HEVO Magazine april 2020

HEVO en het corona-virus

APRIL 2020 05 HEVO en het corona-virus

16 Social Media be careful !

IN DIT HEVO MAGAZINE 06 Een gezonde mond

34

Mondzorg krijgt in de ouderenzorg vaak onvoldoende aandacht.

10 vragen aan ....

Clementine van den Bogaard (68) en Betty Wanrooij (71).

22 Dameskoor Kakelbont

Na een paar glaasjes wijn, ontstond het idee om een koortje op te richten.

03 04 04 09 10 11 12

Van de eindredacteur Gastvrouwen en -heren Reisvoorwaarden Serie: Politieke partijen en senioren ‘Hoe om te gaan met leed’ Taalcoaches gezocht Herdenking oorlogslachtoffers Nederlands-Indië

Heddet al geheurd?

Puzzelen met cijfers SeniorWeb Rosmalen Koken met Joop Expositie Binnentuin: voor zingeving en verdieping Iets voor jou?

Nordic Walking

30 31 34 34 35 35 36 37 38

Belastingaangifte 2019 Dagtocht Zaanse Schans HEVO-Fietsbridgedrive Vrijwilligers gezocht Huisbezoeken Verkeersdag 14 juli Apenhouderij toegestaan?

Evenementencommissie Dansen en muziek 17 mei

COLOFON

HEVO-MAGAZINE is een uitgave van HEVO Seniorenvereniging Rosmalen en verschijnt in 2020 op 21 jan, 27 feb, 7 apr, 19 mei, 30 jun, 8 sep, 20 okt en 1 dec

Redactie HEVO-Magazine

Vormgeving

Website

Piet Kerssens, Guido Robbens, Mattie Daniëls, Marjan Vonk en Ad van der Donk (eindredacteur)

Tiny Kappen

www.hevorosmalen.nl kopij@hevorosmalen.nl

Redactieadres kopij@hevorosmalen.nl

2

14 15 19 24 25 26 28 29

HEVO-Magazine • april 2020

Verspreiding Carla Couwenberg, 073 5216361 of 06 27177478 bezorgingHA@hevorosmalen.nl

HEVO-Agenda kopij@hevorosmalen.nl De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden stukken.

VAN DE EINDREDACTEUR Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen 21 maart: maanden, Terwijl ik dit heeft schrijf, de HEVO-reiskijk ik naar commissie, buiten.

Het belooft op verzoek een prachtig van mooie een aantal lentedag te leden, besloten worden.

Geen in vuiltje het voorjaar aan de van lucht.

2020We naar Israël hebben de voorpagina te gaan.van dit magazine dus goed gekozen. Maar de realiteit is anders: de wereld staat in ‘brand’. Het coronavirus slaat genadeloos toe, met vooral veel slachtoffers in onze doelgroep.

Er zijn al veel goede maatregelen genomen, wereldwijd, landelijk en lokaal. Ook HEVO was er supersnel bij om alle activiteiten op te schorten.

Hulde voor het bestuur! Maar al die maatregelen beperken ons wel enorm in onze ‘vrijheid’. En dat is vervelend. Mensen zoeken troost bij elkaar of in hun religie. Ik vond die troost enigszins in een ingezonden brief in het Brabants Dagblad van vanmorgen:

Beste Corona, Ik snap je punt. Je wilt ons iets laten inzien.

Namelijk dat we wel erg veel werken, reizen, consumeren…

Dat mag best een tandje minder.

Beter voor onze aarde en onze mentale rust Beter voor de gezinsmomenten. Even stilstaan dus.

En dat stilstaan lukt aardig, maar het geeft ook stress We zijn de controle kwijt.

We gaan ontdekken wat het lot voor ons in petto heeft.

Maar Corona, beloof me 1 ding Als wij beloven dat we na jouw vertrek normaal gaan doen, liever zijn voor elkaar en voor de aarde, wil je je dan nu wat milder opstellen voor ons?

Dank, namens alle wereldburgers Als u dit magazine leest, zijn we inmiddels ruim 2 weken verder. Hopelijk biedt de inhoud u wat verstrooiing. Het hoofdartikel gaat dit keer over Social Media. Misschien hebben die u afgelopen tijd ook geholpen toch wat contact met uw dierbaren te houden. Maar meer nog hoop ik dat al die beperkende maatregelen hun vruchten afgeworpen hebben Dat we langzaam maar zeker weer onbezorgd naar buiten kunnen. En écht met volle teugen kunnen genieten van een mooie lentedag.

Ad van der Donk HEVO-Magazine • april 2020

3

GASTVROUWEN EN -HEREN De Ontmoeting is het hart van onze vereniging. Een gezellige barruimte, een plaats voor leuke, sportieve en interessante Na fascinerende activiteiten. reizen Daarnaar genieten Rusland we met in zijn de allen van. Maar waar zouden we zijn zonder gastvrouwen afgelopen en -heren? maanden, We hebben heeft eende gezellig HEVO-reisteam dat met veel enthousiasme en betrokkenheid bijdraagt aan de commissie, gastvrijheid op in De verzoek Ontmoeting. van een Maaraantal soms besluit iemand om te stoppen. Dan moeten we op zoek naar nieuw leden, bloed. besloten in het voorjaar van 2020

naar Israël te gaan.

Zo hebben we nu iemand nodig voor álle donderdagmiddagen en voor de donderdagavonden in de oneven weken. Uiteraard houden we rekening met vakanties. Dan zoeken we samen naar vervanging. Tijdelijke vervanging is ook nodig in geval van ziekte. Daarom hebben we ook dringend behoefte aan leden die op de oproeplijst willen staan. Wij vertellen u graag hoe leuk het is en wat we u kunnen bieden.

Bel met Cees Franssen, 06 - 53 99 48 08 voor een afspraak.

Cees Franssen en Peter de Leeuw

REISVOORWAARDEN In de algemene voorwaarden voor dagtochten en meerdaagse reizen zijn rechten, plichten, verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden vastgelegd. Aan de ene kant van HEVO én reiscommissie en aan de andere kant van deelnemers.

Het bestuur heeft die algemene voorwaarden samen met de reiscommissie nog eens goed bekeken. Zo bleek onduidelijkheid te bestaan over de rechten van deelnemers als zij afzien van deelname. Die regels hebben we verduidelijkt. Dat is belangrijk, omdat de reiscommissie verplichtingen aangaat.

In de algemene voorwaarden staat wanneer er wel of geen recht op teruggave van kosten is. Bij dagtochten bepalen we de grootte van de bus op basis van het aantal deelnemers.

En daarmee de kosten per persoon. HEVO staat dan garant. Bij die dagtochten kunnen deelnemers tot 24 uur voor vertrek annuleren. HEVO betaalt de reissom dan terug minus Є 10 per persoon. Maar wanneer de reisorganisator op basis van onze opgave ook entreekaarten moet inkopen, kan de deelnemer annuleren tot de datum waarop de kaarten daadwerkelijk worden ingekocht. Ook dan houden we Є 10 in. Na die inkoopdatum vindt géén restitutie van de reissom meer plaats.

De volledige algemene voorwaarden vindt u op de website. Er liggen een aantal exemplaren in het rek in de hal van De Ontmoeting. U kunt de algemene voorwaarden ook via de mail opvragen: info@ hevorosmalen.nl.

Peter de Leeuw, secretaris

4

HEVO-Magazine • april 2020

HEVO EN HET CORONA-VIRUS Op de dag van het ter perse gaan van dit nummer van het magazine kondigde onze regering een reeks nieuwe maatregelen af met betrekking tot de Corona-crisis. Die maatregelen hebben grote consequenties voor alle HEVO-activiteiten. Het komt erop neer dat voorlopig alles stil ligt. Dus alle activiteiten, lezingen, muziekfeest, dagtochten, enzovoorts zijn gecanceld. Dat is een groot gemis voor onze leden en onze vrijwilligers. Echter, wat we niet kunnen veranderen, moeten we accepteren. We kunnen met dit ellendig virus geen risico’s nemen. Hopelijk hebben de maatregelen snel effect en wordt de termijn van 1 juni vervroegd.

Uiteraard volgt het bestuur alle ontwikkelingen nauwgezet. We houden u via de digitale nieuwsbrief op de hoogte van eventuele veranderingen. Bent u nog niet geabonneerd op die nieuwsbrief? Regel dat dan alsnog. Op onze website ziet u hoe dat moet. Wij begrijpen dat deze nare periode voor veel van onze leden spanningen, verveling en zelfs eenzaamheidsgevoelens kan oproepen.

Daarom hebben we in de digitale nieuwsbrief eerder al gewezen op de mogelijkheid om te bellen met Jenny van Rooij (073 – 521 37 32) voor een goed telefonisch gesprek met een van onze ziekenbezoekers. U begrijpt dat de ziekenbezoekgroep en de rouwverliesgroep nu ook geen bezoeken aflegt. Zij onderhouden wel regelmatig telefonisch contact.

Voor dringende vragen kunt u ook bellen met het informatie- en adviespunt van de gemeente (KOO): 073 – 206 88 88. KOO werkt samen met de medewerkers van Farent, die contact met u kunnen opnemen of u kunnen verbinden met vrijwilligers uit de buurt die graag willen helpen. U kunt ook rechtstreeks contact opnemen met Farent. Op de website www.farent.nl vindt u een apart kopje Farent en Corona. Het telefoonnummer is: 088 023 75 00.

Voor belastingperikelen, uitstel vragen bijvoorbeeld, kunt u zoals altijd contact opnemen met onze belastinginvullers via telefoonnummer 06 - 53 27 90 98. Verder is de telefoon ook zeer geschikt om het contact met uw naasten te onderhouden. En voor degenen die een beetje digitaal toegerust zijn, bestaan er gratis mogelijkheden tot beeldbellen, zoals met Facetime. Via Skype, Microsoft Hangover en andere programma’s kan dat ook met meerdere personen tegelijk. Als u dat niet beheerst, is er vast iemand in uw omgeving die u daar telefonisch of via de e-mail mee kan helpen. U kunt daarover ook advies vragen aan Seniorweb Rosmalen via telefoonnummer 06 - 20 37 27 76. Binnenkort verzorgt HEVO samen met Seniorweb een speciale nieuwsbrief met handzame instructies voor dit soort digitale hulpmiddelen. Wij wensen u de mentale kracht en vooral de gezondheid toe om deze moeilijke periode door te komen.

Carel van den Heuvel, voorzitter

HEVO-Magazine • april 2020

5

EEN GEZONDE MOND Mondzorg Na fascinerende krijgt reizen in de naar ouderenzorg Rusland in vaak de afgelopen maanden, onvoldoende aandacht. heeft Dat de constateerde HEVO-reis- de commissie, Inspectie voor opde verzoek Gezondheidszorg van een aantal in 2014. leden, besloten Sindsdien zijn verschillende in het voorjaar verbetertrajecten van 2020 naar Israël gestart.

Wat te betekent gaan. goede mondzorg in de praktijk? De mond is het orgaan dat het langst actief is. Ook al kun je je bed niet meer uit, dan kun je vaak nog praten, door een rietje zuigen, kussen, lachen. En ook belangrijk: kauwen is een vorm van bewegen!

Mensen worden ouder en krijgen vaker problemen.

Een van onze ‘onderdelen’ die wel eens vergeten wordt om goed te verzorgen, is de mond. Naast geriaters, artsen die gespecialiseerd zijn in de medische ouderenzorg, zijn er tandartsen die zich specialiseren in de mondzorg voor ouderen.

Eén van hen is Peter de Goede, tandarts-geriatrie.

Hij vertelt met veel enthousiasme over zijn werk.

In de gemeente ’s-Hertogenbosch is de geriatrische mondzorg goed op orde. Maar helaas wordt nog niet iedereen bereikt.

