Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
TROUWE MAATJES De buddy- en hulphonden
NIET ZINDELIJK
als je 6-9-12-15-18 jaar bent
DIEPE DRUK, AANRAKING EN STIMULATIE Om meer rust te bieden
OVER FYTOTHERAPIE
Plantaardige versus chemische medicatie
zestien, 2019
COVERMODEL Jasmin Het mooie prinsesje op Veine zestien is de vierjarige Jasmin. Jasmin is een pittig grietje en zit op de mytylschool in Rotterdam. Ze is tweetalig en ratelt net zo snel in het Nederlands als in het Turks. Dagelijks oefent ze in de Innowalk die ze thuis hebben. Jasmin heeft een tweelingbroer met CP die minder mobiel is. Samen met haar grote broer zijn ze heel lief en zorgzaam voor hem. Met haar grote broer van zes speelt ze ook graag buiten op de trampoline en in het zwembad. Maar alleen spelen lukt ook heel goed als haar poppen maar in de buurt zijn!
De kleding van Jasmin is gesponsord door
MODEMALL
VEINE
2
VAN DE REDACTIE
COLOFON UITGEVER Stichting Veine HOOFDREDACTIE Renée Ruisch EINDREDACTIE Marianne Zwanenburg ART DIRECTION ConQuest communication. creation. tenders. FOTOGRAFIE COVER Emile Peters REDACTIE Frieda Zebrowski, Anne van Zwieten WEBMASTER EN DESIGN
PUNT VAN RENÉE
Stephan van Rijt, Talk Today DRUKKERIJ Van de Water, Schiedam VERZENDING Juist! Druk & Print COLUMNISTEN Sandra Titulaer (revalidatiearts), Sylvie Suijkerbuijk (therapeut computer en handicap), Eva Koppius (ergotherapeut), Nicole Kien (advocaat), Chris (moeder), Arie van Tienhoven (ondernemer), Anne van Zwieten (moeder), Martin Meeuwissen (expert houdingsmanagement) ABONNEMENTEN abonnee@veine.nl
Het is weer gelukt: een Veine vol
je gebit? Het is goed te bedenken
inspiratie. Diverse artikelen zetten mij
dat het hebben van gezonde tanden
in ieder geval aan het denken. Mijn
begint bij de juiste voeding. Al dan niet
hersenen draaien soms overuren,
met supplementen.
bijvoorbeeld na het gesprek met Gerben Hoogsteen. De artsen
Ik heb genoten van de fotoshoot met
advertentie@veine.nl
die ik met mijn kinderen bezoek,
alle viervoeters. Hoewel het letterlijk
ADRES Palladiostraat 35,
hoor ik nooit over plantaardige
hondenweer was, vond ik het een
geneesmiddelen. Sterker nog,
genot om al die speelse beestjes bij
de meeste mensen om mij heen
elkaar te zien. En als je dan beseft
beschouwen dat als alternatief, lees
hoe ze stuk voor stuk van zo’n grote
negatief. Maar wat ik niet wist, is dat
betekenis zijn, kan ik alleen maar
er heel veel plantaardige middelen, net
denken: mooi!
ADVERTENTIES
3066 AH Rotterdam BANKREKENINGNUMMER NL66 INGB 0006 799 696
Copyright © 2019 Stichting Veine Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan Veine zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. Veine is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien
als chemische medicatie, onderzocht en geregistreerd zijn. Als iedereen
Natuurlijk hoop ik je als lezer
dat wist, zou er zeker anders naar
van Veine te ontmoeten op de
gekeken worden. Ook het gesprek
VEINEDAGEN: een gratis beurs vol
met Sanne ter Heide en Yvonne Kort
informatie en inspiratie speciaal voor
gaf mij stof tot nadenken. Weet jij
jou. Bekijk vooral de lijst met lezingen
dat als het lichaam magnesium en/
en workshops, ongetwijfeld zit er één
of calcium tekort komt, het gaat
bij die je graag wil bijwonen.
uit het lezen van deze uitgave. Veine behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.
‘shoppen’ op plekken in je lichaam waar opslag plaatsvindt, waaronder
Tot 28 of 29 juni! •
3
NEEM NU EEN ABONNEMENT OP VEINE MAGAZINE! ONTVANG EEN JAAR LANG VEINE IEDER KWARTAAL THUIS VOOR SLECHTS EEN TIENTJE*. GA NAAR VEINE.NL EN ABONNEER JE NU!
BLIJVEND IN PRIJS VERLAAGD!
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
€ 6,95
Inspiratie voor ouders van lichamelijk en/of verstandelijk beperkte kinderen
Mede mogelijk gemaakt door
VEINE
4
HOSPITAL HEROES
stress in het ziekenhuis * Als je een abonnement neemt, betaal je niets voor ons magazine, maar betaal je alleen de Minder verzendkosten.
DOSSIER SLAPEN
Niet voor iedereen gewoon
VAKANTIE BIJ AVAVIEREN Bijzonder en lekker dichtbij
HYDROTHERAPIE
Kracht opbouwen én ontspannen in het water
veertien, 2018
EEN JAAR VEINE VOOR SLECHTS
EERSTE HULP BIJ ZORGVRAGEN
€ 10,Je staat er niet alleen voor
GLAMPING IN FRANKRIJK Ook in je rolstoel
TOT DE DOOD ONS SCHEIDT Wat als jij er niet meer bent?
DROMEN NAJAGEN MET Floor jongerencoaching
vijftien, 2019
INHOUD
13 59
85
6
VEINEDAGEN 28 en 29 JUNI 2019
8
39
COLUMN HET ZIT ZO!
KLEIN GELUK
11
COLUMN OVER PLASSEN EN POEPEN EN ALLES WAT DAARBIJ KOMT KIJKEN
13
THERAPHIE PLANTAARDIGE GENEESMIDDELEN
21
COLUMN EN HOE NU VERDER?
23
DOSSIER INCONTINENTIE
29
COLUMN INCONTINENTIE
32
OOKLEUKS
40
EXTRA TROUWE MAATJES
49
OOKCIJFERS OVER (HULP)HONDEN
50
HULPMIDDELEN DIEPE DRUK, AANRAKING EN STIMULATIE
54
HULPMIDDELEN DIEPE DRUK, AANRAKING EN STIMULATIE
59
VAKANTIE HET LUKASHUIS
65
EXTRA FUNCARE4KIDS: SPECIAAL VOOR DE BROERS EN ZUSSEN
69
COLUMN HARIG MAATJE
70
MOOI INITATIEF EEN MAN MET EEN MISSIE
75
COLUMN SPIEREN
77
DOSSIER EEN KWESTIE VAN SCHONE TANDEN
82
COLUMN VAN ANNE ANIMAL CRACKERS 5
85
SPORT WATSU, SHIATSU IN HET WATER
92
(P)APPTALK
ADVERTENTIE
28 en 29 JUNI 2019 EVENEMENTENHAL GORINCHEM
EEN BEURS MET IMPACT!
Voor veel ouders van kinderen en jongvolwassenen met een beperking is het een ware zoektocht naar de juiste hulpmiddelen, therapieën en andere faciliteiten. Tijdens de VEINEDAGEN kun je kennismaken met de nieuwste producten en diensten. En de beurs draait om goede gesprekken, prikkelende sprekers en bovenal om informatie en inspiratie! Er zijn elke dag workshops en lezingen van onder andere Sylvia Dijkshoorn (Praten over seks), Dr. Arno Hazekamp (Cannabis) en Gigi Dingler (Floor jongerencoaching).
VEINE
6
GRATIS TOEGANG VOOR BEZOEKERS
PARKEREN VOOR 2 EURO PER DAG
ADVERTENTIE
80 EXPOSANTEN MET INNOVATIES EN EEN GOED VERHAAL
GA VOOR EEN GRATIS TOEGANGSBEWIJS METEEN NAAR 7
WWW.VEINEDAGEN.NL
KLEIN GELUK DIE TITEL VAN ONS TIJDSCHRIFT KOMT UIT DE FRANSE TAAL EN SPREEK JE UIT ALS VÈNNE. LA VEINE STAAT VOOR GELUK, FORTUIN EN GELUKZALIGHEID. ANDERZIJDS KUN JE VEINE VERTALEN ALS DE ADER, DE NERF OF BLOEDADER. Naast een prettig klinkende naam vonden we de betekenis illustratief. Een bloedader staat voor verbinding en is iets dat je nooit kunt doorknippen. Zo is ook de band van ouders met een beperkt kind. Een verbinding die er is en altijd blijft.
Daar waar andere kinderen hun vleugels uitslaan en loskomen van ouders, blijven kinderen met een beperking veelal heel dichtbij. Als het niet letterlijk fysiek is dan is het wel mentaal. Anderzijds sluit de gelukzalige uitleg van Veine feilloos aan op de visie achter dit magazine. Veine wil op positieve wijze inspireren en informeren. Het is onze stellige mening dat ontwikkeling (en comfort) gelukkig maken. Elk kind verdient dat!
VEINE
8
KLEIN GELUK
WEL EEN RIEM, MAAR GEEN GESP IN JE BUIK! Riemen zijn een prima oplossing om afzakken van je broek te voorkomen. Soms zorgt de gesp voor een ongewenste bult aan de voorkant, vooral lastig voor kinderen die veel zitten. Deze gesp zorgt voor een heerlijk comfortabel en niet-drukkend gevoel.
EN ROLLEN MAAR!
Verkrijgbaar bij clicktobuy.nl
Met deze rolplank kun je allerlei spelletjes en
voor € 31,95
nuttige oefeningen doen. Om op te liggen of zitten, op je buik of billen.
Verkrijgbaar bij toys42hands.nl voor € 23,95
MET JE ROLSTOEL HET KLIM- EN AVONTURENBOS IN LET’S ROCK & ROLL
In Goirle vind je een klim- en avonturenbos waar je ook in je rolstoel welkom bent! Zo is één van de hoogteparcoursen rolstoeltoegankelijk. Ook zijn ‘extreme’ activiteiten (zoals de vrije val van twaalf meter en de Big Swing van tien meter) toegankelijk gemaakt voor rolstoelers. Er zijn twee outdoor
Maak van je fatboy die nog
rolstoelen, die gratis ter beschikking worden gesteld, zodat iedereen kan
op zolder ligt een fantastische
deelnemen aan de tochten in het bos.
schommelstoel met dit nieuwe frame dat Fatboy op de markt
Meer info vind je op rocks-n-rivers.nl
brengt.
Vanaf september verkrijgbaar bij fatboy.com voor € 169,00
9
KLEIN GELUK
SABBEL MOUWTJES Eindelijk geoorloofd sabbelen! Op deze zonnige sabbelmouwtjes met elastische dubbellaags badstof die je gemakkelijk over de kleding kan schuiven. Verkrijgbaar in veel wisselende, lekker gekke 'trendy' kleuren. Zo heb je altijd iets unieks!
Verkrijgbaar bij rompersvanjof.nl voor € 18,15 per set.
BEURSACTIE € 17,00 per set
LEKKER WARM! Heerlijk voor je kind, maar ’s avonds kun je ‘m zelf even inpikken. Hoe lekker is dit om te ontspannen! Lekker lang (70 cm) met zachte vulling van tarwe of lijnzaad en een leuke, afneembare en wasbare hoes. De warmtesjaal kun je enkele
VEINE
10
minuten in de magnetron opwarmen.
Verkrijgbaar bij warmtesjaal.nl voor voor € 25,00.
RUBRIEK
COLUMN OVER PLASSEN EN POEPEN EN ALLES WAT DAARBIJ SA ts ND KOMT KIJKEN ar RA
TIT
UL A ER
eva - k ind er r
li d a
ti e
ZINDELIJK WORDEN OF JUIST NIET IS NATUURLIJK EEN ONDERWERP DAT IK REGELMATIG BESPREEK MET OUDERS EN MET DE KINDEREN ZELF VOOR ZOVER DAT KAN. HOE IK EEN DERGELIJK GESPREK VOER, HANGT ERG AF VAN DE SITUATIE. SOMS WEET JE DAT EEN KIND MET EEN SPECIFIEKE DIAGNOSE EIGENLIJK FYSIEK NOOIT IN STAAT ZAL ZIJN OM ZELF TE PLASSEN OF POEPEN. ALS EEN KIND WÉL EEN NORMALE VERSTANDELIJKE ONTWIKKELING DOORMAAKT, WEET JE DAT EEN KIND DAAR VROEG OF LAAT SOCIALE PROBLEMEN MEE KRIJGT. EN ZO BEKIJK IK PER SITUATIE WAT DE MOGELIJKHEDEN ZIJN. Voor kinderen die verstandelijk beperkt zijn en
Bij sommige kinderen starten we samen met een
niet zindelijk, zoek ik samen met ouders en een
incontinentieverpleegkundige en met de ouders een
incontinentieverpleegkundige naar mogelijkheden hoe we
traject om alsnog (functioneel) zindelijk te worden. Er zijn
een kind het beste kunnen helpen. We willen verstoppingen
in Nederland zogenaamde plas- en poeppoli’s, enkele
voorkomen en kijken altijd eerst of we de ontlasting met
daarvan hebben de focus op kinderen met een beperking.
laxeermiddelen zacht kunnen houden. Als dat niet gaat,
Je probeert dan door veel oefenen, regelmaat, plaswekkers
kunnen ouders regelmatig een klysma zetten om de spieren
enzovoort een kind toch zindelijk te krijgen of bijna-zindelijk.
te triggeren of als ook dat niet gaat, kan men nog gaan
En dat het nooit te laat is om dat te proberen bleek laatst bij
darmspoelen. Door water in te brengen dat er vervolgens
een patiënt van vijftien jaar uit mijn praktijk.
weer uitkomt, spoel je de darmen volledig schoon. Ouders hadden toen het meisje acht jaar was al een traject Als een kind wel beseft dat hij of zij niet zindelijk is en zich
doorlopen, maar dat was toen niet gelukt. Nu was zij
schaamt voor de luier en voor de vieze stank als het ‘fout’
inmiddels vijftien en moest naar een nieuwe school waar
gaat, proberen we vaak of we zo iemand sociaal zindelijk
meer zelfstandigheid is gewenst. Ze wilde zelf ook heel
kunnen maken. Feitelijk ga je dan in kaart brengen wanneer
graag zindelijk worden en de training werd nu niet alleen
en hoe vaak iemand plast en poept. Vervolgens ga je daar
door de ouders gepromoot, maar het meisje wilde zelf
op anticiperen door vooraf naar het toilet te gaan. Als dat
graag zindelijk zijn. Na een paar maanden was het deze
onmogelijk is, ga je op een vast moment een katheter
jongedame toch nog gelukt. Blijkt maar weer dat je nooit te
gebruiken en de ontlasting sturen met een klysma of
oud bent om met een training aan de slag te gaan! •
spoelen. Een heel dunne luier of inlegger volstaat dan als het onverhoopt toch een keer fout gaat.
11
THERAPIE
“Wij onderzoeken altijd hoe we het zelfherstellend vermogen VEINE
12
kunnen vergroten.”
THERAPIE
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉ/MARJAN ANDEWEG
PLANTAARDIGE GENEESMIDDELEN FYTOTHERAPIE IS HET BEHANDELEN VAN MENSEN MET GEZONDHEIDSKLACHTEN MET PLANTAARDIGE (GENEES)MIDDELEN. EEN FYTOTHERAPEUT KAN DEZE MIDDELEN OOK PREVENTIEF INZETTEN OM AANDOENINGEN TE VOORKOMEN. IN DUITSLAND VINDT MEN DAT AL LANGERE TIJD VANZELFSPREKEND. IN NEDERLAND ZIJN WE NOG NIET ZOVER. DE MEESTE ARTSEN SCHRIJVEN VOORAL CHEMISCHE MEDICATIE VOOR, TERWIJL ER OOK EEN PLANTAARDIGE VARIANT VAN HET VOORGESCHREVEN GENEESMIDDEL KAN ZIJN. De heer Gerben Hoogsteen heeft naast zijn opleiding geneeskunde ook een opleiding fytotherapie gevolgd. Ik zit vandaag tegenover een innemende persoonlijkheid. Als Gerben praat, hang je aan zijn lippen… >
13
THERAPIE
Na zijn studie geneeskunde aan de
DE MENS EN ZIJN
Erasmus Universiteit in Rotterdam
‘KWALEN’ BEKIJKEN
specialiseerde Gerben Hoogsteen zich
VANUIT HET GROTE
in vier jaar tot verzekeringsarts. Hij
GEHEEL
volgde een tweejarige Duitse opleiding
Dat Gerben ‘breed’
‘fytotherapie voor artsen’. In Duitsland
kijkt naar de persoon
moet je eerst een basisopleiding als
die hij voor zich heeft,
arts hebben voor je deze opleiding
blijkt uit het feit dat
mag gaan volgen. “Mijn kracht is dat ik
hij ervan overtuigd
niet alleen veel weet van fytotherapie,
is dat een goede
maar ook goed georiënteerd ben in de
gezondheid gestoeld
breedte van het medisch vakgebied. Ik
is op meerdere pijlers. Het
weet ook bijvoorbeeld welke tendensen
zogenaamde ‘spinnenwiel van positieve
leven onder hulpverleners.”
gezondheid’ kent zes spaken ofwel zes pijlers. “Daar waar in de reguliere
VEINE
14
WAT IS FYTOTHERAPIE?
gezondheidszorg eigenlijk maar twee
In Duitsland is fytotherapie ingeburgerd,
spaken (lichamelijke klachten en
in ons land kennen slechts weinigen
psychische klachten) worden gebruikt,
het. “In Nederland hadden we in het
kijk ik liever naar alle zes pijlers. De
verleden wel hoogleraren die zich
Vereniging Arts en Leefstijl stimuleert
bezighielden met de eigenschappen van
dit ‘verder kijken dan alleen een
planten en die kun kennis op studenten
oplossing via de chemisch medicijnen’.
overbrachten. Helaas zijn deze
Zij prediken: “Geen pillendieet, maar
hoogleraren in de afgelopen dertig jaar
een leefstijl op recept!” En daarmee
wegbezuinigd. En daarmee missen we
proberen ze ook te kijken naar onder
in Nederland feitelijk ‘de wortels’ van
andere voeding, beweging, slapen en
fytotherapie. We kénnen het gewoon
ontspannen. Feitelijk zouden veel meer
niet meer, artsen worden er niet mee
artsen een gezonde leefstijl moeten
opgeleid en leren alleen maar over de
voorschrijven, waarbij medicatie pas
toepassing van chemische medicatie.
zou moeten worden toegepast als deze
Jammer, want er zijn aandoeningen
eerste stap geen resultaat heeft.
die goed of zelfs beter behandeld kunnen worden met plantaardige
“In onze praktijk staat de mens
geneesmiddelen. Alleen al doordat er
centraal. Wij onderzoeken altijd hoe we
veel minder bijwerkingen voorkomen
het zelfherstellend vermogen van onze
dan bij hun chemische variant.
