HET VERHAAL
D4
DE STANDAARD
MAANDAG 30 JANUARI 2012
CULTUUR & MEDIA D5
DE STANDAARD
MAANDAG 30 JANUARI 2012
TELEVISIEKOK JEROEN MEUS ZET BEGINNELINGEN ACHTER HET FORNUIS
‘Wij zijn helaas nieuwe mannen, ja’ Jeroen Meus is ‘nen toffe pee’ en als hun vriendin niet kan koken ‘zullen we het haar wel leren’. Televisie zorgt nog maar eens voor een revolutie in het huishouden: mannen gaan spontaan op kookcursus om thuis in de potten te kunnen roeren.
TELEVISIE
VA N O N Z E R E DACT R I C E
SARAH VANKERSSCHAEVER PUTTE Het besef komt beter
laat dan nooit, maar sinds gisteren weten we dat we op de verkeerde plek zoeken. De nieuwe man hangt niet rond op festivals of op café, maar in de lokale parochiezaal. En om de precieze coordinaten door te geven: in de parochiezaal van Putte, op donderdagavond tussen 19 en 22 uur. Dan vindt hier elke week een van de meer dan vijfduizend kookcursussen van de KVLV plaats. Sinds Jeroen Meus ons met zijn kookprogramma Dagelijkse kost leerde hoe je een pan heet krijgt, is het aantal deelnemers van kookcursussen spectaculair gestegen. En het wordt nog mooier: vooral mannen lijken massaal het (oven)licht gezien te hebben (zie inzet). Al wordt die uitspraak in Putte op een licht cynisch lachje onthaald. ‘Wij zijn helaas nieuwe mannen, ja’, zegt Bert (26), terwijl hij een bussel wortelen vakkundig de kop afhakt. ‘De oude generatie zit ’s avonds thuis: die komen uit de goeie tijd, toen ze enkel in de keuken moesten zijn om hun voeten onder tafel te schuiven. Die gingen niet op kookcursus.’ Camparifrons
‘We gaan vanavond een Valentijnsmenuutje maken’, zegt Christel, die de kookcursus voor beginners begeleidt. Het ‘menuutje’ omvat zes gerechten – de man die dit op een avond gebakken krijgt, moet z’n lief inderdaad graag zien. Het recept voor de Liefdescocktail wordt aanvankelijk op gefronste snorren onthaald, maar zodra Christel laat vallen dat je de hoeveelheden Campari en Cointreau met tien mag vermenigvuldigen, verschijnt de now we’re talking-blik op een aantal gezichten. Maar volgzaam zijn ze hier wel, de mannen. Want Jeroen Meus mag op televisie dan baas in eigen keuken zijn, in Putte voelen de mannen goed dat ze zich op vrouwenterrein begeven. Al is het maar omdat Christel de touwtjes strak in handen houdt, op z’n Antwaarps. ‘Noteer het op jullie blad: eerst de groentjes snaaie, daarna de vies bekke.’ Verwarring treft de man naast ons. ‘Jamoar, moede die tomatte snije?’ ‘Ja, Thomas, eerst
Jeroen Meus lokt met zijn ‘Dagelijkse kost’ opvallend veel mannelijke kijkers. © photo news
snaaie, dan bekke.’ Niemand zei dat koken gemakkelijk was. Vuur
Het gasvuur mag dan flink branden, er zijn een paar mannen die er als bevroren bijstaan. ‘De deal was dat als mijn vriendin ice tea in de winkel zou halen, ik een avond zou meekomen naar de kookles’, zegt Sam (18). Iets aan zijn blik zegt ons dat hij nooit meer van z’n leven ijsthee drinkt. Hoewel, als er plots een fles witte wijn moet worden opengedaan, zijn alle vrouwelijke blikken op Sam gericht. En inderdaad, de fles gaat vlot open. ‘Ik kook graag,’ geeft Sam later stil toe, ‘maar laat me dat maar gewoon thuis doen. Op m’n gemak.’ Thomas (20) gaat volgend jaar op kot. ‘Dan wil ik kunnen koken’, zegt hij. ‘En ja, de vrienden lachen er wel mee dat ik naar de kookles ga. Maar als we op weekend gaan, zijn ze toch altijd blij dat ik weet hoe je lekker eten maakt.’ Opvallend veel koppeltjes trouwens in de cursus. ‘Koken is een kwestie van afspraken maken’, zeggen Dimitri (29) en Annelies (25): ‘Annelies snijdt de groenten, ik bak en kook, de zus helpt alles opeten en de moeder komt de afwas halen.’ Faut le dire: de nieuwe man weet hoe hij z’n zaken regelt.
