Passie voor thee - Louise Cheadle & Nick Kilby

PASSIE VOOR

Een genot voor theeliefhebbers

Louise Cheadle en Nick Kilby werkten beiden jarenlang in de thee-industrie in Engeland. Zij richtten samen Teapigs op met de missie: de wereld enthousiasmeren voor het ‘echte’ theedrinken.

Louise Cheadle & Nick Kilby

In dit sfeervolle boek delen zij al hun kennis over thee en over verschillende theeculturen wereldwijd. Lees de mooie verhalen en bekijk indrukwekkende foto’s over het planten en telen van thee, verschillende soorten en favoriete smaken, boeiende tradities en leuke weetjes, zoals adressen van theebars! Ten slotte delen de twee theefanaten ook nog eens 30 verrassende recepten waarbij het om thee draait.

Kortom: alles over theecultuur, theesoorten, theesmaken, thee proeven, thee zetten, thee drinken en nog veel meer om van te genieten…

thee

Thee-licious!

PASSIE VOOR

thee

cultuur, soorten, smaken, zetten, drinken, recepten en nog veel meer…

l

m

Louise Cheadle & Nick Kilby 9 789021 562919 www.kosmosuitgevers.nl

kosmBOpassievoorthee0116.indd 1

NUR 440 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen

11-04-16 15:17

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

thee

PASSIE VOOR

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

2

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

Cultuur, soorten, smaken, zetten, drinken, recepten en nog veel meer…

Louise Cheadle en Nick Kilby

Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen

P001-011_NL.indd 2 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 2

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

P001-011_NL.indd 3 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 3

UK

15-04-16 11:55 20/7/15 13:05

3

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

thee

PASSIE VOOR

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

2

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

Cultuur, soorten, smaken, zetten, drinken, recepten en nog veel meer…

Louise Cheadle en Nick Kilby

Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen

P001-011_NL.indd 2 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 2

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

P001-011_NL.indd 3 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 3

UK

15-04-16 11:55 20/7/15 13:05

3

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

INHOUD

www.kosmosuitgevers.nl Oorspronkelijk titel The book of tea – growing it, making it, drinking it, the history, recipes and lots more Oorspronkelijke uitgave © 2015 Jacqui Small LLP, een imprint van Aurum Press, 74–77 White Lion Street, London N1 9PF, Groot-Brittannië Ontwerp © 2015 Jacqui Small Illustraties Emma Cobb, Jitesh Patel, Will Scobie en Vicki Turner Fotografie Charlotte Tolhurst, met uitzondering van de foto’s op pp. 20-21, 34-35, 40-41, 46-47, 52-53 en 70-71 © 2015 Jitesh Patel Tekst © 2015 teapigs Limited Louise Cheadle and Nick Kilby have asserted their moral rights to be identified as the authors of this work in accordance with the Copyright Designs and Patents Act of 1988.

Recepten © 2015 Jacqui Small, met uitzondering van: Theegerookte eendenborst met gekruide peren en Old Williamsburg mandarijnthee © Lindy Wildsmith Earl Grey hartjes © Hearst Magazine Ltd en Jacqui Small LLP

Groene theecake en Joodse honingcake © Roger Pizey Theebrood © Jane Brocket Matcha-en-chocoladezandkoekjes © William Curley Zwarte-bessenthee-en-chocoladetruffelroomijs © David Lebovitz Amandel-ijsthee en Matcharita © Tom Sandham IJstheelolly’s; Sipsmith’ Super Fruit borreltje; supergemakkelijke, echte, versgezette ijsthee; theeshakes die ‘je van je sokken blazen’; Matcha kokosnoot theeshake; natuurlijke chai en matcha lattes; en superkracht Matchasmoothies © teapigs Limited Nederlandse uitgave © 2016 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen Vertaling Marian van Ham Redactie Madeleine Gimpel Vormgeving Garage-bno ISBN 978 90 2156 2919 ISBN e-book 978 90 2156 2926 NUR 440

Alle rechten voorbehouden / All rights reserved Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze en/of door welk ander medium ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Noch de maker, noch de uitgever stelt zich echter aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in deze uitgave.

Bij een paar recepten staan specifieke theemelanges; als je die niet kunt vinden, kun je een andere melange gebruiken, zoals theezakjes of losse thee (je moet het dan wel zeven). In dat geval moet je experimenteren met de hoeveelheid, want de sterkte van de smaak kan variëren.