‘patiënten’ kunnen vergroten”, >
Dr. Gerben Hoogsteen
THERAPIE
15
THERAPIE
legt Gerben uit. “Als er chronische klachten zijn waar de
Voorbeelden van aandoeningen waarbij fytotherapie kan
reguliere geneeskunde niet verder mee kan helpen, dan kan
worden toegepast:
fytotherapie wellicht uitkomst bieden. Het kan ook een goed
• spijsverteringsklachten en obstipatie
alternatief zijn als mensen veel last hebben van bijwerkingen
• bovenbuikklachten
van chemische medicijnen.”
• menstruatiestoornissen • slaapproblemen
Eigenlijk denk ik zelf dat dit nog een bescheiden opstelling
• chronische luchtwegproblemen
is. Ik zou het wel wat stelliger durven zeggen. Feitelijk zou
• kinderen die niet gedijen op school, om welke reden
je bij iedere kwaal altijd eerst moeten kijken of je met een fytotherapeutisch advies tot een oplossing kunt komen. Pas
• huidaandoeningen zoals eczeem
als dat niet lukt, zou je op chemische medicatie over moeten
• spanningsklachten, onrust of labiliteit
gaan. Hoe dan ook, het is bij chronische klachten in ieder
• depressieve klachten
geval verstandig na te denken over de mogelijkheden van
• aandoeningen van de spieren en gewrichten.
natuurlijke medicatie.
VEINE
16
dan ook
THERAPIE
“Wat mensen niet altijd goed
De EU heeft voor dit doel de HMPC
inschatten, is dat zij denken dat een
(Committee on Herbal Medicinal
plantje iets natuurlijks is en daarom in
Products) opgericht. De HMPC heeft
principe geen kwaad kan doen. ‘Baat
sinds 2004 bijna 200 monografieën
het niet, dan schaadt het niet’ hoor ik
van verschillende planten opgesteld
vaak in mijn praktijk. Dat is natuurlijk
met daarin alle kennis die over de plant
niet zo. Denk maar aan monnikskap. Als
bekend is. Daarna kan een plantaardig
je dit in je sla doet, kun je bijvoorbeeld
geneesmiddel in een EU land worden
serieuze hartproblemen krijgen. En je
geregistreerd. Zo zijn er al zo’n 160
kunt ook niet alle paddenstoelen eten,
middelen geregistreerd in Europa. Ook
ook al lijken ze dan op champignons.”
kan een plantaardig geneesmiddel worden geregistreerd als geneesmiddel met een wetenschappelijk bewezen werkzaamheid. Dat is dus op precies dezelfde manier zoals dat met chemische middelen gebeurt. Dat reguliere artsen deze plantaardige middelen niet voorschrijven, heeft waarschijnlijk te maken met het gegeven ‘onbekend maakt onbemind’.
“In de fytotherapie zie je dat planten bepaalde voorkeursgebieden hebben”, vertelt Gerben. “Valeriaan is met WETTELIJK REGISTRATIE, OOK VOOR
name specifiek gericht op het centraal
PLANTAARDIGE MEDICATIE
zenuwstelsel. Meidoorn wordt binnen
In 2004 heeft het Europees Parlement
de fytotherapie alleen gebruikt bij
besloten een registratiemogelijkheid
hartaandoeningen.”
voor traditionele kruiden en planten te creëren, waardoor traditioneel gebruikte
DE NEDERLANDSE VERENIGING
planten in Europa geregistreerd kunnen
VOOR FYTOTHERAPIE
worden als traditioneel plantaardig
In Nederland is er sprake van een
geneesmiddel. De randvoorwaarden
wirwar van mensen die zich met kruiden
hiervoor zijn een gegarandeerde
en planten bezighouden, allemaal
kwaliteit, plausibele werkzaamheid
op een ander vlak. Het is dus wel
vanuit traditioneel gebruik en veiligheid.
ondoorzichtig. >
17
THERAPIE
Gerben beaamt dit en probeert hier
Gerben. Dat is bij geregistreerde
met de Nederlandse Vereniging voor
plantaardige geneesmiddelen niet
Fytotherapie (NVF) verandering in
zo. Je weet dan wat je koopt. De
te brengen. De NVF maakt zich als
fytotherapeut kan mensen hierbij
wetenschappelijke vereniging sterk
helpen om de juiste keuzes te maken.
voor kwaliteit en betrouwbaarheid van plantaardige geneesmiddelen
WAT WIL JE ONZE LEZERS
en fungeert ook als netwerk voor
MEEGEVEN?
professionals die bij elkaar terecht
“Fytotherapie is in elk geval een
kunnen met vragen, voor verdieping en
behandelgebied dat potentie heeft.
om belangen te behartigen.
Ook mogelijk voor de doelgroep van Veine, maar ik wil meegeven dat je van
DE DROGIST OF EEN
persoon van persoon moet kijken wat
FYTOTHERAPEUT?
het kan betekenen. Je praat bij jullie
Bij fytotherapie is de kwaliteit van
lezers immers vaak over complexe
het preparaat uitermate belangrijk.
problematiek en niet uitsluitend over
De Nederlandse Voedsel en
eenvoudige klachten als hoesten of
Warenautoriteit houdt in ons land
hooikoorts.
de veiligheid van voedsel en waren in de gaten. Hiervoor zijn wetten
Lees je goed in over
en regels bedacht. Daarnaast
fytotherapie en praat erover
kennen we de Geneesmiddelenwet,
met een deskundige voor
waaronder ook de geregistreerde
je begint aan officiële,
fytotherapeutische middelen vallen. Bij
chemische geneesmiddelen.
de drogist worden fytotherapeutische
Het zou mooi zijn als de
middelen verkocht die alleen geschikt
fytotherapeuten onderdeel
zijn voor zelfmedicatie. Dat zijn de
en aanvulling zouden zijn op
geregistreerde traditionele plantaardige
het complete medische
geneesmiddelen (Geneesmiddelenwet)
team als een complex
en de plantaardige middelen
probleem wordt
(Warenwet).
besproken.” •
VEINE
18
“Onduidelijk is vaak wat de kwaliteit van plantaardige middelen uit de Warenwet is. Het etiket belooft vaak meer dan er in werkelijkheid in zit”, waarschuwt
THERAPIE
FYTOTHERAPIE, KRUIDENGENEES KUNDE EN HOMEO PATHIE – ZOEK DE VERSCHILLEN!
Fytotherapie onderscheidt zich van de kruidengeneeskunde in het feit dat deze laatste gebaseerd is op volksgeneeskunde, die al duizenden jaren bestaat. Denk hierbij aan de hindoes, Chinezen en Grieken. De kruidengeneeskunde is van alle tijden en werd overal ter wereld gebruikt. Terwijl kruidengeneeskunde zich oriënteert op de traditionele geneeswijze, is fytotherapie pas geïntroduceerd in 1913 door Henri Leclerc. Deze Franse arts zette de stap naar de professionele toepassing van plantaardige middelen. Hij ging uit van de inhoudsstoffen die in een plant zitten. Wat doen die stoffen eigenlijk? Op basis hiervan ging hij deze toepassen als geneesmiddel.
Fytotherapie is net als homeopathie een natuurlijke geneeskunde. Beide maken gebruik van grondstoffen uit de natuur en kennen nauwelijks bijwerkingen. Homeopathie maakt echter ook gebruik van dierlijke en minerale grondstoffen. Daarnaast wordt gebruikgemaakt van (sterk)verdunde producten. Dit is bij fytotherapie niet het geval.
19
ADVERTENTIE
VEINE
20
R82.nl
Een comfortabele wandeling voor elk kind
RUBRIEK
COLUMN R
IN
S
OL
LU
CA
EN HOE NU VERDER? EV AN
DER
HEK - Cliëntond
e
eu r st
ni n
gP
EEN AANTAL MAANDEN GELEDEN WERD IK GEBELD DOOR DE MAATSCHAPPELIJK WERKER VAN EEN MYTYLSCHOOL. ZIJ HADDEN HULP NODIG BIJ EEN VAN HUN LEERLINGEN: ADAM EEN JONGEN VAN ZEVEN JAAR MET EEN VERSTANDELIJKE EN LICHAMELIJKE BEPERKING, DIE SAMEN MET ZIJN VADER WOONT. Vader was een week geleden van de trap gevallen, waarbij
Nu staan we voor de uitdaging om ook hiervoor de goede
hij een complexe beenbreuk opgelopen had. Bij nader
oplossing te vinden. Twee van mijn cliëntondersteuners
onderzoek bleek de reden van het telefoontje niet alleen de
begeleiden vader nu bij de te nemen beslissingen. Eén voor
val te zijn, maar ook een ongeneeslijke ziekte bij de vader.
de ‘harde’ kant: uitbreiding budget, contacten zorgkantoor,
Er stonden hem een operatie, langdurige revalidatie en
bewindvoering en mentorschap, vervoer naar school,
een chemokuur te wachten. De tante van Adam was al een
regelen van de zorg na Expert Care en dergelijke. Deze
week bij de jongen in huis, maar kon de zware zorg, met
dame is niet alleen een ervaringsdeskundige wat betreft
name in de nachten, naast haar eigen gezin niet langer aan.
zorg voor een ZEMB-kind, maar heeft ook diepgaande
Er moest zo spoedig mogelijk een andere oplossing komen.
kennis van de relevante wet- en regelgeving.
De grootste zorg van de vader was om een plek voor Adam te vinden waar hij zich gelukkig zou voelen. Zowel voor de
Een ander teamlid voor de ‘zachte’ kant: het gesprek met
korte als de lange termijn. Ik kwam direct in actie.
vader. Is het realistisch te denken dat Adam weer terug naar huis kan, is een combinatie van vier dagen thuis en
Op basis van de gesprekken met de vader en de tante van
drie dagen logeren per week een optie, wat is er nodig
Adam had ik me een beeld gevormd wat de voorwaarden
in de thuissituatie? Of moeten we toch denken aan een
waren voor een plek waar Adam zich thuis zou voelen, en
permanente woonplek voor Adam? Zij heeft uitgebreide
wat hij nodig had in verband met zijn complexe, somatische
kennis op gebied van inclusie, specifiek in de situatie met
zorg. We hadden geluk: na twee dagen verhuisde Adam
kinderen.
naar Expert Care. Vanaf dag één ging het goed met hem op deze nieuwe plek.
Samen zullen zij de stem van Adam zijn bij het regelen van de zorg in de toekomst. •
Dit is een goede tijdelijke oplossing gebleken, maar blijkt voor de langere termijn, mede vanwege de hoge kosten, niet haalbaar.
In Veine 15 heeft Caroline van der Hek verteld over wat zij doet en tegenkomt bij haar bedrijf CliëntondersteuningPLUS. Vanaf Veine 16 schrijft zij hier een column over.
21
DOSSIER
“De juiste luier vinden is vaak een kwestie van VEINE
22
veel uitproberen.”
DOSSIER
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: STOCKFOTO
INCONTINENTIE VOOR VEEL OUDERS EN BEGELEIDERS BEKENDE MATERIE. KINDEREN EN (JONG)VOLWASSENEN MET EEN BEPERKING DIE NIET ZINDELIJK ZIJN; DE ZOGENAAMDE POEP- EN PLASPROBLEMEN. WE PRATEN EROVER MET CONTINENTIEVERPLEEGKUNDIGE INGRID RENSE. WE KIJKEN NAAR DE PROBLEMATIEK OP VERSCHILLENDE LEEFTIJDEN. WANT ALS EEN KIND VAN ZES NIET ZINDELIJK IS, LOOP JE TEGEN ANDERE DINGEN AAN DAN MET EEN JONGVOLWASSENE VAN ACHTTIEN. >
23
DOSSIER
ZES JAAR EN NIET ZINDELIJK
Met een goed verantwoordings
TIP VAN EEN OUDER Is het in
Bij kinderen van zes jaar zien we
formulier van de arts of continentie
jullie gemeente verplicht afval
de overgang van de grootste maat
verpleegkundige leveren deze bedrijven
te storten in een Kliko? Dan kan
Pampers naar luiers met meerdere
bijna alle merken luiers en bezorgen ze
je ertegenaan lopen dat deze
plakstrips. “Ik zeg altijd luiers die je
aan huis.
regelmatig vol is door al die
niet meer bij een normale drogist kunt krijgen”, vertelt Ingrid. Soms is dat
Wel zo gemakkelijk”, vertelt Ingrid.
Er zijn diverse gemeenten waar
natuurlijk al eerder, afhankelijk van de
“En de juiste luier vinden is vaak een
een extra afvalcontainer vergoed
grootte van een kind. Voor veel ouders
kwestie van veel uitproberen. Ieder kind
wordt.
is dat een hele overgang. Belangrijk
is anders en wat bij de één mooi past,
is dat ouders weten dat luiers worden
zit bij de ander niet goed. Belangrijk
TIP Het is handig ondergoed
vergoed. De standaardregeling is dat de
is uiteraard de maatvoering, maar
te kiezen dat gemakkelijk zit
zorgverzekeraar incontinentiemateriaal
ook de samenstelling van de luier.
in combinatie met de luier die
vergoedt voor kinderen vanaf vijf jaar.
De Abri-Form Junior van Abena is
uw zoon of dochter draagt.
Maar er zijn verschillende regelingen
bijvoorbeeld speciaal ontwikkeld voor
Webwinkels als Pien & Polle
per verzekeraar. Bij een medische
kleine kinderen met een heupomvang
en JOF leveren bijvoorbeeld
verklaring ‘blijvende incontinentie door
tot 60 centimeter. Deze luier voelt
rompers in grote maten.
chronische ziekte of handicap’ kan
prettig aan en is gemaakt van maximaal
Het bedrijf Adjustforyou heeft
vergoeden zelfs al vanaf driejarigen.
ademende materialen. Maar probeer
een speciaal incontinentiebroekje
Deze regeling geldt ook voor reguliere
vooral meerdere luiers, passend bij de
ontwikkeld in de vorm van een
Pampers zolang je kind die nog past.
‘bouw’ van je kind. Vraag bij je medisch
normale boxershort.
Daar moet je de medewerkers van de
speciaalzaak een proefpakket aan!
zorgverzekering vaak wel zelf op wijzen.
“Ik hoor vaak dat ouders in eerste instantie via de apotheek luiers krijgen. Soms zitten die helemaal niet goed, maar zeggen ouders dat deze luiers de enige zijn die zij via hun apotheek krijgen. Ik verwijs ouders dan naar medisch speciaalzaken; bedrijven zoals
VEINE
24
luiers die er dagelijks bij komen.
Combicare en Medireva.
