Beste bockbierliefhebsters
en bockbierliefhebbers,
Ongelofelijk! Wie had dit in 2015 gedacht, toen wij voor de eerste maal Vriendenbock organiseerden. Wat is begonnen als een bockbierfestival voor ‘tout-Alkmaar’, is inmiddels uitgegroeid tot een evenement, waarbij bezoekers vanuit heel Nederland (en zelfs daarbuiten!) naar Alkmaar komen. De vorige acht edities waren zeer succesvol, niet alleen als festival, maar ook het behalen van de doelstellingen van de Stichting Vrienden van de Grote Sint Laurenskerk.
Ik zou voor de jubileum editie van 2025, als Vriendenbock voor de 10e maal plaats zal vinden, de data maar in de agenda schrijven! Van 31 oktober tot en met 2 november 2025 vieren wij ons tweede lustrum De kaartverkoop zal traditiegetrouw op 1 juli 2025 starten. Leuk feitje; voor de negende editie werden op 1 juli al 128 kaarten besteld. Een unicum. Het blijkt wel, dat Vriendenbock een populair en graag bezocht evenement is.
Dit jaar, van vrijdag 1 november tot en met zondag 3 november zijn er maar liefst 53 bockbieren te proeven (of drinken) en diverse gerechten en hapjes bij de deelnemende bedrijven
Het bestuur van de Stichting Vrienden van de Grote Sint-Laurenskerk heet je dan ook van harte welkom bij de 9e editievan Vriendenbock.
De ‘Vriendenstichting’ zet zich in om onze Grote Sint-Laurenskerk de ‘huiskamer van Alkmaar’ te laten zijn. Dé ontmoetingsplaats voor en van alle Alkmaarders en buitenpoorters, een plek waar het goed toeven is. De Vriendenstichting is dan ook nauw betrokken geweest bij de intensieve restauratie van het gebouw, die in 1996 werd voltooid.
Met je komst naar Vriendenbock steun je ook nog eens direct een goed doel; bockbier drinken om restauraties mogelijk te maken. Het is om deze reden niet toegestaan om eigen etenswaren mee de kerk in te nemen en deze te nuttigen tijdens het festival. Vrienden zijn belangrijk voor het behoud van de kerk. Word lid van onze Vriendenstichting en profiteer van leuke kortingen. Via onze website kan je je eenvoudig aanmelden.
Frank Kuijper voorzitter Stichting Vrienden Grote Sint Laurenskerk
Internet: www.vriendengrotesintlaurenskerk.nl
Facebook: www.facebook.com/vriendenbock
Facebook: www.facebook.com/grotekerk
Herfstbock drinken in de kerk
Wat is herfstbock? Op die vraag is een kort en een lang antwoord. Voor wie echt dorst heeft, eerst maar het korte antwoord: herfstbock is een donker najaarsbier met een bitterzoete smaak en het aroma van karamel. Proost!
Het lange antwoord begint met wat nuanceringen van het korte. Want niet álle herfstbocken zijn donker, blonde bock bestaat ook. Bitterzoet zijn ze ook niet allemaal, sommige bocken zijn echt uitgesproken zoet, terwijl andere veel meer bittere aroma’s hebben en weer andere zijn eerder kruidig. Karamel? Niet in elke bock zul je dat proeven. Maar dat is eigenlijk net de lol ervan, er bestaat weliswaar een typische bocksmaak (bitterzoet, karamel), onze brouwers kunnen daar mee spelen zoveel als ze willen. De geschiedenis geeft ze altijd gelijk.
De eerste bockjes
Het bockbier komt uit Einbeck, maar het werd voor het eerst Bock genoemd in Beieren. Einbeck ligt in het noorden van Duitsland, aan de rand van het Harzgebergte. In de middeleeuwen was het al een welvarend stadje, waar volop bier gebrouwen werd. Bier was toen nog echt een lokaal product, zelden werd het verhandeld – toch zou juist Einbeck z’n bier gaan verhandelen en daarmee het Einbecker bier beroemd maken. Er werd bier gebrouwen met relatief veel alcohol, houdbaar gemaakt met hop: dat was toen vooruitstrevend, hop was nog helemaal niet algemeen en bier was doorgaans nog vrij licht. Het bier dat vanuit Einbeck de Duitse streken veroverde was dus echt een nieuwigheid. Een voorbeeld om te volgen… Ook in Beieren raakte men over dat Einbecker bier niet uitgepraat.
