Kerncijfers

Resultaten en ontwikkelingen

Voergroep Zuid kan terugkijken op een goed financieel jaar, dat wordt gekenmerkt door oplopende grondstofprijzen en uitdagende marktomstandigheden. De geconsolideerde netto-omzet steeg van € 222,1 miljoen naar € 246,8 miljoen, met name door hogere verkoopprijzen binnen business unit Voer & Grondstoffen. Het bedrijfsonderdeel Zuiderhuis had een lagere omzet als gevolg van minder omzet uit financieel advies door een lager aantal hypotheken. Ook bij Retail was de omzet in 2021 wat lager dan in 2020. Dit komt met name doordat de omzet in 2020 door COVID extra hoog was. Het totale bedrijfsresultaat steeg in 2021 licht naar € 1,8 miljoen, mede door lagere personeelskosten.

Resultaatontwikkeling

Het operationele resultaat vóór afschrijving en amortisatie bleef stabiel op € 4,7 miljoen (2020: € 4,7 miljoen). Dit werd onder andere veroorzaakt door een hoger bedrijfsresultaat gecompenseerd door een lagere afschrijvingslast in 2021 dan in 2020. Door een hogere belastingdruk en een negatief resultaat op deelnemingen is de netto winst uitgekomen op € 1,4 miljoen (2020: € 1,3 miljoen).

Belastingdruk

De effectieve belastingdruk steeg met 1,7 procentpunten tot 20,6% (2020: 18,9%), hoofdzakelijk als gevolg van verschillen in tijdelijke belastingdruk.

Kasstroom

De operationele kasstroom daalde van € 9,7 miljoen positief in 2020 naar € 0,4 miljoen negatief in 2021. Dit als gevolg van extra benodigd werkkapitaal door de hogere grondstofprijzen. Er was ruim voldoende kasstroom om de investeringen uit eigen middelen te financieren.

Investeringen

De investeringen in immateriële en materiële vaste activa bedroegen € 3,0 miljoen (2020: € 2,6 miljoen). In 2020 zijn investeringen in de voerfabriek in Weert als gevolg van juridische procedures uitgesteld. Eind 2021 is het investeringsprogramma voor onze voerfabrieken door de sterk veranderende marktomstandigheden opnieuw herzien. Daarnaast is in 2021 een acquisitie gefinancierd in de BU Financiële Dienstverlening ter hoogte van € 2,8 miljoen.

Financiering

Ook in 2021 beschikte de onderneming over voldoende liquiditeit met een niet aangesproken rekening-courant faciliteit bij de Rabobank. Dit geeft ons een sterke uitgangspositie voor onze groeistrategie.

Balans

Het balanstotaal steeg met € 2,5 miljoen tot € 66,8 miljoen. Dit is het saldo van een lager investeringsniveau dan de reguliere afschrijvingen en een hogere voorraad, mede door de sterke prijsstijging van grondstoffen en een toename van handelsdebiteuren.

De liquiditeitspositie daalde met € 5,9 miljoen door een sterke stijging van ons werkkapitaal. Het groepsvermogen nam toe met € 1,4 miljoen tot € 47,3 miljoen (2020: € 45,9 miljoen). De financiële positie van Voergroep Zuid is verder verbeterd en blijft dus gezond. De solvabiliteit (groepsvermogen uitgedrukt als percentage van het balanstotaal) daalde licht naar 70,2% (2020: 71,4%) als gevolg van de toename van het balanstotaal.

Gebeurtenis na balansdatum

Op 30 juli 2021 is het fusieprotocol getekend tussen Rivez Beheer B.V. en Topholding Voergroep Zuid B.V. voor de fusie van een aantal van hun dochtermaatschappijen in een op te richten ‘Mergco’.

De voltooiing van de transactie heeft plaatsgevonden op 22 februari 2022. Met ingang van deze datum maken Hypozuid Holding B.V., Zuiderhuis Assuradeuren B.V. en Zuiderhuis Assurantiën B.V. geen onderdeel meer uit van de consolidatiekring van Coöperatie Voergroep Zuid U.A. en Topholding Voergroep Zuid B.V.