DOSSIER
NEGEN JAAR EN NIET ZINDELIJK
aan de hand van een multidisciplinaire
Bij kinderen van negen jaar neemt de
intake wat er voor het kind mogelijk is
hoeveelheid die ze plassen toe. Dan
om zindelijk te worden. We bespreken
wordt het belangrijk te kijken naar
dit met het ‘HIPPER-team’. Wanneer
het absorptievermogen van een luier.
het juiste moment is om te beginnen
Fabrikanten geven dit vaak aan met
met trainen verschilt per kind. Dit
cijfers of druppels. Ingrid vult aan:
heeft te maken met de rijping en het
“Sommige kinderen plassen de hele
cognitief vermogen van het kind”,
dag door, maar er is ook een grote
legt Ingrid ons uit. “We starten dan
groep kinderen die alles in één keer
vaak met klokzindelijkheid, ofwel het
plast, bijvoorbeeld alleen ’s avonds.
op vaste tijdstippen naar het toilet
Vooral kinderen met sondevoeding
gaan. Nooit met te lange tijd ertussen
plassen vaak langere tijd niet en dan
om ‘ongelukjes’ te voorkomen.”
weer grote hoeveelheden tegelijk.
Duidelijk gebarend vertelt Ingrid ons
Soms beschermen ook luiers met
dat ze ook altijd kijkt hoe een kind
veel absorptievermogen dan nog
op een toilet zit. Kan het kind wel
onvoldoende. Gebruik dan speciale
ontspannen? Op een normaal toilet
inleggers om extra veel vocht op te
zitten? En kan een kind, al dan niet
nemen. Zo’n inlegger moet je zien als
met aanpassingen, lang genoeg blijven
een soort maandverband, maar dan
zitten? Allemaal zaken die we in overleg
zonder plakstrip (bijvoorbeeld Attends
met de kinderbekkenfysiotherapeute
Anatomic of Abena Abri-Let). Let bij het
meenemen bij de zindelijkheidstraining.”
plaatsen van de inlegger in de luier erop dat jongens meer naar voren plassen en
TIP VAN DE EXPERT Bedrijven
meisjes meer naar achter.”
als Tena, Abena, Attends en Seni leveren inleggers die je gebruikt voor
“Op onze plas- en poeppoli in
zowel jongens als meiden, maar ze
Rijndam Revalidatiecentrum, zien
leveren ook bijvoorbeeld inleggers
we regelmatig kinderen van rond de
speciaal voor mannen die precies
negen jaar, maar soms zijn kinderen
zo gevormd zijn dat ze ook voor een
ook jonger. Dergelijke poli’s vind je
jongvolwassene perfect de urine
ook elders in Nederland. Hier werken
opvangen.
een kinderbekkenfysiotherapeute, continentieverpleegkundige,
Er is zelfs een zwarte ‘male’ inlegger,
revalidatiearts, GZ-psycholoog en een
waardoor deze in een donkere boxer
ergotherapeute nauw samen. We kijken
minder opvalt! >
25
DOSSIER
TIP Op dat aankleedkussen voor
TWAALF JAAR EN NIET ZINDELIJK
plakkers naar beneden, om lekkage te
baby’s past jouw zoon of dochter
Bij kinderen van twaalf jaar zien we
voorkomen. Voor kinderen die staand
waarschijnlijk ook al lang niet
dat gêne een rol gaat spelen. Soms is
verschoond worden of zelf hun luier
meer. Bedrijven als KidzImpulz
dat natuurlijk ook wel eerder, maar op
omdoen zijn de luiers met een band om
en Kussengigant verkopen ook
deze leeftijd gaan kinderen vaker op
hun middel ook heel handig. Feitelijk
aankleedkussens XXL!
kamp en bij elkaar logeren. Kinderen
doe je dan eerst de band om je middel
beseffen dat ze nog steeds een luier
en trek je de luier van achter naar voren
dragen, schamen zich daarvoor en
omhoog. Met klittenband zet je de ‘lap’
willen niet meer verschoond worden in
dan aan de middelband vast.
het openbaar. Andere kinderen hebben
Ook de gêne rondom nare geurtjes
dat besef niet, maar hun omgeving kan
neemt op deze leeftijd toe. Je wilt toch
dat wel weer hebben. Ouders houden
niet dan anderen ruiken dat je poept.
rekening met de privacy van het kind. “We kijken altijd naar het kind, de
VEINE
26
Het kiezen van de juiste luier speelt ook
beperking en de mogelijkheden. Wat is
mee. Luierbroekjes zitten goed en zijn
het probleem, is er gedurende de dag
fantastisch als kinderen deels zindelijk
continu ontlasting? Of is er juist sprake
zijn en ook naar het toilet kunnen. Als
van obstipatie? We bespreken het
dat niet zo is, zijn dit soort broekjes niet
inzetten van laxeermiddelen, klysma’s
fijn. De luierslips met plakkers zijn bij
en eventueel darmspoelen altijd in
het verschonen dan veel gemakkelijker.
overleg met een arts. Als je voorkomt
“Ik leer ouders wel om de plakkers
dat een kind in een gênante situatie kan
kruislings te pakken, dus de onderste
komen als hij of zij naar school gaat, is
plakkers naar boven en de bovenste
dat toch fijn.”
DOSSIER
TIP Underwunder levert
VIJFTIEN JAAR EN NIET ZINDELIJK
Sommige jongens gebruiken een externe
toffe boxers voor jongens
We zitten midden in de puberteit.
katheter, in de volksmond ook wel een
en slips en hipsters voor
Jongeren zijn zich, als ze hiertoe in
condoomkatheter genoemd. Handig
meisjes. Het gaat dan
staat zijn, meer dan ooit bewust van
bij sporten, reizen of een dagje weg.
om kleine scheutjes en
hun lichaam en het feit dat plassen en
Voor meiden is daar nooit een goede
druppels urine (75 ml in
poepen niet altijd vanzelfsprekend is en
oplossing voor gevonden”, vertelt Ingrid.
vier uur)!
probleemloos gaat. Als het kan, willen (of
“We leren jongeren ook dat ze alles goed
moeten) jongeren zelfstandiger worden
moeten schoonmaken. Toiletpapier is
natuurlijk. “We leren jongeren zoveel
fijn, maar met een nat doekje kunnen de
mogelijk om zichzelf te helpen bij het
billen veel beter worden gereinigd. Zeker
verschonen, ook als ze katheteriseren en
als het al lastig is omdat je lichamelijke
eventueel darmspoelen. Online is heel
beperkingen hebt, zijn natte doekjes
wat informatie te vinden, bijvoorbeeld bij
(een maatje groter dan de standaardmaat
coloplast.nl of wellspect.nl.
billendoekjes) of wegwerpwashandjes wel heel handig.” >
27
DOSSIER
ACHTTIEN JAAR EN NIET ZINDELIJK
‘swimmates‘-luierbroekjes een
Jongvolwassenen van rond de achttien
oplossing. Voor kinderen waarbij de
jaar zijn uitgegroeid en er ontstaat een
kans erg klein is dat er ontlasting komt,
stabiele maat als het gaat om luiers.
is een badpak, bikini of zwembroek met
“Ik zie vaak dat mensen een bepaald
een geïntegreerd incontinentiebroekje
merk luiers gebruiken en nooit meer
vaak heel handig. Online winkels als
wisselen. Mijn advies luidt om elke
Pien & Polle en MRTS07 verkopen
paar jaar weer eens opnieuw te kijken
dergelijke zwemkleding. “Soms helpen
naar alle mogelijkheden. Ook als een
we jongeren ook met een anaaltampon
kind ‘uitgegroeid’ is. De fabrikanten
(altijd via de arts). Voor diegenen die de
ontwikkelen door en soms zijn er
hele dag wat ‘ontlasting lekken’ is het
nieuwe producten op de markt die beter
de enige manier om een paar uurtjes
aansluiten bij jouw zoon of dochter.”
zorgeloos naar het strand te kunnen”,
Bijkomend probleem is haargroei rond
legt Ingrid uit. •
de schaamstreek, want dit is voor de hygiëne heel vervelend. Ingrid: “Ik
TIP VAN EEN MOEDER “Ik heb een
zeg ouders of jongeren vaak om het
laserapparaat van Philips gekocht.
een beetje te knippen. Scheren kan
Een kostbare aanschaf van zo’n 400
ook, maar wordt vaak als vervelend
euro. Maar ik had het er toch voor
ervaren.”
over. Nu moet ik af en toe nog een enkel haartje weghalen, zo ongeveer
“Wij zien regelmatig problemen
eens per maand, voor de rest is de
met zwemmen. Als jongeren echt
haargroei weg.”
een luier nodig hebben, dan vormen
VEINE
28
RUBRIEK
COLUMN INCONTINENTIE of gewoon héél vaak naar het toilet moeten? NIC
OLE K
I E N - a d vo c
a at
IN DE AFGELOPEN (BIJNA) 25 JAREN HEB IK AL VEEL OPMERKELIJKE ZAKEN BIJ DE RECHTER MOGEN BEPLEITEN. TOEN IK BEGREEP DAT ER IN DIT NUMMER AANDACHT IS VOOR INCONTINENTIE BRACHT MIJ DAT IN GEDACHTEN TERUG NAAR EEN ZAAK VAN JAREN GELEDEN. DE ZAAK GAAT OM PATIËNTEN DIE - HEEL ONFORTUINLIJK - LIJDEN AAN EEN ZIEKTE MET EEN BIJNA NIET UIT TE SPREKEN NAAM: INTERSTITIËLE CYSTITIS (CHRONISCH BLAASPIJNSYNDROOM). De hele kleine groep patiënten die aan deze ziekte lijdt,
erg bij de zaak betrokken voelden. Normaal moet je bij
moet tot wel 40 keer per etmaal naar het toilet. Ziet u het
een zitting net zo lang op je stoel blijven zitten totdat de
voor zich? Ook ’s nachts? Behalve dat mensen met deze
rechter klaar is. Deze patiënten echter, moesten af en aan
ziekte ook onbeschrijflijke pijn in de blaasstreek kunnen
lopen tijdens die minstens twee uur durende zitting: zij
hebben, frustreren die grote aantallen toiletbezoeken ook
moesten nu eenmaal regelmatig naar het toilet. Op enig
veel sociaal contact. De ziekte wordt soms als zo zwaar
moment schorste de rechter deze zitting met de nooit
ervaren, dat een enkele patiënt zich soms zelfs van het
meer te vergeten opmerking: ‘Zo, nu kunt u allemaal lekker
leven berooft. In- en intriest dus.
plassen’. En dát schoot toch in het verkeerde keelgat van mijn cliënte, de patiëntenvereniging! Die heeft op het punt
Een aantal jaren geleden is er een hulpmiddel op de markt
gestaan de rechter te laten wraken omdat zij het gevoel
geïntroduceerd, een zogeheten blaasspoeling waar deze
had dat die rechter haar niet serieus nam en dat zij geen
groep patiënten baat bij heeft. Waar dit in eerste instantie
enkele kans maakte om deze zaak te winnen. Uiteindelijk
gewoon door zorgverzekeraars vergoed werd, werd
heeft de vereniging dat toch niet gedaan uit respect voor
dat een aantal jaren gestopt na een negatief advies van
de rechter en wij toch niet het idee hadden dat de rechter
het Zorginstituut Nederland. Zij vonden dat er te weinig
de groep bewust wilde kwetsen of minachten. De zaak is
wetenschappelijk bewijs is dat die spoelingen daadwerkelijk
destijds helaas niet gewonnen, maar de strijd is nog niet
hielpen. Jammer, want voor veel patiënten waren die
gestreden. Ik verwacht dat die strijd uiteindelijk wel in het
spoelingen echt een uitkomst en de betrokken urologen
voordeel van de patiënt eindigt. De opmerking van deze
waren in principe dezelfde mening toegedaan. Tot op
rechter zit, helaas, tot op de dag van vandaag dwars. En al
de dag van vandaag praten zij met het Zorginstituut om
die jaren vraag ik me af of die rechter weet wat hij teweeg
deze spoelingen terug te krijgen in de basisverzekering.
heeft gebracht met die ene opmerking. Zo ziet u maar weer,
Ik zal u de bijzonderheden van de discussie besparen.
zelfs rechters moeten rekening houden met het feit dat hun
Ik neem u mee naar de zitting die ik destijds voor deze
woorden soms onbedoeld erg kunnen kwetsen. Iets wat we
patiëntenvereniging had als advocaat. Bij die zitting
volgens mij allemaal iedere dag moeten blijven doen! •
verscheen een groot aantal patiënten omdat zij zich Nicole Kien is één van de topadvocaten in de gezondheidszorg en staat aan de basis van de succesvolle ontwikkeling van LS&H Lawyers. Meer informatie: www.lshlawyers.nl
29
ALLES KAN MET ABENA
Ga mee bowlen!
ADVERTORIAL
BIJ ABENA VINDEN WE DAT NIETS EEN KIND ERVAN MAG WEERHOUDEN OM LEUKE DINGEN TE DOEN. SAMEN MET VEINE ORGANISEERT ABENA DAAROM DE ACTIE ‘ALLES KAN MET ABENA’. DEZE KEER ZOEKEN WE TWEE BALVIRTUOSEN DIE SAMEN MET HUN OUDERS, BROERTJE OF ZUSJE WILLEN BOWLEN OP EEN AANGEPASTE BOWLINGBAAN. Ga naar abena.nl/alleskan, geef je kind op en wie weet bezorgen wij hem of haar een dag om nooit te vergeten. TWEE ECHTE DJ’S IN DE DOP! Kevin (14) en Jort (11) waren de winnaars van de DJ-workshop. Onder leiding van DJ Tesz van DJworkshop.nl leerden zij hoe ze muziek kunnen mixen, effecten kunnen toevoegen en – vooral door Kevin – kunnen scratchen. In het begin waren de jongens nog een beetje onwennig, maar aan het einde van de workshop waren zij al in staat om de muziek van Armin van Buuren vlekkeloos te laten overgaan in een nummer van Justin Bieber. Knap werk jongens – grote DJ’s als Armin van Buuren, DJ Tiësto en Martin Garrix moeten zich grote zorgen gaan maken voor concurrentie van deze twee toppers!
TAARTEN BAKKEN BIJ WINNY Op een zaterdagochtend togen wij naar Hazerswoude-Dorp om taartjes te bakken met de winnaars van de actie ‘Alles kan met Abena’. Wij maakten daar kennis met zes meesterpatissiers: Kayleigh, Wesley, Ashley, Nadja, Jun en Winny. Deeg mixen, in de vormpjes doen en afbakken. Zij draaiden hun hand daar niet voor om. En niet te vergeten het aflikken van de deeghaken en de
VEINE
30
deegkommen. Na de lunch hebben we de taartjes mooi versierd en ingepakt om mee naar huis te nemen. En als toetje mochten de kinderen nog rondrijden in de ponykar. Wij waren deze dag welkom bij Gewoon bij Winny. Een prachtige locatie waar kinderen met een beperking gewoon zichzelf kunnen zijn. Een mooi voorbeeld van ‘alles kan’.
www.abena.nl/alleskan
ADVERTENTIE
Het unieke tussenmaatje
Speciaal voor kinderen die te groot zijn voor een babyluier en te klein zijn voor een incontinentieproduct voor volwassenen Betere aansluiting door 30% smallere absorberende mat Juiste pasvorm door anatomisch gevormde lycra beenelastieken Minder kans op huidirritatie door maximaal ademende beschermzijde Snel een droog gevoel door speciale TopDrylaag
OOK HULP NODIG BIJ HET VERKRIJGEN VAN DE ABRI-FORM JUNIOR? We horen wel eens van ouders dat sommige apotheken de Junior niet leveren. Of dat ze – onterecht – verteld wordt dat de Junior niet vergoed wordt. Neem in zo’n geval contact op met het Abena Adviesteam. Miranda, Vera, Stephanie en Karin weten hier alles van en helpen u graag met advies over vergoedingen en verkrijgbaarheid. Bel naar 0485 58 11 50 of stuur een e-mail met vermelding van uw postcode en de naam van uw zorgverzekeraar naar support@abena.nl. WWW.ABENA.NL/ABRI-FORM-JUNIOR
31
OOKLEUK ALLE GEKHEID OP EEN STOKJE
VEINE
32
Deze superlange stokjes van het vertrouwde Mikado maken het ook leuk om te spelen als je fijne motoriek ietsje minder is.
Verkrijgbaar bij Action | Prijs € 2,49
Deze toffe spaakbeschermers zijn waterproof, in alle maten verkrijgbaar en geschikt voor handbewogen rolstoelen. De Ierse Ailbhe Keane besloot samen met haar zus Izzy (rolstoelgebonden) een hippe lijn wheelblades op de markt te brengen.
Verkrijgbaar bij izzywheels.com | Prijs € 139,00
33
OOKLEUK ‘IZZY’ LEUK OF NIET?
Als je allebei een hand op dit muziekinstrument legt en met je andere hand op de arm van de ander kriebelt, wrijft of tikt, klinken er prachtige klanken uit dit houten instrument: de CRDL. Dat moet je echt ervaren! Misschien een tip voor de begeleiders op kinderdagcentra of school om de CRDL te huren of zelf aan te schaffen!
Verkrijgbaar bij crdlt.com | Prijs (huur: eenmalig € 500,00 als aanbetaling, daarna € 145,00 per maand). Prijs (koop): € 4.950,00
VEINE
34
OOKLEUK OM CONTACT TE MAKEN
OOKLEUK ALS ZE NIET BIJTEN
In sommige gevallen is het worstelen om de kaken van je kind van elkaar te houden tijdens het poetsen. Ongetwijfeld heeft je kind dan al regelmatig (onbedoeld) op jouw vinger gebeten. Dat hoef niet meer met dit handige simpele hulpmiddel: de VINIGIGI.
