www.puurvandaag.nl • #02 2013 • € 7,95
Winter Licht & liefde in je leven
Winter #02 2013
Wilma Veen: ‘Dat ik nog leef is een wonder’
Extra: voorpublicatie
nieuwste Karen Kingsbury
Met heel veel DIY
Papercut Geertje Aalders Illustraties
om lekker mee aan de slag te gaan
Marianne Grandia:
‘Ik deel mijn kwetsbaarheid’
Boordevol verhalen, columns, reportages en interviews
Verwachten & Verlangen
Ontmoet Bernd, een vrolijke peuter met stralende ogen. Hij knuffelt dat het een lieve lust is, trakteert je zomaar op een van zijn drum- of keyboardsessies en deelt onbeperkt highfives uit in het winkelcentrum. Bernd geniet volop van het leven. Een leven met Down. Zijn ouders schreven er een boek over. Moeder Aukje (41): ‘Het is een verhaal geworden met een lach en een traan.’
Na een moeizame start – de eerste anderhalf jaar van zijn leven was het ziekenhuis in, ziekenhuis uit – is Bernds
een schouder om op uit te huilen. En geloof me: daar heb ik heel veel gebruik van gemaakt.’
gezondheid nu relatief stabiel. Eindelijk kunnen zijn ouders zich richten op zijn ontwikkeling. En daarin verloopt
Beschermingsdrang
niets vanzelf. Wat bij een gezond kind nauwelijks moeite
Na de diagnose dringen de medici aan op een abortus.
kost, moet bij hun zoontje nauwgezet worden uitgestippeld
Anders dan zo’n negentig procent van hun lotgenoten
en via kleine stapjes worden bereikt. Zo probeert Aukje
overweegt het stel dit geen moment. ‘Dat de artsen ervan
hem met eindeloos veel geduld zijn eerste woordjes bij te
uitgaan dat je “het wel laat weghalen”, vind ik een hartver-
brengen. ‘Hij is leerbaar, dus we willen het maximale uit
scheurende ontwikkeling. Ook een kind met Down is een
hem halen. Maar we willen hem ook niet pushen. Zijn
stukje van jezelf. Elk leven is het leven waard! Toch wil ik
geluk staat voorop. Daar hebben we alles voor over.’
ouders die daarvoor kiezen niet veroordelen. Ik ken hun radeloosheid, hun zorgen om de toekomst. Zal je kind het
Gebedsverhoring met een ‘maar’
wel redden in een wereld waarin alles perfect en gezond
Terug in de tijd. Op kerstavond 2009, na achttien weken
moet zijn? Die vraag hield me continu bezig. Al snel ervoer
zwangerschap, krijgen Bernard en Aukje een telefoontje
ik daarom een grote beschermingsdrang. Vaak zat ik met
van het ziekenhuis. Het is definitief: hun zoon heeft een
mijn hand op mijn buik, zo van: jongen, hier zit je veilig,
trisomie 21-chromosoomafwijking, beter bekend als het
bij mij mag je jezelf zijn.'
syndroom van Down. Op dat moment stort Aukjes wereld in. ‘Jarenlang hadden we uitgekeken naar een kindje en nu werd het een gebedsverhoring met een “maar”. Ik was
‘Vaak zat ik met mijn hand op mijn buik, zo van: “Jongen, hier zit je veilig, bij mij mag je jezelf zijn.’
‘Throne of Grace’ Het vooruitzicht om een kind met Down en een hartaf-
overstuur en zocht meteen allerlei verklaringen. Was ik
wijking op de wereld te zetten valt Aukje zwaar. Wat volgt
zo’n slechte christen geweest? Had ik te veel medicijnen
is een lange weg van acceptatie en overgave. Haar geloof in
geslikt? Bernard beleefde deze periode heel anders. Ook
God speelt in dit proces een belangrijke rol. ‘Hoe hard de
hij is kwaad en verdrietig geweest, maar had al snel zoiets
diagnose ook aankwam, God heb ik nooit kunnen loslaten.
van “het is maar Down”. Gelukkig heeft dit nooit een wig
Uit Hem putte ik juist mijn kracht. Het lied Throne of Grace
tussen ons gedreven. Doordat hij zo nuchter was, had ik
van Sheila Walsh heb ik in die tijd grijsgedraaid – het riep
17
Verwachten & Verlangen
Ontmoet Bernd, een vrolijke peuter met stralende ogen. Hij knuffelt dat het een lieve lust is, trakteert je zomaar op een van zijn drum- of keyboardsessies en deelt onbeperkt highfives uit in het winkelcentrum. Bernd geniet volop van het leven. Een leven met Down. Zijn ouders schreven er een boek over. Moeder Aukje (41): ‘Het is een verhaal geworden met een lach en een traan.’
