helperbel
• PodiumZuid en SterrebosLive
• Jaarverslag 2022 Wijkcomité
• “Het huis trok ons naar hier”
• Denk mee over de Skatebaan
1
20231
33 6 16
Colofon
De Helperbel is een uitgave van het Wijkcomité Helpman in Groningen. Het blad verschijnt vier keer per jaar en wordt huis-aan-huis verspreid in de wijken Helpman, Coendersborg, Villabuurt, Klein Martijn en Rabenhauptterein. Oplage: 5700.
Redactie: Sjoukje Kooistra, Harm Draaijer, Ina Timmer. Eindredactie: Ina Timmer. Acquisitie advertenties: Herman Marsman. Ontwerp omslag: Rietje Beeren. Foto’s blz. 13, 15: Tjeerd Flokstra Vormgeving: Jurjen Heegstra. Druk: Scholma Print & Media, Bedum. De Helperbel wordt gedrukt op FSC papier Redactieadres: redactie@wijkhelpman.nl De
3
22
redactie
zich het recht voor
te plaatsen, aan
of
te korten. Nieuws van het wijkcomité Jaarverslag 2022 Wijkcomité Helpman 6 Mooi muziekseizoen PodiumZuid en SterrebosLive 13 Werken in de wijk Verknipt stoffen 17 Het huis trok ons naar hier 22 Mobilefix 33 Aktiviteiten in de wijk Denk mee over de Skatebaan aan de Helperzoom 16 Lentekriebels: doe mee met de grote voorjaarsschoonmaak! 27 Kom zingen bij Vrouwenkoor Sjans 29 Hiep Hiep Hoera: de rommelmarkt op Koningsdag gaat weer door 35 Column Laat maar waaien 20 Service Activiteiten Breinbieb in Forumbibliotheek De Wijert 31 Duurzaam Helpman Klimaatsubsidie: Krijg poen voor je groen 34 Inhoudsopgave
behoudt
kopij niet
te passen
in
Vanaf de uitkijktoren aan de Verlengde Hereweg lijkt de ombouw van Ring Zuid al aardig te vorderen. Maar we moeten nog even wachten tot 2024, volgens de huidige planning...
Wijk in beeld
Jaarverslag 2022
Wijkcomité Helpman
Het jaar 2022 was het jaar waarin Corona weer naar de achtergrond verdween. Dit jaar konden enkele van de geplande activiteiten geen doorgang vinden. Dit gold voor het concert van Podium Zuid in januari maar Sterrebos Live deze zomer was weer als vanouds.
Het bestuur heeft alleen in januari niet kunnen vergaderen wegens Corona. Daarna is het bestuur tien keer fysiek bijeengeweest in het MFC de Wijert, alleen in augustus is een vergadering vervallen.
De jaarlijks algemene vergadering heeft niet plaatsgevonden.
In de bestuursvergaderingen kwamen diverse onderwerpen aan de orde waarbij het comité aandacht had voor het wel en wee van de wijk. Gekeken is naar mogelijke bijdragen aan de leefbaarheid en veiligheid in de wijk. Gesproken is over o.a. verkeer, de website, kunst in Helpman, de Helperbel, wonen, duurzaamheid en de financiën.
We zijn bij verschillende organisaties en personen op bezoek geweest om kennis te maken, informatie uit te wisselen en te zien wat we voor elkaar kunnen betekenen. Ook hebben wijkcomitéleden gesprekken gevoerd met o.a. diverse gemeentelijke diensten, diverse wethouders en (vertegenwoordigers van) bewoners van diverse buurten en straten in Helpman o.a. over de verkeerssituatie en de sociale cohesie in de wijk.
Vele e-mails kwamen binnen over onder andere verkeer, beheer en groen, overlast en duurzaamheid. Die werden zo spoedig mogelijk afgehandeld. Daar waar nodig is de gemeente geïnformeerd of zijn de afzenders doorverwezen naar de juiste instanties.
Daarnaast is dit jaar de samenwerking met de Herepoort- (of Hereweg-)buurt verder verstevigd. Er wordt samengewerkt bij het aanpassen van de statuten i.v.m. nieuwe wetgevingen over de WBRT, we kijken samen naar de nieuwe inrichting van het geplande Zuiderplantsoen en op het gebied van verduurzaming zullen we de samenwerking uitbouwen. Ook met Wijkraad De Wijert en de Oosterpoort werd regelmatig overleg gevoerd.
Hierna meer informatie over wat specifieke onderwerpen.
Verkeer en vervoer
• Helperzoomtunnel en de kruising Helperzoom-Helperweg-Helperbrink: de kruising en het noordelijke deel van de Helperzoom is in samenspraak met aanwonenden en het Wijkcomité onderwerp geweest van een herinrich-
tingsplan wat in voorjaar 2024 zijn beslag moet krijgen, de ‘deksels’ van de nieuwe ring moeten namelijk eerst klaar zijn daarvoor.
• Zuidelijke Ringweg: in het voorjaar 2022 heeft vooral de ombouw van het Juliana-plein naar de “Tijdelijke T” een ernstige toename van de verkeerstromen door en langs de wijk veroorzaakt. In onze wijk zijn enkele maatregelen in overleg met ons en de bewoners ingevoerd gedurende die periode, zoals fietspaden gemarkeerd in de Sav. Lohman en de Goemanlaan; éénrichtingsverkeer in de Goeman; wegversmallingen door middel van plantenbakken in de Sav. Lohmanlaan.
Het einddoel blijft om na de ombouw van de Ring de wijk verkeersluw en in zoveel mogelijk straten 30 km/u te maken. Tot die tijd zullen maatregelen die wel genomen kunnen worden al uitgevoerd worden. Dit om de huidige en verwachtte verkeers-stromen in te dammen.
• Diverse straten zijn nu al drukker geworden. Er zijn verschillende (kleine) aanpassingen geweest, maar over de volgende straten heeft het wijkcomité nog zeer regelmatig overleg met de gemeente en Aanpak Ring Zuid:
- Goeman Borgesiuslaan: er is een groep bewoners gevormd die als gesprekspartner namens de straat overleg voert met ons en de gemeente. Deze groep heeft een ‘achterban’ van ruim 60 bewoners.
- In de Savornin Lohmanlaan is een aantal bewoners gevonden die als gesprekspartner met ons en de gemeente mee praten. Deze groep heeft ook een achterban van rond de 60 bewoners.