Verkrijgbaar bij Joyincare.com | Prijs op aanvraag
35
OOKLEUK KLAAR VOOR DE ZOMER!
BEURSACTIE vanaf € 15,00
VEINE
36
Deze SPLASH ROMPER is gemaakt van heerlijk verkoelende, anti-bacteriële, UV beschermende en zachte bamboestof met een lekkere stretch. Verkrijgbaar in de maten 110 -176. Leuk, een korte broek of rok eronder en klaar voor de zomer!
Verkrijgbaar bij rompersvanjof.nl | Prijs: vanaf € 17,00
Met de APP ‘MAG IK?’ kunnen ook kinderen met een beperking meedoen en vertellen wat ze willen. Welk beleg wil je op je boterham, wat wil je drinken en welk muziekje wil je horen? Swipe en tik, de app doet de rest! Maak zelf de foto’s erbij en spreek daar ook de tekst bij in zodat het 100% bij de situatie van jouw kind past.
Gratis te downloaden in de App Store
37
OOKLEUK VOOR OP DE IPAD
ADVERTENTIE
TECKEL TEU
N VERTELT:
Teckel Teun is
ontstaan van
WIE BEN IK? de kleurrijke
mascotte van
Ortho Innova tief, an medewerk als een extra e r L ia n n e. Het begon atje voor onze klanten, maa r inmiddels is Teun niet me Teckel er weg te de nken uit het productiepro en maken we ces honderden k nuffelteckels gecreĂŤerd va . Teun wordt n restafval, d o o r m e n se n tot de arbeid met een afsta smarkt. Hij st nd aat symbool voor verande omdenken, d ring, aadkracht en eigenwijsheid regelmatig o . T e u n vertelt ver de gebeu rtenissen bij Ortho Innova tief. uit een idee v
WIL JIJ OOK OP DE HOOGTE BLIJVEN? VEINE
38
TeckelTeun.nl
RUBRIEK
COLUMN HET ZIT ZO! TE CK
EL
T EU
N - ma
scotte Or t
ho
o I nn
va
ti e
f
TECKEL TEUN IS DE MASCOTTE VAN ORTHO INNOVATIEF EN HIJ VERTELT REGELMATIG WAT HIJ ZOAL MEEMAAKT. Vorige maand was ik te gast op Aruba. Nee, geen
Complexe zitproblemen verschillen niet zoveel per
vakantie, maar gewoon een weekje aan het werk.
land. Maar we zien in andere landen wel complexe
Helemaal geen vakantie? Ach ja, een beetje wel, aan het
vergroeiingen die we in Nederland maar zelden
einde van de werkdag met mijn blote pootjes in het zand
tegenkomen. Dat komt mijns inziens door de aanpak,
even eten… Een aanrader!
waarbij het op jonge leeftijd sturing geven aan het zitten zeker van belang is. Doen we het hier dan zoveel beter?
Wij waren uitgenodigd om onze expertise in te zetten, mee
Dat is een moeilijke vraag die ik niet durf en kan
te denken om negen complexe zitproblemen mogelijk op
beantwoorden. Wat ik wel weet, is dat er veel kennis is,
te lossen en daarmee negen mensen een beetje blijer te
maar dat deze kennis lang niet altijd adequaat ingezet
maken. Dat was best even aftasten. Wat vinden mensen
wordt. Vorige week kregen we een ouder met zoon
daar in Aruba belangrijk en wat zijn de verschillen met
op bezoek bij Sitcare*. Doorzitplekken bij een kind van
onze aanpak?
dertien. Oorzaak: een totaal verkeerd aangemeten rolstoel met een zitdiepte die acht centimeter te lang was.
Als ik hier ben, realiseer ik me dat we het in Nederland
Dat is ook Nederland, het land waar veel kan, maar ook
toch wel erg goed hebben. Zo krijg je bijvoorbeeld in
veel mis is!
Aruba maar één voorziening, waar je vijf jaar mee moet doen. Kies je bijvoorbeeld een rolstoel met orthese,
Ik heb besloten onze ‘analysestoel’ mee te nemen naar de
dan krijg je dus geen bed of tillift. Gevolg is dat de
VEINEDAGEN. Want voor kinderen die niet kunnen lopen
vindingrijkheid om toch iets opgelost te krijgen groter is.
of staan is verantwoord zitten van levensbelang! •
Tijdens onze onderzoeken en adviezen werkten we in sommige gevallen direct samen met de revalidatiearts,
Teckel Teun
waardoor een situatie van gelijkheid en doorpakken ontstond. Daar kunnen wij in Nederland dan weer iets van leren!
*Sitcare is een extra dienst bij Ortho Innovatief waarvan iedereen gebruik kan maken. Van medicus tot cliënt tot concullega’s: we stellen al onze kennis en technologie beschikbaar omdat we geloven dat je bijzondere dingen moet doen als Social Enterprise. Bij Sitcare analyseren we daarom waar jouw zitprobleem vandaan komt, wat wel kan en wat niet kan. Om de juiste oplossing te vinden.
39
EXTRA
VEINE
40
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: BIJZONDER FOTOGRAFIE,
TROUWE MAATJES DEZE VIERVOETERS ZIJN MEER DAN ALLEEN EEN VRIEND! HULP-, BUDDY- OF ASSISTENTIEHONDEN KUNNEN VAAK HEEL VEEL BETEKENEN VOOR KINDEREN EN (JONG) VOLWASSENEN MET EEN BEPERKING. EN DAT BLIJKT ALS JE NAAR DE VERHALEN LUISTERT VAN DEZE GEZINNEN.
EXTRA
BEER is tweeĂŤneenhalf jaar en tijdens ziekenhuisbezoeken een onmisbaar maatje voor de zesjarige Ferre. Beer mag mee het ziekenhuis in en zelfs mee naar een operatie; hij voelt precies aan wanneer het spannend wordt. Deze Doodle zorgt voor troost, afleiding en veiligheid. Voordat Beer er was begon Ferre al te huilen zodra we de parkeergarage inreden. Nu is hij vrolijk en trots met Beer aan zijn zijde!
41
EXTRA
AMOR is opgeleid door het KNGF en kwam bij het gezin van Daan een week voordat hij twee jaar werd. Het was liefde op het eerste gezicht tussen die twee. Amor let op Daan, blijft bij hem in de buurt en als Daan niet kan slapen, ligt Amor bij hem aan het voeteneind. En dat het niet meer nodig is om te stofzuigen na het eten, is ook mooi meegenomen, want het blijft natuurlijk wel een Labrador a
VEINE
42
EXTRA
JAPIE is het trouwe vriendje van de meervoudig beperkte Robin. Door zijn aanwezigheid is Robin veel vaker alert, ze volgt alle acties van Japie en probeert het ook steeds te beschrijven. Ze is mede daardoor veel beter en meer gaan praten. We moeten altijd heel erg lachen om de complimentjes die Robin haar maatje geeft: “Japie, wat zit je haar leuk�, is een gevleugelde uitspraak thuis! >
43
EXTRA
BUDDY is een lieve, enthousiaste en leergierige hond die vooral voor onze dochter met een lichte vorm van een autismespectrumstoornis een heel fijn maatje (vandaar ook zijn naam) is. Danique heeft Buddy zelf diverse ‘kunstjes’ geleerd en hij voert deze prima uit. Dat geeft haar zelfvertrouwen. Buddy voelt emoties goed aan, als een kind huilt gaat hij erbij zitten. Onze Doodle is gewoon alles; lief, leergierig en mooi!
VEINE
44
EXTRA
DOBBY is een assistentiehond bij mensen met een autismespectrum stoornis. Eva zegt over hem: ”Dobby is er voor mij wanneer ik verdrietig ben. Hij houdt me in het nu als angstaanvallen mij in nare belevingen dreigen weg te trekken. Hij helpt me om te kunnen slapen en door hem ben ik nooit alleen en dat geeft me een veilig gevoel. Ik vind het erg fijn om goed voor hem te zorgen als dank voor alles wat hij voor me doet.” >
45
EXTRA
DAYSON is een verrijking in Daniels leven; de vriend met het eindeloze geduld, degene die altijd weer terugkomt, die hem steunt als het hem even teveel wordt en niet schrikt als hij zijn frustraties uit. Sterker nog: hij kalmeert hem en helpt Daniel erdoorheen door zijn hand te likken en zijn kop op zijn schoot te leggen. Hij geeft hem energie, houdt hem in balans. Het is zijn beste vriend... Een echte buddy!
VEINE
46
EXTRA
Dit is BORIS! Een secuur uitgezochte, stabiele Labradoodle van twee jaar. Bedoeld als vriendje voor de twaalfjarige, lichamelijk beperkte Kristian, maar al snel de vriend van het hele gezin. De achtjarige dochter in het gezin gaat steeds meer haar eigen weg, maar Boris blijft dan bij haar broer en dat wordt nu steeds belangrijker. Boris zou nog wel een cursus kunnen volgen maar hij voelt goed aan wat nodig is. Of hij zou kunnen leren de was uit de machine te halen... Helaas, dat doet moeders zelf t •
47
ADVERTENTIE
COMFORTABEL & VEILIG WONEN Visser Elektrotechniek is specialist in domotica. Wij leveren slimme huisautomatisering die uw leefomgeving comfortabeler en veiliger maakt.
VEINE
48
Zo kunt u de verwarming een graadje lager zetten, de rolluiken laten zakken, een alarminstallatie inschakelen of alle verlichting met ĂŠĂŠn druk op de knop uitzetten. U regelt het eenvoudig met uw mobiele telefoon of tablet.
WWW.VISSER.NL
OOKCIJFERS OVER (HULP)HONDEN
HONDENBEZITTERS HEBBEN GEMIDDELD
1.3
HOND.
ER ZIJN GROFWEG 7 SOORTEN HULPHONDEN: GELEIDEHOND, ADL*-HULPHOND, DIABETESHULPHOND, EPILEPSIEHULPHOND, SIGNAALHULPHOND, PTTS-HULPHOND EN HULPHOND BIJ AUTISME.
LEUK, AL DIE HONDEN… MAAR ER IS 1 NADEEL: ZE POEPEN ER MET Z’N ALLEN LEKKER OP LOS. 1 HOND POEPT GEMIDDELD 80 KILO PER JAAR EN ALLE NEDERLANDSE HONDEN BIJ ELKAAR PRODUCEREN MEER DAN 200 MILJOEN KILO ONTLASTING. JAMMER DAT SLECHTS 40% VAN DE BAASJES DEZE KILO’S NETJES OPRUIMEN!
HET TRAINEN VAN DE HONDEN KOST GELD. VEEL GELD. EEN GEMIDDELDE HULPHOND KOST TUSSEN DE € 25.000 EN € 40.000. VOOR BUDDYHONDEN LIGT DIT BEDRAG LAGER.
* Algemene dagelijkse levensbehoeften. 80 KG
EEN ADL-HULPHOND KAN TOT WEL VERSCHILLENDE HANDELINGEN UITVOEREN VOOR MENSEN DIE BEPERKT ZIJN IN HUN FUNCTIONEREN.
70
49
HULPMIDDELEN
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉCOLLECTIE EN STOCKFOTO
DIEPE DRUK, AANRAKING EN STIMULATIE WE KENNEN HET ALLEMAAL WEL: SOMS KAN DIE HAND OP JE SCHOUDER JE EEN HEEL PRETTIG EN RUSTIG GEVOEL GEVEN. OF STERKER, EEN MASSAGE WAARBIJ NIET ALLEEN DE AANRAKING PRETTIG KAN VOELEN, MAAR OOK DE DRUK DIE DE MASSEUR GEEFT. EN WE WETEN OOK ALLEMAAL DAT ER OOK MENSEN ZIJN DIE DAT HELEMAAL NIET PRETTIG VINDEN. IK PRAAT MET SYLVIA LOOS, EMB-ADVISEUR EN LUCIENNE KEERSSEMEECKERS, ERGOTHERAPEUT BIJ SHERPA*. BEIDEN ZIJN BEKEND MET HET GEBRUIK VAN BIJVOORBEELD VERZWARINGSDEKENS OM KINDEREN OF (JONG)VOLWASSENEN DIE VEEL ONRUST IN HUN LIJF ERVAREN, MEER RUST TE BIEDEN.
*Met ongeveer 1.400 medewerkers en 600 vrijwilligers levert Sherpa diensten aan zo’n 1.400 cliënten met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking. Een team van deskundigen biedt de begeleiding en ondersteuning die cliënten nodig hebben om volwaardig deel te kunnen nemen
VEINE
50
aan de samenleving. Zij stellen het unieke in ieder mens centraal en werken professioneel, betrokken en in samenspraak met de cliënt en diens omgeving.
HULPMIDDELEN
DPTS staat voor Deep Pressure Touch
drie keer per nacht op. Hij is daar zelf
Stimulation, letterlijk vertaald ‘diepe
ook heel blij mee.”
druk aanraking stimulatie’ en wordt regelmatig toegepast bij kinderen met
WAAROM WORD JE RUSTIGER
een beperking. Lucienne legt uit dat ze
ONDER EEN VERZWARINGSDEKEN?
de vraag naar een verzwaringsdeken
De theorie achter een verzwarings
voor hun kind wel eens rechtsreeks
deken is eenvoudig. Een deken geeft
van ouders krijgt. “Dat is natuurlijk
heel veel tastprikkels omdat deze over
prima, maar wij doen dan wel eerst
het hele lijf gelegd wordt in combinatie
onderzoek of verzwaring het beste
met de diepe druk die ontstaat door
middel is om in te zetten”, legt Lucienne
het gewicht. “Dat samen zorgt ervoor
uit. Wij onderzoeken dan hoe het
dat je letterlijk in je lijf kunt zakken:
SI-profiel (sensory profile, ofwel
je voelt je lijf beter en ontspant”, legt
prikkelverwerkingsprofiel) van het
Lucienne uit. Verzwaarde dekens zijn
betreffende kind eruitziet en waar de
als het ware als een warme knuffel.
problemen zitten. Eigenlijk brengen we
Ze vormen zich om het lichaam en
dan door middel van het invullen van
geven druk die helpt bij het ontspannen
vragenlijsten die gekoppeld zijn aan de
van het zenuwstelsel. Het stimuleert
zintuigsystemen, prikkelverwerking in
de productie van serotonine om de
kaart en bepalen we de richting van
stemming te verbeteren. Deze zelfde
denken. Pas als we dit gedaan hebben,
chemische reactie wordt omgezet in
kun je dingen gaan uitproberen.
melatonine, dat je lichaam een signaal
“Observeren is en blijft daarbij het
geeft om te rusten en te ontspannen.
belangrijkst!”, benadrukt Lucienne. Sylvia vult daarbij aan: “Verzwaring “Soms is de werking heel duidelijk. Zo
is niet het antwoord op alles. Niet
werd ik bijvoorbeeld bij een autistische,
elk druk kind krijg je rustig met een
jongvolwassen man op de woongroep
verzwaringsdeken. Soms wordt het
gevraagd om eens mee te kijken. Hij
juist als heel benauwd en angstig
kwam elke avond en nacht zo’n dertig
ervaren. Je zult dus altijd goed moeten
keer uit zijn bed. Via cameramonitoring
monitoren, ook als je het voor het
konden we precies zien dat hij uit
slapen gebruikt!”
zichzelf gewoon niet ontspannen kon worden, terwijl hij het liefst rustig wilde
“Je ziet weleens kinderen die in bed
slapen. Deze man heeft inmiddels een
met hun hoofd tegen het hoofdeind of
verzwaringsdeken en staat nog maar
de harde zijkanten van een bed gaan >
51
HULPMIDDELEN
Lucienne Keerssemeeckers (links) en Sylvia Loos (rechts)
liggen. Feitelijk zoeken deze kinderen al
trein blazen ze het vestje net iets meer
de prikkel van ‘druk’.”
op dan gedurende de rest van de dag voor hen nodig is.
DRUKVESTEN, OOK MET LUCHT Er bestaan drukvestjes met
WANNEER ZOU JE AAN
compartimenten waarin verzwaring
VERZWARING KUNNEN DENKEN:
zit, maar er zijn ook vestjes die je kunt
• bij kinderen die heel ongedurig
opblazen en die daardoor druk geven
zijn, die niet de rust kunnen vinden
op je lichaam. Lucienne: “Het verschil
om bijvoorbeeld te gaan slapen
is dat het ‘normaal verzwaarde vestje
(bewegingsdrang);
een neerwaartse druk geeft, terwijl een opblaasbaar vestje een horizontale druk
problemen;
geeft. Dat kan voor sommigen beter
• bij kinderen met stress of ADHD;
werken.”
