Coöperatie Magazine #4

04

September 2020

Coรถperatiemagazine

Samen beter presteren

'Ad Bink fokt robuuste geiten.'

Varkenshouder en akkerbouwer Erik Geene

Produceer duurzaam en ken je kostprijs Sensoren leveren veel nieuwe data

Kansen data voor melkveehouderij

Huisverkoop interessant op juiste locatie

Eierenautomaten plussen in coronatijd

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord Wim Maaskant Een succesvolle coöperatie in roerige tijden

3

Innoveren met kennispartners Masterlab borgt kwaliteit

4

Introductie Prestatie voerreeks voor zeugen Vezelrijk voer zorgt voor een vlot geboorteproces

6

Bedrijf in beeld Ad en Marlies Bink focussen op duurzame geiten

8

Vernieuwde Pluimvee-app Praktische tool voor de pluimveehouder

11

Rond de tafel De kracht van data in de melkveehouderij

12

Uit de organisatie Het productieproces van varkensvoer in beeld

15

Dichterbij de consument Verkoop aan huis groeit in coronatijd

16 Eierenautomaat van Carla van de Kruijs

Biosecurity check geitenhouderij Gezonde geiten, veel melk

18

Nieuws en actualiteiten Even voorstellen

19

Jonge ondernemers aan het woord AJK de Peel; enthousiaste club van jonge ondernemers

20

Bedrijf in beeld Familie Geene Boert Bewust

22

Uit de keten De vijf ambities van Coalitie Vitale Varkenshouderij

26

Coöperatie nieuws Marktinformatie en Kennisbank Onderzoek ledenbetrokkenheid

28

Uit de organisatie Nieuwe producten voor herkauwers

30

Evenementen Op naar het jaarfeest in 2021

Geitenhouderij Bink in Raamsdonk

Familie Geenen werkt duurzaam

31

Van Loon over Vitale Varkenshouderij

2—

I nh o u d sop g ave

Voorwoord

‘ Een succesvolle coöperatie in roerige tijden’ Onlangs heb ik binnen de organisatie bekend gemaakt dat ik eind van dit jaar Voergroep Zuid ga verlaten. Op dat moment heb ik vier jaar leiding mogen geven aan deze prachtige coöperatie. Een mooie periode, waarin door het hele team veel werk is verzet. Voergroep Zuid heeft zich goed ontwikkeld. Alle activiteiten dragen bij aan positieve resultaten en er is hard gewerkt aan het versterken en het verder professionaliseren van de organisatie.

Inspanningen die inmiddels hun vruchten afwerpen. Ik draag met een gerust hart het roer over aan mijn opvolger(s).

Door de investeringen in de automatisering van Zuiderhuis kunnen we met minder mensen meer werk verzetten. Helaas kost dit enkele arbeids­ plaatsen, maar het brengt ook een nieuwe balans in de organisatie en een beter rendement.

Daarnaast is het rendement van onze Welkoopwinkels door goed management toegenomen en heeft Corona de omzet in alle winkels verhoogd.

Hiermee dragen zowel Zuiderhuis als onze winkels prima bij aan het rendement van onze coöperatie.

Ook de voeractiviteiten lopen boven verwachting.

Zowel in tonnen als in marge zijn we gegroeid.

Een goede inkooppositie van grond­stoffen, goed gevulde fabrieken en een efficiënte logistiek zorgen hiervoor. Tegelijkertijd behalen onze klanten goede resultaten. En daar draait het om!

Onderzoek naar de tevredenheid van onze leden over de coöperatie laat zien dat we ook hier vorderingen maken. Steeds meer leden zien de meerwaarde van een coöperatief voerbedrijf, waar zij als veehouder echt centraal staan. Een coöperatie waar het draait om toegevoegde waarde en rendement op het boerenerf in plaats van rendement voor externe aandeelhouders. Dit resulteert in tevreden klanten, nieuwe klanten en nauwelijks klantverlies.

Ondanks dat het onzekere tijden zijn met Corona, de sanering in de varkenshouderij en de stikstof­ maatregelen die de veehouderij boven het hoofd

hangen, geloven wij in een gezonde toekomst voor de veehouderij. Ook al zal dit een toekomst zijn met minder veehouderijbedrijven. Dat is jammer, maar ook tijdig stoppen is goed ondernemer­ schap. Bovendien biedt dit extra ruimte voor de blijvers. Samen met hen willen wij graag blijven werken aan een toekomstbestendige en vitale veehouderij in Nederland en België.

Het Coöperatiemagazine dat voor u ligt bevat opnieuw veel interessante artikelen. Lees ze met plezier en blijf vooral gezond.

Wim Maaskant Algemeen directeur

VOORWOORD

—3

Innoveren met kennispartners Voederwaarde en voerveiligheid mogen nooit een issue zijn

Kwaliteitsborging met MasterLab Alle monsters die Voergroep Zuid neemt van grondstoffen en gereed product vinden hun weg naar MasterLab in Boxmeer. Het laboratorium, dat gespecialiseerd is in diervoeding, voert een groot aantal analyses uit voor allerlei partijen in de ‘feed to food’ keten. Wij namen er een kijkje en spraken met Accountmanager Lisanne Epping en Technisch specialist Johan Kroon.

Op het moment dat wij MasterLab bezoeken wordt de laatste hand gelegd aan een flinke verbouwing.

Een vervelende brand gooide afgelopen jaar letterlijk roet in het eten bij dit in diervoeding gespecialiseerde lab. Technisch specialist Johan geeft aan: “Op het moment dat de brand uitbrak was het ontzettend vervelend. Maar het was uiteindelijk wel het startschot voor een flinke verbouwing en uitbreiding van ons lab. Er is flink geïnvesteerd om helemaal up-to-date te zijn. We beschikken nu over nieuwe, moderne apparatuur.

Hierdoor kunnen we sneller en nog nauwkeuriger werken dan veel van onze collega’s.”

MasterLab, waar zo’n 60 mensen werken, heeft de

mogelijkheid om een breed scala aan analyses uit te voeren zoals: HPLC(-MS), GC(-MS), ICP-MS en NIRS. Daarnaast worden ook meer gangbare analyses uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld: vocht, as, mineralen, proteïne en vet. “En niet te vergeten allerlei micro­biologische analyses”, vertelt Johan enthousiast. Voor GMO-onderzoeken werkt MasterLab samen met een gespecialiseerd partnerlab.

NIR-technologie MasterLab loopt wereldwijd voorop in de toepassing van NIR-technologie in de veevoeding (zie kader). Daar is door de laatste jaren heen

QHSE manager Anja Achterkamp werkt veel samen met MasterLab

‘Veilig voer voor veilig voedsel’ “Veilige diervoerders staan aan de basis van veilig vlees, veilige melk en veilige eieren”, zegt Anja Achterkamp, Manager QHSE bij Voergroep Zuid. ”Bij Voergroep Zuid hechten we aan een zorgvuldige borging van diervoederproducten. Daarom doen we veelvuldig analyses op grondstoffen en eindproducten. Deze analyses doen we in samenwerking met onze kennispartner MasterLab, een laboratorium dat echt gespecialiseerd is in diervoeding. Samen doen we bijvoorbeeld controles op nutriënten, maar ook op ongewenste stoffen, zoals mycotoxines, dioxines en pesticiden. Ook wordt er streng gecontroleerd op salmonella, zowel in grondstoffen als in eindproducten en in onze productielijnen. Ook voor onze certificeringen worden veel onderzoeken door MasterLab uitgevoerd.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan controle op de homogeniteit van onze producten en controle op eventuele versleping in onze productieprocessen. MasterLab werkt hierbij met de nieuwste technieken en geeft ons objectief en betrouwbaar advies. Zo garanderen we samen dat we hoogwaardig voer maken dat voldoet aan de juiste specificaties. En dat is de basis voor veilig voedsel!”

4—

Innoveren met kennispartners

Technisch specialist Johan Kroon en Accountmanager Lisanne Epping van het Masterlab.

enorm in geïnvesteerd. Omdat MasterLab onder­ deel uitmaakt van het wereldwijde organisatie heeft ze haar NIR-netwerk wereldwijd kunnen uitbreiden en zijn grote hoeveelheden data verzameld. “Via dit netwerk kunnen binnen enkele minuten voedings­waarden van een zeer breed pakket aan grondstoffen worden bepaald. En dat met een hele hoge betrouwbaarheid”, legt Johan uit. Voergroep Zuid onderzoekt samen met MasterLab hoe de buitendienst met een draagbare NIR-sensor op de boerderij direct ruwvoer en andere grondstoffen kan analyseren.

Lisanne Epping heeft als accountmanager veel contact met de nutritionisten en kwaliteits­mede­ werkers van Voergroep Zuid. “Wij hebben een heel open samenwerking. Samen met de mensen van Voergroep Zuid breng ik in kaart wat er allemaal te onderzoeken valt en hoe we dit zo goed en efficiënt mogelijk kunnen doen.” Daarnaast denkt Lisanne mee in het ontwikkelen van nieuwe pro­ducten en diensten, waarmee klanten van Voergroep Zuid hun voordeel kunnen doen.

Lisanne: “Wat mij opvalt is hoe uitvoerig Voergroep Zuid haar productielijnen monitort. Zowel kwaliteit, homogeniteit als versle­ping worden heel scherp in de gaten gehouden.”

Geheimhouding Naast nutriënten analyses van grondstoffen en eindproducten zoekt MasterLab ook naar ongewenste stoffen zoals zware metalen en mycotoxines. “Ook voor de KAT en VLOG certificeringen moeten behoorlijk wat analyses worden uitgevoerd”, legt Lisanne uit. “En niet te vergeten de wettelijk vastgestelde monitoring van grondstoffen op salmonella. Die moet heel secuur gebeuren, want de consequenties van een ‘positieve’ uitslag zijn aanzienlijk.” Ook MasterLab zelf wordt voor haar accreditatie regelmatig gecontroleerd. “We zijn ISO-17025 gecertificeerd”, vult Johan aan. “Daarin is ook de geheimhouding geregeld. Zo is er vastgelegd dat wij analyse­

resultaten niet met derden mogen delen, tenzij onze klanten daar toestemming voor geven.”

Het werk in zo’n modern lab is volgens hem de laatste jaren flink veranderd. Zo is er steeds meer werk gemechaniseerd en geautomatiseerd. “Waar we tegenwoordig bijvoorbeeld heel druk mee zijn is het ontwikkelen van ijklijnen op basis van grote hoeveelheden data. En natuurlijk het programmeren van apps om uitslagen snel en eenvoudig toegankelijk te maken voor onze klanten. Dit vergt weer heel andere vaardigheden van onze mensen dan het traditionele labwerk.”

NIR metingen maken snelle opmars door NIR staat voor ‘Near InfraRed spectroscopy’.

Bij de meting wordt gebruik gemaakt van spectro­scopie op basis van het ‘nabij-infrarood’ gedeelte van het elektromagnetisch spectrum, met golflengtes tussen 800 en 2500 nm.

