Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
DE MOOISTE VAKANTIES BIJ 'BIO' In de bossen bij Arnhem
SPIEREN UIT DE KNOOP
Alle ins en outs van triggerpointtherapie
JOURNEY OF FIEN
We leven niet in angst, we moeten er wat van maken!
TIEN VRAGEN OVER DECUBITUS Hoe voorkom je problemen
eenentwintig, 2020
COVERMODEL Ferre Putman
De vrolijke, zevenjarige Ferre praat niet, maar communiceert als de beste! Iedereen snapt wat hij wil. En als dat even niet lukt, gaat hij net zolang door met gebaren tot de ander hem wel begrijpt. Hij is gek op mensen en zij op hem. Het is het type kind dat je bij de eerste ontmoeting meteen in je hart sluit. Open, guitig en lief! Maar ook dieren kunnen rekenen op een oor-totoor grijns. Hulphond Beer is Ferres steun en toeverlaat.
Ferre speelt graag met puzzels, maakt graag muziek, kijkt het liefst naar de Teletubbies en racet eindeloos rond in de ‘Trippel’ die je op de cover ziet.
De kleding van Ferre is gesponsord door
MODEMALL
VEINE
2
VAN DE REDACTIE
COLOFON UITGEVER Stichting Veine
PUNT VAN RENÉE
HOOFDREDACTIE Renée Ruisch EINDREDACTIE Marianne Zwanenburg ART DIRECTION ConQuest FOTOGRAFIE COVER Emile Peters REDACTIE Frieda Zebrowski, Anne van Zwieten WEBMASTER EN DESIGN Stephan van Rijt, Talk Today DRUKKERIJ Van de Water, Schiedam VERZENDING Juist! Druk & Print COLUMNISTEN Sandra Titulaer (revalidatiearts), Sylvie Suijkerbuijk (therapeut computer en handicap), Eva Koppius (ergotherapeut), Nicole Kien (advocaat), Chris (moeder), Arie van Tienhoven (ondernemer), Anne van Zwieten (moeder), Martin Meeuwissen (expert houdingsmanagement), Susanne Frens (KIDSPROOFPLUS), Nolanda van Well (Nestlé Health Science)
DE VORIGE VEINE KWAM TIJDENS DE LOCKDOWN UIT. NEDERLAND STOND OP ZIJN KOP EN ZELFS ONZE VEINE MOEST ANDERS. GELUKKIG ZIEN WE LANGZAAMAAN DAT ER WEER WAT MEER MOGELIJK IS.
ABONNEMENTEN abonnee@veine.nl ADVERTENTIES advertentie@veine.nl ADRES Nobelstraat 25,
Zo ook bij ons. We konden weer
behoefte om de mouwen weer op te
3262 PL Oud-Beijerland
een fotoshoot doen en er schittert
stropen en voor onze kinderen aan
weer een fantastisch kind op onze
de slag te gaan. Juist nu omdat alles
cover. Toch blijven het onzekere
lange tijd heeft stilgelegen. En net als
tijden. Als ouders van kinderen met
voor vele anderen geldt ook voor onze
een beperking zijn we best wel wat
kinderen dat stilstand achteruitgang
gewend en in ieder geval weten we
betekent. We duimen dat het mogelijk
ons snel aan te passen. En dat is maar
is. Want als er nog geen vaccin is,
goed ook. We moeten voorzichtig
het aantal besmetting weer stijgt en
blijven en vooral blijven nadenken.
de risico’s te groot zijn, zullen ook wij
Steeds de afweging makend wat is
onze idealistische plannen moeten
nodig, wat is veilig.
cancelen. Maar zo ver is het nog niet.
BANKREKENINGNUMMER NL66 INGB 0006 799 696
Copyright © 2020 Stichting Veine Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan Veine zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. Veine is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk
Tot die tijd blijven we net als anders
voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen
Zo zijn we ondanks alles volop in de
positief. Laten we ervan uitgaan dat
weer voor de VeineDAGEN 2021.
de wereld er in februari weer een
Onze derde editie, waarbij we streven
beetje fijner uitziet.
van deze uitgave. Veine behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.
naar een ‘overdosis’ informatie en inspiratie. Juist nu hebben we
Duim je met mij mee? •
3
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP VEINE MAGAZINE! ONTVANG EEN JAAR LANG VEINE IEDER KWARTAAL THUIS VOOR SLECHTS EEN TIENTJE*. GA NAAR VEINE.NL EN ABONNEER JE NU! * Als je een abonnement neemt, betaal je niets voor ons magazine, maar betaal je
1 JAAR VEINE
alleen de verzendkosten.
VOOR SLECHTS
€ 10
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
€ 6,95
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
HOSPITAL HEROES
EERSTE HULP BIJ ZORGVRAGEN
DOSSIER SLAPEN
GLAMPING IN FRANKRIJK
VAKANTIE BIJ AVAVIEREN
TOT DE DOOD ONS SCHEIDT
Minder stress in het ziekenhuis
Niet voor iedereen gewoon
Bijzonder en lekker dichtbij
HYDROTHERAPIE
Kracht opbouwen én ontspannen in het water
veertien, 2018
Je staat er niet alleen voor
Ook in je rolstoel
Wat als jij er niet meer bent?
DROMEN NAJAGEN MET Floor jongerencoaching
vijftien, 2019
EIND-CHECKLIST: - Dubbele spaties - Geen gekke dingen meer in de Preflight?
4
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
- Onderste regels op spread even laag - ’>’ achter artikel dat doorloopt op een volgende spread
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
- ’•’ achter einde artikel
- Zoek en vervang op ’>’, zodat die niet per ongeluk nog
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
ergens midden in een tekst staan. - Overlap
VEINE
Mede mogelijk gemaakt door
Mede mogelijk - Paginanr’s allemaal gemaakt leesbaar? door
Mede mogelijk gemaakt door
Mede mogelijk gemaakt door
- Rubriekkoppen allemaal in midden van 2 of 3 kolommen en leesbaar? - Inhoudsopgave rechtzetten - Smiley's in lopende tekst 11pt -1 op regel in intro 22pt -3 op regel - Oranje stip op cover achter ‘t hoofd - Quote op beginspread met punt achter zin, geen aanhalingstekens let op: binnenkant rug vrijhouden van inkt + 3,5/4 mm aan beide kanten van opmaak weg ivm lijmen/ brocheren magazine. Geldt ook voor binnenwerk pagina 1 en laatste pagina binnenwerk.
TROUWE MAATJES De buddy- en hulphonden
NIET ZINDELIJK
als je 6-9-12-15-18 jaar bent
DIEPE DRUK, AANRAKING EN STIMULATIE Om meer rust te bieden
OVER FYTOTHERAPIE
Plantaardige versus chemische medicatie
zestien, 2019
PRATEN OVER SEKS EN RELATIES
DOSSIER AGRESSIEF GEDRAG
Je kunt het maar beter doen!
Bijten, knijpen, haren trekken, schoppen en slaan
KANJERS IN DE KEUKEN
EEN ANDERE KIJK OP COMMUNICATIE
Lekker samen kokkerellen
Je intelligentie vormt het plafond, niet je beperking
BEURSVERSLAG VEINEDAGEN
THE SITTING CHEF
In 2020 de tweede editie!
Over de relatie tussen voeding en bewegen
DE LACHENDE ZON
BEWEGEN MET BREINGE!N
Theater van de zintuigen
zeventien, 2019
Oefeningen om het brein te activeren
achttien, 2019
ELK PONDJE GAAT DOOR HET MONDJE
EINDELIJK WEER GAMEN!
WE BLIKKEN EVEN TERUG
GOED ADEMEN, EEN HELE OPLUCHTING
NEDERLAND IS FIETSLAND
VAKANTIE IN EIGEN LAND
TENNIS IN EEN ROLSTOEL
KOFFIE MET EEN KOEKJE
negentien, 2020
twintig, 2020
Althans zo zou het moeten gaan
De VeineDAGEN 2020 waren een succes!
Ook voor kinderen met een beperking
Het blijft een leuke sport
Spelen en therapie gaan hand in hand
Mentaal en fysiek in balans
In een huis van Ronald McDonald
Wat is eigenlijk goed leven?
Mede mogelijk gemaakt door
INHOUD
42 14
82
41 6
KLEIN GELUK
13
COLUMN OEFENINGEN OF SNIJDEN?
14
VAKANTIE DE MOOISTE VAKANTIES BIJ STICHTING BIO
21
COLUMN ALS DE DOKTER HET NIET WEET...
22
OOKLEUK
31
COLUMN EN TOEN STOND ALLES STIL
32
MOOI MENS EEN BIJZONDERE MAM
COLUMN HET IS OKÉ
42
THERAPIE SPIEREN UIT DE KNOOP!
53
COLUMN AAN DE KANT! KOMT EEN LIFT AAN!
54
EXTRA TIEN VRAGEN OVER DECUBITUS
64
MOOI INITIATIEF SHOPPEN VOOR EEN GOED LEVEN
69
COLUMN WIE, WAT, WAAR, HOE?
71
OOKCIJFERS EN FEITEN OVER DECUBITUS
72
EXTRA KINDEREN LEREN HUN GRENZEN AANGEVEN
78
REACTIES
79
COLUMN SPEELBOX EN INSPIRATIEBOX
80
COLUMN VAN ANNE MISSEN
82
DOSSIER EEN KALM BREIN VOOR IEDERE OUDER 5
91
COLUMN EERSTE HULP BIJ LOSLATEN
92
(P)APPTALK
KLEIN GELUK DIE TITEL VAN ONS TIJDSCHRIFT KOMT UIT DE FRANSE TAAL EN SPREEK JE UIT ALS VÈNNE. LA VEINE STAAT VOOR GELUK, FORTUIN EN GELUKZALIGHEID. ANDERZIJDS KUN JE VEINE VERTALEN ALS DE ADER, DE NERF OF BLOEDADER. Naast een prettig klinkende naam vonden we de betekenis illustratief. Een bloedader staat voor verbinding en is iets dat je nooit kunt doorknippen. Zo is ook de band van ouders met een beperkt kind. Een verbinding die er is en altijd blijft.
Daar waar andere kinderen hun vleugels uitslaan en loskomen van ouders, blijven kinderen met een beperking veelal heel dichtbij. Als het niet letterlijk fysiek is dan is het wel mentaal. Anderzijds sluit de gelukzalige uitleg van Veine feilloos aan op de visie achter dit magazine. Veine wil op positieve wijze inspireren en informeren. Het is onze stellige mening dat ontwikkeling (en comfort) gelukkig maken. Elk kind verdient dat!
VEINE
6
KLEIN GELUK
OEI, ER KLOPT IETS NIET... ALS JE KIND EEN BEPERKING HEEFT
‘Oei, ik groei’ van Hetty van de Rijt wordt door ouders van kinderen zonder extra zorgvraag gelezen als een soort bijbel als het gaat om de ontwikkeling van hun kind, maar is niet van toepassing voor ouders met een kind met een beperking. Dan is ‘Oei, er klopt iets niet’ wel een aanrader.
KEERPUNT
Dit boek geeft ouders nuttige tips en adviezen. Hoe leer je bijvoorbeeld omgaan met het netwerk van hulpverleners om je kind heen? En hoe zorg je ervoor dat broertjes en zusjes genoeg aandacht blijven krijgen? De veertien
Wij als redactie zijn trots
hoofdstukken zijn onderverdeeld in thema’s die laten zien hoe moeilijk, lastig,
onze ‘eigen’ columniste Anne
maar ook mooi, grappig en ontroerend het kan zijn om ouder of hulpverlener
van Zwieten die een roman
te zijn van een kind met een beperking. De verhalen zijn stuk voor stuk
geschreven heeft: Keerpunt.
eerlijk, helder en duidelijk en laten niets onbenoemd.
Wat doe je als je de waarheid, je
Krista Okma verstaat
eigen waarheid, moet herzien?
de kunst om haar eigen
Drie vrouwen, de gescheiden
ervaringen, samen
Babette met zorgen om haar
met de ervaringen
autistische zoon, de losbandige
van andere ouders als
Carla en de naar bevestiging
illustratie in te zetten bij
zoekende Juliette, die worstelt
de verschillende fases
met haar traumatische jeugd.
die ouders van een
Het is een mooi boek dat
kind met beperking
wegleest als een feelgoodroman,
doormaken.
maar die wel een diepere laag heeft. Thema’s die aan bod komen zijn vriendschap, loyaliteit en loslaten. 7
Als je geniet van de columns die Anne voor Veine schrijft, is dit een aanrader!
KLEIN GELUK
RUSTIG WORDEN MET DE INMURELAX De inmu combineert muziek, tactiele elementen en beweging in een zacht, interactief kussen dat meerdere zintuigen stimuleert. De naam inmu staat voor ‘interactieve muziek’; als je de inmu aanraakt, begint de muziek te spelen. Leg hem weg en de muziek stopt. Geen verwarrende knopjes, afstandsbedieningen of apps. Wel zo handig!
Verkrijgbaar via inmutouch.nl voor € 66,55
EVEN ME-TIME! Ieder kind wil zich wel eens even rustig terugtrekken. En dat geldt ook voor de papa’s en mama’s. Geen probleem want in deze schommel past iedereen met een gewicht tot 80 kilo. Lekker met je benen eruit of juist helemaal opgerold erin. Gewoon heel fijn
SLAAP KINDJE, SLAAP…
schommelen!
Kijk op nenko.nl voor prijzen en Als je kind moeite heeft om in slaap te vallen en in slaap te blijven en 's nachts vaak angstig en onrustig is, dan heb je deze deken nodig! De Sensory Compression Blanket biedt een diepe en kalmerende druk zonder extra gewicht of warmte. Het werkt als een omhullende knuffel voor 8
je kind en blijft op het bed, zelfs als het veel beweegt en draait. Deze deken
VEINE
ondersteunt en helpt de angst voor de slaap te verminderen, zodat je schatje zich lekker kan ontspannen.
Informatie over deze wonderdeken vind je op trutha.nl
mogelijkheden.
KLEIN GELUK
HANDIG VOOR EEN LUIER VERWISSELEN ONDERWEG Dit handige luchtbed dat geleverd wordt met pomp is niet alleen handig als je met z’n tweetjes in de auto wil slapen. Het is ook ideaal om je kind even te laten rusten of een luier te verschonen onderweg. In een handomdraai maak je van je achterbank een handige
BACK TO SCHOOL!
verschoontafel! Met deze 30-delige Voor € 40,00 koop je dit luchtbed
letterblokkenset wordt leren
bij bol.com
toch nog leuk. Stapel de vrolijk gekleurde blokken op elkaar en ontdek wat er allemaal op staat.
Spelen met de blokken stimuleert de ontwikkeling van oog-handcoördinatie, herkenning van oorzaak en gevolg en fijne motoriek.
De blokken hebben een afmeting van 4 x 4 x 4 cm.
BELEVINGSGERICHT AAN DE SLAG
Online verkrijgbaar bij speelgoedfamilie.nl voor € 17,00.
De titel van deze pinterestpagina zegt eigenlijk alles over de inhoud: Belevingsgericht aan de slag. Open je zintuigen met meer dan 8.000 ideeën voor dag- en vrijetijdsbesteding in de zorg en thuis.
nl.pinterest.com/belevingsgericht
9
KLEIN GELUK
KEKKE PILLENDOOS EN -FLES IN ÉÉN De letters van de YOS Bottle staan voor Your Organized Supplements. Bedacht om, ook als je onderweg bent, je medicijnen op een makkelijke manier te kunnen innemen zonder gezoek in je tas naar doosjes met pillen. Die heb je thuis al in je fles gedaan! Makkelijk in gebruik door het unieke magneetsysteem waardoor de pilletjes op hun plaats blijven en je altijd water bij je hebt om ze in te nemen.
De ‘pillendoosjes’ zijn verkrijgbaar met vier of zeven vakjes. Bovendien ziet deze handige fles er ook nog eens heel mooi uit en steun je, door het aankopen ervan, de strijd tegen alvleesklierkanker.
Prijzen en formaten op yosbottle.nl
ALS DE ZON WEER VAKER WEGBLIJFT Met de herfst en winter voor de boeg wordt het weer tijd om eraan te denken kinderen (met name als ze weinig buiten zijn) extra vitamine D te geven.
Je kunt vitamine D in allerlei vormen krijgen, maar deze druppels kunnen gemakkelijk worden ingenomen.
VEINE
10
Voor iedereen een veilige plek Voor iedereen een veilige plek ADVERTENTIE
NIEUW Alert b edbox meN t eIxE trU aW
la Alein rtstbaepdb ge ox met ex tra lage instap
VERKOOP VERHUUR VERKOOP ONDERHOUD VERHUUR ONDERHOUD STANDAARD MAATWERK STANDAARD MAATWERK
NOVAC v.o.f. | Tukseweg 87 | 8334 RS TUK | 0521-36 25 39 | info@alertbedboxen | www.alertbedboxen.nl |
/alertbedboxen
NOVAC v.o.f. | Tukseweg 87 | 8334 RS TUK | 0521-36 25 39 | info@alertbedboxen | www.alertbedboxen.nl |
/alertbedboxen
5 en 6 februari 2021
#bethereorbesquare
11
ADVERTENTIE
24uurs 24uurshoudingsmanagement houdingsmanagement
Innocare InnocareComfort ComfortLigsysteem Ligsysteem
Dag Dagénénnacht nachteen eengoede goedehouding houdingis isvan vangroot grootbelang belang voor vooreen eenhoge hogekwaliteit kwaliteitvan vanleven. leven.Een Eengoede goedehouding houding zorgt zorgtimmers immersvoor vooreen eenontspannen ontspannenenenuitgerust uitgerust lichaam/geest. lichaam/geest.Helaas Helaasis isdat datniet nietvoor vooriedereen iedereen vanzelfsprekend. vanzelfsprekend.BijBijeen eenlichamelijke lichamelijkebeperking beperkingmoet moet het hetlichaam lichaamsoms somseen eenbeetje beetjeworden wordengeholpen. geholpen. Wij Wijhebben hebbendedeeer eervaak vaakonderdeel onderdeeltetemogen mogenzijn zijnvan van het hetverbeteren verbeterenvan vandedelichaamshouding lichaamshoudingvanmensen vanmensen die diedaar daarhulp hulpbijbijnodig nodighebben. hebben.Deze Dezemensen mensenzien zienwijwij opopverschillende verschillendeplekken plekkenenenininverschillende verschillendesituaties. situaties. We Wekunnen kunnendaarbij daarbijputten puttenuituitjarenlange jarenlangekennis kennisenen ervaring ervaringopophet hetgebied gebiedvan vanhoudingsmanagement. houdingsmanagement. Iedereen Iedereenheeft heeftrecht rechtopopeen eengoede goedenachtrust! nachtrust!
Interesse? Interesse?Maak Maakeen eenafspraak afspraak
Meespelen Meespelenininplaats plaatsvan vanaan aandedezijlijn zijlijnstaan! staan!
