HEVO-Magazine oktober 2020

OKTOBER 2020 12

Senioren naar school

30

Heeft u het goed geregeld?

IN DIT HEVO MAGAZINE 8 Zullen we er nog eentje op drinken

28

Alcoholgebruik onder senioren neemt toe.

Ook problematisch alcoholgebruik.

HEVO beweegt: Zumba Zumba is weer opgestart, maar men moet gebruik maken van een andere zaal omdat daar meer ruimte is om de 1,5 meter afstand in acht te nemen.

16 We hadden nog zoveel plannen

Iedereen bij HEVO kent haar, Angèle van Beckhoven, prominent lid van de evenementencommissie.

03 04 05 06 06 06 07 10 15

Van de eindredacteur Winnaar ‘Één tegen 50’ Van het bestuur Vrijwilliger van het jaar HEVO gaat live!

Rabo Clubsupport Heddet al geheurd?

10 vragen .... aan Wim Stevenaar ‘Verhuizen zonder zorgen’

Stoofje Recept van Joop ‘Troost en troosten, hoe om te gaan met leed’ Kerstattenties in caronatijd: een oproep Sterrenkunde: Jupiter en Saturnus Politieke partijen en senioren Kruiswoordpuzzel Films in oktober Bedankt, Tea!

33 34 34 35 35 36 36 37

Kerstviering 2020 Presentaties SeniorWeb Lezing presidentsverkiezing Alzheimer café Lezing Wim Daniëls HEVO-reizen najaar 2020 Lezing: ‘Vliegende Hollander’ HEVO-Agenda

COLOFON

HEVO-MAGAZINE is een uitgave van HEVO Seniorenvereniging Rosmalen en verschijnt in 2020 op 21 jan, 27 feb, 7 apr, 19 mei, 30 jun, 8 sep, 20 okt en 1 dec

Redactie HEVO-Magazine

Vormgeving

Website

Piet Kerssens, Guido Robbens, Mattie Daniëls, Marjan Vonk, Tonny van Raaij en Ad van der Donk (eindredacteur)

Tiny Kappen

www.hevorosmalen.nl kopij@hevorosmalen.nl

Redactieadres kopij@hevorosmalen.nl

2

20 21 22 23 24 26 27 32 33

HEVO-Magazine • oktober 2020

Verspreiding Carla Couwenberg, 073 - 521 63 61 of 06 - 27 17 74 78 bezorgingHA@hevorosmalen.nl

HEVO-Agenda kopij@hevorosmalen.nl De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden stukken.

VAN DE EINDREDACTEUR Oktober staat voor de deur en corona is weer aan een opmars Na fascinerende bezig. Gelukkig reizen hebben naar Rusland de aanvullende in de regels van het afgelopen maanden, kabinet (nog) heeft weinig de HEVO-reisimpact voor de activiteiten binnen commissie, op verzoek HEVO. Een vannieuwe een aantal intelligente lockdown leden, besloten is niet innodig het voorjaar en in kleine van 2020 clubjes kunnen naar Israël de activiteiten te gaan. gewoon doorgaan. Ik lees in de krant (AD) dat het volgens ‘geluksprofessor’ Ap Dijksterhuis ook allemaal wel meevalt. “Bekijk het positief, we kunnen nog naar een restaurant, het museum, het theater, de dierentuin. Wees flexibel en blijf ontspannen, dat is wat iedereen nodig heeft.”

Mijn oproep in de vorige editie voor vakantiefoto’s leverde helaas niet één reactie op. Raar, want ik kan me niet voorstellen dat jullie helemaal niet op vakantie zijn geweest, al was het dan ‘maar’ in eigen land. Dat ons eigen kikkerlandje toch eigenlijk wel heel mooi is, heb ik al vaak gehoord de laatste weken, uit diverse leeftijdsgroepen. Dat had dus best enkele fraaie kiekjes kunnen opleveren.

Zelf fietste ik half september nog 4 dagen door

het Zuid-Limburgse heuvelland met mijn vrouw.

En dat was mede dankzij een lekker najaarszonnetje beslist geen troostprijs.

In deze editie vind je welke plannen er zijn voor de ‘voormalige Venschool’ aan de Seringenstraat.

Het complex met 38 sociale huurwoningen voor senioren wordt zeker een verrijking voor ‘ons durpke’. Ouderenadviseur Paul Scholten adviseert zaken zoals volmacht, levenstestament en behandelverbod tijdig én goed te regelen. Want er kan jou of je partner zo maar iets overkomen.

Lees het interview met Angèle van Beckhoven er maar eens op na. Nu het eerder donker wordt, is het misschien interessant om ’s avonds eens naar de sterrenhemel te kijken. Als het meezit, zijn bij helder weer Jupiter en Saturnus te zien.

De redactie is intussen al weer druk bezig met het volgende magazine, de laatste editie van 2020, dat begin december in de brievenbus valt. Ideeën van jullie daarvoor zijn van harte welkom. Je mag zelf een tekst schrijven, maar als je dat lastig vindt, komt een redactielid graag je verhaal optekenen. Een e-mail naar eindredactie@hevorosmalen.nl is voldoende.

December is traditioneel een feestmaand, maar het zal dit jaar anders zijn dan andere jaren.

De geluksprofessor adviseert het toch gewoon gezellig te maken binnen de grenzen die er dan zijn. En let een beetje extra op je omgeving zodat mensen niet wegkwijnen in eenzaamheid.

Maar eerst wens ik u veel leesplezier met deze editie!

Ad van der Donk HEVO-Magazine • oktober 2020

3

WINNAAR ‘ÉÉN TEGEN 50’ Voor HEVO-lid Paul Willemen was juli 2020 een topmaand: hij won maar liefst € 120.000 in het quizprogramma ‘Eén tegen 50’, de coronaversie van ‘Eén tegen 100’ . Paul schrijft zijn succes toe aan een combinatie van geluk en een brede algemene ontwikkeling. In de eindfase wist hij dat het Munchkin-kattenras zich kenmerkt door korte pootjes en niet door een korte staart of een kort lijf. Zijn laatste tegenstander ging voor de staart…

Hoe werd je deelnemer bij dit programma?

In februari kreeg ik van de Postcodeloterij een uitnodiging voor een selectiedag in het studiogebouw van Endemol in Amsterdam.

Uit 3.000 kandidaten werden de 150 besten geselecteerd voor deelname aan het programma.

Ik was een van hen. Begin juli vonden gedurende 4 dagen de opnames plaats voor het hele jaar.

Hoe is het spel verlopen?

Ik had allereerst het geluk te zijn geselecteerd als een van de nieuwe publiekskandidaten die het

4

HEVO-Magazine • oktober 2020

moesten opnemen tegen de podiumkandidaat van het vorige seizoen. Bij de derde uitzending had ik weer geluk: de computer bepaalde dat ik bij Caroline Tensen op het podium mocht komen.

Als publiekskandidaat had ik al € 5.000 gewonnen, zodat ik relaxed aan het podiumavontuur kon beginnen.

Hoe kom je aan het bedrag dat jij uiteindelijk gewonnen hebt?

Bij elke vraag is het publiek als geheel € 50.000 waard; als alle 50 publiekskandidaten er in de beginfase nog zitten, is elk individu dus € 1.000 waard. Telkens als personen door foute antwoorden afvallen, worden de overgebleven kandidaten meer waard. Je wint het geld pas écht als je alle 50 publiekskandidaten hebt weggespeeld. Bij de laatste vraag had ik € 70.000 op de teller met nog slechts één tegenstander, die in zijn eentje € 50.000 waard was.

Is het leven voor jullie nu anders geworden?

Nauwelijks! Mijn vrouw en ik blijven er nuchter onder. We hebben we onze 3 kinderen in de prijs laten delen, we hebben een camper gekocht en een mooie reis gemaakt.

Waar dank jij je brede kennis aan?

Ik ben tijdens mijn werkende leven voortdurend student gebleven. Vooral heb ik mijn talenkennis van Frans, Engels en Duits verder uitgebreid en heb ik mij verdiept in de buitenlandse literatuur.

Ook heb ik een studie psychologie en Nederlands gedaan.

Guido Robbens

VAN HET BESTUUR Opnieuw Na fascinerende hebben we reizen moeten naarbesluiten Ruslandom in de de algemene ledenvergadering afgelopen maanden, heeft uit te destellen.

HEVO-reisBinnen de bij het schrijven commissie, opvan verzoek dit artikel van bekende een aantal maatregelen zouden besloten leden, we maar in 30 het leden voorjaar kunnen van toelaten.

2020We vindenIsraël naar dat dát te gaan. geen zorgvuldig betrekken van de leden bij het beleid is. We zetten nu in op een vergadering half december. We werken aan een combinatie van fysiek vergaderen en interactieve lifestreaming zodat veel leden vanuit huis kunnen mee vergaderen. Als dit lukt (houd nieuwsbrief en website in de gaten) ontvangen alle leden bij het HEVO-Magazine van december een boekje met agenda en vergaderstukken.

Vrijwel alle clubs hebben hun activiteiten weer opgestart. Sommige nog wel in een bescheiden vorm. We moeten vrijwel zeker nog geruime tijd met de huidige beperkende coronamaatregelen werken. We beseffen dat de spontaniteit daarmee verloren gaat. Voordeel is wel dat onze leden weer actief kunnen zijn en sociale contacten mogelijk blijven. Blijft wel onze oproep om u aan de basisregels (afstand, handen wassen, niet komen als u ziek/verkouden bent) te houden.

Ook het carnavalsfeest in De Ontmoeting is gecanceld. De Ontmoeting sluit met Kerstmis van 23 december tot en met 4 januari.

De sluitingsdagen in 2021 zijn: • Tweede Paasdag 5 april • Koningsdag 27 april • Meivakantie 5 tot en met 9 mei • Hemelvaart 13 mei • Tweede Pinksterdag 24 mei • De zomervakantie 14 augustus tot en met 5 september Of we met de carnavalsdagen (maandag 15 en dinsdag 16 februari) dicht zijn, bekijken we later.

Peter de Leeuw, secretaris

Wij voelen ons verantwoordelijk voor uw veiligheid en gezondheid. Daarvoor zijn maatregelen getroffen en protocollen ontworpen. Wij verwachten van u verantwoordelijkheid als het gaat om het naleven van de regels. De grote evenementen buitenshuis zoals de Kerstviering en het evenement Wauw kunnen helaas nog niet doorgaan.

HEVO-Magazine • oktober 2020

5

VRIJWILLIGER VAN HET JAAR U hebt in groten getale gereageerd op de oproep Na fascinerende om kandidaten reizen voornaar te dragen Rusland voor in de HEVO-Vrijwilliger afgelopen maanden, van hetheeft jaar 2020. de HEVO-reisOp 30 september sloot commissie, opde verzoek termijn van van aanmelding. een aantalDe jury, bestaande leden, besloten uit in Angele het voorjaar van Beckhoven, van 2020 Carla Couwenberg naar Israël en te Rieki gaan.

Plappert-Teuling, heeft uit de voordrachten 3 HEVO-leden gekozen die zijn genomineerd voor de titel ‘Vrijwilliger van het jaar’.

Uit deze 3 kiest de jury de Vrijwilliger. Bedoeling was in de algemene ledenvergadering bekend te maken wie de Vrijwilliger van het Jaar is geworden. Nu de vergadering is uitgesteld kijkt het bestuur naar een ander geschikt moment.

De 3 genomineerden zijn: Rieky Kuijpers, Ans van Liempt en Paul Scholten.

HEVO GAAT LIVE! Nu nog even niet maar op termijn gaat dat gebeuren. We streven ernaar om in staat te zijn bijeenkomsten, ALV’s, lezingen en dergelijke digitaal bij de leden thuis te brengen. Het zou heel mooi zijn als we dat zelfs op een interactieve manier kunnen gaan doen.

