Jezelf terugzien op deze pagina? Deel je mening, stel een tuinvraag of stuur je tuinfoto in via Facebook of Instagram @tuinseizoenmagazine!
BEELD: JUDITH NEDERHOF, SHUTTERSTOCK
Stelling v/d maand
Op onze socials delen we met regelmaat een prikkelende stelling, waar we het zelf ook echt niet altijd mee eens zijn...
‘INHEEMSE
PLANTEN ZIJN MOOIER DAN GEKWEEKTE PLANTEN IN DE TUIN.’
@marleens.moestuin.en.bloemen
Niet per se mooier, wel nuttiger voor de biodiversiteit.
@jegroenemeid
Tja, het is maar wat je mooi vindt. Precies dat is waar het om draait. De één vindt een natuurlijke tuin mooi, wat de ander weer omschrijft als een chaotische tuin vol onkruid. De inheemse, dus de van oorsprong hier voorkomende plant is weliswaar het best voor de flora & fauna. Gewoon omdat ze al duizenden jaren samen zijn opgegroeid en elkaar nodig hebben. Maar ze zijn niet altijd wat wij mensen mooi vinden. Daarnaast hebben wij ook graag uitheemse planten en cultivars in onze tuinen. Omdat ze precies dat pastelkleurtje hebben dat past bij onze tuinset, of omdat ze maanden langer bloeien dan de inheemse variant. Persoonlijk vind ik een mix van inheems & cultivars erg mooi in de tuin. En daarmee maak ik niet alleen mezelf, maar bovenal ook de bestuivers en andere beestjes blij.
@ecologisch.tuinontwerper
Inheemse planten zijn goed aangepast aan ons klimaat en bloeien lang en betrouwbaar. Ze verkleuren mooi in de herfst en hebben mooie zaaddozen en een mooi wintersilhouet. Bescheiden in vorm en kleur, maar ze doen wat ze moeten doen.
@firmafluitenkruid
Ik houd enorm van inheems, weelderig, wild en nuttig. Met een zweempje mooi, maar misschien niet nuttig. Puur voor mezelf.
@kleinetuinen_nl
Een goede mix is het mooist! Zo combineren wij graag inheemse planten als grote kattenstaart met beemdkroon (zowel arvensis als macedonica) en kogeldistel. In diezelfde border groeit ook wilde marjolein. Verschillende toefjes Stipa maken de border wat luchtiger. En wat wordt in dit geval bedoeld met inheems? Want niet alles wat inheems is in ons land, komt in elke biotoop voor. Ook is een kweekvariant van een inheemse plant eigenlijk niet meer inheems…
Sneak peek
Tuinieren is een van de passies van TuinSeizoen-lezeres Judith Nederhof. Enthousiast deelde ze een paar foto’s van haar prachtige tuin met ons en daar wilden we natuurlijk graag meer over horen! Benieuwd naar het verhaal achter haar tuin? Je leest het op pagina 56.
GROEN IN EEN LIJST
Zodra de poort openslaat naar de ommuurde tuin van tuinontwerper Nic Howard, ontstaat een gevoel van harmonie: een leefruimte vol mooie planten en originele meubels komt tevoorschijn. “Als je een kleine tuin hebt, moet je zorgen dat elke centimeter telt”, zegt de tuinontwerper, die al meerdere veeleisende projecten heeft gedaan, maar zijn eigen tuin het lastigst vond.
BEELD EN TEKST: GAP PHOTOS/NICOLA STOCKEN
Omdat ik van zoveel verschillende stijlen en planten houd, moest ik eerst uitzoeken wat mijn eigen, natuurlijke stijl was en daar trouw aan blijven”, legt hij uit. Nic houdt van modern design met strakke lijnen en een minimalistische benadering van decoratie. “Maar uiteindelijk zou ik er op uitgekeken raken en daarom wilde ik iets tijdlozers”, voegt hij toe. Daarom heeft hij subtiel een eigentijdse stijl vermengd met ‘shabby chic’-elementen, zoals een oude verweerde eettafel en stoelen in verschillende stijlen.
