dossier 2021-167.pdf

Uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

Vlaamse overheid Beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie Afdeling openbaarheid van bestuur Havenlaan 88, bus 20 1000 BRUSSEL T : 02 553 57 25 Mail: openbaarheid@vlaanderen.be Dossiernummer: OVB/2021/167

DE BEROEPSINSTANTIE - Afdeling openbaarheid van bestuur Bevoegdheid beroepsinstantie Bestuursdecreet van 7 december 2018, titel II, hoofdstuk 3, afdeling 6.

Besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 tot oprichting van de beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie.

Voorafgaande procedure Op 8 maart 2021 diende xxx een verzoek in bij Port of Antwerp/Havenbedrijf Antwerpen om een afschrift te verlenen van de volgende documenten: •

alle bestuursdocumenten, ongeacht de drager, die de onderwerpen "ammonium nitraat" en/of "ontploffing haven Libanon" behandelen of vermelden vanuit gelijk welk perspectief, en voor de periode 4 augustus 2020 t.e.m. heden.

Bijvoorbeeld, maar niet uitsluitend, notulen die geleid hebben tot de beslissing rond het formuleren van de press release (zoals deze op jullie site geplaatst kort na de explosie van 4 augustus 2020), het herzien van interne regels/procedures omtrent ammonium nitraat transport/opslag, verscherpen van interne regels/procedures omtrent ammonium nitraat transport/opslag, correspondentie (incl. bijlagen) met andere administraties op provinciaal of Vlaamse Gewest-niveau.

(Noteer aub dat ammonium nitraat ook onder andere noemers vermeld kan zijn in jullie bestuursdocumenten, bvb. kunstmest. Het spreekt vanzelf dat met deze aanvraag bestuursdocumenten bedoeld worden die gelijk welke synonieme benaming gebruiken.)

•

de notulen van de raad van bestuur sinds januari 2020.

www.vlaanderen.be

•

het register van openbaarheid aanvragen (Art. II.41 Bestuursdecreet 2018) opgebouwd sinds de introductie van de openbaarheidswetgeving (dus de wet van 26 maart 2004). Identificerende details die de privacy kunnen schenden mogen uit het register verwijderd zijn.

Op 16 april 2021 weigerde Port of Antwerp gedeeltelijk de gevraagde openbaarmaking.

Op 16 april 2021 diende xxx beroep in bij de beroepsinstantie tegen deze gedeeltelijke weigeringsbeslissing.

Dit beroep werd geregistreerd op 19 april 2021.

Op 18 mei 2021 werd, in toepassing van artikel II.50, §1, tweede lid van het Bestuursdecreet de beroepstermijn van dertig kalenderdagen verlengd tot een termijn van vijfenveertig kalenderdagen.

Ontvankelijkheid van het beroep Het oorspronkelijke verzoek dateert van 8 maart 2021.

De gedeeltelijke weigeringsbeslissing van Port of Antwerp dateert van 16 april 2021. Deze beslissing maakt melding van de beroepsmogelijkheden en -modaliteiten, zoals voorgeschreven in artikel II.43, §1, derde lid van het Bestuursdecreet van 7 december 2018 (verder ‘Bestuursdecreet’).

Op 16 april 2021 diende verzoeker beroep in tegen de vermelde weigeringsbeslissing.

Het ingediende beroep is bijgevolg tijdig ingediend en is ontvankelijk.

Gegrondheid van het beroep Overeenkomstig artikel II.31, eerste lid Bestuursdecreet heeft het recht op passieve openbaarheid betrekking op bestuursdocumenten. Op grond van deze bepaling is elke instantie in principe verplicht aan eenieder die erom verzoekt inzage te geven in, uitleg te verschaffen over of een afschrift te bezorgen van de gewenste bestuursdocumenten.

De openbaarmaking kan slechts geweigerd worden mits toepassing wordt gemaakt van één of meerdere uitzonderingen, zoals gestipuleerd in de artikelen II.33 tot en met II.39 van voormeld decreet.

1.

