Veine acht

Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen

€ 6,95

BP

Mede mogelijk gemaakt door

HOEZO VAKANTIE DICHTBIJ? Curaçao, here we come

NEDERWIEDEWIEDEWIET Lastige keuzes, wel of niet

KUN JE ZITTEN? DAN KUN JE OOK ROEIEN! Roeien met de riemen die je hebt

MIX & MATCH

De leukste zomerkleding

acht, 2017

COVERMODEL Thirza Sleeking

De zesjarige Thirza Sleeking is mooi, vrolijk en beweegt constant. Voor onze fotograaf Emile een heerlijke uitdaging! Er waren maar liefst drie man met instrumenten nodig om haar blik een paar seconden te vangen.

Maar het resultaat is er. Thirza staat in een Innowalk small. In dit hulpmiddel loopt ze dagelijks heel wat kilometers weg. En je raadt het al, ook daarbij heeft ze de grootste lol!

De kleding van Thirza is gesponsord door:

MODEMALL

VEINE

2

VAN DE REDACTIE

COLOFON UITGEVER Stichting Veine HOOFDREDACTIE Renée Ruisch EINDREDACTIE Frieda Zebrowski ART DIRECTION ConQuest communication. creation.

PUNT VAN RENÉE

FOTOGRAFIE COVER Emile Peters REDACTIE Marianne Zwanenburg WEBMASTER EN DESIGN Stephan van Rijt, Talk Today DRUKKERIJ Van de Water, Schiedam VERZENDING BGS Schiedam COLUMNISTEN Sandra Titulaer (revalidatiearts), Sylvie Suijkerbuijk (therapeut computer en handicap), Eva Vernet (ergotherapeut), Nicole Kien (advocaat), Chris (moeder), Arie van Tienhoven (ondernemer), Anne van Zwieten (moeder), Martin Meeuwissen (expert houdingsmanagement) ABONNEMENTEN abonnee@veine.nl ADVERTENTIES advertentie@veine.nl ADRES Palladiostraat 35, 3066 AH Rotterdam BANKREKENINGNUMMER NL66 INGB 0006 799 696

Copyright © 2017 Stichting Veine

“DIE LIGT ERUIT”, ZIJN DE SCHAARSE WOORDEN DIE ONZE ORTHOPEED UITSPREEKT. WE KENNEN DE MAN AL JAREN, EEN PRETTIG PERSOON. EN HIJ WEET DAT HIJ BIJ ONS NIET MET HELE VERHALEN HOEFT AAN TE KOMEN.

Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Het is niet toegestaan Veine zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. Veine is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. Veine behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen

Met ‘die’ bedoelt hij de rechterheup

rolstoelen, of om moeilijkere zaken

van onze dochter. Die heup is dus uit

als wietolie. Bij dit laatste onderwerp

de kom. Weinig woorden, maar grote

lijken de onderzoeken en ervaringen

gevolgen. Want als ouders moeten

van anderen je denken hiermee

wij de keus maken. Laten we haar

meteen te starten, maar veel artsen

een zware operatie ondergaan zodat

zijn er nog niet zo zeker van dat

ze geen pijn meer heeft? Of is de pijn

wietolie helpt bij bijvoorbeeld het

die ze nu heeft nog goed te dragen

ontspannen van de spieren. En dan

en wachten we tot ze volledig is

is dit product ook nog eens illegaal.

uitgegroeid. Of moet je er zelfs nooit aan beginnen?

Keuzes maken is ons lot. Waarbij

van prijsvragen en/of speciale acties kan

we het allemaal zo goed mogelijk

niet worden gecorrespondeerd.

Zomaar zo’n dilemma waar we er al

proberen te doen voor onze kinderen.

zoveel van hebben gehad. Steeds

Ik wens je een fijne rustige zomer en

weer moet je kiezen. En of dat nou

geniet in het zonnetje van alweer de

gaat om een goed hulpmiddel, zoals in

achtste Veine! •

dit nummer het dossier handbewogen

3

ADVERTENTIE

NEEM NU EEN ABONNEMENT OP VEINE ONTVANG VOOR € 25 PER JAAR IEDER KWARTAAL VEINE THUIS ÉN VERWEN JEZELF MET EEN SHOEBY FASHION ARRANGEMENT T.W.V. € 29,95.

SHOEBY FASHION ARRANGEMENT • Een exclusieve shopervaring & verwendag in Den Haag Centrum voor 1 persoon**.

Of shop je liever bij Shoeby bij jou in de buurt? Je ontvangt ook een bon voor een vip-avond voor jou met jouw vrienden en of familie. De hele winkel voor jullie alleen.

• Een vip-ontvangst met bubbles & bites.

• Een heerlijke lunch of high tea (meerprijs high tea is € 9,95).

• Stylingadvies van je eigen Shoeby stylist: jouw personal shopper.

• Make-up en hairstyling, matchend bij je kleding.

• 20% korting* op een nieuwe outfit.

* De korting is geldig op de originele prijs van de artikelen uit de hele collectie van Shoeby Den Haag Centrum. ** Het Fashion Arrangement is voor 1 persoon en tegen betaling uit te breiden voor meerdere personen.

Te boeken van maandag t/m zondag m.u.v. feestdagen.

VEINE

4 Deze aanbieding is geldig tot 1 december 2017 of zolang de voorraad strekt. Abonnementen gelden tot wederopzegging (prijswijzigingen voorbehouden).

GA VOOR MEER INFORMATIE NAAR ONZE WEBSITE WWW.VEINE.NL

INHOUD

68 33 42 7

58

VAKANTIE ALS JE ZEKER WILT ZIJN VAN MOOI WEER

ANNA MAAKT ER WAT VAN ZOMERSE DEKBEDHOES

33 13

COLUMN DE EFFECTIVITEIT VAN DE BORSTKAS

THERAPIE CRANIO­SACRAAL­THERAPIE

MIX & MATCH DE LEUKSTE ZOMERKLEDING

38

(P)APPTALK

14

OOKLEUK

21

OOKCIJFERS OVER DE ZOMER

23

COLUMN DE AGENDA

25

DOSSIER MEDIWIET

30

OOKCIJFERS OVER MEDICINALE WIET

62

41

COLUMN PUZZELEN OP EEN MOOIE WARME DAG…

42

68

DOSSIER HANDBEWOGEN ROLSTOELEN

77

COLUMN ZITTEN, ROLSTOELEN EN AANBESTEDINGEN

SPORT ROEIEN MET DE RIEMEN DIE JE HEBT!

78 48

COLUMN VAN ANNE DISCOBAL

BA(G)CK TO THE BEACH COOLE TASSEN VOOR WARME DAGEN

81 50

VEINE STEUNT VOETJES VAN DE VLOER

53

MOOIE MENSEN ALS JE DOOR DE BOMEN HET BOS NIET MEER ZIET

85

LEUK AAN MIJN KIND

COLUMN SYLVIE SUIJKERBUIJK

31

COLUMN JE KUNT ‘T NOOIT HELEMAAL KRIJGEN ZOALS JE HET HEBBEN WILT

56

DUIKEN MET DAAN

87

COLUMN PROGNOSES

5

VAKANTIE

VEINE

6

VAKANTIE

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉ COLLECTIE

ALS JE ZEKER WILT ZIJN VAN MOOI WEER HOEWEL VEEL GEZINNEN MET EEN ZORGINTENSIEF KIND VAAK DICHT BIJ HUIS BLIJVEN ALS ZE OP VAKANTIE GAAN, BIEDT VER WEGGAAN, NAAR DE ‘NEDERLANDSE’ TROPEN OOK EEN FANTASTISCH ALTERNATIEF. IN EEN KLEIN HOTEL, VLAKBIJ HET STRAND, AANGEPAST OP KINDEREN EN VOLWASSENEN MET EEN LICHAMELIJKE BEPERKING. OF HET NOU GAAT OM SCHUIFDEUREN DOOR HET HELE APPARTEMENT, OM EEN ROLSTOELTOEGANKELIJKE BADKAMER OF EEN STRANDROLSTOEL OM EVEN TE LENEN. IN DOLPHIN SUITES KAN BIJNA ALLES. CURAÇAO, WE KOMEN ERAAN! Dolphin Suites is het eerste Caribische hotel dat speciaal is ingericht voor ieder type gast, in het bijzonder gasten met speciale behoeftes. Een volledig rolstoeltoegankelijke accommodatie die voorziet in hulpartikelen, in zorg indien gewenst, aangepaste tours en advies geeft over de toegankelijkheid van het eiland. Voor Candina Visser en haar tweeling Chelsey en Ashley is het niet de eerste keer dat ze verblijven in Dolphin Suites. >

7

VAKANTIE

Dochter Ashley is als gevolg van een

bekende ‘place-to-be’ met dit principe

ongeluk deels afhankelijk van haar

in het achterhoofd is aangelegd. “Ik ga

rolstoel. “We voelen ons hier heel

hier dagelijks met de meiden naar

welkom. Er heerst een gemoedelijke

het strand. Daar loop je gemakkelijk

sfeer en de gasten zijn een mix van

naartoe. Ashley kan met mijn hulp als

‘normale’ toeristen en toeristen met

we er zijn net een paar stapjes zetten,

een beperking. Alles is gemakkelijk

maar ook als dat niet zou kunnen, is dat

bereikbaar en veilig.” vertelt Candina.

geen probleem.” In het hotel staan

Ze kijken hier niet snel vreemd op

meerdere strandrolstoelen die je kunt

en zijn gewend om met meiden zoals

lenen. Met deze ‘dikke banden’ rolstoel

Ashley om te gaan. Het hotel is gelegen

rij je gemakkelijk over het zand en kun

op een ‘hotspot’ op Curaçao vlak bij

je doorrijden tot in het water.

Mambo Beach, met boulevard met

VEINE

8

verschillende winkels en restaurants en

ACCOMMODATIE

naast het Curaçao Sea Aquarium. De

Het hotel beschikt over dertien

hele omgeving is rolstoeltoegankelijk.

suites, één studio en zeven kamers.

Een van de betrokken ontwikkelaars

Ook is er een suite die met een

heeft hierop de nadruk gelegd en het is

naastgelegen kamer via een afsluitbare

best bijzonder dat juist zo’n wereldwijd

tussendeur verbonden is. Zo heb

VAKANTIE

je drie tweepersoons slaapkamers

Dolphin Suites beschikt zelf over

en een slaapplek in de woonkamer.

hulpmiddelen als een aangepaste

En voor wie van strakke inrichtingen

bedbox en een strandrolstoel. Maar als

en design houdt… op een creatieve

je bijvoorbeeld een douchestretcher

wijze is de architect erin geslaagd

of een tillift nodig hebt, worden deze

om de aanpassingen, die in alle

tijdens jouw verblijf gehuurd. Het is

suites aanwezig zijn, te verwerken

bovendien goed te weten dat het

in het moderne design. “Het ziet er

hotel een eigen hotelarts heeft die bij

gewoon heel fris en gezellig uit!”,

calamiteiten meteen langs kan komen.

vertelt Candina.

Voor die families die dat wensen, kan zorg worden geleverd (bijvoorbeeld hulp bij douchen of aankleden). Ook de oppasservice is aangepast; opgeleide medewerkers die met kinderen met een beperking kunnen werken. Tot slot kunnen ook de mama’s en papa’s lekker chillen op de Antillen. >

9

VAKANTIE

EEN AANTAL PLUSPUNTJES OP EEN RIJ

Huismasseuse Martha is geweldig en komt in jouw appartement graag een massage verzorgen (tegen betaling).

• Zwembad met kinderspeelgoed;

VER WEG EN TOCH HEEL DICHTBIJ

• Bibliotheek/lounge met onbeperkt

Hoewel je ver van huis bent, ben je

koffie en thee; • Bbq-ruimte – inclusief bbq in bruikleen; • Babybedje, kinderstoel, babyfoon op aanvraag;

nog altijd in Nederland. Je betaalt met Antilliaanse guldens, iedereen verstaat je en de kinderen kunnen gewoon een kroket of frikandel eten. Dat klinkt misschien suf, maar

• Hulpmiddelen op aanvraag;

juist met kinderen die eetproblemen

De medewerkers van KLM of TUI

• Mogelijkheid om zorg in te kopen;

hebben is dat heel handig. Je kunt

doen er alles aan om zoveel mogelijk

• Onbeperkt toegang tot het

gewoon boodschappen doen bij Albert

comfort te bieden voor kinderen met

Heijn en boerenkool en spruiten zijn ook

een beperking, maar het blijft een lange

op Curaçao verkrijgbaar. Het kan maar

zit in een kleine ruimte. “Ik heb een

net het lievelingsprakje zijn van jouw

kind dat nooit slaapt. Ik zet het ene

• Boodschappenservice;

kind :-). Apotheken zijn er voldoende.

filmpje na het andere filmpje op, maar

• Twee maal per dag supermarkt bus

Ook andere vertrouwde winkels als

zo komen we er wel”, lacht Candina.

DA, Bruna en zelfs Jamin vind je

“Ik bereid mijn dochter wel goed voor.

op Curaçao.

Vooraf ‘lezen’ we een boekje en vertel

Sea Aquarium; • Onbeperkt toegang tot strand (gelegen op 100 meter afstand);

(shuttlebus); • Oppasservice;

ik precies wat we gaan doen. In het

• Hotelarts;

HOE WERKT HET MET VLIEGEN?

vliegtuig vraag ik de medewerkers altijd

Hoewel bovenstaande allemaal

om mijn eten warm te houden. Ik geef

geweldig klinkt is een vlucht van negen

eerst op mijn gemak Ashley haar eten

en conditioner in de

uur voor veel ouders en hun kinderen

en pas als ik klaar ben, start ik zelf met

badkamer aanwezig;

geen pretje.

mijn maaltijd. Ik vind het personeel altijd

• Strandhanddoeken gratis in bruikleen, dagelijks te wisselen; • Douchecrème, shampoo

• Bedden met afsluitbare rekjes.

heel behulpzaam. Die reis is best iets om tegen op te zien, maar anderen rijden naar Frankrijk of Spanje, dat is ook pittig.” •

VEINE

10

VAKANTIE

11

ADVERTENTIE

VEINE

12

COLUMN M

ar

t in

en t

DE EFFECTIVITEIT VAN DE BORSTKAS Me

eu

w is

s en -

E x per t houd

ZOALS IN DE VORIGE VEINE IS BELOOFD, WIL IK IN DEZE UITGAVE STILSTAAN BIJ DE BORSTKAS VAN EEN KIND. NATUURLIJK GELDEN DEZELFDE PRINCIPES OOK BIJ JONGVOLWASSENEN EN OUDEREN, MAAR BIJ KINDEREN IS DE BORSTKAS WEL HEEL ERG KWETSBAAR.

ings

n ma

ag

em

asymmetrisch wordt of omdat de borstkas te plat of te hoog geworden is.

Een asymmetrische borstkas is eenvoudig te meten.

Bijvoorbeeld drie centimeter verschil tussen links en rechts maakt ademhalen al veel zwaarder en moeilijker. Ouders zien dit verschil maar al te vaak, maar weten niet waardoor het ontstaat en hoe het voorkomen kan worden of verbeterd.

De oorzaak ligt in een veelvuldige langdurige asymmetrische

Bij de ontwikkeling van het kind is heel veel belangstelling

houding in de diepslaap en/of de remslaap.

voor de longen en dat is volkomen terecht. Maar wat vaak vergeten wordt, is dat longen niet op zichzelf kunnen ademen.