PLANTEN KOESTEREN
Het ontwerp ontvouwt zich als een reeks verbonden, sfeervolle tuintafereeltjes, die vanuit het keuken- en woonkamerraam steeds nieuwe, mooie doorkijkjes bieden. “Ik kijk het hele jaar uit op de binnenplaats, dus er moet altijd iets moois te zien zijn”, vertelt Nic. In plaats van een gazon ligt er Kotah blauwe kalksteen, waardoor er meer ruimte is voor uitbundige, textuurrijke beplanting. In de schaduwhoeken is een subtiel palet van groen en wit toegepast en de zonnigste plekken vallen op dankzij kleuraccenten. “Een perfecte tuin oogt vanzelfsprekend, maar is geen toevalstreffer. Het zit ’m in de zorg voor de kleinste details en, bovenal, in het koesteren van de planten.” Tot zijn meest gekoesterde exemplaren behoren Maclura cochinchinensis, een klein, stekelig boompje met op sinaasappels gelijkende, aromatische vruchten, en winterbloeiende sierkers ‘Autumnalis Rosea’. “Die laatste start met bloeien in november en is de hele winter lang een plaatje om te zien.” Aan de voet van de stam staan Penstemon ‘Andenken an F. Hahn’ (of: ‘Garnet’), dwergverbena ‘Lollipop’ en bijenmagneet Calamintha nepeta ‘Blue Cloud’.
TEXTUREN EN HERFSTTINTEN
Voor herfstspektakel zorgen onder meer een roodbladige Japanse esdoorn en Cercis canadensis ‘Forest Pansy’, met glanzende, hartvormige paarse bladeren. “Op zo’n klein oppervlak moet elke plant zijn plek verdienen”, vindt Nic. Hydrangea’s komen zeker in aanmerking: zowel ‘Annabelle’, met zijn enorme groengele bloemhoofden, als ‘Limelight’, die in het Lavandula angustifolia
‘Hidcote’ en Sedum ‘Matrona’
DAHLIA MANIA
De dahlia is populairder dan ooit! Nog niet zo lang geleden verhuisde hij van de snijbloemenhoek in de moestuin naar de bloemenborder in de siertuin. De flamboyante bloemen combineren perfect met eenjarigen, herfstbloeiers en siergrassen, zo geniet je optimaal van een kleurrijk najaar.
Dahlia is een knolgewas dat oorspronkelijk uit Mexico komt. Inmiddels zijn er duizenden verschillende variëteiten gekweekt, in bijna alle kleuren en vaak zelfs met meerdere kleuren in één bloem. Het verzamelen van de mooiste dahlia’s is echt verslavend! Je kunt kiezen voor hoog of laag, kleine of grote bloemen, enkel of gevuld. De meeste dahlia’s hebben gevulde bloemen en vallen onder de groep ‘decoratief’. Maar er zijn ook cactusdahlia’s met opgerolde bloemblaadjes, halskraagdahlia’s met een gefranjerde ‘kraag’ rond het hart, orchideedahlia’s met gekrulde blaadjes, lage mignondahlia’s met enkele bloemen en baldahlia’s met dik gevulde, bolronde bloemen. Heel sierlijk zijn de enkelbloemige dahlia’s, ze lijken wel wat op anemonen. De grootste dahlia’s worden zeker 1,5 meter hoog, kleine soorten zijn zo’n
25-40 cm hoog. Echt grote bloemen hebben een doorsnede van meer dan 30 cm (ook wel dinnerplate-dahlia’s genoemd), maar er zijn ook dahlia’s met bloemen die slechts enkele centimeters groot zijn.
DAHLIAKNOLLEN PLANTEN
De knollen van dahlia’s kun je planten als er binnen twee tot drie weken geen kans meer is op nachtvorst, meestal is dit eind april/begin mei. Pas op met late nachtvorst, want een dahlia kan beslist niet tegen vorst. Dahlia’s die in pot worden aangeboden, kun je ook later nog planten. De dahlia plant je gemiddeld 10 cm diep, de bovenkant van de knol komt dus zo’n 10 cm onder het maaiveld te liggen. Zorg voor zo’n 40-50 cm afstand onderling, geef zeer grote dahlia’s wat meer ruimte.