• bij kinderen met afwijkende prikkelverwerking – kinderen
52 VEINE
• bij kinderen met concentratie
Sylvia vult aan dat ze weleens heeft
die veelal overprikkeld of juist
gehoord dat mensen met autisme het
onderprikkeld zijn;
vestje zelf bedienen. In een voor hen
• bij kinderen met autisme;
bijvoorbeeld angstig aanvoelende volle
• bij kinderen met spasmes;
HULPMIDDELEN
• bij kinderen met motorische of psychische onrust (angsten).
iemand bijvoorbeeld nauwelijks slaapt. Dan is het niet gek dat je overdag niet veel aankan, dat heb ik zelf ook als ik
TIP Bij sommige kinderen kan het
slecht geslapen heb!”
helpen om bij het verschonen van de luier een kleine verzwaringsdoek te
ZELF MAKEN?
gebruiken zodat hij of zij dan rustiger
Als je zelf handig bent (of misschien
op de aankleedtafel blijft liggen.
een handige tante hebt), kun je een verzwaringsdeken ook prima zelf
HET BELANG VAN EEN
maken. Dekens voor volwassenen
24-UURS BEELD
wegen meestal zo’n acht kilo. Er
Het gewicht van de deken is
Sylvia geeft aan dat ze soms
zijn meerdere soorten vulling die
afhankelijk van de grootte van de
meldingen krijgt van kinderen of (jong)
je online kunt kopen. In de meeste
gebruiker en persoonlijke voorkeur.
volwassenen die overdag problemen
verzwaringsdekens worden kunststof
Een standaardgewicht voor
hebben, maar dat zij vindt dat er altijd
granulaatkorrels gebruikt. Deze
volwassenen varieert van 7.5 tot 15
gekeken moet worden naar zowel de
vormen zich goed en onttrekken geen
kilo. Het advies is om het gewicht
dag én de nacht. “Wij kijken steeds
warmte. Ze voegen ook nauwelijks
van de deken op tien procent van het
vaker naar die verbinding. We hebben
warmte toe. Als je liever een natuurlijke
lichaamsgewicht te berekenen.
lange tijd alleen maar onderzoek
vulling wilt, zijn kersenpitten de
Het wordt aanbevolen altijd met een
gedaan bij kinderen gedurende de dag.
beste oplossing. Helaas kun je deze
ergotherapeut of SI-therapeut te
Als je het hele etmaal, dus vierentwintig
deken dan niet meer wassen in
overleggen met betrekking tot het
uur in beeld brengt, dan ga je veel
een wasmachine. Het gebruik van
gebruik van verzwaringsmiddelen.
meer een geheel zien. Het effect van
spliterwten, rijst, zand en andere
Het wordt afgeraden een verzwaarde
slechte nachtrust zorgt nu eenmaal
natuurlijke verzwaringsmiddelen
deken te gebruiken als iemand
ook voor verandering in je brein;
waarover je weleens leest, wordt
ademhalings-, bloedsomloop- of
een fysieke verandering waardoor
veelal afgeraden vanwege angst voor
temperatuurregelingsproblemen heeft.
prikkelverwerking ook anders verloopt.
bacteriegroei en ongedierte. Bovendien
Dat weten we. Soms gaan mensen de
kan ook met deze vullingen de deken
Op www.verzwaringsdekens.nl kun je
kwalen van overdag bestrijden, terwijl
niet gewassen worden. •
producten op maat laten maken.
53
HULPMIDDELEN
Het SQUEASE DRUKVEST werkt met lucht en is op te pompen met een
het lichaam informatie over de eigen begrenzing en de plaats in de ruimte. € 87,99 | senso-care.nl
handpompje. Het
VERZWARENDE HULPMIDDELEN
helpt kinderen die
VEINE
54
veel drukte ervaren in hun hoofd, zich lastig kunnen concentreren op school of het moeilijk vinden om in slaap te vallen. Het drukvest geeft hen een rustgevend, veilig en beschermd gevoel. € 295,00 | educadora-webshop.nl Dit VERZWAARDE De SNUGGLE
FRIEMELKUSSEN combineertzowel
HUGGLE is de
visuele als tactiele prikkels. Het zachte
speciale plek voor
kussen kan op schoot worden gelegd
je kind om zich te
en vormt zich naar het lichaam door de
verbergen; een eigen
kleine bolletjes die er in zitten. Door het
veilig plekje. De stof
venster kan je als het ware in de buik
is niet alleen super
van het kussen kijken om op zoek te
stretchy, maar ook
gaan naar de verschillende figuurtjes.
ademend en zorgt
De rekbare koordjes in verschillende
ervoor dat het kind er gemakkelijk
kleuren zijn heerlijk om mee te
in kan bewegen.
friemelen en het balletje moet door het
€ 49,95 | educadora-webshop.nl
tunneltje worden geduwd (goed voor de fijne motoriek). Kortom, een fijn kussen
De MIRACLE BELT is een verzwaarde heupgordel, verkrijgbaar in drie maten, die
voor in de auto of het vliegtuig als je op vakantie gaat. € 58,99 | senso-care.nl
zorgt voor een verhoogd eigen lichaamsbesef en een
Het ARMGEWICHT vergroot het aantal
betere rompbalans (door
prikkels in de spieren en gewrichten
het lage zwaartepunt). De
van de hand, arm en schouder.
belt zorgt voor een veilig
Hierdoor kunnen taken als aankleden,
en geborgen gevoel en geeft
tafel dekken, materialen uitdelen en
HULPMIDDELEN
omhullingselementen aan vast te ritsen. Deze verzwaringselementen zijn in verschillende gewichten te verkrijgen en zijn zo gepositioneerd dat ze druk geven op de grote gewrichten schrijven op een school- of digibord
(schouders, heupen en knieën).
beter uitgevoerd worden.
€ 1.191,85 | www.barryemons.nl
Prijs € 28,99 | senso-care.nl
Het is aangetoond dat het gebruik van de VERZWAARDE SCHILDPAD, die met name bedoeld is om op schoot te leggen, het schommelen reduceert en ook
kan ontspannen geslapen worden en dit
dat het kind de
leidt tot meer energie en concentratie
benen niet meer
De PROTAC MYBASE is
overdag.
om de stoelpoten
een met ballen gevulde
€ 145,00 (vanaf formaat 120 x 150 cm) |
zal wikkelen en minder vaak
luchtmatras die de zintuigen
verzwaringsdekens.nl
zal opstaan tijdens oefeningen voor de
stimuleert en het lichaamsgevoel
fijne motoriek.
verbetert. Door de losse ballen zakt
De MANIMO VERZWARINGSKNUFFEL
€ 24,95 | hetknuffelkontje.nl
het lichaam diep weg in de matras,
‘hagedis’ van twee kilo is een
waardoor de gebruiker een gevoel van
sensorische knuffel, gevuld met
Door de stevige basis van schuimstof
geborgenheid en rust ervaart. Door de
kunststof granulaatkorrels. Leg de
en de opvulling van de bovenlaag met
diepe druk en puntsgewijze aanraking
verzwaringsknuffel op schoot of op
styroporkorrels geeft de PRIMASIT
van de ballen worden de grenzen van
je schouder voor meer druk. Speciaal
DYNAMIC STOEL het comfort en
het lichaam duidelijk ervaren en het
ontworpen voor onder- en overprikkelde
stevigheid van een stoel, maar ook
lichaamsbewustzijn verbeterd.
kinderen.
de individuele ondersteuning van
€ 2.000,00 | sarkow.nl
€ 59,95 | leerhulpmiddelen.com •
een zitzak. Verder biedt de stoel de mogelijkheid om er tegen meerprijs verzwarings- en
VERZWARINGSDEKENS zijn met name geschikt voor drukke kinderen die moeite hebben met stilzitten en -liggen, in slaap vallen en die kampen met concentratieproblemen. Met een verzwaringsdeken
55
ADVERTENTIE
24uurs 24uurshoudingsmanagement houdingsmanagement
Innocare InnocareComfort ComfortLigsysteem Ligsysteem
Dag DagĂŠnĂŠnnacht nachteen eengoede goedehouding houdingis isvan vangroot grootbelang belang voor vooreen eenhoge hogekwaliteit kwaliteitvan vanleven. leven.Een Eengoede goedehouding houding zorgt zorgtimmers immersvoor vooreen eenontspannen ontspannenenenuitgerust uitgerust lichaam/geest. lichaam/geest.Helaas Helaasis isdat datniet nietvoor vooriedereen iedereen vanzelfsprekend. vanzelfsprekend.BijBijeen eenlichamelijke lichamelijkebeperking beperkingmoet moet het hetlichaam lichaamsoms somseen eenbeetje beetjeworden wordengeholpen. geholpen. Wij Wijhebben hebbendedeeer eervaak vaakonderdeel onderdeeltetemogen mogenzijn zijnvan van het hetverbeteren verbeterenvan vandedelichaamshouding lichaamshoudingvanmensen vanmensen die diedaar daarhulp hulpbijbijnodig nodighebben. hebben.Deze Dezemensen mensenzien zienwijwij opopverschillende verschillendeplekken plekkenenenininverschillende verschillendesituaties. situaties. We Wekunnen kunnendaarbij daarbijputten puttenuituitjarenlange jarenlangekennis kennisenen ervaring ervaringopophet hetgebied gebiedvan vanhoudingsmanagement. houdingsmanagement. Iedereen Iedereenheeft heeftrecht rechtopopeen eengoede goedenachtrust! nachtrust!
Interesse? Interesse?Maak Maakeen eenafspraak afspraak
Meespelen Meespelenininplaats plaatsvan vanaan aandedezijlijn zijlijnstaan! staan!
VEINE
56
Ringoven Ringoven 4343
Postbus Postbus 4088 4088
026 026 388 388 3535 9898
info@innocare.nl info@innocare.nl
6826 6826 TPTP Arnhem Arnhem
6803 6803 EBEB Arnhem Arnhem
026 026 388 388 3939 3636
www.innocare.nl www.innocare.nl
RUBRIEK
COLUMN VERZWARING EV AK OP
PI U S
- (kinder)erg
ra othe
pe
ut
BINNEN DE ERGOTHERAPIE ZIJN VERZWARINGSMATERIALEN EN SENSORISCHE PRIKKELVERWERKINGSPROBLEMEN MET ELKAAR VERBONDEN. In vorige columns heb ik al voorbeelden gegeven hoe en
naar de mond kan maken zonder dat de vork in zijn oog
op welke manier deze in te zetten zijn in het dagelijks leven.
belandt. Ook bestaan er verzwaringspolsbanden waardoor
Diepe druk en verzwaring zijn technieken om de prikkels te
het eten makkelijker wordt. In een pen kan er op de plek van
normaliseren, waardoor een kind de situatie beter aan kan.
een vulling ook een loden vulling waardoor het kind meer
En kan vervolgens starten of doorgaan met de activiteit die
feedback krijgt en tegendruk en dan ineens wel op papier
het kind wil doen. Spelen, eten, verplaatsen, slapen, wat
kan tekenen zonder uitschieters.
dan ook. Voor onze EMB-ers die continue ongecoördineerde en Vandaag wil ik een andere doelgroep belichten en dat zijn
onwillekeurige bewegingen hebben, zijn er ook kansen
de kinderen die onwillekeurige bewegingen hebben en/
binnen zelfstandig verplaatsen, computergebruik en
of ongecoördineerde bewegingen maken. Hoe lastig is het
-communicatie. Er moet wel een bepaalde spierkracht
voor deze kinderen om iets te pakken, iets vast te houden?
aanwezig zijn, maar dan kun je juist de joystick ‘zwaarder’
Met een vork een stukje brood prikken en dan in je mond
instellen en laten lopen in een voorgevormd kruis. De
zien te krijgen? Of tekenen en kleuren, liefst ook nog binnen
juiste richting wordt geleid en het kind heeft succes. Of je
de lijntjes? Een tablet bedienen of in een rolstoel ergens
kiest weer voor verzwaring rondom de arm, pols of hand
gericht heenrijden, liefst zonder botsen?
en legt een raster over de tablet of het spraakhulpmiddel en dan kan het kind toch direct kiezen, in plaats van
Ook voor deze kinderen kan verzwaring een uitkomst
indirecte bediening zoals oogbesturing en dit bevordert de
blijken, al lijkt dat tegenstrijdig. Want het kost de kinderen
communicatie en het succes.
toch al zoveel moeite om ergens gericht naar te reiken, moet je ze het dan nog lastiger maken door te verzwaren?
Hoewel er meestal niet als eerste aan gedacht wordt
Ja dus. Er bestaat verzwaard bestek waardoor er meer
bij kinderen die wiebelarmen en -benen hebben, kan
weerstand komt en het kind wel een gerichte beweging
verzwaring hen dus juist wel degelijk helpen. •
Eva heeft een eigen praktijk in Zwartewaal en Brielle. Zij helpt en adviseert kinderen tussen vier en twintig jaar op kinderdagcentra, scholen en/of bij ouders thuis in Zwartewaal, Brielle en verre omgeving.
57
VAKANTIE
“We misten een gezellig ingerichte vakantiewoning met alle gemakken en de luxe van thuis, zonder dat het er ziekenhuisachtig uitziet.�
VEINE
58
VAKANTIE
TEKST: ANNE VAN ZWIETEN | FOTOGRAFIE: PRIVÉBEZIT
HET LUKASHUIS IN HET CENTRUM VAN VAKANTIESTAD OMMEN (OVERIJSSEL) WORD IK GASTVRIJ ONTVANGEN DOOR LINDA MEIJERINK. EVEN ERVOOR HEEFT HAAR SCHOONMOEDER ME DE JUISTE INGANG GEWEZEN. SINDS DRIE JAAR WOONT DE FAMILIE IN EEN OUDE HUISHOUDSCHOOL, DIE ZE IN DRIEËN HEBBEN GEDEELD: EEN WOONGEDEELTE VOOR LINDA, JAN-JAAP EN HUN KINDEREN CATO (8) EN MOOS (5), ÉÉN DEEL VOOR DE OUDERS VAN JANJAAP, EN VAN HET LAATSTE DEEL IS EEN AANGEPASTE VAKANTIEWONING GEMAAKT: HET LUKASHUIS. EN DAAR ZIT EEN VERHAAL ACHTER. >
59
VAKANTIE
CATO EN MOOS
HET LUKASHUIS
Cato en Moos hebben SMA, een progressieve spierziekte,
Het idee voor het LukasHuis ontstond omdat ze zelf
waardoor zij beiden in een elektrische rolstoel zitten en
teleurgesteld waren over het aanbod vakantiewoningen
veel hulp nodig hebben. Pas toen Linda hoogzwanger was
voor gezinnen met gehandicapte kinderen. Linda veegt haar
van Moos en Cato zich niet naar verwachting ontwikkelde,
blonde krullen naar achter en legt uit: “We misten een plek
kwamen ze erachter dat zij als ouders beiden erfelijk belast
waar je de luxe van thuis hebt, een warme, gezellig ingerichte
zijn om deze neuromusculaire aandoening op hun kinderen
woning met alle gemakken, zonder dat het er ziekenhuisachtig
over te dragen. Uiteraard een grote klap, maar één ding
uitziet.” Enthousiast laat ze de vakantiewoning zien. Er is een
wisten ze zeker… ze gingen er samen echt iets van maken!
zithoek met comfortabele bank, twee moderne stoelen, een grote tv (met Netflix), een kast met speelgoed, een luxe,
VEINE
60
Ze wilden vooral zoveel mogelijk samen zijn als gezin, met
zwarte keuken met oven, combimagnetron, keukenhulpjes en
een netwerk van helpende familie en anderen waar ze zich
een heerlijke lange eettafel. Dat alles is slim en ruim opgezet
vertrouwd mee voelen. Want de zorgvraag van de kinderen
in één ruimte, zonder drempels. Ook zijn er beneden twee
betekent een behoorlijke aanslag op hun privacy. “Ik moet me
slaapkamers. Een frisgroene kinderkamer met hoog-laag
oké voelen om in mijn pyjama rond te lopen”, zegt Linda.
bed en een blauw ingerichte slaapkamer die prima dienst kan
VAKANTIE
doen voor een nachtwacht. De badkamer heeft een ruime
en een bad. De luxe handdoeken liggen in keurige stapeltjes
douche, ook is er een verrijdbare douchebrancard aanwezig.
klaar. Ook is er een wasmachine en droger en in het hele huis is wifi. Er kunnen zes mensen in het LukasHuis overnachten.
Via de open trap gaan we naar boven. “Morgen komen er
De woning heeft een eigen ingang en staat wel in verbinding
gasten”, verontschuldigt Linda zich, wijzend op het schone
met het woongedeelte van de familie Lukas, maar is volledig
beddengoed dat over de balustrade hangt. “We besteden
privé. Zowel aan de voor- als aan de achterkant van de
de schoonmaak uit, maar de finishing touch doe ik zelf. Een
vakantiewoning is een terras. >
krantje, iets in de koelkast, een bloemetje. En hoe lekker is het dat je als je aankomt niet direct bedden op moet gaan maken. Dat doe ik voor ze.” Het onderschrijft het idee van Linda en Jan-Jaap dat vakantie ook echt vakantie hoort te zijn, zonder afzien.