Ontronding
Bier en taal zijn twee verschillende zaken, maar soms ontkom je niet aan wat taalkunde. Door Duitsland loopt vanouds een belangrijke dialectgrens die wordt bepaald door „ontronding”. Ontronding is de neiging om klanken die met getuite lippen uitgesproken moeten worden, met vlakke mond te articuleren. Doe het maar eens na: wie „keuken” zegt met z’n lippen vlak, die zegt „keken”. Een Westfries zegt tegen z’n dorp wel „durrep”, maar iemand uit Egmond aan Zee tuit dan z’n lippen niet en zegt… „derrep”. Ontronding hoort bij het Derpers, het dialect van Egmond, maar het hoort ook bij een grote groep Duitse dialecten in het midden en zuiden van het land. Ook in Beieren zegt men daarom niet „Löffel” tegen een lepel, maar „Leffe”. Dat zou ook z’n weerslag hebben op de naam van ons herfstbier.
Einbeck = Ein Bock
In Beieren dacht men dat „Einbecker” eigenlijk gelezen moest worden als „Einböcker” – in de plaatselijke dialecten spreek je dat hetzelfde uit. „Einböcker” is dan voor het Duitse taalgevoel een afleiding van „Einbock”. Men dacht dus dat het bier dat men dronk „Einbock” heette. Een misverstand – maar het zou de naam van de stijl worden. Een volgend misverstand was de gedachte dat „Ein-” een lidwoord was en zo kwam de mensheid aan „ein Bock”, in het Nederlands: een bock.
Van bovengist naar ondergist
In Einbeck werd bier gebrouwen volgens een methode die in Nederland, België en Engeland nog steeds heel gewoon is. Nadat de granen, de hop en het water tot een wat broodachtige drank geworden zijn, wordt gist toegelaten en gist zorgt ervoor dat de graansuikers worden omgezet in alcohol. Gist doet z’n werk het liefst op kamertemperatuur, dan gaat het allemaal razendsnel en komt het gist pruttelend bovendrijven. Vergisting op kamertemperatuur heet daarom „bovengisting”.
In Beieren is in de loop der tijd een andere methode ontwikkeld, waarbij de vergisting plaatsvindt bij koude temperaturen. De ijskoude Beierse winters maakten dit mogelijk. Bij een graad of vijf gaat het weliswaar langzamer, je hebt als brouwer ook meer controle over je product. Het gist komt niet bovendrijven, maar zinkt naar de bodem van de kuip: ondergist.
Het Einbecker bier zou in Beieren nagebrouwen worden. Een zwaar bier, met lekker veel graan – dat wilde men wel. Maar men brouwde het wel ondergistend, naar goed Beiers gebruik. Dat leverde bockbieren op met een soepele smaak, zonder al te veel fruitige tonen. Je kunt dat het hele jaar door brouwen, maar voor veel brouwerijen was het zware bier een paradepaardje, dat ze bijvoorbeeld in de winter presenteerden, of juist in het najaar bij de oogstfeesten.
De bock los in Nederland
Het verhaal van Bockbier is een heel Duits verhaal, zo op het oog. Maar dat is eigenlijk vooral een taalkundige kwestie: wat we nu bockbier noemen, heeft een
Duitse geschiedenis, ja – maar bier in Einbecker stijl brouwen we in Nederland al heel lang. Sterker, wat men in de middeleeuwen in Einbeck deed, dat deed men toen ook al in de Hollandse steden: bovengistend bier brouwen met hop en een tikje meer alcohol. Ook hier was men al vroeg geïnteresseerd in export. Een Hollander uit de zestiende eeuw zou het Einbecker bier vast niet heel apart gevonden hebben, het smaakte als wat men hier toen ook brouwde.
Dat lag anders met het Beierse bier. Ondergisting kende men in Nederland niet, pas in de 19e eeuw kwam dat hier in de mode. Door verbeterde koeltechnieken was het mogelijk het hele jaar door zo te brouwen. De Alkmaarse brouwer Johannes Wahlen schreef al dat ondergist eigenlijk z’n ideaal was, al bleef hij uit gewoonte nog bovengistend brouwen.
Wie kon, stapte over. Zo werd pils gemeengoed, het zou het traditionele bier verdringen.
Bockbier werd in Nederland geïntroduceerd als een lekkernij uit Beieren: ondergistend, soepel bier met een redelijk hoog alcoholpercentage en een karamelzoetje. Het smaakte strakker, „moderner” dan het traditionele Nederlandse bruine bier, dat veel meer op het echte Einbecker geleken moet hebben. Het was iets nieuws – en we vonden het heerlijk.
Bock terug naar z’n roots
Vanaf de jaren 80 veranderde er heel veel in bierland Nederland. Bovengistende bieren kwamen weer in de mode, al duurde het nog wel tot begin deze eeuw voor het hek echt van de dam was. Tegenwoordig brouwen bijna alle Nederlandse brouwers een bovengistend bockbier. Dat betekent dat je in het bier weer fruitige en kruidige aroma’s van gist proeft, zoals we die ook kennen uit de klassieke Belgische bieren. De bock is terug bij z’n roots: het wordt gebrouwen volgens de methode die men ooit in Einbeck ook volgde.