6 12 80 88 138 158

Inleiding Deel 1 - Theedrinkers wereldwijd Deel 2 - De geschiedenis van thee Deel 3 - Van plant tot pot Deel 4 - Theedrinken Deel 5 - Recepten

202 204 206 208

Maak kennis met onze theesoorten Waar je onze theesoorten kunt drinken Register Dankwoord

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

4

P001-011_NL.indd 4 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 4

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

P001-011_NL.indd 5 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 5

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

5

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

INHOUD

www.kosmosuitgevers.nl Oorspronkelijk titel The book of tea – growing it, making it, drinking it, the history, recipes and lots more Oorspronkelijke uitgave © 2015 Jacqui Small LLP, een imprint van Aurum Press, 74–77 White Lion Street, London N1 9PF, Groot-Brittannië Ontwerp © 2015 Jacqui Small Illustraties Emma Cobb, Jitesh Patel, Will Scobie en Vicki Turner Fotografie Charlotte Tolhurst, met uitzondering van de foto’s op pp. 20-21, 34-35, 40-41, 46-47, 52-53 en 70-71 © 2015 Jitesh Patel Tekst © 2015 teapigs Limited Louise Cheadle and Nick Kilby have asserted their moral rights to be identified as the authors of this work in accordance with the Copyright Designs and Patents Act of 1988.

Recepten © 2015 Jacqui Small, met uitzondering van: Theegerookte eendenborst met gekruide peren en Old Williamsburg mandarijnthee © Lindy Wildsmith Earl Grey hartjes © Hearst Magazine Ltd en Jacqui Small LLP

Groene theecake en Joodse honingcake © Roger Pizey Theebrood © Jane Brocket Matcha-en-chocoladezandkoekjes © William Curley Zwarte-bessenthee-en-chocoladetruffelroomijs © David Lebovitz Amandel-ijsthee en Matcharita © Tom Sandham IJstheelolly’s; Sipsmith’ Super Fruit borreltje; supergemakkelijke, echte, versgezette ijsthee; theeshakes die ‘je van je sokken blazen’; Matcha kokosnoot theeshake; natuurlijke chai en matcha lattes; en superkracht Matchasmoothies © teapigs Limited Nederlandse uitgave © 2016 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen Vertaling Marian van Ham Redactie Madeleine Gimpel Vormgeving Garage-bno ISBN 978 90 2156 2919 ISBN e-book 978 90 2156 2926 NUR 440

Alle rechten voorbehouden / All rights reserved Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze en/of door welk ander medium ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Noch de maker, noch de uitgever stelt zich echter aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in deze uitgave.

Bij een paar recepten staan specifieke theemelanges; als je die niet kunt vinden, kun je een andere melange gebruiken, zoals theezakjes of losse thee (je moet het dan wel zeven). In dat geval moet je experimenteren met de hoeveelheid, want de sterkte van de smaak kan variëren.

6 12 80 88 138 158

Inleiding Deel 1 - Theedrinkers wereldwijd Deel 2 - De geschiedenis van thee Deel 3 - Van plant tot pot Deel 4 - Theedrinken Deel 5 - Recepten

202 204 206 208

Maak kennis met onze theesoorten Waar je onze theesoorten kunt drinken Register Dankwoord

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

4

P001-011_NL.indd 4 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 4

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

P001-011_NL.indd 5 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 5

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:03

5

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Welkom in ons boek over thee. Wij zijn Louise Cheadle en Nick Kilby, de oprichters van teapigs. Hallo! Leuk om kennis met je te maken.

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

6

Als theefanaten – ja, we komen er eerlijk voor uit – zijn we altijd gek geweest (en nog) op alles wat te maken heeft met thee. De fluitketel en theepot (en sinds kort de mok) zijn onderdeel van ons leven; we houden zo veel van thee dat we er ons werk van hebben gemaakt. We hebben het geluk dat we de hele wereld over konden en kunnen reizen en alle theesoorten en -variëteiten hebben geproefd. En, nog belangrijker: we hebben de diepere betekenis ervaren die thee in zo veel verschillende culturen heeft.

In 2006 hebben we een grote stap gezet: we hebben een nieuw theebedrijf opgericht, teapigs. Ons bedrijf is gevestigd in het Verenigd Koninkrijk (VK), waar thee de nationale drank is en een lange geschiedenis heeft. Maar we vonden dat het tijd werd om de stofkam te halen door een paar tradities rond thee, en om thee naar de eenentwintigste eeuw te brengen. Dus we introduceerden onze tea temples, kwaliteitsbladthee in een gemakkelijk piramidevormig theezakje, en sindsdien hebben we niet meer omgekeken.

We zijn dol op thee: we houden van de geschiedenis en de oorsprong ervan. Waar we nóg meer van houden is de toekomst van thee; een drankje dat mensen over de hele wereld kan samenbrengen en enthousiast maken.

We hebben in dit boek geprobeerd om een paar dingen te vertellen over wat thee zo speciaal voor ons maakt. We nemen je mee op een korte wereldreis en belichten hoe mondiaal dit heerlijke drankje werkelijk is, en de rol die het speelt in zo veel culturen.

We leggen in het kort uit waarom thee zo’n wijdverspreid en favoriet drankje is geworden. (We hadden een paar boeken vol kunnen schrijven over de geschiedenis van thee, maar zo zitten we niet in elkaar.) Daarna nemen we je mee op een reis waarin je kennismaakt met de verschillende theesoorten; we laten je zien hoe ze worden geproduceerd en je leert een paar mensen kennen die thee produceren. Vervolgens onthullen we het geheim van een perfect gezet kopje thee, wat de beste koekjes zijn om erin te soppen en leer je alles over de etiquette van thee. Tussendoor vind je wat leuke feitjes en ten slotte ronden we het geheel af met een paar recepten die draaien om ons favoriete drankje.