Om dat allemaal eens goed uit te zoeken én in gang te zetten wordt er een nieuwe ‘Werkgroep

Communicatie Beeld en Geluid(Streamen)’ opgericht. De taak van die werkgroep is om op korte termijn met een werkplan te komen.

Wie heeft interesse, kennis, vaardigheden op dit gebied en wil in de Werkgroep participeren?

Informatie en aanmelden bij Tonny van Raaij: hevorosmalencommunicatie@gmail.com of telefoon: 06 – 10 16 71 98.

RABO CLUBSUPPORT Ook dit jaar biedt RABO-bank met de actie Clubsupport financiële ondersteuning aan clubs en verenigingen. Als lid van RABO bepaalt u welke club een bijdrage ontvangt. Kortom: uw stem is geld waard. Bent u klant bij de RABO of kent u mensen die dat zijn? Tót 26 oktober kunt u nog stemmen voor HEVO. U doet dat toch ook weer?

6

HEVO-Magazine • oktober 2020

HEDDET AL GEHEURD? In deze onzekere tijden is er minder zekerheid dan voorheen. Zo zijn er op Eindhoven Airport vluchten afgelast omdat een verkeersleider ziek was. Op bepaalde trajecten kon er geen trein rijden wegens gebrek aan personeel. En als er genoeg personeel is, rijden de treinen ook niet omdat er bladeren op de rails liggen. Het is immers herfst en dan vallen er blaadjes van de bomen zelfs al voordat de eerste trein was uitgevonden.

En toch is het maar goed dat niet alles in ons leven voorspelbaar is. Het onverwachte, de verrassing, ’n knipoog of ’n prachtige zonsondergang maakt de mens gelukkig. Op donderdagmorgen stonden er appelflappen klaar in De Ontmoeting. Er was niemand jarig en op de vraag wie er getrakteerd had kwam een ontwijkend antwoord. Toen we heerlijk zaten te smikkelen werd een en ander duidelijk. Er zijn enkele mannen die met grote regelmaat naar de snookertoernooien op Eurosport kijken. Via WhatsApp wordt onderling commentaar gegeven bij het wedstrijdverloop. Een niet onbelangrijk onderdeel daarbij is de beoordeling van de, bij voorkeur, vrouwelijke scheidsrechter.

Murphy speelt tegen Liang en d’n Dorus ziet op woensdagavond een retespannende wedstrijd. Hij appt naar d’n Willem. Op dat moment staat Murphy met 4-3 achter en hij dreigt uitgeschakeld te worden. D’n Dorus geniet van de spanning en stelt Willem voor om een weddenschap af te sluiten.

Hij gokt op de uiteindelijke winst van Liang. De inzet is een traktatie op appelflappen voor de biljartclub. Murphy maakt gelijk en in de beslissende frame wordt hij de winnaar. Dorus verliest de weddenschap...maar weet u ook waarom?? Omdat hij naar een herhaling zat te kijken en ons Willemke deze wedstrijd een dag eerder al live had gezien...

Dat is humor met een knipoog!!

De dagen worden korter, we zien prachtige herfstkleuren en we gaan kastanjes rapen. Gure wind en ’n beetje nachtvorst doen ons verlangen naar een witte kerst en eindelijk een echte Elfstedentocht. De jaren dat we op schaatsen oefenden op de Heinis bij Steven Tibosch liggen meer dan een halve eeuw achter ons. We zijn aanbeland in een fase in het leven dat we ons niet meer op glad ijs begeven. Corona maakt het niet leuker en daarom zoeken we alternatieven voor de sfeer. Openhaardje aan, goed boek, glas wijn, kaarsje en muziek van Benny Neyman. De periode van de vrijgezel die pas gaat slapen enzovoort is voorbij. Het winterse dekbed is van stal gehaald en er is niets heerlijkers dan met een goed gevoel samen in slaap te vallen.

Pierre des Enfants

HEVO-Magazine • oktober 2020

7

ZULLEN WE ER NOG Alcoholgebruik onder senioren neemt toe. Ook problematisch alcoholgebruik. Medewerkers van Na de fascinerende verslavingszorg reizenconstateren naar Rusland datinhet de aantal 55-plussers met een alcoholgerelateerde afgelopen hulpvraag maanden, stijgt. Toch heeft wordt de HEVO-reisalcoholgebruik bij ouderen vaak gebagatelliseerd, ook door henzelf. commissie, Overmatig op verzoek gebruik van is vaak een aantal nauwelijks zichtbaar en er is weinig overlast. Maar vergis je niet. leden, Alcohol besloten ondermijnt in het voorjaar je conditie, vanverergert 2020 andere kwalen en minder drinken heeft effect, ook naar opIsraël oudere teleeftijd. gaan.

Dat onder senioren het alcoholgebruik toe neemt, is te verklaren. Afscheid van werk bijvoorbeeld, is een ingrijpende verandering in je leven.

Dronk je eerst een glaasje in het weekend, na je pensioen wordt dat weekendgevoel een soort dagelijks gevoel. Heerlijk, een glaasje wijn bij het eten, een flesje bier op de bank. Sociaal drinken kan op die manier gemakkelijk veranderen in probleemdrinken. Niet alleen bij mannen, ook bij vrouwen. Ruim twee derde van de 65-plussers drinkt dagelijks meer dan één glas en één op de 20 ouderen drinkt minstens éénmaal per week 6 of meer glazen. De meeste overmatige drinkers (meer dan 21 glazen per week voor mannen of 14 glazen per week voor vrouwen) zijn te vinden in de categorie van 65 jaar en ouder, met een hoog opleidingsniveau.

Een groot deel van de ouderen ziet geen kwaad in dat vele drinken, merken artsen. Ze liggen niet laveloos op de bank en hebben geen moeite met het dagelijkse functioneren. “Het gebeurt veel dat mensen jarenlang te veel drinken, maar dat het eigenlijk meestal wel goed gaat”, zegt een huisarts.

Mensen beseffen ook wel dat ze te veel drinken.

“Ik geniet van mijn leven, ik heb er geen

8

HEVO-Magazine • oktober 2020

problemen door”, is een vaak gehoorde uitspraak.

Er zijn ook andere geluiden, zoals kinderen die zeggen: ”Ik bel mijn ouders ’s avonds niet meer, dan is een gesprek nauwelijks meer mogelijk.”

Wat doet alcohol met ouderen?

Ouderen hebben relatief minder lichaamsvocht en meer vet, de lever en nieren werken minder goed en de lichamelijke weerstand neemt af.

Daarom leidt dezelfde hoeveelheid alcohol tot een grotere kans op aandoeningen, als maaglever- en darmklachten. Maar alcoholgebruik leidt ook tot somberheid, angst, slapeloosheid en geheugenproblemen.

En tenslotte: alcohol heeft met veel medicijnen een interactie, waardoor het effect daarvan versterkt of verzwakt wordt. Dat alcoholgebruik in hoge mate het risico op vallen bij ouderen vergroot, is bekend. Op de spoedeisende hulp komen steeds vaker ouderen binnen die een been, heup of pols hebben gebroken, en flink gedronken hebben. “En dat zijn lang niet allemaal verwaarloosde alcoholisten, maar ook veel ‘gewone’ ouderen, met schone kleren en frisgekapte haren” zegt Ties Eikendal, voorzitter

EENTJE OP DRINKEN? van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpfascinerende Na Artsen. De meeste reizen senioren naarzijn Rusland zich in de wel bewust van afgelopen maanden, de gevaren heeft vande alcohol HEVO-reisin het verkeer. Zij rijden commissie, op geen verzoek autovan met een een glaasje aantal teveel op, leden, besloten zeggen zij in bij het hetvoorjaar onderzoek van van2020 Veilig Verkeer naar Israël Nederland te gaan.

(VVN). Hoewel, vorig jaar telde Nederland 237 verkeersdoden door auto ongelukken. Onder 60-plussers was dat ongeluk in 36 gevallen gerelateerd aan alcohol. Dat is meer dan 15%. VVN deed ook onderzoek naar de mate waarin senioren met drank op op de fiets stappen.

Wat blijkt? Een kwart van de senioren zegt afgelopen jaar na meer dan 2 glazen op de fiets te zijn gestapt, ook op de e-bike!

Hulp Symptomen van overmatig alcoholgebruik bij ouderen zijn niet specifiek en worden vaak ten onrechte toegeschreven aan normale veroudering. Soms zijn er klachten. Senioren komen bijvoorbeeld met depressiviteit, slaap- of maagklachten bij de huisarts. Dat kan wijzen op overmatig alcoholgebruik. De kunst is, om dat te herkennen.

Hebben de vermoeidheidsklachten van een patiënte met haar ouderdomskwaal te maken, of met alcohol? In dat geval kan de huisarts verwijzen naar de verslavingszorg. Sinds 2002 is het aantal 55-plussers dat zich bij de verslavingszorg meldt met problemen door alcoholgebruik bijna verdubbeld. Er wordt vaak gedacht, óók door ouderen zelf, dat verandering op oudere leeftijd geen zin meer heeft. Maar preventiewerker Bernard van ’t Klooster van Novadic-Kentron zegt: “Onderschat nooit de positieve, lichamelijke effecten van minder drinken, zeker ook op oudere leeftijd.”

Novadic-Kentron in Vught heeft een speciaal aanbod voor senioren. Collega Yvonne Rühl vertelt: “De 55-plussers die hier komen, vinden zichzelf meestal niet verslaafd, maar realiseren zich wel dat ze een probleem hebben. Wij bieden in eerste instantie 4 gesprekken aan, die vooral gericht zijn op inzicht in het eigen gebruik. Welke rol speelt het alcoholgebruik? Hoe is dat zo ontstaan? Waar kunnen we aan werken?”

Bernard: “Het is belangrijk om de regie bij de cliënt te leggen. We onderzoeken samen wat er aan de hand is, maar cliënten bepalen welke keuzes ze maken. Yvonne: “Ouder zijn heeft ook voordelen.

Oudere mensen hebben veel levenservaring, ze kunnen putten uit een rijke encyclopedie van problemen die ze overwonnen hebben. Daar kun je op teruggrijpen: als je dat is gelukt, lukt dit vast ook wel. Hoe oud je ook bent, je hebt altijd een nieuwe kans!”

Marjan Vonk HEVO-Magazine • oktober 2020

9

10 VRAGEN AAN ....

Wim Stevenaar, geboren in 1941 in ’s-Hertogenbosch, is al 54 jaar getrouwd met zijn Marij. Zij hebben 2 kinderen, dochter Marianne en zoon Sander, en 3 kleinkinderen. In zijn werkzame leven is Wim in dienst geweest bij 3 ‘bazen’, te weten PNEM, Lutkie en Cranenburg en een grote woningbouwvereniging in ’s-Hertogenbosch. Vrijwilligerswerk is altijd een grote tijdsfactor in zijn leven geweest.

Wat is je favoriete vakantieland en waarom?

In het verleden gingen we graag naar de Griekse eilanden voor de aangename temperatuur, de mooie natuur en de vele historische bouwwerken.

De laatste 10 jaren blijven we in ons eigen land, een weekje naar de Veluwe en een weekje naar een andere bestemming. De fiets is voor ons ook een favoriet vervoermiddel.

Wat maakt voor jou het wonen prettig in Rosmalen?

Toch nog steeds de gemoedelijke sfeer van een dorp, allerlei voorzieningen, lekker dicht bij de stad en goede verbindingen. De vele mensen, die we hier kennen. We wonen al verscheidene jaren in de Raadhuisstraat. Na 3 jaar Maassluis vonden we het fijn om in 1972 weer terug naar het zuiden te verhuizen.

10

HEVO-Magazine • oktober 2020

Volg je de politiek? Doet die genoeg voor ouderen?

Ik volg de politiek via de media. Met de pensioenen had het wel beter gekund; sinds 2009 hebben we circa 20 % indexatie moeten missen! En ook de forse afbouw van de ouderenaftrek bij de inkomstenbelasting kleunt er lekker in. Maar in het algemeen denk ik dat we als senioren ‘voldoende aandacht’ krijgen.

