Gentlemen's Watch | GW 92

GENTLEMEN'S WATCH

Serious about style

IN THIS ISSUE

16 IN THE MIX

Om naar te kijken, te lezen, toe te juichen, naar te luisteren, te bezoeken, te laten maken, te drinken, ruiken of aan te trekken…

30 GENT’S CLASSIC

Verkocht! De duurste Grand Prix wagen ooit.

36 BILL GATES

Eén van ’s werelds grootste weldoeners praat over Trump, Musk en hoe neurodiversiteit zijn leven bepaalde.

48 DRINKS

Van exclusieve whisky en salmiaklikeur tot alcohol-loze wijn.

50 COLUMN HANS VAN WETERING

Wereldheerschappij.

52 COLLABS

Horloges die geboren worden uit samenwerking.

60 FILMMAKER LUUK BOUWMAN

Over De Propagandist , portret van een ‘foute filmer’.

64 CARS

Auto’s en bikes waar je mee weg wilt rijden.

70 TAG HEUER

Terug als Official Timekeeper in de goede wijnen uit Griekenland.

74 FRANSE HORLOGES

Et voilà, de renaissance van de Franse horloge-industrie.

A NEW SENSE OF TIME

REDEFINING TIME DISPLAY

QLOCKTWO presenteert de natuur in haar puurste vorm. De EARTH CREATOR‘S EDITION DESERT bestaat uit ongepolijst marmer met unieke aderen van calciet en ijzeroxiden die de schoonheid van de woestijn weerspiegelen. Het oppervlak reflecteert de verschuivende dans van licht en schaduw en echoot het verstrijken van de tijd. Het is meer dan een tijdsaanduiding - het creëert intense momenten van verbinding met de natuur.

www.qlocktwo.com

80 BE HAPPY

Handleiding voor een gelukkiger bestaan.

82 KLEURRIJKE STIJLADVIEZEN

Van The Society Shop.

88 HIGH-TECH

Mooie dingen die ook nog eens goed zijn!

92 OP ZOEK NAAR SCHOONHEID

Met merkstrateeg Marc Oosterhout.

96 HORLOGE NIEUWS

Nieuwe horloges voor om jouw pols.

104 ZIJN STIJL

Met kleurrijk kunstenaar Bas Kosters.

108 TRAVEL

Fun op de Alpen nu het warm is.

112 BE PREPARED

Topdingen voor de actieve man.

114 COLUM - MARCEL LANGEDIJK

Doe eens gek, reken je boodschappen af bij de kassière.

1 JAAR GENTLEMEN’S WATCH + WATCH JAARBOEK VOOR € 29,75 INCLUSIEF DIGITALE GW

Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland

Postbus 20 1910 AA Uitgeest T 0900-ABOLAND of T 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)

www.bladenbox.nl voor abonneren.

www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Abonnementenland is ook bereikbaar via X. @Aboland_klanten

Opgave en vragen over abonnementen in België: Abonnementenland

Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee T +32 (0)28 08 55 23 F +32 (0)28 08 70 05

www.bladenbox.be voor abonneren.

www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.

In dit magazine zijn diverse pagina’s (plus vrijwel alle advertenties!) interactief gemaakt. Download de app en ontdek wat APPAVIEW te bieden heeft!

Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Prijswijzigingen voorbehouden.

MASTER OF MATERIALS

RADO ANATOM

Uniek met de ingrediënten van een klassieker.

MeisterSinger verrast en verblijdt klanten al bijna 25 jaar met zijn onmiskenbare horloges met één wijzer. Elegant, klassiek en tijdloos zijn de belangrijkste kenmerken die wereldwijd met het merk MeisterSinger worden geassocieerd. Met Kaenos opent MeisterSinger een nieuwe deur in de kosmos van zijn een wijzer horloges. Met een duidelijk sportievere focus heeft deze nieuwe productlijn alles wat kenmerkend is voor elke MeisterSinger en toch onderscheidt het zich visueel van de rest van de collectie.

Single-hand Watch

nl.experience.meistersinger.com

Voor meer informatie: Time Company info@timecompany.nl Tel. +31 570 514200

Kaenos

Een vriend voor het leven.

o.a. verkrijgbaar bij:

Aalsmeer: Sparnaaij Juweliers, Zijdstraat 90 Alkmaar: Marc Lange, Mient 12 Amersfoort: van Hell Juweliers, Utrechtsestraat 28 Amsterdam: The Mill Diamonds, Rokin 123; QP Exclusieve Horloges, Willemsparkweg 154 (hoek Cornelis Schuytstraat) Apeldoorn: van Hell Juweliers, Hoofdstraat 120B Arnhem: Juwelier Punte, Rijnstraat 33 Barendrecht: Juwelier Ettema, Middenbaan 57 Barneveld: Kaasschieter Juweliers, Jan van Schaffelaarstraat 42 Bussum: Juwelier Geerling, Wilhelminaplantsoen 1 Breda: van Gurp Juweliers, Grote Markt 27; Capelle aan den IJssel: Brunott Juweliers, Koperwiek 67 Culemborg: Boumanonline.nl, Markt 43 Delft: van Loenen Horlogerie, Markt 63 Enschede: Koelink Juwelier, Haverstraatpassage 32-34 Goes: Fabery de Jonge, Lange Kerkstraat 30 Haarlem: F.J. Driessen Juweliers, Barteljorisstraat 1 Haren (GN): HA Juweliers, Rijksstraatweg 170 Hengelo (Ov.): Kwekkeboom Juweliers, Brinkstraat 8 Huizen: Veerman Juwelen, Lindenlaan 28 Leiden: De Gunst Juwelier, Nieuwe Rijn 7 Maastricht: Loonstra Juwelier, Platielstraat 16 Nijmegen: Juwelier van Baal, Broerstraat 53 Oss: Juwelier Marijnissen, Kerkstraat 9 OudBeijerland: Gentlemen , Oost-Voorstraat 4 Oudewater: Reijersen Juweliers, Korte Havenstraat 16 Rijssen: Saffier Juweliers, Haarstraat 11 Rotterdam: Brunott Juweliers, Oude Binnenweg 45 ’s-Hertogenbosch: Ton van Grinsven Juwelier, Hinthammerstraat 50 Schoonhoven: Rikkoert Juweliershuys, Haven 1 - 13 Spijkenisse: Atelier Ed Nobel, Vredehofplein 7 Utrecht: Punte Juwelier Horloger, Choorstraat 34-36 Veenendaal: Horlogerie van Manen, Hoogstraat 28 Venlo: Nellissen Juwelen, Markt 4 (naast stadhuis) Vianen: ’t Juweliershuis Reijersen-van Buuren, Voorstraat 15 Waalre: Juwelier van Hooff, Den hof 1 Winterswijk: Milikan Juwelier, Wooldstraat 22 Zeist: Juwelier van der Weerd - Janssen, Slotlaan 254-256 Zwolle: Juwelier Veenemans, Luttekestraat 32 ; en op www.meistersinger.nl

RUST

Wat een wereld leven we momenteel in. Zoveel onzekerheid en onrust. Ik kan het niet laten iedere dag zoveel mogelijk het nationale en internationale nieuws te volgen, maar soms vraag ik me af of het niet rustgevender is om gewoon een paar maanden m’n kop in het zand te steken. Dit gevoel van machteloosheid, terwijl er zoveel aan de hand is; je wordt er niet vrolijk van. Hoewel… waar ik wel vrolijk van wordt is dat wij in de luxe situatie leven dat we ūberhaupt over redelijk objectieve nieuwskanalen beschikken. Nog wel, want het toekomstbeeld wat columnist Hans van Wetering voorschotelt (pag. 50) is wat dat betreft niet heel hoopgevend. En als je dan ook nog het interview met regisseur Luuk Bouwman over zijn film De Propagandist tot je neemt (pag. 60), besef je hoe belangrijk het is waakzaam te blijven. Gelukkig zijn er nog altijd mensen die het wel goed voor hebben met de wereld. Zoals één van de grootste filantropen van onze tijd, Bill Gates, die in deze uitgave vertelt over zijn wonderlijke leven en onverminderde ambitie goed te doen. Onlangs bracht hij nog een bezoek aan Don Trump. Niet om de ring te kussen, maar om veel pragmatischer redenen (pag. 36). Vrolijk stemmend zijn gelukkig ook de immer kleurige kunst van Bas Kosters (pag. 104), het feit dat ze in de Alpen manieren hebben gevonden om in tijden dat er steeds minder sneeuw ligt tóch spannende afdalingen te kunnen aanbieden (pag. 108), de terugkeer van de Franse horloge-industrie (pag. 74) en de wetenschap dat wanneer je wat somber naar de wereld kijkt, er best manieren zijn om daar iets aan te doen (pag. 80).

Of volg de tips van columnist Marcel Langedijk (pag. 114), en ontdek de heilzame werking van afrekenen bij de kassière. En mocht dat allemaal je stemming niet verlichten, probeer dan eens de suggestie van merkstrateeg Marc Oosterhout (pag. 92), die zijn ultieme zielenrust vindt in de intense donkerte van zijn tuin, starend in het niets. De wereld even helemaal afwezig. Heerlijk rustig.

Hoofdredacteur

Gerben Bijpost

Uitgevers

Leo van Klaveren

Gerben Bijpost

Art Director Kirsten Vermeulen

Eindredacteur Elise Glaudemans

Acquisitie

Leo van Klaveren

T +31 (0) 6 53 33 34 36

E leo@gentlemenswatch.com

Redactie en medewerkers

Luke van den Bergh, Rosan Bijpost, Jules Bijpost, Peter Bijpost, Karine Bloem, Eric le Duc, Elise Glaudemans, Alon Ben Joseph, Kirstin Hanssen, Annika Hoogeveen, Marcel Langedijk, Stephen Bruyant-Langer, Gijs Naastepad, Jorrit Niels, Alice Thompson, Emma Wackers, Hans van Wetering

Druk Damen

Distributie Betapress

YELLOW HOUSE

Publishers BV Oeverhuyze 33 5221 PS 's-Hertogenbosch

Nederland

T +31 (0) 6 53110089

E info@gentlemenswatch.com www.gentlemenswatch.com

YELLOW HOUSE Publishers Bank:RABO 1113.88.783,BIC P.O.Box 142,2150 AC Nieuw Address:Lireweg

PH T:+31(0)252-688110,F:+31(0)252-680441,info@gentlemenswatch.com, GENTLEMEN’S WATCH is an international

Coverfoto:

AMERICAN CLASSIC INTRA-MATIC

IJSKOUD VERRAAD

LARS FINDSEN & JACOB WEINREICH

Een bijzondere spionagethriller met oog voor de persoonlijke levens van mensen binnen de inlichtingendienst. Wanneer de Chinese delegatie in Kopenhagen arriveert, ontdekt Daniel Hartmann, een ervaren analist bij de Deense inlichtingendienst, iets alarmerends: een lid van de delegatie blijkt een valse identiteit te gebruiken. Wat is de ware reden van het bezoek van de Chinezen aan Denemarken? Iemand moet dichter bij de leden van de Chinese delegatie zien te komen en Anna Birk, nauwelijks hersteld van een recente moordaanslag waarbij zij zelf het doelwit was, wordt op de zaak gezet. Tegelijkertijd probeert Daniel de jonge Chinese PhD-student Jia Ling, die in Denemarken studeert, te rekruteren. Maar wat Daniel niet weet is dat Jia al undercover werkt voor de Chinese regering. Wie is nog te vertrouwen?

€ 23 | Boekerij | ISBN 9789049205706

Jeff Goldblum: Still Blooming

Jazzpianist en acteur Jeff Golblum werkt op zijn nieuwe album samen met zijn band The Mildred Snitzer Orchestra, maar ook met Wicked collega’s Ariana Grande en Cynthia Erivo. Verder zijn zangeres Maiya Sykes en actrice Scarlett Johansson te horen. Goldblum heeft een schaduwcarrière opgebouwd als muzikant, toegegeven aan zijn jarenlange passie voor jazz. Still Blooming is “een smaakvolle selectie van geliefde jazzstandaarden van zowel de Gouden Eeuw van Broadway als de Great American Songbook.” Golblum is gastheer voor “zijn getalenteerde vrienden, allemaal veteranen van theater en film, met samenwerkingen die de heerlijke connectie tussen jazz en populaire cultuur belichten.” Het album is geïnspireerd door de late nachten in de jaren vijftig en zestig.

Jeff Goldblum: Still Blooming is vanaf 25 april 2025 te beluisteren.

Duster

Het Zuidwesten van de VS in 1972. De eerste zwarte vrouwelijke FBI-agent (Rachel Hilson, This Is Us) rekruteert, in een poging om een groeiend misdaadsyndicaat te ontmantelen, een dappere vluchtautobestuurder (Josh Holloway, Lost). Schrijvers van de serie zijn J.J. Abrams (Lost) en LaToya Morgan (Into the Badlands). Volgens Morgan is Duster een “samensmelting van mijn favoriete dingen: een energieke vertelwijze met diepgaande personages en veel gevoel.” Abrams vult aan dat LaToya en hij “opgewonden zijn dat ze de kans hebben gekregen om deze wilde, sluwe en rare wereld van Duster tot leven te brengen.” Dit is de eerste serie die voortkomt uit de deal die Abrams’ bedrijf Bad Robot sloot met Warner Bros in 2019.Twee andere producties zijn geschrapt; Demimonde en de The Shining spin-off Overlook. Deze laatste is waarschijnlijk gekocht door Netflix. Duster is vanaf de lente te zien bij HBO Max.

Tekst Annika Hoogeveen, Gerben Bijpost, Elise Glaudemans

SERIE

MUZIEK

THE ETERNAUT

Gebaseerd op de Argentijnse iconische sciencefiction strip El Eternauta van Héctor Germán Oesterhelds met tekeningen van Francisco Solano López. Het verhaal focust zich op een zomernacht in Buenos Aires waarin een mysterieuze dodelijke sneeuwbui het overgrote gedeelte van de bevolking uitroeit en duizenden gestrand achterlaat. Het blijkt slechts de eerste aanval te zijn door een buitenaards leger. Juan Salvo en zijn vrienden vechten om te overleven. De Argentijnse regisseur Bruna Stagnaro herinnert zich El Eternauta “van mijn vader, die mij elke week stripboeken gaf. Het was volgens mij een van de eerste dingen die ik, als tienjarige, helemaal heb uitgelezen. Het had een diepgaande impact op de wijze waarop ik de fictie die werd gemaakt in mijn land begreep.” Oesterheld schreef meer ‘Salvo’ verhalen, maar in 1977 verdween hij spoorloos. Zijn werk viel bij sommigen niet in goede aarde en hij is vermoedelijk vermoord door de militaire junta. In hetzelfde jaar werden ook zijn vier dochters en hun partners gearresteerd door het Argentijnse leger. Geen van hen werd ooit nog teruggezien.

The Eternaut is vanaf 30 april 2025 te zien bij Netflix.

SERIE

FILM iHostage

De trailer van deze top Sci-Fi serie kan je ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Deze aangrijpende thriller is gebaseerd op de gijzeling in de Apple Store in Amsterdam in 2022, die live te volgen was en wereldwijd aandacht trok. Het is een film in mozaïekstijl die schakelt tussen de perspectieven van de dader, gijzelaars en hulpverleners. iHostage is geregisseerd door Het Gouden Uurregisseur Bobby Boermans en geschreven door Sleepers-bedenker Simon de Waal. Boermans woont honderd meter van de Apple Store, maar was op dat moment aan het filmen in Roosendaal voor Het Gouden Uur. Toen hij ’s avonds langs het Leidseplein liep was het “er doodstil. Het enige wat ik nog zag, waren de kogelgaten in het glas en een politie-afzetlint dat nog wapperde. Dat moment fascineerde me. Wat hebben die mensen daar meegemaakt? Hoe voelde dat?” De Waal werkt bij de politie. Hij heeft, volgens Boermans, met hun overlegd over wat er wel en niet naar buiten mocht qua informatie. Aan de hand daarvan en gesprekken met de agenten die het hebben meegemaakt is Simon met het script van iHostage aan de slag gegaan. Boermans geeft aan dat aangezien het een film is, sommige dingen fictief moesten worden ingevuld. Namen en details moet je voorzichtig mee omgaan, maar de kernelementen kloppen grotendeels. iHostage is vanaf 18 april 2025 te zien bij Netflix.

Als voorproefje kan je Eric Clapton ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Op zoek naar een topcadeau voor je dochter, vriendin, vrouw, moeder of nichtje? Bekijk dan de armbanden van Invi eens. Ze zien er niet alleen goed uit, maar zorgen er bovendien voor dat de dame in kwestie altijd een handig middel voor zelfverdediging bij zich heeft. Wanneer je deze armband activeert (een snelle en eenvoudige handeling) komt er namelijk een extreem onaangename geur vrij, welke aanranders direct zal wegjagen. De geur werd oorspronkelijk ontwikkeld door het Amerikaanse leger voor non-violent crowed control. Hij bestaat uit een ‘cocktail’ van verschillende stankstoffen, omdat niet iedereen dezelfde geur vies vind. Maar van dit goedje wordt dus iedere snoodaard gegarandeerd kotsmisselijk. De geur verspreidt zich snel binnen een straal van ongeveer 50 tot 100 meter, zodat ook omstanders geattendeerd worden op het feit dat er iets aan de hand is. De armband is verkrijgbaar in 17 verschillende uitvoeringen en kent een levenslange garantie: als hij is gebruikt voor zelfverdediging, dan wordt hij gratis vervangen voor een nieuwe.

Eric Clapton: Unplugged: Enhanced edition

De nieuwe editie van het 1992 live album is ‘extended, remixed and remastered’. Daarnaast zijn er fragmenten te horen van een nooit-eerder-gehoord-interview met (18 keer Grammy winnaar) Eric Clapton, waarin hij de inspiratie voor zijn liedjes bespreekt kort voordat hij ze speelde op 16 januari 1992. De opnames zijn naadloos geïntegreerd in de audio van het optreden. Alle nummers –behalve Lonely Stranger, Worried Life Blues en Rollin’ and Tumblin’–worden voorgegaan door Claptons commentaar. De fysieke release bevat ook nummers die niet inbegrepen waren in het originele MTV optreden. Eric Clapton, Unplugged: Enhanced edition is vanaf 9 mei 2025 te beluisteren.

Vrees niet

Stephen King

Wanneer het politiedepartement van Buckeye City een verontrustende brief ontvangt van een persoon die dreigt ‘dertien onschuldigen en één schuldige te vermoorden’, als vergelding voor de onnodige dood van een onschuldige man, weet het korps niet wat ze ervan moeten denken. Rechercheur Izzy James vraagt haar vriendin Holly Gibney, een van de lievelingspersonages van King én de lezers, om hulp. Ondertussen is de controversiële auteur en vrouwenrechtenactivist Kate McKay op tournee door meerdere staten. Ze trekt daarbij volle zalen met zowel fans als tegenstanders, waarvan één zich ontpopt als stalker en steeds brutaler wordt. Holly wordt ingehuurd als Kates lijfwacht. Met een boeiende cast van personages, zowel bekend als onbekend, waaronder een onvergetelijke schurk die verslaafd is aan moord, komen deze twee verhalen samen in een spectaculair slot.

€ 25 | Boekerij | ISBN 9789049206703

MUZIEK

KUNST

Verzamel Pop

Terwijl President Sutton (Oscar, Emmy, Grammy en Tony-winnares Viola Davis, The Help, HTGAWM) de G20conferentie voorzit nemen terroristen het over. Gebruik makend van haar militaire en bestuurlijke ervaring moet ze haar familie, aanwezige leiders en de wereld redden. Regisseur Patricia Riggen (Jack Ryan) wilde een soort klassieke ‘op-het-puntje-van-je-stoel’ actiefilm maken, maar wel een die teruggrijpt op de grote belangen van onze moderne en technologisch geavanceerde wereld. Volgens Riggen is “dit Viola Davis zoals je haar nog nooit hebt gezien – heldhaftig ‘kicking tons of ass’ in een globale adrenalinerit.” Davis zelf geeft aan dat “het iets is wat je als kind zou hebben bedacht, het meest heldhaftige personage spelen dat je je kon voorstellen. En dan creëer je Danielle Sutton, een oorlogsheld die de verkiezing won als kandidaat van de Liberale partij.” Volgens haar reflecteert het veel van wat er op dat moment speelde in de Amerikaanse politiek, maar dat G20 uiteindelijk vooral is bedoeld als een leuke film.

G20 is vanaf 10 april 2025 te zien bij Amazon Prime.

De waarde van verzamelaarsobjecten valt en staat natuurlijk bij de gewildheid en beschikbaarheid ervan. Wat die gewildheid betreft moet Hito zich nog bewijzen, maar gelimiteerd in oplage is deze gloednieuwe designer toy van Amsterdamse bodem sowieso. Het ontwerp van Hito (die via een persoonlijk Instagram-kanaal ‘tot leven komt’ en zijn eigen universum deelt) is beïnvloed door de hedendaagse mode, straat- en popcultuur van over de hele wereld. Hij voelt zich thuis in elk interieur, of je nu meer van minimalistische en zachte tinten houdt, of een liefhebber bent van uitbundige knalkleuren. Ga voor Scooby Blue, Bubble Pink, Mellow Yellow, BlaBla Black, OneNight Sand of KindOff White (€ 1250; elke kleurvariant is beperkt tot 500 stuks). En voor wie het nog exclusiever wil is er de Carrot Gold editie (€ 3300) van massief brons en geheel gepolijst. Bedoeling is dat Hito op termijn meer familieleden krijgt, met elk hun eigen identiteit. www.hitoartworks.com

Eetfestival

KUNST

ALLE TIJD VAN DE WERELD

Op 26 mei 2025 worden de Wintertuin en de Grand Ballroom van het Anantara Grand Hotel Krasnapolsky Amsterdam het toneel van een bijzonder eetfeestje: 10 jaar The White Room Michelin Festival, ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van dit restaurant. Verwacht een streetfood-concept op sterrenniveau, waarbij je langs verschillende stations loopt en kennismaakt met een ongeëvenaarde verscheidenheid aan gastronomische hoogstandjes. Elk gerecht wordt samengesteld door deelnemende sterrenchefs en geserveerd met bijpassende wijnen. Onder de meer dan 15 sterrenchefs natuurlijk culinair adviseur van The White Room Jacob Jan Boerma*** (bovendien ook chef van Restaurant Fine Fleur*) en Chef de Cuisine Tristan de Boer van The White Room*. Daarnaast internationale chefs als Stefan Heilemann van Restuarant Widder** (CH), Benoit Carcenat van Restaurant La Table de Valrose** (FR) en Thomas Buehner van Restaurant La Vie*** (DE). Tickets voor het Festival kosten € 235 per persoon, inclusief wijnarrangement en drankjes. Check: restaurantthewhiteroom.com/en/michelin-festival

De klok, voorvader van het horloge. Het ontwerp ervan heeft de wereld op zijn kop gezet en we kunnen ons geen leven meer voorstellen zonder de klok. Volgens de Amerikaanse historicus Lewis Mumford in 1934 was “de klok en niet de stoommachine de bepalende machine van het industriële tijdperk.” Niet alleen beheerst het ons dagritme, maar tijd is ook geld. Stel je ook eens voor dat je een minuut niet productief bent geweest of wat hebt gemist. Het fenomeen tijd fascineert wetenschappers, kunstenaars en filosofen al eeuwenlang. Zoals nu blijkt is de tijd niet zo objectief als de klok ons doet voorkomen. De expositie Alle tijd van de wereld zet de tijd eens stil om haar van dichtbij te kunnen bekijken. Het toont de verhalen achter historische en moderne klokken, kalenders en andere tijdmeters die de moderne wereld hebben vormgegeven. Alle tijd van de wereld is van 5 april t/m 24 augustus 2025 te zien in Designmuseum Den Bosch.

STERREN

The Residence

SERIE

Detectiveserie gebaseerd op Kate Andersen Bowers boek The Residence: Inside the Private World of the White House waarin er 132 kamers zijn, 157 verdachten, één lijk en een extreem excentrieke detective. Kortom, het perfecte recept voor een rampzalig staatsdiner. Volgens scriptschrijver Paul William Davies is The Residence veel dingen waaronder “grappig, spannend, slim, op bepaalde momenten kluchtig en op andere ogenblikken weer oprecht romantisch.” De zaak is voor iedereen onoplosbaar, behalve natuurlijk voor Cordelia Cupp. “Cordelia is wat het als moordmysterie echt uniek en verfrissend maakt. Zij is gewoon heel bijzonder.” Cordelia wordt trouwens gespeeld door Uzo Aduba (In Treatment) en behoort tot de heldinnencatalogus van ‘Shondaland’ (Shonda Rimes is naast producent ook mede-eigenaar van de boekrechten), omdat ze sterk is, niet op haar woorden let en altijd onbeschaamd haarzelf is. Shonda Rimes is kennelijk dol op mysteries in en rondom het Witte Huis, want eerder maakte ze al Scandal The Residence is vanaf 20 maart 2025 te zien bij Netflix.

€ 20 | Kosmos | ISBN 9789 0439 3369 8 BOEK

Het verhaal van Lamborghini Stuart Codling

In dit boek neemt de auteur je mee op een boeiende reis door de rijke geschiedenis van dit iconische Italiaanse automerk, dat inmiddels meer dan zestig jaar bestaat. Het boekt biedt een diepgaande blik op de passie, de innovatieve ontwerpen en de mensen achter de legendarische Lamborghini-modellen. Een must-have voor autoliefhebbers en fans van de sportwagenindustrie. Eerder verschenen al Het verhaal van Aston Martin, Het verhaal van Porsche en Het verhaal van Ferrari.

LANA DEL REY: THE RIGHT PERSON WILL STAY

Een duidelijk country-geïnspireerd album. Maar Del Rey geeft aan dat al haar albums wel enigszins wortels hebben in Americana muziek, dus ze vindt niet dat er sprake is van een sterke koerswijziging. “Het is lyrisch gezien misschien iets lichter, meer een country, Americana of een Southern Gothic geïnspireerde productie – zoals sommige van mijn andere nummers ook al zijn, refererend aan oudere songs als Ride en Video Games. Na maanden van cryptische teasers is het dan zover. Eindelijk, want dit tiende studioalbum zou, onder de naam Lasso, eigenlijk al in september ’24 worden uitgebracht, maar Del Rey bleek toch meer tijd nodig te hebben… Lana Del Rey: The Right Person Will Stay is vanaf 21 mei 2025 te beluisteren.

MUZIEK

ZOMER IN AANTOCHT

1

Zestig jaar oud is de klassieker Habit Rouge van Guerlain inmiddels. En om deze mijlpaal te vieren, is er een limited edition: Spirit. Net zo verleidelijk (vanille) en krachtig (amber) als de eerste versie maar nu met bijzondere houtachtige nuances. Hiervoor werd het parfum enige weken in eikenhouten vaten bewaard. De synergie tussen het hout en de ingrediënten van de formule leverde een nieuwe iconische geur op.

Guerlain Habit Rouge Spirit Parfum, 100 ml €171

2

Het is niet zomaar een zonnebrandcrème, het is een crème inclusief huidbehandeling. Dankzij krachtige vitamines, antioxidanten en SPF50 is je gezicht veilig in de zon en goed beschermd tegen huidveroudering, pigmentvlekken en dofheid.

Murad Multi-Vitamin Clear Coat Broad Spectrum

SPF50, 50 ml €53

Zie je nog wat bleek na die lange wintermaanden?

