Dropzone december 2014

België - Belgique P.B.

VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen ∫ P206352 december 2014 ∫ Jaargang 23 nr. 5 ∫ verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec

2000 Antwerpen Groenplaats

DROPZONE BC1697

T I JDSCHRIF T VOOR LOK A A L JEUGDBELEID

KINDVRIENDELIJKE STEDEN EN GEMEENTEN P6

A C T UE E L

P12

Jongeren ondernemen!

RE GE L GE V ING

P 21

Decreet lokaal jeugdbeleid verdwijnt

EDITO

JEUGDBELEID IS MEER DAN OOIT LOK A AL Deze regering maakt ingrijpende keuzes voor het lokale jeugdbeleid die het ontwikkelingskansen ontneemt. Het decreet lokaal jeugdbeleid verdwijnt. (meer daarover p.

21) Gemeentebesturen krijgen 10% minder middelen voor jeugdbeleid. De ondersteuning van jeugdbeleid vanuit de provincies wordt geschrapt. En er gaan 12,5% minder middelen naar de ondersteuning vanuit VVJ, ondanks onze uitgebreide taakstelling om vanaf heden nog meer de schepenen, jeugddiensten en jeugdraden te ondersteunen.

We konden niet zomaar voorbijgaan aan deze veranderingen en hun mogelijke impact. Het was hoog tijd om onze bezorgdheden duidelijk te maken. Op 24 oktober overhandigden we meer dan 6000 kaartjes uit meer dan 100 gemeenten aan minister van Jeugd Sven Gatz, met de vraag ze aandachtig te lezen en de signalen van kinderen en jongeren, hun organisaties en de ondersteuning die ze krijgen vanuit de gemeenten morgen mee te nemen in het Vlaamse jeugdbeleid met lokale impact. Een greep uit de reacties lees je op p. 18.

Uiteraard zullen er impulsen blijven. We denken met trots aan het label kindvriendelijke steden en gemeenten dat dit jaar voor het eerst is uitgereikt aan 7 steden en gemeenten (p. 6). Die zeven zijn het topje van de ijsberg. Want heel wat steden en gemeenten geloven in de toolkit kindvriendelijkheid om hun jeugdbeleid van de toekomst te plannen en uit te voeren samen met kinderen en jongeren. Kindvriendelijk is de toekomst, de toekomst is kindvriendelijk (p.28).

Meer dan ooit geldt morgen dat jeugdbeleid lokaal gemaakt wordt. De kiem komt nog uitdrukkelijker bij steden en gemeenten zelf te liggen en dan herhaal ik graag het citaat van onze voorzitter Ruben Librecht naar aanleiding van de aangekondigde wijzigingen: “We zien ook kansen in de veranderingen, we geloven in lokale besturen. We zien in de meerjarenplannen zwart op wit de kansen die gemeenten grijpen om over de verschillende beleidsdomeinen heen aan jeugdbeleid te werken.

We geloven dat gemeenten de beleidsdoelstellingen en de actieplannen die ze schreven voor hun jeugdbeleid zullen uitvoeren en dat de gemeente zelf een goed beeld heeft van wat de prioritaire thema’s voor kinderen en jongeren lokaal zijn. Het is onze taak als VVJ om samen met de minister te bewaken dat de gemeenten de nodige ruimte en middelen krijgen om in de toekomst straf lokaal jeugdbeleid te (blijven) voeren.”

We zijn er van overtuigd dat er veel bevlogen schepenen zijn, dat er honderden (duizenden?) capabele jeugdambtenaren zijn en dat er honderdduizenden jongeren en jeugdwerkers zijn die staan te popelen om hun gemeente jeugd(werk) vriendelijk te houden of te maken.

De allereerste uitreiking label kindvriendelijke steden en gemeenten JE UGDB E L E ID

06

04 O V E R V V J 26 V O O R U B E K E K E N 27 C O L O F O N 28 U I T S M I J T E R

Kaï Van Nieuwenhove directeur VVJ vzw 2

Edito

Kindvriendelijkheid houdt ons wakker IN T E RN AT ION A A L

06

JEUGDBELEID

De allereerste uitreiking label kindvriendelijke steden en gemeenten Gent! Hasselt! Mechelen! MeeuwenGruitrode! Sint-Niklaas! Turnhout!

Wetteren!

10

12

10 16 18

IN T E RN AT ION A A L

Kindvriendelijkheid houdt ons wakker Het Child in the City Congres in eloquente qoutes ACTUEEL

Jongeren ondernemen

Jongeren ondernemen

21

12

A C T UE E L

PRAKTIJKVOORBEELD

vakantiewerking

Puurs en Torhout doen het zo!

22

ACTUEEL

Kettingreactie Een greep uit de 6000 reacties van kinderen, jongeren en hun organisaties op de besparingen lokaal jeugdbeleid REGELGEVING

Decreet lokaal jeugdbeleid Wat betekent het verdwijnen van het decreet?

Hoe kan jij hen daarbij helpen?

Inhoud

3

24

F O T ORE P OR TA G E

Plan-kuren 2014 Fijn dat je er was!

D A G B O E K VA N E E N J E U G D CONSULENTE

Karin De Schrijder

werkt al 25 jaar op de jeugddienst van Erpe-Mere

OVER

COÖRDINEER JIJ DE VAK ANTIEWERKING, HET SPEELPLEIN EN/OF HET GRABBELPASPROGRAMMA? Dan is de CO2 basismodule iets voor jou!

Begin 2015 organiseren we deze basismodule van vijf vormingsdagen.

De basismodule omvat pedagogische, praktische en organisatorische thema’s die komen kijken bij een kwaliteitsvolle kinder- en tienerwerking:

kinderen en jongeren ernaar?

SCHRIJF JE IN VIA W W W.V V J . B E !

15

en binnen vakantiewerkingen? lijk apparaat en hoe krijg je jouw strategisch beleid verkocht? hoe ga je binnen je werking beleidsmatig te werk? hoe ga je om met animatoren? met welke wetgeving moet je allemaal rekening houden? ...

∆

Meer info bij VVJ Kristof, 03 740 76 43 of kbouvard@vvj.be

20

∫∫ hoe werkt het ‘vernieuwde’ gemeente-

∫∫

Van 9u30 tot 16u30 afwisselend bij VDS, Lange Ridderstraat 22, 2800 Mechelen en bij VVJ, Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen

Niet-leden betalen 400 euro voor de basismodule, en 95 euro voor een dag (2 sessies)

∫∫ wat is de plaats van spelen in vrije tijd

∫∫ ∫∫

dinsdag 6, 13, 20 en 27 januari en 3 februari

Als VVJ lid betaal je 300 euro voor de basismodule en 75 euro voor een dag (2 sessies)

∫∫ hoe kijk je naar vrije tijd en hoe kijken

∫∫

PRAKTISCH

VORMING CO2_brochure_2015_v3.indd 1

VOOR PROGRAMMATOREN

21/10/14 21:51

BEDANKT KOENIE!

MA AK KENNIS MET STIJN!

Koen Steuperaert verlaat VVJ, hij wordt op 1 januari de nieuwe directeur van Kwadraet. Koen is/was onze man die je meeneemt in een boeiend verhaal en die je gegarandeerd met inspiratie naar huis stuurt. Of het nu gaat om een vormingssessie, een visietekst, een begeleiding van een gemeente of een artikel in Dropzone. Een visionair met een brede, gefundeerde kijk op lokaal jeugdbeleid die vanuit passie en bevlogenheid heel wat in beweging weet te zetten. Bedankt Koen en veel succes en plezier in je nieuwe functie!

N A A M : Stijn Dujardin FUNCTIE : stafmedewerker lokale ondersteuning

∆

JITSKE EEN JA ARTJE WEG Onze vormingsverantwoordelijke neemt vanaf 1 januari een jaartje loopbaanonderbreking om… jawel, zichzelf te vormen. We wensen Jitske veel succes met haar studies en zien haar graag terug in januari 2016!

Heb je een vraag over vorming dan kan je terecht bij vorming@vvj.be.

∆

4

ov er v vj

West-Vlaanderen, procesbegeleiding in steden en gemeenten R O O T S : Geboren en opgegroeid in Menen. Ondertussen woon ik al 12 jaar in Ieper.