Na een moeizame start – de eerste anderhalf jaar van zijn leven was het ziekenhuis in, ziekenhuis uit – is Bernds
een schouder om op uit te huilen. En geloof me: daar heb ik heel veel gebruik van gemaakt.’
gezondheid nu relatief stabiel. Eindelijk kunnen zijn ouders zich richten op zijn ontwikkeling. En daarin verloopt
Beschermingsdrang
niets vanzelf. Wat bij een gezond kind nauwelijks moeite
Na de diagnose dringen de medici aan op een abortus.
kost, moet bij hun zoontje nauwgezet worden uitgestippeld
Anders dan zo’n negentig procent van hun lotgenoten
en via kleine stapjes worden bereikt. Zo probeert Aukje
overweegt het stel dit geen moment. ‘Dat de artsen ervan
hem met eindeloos veel geduld zijn eerste woordjes bij te
uitgaan dat je “het wel laat weghalen”, vind ik een hartver-
brengen. ‘Hij is leerbaar, dus we willen het maximale uit
scheurende ontwikkeling. Ook een kind met Down is een
hem halen. Maar we willen hem ook niet pushen. Zijn
stukje van jezelf. Elk leven is het leven waard! Toch wil ik
geluk staat voorop. Daar hebben we alles voor over.’
ouders die daarvoor kiezen niet veroordelen. Ik ken hun radeloosheid, hun zorgen om de toekomst. Zal je kind het
Gebedsverhoring met een ‘maar’
wel redden in een wereld waarin alles perfect en gezond
Terug in de tijd. Op kerstavond 2009, na achttien weken
moet zijn? Die vraag hield me continu bezig. Al snel ervoer
zwangerschap, krijgen Bernard en Aukje een telefoontje
ik daarom een grote beschermingsdrang. Vaak zat ik met
van het ziekenhuis. Het is definitief: hun zoon heeft een
mijn hand op mijn buik, zo van: jongen, hier zit je veilig,
trisomie 21-chromosoomafwijking, beter bekend als het
bij mij mag je jezelf zijn.'
syndroom van Down. Op dat moment stort Aukjes wereld in. ‘Jarenlang hadden we uitgekeken naar een kindje en nu werd het een gebedsverhoring met een “maar”. Ik was
‘Vaak zat ik met mijn hand op mijn buik, zo van: “Jongen, hier zit je veilig, bij mij mag je jezelf zijn.’
‘Throne of Grace’ Het vooruitzicht om een kind met Down en een hartaf-
overstuur en zocht meteen allerlei verklaringen. Was ik
wijking op de wereld te zetten valt Aukje zwaar. Wat volgt
zo’n slechte christen geweest? Had ik te veel medicijnen
is een lange weg van acceptatie en overgave. Haar geloof in
geslikt? Bernard beleefde deze periode heel anders. Ook
God speelt in dit proces een belangrijke rol. ‘Hoe hard de
hij is kwaad en verdrietig geweest, maar had al snel zoiets
diagnose ook aankwam, God heb ik nooit kunnen loslaten.