6

HEVO-Magazine • april 2020

Waarom is goede mondzorg zo belangrijk?

De Goede: “Bij oudere mensen verandert de kwaliteit en de hoeveelheid speeksel. Speeksel beschermt tanden en tandvlees. Als die bescherming minder wordt, is er meer kans op gaatjes en ontsteking van het tandvlees. En ontsteking van het tandvlees heeft gevolgen voor andere organen. Bij diabetes heeft het invloed op de suikerspiegel. Diezelfde ontsteking veroorzaakt soms hartproblemen.

Ook longontsteking kan het directe gevolg zijn van een ontsteking in de mond. En als kauwen pijn doet, is gezond eten ook niet zo aantrekkelijk meer. Bovendien heeft de kauwbeweging een positieve invloed op onze hersenactiviteit. En dan is er nog het sociale aspect. Mensen met een slecht onderhouden gebit, een afgebroken tand, die lachen niet meer. Ze doen minder dingen samen met anderen en trekken zich terug.”

Nog altijd mijden veel ouderen de tandarts. Ze zien op tegen een behandeling. Het is ook heel intiem, iemand die zo dicht bij staat en in je mond kijkt.

Soms denken mensen: ik heb een prothese, de tandarts is niet meer nodig, maar zo’n gebit slijt ook. Anderen zijn bang voor de kosten. De helft van de 1,2 miljoen Nederlandse ouderen gaat niet of niet meer naar de tandarts

Netwerk Peter de Goede is gespecialiseerd in de behandeling van kwetsbare ouderen. Zelf is hij het Naliefst fascinerende werkzaam in reizen de mondzorg naar Rusland voor mensen in de met afgelopen dementie. maanden, “Het Jeroen heeft Bosch de HEVO-reisZiekenhuis ontwikkelde commissie,het op ‘Doorleefplan verzoek van dementie’ een aantal samen met leden, Van besloten Neynsel eninde het organisatie voorjaarSaar vanaan 2020 Huis.

Iknaar heb Israël de module te gaan. mondzorg geschreven, die ligt

nu bij de drukker.” De vraag is, hoe krijg je ouderen (weer) naar de tandarts? Hiervoor bouwt De Goede aan een netwerk om de mondzorg voor ouderen te verbeteren. Hij krijgt subsidie van het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, om dit netwerk uit te bouwen. Daarbij zijn vroeg signaleren en goede mondverzorging de ijkpunten.

gebit goed te verzorgen. Dat maakt hun werk ook een stuk gemakkelijker. Want probeer maar eens de tanden te poetsen van iemand die zijn mond niet open wil doen. Daar hebben ze nu, na enkele lessen, een plezierige manier voor.

Zij kunnen ook zien of tandartshulp nodig is. In de verpleeghuizen waar De Goede werkzaam is, is een behandelkamer. Ook spoedhulp is op die manier mogelijk. In Annenborch wordt de mondzorg uitgevoerd door een landelijke tandartspraktijk (Pro-Da) die gespecialiseerd is in mensen die zorgafhankelijk zijn.

2. De eerste lijn Inmiddels hebben huisartsen en praktijkondersteuners bijscholing gehad over het belang van de mondgezondheid in relatie tot algemene gezondheid. Dat geldt ook voor medewerkers van de thuiszorg. Zij weten waar ze op moeten letten en wanneer ze moeten verwijzen naar een tandarts.

In dit netwerk zijn 3 clusters te onderscheiden.

De intramurale zorg, de eerstelijns gezondheidszorg en de directe omgeving.

Tandartsen zijn inmiddels beter toegerust om oudere patiënten te behandelen. Het gaat bij de behandeling van ouderen niet zozeer om de techniek, maar wel om het proces daaromheen.

De Goede noemt dan ‘een vriendelijke bejegening, geruststellen, goede uitleg, korte wachttijden, en voldoende behandeltijd’.

1. Verpleeghuizen Bij opname in een verpleeghuis of de geriatrische afdeling in het Jeroen Bosch ziekenhuis wordt nu bij alle patiënten ook de gezondheid van de mond onderzocht en wordt, waar nodig, een behandelplan gemaakt. Al enige tijd zijn in de verpleeghuizen de verzorgsters opgeleid om het

3. De mensen thuis De aandacht van De Goede gaat nu uit naar de mensen die thuis wonen en de tandarts mijden.

Samen met 35 andere tandartsen uit de gemeente spoorde hij bijna 1.000 personen op die nog wel in de administratie van die tandartsen staan, maar hun gebit niet meer laten controleren.

HEVO-Magazine • april 2020

7

Deze mensen kregen een vriendelijke brief: hoe gaat het met u, kom nog eens langs. Ongeveer 250 mensen Na fascinerende reageerden.reizen naar Rusland in de

afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Je kunt gebruik maken van het telefonisch spreekuur van tandarts De Goede op woensdagmiddag van 13.30 tot 14.30 uur: 073 – 303 64 44 (KBO).

Meer informatie over het thema Mondzorg vind je op de website www.demondnietvergeten.nl/ en in de volgende filmpjes: • •

Maar die andere 750, die nog niet bereikt zijn?

En de mensen die niet in de administratie van een tandarts staan?

“In totaal zijn er naar schatting 4.000 ouderen in Den Bosch die niet meer naar de tandarts gaan,” denkt De Goede. “En ik vermoed dat een deel van hen problemen heeft met kauwen en regelmatig pijn heeft.” Een aantal van deze mensen kunnen bereikt worden via de huisarts, de wijkverpleging of de thuiszorg. Voor de anderen doet hij een beroep op hun omgeving. Hij vraagt mantelzorgers, senioren - u en ik dus - om actief aan dat netwerk mee te doen. Het is belangrijk dat je omziet naar de mensen om je heen. Als je over kiespijn hoort, ga dat dan niet uit de weg. Overleg eventueel met kinderen of andere bekenden. Vaak is de betrokkene uiteindelijk blij met hulp. “De kosten van een behandeling zijn eigenlijk nooit het echte probleem” zegt De Goede meer dan 1 keer. Soms is beroep op de wet bijzondere bijstand mogelijk. “Het echte probleem is, dat mensen hun mondprobleem verzwijgen, terwijl er een oplossing is om de kwaliteit van leven te verbeteren.”

Marjan Vonk

8

HEVO-Magazine • april 2020

•

Hoe ervaart de cliënt mondzorg? https://vimeo.com/362568093/096dc4ba07 Waarom is mondzorg zo belangrijk? https://vimeo.com/362570026/7a587365dd Multidisciplinaire samenwerking binnen de mondzorg (met Peter de Goede) https://vimeo.com/362568813/32e9e8fb6c

SERIE: POLITIEKE PARTIJEN EN SENIOREN In deze serie onderzoekt HEVO-Magazine wat onze politieke partijen nu concreet voor senioren doen. Deze maand een artikel van de Bossche Groenen. Wat zij voor de senioren betekenen kunt u hieronder lezen.

Gemeenschap “We hadden niks, want we waren met veel kinderen thuis.” Ongetwijfeld is dit een herkenbare zin voor u. In grote gezinnen moest er vroeger veel gedeeld worden. Dat je de oude schoenen van je grote broer kreeg, was eerder regel dan uitzondering. Wellicht kent u ook deze variant: “We hadden niks, máár we waren met veel”. Er was geen geld voor speelgoed, maar aan speelmaatjes was geen gebrek. Nou wil ik geenszins armoede verheerlijken, maar de kracht van de gemeenschap is - ook als die uit nood geboren is - heel waardevol. Als je elkaar tegenkomt in goede tijden, dan zorg je ook beter voor elkaar in slechte tijden.

Inmiddels schrijven we 2020. De tijd van grote gezinnen is voorbij. Ook andere gemeenschappen uit uw jeugd, zoals de kerk, zijn niet meer vanzelfsprekend. Maar er komen nieuwe voor in de plaats. Gelijkgezinden vinden elkaar makkelijk via internet bijvoorbeeld. Ook de gemeente heeft een rol in het creëren en faciliteren van gemeenschappen. Bijvoorbeeld door verenigingen en sportclubs de ruimte te bieden.

Of door activiteiten in de wijk mogelijk te maken.

Zodat u elkaar tegenkomt. Jong en oud door elkaar.

En als je elkaar tegenkomt in goede tijden, dan....

U leest dit als lid van HEVO; u hoort dus bij een club, bij een gemeenschap. Ik hoor ook bij een club: De Bossche Groenen. Inderdaad; die politieke partij die opkomt voor de natuur. Maar er zijn meer onderwerpen waarvoor we ons sterk maken.

Zoals het verenigingsleven en andere activiteiten die ervoor zorgen dat mensen elkaar ontmoeten.

Want mensen hebben niet alleen natuur, maar ook elkaar nodig.

Rianneke Mees, Raadslid De Bossche Groenen hm.mees-huibers@s-hertogenbosch.nl

Wilt u op deze boodschap van de BG reageren, dan vragen wij u ook dit aan ons te melden of een ingezonden brief te sturen.

Volgende maand volgt er een bijdrage van de PvdA. Mattie Daniëls, redactie

HEVO-Magazine • april 2020

9

‘HOE OM TE GAAN MET LEED’ De bekende Brabantse spreker-auteurtheoloog-priester Huub Schumacher houdt dinsdag 26 mei een lezing over leed en verlies. Dat doet hij op uitnodiging van de commissie Zingeving vanaf 10.00 uur in De Ontmoeting. Huub schreef onder meer de bestseller ‘God wat ben je veranderd’.

Hij introduceert zelf hieronder het thema.

“Wie u ook bent … groot, klein, man, vrouw, snugger, dom, steenrijk, straatarm, koning of putjesschepper … vroeg of laat maakt ieder mens kennis met de donkere, de verdrietige kanten van het leven. Niet alleen van binnenuit, ook van buitenaf klopt het leed op uw deur, allerhande ervaringen van verlies kunnen zich aandienen. Voor iedereen is de vraag dan ook: hoe ga ik daarmee om? Denkend vanuit het beeld van God waarmee we zijn opgevoed lopen veel mensen vast met het leed dat hen overkomt. De lezing van dinsdagmorgen 26 mei gaat over dit onderwerp.

Hoe ik dat ga doen? Door zo beeldend mogelijk een van de belangrijkste denkers van deze tijd over ‘de mens’ aan het woord te laten! Hij is een beroemd theoloog, priester en psychiater: Eugen Drewermann. Hij zet lijnen uit om, naast de vreugdevolle, óók de pijnlijke, verdrietige en vaak hopeloze kanten van het leven echt een plaats te geven.

10

HEVO-Magazine • april 2020

Huub Schumacher Aan zo’n denker kunt u uzelf spiegelen, denk ik. En natuurlijk, dan kunt u verder zelf nóg vinden wat u wilt, allicht. Maar het kan u wél verrijken in uw omgaan met leed. Ik wil met u ook genieten van zijn magnifieke visie op wat nu eigenlijk troosten is. Kortom, het is een bloedserieus en fascinerend onderwerp. Fijn dat u komt!”

Huub Schumacher

TAALCOACHES GEZOCHT HEVO-lid Wim Plasmeijer is bestuurslid en penningmeester van Gilde ’s-Hertogenbosch en hij is op zoek naar hulp.

Niet voor zichzelf, maar voor de vele mensen in onze stad en dorp, die beter Nederlands willen leren spreken. Veelal gaat het om vluchtelingen met een status, een enkele keer om een geboren Nederlander.

Iedereen die de Nederlandse taal machtig is, kan zich inzetten als taalcoach. De leerling is het taalmaatje.