VOORUITZICHTEN

Helaas zijn de hoge voerprijzen waar we 2021 mee geëindigd zijn begin 2022 nog niet voorbij. Zowel grondstoffen als energie zijn begin 2022 nog altijd erg duur. Enerzijds door COVID, anderzijds door de inval van Rusland in Oekraïne. Dit zorgt voor onrust op de wereldmarkt wat de grondstofprijzen verder opdrijft. Melk wordt gelukkig begin 2022 weer goed betaald, eieren matig en varkensvlees ronduit slecht. Met name in de varkenshouderij staat het rendement bij onze leden en klanten al een aantal maanden sterk onder druk. De reserves zijn bij veel bedrijven inmiddels op, wat het betalen van de voerrekening steeds lastiger maakt.

Ook de stikstofproblematiek zorgt begin 2022 nog altijd voor een onzekere situatie. Het nieuwe kabinet heeft fors geld gereserveerd voor het terugdringen van de stikstofemissie. Een saneringsregeling voor veehouderijbedrijven dicht bij kwetsbare natuur gaat de komende jaren ook Voergroep Zuid raken. Een aantal varkenshouders zullen hun bedrijf vrijwillig laten uitkopen. Andere proberen in te spelen op interessante

2021

2020

2021

2020 EBITDA

x 1000

4.668 4.727

Kasstroom uit operationele activiteiten

x 1000

2021

2020

-384 9.686

2021

2020 Solvabiliteit

in %

70,8% 71,4%

2021

2020 Omzet Voer & Grondstoffen

223.492  STIJGING 198.331 12,7%

2021

2020

2021

Omzet Financiële dienstverlening

7.168  DALING 7.391 3,0%

Omzet Retail

16.018  DALING 16.355 2,1%

markten met specifieke wensen. Dat lukt het beste in transparante, vraaggestuurde ketens, die zich niet alleen focussen op prijs, maar ook op andere toegevoegde waarde. De Robusto keten is hier een mooi voorbeeld van.

2022 wordt naar verwachting opnieuw een uitdagend jaar met veel onzekerheden. Dit maakt het lastig om een prognose te geven voor de omzet en de winstgevendheid van Voergroep Zuid in 2022. Met een sterkere focus op het aanscherpen van onze verkoopaanpak zetten wij primair in op autonome groei van onze voeractiviteiten. Daarnaast wordt er gekeken naar nieuwe samenwerkingen en/of overnames, die zowel het volume moeten laten groeien als onze efficiëntie naar de toekomst moeten waarborgen (volle fabrieken). Belangrijke onzekerheid is de impact van de miljarden euro’s die de overheid heeft uitgetrokken voor de aanpak van de stikstofproblematiek. Vraag is welk effect die gaan hebben op het aantal veehouders die in de verschillende sectoren hun bedrijven gaan beëindigen. Daarnaast blijven we investeren in verdere optimalisatie van onze bedrijfsprocessen en logistiek. Gelijktijdig zal het accent liggen op het verder verbeteren van de kostenstructuur, onder andere door in de organisatie meer aandacht te hebben voor focus en daadkracht, twee van onze nieuwe kernwaarden.

Nu onze business unit Financiële Dienstverlening (Zuiderhuis) in 2022 gefuseerd is met Rivez en aan de slag gaat met de invulling van hun groeistrategie, is het de verwachting dat met name de extra efficiëntie in de afhandeling van polissen en de verbrede productportfolio zorgen voor nieuw perspectief. Wat betreft onze business unit Retail is het de verwachting dat, na de twee bijzondere COVID-jaren 2020 en 2021, de omzet en het rendement langzaam doorgroeien. Hiervoor vormt het optimaal aansluiten op de succesvolle franchiseformules van Welkoop en Praxis een belangrijke basis in combinatie met een sterke focus op klantenbinding en -loyaliteit. Willen we met deze business unit echt een volgende groeistap realiseren, dan vraagt dit om een herlocatie van minder goed gesitueerde winkels en/of een uitbreiding van het aantal winkels.

