Leesclubvragen Het gewicht van inkt

Vragen bij Het gewicht van inkt van Rachel Kadish 1. Bij het beschrijven van de impact die zijn blindheid heeft gehad, zegt de rabbijn tegen Ester: ‘Maar ik zal je vertellen wat ik heb geleerd nadat ik mijn gezichtsvermogen had verloren, in die eerste dagen waarin het tot me doordrong hoeveel van de wereld mij voortaan ontzegd was – want mijn handen zouden nooit meer de bladzijden van een boek omslaan, noch besmeurd raken door het dierbare, stemmige gewicht van inkt waar ik sinds mijn vroegste herinneringen van had gehouden.’

Voor zowel Ester als de rabbijn heeft inkt vele betekenissen – onder andere vrijheid, gemeenschap, macht en gevaar. Wat betekent het geschreven woord voor jou? Is het in de huidige samenleving, met al die diverse soorten media, net zo belangrijk als het was voor de rabbijn en Ester?

2. Het boek begint met een quote uit Shakespeares Sonnet 71: ‘Nay, if you read this line, remember not / The hand that writ it’.

Welke personages uit het boek kozen ervoor om anoniem, zonder enige erkenning, iets te geven? Zou jij bereid zijn je meest betekenisvolle prestaties anoniem te laten, of zelfs aan iemand anders toe te laten schrijven? Vandaag de dag, in een wereld waar alles met elkaar verbonden is, is het moeilijk privacy te waarborgen. Is er iets wat je zou zeggen of schrijven als je zeker wist dat je dat anoniem kon doen?

3. Om te kunnen schrijven schendt Ester het vertrouwen van de rabbijn. Maar wanneer ze uiteindelijk alles opbiecht, zegt ze: ‘Toch zou ik diezelfde zonde willens en wetens opnieuw begaan, al zou dat inhouden dat mijn innerlijke dwang mij nogmaals mijn leven lang en nog langer zou kwellen.’

Kun je Ester haar daad vergeven? Wanneer vrijheid van gedachte en loyaliteit conflicteren, waar zou men dan voor moeten kiezen?

4. William, Manuel en Alvaro bieden Ester totaal verschillende soorten liefde. Wat biedt ieder van hen haar en wat moet ze voor hen opofferen? En hoe zou je deze vraag beantwoorden als het om de liefde tussen Dror en Helen gaat?

5. Zowel Helen als Ester is bang voor liefde. Hoe worstelen ze met deze angst?

Hadden ze andere keuzes kunnen maken dan de keuzes die ze gemaakt hebben?

6. Op wat voor manieren is Aaron volwassener geworden in het boek?

7. Zijn de beweegredenen van Ester, Helen en Aaron veranderd in de loop van het verhaal?

8. Esters leven kreeg vorm door de spanning tussen het spirituele leven en het leven van het lichaam. Kan een vrouw vandaag de dag ervoor kiezen om liefde, moederschap en het spirituele leven te combineren, zonder daarvoor onaanvaardbare offers te moeten brengen?

9. Wat voor verhaal denk je dat Dror zou vertellen over zijn tijd met Helen?

10. Ester groeit op in een gemeenschap van vluchtelingen, ontsnapt aan de Portugese Inquisitie, die zich volledig richt op het waarborgen van haar veiligheid in het Nieuwe Jerusalem van Amsterdam; ze hechten veel waarde aan het terugbrengen van het Joodse leren, en ze leggen Spinoza hun zwaarste straf op vanwege zijn ketterse uitspraken. Wanneer Helen naar Israël gaat, komt ze oog in oog met overlevenden van de Holocaust. Zij worstelen met de nalatenschap van wat ze verloren hebben en de behoefte om veilig in hun nieuwe thuis te kunnen wonen.

Op wat voor manier verschillen deze gemeenschappen, en op wat voor manier komen ze overeen?

11. Welke aanwijzingen geeft de auteur voor de identiteit van de echte grootvader van de vrouwelijke schrijver? Heeft Lizabeta (Constantina’s moeder) de juiste keuze gemaakt toen ze weigerde om een beroep te doen op zijn medelijden en hem te smeken om haar en haar dochter in Londen te laten blijven?

12. Na maanden van irritatie vanwege het strenge rentmeesterambt van de Patricia’s over de leeszaal Bijzondere Collecties, heeft Aaron de volgende openbaring: ‘En alsof zijn eigen problemen hem nieuwe oren hadden gegeven, begreep Aaron dat haar kortaangebonden manier van doen pure liefde was, dat alles liefde was: de wereld van de Patricia’s, met de zorgvuldig afgewogen gesprekken, het waakzame gefluister en het eindeloze gesteggel over die stomme potloden.’

Wat voor soorten liefde worden op een onverwachte manier tentoongesteld in Het gewicht van inkt? Op wat voor manieren toont liefde zich in je eigen wereld?