3

Kies dan voor de zelfbruinende Magic Drops. Mix wat druppels met je dag- of nachtcrème en breng aan. Al na een uur zie je het verschil: van pips naar een natuurlijk ogende bruine tint. En ja, gelukkig zonder vlekken of kleurverschillen. De Magic Drops hebben ook nog het voordeel dat je de intensiteit kunt aanpassen. Het pipet zorgt voor een precieze dosering zodat je de kleur kunt opbouwen.

Collistar Magic Drops Face, €38

Je moet er weer aan geloven. De zon laat zich volop zien en dat betekent smeren. Deze sunscreen is voor alle huidtypes geschikt en beschermt je lijf tegen vroegtijdige huidveroudering. Daarnaast hydrateert deze crème de huid en geeft ‘m een droge, onzichtbare finish. Clarins Youth-protecting Sunscreen SPF30 / SPF50+, 150 ml €37

Na je en serum smeer je je gezicht in met deze nieuwe formule van Clarins. De niet vette crème ruikt lekker naar citroen en is veel meer dan alleen een huidverzorgingsproduct.

Naast hydraterend is hij namelijk ook liftend en verstevigend. Elke dag opnieuw wordt je huid een stukje sterker en geeft zo flink tegengas aan de tekenen van huidveroudering.

Clarins Wrinkle Smoothing & Firming Care, 50 ml €76,50

Tekst: Keywords, Elise Glaudemans

FASHION

Twee kampen, twee stijlen, één luxe resort als strijdtoneel. In The White Lotus seizoen 3 is het modeduel niet alleen op het scherm te zien, maar ook in de koffers van karakters Timothy Ratliff en Rick Hatchett. De ene belichaamt klassieke loud luxury: uitgesproken, gepolijst, en onmiskenbaar old money. De ander zweert bij moeiteloze mystiek: nonchalant, ongrijpbaar, maar met een uitgesproken allure. Welke stijl wint het? Laten we inzoomen op de key pieces waarmee je je kunt voegen bij team Ratliff of team Hatchett.

RATLIFF

jasje met embleem, Ralph Lauren Purple Label, € 1250 www.ralphlauren.com

www.davidyurman.com

montuur met blauwe glazen, Jacques Marie Mage www.jacquesmariemage.com

Linnen shirt, Zegna Oasi € 690, www.zegna.com

polo, Loro Piana € 600 www.loropiana.com

pantalon met persvouwen, Brioni € 560 www.brioni.com

Groene half geweven instappers, Manolo Blahnik, € 795, www.manoloblahnik.com

Zwemshort Orlebar Brown, € 295 www.orlebarbrown.com

Chocoladebruine

Lichtblauwe

Marineblauw

Zegelring, David Yurman € 4250

Tekst: Karine Bloem Foto: HBO / Warner Bros.

Gouden

Ketting met scarabee hanger Jacquie Aiche, € 1990 www.jacquieaiche.com

Groene set van shirt en short, Acne Studios € 490 en €550 www.acnestudios.com

Broek met bloemenmotief Dries van Noten, € 995 www.driesvannoten.com

T-shirt met print, Rhude € 255, www.rh-ude.com

Cross body tasje, Gucci Mini B € 1200, www.gucci.com

Shirt met print en open boord Kapital, € 465, www.kapital.jp

Bruine leren slipper, Brunello Cucinelli, € 720 www.brunellocucinelli.com

Grijsblauwe linnen broek, Hartford, € 190 www.hartford.fr

MercedesBenz W 196 R Stromlinienwagen

Nóg meer info over deze Mercedes W196 kan je ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Helaas, kans voorbij. Wat je op deze pagina’s ziet is de eerste W 196 R met Streamliner-carrosserie die ooit voor privébezit werd aangeboden. Hij werd onlangs afgehamerd op € 51.155.000 en is daarmee de op één na duurste auto ooit…

Tekst: Gerben Bijpost Fotografie: Mercedes-Benz AG

Wat maakt een klassieke raceauto écht legendarisch? Om aan die status te voldoen moet de wagen schitteren als een diamant. Dus vanuit welke hoek je er ook naar kijkt, of het nu gaat om het design, zijn technische aspecten, de mate waarin hij competitief was, de gewonnen races, de coureurs die erin reden, de eigenaren die hem na zijn actieve carrière hebben gekoesterd én natuurlijk zijn algehele looks.

Wat al deze facetten betreft is de schittering van deze 1954 Mercedes-Benz W 196 R Stromlinienwagen (of Streamliner in het Engels) met chassisnummer 00009/54 haast oogverblindend. De Mercedes-Benz W 196 R Stromlinienwagen uit 1954 is dan ook een van de meest revolutionaire en iconische racewagens uit de autosportgeschiedenis.

Laten we het verhaal van deze beauty beginnen direct na de Tweede Wereldoorlog. In die jaren was Mercedes-Benz niet actief in de autosport, maar hield het zich vooral bezig met de wederopbouw van Duitsland en probeerde het een winstgevende niche te vinden in de naoorlogse economie. Zoals de meeste Europese merken begon dit met goedkope en efficiënte modellen gebaseerd op vooroorlogse ontwerpen, gericht op de gewone werkende man. Maar geleidelijk aan begon Mercedes-Benz zich te onderscheiden en kwam het met luxueuzere aanbiedingen. In 1951 gaf Stuttgart aan dat het van plan was om de productie van luxe- en sportauto’s te hervatten en in 1954 greep het zijn kans op het hoogste racepodium. In 1952 en 1953 was van geloofwaar-

dige concurrentie binnen de Formule 1 bijna geen sprake meer en om de klasse in leven te houden werd geracet op basis van Formule 2-specificaties. De FIA besloot daarom nieuwe Formule 1-regels op te stellen, die van kracht zouden worden voor het seizoen van 1954, zodat geïnteresseerde fabrikanten ruim een jaar de tijd hadden om een geschikte wedstrijdauto te ontwikkelen. De nieuwe regels waren eenvoudig: een normaal aangezogen motor mocht niet groter zijn dan 2,5 liter, een geblazen

motor maximaal 750 cc. Afgezien van de verplichting van één gecentreerde stoel mocht zo’n beetje alles. Mercedes-Benz ging hiermee aan de slag en keerde vervolgens op spectaculaire wijze terug in de Formule 1 met de W 196 R. De gestroomlijnde carrosserie was uniek. Laag en breed, met soepel gebogen lijnen en minimale franjes. Een visuele aantrekkingskracht die wedijverde met de meest sensuele auto’s ooit. De W 196 R| kwam in twee varianten: een conven-

tionele open-wielversie, die beter geschikt was voor bochtige circuits, en de Stromlinienwagen, die met zijn gestroomlijnde carrosserie specifiek was ontworpen voor snelle circuits met lange rechte stukken, zoals Reims en Monza. De focus lag op minimale luchtweerstand, waardoor de wagen uitzonderlijke topsnelheden kon bereiken.

De hier afgebeelde W 196 R met chassisnummer 00009/54 is helemaal een bijzonder exemplaar. Hij maakte zijn debuut tijdens de Buenos Aires Grand Prix op 30 januari 1955, waar hij in open-wielconfiguratie werd ingezet.

Niemand minder dan Juan Manuel Fangio, toen al een levende legende, reed de auto naar de overwinning. De technologische innovaties van de W 196 R maakten hem zijn tijd ver vooruit. De wagen was uitgerust met een mechanisch brandstofinjectiesysteem, een techniek afgeleid van de Messerschmitt Bf 109-jachtvliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Dit systeem zorgde voor een efficiëntere brandstoftoevoer, wat resulteerde in betere prestaties en betrouwbaarheid.

De 2,5-liter achtcilinder-in-lijnmotor leverde ongeveer 290 pk, wat de auto

De technologische innovaties van de W 196 R maakten hem zijn tijd ver vooruit.

in staat stelde snelheden van ruim 300 km/u te halen. De combinatie van een lichtgewicht buizenframe, geavanceerde torsievering en een aerodynamische carrosserie gemaakt van een speciale legering die lichter was dan aluminium gaf de wagen een onovertroffen snelheid en stabiliteit op hogesnelheidscircuits.

Chassis 00009/54 werd later in het seizoen omgebouwd tot Streamliner -dus met gesloten spatborden- en ingezet tijdens de Grand Prix van Italië op Monza. Dit circuit, bekend om zijn lange rechte stukken en hoge snelheden, was perfect geschikt voor de supergestroomlijnde carrosserie. De legendarische Stirling Moss, een van de meest getalenteerde coureurs van zijn

generatie, nam het stuur in handen en zette de snelste ronde neer, met een indrukwekkende gemiddelde snelheid van 215,7 km/u. Hij kreeg echter te maken met technische problemen, waardoor hij uiteindelijk als zevende finishte.

Het seizoen van 1955 bleek een jaar van triomf én tragedie voor Mercedes-Benz. De superieure W 196 R behaalde vele overwinningen en aan het einde van het Formule 1-seizoen 1955 noteerde Fangio zijn tweede Formule 1coureurstitel op rij. Moss eindigde als tweede, waarmee de legendarische status van de W 196 R was bezegeld. Maar dit werd overschaduwd door de ramp van Le Mans in juni 1955. Tijdens deze 24 Uur van Le Mans crashte de Mercedes-Benz 300 SLR van Pierre Levegh, wat leidde tot een catastrofale kettingreactie waarbij meer dan tachtig toeschouwers om het leven kwamen. Na deze tragedie besloot Mercedes-Benz zich aan het einde van het seizoen volledig terug te trekken uit de autosport en verdween het merk voor meer dan dertig jaar van de circuits, om pas haverwege de jaren tachtig terug te keren.

Chassisnummer 00009/54 werd na zijn actieve racecarrière bewaard als een historisch erfstuk. In 1964 werd de wagen geschonken aan het Indianapolis Motor Speedway Museum, waar hij decennialang werd gekoesterd en slechts zelden tentoongesteld. Maar in januari van 2025 mocht hij op zoek naar een nieuw baasje. De wagen werd geveild door RM Sotheby’s in het Mercedes-Benz Museum in Stuttgart en bracht een recordbedrag van ruim 51 miljoen euro op, waarmee deze W 196 R de duurste Grand Prix-wagen ooit werd. Een deel van dit bedrag zal worden gebruikt voor restauratieprojecten van het Indianapolis Motor Speedway Museum, zodat het erfgoed van historische racewagens als deze behouden blijft voor toekomstige generaties.

MORGAN SUPERSPORT

Tijdloos Icoon met Moderne Kracht

Dit is hem, de gloednieuwe Morgan Supersport! Onlangs onthuld in het Louwman Museum, de enige plek buiten de fabriek in Malvern waar deze schitterende auto te bewonderen was. Dit nieuwe vlaggenschipmodel combineert klassiek vakmanschap met geavanceerde techniek en biedt een ongeëvenaarde rijervaring. Dit is het Morgan van de 21e eeuw!

De Supersport: Klassiek

Uiterlijk, Moderne Prestaties

Hoewel de Supersport eruitziet als een tijdloos icoon, is hij technisch helemaal up-to-date. Hij staat op het innovatieve CXV-aluminium platform, dat 10% stijver is dan het CX-platform van de Plus Six, resulterend in nóg scherpere handling. Met een gewicht van slechts 1170 kilo en een BMW B58 3.0-liter zes-inlijn motor onder de motorkap beschikt hij over 335 pk aan puur rijplezier en accelereert hij in slechts 3,9 seconden naar 100 km/h. De motor, bekend uit de BMW Z4 en Toyota Supra, is gekoppeld aan een ZF 8-traps automaat, dus reken op soepele en snelle schakelmomenten.

Tijdloos Design met een

Moderne Twist

Morgan staat bekend om zijn unieke stijl, en de Supersport zet die traditie voort. De handgevormde aluminium carrosserie behoudt de iconische vormen, maar biedt aerodynamische verbeteringen, zoals 5% minder luchtweerstand en 20% minder lift. Een bijzonder kenmerk is de keuze tussen twee gezichten: een afneembare carbon hardtop voor een strakke coupé-look of een opvouwbare mohair softtop voor een ultieme open rijervaring. Voor het eerst in jaren introduceert Morgan ook een volwaardige kofferbak, waardoor de Supersport praktischer is voor langere ritten.

Vakmanschap en Luxe in Harmonie

Het interieur combineert traditioneel

ambacht met moderne technologie. Handgemaakte houten panelen zijn beschikbaar in 11 afwerkingen, terwijl de analoge meters uitgevoerd zijn in Morgan’s kenmerkende ‘HFS’-lettertype, geïnspireerd op het oorspronkelijke Morgan-logo uit 1909. Het interieur is voorzien van een Sennheiser audiosysteem, Bluetooth-connectiviteit en draadloos opladen, waardoor het hedendaagse comfort naadloos samengaat met noStalgische charme. Elk detail is zorgvuldig ontworpen met een minimalistische en functionele aanpak.

Rijplezier in Zijn Puurste Vorm

Bij Morgan ligt de focus nooit op extreme pk’s of snelle rondetijden,

maar op balans, gevoel en de verbinding tussen bestuurder en machine. Ook nu. Dankzij de besturing die 13% sneller is dan die van de Plus Six en de stijvere ophanging mag je rekenen op een nog directere rijervaring. Voor extra controle is er het optionele Dynamic Handling Pack, met instelbare Nitron-dempers en een limited-slip differentieel. Standaard zijn Michelin Pilot Sport 5-banden gemonteerd, die uitstekende grip garanderen – zelfs op nat wegdek.

Voor meer informatie:

Louwman Exclusive

Proostwetering 53, 3543 AC Utrecht +31 (0) 30 221 21 21 www.louwmanexclusive.com

Eric Louwman, President Louwman Group (L) en Iliass Azaghouli, Manager Marketing Louwman Exclusive (R)

De introductie, door Richard Hammond, over de nieuwe Morgan Supersport, kan je ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Bill GATES

Over Trump, Musk en hoe neurodiversiteit

zijn leven bepaalde

Op school scoorde hij zelden hoger dan gemiddeld. Dus hoe slaagde die toch wat ‘vreemde’ tiener Bill Gates (69) erin

Microsoft op te richten en op zijn 31e zelfs miljardair te zijn? In Gentlemen’s Watch vertelt hij over zijn memoires -het boek

Source Code- en wat er gebeurde toen hij onlangs Donald Trump ontmoette…

hij me. Ik kan me niet herinneren dat ik de telefoon heb opgehangen…” Bij de herdenkingsdienst zat de 16-jarige Gates, die door zijn familie Trey werd genoemd (zijn vader was Bill Gates II), op de treden van de schoolkapel te huilen, niet in staat om te praten. Zijn stem valt nu opnieuw weg.

“Toen Kent stierf, wist ik niet meer naast wie ik moest gaan zitten tijdens de lunch,” vertelt Bill Gates me. “Hij was mijn beste vriend. We hebben urenlang code geschreven en bedacht of we later ambassadeur, generaal of wetenschapper wilden worden. We speurden de biografieën van beroemde mannen en CEO’s af en vroegen ons af hoe het zou zijn om vijftien miljoen dollar te hebben. En of je zoveel briefjes wel in een auto kon proppen. We lazen Fortune Magazine om tips te krijgen over hoe je succesvol kon worden. Hij hielp me richting te vinden. En toen was hij plotseling weg. Ik dacht: ‘Nu ben ik helemaal alleen’, wat erg moeilijk was. Het was niet zo dat ik dacht dat ik nu voor ons tweeën moest gaan leven. Maar waarom was ik degene die verder mocht gaan?”

Twee nerdy, onhandige kinderen op school. De lange Kent met zijn aktetas, de magere Bill met zijn wat piepende stem. Ze hadden een sterke band opgebouwd. Kent Evans was tijdens het weekend op een klimtocht geweest en had beloofd te bellen zodra hij terug-

kwam. “Ik ken zijn nummer nog steeds uit mijn hoofd en herinner me het moment dat de schooldirecteur me belde om te vertellen dat hij was overleden. Hij zei dat er een ongeluk was gebeurd. Kent was gevallen. Een zoek- en reddingsteam had hem met een helikopter opgepikt en naar een ziekenhuis gebracht. Ik wachtte tot hij me vertelde wanneer ik hem zou kunnen bezoeken.

‘Helaas, Bill, hij heeft het niet gehaald. Kent is gisteravond overleden,’ vertelde

‘Het enige negatieve dat mij in mijn jeugd overkwam, was de dood van Kent’

We dwalen rond in Gates’ oude middelbare school, Lakeside, in zijn geboortestad Seattle. “Het verbaasde me vroeger dat nergens in de buurt een meer was,” zegt de altijd op feiten gefocuste Gates. Hij was een leerling in de jaren zeventig en laat me zien waar hij zijn eerste sigaretje rookte, waar hij voor het eerst dronken werd van whisky (“Ik kan het spul nu nog steeds niet aanraken”) en zijn eerste joint rookte. We komen terecht bij wat zijn jongste dochter nu de schrijn noemt, een kamer met een antieke terminal die aan een vroege computer is bevestigd en het bureau waar Gates urenlang code schreef met Kent en een oudere leerling, Paul Allen, die bakkebaarden had en gek was op Jimi Hendrix.

“Er is een foto van mij waarop ik probeer er cool uit te zien, maar ik ben nooit cool geweest,” zegt hij, in zijn uniform van grijze pantalon, blauw shirt en trui. “Helaas is er niet zo’n foto van Kent. Niemand van ons had ver-

Tekst: Alice Thompson Fotografie: Bill Gates Foundation, Netflix

wacht dat ik dit zo goed zou doen - zelfs hij niet. Maar hij had grootse plannen voor ons om beroemd te worden. Ik herinner me nog toen de eerste Forbes Rich List uitkwam toen ik Harvard verliet om Microsoft te beginnen, en me realiseerde dat Kent dit te gek zou hebben gevonden. Ik dacht bij mezelf dat ik best graag op die lijst zou willen staan. En zeven jaar later stond ik zelfs bovenaan.” Op zijn 31e was Bill Gates miljardair en ergens in de veertig was hij bijna $ 100 miljard waard (vandaag de dag is zijn nettowaarde iets meer dan $ 100 miljard). “We zouden hebben gelachen bij het idee om dat in een auto te proppen.”

Gates heeft net de autobiografie over zijn vroege leven, Source Code, afgerond en is daardoor in een erg reflectieve bui, terwijl hij probeert zijn eigen verbazingwekkende carrière te begrijpen.

“Ik verwacht dat ik dit jaar zeventig word, Microsoft is vijftig en de Gates Foundation is vijfentwintig, dus ik besloot het te proberen. Normaal kijk ik niet graag terug, omdat er zoveel is om naar vooruit te kijken - innovaties in vaccins, AI, voeding, schone energie… Maar het is uiteindelijk toch een leuk project geworden.”

De laatste keer dat we elkaar zagen, was toen de Covid-pandemie ten einde liep en Gates leed aan het lege (grote) nestsyndroom. Zijn huwelijk van 27 jaar met Melinda French was net beeindigd, zijn drie kinderen waren het huis uit om te gaan studeren en hij scharrelde rond in zijn ruim zesduizend vierkante meters grote landhuis aan Lake Washington, bijgenaamd Xanadu 2.0, met zijn zes keukens en 24 badkamers, zijn zand uit de Caraïben en het Leonardo da Vinci-manuscript in de bibliotheek, en leefde van afhaalmaaltijden. De Bill and Melinda Gates Foundation zou binnenkort gewoon van Bill worden. Ze hadden geen gezamenlijke leesclub meer, mediteerden niet meer samen en gingen niet meer

wandelen waarbij hij de spinnenwebben op haar pad wegveegde. “Ik ben nu wel vrolijker,” zegt hij. Als één van de weinige miljardairs die erin slaagde om iets te hebben dat leek op een normaal gezinsleven, leek hij bijna alles te hebben. “Maar dat is de fout waar ik het meeste spijt van heb,” geeft hij toe over het uiteenvallen van zijn huwelijk.

Het boek is verrassend ontroerend over hoe deze briljante, neurodiverse programmeur Microsoft oprichtte met Paul ‘bakkebaard’ Allen en de techboom aanvoerde, voordat hij besloot de wereld te gaan redden door via zijn stichting meer dan 59 miljard dollar weg te geven, om polio uit te roeien en malaria en HIV te elimineren, een proces dat voornamelijk werd ondersteund door een rijke inname van Diet Coke.

Het is een fascinerend portret van een ingewikkeld, uitdagend kind dat de diagnose ‘autisme’ zou krijgen als hij nu zou opgroeien, legt hij uit. “Mijn ouders hadden geen richtlijnen of handboeken om te begrijpen waarom hun zoon zo geobsedeerd raakte door bepaalde projecten, sociale signalen miste en onbeleefd of ongepast kon zijn zonder dat hij zijn effect op anderen leek op te merken.” Hij wiebelt nog steeds heen en weer als een metronoom wanneer hij praat, maar hij heeft geleerd om dat ‘anders zijn’ te omarmen. “Dit kan mensen helpen die een kind opvoeden dat niet in de algemene norm past,” beaamt hij.

Voormalig Brits premier Tony Blair vertelde me in een interview ooit dat buitengewoon succesvolle mensen, zoals Gates, meestal een traumatische gebeurtenis uit hun jeugd hebben die hen aanzet tot actie. “Dat is waar,” zegt Gates. “Maar het enige negatieve dat mij in mijn jeugd overkwam, was de dood van Kent. En mijn competitieve aard was er al eerder. Mijn jeugd was juist gemakkelijk; ik had geluk met twee liefhebbende ouders. Ik was zelf

Als twintigjarige stopte Bill Gates met zijn studie aan Harvard University om een softwarebedrijfje te starten dat uitgroeide tot een reusachtige multinational en dat de manier waarop we werken en leven voorgoed veranderde; als miljardair richtte hij zijn aandacht op filantropische projecten om onder meer de klimaatverandering en de wereldgezondheid aan te pakken. Source Code gaat niet over Microsoft, de Gates Foundation of de toekomst van technologie: het is het persoonlijke en nog onbekende verhaal van Bill Gates. Het is een even fascinerend als inspirerend zelfportret van een zeer succesvolle ondernemer die onderzoekt hoe hij is geworden wie hij is. € 24,99 | ISBN 9789025313418

de lastige in de familie.” Zijn comfortabele vroege leven in Seattle met zijn twee zussen, Kristi en Libby, klinkt als de Amerikaanse droom. Ze droegen bij elkaar passende pyjama’s met Kerstmis, gingen naar toneelstukken en concerten, hadden muziekles en twee sets legpuzzels zodat ze tegen elkaar konden strijden om te zien wie als eerste klaar was.

De andere Silicon Valley-giganten, Bezos, Zuckerberg en Musk, moesten volgens hem een veel lastigere start overwinnen. “En ik was geen wees zoals Steve Jobs.” In het boek is Gates directer: “We were bred and raised to win.” Maar in Gates’ eigen geval denkt hij dat zijn ‘superkrachten’ vooral zijn neurodiversiteit en vermogen om te hyperfocussen zijn -hij kan zich bijvoorbeeld nog alle nummerborden van zijn eerste werknemers herinneren- gecombineerd met een waanzinnige drive en energie. “Je hebt uithoudingsvermogen nodig. Ik was bovendien optimistisch en nooit risico mijdend. En mijn honger naar ‘Laten we dit eens proberen’ is altijd groot gebleven.” Hij houdt nog altijd net zoveel van een achtbaanrit als van het opzetten van een nieuw bedrijf.

VROUWELIJKE ROLMODELLEN

Voor Gates begon het allemaal met kaarten. “Mijn oma van moederskant was er vaak, nam ons mee naar de bibliotheek en speelde allerlei spellen met ons, zoals gin rummy en hartenjagen, waarbij ze zelf wilde winnen. Kaarten is een mix van vaardigheid en geluk - je kunt niet altijd honderd procent winnen. Maar toen ik iets beter werd dan zij, was dat een geweldig gevoel en leerde ik hoe ik mijn tegenstander te slim af kon zijn.” Hij was toen pas zes.

Zijn moeder was echter de échte drijvende kracht en duidelijk een prototype van wat we tegenwoordig een ‘tijgermoeder’ noemen. “Mijn moeder is de centrale persoon in mijn leven. Mijn vader, die advocaat was, ging altijd heel vroeg weg en kwam pas thuis bij het

Bill Gates werd geboren op 28 oktober 1955, eenentwintig maanden na zijn zus Kristi.

Boeken speelden een grote rol in gezin Gates. Bill Gates vond het heerlijk feitjes in zich op te nemen en kon zich uren in boeken verliezen.

‘Mijn moeder is de centrale persoon in mijn leven’

avondeten. Hij gaf ons het voorbeeld van altijd op de hoogte zijn van dingen, teruggeven en heel hard werken. Maar het idee om je netjes te kleden, goede manieren te hebben… ‘Ik schaam me als je het niet goed doet’, was alles wat

mijn moeder zei. Haar verwachtingen waren altijd heel hoog.” Al hun horloges liepen op “mama-tijd” - acht minuten te vroeg. En ze had een intercom in de keuken geïnstalleerd, zodat ze ze kon bellen als het eten klaar was en ze eraan kon herinneren hun bed op te maken. Maar Gates’ kamer was altijd rommelig, hij weigerde vaak zijn jas aan te trekken, haalde slechts gemiddelde cijfers op de basisschool en was de clown van de klas. Er werd zelfs gespeculeerd dat hij misschien een beetje “achterlijk” was, legt hij uit. “Er waren momenten dat ze zeiden: ‘Houd dit kind onder controle.’ Ik had zenuwachtige energie; ik was rusteloos. Ik was ongeorganiseerd .”

De jonge Gates verstopte zich vaak in de bibliotheek of in zijn slaapkamer. “Er waren tijden dat ik als kind dacht: ‘Ik ga volledig falen, alleen maar om mijn moeder te shockeren.’ En tegelijkertijd dacht ik: ‘Ik zal het zó goed doen, dat ze zal moeten toegeven dat ik over haar hoge lat ben gesprongen.’ Zelfs toen ze besloten om geld te sparen en mij aan te melden bij (de privéschool) Lakeside, dacht ik: ik moet gewoon zakken voor het toelatingsexamen, want ik had gehoord dat kinderen er heel hard moesten werken. Maar ik ging toch. En dat was weer een ongelooflijk geluk. Er zaten vijftien kinderen in een klas, vergeleken met dertig op openbare scholen. Maar ik kreeg wel twintig procent van de aandacht van de leraar; zo veeleisend was ik.”

De kleine, magere jongen met het Barbieblonde haar vond het moeilijk om erbij te horen. “Het grote idee dat ik ánders was kwam niet bij me op, al zag je het soms wel. Ik was nog altijd best speels. Maar op een dag moest ik een verslag schrijven over één van de staten en ik leverde tweehonderd pagina’s in over Delaware, terwijl de andere kinderen er minder dan tien schreven. Ik wist dat ik me kon concentreren als ik nieuwsgierig was. Maar het gaf ook aan dat ik een weirdo was. Mijn sociale vaardigheden ontwikkelden zich langzaam in vergelijking met mijn leeftijdsgenoten.”

Zijn ouders deden hun best. Zijn moeder moedigde haar onsportieve zoon aan om zich in te schrijven voor tennislessen, skiën, scouting en voetbal. “Ik won alleen ooit een kruiwagenrace. We hadden vaak volwassenen om ons heen en mijn moeder dwong me om hapjes en koffie te serveren en te kletsen.” De jonge Gates werd steeds agressiever en trok zich terug. “Ze vonden me moeilijk en gesloten. Maar dat bleek uiteindelijk goed uit te pakken, want ze brachten me naar een therapeut en die leidde me af van de strijd met mijn ou-

ders naar de strijd met de wereld.”