Bestreden beslissing

Port of Antwerp deelde op 16 april 2021 het volgende mee aan de verzoeker: “ (…)

Na zorgvuldige afweging dient te worden vastgesteld dat het Havenbedrijf Antwerpen de door u opgevraagde bestuursdocumenten maar gedeeltelijk kan overmaken en dit op grond van hierna volgende motivering.

•

Notulen raad van bestuur sinds januari 2020

De notulen van de raad van bestuur sinds januari 2020 bevatten een veelvoud aan beslissingen, welke, voorafgaand aan een eventuele (gedeeltelijke of volledige) openbaarmaking, aan een toetsing aan de uitzonderingsgronden zoals voorzien in het Bestuursdecreet moeten worden onderworpen. Teneinde dit op een praktische en vlotte wijze te kunnen realiseren, vindt u in de mail die we dadelijk via Wetransfer overmaken, de agenda’s van de vergaderingen van de raad van bestuur sinds januari 2020. Op basis van

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 2 van 10

deze agenda’s vragen wij u om aan te geven welke beslissingen uw interesse genieten. Na toetsing, zoals hiervoor reeds aangegeven, aan de uitzonderingsgronden zal het HA dan beslissen om de door u aangeduide beslissingen al dan niet over te maken.

•

Register aanvragen openbaarheid van bestuur

Tevens vindt u in de mail die we dadelijk via Wetransfer overmaken een excel-file van het register openbaarheid van bestuur met de aanvragen zoals ontvangen en verwerkt door het Havenbedrijf Antwerpen. Zoals ook door u reeds aangegeven, werden identificerende details in het kader van de privacy verwijderd/onleesbaar gemaakt.

• Alle bestuursdocumenten, ongeacht de drager, die de onderwerpen "ammonium nitraat" en/of "ontploffing haven Libanon" behandelen of vermelden vanuit gelijk welk perspectief, en voor de periode 4 augustus 2020 t.e.m heden.

Het Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht is van oordeel uw verzoek aangaande voormelde bestuursdocumenten af te wijzen en dit op grond van hiernavolgende uitzonderingsgronden: - Artikel II.35, 1° (economisch, financieel en commercieel belang overheid) en 6° (openbare orde en veiligheid) van het Bestuursdecreet, waarbij wordt aangenomen dat het hier niet om milieu-informatie gaat.

- Artikel II.36, 7° (vertrouwelijke karakter van commerciële en industriële informatie, teneinde een gelegitimeerd economisch belang te vrijwaren) en 10° (openbare orde en veiligheid) van het Bestuursdecreet, indien zou worden aangenomen dat het hier om milieu-informatie gaat.

- Artikel 15 van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet (Decreet van 6 juni 2006 betreffende de begeleiding van de scheepvaart op de maritieme toegangswegen en de organisatie van het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum), onverminderd de beoordeling van de gevraagde documenten als milieu-informatie of niet - Op grond van het Bestuursdecreet (art. I.4, 11°) wordt onder milieu-informatie verstaan, informatie over: a. het milieu; b. maatregelen en activiteiten die aanleiding geven of kunnen geven tot druk op het milieu, alsook de analyses en evaluaties ervan die relevant zijn voor de maatregelen en activiteiten, vermeld in punt e); c. de druk die de maatregelen en activiteiten, vermeld in punt b), veroorzaken op het milieu door factoren van milieuverstoring zoals verontreiniging; d. de natuur, de cultureel waardevolle gebieden en bouwwerken, de gezondheid, de veiligheid en de levensomstandigheden van de mens en de effecten daarop, in de mate dat ze worden of kunnen worden aangetast door de toestand van het milieu, de maatregelen en activiteiten, bedoeld in punt b), of de verstoringsfactoren, vermeld in punt c); e. maatregelen en activiteiten die tot doel hebben het milieu en de elementen, vermeld in punt d), in stand te houden, te herstellen, te ontwikkelen, of druk op het milieu te voorkomen, te beperken of te compenseren, alsook de analyses en evaluaties ervan verstaan: Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht (verder ‘Havenbedrijf Antwerpen’) is van oordeel dat in deze geen milieu-informatie wordt opgevraagd, althans geen informatie welke o.i. kan worden gecatalogeerd onder één van voormelde categorieën van artikel I.4,11°. Mocht hieromtrent in het kader van de behandeling van dit verzoek/dossier, alsnog discussie ontstaan of zou komen vast te staan dat het alsnog milieuinformatie zou betreffen, behoudt het Havenbedrijf Antwerpen zich het recht voor om zich te beroepen op de specifieke uitzonderingsgronden inzake milieu-informatie welke hierna verder zijn uitgewerkt, teneinde het verzoek tot openbaarheid op basis daarvan af te wijzen.