De doelstelling van het Gilde is dus het gratis overdragen van kennis, ervaring en vaardigheden op het gebied van taal door de aangesloten vrijwilligers (taalcoaches) aan personen, jong en oud, die daar behoefte aan hebben. Uniek aan het Gilde is, dat het een organisatie is, die volledig draait op vrijwilligers.

De taalcoach heeft wekelijks contact met het taalmaatje, 1 tot anderhalf uur, in één-op-ééncontact, vaak bij het taalmaatje thuis, of op een locatie, zoals bibliotheek, museum, bij de huisarts.

Doel is het oefenen van de taal in precies díe situatie.

Een andere taak kan zijn het ondersteunen van docenten aan het Koning Willem I college, tijdens de taallessen. De docenten geven het kader aan, waarbinnen gericht geoefend wordt met een bepaald thema, bijvoorbeeld ‘in de stad’ of ‘op het station’. Als derde en laatste geval begeleidt de taalcoach het taalmaatje (in dit kader kunnen we beter spreken van de student) bij het huiswerk om op een hoger taalniveau te komen (van A2 naar B1).

Het is steeds de bedoeling dat er een passende match gezocht wordt tussen coach en maatje.

Beiden houden bijvoorbeeld van wandelen, of van het bezoeken van een museum, houden van het bereiden van maaltijden. Tijdens die activiteit kunnen ze dan praten over zaken die beiden aanspreken. De coach en het maatje blijven in principe 1 jaar bij elkaar. Dan moet het maatje in staat zijn weer zelfstandig verder te kunnen of klaar zijn voor onderwijs in de Nederlandse taal.

Wilt u meer weten of u aanmelden als coach, neem dan contact op met Wim Plasmeijer.

06 - 22 65 58 33 of info@gildedenbosch.nl Mattie Daniels

HEVO-Magazine • april 2020

11

HERDENKING OORLOGSSLACHTOFFERS

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal Op leden, 4 mei besloten 2020 is in het het 75 voorjaar jaar geleden van 2020 dat Nederland bevrijd werd. Terecht wordt aan de Tweede naar Israël Wereldoorlog te gaan. en alle verschrikkingen uit die 5 donkere jaren veel aandacht besteed.

In Nederlands-Indië echter eindigde de Tweede Wereldoorlog pas op 15 augustus 1945 met de capitulatie van Japan. Voor veel Nederlanders zijn de gruwelen tijdens de Japanse bezetting en de gewelddadigheden in de aanloop naar de Indonesische onafhankelijkheid onderbelicht gebleven. Sterker nog: veel Indische Nederlanders stuitten, wanneer ze over hun lotgevallen wilden praten, in Nederland op een muur van onwetendheid en onbegrip.

In het meinummer van HEVO-Magazine publiceren we het getuigenis van 2 dorpsgenoten die als kind het jappenkamp overleefden en geconfronteerd werden met de wreedheden van de Japanners.

Voor hen stond het einde van de oorlog niet gelijk aan vrijheid, laat staan dat er een eind kwam aan gewelddadigheid: kort na hun bevrijding volgde meteen de Bersiap, de Indonesische bevrijdingsstrijd. Deze strijd, die voornamelijk door nationalistische jongeren (Permuda’s) werd gevoerd, leidde vanaf 1945 tot moordpartijen, terwijl daarna bij de politionele acties van 1947 en 1948 duizenden mensen aan beide kanten het leven lieten.

11 HM HONI-monument.jpg Herdenkingsmonument Den Bosch

12

HEVO-Magazine • april 2020

Uithongering Tijdens de Japanse bezetting in 1942 moesten meer dan 42.000 Europese militairen onder toeziend oog van het Japanse gezag als

NEDERLANDS-INDIË 2 MEI EN 15 AUGUSTUS Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten krijgsgevangen dwangarbeiders in het voorjaar ondervan erbarmelijke 2020 naar Israël te gaan. omstandigheden werken aan spoorlijnen.

Vrouwen en kinderen tot 10 jaar werden in speciale kampen ondergebracht. Jongens vanaf 10 jaar werden van hun moeder gescheiden en apart geïnterneerd. Naarmate de oorlog vorderde, werden de leefomstandigheden in de kampen steeds mensonterender, het regime werd steeds strenger en water en voedsel steeds schaarser.

De uiteindelijke bedoeling van de bezetter was: uithongering van alle mensen van Europese afkomst, genocide.

Brochure en herdenkingsavond Onlangs publiceerde de vereniging ‘Herdenking Oorlogsslachtoffers Nederlands-Indië’ (HONI) de brochure De vergeten Oorlog over NederlandsIndië in de periode 1942-1949. Doelgroep van het boekje zijn jongeren tussen 12 en 15 jaar; omdat in de huidige geschiedenisschoolboeken over deze periode weinig te vinden is, kunnen leraren het met hen lezen en bespreken. Ook organiseert HONI in samenwerking met de gemeente op zaterdag 2 mei in het Jheronimus Bosch Art Centre een Indië-herdenkingsavond, met lezingen van diverse sprekers, onder wie Ad van Liempt en Thom Hoffman. Daarnaast zullen enkele sprekers putten uit hun eigen ervaringen, zullen er films en foto’s te zien zijn uit het toenmalige

Nederlands-Indië, en worden de sprekers afgewisseld met een Moluks koor en zang van Robin Block. De toegang voor deze avond is gratis, maar u wordt vriendelijk verzocht zich vooraf aan te melden bij Tony Ernst: 06 - 48 81 39 29.

LET OP: Of deze bijeenkomst doorgaat, is hoogst onzeker vanwege de maatregelen rond het coronavirus.

Bamboetakje Jaarlijkse herdenking In het logo van HONI is het bamboetakje verwerkt: het symboliseert het leed maar ook de vastberadenheid en veerkracht van de slachtoffers van het tijdperk 1942-1949. De bamboe werd door de Japanners als speer gebruikt, waarmee gevangenen werden mishandeld. Elk jaar is er op 15 augustus een herdenking rond het monument van HONI dat staat op Park Grevelingen, een zorginstelling in ’s-Hertogenbosch. Ook hierbij bent u van harte welkom.

Voor vragen kunt u terecht bij Anneke Schults: 06 - 40 32 07 91.

Guido Robbens

HEVO-Magazine • april 2020

13

HEDDET AL GEHEURD ?

Onze voorzitter HEVO, Carel van den Heuvel, kan trots zijn op z’n leden. Wat hebben die Rosmalense senioren de oproep van Carel ter harte genomen. HEVO BEWEEGT dat was de slogan en uitdaging voor het jaar 2020.

Ze waren niet te houden, de voetjes gingen van de vloer en de hèndjes gingen de lucht in. Een brede grijns op het gezicht, niks stijf, krakkemikkig of krèmmig………… de senioren gingen los, compleet uit hun dak. Op vrijdag in De Ontmoeting. Prins Dirk d’n Urste wist niet wat hij hoorde en kon zijn ogen niet geloven. Een deinende massa ontving hem met open armen. Die ene consumptie, die bij de entreeprijs was inbegrepen, gaf een verjongende stoot energie die ervoor zorgde dat je niet stil kon blijven staan. Met elastieken beentjes dansend op de klanken van ‘Mien waar is m’n feestneus’, ‘Onzen ouwen Sint Jan’ en het onverwoestbare

‘t is Rosmolle waor ik van hou’.

De Tulpstraat en wijde omgeving was in de ban van deze vrolijke seniorenbende. Hannus en Hanneke keken met verbazing en trots naar de dansende blauwwitte senioren op De Driesprong. Carel fluistert zijn Annie in het oor: ‘onze senioren zijn herboren, HEVO leeft en beweegt, van voor naar achter en van links naar rechts!’

In Oeteldonk is Hendrien tot leven gekomen en mocht, na 4 lange jaren, weer met d’n Peer op stap.

14

HEVO-Magazine • april 2020

Als huishoudster van Peer vaan den Muggenheuvel is zij lid van HEVO geworden en heeft het juk van sokken stoppen, kippen voeren en aardappelen schillen van zich afgegooid. Zij neemt de plaats van de Kees in en geeft zich over aan de liefde en de gein. In het rood, wit en geel steelt zij de show, danst vederlicht door de Pleinzaal en brengt het hart van Prins Amadeiro XXVI op hol. Deze Prins heeft dit best bewaarde geheim van Oeteldonk nog nooit in levende lijve mogen aanschouwen maar is danig onder de indruk. Tijdens het schrikkeljaar komt Hendrien tot leven, geniet met volle teugen en springt eens in de 4 jaar uit de band. Zij wordt toegezongen met ‘Gij bent m’n botterbloem’ en ‘Bij ons staat op de keukendeur’.

Woensdagmorgen krijgt ze rooie rozen en thee op bed………… Carnaval 2020 is voorbij maar HEVO BEWEEGT……. dit jaar nog 9 maanden oftewel bijna 300 dagen!! U toch ook!!!!!!!!

Pierre des Enfants

PUZZELEN MET CIJFERS

Moeilijkheidsgraad: *

Moeilijkheidsgraad: **

Moeilijkheidsgraad: ***

Moeilijkheidsgraad: ****

Een sudoku (Japans, Sūdoku, afkorting voor, Sūji wa dokushin ni kagiru, vertaald: ‘isoleer de getallen’) is een puzzel bestaande uit 9 bij 9 vakjes die gegroepeerd zijn als 9 blokken van 3 bij 3 vakjes. In de vakjes moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden op zo’n manier dat in elke horizontale lijn én in elke verticale kolom en in elk van de 9 blokjes de cijfers 1 tot en met 9 één keer voorkomen. In een aantal vakjes zijn de cijfers al ingevuld.

HEVO-Magazine • april 2020

15

SOCIAL MEDIA: Na fascinerende reizen naar Rusland in de Sociale afgelopen Media, maanden, doe ik heeft meedeofHEVO-reisbegin ik er niet commissie, aan!! Deze op verzoek vraag hebt vanueen zichaantal wellicht al heel leden,vaak besloten gesteld. in het Whats-appen voorjaar vanmet 2020 mijn kinderen naar Israël ente kleinkinderen? gaan.

Waarom doe ik dat eigenlijk nog niet of … berichtjes delen en ontvangen op Facebook? Twitteren is zo van deze tijd… maar hoe doe ik dat?

Wil ik eigenlijk wel maar schrikt het me af?

Zoveel vragen, misschien twijfels, en misschien zelfs een principieel NEE!

‘vrienden’ met elkaar te worden. Op sociale media deel je informatie met elkaar, bijvoorbeeld een foto, nieuwtje of filmpje. Anderen kunnen daarop reageren en/of de informatie ook delen. Sociale media bieden de mogelijkheid om online contact te hebben met mensen over de hele wereld.

Laat ik je een ding op voorhand vertellen. Het is leuker deel te nemen als je een beetje weet wat je doet en een beetje weet wat je er allemaal mee kunt en - zeker zo belangrijk - een beetje de regels voor veiligheid en privacy in acht neemt. Dan kan het absoluut je leven verrijken. Daarom is het wellicht tijd om de ins en outs over het gebruik van sociale media te verhelderen.

Wat zijn sociale media?

Sociale media (de Engelse term social media is ook in het Nederlands gangbaar) is een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers zélf zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie - de inhoud verzorgen.

Hoofdkenmerken zijn interactie en dialoog tussen de gebruikers. Het zijn media waarbij mensen met elkaar in verbinding staan, bijvoorbeeld door online

16

HEVO-Magazine • april 2020

Sterke groei onder ouderen Het aantal senioren met digitale vaardigheden is in de periode vanaf 2013 tot nu sterk gestegen. De toename onder 75+’ers is zelfs 75% en dan moet je bedenken dat deze groep in hun arbeidszame periode nog nauwelijks met de computer heeft gewerkt. De smartphone, laptop en tablet zijn de meest genoemde apparaten om mee te internetten, al is de vaste pc nog steeds geliefd bij 65-plussers.