- De Van Houtenlaan is drukker geworden door het ingevoerde éénrichtings-verkeer, de laan is in 2022 opnieuw ingericht in overleg met bewoners.
• Verkeersplan Helpman: de uitkomsten van de evaluatie van het plan uit 2016 worden in samenwerking met de gemeente in fases uitgevoerd en hebben al diverse (kleine) aanpassingen in wegbeeld en wegindeling opgeleverd. Dit blijft ook de komende tijd onderwerp van gesprek.
• In oktober 2021 is in de vrijwel de gehele wijk Betaald Parkeren ingevoerd. Er is nog een aantal aanloopproblemen, vooral wat betreft de bewegwijzering naar de betaalzuilen en de indeling van de parkeergebieden. Hierover is overleg met de gemeente gevoerd.
• In de zomer van 2022 heeft de gemeente met behulp van een (be-)spaarpaal, de ‘Safety-Save’, de verkeerssnelheden in de Savornin Lohmanlaan gemeten. Voor iedereen die daar met een snelheid lager dan de verplichte 30km/u langs reed deed de gemeente een bedrag in de ‘spaarpot. Dit heeft uiteindelijk ruim € 6.353,– opgeleverd. In overleg met de wijkbewoners zul-
7 6 Nieuws van het Wijkcomité
len hiervoor speelplekken bij de kinderopvang aan de Savornin Lohman en op het Savornin Lohmanplein uitgebreid worden.
• Op onze website wijkhelpman.nl is onder ‘verkeer’ een mooi overzicht van lopende en geplande projecten te vinden waarover nauw overleg met de gemeente plaats vindt.
Als inspraakmogelijkheid heeft de gemeente een website: stemvan.groningen. nl ingevoerd om inwoners vroegtijdig op de hoogte te brengen van plannen en de kans te geven hun mening daarover bekend te maken. Het wijkcomité zal hiervoor onderwerpen aandragen.
Duurzaamheid
De in 2018 gestarte werkgroep Duurzaam Helpman heeft dit jaar eindelijk weer een aantal activiteiten kunnen uitvoeren. Zie hieronder.
(Ver-)Groen Helpman Op zondag 5 juni hebben we een plantjesmarkt gesponsord in de Goemantuin. Ruim 50 bezoekers zijn hier geteld. Op 8 oktober hebben we in samenwerking met Duurzaam Groningen en diverse andere duurzame initiatieven een Duurzame markt gehouden in het Oude RKZ tijdens de Duurzame Huizen dag. Hier kwamen ruim 80 bezoekers langs voor voorlichting. En op 4 en 18 oktober hebben we een tweetal workshops onder leiding van Suzan Christiaanse (wijkbewoner en onderzoeker aan de Erasmus universiteit) georganiseerd ‘Duurzaam Consumeren’ in de Bsv ‘De Helpen’ in samenwerking met Mamamini en het ‘repair-café Helpman’. Hier mochten we meer dan 30 bezoekers verwelkomen. Fijnstofmetingen in de wijk Via de RuG doen we mee aan een ‘citizen-science’ project om fijnstof te meten in de wijk. Er is een 10-tal fijnstofmeters aangeschaft waarvoor we op diverse plaatsen in de wijkbewoners bereid gevonden hebben om zo’n meter op te hangen. Op https://maps.sensor. community/?nolabs#16/53.1983/6.5847 is een overzicht van de reeds actieve meetpunten te zien.
Voedselbos Er is een aantal mensen actief op zoek naar de mogelijkheden om een voedselbos te starten in de buurt van helpman. De aandacht was in eerste instantie vooral gericht op het wandelgebied bij ‘de Vork’, achter Essen. Maar dit gebied (bleek in december 2022) is nog in opdracht van de provincie in beheer van een aannemer die daar de inrichting moet realiseren om de overlast van het opstelterrein te minimaliseren. Of een voedselbos in dat plan zou kunnen passen moet nu verder onderzocht worden.
Project Wijkkracht Er is in 2020 een project Wijkkracht gestart waarbij studenten van diverse studierichtingen van de Hanzehogeschool Groningen groepen
wijkbewoners – bij voorkeur buren in eenzelfde straat – ondersteunen in het meer inzicht te verkrijgen over de mogelijke duurzaamheids-maatregelen in hun eigen woning. In 2022 waren er 44 aanmeldingen voor voorjaar 2022. Helaas is dat project door gebrek aan ondersteuning en tijd vanuit de Hanzehogeschool vroegtijdig afgebroken. We hebben dan ook besloten dit project in deze vorm niet meer voort te zetten.
Een aantal wijkbewoners heeft aangegeven geïnteresseerd te zijn in verduurzaming van hun woning, maar zij missen regelmatig de kennis om tot de juiste beslissingen te komen. De leden van Duurzaam Helpman willen vooral voor deze laatste groep een ondersteunende rol vervullen. Door middel van (onregelmatig verschijnende) nieuwsbrieven worden belangstellenden op de hoogte gehouden. Alle activiteiten zijn ook te vinden op: www.duurzaamhelpman.nl.
Kunst en Wonen
In de Helperbel zijn regelmatig stukken verschenen over de nieuwbouwprojecten in onze wijk. Regelmatig komen daar reacties op van wijkbewoners. Op het gebied van Kunst was 2022 een rustig jaar.
Helperbel
De Helperbel is het wijkmagazine voor Helpman, Coendersborg, Villabuurt, Klein Martijn, Engelse Kamp en Park en het Rabenhauptterrein. Het magazine wil de bewoners van dit gebied informeren over de activiteiten van het wijkcomité, maar ook over andere ontwikkelingen en zaken die in de wijk spelen of de wijk betreffen. Hoewel het geen opiniërend medium is probeert de Helperbel af en toe ook te prikkelen en voorzichtig stelling te nemen om reacties en initiatieven uit te lokken en de betrokkenheid van de bewoners bij de wijk, maar ook bij de Helperbel te vergroten.
Het fullcolour magazine met doorgaans rond de 40 pagina’s bevat redactionele artikelen en bijdragen van enthousiaste wijkbewoners en organisaties. De Helperbel kent een vast format met een aantal rubrieken. Hierin is ook plaats voor – onbetaalde – informatie over bedrijven en ondernemers in de wijk. Het magazine wordt grotendeels bekostigd uit de advertentie-inkomsten. De Helperbel verschijnt vier keer per jaar in een oplage van ruim 6.000 exemplaren en wordt huis-aan-huis verspreid.