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 3 van 10

Bestuursdocumenten hebben geen betrekking op milieu-informatie -

Artikel II.35, 1° van het Bestuursdecreet wordt ingeroepen omwille van het feit dat de openbaarmaking niet opweegt tegen de bescherming van de economische, financiële en commerciële belangen van het Havenbedrijf Antwerpen.

Havenbedrijf Antwerpen roept deze uitzonderingsgrond in, daar de opgevraagde informatie betrekking heeft op/inzicht kan geven in de activiteiten van haar klanten, inkomende/uitgaande goederenstromen (aard, hoeveelheden, ….), behandelende faciliteiten, … . De betrokken informatie is niet alleen operationeel ‘praktisch’ van aard, maar raakt ook het financieel en commercieel van belang van het Havenbedrijf Antwerpen.

Gegeven de sterk concurrentiële omgeving, reeds meermaals erkend door verschillende instanties, waarbinnen het Havenbedrijf Antwerpen opereert, zeker op het vlak van goederenbehandeling, de keuze van havens door rederijen voor aanloop van schepen en de verwerking van goederenstromen, is het ons inziens volledig gerechtvaardigd om de bescherming van het commercieel, economisch en financieel belang van het Havenbedrijf Antwerpen in dit dossier hoger in te schalen dan het belang van de openbaarheid.

Inzage in goederenstromen, trafieken, scheepsbewegingen, dienstverlening, …. biedt de mogelijkheid inzicht te krijgen in de strategische en operationele positie van het Havenbedrijf Antwerpen en andere stakeholders. Op die wijze, gelet op de hoge mate van concurrentie tussen havens naar concessionarissen, goederenstromen, scheepvaartlijnen, … kan de (onderhandelings)positie van het Havenbedrijf Antwerpen worden verzwakt en daarbij ook haar economisch, commercieel en financieel belang.

Tot slot zou ook het commerciële vertrouwen dat het Havenbedrijf Antwerpen heeft opgebouwd met haar klanten (rederijen, expediteurs, concessionarissen, goederenbelanghebbenden, dienstverleners…) door een openbaarmaking nadelig kunnen worden beïnvloed en onze strategische en commerciële positie kunnen hypothekeren.

-

Artikel 35, 6° van het Bestuursdecreet wordt ingeroepen omwille van de aard van de informatie opgenomen in de bestuursdocumenten.

De opgevraagde bestuursdocumenten hebben betrekking op het transport/de behandeling/de opslag/… van een gevaarlijke stof, m.n. ammoniumnitraat. In het kader van de behandeling, de opslag, de overslag van dit product (en afgeleiden) gelden strikte maatregelen en voorwaarden welke dienen om de veiligheid van personen, omgeving te (kunnen) vrijwaren. Uw verwijzing naar het ongeval in Libanon benadrukt reeds het belang naar veiligheid toe, waarbij benadrukt kan worden dat binnen de haven van Antwerpen de noodzakelijke en vereiste veiligheidsmaatregelen gelden en worden nageleefd.

Onverminderd de gangbare link welke gemaakt wordt tussen ammoniumnitraat en kunstmest, betreft het daarnaast een zeer gevaarlijke stof, welke ontploffings- en brandrisico’s in zich draagt. Bovendien dient ook opgemerkt te worden dat het product, onverminderd veiligheidsvoorwaarden en -initiatieven, wereldwijd reeds verschillende ongevallen (met dodelijke afloop) heeft veroorzaakt en ook reeds is ingezet bij terroristische aanslagen.