VEINE
12
Ringoven Ringoven 4343
Postbus Postbus 4088 4088
026 026 388 388 3535 9898
info@innocare.nl info@innocare.nl
6826 6826 TPTP Arnhem Arnhem
6803 6803 EBEB Arnhem Arnhem
026 026 388 388 3939 3636
www.innocare.nl www.innocare.nl
COLUMN T
IN
M
t em
AR
en
M
OEFENINGEN OF SNIJDEN? EE
UW
IS SE
N - exper t hou
di
m n gs
an
ag
DRIE MAANDEN GELEDEN WAS IK MET DE KLEINKINDEREN AAN HET VERSPRINGEN IN DE TUIN. HET BEGON VOORAL VOOR DE LOL, MAAR LATER WERDEN DE KLEINKINDEREN STEEDS FANATIEKER EN OPA WILDE VANZELFSPREKEND NIET ACHTERBLIJVEN. HET WAS GEZELLIG, MAAR OOK CONFRONTEREND. OPA SPRONG NIET VERDER DAN 1.20 METER EN WAS LAATSTE. ZELFS DE JONGSTE VAN NEGEN SPRONG NOG 10 CENTIMETER VERDER! Met weemoed dacht ik terug aan mijn jeugd waarin
spieren in het liesgebied te trainen. Dat wordt daar
we veel aan verspringen deden. De weken erna ging
wel vaker gedaan. Voor mij was dat een interessante
ik fanatiek aan het trainen. Iets te fanatiek natuurlijk
gedachte.
want twee weken later voelde ik een pijnscheut in mijn lies. Ik schrok, maar schonk er verder geen
Als ouders van kinderen met een beperking hebben
aandacht aan. De volgende dag probeerde ik de
jullie ongetwijfeld ervaring met dit soort situaties.
oefeningen weer op te pakken, maar dat lukte totaal
Er zijn altijd meerdere wegen die naar Rome leiden.
niet. Veel pijn en een grote bult in de lies. Het was
Soms is het lastig om keuzes te maken, het vergt
duidelijk een liesbreuk. Ik belde de huisarts en we
gezond verstand en een goede afweging wat
besloten het even een weekje aan te zien. Ik ging
haalbaar is.
dus voorzichtiger verder met oefenen en merkte dat mijn lies steeds gevoeliger en de uitstulping groter
Ik ben sinds twee weken intensief mijn nieuwe
werd.
oefeningen tegen de liesbreuk aan het doen. Over
drie maanden kan ik jullie vertellen of het gelukt is
Dus toch een afspraak om de huisarts er zelf
of niet. Misschien kan ik de training weer oppakken
na te laten kijken. Hij vertelde dat het een forse
om nog één keer iets verder te kunnen springen dan
liesbreuk betrof en na overleg heb ik de beslissing
mijn jongste kleinkind.
genomen om toch nog niet te laten opereren, maar
te proberen de uitstulping weg te masseren. Na wat
Als er vragen zijn dan kun je die stellen op
telefoontjes met kennissen bleek dat bijna iedereen
zorg@houdingsmanagement.nl. En natuurlijk: als
het idee had dat het zonder operatie echt nooit
iemand tips of aanwijzingen heeft, houd ik mij ook
overgaat. Op één na, een oud-collega uit Duitsland,
aanbevolen. •
die mij vertelde over een aantal oefeningen om de
13
VAKANTIE
“Het is heel leuk dat je gezinnen jaren achter elkaar ziet terugkomen omdat ze het zo ontzettend VEINE
14
naar hun zin hebben bij het Bio Vakantieoord.”
VAKANTIE
TEKST: MARIANNE ZWANENBURG/RENÉE RUISCH | FOTO’S: EIGEN COLLECTIE
DE MOOISTE VAKANTIES BIJ STICHTING BIO DE MEESTEN VAN ONS KENNEN STICHTING BIO VAN DE BIOSCOOPRECLAMES. ONZE IETS OUDERE LEZERS WETEN ZICH DE COLLECTES IN DE BIOSCOOPZAAL WAARSCHIJNLIJK WEL TE HERINNEREN. VEEL MINDER VAN ONS WETEN DAT STICHTING BIO FANTASTISCHE VAKANTIES VERZORGT VOOR GEZINNEN MET EEN GEHANDICAPT KIND IN HUN PARK IN DE BOSSEN IN ARNHEM. NIET ALLEEN GEZINNEN MET KINDEREN MET EEN LICHAMELIJKE BEPERKING ZIJN ER WELKOM. “WIJ ZIJN OOK DE FIJNE PLEK VOOR KINDEREN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING, ZOALS AUTISME”, VERTELT PIETERNEL SUËRS DIE VERANTWOORDELIJK IS VOOR MARKETING EN COMMUNICATIE VOOR DE STICHTING. “ALS EEN KIND PLOTSKLAPS HEEL HARD GAAT SCHREEUWEN OF HUILEN IS ER BIJ BIO GEEN ANDERE VAKANTIEGANGER DIE HIER RAAR VAN ZAL OPKIJKEN, ZOALS IN DE MEESTE VAKANTIEPARKEN WEL HET GEVAL IS.” >
15
VAKANTIE
Stichting Bio is in 1927 in het leven
Alles is gebouwd in Mondriaan-stijl, er
geroepen door de Nederlandse
zijn negen paviljoens met geschakelde
bioscoopbranche en dankt daaraan
vakantiewoningen. De bungalows zijn
zijn naam. De warme band met de
volledig aangepast; ruime badkamers
filmtheaters bestaat nog steeds. Al meer
met een douchebrancard, een tillift en
dan 90 jaar worden de collectefilms in
er zijn hoog-laagbedden. Er is ook een
de Nederlandse bioscopen vertoond.
mogelijkheid om een bedbox te huren als
Stichting Bio was oorspronkelijk opgezet
een kind dat nodig heeft.
voor ‘de bleekneusjes’ uit Amsterdam
VEINE
16
zodat zij konden aansterken in een huis
FACILITEITEN IN HET VAKANTIEPARK
in Berg aan Zee. Later kwamen daar
Het park beschikt over een therapeutisch
veel revaliderende poliopatiënten bij. De
zwembad met tillift en verstelbare
stichting verhuisde in de jaren zestig naar
bodem. Het bad wordt verwarmd tot
Arnhem en toen werd het park ook echt
33 graden; ideaal voor kinderen die
een revalidatiecentrum. In 1995 is Bio
niet zoveel bewegen en het snel koud
definitief een vakantiepark geworden.
krijgen. Alle gasten van Bio mogen het
VAKANTIE
zwembad privé gebruiken, alleen met je eigen gezin. Er zijn twee kleedkamers die om en om door twee gezinnen gebruikt worden. Natuurlijk is er op het park ook een bioscoop met een tribune waar je op kan rollen. Dat kan natuurlijk niet anders met de achtergrond van deze stichting! Het is een geweldige bios met de luxe uitstraling van een ‘echte’ bioscoop door de losstaande (dus verplaatsbare) mooie, rode stoelen. Zelfs in je verrijdbare bed kun je een filmpje pakken!
Ook is er een manege waar je op een paard getild wordt. Je kunt ook mee met een menwagen waarop je met je rolstoel een stukje uit rijden kan, de natuur in. Bij de manege vind je een gezellige kinderboerderij. Deze kinderboerderij is gemakkelijk toegankelijk en de dieren zijn zeer aaibaar. Je vindt er onder andere een pony, geiten, konijnen en verschillende soorten vogels. En dan vind je in het park ook een snoezelruimte en een belevingsbos. >
17
VAKANTIE
In het Meeting Point staat de Vita-Care,
zijn volledig gedoneerd en kosten de
een bewegingssimulator. Zittend in een
vakantievierders dus niets. De criteria
rolstoel of op een zadel van een ‘paard’
om hiervoor in aanmerking te komen,
geniet je kind van de intense sensatie
worden door Bio zorgvuldig gehanteerd
van de beweging die op een groot
zodat er geen misbruik van wordt
scherm te zien is. Tijdens het kijken
gemaakt.”
naar fantastische actiefilms ondergaat het een mix van authentieke en
Red: op de website staat een prijslijst;
therapeutische bewegingen en vibraties
een week in het hoogseizoen met zes
in perfecte synchronisatie met beeld en
personen kost bijvoorbeeld 890 euro. In
geluid.
het laagseizoen is dit 580 euro.
HOE WERKT HET BOEKEN
OOK VOOR VOLWASSENEN
VAN EEN VAKANTIE?
MET EEN BEPERKING!
Kun je op ieder moment terecht voor
Alle gezinnen die een gezinslid
een vakantie bij Bio? Pieternel: “Ja
hebben met een (meervoudige)
hoor! We zijn het hele jaar geopend
handicap zijn welkom. Alleen tijdens de
en je kunt bij ons boeken voor een
schoolvakanties krijgen gezinnen met
weekend, midweek of week in de ruime
schoolgaande kinderen voorrang.
bungalows, die van alle gemakken
VEINE
18
zijn voorzien. In het hoogseizoen is
“Het Bio Vakantieoord is echt een
het park natuurlijk drukbezet, maar
bijzondere plek om te werken! De
daarbuiten is er veel mogelijk. Omdat
gelukzalige glimlach van een kind dat op
de kosten voor de aanpassingen erg
een pony zit, maar ook de drie mensen
hoog zijn, werven we donaties waarmee
die naast de pony lopen om het ritje
we de eigen bijdrage van de gasten
mogelijk te maken, zijn voor mij de
kunnen beperken. Hierdoor bedraagt
stimulans om dit werk te doen”, zegt
het huurtarief zo’n 30-35% van de
Pieternel met een glimlach. •
werkelijke kosten. Als er gezinnen zijn die dit echt niet kunnen betalen, zijn er
Meer informatie vind je op
ook sponsorvakanties. Deze vakanties
biovakantieoord.nl of stichtingbio.nl
VAKANTIE
19
ADVERTENTIE
Kieswijzer Kieswijzer voor voor kids kids INLEGGERS
LUIERS / SLIPS
INLEGGERS
LUIERS / SLIPS Bambo Nature
Pants 4 Bambo 730 Nature Pants 7-14 kg4 - 730 7-14 5/20kg st. - 1000019257 5/20 st. Z 16.897.226
NewkgBorn 1 2-4 380cm 37-55 2-4 6/22kgst. 37-55 cm 1000019251 6/22 st. Z 16.896.971
Minikg 2 3-6 620cm 38-56 3-6 kg 6/30 st. 38-56 cm 1000019252 6/30 st. Z 16.896.998
Z 16.896.971
Z 16.896.998
Z 16.897.005
Z 16.897.226
Bambo Nature
Bambo Nature
Bambo Nature
Bambo Nature
Bambo Nature
Maxi 4 Bambo 860 Nature Maxikg 4 7-14 860 6/24 cm 7-14 6/30kg st. 6/24 cm 1000019254 6/30 st. Z 16.897.048
Junior 5 Bambo 870 Nature Junior 12-18 kg5 870cm 42-62 12-18 kg 6/22 st. 42-62 cm 1000019255 6/22 st. Z 16.897.072
XL 6 Bambo 940 Nature XL 6kg 16+ 940cm 43-64 16+ 6/20kgst. 43-64 cm 1000019256 6/20 st. Z 16.897.129
Pants 5 Bambo 830 Nature Pantskg5 12-18 - 830 12-18st. kg 5/19 - 1000019258 5/19 st. Z 16.897.277
Pants 6 Bambo 940 Nature Pants 18+ kg 6 - 940 18+ kg 5/18 st. - 1000019259 5/18 st. Z 16.897.293
Z 16.897.048
Z 16.897.072
Z 16.897.129
Z 16.897.277
Z 16.897.293
ABENA Light
Abri-Form
Abri-Form
Abri-Form
Bambo Dreamy
Bambo Dreamy
Normal ABENA 350 Light -Normal 350cm 11x26 -12/12 st. 11x26 cm 1000017157 12/12 st. Z 16.536.991
XS2 Abri-Form 1400 -XS2 1400cm 50-60 -4/32 st. 50-60 cm 43054 4/32 st. Z 15.136.051 43054 Z 15.136.051
S2 Abri-Form 1800 -S2 1800cm 60-85 -3/28 st. 60-85 cm 43055 3/28 st. Z 15.136.043 43055 Z 15.136.043
4-7 jr Meisje Bambo 1100Dreamy 4-7 jr Meisje 15-35 kg 1100cm 46-80 15-35 kg 6/10 st. 46-80 cm 1000018874 6/10 st. Z 16.897.315
4-7 jr Jongen Bambo 1100Dreamy 4-7 jr Jongen 15-35 kg 1100cm 46-80 15-35 kg 6/10 st. 46-80 cm 1000018875 6/10 st. Z 16.897.331
Z 16.536.991
XS2 Abri-Form 1500 -XS2 1500 < 60 cm -4/32 st. < 60 cm 43050 4/32 st. Z 15.984.176 43050 Z 15.984.176
Z 16.897.315
Z 16.897.331
ABENA Light
ABENA Light
Abri-Form
Abri-Form
Abri-Form
Extra ABENA 500 Light Extracm 11x33 500st. 20/10 11x33 cm 1000017158 20/10 st. Z 16.537.009
Extra Plus ABENA 650 Light Extracm Plus 11x33 650st. 20/10 11x33 cm 1000017159 20/10 st. Z 16.537.017
M1 Abri-Form 2000 M1 70-110 cm 2000 4/26 st. 70-110 cm 43061 4/26 st. Z 15.136.116 43061 Z 15.136.116
Abri-Flex XS1 Abri-Flex 1400 XS1 45-70 cm
Z 16.537.017
M0 Abri-Form 1500 M0 70-110 cm 1500 4/26 st. 70-110 cm 43049 4/26 st. Z 15.745.732 43049 Z 15.745.732
Abri-Flex XS2 Abri-Flex 1500 XS2 cm 55-80
Z 16.537.009
S4 Abri-Form 2200 S4 60-85 cm 2200 3/22 st. 60-85 cm 43056 3/22 st. Z 15.136.078 43056 Z 15.136.078
ABENA Light
ABENA Light
Abri-Form
Abri-Form
Super ABENA 850 Light Super cm 20x42 850st. 6/30 20x42 cm 1000017160 6/30 st. Z 16.537.025
Maxi ABENA 1000Light Maxi cm 16x42 6/81000 st. 16x42 cm 1000005437 6/8 st. Z 16.537.033
Z 16.537.025
Z 16.537.033
M2 Abri-Form 2600 M2 70-110 cm 2600 4/24 st. 70-110 cm 43060 4/24 st. Z 15.136.132 43060 Z 15.136.132
M3 Abri-Form 3100 M3 70-110 cm 3100 4/22 st. 70-110 cm 43062 4/22 st. Z 15.136.094 43062 Z 15.136.094
Abri-San
Abri-San
Abri-Wing
5
6
S1
5 28x54 cm 1200 4/36 st. 28x54 9374cm 4/36 st. Z 14.982.595 9374 Z 14.982.595
6 30x63 cm 1600 3/34 st. 30x63 9378cm 3/34 st. Z 14.982.609 9378 Z 14.982.609
1000019251
1000019254
1000017157
1000017158
1000017160
Abri-San 1200
1000017159
1000005437
Abri-San 1600
Mini 2
Bambo 620 Nature
1000019252
1000019255
1000019253
1000019256
1000019257
1000019258
1000018874
1000019259
1000018875
1500 1400 6/14 st. 4/24 st. 55-80 cm 45-70 cm 1000018730 1000003163 6/14 st. 4/24 st. Z 16.857.194 Z 16.532.392 1000018730
1000003163
Z 16.857.194
Z 16.532.392
Abri-Form
Abri-Flex
Abri-Flex
M4 Abri-Form 3600 M4 70-110 cm 3600 4/14 st. 70-110 cm 43063 4/14 st. Z 15.136.167 43063 Z 15.136.167
S1
S1 60-90 cm 1400 6/14 st. 60-90 cm 41071 6/14 st. Z 15.209.407 41071 Z 15.209.407
S2 Abri-Flex 1900 S2 60-90 cm 1900 6/14 st. 60-90 cm 41082 6/14 st. Z 16.194.330 41082 Z 16.194.330
Abri-Wing
Abri-Wing
ABENA Pants
Abri-Flex
S1 65-85 cm 1450 4/15 st. 65-85 cm 1000009115 4/15 st. Z 16.783.328
S2 Abri-Wing 1800 S2 65-85 cm 1800 4/15 st. 65-85 cm 1000009116 4/15 st. Z 16.783.336
S3 Abri-Wing 2500 S3 65-85 cm 2500 4/15 st. 65-85 cm 1000009117 4/15 st. Z 16.783.344
M0 ABENA 900Pants M0 80-110 cm 900 6/14 st. 80-110 cm 1000017173 6/14 st. Z 16.537.084
Z 16.783.328
Z 16.783.336
Z 16.783.344
Z 16.537.084
M1 Abri-Flex 1400 M1 80-110 cm 1400 6/14 st. 80-110 cm 41083 6/14 st. Z 16.194.349 41083 Z 16.194.349
Abri-Wing
Abri-Wing
Abri-Wing
Abri-Flex
Abri-Flex
M1 Abri-Wing 1800 M1 70-110 cm 1800 4/15 st. 70-110 cm 1000009118 4/15 st. Z 16.783.352
M2 Abri-Wing 2300 M2 70-110 cm 2300 4/15 st. 70-110 cm 1000009119 4/15 st. Z 16.783.360
M3 Abri-Wing 3000 M3 70-110 cm 3000 4/15 st. 70-110 cm 1000009120 4/15 st. Z 16.783.379
Z 16.783.352
Z 16.783.360
Z 16.783.379
M2 Abri-Flex 1900 M2 80-110 cm 1900 6/14 st. 80-110 cm 41084 6/14 st. Z 16.194.357 41084 Z 16.194.357
M3 Abri-Flex 2400 M3 80-110 cm 2400 6/14 st. 80-110 cm 41085 6/14 st. Z 16.194.365 41085 Z 16.194.365
Abri-Wing
Bambo Dreamy
Bambo Dreamy
M4 Abri-Wing 3550 -M4 3550cm 70-110 -4/15 st. 70-110 cm 1000009121 4/15 st. Z 16.783.387
8-15 jr Meisje Bambo 1140Dreamy 8-15 jr kg Meisje 35-50 1140 cm 52-105 35-50 6/10 st.kg 52-105 cm 1000018876 6/10 st. Z 16.897.323
8-15 jr Jongen Bambo 1140Dreamy 8-15 jr kg Jongen 35-50 1140 cm 52-105 35-50 6/10 st.kg 52-105 cm 1000018877 6/10 st. Z 16.897.358
Z 16.783.387
Z 16.897.323
Z 16.897.358
Abri-Wing 1450
1000009115
1000009118
VEINE
Bambo Nature
Midi 3 Bambo 630 Nature Midikg 3 4-8 630cm 41-58 4-8 6/28kgst. 41-58 cm 1000019253 6/28 st. Z 16.897.005
New Born 1
Bambo 380 Nature
20
Bambo Nature
ABSORBERENDE BROEKJES ABSORBERENDE BROEKJES Bambo Nature
1000009121
1000009116
1000009119
1000009117
1000009120
Abri-Flex 1400
1000017173
1000018876
1000018877
Voor ieder kind een Voor iederoplossing kind een passende passende oplossing Kinderen moeten zorgeloos kunnen spelen, bewegen moeten en genieten. Samen met ouders/ Kinderen zorgeloos kunnen spelen, verzorgers verpleegkundigen bewegen enen genieten. Samen metheeft ouders/ Abena een en assortiment samengesteld verzorgers verpleegkundigen heeft voor iedere leeftijd. Abena een assortiment samengesteld voor iedere leeftijd.