De bloeitijd van een dahlia die je in mei in de vollegrond plant, valt wat later in de zomer. Je kunt de knollen ook binnenshuis
‘voortrekken’ voor een vroegere bloei. Je plant de knollen dan al in maart in een pot en zet ze op een warme plek. De bloemen verschijnen dan vanaf juli. Een dahlia kan doorbloeien tot aan de eerste nachtvorst, meestal tot ver in oktober.
DAHLIA’S ZAAIEN
Dahlia’s kun je niet alleen uit knollen kweken, maar ook uit zaad. Wil je veel dahlia’s, dan is deze methode ideaal; een zakje zaad kost minder dan losse knollen. Bovendien is elke zaailing anders, waardoor je allerlei onverwachte kleuren en bloemvormen krijgt. Het resultaat is dus wel wat onzeker, je weet niet precies hoe de bloemen eruit komen te zien. Heel mooi zijn bijvoorbeeld de pioenbloemige dahlia’s met donker blad, zoals de bekende rode ‘Bishop of Llandaff’. Je kunt deze eind januari of begin februari zaaien op een warme plek. Geef de zaailingen
MEERSTAMMIGE TOPPERS VOLGENS TOON EBBEN
* TETRADIUM DANIELLII (BIJENBOOM)
Uitbundige bloei met crèmekleurige pluimen, daarna rode vruchten.
Mooie bast, bloeit in de nazomer wit, daarna paarse kelken.
* ZELKOVA SERRATA (JAPANSE ZELKOVA)
Prachtige rode herfstkleur, decoratieve bast.
* MALUS TORINGO VAR.
SARGENTII (SIERAPPEL)
Tot wel 6 weken bloesem, vruchtjes eerst donkerrood later geel.
* CRATAEGUS (MEIDOORN)
Inheems, waardplant voor veel vlinders en insecten. Eerst vol witte bloesem, dan rode vruchtjes.
TIP
Meer bomen bekijken? Download de gratis tree-ebb in je appstore.
‘Oudolf maakte een mooie mix van veel soorten zonder dat het een gepruts wordt met één hier en één daar.’
onverwachte vorm is verder aantrekkelijk om te zien. En waait er bij een storm een keer een tak uit, dan valt dat minder op.” Waar de bezoekers uit de lift de brug op
Staaltje van vernuft
De Paleisbrug heeft liften, voetgangersstroken, planten, bomen, bankjes en verlichting, allemaal geïntegreerd in gevouwen cortenstaal met de kenmerkende bruine roestkleur. Er was 1350 ton staal nodig voor de bouw. Omdat cortenstaal aan twee kanten roest, is het overal een millimeter dikker uitgevoerd dan normaal. De verwachte levensduur is daardoor 100 jaar. De planten, bankjes en paden worden belicht. Dit maakt de brug ook ’s avonds en ’s nachts aantrekkelijk. In de zomer wordt warmte opgeslagen die in de winter wordt gebruikt voor de vloerverwarming. Hierdoor is geen strooizout nodig in de winter; dat zou het cortenstaal aantasten. In de zomer blijft de lift koel door grote ventilatoren die koude lucht vanonder de brug de lift in blazen.
komen, steelt een uit de kluiten gewassen honingboom de show. “Op zo’n enorme brug moet je wel bomen van formaat zetten, anders vallen ze weg.”
PARELTJE VAN DEN BOSCH
In crisisjaren zo’n prestigieus project realiseren, vraagt om overtuigingskracht. Zoveel geld, zo’n overdreven naam en waar leidde die brug nou helemaal naartoe? Ebben herinnert zich die commotie nog goed. “De naam werd veranderd van Ponte Palazzo in Paleisbrug, minder prestigieus. En nu hoor je niemand meer over dat geld. Mijn ervaring is dat als een gemeente het lef heeft iets kwalitatief goed aan te pakken, na verloop van tijd de kritiek verstomt. Elke stad heeft een paar pareltjes nodig. De Paleisbrug is zo’n parel in Den Bosch”, zegt hij trots.
