BAKGELUK
HARTIGE PASTEITJES EN ZOETE TRAKTATIES
WINTERDIP? DE NATUUR IN MET BOSWACHTER MARIEKE
MOOI WONEN
‘ONS INTERIEUR IS ONZE PASSIE’
Prille
Inhoud
Reportage
10
ESTHETIEK BOVEN COMFORT
Van blank canvas naar kleurrijk interieur
48 DESIGN IN HOUT
Sophie maakt objecten die mooi én functioneel zijn
72 NATUUR ALS TWEEDE HUIS
Boswachter Marieke over de kracht van de natuur
Culinair
36 PUUR BAKGELUK
Geluksmomentjes uit de oven
42 IN DE KEUKEN
Handige weetjes & tips
44 SPRUITJES NIEUWE STIJL
Van risotto tot gratin en salade
Groen
56 DE TUIN IN
Handige weetjes & tips
58 KROKUSKUSJES
Kleurrijke bloempjes in gazon en border
62 MEER BIODIVERSITEIT
Ruimte voor inheemse dieren en planten
64 PERFECT ZAAIMOMENT
Zaden die kou nodig hebben om te kiemen
68 DIT BLOEIT IN
De mooiste planten in januari
96 GEZOND GROEN IN HUIS
Kamerplanten die je goed doen
Creatief
30 VROEGE VOORBODES
Met deze bloemen is het al een beetje lente
80 GROENE DECORATIES
Natuurlijke kransen en een hart van mos
88 LENTEGEUR IN DE WINTER
Vrolijke voorjaarsbloemen voor in huis
102 SNEEUWKLOKJES VOOR ALTIJD
Bloempjes uit stof, papier en andere materialen
108 BETOVERENDE HERINNERINGEN
Nostalgische familiefoto’s in een nieuw jasje
Natuur
8 GOUDJAKHALS
Sluipende nieuwkomer
20 IJZIGE SCULPTUREN
Vergankelijke kunstwerkjes van de natuur
28 BELEEF DE NATUUR
Alles wat nu kruipt, vliegt en bloeit
Gezondheid
100 GEZOND DE WINTER DOOR
Huismiddeltjes die je weerstand versterken
114 GELUKSHORMONEN
Ruik, proef en voel je blij!
122 TIPS TEGEN HOESTEN
Van weegbree en tijm tot sparrennaalden
En verder
6 Van de redactie
19 Column door Koos Degeling
27 Column door Linda van ’t Land
35 Doe mee en win
70 Tuin- en cultuurreis Kent
71 Anna Koster over… Mulchen
78 Houtkachels voor binnen en buiten
87 Tuin- en cultuurreis Frankrijk
94 Nieuws
125 Deze plek
126 Uitgids
129 Puzzel
130 Volgende maand
130 Colofon
De goudjakhals SLUIPENDE NIEUWKOMER
2016 was het jaar waarin de goudjakhals voor het eerst in Nederland werd gezien. Sindsdien duikt hij af en toe op, vooral in het oosten en zuiden van het land en incidenteel ook in Vlaanderen. Oorspronkelijk kwam hij vooral in OostEuropa voor.
70 tot 105 centimeter lang is de goudjakhals van kop tot romp. Hij lijkt op een kleine wolf, maar heeft een slankere bouw en kortere poten. Daardoor beweegt hij soepel door graslanden en struikgewas.
7 tot 15 kilogram weegt een volwassen goudjakhals, vergelijkbaar met een middelgrote huishond. Hij is wel een stuk gespierder. Dat lage gewicht én zijn gespierde bouw helpen hem om soepel te kunnen jagen, terwijl hij sterk genoeg is om zijn prooi te overmeesteren.
30 kilometer per uur haalt een goudjakhals als hij rent. Die snelheid gebruikt hij vooral bij het achtervolgen van hazen of wanneer hij een bedreiging wil ontlopen.