Kortom Abena is er Kortom Abena voor ieder kind!is er voor ieder kind!
Gratis proefpakket Wilt u deproefpakket producten van Abena Gratis
proberen? Vraag danvan eenAbena gratis Wilt u de producten proefpakket aan. dan Bel 0485 58 11 50 proberen? Vraag een gratis of kijk op www.abena.nl/proefpakket. proefpakket aan. Bel 0485 58 11 50 of kijk op www.abena.nl/proefpakket.
COLUMN ALS DE DOKTER HET NIET WEET...
NIC
OLE KI
SOMS KOMEN BIJ MIJ ALS ADVOCAAT WEL EENS OUDERS VAN ZIEKE KINDEREN AANKLOPPEN VOOR HULP. HET PROBLEEM VAN DEZE OUDERS EN DE KLEINE PATIËNTJES IS DAT DIE SOMS AAN EEN AANDOENING LIJDEN WAAR DE MEDISCHE WETENSCHAP NOG NIET ZO VEEL VAN WEET. EN DAT GAAT MIS, WANT DAT IS IETS WAT WIJ ALS NIET-MEDICI NIET BEGRIJPEN EN OOK NIET ACCEPTEREN, ZEKER NIET ALS HET OM ONS ZIEKE KIND GAAT.
E N - a d vo c
a at
En ik? Ik begrijp dat wel, want als er nu iemand is die medisch is opgeleid, jarenlang heeft gestudeerd en in de basis tot veel meer in staat zou moeten zijn dan is het wel die dokter. Kunnen ze dat dan niet, dan word je nijdig, ben je echt teleurgesteld en voel je je reddeloos verloren in je dagelijkse zoektocht om je zieke kind te helpen.
Ondanks dat, ben ik als advocaat in deze gevallen toch terughoudend om juridisch iets te doen. Want voor een arts moeten deze situaties toch ook een nachtmerrie zijn? Je bent hoogopgeleid, hebt jarenlang ervaring en werkt je doorgaans tien slagen in de rondte. En dan komen er ouders met een ziek patiëntje binnen (die je overigens heel
U moet zich voorstellen dat die kleine patiëntjes echt heel
graag zou willen helpen, je bent immers niet voor niets arts
ziek zijn en dat die ouders werkelijk stad en land hebben
geworden) met een aandoening waar je eigenlijk helemaal
afgelopen om erachter te komen hoe ze hun kind kunnen
niets van begrijpt. Je weet niet goed wat je moet doen,
helpen. De meeste ouders laten nooit – nee, echt nooit
je hebt nagenoeg geen tijd om je in het ziektebeeld te
- los, ze bijten zich vast in de symptomen van hun kind,
verdiepen. En dan die ouders die bij iedere overweging die
worden lid van supportgroepen, wonen congressen bij en
je maakt je eigenlijk tien stappen voor zijn omdat het zelf
lezen alle medische vakbladen waar ook maar een paar
halve dokters zijn geworden. Eigenlijk zijn deze situaties
woorden worden geschreven over de klachten die hun kind
bijna op voorhand gedoemd om tot problemen te leiden.
heeft. Ze worden zelf specialist!
Je kunt dan bijna nooit iets ‘goeds’ doen. De vraag is of je dat de arts mag verwijten en of je je wellicht beter kan
Wanneer deze ouders om hulp vragen, komt het voor dat
richten op het systeem dat deze patstelling veroorzaakt. Ik
de artsen echt helemaal niets weten of begrijpen van de
kies voor het laatste en pleit er daarom voor dat we in deze
aandoening van hun kind. Eigenlijk kunnen deze artsen dan
situaties over en weer begrip blijven houden. Laten we
in de ogen van deze ‘gespecialiseerde’ ouders niet veel
ervoor zorgen dat er bijvoorbeeld steeds meer onderzoek
goed doen. Ze kloppen dan wel eens bij mij als advocaat
gedaan kan worden naar deze onbekende aandoeningen
aan omdat deze artsen dan bijvoorbeeld wel juridisch ter
waardoor er snel zo veel mogelijk geschikte informatie
verantwoording moeten worden geroepen.
komt voor artsen. Informatie die ze kunnen raadplegen, zodat ze wel weten wat er gedaan kan worden! •
Nicole Kien is één van de topadvocaten in de gezondheidszorg en staat aan de basis van de succesvolle ontwikkeling van LS&H Lawyers. Meer informatie: www.lshlawyers.nl
21
Er komt geen eind aan! Deze bekende KRUIPTUNNEL ‘BUSA’ van Ikea blijft leuk speelgoed. Om je te verstoppen, om alleen met je hoofd in te liggen of om doorheen te kruipen. Kijken wie er aan de andere kant zit!
Verkrijgbaar bij Ikea/ikea.com voor € 12,95.
VEINE
22
OOKLEUK OM JE IN TE VERSTOPPEN EN DOORHEEN TE KRUIPEN
OOKLEUK BARBIE IN DE ROLSTOEL
BARBIE viert diversiteit met een reeks unieke poppen die het vertellen van verhalen en eindeloos dromen stimuleren. De Fashionistas poppen zijn er met veel verschillende huidskleuren, oogkleuren, haarkleuren en haarstijlen, soorten lichaamsbouw en kledingsetjes. En nu ook in rolstoel. Mooi om kinderen iets mee te geven over het echte leven, laat hun fantasie de rest maar doen!
Verkrijgbaar bij bol.com voor € 22,67.
23
OOKLEUK EN PERFECT VOOR ROLSTOELGEBRUIKERS
Als tassenliefhebster Ingeborg in 2010 door MS afhankelijk wordt van een rolstoel, merkt ze 24
hoe lastig het is om een tas mee te nemen. Op schoot is ongemakkelijk, als ze ‘m achterop
VEINE
hangt, kan ze er niet goed bij. Met een speciale adapter, de KLICKfix®, is het mogelijk om de QUOKKABAG TASSEN te bevestigen aan de rolstoel. Ook kan de tas met één simpele beweging worden vergrendeld hetgeen diefstal bemoeilijkt.
Verkrijgbaar bij quokkabag.nl voor € 89,95.
Eten is voor ons allemaal van levensbelang. Maar wat als eten en drinken voor jouw kind niet zo eenvoudig of vanzelfsprekend is? Als je kind zich voortdurend verslikt, misschien te weinig eten binnenkrijgt of eindeloos doet over één hap? Al deze situaties kunnen zich voordoen als je kind cerebrale parese heeft. Vanaf vorige maand is het boek ‘ALLES WAT JE MOET WETEN OVER ETEN, ALS JE KIND CEREBRALE PARESE HEEFT’ voor ouders van kinderen met CP beschikbaar! Mooi om te weten dat dit kon dankzij de opbrengst vanuit Steptember 2019.
Verkrijgbaar in de webshop van CP Nederland. Je betaalt alleen verzendkosten.
OOKLEUK VOOR KINDEREN MET CP
25
OOKLEUK NIET ALLEEN VOOR OP HET STRAND
Deze BILIBO SCHELP is niet alleen voor op het strand t. Hij lijkt zo eenvoudig maar je kan er toch dagenlang mee bezig zijn! 26
De schelp is enerzijds bedoeld als speelmateriaal maar kan ook
VEINE
worden gebruikt om de motoriek en het evenwicht te trainen.
Verkrijgbaar bij muisjesensitief.nl voor € 26,95.
Ballonvaartondernemer Ad Ballon biedt vaarten aan in een AANGEPASTE LUCHTBALLON. De mand is voorzien van een deur en extra toegankelijk. In totaal kunnen er zes passagiers mee, waarvan twee mensen comfortabel kunnen zitten. Tijdens de ballonvaart worden de stoelen omhoog gebracht zodat ook deze passagiers alles goed kunnen zien. Te gaaf toch?
De richtprijs voor een aangepaste ballonvaart vanaf Breda is € 1.050,00. Informatie vind je op adballon.nl.
OOKLEUK VOOR IEDEREEN DIE IN DE WOLKEN WIL ZIJN
27
Met deze handige anti-lek dop van SIPPY LID wordt knoeien bijna onmogelijk gemaakt. Dankzij de siliconen dop is het mogelijk om de dop op elke beker of glas te plaatsen en daarna weer gemakkelijk te verwijderen. De dop kan gewoon in de vaatwasser; wel zo makkelijk!
Verkrijgbaar bij bol.com voor € 16,99.
OOKLEUK VEINE
28
NOOIT MEER KNOEIEN!
OOKLEUK MOUWTJES DIE WAT KUNNEN HEBBEN!
Ken jij de SABBELMOUWEN al? Mouwtjes (16 cm) om aan te trekken over de kleding heen voor kinderen die overmatig slijm afvegen. Ze beschermen je kleding en ze zijn met koud weer heel fijn, want een natte mouw is dan niet prettig.
Verkrijgbaar bij jof.nl voor € 22,00.
29
ADVERTENTIE
MAATWERKORTHESE?
30
Teckel Teun is de kleurrijke mascotte van Ortho Innovatief. Wil je meer weten?
VEINE
DAN OOK EEN MAATWERKROLSTOEL!
TeckelTeun.nl
COLUMN er
IE
VA N
em
AR
EN TOEN STOND ALLES STIL TIE
NH
ci OVE N - Circulair so
o aal
nd
er
n
ROND DE VAKANTIETIJD IS HET GEWOONLIJK HEEL ERG DRUK: SPOEDAANVRAGEN, SUPERSPOEDAANVRAGEN EN MEGASPOEDAANVRAGEN. VEEL DRUK OP MEDEWERKERS VAN ONS BEDRIJF OM ALLES NOG EVEN TE REGELEN VOOR DE VAKANTIE. MAAR DIT JAAR IS ALLES ANDERS, DOOR CORONA LAG INEENS ALLES STIL. Je zou zeggen dat de behoefte aan hulpmiddelen en
We hebben het systeem volledig stilgezet. Je zou dan
lichaamsgebonden, individuele aanpassingen nooit stil
verwachten dat na het opstarten na de vakantieperiode
komt te staan, immers groei en vergroeiingen houden
het drukker zal zijn dan ooit. We besloten daarom
echt geen rekening met de coronaperiode. Ons vak
als bedrijf al onze vakanties in te korten om aan de
is erop gericht snel te reageren op veranderingen in
verwachte piek te kunnen voldoen. Achteraf kunnen
en om het lichaam. We weten net als artsen, ergo- en
we stellen dat dit geen juiste beslissing was want
fysiotherapeuten dat we zo snel mogelijk moeten
de lockdown ging geruisloos over in een extra lange
handelen, uitstel is in de regel niet goed. Voorkomen is
vakantieperiode. We hadden nauwelijks afspraken terwijl
altijd beter dan genezen en onderzoeken is beter dan
de behoefte vanuit de klant er duidelijk wel is. Gevolg
ondervinden.
is dat de problemen zich intussen logischerwijs verder opstapelen. Kinderen groeien en het is heel belangrijk
We denken er allemaal hetzelfde over, het gaat om het
dat de hulpmiddelen hierop aansluiten. Zie het als
individu. Omdat we allemaal verrast werden door het
groeiende voeten in te kleine schoenen. Onze conclusie
virus en we niet precies wisten wat er op ons afkwam,
is dan ook dat veel kinderen in niet meer passende
werd als gevolg van overheidsmaatregelen ook de
hulpmiddelen zitten.
hulpmiddelenmarkt stilgezet. Bestaande afspraken werden afgebeld. Alleen voor mensen met een zeer
Kortom, zonder te wijzen hebben we alles stilgezet,
complexe zorgvraag hebben we met veel beschermende
wachten we af en ontstaan er echt onnodige problemen
middelen doorgewerkt. Iemand die echt niet meer
die niemand wil. We hebben dus veel in te halen en
kan zitten of decubitus heeft, moet geholpen worden.
ik maak me oprecht zorgen. We zijn nou eenmaal
We kunnen nu stellen dat alle curatieve (herstel van zorg)
vakidioten en elke dag bezig om kinderen en jongeren te
vragen gewoon doorgingen, maar dat de preventieve
voorzien van het juiste hulpmiddel. Een hulpmiddel dat
kant is stilgevallen. Wat de gevolgen hiervan zijn, zullen
past, werkt en helpt. Laten we met elkaar de schouders
we in de komende tijd ervaren.
eronder zetten om de ontstane achterstanden niet uit de hand te laten lopen. •
Arie van Tienhoven is circulair sociaal ondernemer en oprichter en eigenaar van het bedrijf Ortho Innovatief. Daarnaast is hij ondernemer van het jaar 2016. Zelf een keer komen kijken? Bel gerust 0180 32 01 91 of mail naar: a.tienhoven@ortho-innovatief.nl
31
MOOI MENS
VEINE
32
MOOI MENS
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: EIGEN COLLECTIE
EEN BIJZONDERE MAM JE KUNT ALTIJD SLACHTOFFER BLIJVEN NA DE DOOD VAN JE KIND OF HET LEVEN WEER OPPAKKEN. ILSE VAN KRALINGEN MOET WEL EEN POSITIEF MENS ZIJN; ZE WEET DE KRACHT TE VINDEN OM DE MOOIE KANTEN TE ZIEN VAN WAT ZE HEEFT MEEGEMAAKT, OOK VAN DE VERDRIETIGE. SAMEN MET HAAR MAN EN OUDSTE DOCHTER SUZE GAAT ZE OP DE STERFDAG VAN FIEN, HUN OVERLEDEN DOCHTER EN ZUSJE, JAARLIJKS TERUG NAAR FRANKRIJK. “DAAR ZIJN WE EXTRA DICHT BIJ HAAR. JUIST DAAR TE ZIJN, VOELT HEEL FIJN!” MET HAAR BEDRIJFJE JOF, JOURNEY OF FIEN, HELPT ZE VANDAAG DE DAG NOG STEEDS EEN HELEBOEL ANDERE KINDEREN MET EEN BEPERKING. HOE MOOI IS DAT? Bij sommige mensen voel je de positieve energie. Zo ook bij Ilse. Na een eerste ontmoeting op de VeineDAGEN in 2019 bleef deze mooie vrouw in mijn hoofd zitten. Voor mij is ze het voorbeeld van kracht en positiviteit. Hoogste tijd om haar verhaal een keer op te schrijven. Als ik haar benader, antwoordt Ilse dat ze maar een gewone moeder is. Niks meer, niks minder. Natuurlijk is ze een gewone moeder, maar net als veel andere moeders op zijn minst één met een bijzondere missie.
EN DAAR WAS FIEN De geboorte van Fien was een ommekeer in het leven van Ilse, haar man en dochter Suze. Ilse vertelt: “We zijn rasoptimisten en daar kom je pas achter als je iets ergs meemaakt en de omgeving ziet hoe je daarmee omgaat. Dat begon al bij de geboorte van Fien. Artsen vonden het heel moeilijk om ons te vertellen dat we een dochter hadden met een ernstige chromosoomafwijking (op de 8e chromosoom: Inv dup del 8p). Maar toen we dat hoorden, waren wij alleen maar opgelucht. >
33
MOOI MENS
Wij vonden ook dat we zelf verantwoordelijk waren voor het wel en wee van ons kind. Elk medicijn hebben we aangevochten en later Fien
heeft de arts ons verteld dat wij haar veel geleerd hebben. Door ons leerde ze te kijken door de ogen van ouders. Tot de dag van vandaag heb ik nog steeds contact met haar.”
EN DAAR WAS JOF "Fien heeft in haar eerste Die artsen dachten dat wij gek waren geworden,
levensjaar wel zo’n zeventig nachten in het
maar wij waren blij dat we wisten wat er met Fien
ziekenhuis gelegen. Elke drie tot vier weken werd
aan de hand was. We hebben ook wel enorm
ze heel ernstig ziek. Dan werd ze opgenomen en
veel strijd gehad met artsen en maatschappelijk
na een paar dagen gingen we weer naar huis."
werkers. Ze was zo bijzonder dat de artsen en
Ilse legt uit: “We weten tot op de dag van vandaag
klinisch genetica daar zelf meer over wilden weten
niet wat de oorzaak was. Ik werkte bij een grafisch
en leren. Terwijl wij onze informatie haalden van
bedrijf als projectleider, mijn baas was gelukkig
een wereldwijde facebookgroep, waarin zo’n 30
heel flexibel. Mijn man heeft zelf een bedrijf, dus
mensen zaten die ons heel veel konden vertellen
we konden samen voor Fien zorgen. Als zij in
over onze dochter. En die artsen wilden Fien alleen
het ziekenhuis lag, bleven we bijvoorbeeld om
maar onderzoeken, iedereen had z’n eigen manier.
en om de nacht bij haar. Toen Fien drie jaar was,
Ze werd volgestopt met allerlei medicatie ‘voor
ben ik gestopt met mijn werk. Ik had wat rompers
het geval dat’ terwijl wij dachten het is gewoon
gekocht voor Fien, maar ik vond dat niet zulke fijne
een meisje dat met deze beperking is geboren en
producten. Op een nacht werd ik wakker en dacht
waarom geven jullie haar dit allemaal? We
ik: dit kan ik ook zelf, maar dan beter!”
wilden alles weten. En het feit dat we er zo bovenop zaten, daarmee maakten we het de artsen 34
wel lastig. De jonge arts
VEINE
die Fien haar hele leven heeft gehad, had heel veel moeite met ons.
"Doe nooit wat anderen vinden dat je moet doen."
MOOI MENS
Al vaker
Daar hadden we natuurlijk alles voor bij ons.
had ik
We belden met de artsen in Nederland en ze
ideetjes
knapte weer op. Totdat ze koorts kreeg. Dat
gehad om zelf een bedrijfje te
hadden we nog niet eerder meegemaakt. Ik was wel heel rustig. Ik heb mijn man en oudste dochter
starten, maar die
weggestuurd en bleef bij Fien en heb het ziekenhuis
struikelden al bij
gebeld en alles doorgenomen. We hoefden niets te
het businessplan.
doen. ‘Kijk het een dagje aan’, was het advies. Toen
Toen ik mijn man
we ’s avonds weer met z’n vieren waren, begon ze
vertelde over mijn nieuwe plan zei hij dat ik dit
wat zwaarder te ademen. Ik nam haar in mijn armen
moest doen en dat het zou lukken omdat er zoveel
en voelde het leven uit haar verdwijnen.”
gevoel en emotie bij zat. De naam voor het nieuwe bedrijf kwam net zo snel als het plan: JOF, ofwel
ACHTERAF
Journey of Fien.
“Dit had je nooit kunnen voorkomen”, hebben onze artsen ons meermaals op het hart gedrukt.