Infrarood spectroscopie is gebaseerd op de eigenschap dat moleculen specifieke frequenties hebben, waarop ze met bepaalde energieniveaus vibreren. De resonantie­frequenties zijn molecuulafhankelijk en hangen af van de moleculaire structuur en atomaire massa’s. Door nu elke golflengte van het licht spectrum naar een monster te sturen en te registreren hoeveel van het uitgezonden licht wordt geabsor­beerd, kun je een infrarood spectrum van het monster bepalen.

Het infrarood spectrum van een chemische stof, ingrediënt of eindproduct, kan beschouwd worden als een kenmerkende unieke ‘fingerprint’.

Ben je in staat deze fingerprint te lezen aan de hand van ijklijnen, dan kun je de samen­stelling van het monster vaststellen. Hoe beter de ijklijnen, hoe nauwkeuriger de waarde van je analyse.

INNOVEREN M ET KENNISPART N E RS

—5

Uit de organisatie Unieke, nieuwe zeugenvoeders

Unieke Prestatie voerreeks voor zeugen Begin juli heeft Voergroep Zuid een uniek, nieuw voerassortiment voor zeugen geïntroduceerd; de Prestatie voerreeks. De Prestatie voerreeks, die zowel dracht- als lactovoeders bevat, speelt nog beter in op ras, productiestadium en de gezondheidsstatus van zeugen. Hierbij is nadrukkelijk rekening gehouden met de steeds verder afnemende spekdiktes bij moderne genetica en het alsmaar stijgend aantal biggen per worp.

De ‘Prestatie voerreeks’ biedt volgens Gonny van Helvoirt, Product Manager varkens, het antwoord op veel uitdagingen en kansen in de stal. De voeders kenmerken zich door een wat andere keuze en verhoudingen van grondstoffen. Dit heeft een positief effect op de darmwerking van zeugen, wat een betere vertering en energievoorziening geeft. De nieuwe reeks bevat bijvoorbeeld speciale voeders voor de periode rond werpen. Gonny: “Deze voeders zorgen voor fittere zeugen, een vlot geboorteproces en een betere uierontwikkeling.

Daarmee stimuleren we de biest- en melkproductie, wat de uniformiteit en speengewichten van biggen ten goede komt.”

Constante energie Door veranderende genetica beschikken zeugen op de meeste varkensbedrijven over steeds minder ‘depotvet’. Dit betekent dat ze weinig reserves hebben om bij een energietekort op terug te vallen.

Gevolg is dat de energievoorziening nog beter op de specifieke behoefte in de verschillende

6—

Uit de organisatie

productiestadia moet worden afgestemd. Alleen dan kunnen de dieren optimaal presteren. Om hier invulling aan te kunnen geven, bevatten de voeders onder andere meer vezels. Ook is de maalfijnheid van de vezelfractie veranderd, wat de maagdarmgezondheid ten goede komt. Gonny: “Vezels worden in de dikke darm gefermenteerd, waarbij heel geleidelijk vluchtige vetzuren vrijkomen. Dit is gedurende de dag een belangrijke en constante energiebron en geeft rust in het verteringsproces.”

Soepel geboorteproces Ook nutritionist Bart Hoeben is enthousiast over de nieuwe Prestatie voerreeks. Vezelrijk voer zorgt volgens hem ook voor een korter afbigproces en laat de melkgift beter op gang komen, zonder te veel stuwing in de uier. Bart: “Vlot werpen begint al voordat de zeug het kraamhok in gaat. Een goede maagdarmwerking is juist op dat moment essentieel. Een juiste balans tussen fermenteerbare en inerte vezels speelt hierin een belangrijke rol.

BEHOEFTE VARKENSHOUDER

BEHOEFTE ZEUG • Ras • Productiestadium • Stalfactoren • Gezondheid

• Doelstellingen • Bedrijfssituatie • Marktontwikkeling

HET JUISTE VOER PASSEND VOOR UW BEDRIJF Prestatie voerreeks voor het beste rendement op het boerenerf

'Hiermee kunnen we op bedrijfsniveau heel eenvoudig inspelen op specifieke behoeftes van dieren of van ondernemers.'

Vind je daarin de juiste balans, dan is een zeug fit en vitaal, waardoor de voeropname ook aan het einde van de dracht en rond het werpen op niveau blijft.

Dit kan het geboorteproces soms wel een half tot een heel uur versnellen, wat de biestverdeling en daarmee de bigkwaliteit ten goede komt. Ook stimuleren de juiste vezels in de dikke darm een gezonde darmflora, waardoor het risico op geboortediarree afneemt.”

Uniek grondstofprofiel Doordat de nieuwe dracht- en lactovoeders uitgebalanceerde en stabiele grondstofprofielen hebben, die goed op elkaar zijn afgestemd, is overschakelen van voeders geen enkel probleem.

Hierbij blijven een goede voeropname, vertering en voerbenutting behouden. Dit komt de gezondheid van de zeug ten goede en legt een belangrijk fundament voor kwaliteitsbiggen.

Gezondheidsmodules Gezonde en robuuste zeugen brengen grote vitale tomen groot en komen met de Prestatie reeks gemakkelijk weer in de juiste conditie voor de volgende cyclus. Voor situaties waar specifieke gezondheidsondersteuning nodig is, zijn gezondheidsmodules ontwikkeld. Deze kunnen nutriënten-neutraal worden ingezet.

“Hiermee kunnen we op bedrijfsniveau heel

eenvoudig inspelen op specifieke behoeftes van dieren of van ondernemers”, legt Bart uit. “Bij het toepassen van zo’n module behoudt de klant hetzelfde voer, waarin we de specifieke gezond­ heids­­module toevoegen. De gezondheids­ oplossingen zijn gericht op ondersteuning van conditie, optimaliseren van de (darm)gezondheid, verhogen van de weerstand en het bevorderen van de levensduur. Zodra de situatie zo is dat de extra ondersteuning overbodig is, wordt de module er weer afgehaald. Zo kunnen we snel schakelen om daarmee het rendement in de stal op peil te houden.”

Samen beter presteren De resultaten van de Prestatie voerreeks en de gezondheidsmodules worden continu gemonitord.

“Wanneer dierprestaties afnemen of er in de praktijk bepaalde patronen worden gesignaleerd, dan kunnen we hier direct op reageren”, legt Gonny uit.

“Waar nodig wordt er dan aan de knoppen gedraaid, al dan niet in samenspraak met onze kennispartners en ingrediëntenleveranciers. Zo spelen wij continu in op actualiteiten en ontwikkelingen in de markt en zorgen we voor het hoogste rendement op het boerenerf.”

UIT D E ORG ANI SAT I E

—7

Bedrijf in beeld Ad en Marlies Bink melken 500 geiten in Raamsdonk

Bibro fokkerij focust op robuuste geiten Een goede geit geeft gedurende lange tijd probleemloos melk. Daarop ligt de focus in de fokkerij van Ad en Marlies Bink uit Raamsdonk. Importsperma zorgt voor voldoende genetische spreiding.

Bokken van het bedrijf vinden goed hun weg naar de geiten-KI en andere melkgeitenbedrijven.

“Maar met melken wordt door ons de kost verdiend”, vertelt Ad Bink enthousiast.

Het is een gezellige boel in de geitenstal van Ad en Marlies Bink in het Brabantse Raamsdonk. Grote, robuuste geiten kijken ons nieuwsgierig aan als we de stal binnen gaan. Diverse kleur­schakeringen verraden dat er meerdere rassen aan de basis staan van de 500 melkgeiten op dit bedrijf. Met een gemiddelde jaarproductie van 1.300 kg melk met 4,5 procent vet en 3,45 procent eiwit presteren de dames heel verdienstelijk. Zeker wanneer we weten dat er in de Bink-fokkerij veel focus is op levensduur. “Geiten moeten lang mee kunnen gaan”, legt Ad uit. “Want opfok is duur.

Bovendien komen geiten pas na enkele jaren echt aan de top van hun kunnen.” Hoge opfokkosten, beperkte vraag naar jonge geiten en de lastige afzet van slachtbokken verklaart waarom duurmelken steeds vaker wordt toegepast.

“Bovendien is het aflammeren best een stressvolle

8—

Bedrijf in beeld

periode voor geiten”, weet Ad. “Een extra reden om alleen de beste geiten, die voor vervanging moeten zorgen, te dekken of te insemineren. De rest wordt gewoon duur gemolken.”

Bibro KI-bokken Bij Bibro worden jaarlijks ruim 100 geiten geïnsemineerd. Deels met sperma van topbokken uit het buitenland. Zij leveren voldoende lammeren voor vervanging. Daarnaast worden er jaarlijks zo’n 40 bokken opgefokt tot dekbok. Al jaren is het leveren van bokken voor de fokkerij een interessante neventak naast het melken. Bibro bokken vind je terug in de stallen van de geiten-KI Nederland en andere geitenhouders in binnen en buitenland. De overige bokjes worden op het eigen bedrijf in korte tijd gevoerd naar 10 of 25 kg, waarna ze via de Pali-groep worden geslacht en als wit- of rosé geitenlam worden verkocht aan Zuid Europese landen. Ad: “De afzet van slacht­ bokken loopt nog steeds moeizaam. Jammer dat de Nederlandse consument het product niet kent, het is prima jong en mals vlees, wat ook hier op de menukaart niet zou misstaan.”

In tegenstelling tot de afzet van slachtbokjes loopt de afzet van Nederlandse geitenmelk en kaas de laatste jaren bijzonder goed. “Door een bouwstop is de sector niet verder doorgegroeid, wat de melkprijs ten goede komt”, zegt Ad. “Bovendien is de Nederlandse melk en kaas van zeer goede en constante kwaliteit. Dat maakt het tot een gewild product, ook vanuit het buitenland.” De groep consumenten die geitenkaas ontdekt en gaat consumeren neemt wereldwijd toe. Dat maakt de vooruitzichten voor deze sector goed. Het bedrijf uitbreiden hoeft voor Ad niet zo nodig.

“Vijfhonderd geiten is voldoende om de kost te verdienen. Bovendien blijft er zo ook tijd over voor mijn bestuurstaken.” Ad is al vanaf 2006 actief in de vakgroep geitenhouderij van LTO. Daar vervult hij de portefeuille diergezondheid. Daarnaast is hij

bestuurder bij coöperatie Amalthea en heeft hij zich jarenlang ingezet voor de ontwikkeling van geiten-KI in Nederland.

Individueel melk verstrekken Met Voergroep Zuid doet Ad al 14 jaar zaken. “Ik ben zeer tevreden over hun producten en de kennis die ze meebrengen. Ik deel hun visie dat goed ruwvoer en een optimaal pensrendement de basis is van goede geitenvoeding, op maat aan­­ gevuld met krachtvoer. En dat gezondheid, ge­­mak­­­kelijk werken en levensduur belangrijker zijn dan die laatste liter uit een geit persen.” Adviseurs Pieter Schoenmakers en Ingrid Swinkels van Voergroep Zuid zijn volgens Ad deskundig en ze houden hem scherp. Daarnaast heeft Ad vanuit zijn bestuurlijke activiteiten veel contacten met collega’s waar hij ook nieuwe kennis en ideeën op doet.