Een andere vervorming van de borstkas is dat de ene kant

De longen hebben hiervoor het ademhalingsmechanisme

hoger is dan de andere kant. Deze ongelijke borstkas kan

nodig. Naast de ademhalingsspieren is de borstkas hiervan

ontstaan als een kind lange tijd in zijn slaap niet volledig

een heel belangrijk onderdeel.

terugdraait op rug en de benen nog in de zijligpositie blijven liggen. De borstkas kan ook afgevlakt zijn of sterk

Aan de ene kant is de borstkas de bescherming van de

verhoogd. Beide komen niet of nauwelijks voor bij mobiele

kwetsbare longen, aan de andere kant werkt de borstkas

mensen. De diepte en breedte van de borstkas wordt vaak

als een ouderwetse blaasbalg. Zo één die veel mensen

vastgelegd in een Depth Width index. Bij de gemiddelde

bij de openhaard hebben liggen om het vuur meer leven in

mens is dit 0.75. Alle waarden van de D:W index tussen

te blazen. Als je deze opentrekt, zuigt hij lucht aan en bij

0.6 en 1.1 zijn nog correct. Daarbuiten wordt ademhalen

dichtdrukken blaast hij de lucht er weer uit.

steeds moeilijker. Hoe groter de structurele vervorming, des te moeilijker wordt de ademhaling. Bij kinderen die niet

Wat maakt de borstkas dan zo anders dan alle andere

of nauwelijks mobiel zijn, kan structureel vervormen al na

botten in ons lichaam? De borstkas is volkomen elastisch

drie tot zes maanden in de slaap ontstaan. Dit kan gebeuren

en daardoor vervormbaar en kwetsbaar. De bouw van de

zowel bij kinderen als bij volwassenen.

borstkas is zo sterk dat deze in 80 jaar wel 1 miljard keer op en neer kan, zonder te slijten. Wel heel slijtvast, maar de

Het is fijn te weten dat een structureel vervormde borstkas

borstkas kan gemakkelijk veel minder efficiënt worden door

door goed houdingsmanagement is te redresseren. Als je de

structureel te vervormen. Dit is als de borstkas bijvoorbeeld

zwaartekracht maar op de juiste manier gebruikt. •

13

OOKLEUK WIET(OLIE) BIJ DE DROGIST

CBD-DRUPPELS zorgen ervoor dat je verkrampte spieren

VEINE

14

weer ontspannen, je ontstekingen geremd worden en je epileptische aanvallen afnemen. Ook werken deze druppels zenuwbeschermend. Druppelen maar dus!

Kruidvat cbd-druppels bevatten 2,75% cannabidiol (cbd) uit vezelhennep. | Verkrijgbaar bij Kruidvat | Prijs 10 ml: € 9,99

Opblaasbaar LOUNGEBED van Intex met netbodem (waterdoorlatend) waardoor je heerlijk koel kunt relaxen op het water. Maar ook fijn voor je kind: lekker op het strand liggen en niet wegrollen of zandhappen!

Afmeting: 178 x 94 cm.

Verkrijgbaar bij Stuntwinkel.nl | Prijs: € 21,95

OOKLEUK OM LEKKER TE LOUNGEN

15

Met deze IJSBEKERS wordt ieder toetje een feestje! En als je ze zelf niet wilt gebruiken, doe je de kinderen er in de zandbak ook een groot plezier mee.

In plaats van een zandtaartje, krijg je dan vast en zeker een zandsorbet.

Verkrijgbaar bij Action | Prijs: € 1,57

OOKLEUK VEINE

16

VOOR DE WARME DAGEN

OOKLEUK TEGEN JEUK!

Dit heerlijk naar menthol ruikende na de beet zalfje kun je in de zomer maar beter bij je hebben. Het werkt verzachtend na een insectenbeet, kwallenbeet of brandnetelsteek. Het is huidvriendelijk en geschikt voor kinderen. We kunnen naar buiten!

Verkrijgbaar bij Kruidvat | Prijs: â‚Ź 3,09

17

OOKLEUK BIJ KAUW- EN SLIKPROBLEMEN

Ben jij ook iedere dag met de staafmixer bezig om ‘prakjes’ te pureren?

Dan is dit misschien handig. CLINUTREN MIX DIEETVOEDING is een

VEINE

18

poedervormige totaalvoeding. Met wat gekookt water maak je soep, puree of crème. Superhandig, zeker als je op vakantie gaat. Clinutren Mix van Nestlé Health Science is beschikbaar in een doosje (450 gram) met zes zakjes van 75 gram. Er zijn zeven smaken.

Verkrijgbaar bij deonlinedrogist.nl l Prijs: € 13,80 per pak (zes maaltijden)

Flexibele SNORKELVINNEN met klittenbandsluiting.

Met deze vinnen zoef je door het water.

Verkrijgbaar bij tribord.nl | Prijs: € 27,99

OOKLEUK OM MAKKELIJKER TE ZWEMMEN

19

WATERMELOEN is veruit een van de meest gezonde vruchten die er zijn! Gekoelde watermeloen is bovendien een echte dorstlesser; het is ongelooflijk hydraterend (hij bevat tot 92% water!) en is rijk aan kalium; belangrijk voor een goede functie van de zenuwen en spieren. Kalium bepaalt onder andere hoe vaak en in hoeverre onze spieren zich samentrekken en bevordert tevens zenuwprikkels in ons lichaam.

OOKLEUK GEZOND EN LEKKER

VEINE

20

OOKCIJFERS

OVER DE ZOMER

HET EERSTE BADPAK VOOR VROUWEN WERD GEMAAKT IN DE

VEEL MENSEN WETEN VAAK NIET OF DE KLOK VOORUIT OF ACHTERUIT GAAT TIJDENS DE ZOMERTIJD. EEN HANDIG EZELSBRUGGETJE IS HET FEIT DAT DE KLOK VOORUIT GAAT IN HET VOORJAAR. OVERIGENS KENNEN WE IN ALLE LANDEN IN EUROPA, OP IJSLAND NA, DE ZOMEREN WINTERTIJD.

19E EEUW

EN HAD LANGE MOUWEN EN WOLLEN PIJPEN.

WIST JE DAT EEN BEETJE UV-STRALING GOED IS VOOR JE GEZONDHEID? UV-STRALING HELPT JE LICHAAM OM VITAMINE D AAN TE MAKEN EN DIE VITAMINE HEB JE NODIG VOOR STERKE EN GEZONDE BOTTEN.

50

IN LIKJES EET JE GEMIDDELD EEN BOLLETJE IJS OP. OF DAT IS GELUKT MET HET GROOTSTE SCHEPIJS(JE) OOIT DAT VALT TE BETWIJFELEN. DEZE WAS 2,81 METER HOOG EN WERD GESCHEPT IN ITALIË.

JE NAGELS EN JE HAAR GROEIEN IN DE ZOMER

SNELLER.

21

DE EIFFELTOREN WORDT OP WARME ZOMERDAGEN ONGEVEER 15 CM HOGER OMDAT HET IJZER UITZET.

COMFORT LIGSYSTEEM TEGEN VERVORMING VAN BORSTKAS EN RUG/BEKKEN INNOCARE IS EEN INNOVATIEVE ONDERNEMING, GESPECIALISEERD IN HOUDINGSMANAGEMENT. WIJ ONTWIKKELEN EN LEVEREN PRODUCTEN DIE BIJDRAGEN AAN EEN GOEDE LICHAAMSHOUDING. VOORAL VOOR DIEGENEN DIE NIET IN STAAT ZIJN ZELFSTANDIG GOED TE LIGGEN OF TE ZITTEN. ADVERTORIAL

Een asymmetrische houding ontstaat door de invloed van de zwaartekracht op het lichaam, vooral tijdens de slaap. In het bijzonder in dat deel van de slaap waarin de tonus (spierspanning) het laagst is; in de remslaap en in de diepslaap. In deze fasen vervormt het lichaam het snelst.

Met het Comfort Ligsysteem is het mogelijk om in iedere houding te ondersteunen. Met de steuntjes die je op maat kunt plaatsen, kun je in rugligging voorkomen dat de borstkas verder afvlakt of voorkomen dat de borstkas in zijligging steeds hoger wordt. Als de borstkas al erg vervormd is, kunnen de steunen verbetering bewerkstelligen. Dat kan zowel bij de borstkas als bij een kromming bij het bekken of in de rug (scoliose).

Innocare BV, Leemansweg 80, 6827 BX Arnhem Telefoon 026- 388 3598 www.innocare.nl

VEINE

22

RUBRIEK

COLUMN DE AGENDA

Chr is - m

oed

er

KEN JE DAT? IN MIJN LEVEN STAAT ALLES VAST. MIJN AGENDA IS ALS EEN BIJBEL. WERKELIJK ALLES WORDT INGEPLAND. NATUURLIJK DE BEZOEKJES AAN TANDARTS EN THERAPEUTEN, WERKAFSPRAKEN, HUISWERKBEGELEIDING, VRIJWILLIGERSWERK, MAAR OOK LEUKE DINGEN ALS ETENTJES EN EEN MIDDAGJE SAUNA MET DE MEIDEN. DE EMMER IS TOT DE RAND TOE GEVULD.

Het enige dat nog niet gepland wordt,

De hulp die ziek is, mijn schoonvader

in huis, besef ik nu al dat mijn emmer

is seks. Dat mag nog spontaan

die geopereerd moet worden.

in deze periode zeker zal overlopen.

tussendoor en gaat dan altijd ten koste

Op het moment dat ik elke dag een

En dan praten we nog maar over zes

van wat slaaptijd. Al lange tijd weet

ziekenhuisbezoekje moet inplannen,

weken. Wat als het nog erger zou zijn?

ik overigens dat ik mij met zo’n volle

gaat dat ten koste van iets anders en

Een kennis van 54 kreeg vorige week

emmer ook het meest gelukkig voel. Je

stijgt de spanning.

een hartstilstand. Zomaar uit het niets.

Ook zijn vrouw moet verder en je raadt

denkt altijd dat meer tijd prettig is, maar ik blijk toch echt beter te functioneren

Eind van de week moet manlief

het al, dat doet ze ook. Nu al zie je hoe

en presteren onder enige druk. Als

geopereerd worden aan zijn schouder.

sterk ze is.

anderen vragen hoe het gaat, probeer

Een sluimerende slijmbeursonsteking.

ik te voorkomen dat ik zeg dat ik het

Niks ernstigs, maar na de operatie

Blijkbaar kunnen we dat. Gewoon

druk heb. Dat hoor ik iedereen zeggen

schrijft de arts zes weken rust

verder gaan en aanpakken wat er

en klinkt zo klagend. Tegenwoordig

voor. ZES WEKEN! Niet tillen, niet

aangepakt moet worden. Dus, genoeg

antwoord ik: “Goed, ik verveel mij niet!”

helpen met de verzorging van onze

geklaagd. Terwijl manlief zijn schouder

Het lukt eigenlijk allemaal precies. Met

gehandicapte dochter, niet autorijden,

de komende zes weken laat rusten,

wel als gevolg dat als er een ‘druppel’

… niet niet niet. En hoewel ik (net als

zet ik mijn schouders eronder.

bij komt, de emmer meteen overloopt.

bijna iedere vrouw) regelmatig klaag

Komt goed! •

En zo’n druppel kan van alles zijn.

dat hij best wel iets meer mag doen

23

DOSSIER

“We zien dat hij meer alert is, dat zijn spasmes verminderen en soms kijkt hij ons ineens recht in onze ogen aan.”

VEINE

24

DOSSIER

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: VAN BEEK IMAGES.COM

MEDIWIET DE NEDERLANDSE POPGROEP DOE MAAR ZONG ER AL OVER IN DE JAREN 80: “DIT IS EEN LIED OVER EEN PLANT EEN GROENE PLANT EEN MOOIE PLANT EEN WELRIEKENDE PLANT EEN GROTE EN STERKE JA, EEN NUTTIGE PLANT HET GAAT OVER DE CANNABIS SATIVA HOLLANDICA OFTEWEL NEDERWIET”.

Een grote, sterke en nuttige plant. Alleen om stoned van te worden?

Inmiddels weten we veel beter welke delen van de plant wat veroorzaken en zijn we in staat om delen te gebruiken die een helende werking hebben. Nog lang niet alle artsen in Nederland zijn overtuigd van de werking, maar wetenschappelijk onderzoek wereldwijd plaatst cannabis ofwel wiet in een heel ander daglicht; van drug tot een natuurlijk medicijn.

Op de website van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport staat het eigenlijk al heel duidelijk omschreven.

Er zijn voldoende wetenschappelijke gegevens beschikbaar die aantonen dat medicinale cannabis werkzaam is bij MS, chronische pijn, kanker en aids (voor opwekken van eetlust, verminderen van pijn en tegengaan van gewichtsverlies), syndroom van Gilles de la Tourette, glaucoom, ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, epilepsie, jeuk, migraine, reuma, ADHD, PTSS en alzheimer. Dit is het voorzichtige rijtje. Wie verder speurt op het internet, vindt nog veel meer toepassingen. Maar ongetwijfeld zijn deze vooral practice based en niet evidence based. Dit zijn heel veel verschillende variabelen die het lichaam beïnvloeden, en mede daarom wordt er steeds weer nieuw wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd waarin nieuwe >

25

DOSSIER

ontdekkingen met betrekking tot

een hoog gehalte aan thc en geeft

cannabis worden geopenbaard. Voor

in dat geval ook een sterk effect.

Veine voldoende om op onderzoek uit

Maar hasj heeft ook een hoog cbd-

te gaan. Want we zien dat sommige

gehalte dat de werking van thc afremt

ouders de stap al durven te nemen en

of wijzigt. Een blow is feitelijk shag

dat kinderen met beperkingen gebaat

gevuld met softdrugs. Zo’n ‘sjekkie’

zijn bij het gebruik van cannabis.

wordt meestal een blow, joint of stickie genoemd. Je kunt softdrugs ook eten,

WAT IS NOU WAT?

bijvoorbeeld in spacecake. Maar wat

Je hoort allerlei termen; cannabis,

denk je van een lolly met cannabis.

hennep, thc, cbd, marihuana, wiet, stuff,

Ook die zijn te koop. In dit dossier

blow, nederwiet en hasj. Maar wat is

praten we alleen verder over cannabis

nou eigenlijk wat? Het woord cannabis

en de werkende stoffen thc en cbd.

slaat feitelijk op de plant waar het allemaal om draait. Dit plantje heeft als

HET VERSCHIL TUSSEN MEDICINALE

soortnaam cannabis, maar wordt ook

EN ‘GEWONE’ CANNABIS

vaak omschreven als een hennepplant.

Het grote verschil tussen medicinale en

De namen hennep en cannabis worden

‘gewone’ cannabis zit ‘m eigenlijk in de

ook gebruikt voor het product dat

plek waar de cannabis verkrijgbaar is.

wordt gemaakt van de bloemen van de

De medicinale cannabis is verkrijgbaar

plant. Andere namen, die op hetzelfde

via de apotheek na voorschrijven van

product slaan, zijn wiet en marihuana.

de huisarts en is dus slechts op recept

Nederwiet is gewoon wiet afkomstig uit

verkrijgbaar. Hierdoor weet je zeker

Nederland. Het gaat om de gedroogde,

dat de kwaliteit voldoet aan hoge

verkruimelde bloemtoppen en bladeren

eisen. De teelt van medicinale cannabis

van de cannabisplant. De belangrijkste

wordt door de overheid gecontroleerd

werkzame stoffen in deze bloemtoppen

(onder andere op de aanwezigheid van

zijn thc en cbd.

zware metalen en pesticiden). Door de constante sterkte en samenstelling van

VEINE

26

Hasj (ook wel stuff genoemd) wordt

de werkzame stoffen is de dosering

gemaakt van gedroogde delen van

heel nauwkeurig samen te stellen.

de planten, waaronder de bloemen.

