Wanderlust - Gestalten

Wanderlust De meest legendarische hiking trails ter wereld

Wanderlust

‘Welke wegen je in het leven ook bewandelt, kies er een paar die ongeplaveid zijn.’ John Muir

NL_Wanderlust 001-256.indd 2

13-06-19 14:28

VOORWOORD

‘D

e aarde bestaat uit vele planeten’, schreef John Updike ooit, ‘die slechts af en toe samenvallen.’ Ik moest aan deze regel denken toen ik de eerste keer door dit opmerkelijke boek rondzwierf. Want als we helemaal rondom de planeet zouden kunnen wandelen, zouden we getroffen worden door de enorme verschillen tussen de unieke ecosystemen, topografieën, culturen en geschiedenissen. Dit komt voor een groot deel door het leven zelf, met zijn eindeloze evolutionaire drang tot experimenteren en diversificatie. Vergeleken met een doodse planeet als Mars, waar rode woestijnen zich uitstrekken van pool tot pool, is de variatie op aarde fantastisch, van de buitenaardse uitgestrektheid van de Wadi Rum in Jordanië tot de bloemenpracht van de Na Pali-kust in Hawaï. Soms kun je deze diversiteit zelfs op één berg ervaren. Wanneer je vanuit de vochtige jungle aan de voet van de Kilimanjaro naar de beroemde (nu nog) besneeuwde top van de Kilimanjaro klimt, passeer je ten minste vijf verschillende ecosystemen; alsof je van de evenaar naar de noordpool loopt.

Al deze facetten van de planeet worden aaneengeregen door talloze paden die ons door landschappen en continenten leiden, waardoor deze samenhangend en begrijpelijk worden. Voor dit boek is een breed scala aan trails door duizelingwekkend diverse landschappen en culturen geselecteerd. Al bladerend dringt de reikwijdte van het woord ‘pad’ tot je door. Je vindt in het boek natuurlijk moderne wandelpaden, maar ook een oude handelsroute, een geitenpad, een muilezelpad, een kamelenpad, een bevroren rivier (in Ladakh), een stromende rivier (in Utah); via ferrata’s (‘ijzeren wegen’) van metalen beugels die in de rotsen zijn gebout, pelgrimsroutes gewijd aan een Noordse heilige, een Hebreeuwse profeet en een Tibetaanse Boeddha, en in de Canadese Rockies een groot wandelpad in wording, bestaande uit zandwegen, oude sporen en soms helemaal niets.

Ze lopen door de natste en de droogste plekken op aarde, over een zoutvlakte onder zeeniveau, langs hoge Himalayatoppen, door wilde bossen, levendige dorpen en spooksteden.

Samen getuigen deze trails van de diepgewortelde ontdekkingsdrang van onze soort, en ze weten hier elegant van te getuigen.

Ik heb mogen hiken over of in de buurt van een groot aantal van deze trails – in Canada, Nieuw-Zeeland, Tanzania, Australië, IJsland, Marokko, Peru en over de hele Appalachian Trail – en ik sta ervoor in dat ze allemaal net zo indrukwekkend zijn als ze op deze pagina’s worden afgeschilderd. Maar dit boek is niet bedoeld als praktische wandelgids, alleen al omdat het te groot en zwaar is voor in de rugzak. Ik zie het liever als een catalogus van droomtochten, die je als lezer daadwerkelijk kunt lopen, maar ook alleen in je verbeelding. Voor mij is de ware schoonheid van wandelpaden dat ze er niet alleen zijn op de spectaculaire plekken die schitteren in glossy fotoboeken, maar overal. Ook als je het je niet kunt veroorloven om naar de berg Sinaï of de Trolltunga te reizen, hoop ik dat deze pagina’s je inspireren om een pad dichter bij huis te vinden. Want als je er op de juiste manier naar kijkt, is elk pad groots, mooi en zelfs exotisch op zijn eigen manier, zelfs het kronkelige paadje door dat stukje bos achter je huis, of dat fietspad door het park bij het eindpunt van je metrolijn. Er zijn hier op aarde veel verschillende planeten te verkennen, en vaak zijn ze dichterbij dan we denken. Hopelijk helpt dit boek jou om eropuit te trekken en ze te vinden. |

ROBERT MOOR Robert Moor is de bekroonde auteur van On Trails: An Exploration. Hij ontving een Middlebury Fellowship in Environmental Journalism en heeft geschreven voor tal van publicaties, waaronder The New York Times, New York Magazine, Harper’s en GQ.