Gegeven het feit dat de haven van Antwerpen als kritieke infrastructuur (wet van 1 juli 2011 betreffende de beveiliging en de bescherming van de kritieke infrastructuren) wordt beschouwd, is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat in het kader van de bescherming van de openbare orde en veiligheid, de openbaarmaking van de opgevraagde informatie niet kan worden toegestaan. Het belang van de veiligheid van de Antwerpse haven, o.m. als kritieke infrastructuur, weegt zwaarder door dan het belang van de

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 4 van 10

openbaarheid. De verspreiding van informatie omtrent de aanwezigheid, de opslag en/of de overslag van ammoniumnitraat binnen de Antwerpse haven kan de openbare veiligheid van de haven in het gedrang brengen.

Bestuursdocumenten hebben betrekking op milieu-informatie -

Artikel 36, 7° van het Bestuursdecreet wordt ingeroepen omwille van de commerciële en industriële aard van de opgevraagde informatie, waarvan de weigering tot openbaarmaking ervan een gelegitimeerd economisch belang dient.

Aangezien de openbaarmaking van de bestuursdocumenten welke worden opgevraagd kadert binnen de commerciële en industriële activiteiten van diverse havenklanten (rederijen, verladers, concessionarissen, dienstverleners, …) is het duidelijk dat de niet-openbaarmaking van deze informatie/bestuursdocumenten een gelegitimeerd economisch belang dient. Gegeven de (reeds vermeld) concurrentiële positie, reeds meermaals bevestigd en benadrukt door diverse instanties, waarbinnen de Antwerpse haven, het Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht en haar klanten, opereren, wordt dit gelegitimeerd economisch belang alleen maar versterkt. Het openbaar maken van deze informatie zou de commerciële en economische positie van (diverse) partijen binnen het havengebeuren kunnen hypothekeren.

-

Artikel 36, 10° van het Bestuursdecreet wordt ingeroepen omwille van de aard van de informatie opgenomen in de bestuursdocumenten.

De opgevraagde bestuursdocumenten hebben betrekking op het transport/de behandeling/de opslag/… van een gevaarlijke stof, m.n. ammoniumnitraat. In het kader van de behandeling, de opslag, de overslag van dit product (en afgeleiden) gelden strikte maatregelen en voorwaarden welke dienen om de veiligheid van personen, omgeving te (kunnen) vrijwaren. Uw verwijzing naar het ongeval in Libanon benadrukt reeds het belang naar veiligheid toe, waarbij benadrukt kan worden dat binnen de haven van Antwerpen de noodzakelijke en vereiste veiligheidsmaatregelen gelden en worden nageleefd.

Onverminderd de gangbare link welke gemaakt wordt tussen ammoniumnitraat en kunstmest, betreft het daarnaast een zeer gevaarlijke stof, welke ontploffings- en brandrisico’s in zich draagt. Bovendien dient ook opgemerkt te worden dat het product, onverminderd veiligheidsvoorwaarden en -initiatieven, wereldwijd reeds verschillende ongevallen (met dodelijke afloop) heeft veroorzaakt en ook reeds is ingezet bij terroristische aanslagen.

Gegeven het feit dat de haven van Antwerpen als kritieke infrastructuur (wet van 1 juli 2011 betreffende de beveiliging en de bescherming van de kritieke infrastructuren) wordt beschouwd, is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat in het kader van de bescherming van de openbare orde en veiligheid, de openbaarmaking van de opgevraagde informatie niet kan worden toegestaan. Het belang van de veiligheid van de Antwerpse haven, o.m. als kritieke infrastructuur, weegt zwaarder door dan het belang van de openbaarheid. De verspreiding van informatie omtrent de aanwezigheid, de opslag en/of de overslag van ammoniumnitraat binnen de Antwerpse haven kan de openbare veiligheid van de haven in het gedrang brengen.