‘Dagelijkse kost’ telt 41 procent mannelijke kijkers BRUSSEL Het doet iets met een mens, een man achter een fornuis zien kletteren met pot en pan. En niet alleen met vrouwen, zo blijkt: het publiek van Dagelijkse kost, het kookprogramma van Jeroen Meus op Eén, bestaat voor liefst 41 procent uit mannen. Dat blijkt uit een thesis van Manon Van Aerschot, afgestudeerd als communicatiewetenschapper aan de Universiteit Antwerpen. In haar thesis – waarmee ze kans maakte op de Vlaamse Scriptieprijs – onderzocht ze de impact die kookprogramma’s kunnen hebben op ons dagelijks leven en op onze genderbeleving. ‘Meus is de Vlaamse new lad of de zogenaamde nieuwe man’, zegt Manon Van Aerschot. ‘Meus maakt koken aantrekkelijk voor mannen,
omdat hij geregeld naar hun levensstijl verwijst. Hij heeft het bijvoorbeeld over “laatavonddinertjes voor vrienden”, “onderuitgezakte zetelmomenten” en het naar binnen “gaffelen” van maaltijden. Mannen herkennen zich daarin en dat – samen met de lekkere, eenvoudige recepten – maakt Dagelijkse kost zo aantrekkelijk voor mannen.’ Meus wordt in zijn kookprogramma bovendien voorgesteld tijdens zijn vrije tijd. ‘Hij draagt hippe kledij en komt ontspannen in beeld’, zegt Van Aerschot. ‘Geen chique koksvest of moeilijke toestellen: Meus kookt alsof hij thuis alle dagen in de potjes roert en is bovendien niet vies van wat gegoochel met eigen dialecten en coole
keukentermen.’ Van Aerschot kleeft er met plezier een term op: edutainment, een combinatie van education en entertainment. ‘Koken wordt een sportwedstrijd op tv. Echt iets voor mannen.’ Dat vertaalt zich in een stijging van het aantal mannelijke deelnemers van kookcursussen. ‘Bij vijf van de acht onderzochte scholen in het volwassenenonderwijs merken we dat er meer mannelijke cursisten zijn dan vrouwelijke’, zegt Van Aerschot. Maar ook bij de KVLV, beter gekend als de Boerinnenbond, steeg het aantal culinaire bijeenkomsten sterk: van 4.178 bijeenkomsten in 2005 naar 5.663 in 2010. (vsa)
Met de b van brownie
Terwijl er in de keuken hard geklopt en gemorst wordt, toont lesgeefster Christel even verder aan twee collega’s hoe ze op de foto ging met Jeroen Meus. ‘Zo zie, met de arm rond z’n schouwers!’ Meus is alive and kicking in Putte, zoveel is zeker. Een vragenronde onder de multitaskende mannen leert dat Meus de populairste piet is onder de Vlaamse kookgoeroes. ‘Goeie gast’, zegt Nico (30). ‘Nen toffe pee’, zegt ook Dimitri. ‘Al trekt z’n stoofvlees op niets.’ ‘Bij Piet Huysentruyt moet alles’, vat Jeroen (21) het samen, ‘bij Jeroen mag alles.’ Heel wat van de jongeren in Putte geven dan ook zonder gêne toe dat ze graag en regelmatig naar Dagelijkse kost kijken, het kookprogramma van Meus op Eén. ‘Die keer dat hij dat bruine ding maakte. Met een b…allee… brownie! Da was goe.’ Als er in Putte even later zout op het varkenshaasje moet, galmt het in de keuken: ‘Jamaar, Meus gebruikt ook altijd veel zout. Strooien!’ Marie-Jeanne (51), voorzitster van de KVLV, overschouwt gelaten. ‘Kijk, daarom zijn we zo blij met al die mannen in onze kookcursussen,’ zegt ze, ‘ze zorgen voor sfeer. En ze zijn altijd goedgezind. Waarschijnlijk omdat ze blij zijn ook eens een ander te zien klungelen.’
Beginnelingen houden van Meus. ‘Bij Piet Huysentruyt moet alles, bij Jeroen mag alles.’ © Katrijn Van Giel
Behalve mannen alleen zijn er ook koppeltjes in de les. Zij: ‘De rollen zijn gewisseld. Ik kan zagen, hij kan koken!’ © Katrijn Van Giel Nieuwe mannen, oude vrouwen
In al die drukte over de nieuwe man vergeten we bijna de nieuwe vrouw. Die leert vandaag de culinaire knepen niet langer van moeder of grootmoeder. Zo is Charline (17) een van de weinigen in de keuken die zweert bij Sofie Dumont van het kookprogramma Goe gebakken. ‘Het nieuwe vrouwelijke rolmodel, zeker? Niemand heeft me leren koken, ik heb het allemaal zelf gedaan: via kookboeken maar ze-
ker ook dankzij kookprogramma’s.’ En wees maar zeker dat er een pseudowetenschappelijk verband bestaat tussen keuken en liefde. Want ‘culinaire intelligentie’ wordt steeds vaker aan het verwachtingslijstje toegevoegd. Zowat de meeste vrouwen in Putte zijn het erover eens dat het ‘mooi meegenomen is als hun vriend kan koken’. De mannen verwoorden het iets gezelliger: ‘Ik zou het haar verdorie aanleren’, zegt Roel (27).
‘Mannen zijn hier altijd goedgezind. Waarschijnlijk omdat ze blij zijn ook eens een ander te zien klungelen’ En om met Piet Huysentruyt te eindigen: ‘Wat heeft Jeroen Meus ons geleerd?’ Dat de mannen die vroeger grapten dat het enige recht van de vrouw het
aanrecht was, nu mee achter het fornuis staan. Marleen (65), een van de oudere cursisten, zegt het zo: ‘De rollen zijn gewisseld. Ik kan zagen, hij kan koken!’