Deze medicinale cannabis wordt

Na drogen worden de zaadjes geperst

gebruikt als medicijn. Bedrocan is sinds

tot hars. De hars wordt samengeperst

2002 het enige bedrijf in Nederland

in plakjes, is bruin en lijkt een beetje

dat gecertificeerd is om de medicinale

op bouillonblokjes. Hasj heeft vaak

cannabis te telen.

DOSSIER

De Transvaal Apotheek in Den Haag

cannabis gebruiken voor hun kind, maar

is de enige officiële plek waar de

juist de voordelen van gewone cannabis

medicinale cannabisvarianten bewerkt

prefereren. “Om het ‘meer thc’ te

worden tot olie. De ‘gewone’ cannabis

geven, heb je cannabis nodig uit de

is bij elke coffeeshop of online

coffeeshop of illegaal geproduceerde”,

gemakkelijk te kopen. De samenstelling

zo denken zij.

en de kwaliteit zijn niet altijd dezelfde.

Deze cannabis wordt voornamelijk

Artsen zien op dit moment nog niet

gebruikt als genotsmiddel.

dat medicinale cannabis een middel is dat genezing teweeg brengt, maar

HOE WORDT MEDICINALE CANNABIS

wel dat het de klachten van sommige

NU VOORGESCHREVEN

aandoeningen kan verminderen.

Er is al jarenlang veel onderzoek

Een arts schrijft medicinale cannabis

gedaan naar het medicinaal gebruik van

met name voor als de gangbare

wiet. Toch weten veel artsen weinig of

behandelingen en geneesmiddelen

niets over medicinale cannabis. In veel

niet voldoende helpen of te veel

landen is dat nu aan het veranderen.

bijwerkingen geven. Bij kinderen met

Er zijn steeds meer mensen die deze

zware epilepsie worden in Nederland

natuurlijke behandeling verkiezen boven

‘proeven’ gedaan en wordt voorzichtig

het gebruik van chemische medicatie.

gekeken naar de werking van cannabis.

In de medische wereld zijn er steeds

Voor kinderen met een lichamelijke en/

meer artsen die het gebruik van

of verstandelijke beperking zien we dat

cannabis als geneesmiddel doeltreffend

cannabis (medicinaal of zelf verkregen)

vinden. Het merendeel is echter van

door ouders zelf vooral wordt ingezet

mening dat alleen enkele, geïsoleerde

om spierspanning te onderdrukken,

stoffen geschikt zijn. Ongetwijfeld

tegen epilepsie en als rustgever in

vanuit de gedachte dat hiervoor

het algemeen. Angsten verminderen

voldoende bewijs is. Dit vormt wel

en kinderen slapen steeds beter. Een

een beperking. De andere 79 actieve

moeder van een meervoudig beperkte

stoffen (cannabinoïden) in cannabis

zoon vertelt: “We zien dat hij meer alert

worden niet gebruikt. Deze stoffen

is, dat zijn spasmes verminderen en

werken samen en zorgen ervoor dat

heel bijzonder, soms kijkt hij ons ineens

er minder bijwerkingen zijn dan bij

recht in onze ogen aan. Dat heeft hij

producten die alleen thc bevatten.

nooit eerder gedaan.” Een andere

Dit totaal kan ook voor betere

moeder geeft haar negenjarige zoontje

medicinale effecten zorgen en is de

met stofwisselingziekte al een tijdje

reden dat niet alle ouders medicinale

cbd-olie. >

27

DOSSIER

Cannabis wordt al eeuwenlang

“Ik heb het niemand verteld, mensen

binnen ons lichaam, bekend als het

gebruikt voor zowel medische als

vinden het misschien toch raar. Maar

endogene cannabinoïdesysteem, is

recreatieve doeleinden. Het eerste

op school kreeg ik al in de eerste week

verantwoordelijk voor het onderhoud

bewijs van het gebruik van cannabis

de opmerking dat hij zo opvallend alert

van de algemene gezondheid.

stamt uit 3000 jaar voor Christus.

was. Zelf merk ik vooral dat hij veel

Dit belangrijke systeem, vernoemd

De Chinese keizer Fu erkende de

meer energie heeft.”

naar cannabis, de plant die tot de ontdekking leidde, loopt door ons hele

medicinale eigenschappen. Pas in de jaren 30 van de vorige eeuw werd het

WAAROM WERKT CANNABIS

lichaam. Het heeft vele taken, maar

middel illegaal verklaard in de VS en

ZO GOED?

het belangrijkste doel is het behouden

kreeg daardoor een negatieve klank.

Cannabis bevat meer dan 480 actieve

van de zogenaamde homeostase,

Onder het VN-Handvest verspreidde

bestanddelen en 80 daarvan

de regulering en het onderhoud van

dit verbod zich over de rest van

worden uitsluitend aangetroffen in

een stabiele omgeving binnen het

de wereld.

de cannabisplant. Deze 80 unieke

menselijk lichaam.

bestanddelen staan bekend

VEINE

28

De laatste jaren wordt dankzij vele

als cannabinoïden. Het actieve

Het totale endocannabinoïdesysteem

onpartijdige wetenschappelijke

bestanddeel waar medische patiënten

is dus lichaamseigen en bestaat uit

onderzoeken de naam van cannabis

het meest in geïnteresseerd zijn,

cannabisachtige stoffen. Wij maken

gezuiverd. Deze onderzoeken

is de cannabinoïde cannabidiol,

dus zelf ook cannabinoïde aan.

veroorzaakten een sneeuwbaleffect en

afgekort als cbd. De andere term die

Het endocannabinoïdesysteem in de

zorgden ervoor dat politici medische

je vaak tegenkomt is thc. Dit middel

hersenen is betrokken bij fysiologische

cannabis legaliseerden. Inmiddels

wordt vaak genoemd als de stof die

processen zoals je bloeddruk, pijn,

is de medische variant wettelijk

‘stoned zijn’ veroorzaakt. Ook thc

honger en beweging. Er zijn ook

toegestaan in meer dan twintig staten

is een cannabinoïde die aanwezig is

onderzoeken waaruit blijkt dat het

in de VS en diverse landen in Europa,

in cannabis. Thc werkt vooral op de

endocannabinoïdesysteem belangrijk is

waaronder Nederland.

psyche en stimuleert delen van het

bij de aansturing van hersenfuncties als

brein en veroorzaakt zo de afgifte van

impulsiviteit en alertheid (aandacht).

WET EN REGELGEVING, HOE ZIT

dopamine – dit creëert een gevoel van

HET NOU EIGENLIJK?

euforie en welbevinden. Cbd gaat hier

CANNABIS EN EPILEPSIE

Om het heel makkelijk te stellen: voor

als het ware tegenin, cbd vermindert

Wie googelt op cannabis en epilepsie,

alle drugs geldt dat bezit, handel,

het effect van thc en verhoogt de

komt het verhaal van de Amerikaanse

verkoop en productie strafbaar

medicinale waarde.

Charlotte tegen. Een meisje dat op zesjarige leeftijd ruim 300 heftige

zijn. Niet-strafbaar is het gebruik voor medische, diergeneeskundige

De cannabinoïden werken op de

aanvallen van epilepsie per week

en wetenschappelijke doeleinden.

receptoren in ons lichaam in en

had. Een Amerikaans succesverhaal.

Qua bezit van cannabis geldt in

veroorzaken zo effecten in ons

Zij overwon haar ziekte met cbd-rijke

Nederland het gedoogbeleid. >

zenuwstelsel en onze hersenen.

cannabis. Haar ouders hadden alles

Het netwerk van receptoren

geprobeerd en waren ten einde raad.

DOSSIER

Toen ze hoorden van de werking van

in olijfolie. De cbd/thc-dosis varieerde

Dit houdt in dat je niet vervolgd wordt

cannabis wilden ze dat graag proberen.

van 1 tot 20 mg per dag per kg

als je minder dan 5 gram cannabis

Uiteindelijk vonden ze twee artsen

lichaamsgewicht. Behandeling liet een

voor eigen gebruik bij je hebt. Heb je

bereid om hen te helpen. Ze begonnen

significant positief effect op de ernst

meer op zak dan krijg je een boete en

met een heel lage dosering. Wat

van de aanvallen zien. De meeste

volgt inbeslagname. De hoogte van de

toen gebeurde had niemand ooit

kinderen (89%) rapporteerden een

boete varieert van een geldstraf en/

kunnen dromen; de resultaten waren

daling van de frequentie van aanvallen.

of gevangenisstraf.

verbazingwekkend. Charlotte was

13 deelnemers maakten melding

vrij van toevallen gedurende een

van een reductie van 75 tot 100%,

Bij het telen van maximaal vijf

uur, toen twee uur en vervolgens

25 een reductie van 50 tot 75%, 9 een

cannabis­planten zonder technische

zeven dagen. Haar ouders stonden

reductie van 25 tot 50%, en 19 gaven

hulpmiddelen word je niet vervolgd

versteld. Charlotte kreeg twee keer

een afname van minder dan 25% aan.

maar moet bij ontdekking wel afstand

per dag bij de maaltijd een dosering

5 patiënten meldden een toename van

van de planten worden gedaan.

cbd-rijke olie. Haar arts dr. Gedde heeft

de ernst van de aanvallen, wat leidde

Worden er meer dan vijf planten

berekend dat ze drie tot vier milligram

tot stopzetting. De onderzoekers

aangetroffen, dan wordt dit gezien als

cbd per pond lichaamsgewicht nodig

namen ook verbetering waar in gedrag

beroepsmatige teelt en hierop staat

had om de aanvallen in toom te houden.

en alertheid, taal, communicatie,

een gevangenisstraf en/of een boete.

motoriek en slapen. 5 kinderen Uit een andere publicatie weten we

stopten met de kuur. Zij kregen

In een coffeeshop kun je alleen

dat cannabis met een hoog cbd-

last van bijwerkingen; slaperigheid,

‘normale’ cannabis kopen; medicinale

gehalte veelbelovende therapeutische

vermoeidheid, prikkelbaarheid en

cannabis is uitsluitend op recept

effecten aantoonde bij 74 patiënten

maag-/darmstoornissen, waardoor zij

van een arts en via een apotheek

in de leeftijd van een tot achttien jaar

stopten met cannabis. •

verkrijgbaar. Een coffeeshop moet wel

die leden aan epilepsie en bij wie

aan een aantal regels voldoen. Zo mag

andere behandelingen niet aansloegen.

er geen reclamemateriaal zichtbaar zijn

In 2014 namen verschillende centra

en mogen er geen harddrugs worden

in Israël deel aan dit onderzoek,

verkocht. Ook mag geen overlast

waarvan de resultaten in het

ontstaan door de klanten die de shop

tijdschrift ‘Journal Seizure’ werden

bezoeken. De minimumleeftijd van

gepubliceerd. De patiënten waren

de klant moet tenminste achttien jaar

resistent tegen standaard

zijn en er mag per dag niet meer dan

geneesmiddelen. Het

5 gram cannabis aan dezelfde persoon

gekozen mengsel met

worden verkocht. Ook mag een

cbd en thc in een

coffeeshop zich niet in de buurt van

verhouding

scholen bevinden (minimaal 350 meter

van 20:1,

afstand) en mag er geen cannabis

was opgelost

verkocht worden aan niet-ingezetenen.

29

OOKCIJFERS OVER MEDICINALE WIET

IN ONS LAND IS DE VRAAG NAAR MEDICINALE WIET IN 2016 MET

50%

TOEGENOMEN TEN OPZICHTE VAN 2015.

DE NEDERLANDSE POPGROEP DOE MAAR ZETTE IN 1981 EEN BIJNA

7 MINUTEN

DUREND LIED MET DE TITEL NEDERWIET OP HET ALBUM SKUNK.

DE PRIJS VAN WIET EN HASJ VERSCHILT PER SOORT. NEDERWIET KOST ONGEVEER 8 EURO PER GRAM. BUITENLANDSE WIET KOST ONGEVEER 5 EURO PER GRAM EN BUITENLANDSE HASJ KOST ROND 9 EURO PER GRAM.

IN

1972 WERD DE EERSTE COFFEESHOP GEOPEND.

IN MAART 2015 MAAKTEN ONGEVEER

WIET EN HASJ ZIJN MEESTAL 1 TOT 2 WEKEN AANTOONBAAR IN ZOWEL BLOED ALS URINE.

1.200

PATIËNTEN IN NEDERLAND GEBRUIK VAN MEDICINALE CANNABIS*.

SINDS

2003 VEINE

30

PRODUCEERT ALS ENIGE OFFICIEEL MEDICINALE CANNABIS VOOR HET MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT.

10%

VAN ALLE MENSEN DIE BEGINNEN MET BLOWEN GAAT HET NA ENIGE TIJD DAGELIJKS GEBRUIKEN.

* BRON: NATIONALE DRUG MONITOR 2015.

COLUMN JE KUNT ‘T NOOIT HELEMAAL KRIJGEN ZOALS JE HET HEBBEN WILT Ev ut a Ko

p p iu

s - (kinder)ergoth

er a

pe

ZODRA HET WOORD (HANDBEWOGEN) ROLSTOEL VALT, WORD IK ACTIEF. DE RADARTJES GAAN DRAAIEN EN HET PROCES GAAT BEGINNEN. WANT DAT IS HET, VAAK EEN LANG EN MOEIZAAM TRAJECT. WAAROM? DOOR HEEL VEEL FACTOREN. Allereerst omdat de gemeente waarin het kind woont de

Zorg dus dat alleen de noodzakelijke spullen (epipen?)

verstrekker en dus de eindbeslisser is van de rolstoel (zij

zich standaard bij de rolstoel bevinden.

betalen). Zij hebben een contract met een rolstoelleverancier en die heeft weer een voorkeurspakket qua rolstoelen.

• Is kantelverstelling echt noodzakelijk (dit maakt de stoel namelijk een stuk zwaarder) of kan uw kind ook rustmomenten pakken door uit de stoel te gaan?

Daarnaast speelt er een heel ander traject waar naar mijn mening soms te snel of te makkelijk mee omgegaan wordt.

Waaraan moet de rolstoel voldoen? Natuurlijk wil uw kind die

• Waarvoor wordt de stoel straks allemaal gebruikt? Waar ligt de prioriteit? Dan moet dat het beste kloppen.

• Qua zithouding goed bedenken of een actieve zit haalbaar

prachtige spaakbeschermers en die knallende kleur. Maar

is, en dit afwisselen met andere uitgangshoudingen. Ga je

er is zoveel meer waar aan gedacht moet worden, want een

ergens toegeven of ga je corrigeren?

rolstoel kan niet aan alle wensen en eisen voldoen. Het is

• Het soort stof is niet alleen belangrijk voor de hygiëne,

belangrijk dat ouders (en team) weloverwogen keuzes maken

maar kan ook van belang zijn voor het niet onderuitglijden

om teleurstellingen te voorkomen. In eerste instantie is een

in de stoel.

rolstoel een voorziening om te verplaatsen, zowel binnensals buitenshuis. Dat wij de stoel ook willen gebruiken om er

Het afleveren van een rolstoel is altijd een spannend moment.

een hele dag goed actief en passief in te kunnen zitten terwijl

Eindelijk, hij is er! Probeer hem lekker uit, ga overal heen en

erin gespeeld of gewerkt wordt tja, dat maakt het toch echt

ontdek de mogelijkheden en de knelpunten van de stoel.

een kwestie van wikken en wegen: • Gaat uw kind zelf rijden? Dan moet de stoel zo licht

Mijn advies is om binnen drie weken met uw ergotherapeut

mogelijk zijn en dus kan het zwaartepunt daarop

en de leverancier van de rolstoel een evaluatie af te spreken,

aangepast worden. Maar haal die zware rugtas er

zodat eventuele problemen binnen de garantieperiode

dan af, want anders rijdt de rolstoel zwaarder en kiept

opgelost kunnen worden. •

deze sneller.