van “het is maar Down”. Gelukkig heeft dit nooit een wig
Uit Hem putte ik juist mijn kracht. Het lied Throne of Grace
tussen ons gedreven. Doordat hij zo nuchter was, had ik
van Sheila Walsh heb ik in die tijd grijsgedraaid – het riep
17
Vieren & verwonderen
Tot haar eigen verbazing is ze de afgelopen jaren uitgegroeid tot een ‘bekende christelijke Nederlander’. Aanvragen voor spreekbeurten, radio- en tv-interviews lopen binnen en soms wordt ze herkend en aangesproken. Twee jaar achter elkaar was ze winnaar van de Publieksprijs Christelijk Boek. Marianne Grandia (48), auteur en spreker, staat erbij en kijkt er in verwondering naar. ‘Als er weer een verzoek binnenkomt, vraag ik wel eens of ze me nog niet zat zijn. Maar mensen willen mijn verhaal blijkbaar graag horen. Ik deel mijn eigen worsteling en kwetsbaarheid. Niet om mezelf te etaleren, maar om te vertellen over de genezing en het herstel dat heeft plaatsgevonden. Daarmee ontstaat er een opening naar vrouwen die dat herkennen in hun eigen leven en er over gaan praten .’ Tekst: Janneke de Leede
Marianne Grandia: Met haar verhaal over haar echt-
len soms in tranen, hoe ze geraakt zijn.
“Probeer door Gods ogen naar jezelf te
scheiding, haar zelfveroordeling, haar
Het is door haar openheid, de schaamte
kijken.” Vrouwen veroordelen zichzelf
onzekerheid, een hormonenprobleem
voorbij, dat vrouwen ook hun eigen pijn
en anderen heel snel. Ik wil vrouwen en
en daardoor schaamte over haar uiter-
durven te delen. Marianne: ‘En daar doe
ook mezelf uitdagen om van genade
lijk, raakt ze een gevoelige snaar bij
ik het voor, dat maakt dat ik er mee door
te leven. Satan heeft je kroon geroofd,
vrouwen. Ze mailen haar (‘er wachten
kan gaan. Ik kom niet op een podium
maar je mag je rug rechten, want God
nog tal van mails op een antwoord’),
vertellen hoe het zou moeten, ik zeg het
plaatst die kroon op je hoofd terug. Dan
spreken haar na een lezing aan en vertel-
ook steeds en steeds weer tegen mezelf:
moet je wel rechtop gaan lopen.’
‘Ik deel mijn eigen worsteling en kwetsbaarheid’
44
45
Vooruitzien & vertrouwen
Wil jij zelf een kijkje nemen bij Het
'He, is dit een winkel van C-od?'
Baken in Spakenburg? Maak er een gezellig dagje uit van. Er zijn genoeg leuke adresjes om even langs te gaan! Hierbij de tips van onze fotograaf Marina.
Bloematelier Campanula Broerswetering 7, Bunschoten-Spakenburg
‘Voor mooie bloemen ging ik naar Campanula, een
Alinda’s favorieten:
geweldige winkel. Verse bloemen staan op nummer één voor Hetty en Henk Overeem, maar de zijden bloemen nemen een belangrijke plaats in. Aangevuld met mooie lampen, aardewerk en andere leuke dingen voor in huis.’
Deadline - Randy Alcorn ‘Dit boek heeft een beslissende rol gespeeld in mijn leven. Na het lezen ervan wilde ik mijn leven anders inrichten en heb ik de keus gemaakt om de boekhandel over te nemen.’ (Novapres) Eva’s dochters - Lynn Austin ‘Dit boek over vier generaties vrouwen laat mij zien dat levensvragen eigenlijk tijdloos zijn. En het is heerlijk romantisch, daar houden wij vrouwen van...' (Voorhoeve) De jongen die in de hemel was - Todd Burpo ‘Een prachtig kijkje in de hemel door de ogen van een driejarig jongetje dat dat niet verzinnen kan...' (Meulenhoff Boekerij) Onzichtbaar verbonden - Laura Schroff ‘Een onzichtbare draad verbindt mensen die voorbestemd zijn om elkaar te ontmoeten, ongeacht tijd, plaats en omstandigheid. De draad zal misschien uitrekken of in de war raken. Maar hij zal nooit breken.' (Kok) Bid, Luister, Leef - Rick Timmermans ‘Fantastisch dagboek!' (Vuurbaak - Plateau) Groot Nieuws Bijbel, Fijne vertaling. ‘Klein formaat, heb ik bijna altijd bij me als ik op reis ga. Boordevol aantekeningen…'
