WEEK
eert Ringselvenweg 2, 6002 SW Weert www.crematoriumweerterland.nl 0495 54 52 08
0495 53 33 22
24 uur per dag bereikbaar
ww
eert
38 • JAARGANG 97 • 21 SEPTEMBER 2023
Uw witgoed apparaat stuk? Expert Nederweert repareert! (0495) 625714
Stichting Kunst & Cultuur Leudal
Internationale Kunst Kunst-Kofferbakmarkt Zondag 1 oktober 2023 van 11.00 uur tot 16.00 uur Bij Frank Coolen Machines; Biesstraat 59 Heythuysen Atelieropruiming van meer dan 50 kunstenaars uit Nederland en de Euregio tegen zeer aantrekkelijke prijzen. Veel kunstenaars hebben niet eerder in deze regio geëxposeerd. Entree en parkeren zijn gratis!!! Kom kijken en sla uw slag!!! Zie ook: www.kunstencultuurleudal.nl www.kunstencultuurleudal.nl
Hogee kw kwaliteit kozijnen, deuren, rolluiken, deur gar aragepoorten etc. kopen voor een scherpe prijs! Interesse?? Vraag een gratis offerte aan.
Kijk op onze website:
www.kw w.kwaliteitsdeurenenkozijnen.nl w.kw w .kwalit
Smolenaers Parket en PVC Het adres voor uw PVC-vloer zowel plankmotief, visgraatmotief en tegelmotief. Wij komen graag met de kleurenstalen naar U toe, ook in de avonduren zijn we bereikbaar. Ook voor houtenvloeren(Multyplank) opschuren en onderhoud.
Ron Smolenaers: 06-526 292 93 Bgg.: 06-236 107 83 ronshoutenvloeren@hotmail.com
Senioren Menu voor € 16,50 Bij Gasterij de Brabander Sluis 13, 0495-663 466 wel reserveren
Redactie-adres: Pannenweg 231 Postbus 2724 6030 AA Nederweert tel. (0495) 63 26 25 info@drukkerijvandeursen.nl
Voedingsadvies volgens de nieuwste inzichten. Locaties: Nederweert (Staat 3) Heythuysen (In het Tienderveld 13) Tel: 06-18283525
De prinses van Nederweert is dood, lang leve de prins! We kennen allemaal het gezegde ‘de koning is dood, leve de koning’. De Erfgoedgemeenschap Nederweert kreeg vorige maand het droevige bericht dat prinses Elisabeth De Riquet de Chimay op 97-jarige leeftijd op 2 augustus 2023 op haar kasteel in Henegouwen was overleden. Zij trad in 1947 in de voetsporen van de prinsen van Chimay, die eeuwenlang over Nederweert geregeerd hebben. Haar zoon Philippe volgt haar nu op als hoofd van de adellijke familie. Dus met een knipoog kunnen we zeggen: De prinses van Nederweert is dood, lang leve de prins! Het is dat de Franse revolutie roet in het eten heeft gegooid. Anders had Nederweert nu Philippe, de 22e prins van Caraman en Chimay, als nieuwe ‘Heer’ van Nederweert kunnen inluiden. De prins is een soort van virtuele erfgenaam van de heerschappij over de heerlijkheid Nederweert. Philippe huwde met een erfgename van InBev, het grootste bierconcern van de wereld. De niet onomstreden Belgische prins Laurent was daarbij getuige. Chimay Wie het woord ‘Chimay’ hoort, denkt dan misschien het eerst aan een bekend biermerk. Maar voor het land van Weert heeft de naam van de stad, kasteel en familie Chimay (in het Belgische Henegouwen) nog een heel andere betekenis. Want eeuwenlang waren de heren, prinsen en hertogen van Chimay en aanverwante families letterlijk heer en meester in Weert en Nederweert. ‘Chimay’ was een diepgeworteld begrip in onze gemeenschap. Hoewel de formele relaties van deze adellijke familie met Nederweert rond 1840 ophielden te bestaan, zijn de eeuwenlange historische banden nooit vergeten. Overlijden De adellijke familie bestaat nog steeds en was onlangs dus in het nieuws met het overlijdensbericht van de prinses. Elisabeth De Riquet de Chimay werd geboren in 1926 in Bordeaux en woonde vanaf haar huwelijk in 1947 met Élie de Riquet, de 20e prins van Caraman en Chimay op het voorvaderlijk kasteel van Chimay. Elisabeth was hofdame van de Belgische koningin Fabiola en schreef enkele boeken, onder meer over een prinses van Chimay. Zij onderhield jarenlang warme contacten met diverse amateurhistorici uit Weert en Neder-
