen, waren we allemaal heel blij. Iedereen wil graag zo’n grote rol hebben.

Daar heb je vier jaar hard voor gewerkt.”

Vier jaar, want zo lang duurt de opleiding bij MUZT, de enige musicalopleiding in Friesland.

Jongeren moeten auditie doen om toegelaten te worden. Ook daarna kunnen ze strak aan de bak. “In jaar 1 en 2 heb je les van ‘s middags half vijf tot ‘s avonds half acht. In jaar 3 en 4 komt daar van half acht tot half elf nog bij.

Daar moet je wel wat voor inleveren. Geen feest op vrijdagavond, als je deze passie hebt ga je niet ‘brak’. In jaar 1 wordt de basis van dansen, zingen en acteren gelegd en daarna wordt het steeds specifieker. In jaar 2 ga je ook aan de slag met het decor en krijg je een stuk verantwoordelijkheid. Van het changeren en helpen met snelle verkledingen leer je ook.”

V.l.n.r.: Cas, Lars, Rheza en Karst Jan.

“GEEN FEEST OP VRIJDAGAVOND, ALS JE DEZE PASSIE HEBT GA JE NIET ‘BRAK’” ALLEMAAL MENSEN MET DEZELFDE PASSIE Jaar 3 vormt het dans- en zangensemble van de musical. Vierdejaars komen in aanmerking voor een grote rol. “Een grote rol is spannend, maar het is ook superleuk. Anderen gunnen ons de rol. We zijn een hechte groep, dat gaat al terug naar jaar 1.”

De hoofdrolspelers weten als geen ander, wat de opleiding je brengt. “Tijdens de opleiding leer je jezelf te presenteren, écht contact met mensen te maken. Ieder jaar krijg je een rapport met persoonlijke feedback van alle docenten: hier kun je het volgende jaar aan werken en dit gaat al heel goed. Dat is niet spannend, iedereen wil graag leren. Bij deze

opleiding wil je wel vijf dagen per week naar school. Het zijn allemaal mensen met dezelfde passie. Je houdt er vrienden aan over, je ziet elkaar ook naast MUZT.” De vier hoofdrolspelers willen allemaal hun beroep maken van hun passie. Karst Jan en Lars volgen de mbo acteursopleiding in Groningen. Cas volgt de acteursopleiding D’Drive in Leeuwarden en Rheza zit in de laatste ronde van het auditieproces bij de Frank Sanders Academie. Voor anderen blijft het een hobby die je wilt blijven doen om je persoonlijk te ontwikkelen.

KICK OM VOOR PUBLIEK TE SPELEN Vorig jaar werd de musical vanwege corona twee weken voor de première gecanceld.

“Toen zijn we emotioneel van hoog naar laag gegaan. Dit jaar is het andersom; het is een bevrijding, we mogen eindelijk weer! We willen shinen, het is een kick om voor publiek te spelen. We hebben heel lang niet in het theater kunnen repeteren. In het begin hebben wij als solisten daarom heel veel gebruik gemaakt van ‘Zoom’ (een programma voor videotelefonie - red.) en zo de teksten, koorzang en de dansjes aangeleerd. Vanaf 6 maart repeteerden we buiten. Dat was echt heel erg koud. We zagen eruit als zwervers, droegen vier broeken over elkaar.”

Sinds begin juni kunnen de spelers eindelijk weer repeteren in Theater Sneek. “Nu hebben

‘The Wiz’ van MUZT is in Theater Sneek te zien op 27, 28, 29 augustus en op 3, 4 en 5 september. Het licht van het theater zal dan blauw zijn met een vleugje MUZT-paars, het teken van een musical/familievoorstelling.

AUDITIES

Audities voor jaar 1 van MUZT vindt nog plaats op vrijdag 10 september.

Aanmelden kan via

kunstencentrumatrium.nl/muzt we een extra boost om het goed te doen en op elkaar ingespeeld te raken. Het is een grote eer om in dit theater te spelen. Zo vet om hier binnen te lopen, al die stoelen te zien en te weten: hier mag ik straks spelen. Als je op het toneel staat, zie je alleen de eerste paar rijen. Dan voel je bijna de warmte uit de zaal komen. Dat geeft een enorme kick.” Cas, Lars, Rheza en Karst Jan geven graag credits aan de mensen van het decor, de grime, de rekwisieten en de naaiploeg die achter de schermen actief zijn. “Het publiek ziet maar de helft.

MUZT heeft zo’n 75 leerlingen, maar er zijn wel 150 man die met de musical bezig zijn.”

GELOOF IN JEZELF Er zijn zes voorstellingen van ‘The Wiz’ gepland en de hoofdrolspelers hopen dat dit er - net als bij de musical Shrek’ destijds - meer worden. “Het is een ongelooflijk vrolijke voorstelling met een mooie boodschap: ‘geloof in jezelf’. Het is een musical voor het hele gezin. Je krijgt een onvergetelijke avond en gaat weg met een glimlach”, beloven ze.

“HET PUBLIEK ZIET MAAR DE HELFT; ER ZIJN WEL 150 MAN DIE MET DE MUSICAL BEZIG ZIJN”

30

NUMMER 07 • 2021

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

31

NIEUW THEATERSEIZOEN VOOR DE DEUR:

KAARTVERKOOP IS GESTART!

FOTO: ROB BECKER

FOTO: WIM LANSER

Na een lange periode van stilte gaan de deuren van Theater Sneek weer open! Sinds deze week is de kaartverkoop tot 7 januari 2022 gestart via theatersneek.nl. Samen met alle landelijke theaters vieren we dat we weer terug zijn: ‘Mooier dan ooit!’

Hier een kleine greep uit de eerste periode na de zomer:

KARIN BLOEMEN EN DE OLD SCHOOL BAND

NOORDPOOL ORKEST MET RUBEN HEIN EN ELSKE DEWALL

FAMILIEVOORSTELLING PEPPA PIG (2+)

Vrijdag 24 september komt Karin Bloemen samen met de soulvolle jazz/funk formatie de Old School Band naar Sneek. Tijdens deze voorstelling bewijst de veelzijdige performer Karin Bloemen eens te meer dat zingen haar grote liefde is. Belangrijke inspiratiebronnen voor Karin Bloemen zijn zangeressen als Billie Holiday en Aretha Franklin. De stijl van de Old School Band sluit daar naadloos op aan; funk, jazz en soul. In dit pure, muzikale programma komt het allemaal voorbij, van eigen stukken tot en met de fijnste covers uit het rijke repertoire van Billie, Aretha, Norah, Amy, et cetera, et cetera.