NAAR FRANKRIJK OP VAKANTIE
Als we in Nederland waren geweest, was mijn
Ilse vervolgt: “En toen gebeurde wat we eigenlijk
man waarschijnlijk in de auto gestapt en was ze
niet meer verwachtten. Het ging steeds beter
onderweg overleden. Inmiddels kan ik wel zeggen:
met Fien, we voelden een enorme vrijheid dat
het was mooi zo, Fien heeft die plek en dat moment
laatste halfjaar. We deden af en toe iets samen
uitgezocht.
of met zijn drietjes, dat durfden we aan. Zonder Fien omdat we wisten dat we haar niet te veel
We zijn meerdere keren terug geweest naar
prikkels moesten geven. Maar de vakanties met
Frankrijk. We zijn heel graag daar, het voelt goed
zijn viertjes, die namen ze ons niet af. Zo ook die
om op de dag dat ze stierf weer dichtbij haar te
zomer. We bereidden ons zoals altijd in alles tot in
zijn. JOF wilde ik absoluut niet stoppen. In Fiens
de puntjes voor; heel zorgvuldig. We hadden het
kamertje staat nu mijn naaimachine en ik vind
motto; we moeten niet leven in angst, we moeten
het heerlijk om daar te werken. Voor mijn gevoel
er wat van maken!
helpt ze mij. Dat ik ooit voor de naam JOF koos, is achteraf geen toeval. De ‘Reis van Fien’ heeft
We namen haar mee richting Frankrijk, met de
nu zo’n andere betekenis gekregen. Maar wel heel
caravan en daar genoot ze van. We zaten vlak
mooi! Ik kan tegen anderen alleen maar zeggen,
bij de Spaanse grens. Vrienden van ons werkten
blijf bij jezelf en dicht bij elkaar als gezin. Want als
daar in het ziekenhuis en zij stonden stand-by. We
je de zorg om een ziek kind deelt, groei je enorm
hebben twee heerlijke weken gehad en toen kwam
naar elkaar toe. Doe nooit wat anderen vinden dat
die nare ziekte weer.
je moet doen.” •
35
VRAAG HET NOLANDA
VRAAG HET NOLANDA
Nolanda van Well werkte ruim vijftien jaar als zelfstandig diëtiste. Ze adviseerde veel ouders van kinderen met een (ernstig meervoudig) beperking. Tweeëneenhalf jaar geleden werd zij gevraagd om te komen werken bij Nestlé Health Science; voeding en gezondheidsmanagement. Het bedrijf wilde meer patiëntvolgend zijn met haar producten. Niet alleen de producten die al op de markt waren, maar ook producten die nog ontwikkeld kunnen worden zodat ze passen bij de behoefte van eenieder. Dé job voor Nolanda!
36
Nolanda geeft in ieder nummer van Veine antwoord op vragen van lezers.
VEINE
Heb jij als ouder of als begeleider een prangende vraag over voeding, kauwen, slikken enzovoort? Mail je vraag dan naar onze redactie info@veine.nl en Nolanda zorgt voor een antwoord!
VRAAG HET NOLANDA
VRAAG Als moeder van een ernstig beperkte zoon van elf heb ik een vraag. Pim eet prima, lust gelukkig
A
NTWOORD NOLANDA
belangrijk bestanddeel van bloed.
Kinderen zoals Pim zijn
Volgens Johnson:
kwetsbaar voor hitte
1-10 kg 100 ml/ kg
omdat ze niet altijd
10-20 kg 1.000 ml + 50 ml/kg voor
veel, maar drinken is een ramp.
zelf actie kunnen ondernemen als ze
Sowieso vindt hij water niet
het te warm hebben. Ook merken ze
lekker. Vooral in de zomer ,met die
vaak zelf niet dat ze moeten drinken
enorm hoge temperaturen, vond
en ze reageren daardoor heel laat op
ik dat zorgelijk. Hoeveel moet Pim
hun dorstprikkel. Maar hoeveel heeft
eigenlijk drinken op een dag? Wat
je kind nodig? Er worden op diverse
Bij dagen boven de 27 graden geef ik
gebeurt er als Pim uiteindelijk te
sites adviezen gegeven. Ikzelf gebruik
per 3 graden ook als advies 150 ml
weinig vocht binnenkrijgt? En heb
altijd de formule van Johnson. De reden
extra, maar meestal ben ik al blij als ze
jij tenslotte nog tips hoe ik hem
hiervoor is dat Johnson de benodigde
bovenstaande hoeveelheid halen.
meer kan laten drinken?
hoeveelheid vocht per lichaamsgewicht
iedere kilo boven de 10 kg. >20 kg 1.500 ml + 20 ml/kg voor iedere kilo boven de 10 kg. De volledige tabel zie je hieronder.
Bij koorts geef ik altijd aan: 150 ml extra
berekent.
per dag per graden koorts boven de Je lichaam maakt bloed naar aanleiding
38 graden.
van je gewicht, en vocht is een
GEWICHT (kg)
A.H.V. (ml)
GEWICHT (kg)
A.H.V. (ml)
6
600
32
1.740
7
700
34
1.780
8
800
36
1.820
9
900
38
1.860
10
1.000
40
1.900
12
1.100
42
1.940
14
1.200
44
1.980
16
1.300
46
2.020
18
1.400
48
2.060
20
1.500
50
2.100
Vochtbehoefte. Naar: Johnson KB.
22
1.540
52
2.140
Fluid and Electrolytes. The Harriet Lane
24
1.580
54
2.180
Handbook. St. Louis.
26
1.620
56
2.220
CV Mosby 1993: 164-165.
28
1.660
58
2.260
30
1.700
60
2.300
A.H.V.: aanbevolen hoeveelheid vocht.
37
VRAAG HET NOLANDA
Bij gebruik van sondevoeding moet je extra opletten want
Maak zelf met je kind watersapjes (zoals op de foto
100 ml sondevoeding wil niet zeggen 100 ml vocht. Je zult
hieronder).
dus extra vocht moeten geven via de sonde. Gemiddeld is: • standaard (1.0 kcal/ml) sondevoeding = 85 ml/100ml • energierijke (1,5 kcal/ml) sondevoeding = 77 ml/100 ml • laag-calorische (0.6 kcal/ml) sondevoeding = 90 ml/100 ml
• Verdik het drinken van je kind; water heeft een heel dunne structuur waar de mond moeilijk vat op kan krijgen. • Laat het kind zelf een beker kiezen, liefst een hele grote; de hoeveelheid drinken die het moet drinken lijkt dan minder.
WELKE KLACHTEN KUNNEN ZICH BIJ JE KIND ONTWIKKELEN BIJ DEHYDRATIE? Kinderen zijn sneller vermoeid, klagen over hoofdpijn en
• Geef tussendoortjes met veel vocht, zoals vers fruit (meloen) en groenten (komkommer, tomaat). • Raar maar waar: hoewel heel koud zullen waterijsjes niet
krijgen concentratieproblemen. Soms gaan ze sneller ademen
snel voor maagproblemen zorgen. Omdat je kind deze
en lijken ze benauwd. In ernstige situaties kan het lichaam
ijsjes langzaam eet, is het water dat in de lolly’s zit al in het
uitdrogen en oververhit raken door het verlies van teveel
lichaam opgewarmd voordat het bij de maag is. Je kunt
vocht en een stijgende lichaamstemperatuur.
deze ijsje ook samen bereiden. Zelfgemaakt smaken ze nog lekkerder!
Wees extra alert op uitdroging bij kinderen bij: • Overvloedig zweten • Droge mond • Minder naar de wc gaan of minder plasluiers en donkergekleurde urine • Duizeligheid, misselijkheid, braken of spierkrampen • Huilen, in ernstigere gevallen zonder tranen • Verminderde lichamelijke activiteit, lusteloos of slaperig
Vertoont een kind deze verschijnselen? Breng het dan naar een koele plek en laat het drinken als het daartoe in staat is. Waarschuw een arts bij ernstige klachten of als de situatie niet verbetert.
TIPS OM DRINKEN TE STIMULEREN • Bied de kinderen vaak te drinken aan, liefst elk uur op een 38
vast tijdstip. Werk bijvoorbeeld met een klok.
VEINE
• Bied bij bij voorkeur water aan dat niet te koud is omdat dit buikkrampen kan veroorzaken. Als je kind niet van water houdt, gebruik dan bijvoorbeeld melk of fruitsap aangelengd met water, thee of bouilon.
Hartelijke groet van Nolanda •
ADVERTENTIE
NIEUW
HYPO-CALORISCHE VOEDING
voor kinderen met een VERMINDERDE ENERGIEBEHOEFTE maar met een normale vocht-, eiwit-, vitaminen- en mineralenbehoefte HYPO-CALORISCH “0.6 KCAL/ML”
om te voorkomen dat een teveel aan energie leidt tot overmatige gewichtstoename1
OP BASIS VAN WEI-EIWIT
voor het optimaliseren van de maaglediging en het verminderen van het risco op reflux1
SEMI-ELEMENTAIR EN BEVAT MCT-VETTEN
om de spijsvertering en een gemakkelijke opname van voedingsstoffen te ondersteunen2
ESPGHAN Guidelines for the Evaluation and Treatment of Gastrointestinal and Nutrional Complications In Children With Neurological Impairment. J. Pediatr. Gastroenterol Nutr. 2017 Aug: 65(2):242-264. • 2 Minor G, Ochoa JB, Storm H, Periman S. Formula Switch Leads to Enteral Feeding Tolerance Improvements in Children With Developmental Delays. Glob Pediatr Health. 2016;3:1–6. 1
VOEDING VOOR MEDISCH GEBRUIK - GEBRUIKEN ONDER MEDISCH TOEZICHT. DIT DOCUMENT IS UITSLUITEND VOORBEHOUDEN AAN DE HEALTH CARE PROFESSIONAL.
Meer informatie Nestlé Health Science, Birminghamstraat 221, 1070 Brussel Tel. : 02 529 52 30 • www.NestleHealthScience.be Nestlé Health Science, Hoevestein 36G, 4903 SC Oosterhout Tel. : 020 5699588 • www.NestleHealthScience.nl
39
ADVERTENTIE
Neem je tillift overal mee naartoe!
Smart 150 VEINE
40
Volwaardige opvouwbare passieve lift •Compact en doordacht design •Laag eigen gewicht •Makkelijk tillen vanaf de grond •Eenvoudig mee te nemen
Etac R82 B.V. | Tinweg 8 | 8445 PD Heerenveen | T: +31 (0)513 681 686 |E: info.holland@R82.com | W: Etac.com/nl
COLUMN HET IS OKÉ EV AK OP
PI U S
- (kinder)erg
ra othe
pe
ut
HET IS OKÉ OM HULP IN TE ROEPEN ALS HET JE TEVEEL WORDT. ZODRA JE OUDER WORDT VAN EEN KIND KRIJG JE ER EEN ROL BIJ, NAMELIJK DIE VAN VERZORGER EN OPVOEDER. NAARMATE JE KIND OUDER WORDT, VERANDERT DEZE ROL GELEIDELIJK QUA INHOUD. ZOALS MIJN MOEDER ALTIJD ZEGT: “TOT ZE TIEN JAAR ZIJN, LOOP JE JE DE BLAREN… DAARNA PRAAT JE JE DE BLAREN.” Maar als ouder van een kind met (ernstige
Een huisarts, kinderarts, maatschappelijk werker?
meervoudige) beperkingen gaat deze
Ja, die staan ook open om naar je te luisteren en
grootmoederswijsheid niet op. Nee, je staat altijd
met goede tips te helpen. En ik als ergotherapeut
aan. Je bent altijd bezig met zaken rondom je kind.
sta ook altijd klaar om mee te denken en bij te
Is het niet fysiek dan is het wel al het geregel er
staan waar mogelijk rondom alle activiteiten in het
omheen. Je kan extra hulp inhuren die de zorg van
dagelijks leven waar er problemen ontstaan. Of om
je overneemt. Je kind kan soms uit logeren. Maar
mee te denken over die complexe voorzieningen
al dat geregel, uitzoeken en er achteraan gaan…
waarbij het alweer fout loopt.
Een dagtaak kun je eraan hebben. Eigenlijk is het dus ook nog een extra rol die je er verplicht bij
En toch, als ouder loopt je hoofd soms om van alle
krijgt. En me dunkt dat het pittig kan zijn.
regeldingen. Kan dit niet anders? Ik zou zo graag willen zien dat als het teveel wordt bij een ouder,
Alles rondom het leven van je kind moet geregeld
dat hij of zij dan DE REGELNEEF kan bellen en dat
worden. Niks gaat vanzelf, bijna niks gaat in één
deze alles overneemt. Diegene zorgt weer voor
keer goed en bijna altijd moet je er zelf nog weer
overzicht en structuur, belt de juiste instanties,
achteraan. En dit allemaal komt bovenop het al
schrijft de e-mails die nodig zijn, zoekt alle
drukke gezinsleven. Het is dus ook logisch dat die
documenten bij elkaar voor die ene instantie en
emmer volloopt en ook wel eens overloopt. En
zorgt dat alles geregeld wordt. Om hulp roepen is
dan, bij wie moet je dan zijn?
oké, maar het is ook oké om hulp te accepteren als deze aangeboden wordt. •
Een vriendelijk meelevend familielid? Ja, dat is fijn om even te spuien.
Eva heeft een eigen praktijk in Zwartewaal en Brielle. Zij helpt en adviseert kinderen tussen vier en twintig jaar op kinderdagcentra, scholen en/of bij ouders thuis in Zwartewaal, Brielle en verre omgeving.
41
THERAPIE
"Er is voor kinderen niets leukers dan dat ze bijvoorbeeld zelf kunnen zitten."
VEINE
42
THERAPIE
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: EIGEN COLLECTIE
SPIEREN UIT DE KNOOP! TON VAN DER WINDEN IS TRIGGERPOINT THERAPEUT OF ZOALS HIJ ZELF ZEGT; TRIGGERPOINTCOACH. TON: “COACH IS EEN BETERE TERM OMDAT IK MIJN KLANTEN ALTIJD LEER HOE ZE ZICHZELF KUNNEN BEHANDELEN ZODAT ZE MIJ NA EEN PAAR SESSIES NIET MEER NODIG HEBBEN.” VOOR KINDEREN MET EEN BEPERKING GELDT DAT TON ZE CONTINUE MOET BLIJVEN BEHANDELEN. “VROEGER GING IK MET EEN HOOFD VOL PLANNEN AAN DE SLAG. TEGENWOORDIG WEET IK WEL BETER. IK PAS ME STEEDS AAN, AFHANKELIJK VAN DE ‘MOOD’ VAN DE DAG. SOMS HEEFT EEN KIND HEEL VEEL LAST VAN EPILEPSIE EN DAN IS MIJN BEHANDELING VOORAL ONTSPANNEND. ANDERE DAGEN KAN IK ECHT AAN DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN WERKEN.” “Een triggerpoint is eigenlijk niks meer of minder dan een spierknoopje ter grootte van een bruin boontje”, legt Ton mij uit. “Die knoopjes hebben we allemaal op meerdere plekken in ons lichaam en daar hoef je helemaal geen last van te hebben. Totdat er iets gebeurt. Overbelasting, lichamelijk of geestelijk, een slechte houding, een val of ongeluk, te weinig beweging of slechte voeding kunnen oorzaken zijn van een triggerpoint. Het knoopje dat er al langere tijd zat, wordt dan wakker. De software in je hoofd geeft aan dat dit de laatste tik was. Je lichaam krijgt nu een waarschuwing, de boel verstijft. Je krijgt last van je nek, van je enkel, rug, je schouders enzovoort. Eigenlijk ontstaan er lokale verkrampingen in spieren waar als gevolg van een gebrek aan doorbloeding en zuurstof een overgevoelige plek ontstaat. Je kunt deze punten voelen. Het zijn pijnlijke, harde bobbeltjes.” >
43
THERAPIE
Ton start altijd met het behandelen van
heeft, dit pijn geeft tot in de enkel.
het triggerpoint dat de pijn veroorzaakt,
“We luisteren dus altijd goed naar het
maar het is voor hem nog belangrijker
verhaal van iemand die klachten heeft.
te achterhalen waardoor de spier in de
Doordat ik dit al jaren doe, hoef ik mijn
problemen komt. Soms hebben mensen
‘triggerpoint-landkaart naar de klacht’ er
hoofdpijn door een spierknoop in hun
niet bij te pakken om te weten waar het
nek. Maar deze wordt bijvoorbeeld
om draait, maar die ‘roadmap’ bestaat
veroorzaakt omdat iemand verkeerd
wel in de ‘triggerpoint bijbel’.”
loopt of zit. Ton: “Wat je met triggerpointtherapie “Natuurlijk ga ik aan de slag met de
vooral doet, is dat hele stelsel van
kwaal, maar mensen zijn er dan op
die spier aanpakken. Je kan heel
de lange duur meer bij gebaat hun
gericht zoeken naar één pijnlijke plek
looppatroon te wijzigen of hun autostoel
en die alleen behandelen, maar dan
bijvoorbeeld beter in te stellen.”
heb je maar een heel klein stukje van dat spierstelsel te pakken. Als je de
VEINE
44
Elk knooppunt in je spieren geeft pijn op
nek als voorbeeld neemt, dan lopen
een specifieke plek. Een behandelaar
daar diverse spieren. Als je alleen
als Ton weet exact dat als iemand
die spieren zou behandelen en niet
een triggerpoint in de kleine bilspier
de schouderspieren ook meepakt,
THERAPIE
loop je een grote kans dat je juist
triggerpoints weg, zorg ervoor dat het
dat triggerpoint dat de hoofd- en
bindweefsel van de huid wat losser zit,
nekklachten veroorzaakt, mist.
maar dan ben je er nog niet. Je hebt dan alleen het mechanische deel van
BEHANDELING VAN KINDEREN MET
de beweging gerepareerd. Je zal er dan
EEN BEPERKING
ook voor moeten zorgen dat het lijntje
Bij kinderen met een beperking zie
vanuit de hersenen geactiveerd wordt.
ik andere dingen dan hoofdpijn- en
Dat laatste stukje is veel moeilijker.
nekklachten. Daar zie ik verkeerd zitten,
Maar voor mij zit daar wel de uitdaging.”
anders bewegen, te weinig bewegen.