Eva heeft een eigen praktijk in Zwartewaal en Brielle. Zij helpt en adviseert kinderen tussen vier en twintig jaar op kinderdagcentra, scholen en/of bij ouders thuis in Zwartewaal, Brielle en verre omgeving.

31

THERAPIE

Craniosacraaltherapie nodigt het lichaam uit weer zo veel mogelijk te gaan functioneren zoals het bedoeld is.

VEINE

32

THERAPIE

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: BIJZONDER FOTOGRAFIE

CRANIO­ SACRAAL­ THERAPIE HET IS METEEN PRETTIG. ZELFS IN DE WACHTKAMER DIE SIEN POLL DEELT MET DIVERSE ANDERE THERAPEUTEN IN EEN PRAKTIJK IN BARENDRECHT IS HET AL EEN FEESTJE. VEEL VROLIJKE KLEUREN, GEZELLIGE HOEKJES EN EEN ZEN-SFEER. WACHTEN MET KINDEREN IS HIER GEEN PROBLEEM, ER IS GENOEG TE DOEN! SIEN POLL IS BEWEGINGSTHERAPEUT EN GEBRUIKT CRANIOSACRAALTHERAPIE OM BLOKKADES BIJ KINDEREN EN VOLWASSENEN WEG TE NEMEN. IN HAAR PRAKTIJK ZIET ZIJ HEEL WAT KINDEREN MET ZWARE BEPERKINGEN, MAAR OOK KINDEREN DIE KAMPEN MET BUIKPIJN, HOOFDPIJN OF LEERPROBLEMEN. MAAR WAT IS NOU PRECIES CRANIOSACRAAL­ THERAPIE? MET WELKE PROBLEMEN ZOUDEN WE LANGS MOETEN GAAN EN WAT HOUDT DE BEHANDELING IN? Het craniosacraalsysteem bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg, het dikke vlies dat daaromheen zit en het hersenvocht dat tussen die twee vloeit. Het geheel wordt omgeven en beschermd door de botten van de schedel (cranium) en de wervelkolom tot onderaan het heiligbeen (sacrum). Binnen dit systeem bevindt zich ook het zenuwstelsel.* >

*WWW.CRANIO-NEDERLAND.NL

33

THERAPIE

Sien Poll heeft haar eigen praktijk

“Je zenuwstelsel ligt in het hersenvocht

Dit moet uiteindelijk vertrouwd gaan

‘De Beweegwinkel’ in Barendrecht.

en het ruggenmergvocht. Het vocht

aanvoelen zodat het lichaam zich

Zij volgde een paramedische hbo-

zorgt ervoor dat de hersenen

hiermee op zijn gemak, veilig en fijn

opleiding waarna ze verder ging met

en zenuwen voldoende voeding

gaat voelen. Je kan hiermee nooit over

een opleiding Cesar oefentherapie.

krijgen, maar ook dat er afvalstoffen

een grens gaan. Craniosacraaltherapie

“In mijn werk als cesartherapeute

kunnen worden afgevoerd. Dit

is een ‘zachte’ methode”, licht Sien toe.

zocht ik naar iets waardoor ik mensen

moet in balans zijn. Het ritme van

nog verder in een ontspanningsmodus

het hersenvocht wordt gecreëerd

STRESS? KOM GERUST LANGS!

kon krijgen. Samen met een bevriende

door een pompsysteem diep

Omdat craniosacraaltherapie het

massagetherapeut besloot ik een

binnenin de hersenen”, legt Sien

lichaam uitnodigt weer zo veel mogelijk

module craniosacraaltherapie te

mij uit. Een craniosacraaltherapeut

te gaan functioneren zoals het bedoeld

volgen, puur ter oriëntatie. Ik was

beïnvloedt dit systeem. Waar de

is en het zelfherstellend vermogen

gelijk enthousiast en volgde de

zenuwen uit je wervelkolom komen,

stimuleert, is het soort klachten dat

volledige opleiding. Daar ontdekte

gaat het bindweefsel verder het lijf in.

behandeld kan worden zeer divers.

ik dat er naast fysieke ook innerlijke

Daarom kun je het ook in je hele lijf

“Eigenlijk schaar ik de problemen die

beweging bestaat. Ik merk nu dat er

voelen. Denk maar aan een steen die

ik behandel onder de grote noemer

niet alleen stress is bij de kinderen

in het water wordt gegooid waardoor je

‘stress’. Stress is fysiek, emotioneel

die bij mij therapie volgen, maar

allemaal kringen ziet.”

en mentaal. Het lichaam maakt hier geen onderscheid in. Als een kind

ook bij de ouders. Mensen met een heel druk leven komen dan

Zowel het bindweefsel als het

zware beperkingen heeft, kan er

ook met een regelmaat van vier tot

pompsysteem in de hersenen kunnen

fysieke stress zijn door een spasme of

zes weken bij mij langs.” Tot slot

vastzitten waardoor het vocht niet goed

door pijn. Maar er kan ook mentale of

schoolde Sien zich ook nog eens als

kan doorstromen. Beruchte punten

emotionele stress zijn omdat prikkels

reflexintegratietherapeut. Dat maakt

waar het dan vervolgens vastloopt

niet goed kunnen worden verwerkt.

het cirkeltje rond. Ze combineert de

zijn het staartbeen, het bekken, de

Deze stress zorgt voor verminderde

verschillende technieken om een

schouders, de nek en de buik. Het ritme

doorstroming in het zenuwstelsel.

optimaal resultaat te krijgen voor

van het hersenvocht kun je zien als de

Hierdoor kan een kind in een vicieuze

haar patiënten.

ademhaling van het zenuwstelsel.

cirkel van spanning blijven zitten.

Dit kan ervoor zorgen dat bepaald

VEINE

34

“Craniosacraaltherapie is geen

gedrag verergert. Of dat een rug steeds

manipulerende therapie. Je luistert

schever wordt. In een fase van je leven

naar het lichaam en je faciliteert de

waarin er dan meer stress optreedt, kan

beweging. In eerste instantie ga je

de emmer overlopen. Maar ook juist in

met de beweging mee in het lichaam

een rustige fase van je leven kunnen

en vervolgens probeer je het lijf uit te

emoties je juist overvallen. De oorzaak

lokken een andere richting op te gaan.

van je klachten weet je op dat moment niet meer.” >

THERAPIE

35

THERAPIE

LET OP! Er zijn twee landelijke craniosacraalverenigingen, NCSV en UCN. Op de websites van deze verenigingen kan veel informatie worden gevonden zoals de praktijken van therapeuten. De therapeuten die bij deze verenigingen zijn aangesloten, zijn personen die daadwerkelijk de hbo-opleiding hebben gevolgd.

Er wordt op internet vaker gesproken over mensen die cranio kunnen aanbieden, maar heel vaak zijn dit personen die een cursus hebben gedaan of een paar modules hebben gevolgd, maar die slechts een deel

Sien voelt dan waar het vocht niet goed

doen. Ze probeert dan het bekken los

doorstroomt. “Er zijn dan meerdere

te maken. Als daar geen reactie door

mogelijkheden. Voelen op de plek

optreedt, moet ze verder gaan zoeken.

Cranio­sacraal­therapie

van de klacht en kijken naar alles wat

Door haar jarenlange werkervaring

wordt in Nederland

er omheen zit en ermee in verband

weet zij eigenlijk altijd wel waar ze dan

door veel

staat en vervolgens beoordelen wat

naar moet gaan zoeken. Het bekken

zorg­­verzekeraars

er aan de hand is. Het bindweefsel

hangt bijvoorbeeld heel vaak samen

gedeeltelijk of zelfs geheel vergoed

zit overal in het lichaam en vormt een

met de kaak. Het kan best zo zijn dat

vanuit de aanvullende verzekering en

soort netwerk. Wanneer er ergens aan

het bekken vastzit omdat die persoon

heeft geen invloed op het eigen risico.

getrokken wordt, heeft dat ook invloed

de hele dag zijn kaken op elkaar klemt

Er zijn veel verzekeringen die

op de delen die ermee in verbinding

of zit te knarsetanden.

alternatieve zorg vergoeden.

staan. Het heeft ook te maken met hoe

Craniosacraaltherapie valt hieronder.

iemand zijn lichaam gebruikt en met wat

De ouders van Dylana, een

Raadpleeg voor vergoeding de

het lichaam is overkomen.”

meervoudig complex beperkt

polisvoorwaarden van uw verzekering.

meisje, komen wekelijks bij

U kunt craniosacraaltherapie in uw

“Soms zit er een plek vast omdat er op

Sien voor een gecombineerde

polis vinden onder de

een andere plek iets vastzit. Dan moet

behandeling craniosacraaltherapie

rubriek alternatieve geneeswijze

je even puzzelen wat je moet doen.”

en reflexintegratie. Moeder Nathalie

of alternatieve beweegzorg.

Als er iets in het bekken vastzit, gaat

vertelt dat Dylana van de behandeling

Sien eerst kijken of ze daar iets aan kan

geniet en vooral heel ontspannen is.

36 VEINE

van de materie beheersen.

THERAPIE

“We hebben hard gewerkt aan haar handjes, die ze nu zelf open en dicht doet. Daardoor kan ze nu dingen pakken.”

IS HET GEVAARLIJK, KAN ER OOK IETS MIS GAAN TIJDENS EEN BEHANDELING? Volgens Sien bestaan er wel degelijk contra-indicaties.

Je werkt met druk in het hersenvocht dus als iemand een hersentumor heeft, moet een therapeut geen drukverhogende technieken gebruiken. Bij kinderen met een waterhoofd moet je hiermee ook rekening houden. “Het is heel belangrijk dat wij als therapeut een gedegen medische achtergrond hebben. Een craniosacraaltherapeut vouwt geen baby’s dubbel. Dit beeld heerst in de media naar aanleiding van een verkeerd geschetst beeld van een behandeling van een niet-bevoegde craniosacraaltherapeut. Bij de behandeling van een baby zou het kind zijn dubbelgevouwen en aan de gevolgen hiervan zijn overleden. Maar craniosacraaltherapie is juist een faciliterende therapie binnen de grenzen van wat het lichaam aankan. Mits iemand goed is opgeleid, kan er eigenlijk niets misgaan. Het is een beeld dat bij veel mensen is blijven hangen. Wie even googlet, vindt al snel de negatieve verhalen, het zou allemaal gaan om kwakzalverij, maar het tegendeel is waar.” •

EN DAN LIG JE ZELF OP TAFEL Als ik Sien bel om een afspraak te maken voor een interview, zegt ze

mijn lichaam volledig. Feitelijk was er in mijn lichaam best wel iets

er meteen bij: “Dan wil ik wel graag dat je zelf ook een behandeling

mis terwijl ik er met het idee heenging dat ik niets mankeerde.

ondergaat” grappig, want nooit eerder werd ik zelf behandeld om een stuk te kunnen schrijven. Maar Sien heeft gelijk. Als je voelt wat

“Dit gebeurt vaker”, zegt Sien. “Ongetwijfeld negeer je vaak de

ze doet, begrijp je pas waar het allemaal om gaat. Je moet beseffen

lampjes op jouw dashboard!” Ik ging erover nadenken en kwam wel

dat ik nul klachten heb. Ik zit gemiddeld best goed in mijn vel. Maar

tot de conclusie dat ik wel eens hoofdpijn of zo had of mijn rechterknie

als Sien start en mijn enkels rustig beweegt, voel ik zelf meteen dat

voelde. Door één keer per zes weken een sessie te volgen, blijft je

dit links veel gemakkelijker gaat dan rechts. Zij voelde dit ook. Ook

doorstroming beter op gang. “Je merkt vanzelf dat je je dan steeds

bij mijn schouders was datzelfde verschil voelbaar. Tot slot voelde zij

beter gaat voelen. Voor veel ouders van lichamelijk beperkte kinderen,

ook onder mijn heiligbeen. Alle handelingen zijn heel zacht en traag. Ik

die vaak te maken hebben met zowel lichamelijk als emotionele

had het gevoel dat alles steeds zwaarder werd. Blijkbaar ontspande

stress, zou dit goed zijn.“

37

(P)APPTALK

VEINE

38

LIES & LEX! TWEE MOEDERS MET ALLEBEI EEN BEPERKT KIND. ZIJ DELEN WAT SIMPELE GEDACHTEN VIA DE WHATSAPP, MAAR WEL MET EEN KNIPOOG s

(P)APPTALK

Lex! Hiep, hiep, hoera voor Nederland!

Liesje, Koningsdag is toch al geweest?!

Klopt, maar ik heb er weer één hoor, eentje waarvan je al weet zodra de brief op de mat valt, daar gaan we weer... zucht...

Is het weer zover? Vertel...

De gehandicaptenparkeerkaart mag verlengd worden. Fijn, ik maak gauw een afspraak bij de gemeente en vraag voor de zekerheid nog even wat ik allemaal mee moet nemen. De mevrouw aan de telefoon weet het niet zeker, dus ik neem géén risico en maak een afspraak op de woensdagmiddag zodat de betreffende “gehandicapte” mee kan! Dus met Rik, zijn (en mijn) paspoort, twee nieuwe pasfoto’s en een bankpas op naar de gemeente. We komen een heel eind. Even krijg ik hoop, zou dit nu zomaar in één keer...? NEE dus. Bij de laatste handeling wordt de manager erbij gehaald. “Eh... nou... eh... Dit moet eerst terug naar het stadhuis voor een beoordeling, mevrouw.”

Oooooh, je was er bijna!

Precies! Een week later viel de volgende brief op de mat: herkeuring nodig. Kind eerder van school gehaald en op naar de controle-arts van de GGD. De arts was verbaasd en vroeg wat we eigenlijk kwamen doen. Het leek hem een duidelijk verhaal! Tja, ons ook. Bij de vraag of onze zoon medicijnen gebruikt en ik antwoordde: “Jazeker, maar gelukkig is hij pas tien, dus heb ik zijn rijbewijs nog even afgepakt...”, moest de arts ook lachen en verontschuldigde hij zich voor deze situatie. Hij begreep ook niet waarom het op deze manier moet gaan in Nederland.

Haha, ik zie het al voor me, Rik achter het stuur!

Uiteindelijk mag ik nu de felbegeerde kaart wel weer gaan ophalen. Ik weet bijna wel zeker dat we over vijf jaar hetzelfde pad weer gaan bewandelen maar hey, Nederland mag dan wel regeltjes hebben, het kán wel geregeld worden! Dus vandaar nog eenmaal: hieperdepiep hoera voor Nederland, ons regeltjesland!