Zaterdag 25 september maken we ons op voor een geweldig concert van het Noordpool orkest met solisten Ruben Hein en Elske DeWall. In het jaar dat de nieuwe James Bond film na lange tijd in première gaat, brengen zij de iconische titelsongs uit 25 jaar James Bond films ten gehore. Begeleid door het 42-koppig Noordpool orkest onder leiding van dirigent Reinout Douma hoor je ‘Skyfall’, ‘Live And Let Die’, ‘Diamonds Are Forever’, ‘Goldfinger’ en alle andere Bondhits ‘for your ears only’ in een superspannende orkestversie!

Zondag 23 oktober staat Peppa Pig (2+) op het programma. Deze gezellige familievoorstelling vertelt het verhaal van Peppa Pig die met de hele klas op schoolreisje gaat naar het strand. Al in de bus begint het spannende avontuur. Het wordt voor de hele klas een rit om nooit meer te vergeten! Het wordt een feest, compleet met nieuwe meezingliedjes, swingende meedoedansjes, kleurrijke decors, vrolijke varkentjeshumor én grote modderplassen.

Natuurlijk komt Peppa ook na afloop van de voorstelling naar de foyer voor een foto en dikke knuffel met jou!

VRIJDAG 24 SEPTEMBER

ZATERDAG 25 SEPTEMBER

ZONDAG 23 OKTOBER

Zomerse concerten bij Het Bolwerk Wie deze zomer wil ontspannen met lekkere livemuziek kan terecht bij Het Bolwerk. Het Sneker poppodium houdt de deuren de komende maanden namelijk gewoon open. Zo zijn er Reggae Summer Sessions in een ultieme rastavibe en laten Michelle David & The True-tones je genieten van opzwepende muziek uit alle windstreken.

TIM KNOL

Vrijdag 9 juli, 20.30 uur Tim Knol komt met een tas vol nieuwe akoestische liedjes richting Sneek. De singer-songwriter vindt nog steeds exact dezelfde dingen belangrijk als toen hij voor het eerst in de platenkast van zijn vader rommelde. Mede dankzij de samenwerking met garagepop-kliek The Miseries zijn inmiddels alle creatieve remmen bij hem los.

JACK BOTTLENECK Zaterdag 17 juli, 19.30 en 21.30 uur

Jack Bottleneck maakt een rauwe en authentieke en eigenzinnige mix van blues, bluegrass, country en americana. Opgegroeid in het Texas van Noord-Europa, de Friese Wouden, waar men dwars, ‘oars as oars’ en vrijgevochten is, krijgt hij al op jonge leeftijd vele muzikale stromingen mee die hij later terug laat komen in z’n karakteristieke rauwe stemgeluid en diepgaande gitaarspel.

SMELLS LIKE NIRVANA Vrijdag 16 juli, 20.30 uur

Nirvana gaf in 1993 een legendarische MTV Unplugged-show in New York. Smells Like Nirvana neemt je mee terug naar die bewuste 18e november 1993. Naast de heerlijke grunge hoor je het meeslepende verhaal over een bandje uit Aberdeen, Washington dat onder aanvoering van Kurt Cobain met hits als ‘Smells Like Teen Spirit’ en het album Nevermind (1991) uitgroeit tot een icoon.

MICHELLE DAVID & THE TRUE-TONES

REGGAE SUMMER SESSIONS #2

Hun muzikale ontdekkingstocht brachten Michelle David & The True-tones langs alle continenten. Dit leverde telkens weer een swingende plaat op met Chicago/ Memphis soul, reggae, calypso, jazz, blues, afrobeat, northern soul en boogalo. Onderweg ontwikkelde zich een eigen genre, Rhythm & Gospel: positieve, krachtige teksten en opzwepende muziek met flink wat strijkers, percussie, blazers en analoge synthesizers.

Na een sfeervolle eerste editie van de Reggae Summer Sessions met Black Omolol is het zaterdag 24 juli de beurt aan Dei.3avu. De band (spreek uit: déjà vu) werd tien jaar geleden in Amsterdam opgericht door zeven vrienden met dezelfde liefde voor muziek.

Ieder pakte een instrument op en begon met oefenen. Deze autodidactische band is creatief blijven groeien en begon gaandeweg met het schrijven en componeren

Vrijdag 23 juli, 19.30 en 21.30 uur

Zaterdag 24 juli, 21.00 uur

van eigen muziek. Vrij vertaald betekent ‘déjà vu’ reeds gezien of reeds ervaren. Dat geldt zeker niet altijd voor het eigenzinnige geluid van Dei.3avu! Het Sneker collectief Jah Sound International is, net als bij Reggae Summer Sessions #1, ook weer van de partij.

REGGAE SUMMER SESSIONS #3: zaterdag 28 augustus, met Johnny Baby

HENK HOFSTEDE Zondag 18 juli, 15.00 uur

De oprichter en frontman van de Amsterdamse formatie Nits begeleidt tijdens zijn intieme ‘Boy in a Tree’ zichzelf op gitaar en piano.

Henk zal putten uit het omvangrijke Nits-repertoire. Daarnaast vertolkt hij werk van idolen als The Beatles, Leonard Cohen en Bob Dylan. Zijn boeiende verhalen zorgen voor een passende omlijsting.

DEI.3AVU!

Tickets en/of meer informatie? www.hetbolwerk.nl

agenda zondag 4 juli

zaterdag 10 juli

zondag 18 juli

Za. 24 juli t/m za. 6 augustus

HEMELUM STREEKMARKT Heerlijke Friese streekproducten kopen in het weiland van de Flinkefarm.

MAKKUM MUZIEK Een gevierd dirigent uit het voormalige Oost-Duitsland die op zoek is naar zijn eigen orkest.