De geiten worden bij Bibro in twee groepen gehuisvest en gevoerd; een hoog productieve en een laag productieve groep. Het gemengde rantsoen van de geiten bestaat uit graskuil, snijmaïs, perspulp, luzerne en krachtvoer.

Daarnaast wordt er in de melkstal een halve kilo lokbrok verstrekt. “Individueel krachtvoer verstrekken zou nog mooier zijn, maar daarvoor is ons bedrijf eigenlijk te klein”, aldus Ad. “Voor 500 geiten is de investering in krachtvoerboxen te groot.” Waar de geitenhouder wel in investeerde, is het automatisch, individueel melk verstrekken aan de jonge geiten via een Urban drinkautomaat.

Vanuit vier units wordt op basis van individuele dierherkenning vers bereide melk verstrekt. Het voersysteem volgt een voercurve van zeven weken en geeft een waarschuwing wanneer dieren hun melk niet hebben opgenomen. Ad: “Het verstrekken van kleine porties per keer is beter voor de gezondheid van de jonge dieren.

Daarnaast zie ik dat ze al vanaf drie weken leeftijd

B ED RIJF IN B E E L D

—9

Bedrijf in beeld Ad en Marlies Bink melken 500 geiten in Raamsdonk

De installatie sproeit vier keer per dag een fijne nevel met speciale micro-organismen over het strooisel.

muesli en lammerenbrok opnemen. Daardoor zijn ze op zeven weken probleemloos te spenen. Een belangrijk bijkomend voordeel van het individueel melk verstrekken is dat je een alert krijgt als een geitje niet voldoende melk opneemt. Dan weet je dat er wat loos is en kun je tijdig ingrijpen.” De melkgift wordt de laatste drie weken van de melkperiode met een halve liter per week afgebouwd. Vanaf dat moment gaan de jonge geiten tot een leeftijd van vijf maanden over op gehakseld stro en een complete lammerenbrok van Voergroep Zuid. Vanaf vijf maanden gaan de jonge geiten over naar hetzelfde gemengde rantsoen als de laag­productieve groep melkgeiten.

Emissie reduceren Om de emissie van fijnstof en ammoniak uit de geitenstal te reduceren test Ad sinds anderhalf jaar een vernevelingsinstallatie. Deze installatie sproeit vier keer per dag gedurende 1 minuut een fijne nevel van water met speciale microorganismen over het strooisel. De nevel laat de fijnstof uit de stallucht neerslaan en vermindert daarnaast de ammoniak- en geuremissie. Dit laatste komt door de werking van de microorganismen op de vertering van de stromest.

“De compostering van de mest in de pot is echt anders”, vertelt Ad. “De mest wordt minder warm en het eindproduct is korter van structuur en er zit meer stikstof in. Een teken dat er minder ammoniak is verdwenen. Eigen metingen in de stal

10 — Bedrijf in beeld

tonen dit ook aan. De emissie van ammoniak, geur en fijnstof zou volgens de deskundigen zo’n 60 tot 70 procent minder zijn. Dit moet echter nog officieel worden vastgesteld.” Ad hoopt dat de verneveling een passende oplossing is voor stikstofreductie vanuit de geitensector. “Geiten horen op strooisel in frisse, open stallen. We moeten voorkomen dat we de kant op gaan van gesloten systemen met luchtwassers.”

‘Nederlandse geitenzuivel is van zeer goede en constante kwaliteit. Dat maakt het tot een gewild product.’

Ondanks de maatschappelijke discussies over stikstof en fijnstof is Ad positief over de toekomst van de geitenhouderij in Nederland. “Het is in relatief korte tijd een heel professionele sector geworden, die mooie producten levert waar nationaal en internationaal vraag naar is. Wel moeten we als sector blijven werken aan thema’s als milieu, volksgezondheid en dierenwelzijn.

Daarin zijn ook door de geitensector nog best een paar stappen te zetten. Gelukkig zijn veel geitenhouders zich hiervan bewust. Dat geeft vertrouwen in de toekomst.”

Nieuws en actualiteiten Pluimvee-app

Pluimvee-app handig én veelzijdig De Voergroep Zuid Pluimvee-app is vernieuwd. Deze praktische app voorspelt de hittestress op het legpluimveebedrijf en de kans op pikkerij binnen een koppel. Daarnaast biedt het een eenvoudig overzicht in de IKB-KAT Agenda en wordt de leghennenhouder dagelijks op de hoogte gehouden van het belangrijkste nieuws uit de sector.

Hittestress Hittestress bij dieren is met de afgelopen warme zomer actueler dan ooit. Voor leghennen kan hittestress tot vervelende situaties leiden. De Pluimvee-app geeft inzicht in de weersvoorspelling en laat door middel van THI (Temperature– Humidity-Index) berekeningen zien wat de voorspelling van hittestress in de stal is, zodat er tijdig maatregelen getroffen kunnen worden. Naast de 10-daagse hittestress voorspelling, biedt de app advies en informatie over voer- en management­ maatregelen om hittestress in de stal te voor­ komen. Daarnaast geeft pluimveespecialist Dirk Briels via een video uitleg over hittestress bij leghennen.

Pikkans Met de Pluimvee-app kan de leghennenhouder de kans op pikkerij voorspellen op zijn pluimvee­ bedrijf. Door het invullen van een checklist berekent de app de kans op pikkerij.

Daarnaast voorziet de Pluimvee-app de leghennenhouder van een advies op maat per fase (opfok, aankomst legbedrijf, piek­productie), waardoor hij of zij de kans op pikkerij kan verkleinen. Het advies wordt via één druk op de knop gestuurd naar het e-mailadres van de gebruiker.

IKB-KAT Agenda De IKB-KAT Agenda geeft een eenvoudig overzicht in de onderzoeken en acties die uitgevoerd moeten worden voor IKB en KAT. Door een automatische notificatie wordt de leghennenhouder op de hoogte gehouden van de acties uit de IKB-KAT Agenda.

Nieuws Altijd op de hoogte van het laatste nieuws? De Pluimvee-app bevat een nieuwspagina met het dagelijkse nieuws uit de sector.

Download de Pluimvee-app U kunt de Pluimvee-app GRATIS downloaden via App Store of Google Play.

NIEUWS EN ACTUALITE I T E N

— 11

Rond de tafel Steeds meer data beschikbaar, nu er nog mee leren werken

De kracht van data in de melkveehouderij Rond de tafel bij Voergroep Zuid dit keer een gemêleerd gezelschap deskundigen in gesprek over data in de melkveehouderij. Loonwerker Ivan van der Looij en zijn medewerker Niels Duits, melkvee­ houder en RvC-lid Arjan Manders, mechanisatiespecialist Ruud op ’t Root van het gelijknamig mechanisatiebedrijf, rundvee specialist Bram van Gestel van Voergroep Zuid en ruwvoerspecialist Mark de Beer van Groeikracht. Onderwerp van discussie; de kansen van nieuwe data voor het melkveebedrijf.

Door gebruik te maken van sensoren, drones, gps of andere slimme technieken krijgen veehouders steeds meer inzicht in de bedrijfs­ voering. Met de data die beschikbaar komt, is de bedrijfsvoering verder te optimaliseren en het werk makkelijker te maken.

Bij­voorbeeld door tochtigheid en welzijn van koeien op afstand te monitoren, een nog betere kwaliteit gewassen te telen of inzicht te krijgen in de kwaliteit en de hoeveelheid ruwvoer die wordt geteeld of aangekocht. Ook leveren moderne technieken een schat aan informatie over bodemvruchtbaarheid en gewaskwaliteit. De stroom aan nieuwe data kan waardevolle inzichten geven. Maar je moet er wel mee leren werken.

Niels Duits

‘Sensoren zorgen voor steeds meer data.

Maar pas als je de data goed kunt interpreteren, dan kun je er echt wat mee. Dan kun je het omzetten in kennis en adviezen.’

Arjan Manders

Mark de Beer

12 — Rond de tafel

Reuze handig Tochtigheidsdetectie via sensoren aan de koe is bijna een vanzelfsprekendheid geworden. Evenals het monitoren van de dagelijkse melkproductie en de krachtvoeropname van individuele koeien. Temperatuur, geleidbaarheid van de melk per uierkwartier, ligtijd, vreettijd en herkauwtijd kunnen per koe probleemloos worden bijgehouden en zorgen voor een ‘alert’ wanneer er iets loos is.

“Reuze handig”, spreekt melkveehouder Arjan Manders uit er­­varing.

Dit soort technieken zijn volgens hem niet meer weg te denken op een modern melkveebedrijf. Samen met een compagnon melkt Arjan in Deurne met melkrobots zo’n 170 melkkoeien. “De nieuwe data die beschikbaar komt heeft ons werk een stuk gemak­kelijker gemaakt.

Het helpt ons zuinig te zijn op onze koeien. Is er eentje ziek, dan zijn we er via sensoren en de computer al bij voordat we het zelf waar kunnen nemen. Dat heeft niet alleen economische voordelen, maar betekent ook vooruitgang in dierenwelzijn.”

‘Op intensieve bedrijven zie je vaak meer aandacht voor bodemkwaliteit en ruwvoer­ winning. Met nieuwe technologie en data kun je iedere vierkante meter optimaal benutten.’

Bram van Gestel

Ruud op 't Root

Melkveehouders krijgen met steeds meer systemen te maken die data produceren. Deze data kunnen met de juiste automatiserings­ oplossingen van grote waarde zijn. Mits het overzichtelijk blijft en de data goed te interpreteren is. “Daarin is de laatste jaren veel verbeterd”, weet voeradviseur Bram van Gestel van Voergroep Zuid.

“De melkrobot kent prachtige cockpits op de computer. Die kun je volledig naar eigen wens inrichten. Daarmee voorkom je dat de enorme berg data ballast wordt.”

NIR-sensor op hakselaar “Het blijft een uitdaging om de data en de daaruit voortvloeiende informatie om te zetten in kennis”, zegt loonwerker Ivan van der Looij. Daarvoor is het volgens hem belangrijk om nieuwe mogelijkheden te omarmen en er ervaring mee op te doen. “Pas dan ga je de echte toegevoegde waarde zien.” Loonbedrijf Van der Looij investeerde afgelopen jaar in een nieuwe Claas hakselaar met een ingebouwde NIR-sensor. “Daarmee hebben we afgelopen jaar plaats­­­specifiek de gewasopbrengst en het drogestof gehalte van gras en maïs gemeten”, legt hij uit. “Maar we kunnen er veel meer mee. Ook de gehaltes zetmeel, suiker, eiwit, ruwe vezels, ruw vet en ruw as kunnen we vastleggen. Daar gaan we nu mee aan de slag.”