Toen ontmoette Gates Kent, behaalde hij het hoogste cijfer bij een regionaal wiskunde-examen en kreeg de school een computer. “Ik ging van ‘de grappenmaker’ of ‘het kind dat nergens iets om gaf’ naar iemand die het erg vond als mensen me waardeloos vonden. Ik realiseerde me dat ik op één lijn werd gezet met kinderen waarvan ik dacht dat ze niet erg intelligent waren en ik dacht: ‘Holy shit, ze denken écht dat ik

baarheid voor hun geduld met zo’n uitdagend kind. “Mijn moeder gebruikte het woord ‘precocious (vroegrijp)’ altijd met de toevoeging ‘brat (snotaap)’ als ik heel vervelend was, dus ik dacht altijd dat het een belediging was. Totdat mijn mentor het gebruikte op Harvard. Mijn vader gooide een keer water over me heen. Maar in mijn hele jeugd is hij maar drie keer echt boos geworden. En dat was eng. Ik besefte dat ik toen echt een grens had overschreden.”

In het najaar van 1968 kreeg zijn school Lakeside een Teletype-machine. Bill Gates en zijn vrienden probeerden al snel hun eerste programma’s te schrijven en noemden zich de Lakeside Programming Group.

dom ben’. Dus besloot ik in de negende klas [14-15 jaar oud] om de beste leerling van de school te worden. Kent hielp me. Hij haalde altijd goede cijfers voor alles en was erg ijverig. Ik kocht twee sets boeken, één voor thuis, zodat niemand zou merken dat ik in mijn slaapkamer aan het studeren was.”

Zijn beide ouders zijn inmiddels overleden en hij voelt empathie en dank-

In de jaren zeventig wist men weinig over neurodiversiteit, waaronder autisme. Gates heeft er inmiddels zijn eigen visie op: “Als ze ooit een pil zouden uitvinden en daarmee beloven: ‘Oké, je sociale vaardigheden zullen hierdoor normaal worden, maar je concentratievermogen zal óók normaal worden’, dan zou ik die pil niet nemen. Misschien ben ik vergeten hoe pijnlijk het soms was, maar ik had mijn neurodi-

versiteit nódig om die software te kunnen schrijven; ik kon al die dingen in mijn hoofd doen. Dat vereist enorm veel concentratie. Ik schreef mijn eerste code als jonge tiener tijdens een wandeling in de sneeuw terwijl ik moe en nat was, en ik gebruikte deze later voor Microsoft.”

Gates gaf al snel computerles aan zijn leeftijdsgenoten. Bovendien werd hij betaald om een manier te vinden om het schoolrooster te automatiseren. “Hij was nog maar een kind, maar zag direct het belang van de Teletype-machine in. Hij was ook een geweldige gamer en hacker. Maar zonder die computer had het wel eens heel anders met hem kunnen aflopen,” vertelde zijn oude wiskundeleraar Frederick Wright me.

HARVARD-DAGEN

Harvard was een voor de hand liggende volgende stap. “Ik volgde twee keer zoveel vakken als iedereen - ik ging er bijna aan onderdoor. Zelfs het college Grieks schrijven vond ik superinteressant.”

Maar voor het eerst besefte hij dat hij niet de beste wiskundige zou worden, hoe hard hij ook zijn best deed. Elk kind in zijn klas voor gevorderde wiskunde was namelijk de beste van de school geweest. “Ik dacht: ‘Oh shit, er zijn misschien wel mensen die beter in wiskunde zijn dan ik.’”

Had hij liever een Nobelprijs gewonnen in plaats van miljardair te worden?

“Er bestaat geen Nobelprijs voor wiskunde – en dat is interessant, want de vrouw van Alfred Nobel had ooit een affaire met een wiskundige,” zegt Gates. “Mijn vrienden zeiden wel eens: ‘Jij hebt geluk (daar is dat woord weer), want je bent de beste met computers.’ Maar ik had dan zoiets van: ‘Ja, maar dat is makkelijk.”

Binnen enkele dagen na zijn aankomst zat Gates al achter de computers van Harvard, waar hij in een maand maart maar liefst 674 uur op werkte, terwijl

hij er slechts eens in de zes weken aan dacht om zijn lakens te wassen. Harry Lewis, zijn Harvard-professor die hem toegepaste wiskunde gaf, vertelt me: “Hij was volwassener dan de andere leerlingen en bereid om volwassenen vragen te stellen. De eerste dag legde ik hem het pannenkoekenprobleem voor (een wiskundige sorteervraag met pannenkoeken van verschillende grootte; red.) en twee dagen later kwam hij terug om te laten zien dat hij het beter kon. Hij wilde altijd een uitdaging. Ik was niet verbaasd toen hij bij Harvard afhaakte - ik wou alleen dat ik in hem had geïnvesteerd.” Gates glimlacht als hij dit hoort.

Dat was trouwens nog een verschil tussen Gates en de andere Silicon Valley-giganten van Google, Facebook en Apple: hij was een programmeur. “Steve (Jobs) met zijn lange zwarte haar was ook een genie, maar de mate van overlapping in wat we allebei goed konden, was vrij klein. Gek zijn op het zien van toekomstmogelijkheden en een motivator zijn die mensen lange uren kan laten werken, ambitie hebben… dat hadden we allebei wel. Maar als je hem een stukje code liet zien, zou hij niet weten waar hij naar keek. En als

je mij zou vragen: ‘Is deze computer esthetisch verantwoord?’, dan heb ik daar niet echt een gevoel bij. Steve zei ooit: ‘Als Bill meer LSD had genomen, zouden zijn computers veel aantrekkelijker zijn geweest’, en ik zeg: ‘Ik heb wel LSD genomen, maar het was niet de soort die je leerde hoe je moest ontwerpen.’ Ik ben een ingenieur, hij was een designer. Maar hij was zo’n uniek persoon qua vaardigheden.”

Hoe zit het met zijn partner Paul Allen, die oorspronkelijk de naam Micro-soft (toen nog met koppelstreepje) bedacht, toen hij 23 was en Bill nog maar 20, voor de software die ze maakten voor de eerste thuiscomputers? “Hij was een echte denker. Zijn intelligentie was weer anders. Als iemand iets op het bord zette, wist ik meestal of het goed of fout was. Paul was niet zo; hij las en dacht na. Hij was rationeel maar ook relaxed. Hij gaf om rock-’n-roll, speelde gitaar. Er was altijd wel wat spanning. Hij werkte minder - ik belde hem ‘s ochtends op en zei: ‘Hé, waarom ben je er niet?’ en moest zijn belastingaangiftes doen.” Gates voelt zich niet schuldig dat hij erop stond de meerderheid van de aandelen in het bedrijf te bezitten toen ze dit officieel oprichtten. “Niet echt. Ik heb krankzinnig hard gewerkt.”

Maar hij blijft terugkomen op het woord geluk. “Je eindigt niet met een Microsoft als resultaat, echt on top of the world, tenzij een ongelooflijk aantal dingen precies goed samenvalt: het jaar waarin ik geboren ben, hoe mijn ouders waren, geboren worden als een blanke man in de Verenigde Staten, een grootmoeder hebben die mijn competitieve houding aanwakkerde, leraren die zeiden: ‘Je kind is raar maar ook slim,’ mijn huwelijk met Melinda die me met beide benen op de grond hield...”

Zijn ouders leefden 45 jaar lang gelukkig samen. Wilde hij dit huwelijk en zijn jeugd voor zijn eigen gezin kopiëren? “Absoluut. Ik moedigde Melinda

Bill Gates nam voor de tweede keer verlof van Harvard University… en zou nooit meer terugkeren.

aan om het wat kalmer aan te doen dan mijn moeder, maar we waren allebei nogal gedreven. Ik bracht wel meer tijd met de kinderen door dan mijn vader, maar de verhouding was nog steeds 10:1, waarbij Melinda de meeste dingen voor de kinderen deed. We hadden een fantastische tijd.”

Ze leken altijd een goede match te zijn. Ze plaagde hem als hij afstandelijk en afgeleid leek, en liet hem de tafel dekken en helpen met huiswerk. Hij zei dat hij zich gelukkig voelde in het leven en in de liefde. “Er zit iets heel moois in je hele volwassen bestaan doorbrengen met één persoon, vanwege de herinneringen, de diepgang van gedeelde belevenissen en het krijgen van kinderen. Toen Melinda en ik elkaar ontmoetten, was ik redelijk succesvol, maar niet beláchelijk succesvol - dat kwam pas in de tijd dat we samen waren. Dus ze heeft veel met me meegemaakt. Toen we gingen scheiden was dat zwaar en toen nam ze ook nog eens de beslissing om de stichting te verlaten. Ik was teleurgesteld dat ze voor die optie koos.”

Gates werd ervan beschuldigd Jeffrey Epstein te hebben ontmoet voordat hij stierf, een man die Melinda “de personificatie van het kwaad” noemde. Opeens leek hij van heilige naar zondaar af te glijden. Maar nu ik Gates de afgelopen jaren zes keer heb geïnterviewd, is het moeilijk om deze miljardair niet aardig te vinden wanneer hij me weer eens enthousiast bestookt met cijfers en grafieken. Hij is punctueel, beleefd en rationeel -zijn gedachten dwarrelen voortdurend rond terwijl hij op een blocnote krabbelt- hoewel hij zelden oogcontact maakt. Is zijn scheiding de enige mislukking in zijn leven? “Dat zou je wel bovenaan de lijst kunnen zetten. Er zijn er nog meer, maar die doen er niet toe. De scheiding was minstens twee jaar lang ellendig voor Melinda en mij.” Nu is hij samen met Paula Hurd, de weduwe van de voormalige Oracle-baas Mark Hurd.

“Melinda en ik zien elkaar nog steeds - we hebben drie kinderen en twee kleinkinderen dus er zijn familiebijeenkomsten. De kinderen doen het goed. Ze hebben goede waarden.”

EEN MORELE BASIS

Gates werd opgevoed door een familie met een sterke moraal. Voordat zijn moeder met zijn vader trouwde, schreef ze Bill Gates Sr. dat ze een gezin wilde stichten met morele waarden die succes toejuichten, maar nooit een ander naar beneden zouden duwen. Zijn grootmoeder speelde nooit vals en bracht hem het belang bij van “eerlijkheid, rechtvaardigheid en integriteit”. Gates zelf is nu een buitenbeentje onder de miljardairs, omdat hij zoveel van zijn vermogen aan liefdadigheidsinstellingen geeft. “Ik hoop dat iedereen die extreem rijk wordt uiteindelijk weer op het idee komt om terug te geven aan de wereld, in plaats van hun winsten voor zichzelf te gebruiken of om gebeurtenissen te beïnvloeden.

Mijn vier grootouders waren zeer gelovige Christian Scientists. Mijn vader was niet bijzonder gelovig, maar hij vond dat je een morele plicht had om iets terug te geven aan de maatschappij; mijn moeder geloofde sterk in gemeenschapsdienst. Ikzelf ging naar de zondagsschool.”

Hij zegt dat hij er nog steeds naar streeft om hun idealen na te leven, ook nu hij de zeventig nadert. “Ik probeer een goed mens te zijn. Het is fascinerend om te kijken naar de manier waarop een marktgestuurd systeem al dan niet morele doelen bereikt. Ik weet nog dat ik mezelf ooit afvroeg: hoe bevredigend zal filantropie zijn in vergelijking met het opzetten van een bedrijf als Microsoft? Ik maakte me zorgen dat andere filantropen de belangrijke doelen al hadden gekozen. Toen realiseerde ik me dat er zoveel kinderen stierven en dat er zo weinig aan werd gedaan en dat ik honderdduizenden levens kon redden door ziekten aan te pakken.”

Microsoft kreeg steeds meer aandacht in de media. Hier geeft de jonge Bill Gates één van zijn eerste televisie-interviews.

Toen ik Gates acht jaar geleden al eens interviewde over zijn filantropie in Ethiopië, vertelde hij me dat hij slapeloze nachten had als hij aan pandemieën dacht. Toen sloeg de Covid-pandemie toe en hij was één van de weinigen die goed voorbereid was. Maar hij werd het middelpunt van een haatcampagne, behandeld als een paria toen hij hielp bij het ontwikkelen van vaccins. “Robert Kennedy Jr. noemde me een kindermoordenaar die miljarden dollars wilde verdienen. Je moet gevoel voor humor hebben. De wereld is momenteel niet logisch en je moet accepteren dat je misschien als de antichrist wordt behandeld omdat je probeert te helpen,” zegt hij, terwijl hij nog steeds lichtelijk verbijsterd klinkt. “Maar vaccins waren de voor de hand liggende oplossing. Tijdens de pandemie kwamen mensen naar me toe en schreeuwden dat ik ze via de vaccins aan het tracken was. Ik had zoiets van: ‘Wow, er zijn écht mensen stom genoeg om dat te geloven.’”

Nu vecht hij tegen talloze complottheorieën over hem en heeft hij net de inauguratie gezien van een president die niet alleen in sommige van die samenzweringen gelooft, maar ook Kennedy heeft benoemd tot zijn minister van Volksgezondheid. Gates steunde Kamala Harris voor het Witte Huis afgelopen november en doneerde naar verluidt vijftig miljoen dollar aan haar campagne. Toch postte Donald Trump recentelijk op Truth Social dat Gates hem kwam komen opzoeken in Mar-a-Lago. Gates ontkent dit niet. “Ja, op 27 december van vorig jaar had ik een drie uur durend diner met Trump... Het was een heel boeiend gesprek waarin hij luisterde naar wat ik te zeggen had over HIV en de noodzaak om genereus te blijven en te innoveren om geneesmiddelen te vinden. Ik sprak veel over polio en alternatieve energie, en hij was niet afwijzend.” Ik vermoed dat Trump wellicht in slaap is gevallen, maar hij zegt dat de gekozen president een en al charme was. “In

‘Ik voelde me niet gekleineerd door Biden, maar Trump wil mijn gedachten zélf horen en hij is erg praktisch ingesteld’

sommige opzichten voelt hij zich comfortabeler en meer gerechtvaardigd dan ooit in zijn leven, dus hij is zelfverzekerd. Waarom voelde Gates de noodzaak om deze pelgrimstocht te ondernemen en Trumps ring te kussen? Hij kijkt me aan alsof ik dom ben. “Nou, hij is de machtigste persoon ter wereld en zijn beslissing om alleen al te overwégen om de financiering van HIV-onderzoek aan te passen… of om Pakistan en Afghanistan aan te moedigen om polio-uitroeiing serieus te nemen, maakte deze reis de moeite waard.”

De twee mannen botsten herhaaldelijk over vaccinaties tijdens de pandemie. “Maar feit is: hij kan helpen innovatie te stimuleren, iets waar ik veel om geef, óf hij kan er een eind aan maken. En hij heeft veel mogelijkheden om daarbij te

helpen. Ik wist niet of we tot dat soort dingen zouden komen... maar al met al was het een behoorlijk constructief gesprek.”

Vond Trump het erg dat Gates geld aan de Democraten had gegeven om zijn campagne voor het Witte Huis te dwarsbomen? Het moet toch ongemakkelijk zijn geweest. “Hij was zich daar zeker bewust van, maar hij was in een milde bui. Hij en ik hebben elkaar ongeveer zes keer ontmoet toen hij eerder president was. Ik heb hem zelfs vaker gezien dan president Biden. Ik ging geregeld naar het Witte Huis en dan zeiden ze: ‘We denken dat u president Biden vandaag zult ontmoeten,’ maar telkens gebeurde dat niet. In plaats daarvan ontmoette ik dan Jake Sulli-

van (de nationale veiligheidsadviseur; red) of een ander personeelslid.” Was dat omdat Biden ziek was of te oud en vergeetachtig? “Misschien, het is moeilijk te zeggen... Maar het waren vaak complexe onderwerpen die ik wilde bespreken, dus misschien was het makkelijker voor iemand om ze samen te vatten voor Biden. Ik voelde me niet gekleineerd, maar Trump wil mijn gedachten zélf horen en hij is erg praktisch ingesteld.”

Het klinkt alsof Gates zich heeft neergelegd bij een presidentschap van Trump en het misschien zelfs omarmt. “Er staat zoveel op het spel bij hem: gaat hij negen miljoen mensen deporteren of één miljoen? Gaat hij zestig procent douanerechten heffen of vijf procent? Gaat hij innovatie op het gebied

van infectieziekten financieren of juist beëindigen? Ik móet wel in de buurt blijven. Wie president Trump uiteindelijk enthousiast weet te maken voor de juiste dingen, dat is Gods werk.”

GEN X HUSTLER

Op dit moment is het vooral een andere, jongere tech-goeroe bij wie Trump zijn oor te luisteren legt. Zou Gates willen dat ook hij meer betrokken was geraakt bij het beïnvloeden van de politieke zaken, zoals Elon Musk? “Helemaal niet. Ik dacht dat de regels van het spel waren dat je een bepaald aantal dingen uitkoos waar je echt om gaf, dat je je concentreerde op die paar kritieke dingen en dáár dan wat over zei, in plaats van mensen te vertellen op wie ze moeten stémmen... Voor mij gaat het

altijd alleen maar om helpen. Zo vond ik Brexit bijvoorbeeld een vergissing, maar ik twitterde er niet elke dag over.” Gates en Musk zijn van verschillende generaties, de verantwoordelijke babyboomer versus de Gen X hustler. En hun persoonlijkheden konden niet meer verschillen, hoewel ze allebei op hun eigen manier de wereld wilden veroveren. Gates is nu op een missie om levens te redden, maar Musk wil ook de ruimte veroveren en beide sferen domineren. Gates houdt niet van de vergelijking. “Ik ben ultra-anders. Het is echt krankzinnig dat hij de politieke situatie in landen kan destabiliseren. Volgens mij mogen buitenlanders in de VS geen geld geven voor politieke invloed; andere landen zouden misschien ook voorzorgsmaatregelen moeten nemen om ervoor te zorgen dat superrijke buitenlanders hun verkiezingen niet verstoren. Het is moeilijk te begrijpen waarom iemand die een autofabriek heeft in zowel China als Duitsland, wiens raketbedrijf super afhankelijk is van relaties met soevereine naties en die bezig is met het terugdringen van $ 2 biljoen aan overheidsuitgaven in de VS en het runnen van vijf bedrijven, geobsedeerd is door politieke zaken in Europa. Ik heb zoiets van… Wát?”

Hij is vooral geïrriteerd door Musks afkrakende opmerkingen over democratisch gekozen leiders en zijn flirt met extreem rechts. “Je wilt de rechtervleugel promoten, maar zegt vervolgens dat Nigel Farage niet rechts genoeg is... Je bent voor de AfD in Duitsland… Ik bedoel, dit is krankzinnige shit.”

Schaamt hij zich dat een techneut-miljardair zo is losgeslagen? “We kunnen allemaal te ver gaan... Als iemand superintelligent is, en dat is hij, dan moeten ze nadenken over hoe ze kunnen hélpen. Maar dit is niets anders dan populistische opruiing.”

Politiek baart hem nu net zoveel zorgen als een nieuwe pandemie. “De hele politieke situatie met zijn polarisatie is erg gevaarlijk. En zeker als je door

Meer over Bill Gates kan je ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Bill Gates op Netflix

Nadat hij Microsoft tot een enorm succes heeft gemaakt houdt Bill Gates zich vooral bezig met het oplossen van complexe problemen waar de wereld mee geconfronteerd wordt, van honger tot ziektes, klimaatverandering en energiecrises. De Netflix documentaireserie What’s Next? The Future with Bill Gates gaat over de toekomst, inclusief AI, sociale media, klimaat en andere relevantie kwesties.

mijn lens van ‘Laten we de arme landen helpen’ kijkt, is er veel aan de hand.” Vooral de verrechtsing baart hem zorgen. “Ons probleem is een vergrijzende samenleving, krappe budgetten en een naar binnen gekeerde rechtervleugel, met haat jegens alle buitenlanders en daarom het weigeren van hulp aan hen, zelfs als die niet in het eigen land zijn. We zitten in een heel uitdagende situatie.”

Hij zou zich luider kunnen uitspreken als een van de meest vooraanstaande liberalen. Of zich zelfs verkiesbaar kunnen stellen - hij is tenslotte negen jaar jonger dan Trump. “Ik ga me zeker uitspreken, maar niet in de zin van mensen vertellen op welke partij ze moeten stemmen. Ik ga me uitspreken en zeggen: ‘Hé, jullie hulp heeft mede die vaccins gefinancierd, daar zouden jullie als kiezers tróts op moeten zijn.’ ”

Een andere tech-gigant, Mark Zuckerberg van Facebook, is sinds Trumps terugkeer gestopt met het checken van feiten, wat vrij spel voor iedereen betekent. “Het hele probleem van sociale media-netwerken, inclusief hoe het jongeren beïnvloedt en gekke, niet-feitelijke dingen de kritische massa laat bereiken, baart me zorgen. Ik ben erg teleurgesteld dat noch regeringen noch bedrijven deze dingen lijken te willen inzien, repareren of te verbeteren. Deze aanpak kan slechte gevolgen hebben. Neem desinformatie over vaccins: dat kan gevaarlijk worden. Kinderen kunnen sterven aan de mazelen.”

De complottheorieën over hem, zegt hij, terwijl hij met zijn ogen rolt, zijn ook krankzinnig. “Er was onlangs een tornado in North Carolina en mensen zeiden dat ík het weer veranderde. En ik wacht nog steeds op een verklaring van hoe ik de branden in Los Angeles zou hebben veroorzaakt... Het baart me zorgen dat dit zo uit de hand loopt.”

Gates is altijd een optimist geweest. “De wereld wordt chaotischer. Ondertussen werk ik aan innovaties, nieuwe

manieren om medicijnen te maken, AI, vaccins, het begrijpen van ondervoeding, klimaatverandering… En dat gaat allemaal beter dan ik had verwacht. Het is echter de wereld waarin die innovaties straks worden afgeleverd - of het nu polarisatie in de VS of in Europa is, of instabiliteit in China, Rusland en Afrika; dát baart me zorgen.”

EGOCENTRISCH

Hij denkt dat sociale media een kantelpunt hebben bereikt. Zijn zoon houdt hem op de hoogte van wat Musk doet op X. Gates zelf heeft al twee maanden niets gepost. “Mijn jongste dochter is erg actief op sociale media. Maar ik ben blij dat het er nog niet was toen ik jong was. De hoeveelheid tijd die je er nu aan kunt verspillen... Als tiener had ik mijn leven kunnen vergooien.”

Terwijl we met een groep studenten praten over de verbazingwekkende en ontwrichtende mogelijkheden van AI, is Gates zelf nog altijd bezig met nieuwe projecten en innovaties. Maar ik vermoed dat hij nu niet geboren had willen worden. “We wilden mensen aanvankelijk productiever maken; AI en robots zouden ons kunnen vervangen,” vertelt hij. “Ik moet de periode van het millennium tot de pandemie misschien zien als hoogtijdagen, toen we allemaal steeds meer met elkaar verbonden raakten en een soort wereldwijd fonds creëerden, toen iedereen samenwerkte om dingen op te lossen. Maar nu draait alles om jezelf. Misschien zijn we egoistischer en egocentrischer geworden. Maar de slinger gaat altijd weer terug. Ik denk dat mensen uiteindelijk weer om elkaar zullen geven.”

Gates heeft geen behoefte om zijn leven te verlengen zoals sommige van zijn tijdgenoten aan de westkust wel wanhopig proberen om hun sterfelijkheid te manipuleren. Hij zal zijn lichaam niet invriezen en is niet op zoek naar een ongrijpbaar elixer. “Het lijkt behoorlijk egocentrisch zolang we nog malaria en tuberculose in de wereld hebben.” Hij

blijft actief tennissen en golfen, maar houdt ook nog steeds van een drivethru hamburger. Zijn leven is nog steeds tot op de minuut gepland. Gaat hij het straks rustiger aan doen, op zijn zeventigste? “Als je me nu vergelijkt met toen ik twintig was, die jaren waren krankzinnig. Ik geloofde niet in weekenden of vakanties. Rond mijn dertigste nam ik wat gas terug, ontmoette ik Melinda en kreeg ik kinderen, maar ik was nog steeds ongelooflijk hardwerkend. Nu neem ik wel vakanties - na de verkiezingen heb ik bijvoorbeeld wat tijd vrij genomen om mijn gedachten erover te laten gaan.”

Hij schaamt zich er inmiddels ook minder voor om over zijn persoonlijke rijkdom te praten. “Ik heb drie huizen. Vroeger vloog ik economy class, liet ik mensen hotelkamers delen en vond ik het zonde om een privéjet te hebben.” Hij geeft nu toe dat hij geniet van zijn geld, van zijn paarden en Leonardo-notitieboekjes koopt. Maar hij wil niet praten over zijn grootste uitspattingen.

‘De wereld wordt chaotischer. Ondertussen werk ik aan innovaties, nieuwe manieren om medicijnen te maken’

Hij wil er niet te blingy uitzien en praat liever over zijn favoriete onlangs geziene tv-show -Slow Horses- en boek, The Women van Kristin Hannah. Terug naar zijn moeder. Zou ze positief over hem denken nu? “Dat is interessant. Zou ze denken dat ik verkwistend of pronkerig ben? Moet ik mijn werk voor de stichting misschien doen zón-

der privéjet? Dat zou inefficiënt zijn. Ik klink misschien arrogant, maar het zou niet praktisch zijn. Ik geef negen miljoen dollar per jaar uit aan CO2-compensaties.” Hij pauzeert. “Mijn huis in Seattle is, dat geef ik toe, gigantisch. Mijn zussen zijn kleiner gaan wonen. Maar ik kan het niet. Ik vind de huizen die ik heb leuk. Mijn kinderen komen graag langs - dat is een luxe. Ik kook niet, ik maak mijn eigen bed niet op, maar het maakt me niet uit als niemand het heeft opgemaakt - ik zou het niet eens merken.”

Gates is niet langer de rijkste man ter wereld en hij zal ook niet de eerste biljonair zijn. Zou zijn moeder hebben gevraagd waarom hij niet langer nummer 1 is? “Geld was nooit haar grootste interesse. Op een keer zei mijn vader, die Alzheimer kreeg, ‘Zoon, ik hoorde dat je de rijkste persoon ter wereld bent. Is dat waar?’ en ik zei: ‘Ja, dat is waar,’ en hij zei: ‘Dat is ongelooflijk.’ Omdat hij opgroeide tijdens de depressie, was hij altijd angstig met geld. Maar verder had niemand het ooit over mijn vermogen.”

De eerste Bill Gates ging naar het westen om zijn fortuin te vinden tijdens de goudkoorts, maar vond nooit een goudklompje. Pas de vierde Bill stuitte op goud. “Mijn grootouders verzamelden elke papieren zak, elk stukje touw en alle restjes - ze waren erg zuinige mensen. Nu onze familie het gemaakt heeft, heb ik dat niet meer. Ik gooi alle zakken en touwtjes weg. Je zou ons met Kerstmis het inpakpapier eens moeten zien weggooien.”