SNEEK MUZIEK Latin band geïnspireerd door folklore van Mexico, Cuba en Colombia met moderne en stedelijke invloeden zoals hiphop en elektronica.

DIVERSE LOCATIES SPORTEVENEMENT Kampioenschap zeilen met authentieke skûtsjes.

friese streekmarkt

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

natuur-cultuur fietstocht

JOURE DOEN Gezellige fietstocht met onderweg bijzondere (mini)concertjes en versnaperingen.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ NATUURCULTUURFIETSTOCHT

herr von klinkerhoffen

WWW.MAKKUMFRIESLAND.NL/AGENDA.PHP

zondag 11 juli

ballonnen bella

MAKKUM ENTERTAINMENT Het gevoel van Charlie in de chocoladefabriek met ballonfiguren waar je uit kunt kiezen.

WWW.OV-MAKKUM.NL/AGENDA

di. 6 en wo. 7 juli

fierljeppen IJLST SPORT

Wedstrijd fierljeppen in diverse klassen voor het klassement.

WWW.FIERLJEPPENIJLST.NL

dinsdag 13 juli

koeknuffeldag

DELFSTRAHUIZEN DOEN Heerlijk en relaxed koeknuffelen met een Friese koe.

WWW.BOERDERIJRECREATIE.NL

vrijdag 9 juli

tim knol

SNEEK MUZIEK Singer-songwriter Tim Knol met prachtige akoestische liedjes is er weer helemaal klaar voor om de theaterzalen te vullen.

donderdag 15 juli

boerenmarkt WOUDSEND STREEKMARKT

In het centrum van het dorp koop je heerlijke verse streekproducten.

anne feenstra band SNEEK MUZIEK

Presentatie van de nieuwe LP van deze singer-songwriter band met rake teksten. Ontroerend, eerlijk en nuchter.

SNEEK THEATER

late night kanovaren

HEEG ACTIEF Geef je op bij VVV Heeg en maak een prachtige kanotocht door de nacht.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL

donderdag 22 juli

boerenmarkt

WOUDSEND STREEKMARKT In het centrum van het dorp koop je heerlijke verse streekproducten.

WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL

vrijdag 23 juli

michelle david & the true-tones

vrijdag 16 juli

Reizen leverde heel veel inspiratie op en dat resulteerde in swingende platen en een eigen genre: Rhythm & Gospel.

smells like nirvana

SNEEK MUZIEK Sluit je ogen en laat je meenemen terug in de tijd, naar een muzikale passie.

WWW.HETBOLWERK.NL

zaterdag 17 juli

jack bottleneck

Voorstelling over halve waarheden en hele leugens, identiteit, obsessie, medicatie, angst en de dingen die je achterlaat. Ook streamingtickets.

SNEEK MUZIEK Veelzijdig repertoire met een rauwe, authentieke en eigenzinnige mix van blues, bluegrass, country en americana.

WWW.THEATERSNEEK.NL

WWW.HETBOLWERK.NL

deropút

wo. 21 en 28 juli

SNEEK MUZIEK

WWW.LEWINSKI.NL

tim honnef

WWW.LEWINSKI.NL

WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL

WWW.HETBOLWERK.NL

zaterdag 10 juli

son de aqui

WWW.HETBOLWERK.NL

zaterdag 24 juli

Ineke Ligtermoet

MAKKUM KUNST Ineke Ligtermoet maakt realistische- en karikatuurportretten op een niet kwetsende manier met stift of kleuraquarel.

WWW.MAKKUMFRIESLAND.NL/AGENDA.PHP

skûtsjesilen SKS

WWW.SKUTSJESILEN.NL

zondag 25 juli

flinke flea market HEMELUM MARKT

Kom in het weiland schatzoeken tussen de vintage spullen van een ander.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

zaterdag 31 juli

los morochos MAKKUM MUZIEK

Op de terrassen op het Plein en de Markt spelen zij akoestisch hun repertoire.

WWW.MAKKUMFRIESLAND.NL/AGENDA.PHP

zondag 1 augustus

kunstroute door gaasterland

GAASTERLAND EXPOSITIE Diverse deelnemende ateliers hebben de deuren geopend om je te inspireren.

WWW.KUNSTROUTEGAASTERLAND.NL

zomer streekmarkt

HEMELUM MARKT Kom streekproducten shoppen in de buitenlucht in het weiland van de Flinkefarm.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

bombanaranja

MAKKUM MUZIEK BombaNaranja speelt op de Boulevard energieke liedjes met zang, contrabas en accordeon.

WWW.MAKKUMFRIESLAND.NL/AGENDA.PHP

Waterland van Friesland is de naam voor de toeristische regio Zuidwest Friesland. VVV Waterland van Friesland geeft hier tips om eropuit te gaan. Kijk voor de volledige agenda op: WATERLANDVANFRIESLAND.NL/EVENEMENTENKALENDER

Musyk Muziek

NATUUR-CULTUUR FIETSTOCHT

Son de Aqui

Ervaar een mooie combinatie van natuur en cultuur tijdens deze fietstocht van 20 kilometer op zondag 4 juli vanuit Joure. Onderweg word je getrakteerd op drie mini-concertjes met easy-listening/licht klassieke muziek en worden er gedichten en proza voorgedragen. Geniet tussendoor van de flora en fauna om je heen.

In augustus kun je op zaterdag 21 en 28 augustus mee fietsen. En de laatste fietstocht is op zondag 5 september. Elk met een andere route.

The Doors in Concert brengt op zaterdag 10 juli in het Bolwerk een hommage aan de legendarische rockgroep, wiens zanger Jim Morrison in 1971 overleed.De band neemt je mee naar de hoogtijdagen van The Doors, eind jaren 60, met hits als ‘Light my Fire’. De huidige bandleden vertonen verbluffende gelijkenissen met de muzikanten van de rockgroep. En met originele instrumenten wordt de sound van de live-concerten van The Doors geëvenaard.

Op zondagmiddag 18 juli geniet je in culinair podium Lewinski in Sneek van de heerlijke klanken van de latin band ‘Son de Aqui’.