zwaar, ik heb ook hulp gezocht om mijn rouw te verwerken. Ik moest weer leren om gelukkig te worden met mezelf. Het heeft wel drie jaar geduurd voor ik dat weer kon zeggen. Je moet jezelf opnieuw ontdekken. Mijn identiteit als moeder en vriendin en werkgever kwam wel weer naar boven, maar mijn identiteit als vrouw van Jaap was weggevallen. In 2006 heb ik Hugo ontmoet. Vanaf de eerste dag dat wij elkaar zagen, begonnen we te praten en we zijn niet meer opgehouden. In 2007 zijn we getrouwd. Er was ruimte gekomen, omdat ik weer gelukkig kon zijn met mezelf.’ Droom En ondertussen groeide de winkel door. Het was soms zelfs zo druk, dat mensen buiten moesten wachten omdat er binnen geen plek meer was. In 2009 belde de makelaar Alinda om te vertellen dat er op een centrale plek in het dorp een mooi pand vrij zou komen. Na overleg met Hugo, zette ze de stap. Er kwam meer ruimte, meer mogelijk-
70
heden en ook meer personeel. Alinda: ‘Ik sta steeds minder zelf in de winkel. Ik doe allerlei andere dingen eromheen: de pr, de inkoop, dingen organiseren en ik ben bezig om een webshop op te zetten onder de naam alindabol.com. Ondanks de crisis gaat het gelukkig goed, maar je moet er hard voor werken. Ik hoef niet verder te groeien. Ik doe dit werk liever heel goed, dan dat ik er nog een winkel bij neem. En ik blijf natuurlijk lezen; als je een goed boek hebt, maak je daar tijd voor. Dan kun je zelfs onder het koken staan lezen. Mijn droom is om ooit zelf een boek te schrijven, de eerste bladzijde is al klaar. Een soort Bridget-Jones-achtig dagboek, waarin ik niet alleen zwaar, maar ook met humor mijn levensverhaal vertel over het verlies en het vinden van een nieuwe liefde. Een andere droom waar ik mee bezig ben, is het uitbrengen van een eenmalige glossy: de Alinda. Dat lijkt me geweldig. Daarmee wil ik laten zien dat christelijke vrouwen niet saai zijn en midden in het leven staan!’
Chocolate Company Kerkstraat 102 Bunschoten-Spakenburg
Restaurant De Mandemaaker Kerkstraat 103 Bunschoten-Spakenburg
‘Voor een heerlijk diner kun je uitstekend terecht bij De Mandemaaker. Als ik naar een fijne plek vraag, neemt Annegreet me mee naar een zijkamer waar een levensgrote foto van vrolijke Spakenburgse dames aan de muur prijkt. Mijn bezoekje aan BunschotenSpakenburg kan niet meer stuk.’
‘Alleen de geur al, als je binnenkomt! Chocola is hier een serieuze aangelegenheid. Bonbons, zo lekker, het water loopt weer in mijn mond als ik eraan terugdenk. In oktober 2011 hebben Agine en Hein de deuren geopend van hun Chocolate Company en ze zijn zichtbaar trots op de uitgestalde heerlijkheden. Ook is er boven een fijne lunchroom.’
Brasserie De Wieken (bij de korenmolen van Bunschoten) Stadsspui 4, Bunschoten-Spakenburg
‘Dit moet wel een van de meest romantische plekjes zijn om te lunchen. Aan het water, onder de molen… Erg leuk om met een vriendin af te spreken’.
Vooruitzien & vertrouwen
Wil jij zelf een kijkje nemen bij Het
'He, is dit een winkel van C-od?'
Baken in Spakenburg? Maak er een gezellig dagje uit van. Er zijn genoeg leuke adresjes om even langs te gaan! Hierbij de tips van onze fotograaf Marina.
Bloematelier Campanula Broerswetering 7, Bunschoten-Spakenburg
‘Voor mooie bloemen ging ik naar Campanula, een
Alinda’s favorieten:
geweldige winkel. Verse bloemen staan op nummer één voor Hetty en Henk Overeem, maar de zijden bloemen nemen een belangrijke plaats in. Aangevuld met mooie lampen, aardewerk en andere leuke dingen voor in huis.’