YOU LOVE IT OR YOU HATE IT Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen Vrijwel iedereen maanden, tussen de heeft 12 en de 55 HEVO-reisjaar gebruikt commissie, sociale media.op Bij verzoek de mensen van tussen een 55 aantal en 65 jaar leden, is dat 89%. besloten Naarmate in het mensen voorjaar ouder van zijn, 2020 wordt naar dat percentage Israël teminder. gaan. Maar ook boven de 75 jaar worden we steeds bedrevener in de sociale media.

In 2014 deed 14% mee, nu is dat al 40%. WhatsApp is daarbij het populairst. Inmiddels verstuurt 70% van de 65- tot 75-jarigen tekstberichten via de app.

Dat was 5 jaar eerder nog 25%. Facebook, Twitter en Instagram zijn inmiddels wat minder geliefd aan het worden. Dat schrijft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), dat voortdurend onderzoekt hoeveel ouderen lid zijn van sociale media en ze gebruiken.

Zie www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/04/steedsmeer-ouderen-maken-gebruik-van-sociale-media (met video en statistieken).

Plaats niet zomaar iets Alles wat je plaatst op sociale media, is daar te lezen door andere mensen.

Al zijn het maar die handvol bekenden die je als Facebook-vriend hebt toegevoegd. Zij kunnen zien wat je hebt geplaatst, en wat er daarna mee gebeurt weet je niet. Zolang iets op jou alleen betrekking heeft, is het je eigen zaak. Maar als het om anderen gaat, moet je opletten. Een grap over iemand, een foto van een ander online zetten zonder om toestemming te vragen… mensen stellen dat niet op prijs. Het is zeker opletten geblazen met foto’s waar kinderen op staan. Mensen zetten die argeloos op Facebook. In theorie kan een schattige foto van een kleinkind eindigen op een kinderpornosite in een ander land. Plaats dus geen foto’s van andere mensen zonder dat zij daarvoor uitdrukkelijk toestemming hebben gegeven en kijk ook uit wat voor foto’s je deelt. Bedenk dus bij alles wat je plaatst wat ermee zou kunnen gebeuren. Bij twijfel, niet doen!

Wees niet te openhartig Wees voorzichtig met informatie over jezelf op sociale media. Zoals informatie over wanneer je wel of niet thuis bent, of iets over anderen.

‘Even plantjes water geven bij de kinderen die in Frankrijk zitten’ klinkt misschien onschuldig, maar ook inbrekers zitten op sociale media.

Zet je adres, telefoonnummer, mailadres en bankrekeningnummer niet op openbare sites en ook niet op Facebook of Twitter.

HEVO-Magazine • april 2020

17

BE CAREFUL !

Op Na Facebook fascinerende bepaalreizen je zelfnaar wie je Rusland berichten in kan de lezen. afgelopen Stel dit maanden, zo in dat alleen heeft Facebook-vrienden de HEVO-reisze commissie, kunnen lezen. op En verzoek laat alleen vanmensen een aantal die je kent toe leden, als Facebook-vriend. besloten in hetDan voorjaar kun je van op Facebook 2020 rustig naar een IsraĂŤl fototedelen gaan. vanaf je vakantieadres.

Wees beleefd en vriendelijk, maak geen beledigende opmerkingen over mensen en denk goed na over de gevolgen die het plaatsen van informatie op internet kan hebben.

Regel je privacy Op internet gedraag je je dus net als in het echte leven. Let goed op wat je plaatst, betrek er geen andere mensen in en let op je privacy en die van iemand anders. Want wat je op Facebook deelt, is zichtbaar voor anderen. Hoe het precies zit met privacy en veiligheid op Facebook kunnen de vrijwilligers van SeniorWeb Rosmalen je vertellen.

Dus heb je vragen over dit artikel of wil je graag meer leren over het gebruik van internet Ăłf social media in het bijzonder, neem dan contact op!

Bert van Strien, voorzitter SeniorWeb Rosmalen

Gedraag je netjes Omgangsvormen zijn de smeerolie van onze samenleving. Als kind leerden we van onze ouders hoe we ons moesten gedragen in het openbaar en tegenover andere mensen. Deze regels zijn voor het grootste deel ongeschreven, maar de meeste mensen houden zich eraan. Hetzelfde geldt op internet en op sociale media zoals Facebook en Twitter. Helaas denken sommige mensen dat internet en de sociale media anonieme plaatsen zijn waar je vrijelijk kunt zeggen en doen wat je wilt. Dat is natuurlijk niet zo. Het uitgangspunt is: gedraag je zoals je dat in het echte leven ook doet.

18

HEVO-Magazine • februari 2020

SENIORWEB ROSMALEN SeniorWeb, een landelijke vereniging met 150.000 leden, heeft als doel de digitale wereld Na fascinerende voor senioren begrijpelijk reizen naar te maken Rusland maar in devooral ook te houden. Zodat iedereen het gemak afgelopen en het plezier maanden, van computer heeft de en HEVO-reisinternet kan ervaren. Je kunt lid worden van SeniorWeb commissie, voor een bedrag op verzoek van € van 33 per een jaar. aantal Leden ontvangen 4 maal per jaar het blad ‘Enter’ met leden, veel praktische besloten uitleg in het en voorjaar een elektronische van 2020 nieuwsbrief met actuele onderwerpen. naar Israël te gaan.

SeniorWeb ondersteunt circa 420 leslocaties verspreid over Nederland. Deze leslocaties zijn zelfstandige organisaties van seniorenvrijwilligers die hun kennis graag willen delen met senioren om hen te helpen bij te blijven op het gebied van digitale vaardigheden. Een van die 420 leslocaties is gevestigd in Rosmalen, in zorgcentrum Annenborch. SeniorWeb Rosmalen (SR) is een zelfstandige stichting met 25 actieve seniorenvrijwilligers.

SR organiseert: • basis- en vervolgcursussen voor ouderen op het gebied van computer-, tablet- en smartphonegebruik • presentaties over specifieke actuele onderwerpen bij het deelnemen aan de digitale samenleving. Locaties voor uitvoering zijn Annenborch en De Ontmoeting • individuele scholing, in leslocatie Annenborch of na afspraak bij je thuis • een helpfunctie (de Inloop) om ouderen te adviseren over, en zo nodig te helpen bij, vragen met betrekking tot het gebruik van computer, tablet of smartphone.

Modern leslokaal in Annenborch Om gebruik te maken van

diensten hoef je geen lid te zijn; SR kent geen lidmaatschap. Iedere 50-plusser is welkom bij SR. Ook belangstellenden uit de omgeving van Rosmalen kunnen deelnemen aan de activiteiten.

De activiteiten op de leslocatie vinden plaats in een modern ingericht computerlokaal in Woonzorgcentrum Annenborch, De Hoef 100 te Rosmalen. Daar maken we gebruik van een smartboard. Dat is een modern schoolbord dat we bedienen vanaf een docentencomputer. SR staat open voor nieuwe ontwikkelingen en past het aanbod regelmatig aan. Heb je wensen, meld ons dat en wij kijken of er een cursus of presentatie ontwikkeld is of kan worden ontwikkeld.

Kosten: SR gaat uit van het principe: Senioren ondersteunen Senioren. Bij cursussen zijn de cursusgroepen klein, maximaal 6 personen. Zodat we veel persoonlijke aandacht kunnen geven. Aan de cursussen, het individueel leren op de leslocatie of thuis en aan de Inloop zijn minimale kosten verbonden. De hoogte is afhankelijk van het aantal uren les en een eventueel bijbehorend lesboek.

Meer info op www.seniorwebrosmalen.nl.

Ben je nog helemaal niet digitaal actief, bel dan 06 – 20 37 27 76. Als je wilt inschrijven voor een cursus of presentatie, bel dan 06 – 20 35 63 66.

bovenstaande Bert van Strien HEVO-Magazine • april 2020

19

Meest gebruikte Icoon

Beschrijving (Wikipedia)

Kenmerken

De naam Facebook is afgeleid van face book (‘gezichtenboek’). Dat was destijds een papieren systeem waarmee studenten aan Amerikaanse universiteiten hun studiegenoten aan de hand van foto’s beter moesten leren kennen.

Na registratie kunnen gebruikers een persoonlijk profiel aanmaken Je kunt vervolgens vrienden, contactpersonen, contacten toevoegen, berichten versturen, foto’s posten, filmpjes delen en meldingen krijgen van ‘vrienden’ die hun profiel updaten. Ook kunnen gebruikers van verschillende groepen lid worden en hun ‘vrienden’ indelen in groepen, zoals ‘Vrienden van het werk’ of ‘Goede vrienden’.

WhatsApp is een mobiele app voor instant messaging op een moderne smartphone.

Met een internetverbinding kun je met deze app chatten en kun je digitale foto’s, geluids- en video-opnamen, documenten of GPS-coördinaten doorsturen.

• Gratis’ berichten via internetverbinding

Twitter is een gratis internetdienst waarmee gebruikers korte berichtjes van maximaal 280 tekens publiceren. Mensen kunnen op elkaar reageren en volgen. Veel politici, artiesten, sporters en andere mediafiguren hebben een Twitteraccount. Een Twitterbericht heet een tweet.

• Microblog: ‘Wat houdt je bezig’ in

van de telefoon/tablet (chatten) als vervanger van SMS-berichten.

• Foto’s, video’s, gesproken berichten delen/versturen • Documenten (PDF, presentaties, Word) tot max. 100 MB • Direct bellen via internet ook mogelijk • Berichten beveiligd via encryptie Ideaal voor groepen (permanent of tijdelijk) zoals familie, sportteams, buurtapps (veiligheid) en ruilgroepen.

• • • •

Skype (uitspraak: skaip) is een VoIP-programma van Microsoft, waarmee men over het internet kan telefoneren.

20

HEVO-Magazine • april 2020

maximaal 280 tekens (inclusief hyperlinks) Kort-cyclisch/veel berichten (tweets) in de tijdlijn Eenvoudig in het gebruik, gemakkelijk in te stellen Vrienden, het nieuws, politici, bedrijven, Tweezijdig ‘abonneren’ (elkaar volgen), ‘ontvolgen’ kan altijd

• Bellen, videobellen en chatten via internet

• Van Skype naar Skype is gratis • Wereldwijd te gebruiken

Social Media Icoon

Beschrijving (Wikipedia)

Kenmerken

Pinterest functioneert als digitaal prikbord.

De gebruiker kan over het hele web afbeeldingen pinnen en vervolgens op een van de aangemaakte ‘borden’ bewaren om later te proberen of te kopen. Website en mobiele applicatie zijn met name in trek bij vrouwen (ongeveer 80% van de gebruikers).

Pinterest is eigenlijk het prikbord in je keuken, waarop je leuke foto’s, inspirerende quotes en recepten die je nog wil maken, bewaart. Of de deur van de koelkast. Een verzameling foto’s heet een bord. Het bord geef je zelf een naam: bijvoorbeeld ‘Lekker eten’ of ‘Inspiratie voor ons huis’. Je kunt de borden van andere Pinterestgebruikers volgen, en zij kunnen jou ook volgen. Misschien wil je je bord liever voor jezelf houden, dat mag en is gratis: zet dan je bord op ‘privé’.

Instagram, inmiddels onderdeel van het bedrijf Facebook, is een website en gratis mobiele app om digitale foto’s en video’s met een speelduur tot 60 seconden uit te wisselen. De foto’s en video’s kunnen digitaal gefilterd worden en uitgewisseld op sociaalnetwerksites, zoals die van Instagram zelf.

