3 minute read
Reportage: Op de weg terug
Het succesverhaal van de zeeschildpad in Maleisië
Tekstbewerking: Tessel in 't Veld
Het leek een gewone werkdag op zee voor het team van WWF-Maleisië. Maar toen ze op weg naar het eiland Pandanan met een drone de kust fotografeerden, gebeurde er iets onverwachts...
‘Vanuit de drone zagen we zwarte stippen in het ondiepe water’, vertelt Gavin Jolis van WWF-Maleisië. ‘We dachten dat het rotsen waren, maar het bleken zeeschildpadden op zoek naar voedsel.’ Toen de drone lager over de ondiepe zee vloog, kwamen er meer in beeld. En nog meer. Bij elkaar waren het meer dan honderd zeeschildpadden in verschillende groottes en van verschillende soorten. Samen met lokale gemeenschappen strijdt Gavins team al jarenlang om een van de meest iconische dieren van de Koraaldriehoek te redden. ‘Ik had eerder vrouwtjesschildpadden ‘s nachts eieren zien leggen en heb er een paar onderzocht, maar nooit zag ik honderden dieren samen foerageren. Dit was een hoogtepunt in meer dan tien jaar zeeschildpadbescherming.’
Grasmaaiers
In Maleisië zijn vier van de zeven zeeschildpadsoorten ter wereld te vinden: de groene zeeschildpad, de karetschildpad, de warana en de lederschildpad. Tijdens hun trektocht door de Koraaldriehoek – de oceaan tussen Indonesië, Maleisië, de Filipijnen en de Salomonseilanden – gebruiken ze verschillende stranden als legplaats voor eieren. In de koraalriffen en zeegrasvelden voor de kust vinden ze voedsel. Zeeschildpadden spelen een belangrijke rol in het gebied. Door te grazen bevorderen groene zeeschildpadden bijvoorbeeld de groei van zeegras, dat de zanderige bodem bij elkaar houdt. Dit beschermt kustlijnen tegen erosie, stormen en getijden. Karetschildpadden eten sponzen en algen en lederschildpadden houden de kwallenpopulatie onder controle. Zo voorkomen ze dat kwallen te veel viseieren en -larven opeten en blijft de zee in balans.
Bedreigingen
Helaas zijn de aantallen zeeschildpadden wereldwijd ernstig achteruitgegaan, ook in de Koraaldriehoek. De kusten van de deelstaat Terengganu in Maleisië waren ooit een belangrijke thuisbasis voor lederschildpadden om eieren te leggen. In de jaren 50 van de vorige eeuw waren er nog 10.000 nestplaatsen, in 2017 vond het Ministerie van Visserij er nog twee. Grote bedreigingen zijn het verlies van leefgebied, het stropen van eieren en er wordt nog steeds op hen gejaagd voor hun vlees. Daar komt bij dat klimaatverandering en de stijgende zeespiegel legstranden beschadigen. Gemiddeld bereikt nog maar 1 op de 1000 jongen de volwassen leeftijd.
Mooie successen
WWF werkt al vijftien jaar aan bescherming van zeeschildpadden in de Koraaldriehoek. Daarbij worden mooie successen behaald. Zo heeft op aandringen van WWF het ministerie van Visserij van Terengganu een totaalverbod op de verkoop van alle soorten zeeschildpadeieren ingesteld. En door beschermingsmaatregelen begint het aantal stroperijgevallen in de staat Sabah na jarenlange stijging af te nemen. Tijdens het legseizoen van 2021 werden in de kustplaats Melaka 995 beschermde nesten van karetschildpadden geregistreerd, een record voor Maleisië. Zoals Gavin en zijn team met de drone ontdekten: na tientallen jaren van achteruitgang maken zeeschildpadden een comeback in Maleisië.
Vrouwen voor schildpadden
Lokale gemeenschappen zijn cruciaal voor de bescherming van zeeschildpadden. WWF-Maleisië traint groepen mensen en biedt ze financiële steun. Een van die groepen is de Women’s Association of Omadal Island (WAPO), die volledig uit vrouwen bestaat. Zij patrouilleren op stranden, redden gestrande schildpadden en rapporteren illegale activiteiten. Tussen 2013 en 2019 redde WAPO twintig zeeschildpadnesten van stroperij. Roziah Jalalid is voorzitter van de groep: ‘Ik hoop dat meer gemeenschappen actief kunnen helpen om schildpadden te beschermen. Niet alleen in Maleisië, maar wereldwijd.’
