Interview met Seppe Vanhex, coördinator

Decenniumdoelen

“Als individuele organisaties zijn we onbedoeld ook steeds meer concullega’s van elkaar geworden, terwijl we in wezen allen ijveren voor een warme & solidaire samenleving.”

Seppe Vanhex

Decenniumdoelen, het platform van armoedeorganisaties, vakbonden, mutualiteiten en het brede Vlaamse middenveld, analyseert elk jaar de armoedecijfers. Veldwerkers en vrijwilligers van armoedeverenigingen vullen de cijfers aan met verhalen over het leven van mensen in armoede.

Vandaag staan we voor een cruciale keuze. Een keuze voor meer of minder gelijkheid, voor meer of minder armoede, voor de erkenning van sociale grondrechten. De nasleep van corona, de energiecrisis, de inflatie, de sociale en economische onzekerheid en de aanstormende klimaatcrisis nodigen de samenleving uit te kiezen voor solidariteit en herverdeling, als de enige juiste en duurzame antwoorden voor een leefbare samenleving.

Wij spraken met Seppe Vanhex, coördinator Decenniumdoelen.

Dag Seppe, wie ben je? kun je jezelf als persoon even voorstellen?

Ik zie mezelf op de eerste plaats als ‘sociaal werker of agoog’, creatief ondernemend en vooral gedreven om mensen en systemen in beweging te zetten. Dit klinkt misschien redelijk idealistisch, al is dit wel de motor waaruit ik voornamelijk mijn voldoening haal. Ik ben ook iemand die anderen graag op de voorgrond plaatst en blijf bij voorkeur zelf wat meer op de achtergrond. Een interview als deze is dan ook niet van mijn gewoonte .

Uiteraard wil ik als mens graag gezien worden en me ook als ‘sociaal werker’ erkend en gewaardeerd voelen in al hetgeen ik doe. Wil niet iedereen dat? Maar in een wereld die sterk wordt bepaald door individualisme en opgejaagd wordt door een onverzadigde profileringsdrang, mag er mijn inziens best wat meer rust en bescheidenheid een plaats krijgen.

Ik ben ondertussen 41 jaar oud, woonachtig in Hasselt en vader van 2 kindjes. Mijn partner heb ik leren kennen tijdens onze gezamenlijke sociale studies. Het is wellicht niet toevallig dat ik destijds voor ‘sociaal werk’ heb gekozen. Mijn beide ouders waren zelf ook erg actief binnen deze sector. Mijn moeder heeft in een lang verleden zelfs ooit voor Welzijnszorg gewerkt!

Enerzijds vind ik van mezelf dat ik erg sociaalvaardig ben en gemakkelijk spontane verbindingen kan maken met diverse mensen. Ik zeg soms wel eens dat ik een soort

‘buikspreker’ ben, iemand die graag vanuit passie spreekt, maar tegelijk ook erg alert is voor de gevoelens van de andere(n). Anderzijds ben ik zeker geen tafelspringer of iemand die ad hoc zijn mening of gedachte uitroept of deelt. Op rationeel vlak zie mezelf dan ook eerder als een bescheiden denker die minstens en kun je ook Decenniumdoelen voorstellen?

2 keer nadenkt voor hij iets zegt en vooral graag strategische verbindingen maakt met het grotere plaatje. Ik ben ook iemand die graag ver voorruit kijkt, maar tegelijk in het hier en nu blijft en graag tastbare resultaten wil zien. Ik werk ten slotte het liefst met mensen. Dat is ook het meest tastbaar.

Decenniumdoelen is een bovenlokaal samenwerkingsplatform van armoedeorganisaties (waaronder het Netwerk Tegen Armoede, SAAMO en Welzijnszorg), de voornaamste vakbonden en mutualiteiten en enkele middenveldorganisaties. Decenniumdoelen is als collectief in 2007 ontstaan met de ambitie om binnen de 10 jaar de armoede te halveren. Om de politiek hiertoe aan te zetten werden destijds 6 concrete decenniumdoelen vooropgesteld en werd de Armoedebarometer ontwikkeld die jaarlijks dient als meetinstrument, maar ook als spiegel voor de Vlaamse en federale politiek.