Ongeacht de aard van de bestuursdocumenten (milieu-informatie of niet) Onverminderd voormelde uitzonderingsgronden op basis van het Bestuursdecreet beroept het Havenbedrijf Antwerpen NV van publiek recht zich ten allen tijde op artikel 15 van het zgn.

Scheepvaartbegeleidingsdecreet. Specifiek bepaalt dit artikel het volgende:

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 5 van 10

Art. 15. Met behoud van de toepassing van de in het titel II, hoofdstuk 3, van het Bestuursdecreet van 7 december 2018 bepaalde uitzonderingen op de openbaarheid van bestuursdocumenten, wijzen de bevoegde instantie en de andere diensten, instanties en ondernemingen die toegang hebben tot de in het centraal beheersysteem opgenomen gegevens, zelfs als ze die gegevens zelf hebben gegenereerd of ingevoerd, door derden gedane aanvragen tot openbaarmaking van informatie, met inbegrip van milieu-informatie, bovendien af als : 1° de aanvraag betrekking heeft op gegevens die aan de bevoegde instantie of andere diensten, instanties en ondernemingen werden verstrekt of doorgegeven op basis van dit decreet, zijn uitvoeringsbesluiten, scheepvaart- en havenreglementen of andere wetten, decreten of besluiten die desbetreffend een meldingsplicht opleggen; 2° de openbaarmaking economische, financiële of commerciële belangen zou kunnen schaden Conform artikel 4, § 1 van dit decreet worden de havenbedrijven (zoals aangeduid door het decreet van 2 maart 1999 houdende het beleid en beheer van de zeehavens), voor wat betreft het betrokken havengebied beschouwd als ‘de bevoegde instantie’, zoals bepaald in voormeld artikel 15. Als bevoegde instantie is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat het verzoek om bestuursdocumenten betrekking heeft op gegevens welke aan het Havenbedrijf Antwerpen als bevoegde instantie werden overgemaakt/verstrekt in het kader van de meldingsplicht zoals o.m. opgenomen in de Havenpolitieverordening enerzijds en anderzijds dat de openbaarmaking van deze gegevens, zoals hiervoor reeds uitvoerig uiteengezet, de economische, financiële of commerciële belangen van het Havenbedrijf Antwerpen zou kunnen schaden.

Op basis hiervan is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat uw aanvraag, met uitzondering van de documenten welke alsnog worden bezorgd, eveneens dient te worden afgewezen op basis van artikel 15, 1° en 2° van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet. (…)”

2. Inhoud van het beroepschrift De beroeper stelt dat omtrent zijn vraag tot openbaarmaking van een subset documenten betreffende ammonium nitraat het Havenbedrijf zijn vraag onterecht integraal heeft afgewezen. Hij verwijst hierbij naar de gedetailleerde beslissing van de Beroepsinstantie OVB/2019/204, waarbij gelijkaardige pro- en contra argumenten geanalyseerd werden. Het is volgens de beroeper evident dat alle bestuursdocumenten omtrent een chemische stof zoals ammonium nitraat betrekking hebben op milieu-informatie, wat het Havenbedrijf in dit dossier betwist.

Omtrent zijn vraag om kopie te bekomen van het openbaarheidsregister stelt de beroeper dat het verwijderen van privacygevoelige gegevens niet gelijkgesteld kan worden met het volledig blanco maken van de kolommen naam en adres aanvrager. Het bestuur heeft ongetwijfeld ook openbaarheidsaanvragen gehad van niet-natuurlijke personen zoals vzw's, advocatenkantoren, of andere besturen. Hij meent dat deze informatie die de persoonlijke levenssfeer niet raakt, indien aanwezig in het origineel register, onterecht verwijderd geweest is.

De beroeper stelt tenslotte nog dat zijn vraag om de notulen sinds januari 2020 te bekomen geen deel uitmaakt van het beroep.