Wat was de ergste ervaring in je leven?

Deze is nog vrij recent: in maart van dit jaar is Theo, de man van onze dochter, ten gevolge van een hersentumor op 53-jarige leeftijd overleden.

Het afscheid, in coronaomstandigheden, en het gegeven dat je dochter en kleinkinderen veel verdriet hebben, doet je als ouders ontzettend veel pijn.

Woon je nog zelfstandig, zijn er aanpassingen in je huis?

We kunnen beiden nog goed uit de voeten en staan misschien te weinig stil bij mogelijke aanpassingen aan onze eengezinswoning of verhuizing naar bijvoorbeeld een appartement. We praten er wel eens over; want als de nood aan de man komt, ben je te laat!

Wat zou je terugblikkend op je jeugd anders hebben willen doen?

Eigenlijk niets. We woonden met ons gezin aan de Maastrichtseweg in de Indische buurt in ’s-Hertogenbosch. Ik kijk terug op een fijne jeugd in een kinderrijke, rustige woonomgeving met voldoende speelmogelijkheden, zoals het ‘stortje’ en de polder, waar nu de Aa-wijk ligt met de Oosterplas.

Hoe volg je het nieuws binnen HEVO? Ik volg het nieuws via de wekelijkse Nieuwsbrief, de uitgebreide HEVO-website en ons mooie HEVOMagazine.

Waarom en hoe lang ben je al lid van HEVO? Sinds 2011 zijn wij beiden lid. Het waarom? Uit een stukje solidariteit, gemeenschapsgevoel, als vrijwilliger iets te kunnen bijdragen én de vele mogelijkheden van ontspanning. Zelf doe ik aan Mandala-tekenen als enige man in een groep tussen 10 dames! Als vrijwilliger pak ik nu HEVOMagazine in en zet die in tassen klaar voor de 60 bezorgers. Als er sprake is van meerdere bijlagen, dan helpen Nancy Verstappen en mijn vrouw mee met aftellen.

Ben je buiten HEVO nog actief als vrijwilliger?

Gelijk met de eeuwwisseling kon ik gebruik maken van een VUT-regeling. Daardoor kreeg ik ruimte voor andere bezigheden. Mijn vrouw Marij, vrijwilligster bij De Zonnebloem, strikte mij toen meteen om daar penningmeester te worden.

In totaal ben ik 18 jaar bestuurslid geweest. Nu ben ik vrijwilliger bij SeniorWeb Rosmalen en bij Heemkundekring Rosmalen ga ik binnenkort ook wat doen. Verder behoor ik tot het uitstervend ras van postzegelverzamelaars, ben lid van zo’n vereniging, maar geen vrijwilliger.

Hou je van muziek?

Ik luister graag naar muziek, met name populair en licht klassiek. Ook vind ik de musical ‘Tsjechov’ met Robert Long erg mooi, met name het liedje: ‘Vanmorgen vloog ze nog….’.

Piet Kerssens

HEVO-Magazine • oktober 2020

11

‘SENIOREN NAAR SCHOOL’ De fascinerende Na voormalige basisschool reizen naar’tRusland Ven aan in de afgelopen maanden, Seringenstraat maakt heeft in 2022 de HEVO-reisplaats voor commissie, een gloednieuw op verzoek appartementencomplex van een aantal leden, voor senioren. beslotenWoonstichting in het voorjaarJOOST van 2020 speelt naar dit met Israël project te gaan. in op de almaar groeiende vraag naar seniorenwoningen. Verdeeld over 3 woonlagen verrijzen op die plek 38 sociale huurwoningen voor senioren met een lichte zorgvraag. Groen, licht en innovatieve duurzaamheid zijn de kernwaarden in dit project.

Niels Vader is projectleider namens JOOST: “De gemeente Den Bosch heeft in de nieuwe woonvisie de ambitie uitgesproken om te willen zorgen voor meer sociale huurwoningen. Waarbij ook oudere mensen zo lang, zo plezierig en zo zelfstandig als mogelijk ‘thuis’ kunnen blijven wonen. In het voormalige schoolgebouw in de wijk ‘t Ven, dat eigendom was van de gemeente, zag het gemeentebestuur maatschappelijke kansen voor seniorenwoningen. Wij van woonstichting JOOST werden benaderd om het plan te realiseren.

We stelden een team samen met vertegenwoordigers van KdV Architectuur (Eindhoven), Annenborch, gemeente en JOOST. Als kader gaf de gemeente mee dat het maximaal 3 woonlagen mochten worden met ongeveer 40 sociale huurwoningen en dat er veel groen rond het gebouw moest blijven.

12

HEVO-Magazine • oktober 2020

Omgevingsdialoog In oktober 2019 hielden we met een ‘ruwe schets’ een bijeenkomst voor omwonenden om hun vragen en zorgen te inventariseren.

De omgevingsdialoog is pas vanaf 2021 verplicht, maar JOOST vindt het zinvol om nu al in gesprek te gaan met omwonenden. Bijna 100 belangstellenden bezochten de voorlichtingsavond in de voormalige basisschool. Met die informatie gingen we aan de slag om het ontwerp verder af te ronden. Begin juli van dit jaar hielden we opnieuw een informatieavond. Vanwege corona deden we dat dit keer online. We telden die avond 55 liveverbindingen en naderhand is de presentatie nog zo’n 125 keer bekeken. Daar zijn we erg blij mee.

Woonkamer ook beschikbaar voor HEVO Met veel afbeeldingen konden we onze plannen die avond goed illustreren. Het worden 3 bouwlagen met op de begane grond 10 appartementen en op beide verdiepingen 14, in totaal 38 woningen dus. De appartementen zijn allemaal hetzelfde, ongeveer 61 m². De huurprijs zal maximaal € 650 worden. Het parkeerterrein zal bereikbaar zijn vanaf de Raadhuisstraat. Daar komt ook een ingang tot het gebouw voor bewoners en vaste bezoekers.

Daarnaast komen er 15 parkeerplaatsen aan de zijkant van het gebouw in de Kamperfoeliestraat. De hoofdingang is aan de Raadhuisstraat en daarachter ligt een centrale ‘woonkamer’ van 50 m². Die kan gebruikt worden door bewoners, omwonenden, maar ook door Annenborch en HEVO.

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Annenborch gaat de zorg voor z’n rekening nemen en HEVO heeft bij monde van voorzitter Carel van den Heuvel al laten weten daar graag wat activiteiten te laten plaatsvinden, waarvoor in het verenigingsgebouw nu te weinig plek is. Over wie het beheer van die woonruimte gaat organiseren en de agenda gaat bijhouden, zijn we nog in gesprek met Annenborch en HEVO. Duurzaamheid centraal Elke woning op de begane grond heeft straks een eigen terrasje en de appartementen op de verdiepingen krijgen een balkon van 8 m².

Het gebouw heeft een groendak, bestaande uit sedum en mos. Verder komen er zonnepanelen op het dak en is er een grote ‘lichtstraat’ die zorgt voor veel lichtinval in het centrale deel van het gebouw.

Heel innovatief is dat het gebouw verwarmd wordt met ijs.

Een betonnen buffervat met ijs, genaamd het IJs van Columbus, gebruikt de energie die vrijkomt bij de overgang van water naar ijs en de warmte van de zon voor het verwarmen van de woning en het tapwater. Goed voor het milieu, maar ook met een positief effect op de energierekening van onze huurders.”

HEVO-Magazine • oktober 2020

13

PROJECT SERINGENSTRAAT Hoe verder?

De planning voor het project vanaf de zomervakantie 2020: • Begin september besluitvorming door College van B&W • Eind september tot begin november: Ontwerp Bestemmingsplan ter inzage • Begin december: vaststelling Bestemmingsplan & Omgevingsvergunning door College • 27 januari 2021: vaststelling Bestemmingsplan & Omgevingsvergunning door Raad • Februari – maart 2021: Inzage vastgesteld Bestemmingsplan & Omgevingsvergunning • Voor de zomer van 2021: start bouw

Meer informatie • Heb je de informatieavond gemist en heb je belangstelling voor het project, dan kun je de presentatie van juli alsnog online terugkijken:https://woonstichting-joost. webinargeek.com/watch/replay/591068/ d4315ec8d381d1f5efdca4e02db31abd/.

Deze bevat veel afbeeldingen waarmee je een goede indruk krijgt van het project.

• Wil je iets meer weten over de innovatieve verwarming met het ‘IJs van Columbus’?

Kijk dan op https://www.wonenbijjoost.nl/ toekomstige-appartementen-seringenstraatworden-verwarmd-met-ijs/

Wie zijn belangstelling wil tonen om een van de bewoners te worden van dit nieuwe complex, moet nog even geduld hebben. Waarschijnlijk zal eind 2021 de inschrijving starten.

JOOST vind je op https://www.wonenbijjoost. nl/. En meer specifiek over het aanbod huurwoningen voor senioren in Rosmalen op https://www.wonenbijjoost.nl/ik-zoek-eenwoning/seniorenwoningen/.

Er zijn 2 voorwaarden: je staat ingeschreven bij Woonservice (woonserviceregionaal.nl) en je hebt een lichte zorgindicatie.

14

HEVO-Magazine • oktober 2020

• Meer algemene informatie over Woonstichting

Ad van der Donk

‘VERHUIZEN ZONDER ZORGEN’ Speciaal Na fascinerende voor 65-plussers reizen naardie Rusland nu eenineengezinswoning de huren en de stap naar een huurafgelopen maanden, appartement willen maken heeft de is HEVO-reiser de ‘65plus-verhuisregeling’. Woonstichting JOOST werkt commissie, hierin samenopmet verzoek de Bossche van eencorporaties aantal Zayaz, BrabantWonen en Mooiland. leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

JOOST werkte al langer met deze regeling.

De regeling is iets aangepast en wordt nu dus ook aangeboden door de andere Bossche corporaties.

Dat betekent dat huurders door gebruik te maken van deze regeling ook eenvoudig kunnen verhuizen naar een woning van één van de andere deelnemende corporaties.

Verhuizen naar een appartement?

Senioren willen vaak zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, waar nodig met wat extra hulp.

En dat wordt ook steeds meer van hen verwacht.

Maar dat is niet altijd mogelijk in hun eigen woning. Veel 65plussers willen daarom verhuizen naar een kleiner, gelijkvloers appartement, dichtbij voorzieningen. Het is verstandig om daar op tijd al over na te denken. JOOST en de andere corporaties helpen huurders daarbij. Met de 65plus-verhuisregeling kunnen zij eenvoudig verhuizen naar een appartement. Eventueel met een tegemoetkoming in de huur. Ook krijgen ze voorrang op vrijkomende woningen.

Maak kennis met de verhuiscoach Bij een verhuizing komt ontzettend veel kijken. Een verhuiscoach kan helpen. De coach geeft advies en helpt met bijvoorbeeld het doorgeven van

adreswijzigingen. En de coach kan meekijken met wat er verder nog nodig is. Zodat bewoners zich nergens zorgen over hoeven te maken.

Wanneer kunnen huurders meedoen? Als zij…

• minimaal 65 jaar oud zijn • een eengezinswoning van JOOST, Zayaz, BrabantWonen of Mooiland huren met minimaal 3 slaapkamers • geen huurachterstand en een positieve verhuurdersverklaring hebben Wat biedt JOOST aan?

• 2 jaar voorrang op geselecteerde, vrijkomende woningen op WoonService Regionaal • Reactiemogelijkheid op appartementen of gelijkvloerse woningen met maximaal 2 slaapkamers of op seniorenwoningen.

De regeling geldt NIET voor nieuwbouw.