Er is nog veel te doen in de komende dertig jaar voordat hij honderd wordt, zegt hij terwijl we afscheid nemen. Maar hij lijkt eindelijk te ontspannen. “Het gaat goed met de stichting. De kinderen hebben hun eigen doelen. Mijn oudste kleinkind is pas twee jaar oud. Ze speelt nog geen kaartspelletjes, maar daar beginnen we binnenkort mee. En ik laat haar niet winnen.”

Karaktervol

Laphroaig presenteert zijn eerste whisky in de reeks ‘Strong Characters’-single malts, ter ere van de pioniers achter de distilleerderij. Deze limited edition Chapter 1 eert medeoprichter Donald Johnston en is voorzien van illustraties van de Britse kunstenaar Bill Bragg. De whisky heeft 33 jaar gerijpt in Amerikaanse eiken vaten en Europese ex-sherry hogsheads. Het resultaat? Een diepe gouden kleur en een rijke smaakervaring. Verwacht tonen van zoete fudge, heidehoning, vers zuurdesembrood en een vleugje zeezout. Sherry-invloeden voegen fruittaart en subtiele specerijen toe, terwijl de typische rokerige afdronk van Laphroaig zorgt voor hartige aroma’s en grasachtige rook. Een paar druppels water onthullen extra turfrook, perfect voor de echte liefhebber. Bill Bragg verzorgde het etiket en een bijbehorend boekje. Zijn zwart-wit illustraties vangen het ruige en elegante karakter van Laphroaig. Bragg noemt zijn werk een mix van durf en verfijning - net als de whisky zelf. Gebotteld op 43,8% alcohol. Kost € 1000. www.laphroaig.com

Smaakexplosie

Eens iets heel aparts drinken? Probeer dan deze salmiaklikeur genaamd Salmiacello. Gemaakt met het beste Calabrische zoethout en zeezout uit de Tyrreense Zee. Dat zorgt voor een perfecte balans tussen zoet en zout, met subtiele hints van steranijs, vlierbloesem en kaneel. Geen chemische toevoegingen, alleen 100% natuurlijke ingrediënten en natuurlijk een scheutje puur vakmanschap. Deze unieke mix is bedacht door de familie Caffo uit Italië, die al generaties lang meester is in het maken van bijzondere likeuren. Je drinkt ‘m ijskoud of met een blokje ijs, net wat jij lekker vindt. Perfect voor wie van pure smaken houdt en graag iets nieuws probeert. Bevat 25% alcohol. Je koopt je fles bij de slijterij. Kost € 17,50.

Even niet

Dagje geen zin in alcohol? Probeer dan eens de alcoholvrije wijnen van Grand Sud, gemaakt in Languedoc, één gebied met warmte en veel zon, een van de grootste wijngebieden van Frankrijk. Het assortiment van Grand Sud bestaat uit diverse wijnen, waarvan de Chardonnay en Merlot ook verkrijgbaar zijn als alcoholvrije variant. De Chardonnay kenmerkt zich als een zalvende wijn met aanhoudende aroma’s en een geweldige balans tussen zoet- en frisheid. In de geur komen frisse, fruitige tonen van citrus naar voren, gecombineerd met delicate hints van witte bloemen, wat zorgt voor een evenwichtige en intense smaakervaring. De alcoholvrije Merlot biedt een rijke en complexe ervaring. In de geur komen tonen van zwarte bes, kers en framboos naar voren. De smaak is vol en uitgebalanceerd, met subtiele nuances van rood fruit en een aangename afdronk. Een mooie begeleider van wit vlees, gevogelte, gegrild vlees, salades en diverse kazen. www.degrotehamersma.nl

WERELDHEERSCHAPPIJ

Journalist-schrijver

Hans van Wetering is gefascineerd door het fenomeen tijd en de wereld van overmorgen. Een column over toekomstvisioenen, technologische (bokken) sprongen en dappere pogingen de tijd zelf te verslaan.

Art Rooijakkers heeft stemproblemen en kan daardoor tijdelijk niet aan het werk voor Nieuws van de Dag. Maar niemand hoeft mij te missen, meldt de presentator op zijn Instagramaccount, “mijn avatar neemt de uitzendingen over, betrouwbaar als altijd, en charmant”. Smiley. Art Rooijakkers heeft stemproblemen, tot zover klopt het, maar die avatar, die bestaat niet. Nóg niet, want de AI-presentator is in aantocht. 2025 wordt het jaar van ‘een explosie van hyperrealistische content die mogelijk moeilijk te onderscheiden is van de werkelijkheid,’ stond onlangs in het gewicht hebbende Reuters Digital News Report. Vooral op het gebied van de omzetting van tekst naar video gaat het razendsnel. Avatar-presentatoren dus.

Microsoft, Elon Musks xAI (sinds 2023), OpenAI (met Sora, in 2024) hebben het licht gezien en investeren tientallen miljarden in de ontwikkeling van ‘generatieve video’, een ware wedloop is aan de gang. Techbedrijfjes die virtuele presentatoren aanbieden, schieten als paddestoelen uit de grond. Je kunt er kant en klare nieuws-avatars bestellen, kunt een avatar-kloon van een bestaande presentator laten maken. The sky is the limit : ‘Plak een URL en maak direct een uitzendklare video, compleet met scripts en beeldmateriaal. Vertaal video’s in slechts enkele seconden naar meerdere talen: je content direct beschikbaar in tientallen landen!’ Avatars zijn 24/7 inzetbaar, zijn nooit ziek of chagrijnig, ze verspreken zich nooit en, oh ja, niet vergeten, ze zijn eindeloos veel goedkoper. En waarom niet gelijk maar twee presentatoren nemen? Gesprekken tussen personen en avatars, tussen avatars onderling: het kan allemaal.

Avatar-presentatoren duiken inmiddels overal op, ook in Nederland (bij Omroep Brabant). Het klinkt prachtig, maar er kleven misschien toch wat kleine nadeeltjes aan. Verlies van ‘echte’ banen bijvoorbeeld. En ook: propaganda en desinformatie. Vooral China laat zich niet onbetuigd. Chinese avatars verspreidden al fake-news in Taiwan. En zo dook bij de Amerikaanse verkiezingen ineens een presentator genaamd Wolf News op (knipoog naar CNN-presentator Wolf Blitzer?) die zich ergerde aan het falende wapenbeleid in de VS en de loftrompet stak over dat prachtige China. De essentiële vraag die daarmee nog niet beantwoord is: blieven we ze wel, die robotnieuwslezers? Vertrouwen we ze? Kunnen ze onze vriend in de huiskamer worden, zoals presentatoren van vlees en bloed?

Er bestaat geen a priori argument waarom geen vertrouwensrelatie zou kunnen ontstaan tussen een avatar-nieuwspresentator en een kijker, meent psycholoog Daniel Preciado Vanegas, die bij de Vrije Universiteit onderzoek doet naar de interactie tussen mens en robot. Mensen zijn gemaakt om te communiceren, we kunnen met alles een band opbouwen, desnoods met een volleybal, zoals Tom Hanks in de film Cast Away. Gewenning speelt bovendien een rol: we communiceren met chatbots, worden door het verkeer geloodst door synthetische stemmen, et cetera. En we prefereren dan misschien menselijke presentatoren, de avatars zijn niet te stoppen, vult communicatiewetenschapper Silvia Majo Vazquez aan. De markt wil het. Een toekomstscenario is denkbaar waarin je de keuze hebt tussen nieuws dat helemaal door mensen wordt gemaakt, nieuws dat in samenwerking tussen mensen en AI is gemaakt en nieuws dat honderd procent door AI is gegenereerd. Waarbij alleen dat laatste gratis is, en, dus, beschikbaar voor de minst draagkrachtigen. Of dat goed is voor onze democratieën? Mwaah.

Maar die nieuwsprogramma’s waarbij algoritmes content selecteren uit automatische feeds en vervolgens in een systeem invoeren dat stante pede die avatar-nieuwslezer genereert, die komen er gewoon. Het is de droom van Silicon Valley, werd onlangs op een debatavond over Musk en zijn tech-miljardair-kornuiten gewaarschuwd. Het is precies waar de ‘broligarchs’ op uit zijn: het elimineren van de mens. Algoritmes zijn veruit te prefereren, ze kosten vrijwel niks en zijn gewetenloos gehoorzaam.Wie de algoritmes bezit, bezit de wereld. Soms duurt het even voor iets echt doordringt.

ACE JEWELERS X CHRISTIAAN VAN DER KLAAUW

ST A RIADNE

Limited edition

Ace Jewelers en Christiaan van der Klaauw creëerden samen een Ariadne met een Ace-twist – en presenteren met trots de Ace Jewelers x Christiaan van der Klaauw stAriadne. Deze prachtige automaat bevat een volledige chronograaf, kalender met weergave van de datum, dag, maand en een maanfase-indicator. De stAriadne heeft een wijzerplaat in mistgrijs met een matte afwerking. De radiaal geborstelde ringen -normaal zilver- zijn speciaal uitgevoerd in diepzwart, net als de meeste wijzers, de maanfaseweergave en de schijven voor de dag en de maand. Het meest opvallende kenmerk is waarschijnlijk de stervormige uurmarkering die de Arabische cijfers van de normale Ariadne heeft vervangen. De Ace Jewelers x Christiaan van der Klaauw stAriadne is vanaf nu bestelbaar in een gelimiteerde oplage van slechts 50 stuks. Elk horloge wordt gepersonaliseerd voor de klant, met keuze uit een Nederlandse of Engelse kalenderschijf én met een uniek gegraveerd nummer van 1 tot 50 op de rotor van het uurwerk. Deze rotor is met de hand gegraveerd door meestergraveur Jochen Benzinger.

De meerwaarde van een

Familiebedrijf Ace Juweliers ontwerpt al sinds 1975 eigen juwelen en vervaardigt deze handmatig in thuisstad Amsterdam. Dé droom van familie Ben Joseph is echter om ooit een eigen horloge of zelfs horlogemerk te lanceren…

Of deze droom ooit realiteit wordt zal de tijd uitwijzen. Maar wat is een betere generale repetitie dan het ontwerpen van horloges in samenwerking met bestaande merken, zogenaamde ‘collabs’. Tot eind 2024 waren er al zestien van deze samenwerkingsprojecten gerealiseerd, resulterend in achttien unieke horlogemodellen. En voor 2025 staat ook weer een aantal op de planning, met onder meer Echo/Neutra, Fears, Raketa en wederom een met Nomos Glashütte, ElkaWatch Co., een nieuwe met Frederique Constant en al de vierde samenwerking met Nivada Grenchen. Waarom zouden merken een horloge maken in samenwerking met een lokale retailer? Alon Ben Joseph, mede-eigenaar van Ace Juweliers, legt uit:

“Aanvankelijk benaderden wij de merken met een idee, waarmee we vooral wilden laten zien dat het geheel groter is dan de som der delen. Dat proces begint altijd met een mockup, de visualisatie van wat wij in gedachten hebben: een horloge dat weliswaar het DNA van het merk respecteert, maar tegelijkertijd net iets buiten de ‘comfortzone ’ van het merk ligt. Het resultaat is een model dat de merken zelf niet zouden ontwerpen voor hun reguliere collecties, maar dat consumenten toch heel

tof vinden. Want dat is wat wij bedoelen met het geheel is groter dan de som der delen: het moet waarde toevoegen voor de drager, het merk en natuurlijk ook voor ons als retailer.”

Ben Joseph vervolgt: “Het verbaasde mij dat ongeveer tachtig procent van deze collabs vervolgens búiten Nederland wordt verkocht via onze website, zelfs de edities die als eerbetoon aan Amsterdam zijn ontworpen. Na zo’n acht projecten begonnen merken óns te benaderen om een samenwerking te starten. We werken trouwens alleen met merken die we zelf tof vinden, en met horloges die we ook zelf zouden dragen. Daarbij verdiepen we ons intensief in het merk, zowel de geschie-

denis als de huidige collecties. Dit leidt vervolgens tot een leuk proces: de freestyle brainstormsessie binnen ons team. Soms weten we het ontwerp al binnen vijf minuten, soms duurt het maanden.”

Houdt Ace bewust de oplages zo klein?

“Zeker. Voor ons is dit geen ‘cash cow’ die we willen uitmelken. We willen alleen dingen maken die speciaal zijn, in oplages die eigenlijk nét te klein zijn. Het moet een kers op de taart zijn, niet de taart zelf. Het is een aanvulling op de reguliere collecties van de merken.”

Zijn er niet teveel collabs op de markt?

“Ja, het is inderdaad een trend geworden waarbij sommige partijen denken snel geld te kunnen verdienen. Maar wij geloven dat onze samenwerkingen zó anders zijn en echte waarde toevoegen, dat ze niet in die categorie vallen.”

Wat mogen we in de nabije toekomst verwachten? “We vieren dit jaar ons 50-jarig jubileum, dus alle collabs zullen in oplages van vijftig stuks uitkomen en passen binnen de vijf hoofdthema’s.” (zie kader hiernaast)

Op de vraag wat zijn favorieten tot nu toe zijn kan of wil Alon Ben Joseph geen antwoord geven. Maar na enig aandringen kiest hij er toch tien die in een overzicht niet mogen ontbreken.

Alon Ben Joseph

In de speciale edities van Ace zijn vijf hoofdthema’s te vinden

Kunst: begonnen met De Stijl, gevolgd door Street Art. Een volgend model verbindt De Stijl met Bauhaus en AvantGardisme.

Amsterdam: met kleurenthema zwart/ wit/rood en/of de drie Andreaskruizen.

Blauw: de huiskleur van Ace, én een knipoog naar Amsterdam als ‘Denim Capital of the World’. Oranje: natuurlijk Neerlands trots.

Hebreeuws: tot nu toe zijn er drie horloges met Hebreeuwse elementen gemaakt, en drie nieuwe staan gepland voor 2025.

DE HOOGSTE IN PRIJS

Naam: Ace Jewelers x Christiaan van der Klaauw ‘stAriadne’

Jaartal: 2023

Oplage: 50 stuks, individueel genummerd, met keuze uit

Nederlandse of Engelse kalender

Specificaties: Staal, automaat, oorspronkelijk prijs: € 9450 (nog enkele beschikbaar)

Details: Twee Nederlandse familiebedrijven hebben samengewerkt om het iconische Ariadne-model een nieuwe dimensie te geven. De uurindexen zijn vervangen door sterren, en de maandweergave is voorzien van Super-LumiNova.

DE ONGELIMITEERDE LIMITED

Naam: Ace Jewelers x Airain ‘Type 20 ACE’

Jaartal: 2024

Oplage: Niet gelimiteerd, opgenomen in reguliere collectie

Specificaties: Staal, handopwinder, oorspronkelijk prijs: € 3450 (te koop via Airain, Ace Jewelers en andere dealers wereldwijd)

Details: Het idee om een model met een Nederlands tintje te ontwerpen, compleet met oranje accenten, werd door de Nederlandse eigenaar van het iconisch Airain zo goed ontvangen dat het merk besloot het horloge in hun reguliere collectie op te nemen

DE EERSTE

Naam: Ace Jewelers x Nomos Glashütte Orion ‘100 Years De Stijl’

Jaartal: 2017

Oplage: 100 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, handopwinder, oorspronkelijk prijs: € 1620 (uitverkocht)

Details: Deze samenwerking viert 100 jaar ‘De Stijl’. De wijzerplaat weerspiegelt de kenmerkende minimalistische en geometrische esthetiek van deze kunstbeweging. Elke uur-index bevat exact evenveel mm² inkt, dus met een variatie in lengte en dikte, wat resulteert in een speelse maar perfect uitgebalanceerde look.

DE MEEST KUNSTZINNIGE

Naam: Ace Jewelers x Ikepod x Laser 3.14 x ABC ‘This Is Our Time’ Jaartal: 2024

Oplage: 30 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, automaat, oorspronkelijk prijs: € 1400 (nog enkele beschikbaar)

Details: Een gedurfde samenwerking met Ikepod, de Amsterdamse straatkunstenaar en -filosoof Laser 3.14 en industrieel ontwerper ABC. Het horloge combineert poëzie, moderne kunst en technisch vakmanschap tot een pols-kunstwerkje.

DE VERBINDENDE FACTOR

Naam: Ace Jewelers x Elka Watch Co ‘Diversity Series’

Jaartal: 2023

Oplage: 4 x 25 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, automaat, oorspronkelijk prijs: € 1966 (sommige wijzerplaatopties nog beschikbaar, maar complete sets van vier zijn uitverkocht)

Details: Een set van vier horloges die diversiteit onderstrepen door vier verschillende talen te gebruiken op de wijzerplaat: Chinees, Oosters-Arabisch/Hindi, Hebreeuws en de reguliere Arabische cijfers.

DE MINIMALISTISCHE

Naam: Ace Jewelers x Elka Watch Co ‘D-Series Essence’

Jaartal: 2023

Oplage: 25 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, automaat, oorspronkelijk prijs: € 1966 (uitverkocht)

Details: Alon Ben Joseph vond de kast van deze Elka zo mooi dat hij meteen voorstelde om na de Diversity Series bij een volgende collab alles te verwijderen, op het logo na. Less is more!

DE MEEST RECENTE

Naam: Ace Jewelers x Cedric Bellon CB01 Small Seconds Repurposed Titanium

Jaartal: 2024

Oplage: 20 stuks, individueel genummerd

Specificaties: 100% gerecycled titanium, automaat, oorspronkelijk prijs: € 2450 (nog enkele beschikbaar)

Details: Het eerste horloge dat volledig gemaakt is van 100% gerecycled titanium, inclusief de wijzerplaat. Dit materiaal is onbehandeld gelaten voor een natuurlijke en robuuste uitstraling, wat een minimalistisch en duurzaam statement maakt.

DE GEKSTE

Naam: Ace Jewelers x Bamford London ‘B80 ACE’ Jaartal: 2024

Oplage: 50 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Titanium, automaat, oorspronkelijk prijs: € 1450 (nog enkele beschikbaar)

Details: Zowel George Bamford als Alon Ben Joseph zijn gek op militaire horloges en zwarte kasten. Maar ze weten dat kasten die gezwart worden extra gevoelig zijn voor krassen. Dus kwamen ze met een gek idee: ze hebben alle 50 gecoate kasten bewust handmatig gekrast. Dus elk horloge is uniek.

DE HOOGSTE OPLAGE

Naam: Ace Jewelers x Nomos Glashütte Club 36 Blue ‘Five Years of Partnership’ Jaartal: 2021

Oplage: 150 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, handopwinder, oorspronkelijk prijs: € 1340 (uitverkocht)

Details: Voor deze zesde collab met Nomos Glashütte binnen vijf jaar, heeft Ace een Nederlands tintje gegeven aan de eerste Club-versie van het Duitse merk.

DE LAAGSTE IN PRIJS

Naam: Ace Jewelers x Nivada Grenchen Super Antarctic ‘Polar II’

Jaartal: 2024

Oplage: 25 stuks, individueel genummerd

Specificaties: Staal, automaat, oorspronkelijk prijs: € 1150 (nog enkele beschikbaar)

Details: Het merk Nivada Grenchen is een echte ‘fan favorite’ van watch-nerds. Bij Ace zijn we ook allemaal watch-nerds (en zeker geen horlogesnobs), dus wilden we een horloge creëren wat heel veel ‘bang for the buck ’ biedt.

Perfetto. Switch gemakkelijk je koffiebonen.

Werk slimmer met HP AI.

In de wereld van high-end technologie maken we kennis met AI PC’s. HP loopt hierin voorop met de introductie van de nieuwste generatie AI PC’s, speciaal ontworpen voor professionals die optimaal willen presteren. Deze laptops maken gebruik van kunstmatige intelligentie om gebruikerservaringen te personaliseren, systemen te optimaliseren en werkprocessen te versnellen.

Innovatie op hoog niveau

HP AI PC’s zijn ontworpen om te imponeren en de moderne gebruiker te ondersteunen in het drukke zakelijke leven. Ze combineren stijlvol design met topprestaties, ideaal voor zakelijke gebruikers die onderweg zijn en overal productief willen blijven. Dankzij ingebouwde AI passen de PC’s zich automatisch aan uw routines en omgeving aan, waar u ook bent.

Een duurzaam en stijlvol design

Mobiliteit en stijl gaan hand in hand, alle AI laptops van HP zijn licht van gewicht en bieden een accuduur die de hele werkdag meegaat. Het slanke, duurzame design en de heldere FHD-displays zorgen ervoor dat u altijd in stijl voor de dag komt tijdens virtuele meetings of presentaties.

Beveiliging op topniveau

Voor de professional die waarde hecht aan privacy en databeveiliging, biedt de AI PC’s van HP speciale beveiligingsfuncties. Met HP Sure Sense en HP Sure Start beschermt de laptop uw gegevens tegen digitale bedreigingen.

Hierdoor kunt u met vertrouwen werken, ongeacht uw locatie. Bovendien biedt de laptop een geïntegreerde privacy modus die ervoor zorgt dat uw scherm alleen zichtbaar is voor u.

Kracht en prestaties

Het hart van deze laptops wordt aangedreven door de nieuwste Intel® Core™-processoren, wat resulteert in ongeëvenaarde snelheid en kracht voor veeleisende toepassingen. Of het nu gaat om het uitvoeren van complexe analyses of het beheren van meerdere virtuele vergaderingen tegelijk, deze AI PC’s zorgen ervoor dat uw ervaring altijd vlekkeloos is.

De AI PC’s van HP, zoals de HP OmniBook X, de HP EliteBook Ultra of de HP Elite x360 bieden de perfecte balans tussen prestatie, stijl en innovatie. Ontdek hoe deze AI PC’s uw dagelijkse routine kunnen transformeren en breng uw prestaties naar een hoger niveau. Ontdek meer op www.hp.com/nextgen-aipc

Scan de QR code voor meer informatie over de AI PC’s van HP:

Ontdek de volgende generatie HP AI-pc’s

Werk zorgeloos dankzij de kracht van AI met de nieuwe HP EliteBook 1040 G11.

Regisseur Luuk Bouwman duikt in de wereld van de propaganda

Regisseur Luuk Bouwman kan je ook online bekijken door onze app ‘Appaview’ te gebruiken en boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play!

Een film over

DE FOUTE FILMER

De ‘Filmtsaar’ en ‘de Nederlandse Leni Riefenstahl’ wordt hij wel eens genoemd. Filmmaker Jan Teunissen, hoofd van de NSB Filmdienst, was tijdens de Tweede Wereldoorlog de machtigste man in de Nederlandse cinemawereld. In zijn documentaire De Propagandist verdiept regisseur Luuk Bouwman zich in deze man en onderzoekt hij de werking van propaganda.

Tekst: Annika Hoogeveen Foto: Eeva Kriek

Luuk Bouwman noemt zijn film:

“Een psychologisch why done it-verhaal over het perspectief van de dader. Over Nederlanders en hun rol in de oorlog. Dat het grote kwaad niet alleen Hitler en de Duitsers waren, maar ook het autochtoon Nederlands nationaalfascisme. Een deel van ons volk heeft gecollaboreerd. Zij waren instrumenteel voor de Nederlandse deportaties. Het was Etty Hillesum -zelf omgekomen tijdens de oorlog- die schrijft dat het kwaad niet iets mysterieus en ver weg is, maar zich dichtbij bevindt en voortkomt uit mensen. De Propagandist laat dit zien.”

Waarom een film over Jan Teunissen? “Vanwege mijn belangstelling voor fascisme, de geschiedenis en wat historicus Rolf Schuursma in de film mooi zegt: ‘Hoe kan iemand zo zijn, wat dreef iemand ertoe om te collaboreren?’ Er is veel gemaakt over de oorlog en de kant van het verzet. Minder belicht is wat mensen ertoe dreef om te collaboreren. Dat vond ik interessant, de oorlog meemaken door de ogen van een collaborateur. In dit geval het hoofd van de NSB Filmdienst, die verantwoordelijk was voor filmpropaganda. Dat maakt het voor mij als cineast extra fascinerend. Iemand die bereid is om de media in te zetten als wapen voor een kwaadaardig regime.”

Hoe ben je op het idee gekomen? “Een combinatie van factoren. We –ik en researcher en historicus Rik Binnendijk– kwamen een geluidsinterview van Teunissen op het spoor. Ik had al van hem gehoord. Mijn documentaire Allen tegen Allen ging over de opkomst van de fascistische beweging in Nederland van de jaren dertig. Daarin zaten ook filmfragmenten van de NSB Filmdienst. Historicus Rolf Schuursma heeft Teunissen in de jaren zestig geïnterviewd –in totaal bijna acht uur– voor een onderzoek. Die banden zijn nooit gepubliceerd. Ik was erg benieuwd naar de manier waarop Teunis-

sen zou praten en terugkijken op die oorlogsperiode. Uitermate fascinerend. Je hoort in zijn stem dat hij zich helemaal niet schaamt. Hij is zelfs trots. Verbazingwekkend dat hij in er de jaren zestig nóg zo over praat. Het feit dat hij breeduit zit te vertellen maakt het interview ook zo intrigerend. Had Teunissen zich aangevallen gevoeld, het idee had dat hij werd ondervraagd, dan had hij waarschijnlijk niet het achterste van zijn tong laten zien. Daarnaast hoorden we van het bestaan van Teunissens familiefilms uit de jaren twintig en dertig. Je gaat honderd jaar terug in de tijd. Los van Teunissens gedrag in de oorlog, zijn die beelden op zichzelf al erg boeiend.”

ook over nationalisme en racisme, het idee vaak heerst dat politieke bewegingen inspelen op een bepaalde voedingsbodem die er in de samenleving al is. Maar eigenlijk laat de geschiedenis zien dat propaganda ook die voedingsbodem kan creëren. Het zet iets in gang. De vraag is: zegt de politicus wat mensen denken of is het andersom?”

Wie was Jan Teunissen? “De meeste filmmakers hebben een opportune kant. Ik waarschijnlijk ook (lacht). Je bent nu eenmaal afhankelijk van financiers om projecten van de grond te krijgen. Maar Teunissen was een geradicaliseerde versie. Iemand voor wie het

Waarom moet dit verhaal verteld worden? “Omdat propaganda belangrijker en actueler is dan ooit. De wijze waarop media worden ingezet. De crux is dat als het gaat over fascisme, maar

helemaal niet uit lijkt te maken van wie het geld komt. Er zijn veel mensen geweest die in de bezettingstijd een kans zagen om zich via het nationaalsocialisme omhoog te werken. Meer vanuit carrièrisme dan ideologie, misschien. Maar uiteindelijk doet het er niet toe of ambitie of ideologie aan de basis lag voor wat Teunissen deed. Hij heeft gecollaboreerd en is daarvoor veroordeeld. Teunissen heeft echter nooit nagedacht over zijn eigen rol en invloed. Hij weigert verantwoordelijkheid te nemen. Dat proef je in die interviews. Hannah Arendt schreef over de banaliteit van het kwaad. Dat kwam heel erg

naar voren bij Jan Teunissen.”

Volgens Teunissen heeft elke film een politieke boodschap. Wat is die van De Propagandist ?

“Tonen dat zijn vorm van eerzucht destructieve gevolgen heeft. Propagandaclichés laten zien, hopend dat wij allen een beetje weerbaarder worden tegen die retorische trucs. Daarnaast is het een constatering dat bepaalde mensen bereid zijn om, uit carrièrisme, letterlijk over lijken te gaan.”

Het openstellen van het oorlogsarchief met gegevens over ‘foute Nederlanders’ is ten tijde van dit interview uitgesteld. Ter bescherming van onschuldige mensen. Weegt het belang van openbaarheid zwaarder?