Het magazine is ook online te lezen via helperbel.wijkhelpman.nl. Aan de zeer uiteenlopende reacties die de redactie regelmatig ontvangt, valt af te leiden dat de Helperbel goed wordt gelezen én gewaardeerd.
9 8
Nieuws van het Wijkcomité
IZR en IOPT. www.ykeradema.net / www.balansopstellingen.nl
Website Wijkcomité
Ook het afgelopen jaar is er hard gewerkt aan verbetering van uiterlijk en inhoud van de website. Zoekfuncties zijn verbeterd en de check op actuele inhoud vindt continue plaats. Actuele zaken zoals informatie rond het verkeer, berichten vanuit de gemeente, aankondigingen culturele evenementen in de wijk, etc. hebben de volle aandacht. De site trekt elk jaar flink meer bezoekers en dat vergroot de betrokkenheid van de bewoners bij de wijk. Het webadres is www.wijkhelpman.nl en het mailadres info@wijkhelpman.nl.
Op de sociale media hebben we de volgende aantallen volgers/leden op 31-12-2022: Facebook @Wijkhelpman: 421 volgers, Facebook @Sterreboslive: 2988 volgers, Twitter @Wijkhelpman: 87 volgers, Instagram @Wijkhelpman: 175 volgers, LinkedIn groep Duurzaam Helpman: 47 leden.
De internetpagina van het wijkcomité wordt goed bezocht en er is ook een toename in het aantal bezoeken te zien. In 2021 werd de site bijna 5.000 keer bezocht, in 2022 was dit bijna 14.000 keer. Opvallend is nog steeds dat de site vanaf bijna de hele wereld wordt bezocht, Noord- en Zuid-Amerika, grote delen van Azië, Australië, een paar delen in Afrika en in alle Europese landen.
Bemensing bestuur en diverse werkgroepen
Alle genoemde personen doen dit op vrijwillige, onbetaalde basis.
Bestuur De samenstelling van het bestuur is als volgt: Mevrouw S. Kooistra (voorzitter), mevrouw A. Katerberg (penningmeester), de heer H. Hindriks (secretaris, activiteiten en duurzaamheid), de heer H. Marsman (sociale activiteiten), mevrouw E. Edzes (verkeer), mevrouw L. Fransen (website en duurzaamheid), de heer J. Rasterhoff (kunst en wonen). Het bestuur wordt bijgestaan door de heer T. Flokstra (ambtelijk secretaris).
Redactie Helperbel De redactie van de Helperbel bestaat
uit de dames S. Kooistra en I. Timmer, de heren H. Draaijer en J. Heegstra.
Concerten De organisatie van de Sterrebos Live en Podium Zuid concerten was in handen van de dames A. Katerberg, A. Geerts, C. Elshout, de heren H. Hindriks, P. Raaff, en C. Tinga. De concerten worden gefinancierd door het wijkcomité met bijdragen van ‘de Wijert’, de ‘Herewegbuurt’ en de ‘Oosterpoort’.
Werkgroep Duurzaam Helpman Deze werkgroep bestaat uit voorlopers op Duurzaamheidsgebied met een breed palet aan kennis en ervaring, die ze graag ter beschikking stellen aan mede wijkbewoners. De leden zijn te vinden op LinkedIn bij de groep: Duurzaam Helpman.
11
Nieuws van het Wijkcomité
Mooi muziekseizoen PodiumZuid en SterrebosLive
Veel wijkbewoners kwamen langs om te luisteren. Vaak was het swingen geblazen en stond de dansvloer lekker vol. Zondag 2 april is het laatste PodiumZuidconcert. En vanaf mei gaan we weer naar buiten met SterrebosLive. De voorbereidingen voor de concerten zijn in volle gang.
PodiumZuid goed bezocht
Afgelopen wintermaanden hebben we weer volop mogen genieten van de concerten van PodiumZuid, in het gebouw van BSV De Helpen.
We kijken terug op een mooi PodiumZuid-seizoen in BSV De Helpen, op de 2e zondag van de maand. Met steeds weer verrassende optredens van de Groninger bands de Outtakes, Blond & Blue, The Greendogs, Sidekicks, Westkantstad en No Excuses. Met bekend en minder bekend (eigen) werk. Vaak in het Engels, maar ook in de Grunniger toal. Samen met het Wijkcomité Helpman verliepen de concerten goed en konden we ook de bar goed bemensen. Ook volgende winter hopen we door te gaan met deze muzikale ‘binnen-versie’ van SterrebosLive.
13 Nieuws van het Wijkcomité
Tekst: Annet Geerts
PodiumZuid met de Sidekicks (februari)
SterrebosLive begint weer op zondag 14 mei
Nog een paar maanden en dan kunt u weer genieten van de sfeervolle buitenconcerten in het Sterrebos. Iedere tweede zondag van de maand treden er dan steeds twee bands of muzikanten op in de oude Muziekkoepel in het Sterrebos. Het eerste optreden is van 15.00 - 15.45 uur, het tweede optreden is van 16.00 - 17.00 uur. Bij de foodtrucks kunt u een drankje of hapje kopen. Op dit moment is het Comité SterrebosLive/PodiumZuid druk bezig met de programmering. Net als vorig jaar hopen we weer een mooi muziekprogramma te bieden. Alle data en bands vermelden we binnenkort op de website www.wijkhelpman.nl > Activiteiten.
Om alvast te noteren!
Dit zijn de data van SterrebosLive 2023:
Zondag 14 mei
Zondag 11 juni
Zondag 9 juli
Zondag 13 augustus
Zondag 10 september
Volg ons ook op Facebook, Instagram en op www.wijkhelpman.nl.
SterrebosLive wordt mogelijk dankzij de bijdragen van de Wijkcomités: Helpman, Herewegbuurt en Oosterpoort en Platform De Wijert.
Sterrebos Archieffoto
Denk mee over de vervanging van de Skatebaan aan de Helperzoom
Het huidige skatepark
aan de Helperzoom is aan vervanging toe.