3

NL_Wanderlust 001-256.indd 3

13-06-19 14:28

Groenland

Groenlandzee

DENEMARKEN

Beaufortzee B a ffi n baai

ST. OLAFSPADEN

IJSL

ZWE

L AU G AV EG U R

C HIL KO O T T R A IL CANADA G RE AT DI V ID E T R A IL

FINLAND

NOR

Hudson baai

T R O L LT U N G A

Labradorzee

SOUTHWEST C OA S T PAT H

VK

POLEN M A L E R W EG DUI

FRANKRIJK zwit I TA

J O HN M UIR T R A IL VERENIGDE STATEN T HE N A RR OWS, L OW E S T T O ZION HIG HE S T R O U T E

HAUTE ROUTE A P PA L AC HI A N T R A IL

SPANJE

Atlantische Oceaan

C E N T E RP OIN T NAAR BIG BLUFF

TJSE

SE N T IE R O PINDOS-T A Z ZU R R O

TUR

GR

E L CA MINI T O D E L R E Y M i d d e l l a n d s e

TOUBKALCIRCUIT

MAR

Zee

ISR

ALGERIJE

LIBIË

MEXICO

HAWAÏ

OEKRA

A LTA V I A 1

DE BERG EGYPT

(VERENIGDE STATEN) NIGER

MALI

K A L A L AU T R A IL

TSJAAD

Caribische Zee

NIGERIA

SOEDAN

ZUID- E SOEDAN

OEG K

BRAZILIË

PERU

Atlantische Oceaan

DEM. REP. KONGO

ANGOLA

S A L K A N TAY T R A I L BOLIVIA

Grote Oceaan ZUIDAFRIKA ARGENTINIË

T O RRE S D E L PA INE TREKKING

Europa Malerweg Alta Via 1 South West Coast Path Sentiero Azzuro Pindos-trekking

NL_Wanderlust 001-256.indd 6

8 16 24 30 36

El Caminito del Rey Laugavegur St. Olafspaden Trolltunga Haute Route

44 50 58 64 72

Azië Annapurnacircuit Kumano Kodo Pelgrimstocht rond de berg Kailash Chadartrekking Wadi Rum

80 90 96 102 108

Afrika De berg Sinaï Toubkalcircuit Baker Trail Kilimanjaro

120 126 132 138

13-06-19 14:29

Noordelijke IJszee Karazee Laptevzee

Barentszee

INLAND

RUSLAND

Zee van Ochotsk

OEKRAÏNE

KAZACHSTAN

A1

MONGOLIË

INDOS-TREKKING TURKIJE

dse Zee

IRAK

I S R WA DI

RU M

IRAN

CHADAR-TREKKING C H I N A KAILASH

JEMEN

Grote Oceaan

ANNAPURNACIRCUIT INDIA

SAOEDIARABIË

SOEDAN

K U M A N O KO D O

TIBET NPL

DE BERG SINAÏ EGYPT

JPN

Arabische Zee

Filipijnenzee

Golf van Bengalen

FILIPIJNEN ZUID- ETHIOPHIË SOEDAN

REP. GO

T HE BA K E R T R A IL

OEG K E N IA

KILIMANJARO

INDONESIË Indische Oceaan

Koraalzee

L A R A P IN TA T R A IL AUSTRALIË

IDIKA T a s m a nzee

WESTERN ARTHURS T R AV E R SE

Australië Western Arthurs Traverse Larapinta Trail Tongariro Alpine Crossing

NL_Wanderlust 001-256.indd 7

146 156 164

Zuid-Amerika Salkantay Trail Torres del Paine Trekking

170 178

Noord-Amerika John Muir Trail Great Divide Trail The Narrows, Zion Lowest to Highest Route Van Centerpoint naar Big Bluff

188 198 206 214 222

T O N G A R IR O ALPINE CROSSING NZL

Kalalau Trail Chilkoot Trail Appalachian Trail

228 236 244

13-06-19 14:29

EL CAMINITO DEL REY

OVER HET PAD VAN DE KONING Spanje

NL_Wanderlust 001-256.indd 44

13-06-19 14:29

NL_Wanderlust 001-256.indd 45

13-06-19 14:29

EL CAMINITO DEL REY Spanje

El Caminito werd begin twintigste eeuw aangelegd voor arbeiders die zich tussen de energiecentrales aan beide uiteinden van de kloof moesten verplaatsen. Het pad kreeg zijn huidige naam nadat koning Alfonso XIII er in 1921 over had gelopen. en versterkte houten planken, ter vervanging van het oude versleten beton (met hier en daar grote gaten), waardoor het pad veel toegankelijker is geworden.

Na de renovatie zijn er wel nog delen van de oorspronkelijke route te zien, als tastbare herinnering aan de geschiedenis van dit architectonische wonder. El Caminito werd begin twintigste eeuw aangelegd voor arbeiders die zich tussen de energiecentrales aan beide uiteinden van de kloof moesten verplaatsen.

Het pad kreeg zijn huidige naam nadat koning Alfonso XIII er in � � Een precaire oversteek op het oude pad. � Het oude en het nieuwe rotspad uit de verte.