Doordat de oogst over het gehele perceel plaatsspecifiek wordt gemeten, ontstaat er een zeer verfijnde opbrengstkaart. Dit geeft waardevolle informatie over verschillen in de bodem. “Ook maakt de NIR-sensor het mogelijk om bijvoor­beeld automatisch te variëren in haksel­lengte of in de hoeveelheid kuiltoevoeg­middel die wordt toegevoegd”, vult collega Niels Duits hem aan. “Onze uitdaging is nu

Ivan van der Looij

ROND D E TA F E L — 13

Rond de tafel Steeds meer data beschikbaar, nu er nog mee leren werken

‘Het kost veel tijd om nieuwe data om te zetten naar inzicht en kennis en dat integreren in de bedrijfsvoering. Maar daarmee maak je uiteindelijk wel het verschil.’ om veehouders de mogelijkheden er van in te laten zien.” Testen waarbij de opbrengst zowel via de sensor als via de weegbrug werd gemeten, lieten een verschil zien van minder dan één procent. “Dat betekent dat als maïs per ton wordt verkocht, we niet meer met elke wagen over de weegbrug hoeven te rijden”, geeft Ivan aan. “Dat bespaart kosten. En nog mooier. Een verkopende partij kan het geleverde product ook op kwaliteit (voederwaarde) uit laten betalen. Dat is de meest eerlijke ruwvoerhandel.”

Stap voor stap “Opbrengstgegevens van een perceel zijn waardevol om de plaatsspecifieke eigenschappen van een perceel in kaart te brengen. Elk extra laagje informatie dat je toevoegt geeft meer inzichten. Al blijft het lastig om al die informatie te interpreteren en te verwerken tot eenvoudige en bruikbare kengetallen, laat staan tot praktisch toepasbare adviezen. Hierin zijn we nog lang niet zo ver als Lely met de gebruiksvriendelijke cockpits bij haar melkrobots.” Aan het woord is Mark de Beer van Groeikracht. Een bedrijf dat veehouders ondersteunt bij het succesvol telen van ruwvoer. Hij is er van overtuigd dat er voor veel melkvee­houders nog een wereld te winnen is bij de ruwvoerteelt. In plaats van precisielandbouw praat hij liever over preciezere landbouw. “Als vee­­houders alles wat ze nu al doen wat bewuster

14 — Rond de tafel

en nauwkeuriger gaan doen, dan zetten we al een flinke stap vooruit. Een koe vreet tachtig procent ruwvoer, dan mag de ruwvoerteelt op een melkveebedrijf geen sluitpost zijn.” Als nieuwe technieken bodemkaarten completer maken, dan geeft dat extra inzicht. Ook maakt het plaats­ specifiek bemesten mogelijk. Maar pas op dat je klanten niet verzuipen in een berg gegevens. Maak het behapbaar. Stap voor stap.” Arjan ziet hier ook wel een rol weggelegd voor Voergroep Zuid. “Bij Voergroep Zuid komt heel veel data binnen. Als we die bundelen en kunnen trechteren tot specifieke kengetallen en kpi’s, dan zou dat onze leden helpen om hun technische en financiële resultaten te verbeteren.”

Ook Ruud op ’t Root van Op ’t Root Mechanisatie en Melkwinning is ervan overtuigd dat de data van nieuwe technologie de veehouder kan helpen om productiviteit en kwaliteit te verbeteren, de kosten te verlagen en de druk op het milieu te verkleinen.

Maar willen we het toegankelijk maken, dan zullen we die data op een universele wijze in een centrale databank op moeten slaan van waaruit verschil­ lende partijen er mee kunnen werken. Daar schort het helaas nog vaak aan. Al ziet hij ook dat diverse merken die hij vertegenwoordigd hier heel hard aan werken. Ook zij beseffen dat die slag nodig is om nieuwe data om te zetten in waarde.”

Uit de organisatie Het productieproces van varkensvoer

Hoe Voergroep Zuid bijdraagt aan gezonde varkens die goed presteren VOORRAAD GRONDSTOFFEN EINDPRODUCT IN SILO’S

KOELEN EN DROGEN

DOCUMENTCONTROLE

COATEN

VERHITTEN

CONTROLE CONTAMINATIES INNAME GRONDSTOFFEN HAMERMOLEN AFWEGEN EN ZEVEN

PERSEN MENGER

CONTRASET

MONSTERNAME

EINDPRODUCT VERPAKKEN

Het produceren van goed mengvoer is en blijft een vak. Niet elke korrel met hetzelfde recept is gelijkwaardig. Het uiteindelijke resultaat zie je terug in de stal. Op onze productielocatie in Helmond produceren we smakelijke voeders voor varkens. Deze voeders staan garant voor een goede voeropname, een optimale vertering, een lage voederconversie en uitstekende dierprestaties.

Efficiënt produceren van kwaliteit voeders Onze voeders worden gemaakt van hoogwaardige grondstoffen met een constante kwaliteit. Alle aangevoerde grondstoffen moeten voldoen aan strenge kwaliteitseisen binnen de kwaliteits­ programma’s van onder andere Voederwaarde.nl, Securefeed en GMP+. Via een uitgekiend productie­­proces worden de grondstoffen samen met andere producten efficiënt verwerkt tot varkensvoer.

Het productieproces stap voor stap Hoe het productieproces stap voor stap in zijn werk gaat en wat het bijdraagt aan de darm­ gezondheid en technische prestaties van het varken, laten wij u zien in de video ‘Hoe draagt Voergroep Zuid bij aan gezonde varkens die goed presteren’.

Scan de QR code of bekijk de video via www.voergroepzuid.nl/diervoeding/varkens/ onze-voeders

UIT D E ORG ANI SAT I E — 15

Uit de organisatie Dichter bij de consument

Verkoop aan huis groeit in coronatijd Zonder twijfel gaat 2020 de geschiedenis­ boeken in als het jaar van de coronacrisis. Een jaar aan huis gekluisterd; scholen dicht, kan­­ toren gesloten en horeca die lang stil lag.

Gelukkig draaide de agrarische sector groten­ deels door. Een wekelijks bezoekje aan de boer is ineens een uitje en mensen besteden meer aandacht aan kwaliteit en herkomst van hun eten. Dat biedt kansen voor de verkoop van eieren aan huis! We praten met legpluimvee­ houders Carla van de Kruijs, Jeroen Creemers en Hans Latijnhouwers.

Carla van de Kruijs runt samen met haar man Henk en zoon Rik een leghennen- en vleesvarkensbedrijf op twee locaties in Weert. De 180.000 leghennen worden gehouden in koloniehuisvesting. Carla verkoopt een gedeelte van de eieren via een eierenautomaat.

Voorjaarsdrukte “Zeven jaar geleden begonnen we met de eierenautomaat”, trapt Carla af. “We zitten op een gunstige locatie, aan de rand van Weert. Je merkt dat de mond-tot-mond reclame erg snel gaat! Dit voorjaar was het abnormaal druk. April en mei zijn, door de feestdagen, altijd al drukke maanden en

Jeroen Creemers en Rik Logtestijn voor hun versautomaat. daar kwam de coronacrisis nog bovenop. Mensen zochten naar alternatieven voor de drukke super­ markt. De extreme drukte is natuurlijk wel weg, maar we hebben er nieuwe vaste klanten aan over­­­­ gehouden. Dat biedt nieuwe kansen. Binnenkort breiden we uit naar een automaat voor 2000 eieren en starten we met een diepvriesautomaat voor varkensvlees.” Zoon Job is kok en tijdens de corona­ crisis lag zijn werk stil. Bij hem ontstond het idee om vlees van eigen varkens te gaan verkopen. Carla: “We hebben een keuken geïnstalleerd waar Job het vlees bereidt met lekkere marinades. Zo zie je dat de crisis ook weer nieuwe kansen met zich meebrengt!”

Het verhaal van het ei “Door de eierenautomaat kom je in contact met consumenten. Veel bezoekers zijn geïnteresseerd in het bedrijf en hebben soms ook een mening over de pluimveehouderij. Ik heb klanten wel eens meegenomen in de stal. Om ze ons verhaal te vertellen. Dat is ook waarom ik enthousiast lid ben van mmmEggies. Ik vertel graag het verhaal achter en over het gezonde ei!”

Enthousiast Mmmeggies-lid Carla van de Kruijs vertelt graag het verhaal achter het ei.

16 — Uit de organisatie

 @eierenautomaat Luuëke

Onverwacht succes Jeroen Creemers (21) is net gestart met de opleiding Agrarische bedrijfskunde aan de HAS Hogeschool in Venlo. Zijn ouders runnen samen met zijn broer Kevin een legpluimveebedrijf met 140.000 hennen in koloniehuisvesting in Ell. Binnenkort starten ze met de bouw van een nieuwe vrije uitloopstal voor 33.000 leghennen. Dit voorjaar heeft Jeroen een vers-automaat aangeschaft. “Al een tijdje liep ik met de gedachte om een versautomaat aan te schaffen.

Ik onderneem graag en dit is een mooie manier om zelf aan de slag te gaan met de producten van het bedrijf van mijn ouders en broer. Door de corona­ crisis was er veel vraag naar verse eieren en heb ik samen met de overbuurjongen Rick van Logtestijn de stap gezet.”

Geitenkaas en eieren Rick runt met zijn familie het geitenbedrijf Stijndergeit. Zij organiseren excursies op het geitenbedrijf en de verkoop van geitenkaas past daar uitstekend bij. Jeroen: “Samen hebben we de naam ‘Geitenkaas en eieren’ bedacht. Afgeleid van het spelletje boter, kaas en eieren! Op 16 maart zijn we gestart. We wisten natuurlijk niet goed wat we konden verwachten, maar het was meteen ontzettend druk! De coronacrisis heeft zeker bijgedragen aan ons succes.”

 @Geitenkaas & Eieren Winkel aan huis Hans Latijnhouwers heeft samen met zijn vrouw Dorry een legpluimveebedrijf in Best. In de twee etagestallen worden 54.000 witte leghennen en 40.000 bruine leghennen gehouden. Daarnaast verbouwt Hans 1,5 ha asperges. Hans en Dorry verkopen de eieren en asperges in een winkel aan huis. De winkel staat in de ruimte waar Hans de eieren sorteert. “Lekker makkelijk”, vertelt Hans.

De winkel van Hans Latijnhouwers in Best.

“Het is een klein winkeltje. Als er niemand is, dan pakken de klanten de eieren zelf.”

Hele rijen Tijdens de coronacrisis zaten mensen veel thuis en die gingen toch graag even de deur uit. Hans: “Wij zitten met ons bedrijf en winkel tegen een nieuwe wijk aan en kort bij het centrum van Best en Oirschot. Op zaterdag voor Pasen stond er zelfs een file voor de deur! Gelukkig hield iedereen goed rekening met elkaar. We merken dat het nu nog steeds drukker is dan voorheen. Mensen weten ons te vinden en kiezen graag voor een vers eitje.”

Andere buurt Huisverkoop levert natuurlijk iets meer op dan afzet aan de handelaar. “Maar daar is het niet alleen om te doen”, zegt Hans. “Ik vind het ook fijn om mensen over de vloer te krijgen. Het gaat om het sociale contact en de beleving die je meegeeft. Ik krijg ook vaak terug dat mensen het verschil van een vers ei proeven! Ik heb zelfs eens meegemaakt dat iemand met een eierallergie aangaf dat hij onze eieren wel verdraagt.