“Dingen kunnen verkeerd geïnterpreteerd worden. Dat je daar zorgvuldig mee om moet gaan begrijp ik, maar historische transparantie is ook essentieel. Openbaarheid is wel belangrijk, zeker na zo’n lange tijd. Kinderen en kleinkinderen van deze mensen valt niets te verwijten. Er is in het verleden juist te veel onder tafel geveegd om reputaties te beschermen. Dat voel je ook in De Propagandist. Een aantal van die propagandafilmmakers hebben vrij makkelijk na de oorlog hun carrière kunnen opbouwen, ook omdat de feiten niet boven tafel kwamen. Daar zijn geen vragen over gesteld.

Ik weet dat er mensen gechoqueerd zijn, zelfs nu nog, omdat die erachter zijn gekomen dat ze voor zulke mensen hebben gewerkt. Heel typisch is dat veel van de filmmakers die betrokken waren bij de NSB Filmdienst terechtkwamen in de reclame. En onder andere bedrijfsfilms gingen maken.”

Zoals voor KLM en Amsterdamse toerismefilms… “Dezelfde molentjes hadden ze in de oorlog al uitgeprobeerd. De beelden verkochten goed. Dat zijn dezelfde clichés die goed inzetbaar zijn om de verkoop te stimuleren…”

Wij bevinden ons nu ook in een kri-

tieke tijd met betrekking tot propaganda: Russische inmenging in de diverse verkiezingen en de opkomst van kunstmatige intelligentie. “Wij mogen erg blij zijn met onze vrije pers. In bepaalde delen van de wereld en in de geschiedenis kan je zien hoe snel persvrijheid kan worden afgebroken. Van Rusland tot Iran. Ik wil niet als een doemprofeet klinken, maar die inmengingen van buitenaf in lokale politiek gaan heel ver. Het is verontrustend om te constateren dat we daar niet goed tegen bestand zijn. Propaganda verklaart de populariteit van bepaalde bewegingen. Daarnaast speelt het een rol in het manipuleren en verzieken van de publieke opinie. Die processen

moet je zoveel mogelijk proberen te controleren, want het is levensgevaarlijk. Daarom is onderzoeksjournalistiek zo essentieel.”

Critici kunnen álles als propaganda beschouwen. “Dat is ook lastig met media als televisie. Hier gelden voor een groot deel de principes van entertainment. Politieke verslaggeving heeft vaak iets weg van een show. Conflict wordt naar voren geduwd. Alle omroepen doen daaraan mee, ook de publieke. Is verslaggeving een vertegenwoordiging van wat er speelt in het land of is het een vorm van vermaak? Daarom is een genuanceerd verhaal belangrijk. Televisie is geen raam waardoor je de wereld ziet, het is een interpretatie. En media kunnen worden ingezet als wapen. In die zin is De Propagandist een spiegel voor deze tijd, dat je ziet dat media worden gebruikt als wapen voor een ideologie. Documentaires zijn geen wetenschappelijke publicaties van honderden pagina’s. De film is ook mijn visie op Teunissen, er zit een subjectieve factor in.”

Zijn er paralellen met hedendaagse gebeurtenissen?

“Het is een universeel verhaal en ik laat het aan de kijker om die parallellen te zien. Arthur Millers theaterstuk The Crucible (1953; red) ging over de heksenjachten. Terwijl dat speelde had je McCarthy’s beruchte anticommunisme-rechtszaken. Er waren duidelijk parallellen maar Miller zei niets letterlijk. In het geval van De Propagandist zijn er ook parelellen –en verschillen– met toen en nu. Maar het is onmiskenbaar dat er bepaalde nationalistische clichés worden ingezet voor politieke propaganda.”

De Propagandist is geproduceerd door Docmakers en is vanaf 27 maart 2025 in de filmhuizen te zien.

Prestaties

vs. Comfort

De Maserati GranCabrio krijgt een instapper voor zijn brandstofmodellen. Nu is dat uiteraard zeer relatief als het gaat om dit Italiaanse merk, maar met de verse aandrijflijnoptie is er een nieuw instappunt voor de open grand tourer.

In St. Moritz onthulde het automerk de nieuwe GranCabrio. De door benzine aangedreven GranTurismo’s waren er al als Modena en zeer krachtige Trofeo, maar de GranCabrio enkel als Trofeo (€ 292.166). Prijzen zijn nog niet bekend van het nieuwe model, maar volgens een geïnformeerde schatting –als je kijkt naar de meerprijs van de Trofeo bij de dichte GranTurismo– wordt het circa € 248.000. Voor de volledigheid,

Tekst: Jorrit Niels

we hebben het hier over de ‘instapper’ die nog benzine gebruikt. De elektrische GranCabrio Folgore-uitvoering heeft nog altijd de ‘laagste’ prijs met € 208.250. De nieuwe GranCabrio heeft een 490 pk sterke Nettuno Twin-Turbo V6. Welke in slechts vier seconden de 100 km/u bereikt en pas stopt bij 300 km/u. Net als in de Trofeo, die 60 pk meer levert, is de motor van de 490 pk sterke GranCabrio gekoppeld aan

een automatische transmissie met acht versnellingen en een vierwielaandrijvingssysteem. Luchtvering is ook standaard. Het softtop-dak van de GranCabrio, verkrijgbaar in vijf kleuren, gaat in 14 seconden omhoog of omlaag en kan worden bediend bij snelheden tot 50 km/u. Als het toch frisser is dan verwacht is er een comfortabel nekwarmingssysteem met drie intensiteitsniveaus standaard aanwezig. Wat je wel

moet aanvinken is een Sonus Faber-audiosysteem met 19 luidsprekers, koolstofvezelaccenten in de cabine en Maserati’s nieuwste versie van de groene Verde Giada-lak voor het exterieur. Ook interessant: vanaf maart komt er een nieuw sportuitlaatsysteem voor álle op benzine aangedreven GranTurismo- en GranCabrio-modellen.

Maserati GranCabrio 490 pk twinturbo Prijs: nnb (schatting circa € 248.000)

Copy Nothing

Niet iedereen heeft al besloten of de recente rebranding van Jaguar de goede kant op gaat. Maar één ding is zeker: mensen praten absoluut over de eerste auto in dit nieuwe tijdperk voor het Britse merk.

Tijdens de Miami Art Week showde Jaguar een conceptmodel in twee kleuren dat laat zien wat we in de nabije toekomst zo ongeveer van dit merk mogen verwachten. Een nieuwe start dus, die moet gaan concurreren met een merk als Bentley.

De prijzen van het nieuwe Jaguar zullen dan ook hoger liggen dan in het verleden gemiddeld het geval was. De hier getoonde concept car heet toepasselijk Type 00, met gedurfde vormen en uitbundige proporties, bedoeld om toekomstige Jaguars te inspireren.

Het eerste wat opvalt zijn de kleurkeuzes van de Type 00 (één 0 voor

nul-emissie en nog een 0 voor de vernieuwing van het merk). De tweedeurs coupé toont zijn gedurfde looks in Miami Pink en London Blue. Het idee is om je een beeld te geven van wat aanstaande is en dat vanaf nu alle Jaguars EV’s zijn, maar er niet meer per se zo uitzien. Dit is duidelijk te zien aan de lange neus van de Type 00, een fastback-profiel met twee deuren. De Type 00 staat op 23-inch lichtmetalen velgen en heeft ook een glazen achterklep en een panoramisch dak.

Zodra je de vlinderdeuren opent en instapt, zie je een ovaal stuurwiel, een head-up display en veel gebruik van

koperen staven en een soort steen-look. Hoewel de Type 00 nog maar een concept is, komt deze wel direct met de aankondiging van een eerste productieauto van dit nieuwe tijdperk voor Jaguar. Naar verwachting komt die in de zomer van 2026 op de markt en betreft dit een vierdeurs GT met een geschat bereik van zo’n 692 kilometer. De helft daarvan zou je binnen 15 minuten kunnen opladen. Het is interessant dat Jaguar de herlancering niet begint met een SUV, maar met een elegant voertuig dat het (nieuwe) design-DNA van het merk moet vertegenwoordigen. Na de vierdeurs GT volgt er overigens wel een SUV.

Elektrisch in iedere maat

Volledig elektrisch of toch een plug-in uitvoering die nog altijd zeer populair is. Je kunt inmiddels ‘stekkeren’ in elke prijsklasse. Een tussenstand.

DS7 Pallas

Plug-In

Hybrid 225

Pallas maakt een comeback bij DS Automobiles. In 1964 verscheen de naam bij het Franse automerk als duurste topuitvoering met veel aandacht voor luxe en detail. Voor de terugkeer is de Pallas er met een 225 pk sterke plug-in hybrid met standaard Alcantara bekleding en verwarmbare voorstoelen. Chroom aan de buitenzijde is schaarser geworden, want door het Black Pack zijn die details nu verleden tijd. Net als de DS 3 is ook de DS 7 beschikbaar met diverse optiepakketten. Voor de Pallas kun je als extra het Comfort Pack aanvinken met onder meer een elektrische achterklep, het Focal Electra HiFi-systeem en het BRM-klokje. Het Tech Pack omvat onder andere DS Drive Assist level 2 semi-autonoom rijden, cameragestuurde demping en een 360-graden camera.

€ 58.350 (vanaf)

Mercedes-Maybach EQS SUV

Deze eerste EV onder de Maybach-naam is uiteraard een oefening in overdaad. Als een ultraluxe uitvoering voor het ‘standaard’ Mercedes-gamma zijn er van buiten al knipogen naar de aanduiding op de auto – zoals de tweekleurige lak, het krijtstreepeffect op de afgesloten grille, de Maybach-badgedetails en enorme 22-inch lichtmetalen velgen. Maar bij een Maybach is het natuurlijk vooral het interieur dat telt. Het MBUX Hyperscreen-systeem, dat het hele dashboard transformeert in een gigantische touchscreen-interface, is hier onderdeel van de standaarduitrusting, voorzien van op maat gemaakte Maybach-graphics. Op dezelfde manier is het MBUX High-End Rear Seat Entertainment-pakket standaard, wat betekent dat degenen achterin twee 11,6-inch displays krijgen. Nappa-leer is ook standaard, dat spreekt, maar nu met op planten gebaseerde kleurstoffen in plaats van door de mens gemaakte, terwijl ook veel meer van het leer duurzaam is verkregen. Zelfs een deel van het getoonde aluminium is gerecycled en het productieproces dat wordt gebruikt om de EQS 680 en zijn batterij in Alabama te produceren, is koolstofneutraal. De aandrijving gebeurt door twee motoren en vierwielaandrijving met 658 pk, waardoor de 3075 kilo zware EQS SUV zich binnen 4,4 seconden naar de 100 km/u brengt. Het bereik is een nette 607 kilometer.

€ 217.447 (vanaf)

Mini Aceman SE

De elektrische Mini Aceman past precies tussen de kleinere Cooper en de grotere Countryman. Deze mid-size SUV slaagt erin om het kart-gevoel en de prestaties van de Cooper te combineren met een comfortabele rit en meer ruimte zoals je die in de Countryman vindt. Nog steeds erg leuk om te rijden dus, maar ook comfortabel over hobbels. Met een karaktervol interieur dat hem nog sympathieker maakt. Zo werkt het nieuwe ronde infotainmentsysteem van Mini erg goed. Je moet even wennen aan de werking, maar het OLED-scherm werkt snel en is minder omslachtig dan veel andere ‘tablet’-achtigen die je tegenwoordig in dashboards ziet. De Mini Aceman SE heeft 218 pk en een actieradius van tegen de 400 kilometer.

€ 37.990 (vanaf)

Touren in optima forma

Indian Motorcycle breidt zijn PowerPlus-lijn uit met de 2025 Chieftain PowerPlus en Roadmaster PowerPlus. Belangrijkste innovatie is een compleet nieuwe motor. En bepaald niet de minste: deze motor leverde het merk namelijk de overwinning op in het 2024 King of the Baggerskampioenschap, een race tussen Amerikaanse cruisers met grote kuip en koffers…

De nieuwe PowerPlus 112-motor biedt dan ook aanzienlijke verbeteringen ten opzichte van zijn voorganger. Dankzij vloeistofkoeling, bovenliggende nokkenassen en vier kleppen per cilinder levert hij 126 pk en 181,4 Nm koppel. Dit resulteert in moeiteloze acceleratie en een breed bruikbaar toerenbereik zonder de beperkingen van traditionele V-twin-motoren.

De Chieftain PowerPlus en Roadmaster PowerPlus combineren bovendien klassieke Amerikaanse V-twin-stijl met moderne rijhulptechnologieën die voorheen niet beschikbaar waren op Amerikaanse V-twin-motorfietsen. Zoals Bike Hold Control (voorkomt wegrollen op een helling), Electronic Combined Brake System

(optimaliseert de rembalans), Blind Spot Warning en Tailgate Warning (waarschuwen rijders voor voertuigen in hun dode hoek of te dichtbij achter hen), Rear Collision Warning (detecteert naderende voertuigen en waarschuwt via de achterlichten) en Smart Lean Technology (past ABS en tractiecontrole aan op de hellingshoek van de motorfiets).

De motorfietsen zijn verder uitgerust met een 178 mm touchscreen met Ride Command-systeem, inclusief GPS, Bluetooth-connectiviteit en een jaar gratis Ride Command+ met functies zoals Bike Locator en navigatie. De zijkoffers en achterkoffers bieden respectievelijk 68 en 140 liter opbergruimte. De aerodynamisch geopti-

maliseerde kuip zorgt voor verbeterde stabiliteit en handling. Beide modellen zijn uitgerust met een nieuwe led-koplamp en strakke, agressieve lijnen die de prestaties visueel onderstrepen. Voor wie nóg meer wil: extra comfortopties zijn een verwarmd en gekoeld ClimaCommand-zadel en verwarmde handgrepen, een PowerBand-audiosysteem, de Pathfinder Adaptive led-koplamp en ergonomische aanpassingen zoals een rugleuning en grotere floorboards. Verder kun je je motorfiets personaliseren met onder andere een hak-schakelpedaal en een snel te verwijderen koffer.

Meer info vind je op www.indianmotorcyclebenelux.com

De beste speed pedelecs worden gebouwd door het Zwitserse Stromer. Maar wat nu als je niet 45, maar 25 kilometer per uur wil rijden en tóch diezelfde bouwkwaliteit zoekt? Dan kom je terecht bij Desiknio, Spaans van origine, maar onderdeel van myStromer AG en nauw samenwerkend met zijn zustermerk. Dat betekent dat je op deze Oxytocin, het eerste doorstapmodel van het merk, geavanceerde techniek, naadloos design en precisietechnologie van het hoogste niveau mag verwachten. Waaronder een Pinion-versnellingsbak & Mahle-motor, een combinatie van hoogwaardige Duitse techniek voor precisie, controle en natuurlijk aanvoelende ondersteuning. Dus of het nu gaat om een rustige rit door de stad of een spontane ontsnapping naar de natuur; deze fiets is een rijpartner die je kunt vertrouwen. Vandaar ook die naam: oxytocine is het hormoon van vertrouwen en verbondenheid. Kost € 4795 en is leverbaar in de kleuren Purple Love en Black Harmony. www.desiknio.com

is back

Je hebt het wellicht al gezien tijdens de eerste races van dit jaar: TAG Heuer is terug als de officiële tijdwaarnemer van de Formule 1.

Terwijl de Formule 1 zijn 75e verjaardag viert, keert horlogemerk TAG Heuer terug naar de sport als officiële tijdwaarnemer, een rol die het merk eerder al eens bekleedde van 1992 tot 2003. Sindsdien is er het nodige veranderd. In de afgelopen jaren is Formule 1 namelijk uitgegroeid tot één van de cultureel belangrijkste en succesvolste sportkampioenschappen ter wereld, met 750 miljoen fans wereldwijd, meer dan 90 miljoen volgers op sociale media en een fanbase die steeds jonger en diverser wordt, met 42% van de fans nu vrouwen en 1 op de 3 jonger dan 35 jaar. In het seizoen 2024 keken maar liefst 1,5 miljard kijkers naar een episch seizoen, waarin het wiel-aan-wiel racen uitmondde in een adembenemde strijd om het constructeurskampioenschap en de spanning steeds verder opliep of Max Verstappen zijn vierde titel kon binnenslepen.

Niet gek dus om je als horlogemerk naast al dit spektakel op het podium te hijsen. Als officiële tijdwaarnemer zal TAG Heuer prominent aanwezig zijn op en naast het circuit, met onder andere branding langs de baan, activaties in de Fan Zone en Paddock Club en natuurlijk de nodige nieuwe horloges. De samenwerking is aangegaan voor de duur van minimaal tien jaar, dus er staat ons nog veel moois te wachten.

Toen Heuer in 1985 fuseerde met Techniques d’Avant Garde (TAG), startte een decennia lange samenwerking met het McLaren-team. Deze samenwerking was getuige van enkele van de meest iconische momenten in de Formule 1geschiedenis, waaronder Ayrton Senna’s wereldkampioenschappen in 1988, 1990 en 1991. TAG Heuer bracht speciale ‘Senna Editions’ van horloges uit ter ere van de legendarische coureur.

Ter gelegenheid van deze hernieuwde samenwerking introduceerde TAG Heuer al een nieuwe collectie van vijf horloges in de iconische Formula 1-serie. Een opvallend model is de TAG Heuer Formula 1 Chronograph x Oracle Red Bull Racing, een eerbetoon aan hun langdurige samenwerking met het team. Dit horloge beschikt over een titanium kast, een tachymeter bezel en een blauwe opaline wijzerplaat met geblokte vlagmotieven.

Jack Heuer, de achterkleinzoon van oprichter Edouard Heuer, speelde een sleutelrol in het ontwikkelen van de eerste dashboardchronografen voor racewagens. Deze apparaten, zoals de Autavia en de Monte Carlo, werden essentiële instrumenten voor raceteams in de jaren zestig en zeventig.

TAG Heuer’s geschiedenis in de motorsport is indrukwekkend. In 1969 was het merk het eerste luxemerk waarvan het logo op een Formule 1auto verscheen en in 1971 werd het de eerste sponsor van een team. TAG Heuer heeft op die manier bijgedragen aan 230 overwinningen, 595 podiumplaatsen, 11 constructeurskampioenschappen en 14 coureurskampioenschappen.

Belangrijke samenwerkingen waren onder meer met Ferrari (1971-1979), McLaren (19852015) en recentelijk met Red Bull Racing sinds 2016.

Heuer was de officiële tijdwaarnemer en partner van het Scuderia Ferrari-team gedurende de jaren zeventig. Tijdens deze periode werkte het merk samen met Formule 1-legendes als Niki Lauda en Jody Scheckter. De iconische Heuer Monaco werd populair onder coureurs, mede dankzij de precisie die essentieel was voor racetiming.

Modern Grieks

Een zeiltocht langs de zonovergoten Cycladen. En dan bij het avondrood dineren in een pittoresk haventje waar de tijd stilstaat. Natuurlijk met een fonkelend glas wijn erbij. Want Griekenland biedt op wijngebied anno 2025 verrassend veel variatie. Tekst: Peter Bijpost

Griekenland is niet alleen een prachtig vakantieland, maar ook de bakermat van de westerse beschaving. Op het gebied van bijvoorbeeld kunst, literatuur, filosofie, democratie en wetenschap bereikte het land in de Klassieke Oudheid grote hoogten. Ook de introductie van wijnbouw in het Middellandse Zeegebied is te danken aan de oude Grieken. Griekse kolonisten vestigden zich zo’n 2500 jaar geleden in Sicilië en Zuid-Italië, Spanje en Frankrijk, en introduceerden er de eerste wijnstokken. Nadat de Romeinen het (wijn)stokje hadden overgenomen en de wijncultuur verder verspreidden, raakte Griekenland zijn hegemonie als wijnland snel kwijt.

Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw leerden we in Nederland Griekse wijn kennen, op vakantie, op de radio (Udo Jürgens – Griechischer Wein, 1974), en in Griekse restaurants. Vooral retsina werd bekend. De typische smaak van deze witte wijn is te danken aan de dennenhars die wordt toegevoegd – een overblijfsel uit de tijd dat Griekse wijnamforen luchtdicht werden afgesloten met hars. Daarnaast kwamen er vooral krachtige rode wijnen met een flinke houtinvloed uit Griekenland, passend bij eenvoudige vleesgerechten als gyros en souvlaki. Kwalitatief waren de wijnen vrij basic en de harssmaak van retsina ging al snel tegenstaan. Tel daarbij op de moeilijke namen op de etiketten, en het is logisch dat Griekse wijn nooit echt succesvol werd.

De afgelopen decennia is er veel veranderd. Het wijnlandschap van Griekenland wordt gekenmerkt door een grote variatie aan bodemsoorten, hoogteliggingen, microklimaten, autochtone druivenrassen en regionale wijnstijlen. Jongere wijnmakers -die beter zijn opgeleid, internationale ervaring hebben en traditie en innovatie succesvol weten te combineren- slagen er nu in deze kenmerken om te zetten in eigentijdse wijnen die wél in het buitenland aanslaan.

PITSILIA, TSIAKKAS, GRIEKENLAND 2022

Het bedrijf Tsiakkas in de wijnstreek Pitsilia, midden op het eiland Cyprus, begon begin jaren negentig met de aanplant van druiven als chardonnay, cabernet en merlot. Tegenwoordig focussen ze meer op druiven die alleen op Cyprus voorkomen, zoals de xynisteri. De wijngaard ligt op ruim duizend meter boven zeeniveau en de wijn wordt gekenmerkt door frisse, fruitige impressies van meloen en bergamot en een lichte houtondersteuning. Lekker bij de lunch!

Importeur: Oenopolis € 22,90.

Schenktemperatuur 8-12 graden.

CUVÉE PRESTIGE EXTRA BRUT, DOMAINE

KARANIKA, AMYNTAION, GRIEKENLAND 2017

Laurens Hartman, zoon van een Griekse moeder, en zijn vrouw Anette van Kampen, besloten in 2004 de uitgeverswereld vaarwel te zeggen en wijn te gaan maken. Liefst mousserend, maar wel iets speciaals. In West-Macedonië vonden ze wat ze zochten: een 110 jaar oud wijngoed hoog in de bergen van Amyndeon, een koel klimaat, en regionale druiven met potentieel (de rode xinomauro en de witte assyrtiko) –biologisch geteeld. De mousserende wijnen die ze maken zijn inmiddels te vinden in restaurants en wijnbars over de hele wereld. De Cuvée Prestige is een blend van 70% assyrtiko en 30% xinomauro die vier jaar op fles rijpt. Veel inhoud in geur en smaak: peer, abrikoos, karamel, frisse zuren en lang aanhoudende fijne bubbels. Importeur: Champagnist € 39,00. Schenktemperatuur 10-12 graden.

RODITIS MACERATION, KTIMA LIGAS, IGP

PELLA, GRIEKENLAND 2021

Pella in Macedonië stond in de Klassieke Oudheid bekend als één van de beste wijnstreken, maar in de twintigste eeuw was er bijna geen wijnbouw meer te vinden. Thomas Ligas was rond 1985 één van de pioniers die het gebied herontdekte. Door de biodiversiteit van zijn wijngaarden te versterken en biodynamische teeltmethoden toe te passen maakt de familie Ligas inmiddels op basis van regionale druivenrassen karaktervolle natuurwijnen met veel diepgang. Zoals deze expressieve roditis, een orange wine met drie weken rijping op de schillen: zacht van smaak met impressies van kruiden, abrikoos en sinaasappelschil.

Importeur: Zuiver Wijnen € 31,50. Schenktemperatuur 12 graden.

AFTELLEN EN OPBIEDEN!

Beleef onze timed veiling op 13, 14 en 15 mei voor juwelen, diamanten en horloges.

SCAN VOOR MEER INFORMATIE

Juwelen • Diamanten • Horloges

Wanneer je aan hoogwaardige horloges denkt, dan flitsen je gedachen waarschijnlijk eerst naar Zwitserland. Maar wist je dat de Zwitsers helemaal niet aan de wieg stonden van wat we vandaag de ‘haute horlogerie’ noemen? Dat waren de Fransen!

Tekst: Alon Ben Joseph

rijk merk dat niet ooit ‘Breguet wijzers’ of ‘Breguet cijfers’ (een fonttype) heeft gebruikt.

De Fransen zijn dus heel belangrijk geweest voor de geschiedenis van tijdsmeting en dat gaat helemaal terug tot in de twaalfde eeuw. De industrie had zijn piekmoment echter in het Parijs van de zeventiende eeuw en kwam abrupt tot stilstand door de Franse Revolutie in de achttiende eeuw. De meeste Franse meesteruurwerkmakers vluchtten toen naar het Franse grensdorp Besançon of naar Zwitserland. Bijna twee eeuwen lang was Frankrijk vervolgens, na Zwitserland, de grootste producent van tijdsinstrumenten. Daar kwam een hard einde aan in de twintigste eeuw. Twee wereldoorlogen en de kwartscrisis in de jaren zeventig hadden de Franse industrie gedecimeerd. Er resteerden geen Franse horlogehuizen meer die eigen mechanische uurwerken ontwierpen en produceerden.

Hoogwaardige tijdsmetingsinstrumenten, complicaties en chronometers van Franse afkomst? Jawel. Frankrijk is historisch gezien enorm belangrijk geweest als het gaat om klokken, zakhorloges en polshorloges. Vergane glorie, hoor ik je al denken. Maar niets is minder waar. Integendeel zelf. Tijd dus voor een korte geschiedenisles, waarin we dwars door de kwartscrisis van de jaren zeventig zoeven, om vervolgens eens lekker lang stil te staan bij de renaissance van de Franse horlogeindustrie. Want man o man, wat komen er de laatste jaren gave horloges uit Frankrijk, in elke prijsklasse! Ik heb even getobd waar ik deze korte geschiedenisles over de Franse horlogeindustrie precies moest starten. Het eureka moment kwam toen ik mijn mailbox opende en een persbericht ontdekte van het merk Breguet. Ondanks dat ik er al ruim vier decennia van droom om ooit een Breguet te mogen toevoegen aan mijn privécollectie en vele boeken over dit roemruchte horlogehuis heb gelezen, vergeet ik steeds dat Breguet van oorsprong helemaal niet Zwitsers is. Neen, het is Frans. En velen zullen het met mij eens zijn dat deze uitvinder van vele mechanische wonderen, waaronder natuurlijk de tourbillon, een van de allerbeste horlogemakers ooit was. Tegenwoordig is bijna geen belang-

Inmiddels zijn we beland in het tweede decennium van de éénentwintigste eeuw en zien een heuse renaissance van Franse horlogehuizen. Inclusief twee huizen die daadwerkelijk eigen mechanische uurwerken ontwerpen en fabriceren ín Frankrijk, dus ware ‘manufactures’ zijn. Jammer genoeg zijn er (nog) geen harde definities voor wat een horlogemerk echt Frans maakt. Dus, omdat ik van de hoofdredacteur niet dit hele blad mocht vullen en mij moet houden aan dit beperkte aantal pagina’s, heb ik besloten om me te focussen op Franse huizen die uitsluitend horloges maken, en geen andere (luxe) producten. Daarom vallen voor dit artikel nu af (in volgorde van naamsbekendheid): Cartier, Van Cleef & Arpels, Chanel, Hermès, Dior, Louis Vuitton, Poiray en Boucheron. En, aangezien de beursgenoteerde Swatch Group (de huidige eigenaar van Breguet) Zwitsers is, en alle Breguet-horloges nu in Zwitserland worden geproduceerd, laat ik die hier verder ook buiten beschouwing.