Seppe Vanhex

Waarom is samenwerking belangrijk in de strijd tegen armoede? Als sociale organisatie voelen we ons natuurlijk sterk geroepen om op te komen voor de belangen van onze doelgroep en/of achterban. In al die jaren zijn we hierin ook sterk geprofessionaliseerd & gespecialiseerd, al gebeurt dit vandaag steeds meer binnen de context van ‘individualisering & commercialisering’. Steeds meer raken we als organisatie(s) dan ook vervreemd van elkaar. Door de versnippering van het landschap is de behoefte aan interdisciplinaire samenwerking dan ook bijzonder hoog, niet alleen op het individuele cliëntniveau, maar zeker ook op organisatieniveau. Als individuele organisaties zijn we onbedoeld ook steeds meer concullega’s van elkaar geworden, terwijl we in wezen allen ijveren voor een warme & solidaire samenleving. De afhankelijkheid van subsidies, de discretionaire ruimte die meer onder druk komt te staan en de sterke opkomst van projectfinanciering en openbare aanbestedingen hebben hier wellicht geen goed aan gedaan.

Armoede heeft vandaag ook veel nieuwe en diverse gezichten. Ze kan heel zichtbaar zijn in het straatbeeld, maar tegelijk ook volledige verdoken. Armoederisico’s zijn daarbij ook sterk verweven binnen de diverse levensdomeinen (werk, gezondheid, onderwijs, wonen en samenleven). Dat maakt dat effectieve armoedebestrijding een breed partnerschap vraagt, maar meer dan ooit ook vanuit een brede maatschappelijke benadering. Niet toevallig cumuleert het Jaarboek Armoede van Universiteit Antwerpen sinds kort het thema ‘armoede & ongelijkheid’ als 2 handen op 1 buik. Ongelijkheid bestrijden vraagt dan ook om bredere maatschappelijke oplossingen, want ongelijkheid knaagt aan ons systeem van de welvaartstaat. Dat collectief besef zal mijn inziens dé sleutel worden voor meer & effectieve vormen van samenwerking in de strijd tegen armoede & ongelijkheid. Ik ben dus hoopvol. er heel wat armoedeorganisaties zoals de welzijnsschakels waar mensen in armoedesituaties hun weg vinden.”

Seppe Vanhex

Welke ervaring heb je zelf met armoede?

Ik heb het geluk gehad om op te kunnen groeien in een warm nest. Zelf heb ik nooit iets te kort gehad en heb ik voldoende kansen gekregen om mijn levensweg tot nu toe te bewandelen. Niet toevallig zijn mijn ouders zelf ook sociaal werker geweest, waardoor de affiniteit met het thema armoede onbewust deel werd van mijn opvoeding. Mijn ervaringen met armoede situeren zich dan ook voornamelijk op professioneel vlak, waarbij ik op diverse werkplekken en niveaus in aanraking ben gekomen met dit thema.

Wat trok je aan om voor Decenniumdoelen te komen werken?

In mijn loopbaan heb ik ondertussen binnen heel wat sectoren (zorg, onderwijs, welzijn) mogen proeven, wat ik als een hele verrijking zie. Hoe meer mijn horizon als sociale werker verruimde, hoe meer ik een rode draad ontwaarde en mijn focus werd verscherpt. Laten we zeggen dat sinds enkele jaren het ‘politieke beestje’ in mij wakker is geworden!