De muziek is geïnspireerd door de folklore van Mexico, Cuba en Colombia met moderne en stedelijke invloeden zoals hiphop en elektronica.

De band is opgericht in Mexico-Stad en kenmerkt zich door internationale samenwerkingen.

Maak je middag uit compleet en reserveer aansluitend de heerlijke maaltijd bij Lewinski.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ NATUURCULTUURFIETSTOCHT

WWW.HETBOLWERK.NL

WWW.LEWINSKI.NL

Nijs gjirrich Interessant

FOTO: RONALD DE JONG

Natuur-cultuur fietstocht The Doors in concert

VRAAG EEN AMBASSADEUR - DE BREKKEN BIJ SÂNFURD

Vraag een ambassadeur

Bloed, zweet en walvistraan

Ga in klein gezelschap op stap met een ambassadeur en leer het Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân beter kennen. Deze locals brengen hun enthousiasme voor het landschap graag op je over, vanuit hun eigen interesse en met een eigen activiteit. Maak bijvoorbeeld een fietstocht via het Brekkenpaed bij Oudega en hoor onderweg meer over waterwegen en de historie van Workum.

Of ontdek wandelend het geheim van het Galgelân aan de oevers van het Sneekermeer.

En nog veel meer.

Tot en met 5 september is in het Fries Scheepvaart Museum de tentoonstelling ‘Bloed, zweet en walvistraan’ te bekijken. Gastcurator Anne-Goaitske Breteler (25) laat zien hoe de Nederlandse walvisvaart door de eeuwen heen beleefd werd. Zowel door buitenstaanders als door de walvisvaarders zelf, waarbij oog is voor de nuance. Bijzonder is dat Breteler kan putten uit dagboeken, fotoboeken en andere herinneringen van de naoorlogse walvisvaarders. Aanvullend presenteert het Fries Scheepvaart Museum een familietentoonstelling over Femke de blauwe vinvis, een echte doe-tentoonstelling.

WWW.NATIONAALLANDSCHAP.FRL

WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL

ook jouw

evenement hier?

Plaats jouw evenement gratis in onze evenementenkalender. Je kunt je evenement aanmelden op onze website.

WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ EVENEMENT

34

SPORT

NUMMER 07 • 2021

TOPFIERLJEPSTER MARRIT VAN DER WAL

“ Der is mear as allinne mar it bliuwt in moaie sport” Aan de vooravond van een nieuw fierljepseizoen interviewden wij Marrit van der Wal, houdster van het wereldrecord fierljeppen met 18.19 meter en voorzitter van de actieve fierljepvereniging It Heidenskip. Hoe is het afgelopen seizoen voor de fierljeppers verlopen tijdens de coronapandemie? Maar ook: welke kansen zijn er voor de Friese cultuursport in het nieuwe seizoen? Omdat Marrit van der Wal sinds een maand in Eindhoven woont en werkt, geen face to face interview, maar een telefonisch vraaggesprek. “Of do moatst nei Eindhoven takomme”, was het eerste wat de ljepster uit It Heidenskip voorstelde tijdens het voorgesprek.

“Ik wurkje bij Eindhoven University of Technology, wêr’t ik dwaande bin mei in projekt wêryn’t wij besykje om mest te ferwurkjen ta precisie-keunstmest. Miskyn wol hiel koart om’e hoeke, mar dêr komt it wol op del”, doet Marrit een poging om in het kort uit te leggen wat haar werk is.

FIERLJEPVIRUS OP JONGE LEEFTIJD Marrit krijgt het ljepvirus bijna letterlijk ingegoten: heit Rients van der Wal was ook een bekend fierljepper en It Heidenskip mag het mekka van de aloude Friese sport genoemd worden. “As bern ljepten wij al. Ik sil in jier as acht west hawwe doe’t ik mei it ljeppen begûn”, haalt Marrit herinneringen uit haar jeugd op. “Ja, ik bin dochter fan en as bern út it doarp wiene we elke sneontemoarn lekker oan it ljeppen. Der rûnen hjir nochal wat foarbylden om dy’t ús trening joegen. Ik bin der ge-

woan ynrûgele. It ljeppen wie yn it ferline hiel belangryk foar mij, mar no’t ik al sa lang meidoch komme der ek oare kânsen foarbij en sa bin ik no ek nei Eindhoven gien. Mar earlik is earlik, ik gean elk wykein wol nei Fryslân om te ljeppen. Mar fansels net allinne om de sport.

Fierljeppen is in hiele útdaagjende sport, der is altyd wol yts wat noch better kin.”

CORONATIJD Net als bij veel andere sporten, en niet alleen in de sportwereld, heeft de coronacrisis ook invloed gehad op het fierljeppen. Normaal gesproken zijn fierljeppers naast het springen ook terug te vinden in de zaal om er krachtoefeningen te doen. Dat zat er in de afgelopen periode dus even niet in door de sluiting van de sportscholen.

“Fansels hat de fierjepperij ek lêst fan koroana hân, mar it is in yndividuele sport en dat wie dan wol wer in foardiel ten opsichte fan teamsporten”, weet Marrit als we terugkijken op het afgelopen jaar. Marrit is nu twee jaar voorzitter van de Fierljepferiening It Heidenskip, maar geeft aan dat het wel moeilijk zal worden om die functie te behouden nu ze in Eindhoven woont en werkt.

“Ik bin fansels wol yn in aparte perioade foarsitter fan ús feriening west. It joech in hiel soad geregel. No bin ik fansels frij jong en at je dan in oar fertelle moatte dat net alles kin, dan fûn ik dat wolris lêstich, seker at net elkenien soks even maklik akseptearret. It

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

Uiteraard willen wij graag weten wat Friezin Marrit in de Brabantse stad doet.

“IK LJEP EK OMDAT IK FYN DAT IT FIERLJEPPEN IN GESELLIGE SPORT IS”

wie oan’e oare kant ek wol in grutte útdaging.

Wij wiene wol ien fan de weinige sporten dy’t yn’e simmer trochgean koene en dan op sa’n grutte skaal. Yn dy sin hiene we ek wol in foarbyldfunksje om it sa goed mooglik te organisearjen.”