Als ik voor de eerste keer een kind ga
Wat je heel veel ziet is stijfheid. Stijfheid
behandelen in mijn praktijk, begin ik
die is veroorzaakt omdat er niets met
altijd met zitten. De kinderen die bij mij
de spieren gebeurt; spieren worden
komen, kunnen dat in het algemeen
dan vanzelf stijf. Maar ook stijfheid
nog niet. En die plafondtegels kunnen
veroorzaakt door signalen vanuit het
ze inmiddels wel dromen. De wereld
hoofd dat niet begrijpt dat er een
wordt groter als je kunt zitten en voor
schakelaar omgezet moet worden om
de ouders betekent dat ook een hele
bijvoorbeeld een voet te bewegen.
verbetering. Je kunt makkelijker eten
Dan kan je er eerst voor zorgen dat de
geven, tandenpoetsen of een jas
spieren in orde zijn. Ik werk dan wat
aantrekken. >
45
THERAPIE
VEINE
46
THERAPIE
Bij de één lukt dat in een week, bij
of ze wil stampen ze dan stampt met
anderen ben ik er een jaar mee bezig.
een voet op het plateau, geeft mij dat een heel blij gevoel. Dat moment is
Ton vervolgt: “Mijn werk is vooral
bijzonder omdat het dan fysiek beter
interessant omdat ik iedere keer moet
met haar gaat en omdat in de software
schakelen. Niet alleen tussen de
in haar hoofd is doorgedrongen wat ze
verschillende kinderen, maar ook bij
moet doen om te stampen. Daar heb je
dezelfde kinderen omdat ze steeds een
dan zes weken over gedaan, maar dan
andere dag hebben, per dag kunnen
krijg je toch die kers op de taart. Dat is
ze anders in hun vel zitten. Vroeger
toch geweldig!”
dacht ik, ik doe dat en dat en aan het eind van het uur wil ik
ACHTERGROND
dat bereikt hebben. En
Ton van der Winden begon ooit met
dan stap je binnen
reiki. Daarna volgde hij een opleiding
en dan kun je alles
tot sportmasseur. “Maar daar vond ik
overboord gooien
niks aan en toen ben ik op zoek gegaan
want dan is een kind super enthousiast en dan kun je veel meer doen, of een kind is
naar iets anders. Mijn dochter gaf zwemles aan gehandicapte kinderen en zo kwam ik aan een eerste jongen
niet alert en en heel moe of krijgt een
met een beperking die ik ging helpen.
ineens een epileptische aanval. Het
Hij was met name lichamelijk beperkt.
betekent dat ik steeds moet schakelen,
Ik ben daar begonnen met masseren,
maar dat maakt mijn werk wel extra
maar daarmee kreeg ik hem niet
leuk! Als een kind onverwacht iets goed
verder. Uiteindelijk hebben we na
doet, denk ik we doen er een stapje
zes jaar bereikt dat hij zelf met een
bij.”
afstandsbediening in zijn rolstoel kon rijden. Ook kon hij andere apparaten
Als ik vraag waar Ton blij van wordt, krijg ik een big smile en de woorden dat er heel veel dingen zijn waarvan hij dat gevoel krijgt.
bedienen. Ik heb een ongelooflijk leuke tijd gehad met deze knul, die mij gemotiveerd heeft om meer te gaan doen met deze doelgroep.”
Hij begint meteen met een voorbeeld: “Op dit moment
47
De opleiding tot triggerpointtherapeut
probeer ik een meisje aan te leren
heeft drie jaargangen, waarbij je als
om haar benen op te tillen. Als ze dan
basis minimaal sportmasseur moet
in haar rolstoel zit en op mijn vraag
zijn. >
THERAPIE
Het komt uit Amerika; Claire Davis is
een beperking te behandelen. Dat
de grondlegger. “Op enig moment in
ben ik er zelf bij gaan doen. Ik gebruik
2004 heeft een fysiotherapeut mij erop
mijn kennis van triggerpointtherapie
gewezen dat ik mij daar eens in moest
om de spieren zo optimaal mogelijk te
verdiepen. Toen was het boek van
krijgen bij een kind, waardoor bewegen
Davis net door Rob Beemker vertaald.
gemakkelijker wordt. Dat doen niet alle
Hij was eigenlijk de eerste Nederlander
triggerpointtherapeuten in Nederland,
die met triggerpointtherapie aan de
maar de basis beheersen ze wel
slag ging. Samen met Rob en een
allemaal.“
andere fysiotherapeut hebben we een
48
opleiding opgezet. Een opleiding was
“Ik zie als buitenstaander dat ouders
toen een groot woord. Het was een
van kinderen met een beperking steeds
klasje vol met mensen die iets met
in tijdnood zitten. Ik heb makkelijk
triggerpointtherapie wilden doen. En
praten als ik zeg dat je dagelijks een
van lieverlee kwamen we erachter
uur lang met je kind aan de slag zou
dat je wel veel van het menselijk
moeten gaan. Ik zie dat er met veel
lichaam moest weten. Het boek van
kinderen veel te weinig gedaan wordt.
Beemker is wel de bijbel geworden
Je moet met deze kinderen meer doen
voor triggerpointtherapeuten. Er zit
dan met je andere kinderen. En die
een ‘landkaart’ in waarin je precies
sturen we wel naar een sportvereniging
kunt zien welke klacht verbonden is
omdat bewegen belangrijk is. Eigenlijk
aan welk triggerpoint. Je vindt in het
is op zijn minst meerdere keren per
boek bijvoorbeeld dat als je hoofdpijn
week een uur met je gehandicapte kind
hebt boven het rechteroog, je welke
‘bewegen’ nodig. We kunnen met deze
plek moet behandelen. En zo heeft elk
kinderen vaak veel meer bereiken, als
punt een eigen ‘uitstralingsgebied’;
ouders kun je veel meer plezier hebben
een uniek pijnpatroon dat soms
met je kind en het allerbelangrijkste; de
totaal andere lichaamsdelen bestrijkt.
kinderen waar het om gaat krijgen veel
Door deze kennis blijken veel soms
meer plezier in hun leven.
vage pijnklachten verklaarbaar en te
VEINE
behandelen.
Er is voor kinderen niets leukers dan dat ze bijvoorbeeld zelf kunnen zitten.
“Feitelijk is een triggerpointtherapeut niet persé opgeleid om kinderen met
Dat vergroot hun wereld enorm!” •
THERAPIE
"De kinderen krijgen veel meer plezier in hun leven." 49
TEKST: HANS VAN VINKEVEEN | BRON: SUPPORTMAGAZINE.NL | FOTO'S: EIGEN COLLECTIE
ADVERTORIAL VEINE
50
ZORGRUIMTE OP VIER WIELEN DE FAMILIE BOLWERK WILDE EEN ROLSTOELBUS OM HUN DOCHTER KIM IN HAAR ELEKTRISCHE ROLSTOEL TE KUNNEN VERVOEREN. MAAR KIM MOEST ER OOK GOED IN VERZORGD KUNNEN WORDEN. BIJ WELZORG AUTO OP MAAT SCHRIKT MEN NIET ZO GAUW VAN ZO’N KLANTWENS. ADVISEUR ROEL VERMEULEN: “ONZE UITDAGING IS OM IEDEREEN MET EEN BEPERKING MOBIEL TE KRIJGEN.” ALLEEN AAN DIE ÉNE WENS VAN KIM WERD NIET VOLDAAN. “DAN WAS HET EEN ROZE ROLSTOELBUS GEWORDEN.”
Kim, zeven jaar, zit - als gevolg van een
“Maar in de voorgesprekken kwamen
hersenbeschadiging bij haar geboorte
we erachter dat het een vervoers-
in een elektrische rolstoel, die zij
én verzorgingsmiddel ineen moest
bestuurt met haar hoofd. Adviseur Roel
worden,” vertelt vader Rolph. Om die
Vermeulen is het eerste bezoek van
reden viel een te lage Volkswagen
vader en dochter aan de showroom niet
Transporter af en werd het uiteindelijk
vergeten. “Kim droeg een roze jasje
een Volkswagen Crafter. Een
en begon op de grond te tijgeren. Ze
belangrijke wens van de ouders was
kroop onder een auto en kwam er aan
dat zij zo min mogelijk wilden tillen.
de andere kant gitzwart onderuit. Het
Vandaar dat er gekozen werd voor
maakte vader Rolph niets uit, haha.”
een kofferbaklift voor de transfer van Kim. De spanners (vergrendelsysteem) kunnen elektrisch worden vastgezet.
hetzelfde. Het blijft uniek maatwerk. Een
Er kwamen twee schuifdeuren zodat
ombouw vergt daarom een nauwgezette
zij hun twee andere kinderen niet over
voorbereiding, waarbij de wensen van
Kim heen hoeven te tillen. Vader Rolph:
de klant vooropstaan. Vermeulen: “Via
“Ook hebben we de achterste ramen
allerlei controlevragen wil ik hiervan
laten verdonkeren, zodat er geen inkijk
een eerste indruk. Om welke beperking
van buiten naar binnen is. Kim komt
gaat het? Gaat het om een meerijd- of
op een leeftijd dat ze liever niet op
zelfrijdsituatie? Welke hulpmiddelen
vreemde plekken verzorgd wil worden.
dienen extra vervoerd te worden?
Onze bus met een verzorgingstafel is
Vervolgens werken we een plan uit, dat
een vertrouwde omgeving.”
ADVERTORIAL
Geen enkele aangepaste auto is
eventueel kan worden bijgesteld mocht een situatie veranderen. De jongens in
K3
de werkplaats zijn dusdanig handig dat
Andere voorzieningen die volgens
ze met metaal en hout een passende,
plan werden uitgevoerd waren een
dus op maat gemaakte, rolstoelbus of
extra airco en kachel in de rolstoelbus.
-auto kunnen bouwen.”
Vader Rolph: ‘We zullen Kim ook in de winterkou weleens moeten verzorgen.
HOGE BUS
Dan moet je de auto extra warm kunnen
In het begin was de familie Bolwerk op
stoken.” Een speciale wens was wel
zoek naar een vervoersmiddel om Kim
dat de luidsprekers naar de laadruimte
in haar elektrische rolstoel te kunnen
werden verplaatst. Zo kunnen de
vervoeren.
kinderen volop naar K3 luisteren >
51
zonder dat de ouders horendol worden. Had
gebracht. Vroeger ging ze met de taxi, maar
Kim nog inspraak bij de keuzes? Lachend:
al is volgens Rolph het taxivervoer niet slecht,
“Nee toch maar niet, want dan was het een
het kan niet tippen aan ‘moedersvervoer’.’
roze rolstoelbus geworden. Dat ging ons iets
En Kim gaat regelmatig paardrijden in een
te ver.”
manege voor mensen met een beperking. Of ze gaan naar het zwembad. “Dan rijd ik
Bijzonder is wel dat de aanschaf van de
haar in een douche-toiletstoel terug naar de
rolstoelbus deels via crowdfunding en
auto en kan haar daar verzorgen.”
fondsenwerving is gefinancierd. Er was hiervoor een Stichting KeiKim opgericht.
Terugkijkend is hij zeer tevreden over Welzorg
Van diverse kanten is er actief geworven,
Auto op Maat. “Het contact is open en eerlijk
vertelt Rolph. “Vrienden hebben een
en ze bieden op elk moment service.”
ADVERTORIAL
kinderspeelmiddag en een dienstenveiling georganiseerd. Een plaatselijke motorclub
FEEST
hield een motortoertocht en er is dankzij een
“Onze missie is om iedereen met een
goededoelenactie binnen een bedrijf een
beperking mobiel te krijgen,” vertelt
bijdrage gekomen.” De aanpassingen van de
Vermeulen tenslotte over Welzorg Auto op
rolstoelbus zijn bijna geheel door de Wmo
Maat. ‘Het is elke keer weer een uitdaging
gefinancierd.
om iemand te helpen.” Hij herinnert zich nog zijn allereerste intake tien jaar geleden,
MOEDERSVERVOER
met een jongen zonder armen. “Toen brak
Voor de familie, en Kim in het bijzonder, heeft
wel even een beetje paniek uit. Hoe kun je
de rolstoelbus het leven een stuk aangenamer
zo’n jongeman auto laten rijden, is je eerste
gemaakt. “We kunnen nu eindelijk met z’n
reactie. Dat wijst zich dan uiteindelijk vanzelf.
allen een weekendje weg, dat was voorheen
Zo kwam er een stuurwiel op de grond met
onmogelijk. Nu nemen we alle spullen
de pedalen ernaast. Die jongen rijdt nog
mee die Kim nodig heeft.” Ook wordt Kim
steeds vrolijk rond.” •
dagelijks met de bus naar een mytylschool
VEINE
52
COLUMN
AAN DE KANT! KOMT EEN LIFT AAN! CH R IS - m
oed
er
NIET ERG ZACHTJES ROEPT ZE TERWIJL ER NIEMAND IN DE BUURT IS: “AAN DE KANT, KOMT EEN LIFT AAN!” SINDS KORT HEBBEN WE EEN PRACHTIGE PLAFONDLIFT, WAARDOOR TILLEN NIET MEER NODIG IS. DAT WE DAAR BIJNA ZEVENTIEN JAAR VOOR NODIG HADDEN, VIND IK INMIDDELS ONGELOOFLIJK, MAAR ZO GAAN DIE DINGEN. Toen we te horen kregen dat onze dochter
Maar eerlijk is eerlijk, steeds vaker zag ik tegen het
ernstig beperkt was, weet ik nog dat ik meteen
tillen op. Moest ik even energie verzamelen voordat
dacht ‘vreselijk om achter zo’n rolstoel te lopen’.
ik eraan begon. Wachtte ik tot er iemand thuiskwam,
Ongelooflijk dat ik op dat moment met een baby
zodat we het samen konden doen. Dus dan toch maar
in mijn armen daar al over nadacht. In de jaren die
eens praten met een tilliftleverancier?
volgden, kon ze gelukkig nog heel lang in een buggy. Dat zag er toch een stuk ‘minder gehandicapt’
Gisteravond waren mijn dochter en ik samen thuis.
uit. Toen ze zes was en de vijfde buggy definitief
Even in de statafel, er weer uit, een schone luier,
versleten, moesten we er toch maar aan beginnen;
even in de stoel om daarna naar bed te gaan. Geen
een rolstoel. Ik kan het mij als de dag gisteren
probleem. Wat ben ik blij met die lift! Het gemak
herinneren. De eerste beste dag dat ik erachter liep,
waarmee ik alle transfers kan doen; ik heb niet langer
was ik zo trots. Mijn meisje zat kaarsrecht en als een
de hulp van anderen nodig. En mijn dochter, die moest
koningin keek ze om zich heen.
best wel even wennen. Ze was de eerste keren meteen wat overprikkeld en begon dan zachtjes te
De tillift was misschien een beetje anders, maar
huilen als ik haar omhoog ‘takelde’. Maar alles went,
je zou een parallel kunnen trekken. Ik wilde
na een paar dagen wist ze niet beter.
er absoluut niet aan beginnen. We gingen wel naar de sportschool, dat tillen konden we best
Gisteravond bracht ik haar in een doodstil huis naar
nog even volhouden. Ik vond zo’n tillift iets voor
bed. “Aan de kant, komt een lift aan!”, riep ze tegen
zorgmedewerkers, afstandelijk en het kostte veel te
niemand. Ik moet er weer om lachen, een beetje om
veel tijd. Voordat je je kind omhoog had, had ik haar
mijzelf, een beetje om haar! •
allang in haar stoel en had ik meteen even lekker met haar gekroeld a
53
EXTRA
"Ook voeding speelt een belangrijke rol bij decubitus."
VEINE
54
EXTRA
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: STOCKBEELDEN
TIEN VRAGEN OVER DECUBITUS DECUBITUS WORDT IN DE VOLKSMOND ‘DOORLIGGEN’ OF ‘DOORZITTEN’ GENOEMD. NIET VREEMD ALS JE BEDENKT DAT HET VEEL VOORKOMT BIJ MENSEN DIE VOOR EEN LANGERE TIJD IN BED LIGGEN OF STOELGEBONDEN ZIJN. OOK KINDEREN MET EEN BEPERKING HEBBEN VAAK TE MAKEN MET DECUBITUS. HEEL VERVELEND WANT HET VEROORZAAKT PIJN EN OVERLAST EN KAN HEEL GEVAARLIJK ZIJN ALS HET NIET IN VROEGTIJDIG STADIUM HERKEND EN BEHANDELD WORDT. WAT IS DECUBITUS? Decubitus is feitelijk een beschadiging van de huid en/of van het onderliggende weefsel. Het wordt veroorzaakt door druk-, schuif-, of wrijfkrachten. Decubitus ontstaat meestal op de plaats van een uitstekend bot. Risicoplaatsen zijn onder andere de stuit, zitknobbels, hielen, ellebogen, schouders, heupen of het achterhoofd. >
55
EXTRA
Het risico op decubitus wordt groter als
krijgt. Door schuif- en wrijfkrachten
er sprake is van:
komt decubitus nog sneller voor, omdat
• onvoldoende balans in voeding;
de bloedvaatjes sneller beschadigen.
• slechte bloeddoorstroming en
Als een kind onderuitgezakt in een rolstoel zit, kan al decubitus ontstaan.
zuurstofvoorziening; • te weinig vocht van de huid (bij te
In een vochtige omgeving neemt de weerstand tussen de huid en omgeving
weinig drinken); • een te vochtige huid (bij bijvoorbeeld
toe, zoals bij zweten en incontinentie.
de luier); • stoornissen in de zintuiglijke
WAT ZIJN DE SYMPTOMEN?
waarneming (niet zelf pijn kunnen
Het is van groot belang om de eerste
aangeven, of zelf kunnen verzitten);
symptomen te herkennen zodat diepe wonden voorkomen kunnen worden.
• problemen bij het in stand houden van een constante
Het begint vaak onschuldig met
lichaamstemperatuur.
roodheid aan de huid. Ook kan de huid een blauwe verkleuring laten zien.
HOE ONTSTAAT DECUBITUS?
Vaak gaat deze verkleuring van de huid
Zoals eerder gezegd ontstaat decubitus
gepaard met een branderig en zeurderig
in het algemeen door druk-, schuif- of
gevoel. Deze roodheid kan verergeren
wrijfkrachten op de huid. Of anders
en gaat niet weg als de druk op de
gezegd: er kan zich alleen maar
huid weg is. Als decubitus niet wordt
decubitus voordoen als er een bepaalde
behandeld, kan deze roodheid zich gaan
druk op de huid staat. Door de druk op
verergeren en kunnen er zelfs diepe
de huid wordt de huid en het weefsel
wonden ontstaan.
dat er onder ligt beschadigd. Door de
56
voortdurende druk op de huid worden
ZIET DECUBITUS ER ALTIJD
de kleine bloedvaatjes in de huid
HETZELFDE UIT?
dichtgedrukt, waardoor de huid niet
Er wordt onderscheid gemaakt tussen
voldoende zuurstof en voedingsstoffen
oppervlakkige en diepe doorligplekken.
opperhuid
VEINE
huid vet spieren bot
EXTRA
Bij oppervlakkige
hoeveelheid die kinderen zouden
doorligplekken
moeten drinken:
is alleen de huid betrokken bij de wond, terwijl bij diepe doorligplekken ook het onderhuidse weefsel betrokken
Leeftijd 1-4 jaar
1,1
1,1
4-7 jaar
1,2
1,2
7-10 jaar
1,3
1,2
10-13 jaar
1,6
1,4
13-16 jaar
1,8
1,5
16-19 jaar
2,0
1,7
is. HUIDVERZORGING Om aan te geven
• Controleer regelmatig of de huid
‘hoe erg’ de
rood is. Controleer bij roodheid of
decubitus is,
deze wegdrukbaar is. Bij een getinte
worden vier fases
huid is roodheid moeilijk te zien, je
onderscheiden (zie
kunt letten op verschil in warmte.
ook de afbeelding op pagina 56):
• Kijk vooral op risicoplekken en vraag, indien mogelijk, of deze pijnlijk zijn.
Fase één: roodheid van de huid die niet wegdrukbaar is,
• Zorg dat de huid niet vochtig is. Verschoon wat vaker een luier!
warme huid en verharding van de huid. Fase twee: ontvelling van de huid en
HOUDINGSVERANDERING
blaarvorming.