V E R L E D E N : Ik werkte 2 jaar als ‘meester Stijn’ in het vijfde leerjaar, tot ik de kans kreeg om te starten op de jeugddienst van Zonnebeke. Daar ben ik 10 jaar blijven plakken.

HOUDT VAN : jeugdig enthousiasme en stommiteiten.

H O U D T N I E T VA N : koppige ezels en onbezonnen beslissingen.

D R O O M T ( P R O F E S S I O N E E L ) VA N : kansen voor iedereen, waar je ook woont.

W E N S T D E J E U G D D I E N S T E N : een stevige portie enthousiasme, humor en doorzettingsvermogen.

Als dit aangevuld kan worden met een aantal lokale vrijwilligers ‘met een hoek af’, ziet het er alleen maar beter uit.

C O Ö R D I N AT E N : sdujardin@vvj.be, 03 821 06 04

∆

OVER

REGIONALE INSPIRATIEMOMENTEN VOOR SCHEPENEN

VORMINGSK ALENDER ∫ DI 06/01/2015 CO2 - Basismodule 2015

∫ DO 05/02/2015 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Interactie & participatie’

Dag 1: Brillen

Dag 2

∫ DI 13/01/2015 CO2 Basismodule 2015 Dag 2: Beleid maken

∫ DI 20/01/2015 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Interactie & participatie’ Dag 1

∫ WO 11, DO 12 & VRIJ 13/03/2015 Vormingsdriedaagse 2015 ∫ WO 11/03/2015 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Welzijn & Onderwijs’ Dag 1

∫ DI 20/01/2015 CO2 - Basismodule 2015 Dag 3: De begeleidersploeg

Wissel kennis en ervaring uit met collega-schepenen en kom naar het inspiratiemoment in jouw regio!

De schepen van jeugd speelt een centrale rol in het lokale jeugdbeleid. Hij is een belangrijke partner op het lokale niveau om tot een positief lokaal jeugdbeleid te komen. Daarom organiseert VVJ in het voorjaar van 2015 regionale schepenmomenten met verschillende partners, gespreid over Vlaanderen. De uitnodiging met alle informatie over het programma en de praktische aspecten mag u in januari in uw brievenbus verwachten.

∆

∫ DO 12/03/2015 Basismodule lokaal jeugdbeleid ‘Welzijn & Onderwijs’

∫ D I 2 7/ 0 1 / 2 0 1 5 C O 2 Basismodule 2015

Dag 2

Dag 4: Wetgeving

∫ DO 26/03/2015 3e jaar Opleiding jeugdconsulent

∫ DO 29 & VRIJ 30/01/2015 Starterstweedaagse ∫ DI 03/02/2015 CO2 - Themadag

Dag 3 - Communicatie

∫ WO 01/04/2015 Buitenspeeldag 2015

GRABBELPASMATERIA AL Je pasjes, folders, affiches, t-shirts, sweaters, hoodies… en de frisbees worden in de week van 15 december bij je geleverd! Meer weten over je bestelling? Contacteer VVJ Sofie, 03 821 06 06.

∆

wenst je prettige feestdagen en een fantastisch 2015!

—

NIEUWJA ARSRECEPTIE OP 23 JANUARI VVJ nodigt jou uit op de nieuwjaarsreceptie die we samen met de Ambrassade, JINT, het Kenniscentrum Kinderrechten en de Kinderrechtencoalitie organiseren. Noteer alvast in je agenda: vrijdag 23 januari vanaf 17u bij Daarkom, Wolvengracht 18, 1000 Brussel.

ov er v vj

5

JEUGDBELEID Eind oktober reikte minister van Jeugd Sven Gatz voor het eerst in Vlaanderen het label ‘Kindvriendelijke Steden en Gemeenten’ uit. Gent, Hasselt, Mechelen, Meeuwen-Gruitrode, Sint-Niklaas, Turnhout en Wetteren mogen zich de volgende zes jaar kindvriendelijke stad of gemeente noemen. Het label bekroont ambitieuze steden en gemeenten die permanent streven om hun stad of gemeente kindvriendelijker te maken. Een jury die bestaat uit UNICEF België, het Kinderrechtencommissariaat, VVSG, Demos, VVJ, Hogeschool Gent, Europees Netwerk Kindvriendelijke Steden en de afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid beoordeelde van elke stad en gemeente een portfolio. Het portfolio geeft een beeld van het traject dat ze samen met kinderen en jongeren al aflegden, hoe kindvriendelijk ze nu zijn en hun engagement voor de toekomst. We peilden bij de schepenen van jeugd naar hun reactie op het fijne nieuws en vroegen de jury naar de sterktes van elk dossier.

Kindvriendelijke stad/ kindvriendelijke 7 steden en gemeenten gemeente krijgen label Tekst: Imke Pichal

Beeld: Ilse Holvoet

6

jeugdbeleid

Gent T R O T S E S C H E P E N VA N J E U G D E L K E D E C R U YNAERE

Turnhout T R O T S E S C H E P E N VA N J E U G D H A N N E S A N A F “In Turnhout nemen we kindvriendelijkheid heel serieus want we zijn er van overtuigd dat wat goed is voor kinderen en jongeren, ook goed is voor andere generaties. We hebben niet alleen aandacht voor kinderen en jongeren bij de aanleg van een nieuw speelpleintje, maar in alle aspecten van ons beleid. Een grote groep medewerkers van verschillende diensten geven dat beleid mee vorm. Het is leuk dat de jury die inzet beloont!”

“Dit label is een erkenning voor het reeds geleverde werk van het volledige college van burgemeester en schepenen en alle stadsdiensten”, “Het is het begin van een periode waarin we een versnelling hoger willen gaan om Gent verder uit te bouwen tot een kinden jeugdvriendelijke stad. De kindersecretaris, die eind dit jaar wordt aangesteld, zal mee aan de kar trekken. Begin 2015 wordt het beleidsplan ‘Gent: Kind- en jeugdvriendelijke stad’ gelanceerd.

Het plan zal 14 speerpunten bevatten waarop gewerkt zal worden om Gent kind- en jeugdvriendelijker te maken. Dit is geen plan van één schepen, maar een stadsbreed gedragen plan waar alle leden van het college bij betrokken zijn.”

DIT VOND DE JURY

DIT VOND DE JURY

∫∫ Structurele verankering kindvriendelijkheid doorheen de dien-

diensten en gedragenheid bij de politiek. De mobiliteitsambtenaar bijvoorbeeld kijkt ook door bril van kinderen en jongeren ∫∫ Brede kijk op jeugdbeleid die verder gaat dan vrijetijd

∫∫ Spilfiguur voor kindvriendelijkheid binnen de stad: ambtenaar

∫∫ Geen éénmansproject, stevige verankering bij alle stedelijke

sten

jeugdbeleid

krijgt onder de titel Kindersecretaris stevig mandaat om kindvriendelijkheid op te volgen 7

JEUGDBELEID Meeuwen-Gruitrode T R O T S E S C H E P E N VA N J E U G D M A R C O GOOSSENS “Ik ben blij dat kinderen en jongeren hun plaats hebben gekregen in het meerjarenplan. Ook ben ik trots op het engagement van zowel het beleid als de administratie om, met veel enthousiasme, de visie kindvriendelijkheid te implementeren in onze organisatie. Kinderen en jongeren zijn in Meeuwen-Gruitrode volwaardige medeburgers.

Zij krijgen de kans om mee te denken over het beleid in onze gemeente en het mee vorm te geven.”

DIT VOND DE JURY

∫∫ Veranderingsprocessen die alles behalve evident zijn werden succesvol uitgevoerd, een visie op kindvriendelijkheid was mee de leidraad voor het hertekenen van het organogram van de gemeentelijke diensten ∫∫ Sterke dynamiek bij de ambtenaren die het traject trekken en bij de politiek

Wetteren

Mechelen

T R O T S E E X- S C H E P E N VA N J E U G D L E E N TJ E GRILL AERT

T R O T S E S C H E P E N VA N J E U G D G R E E T G E Y P E N

“Door de toekenning van het label voelt Wetteren zich gesterkt in zijn inspanningen om een kindvriendelijk beleid te blijven voeren.

We hebben heel veel gepraat met kinderen en daaruit zijn een aantal aanbevelingen gekomen en een aantal prioriteiten waarvan we de komende jaren werk willen maken. Pestgedrag aanpakken is daar één van. Het is een uitdaging om met zo’n thema aan de slag te gaan als gemeente.”