J

arenlang stond El Caminito del Rey (‘het paadje van de koning’) bekend als een van de engste hikes ter wereld. Het was een vervallen wandelpad dat aan de steile wanden boven de El Chorro-kloof in de ZuidSpaanse provincie Málaga hing. Het lag op zo’n honderd meter boven de rivier de Guadalhorce en trok thrillseekers uit de hele wereld, van wie er enkelen naar beneden zijn gevallen en omgekomen. In 2000 werd het pad gesloten wegens de vergevorderde staat van verval, maar waaghalzen bleven hun geluk beproeven.

Het verhaal van El Caminito nam een nieuwe wending in maart 2015, toen het na vier jaar van renovatie en herstelwerkzaamheden officieel werd heropend voor het publiek. De nieuwe en aanzienlijk veiligere versie is voorzien van leuningen INFO OVER HET PAD � AFSTAND 7,7 km � DUUR 3 tot 4 uur � NIVEAU Gemakkelijk

46

NL_Wanderlust 001-256.indd 46

13-06-19 14:29

NL_Wanderlust 001-256.indd 47

13-06-19 14:29

�� Trappen liggen tegen de rotswand aangeplakt.

1921 over had gelopen op weg naar de inhuldiging van de Conde del Guadalhorce-dam.

In de decennia daarna raakte het pad door gebrek aan onderhoud in verval. Maar hoe slechter het erbij lag, hoe beroemder het werd, en in 2011 besloot de regionale regering van AndalusiĂŤ om het te renoveren. Dat bleek een goede beslissing, zowel economisch als vanuit veiligheidsoogpunt. Sinds de heropening in 2015 is het hoge pad een grote toeristische trekpleister geworden.

Hoewel El Caminito del Rey niet meer de halsbrekende toer van vroeger is, zijn de uitzichten in de 400 m diepe kloof nog net zo prachtig als toen, en dankzij de renovaties is het nu een pad waar mensen van alle leeftijden en conditieniveaus van kunnen genieten. Er zijn geen speciale vaardigheden of uitrustingen nodig voor de wandeling, maar het pad is maximaal 1 m breed en loopt langs een rotswand, en is dus niet de beste route voor mensen die last hebben van hoogtevrees. |

48

NL_Wanderlust 001-256.indd 48

13-06-19 14:29

PRAKTISCH

ACHTERGROND

BEGIN/EIND Ardales El Chorro

WATERKRACHT Met de industriĂŤle revolutie eind negentiende eeuw kwamen er in Spanje begin twintigste eeuw waterkrachtcentrales.

De Caminito del Rey is genoemd naar een koning (Alfonso XIII, nadat die er had gelopen bij de opening van een dam in mei 1921) maar aangelegd voor arbeiders. Die gebruikten hem om voorraden en materiaal te verplaatsen tussen twee waterkrachtcentrales. Het gevaarlijke pad zonder reling werd aangelegd tussen 1901 en 1905, tussen de watervallen waar de centrales zich bevonden: de Chorro- en de Gaitanejowaterval.

SEIZOEN Hele jaar GESTELDHEID Soms gesloten wegens hevige regen of harde wind. Raadpleeg de weersverwachting.

HOOGTEPUNTEN Het stuk van 2,9 km over de planken door de El Chorro-kloof.

TIP Een vergunning is vereist. Regel die van tevoren.

FLORA & FAUNA TOPTIP

DUNNE BODEM Bij El Caminito groeien twee bijzondere soorten dennen: de aleppoden en de parasolden. De aleppoden, die op steile hellingen groeit en goed gedijt op een dunne bodemlaag, is niet speciaal mooi, maar zorgt wel voor een karakteristieke sfeer met zijn gekleurde naalden die mooi afsteken tegen de steile zandstenen rotswanden.

an

ej

o

ONTSPANNEN AFSLUITEN Er gaat een shuttlebus tussen het eindpunt en het beginpunt (10 km), wat vooral gewaardeerd zal worden door degenen die zich wat bibberig voelen na die diepe kloof.

e

s al

Emb

A RDA L E S Embalse del Conde de Guadalhorce

Pico de la Cueva 604 m

de

Ga

it

Nationaal park Desfiladero de los Gaitanes

Puente del Rey

Pico del Convento 619 m

Valle del Hoyo

Puente Colgante

SPANJE

B EG IN E L C H O RR O - K L O O F Em

bal

s e Ta j o de

a la Enc a n t

E L C H O RR O

da

NL_Wanderlust 001-256.indd 49

13-06-19 14:30

VAN CENTERPOINT NAAR BIG BLUFF

LANGS DE BUFFALO VS

NL_Wanderlust 001-256.indd 222

13-06-19 14:33

NL_Wanderlust 001-256.indd 223

13-06-19 14:33

Wanderlust De meest legendarische hiking trails ter wereld

Wanderlust

‘Welke wegen je in het leven ook bewandelt, kies er een paar die ongeplaveid zijn.’ John Muir