Deadline - Randy Alcorn ‘Dit boek heeft een beslissende rol gespeeld in mijn leven. Na het lezen ervan wilde ik mijn leven anders inrichten en heb ik de keus gemaakt om de boekhandel over te nemen.’ (Novapres) Eva’s dochters - Lynn Austin ‘Dit boek over vier generaties vrouwen laat mij zien dat levensvragen eigenlijk tijdloos zijn. En het is heerlijk romantisch, daar houden wij vrouwen van...' (Voorhoeve) De jongen die in de hemel was - Todd Burpo ‘Een prachtig kijkje in de hemel door de ogen van een driejarig jongetje dat dat niet verzinnen kan...' (Meulenhoff Boekerij) Onzichtbaar verbonden - Laura Schroff ‘Een onzichtbare draad verbindt mensen die voorbestemd zijn om elkaar te ontmoeten, ongeacht tijd, plaats en omstandigheid. De draad zal misschien uitrekken of in de war raken. Maar hij zal nooit breken.' (Kok) Bid, Luister, Leef - Rick Timmermans ‘Fantastisch dagboek!' (Vuurbaak - Plateau) Groot Nieuws Bijbel, Fijne vertaling. ‘Klein formaat, heb ik bijna altijd bij me als ik op reis ga. Boordevol aantekeningen…'
zwaar, ik heb ook hulp gezocht om mijn rouw te verwerken. Ik moest weer leren om gelukkig te worden met mezelf. Het heeft wel drie jaar geduurd voor ik dat weer kon zeggen. Je moet jezelf opnieuw ontdekken. Mijn identiteit als moeder en vriendin en werkgever kwam wel weer naar boven, maar mijn identiteit als vrouw van Jaap was weggevallen. In 2006 heb ik Hugo ontmoet. Vanaf de eerste dag dat wij elkaar zagen, begonnen we te praten en we zijn niet meer opgehouden. In 2007 zijn we getrouwd. Er was ruimte gekomen, omdat ik weer gelukkig kon zijn met mezelf.’ Droom En ondertussen groeide de winkel door. Het was soms zelfs zo druk, dat mensen buiten moesten wachten omdat er binnen geen plek meer was. In 2009 belde de makelaar Alinda om te vertellen dat er op een centrale plek in het dorp een mooi pand vrij zou komen. Na overleg met Hugo, zette ze de stap. Er kwam meer ruimte, meer mogelijk-
70
heden en ook meer personeel. Alinda: ‘Ik sta steeds minder zelf in de winkel. Ik doe allerlei andere dingen eromheen: de pr, de inkoop, dingen organiseren en ik ben bezig om een webshop op te zetten onder de naam alindabol.com. Ondanks de crisis gaat het gelukkig goed, maar je moet er hard voor werken. Ik hoef niet verder te groeien. Ik doe dit werk liever heel goed, dan dat ik er nog een winkel bij neem. En ik blijf natuurlijk lezen; als je een goed boek hebt, maak je daar tijd voor. Dan kun je zelfs onder het koken staan lezen. Mijn droom is om ooit zelf een boek te schrijven, de eerste bladzijde is al klaar. Een soort Bridget-Jones-achtig dagboek, waarin ik niet alleen zwaar, maar ook met humor mijn levensverhaal vertel over het verlies en het vinden van een nieuwe liefde. Een andere droom waar ik mee bezig ben, is het uitbrengen van een eenmalige glossy: de Alinda. Dat lijkt me geweldig. Daarmee wil ik laten zien dat christelijke vrouwen niet saai zijn en midden in het leven staan!’
Chocolate Company Kerkstraat 102 Bunschoten-Spakenburg
Restaurant De Mandemaaker Kerkstraat 103 Bunschoten-Spakenburg
‘Voor een heerlijk diner kun je uitstekend terecht bij De Mandemaaker. Als ik naar een fijne plek vraag, neemt Annegreet me mee naar een zijkamer waar een levensgrote foto van vrolijke Spakenburgse dames aan de muur prijkt. Mijn bezoekje aan BunschotenSpakenburg kan niet meer stuk.’