En zo is het maar net ! X

39

ADVERTENTIE

VEINE

40

COLUMN PUZZELEN OP EEN MOOIE WARME DAG…

Nic

ole K ie

n - a d vo c

a at

BUITEN IS HET OP DIT MOMENT 28 GRADEN. EEN PRACHTIGE LENTEDAG WAAROP VEEL MENSEN HOPELIJK KUNNEN GENIETEN VAN HET MOOIE WEER. IK ZIT BINNEN IN MIJN KANTOOR EN BEN AAN HET WERK AAN MIJN BUREAU DAT VOL LIGT MET DOCUMENTEN. EEN GROOT DEEL VAN DIE DOCUMENTEN GAAN OVER U. NIET OVER U IN PERSOON NATUURLIJK, MAAR WEL OVER U ALS PATIËNT OFWEL ALS ONDERDEEL VAN DE ZORG IN NEDERLAND. Een belangrijk deel van mijn werk als advocaat in de zorg

En terwijl ik daarmee aan het werk ben, dwalen mijn

gaat tegenwoordig namelijk over de vraag wat organisaties

gedachten - misschien door de warmte - een beetje af.

wel en niet mogen doen met gezondheidsgegevens over

Ik denk eraan dat iemand in mijn kennissenkring via Facebook

patiënten. Het medisch beroepsgeheim is daarop van

liet weten dat zijn zoontje een ernstige leveraandoening heeft

toepassing. Als je in Nederland bij een dokter komt, dan

en voor zijn leven vecht. Heel triest. We leven allemaal mee

mag die dokter de informatie die je aan hem of haar geeft

op Facebook. We maken het ziekteproces live mee. Gelukkig

niet zonder hele goede redenen met anderen delen. Maar

weet het kindje te overleven en gaat het nu beter. Ik vraag mij

toch zijn er best veel gegevensstromen met tot de patiënt

af wat er met al die informatie over dit kindje op Facebook

te herleiden gegevens die bijvoorbeeld gedeeld worden

gebeurt. Als dit kindje bijvoorbeeld over vijftien jaar een

voor wetenschappelijk onderzoek. Of voor het bewaken van

hypotheek aanvraagt, is al die informatie dan nog steeds

de kwaliteit van de zorg die aan u geleverd wordt. Kortom

openbaar? Ik denk haast van wel…

voor doelen waar we in principe zelf belang bij hebben.

In Nederland kunnen we er ook op vertrouwen dat de

Denken wij – anno 2017 – nu echt anders over privacy?

organisaties die dergelijke gevoelige gegevens in handen

Vinden wij het niet erg meer dat al die persoonlijke informatie

krijgen daar ook integer en veilig mee omgaan. Hoe die

over ons te vinden is? Of begrijpen wij nog niet wat het

integriteit en veiligheid over die datastromen precies juridisch,

betekent dat al die informatie te vinden is en zouden wij

contractueel, geregeld moeten worden, nou, dat zijn die

daar anders mee omgaan als we ons dat zouden realiseren?

puzzels die ik op mijn bureau heb liggen.

Lastige vragen om te beantwoorden op deze warme dag.

Misschien nog een nachtje over slapen. Morgen is het weer wat koeler. Misschien toch goed om de volgende keer nog wat beter na te denken over wat ik op social media deel? •

Nicole Kien is één van de topadvocaten in de gezondheidszorg en staat aan de basis van de succesvolle ontwikkeling van LS&H Lawyers. Meer informatie: www.lshlawyers.nl

41

SPORT

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: BIJZONDER FOTOGRAFIE

ROEIEN MET DE RIEMEN DIE JE HEBT!

VEINE

42

“IK VOND HET EEN LEUK INTERVIEW!”, DAT WAREN DE AFSLUITENDE WOORDEN VAN PIM HEIJKOOP. EN DAT WAS WEDERZIJDS. WANT NOG NOOIT EERDER HAD IK EEN INTERVIEW AFGENOMEN OP HET WATER. AL ROEIENDE HADDEN WE MOOI ALLE TIJD OM OVER DEZE SPORT TE PRATEN. IK MOCHT NAAST DE STUURMAN ZITTEN EN ZOALS DAT GAAT BIJ ROEIEN, WAREN WIJ DE OGEN VAN DE TWEE SPORTERS. HET IS DE NORMALE GANG VAN ZAKEN. ALS PIM GAAT ROEIEN, STAPPEN ER TWEE VRIJWILLIGERS MEE AAN BOORD. EEN OM TE STUREN EN DE ANDER OM MEE TE ROEIEN. AF EN TOE ZIE IK DAT PIM EEN ROOD HOOFD KRIJGT. ALS IK HEM ZEG DAT HET WEL HEEL ZWAAR IS, ZO TEGEN DE WIND IN ROEIEN, ANTWOORDT HIJ LACHEND: “ZO IS HET EN NIET ANDERS”. >

SPORT

Kun je zitten?

Dan kun je ook roeien.

43

SPORT

Pim Heijkoop is twintig jaar. Hij is

er zijn allerlei aangepaste stoeltjes

geboren met spina bifida, ziet slechts

en verschillende voetplaten. In de

50% en hij is rolstoelgebonden.

wintermaanden wordt er binnen ‘in de

Toch weerhoudt zijn beperking hem

bak’ getraind, maar zodra het weer

er niet van om lekker te sporten.

het toelaat, gaan ze de Rotte op.

Naast showdown, een soort tafeltennis

“Dat is natuurlijk altijd leuker!” In de

voor blinden en slechtzienden, is Pim

overdekte oefenruimte staan ook

al drie jaar wekelijks aan het roeien.

allerlei fitnessapparaten, onder andere

Dat doet hij bij de Rotterdamse

ook een roeimachine die is aangepast.

roeivereniging Roeivalidatie. Een club

De plek waar je normaal kunt zitten

met ongeveer zestig leden met een

is weggehaald.

beperking. De jongsten zijn rond de

Zo kun je in je

vijftien jaar. Met ruim veertig vrijwilligers

rolstoel blijven

wordt dagelijks geroeid op de Rotte.

zitten en de roeimachine

VEINE

44

Hans Breethoff is op de dag van

gebruiken.

het interview de leider van de

Eén ding

vrijwilligersploeg, de zogenaamde

is zeker….

dagkapitein. Hans laat mij zien dat er

het motto is

heel wat bij komt kijken om iedereen

overduidelijk;

te kunnen laten roeien. Er is een tillift,

alles kan. >

SPORT

Het motto is overduidelijk; alles kan.

45

SPORT

ONZE TOCHT

(Hillegersberg). Het is duidelijk.

glimlach graag uit hoe alles werkt.

Voor Pim wordt een wat bredere,

Er wordt altijd een doel afgesproken en

Ondertussen moet hij overigens best

dus ook stabielere boot gebruikt dan

de roeiers worden gemotiveerd steeds

wel hard werken. Voor zijn spierkracht

normaal. Voordat hij aan boord kan,

iets verder of juist steeds iets sneller

en ontwikkeling ongetwijfeld alleen

wordt het stoeltje van Pim vastgemaakt

te roeien. Er zijn geen wedstrijden

maar goed. Maar ik merk dat het roeien

op de plek waar normaal het zitje

onderling. “Dat is helaas onmogelijk”,

vooral ook een gezellig moment is. Er

heen en weer beweegt. Doordat Pim

legt Hans mij uit. “Maar dat wil niet

wordt druk gebabbeld en Pim vertelt

gefixeerd wordt met zowel een heup-

zeggen dat we niet proberen om het

wat hij de rest van de week doet. “Ik

als een buikgordel, zit hij goed en veilig.

maximale uit de sporters te halen.

werk bij de molen De Korenaer van de

Via een tillift op de steiger wordt hij aan

Natuurlijk kijken we goed naar ieders

ASVZ in Nieuwerkerk aan den IJssel.

boord geholpen. Voor roeiers die iets

mogelijkheden. Bij sommigen is dat

Op vrijdag zit hij in de bediening in het

mobieler zijn, is er een speciale leuning

per week wisselend. De ene week zijn

restaurant. ”Hoewel Pim daar nog veel

die over de boot getrokken kan worden

ze in goede conditie, de andere week

meer doet, van papier versnipperen

om op te steunen.

moeten we het rustiger aan doen.”

tot hout schuren, was vouwen en tassen maken, is bedienen toch wel zijn

Ons tochtje gaat richting de molen

Dat Pim geniet van het roeien, is goed

favoriete bezigheid. Als er ook moppen

vlakbij de Irenebrug in Rotterdam

te zien. Hij legt mij met een grote

en verhalen over de aanstaande

Meer informatie: www.roeivalidatie.nl

VEINE

46

SPORT

vakantie volgen, merk ik dat het een

KUN JE ZITTEN?

instructies geven via een headset”,

sociaal gebeuren op het water is.

…dan kun je ook roeien. Vanuit die

legt Hans Breethoff uit. Lid worden

De vrijwilligers kennen de sporters met

gedachte werd in 1979 Stichting

van SRV kan voor 150 euro per jaar.

hun beperking en de onderlinge band

Roeivalidatie (SRV) opgericht door een

“Maar we adviseren mensen altijd eerst

is goed.

aantal enthousiastelingen uit Rotterdam.

een proefperiode van drie maanden

Roeien is een sport voor iedereen.

voor 40 euro te nemen om van tevoren

Gekke dingen gebeuren er blijkbaar

Een sport die verrassend veel spieren

eens goed te bekijken of het wel echt

niet vaak. Een keer een zwaan die

aan het werk zet en toch ongevoelig is

leuk is en goed gaat. Zo’n contract kun

jongen heeft en de boot wegjaagt, een

voor blessures.

je aangaan na een intakegesprek met onze medisch deskundige. Zo hebben

keer een vrijwilliger die ziek wordt aan boord…. Nee, heel veel bijzondere

Bij Roeivalidatie zijn er boottypes

we een huisarts in het bestuur die veel

dingen heeft Pim niet meegemaakt.

waarin je met twee, drie of vier man

van deze gesprekken voert. Veiligheid

Hij grapt er nog achteraan dat hij nog

roeit en waar een stuurman (of -vrouw)

staat voorop en we willen zeker weten

nooit in het water is gevallen. Natuurlijk

zorgt dat je niet omslaat en op tijd

dat we die kunnen bieden.” •

heeft Pim voor de zekerheid wel een

thuis komt. “Soms laten we roeiers

zwemvest aan. We varen zo’n drie

zelfs skiffen (red: alleen in een boot

kwartier en dat is voor Pim ook wel

roeien). We varen dan met een bijboot

genoeg. Hij vertelt mij dat hij best wel

mee en geven instructies. Bij blinde en

moe is na zo’n tocht.

slechtziende roeiers kunnen we zelfs

47

BA(G)CK TO THE BEACH

Deze geweldige transparante strandtas is een uitkomst voor iedereen die in een oogopslag wil zien waar alles zit. Prijs € 27,00 | clarijs-fietstassen.nl

Een klein stukje Ibiza overal waar je bent, met deze hippe

VEINE

48

Gooi maar in mijn tassie!

strandmand. Handgemaakt van

Deze strandtas van Protest

gevlochten palmblad en met echt

heeft plaats genoeg voor je

lederen handvaten en franjes.

zonnebril, boek en je favoriete

Het kost wat, maar dan heb je

flesje drinken. Door de

ook een echt unieke blikvanger

schouderhengsels kun je ‘m met

waar je jarenlang plezier van hebt.

gemak over je schouder dragen.

Prijs € 29,99 | wehkamp.nl

Prijs € 49,95 | mandenmand.nl

BA(G)CK TO THE BEACH

Leuke strandtas met een foto

Deze zomerse tas is ideaal

van zonnende dames uit een

voor een lekkere dag aan het

ver verleden. De tas heeft een

strand. De tas is gemaakt van

binnenvakje met rits en een

70% gerecycled plastic en groot

rits als sluiting. De voorzijde is

genoeg om je handdoek, drinken

gecoated nylon. Prijs € 8,95 |

en tijdschriften in op te bergen.

selektplaza.biedmeer.nl

Wat een vrolijke, grote strandtas

Prijs € 32,95 | bol.com

met ritsvak op de zijkant!

Makkelijk afsluitbaar door een rits zodat je niets kwijtraakt. Ook van de prijs word je blij € 14,95 | luggage4all.nl

Hoe handig is deze praktische

Vamos a la playa met een

strandtas. Afsluitbaar met een

kleurrijke, hippe strandmand!

rits, gemaakt van een sterke

Extra leuk door de kwastjes

folie en de binnenkant is gevoerd

en door de prijs € 25 |

met fleece.

online-tassen.nl

Bij deze tas hoort een vrolijke prijs € 6,99 | swimtrainer.nl Voor de stoere papa’s en echte kerels is deze tas met veel opbergmogelijkheden een uitkomst voor een stranddag.

49

Prijs € 99,00 | thebagstore.nl

VEINE STEUNT

TEKST: MARIANNE ZWANENBURG | FOTOGRAFIE: KISRTEN ZWANENBURG

VOETJES VAN DE VLOER

VEINE

50

EEN KEER PER MAAND, OP ZATERDAG­ AVOND, KIJKEN GEMIDDELD ZO’N ZESTIG PERSONEN ERNAAR UIT OM LEKKER TE DANSEN OP DE MEEST LEUKE MUZIEK, GEDRAAID DOOR EEN HEUSE DJ. IN DE BRASSERIE VAN ZORGCENTRUM SOENDA IN VLAARDINGEN WORDT ER FEEST GEVIERD. EN DAT DOEN ZE TIEN KEER PER JAAR. DE MEESTE DISCOGANGERS ZIJN VASTE GASTEN; LOGISCH OOK, WANT ALS JE EEN KEER GEWEEST BENT, WIL JE DE VOLGENDE KEER WEER LEKKER LOSGAAN. IEDEREEN MET EEN BEPERKING IS WELKOM, AL DAN NIET MET EEN BEGELEIDER. LEEFTIJDSBEPERKINGEN ZIJN ER NIET, EN DAT MAAKT HET EXTRA LEUK, WANT ZO IS ER ALTIJD WEL IEMAND WAARMEE JE ‘EEN KLIK’ HEBT.

VEINE STEUNT

De initiatiefnemers van stichting

op de faciliteiten die daar zijn. Gelukkig

‘Voetjes van de Vloer’ zijn Ruud en

is dat nog nooit nodig geweest.

Wilma van Gerven samen met hun oudste dochter Joyce. Het idee voor

Bij binnenkomst wordt iedereen

een disco ontstond in 2006. Ruud en

persoonlijk welkom geheten

Wilma waren mee als begeleiders

door Wilma. Zij noteert de naam

tijdens een vakantieweekje van hun

en het telefoonnummer van een

jongste dochter Macy. Zij heeft een

contactpersoon en, indien nodig,

verstandelijke beperking. Op een avond

de medische achtergrond van de

speelde Ruud wat gezellige muziek

bezoeker. De ouders of begeleiders

voor de hele groep en hij zag dat alle

kunnen ervoor kiezen te blijven, maar

vakantiegangers helemaal enthousiast

kunnen ook met een gerust hart later

werden, gingen dansen en vrolijk

pas terugkomen. Er zijn ouders die

werden. Eenmaal thuisgekomen ging hij

van de gelegenheid gebruik maken om

aan de slag met zijn idee: elke maand

lekker ontspannen uit eten te gaan.

een discoavond organiseren zodat zijn beperkte dochter een ‘avondje

Het Nederlandse Rode Kruis biedt

uit’ kon beleven. Nu, ruim tien jaar

bezoekers uit de regio voor € 2,50

verder, worden er elke maand tussen

per rit (rolstoel)vervoer aan.

de zestig en zeventig partygangers ontvangen. Van 19.00 tot 22.00 uur

De entree bedraagt € 3,00. Hiervoor

wordt er een feestje gevierd. Een groep

krijgt de bezoeker een drankje en een

van 25 vrijwilligers zorgt ervoor dat

avond gezelligheid. Stichting Voetjes

elke bezoeker het naar zijn zin heeft,

van de Vloer verkoopt ijzerkoekjes

op tijd iets drinkt en als het nodig is

om extra inkomsten te genereren,

even rust pakt. Een aantal vrijwilligers

vijf gezonde koekjes voor € 3,00.

wordt ‘gekoppeld’ aan drie of vier

Verdere inkomsten komen uit donaties

bezoekers. Bovendien hebben bijna alle

van sponsoren. •

vrijwilligers een EHBO-diploma en er is

51

een verpleegkundige aanwezig. Het is

www.facebook.com/

ook een prettig idee dat de feestruimte

stichtingvoetjesvandevloer

in een zorgcentrum is gevestigd, zo kan er ook nog een beroep gedaan worden

ADVERTENTIE

VEINE

52

ca

lv

e

i

Su

an

di

Sy

p

COLUMN ijk er b

uijk

- therapeut comp

u

e te r

nh

ALLE KINDEREN DIE OP DE MYTYLSCHOOL ZITTEN WORDEN GESCREEND DOOR ONS COMPUTER ADVIES TEAM. WE KIJKEN WELKE HARDWARE EN SOFTWARE DE LEERLINGEN HET BESTE KUNNEN GEBRUIKEN OM GOED MEE TE KOMEN OP SCHOOL. OOK VRAGEN OVER COMPUTERGEBRUIK IN DE THUISSITUATIE PAKKEN WE OP MET ONS MULTIDISCIPLINAIRE ADVIESTEAM COMPUTER EN HANDICAP.