ELK DOARP IN FIERLJEPSKÂNS De houdster van het fierljeprecord bij de dames vindt het initiatief om in dorpen eenvoudige schansen aan te leggen een goed idee

“FIERLJEPPEN IS IN HIELE ÚTDAAGJENDE SPORT, DER IS ALTYD WOL YTS WAT NOCH BETTER KIN”

Paspoort Naam: Marrit van der Wal Geboren: 21 juli 1998 Opleiding: Bachelor Chemie en Master Water Technologie Werk: Werkzaam bij Eindhoven University of Technology Privé: Single Sport: Fierljeppen Prijzen: Drie keer Fries kampioen Records: Wereldrecord dames met een afstand van 18.19 meter en bij de ‘famkes’ 16.57 meter Functie: Voorzitter van Fierljepferiening It Heidenskip

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

35

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL EN WIM VAN DER MEER

it ljeppen, mar

Elk doarp in fierljepskâns Samen met Doarpswurk wil het Frysk Ljeppersboun stimuleren dat er in de dorpen eenvoudige springschansen komen voor het fierljeppen. Dat de sport aan populariteit wint is een gegeven, maar onder de slogan ‘elk doarp syn eigen skâns’ willen Doarpswurk en het Frysk Ljeppersboun de cultuursport nog meer promoten. Daarbij wordt niet gedacht aan grote investeringen, maar simpelweg aan eenvoudige voorzieningen die bijvoorbeeld bij een dorpsvaart aangelegd kunnen worden. Eén schans en een goed zandbed hoeven niet een grote financiële kostenpost te zijn.

“NO BIN IK FANSELS FRIJ JONG EN AT JE DAN IN OAR FERTELLE MOATTE DAT NET ALLES KIN, DAN FÛN IK DAT WOLRIS LÊSTICH, SEKER AT NET ELKENIEN SOKS EVEN MAKLIK AKSEPTEARRET”

om haar sport te stimuleren. “Wij hiene yn It Heidenskip ek in jeugdskâns lizzen dêr’t mar twa meter wetter yn stie en dêr kinst al hiel aardich ljeppe asto it leare wolst. Do kinst der ek gjin offisjele wedstriden organisearje en ûnderlinge treningen fan meitsje, dat ik fyn it wol in goed idee”, geeft Marrit commentaar op het schansenplan.

In It Heidskip hoeft er overigens amper aan promotie gedaan te worden, het is een bloeiende fierljepferiening met veel jeugd en met vijftig actieve ljeppers hebben ze in het dorp ook niets te klagen. Om al die ljeppers gelegenheid te geven om hun wedstrijden te springen komt er dit jaar een extra derde klasse bij. Te lange wachttijden tussen de sprongen zit niemand op te wachten.

Nu de meeste coronamaatregelen versoepeld zijn, zijn we benieuwd hoe Marrit het komende fierljepseizoen in gaat. Wat zijn haar verwachtingen?

“It is foar mij in hiel raar seizoen. Ik haw gewoan trene kind op’e skânsen, mar aansens sil ik it troch myn ferhúzing yn’e wedstriden dwaan moatte. Ik haw simpelwei gjin tiid mear om te trenen; it is spitich en dan mar wat in leger nivo. Mar miskyn kin ik ek wol hiel aardich meispringe, we sjogge wol wêr’t it op útdraaie sil. Ik ljep ek omdat ik fyn dat it fierljeppen in gesellige sport is en ik hoech echt net allinne te winnen om mei in tefreden gefoel nei hûs te gean. Ik hoop dat de oare ljeppers it net slim fine dat ik der aansens allinne sneons bij bin, al begryp ik goed dat de oarganisaazje graach ha wol dat

ik elke wedstryd meiljep, mar it is even net oars. Ik kin no net oan dy eask foldwaan.”

Tot besluit, nog een vraag. Jouw vader heeft een persoonlijk record van 18.66 meter staan. Ga jij dat nog verbreken?

“Soks is altyd aardich fansels, mar ik kin mij der ek wol bij dellizze dat it no net mear slagje sil. At je minder trene en mar ien kear wyks oan’e wedstriden meidogge wurdt de kâns net sa grut mear om heit syn rekord te ferbrekken.”

Bovendien zorgt een dergelijke accommodatie voor een mooi ontmoetingspunt van de plaatselijke jeugd en draagt zo bij tot de socialisering in een dorp. Uiteraard kan de schans ook gebruikt worden tijdens de gymnastieklessen van de plaatselijke school als die er nog is. Het beheer van de schansen is wel een punt van aandacht.

En er zal een plaats gezocht moeten worden waar de polsstok gehaald en gebracht kan worden. De provincie is bereid mee te betalen in de kosten met bijdragen uit het Iepen Mienskips Fûns. De fierljepbond wil adviseren over aanleg, financiering en beheer en is bereid trainingen en demonstraties te verzorgen.

Momenteel zijn er in Friesland zes plaatsen waar een professionele fierljepaccommodatie met drie schansen is. In It Heidenskip worden in de komende periode de fierljepschansen gerenoveerd waarbij geheid zal worden zodat er geen verzakkingen meer zullen zijn. De aanlopen zullen geheel uit hout bestaan, de tegels verdwijnen. Bij de seniorenschans in It Heidenskip komt er ook extra water bij.

bolsward-ijsselmeerkust

36

TEKST EN FOTO’S FIMKE GROENEWOUD

LAMMERT LEEUWEN IS VOORZITTER BIJ KAATSVERENIGING BOLSWARD

“IK BEN ZELF NIET ZO’N TOPPER IN KAATSEN” Kaatsen is in Friesland bedacht en bestaat al heel erg lang. K.V. Bolsward is in 1885 opgericht en is daarmee de oudste kaatsvereniging aangesloten bij de KNKB. Aan het woord is clubvoorzitter Lammert Leeuwen (63) uit Bolsward. Hij is in het verleden scheidsrechter geweest bij de kaatserij en is al voor de tweede keer voorzitter van een kaatsvereniging. “Voordat er verenigingen opkwamen werden de wedstrijden voornamelijk georganiseerd door cafés. Maar het ging toen eigenlijk meer om de omzet van de kroeg dan om het spel. Om hier verandering in te brengen hebben de inwoners van Bolsward destijds de eerste vereniging opgericht.”