• Foto’s/video’s zijn belangrijker dan het

FaceTime is een programma van Apple voor videotelefonie. FaceTime is beschikbaar voor apparaten met iOS en desktopcomputers met macOS. Voor apparaten met iOS is een camera aan de voorkant vereist, zoals alle apparaten die sinds de iPhone 4 hebben.

• Van Apple (exclusief voor Apple-

YouTube is een dochteronderneming van Google. Het is een website waar gebruikers kosteloos (of soms tegen betaling) video’s kunnen publiceren. Of voorzien van advertenties kunnen bekijken. YouTube behoort tot de top 3 van meest bezochte websites wereldwijd.

• Vlogs / Influencers • Filmpjes delen • Veel productdemo’s en instructie-

bericht

• Vaak gebruikt in plaats van Facebook • Inloggen kan onder meer met Facebook-account

• Sterk opkomend (met name bij •

jongeren), in gebruik bij 47% van jongeren tot 20 jaar 4,1 Miljoen gebruikers in Nederland, waarvan 2,7 miljoen dagelijks

apparaten)

• Bellen, videobellen en chatten via internet

• Gratis voor Applegebruikers • Wereldwijd te gebruiken

video’s

Bert van Strien, SeniorWeb Rosmalen HEVO-Magazine • april 2020

21

DAMESKOOR KAKELBONT Ongeveer Na fascinerende 2 decennia reizen geleden naar Rusland zatenineen de afgelopen aantal vrouwen maanden, vanheeft de de leden HEVO-reisvan het commissie, op Rosmalens Mannenkoor verzoek van naeen eenaantal optreden leden, van ‘hun’ besloten mannen, in het gezellig voorjaar bij elkaar. van 2020 Niet naarzeIsraël dat muzikale te gaan. ervaring hadden, maar na een paar glaasjes wijn, ontstond spontaan het idee om een koortje op te richten.

Niet iedereen stond te trappelen om mee te doen, want het meest gehoorde excuus, dat werd aangevoerd, was dat ze niet konden zingen.

Onder het motto ‘zingen kun je leren’ werd het enthousiasme voor een dameskoortje groter.

Dirigente Carla Rauh

Bij het oprichten van een koor hoort ook het zoeken naar een geschikte naam. Op zich geen gemakkelijke taak want zoveel leden zoveel namen.

22

HEVO-Magazine • april 2020

Uiteindelijk is toen democratisch gekozen voor de naam De Kakelbontjes verwijzend naar destijds de naam van de repetitieruimte in Villa Fleurie, Villa Kakelbont.

De dames zijn daarna op zoek gegaan naar een dirigent. Wat een geluk dat Henk de Winkel, pianist en repetitor van het Rosmalen Mannenkoor, bereid was de zware taak op zich te nemen. In alle rust heeft Henk de dames de beginselen van de muziek bijgebracht en met hen een gevarieerd repertoire opgebouwd. Begrijpelijk dat de dames de eerste optredens spannend vonden. Het zelfvertrouwen werd hervonden en bij een echt koor hoort een passende outfit. Gekozen werd voor een donkere jurk of broek met een bonte verenshawl, een verwijzing naar de naam van het koor.

Enige tijd geleden heeft Henk de Winkel aangegeven dat hij toe was aan een nieuwe uitdaging. De Kakelbontjes moesten toen op zoek naar een nieuwe dirigent. Weliswaar geen gemakkelijke opgave. Voor een koor is het belangrijk dat er vanaf het begin een goede klik is met de dirigent. Heel toevallig kwam het koor in contact met Carla Rauh.

Carla heeft een andere muzikale achtergrond en kiest daarom voor een andere aanpak. Zij staat niet met een baton voor het koor, maar begeleidt het koor op haar gitaar. Het repertoire is daarop aangepast.

Het is duidelijk te merken dat de dames van de Kakelbontjes op het podium de zenuwen de baas zijn.

VERSIE 2.0 Tijdens Na fascinerende een zeer druk reizen bezocht naar nieuwjaarsconcert Rusland in de op 5 januarimaanden, afgelopen in de Theatersalon heeft devan HEVO-reisAnnenborch werd het eerste commissie, opofficiële verzoekoptreden van eenmet aantal Carla met een groot leden, besloten applausinafgesloten het voorjaar en werd van het 2020 koor gecomplimenteerd naar Israël te gaan. met de ‘nieuwe’ sound. Met hun nieuwe repertoire hebben de dames ook hun look aangepast. De kriebelshawl met veren is vervangen door een moderne gekleurde shawl.

En in hun streven naar een eigentijdse vernieuwing hebben zij in de jaarvergadering van januari besloten hun naam te veranderen in ‘Dameskoor Kakelbont’.

Kakelbontjes 2.0: nieuwe dirigent, nieuwe outfit, nieuw repertoire en een nieuwe naam!

Ben Krijbolder

Foto: Ina Ploem

HEVO-Magazine • april 2020

23

KOKEN MET JOOP Mijn naam is Joop Stoop.

Ik heb ruim 42 jaar in de horeca gewerkt als kok, waarvan de laatste 30 jaar als chef-kok. Na 47 jaar in Hintham-Zuid te hebben gewoond, waarin ik 18 jaar lid was van HEVO, zijn mijn vrouw en ik van KBO-Zuid weer teruggekeerd naar HEVO. Momenteel wonen wij in ’s-HertogenboschZuid in een 55+ appartement. In Hintham-Zuid was ik lid van de wijkraad en voorzitter Buurtbeheer. Daarnaast schreef ik maandelijks eenvoudig te maken recepten in wijkblad De Hint. Graag wil ik van tijd tot tijd de door mij samengestelde gerechten met u delen.

Boeuf á la Bourguignonne, voor 4 á 6 personen.

Deze glorieuze stoofpot hoeft niet persé van rundvlees te worden gemaakt, u mag er ook wild, kalfsvlees of lamsvlees voor nemen.

Als u kip gebruikt noemt men het coq au vin.

Ingrediënten: 1 kilogram vlees naar keuze in blokjes gesneden Marinade: ½ liter rode wijn (eenvoudige bourgogne) – 1 deciliter cognac of vieux – 1 grote ui in stukjes gesneden – bouquet garni (stukje wortel, 2 laurierblaadjes, 1 stuk knolselderij of enkele takjes bladselderij) – 12 gekneusde peperkorrels – 1 vleesbouillontablet.

Saus: 50 gram margarine – 200 gram gerookte spekblokjes – 2 fijn gesnipperde uitjes 3 uitgeperste teentjes knoflook – 1 eetlepel tomatenpuree - 1 theekopje vleesjus van de vorige dag of 1 zakje rundvleesjus plus minus 20 gram (Knorr, Maggi) – ½ eetlepel mosterd en wat verse peper uit de pepermolen.

Garnituur: driehoekjes brood – 250 gram kleine zilveruitjes – 2 eetlepels suiker – 200 gram boter – 1 doosje verse champignons en peterselie.

24

HEVO-Magazine • april 2020

Bereiding: Meng alle ingrediënten voor de marinade met het vlees door elkaar. Laat het vlees ruim 8 uur op een koele plaats staan. Neem het uit de marinade en droog het met keukenpapier af. Smelt de margarine en fruit hier de spekblokjes licht aan. Voeg de gesnipperde uien, laurier, selderij, wortel, peper, tomatenpuree en mosterd toe en zeef de marnade erbij. Voeg water bij tot het vlees onderstaat.

Breng dit zachtjes aan de kook. Maak een glad papje van de juspoeder met een glas rode wijn en giet het bij het stoofpotje. Draai het vuur laag, zet een deksel op de pan en laat het vlees 2 uur zachtjes stoven. Om aanbranden te voorkomen af en toe goed doorroeren. Maakt u dit gerecht met kip, dan is 20 minuten stoven genoeg.

Indien gewenst het stoofpotje binden met wat bindmiddel. Maak intussen het garnituur. Leg de uitjes in een flinke pan naast elkaar, voeg de boter en suiker, laat dit koken tot het geheel stroperig wordt. Fruit de gesneden champignons in wat boter mooi bruin, bak de driehoekjes aan beide zijden bruin. Leg het vlees in een diepe schaal, strooi er de gehakte peterselie over en leg het garnituur eromheen. Serveer de uitjes in de suikerstroop apart bij dit gerecht.

Smakelijk eten, Joop Stoop

EXPOSITIE Vanaf 4 maart tot half mei exposeert Geertje van Gerven in De Ontmoeting. Haar creaties zijn geschilderd met olieverf en acryl. Geertje stelt zich graag aan u voor: “In mijn jonge jaren heb ik gewerkt als peuterleidster en was ik graag met de kinderen met klei en tekenen bezig. Op een gegeven moment ben ik ook in mijn vrije tijd creatief aan de slag gegaan en ben ik op boetseerles gegaan. In al die jaren heb ik allerlei mooie en verschillende dingen geboetseerd. Maar het meest trots ben ik wel op mijn zelf gemaakte kerstgroep met geboetseerde hoofdjes en handjes. Het boetseren heeft me goed leren kijken, iets waar ik nu nog steeds veel aan heb tijdens het schilderen.

Na ruim 10 jaar boetseren, begon het schilderen mijn aandacht te krijgen en heb ik mij aangesloten bij de Creakring, bestaande uit een

groep van 8 dames en een leraar. Een keer in de week kregen we tekenles en daarna gingen we met de kwast in de weer. Ondertussen schilder ik alweer heel wat jaren. Ik schilder het liefst met olieverf omdat je dat goed kunt mengen en daardoor hele subtiele luchten kunt neer zetten.

Wilt u meer informatie over een schilderij, dan kunt u mij altijd bellen: 06 - 45 51 00 75.”

Geertje van Gerven HEVO-Magazine • februari 2020

25

DE BINNENTUIN: VOOR Na fascinerende reizen naar Rusland in de De afgelopen Binnentuin, maanden, dat isheeft al jaren de HEVO-reiseen begrip bij HEVO. Dan denkt u aan lezingen over onderwerpen commissie, op op verzoek het gebied van van een levensvragen aantal en spiritualiteit, waarbij u op het puntje van uw leden, stoelbesloten zit om maar in het niets voorjaar te missen. van 2020 En waarbij u van de 2 inleiders, Harry Willems (1939) ennaar Clazien Israël Pulles te gaan.

(1946), ruimschoots de gelegenheid krijgt om met elkaar in gesprek te gaan. Wie zijn die 2 mensen achter De Binnentuin en wat beweegt hen? Een vraaggesprek.

Clazien: “Ik kende Harry al, en toen ik in 2008 met gedeeltelijk pensioen ging en Harry al met pensioen was kwam het idee op om samen voor senioren bijeenkomsten te organiseren op het gebied van zingeving. Eerst in de vorm van gespreksgroepen, tegenwoordig in de vorm van interactieve lezingen.

Dat doen wij al meer dan 10 jaar.”

10 HM Harry Clazien.jpg “Harry enenClazien aan het werk in De Binnentuin”.

Wat is dat precies, De Binnentuin en wanneer zijn jullie daarmee gestart?

Harry: “De Binnentuin is de naam van het samenwerkingsverband van Clazien en mij, dat gericht is op senioren die na hun werkzame leven tijd hebben om meer bij zichzelf ‘naar binnen’ te gaan en interesse krijgen in zingeving en verdieping. Wij vinden het waardevol om die verdieping te bieden, voor hen als individu, maar ook in hun relatie tot anderen. Mensen leven niet van brood alleen.”

26

HEVO-Magazine • april 2020

Jullie waren allebei geestelijk verzorger van beroep?

Clazien: “Aanvankelijk was ik welzijnswerker in de ouderenzorg, maar in 2000, ik was toen 54, ben ik geswitcht en ben in Tilburg de HBO-opleiding Theologie en Levensbeschouwing gaan doen.