3. Toelichting door Port of Antwerp

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 6 van 10

Op 7 mei 2021 herhaalt het Havenbedrijf Antwerpen grotendeels haar reeds eerder ingenomen standpunt tegenover de beroepsinstantie. Daarbij benadrukt ze nog dat ze zich ook ten allen tijde beroept op artikel 15 van het zgn. Scheepvaartbegeleidingsdecreet. Specifiek bepaalt dit artikel het volgende: Art. 15. Met behoud van de toepassing van de in het titel II, hoofdstuk 3, van het Bestuursdecreet van 7

december 2018 bepaalde uitzonderingen op de openbaarheid van bestuursdocumenten, wijzen de bevoegde instantie en de andere diensten, instanties en ondernemingen die toegang hebben tot de in het centraal beheersysteem opgenomen gegevens, zelfs als ze die gegevens zelf hebben gegenereerd of ingevoerd, door derden gedane aanvragen tot openbaarmaking van informatie, met inbegrip van milieu-informatie, bovendien af als : 1° de aanvraag betrekking heeft op gegevens die aan de bevoegde instantie of andere diensten, instanties en ondernemingen werden verstrekt of doorgegeven op basis van dit decreet, zijn uitvoeringsbesluiten, scheepvaart- en havenreglementen of andere wetten, decreten of besluiten die desbetreffend een meldingsplicht opleggen; 2° de openbaarmaking economische, financiële of commerciële belangen zou kunnen schaden.

Conform artikel 4, § 1 van dit decreet worden de havenbedrijven (zoals aangeduid door het decreet van 2 maart 1999 houdende het beleid en beheer van de zeehavens), voor wat betreft het betrokken havengebied beschouwd als ‘de bevoegde instantie’, zoals bepaald in voormeld artikel 15. Als bevoegde instantie is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat het verzoek naar bestuursdocumenten betrekking heeft op gegevens welke aan het Havenbedrijf Antwerpen als bevoegde instantie werden overgemaakt/verstrekt in het kader van de meldingsplicht zoals o.m. opgenomen in de Havenpolitieverordening enerzijds en anderzijds dat de openbaarmaking van deze gegevens, zoals hiervoor reeds uitvoerig uiteengezet, de economische, financiële of commerciële belangen van het Havenbedrijf Antwerpen zou kunnen schaden.

Op basis hiervan is het Havenbedrijf Antwerpen van oordeel dat de aanvraag, met uitzondering van de documenten welke alsnog werden bezorgd, eveneens dient te worden afgewezen op basis van artikel 15, 1° en 2° van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet.

Voorts merkt het Havenbedrijf nog op dat de betrokken documenten (o.a. mails en aangiftes) niet worden gearchiveerd, maar van zodra ze opgenomen zijn in het centrale beheersysteem systematisch worden verwijderd bij het Havenbedrijf. het Havenbedrijf bezorgt aan de beroepsinstantie de betreffende documenten waarbij men zich het recht voorbehoudt, mocht het oordeel zijn dat deze moeten worden openbaar gemaakt, om specifieke passages alsnog onleesbaar te maken.

4. Standpunt van de beroepsinstantie a. betreffende het openbaarheidsregister: De beroeper werpt op dat ook namen van rechtspersonen zouden weggelaten zijn in de rubriek die de gegevens bevat van de aanvragers tot openbaarmaking. De beroepsinstantie stelt vast dat de openbaarheidsverzoeken inderdaad soms worden ingediend voor een rechtspersoon (met daarbij de ook de vermelding van de persoon die het openbaarheidsverzoek indient voor de betreffende rechtspersoon).

Voor rechtspersonen kan de bescherming van de persoonlijke levenssfeer in de zin van artikel II. 34, 2° van het Bestuursdecreet niet spelen zoals voor natuurlijke personen. Het Havenbedrijf gaf op 7 mei 2021 echter aan bereid te zijn een aangepaste versie van het register openbaar te maken, waarbij strikt de persoonsnamen (de verwijzing naar individuele personen) onleesbaar zullen gemaakt worden.