• Wissel in bed je kind regelmatig
Fase drie: zweren van de huid.
van houding (linkerzij, rug/buik,
Fase vier: zweren die uitgebreid zijn
rechterzij, rug/buik et cetera),
tot het onderliggende weefsel zoals
minimaal om de vier uur.
de spieren, het bindweefsel of botten.
• Laat je kind bij zijligging in een houding van 30 graden liggen.
WAT KUN JE DOEN OM DECUBITUS
• Maak bij verplaatsen van je kind
TE VOORKOMEN?
gebruik van tilmatten, papegaai,
Op een aantal vlakken kun je aan de
glijzeil of rolmat.
slag als er sprake is van decubitus:
• Gebruik van een antidecubitusmatras of -zitkussen.
VOEDING EN VOCHT Zorg ervoor dat jouw kind voldoende eet en drinkt. Hieronder zie je de
• Voorkom oneffenheden zoals plooien in lakens. >
57
EXTRA
VEINE
58
EXTRA
• Beperk zitten in bed om de druk
Arginine: dit is een aminozuur
op de stuit en de zitknobbels te
dat ons lichaam onder bepaalde
verminderen.
omstandigheden niet zelf kan
• Laat je kind, als dat mogelijk is, nooit
aanmaken. Dit gebeurt vaak bij mensen
op een lichaamsdeel liggen dat nog
met decubitus.
rood is.
B-vitamines: deze vitamines
• Zorg voor een goede zithouding in
zorgen voor energieleverende
de (rol)stoel waarbij bovenbenen
stofwisselingsprocessen in onze cellen,
volledig worden ondersteund door
die de genezing van wonden sneller
de zitting en de voeten steunen op
kunnen bevorderen.
de vloer of de voetsteun. Voorkom
Vitamine K: deze vitamine zorgt voor
onderuitzakken!
bloedstolling en helpt goed bij de
• Wissel regelmatig van houding.
genezing van wonden.
Beperk het langdurig (meer dan
Zink: als men een tekort heeft aan
twee uur) zitten in de (rol)stoel.
zink, heeft men een verminderde eetlust. Zink zorgt bovendien voor een
WAT HEEFT VOEDING MET DECUBITIS
goede wondgenezing en een betere
TE MAKEN?
immuunreactie.
Naast het gebruik van hulpmiddelen en
IJzer: ijzer zorgt in ons lichaam voor
goede houdingen van het lichaam speelt
het transport van zuurstof. Zuurstof
voeding ook een belangrijke rol bij
is in ons lichaam noodzakelijk voor
decubitus. Dit wordt vaak onderschat of
wondgenezing.
vergeten. Een goed en uitgebalanceerd
Antioxidanten: deze zijn bij mensen
voedingsschema kan helpen bij het
met wonden extra nodig voor
voorkomen en het behandelen van
wondgenezing.
doorligplekken. Het is belangrijk dat er een balans is tussen de voeding die men op een dag eet en het verbruik van de voedingsstoffen. Als men slecht eet, vermindert het afweersysteem wat de kans op infecties vergroot. Ook zijn er supplementen die de Voedingsstoffen die goed zijn om
doorbloeding in het lichaam bevorderen.
wonden te genezen, dus die goed zijn
Denk hierbij aan bijvoorbeeld MSM.
voor mensen met decubitus om in te
Dit is de afkorting van methyl
nemen, zijn:
sulfonylmethaan, een organische >
59
EXTRA
zwavelverbinding, die naast een betere
Ontstaat er toch een infectie, dan
doorbloeding ook voor energie zorgt.
moet je kind behandeld worden met antibiotica.
HOE KUN JE DECUBITUS BEHANDELEN?
BEHANDELING CATEGORIE VIER
Door de aandoening in de eerste fase
Bij de vierde fase van decubitus
van de huidaandoening te behandelen,
is er sprake van aantasting van de
kun je ernstige doorligwonden
onderliggende weefsels van de huid.
voorkomen. Om de behandeling van
In dit geval is het verbinden van de
decubitus zo effectief mogelijk in te
wond niet meer genoeg, maar moet er
steken, is de behandeling ingedeeld in
een chirurgische behandeling gepland
de eerdergenoemde vier fasen.
worden om de vergevorderde zweer te verhelpen en het beschadigde,
BEHANDELING CATEGORIE ÉÉN
onderliggende weefsel te genezen.
Als een kind nog in de eerste fase van decubitus zit, dan bestaat behandelen
KUN JE DECUBITUS VOORKOMEN
vooral uit het nemen van preventieve
MET FYSIO- OF ERGOTHERAPIE?
maatregelen en het goed in de gaten
Een fysio- of ergotherapeut kan
houden van de plekken!
meedenken hoe je de houding moet verbeteren om het ontstaan
BEHANDELING CATEGORIE TWEE
van doorligplekken te voorkomen.
Heeft een kind plekken zoals
Daarnaast kan een therapeut meekijken
beschreven in de tweede fase
hoe je iemand veilig en verantwoord
van decubitus, dan moet de wond
naar het bed kan verplaatsen, uit bed
verbonden worden om het vocht te
kan helpen en hoe je iemand vanuit het
onttrekken uit de blaar op de huid.
bed naar de rolstoel kan verplaatsen; ofwel alle transfers.
BEHANDELING CATEGORIE DRIE
VEINE
60
Als er een zweer ontstaan is op de huid
Verder kan een ergotherapeut
door decubitus in de derde fase van de
ook meedenken over de inzet van
huidaandoening, moet het wondvocht
hulpmiddelen die speciaal bedoeld zijn
van deze zweer geabsorbeerd worden
om decubitus te voorkomen. Mocht een
door middel van speciaal verband.
slechte bloeddoorstroming de oorzaak
Daarnaast moet de zweer goed
zijn van de doorligplekken, dan heeft
schoongehouden worden om infectie te
met name de fysiotherapeut daarvoor
voorkomen.
verschillende behandelingsmethoden.
EXTRA
WAT MOET JE VOORAL NIET DOEN?
In sommige gevallen is het nodig met een operatie
Gebruik géén synthetische schapenvachten,
al het aangetaste weefsel weg te halen en de
hulpmiddelen met uitsparingen, hulpmiddelen in de
open wond die daardoor is ontstaan te sluiten met
vorm van een ring om de druk op een (dreigende)
goed doorbloed weefsel uit de omgeving. Soms
doorligplek te voorkomen of te verminderen.
kan hyperbare zuurstoftherapie helpen. Dit is een
Vroeger werden dit soort dingen wel gebruikt, maar
therapie die gebaseerd is op het stimuleren van de
feitelijk zorgen ze voor een verhoging van de druk
genezing door het verhogen van het percentage
op de omliggende gebieden waardoor op andere
zuurstof in de weefsels van het lichaam.
plaatsen doorligplekken kunnen ontstaan. In het verleden zijn methoden wisselend WELKE (MINDER BEKENDE) BEHANDELINGEN
geadviseerd. De schapenvacht bijvoorbeeld werd
ZIJN ER NOG MEER?
ooit aanbevolen, toen afgeraden, vervolgens
Er zijn vele behandelingen mogelijk, de keuze hangt
weer aanbevolen en tot slot weer afgeraden.
af van de wond, de diepte ervan, de hoeveelheid
Er zijn ook methoden waarvan de werking nooit
wondvocht, de locatie, en vele andere factoren.
wetenschappelijk is onderbouwd. Bijvoorbeeld het
Vaak wordt zinkoxidesmeersel (zinkolie) gebruikt
ijzen en föhnen. Oudere verpleegkundigen hebben
om de randen van een doorligwond te beschermen.
soms met eigen ogen gezien dat het werkte, maar
Crème of verband met zilversulfadiazine wordt
het wordt afgeraden omdat het niet ‘evidence
gebruikt om infecties van doorligwonden te
based’ is. •
bestrijden.
61
KIDSPROOFPLUS
HET IS ALWEER EEN JAAR GELEDEN DAT WE DE EERSTE KEER TIPS MOCHTEN DELEN IN VEINE MAGAZINE. EN WAT EEN RAAR JAAR IS HET SINDSDIEN GEWEEST. MAAR WAT ZIJN WE TROTS OP ALLE INSPIRATIE, BETROKKEN VOLGERS EN STEEDS MEER TOEGANKELIJKE ORGANISATIES! MET VEEL PLEZIER VERZAMELEN WE ELKE DAG DE LEUKSTE TIPS. Naast Eropuit-tips delen we ook
HET WATER IN MET SURF PROJECT
Clubjes. Om in beweging te blijven of
Op verschillende plekken langs de
juist om anderen te ontmoeten. Handig
Nederlandse kust geeft het Surf Project
zo aan het begin van het schooljaar!
surfles aan kinderen met Syndroom van Down, autisme en ADHD (8-18 jaar).
SPORTCLUB VOOR KINDEREN EN JONGEREN MET EEN BEPERKING
DANS VOOR MENSEN MET EEN
Bij Only Friends heb je de keuze
BEPERKING BIJ PUUR!
uit maar liefst 26 sporten! Van
In Nijmegen draait het vooral om
kleutergym tot blindenvoetbal! Er zijn
lekker in beweging zijn en plezier
al locaties in Amsterdam, Eindhoven,
hebben in wat je doet. Samen met
Twente, Limburg en Achterhoek.
FITKIDS
anderen dansen en stralen. En wie
Een fitness- en oefenprogramma
weet samen het podium op voor een
voor kinderen van zes tot achttien
optreden.
jaar met een chronische ziekte, beperking of langdurige aandoening.
Door heel Nederland zijn er ook steeds
Inmiddels op meer dan 165 locaties
meer maneges, scoutinggroepen,
in Nederland.
balsporten en zwemlessen met extra aandacht, speciale lessen en/of samen met andere kinderen plezier maken.
KUNSTWORKSHOP IN GEBAREN 62
Altijd al als een echte kunstenaar willen
VEINE
schilderen, tekenen of boetseren én gewoon in gebarentaal wapperen
Ben jij fan van een clubje en staat deze
en kletsen? Dat kan bij Kinderatelier
nog niet op Kidsproofplus.nl, mail ons
Kleinkunst in Breda.
dan: susanne@kidsproofplus.nl.
KIDSPROOFPLUS
KIDSPROOFPLUS.NL Speciaal voor ouders met kinderen van 0 tot 18 jaar met een beperking of handicap, vind je op Kidsproofplus. nl het meest complete overzicht van toegankelijke uitjes. Geschikt voor kinderen met een fysieke, zintuigelijke of verstandelijke beperking, een prikkelgevoeligheid of een allergie. Je vindt er niet alleen de leukste uitjes, maar ook restaurants, geschikte clubjes en kinderfeestjes, aangepaste overnachtingsadressen en fijne (web)shops. Zoek je een toegankelijk uitje? Kijk op kidsproofplus.nl.
63
MOOI INITIATIEF
"Bij ons geen doolhof, maar één winkel waarin we alles bij elkaar brengen."
VEINE
64
MOOI INITIATIEF
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: EIGEN COLLECTIE EN STOCKBEELDEN
SHOPPEN VOOR EEN GOED LEVEN; DAT KAN VANAF NU! AFGELOPEN JULI WERD IN WIJHE DE EERSTE ZORGADVIESWINKEL VAN NEDERLAND GEOPEND; BELEEFSTIJL SALLAND. “OOK ALS JE EEN (INTENSIEVE) ZORGVRAAG HEBT, WIL JE GEWOON EEN GOED LEVEN HEBBEN. NET ALS DE MENSEN OM JOU HEEN. BIJ ONS STAAT HET WELZIJN VAN MENSEN VOOROP. HOE EEN GOED LEVEN ERUITZIET, IS VOOR IEDEREEN ANDERS. IN ONZE BREED GEORIËNTEERDE WINKEL BEPAAL JE ZELF WAT VOOR JOU VAN WAARDE IS. BIJ ONS WORDT EEN BIJZONDER LEVEN GEWOON”, VERTELT DE TROTSE MIA NIJLAND. MIA, OPGELEID ALS ORTHOPEDAGOOG, IS GEEN ONBEKENDE IN ZORGLAND. VOL ENTHOUSIASME ZET ZIJ ZICH AL JAREN IN VOOR HET QUALITY OF LIFE CENTRE EN ALS COÖRDINATOR VAN HET PLATFORM EMG. De winkel is eigenlijk een wegwijzer in zorgoplossingen. Mia: “In onze Leefstijlpoli zoeken wij samen met ouders uit wat zowel hun kind als het gezin nodig heeft om een goed, volwaardig leven te leiden. En natuurlijk ook hoe we dat kunnen regelen. Daarnaast vind je in onze winkel de nieuwste ontwikkelingen in zorgoplossingen voor jong en oud. Denk aan incontinentiemateriaal met een chip of een innovatieve matras waardoor je beter slaapt. >
65
MOOI INITIATIEF
ALS JE DOOR DE BOMEN
producten. Die zijn wel in ruime mate
HET BOS NIET ZIET
aanwezig bij grote instellingen, maar
Het leven van gezinnen met een
niet bij de gezinnen of mensen met
kind met een beperking is zoals we
eigen (woon)initiatieven. Wij kennen de
allemaal weten al behoorlijk complex.
wegen in zorgland en kunnen daarbij
En dan moet je ook nog op zoek naar
helpen.”
antwoorden en oplossingen in een wereld waarin je door de bomen het
Mia praat enthousiast verder: “Wij zijn
bos niet meer ziet. Mia vertelt:
er voor het hele gezin, maar ook voor
“Ouders van kinderen met zorgvragen
andere mensen die betrokken zijn. Denk
merken dat ze met gezin en al steeds
aan familie, professionals, pgb’ers,
verder wegzakken in het zorgmoeras.
mantelzorgers en vrijwilligers.
Ik zie daar zoveel problemen en stress
Sommige klanten willen gewoon
ontstaan.
even hun verhaal kwijt of ergens over sparren. Je mag van ons verwachten
VEINE
66
Ons aanbod gaat van praktische
dat we goed luisteren en er voor je zijn.
zorgoplossingen tot informatie over
Welke vraag of wens je ook hebt. En
begeleiding, onderwijs, dagbesteding,
dat wij op basis van gelijkwaardigheid
logeren, nieuwe ontwikkelingen en
samen werken aan wat jij belangrijk
alles daartussenin. Veel mensen
vindt. Dat betekent dat wij de situatie
hebben slecht toegang tot diensten en
vanuit verschillende invalshoeken
MOOI INITIATIEF
bekijken en meewegen wat alle partijen ervan vinden. Daarna kies je zelf wat het beste bij jouw leven past. Bij ons geen versnippering, geen doolhof in het zorgsysteem, maar één winkel waarin we alles bij elkaar brengen.”
WORKSHOPS, TRAININGEN EN LEEFSTIJLPOLI
Mia Nijland
“Beleefstijl Salland is daarnaast een plek voor workshops en trainingen, gericht op de directe omgeving
bedbox voor gehandicapte kinderen.
van kind en gezin”, vertelt Mia.
Onze Sallandse mentaliteit tekent de
“Bijvoorbeeld een huisarts die
sfeer. Wij werken op een gemoedelijke,
vertelt over een medisch onderwerp
vriendelijke, meelevende manier met
of een workshop van de gemeente
een nuchtere en praktische kijk op de
over nieuwe wetgeving. Maar ook
situatie.” •
een servicegerichte presentatie van een hulpmiddelenleverancier is
Beleefstijl Salland is geopend van
mogelijk. Onze winkel is goed en veilig
dinsdag tot en met vrijdag van 10.00
toegankelijk met een ruime opstelling
tot 18.00 uur en op zaterdag tot
en een aangepast toilet. Mensen
17.00 uur. Meer informatie vind je op
kunnen ook gebruik maken van onze
beleefstijlsalland.nl
67
ADVERTENTIE
Wil je weten hoe je voor je kind passende zorg en ondersteuning uit de juiste wet kunt krijgen?
Meld je dan aan bij KansPlus of ClientondersteuningPLUS als groep, school voor speciaal onderwijs of kinderdagcentrum (minimaal 12 deelnemers) aan voor een (digitale) bijeenkomst met alle ruimte voor het stellen van vragen.
68
ClientondersteuningPLUS
VEINE
085 - 071 2863 of vraag@clientondersteuningplus.nl KansPlus 06 - 46 29 10 32 of d.kloosterman@kansplus.nl
COLUMN R
OL
IN
EV AN
DE R N
d AHAEM K-C fulniëcnttieon
LU S
CA
WIE, TITEL WAT, WAAR, HOE? er
u s te
ni n
gP
EEN KIND MET EEN ZORG- OF ONDERSTEUNINGSVRAAG VRAAGT VEEL VAN OUDERS. NIET ALLEEN DE DIRECTE ZORG, MAAR OOK DE REGELZAKEN. HET IS VOOR OUDERS NIET ALTIJD EENVOUDIG OM DE JUISTE ZORG EN ONDERSTEUNING AAN TE VRAGEN EN TE KRIJGEN. VAAK HEBBEN ZIJ HET IDEE VAN HET KASTJE NAAR DE MUUR TE WORDEN GESTUURD. STEEDS MINDER KINDEREN LIJKEN EEN INDICATIE VIA HET CIZ TE KRIJGEN. TOCH ZIJN ER VAAK MEER MOGELIJKHEDEN IN WET- EN REGELGEVING DAN GEDACHT. JUIST DAAROM IS HET ZO BELANGRIJK VOOR OUDERS EN ANDERE BETROKKENEN OM GOED GEÏNFORMEERD TE ZIJN. Ook de overheid weet hoe belangrijk deze informatie is
doorgegaan. Inmiddels bieden wij naast de fysieke
voor ouders, daarom heeft zij KansPlus gevraagd om in
bijeenkomsten nu ook een coronaproof optie.
samenwerking met ClientondersteuningPLUS ouders op
Na aanmelding ontvangen alle deelnemers een inlogcode
weg te helpen in wet- en regelgeving. Wij doen dit via
voor korte, informatieve filmpjes over de verschillende
informatiebijeenkomsten op scholen en kinderdagcentra,
wetten. Deze filmpjes zijn alleen met inlogcode voor een
deze zijn kosteloos en bedoeld om ouders en andere
beperkte periode zichtbaar. Na het zien van de filmpjes
geïnteresseerden op weg te helpen in de complexe wereld
bieden wij op een tijdstip dat ouders uitkomt, dat kan dus
rondom de zorg voor kinderen. Het initiatief hoeft niet
ook in de avond zijn, een digitale bijeenkomst voor het
alleen vanuit een school of kinderdagcentrum te komen,
stellen van vragen.
maar kan ook vanuit bijvoorbeeld een groep ouders, een patiëntenvereniging of een zorgaanbieder komen.
Iedereen krijgt na afloop een brochure over Wet- en
Voorwaarde is dat er minimaal twaalf personen deelnemen.
regelgeving zorg en ondersteuning, in makkelijk Nederlands, om de informatie thuis nog eens rustig na te kunnen lezen.