Ik heb daarna als geestelijk verzorger gewerkt in verzorgingshuizen en ging ook voor in vieringen.

Ook ben ik een jaar werkzaam geweest als geestelijk verzorger bij Hospice De Duinsche Hoeve. Nu verzorg ik nog uitvaarten en ziekenzegeningen voor stervenden.”

Harry: “Mijn levensloop verliep omgekeerd. Mijn eerste opleiding was een priesteropleiding, waarna ik werkzaam was in 3 parochies.

ZINGEVING EN VERDIEPING Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen Daarna heb maanden, ik de sociale heeft academie de HEVO-reisgedaan en was commissie, sociaal cultureel op verzoek opbouwwerker van een in Rosmalen aantal en leden, later tot besloten mijn pensioen in het in 2004 voorjaar organisatieadviseur van 2020 naar in de sociale Israëlsector. te gaan.

Wat ik nu in De Binnentuin doe sluit weer aardig aan bij hoe ik begonnen ben.”

Wat verstaan jullie onder zingeving?

Clazien: “Dat is niet zo eenvoudig te verwoorden.

Eigenlijk is zingeving het eindresultaat van het zoeken naar zin, naar zaken die je leven betekenis geven. Je kunt ook zeggen: je vindt of ontvangt dan zin. Zingeving is een opdracht aan de mens, het is inherent aan de persoon dat hij/zij zinvol wil leven, hij/zij wil dat zijn/haar bestaan ertoe doet.”

Hebben jullie themabijeenkomsten een bepaalde religieuze signatuur?

Harry: “We zijn van huis uit katholiek. We staan als religieuze mensen in het leven en dragen dat bescheiden uit. Ons publiek bestaat uit mensen die zingeving en spiritualiteit een plaats in hun leven willen geven. Daar stemmen we op af. Al ga je niet meer naar de kerk, dat betekent nog niet dat je ‘niks’ bent. Onze gespreksbijeenkomsten gaan over universele thema’s zoals: Hoe om te gaan met angsten, Wat is geluk? Hebben wij een ziel? Goed oud worden, hoe doe je dat? Wij putten daarbij uit onze ervaringen en uit de rijkdom aan geschriften van filosofen en theologen, schrijvers en denkers.

Zie voor meer info onze website: www.vindplaatsdebinnentuin.wordpress.com.

De eerstvolgende gespreksbijeenkomst van De Binnentuin stond in de HEVO-agenda voor 17 april. Deze vindt helaas geen doorgang vanwege de maatregelen rondom het coronavirus. Houd de berichtgeving omtrent volgende bijeenkomsten van De Binnentuin in de gaten via de website en de wekelijkse nieuwsbrief van HEVO. Lidy Verdegaal, Commissie Zingeving

HEVO-Magazine • april 2020

27

IETS VOOR JOU? Samen iets actiefs doen in het weekend?

Ben jij een jonge alleengaande senior, nog actief in de maatschappij maar niet in de gelegenheid om overdag deel te nemen aan HEVO-activiteiten? Wil je wel graag in gezelschap op zaterdag of zondag wandelen, fietsen, een terrasje pakken of theater bezoeken? Dan kun je contact opnemen met Jenny van Rooij: 073 - 521 37 32. Samen proberen wij dan contact te leggen met een andere senior, zodat je gezellig samen dingen kunt ondernemen.

Wil jij een gezellige ochtend bridgen?

Er zijn nog enkele plaatsen vrij bij bridgeclub HEVO gemengd 55+. Wij bridgen op woensdagochtend van 9.30 tot 12.00 uur. Hebt u interesse? Meld je dan aan bij Marijke van Pinxteren: 073 - 641 38 31 of 06 - 20 46 31 66. Of per e-mail: marijkevanpinxteren@ kpnmail.nl.

Meedoen aan open dag Kinderboerderij ’t Veldje?

Op 7 juni houden wij open dag op onze kinderboerderij. Het idee dit jaar is om mensen met een leuke hobby – bij voorkeur dier-gerelateerd – een plaats te bieden op deze dag. Denk bijvoorbeeld aan een spinster – wol van boerderijdier het schaap – of het op een speciale manier beschilderen of bewerken van een ei. Dus zo breed mogelijk. Het is voor jou een leuke manier om te laten zien waar jouw passie ligt en voor onze bezoekers wellicht een stimulans om ook zo’n hobby op te pakken.

Een kleine vergoeding voor materiaal is bespreekbaar. Er is een marktkraam beschikbaar; voor broodjes tussen de middag wordt gezorgd;

28

HEVO-Magazine • april 2020

koffie en thee staan de hele dag klaar. Het adres is Abraham Kuyperborch 2 te Rosmalen. De open dag is voor iedereen gratis toegankelijk.

Als dit je aanspreekt, kun je een mail sturen naar cindytielman68@gmail.com om een en ander te bespreken.

Bezoek aan begraafplaats Orthen Soms liggen de pareltjes gewoon om de hoek. Maar wie er geweest is, zal het beamen: begraafplaats Orthen in Den Bosch is door zijn ligging, de bomen en lanen en door de rust een pareltje in onze hectische wereld.

Op dinsdag 19 mei brengt HEVO een bezoek aan deze prachtige begraafplaats, waar aparte hoeken zijn ingericht voor vroeg gestorven baby’s en ook voor moslims. Met een gids van de Kring Vrienden gaan we in een uur over de begraafplaats en krijgen uitleg over de laatste rustplaats van bekende Bossche families.

Wanneer: dinsdag 19 mei 14.00 uur Waar: ingang kerkpleintje Kosten: geen Aanmelden: tot uiterlijk 17 mei, griens@home.nl Er kunnen maximaal 20 personen deelnemen aan dit bezoek.

NORDIC WALKING HEVO stelt in 2020 het thema ‘bewegen’ centraal. In dat kader maken we dan ook een aantal artikelen rond clubs die bewegen hoog in het vaandel hebben.

Dit keer de groep Nordic Walking.

Maandagochtend, 10.00 uur, de Wamberg. Voor Rita, Maria, Andy, Clarissa en Marianne is dit de plaats waar ze afspreken. De poles achter uit de auto, even op elkaar wachten en dan: lopen maar…

4 enthousiaste Nordic Walkers, een nieuweling en een redactielid van HEVO-Magazine gaan in beweging. Geen vastgeklitte duo’s die naast elkaar lopen, maar regelmatig doorwisselen, zodat iedereen zijn verhaal aan anderen kwijt kan. Dat is zeker een belangrijk aspect binnen dit groepje.

Rita en Andy proberen een kleiner wordend groepje nieuw leven in te blazen en met het enthousiasme waarmee ze spreken over Nordic Walking moet dat gaan lukken. Nordic Walking heeft een aantal voordelen, zoals: je blijft netjes rechtop lopen, je ontziet je (knie)gewrichten en je gebruikt al je spieren. Daarbij loop je zelfs ook nog wat sneller.

De sport komt voort uit een tweetal richtingen: zomertraining van Finse langlaufatleten, die hun bovenlichaam wilden blijven trainen en het beginsel komt voort uit de gewoonte dat herders stokken gebruikten om gemakkelijker door de niet gebaande heidegebieden konden lopen.

Nordic Walking is niet zomaar lopen met stokken, maar om de juiste techniek te leren heb je les en begeleiding nodig. De ervaring van verschillende dames is groot genoeg om die begeleiding te geven.

Na een half uurtje wordt gestopt om met de stokken in de handen wat andere lichaamsoefeningen te doen om dan weer verder te wandelen. Aan het eind wordt dan nog vanuit de kofferbak gezamenlijk koffie gedronken en afgesproken wie volgende keer de koffie verzorgt.

Motto van dit groepje: Als je maar buiten bent, als je maar beweegt!

Wil je eens meelopen met dit groepje, dan ben je van harte welkom. Neem even contact op met Rita, 06-57 92 35 67 of ritawas44@gmail.com . Voor poles wordt eventueel gezorgd als je de eerste keer komt kennismaken.

Mattie Daniels

HEVO-Magazine • april 2020

29

BELASTINGAANGIFTE 2019 Onze jaarlijkse bijeenkomst over het invullen Na fascinerende van uw belastingaangifte reizen naar Rusland is dit injaar de helaas afgelopen nietmaanden, doorgegaan heeft in verband de HEVO-reismet de sluiting commissie, van De op Ontmoeting. verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 We naar beginnen Israël die te gaan. bijeenkomst altijd met algemene tips, die ik u niet wil onthouden. U krijgt ze nu in dit artikel.

1. Doe altijd aangifte, ook als u geen aangiftebrief

heeft gekregen. Ook als u een laag inkomen heeft. Je weet nooit of het leidt tot een teruggaaf.

2. Doe digitaal aangifte. Vraag hulp als u dat niet

zelf kunt. Op papier invullen kan nog wel, maar de kans op fouten maken is dan groter.

3. Veel gegevens zijn al ingevuld door de Belastingdienst. Dat maakt het digitaal aangifte doen gemakkelijk, maar controleer wel alles goed!

4. Als u een partner heeft, doe dan altijd

gezamenlijk aangifte. U kunt dan gemakkelijk eventuele aftrekposten en de grondslag voor sparen en beleggen (box 3) over u beiden zó verdelen, dat u zo weinig mogelijk belasting betaalt. Dit kan nooit nadelig voor u uitpakken.

5. Doe vóór 1 mei aangifte. Als dat niet lukt, vraag dan vóór 1 mei uitstel aan. Dat kan telefonisch via de Belastingtelefoon 0800 - 0543 of digitaal via ‘Mijn belastingdienst’.

30

HEVO-Magazine • april 2020

U voorkomt daarmee onnodige problemen en eventuele boetes. U krijgt altijd automatisch uitstel tot 1 september.

6. Als u de aangifte digitaal verzonden heeft en er

dan achter komt, dat u iets vergeten bent of dat u iets fout heeft gedaan: geen probleem. Zolang nog geen definitieve aanslag is opgelegd, kunt u de aangifte opnieuw openen op ‘Mijn Belastingdienst’, aanpassen, ondertekenen en nogmaals insturen. De Belastingdienst gaat dan aan de slag met de laatst ingediende aangifte. Zelfs als u al een definitieve aanslag hebt ontvangen, kunt u digitaal een verzoek tot wijziging van de aangifte indienen. Dat kan tot 5 jaar na het jaar waarover de aanslag gaat.

Hebt u nog vragen over belastingonderwerpen, bel of mail dan met een van onze belastinginvullers.

Wij zijn bereikbaar via 06 – 53 27 90 98 en ouderenadviseurs@hevorosmalen.nl U kunt zo ook contact opnemen om hulp te krijgen bij het invullen van uw aangifte.

Paul Scholten, namens de 7 belastinginvullers van HEVO

DAGTOCHT ZAANSE SCHANS

Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen In plaats van maanden, onze fietsheeftendewandeltocht HEVO-reis- op commissie, de Veluwe, waarvoor op verzoek te van weinig eenbelangstelling aantal leden, was, heeft besloten reisorganisatie in het voorjaar EMA voor van 2020 ons een naar dagtocht Israël georganiseerd te gaan. naar de Zaanse Schans op donderdag 11 juni.

Bijzonder is dat enkele herbouwde huizen verhuurd worden aan bewoners waardoor de Zaanse Schans naast een openluchtmuseum ook een woonbuurt is.

De geschiedenis van het leven aan de Zaan kun je het beste beleven door er zelf eens een kijkje te gaan nemen. De Zaanstreek stond ooit bekend als de provisiekast van Nederland.