Boven zijn nog twee slaapkamers, waarvan één met tweepersoonsbed. De badkamer boven heeft een douche
“Onze filosofie is dat dit een fijne, warme plek is om vakantie te vieren voor gezinnen met een kind met een beperking. Dat wil niet zeggen dat volwassenen met een beperking niet welkom zijn, maar onze speciale aandacht gaat uit naar kinderen.”
61
VAKANTIE
VEINE
62
VAKANTIE
GEKEURD Linda en Jan-Jaap hebben hun LukasHuis laten keuren door buitengewoonreizen.nl. “Zij kijken of rolstoelvriendelijk ook echt rolstoelvriendelijk is”, aldus Linda. Ze hebben de test met verve doorstaan.
Cato komt ondertussen de kamer in gesjeesd. Een vriendinnetje rijdt gezellig mee achterop het plankje van haar elektrische rolstoel. Zowel Cato als Moos gaan, met ondersteuning in de klas, naar het regulier onderwijs. “Ik maak ook weleens gebruik van dat plankje hoor, als we eens bijna te laat zijn voor school”, lacht Linda.
Vanuit de tuin komt ook Moos aangereden, hij deed een raadspelletje met zijn vader. Uiteraard heeft Moos gewonnen. Hij heeft dezelfde vrolijke bos krullen als zijn moeder en straalt. Cato en Moos hebben ook een bijdrage geleverd aan het LukasHuis. Op de site geven ze tips over wat er allemaal in en rondom Ommen voor leuks te doen is.
Als ik vraag naar Linda’s droom waar ze over vijf jaar wil staan, antwoordt ze stellig: “Dat alles is zoals het nu is.” En dat wensen we ze toe. Dit mooie gezin Lukas: ondernemend en warm. •
Voor boekingen en verdere informatie: www.lukashuis.nl
63
EXTRA
“Kun je een parcours volgen VEINE
64
zonder dat je iets ziet?”
EXTRA
TEKST: MARIANNE ZWANENBURG/RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: PRIVÉBEZIT
FUNCARE4KIDS: SPECIAAL VOOR DE BROERS EN ZUSSEN OPGROEIEN IN EEN GEZIN MET EEN KIND MET EEN BEPERKING VRAAGT VAN DE ‘GEZONDE’ BROERS EN ZUSSEN OOK HEEL WAT. HET KAN SOMS NIET ANDERS DAN DAT OUDERS VEEL AANDACHT HEBBEN VOOR HET KIND MET DE BEPERKING. IS DAT NIET FYSIEK DAN IS HET WEL PSYCHISCH. ER IS VAAK VEEL OM JE ZORGEN OVER TE MAKEN, VEEL OM TE REGELEN EN VEEL OM JE HOOFD OVER TE BREKEN. EN, DAT WEET IK OOK NOG UIT MIJN EIGEN GEZIN, DAN VERGEET JE DAT JOUW ‘GEZONDE’ KIND ZICH OOK ZORGEN MAAKT OVER ZIJN OF HAAR BROER OF ZUS. ZO JONG ALS ZE ZIJN HECHTEN ZE ZICH, ZIJN ZE OOK BANG. OOK ZIJ WORDEN GECONFRONTEERD MET NARE SITUATIES EN VELE ZIEKENHUISBEZOEKJES. > 65
EXTRA
Koken is ook populair bij onze jongens
VEINE
66
Hoe bijzonder is het dan dat er een stichting is die zich tot
Circus- en Theaterdagen georganiseerd, of de kinderen
doel heeft gesteld juist deze broers en zussen zo af en
gaan koken onder leiding van professionele koks, ze leren
toe eens een dag plezier te laten beleven. Een stichting
dansen, maken muziek met elkaar of gaan op survivaltoer
die dit haarfijn aanvoelt, is FunCare4Kids; zij organiseren
en nog veel meer.
zogenoemde Fundagen waar de kinderen ongedwongen samen met lotgenootjes een dag lang het middelpunt zijn.
Er staan meer dan 1000 kids ingeschreven en ruim 200 vrijwilligers. Er worden Fundagen georganiseerd voor
Deze mooie club bestaat al sinds 2000 en heeft sindsdien
30 tot 300 deelnemers voor de leeftijdscategorieën zes tot
al meer dan honderd Fundagen georganiseerd. Er worden
en met zestien jaar. De kinderen zijn verdeeld over twee
EXTRA
Ridder of jonkvrouw in een heus kasteel
leeftijdscategorieën: 6-12 en 13-16 jaar. Vanaf hun 18e jaar
Aan zo’n Fundag kunnen wel een paar honderd kinderen
kunnen zij zich aanmelden als jong-vrijwilliger. De stichting
deelnemen. Aan de Fundagen zijn geen kosten verbonden,
mag het CBF-keurmerk voor kleinere goede doelen voeren.
alleen vervoer heen en terug moet zelf worden geregeld. •
Per jaar worden circa tien Fundagen georganiseerd waaraan
Meer weten?
kan worden deelgenomen. Vaak in groepjes van 40 à
Kijk op de website of facebookpagina van funcare4kids.nl.
50 kinderen, en een keer per jaar wordt als het mogelijk is wordt een mega-Fundag georganiseerd.
67
ADVERTENTIE
4Kids
Alle kindervoorzieningen onder ĂŠĂŠn dak
Fietsen
Therapie
Stoelen
Loophulpen
ADL
Statafels
Zoekt u een betrouwbare en deskundige partij
Naar welke oplossing bent u op zoek? Vertel het onze
voor uw kinderhulpmiddelen?
Bij ons kunt u
adviseurs op de Veine dagen bij stand nr. 266. Bekijk
terecht voor onafhankelijk advies, maatwerk en
hier ook onze verrassende kinderproducten voor elke
een compleet pakket aan kindervoorzieningen.
activiteit.
www.pomrevalidatietechniek.nl
RUBRIEK
COLUMN E
SU
an
I LV
d ic
SY
ap
HARIG MAATJE IJ K
ER
BUI
JK - therapeut com
er p ut
en
h
IK WERKTE EEN PAAR JAAR ALS ERGOTHERAPEUT TOEN IK DE VRAAG KREEG OM TE ONDERSTEUNEN IN DE AANVRAAG VAN EEN WEL HEEL BIJZONDER HULPMIDDEL, EEN HULPHOND! DEZE VRAAG HAD IK NOG NOOIT EERDER GEHAD EN BIJ NAVRAAG BLEKEN MIJN COLLEGA’S OOK NIET VEEL ERVARING TE HEBBEN MET DIT BIJZONDERE HULMIDDEL. IK GING VOL GOEDE MOED AAN DE SLAG MET HET OPSTELLEN VAN EEN ERGOTHERAPEUTISCHE RAPPORTAGE. Toch wel gek om na te denken over het pakket van eisen
James wordt op maat getraind voor Sarah. Hij draagt
en de uitvoeringsspecificaties van een viervoeter. Dat is
een mooi hesje met daarop ‘hond in opleiding’.
wel iets heel anders dan de aanvraag van een rolstoel of een hoog-laag bed.
James reageert op commando’s, maar hoe doe je dat als je niet kan praten? Ook Sarah wil haar hond kunnen
Een aantal maanden later was de hond voor Bas er.
roepen en commando’s laten uitvoeren. Hiervoor kan
Hij is opgeleid om hem te helpen met allerlei dagelijkse
een fluitje gebruikt worden, maar hier kan Sarah niet
dingen. Hij legt zijn hand terug op het werkblad als die
op blazen. Na even puzzelen en nadenken is er een
eraf gevallen is, hij doet de deur open, hij slaat alarm als
elektronisch fluitje gevonden. Deze is zo omgebouwd dat
Bas een aanval heeft. Daarnaast is hij de beste vriend
door een druk op een schakelaar een fluittoon klinkt. Na
van Bas, waardoor hij zich niet meer alleen en angstig
even oefenen kan Sarah James nu roepen door met haar
voelt. Kinderen durven Bas beter aan te spreken, want
hand twee keer op de schakelaar te drukken en zo twee
ze zien nu eerst zijn leuke hond en niet zijn rolstoel met
keer te fluiten naar James. Hij gaat dan zitten naast haar
zuurstofflessen.
rolstoel. Sarah en James raken steeds beter op elkaar ingespeeld.
Recent kreeg ik via mijn webshop schakelspeelgoed.nl een leuke vraag van de ouders van Sarah. James, een mooie
James kwispelt vrolijk wanneer Sarah één keer
Golden Doodle, is sinds enkele maanden de buddyhond
fluit en komt hoog bij haar rolstoelblad. Dit wordt
van Sarah. James is een afgekeurde geleidehond. Niet
langzaamaan geoefend en opgebouwd, eerst beloond
echt handig als je als blindegeleidehond continu achter
met hondenworst. Hoog doet James nu zelfs al zonder
katten en kleine hondjes aan gaat a. Voor Sarah is
beloning. Of toch, een heerlijke knuffel, een betere
James een goed maatje. Sarah en James zijn samen in
beloning voor beiden is er niet. Een heerlijk harig
training.
maatje! •
69
M
OO
II
N
IT
IA TI
EF
TEKST EN FOTO: RENÉE RUISCH
EEN MAN MET EEN MISSIE
VEINE
70
VANDAAG SPREEK IK IEMAND DIE VOORAL VANUIT ZIJN HART WERKT. EEN MAN DIE VOL ENTHOUSIASME VERTELT OVER DE OPLOSSINGEN DIE HIJ DAGELIJKS MET ZIJN TEAM ZOEKT OM KINDEREN EN VOLWASSENEN MET EEN BEPERKING TE HELPEN. MAATWERK INDIEN NODIG, OOK ALS DAT TIJDELIJK IS. IK PRAAT MET HANS PHIFERONS. IK ONTMOET HANS BIJ ZIJN BEDRIJF DAT, LEUNEND TEGEN DE SINT MAARTENSKLINIEK, PRACHTIG GELEGEN IS IN DE BOSSEN BIJ NIJMEGEN. “HET IS EIGENLIJK UNIEK”, VERTELT HANS, “DAT WE ALS FABRIKANT EN IMPORTEUR VAN HULPMIDDELEN ZO NAUW SAMENWERKEN MET HET ZIEKENHUIS HIERNAAST.”
MOOI INITIATIEF
“Het allerleukst van dit vak is dat je geprikkeld wordt om dingen op te lossen. Het geeft echt een kick als je kinderen en ouders blij kunt maken!”
Hans laat de 3D-printer zien
Nergens in Nederland zit een zelfstandig bedrijf in
DE OORSPRONG
hulpmiddelen onder één dak met een ziekenhuis.
POM is in 1936 gestart als Prothese Orthese
“In grote revalidatiecentra is er vaak wel een
Makerij. Inmiddels is het bedrijf sinds 2014
afdeling revalidatietechniek, maar die treedt niet
gesplitst en is Pom Revalidatietechniek
op als leverancier”, vertelt Hans. “De nauwe
verdergegaan als dealer, distributeur en
samenwerking met verschillende disciplines in
ontwikkelaar van diverse revalidatieproducten.
het ziekenhuis is heel bijzonder. Zo passen we
Voor Hans begon het avontuur 26 jaar geleden.
bijvoorbeeld postoperatief een rolstoel aan voor
“De kliniek wilde graag een afdeling revalidatie
kinderen die een heupoperatie ondergaan en in het
en adaptatietechniek starten en ik werd daarvoor
gips moeten. Van tevoren krijgen we dan de maten
aangetrokken. Eerst om alle verstrekkingen voor
door en voor de revalidatieperiode van pakweg zes
de kliniek te leveren. We maakten toen al elke
weken zorgen we dan voor een oplossing. Zo’n
rolstoel op maat en we pasten deze dan steeds
aanpassing maken kan ook snel als het moet. Vaak
aan. Dat doen we nog steeds. >
kunnen we binnen enkele dagen een rolstoel of zitvoorziening op maat maken.”
71
MOOI INITIATIEF
Zo hebben mensen met een
“De schoorsteen moet roken, maar
dwarslaesie in eerste instantie een
ons doel is om elke uitdaging aan te
comfortstoel nodig, maar tijdens het
gaan en producten te maken waarmee
revalidatieproces eindig je met een
we het verschil maken. In onze eigen
lichtgewicht, actieve rolstoel.
werkplaats passen we alles aan, als standaard niet volstaat. Ik denk dat als
“Gaandeweg werd het ook belangrijk
je wil gaan voor langdurende relaties, je
om als leverancier op te treden en toen
altijd op zoek moet gaan naar dat wat
hebben we onze activiteiten steeds
het beste is voor het kind.”
verder uitgebreid. Inmiddels leveren we producten door heel Nederland via de dealers, zorgverzekeraars, het UWV, gemeenten, instellingen en aan particulieren.
In eerste instantie verspreidden we bestaande producten, maar inmiddels hebben we in samenspraak met bijvoorbeeld kinderfysiotherapeuten producten
“Ik ben trots op wat er nu staat, wat we met elkaar bereikt hebben. En ik ben vooral trots dat alle twaalf medewerkers even betrokken en bevlogen zijn om steeds het beste te zoeken voor het kind of de volwassene die iets nodig heeft.”
ontwikkeld. Onze eerste fietsje, de 'Pommy’, is ontstaan nadat therapeuten ons vroegen een driewieler
VEINE
72
te bedenken voor kinderen met
INNOVATIE
spasmes. Het is prachtig om te zien
“Ik vind het belangrijk dat er innovaties
dat je gezinnen zo goed kan helpen.
komen. Niet alleen maar meer van
Hierna volgden een aantal fietsen in
hetzelfde, maar ook echt nieuwe
onze kinderlijn van hele kleine fietsen,
producten die een aanvulling vormen op
met een lage instap en fietsen met
de bestaande hulpmiddelen.
trapondersteuning voor die kinderen
De Sint Maartenskliniek wil dat ook
die niet zoveel kracht hebben”, vertelt
graag, zij zitten in het topsegment en
Hans, terwijl hij mij de producten laat
nemen ons mee. Zo hebben we een
zien.
3D-printer waar we experimenteel dingen mee aan het maken zijn.
Het woord commercieel past niet bij dit
De therapeuten verstrekken ons
bedrijf, dat voel je meteen.
daarvoor opdrachten.” •
REACTIES
WAT VIND JIJ VAN VEINE? REAGEER VIA ONZE WEBSITE! • COMPLIMENT VOOR DE PRACHTIGE VEINE WEDEROM. BEN TROTS DAT IK DAAR DEEL VAN UITMAAK. EVA KOPPIUS • NET OP HET WERK DE VEINE TUSSEN EEN STAPEL POST. WAT EEN MOOIE COVERFOTO EN EEN PAKKEND PUNT VAN RENÉE. EVEN EEN PAAR TRAANTJES OP MAANDAGMIDDAG. BIEN • LEES JOUW INLEIDING IN DE VEINE, MOOI HOOR! KAN GEEN MOOIER COMPLIMENT KRIJGEN EMILE • IN HET LAATSTE NUMMER OVER HET MAKEN VAN EEN TESTAMENT STAAN ZEKER BRUIKBARE TIPS DIE WIJ GAAN GEBRUIKEN. EN DIE SOUPMAKER HEB IK AANGESCHAFT OM SONDEVOEDING MEE TE MAKEN. MEVROUW BERTELS • WERD ER DOOR MIJN SCHOONVADER OP AANGESPROKEN OF WIJ ONZE NALATENSCHAP AL GOED HADDEN GEREGELD. BLIJKT MAAR WEER DAT HIJ VEINE OOK GOED GELEZEN HEEFT. MADELIEF • WAT TOF DIE ROBOT, IK GA EENS INFORMEREN NA DE VAKANTIE. PETER • DIT JAAR AL GEBOEKT, MAAR VOOR 2020 GA IK ZEKER KIJKEN OF WE NAAR LA BRENNE KUNNEN. ZIET ER ZO ONTSPANNEN UIT! PLEUNIE DE VRIES • WAT LEUK DAT ZEILEN, IK GA HIER IN FRIESLAND OOK EENS INFORMEREN WAT DE MOGELIJKHEDEN ZIJN. RICK SIETSMA
73
ADVERTENTIE
Kieswijzer voor Kids Inleggers
Bambo Nature
Ultra Mini 100 8x20 cm 10/24 st.
1000005436
ABENA Light
Mini Plus 200 10x28 cm 16/16 st.
1000017156
ABENA Light
Mini 200 10x22 cm 16/20 st.
1000017155
ABENA Light
Normal 350 11x26 cm 12/12 st.