“In Mechelen hebben wij van kindvriendelijkheid één van de rode draden gemaakt in het beleid van onze stad. Zo positioneren wij met Mechelen Kinderstad het kinderperspectief heel prominent over de verschillende beleidsdomeinen heen. Op deze manier geven we de kinderen een stem en creëren we een stad die steeds meer op maat van kinderen gemaakt is en waar ze zich thuis voelen.”

DIT VOND DE JURY

∫∫ Sterke profilering naar de doelgroep kinderen en jongeren vanuit

DIT VOND DE JURY

Mechelen kinderstad

∫∫ De ambtenaar die het traject trekt bouwde een sterk netwerk uit en heeft een duidelijke visie op kindvriendelijk beleid die ruimer gaat dan vrijetijdsbeleid ∫∫ Sterke betrokkenheid van de jeugdraad in het hele traject

8

∫∫ Ambtenaar die stadsbreed het mandaat krijgt om alle diensten aan te spreken op hun kindvriendelijkheid

jeugdbeleid

JEUGDBELEID Hasselt TROTSE BURGEMEESTER HILDE CL AES “Wij zijn bijzonder vereerd met deze erkenning en zullen er hard aan werken om Hasselt in de toekomst nóg kindvriendelijker te maken. Hiervoor zullen we samenwerken met alle stadsdiensten en verenigingen op het werkveld.

Een kindvriendelijke stad is immers ook een toegankelijke stad of een groene stad, kortom een stad die goed is voor iedereen”.

DIT VOND DE JURY

∫∫ Invoeren van code kindvriendelijkheid in het meerjarenplan kan zorgen voor goede monitoring van de kindvriendelijkheid van het beleid de komende jaren op het niveau van het managementteam en de stadssecretaris ∫∫ Kindvriendelijkheid is opgenomen als strategische doelstelling in het meerjarenplan 2014-2019 van de stad

Sint-Niklaas T R O T S E S C H E P E N VA N J E U G D W O U T D E M E E S T E R “We hebben vooral moeten aantonen dat we op alle beleidsdomeinen nieuwe plannen op kindvriendelijkheid toetsen. We hadden al een grote bevraging gedaan onder kinderen en jongeren via allerlei inspraakmomenten. Speelruimte, veiliger verkeer en inspraak zijn de zaken die daarbij naar voren kwamen. Maar we willen verder gaan en een ‘kindertoets’ maken op alle mogelijke beleidsdomeinen, wat de jury erg apprecieerde. Er zijn intussen ook al heel wat mooie voorbeelden, zoals bespeelbare kunstwerken, vernieuwende parken en pleinen, kindvriendelijke woonprojecten, verkeersveilige schoolomgevingen tot stevige inspanningen tegen kinderarmoede.”

DIT VOND DE JURY

∫∫ Goede visie en inbedding van kindvriendelijkheid in de ambtelijke structuur van de stad

∫∫ Sterk geïnvesteerd in de interne structuur van de jeugddienst met een personeelslid dat deeltijds rond participatie en deeltijds rond kindvriendelijkheid werkt. Dat zorgt voor duidelijke garanties voor de toekomst jeugdbeleid

9

MEER INFO Steden en gemeenten die ook voor de titel willen gaan, kunnen zich tegen 2016 klaarstomen. Dat kan op eigen houtje, met alle info die je vindt op www.kindvriendelijkestedenengemeenten.be, of onder begeleiding.

VVJ vertaalde de internationale toolkit naar de Vlaamse context en begeleidde de voorbije jaren een aantal steden en gemeenten die nu het label hebben gehaald.

Vragen? Stel ze aan VVJ Imke Pichal, ipichal@vvj.be, of 03 740 76 44

INTERNATIONAAL

Kindvriendelijkheid houdt ons wakker Een greep uit de quotes op het congres Child in the City in Odense, Denemarken Beeld & tekst: Ilse Holvoet

10

i n t e r n at i o n a a l

INTERNATIONAAL

Eind september verzamelden mensen van over de hele wereld op het Child in the City congres om samen na te denken over hoe we onze samenlevingen kindvriendelijker kunnen maken.

Het Kinderrechtenverdrag in de praktijk omzetten is overal een grote uitdaging. We nemen je in vogelvlucht mee doorheen enkele ideeën uit de conferentie.

Over het belang van vrije tijd en spelen “We houden niet op met spelen omdat we oud worden, we worden oud omdat we ophouden met spelen.”

“De economische crisis mag niet als gevolg hebben dat kinderen louter als leerlingen bekeken worden. Vergeet, naast onderwijs, niet te investeren in hun vrije tijd!”

Over inspraak en participatie “Kinderen hebben een talent voor observatie.” A L D O U S H U X L E Y, ‘A B R AV E N E W WORLD’

“De actieradius van kinderen is heel beperkt maar tegelijk zijn kinderen en jongeren via sociale media virtueel met de hele wereld verbonden. En in een virtuele wereld is alles maakbaar, aanpasbaar. Als je dat doortrekt kom je bij concepten van speeltoestellen die moduleerbaar zijn en waarop je een soort games kan spelen.

Technologie heeft dus een grote impact op de manier waarop kinderen en jongeren zich gedragen.”

“Als je de openbare ruimte kind- en jeugdvriendelijk wil inrichten, hou er dan rekening mee dat kinderen ouder worden, dat in andere wijken jonge gezinnen bijkomen.

Plan dus voor 1 à 6 jaar. Steek je budget niet in toestellen, maar investeer in de kinderen en jongeren die daar leven.” E L S K E OOST MULDER, OBB INGENIEURSBUREAU

“Studeer geen psychologie, praat met kinderen. Kinderen hebben iets te zeggen en willen dat ook, als je je maar respectvol en bescheiden opstelt. Volwassen bescheidenheid is het krachtigste wapen in het versterken van kinderen.” M A R T I N E F. D E L F O S , B I O P S Y C H O L O O G E N W E T E N SCHAPPELIJK ONDERZOEKER

Over de kindvriendelijke invulling van ruimte “Kindvriendelijk zijn betekent niet dat kinderen de baas zijn. Hou bij ruimtelijke projecten rekening met de interactie tussen de verschillende leeftijdsgroepen die gebruik maken van de ruimte en betrek hen in het ontwerpproces, zorg dat ze elkaar leren kennen en appreciëren. ” i n t e r n at i o n a a l

11

Over mobiliteit “In Odense gebeuren veel verplaatsingen met de fiets want je kan met de fiets snel en veilig van punt A naar punt B. Op bewustmaking en behendigheid wordt van jongs af aan ingezet. Opvallend: of kinderen al dan niet met de fiets naar school komen, ligt niet alleen aan de infrastructuur, het hangt ook af van het beleid van de scholen.” T R O E L S A N D E R S E N , S TA D S B E S T U U R ODENSE

∆

MEER INFO www.childinthecity.com

Jongeren ondernemen! ‌maar hoe kunnen we hen daar bij helpen?

12

a c t u ee l

ACTUEEL Het zijn onzekere tijden, niet alleen voor jeugdraden, jeugddiensten en hun ondersteuners. Ook, en vooral, voor de jongeren voor wie we het allemaal doen. Een job vinden is al lang geen evidentie meer, een diploma biedt geen garantie op succes.

Gelukkig zijn jongeren vandaag de dag weerbaarder dan ooit. In plaats van collectief verlamd te raken van angst, of te vervallen in zelfmedelijden, vecht deze generatie terug door creatief aan de slag te gaan met de mogelijkheden die er wél zijn. De mogelijkheid om zelf iets op te starten bijvoorbeeld, en zo je eigen droomjob te creëren.

Tekst: Dalilla Hermans

Beeld: Kavka

Ondernemerschap in de lift Nooit is ondernemen en ondernemerschap hipper geweest dan vandaag de dag. Ga er je eigen omgeving maar op na: de ene na de andere pop-up store, pop-up bar, koffiekeet, bio-bakkerij, webshop, blog-die-boek-wordt… Steeds meer jongeren nemen het heft in eigen handen, en beginnen zelf een zaak. Maar ook op andere manieren voel je dat ondernemerschap in de lift zit. Het hoeven immers geen heuse bedrijven te zijn die jongeren uit de grond stampen. Steeds meer jongeren creëren bijvoorbeeld zelf een vrijetijdsaanbod dat aansluit bij hun eigen interesses. Jongeren die hun eigen fietsen herstellen en pimpen, of met hun breinaalden aan de slag gaan in hun eigen breiclub, of met een eigen moestuin op een stukje braakliggend terrein…Teveel voorbeelden om op te noemen.