‘Alleen de geur al, als je binnenkomt! Chocola is hier een serieuze aangelegenheid. Bonbons, zo lekker, het water loopt weer in mijn mond als ik eraan terugdenk. In oktober 2011 hebben Agine en Hein de deuren geopend van hun Chocolate Company en ze zijn zichtbaar trots op de uitgestalde heerlijkheden. Ook is er boven een fijne lunchroom.’
Brasserie De Wieken (bij de korenmolen van Bunschoten) Stadsspui 4, Bunschoten-Spakenburg
‘Dit moet wel een van de meest romantische plekjes zijn om te lunchen. Aan het water, onder de molen… Erg leuk om met een vriendin af te spreken’.
ik het aan de uitgever. Die neemt het dan helemaal over en beslist welke boeken gepubliceerd worden. Ik zou willen dat ik al mijn boeken in het Nederlands kon laten vertalen, maar ik zal je verzoek doorgeven aan mijn uitgever.’
De romans van Karen Kingbury staan regelmatig in de bestsellerlijst van de New York Times. Karen schrijft inspirerende fictie. Ook in Nederland verslindt een heel leger vrouwen haar titels. Renate Wassink, een van Karens grootste fans in Nederland, vroeg haar favoriete schrijfster naar haar drijfveren en nieuwste boeken. Tekst: Alina de Boer
Wat is je favoriete boek van een andere schrijver? En van je eigen titels? ‘Ik heb veel favoriete auteurs, maar Francine Rivers en Randy Alcorn lieten me ontdekken dat inspirerende fictie absoluut de sterkste manier van verhalen vertellen is. God gebruikte Francine Rivers’ roman Bevrijdende liefde om me ervan te overtuigen christelijke fictie te gaan schrijven. In dat proces speelden de boeken Deadline en Dominion van Randy Alcorn ook een rol. Wat mijn eigen boeken betreft... ik vind het erg moeilijk om daaruit een favoriet te kiezen.’ Waar haal je de ideeën voor je boeken vandaan? ‘Mijn ideeën komen uit het dagelijks le-
ven. Het nieuws, de radio, een gesprek, een trend of een eigentijdse worsteling. De oorlog is natuurlijk erg actueel, zo’n onderwerp gaat iedereen aan. Maar bovenal komen mijn ideeën van God. Hij legt een beeld in mijn hoofd, het hele verhaal. Het is erg visueel. Ik ben er alleen verantwoordelijk voor om het op papier te zetten. Ook doe ik veel research naar de onderwerpen waar ik over schrijf. Meestal schrijf ik vanuit mijn eigen ervaringen. Als ik bijvoorbeeld weet dat iemand ergens mee worstelt, haal ik inspiratie uit dat verhaal.’ Je hebt al veel boeken geschreven. Waarom is nog maar minder dan de helft vertaald in het Nederlands? Dat vind ik zo jammer! ‘Zodra ik een boek af heb, overhandig
98
Marieke Michielsen (uitgeverij Kok): ‘Wij zouden dolgraag al Karens boeken in Nederland uitgeven en dat zijn we ook zeker van plan! We lopen hier in Nederland wat achter omdat Karen al veel boeken had uitgebracht in de VS voordat wij haar ontdekten. Om die achterstand in te lopen geven we minimaal vier boeken per jaar van haar uit. Karen schrijft echter (lees:gelukkig!) in zo’n hoog tempo, dat het wel even kan duren voordat we gelijk opgaan met de VS. Maar wees niet bang: ze komen eraan!’
Komen er nog meer verfilmingen van je boeken? ‘Een aantal van mijn boeken wordt op dit moment besproken voor eventuele verfilming. Het proces gaat langzaam, maar met Gods timing is alles mogelijk!’ De personages in je boeken horen heel vaak Gods stem, maar in het ‘echte’ leven is het verdraaid moeilijk om Gods stem te verstaan. Hoe zie je dat? ‘De beste manier om Gods stem te verstaan is door bijbelverzen uit je hoofd te leren. Zijn Woord in de Bijbel is levend en aanwezig. Als je verzen memoriseert, zullen ze in tijden van nood bij je opkomen, dat is de stem van God!’ Op de pagina hiernaast vind je een voorpublicatie van Karens nieuwe boek De Brug.