L

Lammert Leeuwen is sinds 2012 voorzitter van kaatsvereniging Bolsward. “Daarvóór was ik al lid van deze vereniging”, vertelt Lammert. “Ik hielp toen wel eens eventjes hier en daar, maar ik was verder niet betrokken. De vorige voorzitter kende mij wel en heeft gevraagd of ik zijn functie over wilde nemen. Hij wist dat ik al eerder voorzitter ben geweest van de kaatsvereniging in Sint Jacobiparochie en hij gooide meteen een balletje op. Ik heb de bal toen eerst nog even terug moeten kaatsen, omdat ik lichamelijke ongemakken had. Maar op een gegeven moment ben ik halve dagen gaan werken en had ik daar wel tijd voor. Het lichamelijk ongemak was toen inmiddels ook grotendeels over. Ik ben gemiddeld zo’n tien uren per week aan het werk voor de vereniging.”

NOOIT COMMENTAAR “Eén keer in de maand hebben we een bestuursvergadering, dan heb ik echt de voorzitterrol. Daarnaast zit ik ook in de technische commissie van de jeugd. De commissie houdt zich bezig met het opstellen van de afdelingsparturen. Verder ben ik voornamelijk aan het klussen. Hoofdzakelijk doe ik het verfwerk en meestal leg ik op dinsdag het veld even klaar voor de jeugd, zodat ze gelijk kunnen beginnen met de trainingen. Ik doe het niet alleen

natuurlijk. We hebben een bestuur, een jeugdcommissie en een vaste ploeg vrijwilligers van zestig man sterk. Ik hoor nooit commentaar, dus ik denk dat het wel positief is, dat zit verder wel goed! Vaak krijg ik ook even hulp van iemand die hier in de buurt woont. Hij komt dan langsfietsen en als hij mij ziet helpt hij even. Dat vind ik erg leuk.”

“HARTSTIKKE LEUK SPEL” Lammert geeft gelijk toe dat hij zelf niet zo’n topper is in kaatsen. “Laat ik dat even voorop stellen! Ik heb het zelf op recreatief gebied gedaan, maar verder niet. Ik had niet z’n talent dat ik zei van: ‘Ik ga ermee door’. Mijn interesse in de sport is eigenlijk een beetje vanzelf gegaan. Af en toe werd ik door kennissen gevraagd mee te doen, als er iemand te weinig was.”

Hij denkt heel even na. “Eigenlijk alléén als er iemand te weinig was”, grapt hij dan. Om te vervolgen: “Maar ik vind het een hartstikke leuk spel en als je het leuk vindt, dan wil je daar ook wel wat energie insteken. Ik hou me nu vooral bezig met de randzaken.

Als we wedstrijden organiseren, dan probeer ik er zoveel mogelijk bij te zijn. Ik mag dan de prijzen uitreiken aan de winnaars. Dat vind ik heel erg leuk om te mogen doen, omdat je dan al die blije gezichten ziet! Ik heb met de meeste spelers een goede band. Ik vind het erg leuk om te zien hoe de jeugd op mij reageert. Zo durven ze bijvoorbeeld van alles te vragen, dat vind ik wel aardig, ja.”

GEZELLIGHEID “Laat ik even vooropstellen dat het binnen onze vereniging vooral draait om gezelligheid. Elke woensdagavond hebben we wedstrijdkaatsen voor de senioren. Daar

“HET GING TOEN EIGENLIJK MEER OM DE OMZET VAN DE KROEG DAN OM HET SPEL”

doen zo’n dertig á veertig clubleden aan mee. Na afloop blijft iedereen nog even voor gezelschap en een drankje. Je kan merken dat iedereen een bepaalde band met elkaar heeft. Het is vrij gemoedelijk. Op het veld hoor je altijd Fries. Ik vind dat je bij kaatsen Fries hoort te spreken!

Ik denk dat we nu bijna op driehonderd clubleden zitten, waarvan zo’n negentig jeugdleden. We hebben de jeugdleden opgedeeld in twee groepen: een recreatieve groep en een prestatiegroep. Dit hebben we gedaan, omdat we graag zien dat de betere spelers meer prestatiegericht te werk gaan.

Onze verwachtingen liggen hoger voor de prestatiegroep en ze krijgen tijdens de trainingen wel aardig op hun dak, daar wordt wel voor gezorgd”, meent Lammert.

KAMPIOENEN IN DE HITTE “De kaatscompetities vinden alleen in Friesland plaats. Ik kan mij de competitie van 2015 in Holwerd nog erg goed herinneren. Ik ben toen mee geweest als begeleider, dat vind ik fantastisch om te doen. Het was smoor en smoorheet, wel 35 graden denk ik. De warmte was verschrikkelijk. Ik deed niets anders dan water halen voor de jongens. Twee keer hobbelden we met wat geluk door en aan het eind van de rit hadden we tot ieders verbazing de partij toch gewonnen. Dat was echt een verassing, want we hadden het gewoon niet meer verwacht”, vertelt Lammert.

“Als je dan ziet hoe de spelers stralen, word ik zelf ook gelukkig! En je blijft er zelf ook nog wat jong bij, want ze zijn natuurlijk allemaal wat jonger dan mij”, lacht hij.

NUMMER 07 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

37

Stap voor stap Een vrolijke jongeman stelt zichzelf voor; Wessel Bergman (22 jaar). Hij werkt nu anderhalf jaar via leerwerkbedrijf Empatec als magazijnmedewerker bij Zijlstra Beroepskleding in Franeker. Hij heeft het hier goed naar zijn zin, mede dankzij zijn collega Sander Lahaise. Hij begeleidt Wessel dagelijks op de werkvloer. Wessel heeft namelijk autisme en TOS (taalontwikkelingsstoornis) en kan hierdoor soms nét even een extra duwtje in de rug gebruiken.

Focus

“IK HOOR NOOIT COMMENTAAR, DUS IK DENK DAT HET WEL POSITIEF IS”

“Als ze kampioen worden, dan maakt mij dat ook wel een beetje emotioneel.