Als je zelf met jongeren werkt, ontwikkel je al snel een ‘neus voor talent’.

Fantastisch vinden wij dat, die ondernemerszin, en ook beleidsmakers zien het graag gebeuren. De hamvraag: hoe grijpen we deze tendens ‘vast’ en hoe kunnen wij jonge ondernemers ondersteunen, en ondernemerschap nog meer in de kijker zetten? Als je met jongeren praat blijkt dat zij toch wel erg op die ondersteuning zitten te wachten. Uiteraard zijn er belangengroepen en organisaties zoals Unizo, Flanders DC, Vlajo (=Vlaamse Jonge Ondernemingen)… die inzetten op ondernemerschap. Maar zij vinden jongeren niet altijd, en andersom vinden jongeren niet de weg naar hen. a c t u ee l

13

ACTUEEL Jeugdambtenaren, jeugdhuismedewerkers en medewerkers van jongerencentra kunnen een mooi antwoord bieden op die vraag naar vertaling en doorverwijzing.

Makkelijk gezegd natuurlijk, niet altijd zo makkelijk gedaan. We gingen op de koffie bij een jongerencentrum dat met dit idee aan de slag ging. Jonathan Stuyven (25) startte in april als projectmedewerker ondernemerschap bij Kavka in Antwerpen.

Ondernemingszin aanwakkeren is meer dan ‘een ondernemer van iemand maken’.

nemingszin aanwakkeren is meer dan ‘een ondernemer van iemand maken’. Ik organiseerde samen met Youth Start (=een vormingsorganisatie die kanszoekende jongeren ondersteunt in ondernemerschap) 60 vormingssessies, verspreid over 3 weken in 12 scholen. We bereikten daarmee 600 leerlingen. Daarvan kwamen 140 leerlingen naar Zappa om vervolgsessies rond ondernemerschapscompetenties te volgen, bijvoorbeeld over ‘hoe maak je van jouw idee een realistisch idee?’.

VVJ: Voor een jeugddienst in een kleine gemeente met weinig middelen is het niet evident om zo’n aanbod te voorzien. Heb je tips om dit op kleinere schaal aan te pakken?

J O N AT H A N : Wat me van bij het begin opviel, is de be-

VVJ: Waarom koos Kavka voor een projectmedewerker ondernemerschap?

Binnen Kavka leefde al langer het idee dat we als jeugdsector niet bang mogen zijn van het ondersteunen van economische activiteiten door jongeren. Evenementen in het jeugdcentrum die ontzettend professioneel worden aangepakt, de competenties die vrijwilligers verwerven… de stap naar ondernemerschap was snel gezet. Kavka diende een projectaanvraag in bij de Vlaamse overheid, en stapte naar KBC die net het ‘start it’-project begon.

VVJ: Bij je start was er enkel een blauwdruk voor het project. Hoe ben je aan je opdracht begonnen?

reidheid van verschillende partners om samen te werken. Aarzel dus zeker niet om als kleine jeugddienst (of in een soort regionaal samenwerkingsverband) naar een ondernemersorganisatie te stappen met je vragen.

Ook de scholen met wie ik samenwerkte waren van in het begin enthousiast. (Ondernemerschap is ook in de eindtermen en de doelstellingen van onderwijs opgenomen (nvdr).) Vereng ‘ondernemerschap’ niet tot iets zakelijks of puur economisch. Een dag met jongeren werken rond dromen en creatieve oplossingen is ook een waardevolle manier om ondernemerschap bij jongeren aan te moedigen. Vooral de doorverwijsfunctie is van cruciaal belang. Als je zelf met jongeren werkt, ga je al snel een ‘neus voor talent’ ontwikkelen. Je ontdekt competenties bij de jongeren die je tegenkomt in je werking en bent daardoor de ideale ‘geleider’.

Basiskennis van ondernemen is een pluspunt, maar veel zakelijke bagage heb je heus niet nodig om toch waardevol te kunnen ondersteunen.

J O N AT H A N : Klopt, voor de invulling mocht ik, lekker

ondernemend, met een schone lei beginnen. Ik ben eerst ontzettend veel gaan googlen en opzoeken. Wat leefde er binnen ons netwerk, wat was er bovenlokaal al aanwezig? Het viel me meteen op dat er over ‘typische’ jongerenthema’s veel informatie te vinden is, maar voor ondernemerschap bij jongeren is dat absoluut niet het geval. Daarna ging ik op zoek naar interessante gesprekspartners. Die vond ik bij organisaties als Unizo en Vlajo. Het was snel duidelijk dat de match werkte: de kennis over ondernemerschap vind je bij hen in overvloed, kennis van de doelgroep ‘kinderen en jongeren’ zit bij ons in huis.

VVJ: Op welke manier betrok je jongeren bij je project?

J O N AT H A N : In de eerste fase trokken we naar de

scholen in Antwerpen. Ik vertrok van de vraag ‘wat ontbreekt er nog’ en kwam tot de conclusie dat er haast niets te vinden is voor jonge jongeren, tieners dus. Ik wilde hen vragen wat hun dromen en ideeën zijn. Onder-

14

Veel zakelijke bagage heb je heus niet nodig om jongeren waardevol te ondersteunen.

We organiseerden trouwens nog een derde sessie voor de leerlingen die naar Zappa kwamen en echt gebeten waren. We nodigden jonge ondernemers van KBC StartIt uit om over hun ervaringen te vertellen. Zij deden dat met erg veel goesting, gratis, en leverden een heel nuttige bijdrage aan het project. Kijk dus ook zeker eens rond in je omgeving of er geen jonge ondernemers zijn die hun verhaal willen delen.

a c t u ee l

VVJ: Wat zijn de volgende stappen die je gaat euh.. ondernemen?

MEER INFO

J O N AT H A N : Aanvankelijk ontving het project subsi-

K AV K A

dies van Vlaanderen. Intussen niet meer, maar de stad Antwerpen kwam net op tijd met een eigen projectoproep op de proppen. Kavka haalde dit project binnen.

We begeleidden eerst 50 jongeren in een voortraject en coördineren nu een stuurgroep van 12 organisaties die een groep van ongeveer 20 jongeren uit dat voortraject begeleiden in een uitgebreid traject. Het is onder andere mijn taak om de jongeren aan de juiste organisatie te linken. Ook zetten we een brede campagne op die ondernemerschap bij jongeren extra in de verf zal zetten.

Kavka is een groot jongerencentrum in hartje Antwerpen met een enthousiaste ploeg jonge werknemers en een uitgebreide vrijwilligerspoule. www.kavka.be

VVJ: Bedankt en veel succes Jonathan! Is er tot slot nog iets dat jij wil meegeven?

J O N AT H A N : Ik ben zelf nog jong en nog niet zo heel

lang van de schoolbanken af, en ik vond het spijtig om te ontdekken dat er bijvoorbeeld voor uitkeringsgerechtigde werklozen wel een vangnet is om een zaakje te starten zonder meteen je uitkering te verliezen, maar voor studenten die een beurs of kindergeld ontvangen is er niets voorzien. Kunnen we daar niets aan doen?

VVJ: We zullen het in ieder geval doorgeven! ∆

a c t u ee l

COMPETENTIES

Meer lezen over competenties kan op ∫∫ www.oscaronline.be Werken met competenties binnen sociale culturele werk en het brede veld van jeugdwerk ∫∫ jeugdpact.be/onderwijs Inzetten op competenties vanuit ondernemend onderwijs ∫∫ www.antwerpen.be, zoek op ‘brochure ComPas’ project van de stad Antwerpen dat inzet op competenties voor jongeren en dit met directe link naar arbeidsmarkt O N D E R N E M E R S O R G A N I S AT I E S

www.unizo.be www.flandersdc.be www.vlajo.be www.voka.be www.youthstart.be www.starterslabo.be www.microstart.be

15

PRAKTIJKVOORBEELD vakantiewerking G E M E E N T E ∫ Puurs THEMA ∫

Samen ...