Ik haal Abdul op uit de klas om zijn computervaardigheden

Binnen het Computer Advies Team stellen we ons al een

te screenen. Hij gaat na de zomervakantie naar groep 3 en

tijd de vraag: ”moet ieder kind nog een reguliere computer

zal steeds meer op de computer gaan werken. Meekomen

met muis kunnen bedienen of is een touchscreen of

met het schrijfonderwijs zal lastig voor hem zijn door zijn

tablet voldoende?”

onwillekeurige bewegingen. Het is daarom goed om naast het handmatig schrijven alvast de computer te leren bedienen,

Ieder kind is uniek en heeft iets anders nodig om digitaal te

zodat zijn motoriek zijn cognitieve ontwikkeling niet in de weg

kunnen werken. Belangrijk is om goed te kijken waarom er

gaat staan. Ik ga samen met hem achter de computer zitten

digitaal gewerkt gaat worden. Puur als ‘schrijfvervanging’ of

om te kijken of het lukt om de muis te bedienen of dat hij

moet een kind ook educatieve schoolprogramma’s doen en

een alternatieve bediening nodig heeft. Ik denk dan aan een

zijn deze ook beschikbaar op de te gebruiken tablet? Allemaal

trackball of bijvoorbeeld joystick. Voor ik er erg in heb, gaat

overwegingen om mee te nemen in het computeradvies.

zijn vinger naar het beeldscherm van de computer en begint hij driftig van links naar rechts te swipen, natuurlijk zonder

De ontwikkelingen gaan snel, de afgelopen jaren is er al

resultaat. Hij kijkt me verbaasd aan, haalt zijn schouders

zoveel veranderd en bijgekomen; oogbediening, spraak in- en

op en maakt het gebaar van “stuk”. Het is duidelijk dat hij

uitvoer, woordvoorspelling… er is zoveel mogelijk! Hoe zal

thuis regelmatig de tablet of telefoon van zijn ouders te

het er over een jaar of vijf uitzien op ict-gebied? Ik ben heel

pakken krijgt.

benieuwd hoe Abdul de computer dan bedient! •

53

ADVERTENTIE

Cricket Licht - Compact - Eenvoudig opvouwbaar

Etac R82 B.V. Tinweg 8 8445 PD Heerenveen Tel: 0513 68 16 86 R82nl@R82.com R82.nl

VEINE

54

R82.nl

DE TITEL VAN ONS TIJDSCHRIFT KOMT UIT DE FRANSE TAAL EN SPREEK JE UIT ALS VÈNNE. LA VEINE STAAT VOOR GELUK, FORTUIN EN GELUKZALIGHEID. ANDERZIJDS KUN JE VEINE VERTALEN ALS DE ADER, DE NERF OF BLOEDADER.

Naast een prettig klinkende naam vonden we de betekenis illustratief. Een bloedader staat voor verbinding en is iets dat je nooit kunt doorknippen. Zo is ook de band van ouders met een beperkt kind. Een verbinding die er is en altijd blijft.

WAT BETEKENT DAT EIGENLIJK?

Daar waar andere kinderen hun vleugels uitslaan en loskomen van ouders, blijven kinderen met een beperking veelal heel dichtbij. Als het niet letterlijk fysiek is dan is het wel mentaal. Anderzijds sluit de gelukzalige uitleg van Veine feilloos aan op de visie achter dit magazine. Veine moet een platform zijn waar ouders en anderen die dagelijks omgaan met kinderen met een beperking, positieve en praktische handvatten krijgen om kinderen nog beter te begeleiden en te stimuleren tot ontwikkeling. Het is onze stellige mening dat ontwikkeling (en comfort) gelukkig maken. En elk kind verdient het om gelukkig te zijn.

55

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉ COLLECTIE

DUIKEN MET DAAN

VEINE

56

IEDEREEN NOEMT HAAR DAAN, MAAR HAAR GEBOORTENAAM IS DANIËLLE RIJNENBERG. ZE GROEIDE OP IN EEN GROOT (HIPPIE)GEZIN EN WOONDE IN EEN WOONGEMEENSCHAP. MISSCHIEN VERKLAART DAT HAAR SOCIALE KANT, DE GEDREVENHEID OM IETS VOOR ANDEREN TE WILLEN DOEN. ZE MAAKTE VAN HAAR GROOTSTE HOBBY HAAR BEROEP; DUIKEN. MAAR TERWIJL ZE VOORAL HAAR BOTERHAM VERDIENT AAN TOERISTEN DIE WILLEN KENNISMAKEN MET DE ONDERWATERWERELD VAN CURAÇAO, IS HAAR PASSIE HET HELPEN VAN MENSEN MET EEN BEPERKING.

DUIKEN MET DAAN

“Vooral omdat ik juist deze groep

als je mensen zo’n bijzondere ervaring

een beperking nooit dieper dan 5 meter

wil laten kennismaken met het vrije

mee kunt geven.

en ik doe alles altijd in een tempo dat past bij de duiker. Met sommigen ben

gevoel van je lijf. Onder water fop je de zwaartekracht, het lijkt alsof je zweeft.

“Overigens ga ik nooit zomaar het

ik al een halve ochtend bezig voordat

En daar blijft het niet bij. De wereld

water in. Vooraf heb ik contact met

we het water in gaan, anderen zijn zo op

onder water is prachtig. Dankzij het

ouders of de duiker zelf. We mailen

5 meter diepte.”

heldere water zie je tientallen kleurige

en wisselen gegevens uit. Eenmaal

vissoorten en planten.”

op de Antillen zoek ik een gezin eerst

BEWEGEN ONDER WATER

een keer op. Er moet vertrouwen zijn

Sommige duikers met een beperking

“Het gevoel van vrij zijn door het

in mij, maar andersom moet ik het ook

zijn prima in staat om zelf te zwemmen,

wegvallen van de zwaartekracht is

zien zitten om met iemand onder water

maar voor de meesten is dat lastig.

voor iedereen geweldig, maar in het

te gaan. De leeftijdsgrens is acht jaar,

Juist daarom gaan we altijd met

bijzonder voor diegenen die in het

maar toch kan ik beslissen dat iemand

twee duikers mee. De een stuurt en

dagelijkse leven moeten dealen met

te jong is, te fragiel. Wat betreft de

zwemt voor de duiker terwijl de ander

beperkingen. In het water zijn we

beperkingen is mijns inziens niets

continue oogcontact heeft en let op

allemaal weer gelijk. Niemand kan

onmogelijk. De enige vereiste is dat

de afgesproken communicatietekens.

lopen en ademen doen we allemaal

ik kan communiceren met iemand.

Voor wat meer ervaren duikers is

via een zuurstoftank.” Daan duikt al

Een duiker met cerebrale parese kan

de DPV een uitkomst. (red: diver

enkele jaren met zowel kinderen vanaf

misschien de gebaren niet op de juiste

propulsion vehicle). Het is een soort

acht jaar als met volwassenen met een

manier maken, maar dan spreek ik wel

scooter voor onder water. Je hoeft niet

verstandelijke en/of een lichamelijke

een teken af als iemand naar boven

zelf te zwemmen, maar bepaalt wel zelf

beperking. “Ik doe dat nooit alleen,

wil of bijvoorbeeld pijn in zijn of haar

waar je heen gaat.

maar samen met mijn maatje Hans

oren krijgt. Als geen enkele vorm van

Pleij, die net als ik is opgeleid bij de

communicatie mogelijk is, raad ik het

Een duikvakantie op Curaçao is een

International Association Handicapted

mensen af. Het moet wel veilig zijn.”

echte aanrader. Voor wie overweegt te gaan: een duik bij de duikschool van

Divers (IAHD). Afhankelijk van de persoon, de beperkingen en de

Over veilig gesproken… ”Met sommige

Daan kost 100 dollar (red: 100 euro). Je

wensen van de duiker, nemen we

mensen, bijvoorbeeld mensen met

kunt vanuit Nederland al contact leggen

soms zelfs een derde duiker mee, een

epilepsie, duiken we hooguit een meter

en informeren naar de mogelijkheden:

zogenaamde veiligheidsduiker.” Daan

diep. We moeten indien nodig heel snel

www.rebel-diving.com •

straalt als ze vertelt hoe sommigen

weer naar boven kunnen. Overigens

reageren op hun duik. Het is alles waard

ga ik in het algemeen met mensen met

57

ANNA

MAAKT ER WAT VAN

ZOMERSE DEKBEDHOES DIE OP Z’N PLEK BLIJFT Kinderen kunnen ’s nachts erg onrustig zijn en woelen zich dan bloot. Niet alle kinderen hebben het besef om weer onder het dekbed te kruipen of kunnen dit met het gevolg dat ze het koud krijgen.

Met de extra lange instopstrook van deze dekbedhoes kun je dit voorkomen. De lange instopstrook trek je langs het voeteneind onder je matras door en die maak je vast aan de zijkant met de strikbanden (zie de tekening).

MATERIAAL Als je de hoes van één soort stof wil maken, dan heb je nodig: • 6 meter katoen van 145 centimeter breed.

Als je de hoes van twee soorten stof wil maken, dan heb je nodig: • de onderkant van de hoes 2.40 meter van 145 centimeter breed; • de bovenkant van de hoes 3.60 meter van 145 centimeter breed.

WERKBESCHRIJVING • Onderkant hoeslaken: stik een klein zoompje aan de onderkant en vouw een strook van 35 centimeter dubbel en zet het aan de zijkanten vast met spelden.

• Bovenkant hoeslaken: stik een klein zoompje aan de onderkant.

• Knip vier stroken van 8 centimeter breed en 40 centimeter lang. Vouw de stof van deze stroken dubbel en vouw de naadtoeslag naar binnen. Stik de strikbanden door.

• Leg de twee delen van de hoes (zie de tekens * O) met de goede kanten op elkaar en speld de zijnaden en bovenkant vast. Let op dat de dubbelgevouwen strook van de onderkant van de hoes aan de buitenkant zit.

• Stik de zijnaden en bovennaad.

VEINE

58

• Draai de dekbedhoes nu om met de goede kant van de stof naar buiten. Nu zit de dubbelgevouwen strook van de onderkant aan de binnenkant. Hierin kunt u de onderkant van het dekbed stoppen.

• Stik aan de zijkanten van de instopstrook een zoompje.

• Naai de strikbanden op de tekens (vierkant), zie de tekening.

Veel succes,

ANNA MAAKT ER WAT VAN

59

ADVERTENTIE

Ontdek de wijnen en de luxe vakantie Ontdek Ontdekde dewijnen wijnenen ende deluxe luxevakantie vakantie villa’s van Château de l’Horte in villa’s villa’svan vanChâteau Châteaude del’Horte l’Horteinin Zuid-Frankrijk o.a. ook comfortabele villa’s Zuid-Frankrijk Zuid-Frankrijko.a. o.a.ook ookcomfortabele comfortabelevilla’s villa’s met voorzieningen en aanpassingen voor met metvoorzieningen voorzieningenen enaanpassingen aanpassingenvoor voor minder validen. Kijk voor meer informatie minder mindervaliden. validen.Kijk Kijkvoor voormeer meerinformatie informatie op WWW.WIJNVILLAS.NL op opWWW.WIJNVILLAS.NL WWW.WIJNVILLAS.NL ROLSTOELVRIENDELIJK IN EN OM DE WONING  ZITSTOEL IN DE ROLSTOELVRIENDELIJK ROLSTOELVRIENDELIJK ININENENOM OM DEDEWONING WONING  ZITSTOEL  ZITSTOEL INDEDE DOUCHE VAN DE BADKAMER  BEUGELS IN DOUCHE EN IN TOILET DOUCHE DOUCHE VAN VANDEDEBADKAMER BADKAMER BEUGELS  BEUGELS ININDOUCHE DOUCHE ENENTOILET TOILET RUIME ROLSTOELVRIENDELIJKE BADKAMER  HOOGLAAGBED RUIME RUIME ROLSTOELVRIENDELIJKE ROLSTOELVRIENDELIJKE BADKAMER BADKAMER   HOOGLAAGBED HOOGLAAGBED OP AANVRAAG BESCHIKBAAR  VERWARMD ZWEMBAD  GRATIS OP OP AANVRAAG AANVRAAG BESCHIKBAAR BESCHIKBAAR VERWARMD ZWEMBAD ZWEMBAD  GRATIS  GRATIS WIFI EN NEDERLANDSE TV VERWARMD ZEER COMPLEET INGERICHTE WIFI WIFIENENNEDERLANDSE TV ZEER ZEERCOMPLEET COMPLEET INGERICHTE HUIZEN NEDERLANDSE PRACHTIGE TV OMGEVING MET RUST,INGERICHTE RUIMTE EN HUIZEN HUIZEN   PRACHTIGE PRACHTIGE OMGEVING OMGEVING MET MET RUST, RUST, RUIMTE RUIMTE ENEN CULTUUR  STRANDEN OP 30 AUTOMINUTEN CULTUUR CULTUUR STRANDEN  STRANDENOP OP3030AUTOMINUTEN AUTOMINUTEN

VEINE

60

KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WIJNVILLAS.NL KIJK KIJKVOOR VOORMEER MEERINFORMATIE INFORMATIEOP OPWIJNVILLAS.NL WIJNVILLAS.NL

REACTIES RUBRIEK

WAT VIND JIJ VAN VEINE? REAGEER VIA ONZE WEBSITE!