Dan bleven er alsnog teveel Franse merken over, dus beperk ik me tot een top 10 van horlogemerken die zoveel mogelijk in Frankrijk produceren en momenteel erg in de belangstelling staan van horlogeverzamelaars en -liefhebbers. Let wel, dat is dus geen compleet overzicht. Want er zijn nog tal van andere merken die ik nu niet bespreek, maar zeker ook het ontdekken waard zijn. In alfabetische volgorde: Adhucx, Akrone, Anatole, Airain, Awake, Buci, B.R.M., Charlie, Dodane, Fugue, Lebois & Co, L. Leroy, tafelklokkenmaker Maison Alcée, Merci Instruments, Michel Herbelin, Ralf Tech, Semper &, Serica, Semper & Adhuc, SYE, Thomas Karbiche, wandklokkenmaker Utinam en Yonger & Bresson. Kortom, ik had dit magazine makkelijk kunnen vullen met Franse merken. Mocht je er dus meer over willen weten, laat het de redactie weten. Wellicht volgt er ooit een deel II.

De top 10 is gerangschikt op basis van hoeveel een merk daadwerkelijk produceert in Frankrijk.

Breguet, van oorsprong Frans

kwartscrisis, 1973 om precies te zijn, richtte de Franse juwelen- en horlogeontwerper Emile Pequignet een eigen horlogemerk op in Morteau, de Franse Jura. Het bleek de -lange- aanloop tot iets heel moois, want in 2011 lanceerden zij als eerste Franse horlogehuis een geheel nieuw uuwerkkaliber, dat volledig ontworpen én geproduceerd is in Frankrijk. Met veel bombarie en trots werd dit nieuws groots gedeeld in het land. De Fransen waren terug!

2.YEMA

Waarschijnlijk zijn Lip en Yema de bekendste Franse horlogemerken van de vorige eeuw. Verzamelaars van vintagehorloges kennen ongetwijfeld de modelnamen Yachtingraf, Superman en Wristmaster. In Morteau richtte horlogemaker Henry-Louis Belmont 25 jaar eerder dan Emile Pequignet zijn eigen merk op: Yema. Dit merk maakte in de jaren vijftig naam met duikhorloges. Ook waren ze één van de eerste die automatische kalibers gebruikten. In de piekjaren zestig exporteerden ze circa 400.000 horloges naar 55 verschillende landen. Aan het begin van de kwartscrisis probeerde Yema nog te innoveren onder leiding van de nu zeer bekende horlogeman Richard Mille, maar tevergeefs. Het was bitter voor de Fransen dat juist Seiko het bedrijf in 1986 overnam, omdat dit Japanse conglomeraat medeverantwoordelijk was voor de revolutie in de horlogeindustrie die tegenwoordig de kwartscrisis wordt genoemd. Ook onder leiding van de

Japanners lukte het Yema niet terug te komen op het niveau van de hoogtijdagen. In 2021 stellen ze Louis-Éric Beckensteiner aan als directeur, die in 2004 het bedrijf overneemt, waardoor Yema weer echt Frans wordt. Tot opluchting van velen. Vijf jaar later neemt de Franse familie Bôle het roer over met zeer ambitieuze plannen: ze willen van Yema wederom de grootste uurwerkproducent van Frankrijk maken.

In 2013 lanceerden ze hun eerste moderne manufacture MBP1000 kaliber, gevolgd door de eigen kalibers YEMA2000 & YEMA3000 in 2021. Daar bleef het niet bij, want nu kwamen ze pas echt op stoom: twee jaar later lanceerden ze een zogenaamd uurwerkplatform genaamd ‘Calibre Manufacture Morteau’ (CMM) met drie kalibers: CMM.20 met een mircro-rotor -de eerste Franse versie ooit- gevolgd door CMM.30 met een tourbillon complicatie en CMM.10, een versie met drie wijzers op chronometer-niveau.

3.LIP

Terug van weggeweest, 157 jaar na oprichting, lanceerde Lip vorig jaar een eigen kaliber: een replica van hun legendarische langwerpige T18 kaliber uit de jaren dertig.

Velen kennen het merk uit Besançon vanwege hun unieke en zeer uitgesproken designs uit de jaren zestig, zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Liefhebbers van vintagehorloges uit de jaren vijftig zullen ook weten dat Lip de ontwikkelaar was van het eerste elektronische horloge, wat ze registreerden op 19 maart 1952. Spijtig genoeg wisten ze dit project niet winstgevend te krijgen. Het bleek de voorbode van financiële problemen die het bedrijf, in 1867 opgericht door de Joodse zakenman Emmanuel Lipman, in 1973 de kop zouden kosten. Nota bene midden in de kwartscrisis, terwijl Lip ruim twee decennia in R&D had geïnvesteerd om, tevergeefs, een elektronisch horloge aan de man te krijgen.

Na diverse nieuwe startpogingen en evenzoveel stakingen van de werknemers, kunnen we stellen dat de meest recente overname, door Pierre-Alain Bérard in 2014, de meest succesvolle is. Aangezien hij inmiddels, met ruim honderd medewerkers, in het Franse horlogemekka zowel elektronische als mechanische Lip horloges vervaardigt.

4. BELL & ROSS

Gek genoeg heeft het Franse merk Bell & Ross nog nooit een horloge geproduceerd in Frankrijk, maar wordt het op handen gedragen door de Fransen als hét merk dat de strijd aan moet gaan met iconische namen als Breitling, TAG Heuer en Rolex. In 1992 richtten twee jeugdvrienden -designer Bruno Belamich (Bell) en zakelijke brein

Carlos A. Rosillo (Ross)- een merk op dat pilotenhorloges moest maken die mooi én goed afleesbaar waren. Het frappante is dat ze vervolgens naar Duitsland uitweken om hulp te vragen

aan Sinn om hun horloges te produceren (google beide merknamen maar eens). Hoe interessant zou het zijn als beide succesvolle merken vandaag een retroversie van die eerste horloges zouden uitbrengen, als een collab?! In 1998 werd Bell & Ross een stuk Franser, doordat een modehuis met horlogemakers-aspiraties een aandeel kocht in het merk. In de loop der jaren werd de samenwerking met Sinn afgebouwd, totdat in 2002 alle productie werd overge heveld naar de Zwitserse productiefaciliteiten van Chanel in La Chauxde-Fonds. De echte doorbraak volgt wanneer de Parijse heren met de BR-03 een vierkant horloge lanceren, wat lijkt alsof het daad werkelijk uit een cockpit is gerukt. Tegenwoordig is dit hun vlaggenschip.

5. TRILOBE

Samen met het merk Alto is Trilobe misschien wel één van de meest spraakma kende haute horlogeriemer ken die in serie horloges produceren. Vanuit een achtergrond in de financiële wereld besluit Gautier Massonneau in 2013 het roer om te gooien en, gedreven door een filosofische visie, tijdsinstrumenten te gaan maken die de tijd op een andere manier weergeven dan wij gewend zijn. Na vijf jaar voorbereiding begint hij zijn reis als ondernemer en presenteert hij hoogwaardige mechanische horloges die geen wijzers hebben. In samenwerking met de Zwitserse constructeurs van Le Cercle des Horlogers uit La Chauxde-Fonds ontwikkelt Trilobe ook een eigen kaliber.

6. RESERVOIR

Nog een financiële man die van zijn hobby zijn werk maakte. Reservoir werd in 2015 opgericht door François Moreau die zijn passie voor auto’s en tijdsinstrumenten vereeuwigde in polshorloges die allemaal een dubbele complicatie hebben: een retrograde wijzer voor de minuten en een jumping hour voor de aanduiding van de uren. Maar het meeste succes heeft dit Franse merk met zijn stripfiguurhorloges, waarbij de arm van de hoofdfiguur fungeert als minutenwijzer.

7. BALTIC

Nog een Franse autoliefhebber die in het midden van de jaren tien van de 21e eeuw van carriere wisselde en horloges ging maken. Etienne Malec start in 2016 Baltic. Hij heeft een passie voor alles wat vintage is, met sterke focus op de jaren vijftig en zestig, en besluit horloges te maken die relatief

laag in prijs zijn, maar wel veel waar voor hun geld bieden. Het resultaat zijn horloges die gezien kunnen worden als eerbetoon aan de Patek Philippe Calatravas en de Heuer chronografen uit die roemruchte designperiode. Het zal dan ook niemand verbazen dat Malec’s favoriete auto een vintage Porsche uit diezelfde periode is.

8. HEGID

Wie herinnert zich nog het modulaire systeem van het Franse merk Japy uit de jaren negentig? Hegid brengt nu soortgelijke horloges op de markt. In 2015 besloot Henrick Gauche een nieuw merk te beginnen uit frustratie dat hij niet zijn eigen horloge kon samenstellen. Bij Hegid kun je nu kiezen uit veertien uurwerken/wijzerplaten-modules, veertien soorten kasten waar de modules in klikken en minimaal eenentwintig verschillende horlogebanden, wat dus minimaal 4116

7

8

verschillende combinaties mogelijk maakt. Dit alle maal natuurlijk met echte Franse flair.

9. BEAUBLUE

THEO AUFFRET

IS EEN REÏNCARNATIE

VAN LOUIS-ABRAHAM BREGUET

Je zou kunnen denken dat je na het lezen over negen innovatieve Franse horlogemerken alles wel zo’n beetje hebt gehad. Maar zo dacht designer Nicolas Pham er niet over, want in 2017 besloot deze auto-ontwerper in Parijs zijn eigen horlogemerk te starten. Kenmerkend DNA in het ontwerp van zijn horloges zijn wijzers in de vorm van grote cirkels. Mij doet het denken aan horloges uit de jaren vijftig. En bij de Copernicus modellen

van het Russische merk Raketa zien we dit ook.

Wel heel bijzonder is de unieke kast met de uitgeholde zijkant en kastpo -

10. AUFFRET

PARIS

Save the best for last, zeggen de Britten. Dus kan ik onmogelijk heen om de nieuwste ‘reïncarnatie van Louis-Abraham Breguet’, in de vorm van de jonge Franse meesteruurwerkmaker Theo Auffret. Aangezien de vorige ‘Breguet van de twintigste eeuw’, de Fransman François-Paul Journe, zijn atelier F.P. Journe verhuisde

naar Zwitserland is dit inmiddels een Zwitsers merk. En dus zijn alle Franse ogen nu gericht op het atelier Auffret Paris. In 2018 won hij de ‘Young Talent Competition’, gesponsord door FHH & F.P. Journe. En sindsdien is hij een rijzende ster die al vergeleken wordt met meesters als Roger Smith, François-Paul Journe en Rexhep Rexhepi, vooral omdat hij ook zoveel mogelijk zelf in-huis maakt. Kortom, een kunstenaar die we in de gaten moeten houden. Vive la France!

Alon Ben Joseph is -onder meer- journalist en co-host van horlogepodcast The Real Time Show.

DON’T WORRY, BE HAPPY

Gelukkig zijn is een gevoel dat helaas nooit lang duurt. Maar er zijn er manieren om daar iets aan te doen. Gelukkig maar…

We willen allemaal gelukkig zijn. Toch lijkt het soms alsof dat geluk altijd net buiten bereik ligt. Alsof er iets ontbreekt, iets méér moet zijn. Als we maar succesvoller zouden zijn, als we maar méér zouden hebben, dán zou het geluksgevoel eindelijk compleet zijn. Maar na decennia van werken met de meest succesvolle mensen ter wereld, heb ik iets opvallends ontdekt: ontevredenheid heeft zelden iets te maken met een gebrek aan succes.

Het probleem zit dieper, in een scheve balans tussen wat we doen en hoe we leven. En die disbalans leidt vaak tot een knagend gevoel van leegte.

DE DRIE BOUWSTENEN VAN EEN

TEVREDEN LEVEN

De 20e-eeuwse filosofe Hannah Arendt had een intrigerende kijk op het leven. In haar theorie over vita activa beschreef ze drie fundamentele manieren waarop we als mens actief kunnen zijn:

arbeid, werk en handelen. Als je deze begrippen vertaalt naar de moderne tijd, krijgen ze een verrassend praktische waarde. En vormen ze de sleutel tot een betekenisvol en vervullend leven. Tot een gelukkiger bestaan. Neem het begrip ‘arbeid’. In plaats van het te zien als een eindeloze cyclus van werken en rusten, kun je het herdefinieren als Mindful Movement. Dit gaat over de manier waarop je je lichaam gebruikt, hoe je verbonden bent met de fysieke wereld om je heen. Denk aan tuinieren, koken of zelfs het huis schoonmaken. Het zijn repetitieve, aardse handelingen, maar ze hebben een magisch effect: ze trekken je uit je hoofd en brengen je volledig in het moment. Geen overpeinzingen over gisteren of stress over morgen. Gewoon hier en nu. En dat geeft rust. Dan hebben we Creative Doing, de moderne versie van Arendts ‘werk’. Hier draait het om het plezier van creëren, van iets maken dat er eerder niet was. Of je nu een schilderij maakt, een bedrijf opzet of een nieuwe strategie bedenkt, het gaat niet alleen om het eindresultaat. Het gaat om het proces, de voldoening van iets opbouwen met je eigen handen en geest. Hier vind je flow, het moment waarop je de tijd vergeet en volledig opgaat in wat je doet. En dát geeft energie. En tot slot is er Impactful Thinking , het moderne ‘handelen’. Dit is waar je verder kijkt dan jezelf. Het is de manier waarop je bijdraagt aan iets groters, een verschil maakt in de wereld. Dat kan groot zijn –zoals een stichting oprichten– maar ook klein, zoals een jongere begeleiden, vrijwilligerswerk doen of simpelweg een diepgaand gesprek voeren met iemand die daar behoefte aan heeft. Dit is de laag waar betekenis wordt gecreëerd, waar je voelt dat wat je doet er écht toe doet. En dat geeft voldoening.

DE MAGIE VAN BALANS

Deze drie pijlers –Mindful Movement, Creative Doing en Impactful Thinking–

Tekst: Stephen Bruyant-Langer

zijn geen losse elementen. Ze werken samen als een perfect geolied mechanisme. Als een van de drie ontbreekt, voelt je leven al snel scheef, uit balans. Je kunt je volledig storten op productiviteit, maar zonder creativiteit of impact kan dat leeg aanvoelen. Of je kunt alleen bezig zijn met betekenisvol werk, maar als je jezelf verwaarloost, zal dat vroeg of laat wreken. De kunst is balans vinden, een dynamisch evenwicht tussen doen, creëren en bijdragen. Denk eens aan tuinieren. Wanneer je je gazon maait of onkruid wiedt, ervaar je Mindful Movement. Je handen werken, je gedachten komen tot rust. Maar als je besluit een prachtige bloemenborder aan te leggen, voeg je Creative Doing toe. En als je vervolgens een gemeenschappelijke moestuin opzet waar anderen ook van profiteren? Dan introduceer je Impactful Thinking. Zo kun je, zonder dat je er misschien bij stilstaat, op alle drie de niveaus voldoening vinden in één en dezelfde activiteit.

HERKEN JE EIGEN DISBALANS

Dus wat als je je regelmatig ontevreden voelt? Grote kans dat er een kink in de kabel zit. Misschien besteed je al je energie aan praktische taken en vergeet je ruimte te maken voor creativiteit. Of je bent zo gefocust op impact maken dat je niet meer stil staat bij je eigen welzijn. Herken je dat gevoel? Dan is het tijd om opnieuw naar je eigen balans te kijken.

Bovendien brengen verschillende levensfasen ook nog eens verschillende uitdagingen met zich mee om de juiste balans te bewaren. Misschien ben je inmiddels in de dertig en vind je het steeds lastiger om gelijke tred te houden met jongere collega’s en tegelijkertijd een gezonde levensstijl te behouden. Misschien ben je in de vijftig, zit je plotseling vol twijfels over je leven en zoek je naar manieren om jezelf opnieuw uit te vinden. En na je pensioen kan de vraag opkomen: wat nu? Elke fase brengt zijn eigen uitdagingen mee, en het is aan jou om steeds opnieuw te

kalibreren waar jouw evenwicht ligt. Sta daarom eens stil en vraag jezelf af: Wanneer was de laatste keer dat ik me volledig verloor in iets creatiefs? Hoe vaak voel ik me écht verbonden met mijn omgeving? Op welke momenten draag ik bij aan iets dat groter is dan ikzelf? Dit zijn geen willekeurige vragen – ze zijn de sleutel tot begrijpen waar jij meer aandacht aan mag besteden. Hoe breng je jezelf weer in balans? Het mooie is: je hoeft niet rigoureus je leven om te gooien om de balans te herstellen. Kleine, bewuste keuzes maken al een wereld van verschil. Mis je Mindful Movement? Begin met vaker zelf koken in plaats van kant-en-klaarmaaltijden te nemen. Verlang je naar meer Creative Doing? Pak dat oude

schetsboek er weer eens bij of begin aan een project dat je altijd al hebt willen doen. Wil je meer Impactful Thinking? Denk na over hoe jij, met jouw talenten en ervaringen, anderen kunt helpen –op welke manier dan ook. Belangrijk is om te onthouden dat balans niet betekent dat je alles evenredig moet verdelen. Iedereen heeft zijn eigen unieke mix, afhankelijk van wat je nodig hebt en in welke fase van je leven je zit. Het gaat erom dat je op alle drie de gebieden iets hebt dat je vervulling geeft.

EEN LEVEN DAT BLIJFT GROEIEN

Wanneer je bewust aandacht besteedt aan deze drie bouwstenen, ontstaat er een bijzondere gemoedstoestand die ik

Stephen Bruyant-Langer is universitair hoofddocent aan de Copenhagen Business School en Associate aan het Møller Institute, Churchill College, University of Cambridge. Hij heeft meer dan 30 jaar ervaring als coach en begeleidt top executives en leiders wereldwijd om hun volledige potentieel te bereiken. Hij is de auteur van twee bestsellers en meer dan 400 artikelen over leiderschap. Zijn derde boek, ‘The Existential Playbook – How to Survive, Live and Thrive’ werd gepubliceerd in september 2024. theexistentialplaybook.com

relaxed readiness noem. Het gevoel dat je stevig in je schoenen staat, klaar bent voor wat er ook op je pad komt. Niet omdat je geluk hebt ‘bereikt’, maar omdat je een manier van leven hebt gecreeerd die intrinsiek vervullend is. Echt geluk is namelijk geen einddoel, geen finishlijn die je ooit zult halen. Het is een doorlopend proces, een manier van leven die je steeds opnieuw vormgeeft. Door te blijven reflecteren, je balans bij te sturen en met open ogen in het leven te staan, bouw je aan een rijk, betekenisvol bestaan. En dat is veel waardevoller dan vluchtig geluk.

Fashionable

Stijlvol de lente in? Luke van den Bergh, fashionexpert bij The Society Shop, vertelt welke stijlen en stoffen je in huis moet halen nu de temperatuur langzaam oploopt…

Tekst: Luke van den Bergh Fotografie: Emma Wackers

voorjaar

Think Pink

Het kleurenpallet van dit voorjaar wordt gekenmerkt door zachte, licht vergrijsde kleuren zoals saliegroen, lucht lichtblauw en ‘last but not least’ oud roze. Met name deze laatste kleur spreekt natuurlijk tot de verbeelding en geeft net even dat extra stukje frisheid aan je outfit. Let bij het maken van de keuze voor roze goed op de tint (liefst dus een beetje vergrijsd) en combineer met rustige, natuurlijke kleuren zoals off-white en lichte grijs- en zandtinten.

Smart Casual Linen

Om casual voor de dag te komen met een zomerse linnen outfit is niet zo moeilijk. Het ideale, luchtige materiaal komt al snel ontspannen en relaxed over. Lastiger is het als je net een wat meer geklede variant zoekt, bijvoorbeeld voor een zomers strandfeest, waarbij je niet in je een bermuda en je oude weekend polo voor de dag wil komen. Kies in die situatie bijvoorbeeld voor een meer smart casual combinatie als een ‘overshirt pak’ met kraakhelder wit linnen shirt.

Summer Coats

De traditionele overcoat is terug van weggeweest, zij het in een modern jasje. Ook voor dit voorjaar zien we een duidelijke trend, waarbij traditie en moderne technieken samengaan. Met name de hoog technische en dynamische stoffen doen het vanwege hun hoge mate van functionaliteit goed. Of je de van deze stoffen gemaakte jassen nu zakelijk of casual draagt, je komt er altijd goed en op een comfortabele manier mee voor de dag. Fraai zijn ook de moderne en flinterdunne wollen varianten, gemaakt van verfijnde en super dunne Italiaanse merino. De uitstraling en ‘perfomance’ van dit natuurlijke materiaal blijft onovertroffen.

Piece Suiting

Dat het driedelige, ‘sartoriale’ pak terug is van weggeweest weten we al een tijdje. Vooral gedurende de afgelopen winterseizoenen zagen we daarbij een sterke opkomst van het vest, wat natuurlijk zorgt voor wat extra warmte. Wat velen zich echter niet realiseren is dat het vest gedurende het voorjaar een ideale toevoeging is voor de pakkendrager. Juist gedurende de warmste dagen van het jaar zie je er zonder jasje, maar mét vest, toch gekleed uit zonder het te warm te hebben. Vergeet hierbij overigens niet dat het onderste knoopje van je vest altijd open wordt gedragen. De stof van het vestje valt dan net wat mooier en er ontstaat wat meer comfort als je gaat zitten.

Luxury Denims

De tijd dat denim werd gezien als een goedkope casual kledingstijl is al lang voorbij. Al een aantal seizoenen zien we op de catwalks van de grootste fashionmerken fraaie denim creaties voorbij komen en ook binnen de luxe, premium herenmode is denim sterk in opkomst. Met name het luxe element zorgt voor verrassende nieuwe items. Denk hierbij aan volledig op maat gemaakte jeans, gemaakt van stoffen van de Italiaanse topweverij Candiani en unieke ‘made in Italy’ denim jackets van de befaamde broekenmaker PT uit Turijn.

VOLG ONS DAN OOK OP INSTAGRAM!

BAR BEST

Er werd afgelopen jaar zoveel geschreven over problemen met de app van Sonos, dat je bijna zou vergeten dat het merk ook gewoon heel mooie producten blijft maken. Zoals de nieuwe Arc Ultra, een van de beste -en fraaist ontworpen- soundbars op de markt. De Arc Ultra is voorzien van Sound Motion, een van oorsprong Nederlandse audiotechnologie die zorgt voor dialogen met ongekende precisie en, heel mooi, een dubbele bass-output vergeleken met de standaard Arc. Sonos noemt het de meest innovatieve audiotechnologie die ooit in een soundbar is verwerkt. Feit is: je hoort de verbeteringen direct. Daarbij komt Dolby Atmos in een 9.1.4-configuratie, die geluid naar een compleet nieuw niveau tilt: nog gedetailleerder, ruimtelijker en levensechter dan je al kende van de eerdere

Custom made

Audio-designmerk Bang & Olufsen introduceert Atelier, waarmee je voor het eerst de mogelijkheid krijgt om producten te creëren die precies zijn zoals jij ze graag wil zien. Dus niet langer ben je veroordeeld tot de visie van anderen die bepalen wat mooi staat in jouw woonkamer, voortaan beslis je dat zelf. Meest exclusieve vorm is Atelier Bespoke, waarbij je in directe samenwerking met een Atelier-ambachtsman een op maat gemaakt product ontwerpt, waarbij materialen of specifieke kleuren worden verwerkt in een unieke creatie. Daarnaast is er Atelier Catalogue, waarbij je kunt kiezen uit meer dan 500.000 mogelijke combinaties van stof-, hout- en aluminiumafwerkingen om je product te personaliseren. Het resultaat is in beide gevallen een set speakers die niet alleen qua geluid, maar ook qua design exact zijn wat jij mooi vindt. www.bang-olufsen.com

Gorgeous green

Onder het motto ‘It’s a match’ presenteert Qlocktwo samen met USM Haller -een Zwitsers meubelmerk dat bekend staat om zijn modulaire, tijdloze en functionele meubelsystemen- de stijlvolle Earth 45 Color Edition Olive Green. Deze limited-time set is exclusief verkrijgbaar in de uitvoering Earth 45 en slechts te bestellen tot 30 april 2025. De set, bestaande uit het frontpaneel, de body, Qable (snoer) en de standaard, sluit perfect aan op de strakke esthetiek van de designklassiekers van USM Haller. De olijfgroene kleur (RAL 6003) geeft de speciale editie een opvallende, maar rustgevende uitstraling, terwijl de zwarte body en snoer zorgen voor een elegant contrast. Fraai detail is de standaard, die het designconcept identiek gekleurde basis verschaft. Prijs van de set bedraagt € 2123. Het USM Haller meubelstuk is helaas niet inbegrepen en zul je er los bij moeten kopen. www.qlocktwo.com

COLORFUL MIX

Wat is dé kleur van 2025? Als het aan KitchenAid ligt is dat ‘Butter’, een zachte, botergele kleur met een romige, satijnen finish. “Meer dan de helft van de consumenten associeert deze kleur met mooie zelfgemaakte maaltijden. En omdat deze keukenmixer al generaties lang een rol speelt in vele keukens -KitchenAid maakt al keukenmixers sinds 1919 en het iconische design van toen is in dit apparaat nog altijd herkenbaar-, gaat hij hand in hand met nostalgische gevoelens, waarbij we veelal terugdenken aan koken met geliefden,” legt Chad Ries, Global Brand Marketing Director, uit. KitchenAid introduceerde trouwens in 1955, als eerste merk, al keukenmixers in spannende kleuren. Butter is de zevende ‘kleur van het jaar’. Liever een andere kleur? Check dan even de site voor het volledige pallet. Kost € 849. www.kitchenaid.nl

Hot horizon

Marantz introduceert twee luxueuze draadloze luidsprekers, de Horizon en Grand Horizon, ontworpen voor luisteraars die naast topgeluid ook bijzondere looks op prijs stellen. Doordacht geplaatste verlichting, hoogwaardige materialen en natuurlijk subliem geluid zorgen voor een zintuiglijke ervaring die je kunt zien, voelen én horen. Het krachtige geluid wordt geleverd door de gepatenteerde Marantz RiseTM versterkertechnologie, goed voor een uitgangsvermogen van 310 W of 370 W (Horizon en Grand Horizon). Deze krachtige kern stuurt een aantal hoogwaardige drivers aan, elk voorzien van neodymium magneten voor de ultieme combinatie van nauwkeurigheid, responsiviteit en lage vervorming. Helderheid, ruimtelijkheid en warmte van het geluid kun je naar eigen voorkeur aanpassen. Zodra je een Horizon nadert, activeren ingebouwde nabijheidssensoren automatisch de luidspreker. Marantz AuraControl TM, dat gebruik maakt van 100 verborgen leds en lichtsensoren, zorgt voor een naadloze interactie tussen licht en geluid. Door simpelweg de ring rond de subwoofer aan te raken, kun je het volume, dat op subtiele wijze wordt weergegeven, aanpassen. Kost € 3800 / € 6000.