1 tot 2 jaar oud is de goudjakhals wanneer de eerste jongen geboren worden. Een nestje bestaat uit 2 tot 4 jongen, maar soms ook 9. De pups worden door beide ouders verzorgd, en ook de broers en zussen helpen mee met het voeden en waken.
63 dagen ongeveer duurt de dracht. De jongen verblijven in een hol dat het vrouwtje deelt met haar partner. Vaak blijven de vader en moeder als paar samen.
8 tot 9 jaar oud wordt een goudjakhals gemiddeld in het wild. In gevangenschap kan hij tot 16 jaar oud worden; dan wordt hij immers niet bedreigd door vijanden en is er voldoende voedsel.
1 tot 20 vierkante kilometer groot is het territorium van een goudjakhalsfamilie. In voedselrijke gebieden is dat kleiner, maar in droge streken moet hij verder trekken om genoeg eten te kunnen vinden.
10 kilometer legt de goudjakhals dagelijks ongeveer af, soms meer. Dat hangt af van de voedselbeschikbaarheid en hoe veilig hij zich voelt. Hij is vooral ’s nachts actief, wanneer het koeler is en hij goed kan jagen.
Tekst: Eline Smits Beeld: Shutterstock
‘Wij vinden het leuk om nieuw talent een kans te geven en een podium te bieden.’
de grond eronder met bodembedekkers konden aanplanten, zodat we uiteindelijk een groen tapijt onder ons terras hebben.”
Ook de roze bak op het terras is van jonge Vlaamse ontwerpers: Atelier Belge. “Wij vinden het leuk om nieuw talent een kans te geven en een podium te bieden.”
Design en kunst
Inge en Luc hebben het huis met eerbied voor de architect ingericht. Dat betekent dat zij het witte canvas en de strakke uitstraling van de woning grotendeels hebben behouden. Het interieur is echter bijzonder kleurrijk geworden. “Luc en ik hebben gelukkig dezelfde smaak qua design, kunst en inrichting. Ik kan daarbij heel goed visualiseren: als ik ergens een mooi kastje zie, weet ik precies waar dat moet komen te staan. Voor kunst geldt eigenlijk hetzelfde.”
Het interieur is een mengeling van modern en vintage. “Soms lopen we zomaar ergens tegenaan. We snuffelen graag in interieurzaken zoals PIET moodshop en Casa Coupure in Gent en lezen veel interieurmagazines. En soms sparen we voor designstukken, zoals de Togo’s en de eettafel van Alexandre Lowie, een topontwerper in schrijnwerk die voor ons een uniek exemplaar heeft ontworpen. Toen we naar de galerie van Piet Hein Eek in Eindhoven gingen, gaven we onszelf een budget mee. Er is daar zoveel moois te krijgen, je vindt er natuurlijk altijd wel iets. Uiteindelijk kozen we voor twee stoelen. Heel bewust twee, omdat we twee kinderen hebben. Dan kunnen ze die in ieder geval op een dag eerlijk verdelen. Ik geloof dat dit soort stukken hun waarde behouden en tijdloos zijn. Overigens zijn wij ooit ook met meubels van IKEA begonnen. Dat
heeft zich geëvolueerd tot wat het nu is. Je wordt ouder en krijgt wat meer financiële ruimte om de dingen te kopen die je mooi vindt. Ons huis is voor ons een beleving geworden.”