Dat zit ’m waarschijnlijk écht in het voer van de hennen en de versheid van het eitje”, lacht Hans.

 @Bestse asperges & eieren

www.asperges-eieren.nl

UIT D E ORG ANI SAT I E — 17

Biosecurity check geitenhouderij

Gezonde geiten, veel melk Door de groeiende wereldbevolking en het stijgend besteedbaar inkomen zal de vraag naar hoogwaardige zuivelproducten wereldwijd groeien. Het is in Nederland echter moeilijk om aan de groeiende vraag naar geitenmelk te voldoen vanwege de geitenstop. Om toch ‘groei’ te realiseren, is het zaak om de bedrijfsvoering verder te optimaliseren. Denk daarbij aan het verminderen van CAE en CL en het verhogen van de melkproductie. Een goede bioveiligheid is hierbij cruciaal.

Voergroep Zuid heeft onderzoek gedaan naar het optimaliseren van de bioveilig­heid op het geiten­ bedrijf. Dit onderzoek heeft geleid tot een aantal praktische adviezen die wij graag met u delen.

‘Vuile’ en ‘schone’ zone Om ziektebeheersing op het bedrijf te reguleren, moeten ‘vuile’ en ‘schone’ zones strikt gescheiden blijven. De ‘vuile’ zone is de externe ruimte op het bedrijf die toegang heeft tot de weg. Deze zone bevat de kadaveropslag, de ingang voor be­­zoekers en de toegang voor voertuigen. De ‘schone’ zone is de interne ruimte van het bedrijf met enkel toegang via de hygiënesluis. Het is essentieel dat de melk en de geiten vanuit de ‘schone’ zone naar het tanklokaal en de laad- en losplaats worden gebracht, waarna de melk en de geiten in de ‘vuile’ zone de vrachtwagen ingaan.

Gebruik hygiënesluis Het onderzoek toonde aan dat er bij veel bedrijven in de hygiënesluis geen duidelijke scheiding is tussen de ‘vuile’ en de ‘schone’ zone.

Dit betekent dat ziektekiemen gemakkelijk overgedragen kunnen worden via kleding en

schoeisel. Een duidelijke scheiding tussen de plaats waar bezoekers hun bedrijfsvreemde kleding en schoenen kunnen achterlaten en een ‘schone’ zone waar ze de bedrijfseigen kleding weer aantrekken is erg belangrijk. Plan de loop­ routes ook van ‘schone’ naar ‘vuile’ zones. Ga bijvoorbeeld altijd eerst naar de jonge dieren met een lagere weerstand, voordat je de oudere dieren bezoekt. Ook diergroepgebonden kleding en schoeisel draagt bij aan een betere hygiëne.

Bezoek de ziekenboeg altijd als laatste om te voorkomen dat ziektekiemen over het bedrijf worden verspreid.

Stalhygiëne We zien steeds grotere bedrijven en steeds meer buitenlands personeel. Dit vergt continu op­­­ leiding van medewerkers en herhaling van protocollen. Het klinkt allemaal logisch, maar hiermee is nog veel winst te behalen!

Om de bioveiligheid en ziektebeheersing binnen uw bedrijf te verbeteren, biedt Voergroep Zuid een checklist aan. Neem hiervoor contact op met één van onze specialisten.

Bioveiligheid maatregelen op het geitenbedrijf

18 — Biosecurity check geitenhouderij

Nieuws en actualiteiten

Even voorstellen Erwin Altena, Specialist varkenshouderij Erwin Altena is per 1 juli 2020 in dienst getreden. Na in 2017 zijn studie Bedrijfskunde aan de HAS Hogeschool te hebben afgerond heeft hij ervaring opgedaan als accountmanager bij Vion Farming en als bedrijfsleider op een vleesvarkens- en speenbiggen bedrijf.

Lammert Veenhuizen, Manager herkauwers Lammert Veenhuizen is per 1 april gestart in de rol van Manager herkauwers. Lammert gaat zowel het rundvee- als het geitenteam aansturen. Hij heeft veel ervaring in de sector opgedaan als sectormanager rundvee bij ForFarmers en sinds 2011 in zijn functie als directeur bij ForFarmers België.

Daphne Hermens, Junior Specialist geitenhouderij Als ondersteuning van het geitenteam is Daphne Hermens aangetrokken. Na haar mbo opleiding Veehouderij is zij werkzaam geweest op een geitenbedrijf en vervolgens bij Havens Graanhandel. Daphne is vanaf 8 juni 2020 werkzaam als Junior Specialist geitenhouderij.

Richard de Graaf, Junior Specialist geitenhouderij Naast Daphne is per 1 juni 2020 Richard de Graaf ons geitenteam komen versterken.

Hij heeft na zijn studie ervaring opgedaan als junior bedrijfsleider bij een melkveebedrijf en als manager op een vleeskuikenbedrijf.

Ingrid Swinkels-Bouw, Productmanager geitenhouderij Omdat Voergroep Zuid wil investeren in de geitensector, gaat Ingrid Swinkels-Bouw de nieuwe rol als Productmanager geitenhouderij vervullen. Daarnaast zal ze op de achtergrond het geitenteam blijven ondersteunen. De buitendiensttaken van Ingrid worden overgenomen door collega’s.

Dankbetuiging familie Henri Arts Via deze weg willen wij u hartelijk bedanken.

Overweldigend was uw medeleven, nadat mijn lieve man Henri, ons pap, plotseling van ons werd ontnomen.

Uw woord, gebaar, de kaarten en bloemen hebben ons ontzettend veel steun gegeven. Het was mooi om te zien en te voelen hoe geliefd hij was.

Nogmaals dank voor uw belangstelling en warmte in welke vorm dan ook.

Bea Arts Esther – Ruud Peter – Desiree Astrid – Denny Bianca

NIEUWS EN ACTUALITE I T E N — 19

Jonge ondernemers aan het woord Willem Berkers en Anton Bouw actief binnen AJK De Peel

Masterclass

Agri-Business

‘Kennis delen, netwerken en op z’n tijd een biertje’ Varkenshouder Willem Berkers (28) en melkveehouder Anton Bouw (25) trekken samen met de andere bestuursleden enthousiast aan Agrarisch Jongeren Kontakt De Peel. Zo’n 160 leden telt de vereniging voor jonge boeren in het Peelgebied, die weer onderdeel is van het Brabantse Agrarische Jongeren Kontakt (BAJK) en het landelijke Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK).

Het doel: kennis delen, netwerken en natuurlijk af en toe samen een biertje drinken.

Willem Berkers is alweer enkele jaren de voorzitter van AJK De Peel. Het besturen is de jonge varkenshouder met de paplepel ingegeven. In Grashoek runt hij samen met zijn vader een gesloten bedrijf met 400 zeugen en 4.300 vlees­ varkens. Willems vader vervulde in het verleden diverse bestuurlijke functies. Niet vreemd dat Willem gevraagd werd om de voorzittersrol van AJK De Peel op zich te nemen. “Het is leuk en leerzaam”, aldus Willem. “Je leert veel nieuwe mensen kennen en blijft jezelf ontwikkelen. Daar­ naast is het leuk om wat te kunnen betekenen voor andere jonge boeren.”

Zaal De Zwaan in Zeilberg Zaal ‘De Zwaan’ in Zeilberg (Deurne) is de vaste locatie waar de jonge ondernemers maandelijks bij elkaar komen. Steeds staat er een ander actueel thema op de agenda. Willem: “Van de leden zijn er meestal zo’n veertig tot zestig aanwezig. Vaak starten we met een lezing en daarna een discussie.

Soms ook komen er vragen of discussiepunten vanuit het BAJK of het NAJK. Daar kunnen we dan samen een standpunt over innemen, en dat weer terugleggen bij het provinciale of landelijke bestuur. Op deze manier komt het geluid vanuit onze regio via het NAJK ook in de landelijke politiek terecht.”

Anton Bouw is bestuurslid bij AJK De Peel. In het Brabantse Lieshout houdt hij samen met zijn ouders 135 melkkoeien en 800 vleesvarkens. Na het afronden van zijn studie aan de Middelbare Agrarische School vielen veel contacten met andere jonge boeren weg. “Die contacten heb ik nu binnen AJK De Peel. Dat is een mooie aanvul­ ling naast het ‘eenzame leven’ op de boerderij. Het

“Wat het voor jonge ondernemers vooral lastig maakt, is het grillige politieke klimaat. Wat vandaag goed is kan morgen ineens fout zijn. Daarop kun je niet investeren”, zegt Willem Berkers, varkens­ houder en voorzitter van AJK De Peel.

20 — Jonge ondernemers aan het woord

is goed om met andere jongeren te kunnen discus­ siëren en samen na te denken over de toekomst van onze sector. Daarnaast leer ik ook veel van mijn bestuurstaken.”

Binnen AKJ De Peel is er ook volop ruimte voor gezelligheid en sociale contacten. “De barbecue gaat regelmatig aan en we drinken na onze verga­ deringen graag een biertje”, vertelt Willem. Eens per jaar wordt er voor wie mee wil ook een buiten­ landreis georganiseerd. Deze ging afgelopen jaar naar Portugal. De reis van dit jaar naar Polen gaat vanwege Corona helaas niet door. Anton: “Erg jammer, want zo’n reis is leuk en leerzaam. Boven­ dien leer je bij zo’n reis de andere jongeren echt goed kennen.”

Trotse jonge boeren Anton is één van de initiatiefnemers van de BAJK-actie ‘Trotse jonge boeren’. “Hiermee proberen wij als jonge boeren vaker zichtbaar te zijn, onder andere via social media en door activi­ teiten te organiseren. Door te laten zien wat wij allemaal doen, hopen wij onze relatie met burgers te versterken en bij te dragen aan het vertrouwen in de agrarische sector. Een sector waar zowel jonge boeren als consumenten trots op kunnen zijn.”

Ondanks druk op de agrarische sector om de komende jaren verder te verduurzamen en emis­

sies te beperken heeft Anton vertrouwen in de toekomst. “Wij maken als agrarische sector goed en gezond voedsel. De vraag naar voedsel zal de komende jaren wereldwijd verder toenemen.”

Willem: “Wat het voor jonge ondernemers vooral lastig maakt, is het grillige politieke klimaat. Wat vandaag goed is kan morgen ineens fout zijn.

Daarop kun je niet investeren. Als wij bijvoorbeeld investeren in een nieuwe stal, dan doen we dat voor 25 tot 30 jaar. Die kun je niet iedere vijf jaar weer aanpassen.”