COVID-19

COVID-19 houdt ons veel langer in haar greep dan aanvankelijk gedacht. Gelukkig hebben wij in 2021, ondanks alle ongemakken, een goede weg gevonden om als vitale sector door te kunnen gaan met onze activiteiten. Zoveel mogelijk thuis werken, minimaliseren van contacten en massale vaccinaties bieden hoop op een terugkeer naar een ‘normale wereld’ in 2022. Gelukkig is in 2021 opnieuw gebleken dat wij ondanks COVID-19 succesvol kunnen zijn. Dit geeft vertrouwen voor de toekomst. Wel blijven we de impact van COVID-19 op onze organisatie continu monitoren. Vanuit de afdeling QHSE volgen we de ontwikkelingen op de voet en anticiperen we direct op signalen vanuit de organisatie en aanvullende of gewijzigde maatregelen geïnitieerd door de overheid. De grootste impact van COVID-19 voor 2022 zijn toch de lage opbrengstprijzen voor biggen en vleesvarkens polissen schat de directie laag tot zeer laag, mede vanwege de verantwoordelijkheid van de verzekeraars ten aanzien van deze premies.

Het resultaat van onze business unit Retail hangt sterk af van het wel of niet open mogen zijn van onze winkels. Als de winkels open blijven, zijn de vooruitzichten prima. Doordat mensen vaker thuis werken en meer tijd besteden aan huis, tuin en dier, is het de verwachting dat de omzet bij onze Praxis en Welkoop-winkels ook in 2022 op niveau blijft.

in combinatie met de huidige hoge voerprijzen. Dit gaat vrijwel zeker leiden tot liquiditeitsproblemen bij een deel van onze klanten. Een heel alert debiteurenbeleid is dus op zijn plaats.

Ook onze business unit Financiële Dienstverlening (Zuiderhuis) heeft tijdens de COVID-periode goed doorgedraaid. Medewerkers werkten in lijn met de overheidsmaatregelen hoofdzakelijk vanuit huis. Het risico op oninbaarheid van premies op de afgesloten

Medewerkers

Bij een coöperatie als Voergroep Zuid past een ondernemende, veerkrachtige en proactieve organisatie. Een organisatie waarin deskundige en betrokken mensen met passie samenwerken en van elkaar leren, resultaatgericht zijn en dicht bij onze leden/klanten staan. Een coöperatie waarin het werkplezier groot is, waarin medewerkers zich thuis voelen en in- en extern een betrouwbare partner zijn. Ook in 2021 werkten we hier gericht aan.

Werkgeverschap en betrokken medewerkers

Ons HR-beleid kent vier pijlers te weten: HR-inrichting, Vitaliteit, Ontwikkeling en Strategische personeelsplanning. Langs deze pijlers worden in de periode 2020-2022 diverse projecten uitgerold die invulling geven aan de gestelde doelen. Op de eerste plaats richt Voergroep Zuid zich op goede ontwikkelingsmogelijkheden en een veilige, gezonde werkomgeving voor onze medewerkers, waarin ruimte is voor ondernemerschap. Omdat we de ambitie hebben om te groeien, zullen we talenten moeten aantrekken en deze weten te behouden. Dit vraagt bijvoorbeeld zichtbaarheid op de arbeidsmarkt, efficiënte managementinformatiesystemen en gerichte opleidingsmogelijkheden voor medewerkers. Daarnaast laten we studenten kennis maken met onze organisatie door middel van het aanbieden van meewerk- en afstudeerstages. Zo heeft een stagiaire in 2021 binnen HR een (afstudeer)onderzoek uitgevoerd naar de wijze waarop wij onze Employer Branding kunnen versterken en verbeteren.

HR inrichting

HR zet zich in om medewerkers zoveel mogelijk te ontzorgen door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat de werksituatie in de basis goed geregeld is. Hierbij zijn diverse handmatige processen geautomatiseerd wat de efficiëntie en effectiviteit verbetert. De processen instroom, doorstroom en verzuim zijn hierin als eerste aangepakt, wat tot een efficiëntieslag heeft geleid bij HR en bij de leidinggevenden. Daarnaast zijn interne formats en checklists geactualiseerd en verfijnd, waardoor het accuraat verwerken van de HR- en Payroll-administratie is geoptimaliseerd.