1000017157
Bambo Nature
Bambo Nature
Mini 2 600 3-6 kg 38-56 cm 6/30 st. 310132
Midi 3 800 5-9 kg 41-58 cm 6/33 st. 310133
Maxi 4 1000 7-18 kg 42-60 cm 6/30 st. 310134
Bambo Nature
Bambo Nature
Abri-Form
Junior 5 1200 12-22 kg 42-62 cm 6/27 st. 310135
ABENA Light
Absorberende broekjes
Luiers / slips
Abri-Form
XL 6 1300 16-30 kg 43-64 cm 6/22 st. 310136
Abri-Form
XS2 1500 < 60 cm 4/32 st. 43050
Abri-Form
Voor ieder kind een passende oplossing Bambo Nature
Bambo Nature
XS2 1400 50-60 cm 4/32 st. 43054
S2 1800 60-85 cm 3/28 st. 43055
S4 2200 60-85 cm 3/22 st. 43056
Pants 5 900 12-20 kg 48-64 cm 5/20 st. 310138
Pants 6 1000 18+ kg 52-68 cm 5/18 st. 310139
Abri-Form
Abri-Form
Abri-Form
Abri-Flex XS1
Abri-Flex
M0 1500 70-110 cm 4/26 st. 43049
M1 2000 70-110 cm 4/26 st. 43061
Abri-Form
Abri-Form
M3 3100 70-110 cm 4/22 st. 43062
M4 3600 70-110 cm 4/14 st. 43063
Abri-Wing
Abri-Wing
M2 2600 70-110 cm 4/24 st. 43060
1400 45-70 cm 4/24 st. 1000003163
S1 1400 60-90 cm 6/14 st. 41071
Alle kinderen moeten zorgeloos kunnen spelen, bewegen en genieten. Ook kinderen met urineverlies. Speciaal voor deze kinderen heeft Abena, samen met hun ouders/verzorgers en verpleegkundigen een assortiment samengesteld. Voor baby’s en grote kinderen, voor dik en dun, voor lang en kort en voor mobiel en niet-mobiel. Kortom Abena is er voor ieder kind!
Gratis proefpakket ABENA Light
Extra 500 11x33 cm 20/10 st.
1000017158
ABENA Light
Super 850 20x44 cm 6/30 st.
ABENA Light
Extra Plus 650 11x33 cm 20/10 st.
1000017159
ABENA Light
S2 1900 60-90 cm 6/14 st. 41082
M0 900 80-110 cm 6/14 st.
Abri-Flex
Abri-Flex
1000017173
S2 1800 65-85 cm 4/15 st. 1000009116
S3 2500 65-85 cm 4/15 st. 1000009117
M1 1400 80-110 cm 6/14 st. 41083
Special S/M2 1700 60-110 cm 6/20 st. 41073
Abri-San
Abri-Wing
Abri-Wing
Abri-Wing
Abri-Flex
Abri-Flex
1200 28x54 cm 4/36 st. 9374
M1 1800 70-110 cm 4/15 st. 1000009118
5
1000005437
74 VEINE
Abri-Wing
ABENA Pants
S1 1450 65-85 cm 4/15 st. 1000009115
1000017160
Maxi 1000 16x42 cm 6/8 st.
Abri-Flex
Abri-Wing
M4 3550 70-110 cm 4/15 st. 1000009121
M2 2300 70-110 cm 4/15 st. 1000009119
M3 3000 70-110 cm 4/15 st. 1000009120
M2 1900 80-110 cm 6/14 st. 41084
M3 2400 80-110 cm 6/14 st. 41085
Wilt u de producten van Abena proberen? Vraag dan een gratis proefpakket aan. Bel 0485 58 11 50 of kijk op www.abena.nl/proefpakket.
Al onze producten zijn dermatologisch getest en zijn zeer geschikt voor kinderen met een gevoelige of geïrriteerde huid. Deze producten hebben het Nordic Ecolabel, hét Scandinavisch milieukeurmerk voor duurzaam geproduceerde producten. Abena is hiermee uniek in Europa. Fluff afkomstig van FSC-gecertificeerd hout.
RUBRIEK
COLUMN T
IN
M
em
AR
en
M
t
SPIEREN
EE
UW
IS SE
N - exper t hou
di
m n gs
an
ag
BIJ HOUDINGSMANAGEMENT ZIJN SPIEREN VAN ESSENTIEEL BELANG. JE KAN ALS MENS OF DIER NAMELIJK NIET BEWEGEN ZONDER SPIEREN. BIJ EEN SPIERZIEKTE MERK JE PAS HOE BELANGRIJK SPIEREN ZIJN. WE REALISEREN ONS NIET DAT VAN ALLE SPIERZIEKTEN MAAR BIJ 25% DE OORZAAK IN HET SPIERWEEFSEL ZELF MOET WORDEN GEZOCHT. DE ANDERE OORZAKEN LIGGEN IN DE AANSTURING, SAMENWERKING, VOEDING OF ONS EIGEN AFWEERMECHANISME. DAAROM IS ER NOG VEEL ONDERZOEK NODIG OM OORZAKEN, VERBANDEN EN OPLOSSINGEN TE VINDEN. Een minstens zo belangrijke oorzaak van achteruitgang van
Dat maakt dat de totale hoeveelheid spiermassa van
spieren en spierkracht die iedereen aangaat, is onderzocht
gemiddeld 40% bij vrouwen en 45% bij mannen in drie
door bewegingswetenschapper prof. dr. Luc van Loon. Dat
maanden volledig afbreekt en weer opbouwt. Als vrouw
geeft weer hele nieuwe inzichten.
breek je dus iedere dag minstens 200 gram van de spieren af en bouw je ditzelfde dus ook weer op. Voor een man is
Spieren zijn plastisch, heel anders dan botten. Ze kunnen
dit minimaal 300 gram. Een belangrijk aandachtspunt daarbij
veranderen van vorm. Spieren kunnen zichzelf aanpassen
is onze voeding. Spierconditie bouwt zich moeilijk op, maar
aan het werk dat ze moeten doen en dat doen ze veel
breekt gemakkelijker weer af. Zeker als je niet dagelijks
sneller dan iedereen altijd dacht. Luc heeft in zijn toch wel
voldoende traint nadat je gegeten hebt. Inactiviteit, stelt hij,
ludieke onderzoeken, waar hij bijvoorbeeld in Maastricht
maakt iedereen kwetsbaar!
wekenlang gezonde mensen met een in gegipst been heeft laten ‘lopen’, heel veel ontdekt. Dat een been of arm dunner
Luc legt uit wat de invloed van het eetgedrag op
wordt als deze in het gips wordt gezet, dat wisten miljoenen
spierontwikkeling is. Belangrijk is dat je voldoende actief
mensen. Maar waarom en vooral in welke mate en waardoor
bent en blijft. Daar staat tegenover dat je bij inactiviteit
wisten we eigenlijk nog niet. Maar dat heeft Luc nu ontdekt.
eenvoudig één kilo spiermassa per week inlevert.
Hij noemt het skeletspierplasticiteit.
Kijk het videofilmpje van Luc van Loon (www. universiteitvannederland.nl), waarin hij één en ander
Spieren breek je permanent af en bouw je permanent weer
duidelijk uitlegt. •
op. Dat lijkt nog niet zo spectaculair. Maar wel dat je dat doet in een tempo van 1 tot 2% per dag.
Als je vragen hebt over houdingsproblemen kun je deze stellen op zorg@houdingsmanagement.nl
75
DOSSIER
“Soms kun je beter drie keer per dag VEINE
76
tandenpoetsen.”
DOSSIER
TEKST: RENÉE RUISCH . | FOTOGRAFIE: PRIVÉCOLLECTIE – DE VROUW IN DE STOEL BIJ DE TANDARTS IS SANNE
EEN KWESTIE VAN SCHONE TANDEN VOOR IEDERE OUDER EEN DING. ZORGEN DAT JE KIND ZIJN OF HAAR TANDEN GOED POETST, NIET TEVEEL SNOEPT EN ELK HALF JAAR NAAR DE TANDARTS GAAT. MAAR HOE ZIT HET MET KINDEREN MET EEN BEPERKING? HOE HOU JE DE MONDHYGIËNE OP ORDE ALS JE KIND NIET GOED SLIKT EN ETENSRESTEN SOMS UREN BLIJVEN ZITTEN? HOE POETS JE ALS JE KIND WEIGERT MEE TE WERKEN? EN WAT DOE JE ALS DE PRIKKELVERWERKING ANDERS VERLOOPT EN HET MONDGEBIED ‘ONBEGAANBAAR TERREIN’ IS? IK PRAAT MET ERVARINGSDESKUNDIGE SANNE TER HEIDE EN MET YVONNE KORT VAN OERGEZONDE MOND. YVONNE SCHREEF DE BOEKEN ‘EET JE MOND GEZOND’ EN ‘GEZOND BEGINT IN JE MOND’. Yvonne: “Ik denk dat je vooral je doelen moet bijstellen en kleine stapjes moet nemen. Zorgen dat er zo min mogelijk tandplak aangemaakt wordt, doe je door de voeding aan te passen. Maar als kinderen al moeilijk eten, kun je daar ook niet alles van verwachten. Dan is het belangrijk dat je de plak weghaalt door het gebit goed te reinigen.” 77
Natuurlijk zal gebitsreiniging anders verlopen bij kinderen of (jong) volwassenen met een beperking. Zeker als poetsen om uiteenlopende redenen lastig is. Sanne ter Heide kan daar goed over meepraten. Ze heeft cerebrale parese en vooral veel last van spasmes, ook in haar mond. >
DOSSIER
“Als iemand ook maar in de buurt
zo handig”, lacht Yvonne. “Het klinkt
komt van mijn mond bijt ik. Die reflex
misschien allemaal logisch, maar als het
vermindert als iemand de tijd neemt
mondgebied van je kind heel gevoelig
en mij goed voorbereidt op wat er
is, is het juist goed om uit te zoeken
gaat komen. Het is heel belangrijk
welke smaak, en dan met name de
dat ouders dus niet zomaar naar een
scherpte, het best past bij jouw kind.
tandarts in de buurt gaan, maar voor
Misschien werkt dan de ene tandpasta
het bezoek eerst onderzoek doen
gemakkelijker dan de andere.”
waar hun kind het beste behandeld kan worden”, vertelt Sanne.
Ze zeggen altijd twee minuten poetsen, maar ik zou niet op de klok letten. Zorg
Maar hoe ga je dan thuis aan de slag?
gewoon dat je overal geweest bent.
Hoe poets je zo goed mogelijk de
Neem er wel de tijd voor, doe het rustig.
tanden en kiezen van je kind? Yvonne:
Liever langer op een en dezelfde plaats
“Neem je je kind op schoot of sta
en dan minder hard poetsen, want te
je achter je kind? Het is handig als
hard werkt voor je kind vaak averechts.
je een beetje schuin van boven kunt meekijken eigenlijk zoals de tandarts dat ook doet. Doe alle stapjes rustig, neem de tijd en benoem wat je doet. Kies voor een tandpasta waar je kind goed op reageert. Ik adviseer meestal een tandpasta met actief zuurstof (bijvoorbeeld van Oxyfresh) omdat deze heel goed werkt, ook voor het tandvlees. Bluem heeft ook een goede tandpasta met actief zuurstof gecombineerd met manoekahoning. Dit laatste bestanddeel heeft een antibacteriële werking en het bevordert weefselherstel. Daardoor ontstaan er
VEINE
78
minder ontstekingen en mochten deze toch ontstaan dan herstellen ze sneller met deze ‘wonderhoning’. De zuurstof die ook na het poetsen in de mond blijft, doet ‘zijn werk’ nog een tijdje, wel
Yvonne Kort
DOSSIER
SPEEKSEL EN HET REINIGEN
ELEKTRISCH POETSEN OF NIET?
VAN JE GEBIT
Sanne: “Poetsen is voor mij altijd een
“Twee keer per dag poetsen, waarbij
uitdaging! Ik heb de motoriek niet om
het poetsen in de avond het belangrijkst
een tandenborstel goed te bewegen in
is, zeg ik altijd Overdag heb je de
mijn mond. Daarom poets ik elektrisch.”
speekselproductie, en speeksel reinigt
“Een elektrische tandenborstel werkt
in het algemeen heel goed. De vraag
natuurlijk heel fijn”, legt Yvonne uit.
is natuurlijk of de speekselproductie
“Het borsteltje draait sneller rond,
normaal verloopt. Heel waterig
waardoor plak verwijderen makkelijker
speeksel reinigt beter dan slijmerig
gaat. Het reinigt ook goed tussen je
speeksel. Bij kinderen met een
tanden en kiezen. Maar let op, je moet
beperking is het speeksel vaak wat
hem wel op de juiste manier kunnen
vaster, waardoor juist sneller tandsteen
plaatsen in de mond en ‘m goed kunnen
veroorzaakt wordt. Bij deze groep
vasthouden.
kun je wellicht beter drie keer per dag poetsen”, vertelt Yvonne.
Als kinderen heel gevoelig zijn, is een handtandenborstel wel prettiger
“Bij kinderen die etensresten niet
misschien omdat je hiermee de
goed kunnen weggeslikken, moet je
poetsbeweging heel rustig kunt maken.
bedenken dat tandplak sneller ontstaat.
Bovendien bereik je al een groter
Wat vooral slecht is, zijn suikers en
oppervlak als je dat vergelijkt met zo’n
zetmeel die lang in de mond blijven. Dit
klein borsteltje. Die moet je echt per
zorgt voor gaatjes. Het is heel goed om
tand gebruiken.
in ieder geval te spoelen na het eten als dat mogelijk is. Een paar slokjes
Heel handig is de V-vormige
water kan hierbij al helpen”. Sanne
tandenborstel van Dr. Barmans. Als je
heeft geluk! Omdat ze spastisch is,
hiermee poetst, heb je meteen alle drie
wordt er meer speeksel dan gemiddeld
de vlakken van je tanden en kiezen.
gevormd in haar mond. “Daardoor heb
Wanneer je dan die beweging, die
ik minder last van gaatjes”, vertelt ze
misschien al lastig is, in de mond maakt,
ons enthousiast.
dan heb je meteen wel ‘alles geraakt’. >
79
DOSSIER
De meeste mensen weten het wel: ‘hoe meer kracht je zet,
principe ook aangemaakt door je darmbacteriën, maar dan
hoe meer het kind gaat tegenwerken’. Dus liever de mond
moet je een goede samenstelling hebben van je darmflora. Je
niet te ver open; doordat de wangen dan minder strak staan,
moet voldoende vezels eten om deze te onderhouden, dan
krijg je meer ruimte om te poetsen.
pas maken die bacteriën vitamine K aan. Het is goed om op zoek te gaan naar een goede aanvulling.
VITAMINEN EN MINERALEN Het is belangrijk dat er voldoende vitaminen en mineralen
WAT IS AANVULLEND MOGELIJK?
in ons lichaam aanwezig zijn. Je kunt van buitenaf fluoride
Flossen is natuurlijk belangrijk, maar bij sommige kinderen
toedienen om je gebit sterk te maken, maar het is ook heel
compleet ondoenlijk. Dan is het belangrijk dat je er toch voor
verstandig om te kijken hoe het gebit vanuit het eigen lichaam
zorgt dat er voldoende gereinigd wordt tussen de tanden en
ondersteund wordt. Als kinderen heel eenzijdig eten, is het
dat ook het tandvlees wordt meegenomen. Actieve zuurstof
van belang dat je tekorten compenseert. Met name calcium
helpt, maar je kunt ook kijken of andere hulpmiddelen dan
en magnesium zijn heel belangrijk voor je gebit. Je moet het
flosdraad kunnen bijdragen. Een ragertje kan bijvoorbeeld
zo zien dat je kaakbot en je tanden eigenlijk een opslagplaats
soms helpen. Je kunt daar zelfs een klein tipje tandpasta op
zijn voor deze stoffen. Op het moment dat er tekorten hieraan
doen. Een goede kwaliteit mondwater, bij voorkeur met actief
zijn, gaat je lichaam deze hiervandaan onttrekken.
zuurstof en manoekahoning, helpt ook heel goed. Maar dat moet een kind wel kunnen uitspugen.
De gemiddelde Nederlander eet twee keer per dag brood en één keer per dag groente. Alleen met onze maaltijden kom
Voor die ouders die het helemaal niet meer weten, is er ook
je sowieso niet aan de hoeveelheden mineralen die je nodig
kauwgom met xylitol. Naast een zoetstof is xylitol tevens een
hebt, want hiervoor zou veel meer groente nodig zijn dan je
bevochtigingsmiddel waardoor het een droge mond helpt
alleen bij de avondmaaltijd naar binnen krijgt. Vitamine D en
voorkomen. Dit laatste komt veelvuldig voor bij kinderen met
K zijn nodig voor de opname van mineralen en moeten dus
een beperking als gevolg van medicijngebruik. Sommige
ook voldoende in onze voeding zitten. Als dat niet het geval
medicijnen zorgen voor vermindering van de werking van
is, kun je dit extra geven aan je kind. Vitamine K wordt in
de speekselklier en uitdroging van de mondslijmvliezen. Als het gebit slecht wordt als gevolg van medicijngebruik is het goed te kijken naar oplossingen. Andere medicijnen, een ander moment van inname of een andere vorm
VEINE
80
“Ik ben er een groot voorstander van dat je wat vaker met je kind naar een tandartspraktijk gaat. Je kind raakt zo ook beter gewend aan de ‘tandartspraktijken’.”
van inname. Ik sprak ooit een moeder wiens kind verkleuring op de tandjes kreeg als gevolg van de medicatie voor epilepsie die zei haar kind moest toedienen. Toen heeft deze moeder de apotheek benaderd en gevraagd of het mogelijk was de werkzame stoffen in een zetpil te verwerken. Dat moest weliswaar door de apotheek handmatig worden gedaan, maar bleek wel te werken!