In de vloer zit een scheur en de elementen op de baan zijn verouderd en beschadigd. In overleg met bewoners en Rollend Groningen wil de gemeente daarom een nieuw skatepark aanleggen. Een dat past in de huidige tijd en aansluit bij de wensen en behoeften van bewoners en gebruikers. Uiteraard houden we bij het ontwerpen rekening met de omgeving en hebben we oog voor de natuur. Ook nemen we hierin de ervaringen van de buurt met het huidige skatepark mee. Het ontwerpen van een nieuw skatepark doen we samen met bewoners, Rollend Groningen en de aannemer van het project. Rollend Groningen is een stichting opgericht door skaters uit Groningen, die zich inzet voor de aanleg van kwalitatief goede skateparken in de stad. Als alles volgens planning verloopt, willen we in 2023 starten met de aanleg van de nieuwe skatebaan.
Meedenken
We zijn op zoek op naar bewoners die mee willen denken over het nieuwe skatepark. Wil jij dit doen? Stuur dan een e-mail naar bewegendestad@ groningen.nl onder vermelding van ‘Skatebaan Helperzoom’, dan nemen wij zo snel mogelijk contact met je op.
Verknipt stoffen
Een atelier waar naailessen gegeven worden, en een kleine collectie fournituren en stoffen te koop is. Op dinsdag of op afspraak is het atelier open voor inloop voor als u kwaliteitsstoffen of fournituren wilt aanschaffen. Via de webshop kunt u natuurlijk ook kijken wat voor stoffen er aanwezig zijn. De naailessen zijn voor jong en oud en worden ook op verschillende momenten in de week gegeven. Op de website www.stoflabgroningen.nl vindt u meer informatie
We willen Stoflab Groningen aan u voorstellen.
Ook heeft couturier Felix van Driem er zijn atelier. Felix maakt kledingop-maat voor mannen en vrouwen voor speciale gelegenheden of pronkstukken voor jouw garderobe. Daarnaast geeft Felix patroontekenlessen aan gevorderde cursisten om hun grenzen te verleggen. Samen bespreken we een voor jou uitdagend project dat gericht is om jouw kennis verder te ontwikkelen. Samen met Stoflab Groningen is hij ook betrokken bij het begeleiden van stagiaires die net zijn begonnen met hun traject in de modewereld. Felix heeft ook een website, felix-van-driem-couture.com waar kleding te koop is; een deel hiervan is te zien in zijn atelier. Verder werk en informatie zijn respectievelijk te vinden op behance.net/Driem en linkedin.com/in/felix-van-driem. Nieuwsgierig geworden? Kom gerust eens langs.
VERKNIPT stoffen
Papiermolenlaan 3-13 te Groningen
Elisabeth van Harten en Annemieke van den Berg van Saparoea 06-25443423 en 06-23116234
16
Activiteiten in de wijk
Werken in de wijk
18
ontmoetingsplekcoendersborg@gmail.com
Laat maar waaien
Jaren geleden zag ik een fascinerend filmpje op YouTube van een performance door een Duitse kunstenaar. Even simpel als briljant.
In een wispelturige wind probeerde hij bladeren bijeen te vegen. Vergeefse moeite, zo bleek steeds opnieuw. Hij had de bladeren nog niet op een keurige hoop bijeengeveegd of een plagerige windvlaag deed zijn werk weer teniet. Het leek een metafoor voor het leven zelf. De kunstenaar werd er niet anders door. Zichtbaar zeer ontspannen, maar toch geconcentreerd - hij leek wel een zenboeddhistische monnik - begon hij rustig opnieuw de bladeren bijeen te vegen. Totdat de wind weer opstak…
Voor onze deur zou deze kunstenaar zich prima kunnen uitleven. In onze straat staan namelijk stadslinden, ongeveer al honderd jaar oud. Imposante verticale biotopen, brengers van koelte en consumenten van hemelwater, maar ook producenten van vele, vele duizenden bladeren. Die vallen in de herfst gestaag om zich vervolgens door de specifieke turbulentie in onze straat zich op bepaalde plekken - ook bij ons voor de deur - buitenproportioneel te verzamelen. En aangezien de laatste lindebladeren pas heel laat in het jaar vallen, lijkt of de milieudienst onze straat als allerlaatste in de wijk of misschien wel stad schoonveegt. Natuurlijk zijn er de nodige straatbewoners die uit netheid of behoefte aan wat beweging af en toe de bezem ter hand nemen. Maar ook deze voelen zich niet geroepen om meer dan hun eigen terrein en stukje trottoir te vegen. Langzaam maar zeker verdwijnt onze straat dan onder een glibberige laag composterend bruin loof. Eind december bel ik dan maar even met de milieudienst om te vragen of ze daar misschien nog overwegen om ook onze straat ooit nog eens te vegen. Een uiterst vriendelijke mijnheer nam mijn vraag in ontvangst en vertelde dat hij deze melding zou doorgeven. Een maand later, eind januari dus kregen we een a viertje in de bus dat de straat geveegd zou worden.
Op de veegdag stond ik extra vroeg op om de bladeren die nog voor ons huis lagen langs onze heg het trottoir op te vegen. Dan konden de milieudienstmensen ze direct meevegen. Om een uur of negen was het zo ver. Drie rode gemechaniseerde mastodontjes zwaaiden de straat in en begonnen met blazer, borstels en zuigers het bladwerk bijeen te drijven. De straat werd stap voor stap van gevallen loof ontdaan. Het slotakkoord werd uitgevoerd door het wagentje met de blazer. Bewonderend en waarderend keek ik naar de rode kar. Toen die ter hoogte van onze heg was blies die de bladeren die ik zorgvuldig naar de stoep had geveegd onder de heg door over mijn schoenen en ons plaatsje voor de deur. De machinist in het mobiel keek me glimlachend aan en reed verder. Toen er wind op stak begon ik maar weer te vegen.
21 20
Tekst: Hero Helpman, illustratie: Vlerk
Column
Hero Helpman
De machinist in het mobiel keek me glimlachend aan en reed verder.
Het huis trok ons naar hier
Twee jaar geleden besloten toneelmakers Matin van Veldhuizen (schrijver, regisseur) en Marc Warning (decorontwerper) om, na respectievelijk 50 en 40 jaar, de Amsterdamse Sarphatistraat te verruilen voor een andere plek. Na eerst in de hoofdstad rond te hebben gekeken, besloten ze de blik te verruimen. En zo kwamen ze in Helpman terecht.