We hopen dat je dit boek met net zo veel plezier leest als wij hebben gehad bij het schrijven ervan.

6

P001-011_NL.indd 6 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 6

PASSIE VOOR THEE

UK

7

INLEIDING

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

P001-011_NL.indd 7 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 7

UK

15-04-16 11:55 15/7/15 17:20

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

INLEIDING

7

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Welkom in ons boek over thee. Wij zijn Louise Cheadle en Nick Kilby, de oprichters van teapigs. Hallo! Leuk om kennis met je te maken.

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

6

Als theefanaten – ja, we komen er eerlijk voor uit – zijn we altijd gek geweest (en nog) op alles wat te maken heeft met thee. De fluitketel en theepot (en sinds kort de mok) zijn onderdeel van ons leven; we houden zo veel van thee dat we er ons werk van hebben gemaakt. We hebben het geluk dat we de hele wereld over konden en kunnen reizen en alle theesoorten en -variëteiten hebben geproefd. En, nog belangrijker: we hebben de diepere betekenis ervaren die thee in zo veel verschillende culturen heeft.

In 2006 hebben we een grote stap gezet: we hebben een nieuw theebedrijf opgericht, teapigs. Ons bedrijf is gevestigd in het Verenigd Koninkrijk (VK), waar thee de nationale drank is en een lange geschiedenis heeft. Maar we vonden dat het tijd werd om de stofkam te halen door een paar tradities rond thee, en om thee naar de eenentwintigste eeuw te brengen. Dus we introduceerden onze tea temples, kwaliteitsbladthee in een gemakkelijk piramidevormig theezakje, en sindsdien hebben we niet meer omgekeken.

We zijn dol op thee: we houden van de geschiedenis en de oorsprong ervan. Waar we nóg meer van houden is de toekomst van thee; een drankje dat mensen over de hele wereld kan samenbrengen en enthousiast maken.

We hebben in dit boek geprobeerd om een paar dingen te vertellen over wat thee zo speciaal voor ons maakt. We nemen je mee op een korte wereldreis en belichten hoe mondiaal dit heerlijke drankje werkelijk is, en de rol die het speelt in zo veel culturen.

We leggen in het kort uit waarom thee zo’n wijdverspreid en favoriet drankje is geworden. (We hadden een paar boeken vol kunnen schrijven over de geschiedenis van thee, maar zo zitten we niet in elkaar.) Daarna nemen we je mee op een reis waarin je kennismaakt met de verschillende theesoorten; we laten je zien hoe ze worden geproduceerd en je leert een paar mensen kennen die thee produceren. Vervolgens onthullen we het geheim van een perfect gezet kopje thee, wat de beste koekjes zijn om erin te soppen en leer je alles over de etiquette van thee. Tussendoor vind je wat leuke feitjes en ten slotte ronden we het geheel af met een paar recepten die draaien om ons favoriete drankje.

We hopen dat je dit boek met net zo veel plezier leest als wij hebben gehad bij het schrijven ervan.

6

P001-011_NL.indd 6 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 6

PASSIE VOOR THEE

UK

7

INLEIDING

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

P001-011_NL.indd 7 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 7

UK

15-04-16 11:55 15/7/15 17:20

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

INLEIDING

7

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Deze pagina, boven, rechts, onder Turkse muntthee; Indiase chai wallah; en theeoogst in Darjeeling.

Rechterpagina, met de klok mee, vanaf linksboven Theedecoraties (Rouen, Frankrijk); theeplantage in Kerala (India); een tevreden Engelse theedrinker, ca. 1951; een tevreden Arabische theedrinker; en verse biologische ijsthee op Borough Market (Londen, Verenigd Koninkrijk).

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

8

P001-011_NL.indd 8 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 8

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

P001-011_NL.indd 9 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 9

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

9

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Deze pagina, boven, rechts, onder Turkse muntthee; Indiase chai wallah; en theeoogst in Darjeeling.

Rechterpagina, met de klok mee, vanaf linksboven Theedecoraties (Rouen, Frankrijk); theeplantage in Kerala (India); een tevreden Engelse theedrinker, ca. 1951; een tevreden Arabische theedrinker; en verse biologische ijsthee op Borough Market (Londen, Verenigd Koninkrijk).

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

8

P001-011_NL.indd 8 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 8

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

P001-011_NL.indd 9 TRC57-7-2015 P001-011 150L CTP.indd 9

UK

15-04-16 11:55 9/7/15 10:04

9

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

In RUSLAND wordt thee traditiegetrouw gezet in een samowaar; dat is een ketel waarin water wordt gekookt. Het bovenste gedeelte is een theepot die gevuld is met theeconcentraat.

Tot de negentiende eeuw gebruikte SIBERIË vaste theeblokken als betaalmiddel.

De prachtige roze thee van noon chai is heel populair in het gebied KASJMIR.