Verbouwen
Kunst en design spelen een belangrijke rol in het interieur van Inge. Maar de objecten die het allermeest voor haar betekenen, zijn juist de zeer persoonlijke items. “In de living hangen twee lijsten: een zilveren en een gouden. In de ene lijst zit een tekening die Lucs vader heeft gemaakt, in de andere lijst een tekening van onze dochter. Zij is zeer creatief maar erg bescheiden. In de boekenkast hebben de laden uit het bureau van mijn vader een plek gekregen: we hebben er boeken en elpees in gezet. Mijn ouders zijn op heel jonge leeftijd verongelukt toen ik zelf nog maar twee jaar oud was. Het is voor het eerst dat ik deze items een plek heb gegeven in ons interieur. Ze zijn van grote emotionele waarde.” Eigenlijk hebben Luc en Inge nu wel alles wat ze hebben willen. “We doen ook niets meer weg: wat er nu staat, mag blijven. Wel verander ik de
LIEVELINGSPLEKJE
Als Inge naar haar lievelingsplekje in haar woning wordt gevraagd, zegt ze opvallend genoeg: “Buiten. We zitten hier ontzettend graag buiten, ook omdat dat echt een verlengde is van de woonkamer en het geen barrière heeft om het terras op te stappen. Zelfs als we ’s avonds laat thuiskomen of als het koud is, kiezen we vaak voor even buiten zitten. De tuin is heel beschut, dus we voelen er vrijwel geen wind. Er komt ook niet veel zon, maar dat vinden wij in de zomer juist prettig. Er groeien veel schaduwplanten, met een grote variëteit aan bladsoorten. Buiten zijn doet een mens goed.”
DE BETOVERING VAN IJS EN SNEEUW.
KUNSTWERKJES VAN KONING WINTER
1 De laatste herfstbladeren die op bevroren water vallen, lijken op kleurcomposities gemaakt door een meesterhand.
2 Vorst bedekt planten met een glanzend laagje rijp - zoals deze uitgebloeide distel, die daardoor nieuwe glans krijgt.
3 Het is slechts tot ijs geworden dauw, natuurkundig eenvoudig te verklaren. Toch voelt het als magie: rijp verandert zelfs het meest onopvallende in prachtige kunst. Ook de tuin wordt zo een paradijs vol onverwachte vormen en structuren.
4 De met rijp bedekte bladeren van huislook tonen nu hun eigen, bijzondere charme.
5 Zelfs aan dorre plantenstengels verschijnen schitterende randjes van rijp die als kleine sieraden fonkelen en betoverende vormen aannemen.
TROUWE GAST
Eenmaal in de tuin geplant, komt de kievitsbloem jaar na jaar terug. De fijngevormde bloemen met hun opvallende blokpatroon brengen kleur in het voorjaar en staan prachtig in elk klein bloemstuk.
VROEGE VOORBODES
De sierlijke kievitsbloemen, sneeuwklokjes en Helleborussen brengen al vroeg kleur in de nog kale tuin. Ze verwarmen het hart en zorgen voor de nodige voorpret, in afwachting van een nieuw, bloemrijk tuinseizoen.
BLOEIEND DROOMBEELD
Lenteklokjes, sneeuwklokjes en Helleborussen vormen, samen met de geblokte kievitsbloemen, een betoverend geheel.
Winterpavlova met cranberry & limoen
In Australië is een pavlova vol vers fruit een echte kerstfavoriet. Dat zit zo: het is daar dan zomer, en dus zijn er allerlei vruchten in het seizoen. Daar hoef je alleen nog maar een meringue te bakken en wat room op te kloppen: de kleurrijke zomervruchten bovenop doen de rest. Toen ik naar Londen verhuisde, ontdekte ik dat je hartje winter geluk moet hebben om een satsuma te vinden. Toch wilde ik per se een pavlova maken met de schoonheid, kleur en feestelijke uitstraling van een Australische kerstpavlova. Deze rode pavlova bleek het antwoord: met verse cranberry’s, die dan in WestEuropa in het seizoen zijn. Als je in Australië bent en deze versie wilt maken, zul je juist geen verse cranberry’s kunnen vinden. Geen zorgen: het lukt ook met ingevroren cranberry’s.