Als theatermakers kenden ze Groningen al vrij goed. “Tijdens onze tournees speelden we vaak in het Grand Theater of de Stadsschouwburg. We bleven dan een nachtje over in Groningen. Na de voorstelling zaten we nog volop energie. We hebben het stadsleven in deze stad daardoor goed leren kennen. Groningen is een energieke en dynamische stad. Matin heeft de voorstelling Andy Warhol nog gespeeld in het Groninger Museum en bij Frans Haks (de toenmalige museumdirecteur) thuis. Het was een kleinschalige voorstelling die je op alle mogelijke plekken kon spelen voor een klein publiek. Marc kent de stad ook van de tentoonstelling van Russische schilders als Repin. Hij heeft een doek van Repin – een wuivend korenveld met dennenbomen – gebruikt als inspiratie voor een achterdoek (8 x 12 meter) van het stuk Anna Karenina.
Marc: “In augustus kwam ik op Funda ons huis tegen. Matin’s eerste reactie was: Groningen, ben je gek? Je laat wel al je vrienden en sociale contacten achter je. Maar we gingen toch kijken en we waren meteen verkocht. Het huis trok ons hier naar toe. En Groningen past bij ons. Het was de goede stap op het goede moment.” Voor Matin was er nog een bijzonderheid: Mijn grootouders komen uit Sappemeer/Veendam. Zij trokken voor de oorlog voor werk naar Amsterdam.”
Hoe zijn jullie in het theatervak terecht gekomen.
Matin: “Ik deed de catering bij een tournee van het Amsterdams Elektrisch Circus en Onafhankelijk Toneel en ben stapsgewijs mee gaan spelen, schrijven en regisseren.
Daarna maakte ik voorstellingen bij diverse gezelschappen en werd artistiek leider van toneelgroep Carrousel, waar ik zowel eigen stukken uitbracht, vertaalde en bewerkte, als repertoire van bijvoorbeeld Ibsen, Shaw of Wilde”.
Ritratto
(Foto: Ruth Walz)
Marc: “Na een lerarenopleiding en een korte tijd op de Rietveld Academie ben ik als decorontwerper aan de slag gegaan. Niet alleen bij Onafhankelijk Toneel maar ook bij andere theatergezelschappen. Later ging ik verder als free-lancer. Ik ontwerp decors voor toneel, dans en opera. Kort geleden voor de opera Ritratto die uitkwam bij de Nationale Opera.
Affiche van Matin in de rol van en met handtekening van Andy Warhol
Matin, je hebt ooit Andy Warhol ontmoet, hoe ging dat?
Matin: “Eigenlijk heel vanzelfsprekend. We speelden Andy Warhol. Met het affiche van die voorstelling in de hand gingen we bij hem langs in New York. Een heel erg vriendelijke man, al had hij niet veel tijd (I’m painting in the back). Hij heeft ons affiche van zijn handtekening voorzien en gaf ons een exemplaar van zijn autobiografie”.
Wat was jullie doorbraak in het theater?
Matin: “Ons eerste grote succes was Jane. Het ging over leven en werk van de schrijfster Jane Bowles. Het personage werd door drie verschillende actrices gespeeld, vanuit een verschillend perspectief. Later maakte ik een bewerking van Eenzaam Avontuur van Anna Blaman, getiteld Affaire B”.
23 22 Werken in de wijk Tekst: Tjeerd Flokstra
Interview met theatermakers Matin van Veldhuizen en Marc Warning
Matin van Veldhuizen en Marc Warning
Voor beide voorstellingen maakte Marc het decor: “Bij Jane was alles geschilderd. Bij Affaire B ben ik veel abstracter te werk gegaan. We maakten een collage van wat studenten van de Rotterdamse Kunstacademie aan tekeningen en dergelijke hadden achtergelaten in een vuilcontainer en schilderde die collage vervolgens uitvergroot op periakten (draaibare driehoekige pilaren).
En toen kwam ‘Wachten op Godot’. Matin: “Ja, dat was een mondiaal wapenfeit. Ik regisseerde het stuk met 4 vrouwen bij de Toneelschuur in Haarlem. Een gewaagde keuze bleek, want Beckettt had bepaald dat het uitsluitend door witte mannen gespeeld mocht worden.
Hij spande een rechtszaak aan. Het werd een spannende première, de rechter en de advocaten zaten op de eerste rij. Beckett eiste een boete van 50.000 gulden per gespeelde voorstelling. Gelukkig wonnen we de zaak. De rechter gaf ons de artistieke vrijheid om het stuk op deze manier te spelen en te interpreteren.” Overigens verbood Beckett in de VS dat het stuk werd opgevoerd door zwarte mannen.
Marc: “Beckett schrijft precies voor hoe het decor er uit moet zien. Voor het stuk Eindspel wordt omschreven dat het stuk zich in één kamer afspeelt. Ik gaf hier een dramaturgische wending aan door de muren naar elkaar toe te trekken waardoor er een gang overbleef. Het stuk werd hierdoor spannender; de hoofdpersoon zit in een stoel aan het begin van die gang vooraan op het toneel en krijgt hierdoor een krachtiger focus. Voor het publiek ook heel bijzonder, de linkerhelft van de zaal zag alleen het rechter deel van het toneel en de rechterhelft alleen de linker zijde.”
Recentelijk was Godot opnieuw in de belangstelling.
Matin: “Ja nu mag het niet door mannen worden gespeeld. Hilarisch. Na onze rechtszaak is er een clausule aan het contract toegevoegd waarin staat dat alleen witte mannen dit stuk mogen vertolken. Wel jammer dat het gerepeteerde stuk hier in Groningen niet in het universiteitstheater uitgevoerd mocht worden. Ik had een discussie na de voorstelling, 35 jaar na dato, wel interessant gevonden. Overigens maakte ik later nog iets dergelijks mee. Ik regisseerde A Streetcar named Desire van Tennessee Williams gespeeld door alleen mannen, met in de hoofdrol Cas Enklaar. Ook hier werd een zaak aangespannen door de erven Williams. Maar te laat, de tournee was bijna klaar. Eén van
de acteurs, Mads Wittermans, speelde een scene naakt. Dat werd wel door de rechter verboden.
En waar zijn jullie nu mee bezig?