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 7 van 10

Het beroep wordt dan ook gegrond beschouwd in die mate dat deze gegevens van andere dan de individuele personen die een aanvraag indienden niet werden openbaar gemaakt. b. betreffende de bestuursdocumenten die de onderwerpen "ammonium nitraat" en/of "ontploffing haven Libanon" bevatten voor de periode 4 augustus 2020 t.e.m. heden: Het Havenbedrijf Antwerpen heeft aan de beroepsinstantie een digitaal bestand bezorgd met ca. 40 items.

Het merendeel (¾) van deze items heeft betrekking op een verscheping door ISO-tanks gekend onder UNnr. 3375 , hetgeen staat voor transporten die ammoniumnitraatemulsie bevatten.

Op de website van het Havenbedrijf Antwerpen staat te lezen dat dit product behoort tot de springstoffen in België. Een reeks bijzondere voorwaarden voor het behandelen van springstoffen zijn hierop van toepassing. (Artikel 4.8 van de nieuwe Gemeentelijke Havenpolitieverordening): 1. Maximaal toegelaten hoeveelheden Het product is ingedeeld in Belgische Classificatie A4. De maximaal toegelaten hoeveelheid pers schip is 1000kg.

2. Beperkingen qua ligplaatsen Er zijn geen beperkingen qua ligplaatsen voorzien.

3. Vervoersvergunning Voor het bekomen van een vervoersvergunning moet contact genomen worden met de Centrale Dienst Springstoffen 4. Rechtstreekse behandeling Springstoffen mogen enkel rechtstreeks ont- of verscheept worden, zonder vertoef op kaai, spoorwagon of vrachtwagen.

De door het Havenbedrijf bezorgde documenten handelen grotendeels over een in de tweede helft van 2020 concrete aangekondigde verscheping van ammoniumnitraatemulsie en in het kader daarvan worden bepaalde documenten uitgewisseld zoals Safety data sheets, 5 Year Periodic Test Certificate for IMO 1 Portable Tanks, Portugese documenten (Autorização de Transporte de Mercadoria Classificada Emulsão de Nitrato de Amónio (ANE) - ONU 3375), IMO dangerous goods declaration, intern mailverkeer binnen het Havenbedrijf en mailcorrespondentie tussen het Havenbedrijf met de FOD mobiliteit, Directie Kwaliteit en Veiligheid in het kader van deze verscheping.

De beroepsinstantie neemt aan dat dergelijke gegevens waaronder de vermelde attesten, certificaten en verklaringen informatie betreffen die aan het Havenbedrijf als bevoegde instantie ter zake werden verstrekt of doorgegeven op basis van het bovenvermelde Scheepvaartbegeleidingsdecreet van 16 juni 2006, zijn uitvoeringsbesluiten, scheepvaart- en havenreglementen of andere wetten, decreten of besluiten die desbetreffend een meldingsplicht opleggen en op grond waarvan een openbaarmaking dus geweigerd kan worden aan derden.

Artikel 15, 1° van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet voegt immers een uitzonderingsgrond toe aan de reeds bestaande uitzonderingsgronden van het Bestuursdecreet. De in dit artikel bedoelde ‘derden’ die vragen om de betreffende documenten zijn alle personen die bij hun vraag om het verkrijgen van informatie geen overeenkomst met de bevoegde instantie /beheerder hebben afgesloten, zoals omschreven in artikel 14 van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet. (zie https://docs.vlaamsparlement.be/pfile?id=1020970). Van de beroeper kan aangenomen worden dat hij als een dergelijke derde moet beschouwd worden.

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 8 van 10

Op 21 mei 2021 deed de beroepsinstantie nog navraag bij het Havenbedrijf om te vernemen welke van de haar bezorgde items (m.u.v. het openbaarheidsregister) werden opgenomen in het bovenvermelde centrale beheersysteem. Het Havenbedrijf deelde mee dat dit eigenlijk geldt voor alle documenten die te maken hebben met het aanmelden van de goederen en het regelen van de nodige brandwachten, dus eigenlijk alle documenten die men aan de beroepsinstantie heeft overgemaakt Het lijkt de beroepsinstantie duidelijk dat op grond hiervan de openbaarmaking van dergelijke documenten die de verscheping van gevaarlijke stoffen zoals ammoniumnitraatemulsie moeten mogelijk maken terecht kan geweigerd worden aan de beroeper. Het beroep wordt voor deze documenten bijgevolg als ongegrond beschouwd.