Ik werk ondertussen bijna 3 jaar voor SAAMO Limburg. Eind 2022 kreeg ik van mijn werkgever de kans om mijn schouders te zetten onder de campagne van ‘Ieders Stem Telt’ in Limburg. Deze campagne richt zich tot lokale verkiezingen. Het toeval wou dat Decenniumdoelen rond diezelfde periode op zoek was naar een halftijdse nieuwe coördinator voor het bovenlokale politieke niveau. Ik zag dan ook de unieke kans om op beide fronten tegelijk te kunnen meebouwen aan een beter sociaal beleid, waardoor ik nu 2 halftijdse jobs combineer.

Voor het kennismakinggesprek met Decenniumdoelen heb ik mij toen expliciet als bewegingswerker voorgesteld, omdat ik ervan overtuigd was (en nog steeds ben) dat verbreding rond armoede absoluut een noodzaak is om het probleem te kunnen vermaatschappelijken. Ik wil hierin mijn steentje bijdragen en zoeken naar nieuwe dynamieken om de muren rond armoede te slopen. Dit vraagt bewegingswerk en tijd, al is dat niet evident binnen grote organisatiestructuren.

Wat wil je bereiken in deze job?

Het platform Decenniumdoelen is niet alleen een sterk merk, maar heeft vanuit dat brede partnerschap echt wel het potentieel om armoede nog meer te kunnen vermaatschappelijken. Hiervoor moeten niet alleen het brede partnerschap, maar ook de partnerorganisaties volgens mij meer dan ooit naar voren worden geschoven als hét uithangbord van Decenniumdoelen. Tegelijk moeten zij ook in staat zijn om de eigen achterban en doelgroep te spiegelen en mee op te roepen in de strijd tegen armoede. Als coördinator wil ik mijn steentje bijdragen om hierin beweging te krijgen.

Armoedeorganisaties kunnen immers de strijd niet alleen winnen.

Wat raadt je mensen aan die zich in het thema willen verdiepen?

Verdiepen kan je bijvoorbeeld doen door te lezen, maar ook door te ervaren. Zo heb ik als student de kans gehad om verschillende stages te lopen, waaronder een stage in één van de sloppenwijken in Brazilië. Dit heeft mij als prille twintiger doen ervaren wat armoede kan betekenen binnen de context van ‘sterke maatschappelijke ongelijkheid’ en in een

‘mondiale context’. Het was ook een eyeopener om te beseffen hoe blij we mogen zijn met de sterke solidaire welvaartstaat, zoals we die vandaag gelukkig nog kennen in België.

“Spijtig genoeg moet je voor armoede niet naar het verre buitenland trekken, maar zie je armoede tegenwoordig opduiken in de meeste stedelijke contexten.”

Seppe Vanhex

Spijtig genoeg moet je voor armoede niet naar het verre buitenland trekken, maar zie je armoede tegenwoordig opduiken in de meeste stedelijke contexten. Gelukkig zijn er heel wat armoedeorganisaties zoals de welzijnsschakels waar mensen in armoedesituaties hun weg vinden, maar waar je als buitenstaander zeker ook terecht kan voor vragen, ervaringen en natuurlijk vrijwilligerswerk.

Persoonlijk ben ik nooit een echte lezer geweest… tot corona mij heeft aangestoken met het leesvirus. Vandaag noemen mijn kinderen mij zelfs een verstokte lezer. Het tij kan dus keren . De twee boeken die recent mijn ogen deden openen zijn de ‘Ongelijkheidsmachine’ van Paul Goossens en het boek ‘Onbehagen’ van Paul Verhaeghe. Het zijn niet toevallig twee boeken die de problematiek van armoede indirect en vanuit een brede maatschappelijk bril bekijken. Het boek wat nu voor mij ligt is ‘Limitarisme’ van Ingrid Robeyns. Een pleidooi tegen extreme rijkdom. De keerzijde van armoede.

Als je vraagt naar verdieping in deze huidige polariserende tijden… lijkt me een brede maatschappelijke benadering van het thema dan ook meer dan gezond en noodzakelijk!

Nou, met jouw enthousiasme en deze leestips kunnen we er weer even tegen. Hartelijk dank voor dit gesprek Seppe!