Praktische mogelijkheden voor ouders van lichamelijk beperkte kinderen
€ 6,95
BP
Mede mogelijk gemaakt door
ROLSTOELTENNIS; EEN LOVE GAME De passie van topcoach Aad Zwaan
DROOM WORDT WERKELIJKHEID Dolfijntherapie in Curaçao
UBERPUBERS EN JONGENS VERSUS MEISJES Een stormachtige periode?
BACK TO SCHOOL
Zo ben je er helemaal klaar voor!
vijf, 2016
COVERMODEL Tommy
Op de fysiobal op de cover dit nummer een stoere knul, Tommy! Hij is tien jaar en zit in groep 6 van de mytylschool in Rotterdam. Net als zijn leeftijdgenootjes is Tommy gek op gamen. Zijn lievelingsspelletjes zijn “Plants vs Zombies” en de app “Star Walk Kids”.
Twee dagen na de fotoshoot gaat Tommy naar familie in China. Daar heeft hij helemaal zin in. Lekker vakantie met veel zwemmen en af en toe een potje schaken. Helemaal zijn ding!
De kleding van Tommy is gesponsord door Shoeby.
VEINE
2
COLOFON
VAN DE REDACTIE
UITGEVER Stichting Veine HOOFDREDACTIE Renée Ruisch EINDREDACTIE Frieda Zebrowski ART DIRECTION ConQuest communication. creation. FOTOGRAFIE COVER Emile Peters REDACTIE Marianne Zwanenburg WEBMASTER EN DESIGN Stephan van Rijt, Talk Today DRUKKERIJ Van de Water, Schiedam VERZENDING BGS Schiedam COLUMNISTEN Sandra Titulaer
PUNT VAN RENÉE
(revalidatiearts), Harold Launspach (osteopaat), Eva Vernet (ergotherapeut), Nicole Kien (advocaat), Chris (moeder), Arie van Tienhoven (ondernemer), Anne van Zwieten (moeder) ABONNEMENTEN abonnee@veine.nl ADVERTENTIES advertentie@veine.nl ADRES Palladiostraat 35, 3066 AH Rotterdam BANKREKENINGNUMMER NL66 INGB 0006 799 696
Copyright © 2016 Stichting Veine Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
DEZE ‘PUNT VAN RENÉE’ SCHRIJF IK TERWIJL IK HEERLIJK UIT DE ZON ZIT ONDER DE DRUIVENRANKEN. IK HOOR ALLEEN MAAR KREKELS. TOSCANE BLIJFT VOOR MIJ HET PARADIJS OP AARDE.
in een leesportefeuille. Veine is niet
speciaal voor de rolstoel een zijpad aangelegd met een houten vlonder. En dan, alsof het leven niet al behoorlijk perfect is, komt de knappe baywatch in karakteristiek rood hemd aan met een strandrolstoel. Hij helpt graag even om onze dochter naar zee te brengen! Als ik later aan
Het is niet toegestaan Veine zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen
dichtbij de loopplank en er wordt zelfs
Ondanks het drukke gezin, het
de pasta pesto met vongoles zit in
gemopper, het vele gesjouw en
de naastgelegen strandtent is mijn
omhoog duwen van de rolstoel van
momentje wel weer compleet.
aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. Veine behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.
onze beperkte dochter, pak ik hier toch wel mijn momentjes. Zoals
Het paradijs op aarde voor je kind kun
vandaag. Nog nauwelijks opgestaan,
je ook dichter bij huis zoeken. In deze
vertrokken we naar Marina di
Veine lees je hoe een week lang kamp
Castagneto Carducci voor een dagje
in Arnhem staat voor vriendschap en
strand. We lijken wel pakezels, maar
lol. Bij Action Jeugdsportkamp gaan
dat mag de pret niet drukken. Op
sport en beperking hand in hand. Je
het prachtige, schone, zonovergoten
zoon of dochter geniet en is in goede
strand zijn ze zo vriendelijk ons
handen, terwijl jij thuis je momentje
bedjes (tegen betaling hoor!) te geven
pakt. Mmm, klinkt ook goed! •
3
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP VEINE ONTVANG VOOR € 25 PER JAAR IEDER KWARTAAL VEINE THUIS ÉN VERWEN JEZELF MET EEN SHOEBY FASHION ARRANGEMENT T.W.V. € 29,95. SHOEBY FASHION ARRANGEMENT • Een exclusieve shopervaring & verwendag in Den Haag Centrum voor 1 persoon**. Of shop je liever bij Shoeby bij jou in de buurt? Je ontvangt ook een bon voor een VIP avond voor jou met jouw vrienden en of familie. De hele winkel voor jullie alleen. • Een V.I.P. ontvangst met bubbles & bites. • Een heerlijke lunch of high tea (meerprijs high tea is € 9,95). • Stylingadvies van je eigen Shoeby stylist: jouw personal shopper. • Make-up en hairstyling, matchend bij je kleding. • 20% korting* op een nieuwe outfit.
* De korting is geldig op de originele prijs van de artikelen uit de hele collectie van Shoeby Den Haag Centrum. ** Het Fashion Arrangement is voor 1 persoon en tegen betaling uit te breiden voor meerdere personen. Te boeken van maandag t/m zondag m.u.v. feestdagen.
VEINE
4 Deze aanbieding is geldig tot 1 januari 2017 of zolang de voorraad strekt. Abonnementen gelden tot wederopzegging (prijswijzigingen voorbehouden).
GA VOOR MEER INFORMATIE NAAR ONZE WEBSITE WWW.VEINE.NL
INHOUD
58
VEINE STEUNT WIE GUN JIJ DE TITEL SPORTTALENT VAN HET JAAR?
6
THERAPIE LEVI EN DE DOLFIJN, EEN GOEDE COMBINATIE!
13
COLUMN OSTEOPATHIE OOK VOOR PUBERS?
14
OOKLEUK
61 40
COLUMN JE GELD OF JE LEEFTIJD?
COLUMN VAN ANNE LEVE DE GEMEENTE
63 43
THERAPIE WIE DE MOLLII PAST, TREKKE ‘M AAN
NIEUWE COLUMN! ZITTEN EN ZO
74 23
COLUMN STATUS ALS BIJZONDERE MAMA
45
BACK TO SCHOOL ZO BEN JE ER HELEMAAL KLAAR VOOR
WAT VIND JIJ VAN VEINE? REACTIES
76 24
DOSSIER DOSSIER UBERPUBER
31
46
ALS DE BLAADJES VALLEN
78 48
LEUK AAN MIJN KIND
SPORT EEN LOVE GAME
33
55
38
56
DOSSIER AUTOA ANPASSINGEN
ANNA MAAKT ER WAT VAN
OOKCIJFERS
COLUMN BACK TO SCHOOL
(P)APPTALK
MOOIE MENSEN KELLY SUE’S WARRIORS OF A NEW REVOLUTION
83
COLUMN OVER PUBERTEIT
84
VAKANTIE HOEZO MET JE OUDERS OP VAKANTIE?
5
THERAPIE
De kunstjes die de dolfijn doet als beloning voor goed gedrag van de kinderen, stimuleert hen extra.
VEINE
6
TEKST: RENÉE RUISCH | AFBEELDINGEN: PRIVÉCOLLECTIE
LEVI EN DE DOLFIJN, EEN GOEDE COMBINATIE! LEVI IS ACHT JAAR ALS ZIJN OUDERS DE STAP WAGEN OM MET HEM NAAR CURAÇAO TE GAAN OM DOLFIJNTHERAPIE TE VOLGEN. VOORAL OMDAT ZE HET GEVOEL HEBBEN DAT LEVI NIET LAAT ZIEN WAT HIJ ZOU MOETEN KUNNEN. ER KAN MEER, DENKEN ZIJN OUDERS ANDRÉ EN RAMONA. ALS ZE DE KANS KRIJGEN TE GAAN, IS DE REIS ZO GEBOEKT EN VERTREKKEN ZE MET LEVI EN ZIJN TWEELINGZUSSEN NAAR DE ANDERE KANT VAN DE WERELD. ONDER HET MOTTO ‘BAAT HET NIET, SCHAADT HET NIET’ KUNNEN ZE ZICH NOOIT EEN BUIL VALLEN. Ik spreek met dit mooie gezin in het hotel “Dolphin Suites”, een hotel op loopafstand van het therapiecentrum. Ze hebben hier kamers met aanpassingen. Levi heeft op dat moment al zeven dagen therapie achter de rug en er zijn kleine wonderen geschied, eigenlijk meer dan André en Ramona hadden durven hopen. Vooraf waren er geen persoonlijke verwachtingen al hadden zij wel positieve ervaringen van anderen gehoord, onder anderen van mensen via de school van Levi. Nu, na slechts een week therapie, zien zij al heel veel vooruitgang. Als ze dit van tevoren hadden geweten, waren ze hier al tevreden mee geweest. Er volgt echter nog een tweede week waar zij vol spanning en reikhalzend naar uitkijken. >
7
THERAPIE
DE DOELEN
Hij begrijpt veel meer dan we denken.
(red: nadat hij gepoept had) en Levi
“Levi heeft heel veel gebieden
Er wordt Levi tijd gegund om bepaalde
koos al direct voor de ja-kaart. Tien
waarop hij zich verder kan ontwikkelen,
keuzes te maken en dat gaat hem heel
minuten na de verschoning wilde Levi’s
dus eigenlijk hebben wij het aan de
goed af”.
moeder testen of de keuze van de ja-kaart wel bewust was geweest en
therapeuten overgelaten”, vertelt Ramona. “Wij zijn blij met alle positieve
Dat is meteen iets dat zijn ouders
stelde ze haar zoon dezelfde vraag
ontwikkelingen die onze zoon laat
geleerd hebben. Volgens zijn moeder
opnieuw. Levi greep heel bewust nu
zien en of het nu stapjes (lopen) zijn
doen zij alles altijd op de automatische
naar de nee-kaart en liet hiermee
of een verbeterde mondmotoriek, alle
piloot en wordt er te snel voor Levi
duidelijk zien dat hij heus wel wist wat
verbeteringen zijn welkom voor Levi.”
gedacht en maken anderen voor
hij aangaf.
“De communicatie met Levi is door de
hem een beslissing, terwijl nu blijkt
therapie vooruitgegaan.” Papa André
dat bepaalde keuzes ook door Levi
Op een middag dat Levi heel moe
vertelt enthousiast dat ze eigenlijk nog
zelf gemaakt kunnen worden. De
was, hebben zij een soortgelijk testje
nooit zoveel hebben kunnen ‘praten’
therapeuten zijn ook wat strenger,
gedaan. Op de vraag of hij naar bed
met Levi. “Het therapeutenteam is aan
ze laten hem wat langer dingen zelf
wilde en zijn knuffel wilde hebben, gaf
de slag gegaan met fotoplaatjes, een
proberen te doen dan zijn ouders.
Levi twee keer duidelijk met behulp van
soort pictogrammen. En men heeft
Tijdens het weekend tussen de twee
de ja-kaart zijn keuze aan. “Wij vinden
een ja/nee-kaart gemaakt. Terwijl
therapieweken door hebben André en
het geweldig dat hij dit kan. Nu krijgt
‘thuis’ wordt gedacht dat Levi bepaalde
Ramona ook fotoplaatjes meegekregen
hij veel meer over zijn eigen leven te
opdrachten niet kan begrijpen, zijn ze
zodat zij zelf met hun zoon het
zeggen. Hij geniet van het feit dat wij
hier gewoon aan de slag gegaan. En
communiceren kunnen uitproberen.
hem begrijpen en het lijkt wel of Levi
wat blijkt?
En ook dat ging goed. Ramona liet Levi,
nu meer alert is op het gedrag van ons.
door hem een vraag te stellen, zelf aangeven of hij een schone broek wilde
VEINE
8
Een wisselwerking dus!”
THERAPIE
ACHTERGROND
HET GEHEIM VAN DE THERAPIE
te zijn om aan te nemen dat kinderen
Als ik André vraag naar het geheim
zich tot wel vier keer beter kunnen
achter de succesformule van de
concentreren. De kunstjes die de dolfijn
Levi is de jongste van het gezin
therapie ziet hij toch vooral de
doet als een beloning op goed gedrag
Montebal, hij is acht jaar. Hij heeft
intensiviteit van de therapie en de
van de kinderen, stimuleert hen nog
cerebrale parese doordat hij tijdens
kwaliteit van de therapeuten als
eens extra.
de geboorte te weinig zuurstof heeft
grootste aandeel in het succes. “Ze
gehad. Levi ligt er heerlijk bij in zijn
vormen hier met elkaar echt een team.
Doordat het therapiecentrum in de
buggy. Meepraten, dat lukt niet, maar
Onze hoofdbegeleider Bibi weet van
middagen ook nog workshops verzorgt
hij lijkt het prima te vinden dat zijn
alles van fysiotherapie maar ook van
voor de ouders, worden deze meteen
ouders zo trots op hem zijn. Levi zit
logopedie en vele andere methoden.”
ook ‘wijzer’ gemaakt. Zij leren natuurlijk
bij kdc Simeon in Gorinchem. Hij gaat
vooral ook veel doordat er dagelijks
daar vier dagen per week naartoe,
En dan is de dolfijn er nog.
een terugkoppeling is na afloop van
op woensdagen is hij altijd thuis.
Onomstotelijk wetenschappelijk bewijs
de sessie. Hierdoor worden zij meteen
Dan heeft hij tijd voor zijn hobby
is er nooit op tafel gekomen maar de
geprikkeld om zelf met het nieuw
paardrijden. Ook komt er op die dag
aanwezigheid van de dolfijn lijkt reden
geleerde aan de slag te gaan. >
altijd een fysiotherapeut aan huis.
9
HET PROGRAMMA VOOR BROERS EN ZUSSEN Het Curaçao Dolphin Therapy Center (CDTC) biedt tijdens de sessie van het therapiekind ook voor de broers en zussen een speciaal programma. Uitgangspunt is dat deze kinderen ook wel wat extra aandacht kunnen gebruiken. Zij leren alles over de dieren in het sea-aquarium (waar het CDTC gevestigd is) en natuurlijk alles
DE LANGE VLUCHT
Natuurlijk is het voor iedereen
over dolfijnen. Ze krijgen zelfs een
Een vliegreis naar Curaçao betekent
vermoeiend en moet je wennen
workshop tot dolfijntrainer en leren
ruim negen uur vliegen. Voor iedereen
aan de hitte maar de familie verblijft
zo alle instructies die aan dolfijnen
zwaar, maar vooral voor kinderen die
22 dagen op het droomeiland om
gegeven kunnen worden. Voor het
nauwelijks kunnen zitten. De ouders van
weer bij te komen. “Dat is lekker lang
hele gezin is er ruimte om ook een
Levi vertellen dat ze er blanco in gingen,
en ook wel bewust gekozen. Als de
keer met de dolfijn te zwemmen en
ze zouden wel zien hoe het allemaal
dolfijnentherapie niets zou worden, zou
zo te ervaren wat het therapiekind
zou lopen. Levi zat of lag tijdens de
de hele familie in elk geval nog lekker
dagelijks meemaakt.
vlucht tussen zijn vader en moeder in
een paar dagen vakantie erna hebben
en eigenlijk is de reis heel goed gegaan.
met elkaar. Ook een paar vrije dagen
Tijdens de verschoonbeurten was
voor de therapie waren bewust gepland.
het cabinepersoneel zo vriendelijk de
Achteraf had die periode best iets
tussenschotten van de toiletten weg
korter gemogen want Levi had eigenlijk
te halen zodat er voldoende ruimte
weinig last van het tijdsverschil.”
was om die klus te klaren. “Ook op
VEINE
10
het vliegveld was alles goed geregeld,
Op de vraag aan Ramona en André of
bij aankomst was er speciale opvang.
het gezin nog een keer terug zou willen
Gelukkig hoefden we niet in de enorm
komen, volgt volmondig twee keer JA,
lange rij te staan en stond het busje
met meteen de kanttekening dat het
van het therapiecentrum al klaar om
financieel haalbaar moet zijn. De ouders
het hele gezin naar ons appartement te
van Levi kijken nu heel anders naar
brengen.”
hun eigen kind dan dat zij dit voorheen deden. Ze gaan thuis ook zeker kijken naar nieuwe mogelijkheden die er voor Levi zijn! •
VERGOEDINGEN Dolfijntherapie kan op meerdere plekken in de wereld. Voordeel van therapie in Curaçao is dat veel medewerkers Nederlands spreken. Zo wordt je kind in het Nederlands toegesproken. De kosten van twee weken therapie bedragen 7500 dollar. Twee weken komt neer op twee keer vijf dagen dagelijks twee uur therapie. Er zijn in Nederland meerdere stichtingen die dolfijntherapie vergoeden. De ouders van Levi kregen een vergoeding van Stichting Kids Unlimited. Deze stichting maakt het voor zo’n 25 complex meervoudig beperkte kinderen per jaar mogelijk om naar Curaçao te gaan.
Meer informatie vind je op www.kidsunlimited.nl.