In Einbeck zelf is het omgekeerd: daar brouwen ze nog wel bockbier, maar in Beierse stijl, dus ondergistend. Een aantal kleine brouwers grijpt ook terug op het Beierse ideale bier, dus je zult op ons festival nog aardig wat ondergistende bockbieren kunnen proeven. Zo kun je hier heel die lange Bockgeschiedenis herbeleven. En als je nou een Derper tegenkomt: ook die taalkunde.
Bockbier proeven
Hoe proef je bockbier? Bij Vriendenbock vinden we dat iedereen dat op z’n eigen manier mag doen, maar we denken wel dat het op z’n lekkerst is als je er een beetje tijd voor neemt. Proeven doe je met heel je mond en ook met je neus. Ruik maar eens aan het bier, of ruik twee keer: één keer met je mond open en één keer met je mond dicht. Zelfs dat maakt al verschil. Laat het bier gerust een beetje opwarmen in je glas, ook dan komen er weer andere aroma’s vrij. Genieten!
Bock: de typische smaken
We stelden bockbier al aan je voor als een bitterzoet bier met een aroma van karamel. Die gebrande smaak is in de ene bock sterker aanwezig dan in de andere. Als je aan je bier ruikt, zul je vaak wat fruitige smaken herkennen, die komen van het gist. De typische bitterheid komt van de hop. De belangrijkste smaakmaker in bockbier is wel de mout, het biergraan: het is zoetig en vol, het doet denken aan brood en koek, als het gebrand is (en dat is het in herfstbock) doet het ook denken aan koffie en chocola. Associeer er vooral op los, dat is het leuke van proeven. Denk je aan aardbeien? Aan zoete pruimen? Aan Apfelstrudel? Het kan allemaal, dus spreek het vooral uit. Of schrijf het op...
Untappd
Misschien heb je ’m al jaren op je telefoon staan: de app Untappd. Voor wie Untappd nog niet heeft: het is een app waarin je kunt noteren welk bier je drinkt en hoe lekker je het vindt. Altijd handig, zeker op een bierfestival. Je kunt ook een foto van je biertje maken. Wij hebben alvast voor een schitterend decor gezorgd... Hopelijk stroomt Untappd tijdens Vriendenbock dan ook vol met mooie plaatjes van lekker bier en van veel gezelligheid!
Onze schenkers
Wie bedient je tijdens Vriendenbock? Wel, echte liefhebbers uit de Alkmaarse horeca! Je kent ze vast wel van je eigen kroegentochten door Alkmaar, maar we stellen ze toch met trots aan je voor. Zij maken van ons festival een echt Alkmaars feest.
Proeflokaal de Boom
Onder het Nationaal Biermuseum De Boom, in de oude kelder van de brouwerij, bevindt zich proeflokaal De Boom, het oudste en beroemdste speciaalbiercafé van Alkmaar. Hier kun je normaal uit zoveel stijlen kiezen, dat het je duizelt, maar vandaag specialiseert De Boom zich in bockbier. Dat is het team van Ed en Mylène wel toevertrouwd, want in oktober organiseerden ze nog zelf ’n bockbierfestival.
Rick’s Bierboetiek
Bierliefhebber en bierondernemer Rick is weer terug waar hij begon, met zijn eigenste Bierboetiek. Rick was al bij de eerste editie van Vriendenbock betrokken als bierregisseur, zonder hem had het festival niet kunnen uitgroeien wat het nu is. Tijdens dit festival richt Rick al z’n aandacht op de bijzondere bockbieren die hij heeft meegebracht.
De Koning eten&drinken
De Koning is een gezellig café, met een groot zonnig terras op de Platte Stenenbrug, waar niet alleen bier geschonken wordt, maar waar ook heerlijk wordt gekookt. Verleidelijke vlees- en visgerechten bereid in de op hout gestookte oven met daarnaast een vol glas bier, genoeg reden om ook jezelf ’ns Koning te voelen, toch?
Café ’t Hartje & Bar Bistro Samen
Café ’t Hartje is komt, aangevoerd door Sil en Joost, met een breed assortiment naar Vriendenbock. Dit jaar staat Café ’t Hartje ‘samen’ met het afgelopen week geopende Bar Bistro Samen op het Vriendenbock met maar liefst keuze uit acht bockbieren van tap.
Brouwerij Astronaut a.k.a. Kleine Brouwerij
In 2021 was Kleine Brouwerij voor de eerste maal aanwezig op Vriendenbock. Kwamen zij vorig jaar met hun eigen ‘In Space’ bockbier naar Vriendenbock, dit jaar tappen ze uit een ander vaatje! Het team achter Kleine Brouwerij is namelijk Brouwerij Astronaut, dat het eigen ‘Pastro Tides’ uit de tap de glazen vult.