I N W O N E R S ∫ 16.899

Tekst: Tim Van Gool

Puurs kiest voor één gecentraliseerd vrijetijdsaanbod tijdens de vakantie over verschillende diensten heen en met inzet van een externe organisatie.

De aanpak biedt de gemeente de kans om met de nodige flexibiliteit in te spelen op de vraag naar opvang én om een interessant en gevarieerd aanbod voor kinderen in te richten.

Wat was het probleem precies?

Tot voor 2013 waren er enorme wachtlijsten voor ‘opvang’ tijdens de zomervakantie, vooral voor kleuters. We willen van de opvangnood een deugd maken. Voor ouders is opvang in de vakantie een basisbehoefte. Voor kinderen die ernaar toe komen willen we een kwalitatief en interessant aanbod op maat bieden. Op initiatief van de jeugddienst en samen met de sportdienst zochten we naar een oplossing binnen de beschikbare personeelstijd, middelen, wetgeving en aanpak die we wensen.

Wat was er al?

De BKO-kinderopvang zit sinds 2006 onder de vleugels van de jeugddienst, in de gebouwen van het jeugdcentrum. Naast de speelpleinwerking organiseert de gemeente Grabbelpas en sportkampen voor verschillende leeftijden. Kinderen van het speelplein kunnen aan Grabbelpas- en sportactiviteiten meedoen. Ze worden gebracht en gehaald vanuit het speelplein.

Welke opties zijn er onderzocht?

De opvangcapaciteit uitbreiden voor kleuters was voor de erkenning door Kind en Gezin niet mogelijk. De sportdienst zelf had geen personeelsruimte om meer dan halve dagen voor kleuters te organiseren. Uiteindelijk namen we via de sportdienst een externe organisatie onder de arm, die in naam van de gemeente een sport- en spelaanbod heeft voor kleuters. De kleuters hebben een hele dag voorbereide en begeleide activiteiten met professionele begeleidsters. De 6+ werking staat er met een vrijwillige animatoren ploeg. In het totaal kunnen er een 200tal kinderen terecht.

Welk effect hadden deze initiatieven?

Ouders zijn tevreden want ze kunnen zo goed als altijd bij de gemeente terecht voor opvang, er zijn geen wachtlijsten meer. Het reservatiegedrag is ook volledig veranderd. Vroeger was er op de eerste dag een stormloop. Alles was in no-time uitverkocht en ouders annuleerden ‘massaal’ kort voor de opvangdagen. Zo

16

waren we op voorhand volzet, maar hadden we een uiteindelijke bezettingsgraad van 60%. Dankzij de extra plaatsen (en ook de invoer van annulatieboetes) is de eerste reservatiedag nu redelijk rustig. Ouders kunnen tot vlak voor de opvangdag nog reserveren en we halen een bezettingsgraad van 96%.

Wat zijn de voordelen van een geïntegreerd aanbod voor de burger? Waren ouders meteen mee in het verhaal?

Ouders kunnen hun kinderen een hele vakantie door naar dezelfde plek brengen en ophalen terwijl ze toch van een heel divers aanbod genieten.

In het begin leefde er bij de ouders een subjectief gevoel van kwaliteitsverschil tussen het speelplein en de sportspetter. Dit verdwijnt stilaan door de ervaringen van ouders zelf. Er was ook bezorgdheid over een ‘te zwaar’ programma voor de kleuters.

Een duidelijke communicatie en voorstelling van dit aanbod hebben hier geholpen.

Welke valkuilen zijn er?

Het uitdenken van de lokale constructie om de activiteiten op een juiste manier aan elkaar door te linken is niet altijd even gemakkelijk. Het is ook arbeidsintensief: zowel de administratie als het praktische moet goed opgevolgd worden zodat er geen vergissingen gebeuren en alle kinderen op tijd zijn waar ze moeten zijn.

De integratie van het aanbod kan nog beter. De verschillende diensten werken nog iets te veel naast elkaar een aanbod uit.

Vanuit de jeugddienst willen we kinderen de kans geven om van zoveel mogelijk dingen te proeven en zoveel mogelijk te beleven. Je kan hard vasthouden aan het principe ‘wij zijn geen opvang en bieden een activiteit met meerwaarde voor kinderen die hiervoor kiezen’. Maar je kan ook van een nood een deugd maken. En het feit dat heel wat kleuters opvang nodig hebben aangrijpen om een doelgroep die je anders misschien niet bereikt te boeien met je aanbod. We dragen deze visie uit met de jeugddienst en hopen dat andere diensten dit ook oppikken.

Stilaan springen de andere diensten mee op de kar. Afgelopen herfstvakantie was er een eerste brochure per leeftijdscategorie in plaats van een aanbod per dienst. ∆

MEER INFO Tim Van Gool, Diensthoofd jeugd, 03 890 76 02 of tim.vangool@puurs.be

p r a k t i j k v o o r b ee l d

PRAKTIJKVOORBEELD vakantiewerking G E M E E N T E ∫ Torhout THEMA ∫

... werken Tekst: Hermen Six

I N W O N E R S ∫ 20.338

Beeld: Anthony

De stad Torhout organiseert vanuit de vrijetijdsdienst verschillende ‘kampen’ tussen 9u en 16u.

Het aanbod is historisch gegroeid vanuit de verschillende diensten (jeugd, sport, kinderboerderij).

Door te werken onder één koepel (vrije tijd) is dit aanbod intussen afgestemd op de wensen van de kinderen en de opvangnoden van de ouders.

Een busje voert kinderen van en naar de verschillende opvanginitiatieven in de stad, voor of na de activiteiten. De inschrijvingen gebeuren via één webshop.

Naast eigen initiatieven proberen wij externe partners aan te moedigen om kampen te geven in Torhout die open staan voor alle kinderen/jongeren en niet enkel voor hun leden. We merken namelijk dat de partners vaak een ander en ruimer publiek kunnen bereiken. Ze hebben een brede achterban. Daarnaast hebben ze vaak veel goede vrijwilligers en medewerkers om de kampen te begeleiden, terwijl het als stadsdienst ook niet altijd makkelijk is om de juiste mensen te vinden om kampen te begeleiden. Zo hebben we nu ook een volleybal-, voetbal- en circuskamp in samenwerking met de respectievelijke clubs, een theaterkamp in samenwerking met de toneelvereniging, voor jongeren tussen 12 en 14 jaar een ondernemerskamp in samenwerking met UNIZO en kampen voor kleuters en kinderen van het 1e tot 3e leerjaar in de kinderboerderij georganiseerd door een landelijke jeugdvereniging.

De voor- en nadelen van werken met externe organisaties:

NADELEN

∫∫ Het prijsverschil met de speelpleinwerking blijft groot, zelfs met een sociaal pasje.

∫∫ Werken met externe organisaties is een deel van je kwaliteits-

∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫ ∫∫

controle uithanden geven. Je hebt bijvoorbeeld geen controle op de kwaliteit van de medewerkers, stiptheid…

Risico op over- of onderbezetting, opletten voor ‘concurrentie’, goede afstemming noodzakelijk In Torhout hebben we voorlopig weinig aanbod op cultureel gebied Werken met eigen inschrijfsysteem Ouders verwachten ook in kleine vakanties zelfde dienstverlening (veel kampen) Ouders zien moeilijk het verschil tussen wat de stad organiseert en kampen die partners organiseren. Dit is vooral een probleem als er klachten zijn of bij vragen over inschrijvingen.

VOORDELEN

∫∫ Weinig risico verbonden aan kampen met externe partners ∫∫ Kinderen hebben een relatief ruim aanbod in eigen stad, afgestemd op hun vraag.

∫∫ Ouders moeten niet de hele vakantie in 1 opvanginitiatief terecht met hun kinderen.

∫∫ Je weet doelgroepen te bereiken die je met ander aanbod niet bereikt

∫∫ Dit uitbesteden zorgt ervoor dat je zelf in je takenpakket ruimte krijgt voor andere dingen

∆

MEER INFO Hermen Six, Jeugdconsulent, 050 22 20 14 of Hermen.Six@torhout.be

p r a k t i j k v o o r b ee l d

17

ACTUEEL VVJ voerde eind oktober actie aan het kabinet van Vlaams minister van Jeugd Sven Gatz. We overhandigden een kaartjesketting van meer dan 6.000 kaartjes met de bezorgdheden van kinderen, jongeren en jeugdorganisaties over de geplande besparingen in het lokaal jeugdbeleid. Een greep uit de reacties.

