column SMUT — Antwerp’s Dirty Little Secret

Wie porno zegt, zegt doorgaans één of andere gratis streamingsite vol geile tieners die het hof worden gemaakt door hun nog geilere stieffamilie. Wie nu luidop verkondigt daardoor te zijn gechoqueerd: 1. Ja, dat is een ding. 2. Drop the act. Je hebt zelf al uren op zo’n sites versleten.

Maar gelukkig is dat láng niet de enige porno die vandaag wordt gemaakt. Integendeel. Vijf decennia na The Golden Age of Porn – het tijdperk van spraakmakende pornoklassiekers als Blue Movie van Andy Warhol, Barbara Broadcast van Radley Metzger en New Wave Hookers van Gregory Dark – zijn er nog steeds filmmakers voor wie porno geen ‘quick fix’ is, maar een creatieve uitlaatklep om seksualiteit te vieren.

En het zijn precies dat soort filmmakers die straks de dienst uitmaken op SMUT, het pornofilmfestival van de geperverteerde breinen achter de podcast Women Watching Porn en het partyconcept Dirty Movies Dirty Dancing. Maar waar die laatste zich vooral bedient van vintage pornofilms uit een tijdperk waarin vrouwelijke pornosterren per definitie blond en rondborstig waren, en het mannelijk orgasme een soort mix was van cliffhanger, ahaerlebnis en wereldwonder, laat SMUT zijn oog vallen op hedendaagse pornografie in al haar diversiteit.

Toegegeven, er zijn zeker nog parallellen te trekken tussen hedendaagse pornokleinoden en het kruim van The Golden Age of Porn. Beide zijn gemaakt met artistieke ambitie én met het oog op het doorbreken van taboes. Maar er zijn ook grote verschillen. In de jaren 70 en 80 waren langspeelfilms de norm, vandaag gaat het meestal om kortfilms. De male gaze was vroeger alomtegenwoordig, gevolgd door de female gaze, maar vandaag zie je dat veel filmmakers met een open gaze naar seksualiteit kijken, dat er steeds minder in hokjes wordt gedacht en dat er daarmee ook een grotere openheid bestaat om de seksualiteit of kink van anderen te ontdekken.

De klemtoon ligt ook al lang niet alleen meer op penetratie en/of orgasmes. Hedendaagse pornofilmmakers zien seksualiteit als een manier om verhalen te vertellen – vaak nog steeds opwindend, maar evenzeer absurd, grappig, teder en diepzinnig. En ze behandelen hun cast en crew met hetzelfde respect als hun collega’s in Hollywood (aan de Schelde), inclusief een correct loon.

Het enige wat bij ons nu nog ontbrak, was een echt festival om die kleinoden op het witte doek te vertonen. Niet in een onwelriekende seksbioscoop – waar verder trouwens niets mis mee is; Febreze is overrated – maar echt gewoon naast die films uit Hollywood (aan de Schelde). Daarom krijgt Antwerpen met SMUT in De Studio zijn eigen pornofilmfestival, in navolging van steden als Berlijn, San Francisco, Athene en Wenen. Met een even wellustig als toonaangevend programma van kortfilms, documentaires, talks en nightlife. Kortom: een festival waar iederéén aan zijn trekken komt.