• Eventueel een tegemoetkoming op de huurprijs van de nieuwe woning • Gebruik van een verhuiscoach via een adviesgesprek en ondersteuning bij verhuisadministratie Ad van der Donk

HEVO-Magazine • oktober 2020

15

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Foto: Ina Ploem

Iedereen bij HEVO kent haar, Angèle van Beckhoven, van 2008 tot 2019 prominent lid van de evenementencommissie. Haar enthousiasme en stralende humeur werkten altijd aanstekelijk op de bezoekers van die evenementen: het muziekgala, de nieuwjaarsborrel, de opfriscursus rijvaardigheid, de kerst- en paasviering, het vrijwilligersfeest. Toen Angèle na de zomer van 2019 na 10 intensieve jaren stopte met de evenementencommissie (de activiteitencommissie is ze blijven doen) was dat een goede aanleiding om haar te verkiezen tot vrijwilliger van het jaar. In diezelfde periode van 10 jaar was ze ook vaste oppas voor haar 8 kleinkinderen. Ook dat deed ze met hart en ziel. Die zijn inmiddels groot, oppassen is teruggebracht tot alleen als het nodig is. Nu ging er dan ruimte komen voor de lange reizen waar ze al zo lang van droomde en voor alle andere leuke dingen die ze samen met haar man Ben zou gaan ondernemen. Maar toen, in november 2019, werd alles anders ...

16

HEVO-Magazine • oktober 2020

WE HADDEN NOG ZOVEEL PLANNEN Angèle, je bent al 12 jaar vrijwilliger voor HEVO, en Natoch fascinerende ben je pas 73, reizen hoe kan naar dat?

Rusland in de “Dat afgelopen kan omdat maanden, ik op mijn heeft 60ede met HEVO-reisprepensioen ging, commissie, dat kon in op2008 verzoek nog. Ikvan gaf een mij toen aantal op voor ‘Bewegen leden, besloten in het water’, in het in voorjaar De Hoefsevonder van 2020in Berlicum. naar Israël Daarvoor te gaan. moest je lid zijn van HEVO. Op de kennismakingbijeenkomst van nieuwe HEVO-leden vroeg Ad Kuijpers, toen secretaris van het bestuur, of ik vrijwilliger wilde worden. Ik had mijn hele leven al vrijwilligerswerk gedaan, ik heb onder meer in oudercommissies gezeten, heb bij OJC kleding gewassen, ik kan nu eenmaal niet stilzitten. Ik koos voor de vacature bij de evenementencommissie. Organiseren en regelen, dat is precies waar ik goed in ben.”

Organiseren en regelen is ook wat je in je werkzame leven hebt gedaan?

“Zeker, ik was aanvankelijk doktersassistente. Toen ik naar Rosmalen verhuisde in 1982 heb ik 10 jaar een winkeltje in tweedehands kinderkleding gerund vanuit onze garage in Sparrenburg. Ik had toen 3 kleine kinderen en Ben was als organisatieadviseur heel veel weg, dus ik was aan huis gebonden.

Toen de kinderen groter werden ben ik weer gaan werken. De laatste 10 jaar tot mijn prepensioen bij Novadic-Kentron verslavingszorg in de stad, als receptioniste/secretaresse. Als ik door de stad loop word ik nog regelmatig gegroet door personen, die in die tijd hulp zochten voor hun alcohol-, drugsof gokverslaving.”

Wat vond je het leukste aan het werk bij de Evenementencommissie?

“Dat als een evenement goed verliep de mensen tevreden naar huis gingen. Dat gaf veel voldoening.

Maar alles was leuk. Ik moest sprekers uitnodigen, afspraken maken met de locaties zoals PERRON-3 en De Kentering, kaartjes verkopen, gastvrouw zijn, muntjes uitdelen, van alles. Ik kon goed opschieten met Sjef Peters, die voorzitter was, het was fijn werken met hem. Maar het is goed als op zijn tijd nieuwe mensen met nieuwe ideeën het overnemen.”

Je bent wel lid van de activiteitencommissie gebleven?

“Ja. HEVO heeft 40 clubs, en ieder lid van de activiteitencommissie is coördinator van een groep clubjes. Ik ben coördinator van 8 dansgroepen: 3 line dancegroepen, een werelddansgroep, en 4 Zumba-groepen. Verder coördineer ik ook de 2 zwemgroepen. Als coördinator zit je bij de vergaderingen van de besturen van die clubjes en je bemoeit je met het wel en wee van de clubs.

Ook geef je informatie aan nieuwe leden. Ik doe zelf mee met Zumba, dat is bewegen op LatijnsAmerikaanse dansmuziek. Het is dansen en fitness tegelijk wat we doen. Zumba is heel populair, er is een kleine wachtlijst voor. En ik zwem ook nog steeds in De Hoefsevonder, dus al vanaf 2008.”

Je was in augustus 2019 met de evenementencommissie gestopt waardoor je ruimte en tijd kreeg voor nieuwe dingen. Maar 3 maanden later gebeurde er iets ingrijpends.

HEVO-Magazine • oktober 2020

17

“Tsja, Ben kreeg in november een hersenbloeding.

Ons leven stond op zijn kop. Zijn revalidatie was voor hem en voor mij in de maanden erna het enige wat Na fascinerende nog van belangreizen was. Hij naar heeft Rusland maandenlang in de fysiotherapie afgelopen maanden, gehad en logopedie heeft de HEVO-reisop de Tolbrug, waar commissie, ik ook vaak op aan verzoek mee deed. van “een aantal

leden, besloten in het voorjaar van 2020

Hoe naarisIsraël het nute met gaan. hem?

“Zelf zegt hij als iemand het hem vraagt: ‘Het kon beter’. Intellectueel is er gelukkig niks mis, hij leest boeken en lost puzzels op. Hij is wel een aantal vaardigheden kwijt. Lopen kan hij nu een uur volhouden, fietsen en autorijden kan niet meer.

Dus hij zit heel veel thuis.”

Wat betekent dat voor jou?

“Ben kan zich gewoon zelf verzorgen, dus dat is heel fijn. Maar ik ben nu toch zijn mantelzorger. Ik heb 24 uur per dag zorg om hem, dit kan zich immers altijd herhalen. Dat is ook al gebeurd: op Hemelvaartsdag

HEVO-vrijwilliger van het jaar 2018 Peter de Leeuw reikt de wisseltrofee uit aan zijn opvolger: de vrijwilliger van het jaar 2019.

18

HEVO-Magazine • oktober 2020

dit jaar, met weer 2 dagen ziekenhuisopname tot gevolg. Gelukkig viel het dit keer mee. Maar ook mijn wereld is ineens klein geworden, het contrast met mijn oude leven is groot. We zijn allebei pas 73, en we hadden nog zoveel plannen! Wat ons is overkomen overkomt natuurlijk veel mensen, het noodlot kan zomaar toeslaan. Hoewel ik er soms nog doorheen zit zijn we inmiddels allebei in de acceptatiefase. Ik heb ook een belangrijke tip voor anderen in deze omstandigheden: kijk naar wat nog wel kan! Vlakbij je in de buurt zijn mogelijkheden die zoveel plezier brengen. Ga de velden in bij de Pluktuin in Den Dungen en pluk een mooi boeket, of ga koffiedrinken in de theetuin in Maliskamp, heerlijk buiten in de natuur. Dat zijn de kleine dingen die Ben en ik nu ervaren als een feestje voor ons allebei.”

Ondanks jouw eigen moeilijke situatie kwam je na de corona-lockdown op 11 maart dit jaar met een mooi initiatief “Het was juist door mijn eigen situatie dat ik besefte dat de lockdown van de HEVO-clubs voor mensen die iets mankeren veel impact heeft. Alle sociale contacten vielen toen ineens weg. Eind maart heb ik daarom alle 38 leden van onze zwemclubs gebeld om te vragen hoe het met ze ging. Omdat dat erg op prijs werd gesteld heb ik zo’n bel-actie toen ook voorgesteld aan de besturen van de dansgroepen.

De voorzitters van de line dancegroepen bleken zelf al contact te houden met hun leden. Ik heb toen de 15 leden van de wereld-dansgroep gebeld en alle 64 leden van de 4 Zumba-groepen. Iemand zette dat op Facebook.

Daarop belde Carel van den Heuvel en zei: “jij bent goed bezig!” Zo is het idee ontstaan van een corona-bel-actie voor alle oudere HEVONa leden fascinerende in april. Het bestuur reizen heeft naartoen Rusland een belteam in de afgelopen gevormd van maanden, ongeveer heeft 20 mensen, de HEVO-reisdie eerst commissie, alle leden van op85verzoek jaar en van ouder eenhebben aantalgebeld leden, en daarna besloten de groep in het voorjaar daaronder,van enzovoorts.

2020 naar Ik deed Israël natuurlijk te gaan. ook mee. Peter de Leeuw heeft het allemaal geregeld. Uiteindelijk is iedereen boven de 80 tenminste een keer gebeld.

Dat waren leuke en vaak lange gesprekken.

Het was fijn om mensen aandacht te kunnen geven.

Aandacht voor elkaar, dat is toch een van de belangrijkste functies van een seniorenverenging als HEVO.” En dan ben je nu bezig met de verkiezing van de vrijwilliger van het jaar 2020?

“Ja, ik ben voorzitter van de jury waarin ook de 2 andere genomineerden van 2019 zitten, Carla Couwenberg en Rieky Plappert. Dit jaar is er vanwege corona jammer genoeg geen vrijwilligersfeest.

De uitslag maken we daarom bekend op een nog nader te bepalen moment. Het wordt weer spannend!”

Lidy Verdegaal

ANGÈLE VAN BECKHOVEN (Amsterdam, 1947) volgde na de middelbare school een jaar de opleiding voor verpleegkundige, tot een hernia daar een streep door zette. Was doktersassistente en medisch secretaresse in Breda en Amstelveen. Kreeg 3 zoons en dreef zolang die klein waren een winkeltje aan huis in Rosmalen. Weer terug op de arbeidsmarkt prikte ze bloed voor Coudewater op de prikposten. Daarna werkte ze tot haar 60e jaar bij Novadic Kentron. Is na 12 jaar vrijwilligerswerk voor HEVO haar enthousiasme daarvoor nog niet verloren.

HEVO-Magazine • oktober 2020

19

STOOFJE Op de bijgevoegde afbeelding, die dateert uit het eind van de achttiende eeuw, vraagt een man iets aan een jonge vrouw en laat haar daarbij zijn stenen pijp zien; een oudere vrouw op de achtergrond kijkt nieuwsgierig toe. De obscene bedoeling van de vragensteller wordt snel duidelijk als men het onderschrift leest: “Mietjen, mag ik mijn pijpke eens aan je vuurkool aansteken?”.

Ook nog in de vorige eeuw hadden vrouwen onder hun rok vaak een vuurpotje of stoofje staan als bescherming tegen de koude. Dit gebruik gaat wellicht terug tot de Romeinse tijd: het verwarmbare badvertrek en het stoombad zijn Romeinse uitvindingen, die door de Germanen vermoedelijk zijn overgenomen. De oorsprong van het woord stoof zelf als benaming voor ‘kachel’ of ‘verwarmbaar vertrek’ is omstreden.

Wellicht is er verwantschap met het Duitse begrip ‘Stube’ en het oudfranse ‘estuve’ , beide de omschrijving voor een (verwarmde) kamer .

Het tafereel op de afbeelding moet in vorige eeuwen genoegzaam bekend zijn geweest, getuige de oude zegswijze “Hij mag zijn pijp aansteken”, hetgeen betekende dat de man als huwelijkskandidaat door de familie van de bruid werd geaccepteerd.