Ik ben niet alléén natuurlijk. We zetten er met zijn allen veel tijd in: de trainers, de veldleggers, mensen van de technische commissie en degenen die handen spandiensten verrichten. En als ons team dan kampioen wordt, dan zie ik dat als een bekroning van ons werk.”

TROTS OP REALISATIE “De gebouwen hier hebben we een jaar of zes geleden in eigendom gekregen.

We delen deze accommodatie nu met buurtvereniging ‘De Blauwpoort’. Toen we de boel hier opgeknapt hebben, is dit ook het buurthuisje van de buurt geworden. Door die samenwerking is het mogelijk om meer dingen te doen.

Als sportvereniging kan je niet bij bepaalde subsidiepotten komen, maar een buurtvereniging kan dat wel. Nu hebben we bijvoorbeeld een stuk of tien zonnepanelen op het dak liggen. Daar heeft de buurtvereniging voor gezorgd. Daarbij komt, als zo’n gebouw winterdag leegstaat, je eerder gebreken krijgt dan wanneer het winterdag gebruikt wordt.

Het kaatsseizoen loopt maar van mei tot september. Dus het is een hele goede combinatie. We hebben een goede band opgebouwd met de buurtvereniging.

Sinds we alles in eigen beheer hebben gekregen is er heel wat gebeurd. Het was allemaal wel vrij gedateerd. We hebben een nieuw dak aangeschaft, de boel binnen opgeknapt, nieuwe douches gekregen en de kleedkamers opgeknapt.

We hebben alles in de kleuren van de Friese vlag gedaan. Een grote groep vrijwilligers heeft ons daarbij geholpen.

Die noemden we de bouwploeg. Wij zijn nu van plan om voor de kantine een overkapping te plaatsen. Ik hoop dat dat een positieve invloed op de uitstraling zal hebben.

Ik vind dat het heel erg is opgeknapt door de harde inzet. Vooral van mensen die al even niet op bezoek zijn geweest of die nu ergens anders kaatsen, horen we erg veel positieve reacties. Als we als vereniging ergens trots op zijn, dan is het op dat dit allemaal gerealiseerd is in de afgelopen zes jaar!”

En dat extra duwtje, dat krijgt Wessel van Sander. ‘Ik ken mensen met autisme, dus ik weet wat goed voor hen werkt en wat niet. Toen Wessel hier kwam werken heb ik daarom meteen aangeboden om hem te begeleiden,’ geeft Sander aan. Wessel heeft tijdens zijn geboorte zuurstofgebrek gehad. Hierdoor is er een taalontwikkelingsstoornis ontstaan.

In combinatie met autisme heeft hij daarom speciaal onderwijs gevolgd.

Tijdens zijn opleiding liep hij drie dagen stage bij een supermarkt en ging hij twee dagen in de week naar school. Wessel: ‘Toen ik klaar was met mijn opleiding, wilde ik meteen aan het werk. Ik ben toen bij de supermarkt blijven werken.’

“

Elke dag is een leuke uitdaging

Creëren van een werkplek

Via de gemeente komt Wessel in contact met Empatec. En wordt gekoppeld aan een Empatec-jobcoach. Hij werkt op dat moment nog in de supermarkt. Na een tijdje wordt duidelijk dat hij daar niet op z’n plek zit. Wessel: ‘Ik zei overal ‘ja’ op en werd overvraagd. Achteraf gezien paste dit werk niet bij mij. Hierdoor zat ik helemaal niet goed in mijn vel.’ Het werd

tijd om op zoek te gaan naar een andere, passende werkplek. Daarom worden ook Pastiel en de jongerencoach van de Dienst Noardwest Fryslân ingeschakeld.

Via gebiedsteam Harlingen wordt ook nog extra begeleiding geregeld.

Gezamenlijk komen alle partijen uit bij Zijlstra. Daar wordt een werkplek speciaal voor hem gecreëerd. Collega Sander: ‘We vinden het belangrijk om mensen een kans te bieden!’

Droom

Wessel heeft eerst een dag meegelopen om te kijken of het werk bij hem paste. Dit vond hij zó leuk dat hij, na een proeftijd van twee maanden, is aangenomen. Wessel: ‘Mijn taken als magazijnmedewerker worden langzaam uitgebreid. Ik leer steeds meer. En als ik iets niet prettig vind, dan bespreek ik dit met Sander of met mijn Empatecjobcoach. Ik heb geleerd om vooral niet te snel te willen. Maar om nieuwe dingen stap voor stap op te pakken. ’Sander: ‘Als er iets is, dan kan Wessel altijd bij mij terecht. Of bij zijn Empatec-jobcoach, die komt regelmatig langs. Samen kijken we wat goed werkt.’ Wessel sluit trots af: ‘Ik heb nu een jaarcontract. Elke dag is een leuke uitdaging. Ik zit hier helemaal op mijn plek! En mijn droom? Een vast contract bij Zijlstra!’

Wessel krijgt vanuit meerdere organisaties ondersteuning om samen met hem te bouwen aan een zo zelfstandig mogelijke toekomst.

38 1

NUMMER 07 • 2021 12

13

6

10

11

5

9

4

8

3

7

2

25

26

20

24

15

19

23

18

22

17

21

16

9

9

14

17

7

7

15

2

17

14

11

17

8

7

17

24

17

15

8

15

9

15

22

11

17

6

12

15

14

17 10

10

19

17 8

22

10

19

12

6

6

18

22

8

17

6

18 17

7

6

22

14

7

bolsward-ijsselmeerkust

6

17

6

2

22

22

10

17

7

1

14

2

17 10

2

14

4

17

14

26

18

22

4

18

9

PUZZELPAGINA NR 07

17

14

20

7

15

11

14 14

5

8

10

22

17

7

5

17

11

W

15

22

6

8

14

8

14

11

15

4 14

8

19

17

H

22

18

18

5

17

6

D C

4

17

22

Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v.