IERLAND mag dan beroemd zijn om zijn Guinness, maar de Ieren drinken dagelijks meer thee dan welk Europees volk dan ook!

Een wereld van theedrinkers TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

14

Het kleine theeblaadje heeft wereldwijd veel invloed gehad. Eigenlijk is het het op een na meest genuttigde drankje van de wereld; water staat op nummer één. Dus vergeet die bubbelende, suikerrijke frisdranken, die biertjes en wijntjes waarvan je hoofdpijn krijgt en die andere hete, zwarte vloeistof (waarvan je hyper wordt); thee is de echte held van deze planeet.

Thee verenigt de wereld; het wordt gedronken om mensen samen te brengen, om ons te kalmeren, om ons op te peppen, om een crisis te verzachten en om een samenzijn te vieren. Het wordt gedronken uit mokken, kopjes, glazen en kommetjes; het wordt warm of ijskoud gedronken, met specerijen, suiker, honing, fruit, melk (allerlei soorten: yakmelk is speciaal, hebben we ons laten vertellen), zonder melk, met… nou ja, met alles wat je lekker vindt. Thee leren zetten is als een overgangsrite, en natuurlijk ben jij de enige die voor jezelf het perfecte kopje thee zet.

Wereldwijd zijn er ceremonies die zijn gewijd aan het zetten van ons favoriete drankje. Op de volgende bladzijden ontdekken we een paar gebruiken en tradities die te maken hebben met theedrinken en we belichten hoe het komt dat dit wonderlijke drankje zo’n enthousiaste en uiteenlopende schare fans heeft.

Het theezakje is vermoedelijk in 1908 in NEW YORK geboren. Een theekoopman vond het per ongeluk uit toen hij zijn theemonsters in zijden zakjes deed, opdat de blaadjes tijdens het transport niet zouden beschadigen.

Muntthee is een onderdeel van de MAROKKAANSE gastvrijheid. Als je ooit een kopje muntthee krijgt aangeboden, neem het dan aan; weigeren wordt als heel lomp beschouwd. Neem vijf minuten de tijd, ontspan je en geniet ervan!

TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 14

Rooibos of ‘rooibosthee’, uit het rotsachtige Cederberg-gebied, is in ZUID-AFRIKA een favoriet drankje; het wordt meestal zonder melk maar met limoen of honing gedronken.

Maté, een inheemse plant uit de Amazonejungle, is het favoriete hete brouwsel in ARGENTINIË en URUGUAY.

In MYANMAR genieten ze heel anders van thee; ze drinken lahpet, thee van gefermenteerde theebladeren.

In TAIWAN kregen we mousserende thee en we zijn hun voor eeuwig dankbaar!

De thee-industrie in INDIA heeft meer dan één miljoen werknemers.

In HONGKONG drink je ‘pantymelkthee’; een curieuze bijnaam voor een mengsel van zwarte thee en gecondenseerde melk dat wordt gezeefd in een linnen zakje.

Het ziet er net zo vreselijk uit als een panty! Yummie!

In AUSTRALIË zetten ze geen fluitketel maar een ‘kookpotje op’ om billy tea te maken, zoals wordt bezongen in Waltzing Matilda.

Wie had dat gedacht?

Wereldwijd staat de benaming van ‘thee’ synoniem aan het land waar je bent. Het blijkt dat in de landen waar thee per schip werd aangevoerd de woorden voor thee beginnen met de letter ‘t’, bijvoorbeeld Tee (Duits), thé (Frans) en té (Spaans). In landen waar thee over land kwam, beginnen de woorden voor thee met ‘tch’ of ‘ch’, zoals çay (Turks), chay (Russisch), chai (Arabisch en Indiaas) en po cha (Tibetaans), van het Mandarijnse ‘cha’.

14

P012-079_NL.indd 14

Als je in IRAN bent, doe dan net als de Iraniërs; stop een suikerklontje in je mond voordat je een slokje hete thee neemt. Echt een aanrader voor de zoetekauw!

Boterthee is het drankje dat je in TIBET moet drinken. Thee met boter en zout zal niet iedereen lekker vinden, maar het geeft de benodigde energie om het leven in het Himalayagebergte aan te kunnen.

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

In de helft van de achttiende eeuw heeft thee sprongsgewijs gin ingehaald als het favoriete drankje van GROOT-BRITTANNIË.

PASSIE VOOR THEE

US

15

THEEDRINKERS WERELDWIJD

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 15 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 15

US

02-05-16 14:00 9/7/15 18:42

15

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

In RUSLAND wordt thee traditiegetrouw gezet in een samowaar; dat is een ketel waarin water wordt gekookt. Het bovenste gedeelte is een theepot die gevuld is met theeconcentraat.

Tot de negentiende eeuw gebruikte SIBERIË vaste theeblokken als betaalmiddel.

De prachtige roze thee van noon chai is heel populair in het gebied KASJMIR.

IERLAND mag dan beroemd zijn om zijn Guinness, maar de Ieren drinken dagelijks meer thee dan welk Europees volk dan ook!