Er hebben tientallen molens gestaan voor de voedingsmiddelenindustrie. De ene industrie hielp de andere voort, waardoor ook andere industrieën ontstonden. In de 17e en 18e eeuw was er geen andere streek waar zoveel verschillende nijverheid was dan in de Zaanstreek. Het is halverwege de 19e eeuw als de industriële revolutie zijn intrede doet in de Zaanstreek. Tot die tijd was de landbouw de grootste economische sector, niet alleen voor de Zaanstreek, maar voor geheel Nederland.

We vertrekken om 09.15 uur vanaf het Gildeplein in Rosmalen (09.30 uur vanaf Pastoor van Thiellaan in Hintham) om naar de Zaanstreek te rijden, onderbroken voor een kop koffie/thee met gebak.

Om circa 12.00 uur is de lunch in ’t Wapen van Haarzuylen, waarna de rondleiding met een gids over de Zaanse Schans plaatsvindt. We sluiten de dag af met een diner.

Vervolgens kregen de boeren concurrentie van de landbouwmechanisatie. Anderzijds zorgde de landbouw ook hierin weer voor andere industrieën.

In 1961 werd het plan om het erfgoed van de Zaan te reconstrueren geboren. Bestaande historische gebouwen werden over de weg en over het water naar de Zaanse Schans getransporteerd. De Zaanse Schans is samen met de molens, musea, pakhuizen, sloten en landerijen een bijzondere locatie waar u de industriële geschiedenis van Nederland kunt beleven.

De kosten voor de dagtocht bedragen € 71 voor HEVO-leden en € 76 voor niet-HEVO-leden.

Voor meer informatie of aanmelding bel of mail met Rieki Plappert, 073 5221728 of 06 55973861, ha.plappert@home.nl Het verschuldigde bedrag maakt u, binnen 5 dagen na aanmelding, over op rekeningnr. NL12 RABO 0184 5555 31 ten name van reiscommissie HEVO onder vermelding van dagtocht Zaanse Schans én uw telefoonnummer.

Zie verder de reisvoorwaarden HEVO in de reisfolder.

HEVO-Magazine • april 2020

31

10 VRAGEN AAN ....

Clementine van den Bogaard (68) en Betty Wanrooij (71) bijten het spits af in deze nieuwe rubriek.

Clementine komt uit ‘s-Hertogenbosch maar woont al jaren in Rosmalen. Betty komt uit Zaltbommel, woont in Den Bosch en heeft Rosmalen ontdekt sinds zij HEVO-lid is.

Beide dames zijn lid geworden van HEVO om de bridgecursus van Paul Rambags te kunnen volgen en zijn daarna doorgegroeid naar bridgeclub Ruiten-Plus.

1. Wat maakt Rosmalen een prettige plaats om te wonen?

Rosmalen is een groene gemeente met natuur vlakbij, het heeft ook heel veel faciliteiten, eigenlijk is alles bij de hand én HEVO natuurlijk. Betty vult aan dat ze Rosmalen gemoedelijk vindt en hier graag boodschappen gaat doen.

2. Wat is je favoriete vakantieland en waarom?

Voor Clementine is dat Spanje of Italië. Ze voelt zich daar thuis. Misschien wel vanwege haar lengte, zegt ze lachend. De mensen daar zijn wat kleiner van stuk. Betty zegt meteen Curaçao. Daar heb ik ruim 2 jaar gewoond en sindsdien blijf ik er naar teruggaan om de mensen, de warmte, de vriendelijkheid.

3. Volg je de politiek en doet die genoeg voor senioren?

Tja, zeggen de dames. Ze lezen de krant en kijken naar het journaal. Eigenlijk vinden ze dat we in Nederland heel bevoorrecht zijn als senioren. We hebben het goed maar het kan natuurlijk altijd beter…

4. Woon je zelfstandig, zijn er aanpassingen nodig?

Betty is 20 jaar geleden naar een appartement verhuisd en is daar blij om. Er is in haar flatgebouw veel sociaal contact en aandacht voor elkaar.

32

HEVO-Magazine • april 2020

Daardoor en doordat alles gelijkvloers is denkt zij er wel 100 te kunnen worden. Clementine is aan het nadenken over haar toekomstige woonwensen. Het huis en de tuin zijn groot en een appartement met ruim terras klinkt steeds aantrekkelijker……

5. Als je terugkijkt naar je jeugd zou je dan dingen anders hebben willen doen?

Eensgezind zeggen ze: Nee, ik heb een prima jeugd gehad en kreeg alle mogelijkheden.

Clementine denkt dat zij wellicht een bewustere beroepskeuze had kunnen maken. Nu is ze in secretarieel werk bij de Belastingdienst terechtgekomen (waar ze 40 jaar met heel veel plezier heeft gewerkt) maar ze kan zich voorstellen dat de Zorg ook goed bij haar gepast zou hebben.

6. Hoe volg je het nieuws over HEVO? Door de Nieuwsbrief en HEVO-Magazine. Naar de website kijken beiden nog weinig.

HEVO-Magazine en de Nieuwsbrief komen zo in de bus, hoef je niets voor te doen.

7. Wat was een van de mooiste dingen in je leven?

Clementine: de geboorte van mijn kinderen maar ook de saamhorigheid en gezelligheid van carnaval vroeger. Betty bewaart mooie herinneringen aan de kampeervakanties met man en zonen. Het sámen dingen doen en ondernemen.

8. Wat zou je als eerste veranderen als je het voor het zeggen had in dit land?

Clementine vindt het heel verkeerd dat mensen niet gaan werken omdat ze dan nauwelijks meer inkomen hebben dan in de uitkeringssituatie.

Dat zou moeten veranderen, dat geeft een heel verkeerd signaal. Betty zou verbieden dat mensen zeuren. In dit land wordt zoveel gezeurd en geklaagd terwijl we het zo goed hebben in vergelijking met anderen. Beide dames beamen dat ze blij zijn in Nederland te wonen. We zijn een bevoorrecht landje.

9. Wat is je lievelingsgerecht?

Clementine: frites met mayonaise, soep, pasta.

Betty: gekookte mosselen, vis, soep. Zij drinkt daarbij een glaasje wijn. Clementine houdt het bij koel helder water.

10. Wat staat er op je wensenlijstje voor de komende jaren?

Voor beiden staat Gezond Blijven bovenaan.

Daarna komen leuke dingen doen met de kinderen en kleinkinderen en reizen. Clementine wil volgend jaar naar Jordanië en Betty zou nog een keer terug willen naar Australië. En verder leuke dingen blijven ondernemen met vriendinnen, het beste maken van je leven.

Hebben jullie wel eens aan vrijwilligerswerk gedacht? Zeker, maar Clementine past 2 dagen per week op de kleinkinderen en Betty bezoekt regelmatig een paar oudere dames en pedicuurt.

Voorlopig hebben de dames daar hun handen vol aan.

Tonny van Raaij HEVO-Magazine • april 2020

33

HEVO-FIETSBRIDGEDRIVE Zaterdag 13 juni houdt HEVO alweer voor de Na fascinerende 4e keer de reizen HEVO-Fietsbridgedrive. naar Rusland inWe de fietsen afgelopen eenmaanden, leuke route heeften de doen HEVO-reis6 locaties commissie, aan waar op we verzoek steeds van4een spellen aantal spelen.

Ontvangst leden, besloten in De Ontmoeting in het voorjaar vanafvan 09.00 2020 uur en naar rond Israël 17.00 te gaan. uur is daar ook de finish en prijsuitreiking.

Het inschrijfgeld bedraagt € 27,50 per persoon.

Dat is inclusief ontvangst met koffie/thee en iets lekkers, lunch en een consumptie in de 5e ronde. HEVO-leden betalen € 25 per persoon.

Inschrijven kan vanaf 1 april tot uiterlijk 30 mei, daarna alleen nog in overleg met de organisatie.

Deelname op volgorde van inschrijving.

Die is pas definitief als het bedrag op de rekening van HEVO staat.

Ook als je zelf geen bridgepartner hebt kun je je aanmelden. De organisatie probeert je dan aan een bridgepartner te koppelen. Als je niet kunt meefietsen, dan kun je met iemand (mee)rijden in een auto.

Meld dit ruim van tevoren bij de organisatie: • Tini Kurvers (06 - 29 54 77 00) • Paul Rambags (06 - 22 80 15 02) • Tonny van Raaij (06 - 10 16 71 98).

Meer informatie en aanmelden: www.hevorosmalen.nl/fietsbridgedrive2020.

Tonny van Raaij

VRIJWILLIGERS GEZOCHT! Voor de 3e editie van Triathlon Rosmalen op zondag 21 juni is de organisatie op zoek naar vrijwilligers. Op zaterdag 20 juni wordt het parcours opgebouwd. Op zondag gaan de sporters van start om de 3 onderdelen - zwemmen, fietsen en hardlopen - te volbrengen (individueel of in een trio).

De organisatie zoekt op zaterdag hulp bij opbouw en inschrijving en op zondag op veel plaatsen langs het parcours: bij start/finish, parcoursbegeleiding en verzorging (waterpunten) van sporters onderweg.

34

HEVO-Magazine • april 2020

Stichting Triathlon Rosmalen kan niet zonder vrijwilligers en HEVO wil daarbij graag helpen. HEVO krijgt voor elk lid dat meehelpt van de organisatie een kleine vergoeding (als je de hele dag helpt) voor de verenigingskas. Vrijwilligers krijgen van de organisatie op zaterdagavond een barbecue.

Interesse? Meld je dan aan (met vermelding HEVOlid): mechelineheijmans@hotmail.com. Mecheline zorgt dat je aanmelding bij de organisatie komt.

Die neemt vervolgens met je contact op.

Peter de Leeuw

HUISBEZOEKEN Ouderenadviseurs en leden van de commissie Alle leden, die we bezoeken, ontvangen vooraf een Omzien Na fascinerende bezoeken reizen HEVO-leden, naar Rusland die geboren in de afgelopen brief. Na maanden, een telefonische heeft de afspraak HEVO-reiscomkomen we, als zijn afgelopen missie, in 1933 op maanden, verzoek of 1934van en heeft zelfstandig eende aantal HEVO-reiswonen leden, in besloten u dat in het wilt,voorjaar bij u thuisvan op 2020 bezoek.naar Het gesprek Israël te kan de commissie, gaan. gemeenteop ‘s-Hertogenbosch. verzoek van een aantal gaan over alles wat u maar met ons wilt bespreken. leden, besloten in het voorjaar van 2020 U kunt een vertrouwd iemand vragen om bij naar Zij vertellen Israëlu te watgaan.

HEVO kan bieden op het gebied het gesprek aanwezig te zijn. De huisbezoeken van activiteiten, zorg en welzijn, sociale contacten en ondersteuning. HEVO is benieuwd naar uw mening over alles wat HEVO biedt. Wat mist u in het aanbod? Ook wordt aan de hand van de Seniorenwijzer Rosmalen 2020 uitleg gegeven over allerlei organisaties, die in Rosmalen actief zijn op het gebied van zorg, welzijn en wonen.

vinden plaats tussen half mei en half oktober 2020.

Behoort u niet tot de doelgroep, maar wilt u toch graag bezoek van een ouderenadviseur, bel dan naar 06 - 53 27 90 98 of stuur een e-mail naar ouderenadviseurs@hevorosmalen.nl.

Paul Scholten, ouderenadviseur

VERKEERSDAG 14 JULI HEVO wil graag dat je als automobilist met een vertrouwd gevoel de weg op gaat. Je hebt je rijbewijs vaak al heel lang geleden gehaald en daarnaast veranderen verkeersregels en verkeerssituaties voortdurend. En nog steeds wordt het alsmaar drukker op de weg.

Daarom houdt HEVO ook dit jaar een verkeersdag: op dinsdag 14 juli. Dat gebeurt in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland, Novadic-Kentron en een tiental rij-instructeurs. Het programma bestaat uit een theoretisch deel over de veranderde verkeers- en gedragsregels en over het gebruik van medicijnen, alcohol en drugs in het verkeer.