PUZZELOPLOSSING NR 07-2021 - tot uiterlijk 5 augustus 2021. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 19

17

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

prairiewolf

vis

afgepast deel

spraakleer

dat is

platwalsen

mythologische figuur

1

beroep

1

kracht

2

inwendig orgaan

takje

neteldier

onzin

livreiknecht

mager

12

gevoel

eigenschap

eikenschors

Zwitserse plaats

14

5

id est

op grote afstand

paardje

magnesium

6

15

16 20

23

24

34

9

10

11

18

21

22 26

29

30

32 naarling

8

17

25

28

9

7 13

19

4

premie

4

12

6

houten hamer

3

27 31

33

35

36

37

38

39

tevens zwemvogel

40

muggenlarve

wielerwedstrijd

afslijten

soort kers

soort hert

10

schooier

Engels bier

tapijt

vloerlijst riv. in Italië

7

lid v. verdienste

deksel

pl. in Amerika

enzovoort

stoombad

dwarsligger notabene

vreemde munt

spelonk

8

noodzakelijk

scheik. element

ik

verkeerd eiergerecht

vertrokken gezicht

5

3

insect

© www.puzzelpro.nl 3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Winnaar puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 06-2021 Dhr. H.I. Gorter uit Workum heeft de lunch t.w.v. € 25.00 gewonnen.

Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Proeflokaal Sneek OPLOSSING EDITIE 06-2021: Zweedse puzzel RUIMTEVLUCHT / Sudoku 1 5 1 8 8

COLOFON GrootBolsward-IJsselmeerkust is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aanhuis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km.

Oplage: 22.000 exemplaren.

51

6

37

14

47

WAARDEBON VAN € 25,-

gast

2

17

PUZZEL EN WIN

enig

1

39

Verticaal: 1 voormalige Spaanse munt 2 Jamaicaanse muziek 3 bergweide 4 bergtop 5 Local Area Network 7 oostzuidoost 8 eensporig geluid 9 pl. in Flevoland 10 Europese vrouw 11 appelsoort 15 tijdperk 16 rondrit 17 rijstgerecht 18 niets 21 mij 24 raafachtige vogel 25 riviervis 26 deel v.e. trap 27 deel v.e. schip 29 gebogen been 31 glorie 34 lief 35 boomloze vlakte 36 weg met bomen 37 Ned. omroep 38 jachtexpeditie 39 ellendig 41 thans 43 rondhout 45 troefkaart 47 manier van lopen 49 gemalen graan 52 getal 53 lof 55 dessert 56 opstootje.

blijkens de akten

zwaardwalvis

2

Horizontaal: 1 regenscherm 6 blijspel 12 profeet 13 aardgordel 14 deel v.e. cirkelvlak 17 onzin 19 in hoge mate 20 grootmoeder 22 voordeel 23 opdracht 25 festijn 27 deel v.e. kolenkachel 28 dwaling 30 godin v.d. vrede 32 hooghartige houding 33 eikenschors 35 gebogen zwaard 37 vestigingsplaats 40 tegen 42 made 44 druiventak 46 gard 48 deel v.e. korenhalm 50 sprookjesfiguur 51 benadelen 54 beschermend kledingstuk 57 boomvrucht 58 bereide dierenhuid 59 schuifbout 60 verstotene.

lidwoord suikersiroop

56

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

soort koek

2

55

11

torenkraai

ijzerhoudende grond

roofvogel

54

58

60

Spaanse uitroep avondsignaal

53

50

60

richting

motorschip

49

45

© www.puzzelpro.nl

soort slang

riviermond

44

48

59

donderbui

voor de vuist

52

43

57

honorarium

voordat

47

51

brandgang

riv. in Spanje

bot

42

46

menens

chemisch element

41

Primera Bolsward Nieuwmarkt 13 - 8701 KK Bolsward Tel 0515-577878 www.primerabolsward.nl

bolsward-ijsselmeerkust STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 07 VÓÓR 5 augustus 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

VERSPREIDING

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de vries

Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma.

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

REDACTIE VERKOOP

info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl

Eelke Lok, Henk van der Veer, Joeri van Leeuwen, Wim Walda, Piebe Piebenga, Riemie van Dijk.

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

DRUK

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Frans van Dam (bliidd.nl)

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

REDACTIETIPS?

Mieke Alferink, Neeltje Oostra, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021

Toegang alleen met E-tickets. Kijk voor de tickets op

WWW.FAC-AUTOCROSS.NL Bekijk daar ook onze voorwaarden.

DE BESTE OCCASIONS! €8.745

€23.950

€7.745

AUTOMAAT

AUDI A3 LIMOUSINE

SEAT IBIZA

€17.590

FORD FIËSTA

TFSI - 150pk - S-line - 2017 | 61.654 km

EcoTSI - 95pk - Style - 2015 - 102.287 km

65pk - Style - 5drs - 2013 - 107.631 km

€21.945

€9.495

AUTOMAAT

BMW 1-SERIE

RENAULT CLIO

118i - 136pk Lease Edition - 2019 - 48.868 km

TCe - 100pk - Intens - 2020 - 10.356 km

€9.940

€8.240

CITROËN C3

PureTech - 68pk - Attraction - 2017 - 37.828 km

€34.950 AUTOMAAT

VOLKSWAGEN GOLF VII

105pk - Comfortline - 5drs - 2015 - 155.984 km

VOLKSWAGEN UP!

75pk - 5drs - High UP! - 2016 - 93.401 km

VOLKSWAGEN T-ROC

1.5 TSi - 150pk - DSG - 2021 - 1.265km

ELEKTRISCH RIJDEN BIJ JAARSMA!

RENAULT ZOE

Série Limitée Rivièra 8% BIJTELLING! > Koopaccu 52 KWh > Verwarmde stoelen en verwarmd stuurwiel > Lederen bekleding Navy Blue > 395 km range (WLTP) > 9.3” EASY LINK multimedia scherm > Climate control > Lane keep assistant

€ 31.399,- inclusief BTW > Registratie december 2020, 8% bijtelling! > € 2.000 Particuliere subsidie > Levering in ca. 5 weken

Automobielbedrijf Jaarsma Ridderdijk 11b 8741 KE Hartwerd Telefoon 0515-569811 WhatsApp 06 3391 0695 E-mail info@automobielbedrijfjaarsma.nl

Wy dogge alles foar jo auto!

www.automobielbedrijfjaarsma.nl