Kettingreactie Tekst: Leen Bartholomeus

Beeld: Ilse Holvoet

R O N D U I T J A M M E R D AT E R BESPA ARD WORD T OP DE VL A AMSE MIDDELEN VOOR LOK A AL JEUGDBELEID ‘De kans op minder speelruimte, speelvriendelijk klimaat en participatieve inbreng. Een REUZESTAP achteruit.’ R U T H , M E R E L B E K E ‘No cash, no fun’ R O B I N , L E F T I N G E ‘Wij zijn de toekomst of zijn wij ook 10% minder belangrijk geworden?’ M O , N E E R P E LT ‘Minder subsidies in een periode waar een begrotingsevenwicht extra moeilijk is…’ S C H E P E N VA N

Z E V E R WA C H T E N O O K M I N D E R K A N S E N OP ZELFONTPLOOIING VOOR JONGEREN ‘Dat onze goeddraaiende jeugdraad minder middelen zal hebben om hun goede werk te blijven voortzetten’ H A N N E ,

O.A. LEEFMILIEU

MERKSEM

‘Geen stimulansen voor jonge vrijwilligers die zich inzetten voor de gemeenschap’, A N N E L I E S , R U I S E L E D E ‘Minder kans tot de volledige ontplooiing van de creatieve jeugdwerk. Besparen op je eigen toekomst is geen goed idee!’

K A N S E N G R O E P E N VA L L E N MOGELIJK MAKKELIJKER UIT D E B O O T O M D AT A L L E S D U U R D E R WORDT

A N A Ï S , A LV E R I N G E M

‘Dat we niet meer de kinderen uit lagere sociale klassen gaan kunnen bereiken’ I L O N A , O V E R I J S E ‘Dat ik moet kiezen tussen KSA of voetbal want het lidgeld is te hoog,’ E L I A S , K U U R N E

EEN PAK MINDER MIDDELEN V O O R D E O N D E R S T E U N I N G VA N JEUGDDIENSTEN, SCHEPENEN EN JEUGDRADEN

D E S C H R I K Z I T E R O O K I N D AT E R BEKNIBBELD WORDT OP RUIMTE

‘Minder tijd en ruimte voor kwalitatieve, professionele ondersteuning’ K A R L I E N , B R U S S E L ‘Een jeugdconsulent die minder tijd heeft voor ondersteuning?’ J A N , M O L ‘Minder professionele omkadering om ons jeugdwerk wereldtop te houden’ M AT T I A S ‘Ik hoop dat het investeren in kinderen en jongeren nog vanzelfsprekend is voor mijn gemeente.

Zo moeten we met de jeugdraad niet altijd voor alles strijden.’ B R E C H T, D E E R L I J K

‘Niet genoeg plaats op speelpleinwerking (kunnen niet uitbreiden), geen nieuw lokaal voor de Chiro…’

MIRANDA , JEUGDAMBTENA AR

‘Minder subsidies voor jeugdbewegingen en jeugdlokalen. Minder budget voor het organiseren van speelpleinwerking en andere nuttige activiteiten door het gemeentebestuur georganiseerd.’ S C H E P E N VA N J E U G D

18

a c t u ee l

ACTUEEL

D E O N D E R S T E U N I N G VA N L O K A A L J E U G D B E L E I D VA N U I T D E P R O V I N C I E S W O R D T GESCHRAPT ‘Dat de provinciale uitleendienst slinkt of verdwijnt?’ A N N E ,

M I N D E R R U I M T E O M K WA L I TA TIEF TE WERKEN IN KINDERO P VA N G , S P E E L P L E I N W E R K I N G E N H E T P R O G R A M M AT I E A A N B O D

A ARSCHOT

‘Kunnen we nog terecht op de provinciale domeinen in de toekomst?’, J A N , S C H O T E N ‘Minder/geen vorming en ondersteuning voor onze speelpleinanimatoren vanuit de provincie. Vorming waar onze animatoren steeds veel uit leerden.’ S P E E L P L E I N W E R K I N G ‘Geen gratis fuifbussen voor lokale fuiven meer’ Z A N D E R ,

‘Minder centen voor opvang terwijl er juist meer vraag is dan ooit! Geen lokalenuitbreiding mogelijk (sardientjes in een potje). Geen kwalitatieve opvang meer mogelijk’ A N K E , C O Ö R D I N AT O R

OPGLABBEEK

SPEELPLEIN

‘Minder vrijetijdsaanbod, minder tijd voor creativiteit, minder ondersteuning van de honderden enthousiaste, jonge vrijwilligers, minder ruimte voor experiment.’ S T I J N , J E U G D A M B T E N A A R ‘Dat we nog minder mogelijkheden krijgen om het aangenaam te maken voor de kinderen de dag van vandaag. Het is de bedoeling dat ze zich kunnen ontplooien, dat zal niet meer lukken als u het decreet afschaft en ons 10% van ons afneemt. Wij doen dit allemaal vrijwillig, u kan er niet omheen dat we geen geld op overschot hebben. We moeten nu al onze activiteiten beperken om financieel overeind te blijven.’ M A N O N , A LV E R I N G E M

‘Minder ondersteuning voor jeugdwerk, dus hogere lidgelden (sociale uitsluiting) en/of minder aanbod.’ S C H E P E N VA N J E U G D ‘Waarom geen richtnorm 0,7% van het BNP voor jeugd, zoals voor ontwikkelingssamenwerking?

TOON, LEUVEN

V R E E S D AT B E S P A R I N G E N V O O R A L V O E L B A A R Z U L L E N Z I J N B I J L O K A L E I N I T I AT I E V E N E N ACTIVITEITENA ANBOD ‘Hoger inschrijvingsgeld waardoor niet iedereen de mogelijkheid heeft om lid te worden’ S C O U T S W E S T M A L L E ‘Mama zegt dat ik niet meer op kamp zal kunnen’ J O R D I , L I N D E N ‘Geen Buitenspeeldag meer’ J U L I E , J A N A E N L O E S , H E R N E ‘Dat mogelijk ons gemeentebestuur ook 10% gaat besparen op jeugdbeleid. Minder subsidies voor ons jeugdwerk? Minder activiteiten vanuit de gemeente?’ G U N T H E R , J E U G D A M B T E N A A R ‘Ik wil binnen vier jaar ook nog naar een fuif kunnen gaan en zonder fuifsubsidie gaat dat niet lukken’ L O T T E , M O R G A N E E N E M I L I E , A N Z E G E M ‘Dat de kans dat middelen die vandaag bestemd zijn voor jeugdbeleid zullen ingezet worden voor het algemeen gemeentelijk beleid o.w.v de vele kosten die worden doorgeschoven naar het gemeentelijke niveau’ S C H E P E N V O O R J E U G D ‘Minder mogelijkheden om spelmateriaal aan te kopen, kampvervoer, meer lidgeld vragen, minder provinciale activiteiten’ C H I R O M E I S J E S OPGLABBEEK

a c t u ee l

19

speeltoestellen • sporttoestellen • parkinrichting l Antwerpen l 03 482 4067 l www.speelprojecten.be

REGELGEVING

Het decreet lokaal jeugdbeleid verdwijnt Tekst: Kaï Van Nieuwenhove

VVJ reageerde reeds uitgebreid op het regeerakkoord en de beleidsbrief van minister van Jeugd Sven Gatz (zie p. 2 en p.18). Hij kondigde aan dat het decreet verdwijnt. Wat zijn de directe gevolgen voor het lokale bestuur als dit verdwijnt?

Vanaf 1 januari 2016 verwezenlijkt Vlaanderen geen beleidsprioriteiten meer via de lokale besturen ∫∫ Gemeenten konden via het strategisch meerjarenplan intekenen op Vlaamse beleidsprioriteiten en subsidies ontvangen.