En dan de stikstofproblematiek. Is dat ook onder­ werp van gesprek? Anton: “Wij beseffen heel goed dat wij als agrarische sector stikstof uitstoten, maar tegelijkertijd leggen wij met onze gewassen ook heel veel stikstof en ook CO2 vast. Met allerlei maatregelen hebben wij de emissies bovendien al flink beperkt. Ik vind dat de overheid voor korte termijn oplossingen nu eerst maar eens even naar andere sectoren moet kijken. Geef ons als boeren even wat tijd. Dan denken wij als ‘trotse jonge boeren’ graag mee om duurzame en betaalbare oplossingen te vinden. Uiteindelijk moeten we de problemen toch samen aanpakken.”

“Leuk en leerzaam”, zegt melkveehouder Anton Bouw over zijn bestuursfunctie bij AJK De Peel.

“Een welkome afwisseling op het dagelijkse werk tussen de koeien.”

JONG E OND ERNEM ERS AAN HET WOORD — 21

Bedrijf in beeld Akkerbouwer en varkenshouder Erik Geene blijft innoveren

‘Wij produceren varkensvlees met een heel lage CO2-footprint’ Zorg voor gezonde gewassen en gezonde dieren en blijf innoveren. Dat is de visie van Erik Geene (51) uit Landhorst. Daarvoor is enige schaalgrootte noodzakelijk, want dan kun je investeren in vernieuwing. Samen met zijn vrouw Kim Verbruggen runt hij een prachtig akkerbouw- en varkensbedrijf aan de Grote Baan in Landhorst. Daarnaast is Erik bestuurlijk actief in de lokale politiek en bij het waterschap. Zijn motto: “Produceer zo duurzaam mogelijk en ken je kostprijs.”

Inmiddels telt het bedrijf De ZaanPeel 130 hectare akkerbouw, 800 zeugen en 6.000 vleesvarkens.

De vader van Erik Geene kwam in 1965 op het bedrijf terecht. Eerst als werknemer, enkele jaren later nam hij het bedrijf over van zijn toenmalige werkgever. Daarna is het hard gegaan. Eerst werd de akkerbouwtak verder ontwikkeld. Daar worden nu aardappelen, suikerbieten, maïs, waspeen en erwten geteeld. In 1989 kwam daar de vlees­ varkenstak bij, die uitgroeide tot 5.000 dieren.

Enkele jaren geleden werd er in Wanroy nog een bedrijf bijgekocht met 800 zeugen en iets

verderop aan de Grote Baan een stal voor 1.000 vleesvarkens. Indien mogelijk wil Erik deze dieren op termijn naar de ZaanPeel verhuizen. “Alles op één locatie maakt het werk een stuk gemakkelijker.

Bovendien kunnen we dan investeren in energie neutrale stallen met nog minder emissie”, vertelt Erik enthousiast.

Gefermenteerd voer De varkens van de ZaanPeel krijgen een uitgekiend dieet. De basis bestaat uit geschoonde, gemalen en gefermenteerde tarwe en gerst dat

De varkens van de familie Geene zetten heel veel restproducten uit de levensmiddelenindustrie om in hoogwaardig varkensvlees. Zo sluiten ze kringlopen en voorkomen een enorme afvalberg.

22 — Bedrijf in beeld

wordt aangevuld met reststromen uit de levensmiddelenindustrie. De tarwe en de gerst worden na het schonen en malen met hulp van melkzuurbacteriën een dag lang gefermenteerd in fermentatietanks. Door de melkzuur die ontstaat daalt de zuurgraad. “Een varken houdt van zure producten en het is goed voor hun darmflora”, legt Erik uit. Wel is het fermenteren volgens hem een zeer uitgekiend proces waarbij alles moet kloppen. “Het heeft even geduurd voordat we het onder de knie hadden, maar dan heb je ook een product waar de dieren gek op zijn en wat goed is voor hun gezondheid. “We gebruiken nu bijna geen antibiotica meer en hebben echt lage voerkosten. Zo’n vijf cent onder het landelijke brij gemiddelde. En dat bij een groei van ruim 850 gram per dag. Dat maakt het plaatje helemaal compleet.”

‘Onze nieuwe drijfmesttank draagt via plaats specifieke toediening bij aan het optimaal benutten van mineralen.’

Voor het fermenteren van de tarwe en de gerst is veel warm water nodig. “Het verwarmen gaat via een warmtepomp, die de warmte uit de uitgaande stallucht haalt”, vertelt Erik. Hiervoor is een lamellenpakket in het centrale luchtkanaal geïnstalleerd. Het door de warmtepomp verwarmde water wordt ook deels gebruikt voor het verwarmen van de stallen voor de jongste biggen en voor het verwarmen van het woonhuis.

De energie voor de pompen is ruimschoots voor handen via 1.600 zonnepanelen op de staldaken.

50% Bijproducten De innovatieve varkenshouder streeft er naar om naast de dertig procent gefermenteerde gerst en tarwe ongeveer vijftig procent van het voer te vervangen door bijproducten uit de levensmidde­ lenindustrie. Op dit moment voert hij tarwegist­ concentraat, alcohol energy, aardappelstoom­ schillen, brood, kaaswei en frietmix. Daarnaast ook biergist, dat als eiwitbron de soja in het rantsoen vervangt. De overige twintig procent van het vlees­varkensvoer wordt op maat gemaakt door Voergroep Zuid, evenals het voer voor de vlees­

varkens op droogvoer. Omdat Erik de zeugen ook graag gefermenteerd voer verstrekt, brengt hij met een tankwagen drie keer per week brijvoer naar het bedrijf in Wanroij. Met het voeren van reststromen, de warmtepomp en de zonnepanelen produceert Erik varkensvlees met een bijzonder lage CO2-footprint. Een klein deel hiervan vermarkt hij samen met vier andere varkens­houders onder het merk ‘EigeZwijns’ (zie kader op pagina 24).

Bacteriën kweken Erik kiest heel bewust voor een samenwerking met Voergroep Zuid. “Een coöperatie die er echt is voor haar leden. Dat spreekt mij aan. Het resultaat van de klant staat er centraal, niet de hoeveelheid voer die ik afneem”. Brijvoerspecialist Twan van de Moosdijk van Voergroep Zuid heeft geholpen bij het opzetten van zijn fermentatie aanpak. Na wat experimenteren werkt het nu perfect. “Door bijvoorbeeld wat bietenpulp bij te mengen voorkom ik dat het brijvoer uitzakt”, legt Erik uit.

“Ook hebben we uitgevonden hoe wij de melkzuurbacteriën zelf kunnen vermenigvuldigen.

In een emmer met warm water en melkpoeder. Bij de juiste temperatuur verdubbelt het aantal bacteriën iedere twintig minuten. Ik koop nu slechts tien procent van de bacteriën aan die ik nodig heb. Dat scheelt flink in de kosten.”

Plaats specifiek bemesten Bij zijn akkerbouwactiviteiten blijft Erik ook graag innoveren en verduurzamen. Reden om een hypermoderne Joskin drijfmesttank aan te schaffen. Daarmee kan hij op basis van taak­ kaarten plaats specifiek drijfmest toedienen. De tank is ook uitgerust met NIR-meting, die de samenstelling van de mest meet. Zo weet hij exact wat hij waar aan welk gewas toedient. De bodem goed kennen, is volgens Erik de basis voor een gedegen bemestingsplan. Daarom heeft hij de percelen via een bodemscanner in kaart laten brengen. Op basis van de scanuitslag is ieder perceel op vier plaatsen bemonsterd. De uitslag van de bodemanalyse in combinatie met de scanresultaten leveren de data voor de taak­ kaarten waarmee de drijfmestgift op iedere m2 nauwkeurig wordt bepaald. “Ook kan met de tankwagen vloeibare kalk plaatsspecifiek worden uitgereden”, legt Erik uit. “Zo benutten we onze meststoffen optimaal, verbeteren we de bodemkwaliteit en houden we de bodem gezond.”

B ED RIJF IN B E E L D — 23

Bedrijf in beeld Akkerbouwer en varkenshouder Erik Geene blijft innoveren

GPS-sturing Bijna alle werkzaamheden op het land, met uitzondering van het zaaien en oogsten, worden in eigen beheer uitgevoerd. “Aardappelen poten doen we wel zelf”, zegt Erik. “Waar mogelijk wordt er met GPS sturing gewerkt. Ieder jaar gaan er zo’n vijftig hectare aardappelen de grond in. Ze worden op contract geteeld voor Peka Kroef en voor LambWestenMeijer.” Na de oogst worden de aardappelen opgeslagen in drie eigen bewaar­ plaatsen, die ruimte bieden aan respectievelijk 500, 800 en 1.100 ton aardappelen. Van daaruit worden ze van januari tot en met april afgeleverd voor verwerking. dertig hectare suikerbieten worden geteeld voor Cosun Beet Company. Erik: “Daarnaast bevat het bouwplan maïs, dat deels als CCM aan de eigen varkens wordt gevoerd en deels als snijmaïs wordt verkocht aan naburige melkvee­ houders. Ook worden er waspenen en sperzie­ bonen geteeld. Deze worden afgezet via Coöpera­ tieve Telersvereniging de Schakel.”

Mest bewerken Alle varkensmest wordt op het bedrijf bewerkt tot een dunne en dikke fractie. De dunne fractie wordt voor het grootste gedeelte zelf gebruikt in de

akkerbouw. “Door de bewerking is de verhouding van de verschillende mineralen (fosfaat, kali en stikstof) in de dunne fractie optimaal voor onze gewassen”, legt Erik uit. “De dikke fractie wordt afgevoerd naar verschillende afnemers die het verder composteren en als hoogwaardige meststof exporteren. Door eigen mest optimaal in te zetten voor de eigen gewassen en door daarnaast zoveel mogelijk reststromen uit de levensmiddelen­ industrie aan de varkens te voeren proberen we kringlopen waar mogelijk te sluiten. Daarmee zijn we een heel duurzaam gemengd bedrijf en houden we onze kostprijs laag.”

Boert Bewust Dat boeren en tuinders er alles aan doen om zo duurzaam mogelijk voedsel te produceren draagt Erik graag uit naar de omgeving. Daarom doet hij mee aan het project ‘Land van Cuijk Boert Bewust’. Erik: “Ik wil laten zien dat wij ons werk zo goed mogelijk proberen te doen, voor mens, dier en milieu. Dat we op die manier een gezond product maken. En dat we daar trots op zijn.”

Wil je hier meer over weten? Kijk dan eens op de website www.landvancuijkboertbewust.nl.

Lekkere, gezonde producten met een lage CO2-footprint

Eigezwijns varkensvlees uit de Peelregio Samen met vier andere varkensboeren uit de Brabants-Limburgse Peelregio brengt Erik Geene ‘Eigezwijns’ varkensvlees op de markt. Lekkere en

24 — Bedrijf in beeld

gezonde worst die, door de varkens reststromen uit de levensmiddelenindustrie te voeren, een heel lage CO2-footprint heeft. Het varken is als ultiem kringloopdier bij uitstek geschikt om reststromen uit de levensmiddelenindustrie om te zetten in hoogwaardig vlees. Dat heeft een positieve impact op het milieu en misschien nog wel belangrijker, dit gevarieerde dieet draagt ook bij aan de gezondheid van de varkens. In de worst is ook 15 procent kidneybeans en oesterzwamvoetjes verwerkt, wat het product extra lekker maakt en de CO2-footprint nog verder verlaagt. De footprint wordt bijna nul doordat alle benodigde energie komt van zonnepanelen op de staldaken. Na de worst is er nu ook een Eigezwijns hamburger en worstenbroodje in ontwikkeling.