Voor 8-10 personen
INGREDIËNTEN Voor de meringue
250 g eiwit (van ca. 6 grote eieren), ¾ tl wijnsteenpoeder of 2 tl wittewijnazijn, 400 g fijne kristalsuiker, 2 tl vanille extract, 2 tl maizena, 30 g amandelschaafsel (optioneel)
Voor de cranberryframbozenvulling 240 g fijne kristalsuiker, 50 ml water, 400 g cranberry’s (vers of diepvries), 175 g frambozen uit de diepvries, 1 el limoensap Voor de geklopte slagroom 375 ml slagroom, 150 g mascarpone, 50 g poedersuiker, 1 tl vanille extract Voor de afwerking verse rode aalbessen en frambozen, voor de garnering
BEREIDING Verhit de oven tot 130 °C (heteluchtstand). Neem een bord of kom als mal en teken een cirkel van circa 23 cm doorsnee op een vel bakpapier. Leg het bakpapier, met de getekende cirkel omlaag (maar zorg dat je die er wel doorheen ziet), op een bakplaat. Klop voor de meringue de eiwitten in een staande mixer met het gardehulpstuk schuimig (ca. 1 minuut op de middelste stand). Voeg het wijnsteenpoeder toe en klop de eiwitten in 1-2 minuten tot zachte pieken. Klop geleidelijk de suiker erdoor, met 1 eetlepel tegelijk, en blijf ten minste 8-10 minuten kloppen, tot het mengsel in een gladde, glanzende meringue verandert. Zet de mixer op de laagste stand en voeg de vanille en maizena toe. Klop dan
weer 1 minuut op de middelste stand, of tot alles goed gemengd is. Schep de meringue in het midden van de cirkel en strijk met een spatel uit tot een gelijkmatige cirkel. Maak als je wilt een golvende of geschulpte rand rondom en bestrooi het midden met amandelschaafsel (indien gebruikt). Zet in de voorverwarmde oven en verlaag meteen de temperatuur naar 100 °C (heteluchtstand). Bak de meringue 2 uur, tot de buitenkant droog en krokant is maar nog niet veel kleur heeft. Laat de ovendeur gesloten, zet de oven uit en laat de meringue zo volledig afkoelen (ca. 2 uur).
Verwarm intussen voor de cranberryframbozenvulling de suiker en het water in een grote steelpan op halfhoog vuur. Roer tot de suiker is opgelost en breng alles dan, zonder te roeren, aan de kook. Laat 8-10 minuten borrelen, tot er een diep amberkleurige karamel ontstaat. Voeg de cranberry’s aan de karamel toe; pas wel op dat de hete karamel niet spat. Bevroren cranberry’s zullen eerst aan elkaar blijven plakken, maar na een paar minuten ontdooien ze. Roer af en toe gedurende 2 minuten, tot de cranberry’s openspringen, voeg dan de frambozen en het limoensap toe en breng alles zachtjes aan de kook. Laat nog 2 minuten borrelen, of tot de frambozen ontdooid zijn en de saus iets ingedikt is. Haal van het vuur en laat volledig afkoelen. Je kunt deze vulling maximaal 2 dagen in de koelkast bewaren.
Doe voor de geklopte slagroom alle ingrediënten in de kom van een staande mixer met het gardehulpstuk. Klop de room op de lage of middelste stand in 1 minuut glad, zet de mixer op de middelste stand en klop verder tot je mooie golfjes ziet. Je kunt de room een paar uur van tevoren stijf kloppen en in de koelkast bewaren. Klop hem zo nodig kort door met een garde om het volume te herstellen als de room iets ingezakt is. Trek om de pavlova samen te stellen de onderkant van de afgekoelde meringue van het bakpapier (de afneembare bodem van een metalen springvorm kan hiervoor handig zijn). Zet de meringue op een serveerbord, schep de room in het midden en strijk hem voorzichtig uit naar de randen. Schep ook de cranberryvulling in het midden en leg de rode aalbessen en frambozen erbovenop. Serveer meteen.
Bereidingstijd circa 45 minuten + 2 uur oventijd + tijd om af te koelen
Verras
je
gasten met deze prachtige creatie met winterse cranberry’s en ander rood fruit.