Prima coffee

De Italianen weten hoe je het beste uit je koffiebonen haalt, dus kiezen wij graag voor een Italiaanse machine. Zoals deze nieuwe PrimaDonna Aromatic van De’Longhi. Ontworpen en geproduceerd in Italië, combineert deze machine elegante looks met prima bouwkwaliteit en diverse innovatieve technologieën. Dankzij Bean Adapt Technology bijvoorbeeld past hij zich automatisch aan de specifieke eigenschappen van je koffiebonen aan. De juiste maalgraad en zetinstellingen zorgen er vervolgens voor dat elke kop een meesterwerk wordt, met precies de gewenste intensiteit. Daarbij kun je kiezen uit liefst 35 koffiespecialiteiten, zowel warm als koud, een perfecte traktatie voor in de zomer. Met de LatteCrema Hot & Cool Technology geniet je altijd van perfect melkschuim: stevig en romig voor warme dranken en zijdezacht voor iced lattes. Het 5” full-touch kleurendisplay met intuïtieve bediening én stapsgewijze begeleiding maakt je per direct een volleerd barista. En mocht je je koffie nét iets anders willen dan anderen: dankzij vier personaliseerbare gebruikersprofielen kun je jouw favoriete instellingen eenvoudig opslaan. Kost € 1799. www.delonghi.com

Smart scissors

Het is de eerste schaar in zijn soort. En de laatste die je ooit nodig zult hebben. Horl, bekend van de revolutionaire messenslijpers, vond het tijd om de schaar opnieuw uit te vinden, zodat deze eenvoudig opnieuw kan worden geslepen met de rollende slijpers van het merk. Het resultaat is een elegante schaar van hoogwaardig staal, die technologie combineert met eenvoud. Elke lijn, rand en vorm heeft een functie. Een speciaal door Horl ontwikkelde snelspanveer en een bajonetsluiting zorgen voor een dynamische voorspanning. Hierdoor knipt de schaar nauwkeurig en recht van de eerste tot de laatste millimeter langs de gehele snijkant. Slijpen? Neem de schaar in beide handen en open hem. Een hoorbare klik geeft aan dat de weerstand los is en de twee helften van elkaar kunnen worden gescheiden. Elke helft heeft drie op elkaar afgestemde contactvlakken, die de schaar in de juiste slijphoek houden. Slechts enkele bewegingen met de keramische slijpschijf van Horl zijn voldoende om hem weer vlijmscherp te maken. Kost € 349.

Op zoek naar schoonheid

Deel 23

Marc Oosterhout

Merkstrateeg

“Ik vind dat er heel veel lelijks is in de wereld. Dat irriteert mij. Als je met de trein door Nederland rijdt, het is erbarmelijk soms, al die bedrijfsterreinen vol zielloze gebouwen. Ik denk dan: hoe kan je nou zulke lelijke dingen willen neerzetten?”

Tekst: Hans van Wetering Fotografie: Hans van Wetering

Marc Oosterhout is merkstrateeg. De ‘merkendokter’ van Nederland, zoals hij wel wordt genoemd, was een van de oprichters van reclamebureau N=5. Hij adviseerde tal van multinationals, schreef meerdere boeken over merkstrategie en schoof geregeld aan in talkshows om te vertellen over zijn vak; om te vertellen ook over de rol van merkstrategie in de politiek, over zijn bemoeienissen met de PvdA en Lodewijk Asscher.

We bevinden ons in de keuken van Oosterhouts woonboerderij, gelegen in de uiterwaarden van de Lek, in de Betuwe. Vanuit de keuken kijken we uit over het landgoed. Twintig jaar geleden kwam hij met zijn gezin vanuit Bussum naar hier, op zoek naar ruimte, op zoek naar natuur, ver weg van die bedrijventerreinen, van die achteloze lelijkheid.

“Het is vijf hectare,” zegt Oosterhout, “dat is best veel. Toen we hier kwamen, wisten we niets van tuinieren. We wilden het netjes maken, zoals nu eenmaal gebruikelijk is, maar we kwamen er al snel achter dat dat ondoenlijk was.”

Ze verdiepten zich in ‘natuurlijk beheer’, in ‘rewildingsprojecten’. Het idee: met minimale ingrepen iets aanleggen en vervolgens aan de natuur zelf laten. “Toen ontdekten we wat er gebeurt als je de natuur een beetje z’n gang laat gaan, de enorme schoonheid die dan vanzelf ontstaat.” Hij wijst: “Daar in verte hebben we een voedselbos aangelegd, nu moet het zichzelf bedruipen, met een heel klein beetje hulp van ons.” En lachend: “Je moet natuurlijk wel tegen onkruid kunnen, anders wordt het niks.”

Je moet de natuur een beetje z’n gang laten gaan, maar dat is niet hetzelfde als Gods water over Gods akker laten vloeien. Er zit een visie achter, zegt Oosterhout, een visie op natuur en landschap die terugkeert in alle aspec-

ten van het beheer en het ontwerp van het landgoed. “Als we het over schoonheid hebben; dat zit niet alleen in de ervaring van die natuur, de schoonheid zit ook in die visie, in het geheel.”

Oosterhout loopt naar het raam, alsof hij even iets wil verifiëren, komt dan terug en gaat zitten. Op tafel ligt een stapeltje boeken dat hij zelf schreef. De kunst van het kiezen over de rol van marketing in de politiek (“kreeg veel aandacht, maar verkocht nauwelijks”), een boekje over vrouwenvoetbal (“mijn dochter ging op voetbal, ik wist er niks

door OC&W gefinancierd verband van scholen, bibliotheken, het letterkundig museum en de Stichting Lezen: een campagne om mensen weer aan het lezen te krijgen. “Daar hebben we samen met het reclamebureau een themaregel voor bedacht: ‘Wie leest, heeft een verhaal’. Frits Spits vergeleek het in zijn programma De Taalstaat met Heerlijk Helder Heineken, zei dat het dat niveau was. ‘Wie leest, heeft een verhaal’: dat zinnetje is echt helemaal raak, daarin komt alles samen, het klopt. Ook dat is schoonheid, ik word daar heel gelukkig van.”

van, stond langs die lijn, dacht: als ik hier dan toch ben, kan ik er net zo goed iets over schrijven”), boeken over merkstrategie.

“De schoonheid schuilt overal,” zegt Oosterhout als hij weer gaat zitten, “en in mijn werk is dat eigenlijk niet anders. Het is er in alle stadia van een project. Dat begint bij het eerste idee, bij het ontwikkelen van een gedachte, een visie; het moment dat je weet dat het klopt. Het zit in de verbeelding van dat idee, in reclamefilms. Het zit ook in die ene regel waarin de boodschap samengebald zit.”

Hij vertelt over een project voor de Leescoalitie, een

Nog zo’n zinnetje, Coolblue: ‘Alles voor een glimlach’. Oosterhout: “Dat is een heel mooi moment als je dat hebt gevonden. Dat zinnetje beantwoordt de vraag: Wie zijn wij nou eigenlijk?” En even later: “Dat is eigenlijk wat ik doe, dat is mijn werk: uitvinden waarom je er als organisatie bent: wat is de ultieme boodschap?”Andere namen komen langs; organisaties en bedrijven die hij op dit moment helpt met het herontdekken van wie ze zijn, en, dat natuurlijk ook, adviseert hoe ze die hervonden identiteit in de wereld kunnen brengen. “Een goed voorbeeld is...” Maar nee, die liever niet noemen, en, even later: “Nee, deze ook niet.” Er moeten mensen uit, het

ligt maatschappelijk gevoelig. Uitvinden waarom je er bent, dat is het begin, de essentie. Maar de uitkomst moet vervolgens wel aan de man worden gebracht, via zo’n catchy zinnetje dus, en via beeld: reclameposters en -films.

Daarbij staat authenticiteit voorop, zegt Oosterhout. “Echte schoonheid komt vanuit de inhoud. Iets kan prachtig zijn vormgegeven, super esthetisch, maar als het mensen niet raakt, is het niets. Dat soort lege schoonheid moet meestal verbloemen dat de makers er niet uit zijn gekomen.” Hij lacht: “Niet dat ik daarmee wil zeggen dat je lelijke dingen mag maken. Ik zit in de wereld van de verleidingskunst ten slotte, ik wil mensen meekrijgen in een verhaal.”

We lopen naar buiten. Komen bij een houten gebouw. “Dit hebben we in 2016 laten neerzetten. Het heeft in allerlei internationale tijdschriften gestaan. Het is eigenlijk een schuur met daarin werk- en woonruimte. Een paar jaar geleden stond ineens een man uit Boston voor onze neus, die maakte een boek over schuurhuizen, wilde dit er per se in hebben. Het is gebouwd om op te gaan in de omgeving, zegt Oosterhout, “het is onderdeel van een visie, het klopt, en ja, dat is dus ook schoonheid.”

Binnen in de schuur betreden we een orangerie-achtige ruimte. In een zijbeuk scharrelt een schaap rond (“die houden we even binnen, er is een wolf gesignaleerd”). Aan het uiteinde van de orangerie, ingeklemd tussen plantenbakken en tuinmateriaal, staat een schitterende, roomwitte Mini (“een van de laatste die is gemaakt, mijn zoon heeft geholpen die op te knappen”).

Nee, zijn bemoeienis met de PvdA heeft niet geholpen, zegt Oosterhout. “Maar als Lodewijk niet vanwege die toeslagenaffaire was opgestapt, was de PvdA nu een veel grotere partij geweest, daar ben ik van overtuigd. Wij

hadden drie jaar lang een campagne gemaakt op bestaanszekerheid. Dat is na Lodewijks vertrek echter losgelaten. Nu staat het bij elke partij voorop. Eigenlijk waren we onze tijd ver vooruit. Maar ja, je kunt nog zo’n mooie strategie hebben, als je leider wordt afgefakkeld dan is het klaar.”

Niet elk merk is te redden, kortom. Oosterhout bemoeide zich met het VPRO-programma Tegenlicht, waarvan kort voor dit interview bekend werd gemaakt dat het gaat verdwijnen. Hij ging ooit bij Blokker langs voor een kennismaking en adviseerde ze dat er kansen lagen als het bedrijf zichzelf zou heruitvinden als “de huishoudhulp van Nederland”. Dat betekende niet alleen een assortiment geconcentreerd op

wasmachines, strijkijzers, waspoeder en alles wat verder met huishouden wordt geassocieerd, maar ook dat Blokker zou moeten komen te staan voor expertise op dat vlak, zo van: heb je een hele moeilijke vlek in je trui, dan ga je naar de Blokker. “Maar ze kozen voor de slogan ‘Blokker heeft het in huis’. Blokker heeft alles, dat was de boodschap. Maar dat is precies wat je niet moet doen, want alles is niks.”

Het komt op de Amerikaanse politiek en, onvermijdelijk, op Donald Trump: “Dat America first, daar is hij in 2016

mee begonnen, en dat heeft hij sindsdien volgehouden, eindeloos doorgezet. Ik kan me helemaal niet vinden in het verhaal van Trump, maar hij voert wel een enorm effectieve merkenstrategie. Het is een helder verhaal, wat je er verder ook over mag denken. Trump weet wat het volk wil: hij presenteert zich als de sterke leider, als de gehaaide zakenman die zich niet met een kluitje in het riet laat sturen, als de man die er wel even voor zal zorgen dat de gewone man, die zucht onder de inflatie, meer te besteden zal krijgen. En dan begint Harris te pra-

ten over vrijheid, over de waarde van democratie. Het is natuurlijk allemaal achteraf gezien, maar die boodschap was veel te ingewikkeld.”

Uitvinden waarom je er als organisatie bent, wat de ultieme boodschap is, dat is zijn werk. En, het vervolg, hoe je dat ‘merk’ bij de mensen onder de aandacht brengt. En dat merk, dat kan dus van alles zijn, een supermarktketen, een tv-programma, een politieke partij, een kerk zelfs: de Protestantse Kerk Nederland vroeg Oosterhout te helpen om het verhaal van de kerk ‘scherper’ neer te zetten: “De vraag was: ‘waarvoor ben je er nou eigenlijk als kerk?’ We kwamen uit bij het woord ‘zielsgeluk’, dat is waar veel mensen naar op zoek zijn tegenwoordig.”

Alles is een merk, daar komt het op neer, en alles moet aan de man gebracht. “Of het nou om een vliegmaatschappij, een NGO, of een politieke partij gaat; de vraag die je je altijd moet stellen, die de leidraad moet zijn voor

'Iets kan prachtig zijn vormgegeven, super esthetisch, maar als het mensen niet raakt, is het niets'

je relatie met de buitenwereld, is: waarin verschil ik van de anderen, waarom zouden mensen voor mij kiezen en niet voor een ander?”

Je moet weten wie je bent, en vervolgens moet je de mensen verleiden. Ja, zegt Oosterhout, dat betekent vaak dat je nadruk legt op dingen die het leven mooi maken, leuk en spannend maken. Maar dat betekent niet dat je

een werkelijkheid kunt creëren die niet bestaat. “Marketing liegt, wordt geregeld gezegd. Ja, dat was vroeger misschien zo, maar tegenwoordig is dat totaal onacceptabel. De tijd dat we ongebreideld onze spullen kunnen slijten is voorbij. Mensen vragen sowieso veel meer van bedrijven en organisaties. Maatschappelijke verantwoordelijkheid bijvoorbeeld. Daarom werk ik met steeds meer merken aan hun maatschappelijke positionering. Mensen denken vaak dat reclamemensen cynici zijn, die alles doen om de ergste rotzooi te verkopen, maar dat is echt flauwekul. Dat is wat ik ontdekte toen ik begon: de meeste mensen die in de marketing werken zijn idealisten; die creatieven zijn vaak linkse types, niet geïnteresseerd in geld.”

We staan weer buiten, kijken uit over het landgoed. “Kijk,” zegt Oosterhout, “dat is het voedselbos, en daar, die bomen daar, dat zijn walnoten: we hebben er zoveel dat we inmiddels aan lokale restaurants leveren, als hobby hoor.”

Hij laat een stilte vallen, zegt dan: “In Bussum hadden we een straatlantaarn voor ons huis. Hier is het echt donker. In het begin vonden we dat eng, het is hier volmaakt stil en aardedonker, maar inmiddels kan ik daar intens van genieten. Als je hier ’s avonds zit, en je staart in dat niets, de wereld helemaal afwezig… Ja, dat is echt het mooiste dat er is.”

Horlogenieuws

Longines Ultra-Chron Carbon

Wat is het: Circa drie jaar geleden onthulde Longines een nieuwe generatie Ultra-Chron, als eerbetoon aan het origineel uit 1968, maar natuurlijk uitgerust met de nieuwste technologische innovaties. Dit is de nieuwste variant. Bijzonder omdat: Deze Ultra-Chron is gebouwd van carbon, een innovatief materiaal dat zowel sterk als licht is en nu voor het eerst wordt gebruikt in een Longines horlogekast. Het unieke productieproces van deze kast creëert willekeurige patronen in de lay-out van de vezels, waardoor elke kast visueel uniek is en een sterke identiteit krijgt. Dankzij de lichtgewicht eigenschappen van carbon weegt dit nieuwe horloge minder dan 80 gram, inclusief horloge en band! De titanium lunette is vast en heeft een aluminium inzetstuk dat is gegraveerd met een schaalverdeling. Technische specs: Carbon en titanium, ø 43 mm; automaat; anti-magnetisch; 52 uur gangreserve; Timelab chronometer gecertificeerd; saffierglas; waterdicht tot 30 bar.

Richtprijs: € 5450 Meer weten: www.longines.com

MeisterSinger Kaenos Nomos

Club Campus

Wat is het: Een zeer robuust horloge, dat nu leverbaar is in twee bijzondere kleuren: nachthemel en sterrenlicht.

Bijzonder omdat: Wat opvalt aan dit horloge is de mix van Romeinse en Arabische cijfers op de wijzerplaat. Het handmatig opwindbare in-house Alpha kaliber maakt Club Campus tot een prachtige eerste stap in de wereld van fijne mechanische horloges. Het is verkrijgbaar in twee comfortabele maten en de edelstalen achterkant leent zich perfect voor het toevoegen van een persoonlijke gravure, waardoor het een bijzonder cadeau wordt en een herinnering aan belangrijke momenten.

Technische specs: Edelstaal, ø 36 en 38,5 mm; handopwinder; 43 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 10 bar; band van veganistisch velours.

Richtprijs: € 1300 / € 1400

Meer weten: www.nomos-glashuette.com

Wat is het: Het merk van de een wijzer-horloges lanceert Kaenos, een compleet nieuwe productlijn met een duidelijk sportievere focus, een horloge voor iedere dag en gelegenheid.

Bijzonder omdat: De Kaenos (‘nieuw’ in het Grieks) is vanaf scratch ontwikkeld. De oppervlakken van de 40 mm kast zijn deels gepolijst en deels geborsteld, waardoor de kast een elegante en levendige uitstraling heeft. De wijzerplaat bestaat uit twee lagen boven elkaar, waarbij de cijfers en uur markeringen op de bovenste laag netjes zijn uitgesneden om een tweede laag eronder te onthullen, die is gecoat met lichtgevende kleur. Resultaat is een fascinerend driedimensionaal effect en tegelijkertijd een goede leesbaarheid bij mooi weer en in het donker.

Technische specs: Edelstaal, ø 40 mm; automaat; gangreserve 38 uur; saffierglas; waterdicht tot 10 bar.

Richtprijs: € 2650

Meer weten: www.meistersinger.com

Junghans Mega Futura

Wat is het: In 1990 introduceerde Junghans het eerste radiogestuurde polshorloge ter wereld: Mega 1. In 2025 viert Junghans zijn verjaardag met een nieuw radiogestuurd horloge, ditmaal in gelimiteerde oplage. Bijzonder omdat: Junghans reist terug naar de toekomst - met een horloge dat de toekomst al in zijn naam draagt. De Mega Futura heeft een opvallend asymmetrische basisvorm, met één afgeronde en één rechte kant. Deze nieuwe interpretatie van de Mega 1, combineert het futuristisch design, de precisie van radiogestuurde technologie en made in Germany kwaliteit. Met een focus op de essentie die duidelijk zichtbaar is in de digitale tijd- en datumweergave, waarbij bewust is afgezien van het gebruik van nullen, een cijfer dat geen relevantie heeft bij de weergave van tijdsinformatie.

Technische specs: Edelstaal, geborsteld of met zwarte PVD-coating, 38,.5 mm x 44 mm; quartz, radiogestuurd; display verlichting; aanpasbaar contrast; saffierglas; waterdicht tot 5 bar; 3 verschillende uitvoeringen, ieder met een oplage van 80 stuks.

Richtprijs: n.n.b.

Meer weten: www.junghans.de

Sinn U15

Wat is het: Een gecertificeerd duikhorloge met een indrukwekkende waterdichtheid tot 50 bar, ofwel 500 meter.

Bijzonder omdat: Op de wijzerplaat van dit horloge lees je een opvallend getal: 200.045 zeemijlen. Dat is exact de afstand die het metaal aflegde, vóórdat het de kast van dit horloge werd.

Het horloge is namelijk gemaakt van het originele staal van de Duitse onderzeeër U 15, die in 1974 in dienst werd genomen. Na ontmanteling kocht Sinn Spezialuhren materiaal van de buitenste romp van de onderzeeër en gebruikte dit om unieke duikhorloges in beperkte oplage te maken.

Hoe cool is dat! Sinn Spezialuhren gebruikt trouwens al twee decennia duikbootstaal voor zijn duikhorloges, een speciale staalsoort die door ThyssenKrupp is ontwikkeld. Maar dit is de eerste keer dat het metaal rechtstreeks afkomstig is van een echt schip.

Technische specs: Orgineel duikbootstaal, ø 41 mm; automaat; anti-magnetisch; beschermd tegen onderdruk; lunette gehard; saffierglas; waterdicht tot 50 bar; gecertificeerd duikhorloge; oplage beperkt tot 1000 stuks.

Richtprijs: € 2990

Meer weten: www.sinn.de

Rado

True Square Skeleton

Wat is het: Een nieuwe True Square in het Radoportfolio, die dankzij zijn matte afwerking, gezandstraalde details en volledig zichtbare uurwerk een zeer masculiene uitstraling heeft.

Bijzonder omdat: Dit is de eerste keer dat Rado een matte plasma-afwerking gebruikt voor de True Squarelijn. De gun-metal uitvoering straalt een zelfbewuste, zelfverzekerde eenvoud uit. Die sobere, elementaire look wordt aangevuld door de horizontale geborstelde decoratie van het volledig zichtbare uurwerk, de antracietkleurige coating, gezandstraalde wijzers, wijzerplaat en achterkant van de kast. Naast gun-metal is er ook een zwarte variant verkrijgbaar.

Technische specs: Plasma high-tech keramiek met titanium kastbodem, gematteerd; 38 x 44,2 mm; automaat; anti-magnetisch; 80 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 5 bar.

Richtprijs: € 3400 (met rubberen band € 2750) Meer weten: www.rado.com

Tissot

Wat is het: De PRC 100 werd voor het eerst geïntroduceerd halverwege de jaren 2000 en stond bekend om zijn opvallende design, waarmee het een plek veroverde in de collectie van Tissot. Vandaag keert het terug met een baanbrekend Lightmaster Solar Quartz uurwerk. Bijzonder omdat: Het horloge is uitgerust met een quartzuurwerk met zonnecellen en geavanceerde Lightmaster-technologie. Het absorbeert zowel natuurlijk als kunstmatig licht wanneer het door het saffierglas valt, waar discrete zonnepanelen het omzetten en opslaan in een oplaadbare accu. Zelfs in omgevingen met weinig zonlicht blijft het horloge opgeladen onder kunstlicht. Door het geoptimaliseerde verbruik wordt het vermogen verlengd, waardoor de PRC 100 Solar blijft

Wat is het: Een interessante interpretatie van het dagelijkse sporthorloge. Met technische looks, maar tegelijkertijd heel toegankelijk. Staat even goed bij een maatpak als bij sneakers.

Bijzonder omdat: De tijd wordt weergegeven op de goed afleesbare buitenste ring van de wijzerplaat, voorzien van helder oplichtend Super-LumiNova. Verder zijn een chronograaf en tachymeterschaal aanwezig voor het nauwkeurig meten van tijden en snelheden. Maar onder de drie hulpwijzerplaten ligt een verrassing: een mooi zichtbaar datumwiel, waardoor een heel dynamische en driedimensionale symfonie van beweging ontstaat. Voor wie het niet direct ziet: de juiste datum lees je af op het vakje tussen 4 en 5 uur. Technische specs: Edelstaal met pvd-coating, ø 42 mm; automaat; anti-magnetisch dankzij Nivachron-balansveer; 60 uur gangreserve; saffierglas; waterdicht tot 10 bar.

Richtprijs: € 2595 Meer weten: www.hamiltonwatch.com

Casio G-Shock GMC-B2100

Wat is het: Deze volledig metalen chronograaf verrijkt de continu evoluerende 2100-lijn, de directe nazaten zijn van de legendarische, allereerste G-SHOCK (DW-5000C). Bijzonder omdat: Deze analoge chronograaf met zijn achthoekige lunette brengt ons terug in de tijd naar 1983, maar dan uitgevoerd in metaal met edelstalen kast, lunette en band. Tussen die lunette en kast zijn bufferende componenten van fijn hars aangebracht voor een schokbestendige structuur. Die prachtig vormgegeven lunette is driedimensionaal gevormd in een tijdrovend proces van smeden, snijden en polijsten. Technische specs: Edelstaal, 51,3 × 46,3 mm; quartz gestuurd; datum- en dagweergave, dubbele tijd, stopwatch, timer, alarm en LED-verlichting; opladen via Tough Solar; Bluetooth-connectiviteit; shock-proof; waterdicht tot 20 bar.

Richtprijs: € 799 Meer weten: g-shock.nl

Patek Philippe 5822P-001

Wat is het: Ter gelegenheid van de geboorte van de nieuwe Cubitus collectie, onthult Patek Philippe een compleet nieuw model met innovatieve displays die een groot formaat instant datum combineren met instant maanfases en dag van de week.

Bijzonder omdat: Voorzien van een nieuw ontwikkeld uurwerk waarvoor zes octrooiaanvragen zijn ingediend, valt de Cubitus Instantaneous Grand Date, Day and Moon Phases (zoals hij voluit heet) op door zijn opvallende vierkante platina kast met afgeronde hoeken, zijn blauwe sunburst wijzerplaat met horizontale reliëf en zijn marineblauwe band van composietmateriaal, reliëf met een stof motief. Kortom, een unieke nieuwe alliantie van haute horlogerie, technische durf en sportieve elegantie. Technische specs: Platina, ø 45 mm; automaat; gangreserve 38-48 uur; instant grote datum, instant maanfasen en instant dag van de week (zes patentaanvragen); saffierglas; waterdicht tot 3 bar.

Richtprijs: Op aanvraag Meer weten: www.patek.com

Seiko Prospex Marinemaster

Professional

Wat is het: Het jaar 2025 markeert de zestigste verjaardag van het Seiko duikershorloge. Ter ere van deze mijlpaal worden drie nieuwe creaties geïntroduceerd in de Prospex collectie, waarvan dit de topper is.

Bijzonder omdat: Het horloge heeft een titanium kastconstructie uit één stuk die waterbestendig is tot een diepte van 600 meter. Als teken van zijn indrukwekkende capaciteiten staat het woord ‘PROFESSIONAL’ op de wijzerplaat. Net als Seiko’s historische duikershorloge dat in 1975 werd geïntroduceerd, heeft het een speciaal ontwikkelde L-vormige pakking om infiltratie van helium te voorkomen, waardoor er geen ontsnappingsventiel nodig is. Let ook op de wijzerplaat, waarvan het patroon doet denken aan de diepzee. Om veiligheid te garanderen, zijn de indexen gevormd als onderdeel van de wijzerplaat door middel van een gietproces en blijven ze stevig op hun plaats, zelfs bij stoten.

Technische specs: Titanium, gehard, ø 45,5 mm; automaat; 72 uur gangreserve; anti-magnetisch; saffierglas; waterdicht tot 60 bar; gelimiteerd tot 600 stuks.

Richtprijs: € 5200

Meer weten: www.seikowatches.com

Vacheron Constantin Historiques 222

Wat is het: Zo’n twee jaar gelden werd deze remake van een 70’s-klassieker al gelanceerd in geelgoud en sindsdien was het wachten op deze, de toegankelijker edelstalen variant.

Bijzonder omdat: De 222 werd 45 jaar geleden geïntroduceerd ter gelegenheid van het 222-jarig bestaan van het merk. Het horloge, ontworpen door Jorg Hysek, betekende een opvallend sportieve stap voor Vacheron Constantin. Die sportiviteit is met de nieuwe stalen variant naar een volgend niveau getild. Hij blijft trouw aan de kenmerken die het origineel tot icoon maakten. Zuivere lijnen en slankheid worden gecombineerd in een gedurfde monobloc tonneauvorm met opvallende details als een geribbelde ‘flessendop’ lunette, geïntegreerde band voor een sportieve en elegante esthetiek en een Maltezer ‘Zegel van Genève’ kruis op 5 uur.

Technische specs: Edelstaal, ø 37 mm; automaat; 40 uur gangreserve; Zegel van Genève; saffierglas; waterdicht tot 5 bar.