We streven er naar om al het werk zo in te richten dat het direct goed wordt afgeleverd en dat anderen er verder in het traject zo min mogelijk werk mee hebben. Hiermee ontlasten we collega’s en hebben we tevreden interne klanten. Alle leidinggevenden zijn inmiddels getraind in het gebruik van het aangepaste systeem. Deze optimalisatie van HR-processen zetten we in 2022 voort. Op alle productielocaties van onze business unit Voer en Grondstoffen is per 1 januari 2021 het tijdregistratiesysteem Protime in gebruik genomen. Deze nieuwe tijdregistratie heeft qua effectiviteit en efficiënte enorm veel voordelen opgeleverd voor alle gebruikers, van productiemedewerker tot en met salarisverwerker.

Vitaliteit

Ondanks een intensieve verzuimbegeleiding en preventieve interventies steeg het ziekteverzuim in 2021 licht t.o.v. 2020. • 2021 – 3,6% • 2020 – 3,5% • 2019 – 3,3% • 2018 – 4,5%

Mede door de COVID-19 pandemie hebben wij ons ziekteverzuimcijfer niet verder kunnen laten dalen. Wij blijven er alles aan doen om het verzuimcijfer in 2022 weer verder naar beneden te krijgen. In het verzuimprotocol is met ingang van januari 2021 een aanpassing gedaan en zijn we in het voorjaar van 2021 gestart met de inzet van de praktijkondersteuner van de bedrijfsarts. Deze rechterhand van de bedrijfsarts is ook werkzaam voor onze arbodienstverlener Arbo-Unie en heeft in de eerste dagen van verzuim, of voorafgaand, persoonlijk contact met de leidinggevende en de betrokken medewerker om te onderzoeken of er passende ondersteuning mogelijk is ter reductie van de duur of de ernst van het verzuim. Bedrijfsarts en praktijkondersteuner hebben hierin passende interventies aan kunnen bieden. Daarnaast zijn in 2021 alle leidinggevenden getraind in het voeren van verzuimgesprekken met medewerkers.

In 2021 is het samen met externe partners ontwikkelde vitaliteitsbeleid verder uitgerold. Voergroep Zuid faciliteert haar medewerkers graag in het bewuster maken van vitaliteit, leefstijl en eventuele gezondheidsrisico’s. Met name de kwaliteit en kwantiteit van slapen, energie, bewegen, voeding en stress helpen medewerkers om vitaler te kunnen leven en werken. Zo stond de laatste week van april volledig in het teken van werken in onregelmatige diensten. Alle medewerkers in de fabrieken en de chauffeurs zijn in die week in het zonnetje gezet als dank voor hun flexibiliteit bij het werken in ploegen en/of het maken van extra lange werkdagen.

Met de gezondheidscheck en de Vitaliteit Route is er door twee externe leveranciers (Duurzaam Inzetbaarheid Centrum en Vitalavie) een compleet vitaliteitsprogramma ingericht en beschikbaar gesteld. Maar liefst 110 medewerkers van Voer & Grondstoffen hebben in 2020 deelgenomen aan de gezondheidscheck, ook wel het Periodiek Medisch Onderzoek genoemd. In het voorjaar van 2021 is met ruim 60 medewerkers vanuit de Vitaliteit Route een actieplan opgestart dat bestond uit drie workshops en individuele coachgesprekken. In september 2021 is voor de tweede keer de gezondheidscheck aangeboden en namen 68 medewerkers deel.

Coöperatie en holding:

Voer & Grondstoffen:

Financiele dienstverlening:

Verdeling fte’s

4 165 57 54

ziekteverzuim:

verzuimgevallen:

incidenten/ongevallen:

vast contract:

Tijdelijk contact: 3,6% 250 ziekmeldingen 3 81,62% 18,38%

De thema’s uit de Vitaliteit Route werden in het najaar van 2021 naar behoefte individueel aangeboden. In het voorjaar van 2022 evalueren we de ervaringen en plannen we het vervolg in. Vitaliteit en gezondheid van medewerkers is voor ons een belangrijk terugkerend thema in de organisatie.