Café Bruintje
De naam verraadt al dat dit een echt bruin café is, waar je voor grote en kleine glaasjes terecht kunt – de selectie jenever en gin is er uitgebreid. Bockbier hoort er bij Bruintje ook helemaal bij, zo kun je deze herfst weer genieten van diverse lokale bockbieren van de tap.
Freundesbock
Een paar bevriende liefhebbers van bockbieren laat als Freundesbock een heerlijke variatie aan bockbieren naar Alkmaar komen. Oorspronkelijk waren dat Duitse bieren, vandaar de naam, maar inmiddels kunnen die extra bockjes overal vandaan komen. Zolang wij ze maar geweldig vinden…
Slijterij de Laat
Slijterij de Laat heeft een lang verleden als deelnemer aan Vriendenbock, tot en met de 7e editie onder de naam Proeflokaal De Kleine Deugniet. Nu, tijdens de achtste editie als Slijterij de Laat, het plaats waar bierliefhebbers uit een zeer uitgebreid assortiment aan bockbieren kan kiezen, net als op Vriendenbock!
Fonduerestaurant De Fransman
Nieuw op Vriendenbock is het Fondue-restaurant De Fransman, die dit jaar het stokje overnemen van Granada Food&Wine. De Fransman, gelegen aan de idyllische Mient in hartje Alkmaar, vlakbij de Waagtoren, brengt een aantal van haar specialiteiten naar Vriendenbock. Goed met bockbier te combineren gerechten, sommige zelfs, waar bockbier als ingrediënt wordt gebruikt. Laat je verrassen!
Italiaans Restaurant Vito
Aan de gezellige binnenhaven van de Turfmarkt, met een fraai uitzicht op zowel het Noord-Hollands Kanaal als de gezellige binnenstad van Alkmaar, treffen we Italiaans Restaurant Vito aan. Vito is een graag geziene gast op culinaire feestjes. Voor de achtste maal neemt Vito deel aan Vriendenbock!
Op Vriendenbock met keuze uit diverse Italiaanse lekkernijen – van Olive Nocellara en een bruschette pomodori tot Arancini en diverse pizza’s. Goed te combineren met bockbier.
Bierlijst
Welke bieren kun je proeven op Vriendenbock? De liefhebbers achter de taps kunnen je dat vertellen, maar in dit boekje vind je ze ook allemaal. Korte smaakomschrijvingen geven je een idee van wat je kunt verwachten van je biertje. Uiteraard is smaak altijd persoonlijk. We horen en lezen graag hoe je de bieren zélf ervaren hebt!
Proeflokaal De Boom
Leegwater Opperbock – 6,3%
Soepel bockbier uit De Rijp met een rijk moutpalet, waardoor het bier extra zacht en een tikje droppig is geworden.
Achouffe – Chouffe 666 – 6,7%
Het bekende ‘kaboutertje’ uit België lust óók Bock. Lekker zoet, prikkelend, met een percentage dat een tikje duivels is.
’t IJ – IJbock – 6,5%
Het bockbier van ‘t IJ weet liefhebbers al jaren te prikkelen met de bijzondere, kruidige smaak, die tegelijk soepel is.
Dampegheest – Oikenbock -6,5%
Dit bier van Dampegheest heeft zijn bijzondere nasmaak te danken aan eikenhout, wat zorgt voor een rijke, gebalanceerde smaak.
Texelse – Texels Bock – 7%
Een echte klassieker: Texels Bock. Stevig schuim, gebakken brood, karamel, een gebrand bittertje, dat alles met een zachte nasmaak.
Lefebre – Barbãr Bock – 8,5%
Gerst, zachte tarwe en dan ook nog honing: dit is een bier dat je verwent, afkomstig uit België, met een stevig percentage!
Brugse Zot – Brugse Bok – 6,5%
De bekende Brugse Zot bestaat ook als bockbier: een heerlijk soepel bier met een zachte nasmaak van karamel en rozijnen.
Sancti Adelberti – Blonde Weizenbock – 6%
Net even een ander kleurtje, met dit glas in je hand val je op, maar je proeft de vertrouwde zachtheid van een tarwebier.
Guilty Monkey – Apfelstrudel dubbelbock – 7%
Apfelstrudel. Ook brouwerij Guilty Monkey werd geïnspireerd door de heerlijke combi van bock, rozijnen en koekjessmaak.
Paleisje – Bea’s Bokje – 6%
Bea’s Bokje is een duurzaam gebrouwen bier uit Amsterdam, dat alléén op tap is uitgebracht, Dus grijp je kans op Vriendenbock.
Naekte Brouwers – Bokkie Koffie – 7,5%
De voor bockbier zo typische smaak van karamel gaat perfect samen met die van koffie. Wie daaraan twijfelt moet dit bier proeven!