∫∫ Voor jeugdbeleid zijn twee prioriteiten vastgelegd in het decreet: jeugdwerkondersteuning en aandacht voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties. ∫∫ In het uitvoeringsbesluit staat nog een derde prioriteit nl. jeugdcultuur. ∫∫ De subsidies die Vlaanderen toekende aan de gemeenten worden vanaf 1 januari 2016 toegevoegd (op 10% na) aan het gemeentefonds ∫∫ Voor beleidsvoering vanaf 1 januari 2016 wordt er niet langer verwacht om via de BBC aan te geven welke zaken een gemeentebestuur doet m.b.t. deze prioriteiten.

De gemeentebesturen investeren, naast de middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt, vandaag zelf ook heel wat in jeugdbeleid.

Wij vertrouwen erop dat de gemeenten dat morgen ook zullen doen.

We verwachten dat het huidige meerjarenplan gewoon wordt uitgevoerd.

Voor een volgende legislatuur gaan we er van uit dat een gemeente een beleid voert voor alle burgers, dat betekent ook voor kinderen en jongeren, vanuit de vergrootte autonomie die ze nu hebben.

Goed jeugdbeleid is integraal en vertrekt vanuit een breed leefwereldperspectief. Het is gericht op het versterken van kinderen en jongeren in hun totaliteit en het zoekt afstemming op hun reële noden en behoeften. Vanuit deze invalshoek heeft lokaal jeugdbeleid raakvlakken met nagenoeg alle lokale beleidsdomeinen.

Decretale verankering van de jeugdraad verdwijnt ∫∫ Art. 5. §1. van het decreet lokaal jeugdbeleid stelt: de gemeenteraad richt een jeugdraad op of erkent de gemeenteraad een al bestaande jeugdraad. De stem van jongeren kreeg op die manier een formele erkenning want participatie was een voorwaarde voor subsidiëring. ∫∫ Art. 199 van het gemeentedecreet blijft overeind. De gemeenteraad neemt initiatieven om de betrokkenheid en de inspraak van de burgers te organiseren. ∫∫ De minister benoemt de jeugdraad ook expliciet in zijn beleidsbrief: de jeugdraad als bondgenoot centraal in het lokaal jeugdbeleid. ∫∫ Het Cultuurpact verplicht overheden om ‘gebruikersverenigingen’ en ‘de ideologische en filosofische strekkingen’ te betrekken bij het cultuurbeleid. In de praktijk gebeurt dit via erkende inspraak- en adviesorganen (o.a. jeugdraden, sportraden...). ∫∫ Bepaalde wijzigingen van lokale instrumenten vergen een advies van de jeugdraad (bijvoorbeeld een wijziging van de politiecodex in het kader van de GAS-reglementering).

Genoeg kapstokken dus om de participatie van kinderen en jongeren aan het beleid aan op te hangen.

Kinderen en jongeren hebben een mening en beschikken over competenties om mee na te denken over de kwaliteit van die samenleving en de toekomst ervan.

Hoe hun leefomgeving er best uitziet is niet enkel een zaak van volwassen of jeugdexperten. Kinderen en jongeren zijn zelf ervaringsdeskundige en expert. De actieradius van kinderen en jongeren is leeftijdsgebonden en heel lokaal: de eigen straat, de buurt, de wijk, de gemeente. Het is hun kader waarbinnen ze ontmoeten, vrije tijd beleven, experimenteren, leren, geconfronteerd worden met risico’s… De gemeente is hun primaire leefomgeving. Ook hier gaan we ervan uit dat gemeenten een beleid voeren voor alle burgers. Als grote bevolkingscategorie (ongeveer 1/3 van de bevolking), met sterke lokale belangen, hebben kinderen en jongeren alle recht om betrokken te worden bij de invulling van dat lokaal beleid. Goed nadenken over hoe de stem van kinderen en jongeren bij het beleid komt is dus maar logisch. Het voorleggen van het meerjarenplan (en de opvolgingsdocumenten die er bij horen) aan de jeugdraad is in deze dus een absoluut minimum.

Voorlopig is het decreet nog niet afgeschaft. Voor 2014 en 2015 gelden de huidige regels en dus ook in 2016 moet je nog verantwoorden voor het jaar 2015.

regelge ving

∆

21

FOTOREPORTAGE

Plan-kuren 2014

kinderspel

We speuren met een ruime blik samen met u naar optimale speel- en ontplooiingskansen.

Veiligheidspartner voor speeltuinen

· Naast de wettelijke verplichtingen is advies en ondersteuning ook inbegrepen in ons dienstenpakket · Onze rapporten worden bij een persoonlijk gesprek voor u glashelder uitgelegd · Uitdagend speelplezier voor engeltjes en bengeltjes is onze motivatie

kinderspel is lid van NVCS

Risico-analyse • Controles bij indienststelling en periodiek • Keuring met Europees certificaat • Projectbegeleiding Lampestraat 175 - 8510 Rollegem - info@kinderspel.be - www.kinderspel.be

f o t o r e p o r ta g e

23

Uit het dagboek van een jeugdconsulente

NAAM

KARIN DE SCHRIJDER BEROEP

Medewerker jeugddienst Erpe-Mere AMBITIE

De speelpleinwerking mee blijven ondersteunen en zo zorgen voor continuïteit bij de moniploeg. Hun enthousiasme is de drijfkracht om ervoor te blijven gaan.

HET MEEST TROTS OP

De gemeentelijke speelpleinwerking die ik samen met een collega die nu op de sportdienst werkt van nul uit de grond stampte.

L E U K W E E TJ E

Ik word binnenkort voor de derde keer oma en kijk daar enorm naar uit!

24

Karin werkt al bijna 25 jaar op de jeugddienst: “‘k heb al een enorme evolutie meegemaakt in de werking, reglementering en activiteiten die we organiseren. Igor die zopas onze dienst is komen versterken houdt zich volop bezig met de organisatie van de grabbelpasactiviteiten, de jeugdraad en ons kunstatelier. Ik sta in voor alle subsidieaanvragen. Zo kunnen jeugdverenigingen bij ons aanspraak maken van een huisvestings-, materiaal-, reis-, werking-, project- en kadervormingssubsidie.

Ook de speelpleinwerking zit in mijn takenpakket en een maand geleden erfde ik de bezetting van onze ontmoetingscentra en de uitleendienst van een collega die op pensioen ging.” dagboek

“Het enthousiasme van de moniploeg is de drijfkracht om ervoor te blijven gaan!”

Maandag

Woensdag

Zaterdagavond kwam onze stuurgroep speelpleinwerking voor het eerst dit werkjaar bij elkaar. Het verslag zit al in mijn mailbox. De enthousiaste zeskoppige groep speelpleinanimatoren staat alweer te springen om er in te vliegen. Ze hebben het er nog wat moeilijk mee dat we dit jaar starten met voorinschrijvingen voor de speelpleinwerking: kinderen uit de eigen gemeente krijgen voorrang. De speelpleintarieven zijn bij enkele van onze buurgemeenten namelijk merkelijk verhoogd en bij sommigen verdubbeld, dus verwachten we een grote toeloop van kinderen uit buurtgemeenten. Misschien opteren we ervoor om 120 deelnemers toe te laten op de inschrijvingslijst om zo aan 100 deelnemende kinderen per dag te komen.

Wordt nog vervolgd…

In 2015 vieren we het 25-jarige bestaan van onze speelpleinwerking en dat gaan we vieren op de laatste speelpleindag eind augustus.

Dinsdag Vandaag start onze nieuwe collega Igor. Hij neemt de organisatie van de Grabbelpasactiviteiten tijdens de krokus-, paas- en zomervakantie van mij over. De geknipte persoon want hij is al enkele jaren de verantwoordelijke leerkracht van ons kunstatelier voor jongeren en volwassenen. Hij gaat ook de gemeentelijke jeugdraad opvolgen. Ik ben zeker dat zijn jeugdig enthousiasme een boost voor de jeugdraad kan betekenen!

Vandaag verwerk ik de werkingsverslagen van alle jeugdverenigingen. Geduld is een mooie gave, de ene vereniging heeft wat meer tijd nodig om in te dienen dan de ander. 7.500 euro verdelen onder 12 jeugdverenigingen, ik voel me een beetje ‘De Sint’. De jeugdverenigingen van Erpe-Mere genieten van tal van subsidiemogelijkheden via ‘het reglement betreffende de ondersteuning van het jeugdwerk’: kadervorming-, reis-, project-, materiaal- en huisvestingssubsidie. Ook kan het enige jeugdhuis in onze gemeente een vastgelegd subsidiebedrag bekomen na indienen en goedkeuren van hun werkingsverslag.