• WAUW, SCHÖN, GIBT ES DIESES MAGAZINE AUCH IN DEUTSCHLAND? (VERTALING: WAUW, MOOI! KAN IK DIT MAGAZINE OOK IN DUITSLAND KRIJGEN?) MAGDALENA SCHAUER • EINDELIJK EEN MAGAZINE OVER KINDEREN MET EEN BEPERKING. ANJA PALMERS • BLIJF HET EEN “INSPIREREND” BLAD VINDEN. OOK OMDAT HET ALS EEN GLOSSY VOELT, BLADER ER NOG WEL EENS DOOR HEEN! SANNE VAN DEN DOOL • LEUK! EDITH PIJMA • WAT EEN MOOIE GLIMLACH! (COVERFOTO) ROSY PETERS • DE P@PPTALK IS WEER ZO HERKENBAAR! MARGJE DE GROOT • BEN WEL ERG BENIEUWD NAAR HET DOSSIER OVER CBD OLIE IN HET VOLGENDE NUMMER... CONRAD HEUGENS • WAT FIJN, EEN MAGAZINE VOOR “ONS” ZONDER KLAAGVERHALEN. LIESBETH HANSON •

61

Baker Bridge € 49,95

MIX & MATCH

Vingino € 44,99

Funky xs € 44,95

Blue rebel € 39,99

Funky xs € 39,95

VEINE

62

Vingino € 54,99

MIX & MATCH

Indian Blue € 27,95

Vingino € 34,99

Molo € 24,95

Liever een kakie- of een spijkerbroekje

HERKENBAAR UIT HET VERLEDEN: PAPIEREN POPPETJES DIE JE EINDELOOS EN NAAR EIGEN IDEE KAN AANKLEDEN.

bij dat poloshirt? Of toch een leuk gebloemd shortje in plaats van een roze bermuda bij dat truitje? Vouw simpel de hoekjes van de kledingstukken om, kijk wat het leukst is en kies wat je wil.

nik and nik €39,95

Z8 € 29,95

63

MIX & MATCH

Z8 € 34,95

Bellerose € 29,00

NIK&NIK € 29,95

VEINE

64

Indian Blue € 47,95

DE KLEDING OP DEZE PAGINA’S IS TE KOOP BIJ WWW.VOORWINDEN.NL

MIX & MATCH

Scotch & Soda € 35,95

Funky xs € 44,95

Cars € 29,99

Bellaire € 35,00

65 Geisha € 49,99

MIX & MATCH

Scotch & Soda € 29,95

Indian Blue Jeans € 22,95

Molo € 26,95

Funky xs € 44,95

Quapi € 14,95

VEINE

66

nik and nik € 29,95

MIX & MATCH

Indian Blue Jeans € 22,95

Indian Blue Jeans € 22,95

Indian Blue Jeans € 22,95

Indian Blue Jeans € 22,95

Indian Blue Jeans € 22,95

MIX & MATCH 67

Indian Blue Jeans € 22,95

DOSSIER

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: LEVERANCIERS

HANDBEWOGEN ROLSTOELEN DE DIKKE VAN DALE HOUDT HET HEEL SIMPEL ALS JE HET WOORD ROLSTOEL INTYPT: - ROL·STOEL (DE; M; MEERVOUD: ROLSTOELEN) 1: STOEL OP WIELEN VOOR EEN GEHANDICAPTE –. ALS ERVARINGS­DESKUNDIGEN WETEN WE WEL BETER. ER ZIJN TIENTALLEN VERSCHILLENDE ROLSTOELEN OP DE MARKT EN HET KIEZEN VAN HET MODEL DAT GOED BIJ JOU OF BIJ JOUW KIND PAST IS EEN UITDAGING. Wat bestaat er allemaal in rolstoelland? Grofweg onderscheiden we elektrische, duw- en handbewogen rolstoelen. Die laatste is een rolstoel die door de gebruiker zelf met de handen wordt voortbewogen, bij een duwrolstoel moet de stoel door een tweede persoon worden voortgeduwd en sommige zijn voor beide geschikt.

In dit dossier hebben we het over handbewogen rolstoelen al dan niet in combinatie met een duwmogelijkheid. Welke rolstoel geschikt is, hangt af van allerlei factoren. >

VEINE

68

DOSSIER

69

DOSSIER

P lijstje va P oriënte P contac

VEINE

70

n eisen m

aken

ren

t met de g

en d e d e a

emeente

De rolstoel is een voorziening die normaal gesproken

Stap drie zou dan

wordt vergoed door de gemeente. Wie belt, wordt

zijn het contact met

doorverwezen naar de dealer/leverancier waar de

de gemeente en de

gemeente afspraken mee heeft. En daar begint het voor

dealer waarmee de

ons als ouders. Elke leverancier heeft zo zijn of haar merk,

gemeente werkt. Met het lijstje van

soms meerdere, en er wordt gezocht naar een standaard

wensen en eisen kun je het gesprek goed aangaan. Samen

model die desgewenst met allerlei voorzieningen wordt

met de dealer kan worden gekeken of al deze eisen in een

“gepimpt”. En eigenlijk zouden we andersom moeten denken.

standaardvoorziening kunnen worden verwerkt. Heeft de

Een deskundige gaf mij laatst een goed advies. Start nou met

dealer het niet dan moet hij feitelijk iets anders leveren.

het maken van een lijstje van eisen. En vind je dat als ouder

Zo is dat vastgelegd in de Wmo (Wet maatschappelijke

lastig, vraag advies aan een ergotherapeut of anderen die

ondersteuning) onder het kopje ‘compensatieplicht’*. Er is

met jouw zoon of dochter werken. Wat is er nodig en waar

bovendien nog een aanvullende wet waar in staat dat als het

dient de rolstoel voor? Moet het kind erin zitten bij vervoer in

te lang duurt, dat de gemeente dan een tijdelijke voorziening

de bus? Gebruik je de rolstoel ook aan tafel en hoeveel zit het

moet leveren. We hebben wat dat betreft meer rechten dan

kind überhaupt gedurende de dag in de rolstoel?

we denken.

Stap twee is het oriënteren. Welke fabrikanten zijn er en wie

*PLICHT DIE GEMEENTEN HEBBEN IN HET KADER VAN DE WMO OM BEPERKINGEN

maakt wat? Dit artikel kan alvast een begin zijn. Maar het

IN ZELFREDZAAMHEID WEG TE NEMEN OF TE COMPENSEREN EN DEELNAME AAN

bezoeken van een aantal leveranciers of bijvoorbeeld een

HET MAATSCHAPPELIJKE VERKEER MOGELIJK TE MAKEN, BIJVOORBEELD DOOR

beurs geeft een goed beeld van het aanbod.

EEN ADEQUATE AANPASSING EN/OF HULPMIDDEL OF BEGELEIDING

de gemee

ler waarm

ee

nte werk t

DOSSIER

Kiddo Up

VOOR DE ALLERKLEINSTEN

aangepast, waardoor kleinere kinderen

Er zijn al rolstoelen voor kinderen vanaf

deze als opstap kunnen gebruiken.

een jaar. Na een jaar gaan leeftijds­

Dankzij de uitgebreide keuze aan

genootjes de eerste stapjes zetten en kun je als ouder informeren naar

kleuren en accessoires geef je hem een eigen identiteit.

een rolstoel. De Kiddo Space en de Kiddo Up van Veldink4kids

MEER FLEXIBILITEIT MET

zijn vrolijke en vooral lichtgewicht

DE MECCANODOOS!

rolstoeltjes voor de allerkleinsten.

Ortho Innovatief is de bedenker van de

Echte kekke modellen! De Kiddo Space is de kantelbare versie van de twee.

Orthos. Zij zagen dat veel rolstoelen vaak van ijzer worden gemaakt, gelast en loodzwaar zijn. Gevolg is een statisch geheel. Vooral bij kinderen en in complexe situaties geeft dit beperkingen. Op een later tijdstip iets

SORG Mio

veranderen is nauwelijks mogelijk en duurt altijd (te) lang.

Orthos

De SORG Mio van Atlas is ook zo’n flexibele rolstoel voor actieve kinderen BravoRacer

vanaf 1 jaar. Door de wegklapbare romppelotten kan soms wel, soms geen steun geboden worden.

De Orthos orthese rolstoel is gebouwd van aluminium en is niet gelast maar

Op maat en hip is de BravoRacer van RevaMed, een vastframe rolstoel voor kinderen. Hij is zo

volledig geklemd, hierdoor is de Orthos rolstoel zeer eenvoudig aan te passen en te veranderen. Een soort meccano

gebouwd dat de zithoogte

principe, licht in gewicht, ijzersterk

kan worden afgesteld zonder

en mooi. >

het onderstel te veranderen.

De voetenplaat kan worden

71

DOSSIER

SORG Mio Move

KANTELEN MAAR! Voor kinderen die geen goede rompbalans hebben kan worden gekozen voor een hoge rugleuning al dan niet met een steun voor nek en hoofd. Bij sommige rolstoelen is bovendien een kantelverstelling gewenst. Een kind kan dan even ‘liggen’ en uitrusten en later weer gewoon Kudu

rechtop zitten. Wanneer de rolstoel voorzien is van kantel- of rugverstelling, is een hoofdsteun noodzakelijk.

De SORG Mio Move van Atlas is een actieve kantelbare kinderrolstoel voor jonge kinderen (vanaf leeftijd 12 – 15 maanden). Door middel van een gasveerverstelling is de hele opbouw

VEINE

72

te kantelen waarbij het zwaartepunt

De Kudu van fabrikant R82 is vooral

centraal blijft. De hoge rugleuning

een praktische rolstoel. Dankzij

geeft steun aan de gehele rug. Het

diverse instelmogelijkheden kan de

neer­klappen van de rugleuning en het

stoel ‘meegroeien’ met het kind.

verwijderen van de wielen maakt dat

Kenmerkend voor de Kudu is de -3° tot

er een compact frame over blijft, dat

45° kantelverstelling met gelijkblijvend

makkelijk mee te nemen is.

zwaartepunt. Het kantelmechanisme

DOSSIER

is eenvoudig te bedienen en zorgt Cougar

voor een optimale balans, hetgeen de Kudu tot een stabiele en comfortabele rolstoel maakt.

TIENERS EN JONGVOLWASSENEN Een lage rugleuning biedt ondersteuning aan de onderrug, maar laat veel bewegingsvrijheid voor het bovenlichaam over. Voldoende

assortiment aan accessoires biedt de

armkracht en een goede rompbalans

Cougar de gebruiker buitengewoon

zijn daarvoor een vereiste. Voor

veel ondersteuning en comfort. Naast

veel tieners is de bewegingsvrijheid

de keus uit rugleuningsystemen en

juist belangrijk.

comfortabele kussens is de Cougar

Zippie Simba

geschikt voor rugleuningen van Zoals de makers beloven is de

andere merken.

vastframe rolstoel Zippie Simba van Sunrise Medical gemaakt voor avontuur! De Simba is ontworpen om comfort en stabiliteit te bieden, hij is super wendbaar en licht van gewicht! De

TNS in Rijen levert de unieke rolstoel Leaf van Freedom Designs. Het bedrijf met een hele creatieve oplossing voor complexe positioneringsvraagstukken.

Zo bedachten ze onder andere de

Zippie Simba heeft een

voorframehoek die ingesteld kan

zitsysteem dat meegroeit.

worden naar abductie of adductie en

Met dit zitsysteem kan je

zo ook een spreidstand van de benen

4 centimeter in diepte en

mogelijk maakt.

2 centimeter in breedte groeien zonder extra onderdelen aan te moeten schaffen.

73

Fabrikant R82 heeft speciaal voor deze doelgroep de Cougar ontworpen; een comfortabele rolstoel voor kinderen en tieners. Met veel in- en verstelmogelijkheden en een ruim

Leaf

DOSSIER

VEINE

74

DOSSIER Avantgarde Teen

OPVOUWBAAR OF NIET? Informeer altijd naar de demontagemogelijkheden. Veel rolstoelen voor kinderen hebben een vast frame en zijn niet opklapbaar.

Maar er bestaan ook modellen die wel gevouwen kunnen worden. Het hangt van het kind af of een dergelijke

Er is keuze uit een vast voorframe of

rolstoel mogelijk is. In het algemeen

een voorframe met wegzwenkbare

geldt dat een vouwframe iets kwets-

beensteunen die eenvoudig

baarder is bij ‘wild’ gebruik. Maar ook

uitneembaar zijn voor een

bij een vast frame kunnen vaak ge-

makkelijke transfer.

makkelijk onderdelen gedemonteerd worden. Voor het vervoer, bijvoorbeeld

Ook de Avantgarde Teen (RevaMed)

als je met vakantie gaat, is het bijvoor-

is op te vouwen en weegt slechts

beeld heel handig als de wielen eraf kunnen.

10 kg. Met het abductieframe wordt een goede uitgangspositie gecreëerd voor een correcte bekkenstand. Dit is

De Life T is een vouwframe rolstoel voor tieners. Op stap met vrienden?

Shoppen? Wat

zeer belangrijk bij de ontwikkeling van het kind. De Avantgarde Teen 2/2VR kan helemaal naar eigen wens worden uitgevoerd. De ontwikkeling van het kind staat centraal. •

je ook wil doen, de Life T matcht Life T

perfect met jouw actieve lifestyle! De Life T combineert een modulair frameconcept met een stijlvol design en is licht van gewicht.

75

ADVERTENTIE

VEINE

76

COLUMN ZITTEN, ROLSTOELEN EN AANBESTEDINGEN Ar

ie v

an T

n ie n h ove n - onder

WE HEBBEN AL EEN PAAR COLUMNS GESCHREVEN OVER ZITTEN, KINDEREN EN JONGEREN VERANTWOORD EN GOED LATEN ZITTEN; DAT IS ONS VAK. HOE COMPLEX OOK, HET LUKT ALTIJD. ALS DIT EENMAAL GELUKT IS, BOUWEN WE DE ZITVOORZIENING KEURIG GECERTIFICEERD OP BIJVOORBEELD EEN ROLSTOEL, SCHOMMEL ENZOVOORT.

em

er

als leverancier van hulpmiddelen beoordeeld wordt op wat je belooft in de toekomst te gaan doen met een zware weging op prijs. Heb je er een bende van gemaakt, maar beloof je beter te doen en de prijs is laag dan mag je zonder problemen weer een paar jaar verder. Door de jaren heen is het mensdenken geheel vervangen door systematisch uitvoeren, waarbij het verdienmodel de boventoon voert. Het vervelende is dat juist de mensen die het meest afhankelijk zijn van hun hulpmiddel geen keuze hebben.

Betekenisvol ondernemen. Kan het anders? Jawel, niet Vaak gaat dit goed maar bij de keuze van de rolstoel gaat het

makkelijk maar laten we eens teruggaan naar de basis.

vaak mis. We hebben in Nederland een systeem gemaakt

Iemand die een rolstoel krijgt, wil eigenlijk helemaal geen

waar we uitgaan van producten. We kiezen vooraf een paar

rolstoel, diegene wil van A naar B. Iemand die een zitorthese

producten en daarmee moet u het maar doen. Vaak lukt

nodig heeft, wil helemaal niet zo’n ding, diegene wil gewoon

dat maar lang niet altijd. De boosdoener is mijns inziens het

zitten. Dit zou het vertrekpunt moeten zijn. En dan zijn er

systeem van Europese aanbestedingen in de hulpmiddelen

de uitgangspunten van de Wmo; keuzevrijheid, participatie,

sector. Gemeenten laten diverse partijen prijsopgaves

meedenken… op zich prima uitgangspunten. Het gekke is

doen, waarbij de prijs vaak het zwaarst weegt. Gemiddelde

dat niemand (ook leveranciers) het systeem van Europees

prijzen waarvoor ze gedurende meerdere jaren hulpmiddelen

aanbesteden nog langer wil maar toch gaan we er allemaal

moeten leveren. De klant die anders wil of nodig heeft dan

maar mee door! De lokale overheid (gemeenten) denkt dat

het standaardmodel kost de dealer geld. Op deze manier legt

we hier geld mee besparen. Onzin. Niet investeren in een

de gemeente alle financiële risico’s bij de dealer neer.

goed hulpmiddel kost alleen maar geld. Innovatie staat stil en de gebruiker wordt er echt niet beter van en dat kost de

Een achterhaald en oneerlijk model met veel perverse

maatschappij uiteindelijk veel meer geld. Wat mij betreft

prikkels waarbij het veelal niet meer gaat over het probleem

zou iedereen die professioneel betrokken is bij het leveren

maar over het systeem. Ik kan hier tientallen schrijnende

van een hulpmiddel hetzelfde moeten denken: we willen

voorbeelden van geven maar de kern van het probleem is het

gewoon mensen blij maken, daar draait het om, betekenisvol

systeem van Europees aanbesteden, een model waarbij je

bezig zijn! •

Arie van Tienhoven is sociaal ondernemer en eigenaar van het bedrijf Ortho Innovatief. Zijn uitspraak “Bij mij gaat het om mensen, mensen en mensen” is illustratief voor de wijze waarop Arie en zijn collega’s werken. Vragen of opmerkingen? Mail naar: a.tienhoven@ ortho-innovatief of m.huisman@ortho-innovatief.nl

77

COLUMN VAN ANNE

DISCOBAL DIT WEEKEND WAS NADJA LOGEREN. NIETS BIJZONDERS, ZE GAAT AL JAREN EENS PER MAAND NAAR HET LOGEERHUIS. MAAR DEZE ZONDAG, TOEN IK HAAR WEER ZAG, OVERVIEL ME ZO’N INTENS GELUKSGEVOEL, MEER DAN ALLEEN EEN GEVOEL VAN LIEFDE, ECHT EEN GELUKSGEVOEL. EN DAT KWAM DOOR HAAR.