De beroepsinstantie is voor het overige ook de mening toegedaan dat niet van het Havenbedrijf verwacht kan worden om informatie over de concrete verscheping van dergelijke gevaarlijke goederen openbaar te maken wegens een voor de hand liggend belang van de bescherming van de openbare veiligheid dat gepaard gaat met het transport van hoog explosief materiaal dat passeert langs een kritieke infrastructuur als de Haven van Antwerpen en waarvan dient vermeden te worden dat dit in verkeerde handen terechtkomt. Dit geldt ook met betrekking tot informatie over welke schepen welke stoffen aan boord hebben. Hierdoor acht de beroepsinstantie het weinig waarschijnlijk dat deze documenten de toets aan o.m. artikel II.35, 6° en artikel II.36, 10° van het Bestuursdecreet kunnen doorstaan. Omwille van de bijzondere bepaling van art. 15, 1° van het Scheepvaartbegeleidingsdecreet, wordt hier verder niet op ingegaan, alsook ook niet op de beweerde mogelijke schending van economische, financiële of commerciële belangen.

Voorts bevinden er zich tussen de bezorgde documenten enkele meer algemene mails die losstaan van de concrete verscheping van ammoniumnitraatemulsie. Het betreft o.m. mailcorrespondentie met FOD mobiliteit over het herbekijken van de havenreglementering, een vraag naar de stand van zaken van het nieuwe KB over het vervoer van springstoffen, mailcorrespondentie over brandwachten en over het eventuele organiseren van een training in verband met “dangerous goods”.

Voor deze documenten ziet de beroepsinstantie geen gronden die zich zouden verzetten tegen de openbaarmaking, mits schrapping van de namen van de personen die in deze mailcorrespondentie betrokken zijn (werknemers van het Havenbedrijf Antwerpen, zoals safety experts, scheikundigen, ambtenaren van de FOD mobiliteit, werknemers van private bedrijven) omwille van motieven van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer zoals vermeld in artikel II.34, 2° van het Bestuursdecreet.

Het beroep wordt voor dit onderdeel als gedeeltelijk gegrond beschouwd.

Na beraadslaging,

BESLUIT: Het beroepschrift van xxx d.d. 16 april 2021 tegen de gedeeltelijke weigeringsbeslissing van Port of Antwerp wordt als ontvankelijk en gedeeltelijk gegrond, gedeeltelijk ongegrond beschouwd.

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 9 van 10

Bijgevolg dienen de volgende bestuursdocumenten gedeeltelijk openbaar te worden gemaakt door er een afschrift van te verstrekken: - het openbaarheidsregister, met vermelding van de rechtspersonen; - de mailcorrespondentie van het Havenbedrijf met de FOD mobiliteit over het herbekijken van de havenreglementering, een vraag naar de stand van zaken is van het nieuwe KB over het vervoer van springstoffen, mailcorrespondentie over brandwachten en over het eventuele organiseren van een training in verband met “dangerous goods”, met weglating van de namen van de personen betrokken bij deze correspondentie.

Geen toestemming tot hergebruik van bestuursdocumenten In zoverre dit beroep geheel of gedeeltelijk gegrond werd verklaard, geldt dat deze inwilliging van de aanvraag tot openbaarmaking GEEN toestemming inhoudt om het/de gevraagde bestuursdocument(en) te hergebruiken, als vermeld in titel II, hoofdstuk 4 van het Bestuursdecreet van 7 december 2018.

Brussel, 27 mei 2021 Voor de beroepsinstantie, afdeling openbaarheid van bestuur, Bruno ASSCHERICKX Voorzitter

https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur

uitspraak beroepsinstantie OVB/2021/167

pagina 10 van 10