Een wereld van theedrinkers TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

14

Het kleine theeblaadje heeft wereldwijd veel invloed gehad. Eigenlijk is het het op een na meest genuttigde drankje van de wereld; water staat op nummer één. Dus vergeet die bubbelende, suikerrijke frisdranken, die biertjes en wijntjes waarvan je hoofdpijn krijgt en die andere hete, zwarte vloeistof (waarvan je hyper wordt); thee is de echte held van deze planeet.

Thee verenigt de wereld; het wordt gedronken om mensen samen te brengen, om ons te kalmeren, om ons op te peppen, om een crisis te verzachten en om een samenzijn te vieren. Het wordt gedronken uit mokken, kopjes, glazen en kommetjes; het wordt warm of ijskoud gedronken, met specerijen, suiker, honing, fruit, melk (allerlei soorten: yakmelk is speciaal, hebben we ons laten vertellen), zonder melk, met… nou ja, met alles wat je lekker vindt. Thee leren zetten is als een overgangsrite, en natuurlijk ben jij de enige die voor jezelf het perfecte kopje thee zet.

Wereldwijd zijn er ceremonies die zijn gewijd aan het zetten van ons favoriete drankje. Op de volgende bladzijden ontdekken we een paar gebruiken en tradities die te maken hebben met theedrinken en we belichten hoe het komt dat dit wonderlijke drankje zo’n enthousiaste en uiteenlopende schare fans heeft.

Het theezakje is vermoedelijk in 1908 in NEW YORK geboren. Een theekoopman vond het per ongeluk uit toen hij zijn theemonsters in zijden zakjes deed, opdat de blaadjes tijdens het transport niet zouden beschadigen.

Muntthee is een onderdeel van de MAROKKAANSE gastvrijheid. Als je ooit een kopje muntthee krijgt aangeboden, neem het dan aan; weigeren wordt als heel lomp beschouwd. Neem vijf minuten de tijd, ontspan je en geniet ervan!

TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 14

Rooibos of ‘rooibosthee’, uit het rotsachtige Cederberg-gebied, is in ZUID-AFRIKA een favoriet drankje; het wordt meestal zonder melk maar met limoen of honing gedronken.

Maté, een inheemse plant uit de Amazonejungle, is het favoriete hete brouwsel in ARGENTINIË en URUGUAY.

In MYANMAR genieten ze heel anders van thee; ze drinken lahpet, thee van gefermenteerde theebladeren.

In TAIWAN kregen we mousserende thee en we zijn hun voor eeuwig dankbaar!

De thee-industrie in INDIA heeft meer dan één miljoen werknemers.

In HONGKONG drink je ‘pantymelkthee’; een curieuze bijnaam voor een mengsel van zwarte thee en gecondenseerde melk dat wordt gezeefd in een linnen zakje.

Het ziet er net zo vreselijk uit als een panty! Yummie!

In AUSTRALIË zetten ze geen fluitketel maar een ‘kookpotje op’ om billy tea te maken, zoals wordt bezongen in Waltzing Matilda.

Wie had dat gedacht?

Wereldwijd staat de benaming van ‘thee’ synoniem aan het land waar je bent. Het blijkt dat in de landen waar thee per schip werd aangevoerd de woorden voor thee beginnen met de letter ‘t’, bijvoorbeeld Tee (Duits), thé (Frans) en té (Spaans). In landen waar thee over land kwam, beginnen de woorden voor thee met ‘tch’ of ‘ch’, zoals çay (Turks), chay (Russisch), chai (Arabisch en Indiaas) en po cha (Tibetaans), van het Mandarijnse ‘cha’.

14

P012-079_NL.indd 14

Als je in IRAN bent, doe dan net als de Iraniërs; stop een suikerklontje in je mond voordat je een slokje hete thee neemt. Echt een aanrader voor de zoetekauw!

Boterthee is het drankje dat je in TIBET moet drinken. Thee met boter en zout zal niet iedereen lekker vinden, maar het geeft de benodigde energie om het leven in het Himalayagebergte aan te kunnen.

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

In de helft van de achttiende eeuw heeft thee sprongsgewijs gin ingehaald als het favoriete drankje van GROOT-BRITTANNIË.

PASSIE VOOR THEE

US

15

THEEDRINKERS WERELDWIJD

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 15 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 15

US

02-05-16 14:00 9/7/15 18:42

15

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Top 20-theedrinkers

INDONESIË

112.761 kg

RUSLAND

194.390 kg

PAKISTAN

VER. STATEN

277.808 kg

JAPAN

DUITSLAND

124.255 kg

VER.KONINKRIJK

57.585 kg

EGYPTE

105.472 kg

IRAN

73.155 kg

80.433 kg

POLEN

30.069 kg

OEZBEKISTAN

63.680 kg

ALGERIJE

42.999 kg

BANGLADESH

29.111 kg

60.478 kg

ZUID-AFRIKA

MAROKKO

OEKRAÏNE

SAOEDI-ARABIË

41.979 kg

26.645 kg

18

P012-079_NL.indd 18 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 18

39.190 kg

25.507 kg

19

US

15-04-16 11:44 9/7/15 10:24

P012-079_NL.indd 19 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 19

US

15-04-16 11:44 9/7/15 10:24

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

18

TURKIJE

222.747 kg

INDIA

401.277 kg

(DATA - EUROMONITOR 2013)

CHINA

548.043 kg

De Turken mogen dan per persoon de meeste thee drinken, China staat aan de top als theedrinkend land; ze drinken jaarlijks de meeste kilo’s aan thee. Dat houdt in dat in China meer thee wordt gedronken dan in welk ander land. China heeft wel een wat oneerlijk voordeel, want ze hebben nogal veel inwoners.