Ontwikkeling

In 2021 is er een introductieprogramma en -pakket voor nieuwe medewerkers ontwikkeld en is het eerste deel hiervan geïmplementeerd. Dit biedt hen handvaten om in de eerste 100 dagen het bedrijf goed te leren kennen. Vanaf 2022 krijgen zij ook een buddy aangewezen, die hen in deze periode begeleidt. Ook stond 2021 opnieuw in het teken van medewerkers extra kansen geven zich te ontwikkelen, de bezetting op sleutelposities in de organisatie te waarborgen en te ontdekken welke opleidings- en ontwikkeltrajecten er nodig zijn om met de organisatie weer een volgende stap te maken in kwaliteit en professionaliteit. De commerciële mensen van Voer & Grondstoffen hebben in 2021 opnieuw commerciële trainingen gehad van een externe trainer. Daarbij lag het accent op de verschillende fases binnen een verkooptraject.

Binnen business unit Retail wordt de productkennis continu ontwikkeld door middel van een digitale leeromgeving. Daarnaast heeft een aantal medewerkers een vakinhoudelijke opleiding of cursus gevolgd. Verder heeft HR zelf coaching verzorgd of dit extern belegd. Hierbij ging het om teamontwikkeling en/of persoonlijke groei. Enkele voorbeelden zijn: • Het opstellen en bespreken van Insights profielen voor diverse medewerkers en teams. • Het trainen van verzuimgesprekken voeren en preventieve interventies bieden aan medewerkers. • Faciliteren van de bijeenkomsten over teamontwikkeling voor de leidinggevenden en een aantal teams van Voer & Grondstoffen. • Diverse maatwerktrajecten voor individuele collega’s.

In 2021 is er ook gezocht naar een geschikt Learning Management Systeem. Dit is een ICT-oplossing die de organisatie helpt alle leeractiviteiten te beheren en te bevorderen. Deze zoektocht heeft uiteindelijk geleid tot een concreet advies aan de directie om op dit moment nog niet te gaan investeren in de aanschaf en implementatie van een Learning Management Systeem.

Medewerkersonderzoek

Maar liefst 88,2 procent van de mensen in onze organisatie heeft het onderzoek voor medewerkers ingevuld. Dit laat niet alleen de hoge mate van betrokkenheid bij de organisatie zien, maar maakt ook dat de resultaten een betrouwbaar beeld geven, van hoe wij er als organisatie voor staan. De uitkomsten laten zien dat we de in 2019 ingezette stijgende lijn voort zetten. Ten opzichte van de gemiddelde prestaties van andere bedrijven in de profitsector scoren we goed. Resultaten om trots op te zijn. De enquête ging over diverse thema’s in het werk, zoals: werkgeverschap, leiderschap, klantgerichtheid, betrokkenheid en bevlogenheid. Inmiddels heeft iedereen in de organisatie toegang gekregen tot de resultaten van het eigen team, de businessunit waarin men werkzaam is en totaal Voergroep Zuid. De resultaten van Voergroep Zuid als geheel zijn gemiddelden van alle teams in alle business units. Uit het onderzoek blijkt dat we met z’n allen trots zijn op onze collega’s, de klantgerichtheid en onze werkomgeving. Verbeterpunten zijn de samenwerking tussen afdelingen en een betere communicatie tussen management en organisatie. Deze vebeterpunten nemen we mee in de verbeterslag die we komende jaren willen maken. Behouden wat goed is en verbeteren wat beter kan. In september 2022 organiseren we opnieuw een medewerkersonderzoek om de resultaten te meten.

Medezeggenschap

Bij een organisatie in ontwikkeling is goed overleg tussen de directie en ondernemingsraad (OR) van groot belang. De OR ontving in 2020 diverse instemmings- en adviesaanvragen. De OR heeft onder andere positieve adviezen afgegeven voor de fusie (aandelentransactie) van Zuiderhuis met Rivez, de herijking van de strategie van Voergroep Zuid, de aangepaste organisatiestructuur, de regeling voor tijd- en plaatsonafhankelijk werken en een nieuw functie- en salarishuis boven CAO voor medewerkers van de business unit Voer & Grondstoffen. Ook heeft de OR in 2021 ingestemd met het aangepaste ziekteverzuimprotocol 2.0, het cafetariamodel inclusief fietsenplan en de inzet van een temperatuurzuil (tegengaan verspreiden COVID-19) in het kantoor in Deurne.