11
THERAPIE
ADVERTENTIE
COLUMN OSTEOPATHIE OOK VOOR PUBERS? Ha
rol
d La
u n s p a c h - o s te
PUBERS ZIE IK NIET VEEL IN MIJN PRAKTIJK. DIT JAAR, TOT NU TOE, ZO’N 4% VAN HET TOTAAL.
opa
at
vinden dat de puber MOET langsgaan en hun kind terzijde staan bij het (eerste) consult. De houding van de puber spreekt boekdelen en de dialoog tussen ouder en kind op vragen van mij is vaak bijzonder onderhoudend. Ouder en
Wat is de reden? Hebben pubers minder last van lichamelijke
kind zitten vaak totaal niet op één lijn wat betreft de uiting,
klachten dan jonge kinderen of volwassenen? Speelt het ‘afzetten’
het ontstaan en de ernst van de klacht. Leg je de vraag voor
tegen de ouders een rol? Is er wellicht een andere reden?
aan de puber, dan kijkt deze vragend naar de ouder. Leg je de
De puberteit is een periode in het leven waarin kinderen
vraag voor aan de ouder, dan kijkt deze naar het kind met een
belangrijke lichamelijke en geestelijke ontwikkelingen
blik van “vertel jij het zelf maar”. Wat de puber zegt wordt
doormaken. Er is sprake van een groeispurt en er is
gecorrigeerd door de ouder en wat de ouder zegt wordt vaak
een ontwikkeling van de uiterlijke geslachtskenmerken.
ontkracht door de puber. Meestal komen we er wel uit en
Kenmerkende klachten als acne, overslaande stem en een
na het vaststellen wat er mogelijk aan de hand is en hoe de
snelle groei met bijbehorende onbeholpen indruk kunnen
behandeling eruit zal zien, volgt begrip en berusting.
aanleiding zijn tot heftige reacties. Mogelijk dat deze reacties ook een rol spelen als de ouders opperen eens langs te gaan
De snelle groei kan vaak aanleiding zijn voor allerlei
bij de osteopaat als er zich (lichamelijke) klachten voordoen.
(overbelasting)klachten. Veel voorkomende klachten zijn
Ziet de puber dit als bemoeienis van de overbezorgde ouder
kniepijnen, achillespeesproblemen en nek- en schouderklachten,
of volgt hij/zij het advies van de ouder op?
al dan niet met hoofdpijn, mogelijk veroorzaakt door de dagelijkse stress van school, de (werk)houding of de
In de praktijk zie ik meestal de puber die als kind al bij mij
sportbelasting. Het herstellen van de beweeglijkheid van de
in behandeling is geweest en die het advies van de ouders
betrokken structuren en het advies met betrekking tot een
zonder problemen opvolgt of vaak regelmatig zelf aangeeft
goede werkhouding en voldoende lichaamsbeweging is vaak
dat er iets aan de hand is en graag een afspraak zou willen.
voldoende om de pubers weer op weg te helpen, immers een
Deze kinderen zijn het min of meer gewend en weten wat
snelle groei geeft ook een snel herstel.
ze kunnen verwachten. Dit geldt ook voor de (meervoudig)
Pubers hebben dus ook lichamelijke klachten die voor een
beperkte pubers die bij mij reeds in behandeling zijn. Ook
osteopathische behandeling in aanmerking komen, maar
zij weten wat hen te wachten staat en het herstellen van
hebben blijkbaar een zetje nodig om hier wat aan te (laten)
de beweeglijkheid is vaak de voornaamste reden van hun
doen en/of moeten zelf de noodzaak van behandeling inzien
bezoek. Anders gaat het er meestal aan toe als de ouders
en overgaan tot actie. •
Harold Launspach runt samen met twee collega-osteopaten de praktijk Launspach Osteopathie | osteopathie-rotterdam.nl
13
OOKLEUK OM SNELLER TE POETSEN
Met deze TANDENBORSTEL VAN DR. BARMANS (superbrush regular) poets je in één beweging de binnen-, buitenen bovenkant van de tanden en kiezen. Handig als jouw kind tandenpoetsen heel vervelend vindt. Zo wordt tandenpoetsen toch nog leuk en doeltreffend. Prijs € 4,09 | tandartsplein.nl
VEINE
14
Dit moet je eigenlijk altijd bij je hebben! Met deze handige WASHANDJES is water niet nodig. De reinigende lotion is geschikt voor zelfs de meest tere huid. Prijs € 1,99 voor een pakje met acht washandjes | abena.nl
OOKLEUK VOOR ONDERWEG
15
OOKLEUK OM TE ZOEKEN EN KNUTSELEN
Wat is er leuker dan in de herfst kastanjes zoeken in het bos! Thuis samen knutselen en er mee spelen.
VEINE
16
Zie ook het ‘Groot knutselboek van de natuur’ verderop in deze Veine. Gratis | Verkrijgbaar in diverse bossen
OOKLEUK OM TE ORGANISEREN
Met de MiessAgenda organiseer je zorg én aandacht rondom jouw kind. Wie kan wanneer mee naar de dokter? Wie komt er zondag oppassen? Je stemt het allemaal vanuit één agenda af met een groepje mensen. Dat kan alleen familie zijn, maar ook met de buren en misschien wel vrijwilligers. Je bepaalt zelf wie in jouw groepje zit. Superhandig! Prijs: na downloaden en registratie gratis | miessagenda.nl
17
OOKLEUK OM KOFFIE MET ZORG TE DRINKEN
KOFFIE MET ZORG maakt heerlijke koffie in diverse smaken. Bij dit mooie initiatief gaan mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk, werk waar
VEINE
18
ze trots op zijn. Door deze koffie te drinken draagt u bij aan een prachtig project. Prijs vanaf € 5,50 voor 250 gram | koffiemetzorg.nl
OOKLEUK BIJ ONDERGEWICHT
Voor sommige kinderen met een beperking is het lastig om voldoende te eten. Terwijl ze juist zoveel energie nodig hebben. NUTRIDRINK PROTEIN is een kanten-klare drinkvoeding die extra eiwitten, energie, vetten en alle noodzakelijke vitamines, mineralen en spoorelementen levert. Het drankje is glutenvrij en bevat melk en soja. Je hebt wel een ‘verklaring dieetpreparaten’ nodig, dat kan via een arts of diëtist. Kosten worden vergoed | Apotheek of medische groothandel
19
OOKLEUK BIJ HET ETEN
KIDS-PLATE De kids-plate is een bord en placemat in één, die zich vastzuigt aan de tafel. Dat is pas handig!
VEINE
20
Prijs € 19,99 | kids-plate.nl
ADVERTENTIE
Ik heb mijn zus niet hoeven missen - Nora Samen (blijven) wonen met een gehandicapt gezinslid. Dat kan in Wooninitiatief De Wijde Mantel, 6 gezinswoningen met een inpandig zorgappartement, verbonden aan een gemeenschappelijke ruimte voor ontmoeting en dagbesteding. In De Glind bij Amersfoort. T. 0342-459010 www.dewijdemantel.nl
21
ADVERTENTIE
flamingo high-low
TM
Verzorging in de badkamer op een hoger niveau
R82 Nederland B.V. Tinweg 8 8445 PD Heerenveen Tel: 0513 68 16 86 Fax: 0513 68 19 84 R82@R82.nl www.R82.nl
VEINE
22
www.R82.nl
RUBRIEK
COLUMN STATUS ALS BIJZONDERE MAMA
Chr is - m
oed
er
VROUWEN KUN JE INDELEN IN DRIE GROEPEN. VROUWEN ZONDER KINDEREN, MOEDERS EN MOEDERS MET KIND(EREN) MET EEN BEPERKING. ZO VOEL IK DAT. Je bent als moeder van een bijzonder
ik ben een trotse ‘bijzondere’ mama.
meest gevoelige snaren raakte? Hoe
kind ook een bijzondere moeder. Zo
Sterker nog, hoe gek zou het zijn als je
wist ze dat mijn man en ik daarover nu
word je door de buitenwereld gezien.
situatie verandert. Ik hoorde laatst van
al buikpijn hebben?
Iedereen houdt de deur voor je open
een moeder met meerdere kinderen
en wildvreemden spreken je aan om te
dat, na het overlijden van hun beperkte
Simpel, dat voelen ze aan. Is het erg?
zeggen dat ze respect voor je hebben.
kind, zij haar rol zo lastig vond. Ze was
Ik denk dat er ook veel goede kanten
Laatst bedacht ik mij of ik zelf ook
geen gewone moeder, daarvoor had
aan zitten. Voor onze kinderen is niet
het gevoel heb dat ik een ‘bijzondere’
ze al veel teveel meegemaakt. Maar nu
alles vanzelfsprekend. Ze beseffen
moeder ben. En vind ik dat prettig?
ze niet meer achter een rolstoel liep,
meer dan anderen dat je leven ook een
was haar status wel bijgesteld voor de
andere wending kan krijgen. En dat je
Als ik eerlijk ben, voel ik mij meestal wel
buitenwereld. Ik begreep haar verhaal
dan ook weer heel gelukkig kunt zijn.
anders. Vaak vind ik de onderwerpen
meteen. Afgelopen jaar gingen we voor het
waarover andere moeders op het schoolplein praten niet interessant
Feitelijk ben je als gezin bijzonder. Ook
eerst een paar dagen skiën als ‘gewoon
en meepraten over problemen kan ik
de broertjes en zusjes krijgen veel voor
gezin’, we lieten onze beperkte dochter
nauwelijks. Simpelweg omdat ik de
hun kiezen. Ik heb vaak gedacht dat ik
achter bij onze PGB’er. Toen we
problemen waarover ze praten niet als
hen een onbezorgde jeugd had willen
’s avonds een restaurant binnenstapten,
probleem zie. Anderzijds hoef ik niet
geven. Ze denken nu eenmaal mee, ook
zei mijn jongste die nu zes is: “Wat gek,
met mijn hersenkrakers aan te komen.
al wil je dat niet. Mijn oudste was zes
niemand kijkt naar ons”. Toen ik haar
De meeste mensen hebben geen idee.
toen zij mij vertelde dat als ik oud zou
later vroeg of ze dat fijn vond, zei ze me
Maar de vraag is of ik dit allemaal erg
zijn, zij dan voor haar zus zou zorgen.
dat ze het eigenlijk wel miste. •
vind. NEE, ik ben eraan gewend en
Hoe wist dat kind dat ze één van de
23
DOSSIER
VEINE
24
BRONNEN: WWW.PUBER-WIJZER.NL, WWW.DOKTERDOKTER.NL, WWW.OPEIGENBENEN.NU, HTTP://SEKSUALITEITEMB.NL EN EEN GROEPSGESPREK MET MOEDERS O.L.V. ANJA POUWELS (ORTHOPEDAGOOG) EN JACQUELINE VAN HAM (ARTS BIJ PAMEIJER).
DOSSIER
DE FILM
“ADIOS AMIGOS”
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: STOCKFOTO´S
DOSSIER UBERPUBER
gaat over een beperkte jongen die met zijn vrienden op vakantie gaat.
Ga naar www.filmtotaal.nl en zoek naar “Adios Amigos”.
WE NOEMEN DE PUBERTEIT DE FASE TUSSEN KIND ZIJN EN VOLWASSEN WORDEN. DAAR WAAR BIJ KINDEREN MET EEN BEPERKING DE ALGEMENE ONTWIKKELING VAAK ACHTERBLIJFT, ZIEN WE DAT DE ONTWIKKELING VAN VOLWASSEN WORDEN ´GEWOON´ DOORGAAT. GEVAREN RONDOM DE SNELLE GROEI, HORMONALE ONRUST EN MINDER BEWEGEN GAAN GEPAARD MET UITDAGINGEN RONDOM GEDRAG EN AL DAN NIET BEWUSTE BELANGSTELLING VOOR SEKSUALITEIT. HOE GA JE DAARMEE OM ALS OUDER OF BEGELEIDER? WAT KUN JE DOEN OM JONGEREN ZO GOED MOGELIJK TE HELPEN IN DEZE STORMACHTIGE PERIODE? DE JONGENS VERSUS DE MEISJES Voor jongens en meiden loopt de puberteit niet gelijk. De laatste 20 jaar komt de puberteit steeds vroeger. Waarom is niet duidelijk. Bij de meeste jongens start deze periode rond hun twaalfde of dertiende jaar. Bij meiden zie je dat gemiddeld anderhalf jaar eerder starten. Bij kinderen met beperkingen zijn de marges wat groter, lees de verschillen. >
25
DOSSIER
Bij jongens is vooral de aanmaak van testosteron de
maar essentieel als je de scoliose niet wilt laten verergeren.
oorzaak voor alle veranderingen. Testosteron is het
Bedenk overigens dat een ander gevolg van de groeispurt,
belangrijkste androgeen (mannelijke geslachtshormoon).
groeipijn kan zijn (althans, ook dit verband is nooit bewezen,
Testosteronconcentraties in het bloed zijn voor de puberteit
maar groeipijn komt wel opvallend vaak voor in de puberteit).
laag en stijgen tijdens de puberteit naar volwassen waarden.
Groeipijn komt voor in de spieren, niet de gewrichten,
Via het bloed komen de hormonen in het hele lichaam
meestal in de benen en minder vaak in de armen. De pijn
terecht, waar zij voor veranderingen zorgen. Bij meisjes
treedt op aan het einde van de dag of ‘s nachts, waardoor
is oestrogeen de ´boosdoener´ die voor veel verwarring
een kind wakker kan worden. Juist omdat beperkte kinderen
zorgt in de puberteit. Deze chemische stof wordt door
al zoveel op hun bord hebben en soms niet kunnen vertellen
klieren in het bloed afgescheiden. Via het bloed komen de
wat ze voelen, denken we als ouders niet direct aan dit type
hormonen in het hele lichaam terecht. De werking van de
pijn.
hormonen zorgt ervoor dat meiden zowel in de lengte als in de breedte (heupen) groeien. Voor jongeren met epilepsie
De hormoonproductie vindt ´s nachts plaats (geregeld
betekenen deze hormonale veranderingen soms ook dat
door onze biologische klok). Ook het groeihormoon wordt
het gebruikelijke patroon van de aanvallen kan wijzigen.
tijdens het slapen afgegeven draagt bij aan het 24-uurs
Menstruatie en hormonale veranderingen worden in de
ritme. Bij volwassenen zorgt dit voor reparatie van het
literatuur omschreven als een trigger voor epilepsie. Een
lichaam. Bij kinderen zorgt dit voor lengtegroei. Voldoende
periode dus om goed op te letten en tijdig bij je arts te
slapen is essentieel om te kunnen groeien en herstellen.
informeren. FASEN LICHAMELIJKE ONTWIKKELING
VEINE
26
Dit geldt ook voor alle veranderingen die ontstaan als gevolg
Ieder kind maakt tot aan de puberteit diverse fases van
van de groeispurt. In Veine drie hebben we in een dossier
lichamelijke ontwikkeling door. Voor kinderen met een
uitgebreid gesproken over scoliose. Juist tijdens de puberteit
beperking lopen deze fases lang niet altijd gelijk aan de
constateren ouders deze problemen pas voor het eerst bij
hieronder genoemde leeftijden. Toch herken je soms ook
hun kinderen of neemt verslechtering ervan sterk toe. De
dingen.
enige remedie (red: is omstreden, de meeste artsen zeggen
VAN 0-4 JAAR: je ontdekt je lichaam, krijgt lichaamsbesef
dat je niets kunt veranderen aan scoliose) is blijven bewegen,
en ontdekt dat tenen en vingers bij jou horen. Bij baby´s
maar juist dit laatste willen pubers niet graag. In het algemeen
is het aantal geslachtshormonen in hun lijfje groter dan
krijgen ze vaak te horen dat ze lui zijn in deze periode. Dat
ooit. Je kunt dit vooral zien doordat het geslachtsorgaan
komt omdat naarmate de puberteit vordert, het waak- en
bij een baby ten opzichte van de rest van het lijfje enorm
slaapritme verandert. De stof melatonine (red: waardoor
groot is. Geslachtshormonen zijn namelijk ook nodig voor de
je slaap krijgt) wordt steeds later afgescheiden. Daarom is
ontwikkeling van het lichaam en de organen. Rond een jaar of
een puber pas laat op de avond moe. Toch is meer dan acht
twee zakt die hormoonspiegel.
uur slaap nodig om alle prikkels te verwerken. Dit is ook de
VAN 4-6 JAAR: je ontdekt dat anderen anders zijn, je ontdekt
oorzaak dat pubers zoveel moeite hebben om ´s ochtends
het verschil tussen jongens en meiden, sommigen gaan
op te staan en daarom pakken ze overdag ook vaker een
stiekem doktertje spelen.