In het praktijkgedeelte ga je in je eigen auto 45 minuten rijden met een instructeur. Na afloop hoor je (mogelijke) verbeterpunten in je rijgedrag.

Bij aanmelding kun je je voorkeur uitspreken voor de ochtend of de middag. Je kunt inschrijven met een mail naar: jvandoremalen@home.nl.

De kosten bedragen € 12,50 (inclusief 1 consumptie koffie/thee en een boekje met de nieuwste verkeersregels). Dat bedrag maak je over naar bankrekeningnr. NL11 RABO 0144 5797 15, ten name van HEVO onder vermelding van bijdrage Autocursus.

Jan van Doremalen, Evenementencommissie HEVO-Magazine • april 2020

35

APENHOUDERIJ TOEGESTAAN? “Het is in onze familie erfelijk om geen kinderen te krijgen”. Deze zin is een bekend voorbeeld van grammaticale onberispelijkheid in combinatie met volstrekte nonsensica.

Een ‘logische’ reactie erop luidt: “Maar hoezo ben jij er dan?”. Een vergelijkbaar specimen trof ik aan in de necrologie van een kunstenmaker: “Bij zijn optreden had hij altijd een pilsje in de ene hand en een sigaar in de andere, knippend met zijn vingers op de maat van zijn levenslied”. De auteur kan hier evenmin op een taalfout worden betrapt, al zal er na de optredens van deze illusionist voor de schoonmaakploeg werk aan de winkel zijn geweest.

Als onlogische uitlatingen maar vaak genoeg worden gebruikt, dan treedt acceptatie op. Dit is het geval bij een uitdrukking als ‘(vanaf) mijn luie stoel’. Een stoel kan niet lui zijn; toch is deze zegswijze gemeengoed geworden. Wellicht is ze een verbastering van ‘luierstoel’, waarmee volgens Van Dale een chaise longue bedoeld is, een stoel die men kan uitklappen om te gaan liggen.

Tot mijn genoegen las ik onlangs dat het in Nederland voortaan toegestaan is om alle mogelijke apensoorten als huisdier te houden. Vuurwerk mag bijna niet meer, maar apenhouderij des te meer. Ik las namelijk:

36

HEVO-Magazine • april 2020

“In Nederland bestaat een verbod op het houden, kopen en verkopen van apensoorten, mits hiervoor een vergunning is afgegeven”. Een verbod treedt dus pas in werking, nadat een vergunning is afgegeven.

Groot was mijn teleurstelling toen achteraf bleek dat de schrijver het voegwoord ‘mits’ had verward met ‘tenzij’.

Nog steeds zorgt de geslachtsaanduiding in het Nederlands voor veel beroering. Nog maar kort geleden luidde een advertentie: “Bij gelijke geschiktheid van kandidaten zal aan de vrouwelijke medewerkster de voorkeur worden gegeven”. Wat vervelend voor de transgenders en de mannelijke medewerksters!

EVENEMENTENCOMMISSIE In de voorbije maanden heeft de evenementencommissie maar liefst 5 nieuwe leden mogen begroeten, die elk vanuit hun eigen deskundigheid de activiteiten van de commissie in organisatorisch opzicht zullen ondersteunen.

Piet van der Velden heeft zich al vroeg in 2019 aangemeld na de oproep tot versterking van de commissie in HEVO-Actueel. Johan Schweig meldde zich na afloop van de vergadering rondom het uittreden uit KBO-Brabant in april vorig jaar. Hij heeft op zijn beurt zijn vriend Jan van Doremalen binnengeloodst die hij al jaren kent, onder andere ook van het Bockbierfestival. Piet en Jan kennen elkaar weer vanuit de carnavalsclub. Peter Hoefnagels was gestopt met werken, zag de HEVObrochure waarin de vacatures werden vermeld, en wilde daarop graag zijn steentje bijdragen. Maas van Butselaar bracht als nieuw lid zijn expertise mee vanuit de theaterwereld.

Vl.n.r.: Jan van Doremalen, Peter Hoefnagels, Johan Schweig en Piet vd Velden; Maas van Butselaar ontbreekt vanwege ziekte.

De frisse ploeg, aangevuld met de ‘oudgedienden’ Jos van Raak, Riekie Plappert en Jos Kramer, gaat voortvarend te werk. Al op 17 mei organiseert zij een meeslepend muziek- en dansfestival in

De Kentering met medewerking van het Da Caposeniorenorkest en de dansschool Style Dancing.

Een waar festijn, zowel voor muziekenthousiasten als voor de liefhebbers van stijldansen als cha cha cha en foxtrot! Daarnaast organiseert de commissie op 13 oktober ook de bekende infomarkt, die dit jaar in het teken staat van de thema’s ‘goede voeding, gezondheid en beweging’.

Hopelijk wordt dit evenement even druk bezocht als vorig jaar, toen het thema ‘veiligheid voor ouderen’ centraal stond. Vanzelfsprekend ondersteunt de commissie in organisatorisch opzicht de komende kerstviering en de activiteiten van de commissie zingeving rond de paastijd. Op 14 juli wordt wederom de opfriscursus rijvaardigheid georganiseerd, waarvan u in dit nummer een vooraankondiging vindt en in het meinummer een herhaling van de oproep, met daarbij een aanmeldingsformulier.

Op 25 september houdt de commissie een groots opgezette ‘Wauw’- muziekrevue in PERRON-3 waaraan professionele muzikanten hun medewerking hebben toegezegd, met een middag- en avondprogramma speciaal voor zowel oudere als jongere senioren. Het belooft een flitsend muzikaal gebeuren te worden!

Tot slot blijft 1 hartenwens van de huidige mannelijke leden van de commissie vooralsnog onvervuld: zij missen een paar gezellige dames met organisatorische expertise. Hopelijk voelen enkele dames zich nu geroepen om tot de commissie toe te treden!

Guido Robbens HEVO-Magazine • april 2020

37

DANSEN EN MUZIEK 17 MEI HEVO Na fascinerende houdt op zondag reizen naar 17 mei Rusland in deingrote de zaal van De Kentering weer haar jaarlijks afgelopen maanden,Inheeft muziekevenement. het de kader HEVO-reisvan het jaarthema ‘HEVO beweegt’ wordt dit een commissie, op enerverende zondagmiddag verzoek van een metaantal muziek en dans. leden, besloten in het voorjaar van 2020 Onder naar Israël begeleiding te gaan. van het seniorenorkest Da Capo onder leiding van Henk de Winkel kun je onder meer met een wals, foxtrot en quickstep met de voetjes van de vloer.

Daarnaast geeft dansschool Style Dancing onder leding van Nicole de Jong een dansles van 30 minuten. Daarin kun je de basispassen van de tango leren.

Het muziekevenement start om 14.00 uur in De Kentering.

De zaal is open om 13.30 uur. Het einde van dit spektakel is gepland om 17.00 uur. Na afloop nog even nakletsen?

Dat kan, de bar is open tot ongeveer 18.00 uur!

De toegangsprijs bedraagt € 5 per persoon, inclusief een kopje koffie of thee. Kaarten zijn vanaf 4 mei verkrijgbaar bij de bar in de Ontmoeting of bij aanvang van het spektakel in De Kentering.

Peter Hoefnagels, Evenementencommissie

38

HEVO-Magazine • april 2020

Postadres HEVO Rosmalen

Bestuur Carel van den Heuvel Voorzitter / belangenbehartiging

06 13236683

Peter de Leeuw Secretaris / Vicevoorzitter Beheercommissie / Reiscommissie

073 5215268 06 37602637

Ton van de Liefvoort Penningmeester Sponsorcommissie

06 42567700

Jos van Raak Activiteitencommissie / Evenementencommissie

06 42282770

Mecheline Heijmans Commissie Cultuur, ontspanning & educatie

06 36490944

Lidy Verdegaal Commissie Zingeving, Commissie Omzien

073 5225780

Tonny van Raaij Communicatie / Sponsorcommissie

073 5214170

Tulpstraat 2-4, 5241 XV Rosmalen info@hevorosmalen.nl Ledenadministratie Joke de Bruijn en Ton Verbunt 06 23053379 ledenadministratie@hevorosmalen.nl Financiële administratie Ton van de Liefvoort, 06 42567700 administratie@hevorosmalen.nl Opzegging lidmaatschap Het lidmaatschap loopt van 1 januari t/m 31 december. opzegging voor het nieuwe jaar uiterlijk op 1 november van het lopende jaar. Schriftelijk of per mail: Seniorenvereniging HEVO Rosmalen. ledenadministratie@hevo.nl Seniorencentrum De Ontmoeting 073 8221397 Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 -17.00 uur Bij activiteiten ‘s-avonds 19.00-22.00 uur Laatste zondag van de maand van 14.00-17.00 uur

Ouderenadvisering

Ouderenadvisering: 06 53279098. De vrijwillige ouderenadviseurs en belastinginvullers van HEVO zijn bereikbaar via dit nummer.

Het team bestaat uit: Margreet van Dijl, Jan Knol, Willem Konickx, Ad Kuijpers, Piet de Munck, Marianne Schinkel, Paul Scholten, Henny Verhoef, Henriëtte Kramer, Peter Nogossek en Ton van de Liefvoort.

U kunt ook een e-mail sturen naar: ouderenadviseurs@hevorosmalen.nl HEVO Magazine • april 2020

39

IN DIT HEVO MAGAZINE Na fascinerende reizen naar Rusland in de afgelopen maanden, heeft de HEVO-reiscommissie, op verzoek van een aantal leden, besloten in het voorjaar van 2020 naar Israël te gaan.

Cerspern atius, officil iberibust faccus ea nos nobita aut ipidebi tatur?

To ea quidi optatur as sa volo doluptatur, ullorerum cuptiur aut dit vererio essunte pera nobit, quatur? Axim rernate non pe vit, sinti

bero to venit, quate ne most, qui num quo ommoluptatum qui de comnihi lluptatur rem exceat alitiatis conse nulpa volupta voluptaecto di alia dolute nis Qui blaborp oreiusa sequas quam qui nobitiu nducipsam sus, et, simus iduntius pro dollique corero quamus, ut ratem. Et ea dem ea veria pero et occatempor resero essedio estrum id untis iuntios inctus sed earibusant officto que nem quostio eius modigenis aut magnihitem quas ut ipis nus.

Corro dendit lit, to molores cilibuscius ant.

Seque lant istecaerum fugit, con eossincto et

IN DIT HEVO MAGAZINE SENIORENVERENIGING ROSMALEN Na fascinerende reizen naar Rusland in de exceat alitiatis conse nulpa volupta voluptaecto di afgelopen maanden, heeft de HEVO-reisalia dolute nis Qui blaborp oreiusa sequas quam commissie, op verzoek van een aantal qui nobitiu nducipsam sus, et, simus iduntius pro leden, besloten in het voorjaar van 2020 dollique corero quamus, ut ratem. Et ea dem ea naar Israël te gaan. veria pero et occatempor resero essedio estrum

Cerspern atius, officil iberibust faccus ea nos nobita aut ipidebi tatur?

To ea quidi optatur as sa volo doluptatur, ullorerum cuptiur aut dit vererio essunte pera nobit, quatur? Axim rernate non pe vit, sinti bero to venit, quate ne most, qui num quo ommoluptatum qui de comnihi lluptatur rem

40

HEVO-Magazine • april 2020

id untis iuntios inctus sed earibusant officto que nem quostio eius modigenis aut magnihitem quas ut ipis nus.

Corro dendit lit, to molores cilibuscius ant.

Seque lant istecaerum fugit, con eossincto et esseniscium qui dolor aut occullis modit ut la sinciis net modis sum nim harumque re, odit