Clematis tangutica
Physocarpus opulifolius ‘Diabolo’
Sorbus koehneana
Anemone × hybrida 'Pamina'
Levend schilderij
De kleurenexplosie in bomen komt door de afbraak van bladgroen in combinatie met zonnige dagen (gemiddeld 13-17 °C), koude nachten (tussen 0 en 5 °C, maar boven het vriespunt), droge lucht en rustige weersomstandigheden. Onder ideale omstandigheden kan het roodpigment met 30 tot 50 % toenemen in een paar dagen. Wil je de Indian summer in Nederland echt beleven? Dan is Landgoed Clingendael tussen Wassenaar en Den Haag een van de allermooiste plekken. Je vindt hier heel veel oude beuken, esdoorns, eiken en Japanse sierkersen met schitterende herfstkleuren. Wandelen door Clingendael tijdens een zonnige herfstdag voelt als wandelen in een levend schilderij!
Kijk op www.denhaag.com/nl/ clingendael
Kandelaar in bloei
Deze glazen waxinelichthouders zijn ontworpen in de vorm van bloemen en verkrijgbaar in verschillende kleuren en maten, zoals warm oranje (Ø 14x10 cm) en diep rood (Ø 10x16 cm). Het kaarslicht weerspiegelt sfeervol in het glas en laat de bloemvorm extra tot leven komen. www.clayre-eef.com
Sfeerverlichting zonder stekker
Mos aan de muur
De natuur ook in de wintermaanden in huis halen? Een van de meest opvallende en stijlvolle manieren om dat te doen, is met de sfeervolle MOSS Concepts mospanelen; 100% natuurlijke moswanden voor in het interieur. Moswandpanelen zorgen voor een gevoel van comfort en hebben bovendien een akoestische werking. Ze dragen bij aan een gezondere leef- en werkomgeving en zijn eenvoudig te installeren én onderhoudsarm. Kijk op www.compleetgroen.nl/ tuininrichting/moswand/ mospanelen
De buitenlamp Maro brengt subtiele stijl en sfeer in de tuin of op het terras. Het aluminium armatuur in kubusvorm (14,7 x 14,7 cm) combineert een strak ontwerp met duurzame materialen, waardoor de lamp bestand is tegen wisselende weersomstandigheden. Dankzij het warme licht ontstaat er een uitnodigende ambiance, ideaal voor zwoele zomeravonden of een verlicht tuinpad. Naast de Maro zijn er bij Exterioo ook diverse andere buitenlampen verkrijgbaar die geen stekker nodig hebben, zo is verlichting op elk gewenst plekje in de tuin mogelijk. Maro lamp ruby, 33 cm, € 119,00. www.exterioo.be/nl
De veelzijdige chrysant
De herfst en de chrysant gaan hand in hand, maar de betekenis is voor iedereen anders. Zo staat hij in de VS symbool voor vreugde en vriendschap terwijl hij met name in België een rouwimago heeft. Dat komt omdat de plant veel gekocht wordt voor Allerheiligen op 1 november. In België (Vlaanderen én Wallonië) is het een officiële feestdag. Families bezoeken de begraafplaats, leggen bloemen (vaak dus chrysanten) op de graven en steken kaarsen aan. Wereldwijd is de chrysant trouwens ook nog de populairste snijbloem; de bloemen blijven dan ook wel 2 tot 3 weken goed op vaas.
HERFSTKLUS, LENTEWONDER
Een gebrek aan ruimte of zin mag geen excuus meer zijn om geen bloembollen te planten. Laat je inspireren door deze mooie lenteplaatjes, kies een zonnige dag uit en ga lekker aan de slag. Met een bollenlasagne bijvoorbeeld! TEKST:
VROLIJKE MIX
Roze tulpen vormen samen met Tulipa ‘Spring Green’ voor een speelse mix met vroegbloeiende vaste planten, waaronder Lunaria annua (de sierlijk paars bloeiende judaspenning) en Meconopsis cambrica, de oranjegele schijnpapaver, een frivole plant die zich vaak spontaan uitzaait. Ook het klassieke vergeet-mij-nietje (Myosotis sylvatica) met zijn luchtige blauwe bloemetjes is een perfecte aanvulling op je bloembollen. Het zachte blauw vormt een kleurrijk tapijt waarin de tulpen nog beter tot hun recht komen.
TIP
Uitstrooien en planten waar de bollen neervallen is een veel gehoorde tip. Voor een natuurlijk effect is dit wel logisch, maar in de praktijk werkt dit niet: je raakt de helft van je bollen kwijt. Strooi ze daarom liever denkbeeldig uit.