hangmoment. Pubers motiveren om te bewegen is dus lastig,
DOSSIER
VAN 6 JAAR TOT START PUBERTEIT: periode dat je lichaam nog geen hormonentoename heeft, maar wel al groter wordt en gaat lijken op dat van een volwassene. Ook de hersenen
LICHAMELIJKE BEPERKINGEN EN SEKSUALITEIT
ontwikkelen zich. Bloot zijn kan soms wel, soms niet. Maar ook schaamtegevoel ontstaat. Meisjes trekken naar meisjes
Vaak hebben lichamelijke beperkingen invloed op het
en jongens trekken naar jongens. Soms komt in deze fase
seksleven. Problemen waar jongeren tegen aan kunnen
de eerste verliefdheid al. Mijn dochter van twaalf kent dat
lopen zijn: spasticiteit, moeite met beenspreiding, moeite
schaamtegevoel nog totaal niet. Toch kleed ik haar op het
met het bekken kantelen, stijfheid (gewrichten en spieren),
strand niet zomaar meer om. Dat vind ik ook vervelend
vermoeidheid, evenwichtsproblemen, verminderde handfunctie,
(gĂŞnant) voor anderen.
energietekort, krachtsverlies, trillen, enzovoort. Zo kan een
DE PUBERTEIT: kinderen hangen allemaal aan elkaar. Meiden
chronische aandoening beperkingen geven tijdens de seks
onderling knuffelen elkaar overdreven, ze zoeken echt die
in het aannemen van bepaalde houdingen of standjes, bij
intimiteit. Behoeftes en interesses veranderen. Je luistert
het klaarkomen, het uithoudingsvermogen, soepelheid, et
naar andere muziek. Je gaat anders eten, smaak verandert.
cetera. OpEigenBenen.nu is een website voor jongeren met
Pubers krijgen vaak last van stemmingswisselingen, van
lichamelijke beperkingen. In het magazine Totally Sexy staan
extreem lollig naar depressief. Ook onze beperkte kinderen
ervaringsverhalen van jongeren met een beperking en tips voor
maken dit door. Het grote verschil is dat, afhankelijk van hun
als je verliefd bent, verkering hebt of nieuwsgierig bent naar
ontwikkelingsniveau, wij veel zaken vaak bepalen. Zij kunnen
seks.
niet allemaal zelf aangeven welke muziek ze willen, wat ze willen eten. Ook voor de lichamelijk beperkte kinderen die
Ook de website Moov richt zich op jongeren met een
een normale cognitie hebben, geldt dat in deze fase veel
motorische handicap. Hier vind je informatie over heel veel
frustratie ontstaat. Juist omdat ze lang niet altijd iets kunnen
onderwerpen die met seks en relaties te maken hebben.
met de gevoelens die ze hebben. Een duidelijk kenmerk in de
Zo geeft de website onder andere informatie over bij elkaar
puberteit in de persoonlijkheidsvorming is onzekerheid. Die
slapen, de eerste keer, de pil, homoseksualiteit, je lichaam,
wordt nog eens gevoed door alle lichamelijke veranderingen.
onzekerheid over seks, pijn bij het vrijen, seksueel misbruik,
Veel pubers zijn in de puberteit onzeker over zichzelf en hun
voorbehoedsmiddelen, verkering, verliefdheid en nog veel
uiterlijk. Helemaal als er besef is van beperkingen.
meer. Als laatste is er de website De Schildpad van Stichting Handicap en Seksualiteit. Deze website biedt informatie over
Ga je aan je beperkte puber vragen om een hand uit de
onder andere seksuele hulpverlening.
broek te halen dan ga je hem of haar eigenlijk corrigeren op gezond gedrag. Als je het logisch beschouwt is dat eigenlijk toch wel gek. Maar dat doen we bij alle kinderen. We leggen andere kinderen ook uit dat je dat niet in gezelschap doet. Maar er hoort bij dat je wel andere mogelijkheden biedt door een kind dan ook op zijn of haar eigen kamer daartoe ruimte te geven. >
27
DOSSIER
DE GROEIWIJZER EN BEWIND VOERING
EERSTE MENSTRUATIE
kunnen bekijken of en hoe dat werkt.
Lichamelijke veranderingen bij een
Let er wel op dat anticonceptie bij het
puberdochter beginnen meestal met
gebruik van sommige medicatie tegen
de komst van schaamhaar.
epilepsie niet werkt. Een Mirena-spiraal die lokaal hormonen afgeeft, houdt de
Een moeder: “Ik vind het vreselijk,
hormoonspiegel stabiel. Het vervelende
dat schaamhaar in combinatie met
is dat jongeren dan onder narcose
luiers. Je kunt het soms heel slecht
moeten zodat een arts het spiraal in kan
De Groeiwijzer is een soort vragenlijst.
schoon krijgen. Maar verder dan een
brengen. De prikpil kan voor meisjes
Eigenlijk is het de bedoeling dat het
beetje bijknippen doe ik niet. Flitsen
in de groeiperiode nadelige effecten
kind deze lijst zelf invult maar je kunt
of laseren is te pijnlijk, zeker als je
hebben op orgaanontwikkeling.
het ook samen met je kind doen. Deze
kind niet voldoende begrijpt wat er
Daarnaast kan de prikpil een invloed
groeiwijzer gaat in op problematiek
gebeurt. Scheren geeft teveel risico´s
hebben op gedrag; zelfverwonding
rondom de overgang van puberteit
op infectie. Met die warme luier is dat
kan bijvoorbeeld toenemen. Ook
naar volwassenheid. Ouders kunnen
sowieso al het geval!”
hormoonpleisters kunnen zorgen voor een stabiele cyclus. Dat laatste
natuurlijk hun kind helpen met
VEINE
28
zelfredzaamheid maar er zullen zaken
Ook komt er meer haar op de benen
wordt vandaag de dag meer en meer
zijn waar zij tegenaan lopen en die zij
en soms ook op de armen. Vaak
ontraden. “Voor een advies over
zelf moeten regelen.
tegelijkertijd beginnen de borsten
bijvoorbeeld de anticonceptiepil
Bewindvoering bijvoorbeeld is een
te groeien. Na de groeispurt, de
of spiraal zou ik een AVG arts
heel belangrijk issue. Wie is de
vorming van borsten en de komst van
inschakelen”, zegt arts Jacqueline van
persoon die de taken van de ouder(s)
schaamhaar begint de menstruatie. In
Ham. “Zij zijn vaak degenen met veel
overneemt als deze onverhoopt
de meeste gevallen begint deze voor
ervaring die het overzicht hierin voor
wegvalt of wegvallen? Wie regelt
het vijftiende jaar, maar afwijkingen naar
jouw kind kunnen houden.”
de financiën en de zorg? Tot de 18e
boven en naar beneden zijn normaal,
verjaardag zijn ouders automatisch
en komen bij beperkte kinderen vaker
PUBERTEIT EN SEKSUALITEIT
bevoegd om alles voor hun kind
voor. De grote vraag is of je iets gaat
Als een zoon de baard in de keel krijgt,
te regelen dus voordat het kind
doen tegen deze maandelijkse pijnen,
is meestal ook het eerste schaamhaar,
deze leeftijd bereikt moet officieel
stemmingswisselingen en onhandige
okselhaar en beenhaar verschenen.
vastgelegd worden hoe het vanaf deze
bloedingen. En belangrijker nog, aan
De piemel wordt langer, en later ook
leeftijd wordt geregeld.
schommelingen die bijvoorbeeld
dikker. Tegen deze tijd is ook de balzak
epilepsie veroorzaken. Arts Jacqueline
gegroeid en is je zoon ‘geslachtsrijp’.
van Ham antwoordt dat zij toch meestal
Ze krijgen ´natte dromen´. Ze beginnen
een orale pil adviseert die je dan
met masturberen en de lichamelijke
´door laat slikken´. Dat moet je wel
veranderingen leiden ook tot een
eerst drie maanden proberen om te
grotere (soms zelfs obsessieve)
DOSSIER
belangstelling voor seksualiteit.
Een moeder legt uit tijdens een
Afhankelijk van het niveau van het kind
groepsgesprek: “Voor het slapengaan
met een beperking komen hier heel wat
leg ik mijn meervoudig beperkte zoon
problemen bij kijken. Hoe masturbeer
altijd een half uurtje in bed zonder
je als je nergens bij kunt omdat je of
luier. Ik laat hem dan even alleen in
te spastisch bent of omdat simpelweg
zijn kamer en geef hem de ruimte zijn
alles goed verpakt zit in een strakke
lichaam te ontdekken.” Een andere
luier? En wanneer mag dit? Hoe leer
moeder vult aan: “Seks is eigenlijk
je een kind met een laag cognitief
iets moois in het leven en het geluk
ontwikkelingsniveau dat masturberen
dat het teweegbrengt, zou ik mijn kind
iets is dat je zoveel mogelijk privé
ook gunnen.”
TIP
Het boek
“AMERPOORT WERKT” is geschreven door Harriët Schoenmakers en Nadi de Vos-Dijkslag, In het derde deel van deze serie wordt ingegaan op onderzoek naar beperkte kinderen in de puberteit.
doet? Kinderen die verstandelijk wel beseffen dat gevoelens in de puberteit
SEKSUELE ONTWENNING
veranderen en anders worden, hebben
Seksuele gevoelens kunnen ook
toe in staat. Het is interessant om te
vaak weer andere problemen want hun
doorslaan. Arts Jacqueline van Ham
kijken waar het gedrag vandaan komt.
lijf geeft weer bepaalde beperkingen
vertelt over een jongen met een
Orthopedagoog Anja Pouwels geeft
waardoor zij psychisch in de knel
ontwikkelingsniveau van twee jaar die
aan dat ontremd gedrag bijvoorbeeld
kunnen komen. Hun lijf wil niet of
seksueel ontremd gedrag vertoont.
kan ontstaan door spanning. Als je dat
wordt door anderen niet mooi genoeg
Hij had met regelmaat een erectie,
ontdekt kun je ook dingen organiseren
gevonden.
de begeleiders op de groep werden
om de spanning weg te nemen,
steeds belaagd, handen naar borsten,
voordat je overgaat tot remmende
handen tussen benen. Het is technisch
medicatie. Een zorgvuldige afweging
gezien natuurlijk wel ontremd gedrag,
van gedragsmatige aanpak versus
maar hij heeft geen enkel idee wat het
invloed van medicatie moet ook telkens
doet met de ander. Daar
opnieuw worden gemaakt. Masturberen
is deze jongen ook niet Is het niet vreemd dat we de ontwikkeling van onze kinderen zoveel mogelijk proberen te stimuleren. We zijn met elkaar steeds bezig met de grove en fijn motorische ontwikkeling, de sociaal emotionele ontwikkeling en de ontwikkeling in communicatie en cognitie. Maar wat doen we als ouders van beperkte kinderen aan de seksuele ontwikkeling?
kan ook een manier zijn waarop de puber zijn spanning reguleert. In periodes waarin het minder goed gaat met een puber, zie je soms een toename van masturberen. •
29
ADVERTENTIE
VEINE
30
LEUK AAN JE KIND
LEUK AAN MIJN KIND? IK ZOU BIJNA ZEGGEN WAT NIET? Onze dochter Danée (tien jaar) is geboren
Het leukste aan Danée is dat ze nooit chagrijnig
met een spina bifida hoog in de nek. Hierdoor
is. Ondanks alles wat ze heeft meegemaakt
is zij rolstoelgebonden (elektrisch). Door een
geniet ze volop van het leven. Ze straalt aan alle
defecte drain is er tevens blijvende oogschade
kanten kwaliteit van leven uit. Ze is kampioen
ontstaan waardoor ze ook slechtziend is. Danée
in het leven vanuit de zonnige kant bekijken. Bij
heeft geen pijn en hoeft geen verpleging, alleen
haar is het glas zeker half vol.
persoonlijke verzorging. Ze is niet verstandelijk beperkt en is communicatief erg vaardig.
Renate Scholte-Kloosterhuis, Emmen
Ze praat graag en heeft een gezonde dosis humor en zelfspot.
31
In deze rubriek vragen wij je om op te schrijven wat jouw Veine-momentjes zijn met je kind. Mail dit naar klantenservice@veine.nl en wie weet staat jouw kind in de volgende uitgave van Veine!
DOSSIER
Laat je goed informeren voor je beslist en neem een toekomstbestendig besluit!
VEINE
32
DOSSIER
AUTO AANPASSINGEN
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO’S: VIA MOBIEL AUTOAANPASSINGEN EN PRODUCTFOTO’S
REIZEN MET JE BEPERKTE ZOON OF DOCHTER START NET ALS BIJ ANDERE BABY’S MET EEN MAXI-COSI OP DE ACHTERBANK. MAAR ALS JE KIND GROTER WORDT EN DE ROMP-/ NEKBALANS SLECHT IS, KOM JE AL SNEL IN EEN AANGEPASTE STOEL. EN ALS HET NIET MEER LUKT OM JE KIND IN DE AUTO TE TILLEN DAN KUN JE DE AANPASSING VAN JE AUTO NIET LANGER UITSTELLEN. WAT IS ER MOGELIJK? WAAR MOET JE OP LETTEN EN HOE ZIT HET MET VERGOEDINGEN? TIJD OM EENS IN DE WERELD VAN AUTOAANPASSINGEN TE DUIKEN! Jeroen van Bemmel van Mobiel Autoaanpassingen is zo vriendelijk om ons te informeren. Met ruim 25 jaar ervaring in dit vak heeft hij alles voorbij zien komen. “Het eerste wat belangrijk is, is om erachter te komen welke vervoersbehoefte er bij de klant bestaat. De klanten hebben vaak al een keuze voor een auto gemaakt en komen dan naar een ombouwbedrijf toe om te kijken wat er mogelijk is. Jeroen inventariseert dan of de auto ook geschikt moet zijn voor vakanties enzovoort en hoeveel personen er normaliter in vervoerd moeten worden. Een bestelbus heeft voordelen; verlaagd BPM en wegenbelastingtarief. De meeste personen kiezen voor het gemak van meer ruimte en komen dus uit op een bestelbus maar soms kiezen mensen er toch voor om een normale personenauto aan te schaffen. Dat heeft soms met kosten te maken, maar ook simpelweg met smaak. Iemand die binnenloopt met een Mercedes Vito in gedachten, wil niet in een Renault rijden, ook al zouden daar voordelen aan kleven. Ik wijs mijn klanten wel altijd op alle voor- en nadelen. Soms komt iemand binnen met een idee dat niet uitvoerbaar is.” >
33
DOSSIER
AANPASSEN VAN DE AUTO
gerealiseerd worden. De stoel kan
Eigenlijk kan er grofweg een verdeling
worden gedraaid op de zitting van
worden gemaakt in twee groepen.
de autostoel, waardoor je je kind
Het gaat om een persoon met een
gemakkelijk in de auto kunt zetten. Een
lichamelijke beperking die zelf rijdt
ander voorbeeld van een veelgebruikte
of het gaat om een persoon met een
stoel is de Panda van R82. Handig is
lichamelijke beperking die meerijdt.
dat je de stoel kunt kantelen om te
In dit artikel gaan we alleen in op de
slapen.
laatste situatie. In dit dossier spreken we over een jongere of een kind met
Turny
beperking al dan niet in een rolstoel die in de auto meegaat. Maar ook dan zijn er nog weer heel wat situaties te onderscheiden.
Je kind kan nog worden getild, maar heeft een aangepaste autostoel nodig. De nek-/rompbalans is onvoldoende om in een normale autostoel te kunnen zitten. Afhankelijk R82
of het kind in een rolstoel zit (inklapbaar
Je kind kan bij de transfers even
of niet) moet een voorziening worden
zelfstandig staan (al dan niet met
gemaakt om de rolstoel, bijvoorbeeld
ondersteuning). De Turny is dan een
via rijplaten, in de auto te Carrot 3
krijgen. Een voorbeeld van zo’n aangepaste stoel is
mooie oplossing. De stoel kan draaien en manueel of elektrisch naar beneden. Zo kan het kind zelf gaan zitten.
de Carrot 3, deze geeft
VEINE
34
de juiste ondersteuning
Je kind of jongere blijft in de
aan kinderen die
rolstoel zitten in de auto. Je krijgt
bijvoorbeeld onvoldoende
dan te maken met een verlaagde
spiercontrole in de nek,
bodemplaat of een auto met grijs
de romp, de heupen en/
kenteken. Bij een situatie met een
of de benen hebben. Deze
verlaagde bodemplaat gaat het kind
aangepaste autostoel
via de achteringang de auto in maar bij
heeft opties als zijpelotten.
bestelbussen kan dit ook via de zijkant.
En met een abductieklos kan
Het voordeel hiervan is dat niet de
extra ondersteuning eenvoudig
hele auto uitgepakt hoeft te worden
DOSSIER
(als je volgepakt op
vastgezet. Nadeel is dat je dan geen
vakantie gaat) als je even
vlakke laadvloed meer hebt. Bij het
tussendoor wilt stoppen.
vervoer van andere spullen kan dat
Het nadeel is, licht
lastig zijn. Hou er rekening mee dat je
Jeroen toe, dat je precies binnenkomt op de plek
altijd extra ruimte nodig hebt achter je auto.
waar normaliter een stoel staat. Je moet zitplaatsen verplaatsen of niet
Een bestelauto (met mogelijkheid
gebruiken omdat je met je rolstoel de
van grijs kenteken) waarbij het naar
draai moet kunnen maken. Als je er
binnen rijden geschiedt door middel
nog twee zitplaatsen naast wilt hebben,
van een oprijplateau (schuine plaat).
zijn dit meestal smallere stoelen dan
Ook hierbij moet men rekening houden
regulier vanwege het ruimtegebrek.
dat bij het parkeren extra ruimte nodig is.