19

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Top 20-theedrinkers

INDONESIË

112.761 kg

RUSLAND

194.390 kg

PAKISTAN

VER. STATEN

277.808 kg

JAPAN

DUITSLAND

124.255 kg

VER.KONINKRIJK

57.585 kg

EGYPTE

105.472 kg

IRAN

73.155 kg

80.433 kg

POLEN

30.069 kg

OEZBEKISTAN

63.680 kg

ALGERIJE

42.999 kg

BANGLADESH

29.111 kg

60.478 kg

ZUID-AFRIKA

MAROKKO

OEKRAÏNE

SAOEDI-ARABIË

41.979 kg

26.645 kg

18

P012-079_NL.indd 18 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 18

39.190 kg

25.507 kg

19

US

15-04-16 11:44 9/7/15 10:24

P012-079_NL.indd 19 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 19

US

15-04-16 11:44 9/7/15 10:24

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

18

TURKIJE

222.747 kg

INDIA

401.277 kg

(DATA - EUROMONITOR 2013)

CHINA

548.043 kg

De Turken mogen dan per persoon de meeste thee drinken, China staat aan de top als theedrinkend land; ze drinken jaarlijks de meeste kilo’s aan thee. Dat houdt in dat in China meer thee wordt gedronken dan in welk ander land. China heeft wel een wat oneerlijk voordeel, want ze hebben nogal veel inwoners.

19

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Noord-Europa

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

20

20

P012-079_NL.indd 20 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 20

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

In de zeventiende eeuw bereikte thee Noord-Europa. Het was gewoon een van die zo vele nieuwe en interessante producten die uit AziĂŤ kwamen als gevolg van de handelsroutes die door de Nederlanders en Portugezen waren ontsloten. De invloed en populariteit van thee verspreidden zich geleidelijk, het meest onder de adel, want het was duur. Maar gaandeweg, toen de aanvoer groeide en de belastingen daalden, breidde de gewoonte om thee te drinken zich uit tot een breder publiek en thee raakte ingeburgerd in de cultuur van verscheidene landen, waaronder Groot-BrittanniĂŤ.

21

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 21 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 21

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

21

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Noord-Europa

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

20

20

P012-079_NL.indd 20 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 20

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

In de zeventiende eeuw bereikte thee Noord-Europa. Het was gewoon een van die zo vele nieuwe en interessante producten die uit AziĂŤ kwamen als gevolg van de handelsroutes die door de Nederlanders en Portugezen waren ontsloten. De invloed en populariteit van thee verspreidden zich geleidelijk, het meest onder de adel, want het was duur. Maar gaandeweg, toen de aanvoer groeide en de belastingen daalden, breidde de gewoonte om thee te drinken zich uit tot een breder publiek en thee raakte ingeburgerd in de cultuur van verscheidene landen, waaronder Groot-BrittanniĂŤ.

21

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 21 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 21

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

21

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Links Klassieke Union Jack theedoek met tinnen theepot.

Rechts, met de klok mee, vanaf linksboven Brixton café

in Zuid-Londen; klassieke cricket thee; thee op het strand, Seaford (Oost-Sussex, VK); theemomentje in een eettentje; theemomentje in het Ritz, Londen (VK); thee en toast op het Secret Garden Party festival.

GROOT-BRITTANNIË thee. We zien groene thee, witte thee, oolong, lapsang souchong, Pu-Er thee, Matcha en single-estate thee (thee afkomstig van één theetuin - vert.).

Fruit- en kruidenthee (niet echt thee, omdat ze niet komen van de Camellia sinensis plant, zie ook p. 90) zijn populair geworden, vooral onder de jongere theedrinkers die genieten van de talloze smaaksensaties. We zien ook interessantere manieren van thee-

drinken; vers gezette ijsthee en chai lattes worden populair. Mousserende thee, een nogal vreemde combinatie van thee, fruit en tapiocaballetjes kun je nu vinden in de ‘coolere’ tentjes.

Dus het lijkt erop dat de liefdesaffaire van de Britten met thee nog steeds sterk is en zal blijven de komende jaren, zelfs als een paar traditionele etiquetteregels op de tocht staan.

Pinkjes strekken!