Goed opgeleide voorlichters van ClientondersteuningPLUS
Daarnaast geven wij je contactgegevens van organisaties in
en KansPlus verzorgen de bijeenkomsten. Ouders krijgen
je eigen regio waar je terecht kunt voor gratis, professionele
in begrijpelijke taal uitleg over Wlz, Jeugdwet, Wmo, pgb
clientondersteuning.
enzovoort. Er is aandacht voor veel voorkomende vragen zoals: wanneer kun je gebruik maken van de Wlz en
Kijk voor meer informatie over de bijeenkomsten en de
wanneer niet? Hoe zit het met de Jeugdwet? Welke regels
filmpjes op onze website: clientondersteuningplus.nl/
gelden er? Kan de gemeente een pgb weigeren? Eind
de-wetten-zorg-ondersteuning of bel ons, wij vertellen u
2019 zijn wij van start gegaan met deze bijeenkomsten,
graag meer! •
maar door corona zijn helaas veel bijeenkomsten niet
In Veine 15 vertelde Caroline van der Hek over wat zij doet en tegenkomt bij haar bedrijf CliëntondersteuningPLUS. Sinds Veine 16 schrijft zij hier een column over.
69
ADVERTENTIE
COMFORTABEL & VEILIG WONEN Visser Elektrotechniek is specialist in domotica. Wij leveren slimme huisautomatisering die uw leefomgeving comfortabeler en veiliger maakt.
VEINE
70
Zo kunt u de verwarming een graadje lager zetten, de rolluiken laten zakken, een alarminstallatie inschakelen of alle verlichting met één druk op de knop uitzetten. U regelt het eenvoudig met uw mobiele telefoon of tablet.
WWW.VISSER.NL
OOKCIJFERS
EN FEITEN OVER DECUBITUS
ELK JAAR OVERLIJDEN ROND DE
243
MENSEN AAN COMPLICATIES DOOR DECUBITUS.
HET WOORD DECUBITUS WERD IN 1777 GEÏNTRODUCEERD DOOR WOHLLEBEN. HIJ SPRAK VAN 'GANGRAENA PER DECUBITUM': WEEFSELVERSTERF DOOR TE GAAN LIGGEN*. * LIGGEN IS, ZOALS WE NU WETEN, NIET DE ENIGE
DE FARAO’S IN HET OUDE EGYPTE WERKTEN AL AAN DE BEHANDELING VAN DOORLIGGING (DECUBITUS). MUMMIES MET GATEN IN DE HUID GETUIGEN DAARVAN. DE WONDEN SMEERDEN ZE IN MET HONING OM DE GENEZING TE BESPOEDIGEN.
IN 2020 WORDT DE ‘STOP DECUBITUS-DAG’ GEHOUDEN OP DONDERDAG 19 NOVEMBER.
OORZAAK VAN DECUBITUS, DEZE OBSERVATIE WAS DUS ONVOLLEDIG.
VOLGENS HET RAPPORT VAN DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSRAAD IS DECUBITUS VERANTWOORDELIJK VOOR VAN DE TOTALE KOSTEN VAN DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG. HET BEHOORT DAARMEE TOT DE EERSTE VIER ZIEKTEN QUA KOSTEN.
71
EXTRA
"Cirkels van Nabijheid leert kinderen op speelse wijze dat zij baas zijn over hun eigen lichaam."
VEINE
72
EXTRA
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTO'S: EIGEN COLLECTIE
KINDEREN LEREN HUN GRENZEN AANGEVEN WAT ALS JOUW KIND IEDEREEN AANRAAKT, EEN KUS GEEFT OF BIJ JAN EN ALLEMAN OP SCHOOT GAAT ZITTEN? DE MOEDER VAN IRIS MAAKT ZICH HIER ZORGEN OVER EN NEEMT GEEN GENOEGEN MET HET ANTWOORD DAT HAAR ZORG WORDT BEGREPEN. ER MOET EEN MANIER ZIJN OM IRIS AAN TE LEREN WAT WEL EN NIET ‘NORMAAL’ IS. GZ-PSYCHOLOOG WOLANDA WERKMAN BEDACHT DAT HET IRIS ZOU KUNNEN HELPEN ALS DE MENSEN OM HAAR HEEN INGEDEELD ZOUDEN WORDEN IN DRIE CIRKELS. LOGOPEDIST NYNKE BIEGEL VOND EEN INGANG OM DIT ‘SYSTEEM’ DUIDELIJK TE MAKEN VOOR NYNKE. DAT DIT OP MAAT GEMAAKTE IDEE VOOR VEEL MEER KINDEREN FIJN ZOU ZIJN, WERD PAS LATER DUIDELIJK. MOOI DAT DANKZIJ HET DOORZETTINGSVERMOGEN VAN EEN BEZORGDE MOEDER, GECOMBINEERD MET DE CREATIVITEIT VAN TWEE BEHANDELAARS, EEN HEEL BRUIKBARE METHODE IS ONTWIKKELD WAAR VEEL KINDEREN BAAT BIJ HEBBEN; CIRKELS VAN NABIJHEID. >
73
EXTRA
74
Kinderen met een lichamelijke of
normaal aangenomen. Dat kan ook
meervoudige beperking hebben vaak
haast niet anders, maar het kan wel
moeite met het aangeven van eigen
de ontwikkeling van lichaamsbesef in
(lichaams)grenzen en het aanvoelen
de weg staan. Kijk waar een peuter
van sociale grenzen. Met de methode
zonder schroom op een potje gaat
Cirkels van Nabijheid leren kinderen
midden in de kamer, daarna naar de
op speelse wijze dat zij baas zijn over
wc gaat en op een gegeven moment
hun eigen lichaam. De kinderen leren
de deur van het toilet dichttrekt. Die
mensen herkennen als lid van een van
krijgt ‘privé’ aangeboden. Een kind
de drie groepen: intimi, bekenden en
dat levenslang verschoond zal
onbekenden. Vervolgens leren ze de
moeten worden, mist dat
sociale regels die hierbij horen: wie
stuk. Als je altijd aangeraakt
knuffel je, met wie ga je wel mee en
wordt zonder dat de vraag
met wie niet. Dit kunnen begrijpen
wordt gesteld of dat oké
is volgens de ontwikkelaars een
is dan leer je ook niet
voorwaarde voor weerbaarheid.
om dat aan te geven.”
Dankzij een methodiekboek en een
DE VRAAG IN 2013
bijbehorend werkpakket kunnen ook
Nynke Biegel-
leerkrachten, zorgprofessionals en
Slappendel is
ouders deze methodiek gebruiken.
logopedist en in 2013
Nynke legt uit: “Kinderen leren
had ze een meisje in
dat er grenzen zijn. Dat is soms
de praktijk waarvan de
lastig voor kinderen die van jongs
moeder aangaf dat haar
af aan gewend zijn dat anderen hen
grootste zorg was dat ze
verschonen, hen douchen enzovoort.
zo vrij was en de hele wereld
Die lichaamsgrenzen en autonomie
als haar vriend zag. Dit voelde
kunnen onderontwikkeld blijven.
voor haar moeder als een grote
Omdat iedereen maar je armen en
kwetsbaarheid voor haar dochter. Ze
benen beweegt, pgb’ers je op het toilet
was heel gemakkelijk beïnvloedbaar,
helpen, artsen en verpleegkundigen aan
ging met iedereen mee. Haar moeder
je zitten en ga zo maar door.”
vond dat heel eng als ze ouder zou
VEINE
worden. Ze zou zomaar weg kunnen Nynke vervolgt: “Dus als je dat
lopen, zou zomaar misbruikt kunnen
maar steeds meemaakt, wordt dat
worden. >
je normbesef. Dat wordt dan als
EXTRA
Cirkels van Nabijheid is een methode die kinderen helpt te begrijpen welke mensen wat met hen mogen doen. Logopedist Nynke Biegel-Slappendel en GZ-psycholoog Wolanda Werkman sloegen de handen ineen om antwoord te geven op deze zorgvragen die leven bij veel ouders en leerkrachten. Zij ontwikkelden hiervoor de methodiek Cirkels van Nabijheid, die wordt ingezet bij intensieve, individuele behandeltrajecten voor kinderen en ouders. De behandelmethode is nu ook beschikbaar voor scholen, revalidatiecentra en andere instellingen die werken met kinderen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking.
Met het methodiekboek, een magnetische cirkel en pictogrammen kunnen leerkrachten, zorgprofessionals en ouders de methode inzetten en het kind met een beperking op weg helpen naar autonomie. Rijndam Kinderrevalidatie biedt daarnaast workshops, waarin professionals worden ingewerkt in de Cirkelmethodiek.
rijndam.nl/revalidatie/ kinderrevalidatie/cirkels-vannabijheid
75
EXTRA
Nynke: “Ons antwoord was eigenlijk:
oh, daar kunnen we misschien ook iets
ja, dat snappen we, daar zul je heel haar
voor doen met de cirkels. We hadden
leven op moeten blijven letten. Maar
helemaal niet het idee dat we met iets
deze moeder nam geen genoegen met
bijzonders bezigwaren tot de leerkracht
dit antwoord. Ze zette door en vroeg
van Iris aan ons vroeg of zij dit in haar
of we nou echt niets konden bedenken
groep kon gaan doen. En zonder dat
wat haar dochter geleerd kon worden
we het zo hadden bedoeld, werd het
zodat zij zélf kon bepalen wie zij wel
steeds groter.”
en niet kon vertrouwen. Wolanda Werkman, de psycholoog die hierbij
ONDERZOEK NAAR SEKSUEEL
betrokken werd, kwam op het idee om
OVERSCHRIJDEND GEDRAG
mensen in de omgeving van het meisje
“Uit onderzoek naar veelvoorkomend
in te delen in verschillende groepen, in
seksueel overschrijdend gedrag onder
cirkels. Wolanda vroeg Nynke om mee
gehandicapten kwam naar voren dat
te denken hoe de ouders dat aan Iris
deze groep als kind niet had geleerd
konden leren.
wat wel en niet ‘normaal’ is en hoe je kunt aangeven wanneer je iets niet wil.
Nynke: “Iris is een moeilijk lerend kind
Daarin gesterkt zijn we doorgegaan!”,
en ik had wel een goed ingang bij haar.
vertelt Nynke.
Het was in eerste instantie een ‘op maat’ programma voor Iris, waarbij we
“Wat de methode behelst, is dat
steeds met haar moeder ruggenspraak
kinderen leren wat ‘ik versus de ander’
hielden en dingen aanpasten daar waar
inhoudt. Om je heen heb je een kleine
nodig.” Ze vervolgt: “Nou, toen kwam
cirkel van mensen die heel dicht bij jou
er nog een kind en toen dachten we:
staan. Dat zijn je ouders, broer, zus, opa, oma; we noemen dat de rode cirkel.
VEINE
76
EXTRA
bij iedereen op schoot zitten. Dat doe je dan bijvoorbeeld alleen met mensen in de rode cirkel, bij mensen in de roze cirkel ga je bijvoorbeeld naast elkaar zitten.”
VOOR WIE IS DE METHODE GESCHIKT? Er is natuurlijk een heel scala aan beperkingen. Voor kinderen die een heel laag ontwikkelingsniveau hebben, kunnen Nynke en Wolanda heel moeilijk de cirkels aanleren, maar eigenlijk zouden ze het wel willen, want ook zij zijn kwetsbaar voor mensen Wolanda Werkman
met verkeerde intenties. Voor de nu bedachte methode moet je een ontwikkelingsleeftijd van drie tot vier Daaromheen zit een iets grotere cirkel;
jaar hebben om het idee te snappen.
de roze. Daarin horen alle mensen die je verder nog kent. In de rode cirkel dus
Nynke vervolgt vastberaden:
de mensen die je heel goed kent, in de
“Andersom adviseren we begeleiders
roze de rest van de bekenden. In de
en verzorgers wel om kinderen zoveel
grote, blauwe cirkel daaromheen zitten
mogelijk een stem te geven als het
mensen die je niet kent.
gaat om wat er met hun lijf gebeurt. Dus kondig het aan door te benoemen
Daarna koppelen we aan die cirkels
wat er gaat gebeuren. Bijvoorbeeld:
gedragingen. We leren ze wat je mag
ik ga je verschonen en moet daarvoor
doen met de mensen in de rode cirkel
je broek losmaken, vind je dat goed?
en wat je mag doen met mensen in
Dan zullen kinderen het gevoel krijgen
de roze en blauwe cirkel en, ook heel
van: hé, ik heb hier iets over te zeggen
belangrijk, wat zij mogen doen doen
en ondergaan zij niet als een pop alles
bij en met jou. In de cirkels plakken
maar wat er met hen gebeurt. De
we picto’s om zo duidelijk te maken
ervaring met emb’ers is ook wel dat je
wat normaal is om te doen of juist niet
alles moet vertellen wat je doet, want
te doen met of bij de personen in die
uiteindelijk weet je nooit wat er wel en
cirkel. Een kind van negen jaar gaat niet
niet bij hen binnenkomt.” •
77
REACTIES NAAR AANLEIDING VAN HET VERSCHIJNEN VAN VEINE 20
VEINE
78
HERKENBAAR DE VRAAG VAN KIRSTEN AAN NOLANDA. OOK MIJN ZOONTJE SPUUGT ELKE HAP WEER UIT j KELLY • PROFICIAT JONGENS SUPER HOOR!!! EDITH RAAIJMAKERS • GEFELICITEERD, OOK NUMMER 20 IS WEER EEN MOOI EXEMPLAAR! INEKE ROBART • GEFELICITEERD! OP NAAR DE VOLGENDE 20 a SONJA V. KESTEREN-BREEDVELD • IK HOOP DAT DE TAART LEKKER WAS! a JUUL’S CAKERY • ZO LEUK DAT IK HEB MOGEN MEEWERKEN AAN EEN ARTIKEL OVER ADEMHALING EN STRESS. EN DAN OOK NOG SAMEN MET DE LACCS IN HET MAGAZINE. TWEE ONDERWERPEN WAAR IK HEEL ENTHOUSIAST OVER BEN. ANNEMIEK GRIJPMA • IK HEB AFGELOPEN WEEK HET BOEK SAM EN SARAH MOGEN ONTVANGEN. HET IS EEN LEUK VERHAAL EN DEELS HERKENBAAR. a BRAM VAN EDEN • WAT ZIJN WIJ TROTS OP HET MOOIE ARTIKEL IN JULLIE MAGAZINE! HEEL HARTELIJK DANK NAMENS DE VAKANTIEHUIZEN VAN HET RONALD MCDONALD KINDERFONDS. JOYCE SEERDEN • IK HEB EEN ABONNEMENT AFGESLOTEN OP DE VEINEDAGEN, NU AL BLIJ MEE! MACHTELD K. •
COLUMN lv
ie
Su
p ic a
Sy
SPEELBOX EN INSPIRATIEBOX ijk
er b
u ij k
- th e r a p e ut c o m p u
te
n re
ha
nd
Fleur was een van de vele jongeren die tijdens de
konden stellen over samenspelen en over de Speelboxen.
coronacrisis niet meer naar de dagopvang kon. Ze was
Wat hebben we een leuke reacties gehad vanuit de
opeens hele dagen thuis, samen met haar moeder en zusje.
doelgroep! Zoveel leuke mailtjes, kaartjes en bedankjes
Ze was al snel uitgekeken op haar eigen speelgoed en
in de Speelboxen die retour kwamen. Deze gingen na
miste de uitdaging en afwisseling die ze op het dagcentrum
desinfecteren en opnieuw vullen naar een nieuw gezin.
kreeg. Er zijn natuurlijk nog veel meer gezinnen die
“Fleur heeft zoveel plezier gehad van het zelf bellen blazen
hiermee te maken kregen. Dit was voor ons het moment
door op de schakelaar te drukken, waarbij haar zus de
om in sneltreinvaart een project waar we al langer van
bellen lek moest prikken. Ze hadden dikke lol samen en wij
droomden op te starten en uit te werken. Het was geweldig
genoten ervan hoe zij samen speelden. Ik had nooit gedacht
om hier een bijdrage aan te leveren. Een hoop werk, maar
dat Fleur het schakelspeelgoed met een schakelaar zou
wat gaaf om zoveel positieve reacties te krijgen.
begrijpen. Nu we het een tijdje konden uitproberen, heeft ze ons verbaasd. Ze heeft stappen gemaakt en laten zien dat
Het project ‘Ik ga EMB! Speelbox’ heeft als doel samen
ze het wel degelijk snapt.”
spelen binnen gezinnen met een kind met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) tijdens de coronacrisis te
Er waren natuurlijk veel meer aanvragen dan dat we
stimuleren. Het project is onderdeel van de campagne ‘Ik ga
Speelboxen konden samenstellen en uitlenen. Daarom is
EMB!’ en opgezet door Stichting in Actie, in samenwerking
naast de Speelboxen een andere al lang gekoesterde wens
met Schakelspeelgoed en Rijndam Kinderrevalidatie.
gerealiseerd. Er is een online ‘Ik ga EMB! Inspiratiebox’
Het project werd grotendeels gefinancierd door Stichting
ontwikkeld, die digitaal voor iedereen beschikbaar is.
Het Gehandicapte Kind. Daarnaast hebben veel bedrijven
Hierin zijn veel spelideeën met een filmpje of foto erbij
door materialen te sponsoren ook een bijdrage geleverd.
uitgewerkt. Het doel hiervan is om het samenspelen van jongeren uit de doelgroep te bevorderen. De doelgroep
We waren verrast door de hoeveelheid ondersteuning
waarvoor dit aanvankelijk ontwikkeld is, zijn de EMB-
van vrijwilligers waar we op konden rekenen. Ruim
jongeren (ernstig meervoudig beperkt, hoewel wij liever
100 gezinnen hebben voor meerdere weken een Speelbox
spreken over elke mogelijkheid benutten). Veel van de
met daarin verschillende technologische en huis-tuin-
activiteiten en spelideeën zijn natuurlijk voor veel meer
en-keukenmaterialen in bruikleen gehad. In de box zaten
kinderen bruikbaar. Neem eens een kijkje en doe inspiratie
passende, uitgewerkte samenspeelactiviteiten. Van
op embinspiratiebox.nl
een dobbelspel met een automatische dobbelsteen
79
tot het inpakken met toiletpapier van jongere en een
GA JIJ OOK EMB? ELKE MOGELIJKHEID BENUTTEN
mummie-ontsnap-spel. Ook was de stoffen ballonhoes
OM LEUKE DINGEN TE DOEN!
bij veel jongeren favoriet. Hiermee zijn eindeloos veel
We zijn overdonderd door de impact die ons project blijkt te
samenspeelideeën te bedenken. Gedurende de looptijd van
hebben. We zijn al hard aan het nadenken over een vervolg.
het project was er een spelloket, waar gebruikers vragen
Jullie horen van ons! •
COLUMN VAN ANNE
MISSEN
VEINE
80
HET WAS EEN ANDERS DAN ANDERS ZOMERVAKANTIE DIT JAAR. ZOALS VEEL MENSEN BLEVEN WE IN NEDERLAND EN OP WAT DAGJES UIT NA WAS NADJA DE ENIGE VAN ONS GEZIN DIE EEN WEEK OP VAKANTIE GING. DAT WIL ZEGGEN; ZIJ GING EEN WEEK LOGEREN. NA AL DIE MAANDEN THUIS ZOU JE ZEGGEN HEERLIJK TOCH, EEN WEEK LANG NIET HOEVEN ZORGEN. MAAR ER WAS IETS VREEMDS AAN DE HAND. IK SNAPTE MEZELF NIET HELEMAAL. MISSCHIEN KWAM HET OMDAT WE ZELF THUISBLEVEN ÉN MAANDENLANG ZO INTENS SAMENLEEFDEN. DE VRIJHEID VOELDE DUBBEL. IK GENOOT VAN DE TIJD VOOR MEZELF EN MISTE DE VERZORGING DIE NADJA VRAAGT NIET, NEE, IK MISTE HÁÁR.