Marc: “Met mijn pensioen en de verduurzaming van ons huis en ik geef les aan de Theaterschool in Amsterdam”. Matin: “Ik schrijf en redigeer werk van collega schrijvers. Onlangs maakte ik een tekst voor een inspirerende compositie van wijkgenoot en pianist Lex Jasper. Dat had ik nog nooit gedaan. Ik vond het erg leuk.”
Wat is er mooi aan de wijk Helpman en wat zou beter kunnen?
“Mooie wijk, mooie huizen. En fijn dat alles in de buurt is, zoals winkels. En we zitten dicht bij het centrum. Vooral de Vismarkt en het Forum bezoeken wij vaak. Het Forum is een fantastisch gebouw met een veelzijdig cultureel aanbod. Verder is het hier erg divers. Veel natuur en wandelgelegenheid en dicht bij een centrum dat van alles biedt. Het is hier erg fijn en de Groningers zijn zeker niet stug zoals vaak beweerd wordt, maar over het algemeen zeer hartelijk. Helaas moet je soms wel erg lang wachten op het openbaar vervoer, maar dat komt misschien ook omdat we Amsterdam gewend waren waar trams af en aan reden. En de kruisingen, dat zou ook beter kunnen: dat fietsers niet van alle kanten tegelijk op komen rijden.”
A Streetcar named Desire (Foto: Ben van Duin)
“We zijn erg gelukkig in ons huis. Het is ontworpen door architect Kris Bulder* Hij heeft er gewoond en gewerkt van 1960 tot aan zijn overlijden in 2004. Het is een gemeentelijk monument. Dit huis is een uniek ontwerp. Er zijn bijvoorbeeld geen gangen. Al bij de eerste bezichtiging raakte het ons. Hier zit een plan achter dat het woon- en leefgenot vergroot. Het is een voorrecht om hier te mogen wonen.”
* In Helperbel 2022-2 stond een uitgebreid artikel over Kris Bulder
25 24
Werken in de wijk
Lentekriebels: doe mee met de grote voorjaarsschoonmaak!
Van 1 tot en met 29 april staat Groningen weer in het teken van Lentekriebels. Het is alweer de 15e keer dat de grote voorjaarsschoonmaak wordt georganiseerd in de gemeente. In die 15 jaar is het uitgegroeid tot een fenomeen waar andere Nederlandse gemeenten met jaloezie naar kijken. Vorig jaar deden er maar liefst 5500 mensen mee, verdeeld over 130 teams. Wil je meehelpen Lentekriebels 2023 weer tot een succes te maken? Werp dan eens een balletje op in je eigen omgeving! Je kunt een team vormen met je buren, sportclub, kroegmaten, leeskring of welke groep dan ook. Wij zorgen voor grijpstokken, vuilniszakken en alles wat je nodig hebt. Er is zelfs een kleine subsidie beschikbaar voor koffie, soep en/of broodjes.
LenteKriebels is de jaarlijkse grote opruimactie in de gemeente Groningen. Deze actie voor schonere woon- en leefomgevingen is al jaren een groot succes.
Vorm een groep met buren, leerlingen, studenten, medesporters, familie, vrienden, collega’s. Bedenk een leuke naam voor de groep en geef de actiedag(en) en tijd(en) in de actieperiode aan. Vanaf 30 januari 2023 vindt u hier het aanmeld- en subsidieformulier (pdf 71 kB). Download en print dit formulier, vul het in en stuur het volledig ingevuld, ondertekend en zonder postzegel naar:
Gemeente Groningen, Afval & Circulariteit, Groningen Schoon Dankzij Mij, Antwoordnummer 455, 9700 WB Groningen
De aanmelding sluit op 5 maart 2023. De LenteKriebels zijn van 1 t/m 29 april 2023. Hebt u een vraag of opmerking? Gebruik het contactformulier Lentekriebels.
https://gemeente.groningen.nl/file/formulier-aanmelden-en-subsidieaanvragen-lentekriebels-2023
27 Activiteiten in de wijk
.
Plantenmarkt en Poëzie op 4 juni
Op zondag 4 juni zal er weer een plantenmarkt worden gehouden aan de Goeman Borgesiuslaan, waarbij er onder meer bijzondere kruidenplanten te koop zijn van De Keukentuin en bijen- en vlinderplanten van Kwekerij Ninabel. Wijkbewoners kunnen zonder kosten hun (kamer-)planten ook komen verkopen of ruilen!
Ook zal er dan een dichtevenement plaatsvinden onder de noemer “Dichter bij Helpman” rond de thema’s natuur-tuin-duurzaamheid.
Allereerst is er 13.30u de uitreiking van de Helpman Poezieprijs 2023 aan de inzender van het beste gedicht (inzendingen tot 14 mei). Daarnaast treden er dichters op en komen er op het terrein gedichten te hangen.
Het geheel wordt muzikaal omlijst door zanger-accordeonist J.R. Bathoorn en voor de inwendige mens zal ook worden gezorgd.
Locatie: Goeman Borgesiustuin/ G. Borgesiusln. 245a.
Tijd: 13-16u.
Informatie en inzendingen via michielcoesel@versatel.nl “
Kom zingen bij Vrouwenkoor Sjans
Herken jij je hierin?
• Zing je graag?
• Kun je meerstemmig zingen of wil je dat leren?
• Hou je van een afwisselend repertoire?
• Hou je van een ontspannen sfeer en gezelligheid?
• Wil je samen zingen in een vrouwenkoor?
Dan zijn we op zoek naar jou!
Fresco bij Bisque?
Op de buitenmuur van restaurant
Bisque aan de Verlengde Hereweg
46 is al heel lang een mysterieuze wandschildering zichtbaar. Het lijkt
bijna een eeuwenoud fresco. Maar
wat is of was het werkelijk? Een in de loop der jaren versleten reclameuiting voor een product of dienst? Of voor een winkel die ooit in het pand van Bisque zat? Weet je wat het was?
Of heb je misschien nog een oude
foto van hoe deze schildering er vroeger uitzag? Laat het de Helperbel dan even weten! Misschien is het ook een idee om dit fresco in oude luister te herstellen!
Wij zoeken versterking in alle stemgroepen. Of je nu hoog zingt of laag: je bent van harte welkom!
Wie zijn wij?