Verhoog de kwaliteit van uw ruwvoer met onze Agro-producten Zaaizaden

een breed assortiment in maiszaden, vanggewassen en weidemengsels.

Meststoffen Verhoog de kwaliteit van uw voor voldoende voedingsstoffen in de grond. ruwvoer met onze Agro-producten Inkuilmiddelen en broeiremmers voor een smakelijk, fris rantsoen en daarmee een goede opname. voor het najaar Verhoog de kwaliteit van uw

Kuilfolie ruwvoer met onze Agro-producten Kuilfolie voor zo min mogelijk nutriëntverlies.

Verhoog de kwaliteit van uw Zaaizaden Voor meer informatie bel 088onze 730 05 00 Agro-producten en vraag naar onze specialisten. ruwvoer met een breed assortiment in maiszaden, vanggewassen en weidemengsels.

Bij goed inkuilen horen topkwaliteit kuil-, onder- en wandfolie. Voergroep Zuid biedt een breed assortiment folies aan met diverse afmetingen om uw ruwvoeders goed en

luchtdicht in te kuilen, waardoor er zo min mogelijk nutriëntverliezen zijn. De folies zijn geproduceerd uit hoogwaardige grondstoffen.

Meststoffen

Zaaizaden Zaaizaden voor voldoende voedingsstoff en in de grond. een breed assortiment in maiszaden, vanggewassen en weidemengsels.

Een vanggewas is een groenbemester dat na een hoofdgewas geteeld wordt met de

Inkuilmiddelen Meststoffen en broeiremmers

bedoeling uitspoeling van meststoffen, vooral nitraat, in het najaar en de winter te voorkomen.

Vanggewassen zorgen voor en organische stof productie verbetering voor een smakelijk, fristevens rantsoen daarmee een goedeen opname.

voor voldoende voedingsstoffen in de grond.

van de bodemstructuur. Na de oogst van snijmaïs moeten de vanggewassen vóór 1 oktober gezaaid zijn. Voergroep Zuid heeft een breed assortiment vanggewassen en mengsels die

Kuilfolie Inkuilmiddelen en broeiremmers voor zo min mogelijk nutriëntverlies.

passen bij elke bedrijfsvoering. Neem contact op voor een advies op maat.

voor een smakelijk, fris rantsoen en daarmee een goede opname.

Kuilfolie

Voergroep Zuid werkt op het gebied van agro-producten samen met Agrea, de allround partner voor de Voor meer informatie bel 088 730 05 00 en vraag naar onze specialisten. agrarische ondernemer in open teelten in Zuidoost Nederland.

voor zo min mogelijk nutriëntverlies.

Voor meer informatie bel 088 730 05 00 en vraag naar onze specialisten.

Voor meer informatie bel 088 730 05 00 en vraag naar onze specialisten.

Uit de keten ‘De Coalitie Vitale Varkenshouderij moet nu doorpakken’

Vijf ambities voor een vitale varkenshouderij Dat de varkenshouderij in Nederland de komende tijd krimpt, dat staat als een paal boven water. Zo’n 8 à 9 procent van de dieraantallen verdwijnt als gevolg van het lopende saneringsprogramma. Veelal bedrijven die geurhinder veroorzaken en geen opvolger hebben. Tegelijkertijd zijn er heel veel blijvers met vertrouwen in de toekomst. Zij werken aan nieuwe innovatieve houderijsystemen, die emissies bij de bron aanpakken en meer focus hebben op dierenwelzijn. De internationale afzetprognoses voor varkensvlees zijn op de lange termijn prima. “Dat geeft vertrouwen in de toekomst”, zegt commercieel manager Antoine van Loon van Voergroep Zuid. Wat hem betreft is de Coalitie Vitale Varkenshouderij met de juiste dingen bezig.

Ook een wat kleinere varkenshouderij behoudt volgens Antoine van Loon voldoende omvang en vernieuwend vermogen om internationaal toonaangevend te zijn. “De varkenshouderij blijft een belangrijke werkgever, zeker in Zuidoost Nederland, en is met een productiewaarde van ruim 6 miljard euro een serieuze pijler onder de Nederlandse economie.” De vijf ambities van het gezamenlijke actieprogramma Vitale Varkens­ houderij (zie kader) kunnen hier een extra boost aan geven. Het als keten gezamenlijk realiseren van de ambities moet leiden tot een nog duur­ zamere productieketen, die vanuit een sterke marktpositie hoogwaardig voedsel produceert en een cruciale schakel is in de circulaire economie.

Antoine: “Nederlands varkensvlees is constant en van goede kwaliteit, traceerbaar en duurzaam geproduceerd. Kortom; een heel mooi export­ product waar we trots op mogen zijn.”

Holland Varken Twee cruciale pijlers in het actieprogramma vindt Antoine het verder ontwikkelen van keten­ kwaliteitssyteem ‘Holland Varken’ en het varken positioneren als ‘ultiem kringloopdier’. “Hiermee kan de Nederlandse varkenshouderij echt onder­ scheidend zijn. Binnen ‘Holland Varken’ kan een verdere digitalisering van de keten en het invoeren van blockchain technologie de borging van kwaliteit en voedselveiligheid een enorme impuls geven en faalkosten doen verminderen. Dat biedt weer perspectieven voor het ontwikkelen van nieuwe onderscheidende marktconcepten met een duidelijke toegevoegde waarde voor food­service, retail en consument.”

26 — Uit de keten

Kringlooplandbouw Nergens ter wereld worden zoveel reststromen uit de levensmiddelenindustrie via varkens omgezet in hoogwaardig dierlijk eiwit, als hier in Nederland.

Antoine: “Daarmee draagt de varkens­houderij op een bijzondere manier bij aan het realiseren van de gewenste kringlooplandbouw en het terugdringen van de CO2-footprint van onze voedselproductie.

Ook zijn we door gigan­tische investeringen in zonnepanelen koploper in de transitie naar duurzame energie. Die verhalen moeten we als sector beter en vooral veel vaker vertellen.

Nederlands varkensvlees heeft de laagste footprint van de hele wereld.”

Exportpositie Dan de steeds terugkerende discussie over export van varkens en varkensvlees. Ook daar is volgens Antoine onbekendheid van burgers met de feiten een belangrijk gemis. “Als sector willen wij een varken graag optimaal vierkant verwaarden en voedselverspilling voorkomen. Dat betekent dat je optimaal gebruik maakt van het sterk gedifferen­ tieerde consumptiepatroon in de wereld. Als Chinezen graag varkensoren en varkenswangen eten en daar goed voor betalen, dan is dat een dankbaar exportproduct. Nemen Italianen en Spanjaarden graag zware hammen af voor de productie van heerlijke Parma- of Iberico hammen, dan is dat toch een mooie samenwerking. Wij genieten hier wel van een kotelet of een lekker varkenshaasje. Bovendien is de CO2-footprint van het transport een schijntje van wat we hier reduceren door een heel efficiënte vlees­ productie.” Volgens Antoine willen afnemers van

www.vitalevarkenshouderij.nl

De vijf ambities van Actieprogramma Vitale Varkens­houderij 1: Goede zorg voor de leefomgeving Goede zorg voor de leefomgeving betekent een varkenshouderij waarbij omwonenden en medewerkers, geen nadelige effecten ondervinden van het houden van varkens (geuroverlast, ammoniak, fijnstof). Dit bereiken we door sanering van locaties met geuroverlast en het ontwikkelen en toe­­passen van innovatieve, emissiearme stalsystemen voor de bedrijven die blijven.

Antoine van Loon ziet volop kansen varkensvlees graag meer transparantie in de keten, producten van een constante kwaliteit en exact weten hoe deze zijn geproduceerd. “Dat vraagt dus om meer samenwerking tussen de verschillende schakels in de keten. Daar tegenover staat dan afzetzekerheid, een efficiëntere productie en een bovengemiddelde prijs. Daar kan elke schakel in de keten voordeel van hebben.”

Ook de jaarlijkse export van ruim zes miljoen biggen naar hoofdzakelijk onze oosterburen is volgens Antoine heel goed uit te leggen. Dat heeft alles te maken met de structuur van de Duitse varkenssector.

Je hoeft niet heel ver de Duitse grens over te gaan om in grote akkerbouwgebieden te komen waar boeren akkerbouw en vleesvarkens hebben. Zij gebruiken de mest van de vleesvarkens om de bodemvruchtbaarheid op peil te houden en voeren zelf geproduceerde granen aan hun varkens.

Kringlooplandbouw dus. Maar ze hebben wel steeds nieuwe biggen nodig. En in biggen produceren zijn wij hier in Nederland heel erg goed. Een prima samenwerking lijkt mij dat. Bovendien worden de biggen heel zorgvuldig vervoerd, want je wil niet dat ze daar beschadigd of ziek aankomen.”

Het actieprogramma Vitale Varkenshouderij kent inmiddels een heel concrete aanpak per ambitie, met duidelijke doelstellingen en termijnen. Naast een flinke financiële bijdrage van het ministerie van LNV is het de bedoeling dat ook alle ketenpartijen finan­ cieel participeren. Ruim 90% van de leden van branche­organisatie Nevedi hebben zich er positief over uitgesproken, waaronder Voergroep Zuid. “Dat betekent dat we als varkenssector de schouders eronder moeten zetten en aan de slag moeten gaan.

Laten we samen de kansen pakken die voor ons liggen.”

2: Centrale positie in de circulaire economie Centrale positie in de circulaire economie betekent dat de positie van het varken als ultiem kringloopdier wordt versterkt. Varkens zetten reststromen uit de voedings­middelenindustrie om in hoogwaardige voeding. Daarnaast is de mest waardevol voor biogasproductie en bodemverbetering.

3: Erkende bijdrage aan klimaat- en energietransitie Een erkende bijdrage aan klimaat- en energietransitie betekent dat de varkens­houderij werkt aan een energie- en klimaat­neutrale varkensvleesproductie in 2050. De sector zet in op energieproductie uit niet-fossiele bronnen (bijv. zonnepanelen op stallen) en energiebesparing. Verder wordt de emissie van broeikasgassen verminderd.

4: Robuuste en gezonde varkens in een diervriendelijke houderij De Coalitie staat voor een diervriendelijke varkenshouderij met robuuste en gezonde dieren.

De sector loopt wereldwijd voorop in diergezondheid, dierenwelzijn, brandveilige stallen en diervriendelijk transport. Een sector waarin varkens gezond en weerbaar zijn, zonder structureel gebruik van medicatie.

5: Mondiaal koploper in marktgerichtheid en ketensamenwerking De coalitie ambieert een varkenshouderijketen die uitblinkt in het ontwikkelen van vraaggestuurde ketens. Dit doen we door ‘Holland Varken’ als kwaliteitslabel en borgingssysteem uit te bouwen en te investeren in digitalisering van de keten. Zo bouwen we samen aan een unieke internationale positionering van een perfect traceerbaar kwaliteitsproduct.