VEINE

78

COLUMN VAN ANNE

Zij kan me zo’n licht, zorgeloos en blij gevoel geven. Dat juist

Zij bevestigt de tegeltjeswijsheden:

dit meisje, dat inmiddels de puberleeftijd heeft en waarover

• Geluk zit in kleine dingen.

we ons zo’n zorgen hebben gemaakt (en oké, nu nog: soms

• Het leven is een feestje, je moet alleen zelf de

om nieuwe dingen, soms om zaken die blijven) zo’n vrolijkheid

slingers ophangen.

kan oproepen, vind ik bijzonder.

Zo blij als zij kan zijn als ze na het weekend haar juf weer ziet, Haar babytijd in het ziekenhuis weet ik nog als de dag van

het eitje op zondag, een T-shirt in haar lievelingskleur, of hoe

gisteren. Haar samengebalde vuistjes, de open buikwond,

mooi rood een tomaat is…

de voorspellingen, de slopende onzekerheid. Nu, ruim twaalf jaar later, revalideert en oefent ze nog steeds.

Ik zal jullie niet al te vaak overstelpen met dit soort zoete

De aanpassingen en hulpmiddelen zullen blijven, maar wat

teksten en het zal ook weleens anders voelen, maar vandaag,

weet zij het leven te leven! Iedere dag maakt zij een dansje,

vandaag moest het eruit.

op de grond of in de rolstoel, headbangend en al A. Iedere dag doet zij de muziek aan en tovert ze met haar glitterbal

Zij geeft kleur aan ons leven. Zij is ons blije ei, ons lichtje in

de kamer om tot discotheek. Iedere dag is zij muzikant en dj

de nacht. Zij weerkaatst haar lichtheid af op mij. Zij is mijn

tegelijk. En even voor de duidelijkheid: altijd in haar eentje, hè.

eigen stralende discobal. •

79

MOOIE MENSEN

SOMMIGE MOEDERS GEBRUIKEN HUN ERVARING ALS OUDER VAN EEN KIND MET BEPERKING OM ZICH JUIST WEER VOOR ANDEREN IN TE ZETTEN. MINKE IS ZO’N VROUW MET EEN MISSIE. ZELF ZAG ZE ZO NU EN DAN DOOR DE BOMEN HET BOS NIET. JUIST DAT MAAKT HAAR DRIVE ZO GROOT. ZE WIL HET VOOR ANDEREN BETER DOEN. ZE RICHTTE BOMENBOS OP; EEN ADVIESBUREAU VOOR OUDERS VAN KINDEREN DIE EXTRA ZORG NODIG HEBBEN.

VEINE

80

MOOIE MENSEN

TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉ COLLECTIE

ALS JE DOOR DE BOMEN HET BOS NIET MEER ZIET Het kan fijn zijn wanneer iemand met

je terecht kan met zowel praktische

te doen’ met alle kennis en ervaring

je mee denkt, naar je luistert en met

vragen als vragen die meer te maken

die ik als professional (als eigenaar

creatieve ideeën komt. “Ik vind het

hebben met de psycho-sociale kant.”

van Bomenbos, orthopedagoog,

nog altijd fijn te merken dat je ouders,

Juist dat gemis bracht Minke op het

onderzoeker en ontwikkelaar) en als

vaak met iets heel kleins, op weg

idee om Bomenbos op te zetten.

moeder heb opgedaan.” Het schrijven van een boek lijkt bijna een logische

kunt helpen. Daar waar ik aanvankelijk dacht vooral met ouders te werken,

Het bereiken van ouders blijft een

stap. Met een boek kan Minke nog

blijk ik in de praktijk meer voor en

uitdaging. Dat komt misschien

meer ouders bereiken, helpen en last

samen te werken met professionals.”

doordat Minke iets nieuws aanbiedt

but not least inspireren.

Medewerkers in de zorg zoeken

dat mensen niet kennen, anderzijds

Minke steeds vaker op om samen met

komt het ook omdat ouders zichzelf

“Ik las een gids over hooggevoelige

haar een brug te slaan tussen ouders

wegcijferen en vooral door blijven

kinderen van Scrivo Media en daardoor

enerzijds en zorgaanbieders anderzijds.

buffelen voor hun kind. “Ik doe

raakte ik enthousiast. Ik heb contact

verschillende dingen kosteloos maar

met hen gezocht en zij deelden mijn

Minke is zelf moeder van de

voor een uitgebreider traject moet

enthousiasme. Begin dit jaar ben ik

negenjarige Kasper. Hij heeft een

wel betaald worden. Dit moeten

begonnen. Het boek zal inzichten,

zeldzame genetische afwijking

ouders zelf bekostigen, wat niet voor

tips en adviezen bevatten voor

waardoor hij een ernstige vorm van

iedereen haalbaar is”, vertelt Minke.

zowel ouders van kinderen met een

spasticiteit heeft. Vanwege Kaspers

“Ouders die, veelal via via bij mij

lichamelijke beperking, als voor de

beperking heeft hij vrijwel overal hulp

aankloppen, vinden het prettig dat zij

professionals die met hen werken,

bij nodig, wat hem er overigens niet

(soms kosteloos) een vraag kunnen

en zich richten op wat beide groepen

van weerhoudt om heel sterk, vrolijk

voorleggen aan iemand die zowel

‘moeten’ weten, durven en doen.

en gelukkig in het leven te staan

professional als ervaringsdeskundige

(gelukkig!). “Ik heb zelf gemist dat er

is. Ook vinden ouders het fijn dat ze

Veine blijft Minke volgen en zodra haar

iemand was die, op momenten dat ik

buiten kantoortijden kunnen bellen

boek uit is, ben jij als Veine-lezer de

dat wilde, laagdrempelig bereikbaar was

of afspreken.

eerste die het hoort! •

en op maat mee kon denken. Een soort spin in het web die je niet telkens

MINKE SCHRIJFT EEN BOEK

weer hoeft bij te praten, iemand waar

“Het was al langer mijn wens om ‘iets

81

ALLES KAN MET ABENA ABENA IS OP ZOEK NAAR HELDEN EN HELDINNEN DIE SAMEN MET ONS DE DAG VAN HUN LEVEN WILLEN BELEVEN. WANT BIJ ABENA VINDEN WE DAT NIETS EEN KIND ERVAN MAG WEERHOUDEN OM LEUKE DINGEN TE DOEN. SAMEN MET VEINE ORGANISEERT ABENA DAAROM DE ACTIE ALLES KAN MET ABENA, MET IEDERE EDITIE KANS OP DEELNAME AAN EEN BIJZONDERE ACTIVITEIT. WAAN JEZELF EEN ECHTE VALKENIER ADVERTORIAL

In deze editie kun je je samen met je ouders en broertje(s) of zusje(s) (maximaal 4 personen) opgeven voor een spannende roofvogelworkshop met echte uilen, buizerds en gieren. Als je durft mag je ook zelf de vogels vasthouden, en na afloop wacht er een heerlijke pannenkoek.

Ga naar abena.nl/alleskan, geef je kind op en wij bezorgen hem of haar de dag van hun leven.

WINNAARS EDITIE 7 Levi

Levi (8 jaar) en Meg (15 jaar) zijn de winnaars van de actie Alles kan met Abena in editie 7. De twee waaghalzen gaan samen met hun families klimmen en klauteren op een speciaal hoogteparcours voor mensen met een beperking.

In Veine 9 een verslag van deze bijzondere dag.

VEINE

82

www.abena.nl/alleskan Meg

ADVERTENTIE

83

ADVERTENTIE

VEINE

84

LEUK AAN MIJN KIND

TEKST: MARJON DE VRIES | FOTOGRAFIE: MIGNON VLASBLOM FOTOGRAFIE

BRAM IS ERNSTIG MEERVOUDIG BEPERKT EN HEEFT BIJ ALLES HULP NODIG. DE CONTINUE AANWEZIGHEID VAN HEVIGE EPILEPTISCHE AANVALLEN EN ZIJN BEPERKINGEN SPEELDEN EEN GROTE ROL IN ONS LEVEN.

hem heen te ontdekken. Inmiddels is Bram acht jaar en laat hij nog steeds ontwikkeling zien.

Zo heeft hij onlangs geleerd om ja en nee aan te geven en op die manier keuzes te maken. Hij is een ontzettend fijne en vrolijke knul die veel plezier beleeft op school waar hij dagelijks geniet van het contact met de andere kinderen. Hij heeft gevoel voor humor en maakt het mooiste geluid van de hele wereld wanneer hij de slappe

De negatieve spiraal waar we ons in bevonden

lach heeft.

werd doorbroken toen Bram op tweejarige

leeftijd een grote hersenoperatie onderging

Bram heeft ons leven een totaal andere wending

waardoor de epileptische aanvallen enorm

gegeven dan we voor ogen hadden. We zijn

verminderden. Er kwam eindelijk ruimte voor

ontzettend blij dat hij bij ons is en genieten elke

Bram om zich te ontwikkelen en de wereld om

dag van hem. •

In deze rubriek vragen wij je om op te schrijven wat jouw Veine-momentjes zijn met je kind.

Mail dit naar klantenservice@veine.nl en wie weet staat jouw kind in de volgende uitgave van Veine!

85

ADVERTENTIE

VEINE

86

COLUMN PROGNOSES

Sa

nd

ra

T itu

l aer - kinderreva

ti e li d a

ar

ts

WAT IS ER MET MIJN KIND EN WAT KAN IK VERWACHTEN? ELKE OUDER WIL GRAAG EEN PROGNOSE. IN MIJN POSITIE ALS ARTS IS HET ALTIJD LASTIG ZO’N VRAAG TE BEANTWOORDEN. WAT VERTEL JE WEL EN WAT IS VOOR OUDERS NOG TE ZWAAR OM METEEN TE HOREN. OFTEWEL HOE DOSEER JE DE BOODSCHAP? DAT HANGT VAN ZOVEEL FACTOREN AF. WIE HEB JE VOOR JE ZITTEN? KUNNEN OUDERS DE HOEVEELHEID INFORMATIE VERWERKEN? WAT HEBBEN ZIJ NOG MEER OP HUN BORDJE? EN LAST BUT NOT LEAST, WAT KUN JE MET ZEKERHEID VERTELLEN… Over het algemeen kan ik bij bepaalde ziektebeelden wel een

Dit is een drempel voor ouders om te nemen. Als dit beeld

prognose schetsen. Bij kinderen met bijvoorbeeld een open

eenmaal geaccepteerd is, kan er natuurlijk verder gekeken

ruggetje is de ontwikkeling goed in te schatten. Bij kinderen

worden. Je ziet vaak dat een kind langer in een kinderwagen

met een minder duidelijke afwijking is er vaak weinig over de

zit dan gebruikelijk. Kinderen die naar school gaan, vragen

motorische en/of cognitieve ontwikkeling en de toekomst te

vaak zelf om een rolstoel. Ze willen simpelweg niet langer

zeggen. Soms moet ik ouders bewust maken van het feit dat

als baby worden gezien. En soms wijs ik ouders daar ook op.

hun kind bijvoorbeeld nooit zelfstandig zal lopen of een trap

“Uw kind heeft inmiddels een leeftijd om afscheid te nemen

op kan. Zeker als ik merk dat gedacht wordt over verhuizen.

van de buggy.” Ouders hebben hier vaak meer moeite mee

Dat kan dan heel confronterend zijn. Het kan zelfs zo zijn dat

dan hun kind zelf.

ouders gedurende de eerste twee, drie levensjaren nog niet beseften dat er iets aan de hand is met hun kind. Een kind

Zo’n acht op de tien ouders vragen als eerste of zijn of

gaat bijvoorbeeld steeds minder praten, de bewegingen

haar kind gaat lopen. Mijn vraag is dan altijd: “Wat versta je

worden stijver of een kind maakt minder contact met

onder lopen?” Immers, moet het kind een marathon kunnen

anderen. Voor die ouders is een prognose nog veel harder.

gaan rennen? Voldoet het als een kind korte stukjes kan

Het tegenstrijdige is dat ouders vaak wel blij zijn dat zij dan

lopen of zie je voortbewegen met een rollator of loopwagen

eindelijk weten wat hun kind mankeert.

ook als lopen? Het klinkt misschien flauw, maar ik wil dat ouders daarover nadenken. En bedenken dat lopen met een

Het is voor iedereen verschillend. De ene ouder wil van

hulpmiddel ook al heel prettig kan zijn. De tweede en derde

tevoren graag exact weten hoe de ontwikkeling van zijn kind

vraag wisselen elkaar af. “Kan mijn kind naar school? En kan

zal gaan terwijl de ander zegt te gaan ondervinden wat wel en

mijn kind ooit praten?” En natuurlijk volgen er dan nog meer

niet kan. Sommige ouders vinden het een lastig beeld om hun

vragen. Ik probeer altijd zo eerlijk mogelijk te zijn en mensen

kind in een rolstoel te zien.

geen valse hoop te geven. •

87

ADVERTORIAL

ZWEMKLEDING (AAN DE WASLIJN) Jongenszwembroek € 19,95 Tankini top € 22,50 Zwemrokje met INCO broekje € 17,95

CAPES Badstofcape: aangepast om in een rolstoel met fixatiebroekje te dragen (door de diverse openingen).

Gevoerd met waterdicht materiaal zodat het zitvlak van de rolstoel droog blijft als je zwemkleding nat is.

VEINE

88

Heerlijk warm als je uit het water komt. | € 44,95

Rolstoelcapes water- en winddicht, voor frisse zomerochtenden. De rode cape is aan twee zijden te dragen, rood effen of gebloemd | € 84,95.

WHEELCHAIR WRAP Wikkelvestje in diverse kleuren.

Gemakkelijk aan te doen en vast te zetten met een magnetische buttonsluiting.

Perfect voor een zwoele zomeravond op de camping. | € 39,95

STRANDTAS met ruimte voor de voedingspomp. Ruime strandtas van canvas met een speciaal binnenvak en diverse aanpassingen zodat je voedingspomp gemakkelijk meegenomen kan worden. | € 59,95

w ww.mrts07.nl

Alle getoonde zwemkleding is geschikt voor kinderen die incontinent zijn.

ADVERTORIAL 89

ADVERTENTIE

VEINE

90

VEINE MAGAZINE NUMMER NEGEN komt uit in september 2017

Met natuurlijk de vaste columnisten, sport, hulpmiddelen, OOKLEUKS, enzovoort!

ENERGETISCHE THERAPIE Ruggespraak en de betere TILTECHNIEKEN Lezen is vooral heel erg LEUK! 91