Schneider – Aventinus – 8,2%
Tussen alle heerlijke tarwebocken blijft deze Duitse klasbak ‘shinen’. Bessen, banaan, koekjes, – en, pas op, aardig wat alcohol.
De Koning eten&drinken
Weihenstephaner – Vitus – 7,7%
Helemaal Duits, helemaal klassiek, en toch helemaal anders dan anders: dit bier is namelijk blond, lekker fris, en zachtzoet.
Blauwe IJsbeer – Weijsbeer Bock – 5%
Een zachte, verwarmende en vriendelijk zoete herfstbok, met een fruitig gistprofiel dat je herinnert aan de betere Duitse Weizen.
Oedipus – Madeleine 2023 – 6,2%
De Madeleine was al een plaatje, met een koekjessmaak om nooit te vergeten, maar deze versie is gerijpt als een zoete herinnering…
Duits&Lauret – Bourbon Dubbelbock 2023 – 7%
Vanille, lekkere pit, óók de zachtheid van rijping en dus iets van krentjes en port: deze bock heeft van veel het beste, zelfs van whisk(e)y.
Freundesbock
Texelse – Stormbock – 9,5%
De krachtpatser van de Texelse Brouwerij, voor koude avonden in de herfst. Interessant om te vergelijken met hun gewone bock.
Broeder Jacob – Gijle Bock – 6,5%
Een vriendelijk moutig-zoet bokbier met de fruitige aroma’s van Belgisch gist en een bittertje dat doet denken aan chocola.
Eeuwige Jeugd – Bokkelul – 7%
Het Amsterdamse herfstbiertje Bokkelul is lang niet lullig, maar wel een echte bock, vol kruidige en herfstige aroma’s.
Musketeers – Kiss My Bock – 6,5%
Veel fruit, maar ook de vertrouwde karamel, met een ‘twist’ in de nasmaak: daaraan herken je deze Belgische bock.
Café Bruintje
Tesselaar – Slufterbok – 7%
Wat een mooie kleur, wat een veelheid aan moutsmaken! Brouwerij Tesselaar schuwt de oorspronkelijke smaak van graan niet.
Leeghwater – Doppelbock -6,3%
Rogge. Gerst. Tarwe. Maar zelfs een beetje zoethout. Dit is weer echt een bock die gaat voor de nuance: een rijke biersmaak.
Hortus – Hortus Bock 2022 – 6,5%
Al een tijd werkt brouwerij Egmond samen met Hortus Alkmaar, om bloemige bieren met bijzondere nuances te kunnen brouwen…
Egmond – Sancti Adalberti Weijzen - 6,5%
Het bekende bockbier uit Egmond, extra soepel door de toevoeging van tarwe, waardoor je er stiekem in de zomer al zin in krijgt.
Dochter van de Korenaar – La Biere Bock – 7%
Een Nederlandse brouwer in België, dat betekent bockbier met een knipoog: lekker fruitig en volmondig, met een lange nasmaak.
De Molen – Bar & Bok – 6,2%
Al is het weer nog zo boos, de herfst blijft genieten met bieren als dit: licht bitter, lekker gebrand, met een welkom zoetje achteraf.
Kleine Brouwerij
Langedijker – Langedijker Bock – 6,5%
Dit bockbier uit Langedijk kiest duidelijk voor de rijke, gebrande smaken die óók bij bockbier horen: koffie, chocolade.
Tesselaar – Razende Bok – 6,5%
Brouwmeester Maurice Diks won al vele bockbierprijzen en gaat onvermoeibaar door. Reken op een perfecte balans!
Astronaut – Pastro Tides – 8,1%
In 2023 introduceerde Astronaut samen met brouwerij Egmond dit machtige najaarsbier. Rijk, niet te zoet, wel stevig!
Leidsch Bier – Rauch Dubbelbock – 8%
Leiden vierde dit jaar, een jaar na Alkmaar, 450 jaar ontzet. Dat de rook nog maar net is opgetrokken proef je in deze rookbok!
Gebrouwen door Vrouwen – Pumpkin Party 6,3%
Die heerlijke amberkleur, kaneel, iets van anijs en pepernoten… En dan natuurlijk pompoen! Zo herfstig is Pumpkin Party.
De Blauwe IJsbeer – Lekker Lang Lekker 8,3%
Een klassieke smaak die al even meegaat, daarmee pakt deze tarwebock je warm in. Fruitig, lieflijk, maar ook krachtig.
Bird – Specht heerlijk Weizenbock - 8%
Vogelaars en bierliefhebbers zijn het, de brouwers van Bird. Deze specht is klaar voor een zachte winter, met fruitige geuren.
Slijterij de Laat
Uiltje – Apfelstrudel Bock – 11%
De Haarlemse brouwerij Uiltje liet zich inspireren door de beste Apfelstrudel: krentjes, gebakken appeltjes en lekkere zoetigheid.