UIT D E K E T E N — 27

Coöperatienieuws

Marktinformatie & Kennisbank Als lid van de coöperatie hebt u een streepje voor en kunt u profiteren van onze kennisportal.

Hiervoor registreert u zich éénmalig via www.voergroepzuid.nl/Mijn-Voergroep-Zuid.

Vervolgens heeft u toegang tot Marktinformatie & Kennisbank en kunt u doorklikken op alle artikelen in de nieuwsbrieven die u wekelijks van ons ontvangt.

Aanmelden & registreren Stap 1 Klik op de button ‘Aanmelden’ in de Marktinformatie & Kennisbank in ‘Mijn Voergroep Zuid’.

Stap 2 Klik op ‘Registreer hier’ en vul het formulier in. Na verzending ontvangt u inloggegevens via de e-mail.

Stap 3 Log in met uw gebruikersnaam en wachtwoord.

Wanneer u klikt op ‘Gegevens bewaren’ heeft u altijd automatisch toegang.

Stap 4 Klik op uw sector en vind actuele informatie van: AgriHolland, ComponentAgro, Capripedia en Boerenbusiness.

Mocht u vragen hebben, mail dan naar cooperatie@voergroepzuid.nl. Veel leesplezier!

28 — Coöperatienieuws

Coöperatienieuws

Betrokkenheid coöperatieleden groeit Ledenbetrokkenheid is voor een coöperatie van groot belang. Door betrokkenheid van onze leden staan we samen sterk en hebben we als coöperatie meer grip op de toekomst.

Dit, met als uiteindelijke doel, een optimaal rendement op het boerenerf. Samen zijn we in staat beter te presteren en onze leden met kennis en producten optimaal te onder­ steunen in hun bedrijfsvoering. Om de betrokkenheid van onze leden te toetsen, hebben we in 2019 samen met de Nationale Coöperatieve Raad (NCR), opnieuw een ledenbetrokkenheidsonderzoek uitgevoerd.

Een korte samenvatting van de resultaten.

Uit het ledenbetrokkenheidsonderzoek van 2018 kwam naar voren dat wij als coöperatie goed scoorden op reputatie en vertrouwen.

Verbeterpunten waren dat de coöperatie een duidelijkere positie in zou moeten nemen en dichter bij haar leden mocht staan. Kritische kanttekeningen, waar wij als coöperatie lering uit hebben getrokken en mee aan de slag zijn gegaan.

Zo hebben we meer gesprekken met leden gevoerd om een beter beeld te krijgen wat men van de coöperatie verwacht. Ook is er een ledenbijeenkomst gehouden, waarin de focus lag op de meerwaarde die wij als Coöperatie Voergroep Zuid willen creëren voor onze leden.

Daarnaast bieden wij leden extra diensten aan, zoals gratis toegang tot bepaalde informatie­ bronnen en korting op service tools in de stal. En we zijn afgelopen jaar een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van meer financiële betrok­ kenheid van onze leden in de coöperatie. Stap voor stap verrijken we zo het lidmaatschap om daarmee de ledenbetrokkenheid verder te vergroten.

Meer zichtbaar zijn Dat de inspanningen al enig effect hebben gehad blijkt uit het onderzoek van 2019. De resultaten laten zien dat de leden van coöperatie Voergroep Zuid over het algemeen tevreden zijn over de rol die hun coöperatie vervult. Men geeft aan ver­­ trouwen te hebben in de Coöperatie en het bestuur van de coöperatie. Tegelijkertijd vindt men echter ook dat de zichtbaarheid van de coöperatie

verder moet worden vergroot. De waardering voor producten en diensten is goed, al zou men ook daar nog meer voordelen van het lidmaatschap zien. Leden geven in het onderzoek aan dat ze ervan overtuigd zijn, dat we door goed samen te werken in de coöperatie allemaal beter kunnen presteren. Ook wil men zich daar voor inzetten.

Kortom: weer een stap op weg in de goede richting. Wij gaan er mee door.

De zes dimensies van ledenbetrokkenheid De ledenbetrokkenheid is gemeten voor zes verschillende dimensies: Affectieve betrokkenheid In hoeverre leden emotionele binding met de coöperatie ervaren.

Normatieve betrokkenheid In hoeverre leden het plichtsbesef voelen om verbonden te blijven met de coöperatie.

Vertrouwen In hoeverre leden vertrouwen hebben in de coöperatie.

Calculatieve betrokkenheid In hoeverre leden vinden dat het lidmaatschap hen voordelen oplevert.

Imperatieve betrokkenheid In hoeverre leden denken dat er een alternatief is voor de coöperatie.

Reputatie In hoeverre leden een positief beeld hebben van de coöperatie.

Affectieve betrokkenheid

Normatieve betrokkenheid

Vertrouwen

Calculatieve betrokkenheid

Imperatieve betrokkenheid

Reputatie

COÖPERATIENIE UWS — 29

Uit de organisatie

Voergroep Zuid introduceert Pens Vitaal Voor een goede melkproductie met hoge gehalten is de productie van microbieel eiwit in de pens van herkauwers cruciaal. Om de pens­ werking en de pensgezondheid, en daarmee de productie van microbieel eiwit, te stimuleren heeft Voergroep Zuid het product Pens Vitaal geïntroduceerd. Een mineralenmengsel met een breed scala aan bufferproducten. Daarnaast bevat PensVitaal gisten die de vertering van de

ruwe celstof uit het voer verbeteren. Het gebruik van PensVitaal zorgt voor een optimale stof­ wisseling, ondersteunt de vruchtbaarheid en zorgt voor weerbare dieren die een hogere levens­­duur bereiken. Het product is geschikt voor geiten, schapen, kalveren, vleesvee en melkvee.

Nieuwsgierig? Onze specialisten adviseren u graag over de mogelijkheden van PensVitaal op uw bedrijf.

Nutex Glucosweet ondersteunt productie en vruchtbaarheid herkauwers De combinatie van oliehoudende zaden (lijn- en koolzaad) en suikersiroop in Nutex Glucosweet draagt bij aan een vlottere overgang van C18 onverzadigde vetzuren in het voer naar C18 melkvet. Door de hoge energieconcentratie worden dieren in de transitieperiode extra ondersteund. Het hoge gehalte Omega-3 vetzuren in Glucosweet bevordert de vruchtbaarheid.

Product Het korrelvormige extrudaat van Nutex Glucosweet bevat o.a. lijnzaad, tarwezetmeel, zonnebloemschroot en een hoog gehalte aan isomaltulosemelasse. De combinatie van deze grondstoffen en de wijze van produceren, resulteert in een product dat rijk is aan gezonde Omega 3 vetzuren. Doordat Nutex Glucosweet voor een groot gedeelte bestaat uit bestendige suikers en gezonde vetten komt er veel energie vrij op darmniveau.

Toepassing Het product kan enkelvoudig of in mengsels worden verstrekt om de energie-concentratie van het rantsoen te verhogen. Voergroep Zuid heeft ook diverse krachtvoeders in het assortiment waar dit unieke product in is verwerkt. Daarnaast wordt het product veel ingezet als vervanger van bijvoorbeeld monopropyleenglycol in de transitieperiode.

30 — Uit de organisatie

Voordelen • Geconcentreerde energie voor het dier zonder risico op pens- of darmverzuring • Vermindert de negatieve energiebalans van het dier in de transitieperiode • Vruchtbaarheid wordt ondersteund door de inzet van de juiste (goede) vetzuren • Ondersteunt de melkvetproductie door een juiste combinatie van suikers en vetzuren

Voedingswaarden (g/kg) Omega-3 88 Ruw Eiwit 190 Ruw Vet 185 Ruwe Celstof 90 Suiker 135 VEM 1500

Evenementen 2020

Jaarfeest 2021 Ook wij houden ons aan de maatregelen tegen het coronavirus. Om die reden is besloten het geplande jaarfeest in 2020 te annuleren.

Uiteraard houdt u dit feest nog van ons tegoed.

In 2021 zullen we een nieuwe datum prikken om met elkaar bij te praten en samen het glas te heffen! Namens onze directie en alle medewerkers van Voergroep Zuid willen wij u hartelijk danken voor de samenwerking en het vertrouwen in deze bijzondere tijd.

Op naar het JAARFEEST in 2021!

Colofon Coöperatiemagazine Voergroep Zuid September 2020 Redactie Coöperatie Voergroep Zuid communicatie@voergroepzuid.com Ontwerp en realisatie Imagro, Ottersum Copyright en aansprakelijkheid © Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd, gereproduceerd en/of openbaar gemaakt worden, zonder schriftelijke toestemming van uitgever Voergroep Zuid of andere auteursrechthebbenden. Hoewel het magazine met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, is Voergroep Zuid niet aansprakelijk voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Voergroep Zuid is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van dit magazine.

EVENEM ENTEN 2 02 0 — 31

Samen beter presteren Als coöperatie hebben we een duidelijk doel: samen één sterke partij zijn die grondstoffen slim inkoopt en efficiënt verwerkt tot kwalitatief hoogwaardig voer. Hiermee kunnen leden en klanten op een rendabele en duurzame manier melk, vlees en eieren produceren. Dat begint bij samen optrekken en kansen creëren, want: samen presteren we beter.

Leden hebben een streepje voor

Als coöperatie streven wij naar meer leden en meer betrokkenheid van onze leden. Dit doen wij door goed voer te leveren voor een eerlijke prijs, door te innoveren, door kennis te ontwikkelen en te delen. Hierbij hebben leden een streepje voor. Wordt u lid van Coöperatie Voergroep Zuid, dan profiteert u bijvoorbeeld van directe toegang tot onze marktinformatie & kennisbank.

Tevens onderzoekt Coöperatie Voergroep Zuid hoe zij haar leden in de toekomst financieel extra kan belonen. Dit kan bijvoorbeeld via participaties of door nabetalingen.

Zo krijgen trouwe leden een extra beloning voor hun lidmaatschap en betrokkenheid bij onze coöperatie.

Bent u al lid van de coöperatie?

Hebt u een boerenbedrijf en neemt u mengvoer en/of grondstoffen af van Voergroep Zuid, word dan direct lid van onze coöperatie. Het lidmaat­schap kost u verder niets en door de ‘uitgesloten aansprake­lijkheid (U.A.)’ loopt u met een lidmaatschap geen risico’s.

Verruiming lidmaatschap 2020

Vanaf 1 januari 2020 kunt u met meerdere personen lid worden van de coöperatie. Voorwaarde is dat u werkzaam bent op het boerenbedrijf. Naast u mogen ook uw partner of familieleden lid worden. Lidmaatschap op persoonlijke titel is niet overdraagbaar.

Lid worden kan door u online aan te melden via onze website: www.voergroepzuid.nl/cooperatie/lid-worden

WWW.VO E R G R O E PZ UI D.NL