Een bestelauto met een volautomatische rolstoellift.
De rolstoel en het kind gaan naar binnen via de zij-ingang van de bestelauto. Dit kan met behulp van een DE ROLSTOEL DE BUS IN
lift aan de zijkant van de auto. Nadeel
Als jouw kind in de rolstoel blijft
is dat dit veel ruimte kost (de stoel
zitten tijdens het vervoer zijn er vier
draait erin) en het betekent vaak ‘het
mogelijkheden:
inleveren van een zitplaats ernaast’. >
Een MPV auto met bodemverlaging. De rolstoel met kind kan achterin de laadruimte rijden en daar worden
35
DOSSIER
Bij alle vier de opties heb je een
driepuntsgordel. Stichting Vast = Beter
gemeente omgaat met vergoedingen
rolstoelvastzetsysteem nodig die
is een onafhankelijke stichting opgericht
in het kader van autoaanpassingen.
voldoet aan de ISO 10542. Jeroen
in 2004 met het doel de veiligheid van
Het kan nogal verschillen. Zo zijn er
geeft aan dat een verhoogde bus soms
rolstoelvervoer te bevorderen. Op hun
bijvoorbeeld gemeenten die alleen
heel prettig is. Bij sommige bussen
website vastisbeter.nl kun je heel veel
aanpassingen doen in auto’s die nieuw
waar een rolstoel in geduwd moet
informatie vinden.
zijn of maximaal één jaar oud. Andere gemeenten zoeken zelfs andere
worden, moet degene die duwt ‘krom’
VEINE
36
gaan staan omdat de hoogte van de
VERGOEDINGEN EN
oplossingen en bieden taxivervoer aan.
bus het niet toelaat rechtop te staan.
TERUGGAVEN OP EEN RIJ
In ieder geval zal de term ‘adequaat’
De kosten van het aanpassen van je
gebruikt worden. De gemeente is op
N.B.: Een takel oftewel kofferbaklift
auto kun je via de Wmo terugvragen.
zoek naar de goedkoopste oplossing
gebruik je als je kind uit de rolstoel in
In 2007 werd de Wet maatschappelijke
die adequaat is voor het probleem. En
een normale stoel zit en de rolstoel te
ondersteuning (Wmo) ingevoerd.
dat is niet altijd hetzelfde als datgene
zwaar is om achterin de auto te tillen.
Uitgangspunt van de Wmo is dat
op het wensenlijstje van de ouders. Je
mensen zo lang mogelijk zelfstandig
zult dan als ouder zelf moeten bijbetalen
VASTZETSYSTEEM
kunnen blijven functioneren en ‘mee
of met goede argumenten moeten
Elk vastzetsysteem is eigenlijk goed
kunnen doen’. De wet beschrijft dat de
onderbouwen waarom je iets anders
want deze moet in Nederland ISO
gemeente de mogelijkheid heeft om
wilt dan de gemeente vergoedt. De
gecertificeerd zijn (10542). Dit zijn
vervoersvoorzieningen te verstrekken.
gemeente kan indien nodig een advies
altijd vierpuntsbandensystemen.
Voor het aanvragen van een Wmo-
vragen aan een medisch adviseur. Ook
Dat wil zeggen dat de rolstoel aan
voorziening kun je op de website van
bij het ombouwbedrijf dat jouw auto
zowel de voor- als achterzijde wordt
jouw gemeente een aanvraagformulier
aanpast, heeft men vaak de nodige
vastgezet met banden. Daarnaast
downloaden. Let erop dat je de
ervaring. Jeroen vertelt ons dat hij
wordt de persoon die in de rolstoel
aanvraag vooraf moet indienen. Het
ouders vaak helpt in het oerwoud van
zit ook nog zelf vastgezet met een
is verstandig om te peilen hoe jouw
regels en mogelijkheden.
De positie van de rolstoel achterin is vaak rechtsachter omdat de bestuurder dan makkelijker contact kan hebben met de persoon in de rolstoel. In het midden kan ook, dan wordt vaak via de spiegel contact gezocht met elkaar maar links achterin is een plaats die eigenlijk zelden wordt gekozen. Ook kan op de twee eerdergenoemde plaatsen gemakkelijk met een enkele armbeweging onderling iets worden aangegeven.
DOSSIER
TIPS EN TRICKS
Ook via particuliere fondsen kun je
bestelauto’s met een open laadbak en
naar de mogelijkheden vragen. Op
bestelauto’s met een dubbele cabine.
handicap.hogevonder.net vind je allerlei
Er zijn echter nog wel heel wat regels
Jeroen wijst erop dat kopers ervan
fondsen die bijdragen zouden kunnen
waarmee je te maken krijgt. Grofweg
overtuigd moeten zijn dat er heel
verstrekken.
kun je zeggen dat de bestelauto moet
veel mogelijk is met betrekking tot
beschikken over een laadruimte. Hoe
aanpassingen in auto’s. Het CBR kun
De kosten van de autoaanpassingen
groter de bestelauto hoe groter ook
je raadplegen als je een rijbewijs wilt
zijn eenmalig aftrekbaar bij de
de laadruimte moet zijn. Er mogen
halen met een beperking. Je kunt
belastingdienst, onder de noemer
geen zitplaatsen zijn in de laadruimte.
de website van de belastingdienst
bijzondere ziektekosten. Je kunt de
Een bestelauto mag zodanig worden
raadplegen en kijk ook eens op de
BPM terugvragen door met een grijs
aangepast dat een persoon in een
website van stichting AAN. Uiteraard
kenteken te gaan rijden. Hiervoor zijn
rolstoel via de laadruimte (van achteren
kun je voor informatie ook terecht bij
twee zaken van belang; als eerste moet
of van de zijkant) de personencabine
Mobiel Autoaanpassingen of één van
de persoon (het kind) aangewezen zijn
kan bereiken. Voor het tussenschot
de vele andere aanpassers bij u in de
op een rolstoel en als tweede moet
kan dan ontheffing verleend worden,
buurt.
de aanpassing gebeuren in een auto
Op het kenteken wordt aangegeven
met een grijs kenteken. Als aan deze
dat het gaat om een bestelauto die is
Tot slot vragen we Jeroen nog om
voorwaarden voldaan wordt, kan er
aangepast voor een rolstoelgebruiker.
een tip: ”Laat je goed informeren
een vergunning worden afgegeven
voor je beslist en houdt rekening
door de belastingdienst waardoor de
HOE REGEL JE EEN ONTHEFFING?
met de periode dat je de auto gaat
BPM niet hoeft te worden betaald.
• Bij een gebruikte auto bij de douane/
gebruiken. Zet dit zeker even af
Daarnaast krijg je het verlaagde
belastingdienst aanvragen. Je hebt
tegen de te verwachten ontwikkeling
wegenbelastingtarief en indien nodig
een technisch fiscaal akkoord nodig
van de beperking. Neem een
een vrijstelling van het tussenschot.
voor deze aanvraag. Die krijg je na
toekomstbestendig besluit!”
“Aan die aanvraag voor de vergunning
beoordeling door de RDW.
zit een enorme berg papierwerk vast.
• Bij een nieuwe bus kan bij de dealer
Wij bereiden dat voor onze klanten altijd
al aangegeven worden dat u geen
voor”, legt Jeroen uit.
BPM wilt betalen. Na de ombouw kan een RDW-keuring plaatsvinden
Een grijs kenteken wordt alleen
en vrijstelling verleend worden.
afgegeven voor een bestelauto.
Houdt u er
Er wordt onderscheid gemaakt in
rekening
vijf verschillende type bestelauto’s:
mee dat zo’n
grote bestelauto’s, bestelauto’s
vrijstelling wel
met een verhoogd dak, middelgrote
enkele weken
bestelauto’s zonder verhoogd dak,
kan duren. •
37
ANNA
MAAKT ER WAT VAN
BROEK MET OPEN TE RITSEN PIJPEN VOOR KINDEREN MET EEN LICHAMELIJKE BEPERKING KAN HET LASTIG MAAR OOK PIJNLIJK ZIJN OM EEN LANGE BROEK AAN TE DOEN. ZEKER ALS HET KIND VAAK VERSCHOOND MOET WORDEN. HIER IS EEN TIP WAARMEE HET WAT GEMAKKELIJKER GAAT.
• Je neemt een broek(je) van je kind. • Je maakt de binnenbeennaden los. • Je meet hoe lang de ritsen moeten zijn. • Je koopt één deelbare rits voor een klein broekje en twee deelbare voor een grotere broek. • Je kunt een contrasterende kleur of dezelfde kleur als de broek nemen.
Voor het voorbeeld (een broek maat 152) heb ik twee ritsen gebruikt in een contrasterende kleur. Als je twee ritsen gebruikt zet je de ritsen aan de losgemaakte naden en begin je onderaan de pijp en werkt dan naar boven naar het kruis (zie voorbeeld).
Bij rits één begin je onderaan de ene pijp en laat je de rits doorlopen tot het eind van de andere pijp.
Om het broekje aan te trekken maak je eerst de ritsen los en schuif je het broekje onder
VEINE
38
de billen. Vouw dan de pijpen om de benen en maak de ritsen dicht. Bij het verschonen hoef je alleen de ritsen los te maken, schuif de pijpen opzij en iets omhoog en je kunt gemakkelijker je kind verschonen. Daarna maak je de ritsen weer dicht.
Veel succes. Anna
ANNA MAAKT ER WAT VAN
39
COLUMN VAN ANNE
LEVE DE GEMEENTE AAN DE ENE KANT MEEN IK HET HOOR: ‘LEVE DE GEMEENTE’ WANT JA, WE HEBBEN ONS HUIS MOGEN AANPASSEN, WE HEBBEN EEN ROLSTOELLIFT IN DE AUTO EN WE HEBBEN WEER EEN NIEUWE ROLSTOEL GOEDGEKEURD GEKREGEN. ZONDER DE SPAAKBESCHERMERS DIT KEER, DIE ZIJN INMIDDELS WEGBEZUINIGD.
Begin alleen niet over de formulieren
Cynisch bedoeld hè. Want, het is
zoiets: de afstand moet minimaal 6,3
die je bij iedere aanvraag moet invullen.
niet leuk én niet makkelijk (lees: het
kilometer zijn. Wie heeft dat verzonnen?
Daarbij krijg ik altijd spontaan de leus
is confronterend) om keer op keer
Alsof ze bij een afstand van pak ‘m
van de belastingdienst in mijn hoofd:
“copy/paste” hetzelfde riedeltje vragen
beet 5 kilometer ineens wel veilig
‘Leuker kunnen we het niet maken, wel
te moeten beantwoorden. Ik had
en zelfstandig in haar handbewogen
makkelijker’.
weer zo’n momentje bij de jaarlijkse
rolstoel naar school zou kunnen).
aanvraag voor leerlingenvervoer.
VEINE
40
TA X I!
Kan aanvraagster zelfstandig met het
In het tijdperk van passend onderwijs,
openbaar vervoer? Zo nee, waarom
zorg op maat en wat al niet meer, zou je
niet? Heeft aanvraagster begeleiding
verwachten dat ook bij de gemeente de
in de taxi nodig? Zo ja, waarom? Wat is
verpersoonlijking zou zijn doorgevoerd.
de afstand van huis naar school? (Ook
“Ah, Nadja van Zwieten, geboren op…
Ja, die kennen we. Die is namelijk inmiddels al elf jaar inwoonster van onze
gaat vóór je onnodig papier verspilt en onnodig werk gaat en laat doen.
gemeente. Gevalletje ‘komt niet meer goed’. Gaat nooit zelfstandig lopen, zal nooit
Lieve gemeente, hoe verfrissend zou het zijn als we volgend een jaar
een schooldiploma behalen en
een kaartje krijgen met daarop:
wordt nooit zelfredzaam.” Hoe
“Na de zomervakantie rijdt
moeilijk kan het zijn om even de
de taxi weer voor, hoor Nadja.
administratie van vorig jaar erbij
Veel plezier in het nieuwe
te pakken en op achternaam
schooljaar!” •
en geboortedatum te kijken om wie het
41
DE MENS CENTRAAL, NIET HET HULPMIDDEL ORTHO INNOVATIEF IS SPECIALIST IN COMPLEXE ZITVRAAGSTUKKEN EN MOBILITEIT OPLOSSINGEN VOOR KINDEREN EN JONGVOLWASSENEN. Specialist zijn betekent in onze ogen focus. Veel dingen die andere bedrijven doen, doen wij juist niet. Wij denken dat dit de enige manier is om ergens goed in te worden. Ortho Innovatief is een van de weinig overgebleven familiebedrijven. We zijn onze eigen aandeelhouder, als we geld verdienen investeren wij dit terug om beter te worden.
We zijn van mening dat de mens centraal moet staan en niet het hulpmiddel of de aanbesteding.
ADVERTORIAL
Daarom zijn wij op zoek naar cliĂŤnten, begeleiders en ouders die er ook zo over denken. Samen uitdagingen aangaan, daar zetten wij ons graag voor in. Samen lukt het bijna altijd. Ortho Innovatief is een erkende Social Enterprise, de enige in onze sector. Dertig procent van onze medewerkers heeft zelf een beperking. Daarnaast zijn wij ondernemer van het jaar. We zijn trots op beide toekenningen.
Heeft u een vraag of loopt u ergens tegenaan, komt u er niet uit, een second opinion? Mail of bel ons gerust.
VEINE
42
Info@ortho-innovatief.nl Telefoonnummer: 0180-320191 www.ortho-innovatief.nl
COLUMN ZITTEN EN ZO
Ar
ie v
an T
n ie n h ove n - onder
em
er
NEDERLAND ZITLAND. WIJ ZITTEN WAT AF, OP KANTOOR IN DE AUTO, THUIS OP DE BANK EN IN HET OPENBAAR VERVOER. WAAR VOORAL SCANDINAVISCHE LANDEN EEN ANDERE KIJK OP ZITTEN HEBBEN, KOMEN WE IN NEDERLAND VOORAL IN ACTIE ALS WE KLACHTEN KRIJGEN. JA NATUURLIJK, WE HEBBEN EEN ARBO WETGEVING EN WE KIJKEN VAN TIJD TOT TIJD EENS NAAR ONZE BUREAUSTOELEN, MAAR ECHT EEN ACTIEVE KIJK OP ZITTEN? NEE. Mensen zijn eigenlijk niet gemaakt om te zitten en toch zitten
Zitten is niet geregeld en is een verlengstuk geworden van
we wat af. Lopen, staan, liggen en zitten, zolang we genoeg
de rolstoel. Ik chargeer een beetje maar zo zit het in elkaar:
afwisselen is er weinig aan de hand. Zitten we te lang en in
je krijgt een rolstoel en als die niet helemaal past dan passen
een verkeerde houding, dan gaan we anders zitten, lopen
we hem een beetje aan. Gaat het nog niet goed dan gaat
weer een stukje, strekken de rug of sporten weer wat.
er een specialist naar kijken. Omgekeerde wereld naar mijn idee! Het gaat om kwetsbare mensen. Waarom beginnen
Maar stel dat je dat niet kan, lopen of even naar de
we niet net zoals in bijna alle landen om ons heen bij het
sportschool gaan. Stel dat je van anderen en je rolstoel
zitten, bij het lichaam? Eerst een biomechanische zitbelasting
afhankelijk bent. Misschien zelfs niet eens kan aangeven dat
analyse, onderzoek, meten en weten. En dan pas de wielen
je pijn hebt door het zitten… dan ziet de wereld er ineens heel
(de rolstoel).
anders uit. Eigenwijs? Nee hoor. Het is gewoon zoals het zou moeten ‘Zitten als je afhankelijk bent van je rolstoel’ is iets dat wij niet
gaan, het is waar iedereen die gebruik maakt van een rolstoel
geregeld hebben in Nederland in tegenstelling tot veel landen
recht op heeft. Waarom doen we dat dan niet? Het antwoord
om ons heen, waar zitten een aparte discipline is. In ons land
is eenvoudig: Europese aanbestedingen… gemeenten
niet.
denken in cijfers en niet in ziektebeelden. •
Arie van Tienhoven is sociaal ondernemer en eigenaar van het bedrijf Ortho Innovatief. Zijn uitspraak “Bij mij gaat het om mensen, mensen en mensen” is illustratief voor de wijze waarop Arie en zijn collega’s werken. In januari 2016 werd Arie ‘Ondernemer van het jaar’. Zoals hij zelf zegt: “Gewoon omdat het anders moet”. Reageren? a.tienhoven@ortho-innovatief.nl
43
ADVERTENTIE
VEINE
44
REACTIES RUBRIEK
WAT VIND JIJ VAN VEINE? REAGEER VIA ONZE WEBSITE!