Richtprijs: € 35.300

Meer weten: www.vacheron-constantin.com

Tekst: Rosan Bijpost

Kunstenaar Bas Kosters staat voor kleuren, expressie en opvallende vertoningen. Maar onder al die extravagantie bevindt zich een zachtaardige man die met veel bewondering (en soms een beetje ergernis) het leven ervaart. Hij kan niet zonder zijn sieraden, koffie, vrienden en tekenpapier en ziet zijn kledingkeuzes als een eigen taal…

Bas Kosters is bekend van modecollecties als Dear sir/madam: HOPE, My Paper Crown, Clowns Are People Too en That puts the ‘U’ in Ugly. Zijn exposities werden getoond over de hele wereld, van Shanghai tot New York, Parijs en Athene, met beroemde tentoonstellingen als The Dutch Atelier in Milaan, Looking for map of magic place in Tokyo en Such Delicate Tenderness in LA. Kosters presenteerde fashion weeks, stond in het theater met De grote kunstshow met Bas Kosters en werkte samen met bedrijven als Zenner, Fluevog, Bugaboo en Wehkamp. Momenteel verdiept hij zich in kunstzinnige uitingen van de emotie ‘ joy ’.

Modeontwerper, partner, artistiekeling, verzamelaar. Kosters is het allemaal, maar wanneer ik hem vraag om zichzelf te omschrijven is zijn antwoord: Bas Kosters is een kunstenaar. “Een kunstenaar die bevlogen en soms een beetje overdonderd naar de wereld om zich heen kijkt. Misschien ben ik wel meer kunstenaar dan mens. Als ik dat onderdeel van mijn leven weg zou halen, dan is dat wel erg groot. Bijna alles wat ik doe, heeft daar een connectie mee. Het is mijn passie. Mijn drijfveer. De invulling van mijn leven.”

KALM

De uitbundige verschijning van Kosters leidt wel eens tot de misvatting dat hij een wild en rebels bestaan zou leiden. “Ik ben juist heel zachtaardig, nadenkend en kalm. Maar misschien zijn die wilde verwachtingen nog iets van vroeger. Toen gebruikte ik mijn lichaam en uiterlijk als expressiemiddel, om een verhaal te vertellen. Ik was het visitekaartje van Bas Kosters Studio. De afgelopen tien jaar heeft daar een shift in plaatsgevonden. Ik ben dichter bij mezelf en mijn eigen gevoel gekomen. Dat stop ik nu in mijn werk. Ik druk mijn emoties uit via een wandkleed of

een schilderij, in plaats van mijn eigen lichaam, en laat het werk gewoon zijn werk doen. Of het nou om mijn verdriet, geluk of twijfels gaat, ik toon de pure versie van mezelf en laat daarmee mensen veel dichterbij komen.”

Zijn gevoelens en emoties zijn dan ook de belangrijkste inspiratiebronnen voor de kunstenaar. Of juist het gebrek eraan. “Soms heb ik de ambitie of een wens om iets te ervaren. Dat kan dan een aanleiding zijn om een project te starten. Door je ergens op te focussen, kun je je state of mind veranderen. Dat zie ik als manifestatie.

Zo koesterde ik ooit de hoop dat ik me weer beter zou gaan voelen na een familieverlies, en focuste ik me dus op het gevoel ‘hoop’. Tijdens het creëren, onderga je een persoonlijk proces. Uiteindelijk lukte het me om dat gewenste gevoel te bereiken. Dat vind ik interessant.”

De aankomende expositie An exercise in joy, komt ook voort uit het verlangen naar een gevoel. Na vier jaar werken is er een einddatum in zicht, maar dat betekent niet dat het werk dan ook daadwerkelijk af is. Heeft Koster het gewenste gevoel bereikt? “Er zijn twee kanten aan een project: het persoonlijke proces en de ambities die ik heb als kunstenaar. Misschien voldoet uiteindelijk alleen het persoonlijke proces en niet het project. Of andersom. Of misschien ga ik na de expositie wel weer verder met het werk omdat ik het vreugdegevoel nog niet kan loslaten. Wat dat betreft is je hoofd soms je ergste vijand. Wanneer is iets genoeg? Waarom moet iets op een bepaalde manier? Hoe ouder ik word, hoe meer ik vertrouw op mijn intuïtie. Vroeger wilde ik alles onder controle hebben en hield ik me meer bezig met hoe het zou horen, het is fijn om dat los te kunnen laten.”

BOODSCHAP

Of het nou om een wandkleed, beeld, knuffel of kledingstuk gaat, Kosters wil er iets mee vertellen. Van gedachte tot creatie, de boodschap wordt overgebracht op een eigenzinnige en opvallende wijze: een sfeer waarin verdwaald kan worden, patronen en kleuren die doen denken aan vroeger, humoristische details die je laten relativeren. Kosters vindt het belangrijk dat zijn werk gezien en begrepen wordt. “Ik hoop dat het mensen helpt om in contact te komen met hun eigen emoties. Dat ze zich kwetsbaar durven op te stelen, zich anders te openbaren en daarin veilig te voelen. Ik heb ooit een serie wandkle-

den gemaakt genaamd Tranen zijn de glitters van het leven. Dat gaat over verdriet, maar is niet per se verdrietig. Verdriet kan ook bevrijdend of verhelderend werken. Door dat bij mezelf te herkennen en te vertalen in mijn werk, denk ik dat een ander het ook kan herkennen als hij dat nodig heeft en er troost in vindt.”

Ook maatschappelijke kwesties spelen een grote rol in de thema’s van Kosters kunstwerken. “Ik ben een queerkunstenaar en zet me in om ruimte te bevechten voor de LHBTIQ+ beweging. Dat is voor mij altijd al belangrijk geweest, maar zeker met wat er nu allemaal in Amerika gebeurt. Ik wil bewustzijn creëren in de wereld waar in we leven. We worden continu in hokjes geplaatst en tegen elkaar uitgespeeld. Mannen tegen vrouwen, hetero’s tegen homo’s, vluchtelingen tegenover lokale bewoners. We zouden meer aandacht aan elkaar moeten besteden. Elkaar open tegemoet treden en het voordeel van de twijfel geven. Zachtheid vinden. Die hokjes belemmeren namelijk voor velen de mogelijk heid om zichzelf te zijn. In het najaar staat er al een tweede tentoonstelling gepland waarin ik aandacht besteed aan harmonieus samenleven en tegelijkertijd je eigen ruimte innemen als persoon. Want dat lijkt misschien een vanzelfsprekendheid, maar dat is het niet. Soms vergeet ik ook hoeveel ik daar zelf al voor gestreden heb.”

afvragen of ik wel slaag in mijn doel als iedereen mijn boodschap maar direct accepteert en aanneemt. Je hebt een bepaald publiek dat is aangetrokken door de geruststellende, enthousiaste en omarmende functie van mijn werk, maar ik hoop dat het ook de groepen bereikt die er helemaal niet op bedacht waren en het vervolgens iets met ze doet.”

in vintage spullen of antiek. Mijn passie is ook verzamelen. Ik hou van kringloopwinkels en rommelmarkten afstruinen.”

Niet iedereen is direct ontvankelijk voor de boodschap van de kunstenaar. De culturele bubbel bereikt lang niet alle uithoeken van de samenleving en de mensen die het bereikt, zitten er misschien niet eens op te wachten. Maar dat hoopt Kosters ook niet. “Je zou je kunnen

Een toekomst als kunstenaar zag Kosters al vroeg voor zich. “Ik heb nog een blauwe maandag gedacht om kapper te worden, maar dat vond ik toch eigenlijk niks. Ik hield al heel jong van tekenen en knutselen, maar zou mezelf niet neerzetten als een heel getalenteerd creatief kind. Ik maakte wel al van alles en in de tienertijd kwam de interesse in persoonlijke expressie erbij. Ik ben naar een modeopleiding gegaan, als tussenstap naar de Kunstacademie. Daar was ik toen nog te jong voor. Wat ik nu doe voelt als de reden waarom ik op deze aarde ben. Ik zou niet weten wat ik anders zou doen. Misschien handelen

Zijn atelier op het NDSM-plein staat dan ook vol met spullen. Met elke verschuiving van je blik stuit je op een nieuwe verrassing. Van knuffels tot grote kunstwerken, van stapels stoffen tot artistieke creaties en beelden. Je zou er dagen kunnen rondneuzen en nog steeds nieuwe dingen ontdekken. Het is de plek waar Kosters zijn emoties omzet in kunst en de creativiteit non-stop stroomt. “Ook al weet ik niet waar ik naartoe werk, ik stop niet, het proces stopt niet. Eén keer werkte ik aan een collectie geïnspireerd door de Rococostijl. Dat is een kunststroming die erg veroordeeld is. Een zwart schaap. Dat vind ik amusant. Ik hou wel van the odd one out. Ik maakte scepters van bloemen en patchwork van vlaggen, maar waar het me nou om te doen was? Daar kwam ik pas langzaamaan achter. Inmiddels ben ik overtuigd van mijn scheppende vermogen en weet ik dat er vele manieren zijn om ergens te komen. De ene keer vaar ik op mijn intuïtie en analyseer ik het

achteraf pas. De andere keer begint het met een idee en werk ik het heel specifiek uit. Dat is het leukst. Dan kun je er volledig induiken en nadenken tot je de juiste woorden vindt om jouw idee te vertalen in kunst. Zo verrijk je het verhaal en je eigen creatieve vocabulaire.”

LOOKS

Die vocabulaire vloeit ook voort in de kledingstijl van Kosters die hij omschrijft als eigenzinnig, feestelijk en persoonlijk. Al in zijn tienerjaren raakte de kunstenaar in de ban van extreem expressieve artiesten die hem inspireerden en motiveerden om zijn eigen visuele taal in zijn kle ding, gedrag en stijl te onderzoeken.

“Inmiddels heb ik een kledingkast waarin van meer dan twintig jaar kleding hangt. Dat voelt als rijkdom. Alsof het mijn eigen taal is waar mee ik me kan uiten. Als ik ’s ochtends voor de kast sta, kies ik de woorden uit waarmee ik me die dag kleedt, waar ik behoefte aan heb en waar ik me fijn in voel. Vandaag koos ik dit shirt van de band Take that. Alleen al bij het zien van het shirt ervaar ik het comfort, de omhelzing van het kledingstuk. Emotie zit automatisch verbonden aan je kledingkeuze. Juist omdat er in deze wereld al zoveel sprake van verkwisting is, vind ik het bijzonder om een relatie met je kledingstukken te hebben. Ik draag mijn kleding ook helemaal kapot. Tot de gaten erin vallen. Dat vind ik charmant.

versierd met piercings. “Ik zou nog wel een retro gouden horloge willen, maar dat is vrij duur. En gevaarlijk. Ik heb nu een Mickey Mouse horloge, maar ik draag hem eigenlijk bijna nooit. Ik had ook veel neonkleurige plastic horloges. Ik hou van neonkleuren. En ook van roze. Dat komt bijna overal wel in terug. Maar ik denk dat lichtblauw mijn lievelingskleur is.”

fiets! Maar dan wel echt een Hollandse fiets. Geen fratsen. Niks elektrisch. Gewoon een fiets. Alles wat daarbuiten valt vind ik irritant. Hondenpoep op de stoep vind ik ook heel irritant. Maar wat ik helemaal niet trek is onverdraagzaamheid. Mensen zijn zo weinig vergevingsgezind naar elkaar. Iedereen heeft een kort lontje. Je hoeft maar per ongeluk met je jas

VRIJE TIJD

Basickleding heeft Kosters niet. Dat werkt niet voor hem. Zelfs als hij naar de sportschool gaat, gaat er een ketting om, anders voelt hij zich niet compleet. Zijn vingers schuift hij vol met ringen en zijn gezicht is

Kosters leeft een kleurrijk leven. Hij is bijna altijd in zijn atelier te vinden, en werkt hij niet, dan is hij wel op een andere manier creatief bezig. Maar de maandagen zijn voor hemzelf. “Dan kan ik lekker mijn eigen gang gaan, omdat iedereen aan het werk is. Dan heb ik een relaxed dagje thuis of ga ik naar de bioscoop of een museum. Op de

langs iemand te komen en ze willen je al op je neus slaan. Zo geprikkeld, dat vind ik heftig. Ik ben ook niet altijd geduldig hoor, maar ik probeer dat zeker wel te zijn.

Ook probeert Kosters een gezond leven te leiden. Hij sport drie keer in de week en is negen jaar geleden gestopt met roken en drinken. “Dat is een duurzame stap geweest die me al zo veel heeft gebracht. Het helpt om in het hier en nu te zijn. Het geeft me veel meer inzicht in mijn werk – wat ik doe en waarom ik het doe. Dat is nu mijn belangrijkste focus: daarin ontwikkelen, nieuwe technieken aan te leren en steeds weer op een andere manier ernaar te kunnen kijken. En dat geeft me echt enorm veel voldoening.”

Solo-expositie ‘An exercise in JOY’ van Bas Kosters vanaf 17 mei in Artzaanstad. Vele werken zijn te koop en te huur.

Rijden over pistes, bospaadjes, door kleine riviertjes, langs watervallen, of door een speciaal aangelegd mountainbike parcours of fun park.

in de warme Alpen

Het wintersportgevoel, maar dan in korte broek met zomerse temperaturen. Klinkt te mooi om waar te zijn? Het bestaat toch echt, zo ondervonden wij laatst zelf, op avontuur in de Franse en Zwitserse Alpen.

Tekst & fotografie: Jules Bijpost

In Morzine, het stadje waar ook het bekende skigebied Avoriaz bij hoort, weten ze de zomermaanden steeds beter te benutten, voor een steeds breder publiek. En dat is geen overbodige luxe, nu door het veranderende klimaat de sneeuwzekere periode steeds korter wordt en er tegelijkertijd meer mensen zijn die een sterke liefde voor de bergen hebben ontwikkeld. Hoog tijd dus om te laten zien dat je niet per se een dik pak sneeuw nodig hebt om plezier te hebben op de Alpenhellingen.

Zowel de pistes als de skiliften ondergaan tegenwoordig in het voorjaar een complete metamorfose. Buiten het feit dat de gehele bergen van wit naar groen veranderen, worden er namelijk overal mountainbikeroutes geprepareerd. Net als voor de skiërs en snowboarders in de winter, wordt er door middel van kleurcodes aangegeven hoe moeilijk de routes zijn: van groen voor de gemiddelde stadsfietser, tot zwart voor waaghalzen die het niet erg vinden om af en toe een paar meter door de lucht te vliegen op hun fiets.

De skiliften worden uitgebreid met speciale houders achterop, om je fiets in op te hangen. En het in- en uitstappen gaat ook nog eens extra soepel zonder ski’s of snowboard aan je voeten. Daar zit je dan, net als tijdens de betere wintersportdagen, lekker in het zonnetje te genieten van het uitzicht. Alleen dan met een graad of 20 en in een korte broek en t-shirt.

Eenmaal boven aangekomen pakt een liftbediende je fiets uit de houder en is het tijd voor actie. Je kiest net als met wintersport een mooie route (of gaat achter je gids aan), checkt nog even of je zadel op de meest lage stand staat en het downhill mountainbiken kan beginnen. Over pistes, bospaadjes, door kleine riviertjes, langs watervallen, of door een speciaal aangelegd mountainbike parcours of fun park: je kunt letterlijk alle kanten op.

Zowel de pistes als de skiliften ondergaan tegenwoordig in het voorjaar een complete metamorfose.

Portes du Soleil, in de winter het grootste skigebied van Europa, is ’s zomers nu ook het grootste bikepark van Europa, met maar liefst 600 kilometer aan parcours!

DOWNHILL MOUNTAINBIKES

Het eerste wat opvalt bij het zien van een downhill mountainbike, is de plaatsing van het voorwiel. Deze zit namelijk een stuk verder naar voren dan bij een normale fiets, waardoor je veel meer voorwaartse helling kunt hebben. Een voorwiel dat verder uitsteekt, zorgt ervoor dat je zwaartepunt meer naar achteren ligt waarmee de kans een stuk kleiner is om met fiets en al in een ongeplande koprol terecht te komen. Een andere typische eigenschap is de mega diepe luchtvering. Hiermee rijd

je moeiteloos over boomwortels, rotsen, takken en andere oneffenheden tot zo’n dertig centimeter hoog. Ideaal om met een flinke snelheid van een berg af te kunnen vliegen, zonder je al te veel zorgen te hoeven maken over een spontane lancering.

De meeste skishops in dit gebied transformeren van juni tot september in eenzelfde concept, maar dan voor fietsen. Hier kun je nu dus terecht voor het huren van je (e-)mountainbikes, maar ook voor alle gewenste bescherming, gidsen, adviezen en technische ondersteuning.

MORZINE / AVORIAZ

Is het dan alleen maar actie en spanning in dit gebied? Als je wilt wel (zie

ook de foto met de Avokart), maar er is meer: zo staat Avoriaz bekend om de bijzondere architectuur, zijn er ook prachtige wandelroutes en staan de lunchtentjes die je normaal gesproken per ski aandoet er nu prachtig bij op de groene hellingen, tussen watervallen en Alpenflora.

ALPINEXPRESS PASS

Als je ervoor kiest om met de trein naar je bestemming te reizen -en dat is zeker een aanrader- dan kun je gebruik maken van de zogenoemde AlpinExpress Pass. Een initiatief van Montagne Verte om duurzaam reizen te promoten en aantrekkelijker te maken. Deze (digitale) pas vraag je aan door het uploaden van je treinticket en op vertoon ervan krijg je gemiddeld 10% korting op meer dan 70 aangesloten lokale ondernemingen. Denk aan hotels, restaurants, activiteiten, maar ook je liftpas bijvoorbeeld.

Met de Eurostar en TGV kom je snel en comfortabel op je bestemming. Je stapt op in Nederland, stapt over in Parijs (eventueel kun je daar even lunchen of een snel terrasje meepakken) en kan zo binnen een uur of negen op je bestemming in de Alpen zijn. Onderweg zie je door je raam het landschap langzaam veranderen en de bergen steeds hoger worden, of je maakt nog rustig even wat werk af. Zie ook: www.avoriaz.com

AlpinExpress pas https://montagneverte. org/en/projects/alpinexpress/ www.morzine-avoriaz.com www.eurostar.com

Bij Avokarten sjees je in een speciale driewieler de berg af. Driftend door de bochten doet het al snel denken aan real-life Mario Kart.

BE PREPARED

DUBBEL ZIEN

1 4

Meer zien, overdag, maar óók in het donker. Het is niet eenvoudig om een warmtebeeldverrekijker te vinden die in de buurt komt van een traditionele verrekijker met een goede beeldkwaliteit, bedieningsgemak en draagbaarheid. Meestal zijn ze te zwaar, te ingewikkeld om te bedienen. Maar nu is er de Nocpix Quest, met twee grote 0,72-inch AMOLED displays met ieder een resolutie van 1920x1200 pixels en een gewicht van slechts 700 gram, dus lang kijken zonder vermoeide armen. De centraal geplaatste scherpstel- en zoominstelling maakt bediening met één hand mogelijk. Verder kun je de helderheid, het contrast en de scherpte van het beeld op tien verschillende niveaus aanpassen voor alle lichtomstandigheden, van volle duisternis tot daglicht. Vanaf € 2199. www.nocpix.com

2

VROLIJK VUURTJE

Zit je lekker bij de vuurkorf, draait opeens de wind. Hoesten, tranende ogen en je kleren kunnen de was in. Bij deze vuurkorf van het Nederlandse herQs is dat verleden tijd. herQs maakt daarvoor gebruik van een innovatief systeem met verbeterde luchtpoorten en een dubbelwandige constructie. Deze technologie zorgt ervoor dat rook opnieuw wordt verbrand voordat deze kan ontsnappen. Het resultaat? Kristalheldere vlammen en avonden die doorgaan zolang jij wilt. De herQs vuurkorven worden uitgevoerd in hoogwaardig roestvrij staal en geleverd met ringstandaard, beschermhoes en levenslange garantie. Vanaf € 99. www.herqs.com

3

WANDELSCHOEN 2.0

Helly Hansen introduceert de Ascender Mid HT, een futuristische wandelschoen ontworpen met input van zoeken reddingsteams van over de hele wereld. Het bovenwerk is gemaakt via een 5D-printproces, zodat alle delen specifiek konden worden ontworpen voor verschillende taken. Zo biedt het middenvoetgebied optimale stabiliteit, het voorvoetgebied comfortabele flexibiliteit en de teenen hielzones extra bescherming. Bijkomend voordeel van dit proces is dat het afval vermindert, omdat enkel wat nodig is wordt geprint. De ingebedde thermoplastische stabiliteitsstaaf om je voet te stabiliseren, de slijtvaste buitenzool met een multidirectioneel tractiesysteem én de volledig waterdichte maar ademende constructie maken deze verrassend lichte wandelschoen tot je perfecte partner voor alle wandel- en trekkingavonturen. Prijs € 220. www.hellyhansen.com

TOP TAS

Waar je reis ook heen gaat, je zult bagage bij je hebben, soms veel. Dus kun je niet zonder een heel goede tas. Liefst zo’n rijdbare duffel, omdat die eh… rijdt en bovendien wél mee mag in een Cessna 172 of ander klein vliegtuig. Onze favoriet? De Transporter Wheeled Duffel 90 van Osprey. Die is super ruim, oersterk en weerbestendig, gemaakt van duurzaam TPU-gecoat en gerecycled polyester met een PFC-vrije coating. Overlappende regenflappen beschermen je spullen tegen nat weer en de oversized wielen zorgen ervoor dat je soepel over ruwe oppervlakken rolt. Verder voorzien van meerdere handgrepen, bevestigingspunten, compressieriemen, kwaliteitsritsen, ID-venster en meerdere interne vakken, ook voor bagagetrackers. Kortom, dé tas om de wereld mee te ontdekken. Prijs € 280.

www.osprey.com

5

AVONTUREN SHIRT

Ziet eruit als een alledaags shirt, maar niets is minder waar. Dit Keb Trekkingshirt van Fjällräven is namelijk een heel doordacht kledingstuk gemaakt van 100% gerecycled polyester met mechanische stretch voor extra comfort en G-1000 Air Stretch-verstevigingen op de ellebogen, kraag en rugpas. Dus erg licht en comfortabel, maar ook heel robuust en duurzaam. Bovendien voorzien van slimme en functionele details, zoals een kraag die omhoog en vast kan worden gezet tegen gure wind, een extra zonnekraag om je nek te beschermen, verstelbare inzetstukken bij de manchetten met knopen en een borstzak met rits. Prijs € 165. www.fjallraven.com

6

NAT LICHT

Een zaklamp die iedereen in huis zou moeten hebben. Waarom? Omdat je nooit weet wat morgen brengt, of je stroom zult hebben of batterijen. Voor deze Waterstrøm zaklamp maakt dat niet uit, die werkt altijd! Het enige wat je hoeft te doen is hem een paar seconden in water dompelen (of in noodgevallen zelfs bier of urine of wat dan ook).

Vervolgens geeft hij wel 17 uur lang licht, 67 lumen sterk en met een straalbereik van 34 tot 50 meter. En eenmaal leeg dompel je hem opnieuw even onder. Dit alles werkt op basis van een gecontroleerd oxidatieproces, waarbij spanningsverschil ontstaat tussen twee metalen elementen in het handvat, hetgeen wordt omgezet in elektriciteit. De totale brandtijd is zo’n 1500 uur. Droog bewaard verliest de lamp geen capaciteit en hij bevat geen milieubelastende stoffen of chemicaliën. Prijs € 39,95. www.waterstroem.com

DOE EENS GEK, REKEN JE BOODSCHAPPEN

AF BIJ EEN KASSIÈRE

Het komt allemaal goed. Niet per se mijn gedachten op dit moment, maar de titel van de nieuwe plaat van zanger/ presentator Rick de Leeuw. En hoe langer ik over zijn woorden nadenk, hoe meer ik het er mee eens ben. Of het er in ieder geval mee eens wíl zijn.

Ik weet het: de wereld staat in brand, de meeste politici zijn gek, huizen zijn duur, boodschappen ook, mensen zijn naar en de wolf is een probleem. Maar wat is de andere optie? Huilend op de bank liggen? Boos zijn? Opgeven? Geloof me, ik neig er ook wel eens naar als ik per ongeluk een nieuwsapp open. Iedere dag –elke minuut– worden we overspoeld met narigheid, verdriet, ellende, stupiditeit en Donald Trump, maar misschien is het goed als we daar iets minder op focussen. Als we zoeken naar licht in plaats van ons te wentelen in de lauwwarme haatpap die continu over ons wordt uitgestort.

Waarmee ik niet wil zeggen dat we dingen moeten ontkennen of negeren: de ellende is er, zij bestaat. Maar het goede bestaat ook en dat lijken we meer en meer te vergeten. Zonde, want het goede is overal – mits je het lef neemt om het te zoeken. Rasoptimist Rick vindt het bijvoorbeeld overal in Heks, het Belgische dorp waar hij sinds een aantal jaren woont. Bij de slager die slechts anderhalve dag in de week open is, maar het beste vlees van de wereld verkoopt. In de kroeg waar hij drie keer in de week te vinden is, de ene dag tussen mannen die kaart spelen, de andere tussen koerskijkers en de volgende tussen aangewaaide fietsers die de omgeving verkennen. Het is er simpel, zegt Rick, en dat helpt. Zoals het ook helpt dat de mensen in Heks nog met elkaar praten. Het is een dorp, immers, en als je gedoe hebt met iemand moet je dat uitpraten, want je komt elkaar altijd weer tegen – is het niet in de kroeg dan wel bij die slager.

Nu woont niet iedereen in een dorp dat Heks heet, maar dat hoeft niet uit te maken. Want ook in een grote stad kun je de dingen simpel houden, ook in de stad vind je het goede. Je hoeft niet iedereen op straat te begroeten, zit niet met z’n allen in dezelfde kroeg, maar begin gewoon eens met je buurman. Of met de meneer die je altijd ziet in de buurtkroeg die je frequenteert. Doe eens gek en reken je boodschappen af bij een kassière in plaats van bij de zelfscanner. Sta open voor een ander, vul niet alles in, laat ruimte, stap uit je bubbel, verlaat je algoritme. En maak een praatje. Het hoeft nergens over te gaan. Koe en kalf over de zon die vandaag eindelijk weer eens schijnt, over een nieuwe film, serie of plaat die je kippenvel deed bezorgen. Kabbel voort over alles wat nog wél kan. Doe lief en leuk. Doe positief. Doe als Rick. Want het komt allemaal goed.

Journalist Marcel Langedijk schrijft over alles wat mooi, goed, fijn en lekker is.

Ik was een onderzeeër.

U15 en U16.

Duits onderzeebootstaal is een horloge geworden.

Modellen U15, ø 41 mm en U16, ø 44 mm. Deze jubileum duikershorloges zijn gemaakt van het originele staal van uit de vaart genomen duikboten U 15 en U 16. Gelimiteerd tot 1.000 stuks elk. Wat is fascinerender dan een stukje Duitse onderzeeërgeschiedenis direct om je pols te dragen? Kast gemaakt van zeer sterk, zeewaterbestendig Duits onderzeebootstaal dat bijna 40 jaar oud is. Draaibare lunette met TEGIMENT-technologie en daardoor bijzonder krasbestendig. Getest volgens de Europese normen voor duikapparatuur en gecertificeerd door een onafhankelijk testinstituut: U15 waterbestendig en drukbestendig tot een duikdiepte van 500 meter (= 50 bar), U16 waterbestendig en drukbestendig tot een duikdiepte van 1000 meter (= 100 bar). De wijzerplaten tonen de afgelegde zeemijlen en de typeaanduiding, terwijl de achterkant het silhouet van de legendarische klasse 206 onderzeeër toont. € 2990 per stuk met edelstalen band. Twee jaar fabrieksgarantie. Goede onderzeeërs verdienen een tweede leven.

THE LONGINES MASTER COLLECTION