20

HEVO-Magazine • oktober 2020

RECEPT VAN JOOP Diamanthaas (longhaas) met teriyakisaus (2 personen) Ingrediënten • 300 gram diamanthaas (verkrijgbaar bij betere slager) • 150 gram boter • in blokjes gesneden ui • 1 in reepjes gesneden rode zoete paprika • 1 doosje (150 gram) verse champignons in partjes gesneden • 1 theekopje teriyaki • 1 eetlepel gembersiroop • ½ theelepel sambal • 2 eetlepels tomatenketchup • 1 zakje juspoeder (maggi) glad papje maken met 200 ml water • peper, zout, wat grove peperkorrels Bereiding Kruid de diamanthaas met peper, zout en een beetje grove peper. Laat de boter in een ruime braadpan bruin worden en bak de haasjes op hoog vuur aan beide kanten goudbruin en laat ze nog even op laag vuur 1 minuut aan beiden kanten rosé bakken. Haal het vlees uit de pan en verpakt het in aluminiumfolie en laat het even rusten, bak de uien, champignons en de paprika beetgaar in het braadvet.

Maak de saus af met de teriyaki, gember, tomatenketchup en het papje juspoeder toevoegen.

Alles even laten doorkoken. Haal de haasjes uit de folie en snijd ze in transjes. Verdeel ze over 2 borden giet de warme saus over het vlees.

Suggestie: Heerlijk met gebakken krielaardappeltjes en een schaaltje gemengde salade! Smakelijk eten.

Joop Stoop

HEVO-Magazine • oktober 2020

21

‘TROOST EN TROOSTEN, HOE OM TE GAAN MET LEED’

Na fascinerende reizen naar Rusland in de Vanwege afgelopencorona maanden, verschoven: heeft de HEVO-reisde oorspronkelijk in mei geplande lezing van de bekende Brabantse commissie, spreker-auteur-theoloog-priester op verzoek van een aantal Huub Schumacher. De nieuwe datum is vrijdag 20 leden, november, besloten 10.00 in het uur. voorjaar Plaats:van grote 2020 zaal van De Ontmoeting. De toegang is gratis, ook voor naarniet-leden, Israël te gaan. maar inschrijving is verplicht. Stuur daarvoor een e-mail naar marijkebertrams@gmail.com van de Commissie Zingeving.

Huub schreef onder meer de bestseller ‘God wat ben je veranderd’. Hij introduceert zelf hieronder het thema: “Wie u ook bent - groot, klein, man, vrouw, snugger, dom, steenrijk, straatarm, koning of putjesschepper vroeg of laat maakt ieder mens kennis met de donkere, de verdrietige kanten van het leven. Niet alleen van binnenuit, ook van buitenaf klopt het leed op uw deur, allerhande ervaringen van verlies kunnen zich aandienen. Voor iedereen is de vraag dan ook: hoe ga ik daarmee om? Denkend vanuit het beeld van God waarmee we zijn opgevoed lopen veel mensen vast met het leed dat hen overkomt. De lezing van vrijdagmorgen 20 november gaat over dit onderwerp.

Hoe ik dat ga doen? Door zo beeldend mogelijk een van de belangrijkste denkers van deze tijd over ‘de mens’ aan het woord te laten! Hij is een beroemd theoloog, priester en psychiater: Eugen Drewermann.

Hij zet lijnen uit om, naast de vreugdevolle, óók de pijnlijke, verdrietige en vaak hopeloze kanten van het leven echt een plaats te geven.

Aan zo’n denker kun je jezelf spiegelen, denk ik. En natuurlijk, dan kun je verder zelf nóg vinden wat je wilt, allicht. Maar het kan je wél verrijken in je

22

HEVO-Magazine • oktober 2020

omgaan met leed. Ik wil met u ook genieten van zijn magnifieke visie op wat nu eigenlijk troosten is.

Kortom, het is een bloedserieus en fascinerend onderwerp. Fijn dat u komt!”

Huub Schumacher

KERSTATTENTIES IN CORONATIJD: EEN OPROEP Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen De maand december maanden, is bij heeft de commissie de HEVO-reisOmzien commissie, van HEVO traditioneel op verzoek de tijd van vaneen de kerstattenties aantal leden, voor debesloten ernstig zieke in het leden voorjaar en voorvan de leden 2020die naar Israëlhun kortgeleden te gaan. partner hebben verloren.

Ook dit jaar. Maar het is coronatijd. Daarom zullen dit jaar helaas de daarbij behorende huisbezoeken moeten vervallen, ze worden vervangen door een telefoongesprek. De kerstattentie zal daarna ‘staand in de deuropening’ worden overhandigd.

U heeft het allemaal ervaren, na 11 maart dit jaar zijn er talloze HEVO-activiteiten geschrapt, maandenlang waren er daardoor geen onderlinge contacten.

En hoewel er weer beperkt leven is in de brouwerij, is het voorlopig nog lang niet zoals het was. Zo zal ook de HEVO-kerstviering in de Lambertuskerk, met lunch daarna in Villa Fleurie, niet doorgaan.

U leest het elders in deze aflevering van HEVOMagazine. Dus weer vervalt er een gelegenheid tot ontmoeting en bemoediging.

Om dit enigszins te compenseren wil de commissie Omzien dit jaar de groep die een kerstattentie ontvangt uitbreiden tot alle HEVO-leden die, om welke reden dan ook, een moeilijk jaar achter de rug hebben.

Kent u leden op wie dit van toepassing is?

Geef dan zo spoedig mogelijk hun naam, adres, en telefoonnummer door aan Jenny van Rooij, commissie Omzien: hmgjvanrooijb@ziggo.nl of 073 5213732.

De informatie wordt door ons vertrouwelijk behandeld.

LET WEL: Als u iemand aanmeldt, doet u dat dan wel na overleg met de betrokkene?

HEVO-Magazine • oktober 2020

23

STERRENKUNDE: In oktober, Na fascinerende november reizen ennaar december Rusland zijnindedeplaneten Jupiter en Saturnus ’s avonds zichtbaar. afgelopen In het oudemaanden, Rome waren heeft zijde deHEVO-reisrepresentant van machtige goden. Jupiter was de oppergod. commissie, In ‘piter’ herkent op verzoek u pater, vanvader. een aantal Ju verwijst naar het woord voor licht. De combinatie God, leden, en vader besloten licht klinkt in hetons voorjaar niet vreemd van 2020 in de oren. Saturnus was de god van de landbouw. naar Israël Onze zaterdag te gaan. is naar hem genoemd.

Eerst een beetje sterrenkunde. Bij het ontstaan van een ster als onze zon, blijft een schijf restmateriaal over.

Dat restmateriaal, gruis, brokken rots en bellen gas, heeft net als de zon zwaartekracht. Dat wil zeggen dat deze brokken voorwerpen aantrekken, als een magneet. Die zwaartekracht zorgde er 4,5 miljard jaar geleden voor, dat grotere brokstukken in die schijf, met iets meer zwaartekracht, kleinere rotsblokken en gasbellen naar zich toe trokken. Zo zijn onze 8 planeten ontstaan. En de zwaartekracht van de zon zorgt ervoor dat alle planeten netjes hun rondjes blijven draaien en niet weg vliegen. De zwaartekracht van de aarde trekt aan alles op onze planeet, ook aan mensen. Zij zorgt er bijvoorbeeld voor dat wij niet van de aarde afvallen. Wij denken altijd dat we ‘op’ de aarde leven en de dat de aarde onder ons is. Maar die aarde draait rond en we hangen ook wel eens ondersteboven aan onze planeet. Gelukkig merken we dat niet.

Jupiter en Saturnus Jupiter is de vijfde planeet vanaf de zon. Hij is de grootste planeet van ons zonnestelsel, met een doorsnee van bijna 150.000 kilometer.

Zijn volume is ruim 1.300 keer groter dan onze aarde.

Saturnus, de zesde planeet, is iets kleiner, maar lijkt op zijn grotere buurman wat samenstelling betreft.

Jupiter en Saturnus zijn geen rotsplaneten als de Aarde, zij zijn gasplaneten. Ze hebben een kleine vaste kern, met daaromheen een dikke laag vloeibaar gas, als lpg, maar dan van waterstof en helium. Die gaslaag heeft op Jupiter een dikte van 60.000 kilometer. Dat vloeibare gas gaat aan de buitenkant geleidelijk over in een atmosfeer van waterstofdamp.

Stel je voor: een ruimtesonde landt op Jupiter. De planeet heeft geen stevig oppervlak. De sonde zakt steeds dieper in een oceaan van vloeibaar gas. De druk wordt steeds groter, de temperatuur stijgt naar enkele duizenden graden. Een enkele keer is gekozen om een ruimtesonde op Jupiter te laten crashen.

Maar voor onderzoek naar deze planeten, vliegen ruimteverkenners er zo dicht mogelijk langs.

24

HEVO-Magazine • oktober 2020

JUPITER EN SATURNUS Zo Na is fascinerende ontdekt datreizen het op naar deze Rusland gasplaneten in de altijd afgelopen stormt.maanden, Op Jupiterheeft zijn windsnelheden de HEVO-reis-tot 700 commissie, kilometer op per verzoek uur gemeten van en een opaantal Saturnus tot 1.800 leden, kilometer. besloten Het inishet er echt voorjaar noodweer van met 2020 felle blikseminslagen naar Israël te en gaan. waterstofregen. De stormen op Jupiter zijn vanuit de ruimte mooi te zien.

Doordat het waterstof gemengd is met kleine hoeveelheden ander gas zijn er prachtige bruine kleurschakeringen. Daarnaast weten we nu ook dat Jupiter ten minste 79 manen heeft en Saturnus wel 82. Een groot aantal van die manen zijn niet meer dan een rotsblok van 10 kilometer doorsnee.

Maar er zijn ook grotere. Saturnus is vooral bekend omdat rond de evenaar van de planeet een aantal stofringen te zien zijn: hemelgruis, variërend van enkele millimeters tot enkele meters. Geleerden vragen zich af: zijn dit de resten van een maan die uit elkaar gevallen is of gruis dat overgebleven is toen de planeet en haar manen gevormd zijn?

Kijken Beide planeten draaien traag om de zon. Saturnus doet 30 jaar over een rondje, Jupiter 12 jaar. Het gebeurt niet zo vaak dat Saturnus en Jupiter, vanaf de aarde gezien, dicht bij elkaar staan. Nu staan Jupiter en Saturnus na zonsondergang laag in het zuiden en vervolgen hun weg naar het westen. Zo lijkt het voor ons. In werkelijkheid draait de aarde om haar as naar het oosten. Maar al die bewegingen in de ruimte, daar wil ik u eigenlijk niet mee lastig vallen.

Jupiter herkent u meteen: een duidelijk zichtbare ster. Hij staat ruim 600 miljoen kilometer bij ons vandaan. Saturnus kunt u vinden een eindje links van Jupiter, op ongeveer dezelfde hoogte.

Saturnus staat ruim 2 keer zo ver weg. Bij helder weer, met niet al te veel lucht- en lichtvervuiling (van straatverlichting, woningen en tuinlampen) is hij met het blote oog te zien. Lukt het niet, dan kunt u het met een verrekijker proberen. U kunt ook kijken met een echte sterrenkijker. Dan ziet u ook de manen van Jupiter en de stofschijf van Saturnus. Daarvoor kunt u naar sterrenwacht Halley in Vinkel. Zij zijn eens in de 14 dagen op vrijdagavond open en hebben hun telescopen op Jupiter en Saturnus gericht. Vooraf reserveren op de website ‘sterrenwachthalley.nl’ is nodig. Daar vindt u ook meer informatie. Kijken kan ook op het ‘scherm’: de resultaten van de ruimteverkenners kunt u vinden op You Tube onder de zoekterm space school.

Marjan Vonk HEVO-Magazine • oktober 2020

25

POLITIEKE PARTIJEN EN SENIOREN In deze serie onderzoekt HEVO-Magazine wat onze politieke partijen nu concreet voor senioren doen. Deze maand een artikel van Bosch Belang. Wat zij voor de senioren betekenen kunt u hieronder lezen.

Bosch Belang, de senior onder de landelijke lokale partijen, werd in 1923 op de markt van ’s-Hertogenbosch opgericht door een aantal marktkooplieden en betere arbeiders. Het doel was, om naast de landelijke partijen, meer invloed te krijgen voor de vragen en de noden van de lokale burgerij. Nu in 2020, bijna 100 jaar later zijn we nog steeds aanwezig in de Bossche Gemeenteraad.