Bakgeluk
Helen Goh is een bekroonde bakker, patissier en receptontwikkelaar die jarenlang met Yotam Ottolenghi samenwerkte aan diens beroemde kookboeken. Haar stijl combineert Aziatische smaken met klassieke Europese patisserie en een liefde voor eenvoudige, huiselijke baksels. In Bakgeluk deelt ze voor het eerst haar eigen recepten en verhalen, vol warmte, precisie en plezier in het bakken.
Uitgeverij: Fontaine Uitgevers
Prijs: € 34,99
ISBN: 9789464043945
SPRUITJES
nieuwe stijl
Spruitjeslucht? Welnee! De kleine kooltjes zijn niet alleen gezond, maar ook heel veelzijdig in de keuken. Probeer deze recepten maar eens.
Als spruitjes na de eerste vorst worden geoogst, smaken ze milder en zijn ze lichter verteerbaar.
Hartverwarmend en kruidig: spruitjes-linzensoep.
Italiaans geïnspireerd en onweerstaanbaar lekker: spruitjes-risotto.
Verwijder voor de bereiding de buitenste blaadjes en snijd de onderkant kruislings in, dan garen de spruitjes gelijkmatiger.
Krokussen groeien graag samen en kun je mooi combineren met andere vroege voorjaarsbloemen, zoals sneeuwklokjes en winterakonieten. Zo ontstaat er al vroeg in het jaar een vrolijk gekleurd tapijt in de tuin.
KROKUS KUSJES
Krokussen zijn prachtige bloemen. Al vanaf februari komen hun kleurrijke bloemetjes boven de grond en zorgen ze voor het eerste voorjaarsgevoel.
PERFECT ZAAIMOMENT! Koud buiten?
Terwijl wij ons in de winter het liefst omringen met warmte, zijn er planten die juist verlangen naar kou. Hun zaden hebben een koudeperiode nodig om te kunnen ontkiemen. Deze zogenaamde koudekiemers komen pas tot leven, nadat ze vorst of langdurige lage temperaturen hebben doorstaan.
STERKE VASTE PLANT
Vrouwenmantel (Alchemilla mollis) is winterhard en dus goed bestand tegen kou. Tip: Deze koudekiemer kan ook eenvoudig worden vermeerderd door de plant te delen.
GOEDE DINGEN HEBBEN TIJD NODIG
Met zijn grote bloemhoofden is de zilverdistel (Carlina acaulis) ook voor bloemwerk erg interessant. Je moet wel wat geduld hebben: het kan enkele weken duren voordat de zaden ontkiemen.
KOUDEKIEMER VOOR VOGELS
De zaden van de grote kaardebol (Dipsacus fullonum) zijn in de winter waardevol voor vogels. Een extra reden om hem aan te planten. Ook mooi in combinatie met Miscanthus sinensis ‘Silberfeder’.
KRANSEN UIT DE NATUUR
GROENE WELKOMSTGROET
Een sfeervolle blikvanger in de kale winter: met deze raamdecoratie haal je een stukje natuur naar je huis. Voor de krans zijn klimopbladeren, eucalyptus, edeldistels (Eryngium planum), met mos bedekte takjes, moskussentjes en kleine takjes tijm aan een strokrans bevestigd. De vele verschillende groentinten geven dit decoratieve stuk een harmonieus ton-sur-ton-effect.
Midden in de winter verlangt het oog naar groen. Met fantasierijk gebonden kransen hebben we een beetje lente in huis en tuin gebracht. Van deurkrans tot weelderige tafelkrans, van een subtiele ring tot een kunstig gebonden stuk, alles is mogelijk. En natuurlijk mag een hart van mos niet ontbreken.
KAARSENKRANS
Een strokrans vormt het frame voor deze creatief gebonden krans van natuurlijke materialen. Losse stukjes schors, mos, met mos bedekte takjes en klimop vormen geen perfect ronde krans, maar zorgen voor een speelse vorm. Een oranje stompkaars onder een glazen stolp geeft een extra kleuraccent. Origineel en mooi!