• DE VEINE MAGAZINES ZIJN VERDEELD ONDER DE KINDERAFDELING EN DE KINDERPOLI. DAAR WAREN ZE ERG BLIJ MEE! YVONNE VERHAPPEN (ST. ANNA ZIEKENHUIS) • HET ARTIKEL OVER REFLEXINTEGRATIE MET HELEEN DEELEN WAS HEEL HERKENBAAR, ONZE DOCHTER KAN NA DRIE MAANDEN OEFENEN HAAR HANDEN VEEL MEER OPENEN EN SLUITEN. ANNEKE DE WIT • JULLIE HEALTHY LEMON SMOOTHIE SMAAKT HEERLIJK! ZO KRIJG IK DE VITAMINES ER BIJ ONZE KINDEREN MAKKELIJK IN :-) PATRICIA UIT EMMEN • DANK VOOR DE TIPS OVER HET HUREN VAN DE STRANDROLSTOELEN, WE ZIJN HEERLIJK MET HET HELE GEZIN WEZEN UITWAAIEN VAN DE ZOMER OP HET STRAND VAN DE MAASVLAKTE EN HEBBEN GENOTEN VAN DE VLIEGERAARS DAAR. TOPDAG! PETER EN SONJA BOOGAARD • IK HEB MIJN MOEDER LIEF AANGEKEKEN EN ZIJ HEEFT 13 SLABBEN XL VOOR ONZE GEHANDICAPTE ZOON GEMAAKT. AMBER VAN ZETTEN • HIJ IS BINNEN, VEINE VIER, BLIJ MEE! KIM • LEUK HOOR, DIE ZAND/WATERBAK MAAR VOOR ONS JAMMER GENOEG FINANCIEEL NIET HAALBAAR. ALS IEMAND ER VANAF WIL HOUDEN WIJ ONS AANBEVOLEN! ANNEMIEKE EN ARIE VAN KESTEREN • HANDIG DING, DE ‘EZ’ IJSJESHOUDER. WE HEBBEN ER EEN GEKOCHT VOOR ONZE BEPERKTE DOCHTER MAAR ONZE TWEELING (ZONDER BEPERKING) WILDE ER OOK GRAAG EEN. NU DUS 3X MINDER VLEKKEN OP VEEL T-SHIRTS. HEDY WINTER • WAT IS HET ARTIKEL MOOI GEWORDEN! NELLEKE LITJENS (MAKIKI)
45
ALS DE BLAADJES VALLEN
LEKKER VOOR TIJDENS DE BOSWANDELING Ukki Fruitdrink is 100% natuurlijk,
Apple & Pear, Apple & Orange
zonder toegevoegde suikers en
en Apple & Banana.
glutenvrij! Verkrijgbaar in de smaken
Zeeman | € 1,99
BEESTENBOEL Nog op zoek naar een invulling voor een middagje in de herfstvakantie? Midden in het Amsterdamse Bos vind je Geitenboerderij Ridammerhoeve. Naast geiten lopen er ook kippen, varkens, koeien en paarden rond. Een echte beestenboel! Verwen de kids met een Kids only arrangement (u hoeft hiervoor geen afspraak te maken): • Twee flesjes melk om de geitjes te voeren • Brokjes voor de andere dieren • Poffertjes • Flesje biologische appelsap • Geitensoftijsje
GROOT KNUTSELBOEK VAN DE NATUUR VEINE
46
In de natuur valt altijd wel iets te beleven. Je maakt een wandeling en komt terug met bladeren, stukjes mos, takjes,... en gaat thuis met dit materiaal aan de slag. Auteur: Ursula Barff. Lokale boekhandel | € 12,00
geitenboerderij.nl | € 8,50 per kind
ALS DE BLAADJES VALLEN
KABOUTERPAD Speciaal voor de kleintjes tot zeven jaar is het kabouterpad in Breda een superleuke ervaring. Je loopt een route van 1,5 km langs 25 kabouters. Bij elke kabouter is er een opdracht voor het kind. En jij geniet van het prachtige Mastbos bij Breda.
Meld je bij restaurant De Boschwachter waar je de opdrachten krijgt. Voor de kinderen is er een echte kaboutermuts. Na afloop kun je genieten van een heerlijke pannenkoek met
LAARSJES VOOR IN DE REGEN Met deze vrolijke regenlaarsjes ‘Hatley’ kan de herfst niet snel
stroop of suiker en een beker limonade!
boschwachter.nl/omgeving/kabouterpad | € 5,50 per kind
POMPOENKOEKJES MET STUKJES CHOCOLA
genoeg beginnen. Handig met hengsels die het aantrekken
Lekker kneuterig koekjes bakken op een regenachtige zondag. Niks leukers
makkelijker maken. De zool heeft
dan dat! En als ze dan ook nog smaken…
een grof profiel voor genoeg grip op koude dagen en is ook nog
Kijk voor een recept op www.recepten100.nl
eens veilig met de reflecterende streepjes aan de achterkant.
sneakertjes.nl | € 20,00
47
SPORT
VEINE
48
SPORT
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: BIJZONDER FOTOGRAFIE
EEN LOVE GAME ONDER ZIJN LEIDING WERD ACHT KEER GOUD GEWONNEN MET TENNIS OP DE PARALYMPICS. ALS COACH VAN HET NEDERLANDSE WORLD CUP TEAM WERD DEZE CUP DOOR DE HEREN VIER KEER, DOOR DE DAMES NEGEN KEER EN DOOR DE JUNIOREN VIER KEER GEWONNEN. WE PRATEN MET AAD ZWAAN. ZIJN GRIJZE HAREN VERRADEN DAT HIJ GEEN 40 MEER IS. DEZE MAN IS ECHTER ZO GEDREVEN EN GEPASSIONEERD DAT WE ONS VERBAZEN ALS HIJ VERTELT 73 TE ZIJN. DE KOMENDE JAREN ZIJN AL INGEVULD. EERST DE SPELEN IN RIO EN DAN NAAR AZIË. HIJ IS EEN MAN MET EEN MISSIE EN NOG LANG NIET KLAAR. ZIJN DROOM IS DAT IEDEREEN MET EEN BEPERKING KAN SPORTEN EN ER PLEZIER AAN KAN BELEVEN. ZIJN LIEFDE VOOR TENNIS GEBRUIKT HIJ OM ANDEREN TE INSPIREREN. Aad Zwaan was van 2000 tot en met 2008 bondscoach rolstoeltennis bij de KNLTB en heeft deze functie voortreffelijk vervuld, waarbij hij een grote bijdrage heeft geleverd aan de prominente plaats die Nederland internationaal inneemt. Drie keer op rij werden acht gouden plakken veroverd op de paralympische spelen van 2000, 2004 en 2008. Naast het coachen en trainen van de toptalenten, vindt Aad het juist een enorme uitdaging om kinderen met een beperking te laten sporten. >
49
SPORT
“Voor hun fysiek heel noodzakelijk
mee doen”. Meer informatie over de
maar ook omdat kinderen zich dan
stichting vind je op Facebook:
sociaal op een andere manier kunnen
facebook.com/aadzwaanfoundation.
ontwikkelen.” Veel beperkte kinderen worden naar Aads idee te beschermd
ACHTERGROND
opgevoed. Hierdoor wordt een kind ook
Tennis is Aad Zwaan letterlijk met de
veel plezier ontnomen, ook al gebeurt
paplepel ingegoten. Hij is de zoon
dit natuurlijk met de beste bedoelingen
van een tenniscoach/trainer en als
van ouders die hun kind voor nog meer
jonkie door zijn vader opgeleid als
pijn en ellende willen behoeden. Aad
tennisser. Hij bleek over redelijk
knokt al jaren tegen deze denkwijze.
veel aanleg te beschikken en heeft
“Een kind kan vaak meer als hij of zij
zowel nationaal als internationaal op
uit zijn vertrouwde, kleine wereldje
subtopniveau getennist. In die tijd was
wordt geplaatst; niet alleen fysiek maar
het professionele tenniscircuit echter
zeker ook sociaal en maatschappelijk.
nog niet zo grootschalig als nu. Leven
Sporten is voor deze kinderen meer
van prijzengeld kon Aad niet, dus
dan alleen plezier beleven. Het is ook
moest hij op zoek naar een ‘gewone’
grenzen verkennen, leren waar je niet
baan. Hij volgde de opleiding tot
verder kunt en accepteren waar die
bewegingswetenschapper en verdiende
grens ligt. Juist voor deze kinderen
zijn boterham als trainer en coach in
is dat zo belangrijk.” Aan ouders de
het ‘valide’ tenniscircuit. Vanaf 1995
taak om te zoeken naar een geschikte
ging hij voor het eerst echt intensief
sport. Want voor sommige kinderen is
met rolstoeltennis aan de gang, nadat
tennis onmogelijk, maar is bijvoorbeeld
een veelbelovende pupil een ongeluk
paardrijden wel een manier van
kreeg en in een rolstoel belandde.
ontspanning. Het maakt niet uit, maar
Met deze intensieve, professionele
elk kind heeft het recht op beweging en
begeleiding hebben de Nederlandse
sport, op plezier!
rolstoeltennissers internationaal altijd een prominente rol gespeeld. Zo zijn
VEINE
50
Aad legt zijn dromen en bezieling vast in
er momenteel vier dames die in de top
een stichting; de Aad Zwaan foundation.
tien zitten. Aad Zwaan betreurt het dat
Doel is dat veel meer beperkte kinderen
het niveau van Nederland zoveel hoger
en volwassenen gaan sporten. Met als
is dan dat in andere landen. Hierdoor
missie: “Grenzen verleggen ondanks
is de competitie onderling ook niet zo
een beperking, je lichaam en geest in
spannend. Esther Vergeer is tien jaar
harmonie brengen en met respect je
de beste van de wereld geweest, met
handicap accepteren en er iets moois
slechts drie tegenstanders van formaat.
SPORT
Op de vraag hoe dat zo mogelijk is,
kan iemand wel een hele goede
verklaart Aad: “Het ligt ook aan het
tennisser worden als die persoon er
feit dat Nederland relatief klein is met
heel veel trainingsuren in stopt, ook
veel gelijkgestemden. De beperkte
al beschikt hij/zij niet over een groot
tennisspelers kunnen zich makkelijk
talent.
bij elkaar voegen om te trainen en wedstrijden te spelen. In een groot land
PARALYMPISCHE TENNISSERS
is dit in praktisch opzicht gewoon veel
TOPSPORTERS OF NIET
lastiger.”
Aad Zwaan vindt niet zomaar dat alle toptennissers met een beperking
Aad vond met name de competitie
topsporters zijn. “Ik zie ze niet per se
belangrijk, de uitdaging. Of hij nu
als topsporters maar vind wel dat zij
lesgeeft aan een valide of invalide
een topprestatie neerzetten. Maar dat
tennisser, de lesgelden zijn hetzelfde
is wel een wezenlijk ander ding. Een
en dat maakt voor hem dus geen
valide tennisspeler moet veel meer
verschil. Juist de uitdagingen die om
presteren om de top te halen, en dat
de hoek komen kijken bij rolstoeltennis
ligt niet evenredig gelijk aan dat wat
zijn voor Aad Zwaan een motivatie.
een invalide tennisser moet presteren
Invalide tennissers moeten veel meer
om in zijn/haar tak van sport de top te
doen dan alleen maar trainen waardoor
bereiken. De concurrentie is te smal.”
ze uiteindelijk een wedstrijd kunnen
Zwaan vervolgt: “Neem nou voorbeeld
winnen, ze moeten hun handicap
Esther Vergeer die tien jaar lang
overwinnen, ook mentaal. Aad geeft
rolstoeltenniskampioene van Nederland
aan dat hij juist op dat punt wel heel
is geweest. Leuk en mooi, maar zij had
gevoelig is. Het mentaal overwinnen
eigenlijk maar drie tegenstanders. De
van de handicap is een hele grote stap
weg naar de top is dus veel korter.”
en om daarmee bezig te zijn, is altijd zijn grootste uitdaging geweest.
Een topprestatie is het echter wel in zijn ogen en dat heeft te maken met
Aad vertelt dat hij iedereen kan leren
het mentale aspect. Jezelf overwinnen
tennissen. Het niveau dat iemand kan
door niet achter de geraniums te gaan
halen wordt bepaald door de aanleg,
zitten maar actief deel te nemen aan de
het talent en door de intentie die
maatschappij, jezelf niet zielig vinden,
iemand heeft. Als iemand wel beschikt
dat is iets waar Aad veel bewondering
over talent maar niet over de juiste
en respect voor heeft. Beperkte
mentaliteit zal die persoon nooit een
sporters moeten ook meer moeite doen
toptennisser kunnen worden. Andersom
om aan het sporten te blijven want >
51
SPORT
er moeten veel meer kosten gemaakt worden, denk alleen
Er bestaan twee divisies; allereerst zijn er spelers die
maar aan het materiaal. Ook qua toegankelijkheid van veel
meedoen in de main draw. Dit is voor personen die niet
sportcentra kan er nog heel veel verbeterd worden.
lopend kunnen tennissen. Ten tweede heb je spelers die meedoen in de quad divisie. Quad spelers hebben
HOE WERKT HET SPEL?
een probleem aan benen en aan handen en of armen (de
Het belangrijkste verschil tussen rolstoeltennis en tennis
bovenste extremiteiten). Zij kunnen dus hun tennisracket
voor validen is dat de bal bij rollers twee keer mag stuiten,
niet vasthouden op de gebruikelijke manier. Er kan dan
de eerste bal moet binnen de belijning zijn maar de tweede
bijvoorbeeld een brace of een prothese gemaakt worden.
mag er buiten vallen. Het kan zo zijn dat een rolstoeltennisser
Aad geeft het voorbeeld dat hij een prothese heeft gemaakt
tegenover een valide speler staat. Ze mogen zelfs in de
voor een meisje dat geen loopfunctie had, maar ook niet
landelijke competitie tegenover elkaar staan. Esther Vergeer
meer kon beschikken over haar vingers. Hij heeft toen een
en Robin Ammerlaan hebben een aantal jaren geleden in
prothese gemaakt waar zij haar armstomp in kon schuiven en
een mixteam deelgenomen aan de competitie. Als valide
waarbij aan de andere kant een tennisracket vastzat. Zo kon
tennisser moet je dan met name heel slim zijn om te winnen.
zij tennissen.
Het nadeel voor de invalide tennisser blijft toch altijd dat hij minder snel is dan iemand die met twee benen kan starten.
DE TOEKOMST
De startsnelheid is altijd lager dan bij een loper en daar komt
Aad geeft aan dat hij zijn grootste plezier haalt uit het
nog bij dat zijwaartse bewegingen door een invalide speler in
begeleiden van beperkte kinderen. Daar ligt zijn hart. Als
een rolstoel niet mogelijk zijn. Daarnaast kunnen zij minder
voorbeeld geeft hij aan dat hij regelmatig bewust een paar
snel indraaien en achteruit bewegen dan iemand die op zijn
minuten te laat bij de tennisles komt. De ouders en/of
benen staat.
begeleiders weten dat. De kinderen die les krijgen staan dan voor de ramen, letterlijk met hun neuzen ertegenaan om te kijken of Aad er al aan komt. “Als je met zoveel enthousiasme wordt begroet, is dat elke keer weer heel bijzonder. Het is dan alleen al een feest om binnen te komen�, glimlacht Aad.
VEINE
52
SPORT
Er zijn in Nederland tussen de 400 en 500 geregistreerde rolstoeltennissers maar er zijn wel tot zo’n 600 rollers die regelmatig op de banen te vinden zijn. In principe staat bijna elke club wel open voor rolstoelspelers. Het is wel zo dat het moeilijk is om bij veel clubs echt aan tennis toe komen. “Er zijn niet veel mensen die staan te springen om tegen een gehandicapte te spelen, zeker als ze ook nog niet kunnen tennissen”, aldus Aad.
Er zijn wel veel tennisleraren die een aanvullende cursus hebben gevolgd, onder andere door Aad gegeven, om les te kunnen geven aan beginnende rolstoeltennissers. Er bestaat ook nog een vervolgcursus waarbij zij ook les kunnen geven aan gevorderde rollers. Twintig jaar geleden waren er drie tennisleraren voor beperkte
Aad doet ook veel aan het ontwikkelen
Ook is hij bezig geweest in Japan.
spelers, nu zijn er zeker 80 leraren in
van gehandicaptensport in het
China wil hem zelfs continu een baan
Nederland.
buitenland. Hij heeft zijn kennis in
aanbieden voor de duur van twee jaar,
binnen- en buitenland overgedragen
maar daar begint hij niet meer aan.
aan verenigingen, coaches, trainers en
“Af en toe op en neer vliegen is prima,
spelers. Via verschillende projecten
dan kan ik ook in Nederland nog
leverde hij ook een bijdrage aan
volop aan de slag met de Aad Zwaan
de promotie van rolstoeltennis in
Foundation”. Hij wil graag nog lang
ontwikkelingslanden. Hij is net voor het
doorgaan met het geven van lezingen
interview teruggekomen uit Sri Lanka,
en het enthousiasmeren van anderen. •
waar hij opleidingen aan tennisleraren heeft gegeven. Hij leert hen daar hoe
OP DE FOTO'S ZIE JE AAD ZWAAN MET MARJOLEIN
zij les kunnen geven aan beperkte
BUIS, VOLOP IN TRAINING VOOR DE PARALYMPICS IN
kinderen en/of volwassenen.