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

22

En, hoe drink jij je thee? Dat is een vrij normale vraag in Groot-Brittannië, want de bevolking slaagt erin om dagelijks 165 miljoen kopjes thee weg te klokken. Dat is een schokkende 115.000 kopjes per minuut of bijna tweeduizend kopjes per seconde! Of ze hun thee nu drinken uit een beschadigde mok met melk en suiker of Earl Grey nippen uit het teerste porseleinen kopje, de Britten hebben een relatie met thee die gebeiteld zit in de cultuur. Het is de oplossing voor elke situatie, de ‘sociale lijm’ die het land aan de gang houdt. Dacht je thee weg te kunnen nemen van de Britten? Het land zou tot stilstand komen; er zou een revolutie in de lucht hangen.

Er zou niets zijn dat mensen in een crisis kalmeert. Niets dat de keel zou smeren terwijl je zit te roddelen met vrienden. En wat moet de koekjesindustrie dan? Wat zou de geestelijke zeggen als hij/zij langskomt voor een praatje?

De relatie van de Britten met thee begon in de jaren 1600 (meer daarover verderop, zie p. 83) toen het werd beschouwd als een zeer adellijke drank.

Vergelijk dat eens met tegenwoordig, nu bijna iedereen in het land geniet van thee op zijn eigen persoonlijke en speciale manier.

Hoewel het traditionele kopje zwarte thee met melk (en misschien een suikerklontje of twee) nog steeds veruit de populairste manier is om thee te drinken, bevochtigen steeds meer mensen hun lippen met exotischer

THEEBLAADJES VOORSPELLEN DE TOEKOMST De Britten zijn absoluut dol op het theezakje. Ze werden in 1953 voor commercieel gebruik geïntroduceerd door Tetley.

Tegenwoordig wordt het theezetten door het theezakje gedomineerd; 96 procent van alle thee wordt met een theezakje gezet. Een wat jammerlijk gevolg hiervan was het ter ziele gaan van de gewoonte om ‘theeblaadjes te lezen’. In het verleden werd de thee met losse thee gezet. Men schonk de thee, zonder zeefje, in een kopje of mok. Als de thee was opgedronken (pas op voor de blaadjes), draaide men het kopje een keertje, zodat de blaadjes een patroon vormden op de bodem van het kopje.

De ‘toekomstvoorspeller’ of theeblad-lezer probeerde vervolgens de toekomst van de theedrinker te voorspellen door de patronen die door de theeblaadjes waren achtergelaten te interpreteren. Er werden zelfs schema’s gemaakt voor de interpretatie van de blaadjes. Als de reading klaar was, werden de blaadjes gewoon in de afvoer gegooid. Net alsof je je toekomst in het putje gooit en doorspoelt...

22

P012-079_NL.indd 22 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 22

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 23 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 23

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:43

23

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

Links Klassieke Union Jack theedoek met tinnen theepot.

Rechts, met de klok mee, vanaf linksboven Brixton café

in Zuid-Londen; klassieke cricket thee; thee op het strand, Seaford (Oost-Sussex, VK); theemomentje in een eettentje; theemomentje in het Ritz, Londen (VK); thee en toast op het Secret Garden Party festival.

GROOT-BRITTANNIË thee. We zien groene thee, witte thee, oolong, lapsang souchong, Pu-Er thee, Matcha en single-estate thee (thee afkomstig van één theetuin - vert.).

Fruit- en kruidenthee (niet echt thee, omdat ze niet komen van de Camellia sinensis plant, zie ook p. 90) zijn populair geworden, vooral onder de jongere theedrinkers die genieten van de talloze smaaksensaties. We zien ook interessantere manieren van thee-

drinken; vers gezette ijsthee en chai lattes worden populair. Mousserende thee, een nogal vreemde combinatie van thee, fruit en tapiocaballetjes kun je nu vinden in de ‘coolere’ tentjes.

Dus het lijkt erop dat de liefdesaffaire van de Britten met thee nog steeds sterk is en zal blijven de komende jaren, zelfs als een paar traditionele etiquetteregels op de tocht staan.

Pinkjes strekken!

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

22

En, hoe drink jij je thee? Dat is een vrij normale vraag in Groot-Brittannië, want de bevolking slaagt erin om dagelijks 165 miljoen kopjes thee weg te klokken. Dat is een schokkende 115.000 kopjes per minuut of bijna tweeduizend kopjes per seconde! Of ze hun thee nu drinken uit een beschadigde mok met melk en suiker of Earl Grey nippen uit het teerste porseleinen kopje, de Britten hebben een relatie met thee die gebeiteld zit in de cultuur. Het is de oplossing voor elke situatie, de ‘sociale lijm’ die het land aan de gang houdt. Dacht je thee weg te kunnen nemen van de Britten? Het land zou tot stilstand komen; er zou een revolutie in de lucht hangen.

Er zou niets zijn dat mensen in een crisis kalmeert. Niets dat de keel zou smeren terwijl je zit te roddelen met vrienden. En wat moet de koekjesindustrie dan? Wat zou de geestelijke zeggen als hij/zij langskomt voor een praatje?

De relatie van de Britten met thee begon in de jaren 1600 (meer daarover verderop, zie p. 83) toen het werd beschouwd als een zeer adellijke drank.