Het kasteel van Chimay in Henegouwen, waar de prinses op 2 augustus 2023 overleed. Foto: Wikimedia commons. weert. Al jaren wordt vanuit Stichting Geschiedschrijving Nederweert en de Aldenborgh Weert onderzoek gedaan in de in Chimay bewaard gebleven familie-archieven. Die bevatten namelijk een rijke en nog lang niet uitgeputte bron aan informatie over Weert en Nederweert. Tachtigjarige Oorlog Hoe kwam de relatie tussen onze gemeenten en de familie Chimay tot stand? Daarvoor moeten we terug naar de Tachtigjarige Oorlog. In 1568 werd Philips van Montmorency, graaf van Horne en Heer van Weert en Nederweert, samen met graaf Lamoraal van Egmont op last van de koning van Spanje in Brussel onthoofd. Met die gebeurtenis wordt het begin van de Tachtigjarige Oorlog gemarkeerd. Philips had geen kinderen en na het overlijden van zijn weduwe in 1599 gingen de heerlijkheden Weert en Nederweert over naar Sabina van Egmont. Via de familie van Egmont kwamen de heerlijkheden in 1617 in handen van de schoonfamilie, de prinsen van Chimay. Einde aan de rol van de adel En zo werd Alexander van LigneArenberg, prins van Chimay, hertog van Croy en graaf van Beaumont, heer van Weert en Nederweert. Zijn nazaten bleven in het bezit van de
Prins Philippe de Chimay, zoon van de overleden prinses. Bron: still uit youtube. heerlijkheden tot 1686, totdat de familie d’Alsace-Hénin-Liétard het voor het zeggen kreeg. Via die lijn kwam op het einde van de achttiende eeuw de aan haar verwante familie De Riquet de Caraman in beeld. Steeds als er een nieuw machthebber kwam, maakte die kennis met zijn onderdanen in de vorm van een zogenaamde ‘Blijde Inkomst’, een adellijke bezoektraditie die we in de huidige tijd nog herkennen in de vorm van Koningsdag. Heerlijke rechten Wat betekende het ‘Heer’ zijn eigenlijk in de praktijk? In feite betrof dit een verzameling van erfelijke rechten. Zoals het benoemen van de burgemeester en het bestuur van Weert en Nederweert, de rechtspraak (en de inkomsten daaruit), het verpachten van het vis-, jacht-, bos- en molenrecht, het benoemingsrecht van pastoors en niet te vergeten het tiendrecht (een belasting op landbouw en veeteelt). Hoewel ook het kasteel van Weert tot het bezit van de Heren behoorde, verbleven zij daar zelden
Reparatie en verkoop keukenapparatuur • wasmachines • drogers • etc • Peter Eilers Tel. 06-24184996 www.petereilers.com info@petereilers.com
www.drukkerijvandeursen.nl www.facebook.com/ drukkerijvandeursen
of nooit. De facto werden Weert en Nederweert vanuit Brussel, Henegouwen en elders bestuurd, plaatselijk vertegenwoordigd door een rentmeester. Totdat de Franse revolutie een eind maakte aan de rol van de adel, ook in Weert en Nederweert. Hoewel de heerlijke rechten toen werden afgeschaft, bleef de familie de Riquet de Caraman een deel van hun bezittingen houden, zoals het kasteel op de Biest, delen van het Weerterbos en de watermolen en een van de twee windmolens van Budschop in Nederweert. Blijde Inkomst Met het overlijden van prinses Elisabeth de Chimay is een icoon uit die familie heengegaan. De erfgoedorganisaties condoleren de familie met dit grote verlies. Gelukkig wordt het historisch onderzoek in het familiearchief door de Stichting Geschiedschrijving Nederweert en de Aldenborgh Weert voortgezet. Alfons Bruekers, Erfgoedgemeenschap Nederweert
Hoofdredacteur: Huib van Deursen Afhaaladressen: cldgroep, Leveroy Phicoop, Ospel Albert Heijn, Nederweert Jumbo, Nederweert Bruna Gommans, Nederweert Gemeentehuis, Nederweert Drukkerij van Deursen, Nederweert
PANNENWEG 117 NEDERWEERT T (0495) 631 224 | WWW.KESSELS-INSTALLATIES.NL
Prinses Elisabeth de Chimay (1926-2023). Bron: still uit youtube.
De Erfgoedgemeenschap Nederweert is het collectief van vier organisaties die actief zijn op erfgoedgebied in Nederweert: Stichting Geschiedschrijving Nederweert (SGN), Stichting Regionaal Archeologisch Bodem-Onderzoek (STRABO), Geschied- en Oudheidkundig Genootschap De Aldenborgh en Stichting Cultuurhistorische Publicaties voor de regio Weert. Hun doel is het stimuleren van de belangstelling voor, en het behoud van erfgoed in de gemeente Nederweert. Door middel van lezingen, excursies en publicaties. Daarbij wordt ook het zogenaamde immateriële erfgoed niet vergeten, zoals historische tradities en folklore.