COLUMN VAN ANNE
Als ik opstond en alleen voor mezelf hoefde te zorgen,
Zelfs boodschappen doen voelde anders. Waar de
stond ik binnen een uur aangekleed en met ontbijt achter de
Albert Heijn met haar een uitje is, was het nu niets anders
kiezen op de sportschool. Daarna lag de dag voor me open,
dan wat het was; boodschappen doen. De logeerweek ging
niemand die de dag tot op het uur uitgestippelde. Geen luiers
voorbij en we brachten de rest van de vakantie door met
wisselen en geen rondjes met de rollator. De dagen waren
fietsen, ijsjes en een uitje naar de dierentuin. Niets bijzonders
langer. En stiller.
en toch ook weer wel. Het echte weg-gevoel heb ik niet gehad, maar de ontdekking van zoveel mooie fietsroutes en
Het samen keuvelen over wat aan te trekken de volgende dag
leuke plekjes dichtbij je eigen huis was een cadeautje.
(in tegenstelling tot de twee mannen in huis die simpelweg
81
het bovenste T-shirt van de plank trekken), samen ontbijt
En dan eindelijk weer naar school. En eerlijk is eerlijk, hoe
maken in de keuken; kwark, appeltje, rozijnen… Als ze er
gezellig het ook allemaal was, voor alles is een tijd. Ik mis
is, staat ze vaak met haar rolstoel in de weg en nu ze er niet
niemand, hoor. Heerlijk, het huis is weer van mij! •
was, was het gek leeg.
DOSSIER
"Dat altijd maar ‘aan’ moeten staan, veroorzaakt stress en spanning." VEINE
82
DOSSIER
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: EIGEN COLLECTIE EN STOCKBEELDEN
EEN KALM BREIN VOOR IEDERE OUDER ONDERZOEK WIJST UIT DAT INGRIJPENDE ERVARINGEN VAN INVLOED ZIJN OP DE PSYCHISCHE EN FYSIEKE GEZONDHEID VAN KINDEREN EN VOLWASSENEN. ORTHOPEDAGOOG-GENERALIST JESSICA VERVOORTSCHEL ONDERVINDT IN HAAR PRAKTIJK DAT DE ERVARINGEN VAN OUDERS NAUW SAMENHANGEN MET DE ONTWIKKELING EN HET GEDRAG VAN HUN KINDEREN. HET PLEIDOOI DAT JESSICA VOERT IS HELDER; ALS JE KINDEREN EN JONGEREN VERDER WILT HELPEN DAN MOET JE OOK DE HULPVERLENING OP OUDERS EN BEGELEIDERS RICHTEN! ALS ZIJ TE VEEL SPANNING EN STRESS ERVAREN IN HUN LEVEN IS ER TE WEINIG RUIMTE IN HUN HOOFD OM DE ZORG EN ONTWIKKELING VAN HET KIND GOED TE ORGANISEREN EN AF TE STEMMEN OP DE BEHOEFTE VAN HET KIND. >
83
DOSSIER
Jessica Vervoort-Schel is
spelen. Zij kunnen stress
orthopedagoog-generalist en werkt
ontwikkelen door zaken zoals
bij de zorginstelling Koraal. In haar
wisselende begeleiders, ze
praktijk werkt ze met ouders en
worden vaak sneller uit huis
kinderen. Dat combineert ze met een
geplaatst, ze maken meer
promotieonderzoek aan de Universiteit
incidenten mee enzovoort.
van Amsterdam. Bij haar onderzoek
Mogelijk is het zo dat deze
naar de impact van ingrijpende
kinderen extra kwetsbaar zijn
jeugdervaringen van kinderen en
voor het opdoen van deze
jongeren met een verstandelijke
ervaringen en we bestuderen
beperking merkte Jessica al snel dat
nu wat voor ervaringen dat
wat kinderen meemaken invloed heeft
zijn en wat we daarmee in de praktijk
op ouders, maar andersom ook: wat
kunnen.”
ouders meemaken, is weer van invloed op de jongeren.
VAN KINDEREN NAAR HUN OUDERS Jessica vertelt dit naar aanleiding
‘Ervaringen uit het verleden zijn geen
van een dossieronderzoek dat zij met
garantie voor de toekomst’ klinkt
collega’s deed. Ze zagen al snel dat
de gevleugelde uitdrukking. Maar
wat ouders zelf mee hadden gemaakt
daar klopt niets van. We weten van
ook samenhangt met de ontwikkeling
onderzoeken die al zo’n twintig jaar
en het gedrag van hun kinderen. “Zo
lopen dat ingrijpende ervaringen
ben ik op het spoor gekomen dat het
van invloed zijn op de psychische en
zo belangrijk is dat als je kinderen en
fysieke gezondheid van kinderen en
jongeren verder wilt helpen, je ook de
volwassenen.
hulpverlening op ouders zal moeten gaan richten”, vertelt Jessica met de
VEINE
84
Jessica: “Kinderen met een
nodige gedrevenheid.
verstandelijke beperking en hun
Vaak hebben ouders van de kinderen
ouders zijn in dergelijke onderzoeken
met een beperking een ‘zwaardere’
nooit echt meegenomen. Dat was
rugzak dan andere ouders. Alleen al
voor mij een reden om juist die
het verwerken van het feit dat zij een
focus wel aan te brengen. Wat we
kind hebben dat ‘levenslang’ veel zorg
zien bij de groep kinderen met een
nodig heeft, is voor veel ouders heel
ontwikkelingsachterstand is dat ook
moeilijk. Daar komt nog eens bij dat ze
andersoortige ervaringen dan die
zich vaker dan gewoonlijk extra zorgen
van leeftijdsgenootjes een rol kunnen
maken, >
Jessica VervoortSchel
DOSSIER
85
DOSSIER
VEINE
86
DOSSIER
want ze hebben meer te regelen
je kind op’ en dan krijg je tips bij het
en meer ergernissen omdat al dat
opvoeden of het is heel erg gericht op
regelwerk nooit vanzelf gaat. Allemaal
het gedrag van het kind en hoe dat te
factoren die stress en spanning
veranderen. Maar er zijn vrijwel nog
veroorzaken. “Er is te weinig aandacht
geen programma’s, ondersteuning of
voor de ouders. Dat altijd maar ‘aan’
hulp die zich richten op ‘hoe gaat het
moeten staan: zorgen voor je kind en
met jou als ouder, hoeveel stress ervaar
angst hebben voor wat er zou kunnen
je, wat is jouw psychische gezondheid?’
gebeuren. Daarnaast ook nog eens
Daarbij is het belangrijk te weten hoe
het simpele feit dat het gewoonweg
dat allemaal meetelt of doorwerkt in
heel veel werk met zich meebrengt
de manier waarop je voor je kind kan
dat verzet moet worden om je kind te
zorgen.”
helpen”, voegt Jessica toe. “In Nederland is er hier en daar best Wat hebben de ouders van deze
wel iets aan ouderondersteuning
kinderen nodig voor zichzelf om goed
te vinden, maar wat er is, is heel
in hun vel te zitten, goed in een relatie
versnipperd. De ene organisatie pakt
te zitten en de opvoeding goed vorm
dit stukje, de andere organisatie pakt
te kunnen geven, zodat dat uiteindelijk
weer een ander deel. Terwijl je heel
ook voor de ontwikkeling van de
duidelijk merkt, vooral bij gezinnen
kinderen positief uitpakt? Kun je stellen
waar meerdere stressbronnen zijn, dat
dat voor ouders die een kind met een
het heel belangrijk is om daar samen
beperking hebben geldt dat dit feitelijk
goed over te spreken, een beeld te
een traumatische gebeurtenis is? Dat
krijgen wat voor ouders de belangrijkste
de verwerking en acceptatie voor
bronnen van stress zijn. En hoe we die
sommige ouders zo moeilijk is, dat
stress kunnen verlagen om ook weer
ze daardoor altijd een hoge mate van
ruimte te creëren om te kunnen komen
stress ervaren? Stress in relaties, bij
tot leren, reflectie en ontwikkeling.
de opvoeding, altijd gespannen, op je
Want als je continue hoge stress hebt
tenen lopen, ook omdat de verzorging
en spanning ervaart, dan kom je ook
heel veel vergt?
niet meer echt bij ‘nadenken’. Dat terwijl je vaak hele lastige beslissingen moet
Jessica vervolgt: “Als je kijkt naar
nemen voor je kind en de ontwikkeling
ouderprogramma’s die er zijn en hoe
van jouw kind met een achterstand heel
de hulpverlening ingericht wordt, dan
veel inzet en energie vergt.” >
gaat dat feitelijk altijd om ‘hoe voed je
87
DOSSIER
Jessica vult enthousiast aan: “Hoe
anderen kan zo’n groot verschil maken.
mooi zou het zijn als je ouders wel kunt
Daar is nog zo weinig aandacht voor.
helpen? Op maat, want voor elke ouder is er waarschijnlijk iets anders nodig.”
WAT KUNNEN OUDERS DOEN? Jessica zal zich hard blijven maken om
VEINE
88
EEN KALM BREIN
de hulp voor ouders beter georganiseerd
Er komen steeds meer mensen die
te krijgen. Maar dat zal niet zomaar
zeggen dat als je duurzame, effectieve
morgen geregeld zijn. Op de vraag wat
hulp wil geven aan kinderen met een
zij ouders zou wil meegeven, antwoordt
beperking, je ook aan de slag moet met
ze dat ouders zelf ook kunnen stilstaan
hulp aan de ouders. Jessica vindt het
bij hun eigen leven. “Je kunt voor jezelf
vooral belangrijk om dit verhaal zo breed
ook nadenken over hoe het nou bij jou
mogelijk uit te dragen. “We werken
werkt. Weet je door welke dingen je
met het TIC-model (Trauma Informed
stress en spanning krijgt? Kan er iemand
Care); een organisatiebreed raamwerk,
in jouw omgeving met je meedenken? En
waarbij je begrip hebt voor de impact van
wat werkt dan voor jou om tot een kalm
ingrijpende ervaringen die van invloed
brein te komen? Soms is het antwoord
zijn op kinderen, ouders en hulpverleners
ingewikkeld, maar het kan ook zo zijn
en er adequaat op reageert. Als je dan
dat als je bijvoorbeeld één avond in
met elkaar tot echte samenwerking kunt
de week kan sporten, dat voor jou al
komen, dat je op elkaar kunt vertrouwen
heel kalmerend kan werken. Belangrijk
en je je richt op versterking van
is dat je de ruimte neemt om dat te
veerkracht en ‘empowerment’ dan kun je
onderzoeken. De kern voor mij zit in
met elkaar verder komen. Het gaat dan
regulatie. En dat pakt voor iedereen
naar mijn idee om veiligheid, het ervaren
anders uit. De een zal momenten van
van verbinding”, legt Jessica uit.
ontspanning zoeken, de ander heeft baat
Hoe kan je als opvoeder tot een kalm
bij mindfulness en weer een ander kan
brein komen en dat behouden? Vanuit dat
met een uurtje wandelen per dag z’n
kalme brein reageren naar je kind en naar
hoofd leeg maken.” •
DOSSIER
89
ADVERTENTIE
We zien je graag volgend jaar!
VEINE
90
55 en en 6 6 februari februari 2021 2021 www.veinedagen.nl www.veinedagen.nl
COLUMN EERSTE HULP BIJ LOSLATEN SA
ND
RA
TIT
UL A E R
- k ind er r e
va li
ie d at
ar
ts
IK HEB HET IN MIJN COLUMN AL EENS VAKER BENOEMD; LOSLATEN EN JE KIND ZELFSTANDIGER MAKEN. DAT ZIJN INGEWIKKELDE ONDERWERPEN. NAAR MIJN IDEE HEBBEN OUDERS DAAR VANDAAG DE DAG MEER MOEITE MEE DAN VROEGER. VAAK WORDEN KINDEREN ENORM BESCHERMD OPGEVOED OMDAT OUDERS VERSCHILLENDE ANGSTEN HEBBEN; ER KAN EEN HELEBOEL GEBEUREN IN DE GROTE, ‘BOZE’ WERELD. EN EERLIJK IS EERLIJK, VROEGER WAS HET VERKEER OOK MINDER GEVAARLIJK, VROEGER WAS DE SOCIALE CONTROLE VAN DE MENSEN OM JE HEEN OOK GROTER. En als dit geldt voor ouders van kinderen die geen
Laatst had ik een moeder die vertelde dat haar kind
beperking hebben, dan geldt dat helemaal voor ouders
vroeger wel alleen naar een vriendje ging, maar nu
van kinderen met een anders lopende ontwikkeling. De
hij wat achteruit was gegaan, dit het laatste jaar niet
gevaren om hen heen zijn dan nog groter en het is dan
meer was gebeurd. Na enig doorvragen was het vooral
nog veel enger om ze los te laten. Dat terwijl een kind
het fietsen dat de moeder eng vond. Zijn balans was
het meeste leert door ‘vallen en opstaan’. Juist een
minder goed en hij zou kunnen vallen. Toen zijn we aan
beetje zelfstandigheid maakt dat een kind zich ook weer
de slag gegaan om de juiste fiets te regelen. Door een
verder kan ontwikkelen.
hulpmiddel heeft deze jongen zijn zelfstandigheid weer
HULP BIJ LOSLATEN Ik snijd het onderwerp ‘loslaten en een volgende stap naar zelfstandigheid’ op meerdere momenten in de ontwikkeling van kinderen bij ouders altijd aan. Want ik begrijp heel goed dat ouders hun kinderen dicht bij zich houden, maar zie in mijn praktijk regelmatig kinderen die best iets meer zelfstandig zouden kunnen zijn. Jongens en meisjes die misschien wel eens alleen naar de bakker zouden kunnen lopen (of met hun rolstoel rijden) of naar een vriendje om de hoek. Om verschillende redenen willen ouders dat niet. Daar praten we dan met elkaar over. En we kijken wat er nodig is zodat ouders het vertrouwen krijgen om hun kind meer zelfstandigheid te geven.
teruggekregen.
In het artikel van de Cirkels van Nabijheid lees je over ouders die moeite hebben hun kind los te laten omdat hun zoon of dochter gemakkelijk met iedereen mee zou gaan. Ze zouden daarmee totaal verkeerde signalen geven en iemand die kwaad wil, zou daardoor gemakkelijk misbruik van hen kunnen maken. Natuurlijk laat je dan je kind niet graag los, dat begrijpt iedereen. Maar hoe mooi is het dat je ze met deze methode kunt leren hoe ze zich sociaal beter kunnen aanpassen aan de omgeving. Zodat je als ouder ook niet bang hoeft te zijn dat jouw kind zomaar iedere vreemde meteen als een goede vriend ziet. Een mooie methode om kinderen te wapenen en ouders te helpen om hun kind toch los te kunnen laten! •
91
(P)APPTALK
VEINE
92
LIES & LEX! TWEE MOEDERS MET ALLEBEI EEN BEPERKT KIND. ZIJ DELEN WAT SIMPELE GEDACHTEN VIA DE WHATSAPP, MAAR WEL MET EEN KNIPOOG s
(P)APPTALK Lex, het is zover!
Lies! Vertel, ik ben benieuwd. Wat gaat er gebeuren?
Logeren, logeerhuis... Denk ik... Iets dat altijd een ‘ver van mijn bed show’ was.
Ik val bijna om van verbazing! Rik naar een logeerhuis?! Hoe, wat, waar? Tja, ik zie om me heen steeds meer ‘ouders van’ hun kind naar een logeerhuis brengen. Dat klinkt al heel naar zoals ik het zeg hè, haha. Maar goed, soms om het weekend, sommigen zelfs ieder weekend of een keer per maand.
Ja, wij doen dat sinds kort zelf natuurlijk ook en ik moet je zeggen dat het niet altijd makkelijk is, maar wel nodig. Voor iedereen in het gezin.
Ja, Lex, dat weet ik (ofwel vermoed ik), maar ik zit ook met een ander ‘probleem’.
En dat is? Ik zag eindelijk een leuke plek voorbijkomen en dacht ik stuur gewoon een berichtje, puur om informatie te verzamelen over hoe zoiets nou in zijn werk gaat, financieel en logistiek gezien. Een leuke plek bij een jong stel zonder kinderen, maar met veel dieren waar ook kinderen verblijven op het niveau van Rik (lees: normaal lerend). Dus ik heb een afspraak gemaakt en we gaan eerst even kijken. Anderhalf uur rijden hier vandaan, maar dat maakt ons niets uit; het is toch niet voor een weekendje, maar bijvoorbeeld voor in een vakantie. Klinkt goed, maar wat is je probleem dan?
Kijk, ik had Rik verteld van het logeren en dat we bij een leuk huis gaan kijken. Hij was enthousiast! Maar later hoorde ik hem tegen oma zeggen: “Oma, logeerplek, ik begrijp het niet, waarom?”
Oi... Ja, dat is lastig, alsof jullie hem kwijt willen en hij snapt natuurlijk ook alles.
Precies! Ook zijn zus en vader staan niet te springen. Al met al voel ik me dus al schuldig terwijl er nog niet eens iets is besloten en/of geregeld!
Tja, moeders hebben het daar vaak ook wat moeilijker mee dan vaders is mijn ervaring. Ik hoop dat hij het echt leuk gaat vinden en dat jullie dan ook kunnen genieten van alles wat je anders niet zo snel doet in de vakanties of weekenden met Rik s We gaan het zien Lexie, we gaan het zien! Wordt wederom vervolgd. X
X retour!
93
ADVERTENTIE
VEINE
94
VEINE MAGAZINE NUMMER TWEEËNTWINTIG komt uit in december 2020
EEN SNEAK PREVIEW VAN DE VEINEDAGEN 2021 op 5 en 6 februari. INTERVIEW MET WENDY LEGIERSE-LOUWERS Schrijfster van de kinderboekjes Renske met Wielen. ROUWVERWERKING Hoe verdriet om te zetten in positiviteit.
Met natuurlijk de vaste columnisten, sport, hulpmiddelen, OOKLEUKS, enzovoort!
95
Stichting K!ds Unlimited is opgericht in 2008 en richt zich op ernstig gehandicapte kinderen tot 18 jaar. Kwetsbare kinderen die veel zorg nodig hebben. K!ds Unlimited neemt financiële drempels weg door therapieën te vergoeden die niet worden vergoed door de zorgverzekeraars in Nederland. Bovendien zet de stichting zich in om ouders en verzorgers informatie te geven over de mogelijkheden die zij hebben met hun kind.
www.kidsunlimited.nl