RIO. ERIK DE BAKKER IS SPARRING PARTNER.
53
VEINE
54
ADVERTENTIE
COLUMN BACK TO SCHOOL Ev
aK
op p
iu s - (
th e kinder)ergo
r ap
eu
t
ZO, DAAR ZIJN WE WEER NA EEN AANTAL HEERLIJKE VAKANTIEWEKEN. WAT IS HET TOCH LEKKER OM NIET TELKENS OP DE KLOK TE HOEVEN KIJKEN EN VAN ALLES TE MOETEN. EVENTJES DE TEUGELS LATEN VIEREN, GENIETEN MET EEN GROTE G, SOMS ZELFS IN HET ZONNETJE. Maar nu is het dan toch tijd om weer aan de slag te gaan.
Wat blijkt? In de loop van de jaren sluipen er, gelukkig maar,
Zoals elk jaar na de zomervakantie komt het grote checken.
automatische handelingen in het dagelijks leven in. Dit is
Passen de gymschoenen nog? Nee, nieuwe kopen. Zijn er
meestal erg fijn want daardoor kost iets minder energie
nog voldoende drinkbekers en bakjes? Check. Is de luizenzak
en gaat het sneller. Maar er is ook een gevaar. Uw kind
al gewassen? Check. Rugzak, waar is die eigenlijk gebleven?
ontwikkelt zich namelijk ook nog steeds. Zijn er wellicht
Kinderen groeien in de zomer meestal en daardoor is het ook
handelingen die uw kind misschien allang zelf zou kunnen?
verstandig om overige voorzieningen (te laten) checken, zoals
Of kan uw kind in ieder geval zelf keuzes maken (autonomie
rolstoelen, stoelen, staplanken et cetera.
en welzijn), waar nooit aan gedacht is omdat dit voorheen nog niet kon. En het altijd zo gebeurde en het toch altijd goed
Dit zijn de zaken waar de meeste ouders wel automatisch
gaat zo? Of zijn er handelingen die eigenlijk toch wel erg lastig
aan denken als de school weer begint. Maar het zou zo mooi
gaan, die zorgen voor overbelasting bij de verzorgers, maar
zijn als men ook stil zou staan bij andere zaken rondom uw
toch gedaan worden omdat het even snel moet en dit werkt?
kind. En dan bedoel ik niet het jaarlijkse doelen stellen in de
Uw ergotherapeut kan u hierbij helpen.
vorm van een Persoonlijk Ontwikkelingsplan, een rapport of hoe je het wilt noemen. Nee, ik heb het over de dagelijkse
Dus voor het komende schooljaar vraag ik u: kijk kritisch naar
activiteiten. Neem een dag, of meerdere dagen en bekijk
uw kind en check de dagelijkse handelingen rondom uw kind.
gedurende zo’n dag welke activiteiten uw kind uitvoert. Hoe
Kan iets verbeterd worden ook als het maar om kleine punten
gaat dit nu, dus op welke manier? Is er hulp nodig, wie geeft
gaat? Dit geeft zowel rust als energie, plezier en voldoening,
die hulp en op welke manier? Welke hulpmiddelen zijn er en
elke dag weer. •
voldoen die nog?
Eva heeft een eigen praktijk in Zwartewaal en Brielle. Zij helpt en adviseert kinderen tussen vier en twintig jaar op kinderdagcentra, scholen en/of bij ouders thuis in Zwartewaal, Brielle en verre omgeving.
55
VEINE
56
LIES & LEX! TWEE MOEDERS MET ALLEBEI EEN BEPERKT KIND, ZIJ DELEN WAT SIMPELE GEDACHTEN VIA DE WHATSAPP, MAAR WEL MET EEN KNIPOOG ;-)
(P)APPTALK
Lex daar ben ik weer, zeg... luister jij nog wel?
Hey Lies, ben ik iets vergeten? Kan zomaar hoor, alvast sorry daarvoor!
Nee nee, dat bedoel ik niet. Ik bedoel eigenlijk: naar WIE luister jij nou eigenlijk nog? Naar de geleerden? Je omgeving? Je kind? Of toch nog naar je moederinstinct?
Nou als je het zo zegt, ga ik er even over nadenken, maar hoe kom jij hier zo bij?!
Tja... de artsen zeggen dat Rik naast school nog een activiteit zou kunnen doen, maar daar heeft hij helemaal de energie niet voor. De omgeving roept dat ze mijn kind nooit buiten zien spelen (is hij zielig?). Maar mijn kind WIL helemaal niet buitenspelen, hij wil computeren (omdat hij dat leuk vindt en ook goed kan). Mijn moederinstinct zegt dat hij heel gelukkig is met zijn leventje en bovendien een huismusje is (net als zijn moeder trouwens ;-)). Ga ik dan luisteren naar mijn moederinstinct of is dat gewoon te makkelijk..... Zeg jij het maar!
Luisteren is sowieso moeilijk, voor iedereen. Ik denk dat je wel eens iets zou kunnen proberen. Dan merk je snel genoeg of hij dat aankan en enthousiast is. Vertrouw toch maar op jezelf, jij kent je kind tenslotte het beste!
Ja, dat is ook zo. Ik wilde waarschijnlijk alleen even bevestigd hebben wat ik diep van binnen al weet. En daar heb ik jou toch ook voor haha, ik ga maar eens even wat uitproberen enne.... weet dat ik echt naar je luister hè. Behalve als ik het zelf anders had bedacht ;-) Laterrr. X
X retour
57
VEINE STEUNT
WIE GUN JIJ DE TITEL SPORTTALENT VAN HET JAAR? VEINE
58
De 10-jarige Yanu van Leeuwen is het Sporttalent van 2015. “Meedoen aan deze verkiezing is super! Ik mag meezwemmen met het paralympisch zwemteam en een professionele zwemanalyse en coaching van bondscoach Mark Faber helpen mij om mijn zwemprestaties verder te verbeteren.”
VEINE STEUNT
JE KENT ZE MISSCHIEN WEL. KINDEREN OF VOLWASSENEN MET EEN BEPERKING DIE ECHT GRENZEN MOETEN VERLEGGEN OM EEN SPORT TE KUNNEN BEOEFENEN. SPORTERS DIE ZICHZELF STEEDS VERBETEREN. SPORTERS DIE ZICH MEER DAN BIJZONDER INZETTEN VOOR HUN CLUB OF VOOR ANDEREN. OFTEWEL SPORTERS DIE EEN VOORBEELD ZIJN. KEN JIJ ZO IEMAND? GEEF HEM OF HAAR DAN OP VOOR DE VERKIEZING ‘SPORTTALENT VAN HET JAAR’. Het is al de derde keer op rij dat Fonds Gehandicaptensport
gaan door naar de finale. Een deskundige en onafhankelijke
deze spannende verkiezing organiseert. Een verkiezing
jury kiest uit deze finalisten de uiteindelijke winnaar.
tussen (sport)talenten in de breedste zin van het woord.
Daarbij wordt er gekeken naar onder meer aspecten als
Iemand die persoonlijke records heeft weten te verbreken.
doorzettingsvermogen, lef en inspiratie. Op 8 november 2016
Iemand die een grote persoonlijke of sportieve ontwikkeling
wordt de winnaar bekendgemaakt op het Nationale Gala voor
heeft doorgemaakt of die een inspiratie en voorbeeld is voor
de Gehandicaptensport in de Amsterdam Arena.
andere sporters met een handicap. Iedereen kan meedoen: sporters met een lichamelijke, verstandelijke en/of
SERIEUZE PRIJZEN
zintuiglijke handicap. Jong of oud. Beginnend of ervaren.
Natuurlijk krijgt de winnaar eeuwige roem maar daar blijft het niet bij. De winnaar krijgt een coaching/training op maat
WAAROM IS DEZE VERKIEZING ZO BELANGRIJK?
en een geldbedrag van € 750,-. Dit bedrag is bedoeld om
Met deze verkiezing biedt het Fonds de sporters een podium.
sport- en spelmateriaal van te kopen. En als klap op de
Door verhalen te delen wordt de gehandicaptensport onder
vuurpijl krijgt de sportvereniging waar de winnaar actief is,
de aandacht gebracht bij het Nederlands publiek. Want dat is
een bedrag van maar liefst € 5.000,-, te gebruiken voor de
nog steeds heel hard nodig. Het is helaas voor sporters met
(door)ontwikkeling van de gehandicaptensport binnen de
een handicap nog steeds niet vanzelfsprekend dat zij kunnen
betreffende sportvereniging. •
sporten. Fonds Gehandicaptensport heeft maar één doel voor ogen: de achterstand in de sportparticipatie van sporters
www.sporttalentvanhetjaar.nl
met een handicap wegnemen en zo de gehandicaptensport in Nederland verder in topconditie te brengen.
Fonds Gehandicaptensport zet zich al ruim 40 jaar in voor de gehandicaptensport in Nederland. Met een heel duidelijk doel;
HOE MELD IK IEMAND AAN?
ervoor zorgen dat iedereen met een handicap structureel en
Op de website www.sporttalentvanhetjaar.nl kunnen sporters
dichtbij huis kan sporten. Dan pas is deze wedstrijd gewonnen!
genomineerd worden door middel van een korte motivatie
Fonds Gehandicaptensport werkt hier hard aan door middel
met daarbij een leuke foto of een filmpje. Tot aan de halve
van het geven van voorlichting (hier is de verkiezing Sporttalent
finale, van 17 oktober tot 1 november 2016, is het mogelijk
van het Jaar een goed voorbeeld van), het werven van
om een sporter te nomineren. Door het publiek kan er
(financiële) middelen en het toekennen van subsidies aan de
dagelijks een stem uitgebracht worden op een of meerdere
doelgroep. Door het beschikbaar stellen van deze subsidies
kandidaten. De drie kandidaten met de meeste stemmen
wil het fonds verenigingen stimuleren om aangepast sporten aan te gaan bieden of dit binnen de vereniging verder door te ontwikkelen.
59
ADVERTENTIE
COLUMN
JE GELD OF JE LEEFTIJD?
Nic
ole K ie
n - a d vo c
a at
IN NEDERLAND BEHOREN GENEES- EN HULPMIDDELEN (EN ANDERE ZORG) PAS TOT DE VERZEKERDE ZORG ALS ZIJ WERKZAAM EN VEILIG ZIJN VOLGENS DE SPELREGELS VAN DE LEER VAN DE ‘EVIDENCE BASED MEDICINE’. Volgens Wikipedia betekent ‘evidence based medicine’:
oogpunt vaak voor gekozen om de veiligheid en
‘geneeskunde op basis van bewijs’. Of anders gezegd het
werkzaamheid van die zorgvorm wetenschappelijk te laten
expliciet, oordeelkundig en zorgvuldig gebruik maken van
bewijzen voor de grootst mogelijke doelgroep ineens. In die
het best beschikbare bewijs bij het maken van een keuze
doelgroep kan dan namelijk meteen een goede omzet worden
voor de behandeling van een patiënt. Dit alles, gegeven
gehaald waardoor de kosten van het onderzoek daar ook
de stand van de (medische) wetenschap van dat moment.
weer in kunnen worden terugverdiend.
Moeilijke woorden, die ook wel de nodige problemen in de praktijk met zich meebrengen. Natuurlijk wil iedereen die een
Die grootst mogelijke doelgroep is vaak de volwassenen
geneesmiddel of een hulpmiddel gebruikt, of zijn kind laat
groep. Om die reden, en ook omdat onderzoek bij (kleine)
gebruiken, zeker weten dat het ook veilig is. Het probleem
kinderen niet altijd even ethisch of gemakkelijk is, is er
is dat dit onderzoek voor heel veel van de zorg die wij in
regelmatig maar weinig onderzoek beschikbaar naar de
Nederland ontvangen niet of slechts beperkt is uitgevoerd.
veiligheid en werkzaamheid van zorgvormen bij kinderen
Waarom gebruiken we het dan toch? Simpel, omdat dokters
(uitzonderingen daargelaten). En om die reden kan het
vaak al jarenlang hele goede ervaringen met die vorm van
dus ook gebeuren dat een zorgvorm wel vergoed wordt
zorg hebben en die zorg dus met een gerust hart adviseren,
bij de inzet voor volwassenen (omdat het in die doelgroep
zonder dat daar ooit een probleem ontstaat.
wetenschappelijk bewezen is) en niet voor de inzet bij kinderen. In dat geval zorgt de leeftijd er voor dat er voor
Veel van die zorg - ook al is er niet zo heel veel
die zorg gewoon zelf betaald moet worden. Gelukkig zijn
wetenschappelijk bewijs - wordt gewoon vergoed. Maar
er diverse belangenorganisaties (patiëntenorganisaties,
bij sommige vormen van zorg zijn er problemen bij de
behandelaars) die zich er voor inzetten om het onderzoek
vergoeding vanwege tekort of gebrek aan bewijs. Vooral
naar werkzaamheid en veiligheid van zorg ook bij kinderen
bij zorgvormen die bij kinderen worden ingezet speelt
te stimuleren en overheidsorganisaties zien de noodzaak
dat probleem. Als een bedrijf namelijk een middel laat
daarvan ook in. Op termijn wordt dit probleem dus
ontwikkelen en testen, dan wordt er vanuit bedrijfsmatig
waarschijnlijk minder groot. •
Nicole Kien is één van de topadvocaten in de gezondheidszorg en staat aan de basis van de succesvolle ontwikkeling van LS&H Lawyers. Meer informatie: www.kienlegal.nl
61
THERAPIE
VEINE
62
THERAPIE
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO’S: CAWE FOTOGRAFIE/EIGEN BEZIT
WIE DE MOLLII PAST, TREKKE ‘M AAN HOEWEL JE HET VERSTANDELIJK WEL BEGRIJPT, BEN JE TOCH VERRAST ALS JE ZIET DAT EEN UUR ‘HET PAK DRAGEN’ METEEN AL RESULTAAT GEEFT. AANGENAAM VERRAST. MET ‘HET PAK’ BEDOELEN WE DE ‘MOLLII’, EEN BROEK EN EEN VEST DIE NAUW AANSLUITEN OP HET LICHAAM. EEN PAK MET MAAR LIEFST 58 ELEKTRODEN. TERWIJL DEGENE DIE HET PAK AAN HEEFT NIETS MERKT, VINDT ER WEL DEGELIJK EEN PROCES PLAATS IN HET LICHAAM DAT ER EEN UUR LATER VOOR ZORGT DAT SPIEREN ZICH KUNNEN SPANNEN OF ONTSPANNEN. BIJKOMEND ZIEN WE DAT PIJN DOOR VERKRAMPING VERDWIJNT, WAARDOOR BEWEGEN OOK WEER PRETTIG VOELT. EEN WONDERPAK?
Ik mag bij een testsessie aanwezig zijn. Om zelf ook te kunnen beoordelen wat de Molliisuit doet, neem ik mijn eigen dochter mee. Bij haar kan ik iedere beweging herkennen en weet ik wat ieder trekje in haar gezicht betekent. We zijn nou eenmaal moeders… Er is maar één plek in Nederland waar je een test kunt doen. In Biddinghuizen bij ZBTC De Roode Draak zijn diverse therapeuten opgeleid om dit bijzondere hulpmiddel op de juiste wijze in te stellen. Ze starten met een onderzoek waarbij de houding van de gebruiker, in dit geval mijn kind, goed wordt bekeken. >
63
THERAPIE
Verkorte spieren, spieren die nauwelijks aan het werk zijn,
elektroden worden in zo’n situatie
spasmes en voorkeurshoudingen worden geconstateerd.
juist geactiveerd op de spieren aan
Zittend, staand, lopend (voor zover mogelijk) en terwijl het
de andere kant van haar been, die
kind ligt op buik en rug. Naar aanleiding van deze analyse
blijkbaar onvoldoende doen om haar
wordt een bedieningspaneel van het pak met behulp van een
been recht te houden.
computerprogramma individueel geprogrammeerd. En dan kan het echte ‘werk’ beginnen. Nou ja, werk…
Als het bedieningspaneel wordt aangezet, geeft de Mollii met zwakke stroom een
VEINE
64
HOE WERKT DE MOLLII?
basisspanning vrij in de spieren. Het idee is dat er signalen
De Mollii bestaat uit een broek en een jasje met ritsjes.