Wat betekent Bosch Belang nu specifiek voor de senioren in onze gemeente? De inzet is tweeërlei.

Enerzijds onze senioren, die om een normaal leven te leiden, hulp nodig hebben. Voor deze groep is onze inzet om wooncentra te vormen waarbij deze hulp, zorg en ondersteuning direct aanwezig is. Maar ook voldoende winkels en mogelijkheden voor dagbesteding, recreatie en sport. Een voorbeeld wat ons voor ogen staat is De Taling op de Bossche Kruiskamp. Waar wij nu nog voor vechten is om op het reeds bestaande sportpark nog een zwembad en een overdekte bowlingbaan te realiseren. Vooral het laatste is voor veel senioren aantrekkelijk om winter en zomer hun sport te beoefenen. En uiteraard ook een mogelijkheid om isolement en eenzaamheid te bestrijden.

Waar zijn we nu op dit moment direct mee bezig?

Met meerdere raadsleden hebben we het initiatief genomen voor een gemeentelijke hearing om gemeente-breed direct van betrokkenen te horen wat de gevolgen van corona zijn. Kernvragen zijn: Wat zijn de gevolgen voor senioren? Wat kunnen wij als Gemeente en dus ook als Bosch Belang doen om een antwoord te geven en actie te ondernemen om deze gevolgen teniet te doen.

Wij denken aan directe acties om vooral isolement en eenzaamheid te bestrijden omdat deze, zelfs zonder hearing, duidelijk te zien is.

Corona, 2020, een moeilijk jaar. Maar sinds 1923 zijn er veel moeilijke periodes geweest. Samen, bewoners mét Bosch Belang, zijn we deze periodes doorgekomen en samen tot werkbare oplossingen gekomen. Zo ook nu. De vraag is dan eigenlijk ook niet: Wat kan Bosch Belang voor de senioren betekenen. De vraag moet zijn: Wat willen de senioren samen met Bosch Belang bereiken? Want alleen samen kunnen senioren en Bosch Belang een mooie gemeente voor onze kinderen en kleinkinderen achterlaten.

Frans van Valkenburg Wilt u op deze boodschap van Bosch Belang reageren, dan vragen wij u dit ook aan ons te melden of een ingezonden brief te sturen. Volgende maand: PVV Mattie Daniëls, redactie

26

HEVO-Magazine • oktober 2020

KRUISWOORDPUZZEL

HORIZONTAAL 1 begeerte 5 onzin 7 verschil tussen debet en credit 10 tweetal 11 boom 12 informatiedrager 14 arbeidsduurverkorting 16 kraakbeenvis 19 is genaamd 20 pijnlijke voortzetting 22 niet klaar 23 Italiaans gerecht 25 tekening op de huid 26 lichaamsdeel 27 kappersbenodigdheid 30 huidziekte 33 zware klap 34 Duitse watervogel 36 zich uitspreken 38 Algemeen Nederlands Persbureau 39 spoorwagens 40 hofkleding 41 pennenkoker 42 want 43 zot 44 Russische heerser VERTICAAL 2 regelmaat 3 plek 4 mak 5 siervoorwerp aan een ketting 6 roemen 7 vogel 8 verkort woord 9 gegevens 12 landhuis van de adel 13 overblijfsel 15 schoonmaken 17 deel van een radio 18 gladmaken 20 windrichting 21 kunsttechniek 23 aardappelschurft 24 komisch nummer 28 radioactief element 29 fantastisch 31 beginsel waaruit iets groeit 32 wederhelft 34 godin van de twist 35 meisjesnaam 37 niet droog 39 zeurderige vrouw

HEVO-Magazine • oktober 2020

27

HEVO BEWEEGT: ZUMBA Zumba Na fascinerende is na een reizen aantalnaar maanden Rusland weer in de opgestart, maar men moet gebruik maken van een afgelopen anderemaanden, zaal omdat heeft daardemeer HEVO-reisruimte is om al dansend de 1,5 meter afstand in acht te commissie, nemen. De opspiegels verzoek van van een hun aantal ‘eigen zaal’ worden node gemist, maar toch is de groep enthousiast leden, besloten aan het in het dansen; voorjaar blij van dat 2020 ze kúnnen dansen. naar Israël te gaan.

Tik links, 2, 3, 4, en rechts, 6, 7, 8.

Tik en tik en tik en tik, loop links, rechts, links, stap.

Tik, stap, stap, stap. Tik, stap, stap, stap.

En dan ga je die kant op en die kant op….

Foto: Ina Ploem Halverwege de les kom ik binnenstappen en neem plaats op een van de tafels aan de rand van de zaal. Een enkeling merkt me op, maar er wordt geconcentreerd verder gegaan.

28

HEVO-Magazine • oktober 2020

Een dans op een modern deuntje - dat momenteel als Jerusalema Challenge over de hele wereld gaat - wordt ingestudeerd en dat valt nog niet zo mee.

De volgorde van de stapjes, het ritme, het goede been; alles nieuw. En dat zonder de steun van de spiegel. Dan blijkt dat het ingeoefende stukje pas een vierde deel van het geheel is; er wordt een kwartslag gedraaid en dan volgt dezelfde dans.

Het voorbeeld van de instructrice is er nu niet met chaos.als gevolg. Toch heb ik zeker bewondering voor wat ik zie. Het is maar goed dat ik de uitnodiging om mee te dansen heb afgeslagen, want het zou mij lukken om, zelfs met de 1,5 meter afstand, overal op tenen te trappen.

Het is een intensieve oefening, want na 3 minuut 24 grijpen de 8 dames bijna allemaal naar de fles.

Na al dat nieuwe is er dan tijd voor een stukje herhaling, waarbij wat meer ontspannen kan worden meegedanst. Dan volgt de cooling down, waarbij alle spieren aandacht krijgen en de les wordt afgesloten.

Ondertussen zijn de mensen van de bar al binnen geweest om de koffie, thee en fris te brengen die aan het begin van de les al was besteld.

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Foto: Jan Forman

Fijn dat ik ook werd verwacht en dat er voor mij een cappucino was geregeld. Stoelen worden in een kring gezet en er wordt gezellig nagekletst over de les en over wat nog meer te berde wordt gebracht.

Tijd voor mij om iets meer te weten te komen over de Zumbagroep. De groep bestaat normaal uit 14 dames (heren zijn welkom!).maar door vakantie, blessure of ziekte en corona zijn er vandaag 8.

Sommigen zijn al vanaf de start van de club – en dat is al weer 6 jaar geleden – lid. Er is maar een gering verloop. Op dit moment is er een wachtlijst.

De groep is voortgekomen uit een gymgroep van

buiten HEVO. Naast de dinsdagavond wordt er ook Zumba gegeven op maandagmiddag. Nicole, de danslerares, heeft onder HEVO-vlag ook het line dance en volksdansen onder haar hoede. Het bewegen is toch wel het belangrijkste aspect, wat de deelnemers hier trekt.

Nicole probeert bij een eventuele tweede golf via videolessen de beweging er wel in te houden.

Mattie Daniëls

HEVO-Magazine • oktober 2020

29

HEEFT U HET GOED In de contacten die ik als ouderenadviseur de Na afgelopen fascinerende maanden reizen naar had Rusland met onze in de leden afgelopen ging het maanden, al snel over heeftcorona, de HEVO-reisover alle ellende commissie, in ziekenhuizen op verzoek van en op eende aantal Intensive care. leden, Ik besloten heb veel in het mensen voorjaar horen van zeggen: 2020 “Ja, naar maar Israël ik te ga gaan. niet naar het ziekenhuis, ik wil niet aan de beademing.” Kortom, de corona-pandemie heeft veel mensen aan het nadenken gezet over de vraag, wat wil ik eigenlijk als ik ernstig ziek wordt. En wie helpt mij als ik het zelf niet meer kan?

Mijn antwoord is: denk goed na over hoe je wilt dat het gaat aan het einde van je leven. Praat er vroegtijdig over met partner, kinderen, dokter of anderen die u nabij zijn. Vaak blijkt, dat veel mensen er wel over nadenken en ook weten wat ze willen, maar dat weinigen het goed geregeld hebben, het duidelijk op papier hebben gezet. Dat is vooral van belang als u niet goed meer voor uzelf kunt opkomen en afhankelijk bent van anderen voor het nemen van belangrijke beslissingen. Ik adviseer daarom mensen in onze leeftijdsgroep om in ieder geval de volgende 3 zaken goed te regelen: 1. Volmachten en levenstestament Wanneer uw lichamelijke of geestelijke toestand minder wordt, is het zaak dat iemand uw belangen behartigt in wie u het volste vertrouwen heeft. Met een volmacht geeft u een ander de bevoegdheid om namens u te handelen. De meest eenvoudige vorm is een volmacht aan iemand om bij voorbeeld bankzaken en/of belastingaangifte te regelen.

30

HEVO-Magazine • oktober 2020

Een levenstestament gaat veel verder en is een combinatie van een volmacht en een overzicht van uw persoonlijke wensen. Bijvoorbeeld op het gebied van persoonlijke verzorging, medische beslissingen of het beheer van uw financiën. Een levenstestament treedt in werking als u niet meer in staat bent zelf te handelen. Bijvoorbeeld als u in coma raakt of wilsonbekwaam wordt als gevolg van dementie. U kunt in een levenstestament ook bepalen wat er in bepaalde situaties moet gebeuren bijvoorbeeld met uw woning, u kunt schenkingen doen, en bepalen of u wel of niet behandeld wilt worden als u ziek bent.

Volmachten kunt u maken door middel van een ondershandse akte. U kunt ook een notaris inschakelen. Dat is aan te raden, omdat de notaris kennis van zaken heeft. De meeste notarissen zijn bereid om u gratis en vrijblijvend te informeren over het opstellen van een volmacht of levenstestament.

U kunt ook eerst een brochure aanvragen bij een notariskantoor, als u zich verder wilt inlezen in dit onderwerp. Ga voor zoiets persoonlijks en belangrijks op zoek naar een goede notaris en ga niet voor de goedkoopste.

2. Behandelverbod Artsen kunnen u steeds beter behandelen met steeds meer complexe ingrepen. Technische en medische mogelijkheden nemen nog steeds toe.

Allemaal mogelijkheden om ons leven te verlengen.

Maar wilt u dat wel? Levert dat u meer kwaliteit van leven op?

GEREGELD? Iedere arts is er op uit om u zo goed mogelijk te behandelen.

Na fascinerende De artsreizen is verplicht naar Rusland om u goed in de en uitgebreid te afgelopen maanden, informeren heeft overde een HEVO-reisbehandeling die hij voorstelt. commissie, opDe verzoek arts dient van daarbij een aantal ook de vooren nadelen leden, besloten en de in risico’s het voorjaar met u te bespreken. van 2020De arts isIsraël naar degene te die gaan. u adviseert, niet degene die beslist. Dat doet u zelf. U kiest welke behandeling u wilt, maar u kunt er ook voor kiezen om niet te worden behandeld. Ook kunt u te allen tijde een behandeling stoppen. Kortom, u kunt niet tegen uw zin behandeld worden.

In een behandelverbod legt u schriftelijk vast welke behandelingen u onder welke omstandigheden wel of niet wilt. Het gaat dan om vragen als: wil ik nog aan de beademing, wil ik kunstmatige voeding, hoe lang wil ik worden behandeld als ik in coma raak, wil ik worden gereanimeerd bij een hartstilstand? Of wil ik dan alleen nog behandelingen die pijn en ongemak bestrijden?

Met een schriftelijk behandelverbod geeft u duidelijkheid als artsen en uw naasten twijfelen over het nut van verdere behandeling. De keus om niet te behandelen zal vaak leiden tot de dood.