TX – Steambock – 6,5%
Geen stoomboot, maar stoombock, en zéker Texels: een lekker vol bier uit Oosterend, met herkenbare geroosterde mout.
Brothers in Law - Bokketannusie – 6,5%
Gaat er altijd in – ook bij je zwager. Zelfs als dat meer een jeneverdrinker is, want in dit bier proef je zelfs de jeneverbes!
Dutch Bargain – Bock is the GOAT – 8,7%
Puur natuur, rechtstreeks uit Zeeland: aan deze bock komen geen bijzondere hulpstoffen van pas, aldus de brouwer.
Othmar – Bock – 6,7%
Brouwerij Othmar gooit hoge ogen met stijlvaste, een tikje ‘Duitse’ bieren. Een heerlijk klassiek bockbier met een licht bittertje.
Kees – The Goat – 6,5%
Een klassieke bock in Duitse stijl, van een brouwer die toch niet vies is van experiment. Maar hier: de pure ingrediënten, de basis!
Rick’s Bierboetiek
Moersleutel – Bock – 6,5%
De Alkmaarse brouwers van De Moersleutel zijn dol op stouts en IPA’s, maar maken duidelijk ook werk van bockbier…
Two Chefs Brewing– Crême Brûlée Bock – 7%
Een favoriet dessert, al kun je er ook best mee beginnen: dit bier belooft een romige toets, maar ook de lekkerste karamel.
Sisters Brewing – Bzzzz (Honingbock) – 8%
De zoemende dames van een bijenkorf geven ons veel: mooie honing, zin in het voorjaar en dit bier voor nu, vol aroma van mout en koffie.
Stadshaven – Bock Rammer -7,8%
Beperkt verkrijgbaar, maar niet te missen: een stevige bock met opgestroopte mouwen, veel karamel, en lekker doordrinkbaar.
De dochter van de Korenaer – La Bock Brunello BA – 10%
Bier, België. Wijn, Italië. En daar dan het beste van: dat belooft deze op wijnvaten gerijpte bock van De Dochter Van De Korenaer.
Cerveceria Alhambra – Reserva Roja Bock – 7,2%
Goed, dit is dan Alkmaar, maar een goede Spanjaard mag er ook hier best zijn: veel rood fruit, lekker gebrand, gewoon genieten
Café ’t Hartje (& Bar Bistro Samen)
Uiltje – Onbijtkoek Bock – 6,5%
Houd je neus eens boven dit glas: je pakt spontaan de boter erbij. Échte ontbijtkoek, kruidig en puur, maar ook écht bier.
Frontaal – Oldtimer Bock – 7,5%
Je mag er misschien niet élke stad meer mee in, maar deze oldtimer ruikt lekker: veel drop, mooi gebrand, lekker in de olie ��
Frontaal – Heel Holland Bockt – 8,5%
De geur van samen koekjes bakken, de smaak van het najaar: zoet en prikkelend. Heel Holland Bockt viert de Hollandse herfst!
Bird – Lekker in de Kauw – 7%
Een slimme vogel met een donker randje: Lekkerinde Kauw! Een knap bittertje heeft dit bier, maar het is een trouwe vriend…
Oersoep – Sexy Motherbocker– 8%
Eén bock smaak, zoals je van Oersoep mag verwachten. Lekker hoppig, maar niet zonder de mout te vergeten, is dit bier verleidelijk.
Breugem - Applaus – 7,2%
Breugem krijgt de handen wel op elkaar met deze lekker klassieke herfstbock, waarin het bittertje natuurlijk niet ontbreekt.
Alfa – Alfa Bock – 6,5%
Alfa is één van de meest klassieke Nederlandse brouwerijen, bekend van het knappe pils, maar ook van dit evenwichtige bockbier.
De Molen – Bock & Poot – 6,3% Bokkenpootjes, wie kent ze niet. Heerlijke amandelkoekjes, krokanter dan een mergpijp. Dit bier is een ode aan dat koekje.
Bierstad Alkmaar
Waar kun je nou heerlijker van bier genieten dan in Bierstad Alkmaar? Het hele jaar door is het een prachtig decor: de oude geveltjes, de spiegelende grachten, het getingel van de Waag, de lange schaduwen van de Grote Kerk… En zeg nou zelf, bij een lekker stuk kaas hoort ook gewoon een biertje. Geen wonder dus dat de „kaasstad” tegelijk „bierstad” is!