(triggers) naar de hersenen en het zenuwstelsel gaan. Als
Zelf vind ik het lijken op thermo-ondergoed. In het pak
je dit maar vaak genoeg doet, pakken de hersenen deze
zitten 58 elektroden die op de blote huid een plekje moeten
signalen op om vervolgens zelfstandig signalen terug te
krijgen. We moeten de luier van mijn dochter een klein
geven aan de spieren. Zo slijt het erin dat een spier die niet
randje omslaan om alle elektroden goed te kunnen plaatsen.
aangestuurd wordt vanuit de hersenen na een tijd alsnog
Op de buik is er plek voor een bedieningspaneel met vier
signalen krijgt om te bewegen. Degene die het pak draagt
draden naar vier verzamelpunten van waaruit de elektroden
voelt daar meestal niets van, hooguit een kleine tinteling.
worden aangestuurd. Inge past voor ons de actieve
Als de elektroden van het het pak worden aangezet, begint
elektroden aan in de computer die vervolgens verbonden
mijn dochter even te giechelen. Het is duidelijk dat ze een
wordt aan het bedieningspaneel. Zo ontstaat een op maat
tinteling ervaart. Daarna is ze opvallend rustig. Op het
gemaakt programma voor mijn dochter. In haar geval heeft
bedieningspaneel zie je de minuten wegtikken. Zo kun je
zij bijvoorbeeld een verkorte hamstring. Dat veroorzaakt
steeds in de gaten houden hoe lang het pak nog aan moet
sinds haar groeispurt nogal wat pijn bij het bewegen. De
blijven. >
THERAPIE
De Mollii is verkrijgbaar in 26 verschillende maten: van maat 104 voor kinderen tot XXXL voor volwassenen. De kosten voor een pak (broek, jasje, bedieningseenheid, riem) bedragen € 4.650,- Speciaal voor kinderen in de groei kun je twee maten tegelijk aanschaffen voor € 5.950,-. Er geldt twee jaar garantie op het pak. Overigens luidt het advies om het pak één keer per maand te wassen op 40 graden (fijne was). Tussendoor mag je het wel op de hand wassen in lauwwarm water.
Voor meer informatie en/of een afspraak voor een testsessie kun je terecht op de website: www.deroodedraak.com
65
THERAPIE
HET EFFECT NA
De effecten van de sessie werken tot
spierspanning als gevolg van cerebrale
ZESTIG MINUTEN MOLLII
48 uur door. Het is dan ook niet zinvol
parese en andere neurologische
Ik kan me bijna niet voorstellen dat
om het pak meer dan drie tot vier maal
afwijkingen. Het verminderen van pijn
een uurtje al invloed zal hebben op het
per week te gebruiken. Inge legt uit: “Je
bij bewegen is een belangrijk voordeel.
bewegen. Maar terwijl mijn dochter
krijgt niet meer resultaat als je de Mollii
Helaas is het pak voor sommige
het pak aan heeft, vertelt Inge dat er
vaker aantrekt. Het is wel zo dat zo’n
kinderen en volwassenen niet geschikt.
bijna altijd al iets te zien is. Uiteraard zal
eerste keer minder lang zal werken.
Als er sprake is van actieve implantaten
de Mollii veel vaker gedragen moeten
Maar vanavond en morgenochtend
of medische hulpmiddelen die beïnvloed
worden om meer effect te genereren,
zullen er nog wel verschillen te zien
worden door magneten, mag de Mollii
maar zelfs na een eerste uur kun je
zijn.” En dat klopt. ’s Avonds zie ik
niet worden gebruikt. Ook bij hart- en
al verschillen waarnemen. Als het uur
haar ineens haar benen strekken (dit
vaatziekten, kanker en zwangerschap
voorbij is, zijn we natuurlijk allemaal
kan ze normaal gesproken niet) en de
wordt geadviseerd eerst een arts te
benieuwd wat er gaat gebeuren. Ik
volgende dag valt het op dat ze heel
raadplegen. “Soms zien we kinderen
zie bij mijn dochter uiteindelijk drie
goed in haar vel zit. Het kan toeval zijn,
met dermate veel vergroeiingen dat
belangrijke verbeteringen. Als ze op
maar mijn gevoel zegt iets anders.
je het pak simpelweg niet aan kan krijgen. En er zijn ook wel eens kinderen
de rand van de behandeltafel nog even mag zitten, zie ik al dat haar rug
IS HET PAK VOOR IEDEREEN
die huilen of in paniek raken met het
kaarsrecht is. Normaal gesproken
GESCHIKT?
pak aan. Het is goed om eerst een
hangt ze als gevolg van scoliose altijd
Mollii kan helpen om spierverkortingen
testsessie te doen, dan weet je wat
een beetje naar één kant. Het tweede
en stijfheid te verminderen en is
er gebeurt”, aldus Inge. Op de vraag
belangrijke verschil merk ik als ik op de
dus vooral geschikt voor mensen
of het pak ook iets doet als kinderen
grond even wat fietsbewegingen maak
met spasticiteit en abnormale
epilepsie hebben, antwoordt Inge dat
met haar benen. Ik zie geen trekken
bij de meeste kinderen geen verschil is
van pijn in haar gezicht, sterker nog,
waar te nemen. Er zijn wel ervaringen
ze blijft erbij glimlachen. Tot slot zetten we haar op haar benen. Ik voel dat ze nog niet heel veel kracht zet, maar het is opvallend dat ze meteen stapjes
VEINE
66
wil zetten. Ook iets dat ze door de pijn de laatste maanden absoluut niet meer wilde.
in Zweden (red.: waar het pak
vandaan komt) dat epilepsie Inge van Straten: “Kinderen bij sommige kinderen met een beperking moeten in hun iets afneemt. leven altijd keihard werken om iets te bereiken. Uren van therapie leveren vaak maar kleine stapjes vooruit op. En met dit THUIS VERDER pak hoeven ze nou juist eens een keer niks De Mollii is te doen. Ze hebben het een uur aan terwijl gemaakt om ze spelen, tv kijken of in de auto zitten. Als eenvoudig thuis ze daarna gaan bewegen, blijkt dat ineens te gebruiken. Het veel makkelijker te gaan. De verbazing is een kwestie en blijdschap bij een eerste sessie van de broek en het vind ik geweldig om mee te mogen maken.“
THERAPIE
jasje aandoen, het bedieningspaneel omdoen en
iets dergelijks). Dan is het effect optimaal. Voor wie
met één druk op de knop start je een uur lang
het pak thuis wil hebben, is sparen waarschijnlijk
‘spierstimulatie’. Drie tot vier maal per week een uur
wel een vereiste. De Mollii wordt namelijk nog niet
is voldoende, waarbij wel geadviseerd wordt om na
vergoed door zorgverzekeraars. •
het Mollii-uurtje actief te bewegen (fysiotherapie of
67
ADVERTENTIE
LIKE ONS OP FACEBOOK!
Wil je op de hoogte blijven en dagelijks VEINE nieuws ontvangen, volg ons dan op Facebook. INFORMATIE DELEN, POSITIEVE ERVARINGEN UITWISSELEN. Zo kunnen
68 VEINE
we er met elkaar voor zorgen dat VEINE elk kwartaal kan blijven verschijnen.
FACEBOOK.COM/TIJDSCHRIFTVEINE
LIKE ons op Facebook!
ADVERTENTIE
‘VEILIG EN GEBORGEN, SAMEN IN ÉÉN FANTASTISCH PAND’
ADVERTORIAL
MÁXIMAAL BIEDT KINDEROPVANG, DAGBEHANDELING EN ONDERWIJS AAN KINDEREN EN JONGEREN MET ÉN ZONDER BEPERKING. EN DAT ALLEMAAL IN HETZELFDE GEBOUW. PAMEIJER WERKT ER SAMEN MET DE MATTHEUSSCHOOL EN KINDEROPVANG BIJDEHAND. De naam van het pand is perfect gekozen.
onderling uitgebreid van het elkaar
Hier wordt optimaal samengewerkt met
tegenkomen op de gangen tot structureel
maar één doel; het maximale doen voor
samen-dingen-doen. Het belangrijkst is
kinderen. De gezamenlijke doelen, een
natuurlijk het sociale aspect van deze
wisselwerking tussen kinderen met
gecombineerde groep. De kinderen leren
en zonder beperking, in een maximaal
van elkaar.”
stimulerende omgeving maakt dit gebouw met haar ‘inwoners’ uniek. De kinderen
Ieder kind heeft zijn eigen dynamiek en de
komen elkaar tegen in de gangen, in
architect van het gebouw heeft hier goed
lokalen of in de tuin. Er is zelfs ruimte voor
op ingespeeld. Het gebouw en de tuin
een gecombineerde groep; kinderen van
zijn ‘hufterproof’ en ontworpen met veel
Pameijer en van BijDeHand. Hier spelen,
aandacht voor de veiligheid.
leren en verblijven ze samen.
Er zijn veel ramen, iedereen kan bij elkaar binnen kijken. De ronde vormen geven het
VEINE
70
Marian Schenk van Pameijer legt uit:
gebouw een ‘zacht en prettig’ karakter.
“Pameijer wil het liefst dat kinderen met
Tussen twee groepslokalen in is telkens
een beperking volledig geïntegreerd
een extra ruimte. Daar staat bijvoorbeeld
worden in de samenleving en dat zij
een bedje voor een kind dat net wat extra
gezien worden als normaal. In onze
rust nodig heeft of een concentratieplekje
gecombineerde groep ontstaat dit al in het
voor een kind dat aan het ‘werk’ gaat. De
klein. Zo is het contact tussen de kinderen
transparantie van het gebouw alsmede
ADVERTORIAL
het gecombineerd gebruik van de ruimtes
van allerlei spullen. Dit geeft een ruimtelijk,
biedt nog een extra voordeel; als er
opgeruimd gevoel.
iets aan de hand is, kan er snel worden gereageerd.
Wat opvalt is de rust en het prettige gevoel
71
als je in Mรกximaal rondloopt. Dit komt met name door de overvloed van ruimte waarin
Mรกximaal | Aleyda van Raephorstlaan
alles zich afspeelt. Nergens krijg je het
243-245, Rotterdam
idee dat het smal of beperkt is. Ook is er veel ruimte gemaakt voor het opbergen
www.pameijer.nl
ADVERTENTIE
VEINE
72
WINNAAR REIS LEGOLAND
Indy van der Leest uit Twist (Duitsland) is de winnaar geworden van de reis naar Legoland in
MAAK KENNIS MET FOX VEEL MENSEN BEVRIEZEN TIJDENS EEN FOTOSHOOT, MAAR DAT GELDT ZEKER NIET VOOR DE ZESJARIGE FOX LACEUR. ALS EEN ECHT FOTOMODEL POSEERT HIJ VOOR DE CAMERA VAN FOTOGRAAF EMILE PETERS. EERST IN HET AZ-STADION EN DAARNA AAN DE NOORDERKADE IN ZIJN WOONPLAATS ALKMAAR.
Denemarken. In de volgende
Het liefst racet hij rond in zijn rolstoel of zijn speciale loopwagen, want Fox is
Veine lees je een
een erg actief mannetje. Met zijn stoere kuif en ondeugende glimlach is Fox het
verslag van haar
perfecte gezicht voor de Abri-Form Junior van Abena.
bijzondere reis.
Als Fox er toch even klaar mee is om model te spelen, zijn er altijd nog zijn ouders
plezier, Indy!
Stan en Daisy die te hulp schieten. De grapjes van papa Stan maken Fox telkens weer aan het lachen. Super gedaan, Fox!
ADVERTORIAL
Alvast heel veel
Het stadion van AZ: normaal verboden terrein, maar voor deze speciale gasten wordt een uitzondering gemaakt.
Natuurlijk wil het fotomodel zelf ook even het resultaat Moeder Daisy assisteert de
bekijken.
fotograaf bij het maken van de foto’s. Fox kraait het uit van plezier.
Dankzij moeder Daisy, vader Stan en fotograaf Emile wijkt de glimlach vrijwel geen moment van zijn gezicht.
73
BACK TO SCHOOL
EEN KAFT DIE MEEREKT Boeken kaften, dat is verleden tijd. Met de rekbare boekenkaften is het in een wip gebeurd. Eind van het jaar wassen en meteen weer klaar voor volgend jaar. De kleurrijke kaft past om de meeste (school)boeken van maximaal A4 formaat. Inclusief leeslint. HEMA | Prijs € 1,50
DE TAFELS VAN VERMENIGVULDIGING Voor alle kinderen die het lastig vinden om de tafels van vermenigvuldiging onder de knie te krijgen is dit boek een leuk hulpmiddel. Met de bijgeleverde CD wordt binnen no-time elke tafel een tophit.
Bol.com | Prijs € 10,95
RUGTAS EN LUNCHBOX VOOR KLEINE DAMETJES
VEINE
74
Voor kleine dametjes die voor het eerst naar school gaan is dit een superleuke rugtas van het merk Skip Hop. De bijpassende lunchbox maakt het helemaal af. Bol.com | Prijs € 24,94/€ 11,95
BACK TO SCHOOL
ETUIS Een roze hoogglans etui om je schoolspullen in mee te nemen. Aan de rits zit een hanger in de vorm van een palmboom.
Of liever een stoer ‘awesome’ grijs etui?
HEMA | Prijs € 3,95 (roze) Bol.com | Prijs € 9,99 (grijs)
EEN GOEDE PUNTENSLIJPER IS ONMISBAAR!
KLEURIG EN PRAKTISCH
Interoffice.nl | Prijs € 7,77
Rugzak van het merk Eastpak. Inhoud 24 liter. Draagt comfortabel door de gewatteerde
HERE’S YOUR NEW AGENDA
schouderbanden en kan lekker ver open zodat je makkelijk bij je spullen kunt.
Rugzakcenter.com | Prijs € 49,95 Alleen de kaft al van deze Supertrash-agenda! Niet alleen mooi maar ook functioneel: het lesrooster, de cijferlijst en een plaats voor notities ontbreken niet.
Bol.com | Prijs € 16,99
75
IN JE LEVEN ZIT JE ONGEVEER
OOKCIJFERS
30.000 UUR OP SCHOOL.
BRON: GOOGLE FACTS
OP 12/13-JARIGE LEEFTIJD IS 87% VAN DE JONGEREN WEL EENS VERLIEFD GEWEEST.
73% VAN
DE INSTAGRAM GEBRUIKERS IS 20 JAAR OF JONGER.
UIT ONDERZOEK VAN HET RIVM BLIJKT DAT JONGEREN TUSSEN DE 12 EN 20 JAAR PER DAG GEMIDDELD 10,4 UUR ZITTEN. KINDEREN VAN 4 TOT 12 JAAR BRENGEN HUN TIJD MINDER LANG ZITTEND DOOR: ZIJ ZITTEN GEMIDDELD ‘MAAR’ UUR PER DAG.
7,3 10,5 11
VEINE
76
DE PUBERTEIT BEGINT BIJ MEISJES GEMIDDELD BIJ 10,5 JAAR EN BIJ JONGENS GEMIDDELD BIJ 11 JAAR.
CIJFERS WIJZEN UIT DAT VROUWEN IN DE PUBERTEIT TWEE KEER ZO VAAK DEPRESSIEF ZIJN DAN MANNEN.
83% VAN DE
JONGEREN ZIT MET ZIJN TELEFOON OP DE WC.
JONGEREN DIE MINSTENS
één keer
PER WEEK SPORTEN, MAKEN VAKER EN LANGER GEBRUIK VAN SOCIALE MEDIA DAN JONGEREN DIE NIET OF ONREGELMATIG SPORTEN.
ADVERTENTIE
77
MOOIE MENSEN
VEINE
78
SOMMIGE VROUWEN ZIJN MEER VROUW DAN ANDERE. DE EERSTE INDRUK DIE KELLY SUE OP MIJ MAAKT IS ‘WAUW’. MOOI, BESCHEIDEN EN HEEL BIJZONDER. EN DAN TE BEDENKEN DAT DEZE JONGE KLEDINGONTWERPSTER OOK NOG EENS MET EEN DESIGNCOLLECTIE VOOR VROUWEN IN EEN ROLSTOEL KOMT. GEWELDIG! MOOIE BASISSTUKKEN, ECHT SPECIAAL ONTWORPEN VOOR ZITTENDE MEIDEN EN VROUWEN. TIJDENS DE FASHIONWEEK IN AMSTERDAM PRESENTEERT KELLY SUE HAAR COLLECTIE MET ALS THEMA “WARRIORS OF A NEW REVOLUTION”. KIJK EN LEES MEE!