Wij zijn Vrouwenkoor Sjans, een groep van 25 enthousiaste vrouwen. Om de week op dinsdagavond oefenen we in buurtcentrum De Helpen in Groningen onder begeleiding van dirigent Jos Marcus. Elk jaar treden we op. Ook doen we regelmatig iets gezelligs zoals een etentje of borrel.
Wat zingen wij?
Wij hebben een breed repertoire: pop, (internationale) volksliedjes en licht klassiek. We zingen drie- of vierstemmig.
Wil je een keer komen kijken?
Wil je komen kijken, stuur een mailtje naar koorsjans@gmail.com. De data waarop we repeteren staan op onze website vrouwenkoorsjans.nl. Daar vind je ook meer informatie over ons koor.
Of kom je op de Open repetitieavond?
Op dinsdag 18 april 2023 is er een Open Repetitieavond. Ook dan kun je met ons meezingen. Aanmelden is niet nodig.
29 28
Activiteiten in de wijk
Activiteiten Breinbieb in Forumbibliotheek De Wijert
Maart – juli 2023
BreinBieb spelochtenden
Het spelen van spellen is goed voor het fit houden van het geheugen. Bovendien is het ook nog eens gezellig! Onder begeleiding kan men met elkaar spellen spelen uit de BreinBieb-collectie. Dit kunnen quizzen zijn, maar ook memoryspellen of puzzels. Daarnaast is er ruimte voor ontmoeting en gesprek.
Spelochtenden
• Forumbibliotheek De Wijert, Van Lenneplaan 10 Groningen 20 april | 15 juni | 20 juli | 10.30 – 11.30 uur | gratis
De toegang tot deze ochtend is gratis. Iedereen is deze ochtend welkom maar mensen met geheugenproblemen en mantelzorgers zijn speciaal uitgenodigd. Er is plaats voor maximaal 8 mensen. Opgave is mogelijk door een mail te sturen naar m.hopma@forum.nl ter attentie van Marieke Hopma.
BreinBieb
BreinBieb is een speciale collectie in de Forumbibliotheken De Wijert en Haren. Het beslaat het hele spectrum van onthouden en vergeten: van leuke thema’s zoals begrijpen en het ‘fit houden’ van het geheugen tot serieuze onderwerpen zoals dementie en mantelzorg. Er zijn boeken en spelletjes voor het activeren en fit houden van het geheugen. Men mag alle materialen lenen. Ook zijn er regelmatig activiteiten.
Samenwerking
BreinBieb is mogelijk gemaakt met behulp van subsidies van de provincie Groningen en Stichting Fondsenbeheer Welzijn Haren, waarbij Forum Groningen materialen over het brein opneemt in de collectie van de bibliotheek. Het is een samenwerkingsproject met Biblionet Groningen.
Meer informatie is te vinden op www.forum.nl/breinbieb
BreinBieb | Forumbibliotheek De Wijert & Haren | Toegang gratis
31 Service
Mobilefix
Mobilefix aan de Verlengde Hereweg 72 is gespecialiseerd in deze zaken. De nieuwe winkel is de tweede vestiging van dit Gronings bedrijf. Het was wel even zoeken naar een geschikte plek, maar Mobilefix is blij deze plek te hebben gevonden. En ook erg plezierig voor de wijk, want er was nog geen telefoonwinkel in Helpman.
Je kunt bij Mobilefix terecht voor alle soorten reparaties aan je telefoon of laptop. Zelfs als je gehackt bent. Ze installeren dan een nieuwe besturingssysteem waardoor je toestel weer virusvrij is. En de meeste reparaties zijn binnen een uur klaar. Verder verkopen ze nieuwe apparatuur zoals telefoons en laptops, accessoires (bijvoorbeeld telefoonhoesjes) en sim-only abonnementen.
Kom eens langs. Het team van Mobilefix staat klaar om je te helpen!
Sinds een half jaartje kun je in Helpman terecht als er een probleem is met je smartphone, laptop of iPad.
33 Werken in de wijk
Tekst: Tjeerd Flokstra
Klimaatsubsidie
Krijg poen voor je groen
De gemeente stelt weer subsidie beschikbaar voor het aanbrengen van meer groen in je tuin. Van minder steen en meer planten of bomen profiteren we allemaal. Het levert bijvoorbeeld koelte op in de steeds hetere zomers. Maar ook vogels en andere dieren hebben een fijner leven dankzij meer groen om van te eten of in te nestelen. En in een tuin met planten kan regenwater beter in de grond wegzakken.
Waar kun je subsidie voor krijgen? Je dak vergroenen. Stenen uit je tuin halen en je tuin vergroenen. Je regenpijp afkoppelen (zodat schoon regenwater niet het riool instroomt). Het aanbrengen van ‘groene muren’ (met bijvoorbeeld klimplanten). Het planten van bomen. En extra berging van regenwater (bijvoorbeeld in een regenput). Op onze website kun je tot 30 juni je aanvraag voor subsidie indienen. Lees meer over de klimaatsubsidie op de website van Duurzaam Groningen.
Energiecoach
Huurder en koper kunnen gebruik maken van de gratis energiecoach
De energiecoach helpt je honderden euro’s per jaar te besparen. Met gratis en gemakkelijke oplossingen die je zelfs kunt toepassen als je geen idee hebt waar te beginnen. En het fijne is: het kost niets.
Zie hier voor meer informatie en aanvragen coach. In onze wijk zijn we nog op zoek naar energiecoaches. Aanmelden hiervoor kan hier.
Energiebespaarcafé
Helpman en De Wijert
Heb je het Energiebespaarcafe in Helpman gemist?
Herkansing: Grunneger Power organiseert ook nog een bijeenkomst in De Wijert. Het moment hiervan wordt weer via een mail of nieuwsbrief bekend gemaakt.
Duurzame Huizendag
Samen met Duurzaam Groningen organiseren we op zaterdag 13 mei en zaterdag 14 oktober weer een Duurzame Huizendag. Daarvoor zijn we op zoek naar woningeigenaren uit de hele gemeente Groningen die hun besparende maatregelen willen laten zien en erover willen vertellen aan mede-Groningers. Willen jullie ons helpen met de werving? Jullie krijgen later deze week een mail met voorbeeldartikelen om te gebruiken voor jullie website, nieuwsbrief en social media.
Je eigen woning opgeven kan natuurlijk ook! Meld je dan hier aan.