DOSSIER
Sanne ter Heide bij Marco Egas, tandarts bij Heeldemond Tandartsen in Zwolle
Extra tandartsbehandelingen zijn natuurlijk ook belangrijk! Tot
TANDPASTA DOORSLIKKEN EN
achttien jaar worden tandartskosten vergoed. Yvonne: “Ik
HET GEBRUIK VAN FLUORIDE
ben er een groot voorstander van dat je wat vaker met je kind
Er zijn ook kinderen die niet in staat zijn om de tandpasta
naar een tandartspraktijk gaat. Sommige praktijken werken
waarmee ze poetsen, uit te spugen. Sommige ouders blijven
met het programma ‘gewoon gaaf’, waarbij echt gekeken
daarom baby- en peutertandpasta gebruiken omdat daarin
wordt wat nodig is. Er zijn kinderen die vier keer per jaar
kleine hoeveelheden fluoride worden gebruikt en doorslikken
komen, anderen nog vaker. Het gebit wordt dan gereinigd,
dan minder ernstig is. Dat is niet aan te raden. “Ik zou zonder
er wordt weer instructie gegeven, de tandarts controleert
fluoride poetsen. Dat is een heel lastige, want fluoride
even. Je hebt zo veel meer momenten dat er goed naar het
versterkt wel het gebit en je wil ook niet dat er gaatjes
gebit gekeken wordt. Op een tandartsstoel met het licht dat
ontstaan. Ik zou als je gaat poetsen zonder fluoride wel weer
er dan is, kunnen we alles veel beter zien en kunnen we ook
meteen een frequenter bezoek aan de tandarts adviseren
beter bij de tanden en kiezen komen. Bovendien raakt je kind
zodat dan lokaal fluoride aangebracht kan worden. •
ook beter gewend aan de ‘tandartspraktijken’. Het wordt dan normaler, het is minder spannend.”
81
COLUMN VAN ANNE
ANIMAL CRACKERS
VEINE
82
NADJA EN IK HEBBEN EEN VAST GRAPJE. IEDERE KEER ALS WE NAAR DE KINDERBOERDERIJ GAAN, DOE IK MIJN VERSIE VAN ANIMAL CRACKERS. VAAK VRESELIJK FLAUW, MAAR DAT IS OOK HET HELE IDEE ACHTER DE CRACKERS. ‘WÓEHH’ ZEGT KOE FAUNA (OM DE ÉÉN OF ANDERE REDEN HOOR IK NOOIT ‘BOE’). ZE LOEIT HARD, MET WIJD OPENGESPERDE OGEN, HAAR KIN IN DE LUCHT. OP ZICH AL KOMISCH OM TE ZIEN.
COLUMN VAN ANNE
‘Flikker toch op met zijn allen. Wat staan jullie daar nu
Thuis ben ik zeker niet de grappigste. Heerlijk dus dat ze zo
allemaal koetje te staren. Laat me met rust,’ zeg ik namens
makkelijk lacht.
Fauna vlak bij Nadja’s oor zodat omstanders het niet horen. Nadja begint al te grinniken.
Mama geit krabbelt zichzelf onhandig achter haar oren.
Nog een keer: ‘Woeehhh’.
’Jeetje, wie heeft dit zo bedacht, joh. Ik kan er helemaal niet
‘Ik zeg toch dat jullie op moeten zouten! Nou, vort, vort.’
bij. Kan iemand me hèèèèlpen,’ mekker ik.
Fauna’s staart gaat omhoog. Ja hoor, ze begint te lossen. ‘Zie
Nadja kan niet meer stoppen en lacht zo aanstekelijk dat ik er
je Nadja, ze wordt er gewoon schijtziek van,’ fluister ik. We
zelf ook in blijf.
grinniken samen, hoe grover hoe beter. Bij de konijnen worden we weer rustig. Tot het mannetje op We lopen naar de konijnenhokken. Daarbij passeren we
de rug van het vrouwtje klimt en een soort van aan haar oren
de kalkoen. ‘Ja, ik weet wel dat jullie mijn kop volslagen
sabbelt. Tja, het is lente. ‘Ga weg! Blijf van mijn oren af. Je
belachelijk vinden, mislukt zelfs, maar mijn veren hè, daar
zou me zachtjes masseren. Dit lijkt nergens op!’ Het vrouwtje
gaat het om.’ Kalkoen paradeert als een pauw, haar veren
hupt weg, mannetje erachteraan. Het verhaaltje gaat nog wel
brutaal omhoog. Een peutertje dat me stiekem gehoord heeft,
even door. We piesen samen haast in onze broek. Helemaal
kijkt met open mond van mij naar de kalkoen.
als ik Nadja vraag een konijntje na te doen. Dat kan ze heel goed, haar neus en bovenlip optrekken. Maar ja, dan moet je
In de geitenweide hobbelen pasgeboren geitjes mekkerend
niet lachen…
achter hun moeder aan. ‘Wacht nou even, mama, ik heb dórst. Mama! Niet zo snel…’. Nadja gooit haar hoofd in haar
Vandaag had de auto een lekke band en kwam de monteur
nek en strekt van meligheid haar benen volledig voor zich uit
voor de tillift maar niet opdagen. Tijd voor een rondje
in de rolstoel. Ze hikt van de lach.
Animal Crackers! • 83
SPORT
“Eigenlijk is watsu heerlijk voor iedereen.”
VEINE
84
SPORT
TEKST: RENÉE RUISCH | FOTOGRAFIE: ILVIA WITTE | PORTRET ILVIA EN SABINA IS GEMAAKT DOOR EMILE PETERS
WATSU, SHIATSU IN HET WATER ILVIA WITTE EN SABINA DE JONGE VORMEN SAMEN HET DUO ACHTER SPORT4ALL GO. STOERE DAMES, DIE EEN BIJZONDERE RUST UITSTRALEN ZODRA ZE HET WATER INSTAPPEN EN STARTEN MET EEN WATSU SESSIE. EEN METHODE DIE ZE GEBRUIKEN OM KINDEREN EN (JONG)VOLWASSENEN TE LATEN ONTSPANNEN. VAN DAARUIT KAN WEER VERDER BEWOGEN WORDEN. “PER KIND WORDT GEKEKEN WAT DE BEHOEFTE IS EN HOE DE AANPAK MOET ZIJN. EEN KIND GEEFT ZICH NIET ZOMAAR OVER, DAAR HEBBEN WE SOMS WEL EEN AANTAL SESSIES VOOR NODIG. MAAR UITEINDELIJK LUKT HET ALTIJD WEL!” >
85
SPORT
VEINE
86
SPORT
Watsu is een methode om kinderen en
warmte en gewichtloosheid zal het
volwassenen zo volledig mogelijk te
lichaam elke onnodige spieractiviteit
kunnen laten ontspannen in het water.
achterwege laten; je laat dan alles
Watsu is gebaseerd op de zen shiatsu
los.
van Masunaga (red. shiatsu is een
• Beweging. In het water bewegen
Japanse massagetechniek). Er ontstaat
wij anders dan op het droge. Het
een diepe ontspanning doordat men
water draagt en ondersteunt ons
in het water wordt gedragen, rustig
lichaam van alle kanten. Dit heeft
wordt voortbewogen en ‘door het
een ontspannend effect en maakt
water’ wordt gemasseerd. De rug wordt
de typische watsu bewegingen en
ontlast, de wervelkolom en gewrichten
stretches mogelijk, die op het droge
worden soepel bewogen. Het hele
ondenkbaar zouden zijn.
lichaam wordt gerekt en gestrekt in vloeiende bewegingen, waarbij het
TWEE STOERE VROUWEN
water wel minimaal 33 graden moet zijn.
Ilvia Witte en Sabina de Jonge hebben beiden CIOS gedaan met als
Een aantal pijlers van watsu:
specialisatie bewegingsagogie. Daar
• Lichaamswarm water (33 tot
valt zwemmen onder. Ze werken bij
35 graden). In een openbaar
zorginstelling Zuidwester met kinderen
zwembad wordt het water tot
en volwassenen met een verstandelijke
hooguit 25 graden verwarmd. Om
beperking. Als bewegingsagogen doen
watsu oefeningen te kunnen doen,
ze allerlei sporten met deze cliënten,
moet je gaan zwemmen in een
waaronder zwemmen. Bij Zuidwester
therapeutisch bad. De warmte in
kregen ze de kans om een cursus
zo’n zwembad is niet alleen nodig
watsu te doen. Nu jaren later werken de
om te kunnen ontspannen, maar ook
dames nog steeds bij deze organisatie,
nodig om warm genoeg te blijven
maar steken ze hun vrije tijd in een
voor degene die watsu ondergaat en
gezamenlijk opgezet bedrijf; Sport4All
stilligt in het water.
GO. Waarbij het laatste woordje niet
• Ontspanning en mindfulness. Bij
staat voor gaan, maar een afkorting is
een watsu sessie wordt iemand
van Goeree Overflakkee. Daar komen
gedragen, gewiegd en bewogen
de dames vandaan.
door een ervaren watsu ‘therapeut’. De ademhaling komt tot rust,
“We zwemmen ook met kinderen die
verdiept en verloopt langzamer.
tijdens de reguliere zwemlessen niet
In zo’n behaaglijke toestand van
mee kunnen komen. >
87
SPORT
Daar gebruiken we watsu om ze
we van alles kunnen kiezen om te
tussendoor te ontspannen voordat
ontspannen: een avondje film, een lesje
ze weer verdergaan met de les.
yoga, een massage of iets anders.”
Bijvoorbeeld kinderen met ADHD.
Sabina vervolgt: “We zien wel dat
We zijn trots dat we door Sport4All GO
watsu op kinderen en volwassenen met
nog meer kinderen en volwassenen in
een beperking een heel groot effect
beweging kunnen krijgen.”
heeft. Het duurt natuurlijk wel even voordat iemand ontspannen is. Vaak
VEINE
88
VOOR WIE IS WATSU INTERESSANT?
zitten ze de hele dag in hun stoel en zijn
We zijn allemaal weleens gespannen,
spieren en gewrichten stijf. Dan heb je
sommige mensen zelfs heel vaak.
echt wel wat tijd nodig om ontspanning
“Eigenlijk is watsu ook heerlijk voor
te creëren.”
iedereen. Maar voor ons geldt dat
SPORT
Ilvia: “Herkenning speelt een belangrijke
in je armen ligt. En dan de oren in het
rol. Als je regelmatig werkt met een
water, daarmee wordt het kind volledig
kind gaat het herkennen wat er gaat
afgesloten van de buitenwereld. Dat is
gebeuren. Hij of zij voelt zich dan veilig,
echt het fijnst.”
vindt de bewegingen prettig en kan zich er dan ook aan overgeven.” Sabina vult
“Dat je echt ziet dat een kind tot
aan: “Het zijn ritmische bewegingen
volledige ontspanning komt, net niet in
die langzaam in elkaar overlopen. Als ik
slaap valt, dat is geweldig. Die tevreden
weerstand voel, ga ik terug. Er ontstaat
gezichtjes. En als je dan bij kinderen
dan een soort trance. De houding is
elke week een beetje vooruitgang ziet,
heel belangrijk. Ben je zelf wel genoeg
dat is echt geweldig”, beamen beiden. >
ontspannen? Als dat niet zo is, kun je dat nooit overdragen aan degene die
89
SPORT
INTIMITEIT
spelen. Bij watsu is er echter sprake
Je hebt de mensen waarmee je werkt
van een methodische opbouw. Doordat
altijd in je armen en dicht tegen je
je bezig bent met watsu, ben je jezelf
aan. Dat lijkt voor sommigen wel erg
ook heel bewust van je eigen houding.
intiem. Sabina legt uit dat bijvoorbeeld
Je bent heel gefocust op wat je doet en
bij kinderen met gedragsproblemen
je kijkt naar diegene die in je armen ligt.
vaak gebruik wordt gemaakt van extra
Als op deze manier een kind volledig
hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld een
ontspant, ebt dit effect nog lange tijd
tube of iets dergelijk. Je beweegt dan
door, ook als hij of zij eenmaal uit het
de kinderen via het hulpmiddel. Zo
water is. Als je spieren natuurlijk altijd
voorkom je dat je al meteen te dichtbij
maar gespannen zijn, dan kan watsu
komt. Als dat althans iets is waar dan
dan even rust creëren. Op het moment
de weerstand door veroorzaakt wordt.
dat kinderen eenmaal ontspannen in het water liggen, kom je ook tot
VEINE
90
WAT MAAKT WATSU ANDERS DAN
andere bewegingen die goed zijn voor
GEWOON IN HET WATER ZIJN?
de spieren en gewrichten. “Eigenlijk
Water is natuurlijk altijd al ontspannend
kun je 80% van de watsu bewegingen
en het is leuk om samen met je kind
pas toepassen bij iemand als hij of zij
te gaan zwemmen of in het water te
volledig ontspannen is”, legt Ilvia uit. •
SPORT
DE JASPER VALENTIJN FOUNDATION Het jongetje op de foto’s is de achtjarige Jasper. Op tweejarige
De ouders van Jasper hebben een stichting opgericht: de Jasper
leeftijd werd na vele onderzoeken de stofwisselingsziekte van
Valentijn Foundation. Het doel van de stichting is om aandacht te
Seitelberger bij hem vastgesteld, een erfelijke aandoening in de
vragen voor de ziekte waar hun zoon aan lijdt en om onderzoek
zenuwen. Wereldwijd zijn er maar 25 kinderen bekend die nu lijden
te financieren naar oplossingen om deze ziekte de wereld uit te
aan deze ziekte, die uiteindelijk een fatale afloop kent.
helpen.
Meer weten: jaspervalentijnfoundation.nl
91
(P)APPTALK
VEINE
92
LIES & LEX! TWEE MOEDERS MET ALLEBEI EEN BEPERKT KIND. ZIJ DELEN WAT SIMPELE GEDACHTEN VIA DE WHATSAPP, MAAR WEL MET EEN KNIPOOG s
(P)APPTALK
Hey Lex, wat versta jij onder vriendschap?
Lies, wat een diepzinnige vraag, daar moet ik even over nadenken. Waar denk jij dan aan?
Nou, ik ‘moet’ langzamerhand op zoek naar een vriend (lees: buddy) voor Rik, op advies van de psycholoog/orthopedagoog. Pubertijd, afstand nemen van je ouders, je ei kwijt kunnen bij vrienden, maar ook stoere dingen doen zonder je familie. Slik… En nu is mijn vraag: hoe zoek en vind je een vriend voor iemand anders?
Oké, dat is inderdaad lastig, want wat zijn dan de zoekcriteria?
Dus dat. Als ik kijk naar mijn vriendschappen, dan zijn die vaak toevallig tot stand gekomen. Op school, (ex-)collega’s, buren, familie, yogaclubje. Punt is dat ik er niet naar op zoek ben gegaan, snappie?
Hmm ja dat is waar, ik ken mijn beste vriendinnen via een teamsport van vroeger, maar als je dat niet hebt...
Hoe vlieg ik dit aan, Lex? Hoe vind ik de juiste buddy voor Rik? Jij zei ooit dat als je iemand betaalt door een salaris of pgb, zo’n persoon dan nooit écht je vriend kan zijn. Toendertijd vond ik dat niet zo, maar inmiddels denk ik daar ook ietsje anders over.
Ja haha, wijsheid komt met de jaren hè, en ik ben dan ook ietsje ouder dan jij ;-)
Yep! Enne, één keer trek je de conclusie, vriendschap is géén illusie... Alleen wel lastig, maar ook de moeite waard om te vinden! X
Dat zeker, zet de zoekmachines maar aan! X retour
93
Overal het hele huis binnen handbereik! ADVERTENTIE
Al vanaf â&#x201A;¬36,- (zonder abonnement)
VEINE
94
www.cleverdog.online
VEINE MAGAZINE NUMMER ZEVENTIEN komt uit in september 2019
ZO WAREN DE VEINEDAGEN, een impressie van alles wat er voorbij kwam DE LACHENDE ZON, theater van de zintuigen
M de v et na t a spo ste co uurlijk OOK rt, hu lumni ste LEU lpmi KS, ddel n, e enz ovo n, ort!
PRATEN OVER SEKS ook dat nog!
95
Stichting K!ds Unlimited is opgericht in 2008 en richt zich op ernstig gehandicapte kinderen tot 18 jaar. Kwetsbare kinderen die veel zorg nodig hebben. K!ds Unlimited neemt financiĂŤle drempels weg door therapieĂŤn te vergoeden die niet worden vergoed door de zorgverzekeraars in Nederland. Bovendien zet de stichting zich in om ouders en verzorgers informatie te geven over de mogelijkheden die zij hebben met hun kind.
www.kidsunlimited.nl