FOTOGRAFIE PORTRET KELLY SUE: MARCEL FOSSEN VAN LAB 147
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE MODELLEN: TEAM PETER STIGTER |
MOOIE MENSEN
Kelly Sue volgde de opleiding Fashion
Wheels’ van De Zonnebloem. Doel
Design in Amsterdam. Tijdens haar
was meer aandacht te krijgen voor het
opleiding kreeg ze alle ruimte om
feit dat er nauwelijks kleding is voor
praktijkervaring op te doen en de sfeer
rolstoelgebruikers. Kelly Sue won de
te snuiven in de fashionwereld. Ze liep
wedstrijd en besloot een eigen lijn
stage bij Trois de Boulogne en Juffrouw
op te zetten. Een lijn met betaalbare
Jansen in Amsterdam en bij Deja Blue
kleding en met items waarvan je kan
in New York. Maar de meeste inspiratie
zeggen “die moet je in je kast hebben”.
ontstond toen ze in het laatste jaar van
Reguliere spijkerbroeken knellen vaak,
haar opleiding gevraagd werd mee
trenchcoats zijn te lang en in blouses
te doen aan het project ‘Fashion on
kun je nauwelijks bewegen. >
79
MOOIE MENSEN
Om te zorgen dat de stukken perfect
WARRIORS OF A NEW REVOLUTION
vormen naar de zittende rolstoel
Tijdens de show in Amsterdam houdt
gebruiker, zijn bij het kledingmerk SUE
het publiek haar adem in. Als het licht
de standaardontwerpen op subtiele
uitgaat, start de kalme muziek. De
wijze aangepast. De spijkerbroek heeft
modellen rijden de catwalk op. Stuk
een verhoogde taille aan de rugzijde,
voor stuk ‘krijgers van de revolutie’,
terwijl de voorzijde wijder is gemaakt.
zoals Kelly Sue deze stoere dames
De pijpen van de broek hebben vooraf
heeft genoemd. Met hun haar
al de vorm van een been dat gebogen
aangepast, zwarte vegen op hun
is. Bij de lange regenjas zijn alleen de
gezicht en kleding lijken ze rechtstreeks
voorpanden en zijkant lang, zodat je niet
van het slagveld te komen. Mooi, mooi
op een prop zit. En bij de bovenkleding
en nog eens mooi! •
is bijvoorbeeld de schouderpartij wat ruimer ontworpen. Alles om het draagcomfort te vergroten en de kleding mooi aan te laten sluiten.
VEINE
80
SUE: "IK WIL NIET DENKEN VANUIT EEN BEPERKING, ANDERS GA JE OOK ZO ONTWERPEN"
81
MOOIE MENSEN
ADVERTENTIE
VEINE
82
COLUMN OVER PUBERTEIT
Sa
nd
ra
T itu
l aer - kinderreva
KINDEREN MET EEN HERSENAFWIJKING ONTWIKKELEN ZICH VAAK LANGZAAM, MAAR MEESTAL GAAN DE ONTWIKKELINGEN DIE HOREN BIJ DE PUBERTEIT WEL IN HET TEMPO WAARIN WE DIE BIJ ANDERE KINDEREN ZIEN. MEISJES DIE GAAN MENSTRUEREN EN JONGENS DIE DE BAARD IN DE KEEL KRIJGEN.
ti e li d a
ar
ts
Als ouders kun je wel iets doen. Enerzijds moet je je bewust zijn van de gedragscomponent. Als jongeren aangeven niet te willen lopen, zijn de meeste ouders snel geneigd te helpen. Maar besef dat je hen beter kunt stimuleren om toch te bewegen. Anderzijds stimuleer ik ouders en jongeren op tijd op zoek te gaan naar een sport. Omdat daar vaak zoveel plezier mee gepaard gaat, blijven jongeren voor hun sport wel bewegen. Het is handig als je dit al voor de puberteit start, hebt geïntroduceerd.
De hormonen gieren ook bij deze kinderen door hun lijf en dat
Voor kinderen en/of pubers die meervoudig beperkt zijn,
beïnvloedt natuurlijk hun gedrag en hun seksuele gevoelens.
zijn er minder opties om te sporten en is kiezen lastig. Maar
Ook als je het ontwikkelingsniveau van een tweejarige hebt.
ook bij kinderen met alleen een lichamelijke beperking is
De combinatie maakt het vaak zo lastig. In mijn praktijk
het al lastig om hen aan het sporten te houden als ze in de
spreek ik vaak ouders en jongeren over de lichamelijke
puberteit komen. Het mentale aspect gaat dan een grotere
gevolgen van puberteit. Bijvoorbeeld de groeispurt die erbij
rol spelen. Bij jonge kinderen is het meedoen het meest
hoort. Vaak gaat dit gepaard met een toename van scoliose
belangrijk maar naarmate ze ouder worden, komt ook het
en zijn er aanpassingen van hulpmiddelen noodzakelijk.
competitieve element eraan te pas. Als kinderen met alleen
Bovendien is het een gegeven dat veel kinderen juist in de
een lichamelijke beperking overstappen naar g-sporten
puberteit wat minder actief zijn (lees: hormonale luiheid).
krijgen zij daar te maken met kinderen die ook een geestelijke
Kinderen met een beperking die tot dat moment nog wel
beperking hebben en dat is voor deze groep kinderen
een klein beetje kunnen lopen, stoppen daar tijdens hun
psychisch heel lastig. Het is daarbij ook, naast dat het lastig
puberjaren vaak mee. Dit heeft deels te maken met de
is een passende sport bij je beperking te vinden, vaak een
verminderde activiteit die alle kinderen in de puberteit hebben
issue dat het inpasbaar moet zijn in het leven van de rest van
maar ook omdat kinderen zwaarder worden. Er ontstaat dan
het gezin. Vraag een sportadvies bij het revalidatiecentrum in
een vicieuze cirkel; doordat het lichaam in gewicht toeneemt,
de buurt of bij Mee (www.mee.nl).
wordt het moeilijker om te lopen, daardoor wordt het lichaam weer zwaarder en wordt het nog moeilijker om te lopen
Eén ding is zeker. Op de puberteit kun je je als ouders maar
enzovoort.
beter goed voorbereiden. Daarmee kun je vooraf al een heleboel problemen tackelen. •
83
VAKANTIE
Peter W. Pareira is secretaris van Action Jeugdsportkamp en heeft al elf
TEKST: RENÉE RUISCH | GROEPSFOTO: GERTH VAN RODEN | ANDERE FOTO’S: RICK VAN DIJCK
84
ELK JAAR IS HET EEN WEEK LANG FEEST IN HET BIO VAKANTIEOORD DAT STAAT OP HET TERREIN VAN SO LICHTENBEEK IN ARNHEM. EEN KLEINE 60 JONGEREN TUSSEN TWAALF EN ZEVENTIEN JAAR MET EEN LICHAMELIJKE BEPERKING EN NOG EENS ZO’N 60 VRIJWILLIGERS NEMEN DAN DEEL AAN HET ACTION JEUGDSPORTKAMP. OOK AFGELOPEN JULI WAS HET WEER EEN GESLAAGDE HAPPENING. PETER W. PAREIRA IS DE TROTSE SECRETARIS VAN DEZE CLUB. ALS HIJ VERTELT OVER HET KAMP EN DE LOL DIE ZIJ MAKEN MET DEELNEMERS EN BEGELEIDERS STRAALT HIJ VAN OOR TOT OOR. WE PRATEN OOK OVER DE HOGERE DOELEN. VRIENDSCHAPPEN DIE WORDEN GESLOTEN, LIEFDES DIE ONTSTAAN. EN OVER HET VERKENNEN VAN GRENZEN. JONGEREN WORDEN ZICH ERVAN BEWUST DAT ZIJ VAAK MEER KUNNEN DAN ZIJ ZELF DENKEN. HET ONTDEKKEN HIERVAN GAAT SNELLER ALS ZIJ ZONDER OUDERS ZIJN, ALS ZE MET EEN GROEP GELIJKGESTEMDEN VOOR NIEUWE UITDAGINGEN KOMEN TE STAAN. HET OVERWINNEN VAN OGENSCHIJNLIJKE ONMOGELIJKHEDEN GEEFT EEN ENORME STIMULANS OM DOOR TE GAAN!
VEINE
HOEZO MET JE OUDERS OP VAKANTIE?
kampen achter de rug. Dit jaar was het overigens al de 32e keer dat het jeugdkamp georganiseerd werd. >
VAKANTIE
85
VAKANTIE
Peter kwam in contact met Action door
passends gezocht zodat iedereen kan
zijn judoleraar bij de karateclub K.V.C.
deelnemen. Hockeyers bijvoorbeeld
Peek in Capelle aan den IJssel, Peet
kunnen soms hun stick niet zelf
Peek, een gepensioneerd politieagent
vasthouden maar dan wordt er een
die de judolessen in het Action
T-stick bevestigd aan hun rolstoel.
jeugdsportkamp verzorgde. Na zijn eerste kamp was hij zo enthousiast,
Peter is vooral zo gemotiveerd
dat hij nu tien jaar later nog steeds
omdat hij het mooi vindt om
meegaat. “Ik ging eerst mee als
de kinderen te zien genieten.
voetbaltrainer en later ben ik ook
De blije koppies geven hem
gaan helpen met de verzorging van de
zoveel terug voor de tijd die
deelnemers”.
hij in het kamp steekt, daar kan niets tegenop. “Aan het eind van
Een aantal van de instructeurs zit zelf
de week sta je geregeld
ook in een rolstoel. Per sport zijn er
te slikken want met
meestal twee vaste instructeurs die
veel kinderen
vaak al jaren als vrijwilliger meegaan
bouw je echt
en deze worden weer geholpen door
een band op,
nieuwe vrijwilligers en leerlingen van het
ook omdat
CIOS (red: Centraal Instituut Opleiding
je hen vaak
Sportleiders).
meerdere kampen
VEINE
86
Peter heeft als begeleider vooral geleerd dat het belangrijk is de kinderen niet zielig te vinden en dat je hen als gelijken moet behandelen.
WAAROM EEN SPORTKAMP?
achterelkaar
De doelstelling van Action is enerzijds
ziet.” Soms gaan de
het bieden van een hele leuke
kinderen die hij al langer
vakantieweek. Anderzijds vinden
kent lichamelijk vooruit
de organisatoren het heel belangrijk
maar het komt natuurlijk
dat de jongeren kennismaken met
net zo vaak voor dat hij
verschillende sporten en hun grenzen
hen juist achteruit ziet
leren kennen. Je zou denken dat dit
gaan. Daar heeft hij het
ook in de thuissituatie kan, maar juist
moeilijk mee.
doordat de kinderen in het kamp zonder hun ouders zijn, geeft het hen extra
“Je moet er als vrijwilliger
motivatie. Voor alle kinderen, ongeacht
goed op letten dat je de
hun fysieke beperking, is het lekker om
kinderen juist niet te veel betuttelt.
even uit hun dagelijkse omgeving te
Niet iedereen heeft het in zich om dit
zijn. Er wordt voor elke deelnemer iets
op een goede manier op te pakken
VAKANTIE
Lola is fan!
maar het is wel
maar je kunt ook
heel belangrijk
veel lol maken.
dat vrijwilligers zich hiervan bewust zijn.
Met andere sporters, maar ook zeker met de
Gedurende de kampweek worden er
vrijwilligers. Sport en spel worden
ook een aantal momenten ingepland om
goed gecombineerd. Er is altijd wel
over zaken te praten waar de nieuwe
wat te doen. Bijvoorbeeld die dag dat
vrijwilligers tegenaan lopen, zowel
de brandweer kwam en een parcours
positief als negatief.”
maakte zodat je kon ervaren hoe het is om in rook te lopen of te rijden.”
EEN FAN AAN HET WOORD
Tja, wie maakt dat nou mee! Op de
De vrolijke Lola Wetzels is zeventien
vraag wat het leukst is, antwoordt
jaar en ging afgelopen zomer voor de
Lola: “De afwisseling; het sporten en
vijfde keer mee. Ze is vooral hockeyer,
de chillmomenten met de vrijwilligers,
maar natuurlijk doet ze ook aan de
eigenlijk alles. Het is een fantastisch
andere sporten mee. “Action is gewoon
kamp. De vrijwilligers zijn niet
een kamp waar sporten voorop staat,
kinderachtig en behandelen je >
87
VAKANTIE
als een volwassene, dat vind ik fijn. Je
Op
kunt gewoon jezelf zijn. Niets is gek of
donderdag
raar bij Action. Action is sportief en ook
avond, hoe
omdat het natuurlijk een kamp zonder
kan het ook
je ouders is, geeft het je een bepaald
anders,
gevoel van vrijheid. Je bent in goede
is er een
handen en als er iets is, luistert er altijd
bonte avond.
wel iemand naar je.”
Dit jaar met het thema ‘Rio,
“Voorheen bezochten we vaak een pretpark, maar vorig jaar hebben we het roer omgegooid. Ook tijdens het uitstapje plannen we activiteiten waar deze jeugd niet snel aan toekomt. Dit jaar mochten alle jongeren in een enorme metalen bal die werd gerold, ze gingen quad rijden, paintballen en deden een speurtocht. Oftewel avonturen beleven”.
HET PROGRAMMA
zomercarnaval’
Alle deelnemers van het kamp
vooruitblikkend op de
maken kennis met vijf sporten;
Olympische Spelen. Er waren
judo, zwemmen, voetbal, hockey en
vrijwilligers die hielpen om iedereen
Dit is op zich al vaak een geruststelling
basketbal. De jongeren vormen een mix
die dat wilde van een passende make-
voor hen. Ongetwijfeld krijgen
van deelnemers. Het merendeel zit in
up te voorzien en om haren te kappen.
ouders ook vertrouwen door de
een rolstoel, sommige kinderen kunnen
Tot slot is het op vrijdag helaas weer
goede voorbereidingen en de stevige
lopen. Bij het sporten worden er at
opruimen. “Als de ouders de jongeren
organisatie.
random teams samengesteld waarbij
komen halen, vloeien er heel wat
de spelregels worden aangepast
tranen. Zowel bij de deelnemers als
Het begeleidingsteam is zich ervan
aan de beperking. Bijvoorbeeld bij
bij de vrijwilligers. Je groeit echt naar
bewust dat het heel belangrijk is om
het basketbal is er een normale
elkaar toe in een week!”
risico’s zoveel mogelijk uit te sluiten.
baskethoogte voor de lopers maar hangt er een lager geplaatste basket
VEILIGHEID VOOROP
voor de rolstoelers.
Peter heeft de ervaring dat veel ouders het lastig vinden hun kind een
Op de maandag, dinsdag en donderdag
week los te laten en heeft dan ook
wordt er vooral met elkaar gesport.
de afspraak dat zij hem altijd kunnen
Op woensdag stond dit jaar een ‘dagje
bellen om te vragen hoe hun kind
op stap’ gepland. Er worden dan 120
het doet.
deelnemers vervoerd per touringcar en door
VEINE
88
vijf rolstoelbusjes waarvan er twee beschikbaar worden gesteld door de Johan Cruyff Foundation.
VAKANTIE
INSCHRIJVEN EN KOSTEN
Er is ook een hele lijst aan
Peter is verantwoordelijk voor de
verplichtingen en regels waaraan
coördinatie van alle vrijwilligers, er
het team zich houdt. Te denken valt
is iemand verantwoordelijk voor de
aan een vast aantal personen die
sporters, iemand voor de catering en
De kosten van deelname aan het
BHV- en EHBO-diploma’s hebben,
voor de entertaining. De arts heeft
kamp bedragen nu nog € 175 maar dit
naast bijvoorbeeld een arts en
vanzelfsprekend de eind-coördinatie.
zal in de toekomst verhoogd worden
verpleegkundige die altijd aanwezig
De kamerhoofden moeten ervoor
omdat het voor dit bedrag niet meer
zijn. Het is wel fijn dat ook de meeste
zorgdragen dat de kinderen van hun
haalbaar is. Het bedrag is nog steeds
kinderen zelf natuurlijk weten (gezien
kamer de begeleiding krijgen die zij
relatief laag doordat er sponsoren
hun leeftijd) wat ze wel en niet mogen
nodig hebben. Hiervoor is per kind een
zijn en sommige ouders een hogere
en ook meedenken over wanneer ze
dossier beschikbaar en alle vrijwilligers
bijdrage geven dan het minimaal
bijvoorbeeld hun medicatie moeten
van die kamer moeten deze nog voor
verplichte bedrag. De kampen vinden
innemen. Desalniettemin is het
het kamp begint goed doornemen zodat
eenmaal per jaar plaats, altijd in juli.
wel zo dat er vanzelfsprekend een
zij weten met welk kind ze te maken
De locatie is in Arnhem omdat daar
grote verantwoordelijkheid ligt bij de
hebben en waar speciale zorg nodig
gebruik gemaakt kan worden van een
leiding van de groep. Daarom zijn er
is. •
schoolcomplex op het terrein van BIO
verschillende coördinatoren.
vakantieoord.
Het volgende kamp is van 23 t/m 28 juli 2017. Op de website vind je volop informatie en kun je vanaf 1 januari 2017 inschrijven voor komend jaar.
www.actionjeugdsportkamp.nl
89
ADVERTENTIE
Dare to be different.
VEINE
90
www.bluemcare.com
VEINE MAGAZINE NUMMER ZES komt uit in december 2016
Neuromovement THERAPIE En verder natuurlijk de vaste columnisten, sport, hulpmiddelen, OOKLEUKS, enzovoort!
KERSTINSPIRATIE VEINE STEUNT Bikkel Marcel WINTERSPORT voor iedereen
91