Het is altijd belastend voor artsen en naasten om dergelijke besluiten te nemen. Met een schriftelijk behandelverbod voorkomt u dat anderen over u moeten beslissen. Overigens moet een arts altijd zorgen dat u zo min mogelijk pijn heeft en moet hij jeuk, benauwdheid en andere ongemakken bestrijden. Dit heet palliatieve zorg. Tenzij iemand natuurlijk heeft opgeschreven dat hij ook dát niet wil.

Informatie over een behandelverbod vindt u bijvoorbeeld op de website van de gezamenlijke huisartsen: www.thuisarts.nl/wensen -voor-zorgen-behandeling of de website van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde: www. nvve.nl/informatie/schriftelijke-wilsverklaringen/ schriftelijk-behandelverbod. Mijn advies is om dit onderwerp eens met uw huisarts te spreken en dan de stap te zetten om zo’n verklaring op schrift te stellen.

3. Euthanasieverklaring Denken, praten en beslissen over de laatste levensfase is niet eenvoudig. Het liefst schuiven we de dood ver voor ons uit. Aan de andere kant willen we graag de regie zo lang mogelijk in eigen hand houden. In het verlengde van het hierboven genoemde behandelverbod ligt de vraag of u aan het einde van uw leven euthanasie zou willen of niet en of dat dan mogelijk is. In een van de volgende edities van HEVO-Magazine wil ik daar nader op ingaan. U kunt ook hierover informatie vinden op de website van de NVVE www.nvve.nl/ informatie .

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of behoefte aan een gesprek met een ouderenadviseur? Bel naar 06 – 53 27 90 98 of mail naar ouderenadviseurs@hevorosmalen.com.

Paul Scholten, vrijwillig ouderenadviseur HEVO HEVO-Magazine • oktober 2020

31

FILMS OKTOBER Donderdag 22 oktober: Film ‘Sorry we missed you’ (2019) van Ken Loach. Aanvang: 20.15 uur.

Inhoud: De film vertelt een eerlijk en ontroerend verhaal, over een gezin dat zich staande probeert te houden in het hedendaagse Engeland. Als eigen baas gaat Ricky aan de slag als pakketbezorger. Maar al snel raakt hij verstrikt in regels en protocollen.

Wat een kans op een betere toekomst had moeten zijn, hangt als een molensteen om de nek van het gezin.

Kaarten: De entree is op vertoon van uw HEVOpasje € 7. Voor niet-leden en voor online bestelde kaarten € 8. Denk aan uw strippenkaart voor de zegeltjes.

Zondag 25 oktober: FilmPLUS: Grease (1978) van Randal Kleiser. Met in de hoofdrollen John Travolta en Olivia Newton-John. Aanvang: 11.00 uur. In de pauze krijgt u iets lekkers gepresenteerd.

32

Zondag 25 oktober vertonen wij in de grote zaal van De Ontmoeting de documentaire Celibaat, gemaakt door Daan Jongbloed. De documentaire wordt 2 keer vertoond, om 13.00 uur en 15.30 uur. Per keer kunnen 30 mensen aanwezig zijn.

De RIVM regels worden gehandhaafd.

De Kruisheren van Sint Agatha kozen op jonge leeftijd voor een celibatair leven in het klooster.

In deze kleine gemeenschap wordt nauwelijks gesproken over hun seksuele onthouding en het gemis van een liefdesrelatie. In verstilde observaties en intieme interviews over verlangens, worstelingen, twijfels en eenzaamheid, schetst de documentaire een kwetsbaar en eerlijk beeld van mannen die voor een celibatair leven kozen.

Tussen beide vertoningen zal Daan, bekend van de documentaire over boer Peer, vertellen hoe deze documentaire tot stand is gekomen en natuurlijk ook uw vragen beantwoorden.

Inhoud: Danny en Sandy krijgen een vakantieromance, maar die wordt verstoord als ze hun eigen leventje weer oppakken. Terug op school vindt Danny dat het niet cool is om een relatie te hebben met de brave Sandy. En Sandy vindt Danny achteraf toch niet zo leuk en lief als in de vakantie.

Met een e-mail naar r.schreuder@telfort (Roos Schreuder) kunt u zich aanmelden. Daarbij aangeven welk tijdstip uw voorkeur heeft. Uw aanmelding wordt bevestigd. Mocht u alsnog verhinderd zijn, laat het aan ons weten. Iemand anders die op de wachtlijst staat kan uw plaats dan innemen. Bij binnenkomst kunt u uw pauzedrankje bestellen. Graag contant en gepast betalen.

Kaarten: De entree is op vertoon van uw HEVOpasje € 9. Voor niet-leden en voor online bestelde kaarten € 10.

Commissie COE

HEVO-Magazine • oktober 2020

BEDANKT, TEA! Tea fascinerende Na van Maanen begeleidde reizen naar5Rusland jaar langineen de afgelopen was altijd maanden, bereid om heeft je tips de HEVO-reiscomte geven, ervaringen missie,van afgelopen groep op maanden, het verzoek schildersatelier van heeft eende aantal HEVO-reisvan leden, HEVO in besloten opdoen in hetvond voorjaar ze hetvan allerbelangrijkst.

2020 naarOok Israël wistteze gaan. commissie, De Ontmoeting. op verzoek Om devan 14een dagen, aantal op de iedereen moed in te spreken als het werk niet zo leden, besloten in dinsdagmiddag van het13.30 voorjaar - 17.00 van 2020 uur, wilde vlotten. Altijd positief en met een kwinkslag. naar Israël was het ‘Tekente gaan.en Schilderfeest’. Tea Soms zorgde Tea voor een opstelling van een kiest nu voor meer quality-time voor haar stilleven, een mooie vaas met bloemen of wat echtgenoot en kinderen. potjes of glazen. Dat alles om je goed te leren kijken In haar begeleiding was Tea nooit dwingend, ze liet je altijd vrij in de keuze van je werk. Alles was goed: tekenen, schilderen, werken met houtskool, soort verf, kleuren, allerlei materialen, alles kon. Ze

naar vorm, lichtval en schaduw of perspectief.

Tegen het einde van de middag en soms al voor de pauze werden alle werkstukken op een rij gezet en met de groep besproken.

Vanaf 1 september heeft Henk de Laat de begeleiding van deze groep overgenomen.

KERSTVIERING 2020 Helaas beheerst corona nog steeds ons dagelijks leven. Naar verwachting zullen we de komende tijd met dit vreselijke virus geconfronteerd blijven worden.

Voor de commissies Zingeving en Evenementen van HEVO is dit aanleiding om de jaarlijkse kerstviering en de lunch na afloop van de viering NIET door te laten gaan.

Heel spijtig, omdat wij weten dat veel HEVOleden naar deze bijeenkomst uitzien. Op weg naar Kerstmis en als bemoediging voor een toch vaak al moeilijke wintertijd.

De commissie Zingeving heeft daarom een alternatief voor ogen: een video met als thema ‘Bemoediging, God krijgt een gelaat door mensen’.

Emeritus-diaken Jan Renders en dominee Dirk-Jan Bierenbroodspot willen met dit thema de coronatijd plaatsen in het kader van de diepere betekenis van Kerstmis: God is mens geworden en heeft een gezicht gekregen. Zij zullen de videoboodschap inspreken, afgewisseld met gezangen, teksten en gedichten. De videoboodschap zal in de week vóór Kerstmis te zien en beluisteren zijn via de website van HEVO. Jan Jansen, voorzitter commissie Zingeving HEVO-Magazine • oktober 2020

33

PRESENTATIES SENIORWEB SeniorWeb Rosmalen is afgelopen maand weer begonnen Na fascinerende met presentaties reizen naar in Rusland HEVO-gebouw in de De afgelopen Ontmoeting. maanden, Het is heeft langdestilHEVO-reisgeweest bij SeniorWeb commissie,Rosmalen. op verzoek Vanaf van maart een aantal tot enkele weken leden, besloten geleden zijn in het allevoorjaar activiteiten van 2020 gestaakt.

Sinds naar 17 Israël augustus te gaan. is de leslocatie bij Annenborch weer toegankelijk en de animo was direct groot.

Verscheidene senioren hebben de weg naar de inloop op dinsdag en vrijdag weer gevonden en ook de cursusdeelname en individuele leerverzoeken nemen weer toe.

In principe steeds op de vierde donderdag van de maand. Zo was er op 24 september de presentatie ‘Slim op pad’ over hoe u op pad kunt gaan en daarbij optimaal gebruik kunt maken van uw smartphone.

SeniorWeb Rosmalen is bij HEVO ook weer begonnen met het aanbieden van presentaties gericht op actualiteiten in de digitale wereld.

Vanwege corona is aanmelden noodzakelijk: Annette Gladdines, 06 – 20 35 63 66

De presentatie ‘Digitale nalatenschap’ staat voor 22 oktober gepland en ‘De Cloud’ voor 26 november.

Van 14.30 tot 16.00 uur in De Ontmoeting, Tulpstraat 2-4 in Rosmalen. U kunt deelnemen voor € 5.

LEZING PRESIDENTSVERKIEZING Op dinsdag 3 november zijn de volgende Amerikaanse verkiezingen. Wordt het weer Trump of komt er met Joe Biden verandering? Historicus Ivo van de Wijdeven volgt al jaren de Amerikaanse politiek. In een lezing gaat hij in op de mogelijke gevolgen van de vermoedelijke uitslag. Maar het wordt in ieder geval spannend!

De lezing vindt plaats in de grote zaal van De Ontmoeting op woensdag 28 oktober en is gratis toegankelijk voor alle belangstellenden.

Aanvang: 20.00 uur.

34

HEVO-Magazine • oktober 2020

Aanmelden kan tot 25 oktober via griens@home.nl.

Er kunnen maximaal 30 personen naar binnen.

ALZHEIMER CAFÉ Op maandag 2 november is er in Sociaal Iedereen is van harte welkom, de toegang is Na fascinerende Cultureel Centrum reizen De Helftheuvel naar Rusland eenin de afgelopen gratis. maanden, Om een veilige heeftzaalopstelling de HEVO-reiscomte kunnen afgelopen missie, thema-avond op maanden, verzoek van Alzheimer van heeft eende aantal Café HEVO-reisleden, besloten garanderen, in het voorjaar moet u zich van wel 2020 vooraf naar aanmelden Israël tebij commissie, op verzoek gaan. ’s-Hertogenbosch - Vught. vanHet eenthema aantal is Vivent Officemanagement met opgave van datum, leden, besloten ‘Verbloemen vanindementie’. het voorjaar van 2020 aantal personen, namen en telefoonnummers. naar Israël te gaan.

Mensen met dementie zijn soms heel goed in het verbloemen van hun geheugenproblemen. Ze maken een grapje, geven ontwijkende antwoorden of stellen een tegenvraag. Dit noemen we façadegedrag. Door dat verbloemen bestaat het gevaar dat iemand met dementie overschat wordt door de omgeving.

Hierover gaan we in gesprek met Marijke Thissen, psycholoog bij zorgorganisatie Van Neynsel. Van 19.00 uur tot 21.30 uur.

Aanmelden kan: 088- 163 70 87 / 06 – 5260 9714 (niet op woensdag) of via mail: t.baart@vivent.nl Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met de gespreksleiders:

• Marieke Soontiëns, psycholoog, 088 - 163 74 •

51 (secretariaat) Beppie Schothorst, casemanager dementie, 06 – 52 60 94 02

LEZING WIM DANIELS Waar: grote zaal HEVO Wanneer: zondag 29 november Kosten: € 3 per deelnemer (inclusief drankje) Tijdstippen: eerste lezing 13.00 uur, tweede lezing 15.00 uur (maximaal 50 personen per voorstelling)

Wim

Daniëls is een woordkunstenaar, een taalvirtuoos. Deze sympathieke Brabander kan boeiend vertellen over vroeger, zijn dorp en ook over typische corona-uitdrukkingen. De taalbaas uit Aarle-Rixtel komt op ons verzoek speciaal naar Rosmalen om ons in 2 lezingen te vermaken.