Bierhistorie in Alkmaar
Dat Alkmaar een bijzondere biergeschiedenis heeft blijkt al uit het feit dat deze stad een Biermuseum heeft. Het is gevestigd in een bijzonder gebouw, een oude brouwerij uit de 1647. Tot halverwege de 18e eeuw werd er in dit gebouw bier gemaakt onder de merknaam „De Boom”. Boven op het dak staat een gebeeldhouwde bierton met daarop een boom – in het museum staat een tweede exemplaar, als je de ton van dichtbij wilt bekijken. De kelder van de brouwerij had een aflopende vloer, zodat ze de vaten makkelijk in de boot kunnen rollen. Als je je tijdens een gezellige avond in Proeflokaal De Boom nog ’ns afvraagt waarom het achterste deel van het café hoger ligt: nu weet je dat!
Er bestaat een rondleiding, met de titel „Bierstad Alkmaar”, die begint bij De Boom en je langs oude brouwerijen voert. Ook andere biergeschiedenis komt aan bod: de Bierkade, de Accijnstoren, de Kitsteeg – het heeft allemaal met bier te maken. De rondleiding is gratis te downloaden op je smartphone via de app WalkTheCity.
Brouwerijen in Alkmaar
De Boom is een brouwerij van vroeger, maar gebrouwen wordt er ook tegenwoordig volop in onze stad. Brouwerij Astronaut, Brouwerij De Die, Brouwerij De Moersleutel, Brouwerij De Vis, Brouwerij Zeglis – in alfabetische volgorde. Niet ieder van die brouwerijen is even bekend. Zeglis en De Moersleutel hebben elk hun eigen proeflokaal: dat van Zeglis zit aan de Gedempte Nieuwesloot, het lokaal van De Moersleutel in Hal25 op Overstad. Uiteraard proef je de betere Alkmaarse bieren ook in de vele cafés die de bierstad rijk is.
Alkmaarse biergebeurtenissen
Vriendenbock is nu, maar als er geen Vriendenbock is, zijn er wel andere bierige evenementen in Alkmaar. De najaarseditie van de Bokkentocht is net geweest, in de lente is er weer één. In proeflokaal De Boom zijn er de boeiende proeverijen van biersommelier Richard Moerkerk, vraag er eens naar aan de bar.
500 jaar Grote Kerk
Al meer dan 500 jaar is de Grote Sint-Laurenskerk hét centrale punt in het dagelijks leven van vele Alkmaarders. Hier komen zij samen om feest te vieren en te rouwen, om te spelen, te bidden en elkaar te ontmoeten. Op deze plek gebeurt het.
De grafzerken, de preekstoel, krassen van pelgrims in een zuil: overal zijn sporen te zien van de mensen die hier kwamen en de soms turbulente gebeurtenissen die hun levens tekenden. Superieure staaltjes van religieuze kunst, zoals het prachtige orgel en de plafondschildering, getuigen van welvarende tijden. Veel is verdwenen, maar de verhalen zijn springlevend.
Devotie en verering
Tot 1573 was de kerk katholiek. Er bestond nog geen scheiding van kerk en staat, dus was het stadsbestuur ook verantwoordelijk voor de kerk. Hoe groter en hoger een kerk was, des te meer aanzien de stad had. De devotie in het geloof en de verering van God en zijn heiligen vroegen om een rijke inrichting met altaarstukken, heiligenbeelden, muurschilderingen en kleurrijke ramen.
In de katholieke periode was het hoogaltaar de belangrijkste plek in de kerk. Daar werd de hoogmis opgedragen. Het lag aan de oostzijde van de kerk, daar waar de zon opkomt, symbolisch voor het licht van Christus.
In dienst van het woord
Na de reformatie werd het protestantisme de officiële staatsgodsdienst. In 1573 namen de protestanten de kerk over. Voor hen stond het woord van God in de Bijbel centraal. De kerk werd steeds soberder ingericht. In Alkmaar vond geen echte Beeldenstorm plaats; heel geleidelijk werden hier de heiligenbeelden en altaren verwijderd. Ook in deze tijd bleef de gemeente verantwoordelijk voor het onderhoud. De kerk was voor de protestantse elite van Alkmaar het middelpunt.
Na 1795 kwam er vrijheid van godsdienst én een scheiding van kerk en staat. De gemeente droeg daarom niet langer bij aan het beheer van de kerk. Al snel kwam men geld tekort en noodgedwongen werden kostbaarheden verkocht.
Cultuur
en ontmoeting
Sinds 1996 heeft de kerk geen religieuze functie meer en is het eigendom en beheer in handen van twee stichtingen. Met subsidies en giften worden restauraties en het onderhoud bekostigd.
Vroeger was dit een beschutte ruimte waar Alkmaarders hun geloof konden belijden en samenkomen, en waar kinderen veilig konden spelen. Nu kunt u hier genieten van het prachtige monument, van concerten en tentoonstellingen. Of trouwen en feest vieren. Elkaar ontmoeten blijft het motto van deze plek.
Meer weten?