Voortgang
lopende projecten
Fijnstofmeting
De toegenomen verkeersdrukte geeft zorgen over de fijnstofuitstoot. Via de RuG doen we mee aan een “citizen-science” project om fijnstof te meten in de wijk. Er is een tiental fijnstofmeters aangeschaft waarvoor we op diverse plaatsen in de wijkbewoners bereid gevonden hebben om zo’n meter op te hangen. Je kunt hiermee vooral de fijnstof meten, maar ook de temperatuur en luchtvochtigheid. Op https:// maps.sensor.community/?nolabs#16/53.1983/6.5847 is een overzicht van de reeds actieve meetpunten te zien.
Hiep Hiep Hoera: de rommelmarkt op Koningsdag
gaat weer door
Op 27 april kunnen alle kinderen uit Helpman hun speelgoed en prullaria weer verkopen vanaf een kleedje, er is een hapje te koop en muziek te beluisteren. We maken er weer een topfeest van! Informatie kunt u krijgen bij Josja Postma via josjajp@hotmail. com. Wil je helpen op de dag zelf, dan kun je haar ook mailen.
35 34
Tekst: Henk Hindriks
Helpman
Duurzaam
Magie! Maar hoe heten ze?
De ene dag staat er niks, de volgende dag zie je beeldschone exemplaren in je tuin: paddenstoelen! Ze blijven verbazen en boeien. Door hun snelle groei en bonte verscheidenheid. Als je even googelt weet je zo wat ze zijn: ‘een soort vruchten van een schimmelorganisme’. En ook hoe ze zo snel kunnen groeien: ‘ze doen aan celstrekking in plaats van celdeling’. Maar kennis maakt het verschijnen van deze groeisels niet minder magisch! Maar hoe heten deze afgebeelde paddenstoelen die opkwamen in Helpman?
Geitenpaadjeladdertje
Het is niet helemaal duidelijk of de inofficiële verbinding tussen de brandgang achter de Van Royenlaan en het groengebiedje naast Albert Heyn een geitenpaadje of een olifantenpaadje genoemd moet worden, maar het is wel evident dat deze doorsteek het boodschappen doen vanuit de Van Royenlaan en De Sitterstraat richting het Helperplein aanzienlijk versnelt. Het succes van deze route is zonder meer te danken aan het degelijke trapje/laddertje dat iemand - of zijn het meerdere iemanden - jaren geleden maakte en met zekere regelmaat onderhoudt. Een paar weken geleden sloeg de gebruikers van deze doorsteek echter de schrik om het hart. Het trapje/laddertje was weg! Waren het de hangjongeren die hier uit balorigheid dit kunstwerk hadden gesloopt?
Gelukkig niet! De houten constructie was blijkbaar toe aan groot onderhoud en zit nu weer stevig aan de muur! Dank anonieme maker(s)!
37 Service
Handige telefoonnummers
24-uurs service apotheken 0900-115020
Advies & Steunpunt huiselijk geweld 050-3180011
Alarmnummer 112 Team Buurtzorg/wijkverpleging 06-12689980
Centraal Meldpunt Zorg 050-3764200
Dierenambulance 050-5791909
Doktersdienst (Huisartsenpost Martini) 0900-9229
Geestelijke Gezondheidszorg 050-5223223
Gemeentelijk informatiecentrum 14050
Hulpmiddelen Centrum/ Thuiszorg (vegro)
0900-2887766
Humanitas 050-3126000
Klachtenlijn stankoverlast 050-3180000
Link050 (vrijwilligerswerk) 050-3051900
De Luisterlijn 088-0767000
MJD Groningen 050-3126123
Martini Ziekenhuis 050-5245245
Mamamini 050-3132200
Meldpunt Misdaad Anoniem 0800-7000
Meldpunt Overlast 050-5875885
Meldpunt Stadsbeheer 14050
MFC De Wijert/Helpman 050-5275407
Ombudsman gemeente Groningen 050-3186568
Openbare Bibliotheek Zuid 050-3680632
Politie (geen spoed) 0900-8844
Rode Kruis 050-3224451
Slachtofferhulp 0900 – 0101
Speeltuin Helpman-Oost 050-5290189
Stadsbeheer 050-3671000
Storingsdienst gas en elektra netbeheerder 0800-9009
Storingsdienst Waterbedrijf Groningen 0800-0202013
Storingsdienst Kabel (TV/Internet) Ziggo 0900-1884
UMCG 050-3616161
Veilig thuis (bij huiselijk geweld) 0800-2000
Verslavingszorg Noord-Nederland 088-2343434
Weekenddienst tandartsen 050-5350370
WIJ de Wijert 050-3679120
Onderhoud in de wijk
Het Wijkcomité maakt zich sterk voor een goed leefklimaat in uw wijk. We onderhandelen met de gemeente over uw belangen. Zo houden we ons bezig met het drukke verkeer, de parkeerproblemen, maar ook met speelplekken voor de jeugd. Donateur worden is daarom belangrijk, want hoe meer bijdragen, hoe sterker we staan. Op de jaarlijkse openbare vergadering kunt u uw zegje doen. U kunt doneren door minimaal € 5,- over te maken op het rekeningnummer van het wijkcomité (het nummer staat vermeld op de laatste regel van deze kolom). Van de mensen die al donateur zijn zouden we graag het e-mailadres willen ontvangen. U kunt uw adres mailen naar info@wijkhelpman.nl.
Contactpersonen Wijkcomité Helpman
Sjoukje Kooistra (5270546), Herman Marsman (5251120), Liesbeth Fransen, Jan Rasterhoff, Henk Hindriks, Eppie Edzes, Aly Katerberg
Wijkcomité Helpman
info@wijkhelpman.nl
www.wijkhelpman.nl
www.instagram.com/ wijkhelpman
www.facebook.com/ wijkhelpman
twitter.com/wijkhelpman
NL 81 INGB 0002 6662 56
Vragen, opmerkingen of verzoeken rondom onderhoud in de wijk:
• gemeente, telefoon 14050, vragen naar Loket beheer en verkeer
• groningen.slimmelden.nl
• Kijk op de site van de gemeente Groningen of meld u aan voor de digitale versie.
39
Service
Kijk voor het laatste nieuws op de website www.wijkhelpman.nl
Tips, kopij en foto’s voor de volgende Helperbel kunt u tot 26 mei 2023 sturen naar redactie@wijkhelpman.nl