Aanmelden: via griens@home.nl.

Vermeld daarbij duidelijk welk tijdstip u wilt komen!

Commissie COE, Marcel Griens HEVO-Magazine • oktober 2020

35

HEVO REIZEN NAJAAR 2020 Voor de nog geprogrammeerde dagtochten in het najaar Na fascinerende geldt: reizen naar Rusland in de

afgelopen maanden, heeft de HEVO-reis-

• commissie, Het evenement op verzoek Countryvan & Christmas een aantal Fair op

Ten aanzien van de meerdaagse reizen :

• De 10-daagse reis naar Israël is verschoven

leden, donderdag besloten 26 november in het voorjaar gaat niet van door.

2020 • naar Voor Israël de dagtocht te gaan. naar de show bij de

•

Kaasboerin te Postel kunt u zich nog opgeven bij Dini Voets: dini.voets@ziggo .nl. of 06 - 10 84 30 40. Op 14 oktober nemen we de beslissing over doorgaan of annuleren.

De dagtocht naar Lady’s Day in Boskoop op dinsdag 17 november gaat vooralsnog door. U kunt zich hiervoor nog opgeven bij Dini Voets.

•

naar 16 tot en met 25 april 2021. Meer informatie vindt u op de website van HEVO. U kunt zich hiervoor nog aanmelden bij Jan Jansen: j.th.jansen@home.nl of 06 -51 31 37 07.

De kerstreis naar de Eiffel van 22 tot en met 27 december 2020 gaat door bij minimaal 20 deelnemers. U kunt zich hiervoor nog opgeven bij Dini Voets. Op 1 november besluiten we of deze reis doorgaat.

Mocht u nog vragen hebben over deze HEVO-reizen dan kunt u contact opnemen met een van de leden van de reiscommissie. Verdere informatie vindt u op de website van HEVO.

‘VLIEGENDE HOLLANDER’ Antonie Fokker, de Haarlemse bravoureboy, was rond zijn 25-ste al multimiljonair en in het midden van de jaren ’20 de grootste vliegtuigproducent ter wereld.

Dat verhaal spreekt bij veel Nederlanders tot de verbeelding.

Luchtvaarthistoricus Marc Dierikx uit Rosmalen verzorgt voor HEVO een lezing over Fokker.

Hij heeft een boek geschreven, dat kort geleden ook verfilmd is.

De documentairefilm ‘De vliegende Hollanders’ over (de vete tussen) Fokker en Plesman gaat dit najaar op tv in première bij AVRO/TROS. In deze lezing komt ook ‘the making of’ van de film aan bod.

Waar: grote zaal De Ontmoeting Wanneer: vrijdag 13 november, 20.00 uur Deelname: gratis voor de eerste 30 inschrijvers Inschrijven: griens@home.nl Commissie COE, Marcel Griens

36

HEVO-Magazine • oktober 2020

HEVO-AGENDA Van 20 oktober tot en met 1 december Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, Alzheimercafé *** heeft de HEVO-reiscommissie, Gewijzigde locatie: op verzoek SCC De van Helftheuvel, een aantal leden, besloten in115, Helftheuvelpassage het ’s-Hertogenbosch voorjaar van 2020 naar Israël Maandag 2 november: te gaan.19.30 uur

Donderdag 19 november: 20.15 uur Film: Rocketman (Elton John)

Onderwerp: Verbloemen van dementie

De Ontmoeting, grote zaal *** Zondag 25 oktober, 13.00 uur en 15.30 uur Documentaire: Celibaat (over de Kruisheren van St. Agatha). Vooraf aanmelden is verplicht.

Beweeggroep ’t Ven Elke maandag: 11.00 uur Elke woensdag: 10.00 uur Locatie: Kindcentrum ’t Ven Vertrek vanuit De Ontmoeting Info en aanmelden: Bea Intveld: 06 - 10 75 47 53, fam.intveld@home.nl Deadline HEVO-Magazine Dinsdag 10 november: voor het decembernummer Grootouder-kindergym Sporthal Mozartlaan, Mozartlaan 13, Rosmalen Elke dinsdag: 09.00 tot 09.45 uur en 09.45 tot 10.30 uur Info en aanmelden: ledenadministratie@ojcturnen. nl o.v.v. Grootouder-kindgym via HEVO HEVO-film PERRON-3 *** Donderdag 22 oktober: 20.15 uur Film: Sorry, we missed you

Zaterdag 28 november: 11.00 uur FilmPlus: Maudi

HEVO Repair Café Dependance Kindcentrum ’t Ven Elke 1e en 3e woensdag van de maand: 09.30 tot 12.00 uur Lezing De Ontmoeting – grote zaal *** • Woensdag 28 oktober: 20.00 uur Onderwerp: Presidentsverkiezingen van 3 november USA Spreker: Historicus Ivo van de Wijdeven Aanmelden tot 25 oktober via griens@home.nl

• Vrijdag 13 november: 20.00 uur

Onderwerp: Antonie Fokker, ‘De Vliegende Hollander’ Aanmelden : griens@home.nl

• Zondag 29 november: eerste lezing

om 13.00 uur, tweede lezing om 15.00 uur Onderwerp: lezing door Wim Daniëls Kosten: € 3 (inclusief drankje) Aanmelden: griens@home.nl

Zondag 25 oktober: 11.00 uur FilmPlus: Grease 1

HEVO-Magazine • oktober 2020

37

Ontmoetingscafé De Biechten Plus Donderdag 22 en 29 oktober: 14.00 tot 16.00 uur Op Na29 fascinerende oktober: wijnproeverij reizen naar Rusland in de Inschrijving afgelopen voor maanden, activiteiten: heeft SCC deDe HEVO-reisBiechten, 06 commissie, - 37 55 22 46 op verzoek van een aantal

leden, besloten in het voorjaar van 2020

Presentaties naar IsraëlSeniorWeb te gaan. *** De Ontmoeting Donderdag 22 oktober: Digitale nalatenschap Donderdag 26 november: De Cloud Van 14.30 tot 16.00 uur. Kosten: € 5 Aanmelden is noodzakelijk: Annette Gladdines, 06 – 20 35 63 66 Rijbewijskeuring 75+ De Ontmoeting Zaterdag 14 november: 09.30 tot 13.00 uur Vooraf aanmelden tussen 08.45 en 13.00 uur bij Jan Mollee, 073 - 521 72 50 Alléén voor HEVO-leden Wandelen • Nordic Walking: Maandag 09.00 uur Info: Rita Waslander, 06 - 57 92 35 67

• De Doorzetters: Dinsdag 09.45 uur

Info: Ans van Liempt, 06 - 41 20 01 73

• De Ontmoeting: Dinsdag 09.30 uur

Info: Marian Bevers, 06 - 47 86 07 52

• Annenborch: Dinsdag 09.30 uur

Info: Bea Intveld, 06 - 10 75 47 53

38

HEVO-Magazine • oktober 2020

• De Zandlopers

Maandag 2 november: 13.30 uur Wandeling naar de Rosmalense Plas Vertrek: Vanaf De Ontmoeting Info: Maggy Vegers, 073 - 521 31 63, 06 - 40 86 91 83 Henny van de Ven, 073 - 521 33 47, 06 - 29 53 05 64

Wijklunch De Ontmoeting Elke derde vrijdag van de maand van 12.00 tot 13.30 uur Aanmelden en info: Jacqueline van den Wildenberg, j.vandenwildenberg@home.nl 073 - 521 41 58, 06 - 25 39 83 47 Over agendapunten met ***sterretjes leest u in dit blad uitgebreide informatie.

HEVO-Agendapunten stuurt u in een Word bestand naar kopij@hevorosmalen.nl.

Piet Kerssens, redactie

Postadres HEVO Rosmalen

Bestuur Carel van den Heuvel Voorzitter / Belangenbehartiging

06 - 13 23 66 83

Tulpstraat 2-4, 5241 XV Rosmalen info@hevorosmalen.nl Ledenadministratie

Peter de Leeuw Secretaris / Vicevoorzitter Beheercommissie / Reiscommissie

073 - 521 52 68 06 - 37 60 26 37

Ton van de Liefvoort Penningmeester Sponsorcommissie

06 - 42 56 77 00

Jos van Raak Activiteitencommissie / Evenementencommissie

06 - 42 28 27 70

Joke de Bruijn en Ton Verbunt 06 - 23 05 33 79 ledenadministratie@hevorosmalen.nl Financiële administratie Ton van de Liefvoort, 06 - 42 56 77 00 administratie@hevorosmalen.nl Opzegging lidmaatschap Het lidmaatschap loopt van 1 januari t/m 31 december. opzegging voor het nieuwe jaar uiterlijk op 1 november van het lopende jaar. Schriftelijk of per mail: Seniorenvereniging HEVO Rosmalen. ledenadministratie@hevo.nl

Mecheline Heijmans 06 - 36 49 09 44 Commissie Cultuur, Ontspanning & educatie

Tonny van Raaij Communicatie / Sponsorcommissie

06 - 10 16 7198

Seniorencentrum De Ontmoeting 073 - 822 13 97 Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 -17.00 uur Bij activiteiten ‘s-avonds 19.00-22.00 uur Laatste zondag van de maand van 14.00-17.00 uur

Ouderenadvisering

Ouderenadvisering: 06 - 53 27 90 98. De vrijwillige ouderenadviseurs en belastinginvullers van HEVO zijn bereikbaar via dit nummer.

Het team bestaat uit: Margreet van Dijl, Jan Knol, Willem Konickx, Ad Kuijpers, Piet de Munck, Marianne Schinkel, Paul Scholten, Henny Verhoef, Henriëtte Kramer, Peter Nogossek en Ton van de Liefvoort.

U kunt ook een e-mail sturen naar: ouderenadviseurs@hevorosmalen.nl HEVO Magazine • oktober 2020

39

IN DIT HEVO MAGAZINE Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Cerspern atius, officil iberibust faccus ea nos nobita aut ipidebi tatur?

To ea quidi optatur as sa volo doluptatur, ullorerum cuptiur aut dit vererio essunte pera nobit, quatur? Axim rernate non pe vit, sinti

bero to venit, quate ne most, qui num quo ommoluptatum qui de comnihi lluptatur rem exceat alitiatis conse nulpa volupta voluptaecto di alia dolute nis Qui blaborp oreiusa sequas quam qui nobitiu nducipsam sus, et, simus iduntius pro dollique corero quamus, ut ratem. Et ea dem ea veria pero et occatempor resero essedio estrum id untis iuntios inctus sed earibusant officto que nem quostio eius modigenis aut magnihitem quas ut ipis nus.

Corro dendit lit, to molores cilibuscius ant.

Seque lant istecaerum fugit, con eossincto et

IN DIT HEVO MAGAZINE SENIORENVERENIGING ROSMALEN Na fascinerende reizen naar Rusland in de exceat alitiatis conse nulpa volupta voluptaecto di afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisalia dolute nis Qui blaborp oreiusa sequas quam commissie, op verzoek van een aantal qui nobitiu nducipsam sus, et, simus iduntius pro leden, besloten in het voorjaar van 2020 dollique corero quamus, ut ratem. Et ea dem ea naar Israël te gaan. veria pero et occatempor resero essedio estrum

Cerspern atius, officil iberibust faccus ea nos nobita aut ipidebi tatur?

To ea quidi optatur as sa volo doluptatur, ullorerum cuptiur aut dit vererio essunte pera nobit, quatur? Axim rernate non pe vit, sinti bero to venit, quate ne most, qui num quo ommoluptatum qui de comnihi lluptatur rem

40

HEVO-Magazine • oktober 2020

id untis iuntios inctus sed earibusant officto que nem quostio eius modigenis aut magnihitem quas ut ipis nus.

Corro dendit lit, to molores cilibuscius ant.

Seque lant istecaerum fugit, con eossincto et esseniscium qui dolor aut occullis modit ut la sinciis net modis sum nim harumque re, odit