"^
Bronzen vaatwerk. Ontleend aan: N. Roymans.
van archeologische verschijnselen en artefacten tot doel stelt, ziet de processuele archeologie deze gegevens slechts als middel, namelijk als informatiebron, voor een reconstructie van de samenleving als systeem en van de wetmatigheden die daarbij een rol spelen. Die tegenstelling is mijns inziens kunstmatig. Ook de „traditionele", cultuurhistorisch gevormde archeoloog „who wants to interpret archaeological material in behavioural terms must first establish the cultural and non-cultural processes that are responsible for the formation of the archaeological record" (p. 4). De traditionele archeoloog vraagt zich niet alleen af: Wat is dit 44
voor een voorwerp, hoe ziet het er uit, maar ook: Waarvoor, hoe en in welke context werd het gebruikt? En de processueel gevormde archeoloog leunt zwaar op de door hem aan de archeologie ontleende gegevens. Het proefschrift van Roymans is daarvan een welsprekend voorbeeld. De tribale samenlevingen, waarover Roymans het heeft, zijn samenlevingen die (nog) niet als staat zijn georganiseerd, maar een veel minder complexe socio-culturele organisatievorm bezitten, zonder een goed ontwikkeld centraal gezag. In betekenis vallen zij samen met het begrip