Donderdag Vandaag komen er enkele mensen van de leiding van Scouts Kievit langs bij de schepen van Jeugd. Het dak van hun lokaal werd door het laatste hevige onweer volledig vernield en ze willen het materiaal in het lokaal beschermen. Ze hebben enkele voorstellen om dit probleem op korte termijn op te lossen en willen die bespreken met de schepen. De bedoeling is om dit jaar nog het nodige materiaal aan te kopen en wanneer het weer gunstig is (lees een droge periode) kan het dak gerepareerd worden.

Vrijdag Enkele mensen komen langs om een UiTPAS aan te kopen. De jeugddienst is één van de aanspreekpunten. Erpe-Mere is één van de vier UiTPAS proefprojectgemeenten van de Vlaamse overheid.

Met de UiTPAS kan je punten sparen onder andere door je kaart te scannen aan de UiTPASzuilen, bijvoorbeeld in de bib of door deel te nemen aan activiteiten. Met de gespaarde punten kan men korting of een gadget krijgen in de aangesloten gemeenten. Mensen met een laag inkomen kunnen in het sociaal huis een gratis UiTPAS bekomen met het daaraan verbonden kansentarief.

∆

dagboek

25

VOOR U BEKEKEN

H E T K I N D VA N O N Z E D R O M E N Bestel het boek van kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen via www.lannoo.be/het-kind-van-onze-dromen Statistieken, percentielen, ontwikkelingsschema’s ... het zijn de instrumenten bij uitstek waarmee we kinderen vandaag in kaart brengen. Interessanter dan te focussen op het gemiddelde, is om aandacht te besteden aan de veelheid aan beelden van kinderen die er vandaag bestaan. Kinderen vereenzelvigen we met de natuur, kinderen zijn ‘gevaarlijk jong’, ze consumeren, en vallen samen met een steeds breder arsenaal aan labels. Vooral om onszelf als volwassene een spiegel voor te houden. Hoe verhouden wij ons tot de verschillende beelden van kinderen die er bestaan? En ook: wat zegt dit over onszelf?

Hét kind bestaat niet. En toch worden we iedere keer opnieuw aangetrokken door de idee van het gemiddelde kind. Het kind van onze dromen bestaat niet uit uitgesponnen, langdradige essays. Via korte ‘spiegels’ en opvallend beeldmateriaal schetst auteur Bruno Vanobbergen een beeld van de diversiteit in de manieren waarop onze samenleving naar kinderen kijkt.

∆

V U U R V O O R C U LT U U R : I N T E R A C T I E V E P U B L I C AT I E G E E F T O V E R Z I C H T C U LT U U R E D U C AT I E V E O R G A N I S AT I E S Meer info en links op http://ambrassade.be/nieuws/vind-je-vuur-voorcultuur De Vlaamse overheid subsidieert 42 organisaties die expert zijn in hun domein van de cultuureducatie.

Je vindt ze nu gebundeld in de Ambrassadebrochure ‘Vuur voor cultuur. ID-kits cultuureducatie in Vlaanderen.’

Wat valt op als je dat overzicht bekijkt? Eerst een vooral: het aanbod is breed en divers, in inhoud en aanpak. Workshops, uitstappen, voorstellingen en andere producten passeren de revue. Een vorming zoeken wordt een makkie met dit overzicht. Meer dan de helft van de organisaties werkt tegenwoordig ook met de disciplines video en fotografie. Relatief weinig specialisten daarentegen voor literatuur, erfgoed en cultuureducatie voor de allerjongsten. ‘Vuur voor cultuur’ helpt je ook deze experten te vinden.

Want dat zijn ze: experten in hun domein van de cultuureducatie. Die straffe momenten creëren met deelnemers en vrijwilligers. Partners voor al wie zijn publiek wil laten leren en ervaren in en met kunst, media en erfgoed.

∆

26

voor u bekeken

‘ N I E T S M E E R D A N G E L I J KHEID. OVER JONGE MENSEN, SUPERDIVERSITEIT EN DE JEUGDSECTOR’ Bestellen kan via demos.be/agenda/ boek-bestellen Voor veel jeugdwerkorganisaties is ‘diversiteit’ een van de vele thema’s waarmee ze bezig zijn, maar vaak vlot dat niet echt.

Ondertussen heeft de realiteit de sector ingehaald. Jonge mensen met een migratieachtergrond zijn al lang geen minderheid of doelgroep meer. Ze geven mee vorm aan de jeugdsector. Deze publicatie laat de jonge mensen aan het woord die mee de sector vorm geven. Dēmos ging actief op zoek naar contexten, personen, opinies en discussies. Ze bieden inspiratie om tot actie over te gaan.

∆

COLOFON HOOFDREDACTIE

Leen Bartholomeus VORMGEVING

MadebyHanna.com REDACTIE

Leen Bartholomeus Kristof Bouvard Ellen De Grauwe Dalilla Hermans Ilse Holvoet Hannes Jossart Sofie Marque Imke Pichal Annelies Schepers Filip Stallaert Koen Steuperaert Cathelijne van der Veer Kaï Van Nieuwenhove Katrien Vanhove Jitske Verwimp FOTO’S

Anthony, Ilse Holvoet, Kavka COVERFOTO

iStockphoto.com V. U . K A Ï VA N N I E U W E N H O V E REDACTIE

Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, info@vvj.be Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw.

Abonnementinfo? Mail info@vvj.be

Met steun van

Label kindvriendelijkheid, alleen voor the happy few? door Koen Steuperaert Proficiat aan de eerste zeven kindvriendelijke steden en gemeenten! Oprecht trots, mogen deze laureaten de volgende zes jaar hun intenties in praktijk omzetten. En de nieuwe lichting - ondertussen een achttal steden en gemeenten – staat in de startblokken richting uitreiking 2016.

Het label kindvriendelijkheid zorgt voor een nieuwe impuls. Het is een kwaliteitsdenken om de belangen van kinderen en jongeren tot in de diepste wortels van het lokaal beleid te verankeren. Maar evenzeer een manier om mensen, diensten en burgers actief te betrekken in een succesverhaal. Misschien – en dat hopen we oprecht – wordt het label kindvriendelijkheid ooit de waardige opvolger van het jeugdbeleidsplan (RIP).

Maar naast euforie is er ook bezorgdheid. Jeugddiensten van kleinere gemeenten zien obstakels. Ze ervaren weerstand bij het overtuigen van collega’s en bestuurders. Er zijn twijfels over haalbaarheid, financiële armslag, ambtelijke draagkracht en politieke wil om in deze tijden te kiezen voor kindvriendelijkheid. Schrik voor het onbekende of terechte bezorgdheid?

Toegegeven, het behalen van het label kindvriendelijkheid is intensief. Het kost de gemeente tijd en middelen. Maar het label had steeds de intentie om haalbaar te zijn voor elke gemeente. En we geloven echt in die haalbaarheid. Het label mikt op steden en gemeenten die intrinsiek kiezen voor het belang van kinderen en jongeren. Steden en gemeenten die plannen maken en stappen zetten – ongeacht hoe groot die zijn - richting kindvriendelijkheid. Kindvriendelijkheid is een mikpunt en geen eindpunt.

Het traject kindvriendelijkheid houdt rekening met verschil in schaalniveau en draagkracht. Elke stad of gemeente kan zelf haar ambitieniveau bepalen en zelf een groeipad uittekenen op basis van beschikbare tijd, competenties en middelen.

Het traject kindvriendelijkheid vertrekt vanuit de bestaande situatie, je vertrekt nooit van nul.

Steden en grote gemeenten hebben meer middelen, tijd en een grotere diversiteit aan competenties in huis. Kleine gemeenten hebben dan weer de troef van de kleinschaligheid: werkbaarheid, praktijkgerichte methodieken, directe bereikbaarheid van kinderen en jongeren… Elk zijn kracht. Het is maar hoe je het bekijkt.

De koudwatervrees is begrijpelijk, maar de draagkracht van het traject kindvriendelijkheid mag je niet spiegelen aan de draagkracht van de jeugddienst alleen. Kindvriendelijkheid is een uitdaging voor de gemeente, niet enkel voor de jeugddienst.