Veilig werken

Voergroep Zuid streeft naar een gezonde en zo veilig mogelijke werkomgeving op de eigen terreinen, onderweg én op het erf van de boer. Nul ongevallen is onze ambitie: elk ongeval is er één te veel. Wij zien veiligheid niet als een pakket maatregelen maar als een continu proces dat altijd kan worden verbeterd. Er was in 2021 één ongeval met verzuim bij het eigen personeel, twee ongevallen zonder verzuim en drie incidenten met materiële schade. Om onze veiligheidsprestaties te verbeteren, onderzoeken we alle bijna-ongevallen en incidenten en leggen we deze vast in een rapportagesysteem. Door de oorzaken te achterhalen kunnen we manieren vinden om herhaling te voorkomen (oorzaak-/gevolganalyse).

Ons veiligheids- en preventiebeleid kent drie beleidsterreinen: het arbobeleid, het beleid preventie en bescherming, en het beleid bedrijfsnoodorganisatie en bedrijfshulpverlening. Daarop aansluitend hebben we een opleidingsplan en preventiemedewerkers voor elke locatie. Zij voeren samen met onze veiligheidsspecialist de jaarlijkse risico-inventarisaties en -evaluaties uit aan de hand van RI&E-documenten (Risico-Inventarisatie en- Evaluatie). Het meerjarenprogramma voor het beoordelen van de gevaarlijke stoffen die in onze fabrieken worden verwerkt is in 2021 voortgezet. Dit betreft onder andere toevoegingsmiddelen, voormengsels, desinfectiemiddelen en onderhoudsmiddelen. Uitgangspunt is dat we risicovolle gevaarlijke stoffen zoveel mogelijk weren uit de organisatie, behalve als ze worden verhandeld in gesloten consumentenverpakkingen. Desgewenst passen we de samenstellingen van voormengsels in overleg met de leverancier aan.

We hebben de Veiligheidsinformatiebladen van alle gevaarlijke stoffen opgenomen in een stoffenregister. Daarnaast hebben we werkplekinstructiekaarten opgesteld voor onze medewerkers. Met deze documenten is voor onze medewerkers helder welke risico’s bepaalde stoffen hebben en welke beschermingsmaatregelen genomen moeten worden om veilig met deze stoffen te kunnen werken. Transport van ADR-stoffen besteden wij uit aan daarin gespecialiseerde bedrijven.

Voor de alleen werkende medewerkers op de productielocaties Helmond, Oirschot en Weert zijn er alarmsystemen (Lone Worker Devices). Daarmee kunnen medewerkers veilig werken als er niemand binnen zicht- of gehoorsafstand is. Daarnaast zijn er op alle locaties veiligheidsschoenen, stootpetten en gehoorbescherming beschikbaar. Deze worden ter beschikking gesteld aan bezoekers die de productieruimtes betreden. De toegangsvoorwaarden zijn vastgelegd in huisregels.

In het kader van bewustwording van potentiële risico’s hebben alle operators de door Nevedi georganiseerde ATEX training doorlopen. Daarnaast hebben wij inmiddels alle operators opgeleid tot BHV-er, dit alles om goed voorbereid te zijn en correct te kunnen handelen in geval van noodsituaties. In Nevedi-verband werken we aan de veiligheid van voersilo’s op het boerenerf en zetten we samen programma’s op voor arbeidsveiligheid en milieu, zoals de ontwikkeling van een arbo-catalogus en programma’s om medewerkers op het gebied van veiligheid goed op te leiden. Het beleid ten aanzien van het gebruik van veilig-werkvergunningen en veiligheids- en gezondheidsplannen (V&G-plannen) is aangescherpt. Hierbij wordt voor alle risicovolle werkzaamheden een veilig-werk-vergunning gehanteerd en wordt ook voor kortdurende risicovolle onderhoudswerkzaamheden die uitgevoerd worden door externe partijen een veiligheids- en gezondheidsplan opgesteld.