De Grote Kerk van Alkmaar is een boeiend gebouw dat je ook op andere dagen in het jaar kunt bezoeken. In de zomer zijn er bijvoorbeeld iedere vrijdag orgelconcerten die je gratis bij kunt wonen. Je kunt je dan ook laten rondleiden door het deskundige personeel van de Grote Kerk. Bij de koffiehoek vind je foldertjes over de openingstijden, en verder vind je hier informatie over andere evenementen in de kerk, zoals het whiskyfestival in februari en Vini Amici in maart.
Vini Amici
De Stichting Vrienden van de Grote Kerk organiseert samen met regionale wijnimporteurs, wijnspeciaalzaken en lokale restaurants op 21, 22 (en wellicht 20 of 23) maart 2025 voor de derde maal ‘Vini Amici’. Ben jij er bij? Kaartverkoop via www.viniamici.nl.
Word ook vriend!
Jouw steun kunnen wij goed gebruiken, maar natuurlijk mag je van ons ook wat verwachten:
• Drie maal per jaar ontvang je de ‘Kroniek’, boordevol met wetenswaardigheden over (historische) gebeurtenissen, reportages, interviews en kunst over en in de kerk.
• De Vriendenpas geeft op een aantal evenementen in de kerk een korting of zelfs gratis toegang.
• Met een stevige korting naar Vriendenbock& ViniAmici !
• Vriend ben je al vanaf € 15,00 per jaar
Meld je direct aan via:
www.vriendengrotesintlaurenskerk.nl/word-vriend
Huisreglement Vriendenbock
• Personen vanaf 18 jaar hebben toegang tot het festival indien zij in het bezit zijn van een geldig toegangsbewijs en een geldig legitimatiebewijs kunnen tonen. Legitimatie tot 21 jaar is verplicht (uw leeftijd moet bij twijfel kunnen worden vastgesteld).
• De festivalorganisatie behoudt zich het recht voor inschrijvingen zonder opgaaf van redenen te weigeren.
• Op het toegangsbewijs is aangegeven voor welke festivaldag het bewijs geldig is.
• Dit festival is georganiseerd om deelnemers kennis te laten maken met een diversiteit aan bockbieren. Het is de bedoeling dat u proeft en niet grote hoeveelheden tot zich neemt.
• De organisatie heeft het recht - al dan niet na het geven van een waarschuwingu de toegang tot het festival te ontzeggen en/of uit het gebouw te verwijderen, zonder enige vorm van restitutie, indien u naar het oordeel van de organisatie:
o onder zodanige invloed van alcohol bent, dat u een gevaar voor uzelf en/of anderen bent en/of hinder veroorzaakt.
o geweld pleegt of anderen met geweld dreigt en/of anderszins strafbare feiten pleegt.
o andere aanwijzingen van daartoe bevoegd personeel niet strikt opvolgt.
• Het Bockje is het betaalmiddel op het festival. Eén Bockje vertegenwoordigt een waarde van € 4,00. Bockjes zijn te koop bij de organisatie van het festival.
• Niet gebruikte Bockjes kunnen niet ingeleverd worden. Nadat u het gebouw hebt verlaten, verliezen de nog in uw bezit zijnde Bockjes hun waarde, deze komen ten goede van de restauratieprojecten van de Grote Kerk.
• Door aanwezig te zijn op Vriendenbock, geeft u toestemming om foto's en/of video's, gemaakt tijdens het evenement, te gebruiken voor publicatie en/of promotionele doeleinden.
• Nadat u het gebouw hebt verlaten, is het alleen mogelijk het gebouw opnieuw te betreden op vertoon van een geldige polsband
• Tijdens het gehele evenement zal de organisatie er alles aan doen om mensen en goederen te beschermen.
• De festivalorganisatie wijst iedere aansprakelijkheid echter uitdrukkelijk af:
o ten gevolge van de effecten van alcoholgebruik in de ruimste zin van het woord.
o voor schade aan mens en goederen, in de ruimste zin van het woord, door wie of wat dan ook ontstaan.
o voor en/of ten gevolge van transacties tussen bezoekers, standhouders en/of locatie-exploitant van welke aard en omvang dan ook.
• In de Grote Kerk geldt een algemeen rookverbod. Roken is alleen toegestaan in de tent (buiten), die bereikbaar is via de toiletten.
• Het is niet toegestaan om eigen etenswaren mee de kerk in te nemen en deze te nuttigen tijdens het festival.
Vriendenbockwordtmogelijkgemaaktdoor:
Stichting Vrienden van de Grote Sint Laurenskerk
Proeflokaal de Boom
Marcel Plaatsman, teksten
Marcel Witte Fotografie (coverfoto)
Dave Weij Fotografie (evenement foto’s)
Drukspook, ondersteuning drukwerk
Liquid Labs, lay-out en opmaak
Triple HuizeHoreca
Vrienden van Jol Jeugdstad
King’s Inn city hotel & hostel
Bouwbedrijf Keeman
BG Accountants