Vergelijk dat eens met tegenwoordig, nu bijna iedereen in het land geniet van thee op zijn eigen persoonlijke en speciale manier.

Hoewel het traditionele kopje zwarte thee met melk (en misschien een suikerklontje of twee) nog steeds veruit de populairste manier is om thee te drinken, bevochtigen steeds meer mensen hun lippen met exotischer

THEEBLAADJES VOORSPELLEN DE TOEKOMST De Britten zijn absoluut dol op het theezakje. Ze werden in 1953 voor commercieel gebruik geïntroduceerd door Tetley.

Tegenwoordig wordt het theezetten door het theezakje gedomineerd; 96 procent van alle thee wordt met een theezakje gezet. Een wat jammerlijk gevolg hiervan was het ter ziele gaan van de gewoonte om ‘theeblaadjes te lezen’. In het verleden werd de thee met losse thee gezet. Men schonk de thee, zonder zeefje, in een kopje of mok. Als de thee was opgedronken (pas op voor de blaadjes), draaide men het kopje een keertje, zodat de blaadjes een patroon vormden op de bodem van het kopje.

De ‘toekomstvoorspeller’ of theeblad-lezer probeerde vervolgens de toekomst van de theedrinker te voorspellen door de patronen die door de theeblaadjes waren achtergelaten te interpreteren. Er werden zelfs schema’s gemaakt voor de interpretatie van de blaadjes. Als de reading klaar was, werden de blaadjes gewoon in de afvoer gegooid. Net alsof je je toekomst in het putje gooit en doorspoelt...

22

P012-079_NL.indd 22 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 22

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:42

P012-079_NL.indd 23 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 23

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:43

23

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

van teashops naar de TeasmaDE

De rijke Britse geschiedenis heeft geleid tot een paar unieke theegerelateerde gebruiken:

TEA SHOPS

In 1864 begon Aerated Bread Company (ABC) met het serveren van thee en versnaperingen aan zijn klanten, en verwezenlijkte zo in wezen de eerste Britse teashop. Opmerkelijk aan deze teashops was dat het in die tijd de enige plekken waren waar dames zonder begeleiding hun vrienden en vriendinnen konden ontmoeten zonder afbreuk te doen aan hun reputatie. Het teashopconcept nam een vlucht toen de ABC-teashops zich verspreidden over het hele land. Ze vonden hun concurrent in J Lyons & Co, die een landelijke keten van meer dan 250 teashops en een kleiner aantal corner houses oprichtte: grotere vestigingen die In een land waar ‘men alles uit zijn handen laat vallen voor een kop thee’ is een apparaat dat je ’s morgens verscheidene restaurants met muzikaal amusewekt met een heet kopje thee naast je bed een voor de ment herbergden. Sociale verandering en gewijhand liggende uitvinding. Vroege patenten voor zo’n zigde eetgewoonten leidden tot de teloorgang apparaat zijn te vinden aan het eind van de negentienvan de teashops. Tegenwoordig heeft elke grote de eeuw, maar pas in de jaren dertig van de twintigste winkelstraat een coffeeshop. Zullen we de teaeeuw verschenen de eerste commerciële modellen. In shop ooit terugzien? We hopen van wel. Laten de jaren zestig van de vorige eeuw was een huwelijkswe ervoor gaan! lijstje niet compleet zonder een Teasmade. Door heel

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

24

Groot-Brittannië stond een Teasmade met wekker naast het bed om een hete kop thee te maken. Voor het slapen gaan vulde de gelukkige ontvanger de pot met thee, de ketel met water en zette de wekker. De timer liet het water in de ketel koken, het kokende water liep door de pot en de thee werd gezet, de wekker maakte de slapende theeliefhebber wakker. Dan was het een kwestie van thee inschenken, melk en suiker toevoegen en klaar. Geniaal!

THEEPAUZES Lange dagen zwoegen op het land of in de fabriek werden vroeger ’s morgens om een uur of tien en ’s middags om een uur of vier onderbroken door een theepauze. Ondanks de pogingen van fabrieksdirecties, landeigenaren en geestelijken die daar een eind aan wilden maken, werd de theepauze bijna een nationaal gebruik. De theepauze leidde tot de rol van de theedame, gewoonlijk een ‘miskende heldin’ van een kantoor, die ervoor zorgde dat de werkvloer werd voorzien van thee en koekjes, vaak geserveerd vanaf een wagentje waarop een grote ketel stond voor kokend water. Jammer genoeg is de theedame door de introductie van automaten en veranderde arbeidsgewoonten bijna onderdeel van de Britse theefolklore geworden.

Thé dansant Aan het begin van de achttiende eeuw kende men een geliefde vorm van amusement. Er werden evenementen gehouden in openbare tuinen, waar mensen elkaar ontmoetten, naar entertainers keken, dansten en thee dronken; deze plaatsen noemde men pleziertuinen of theetuinen.

Veel beroemde tuinen in Londen, zoals die in Vauxhall en Ranelagh, waren goedbezochte trefpunten voor zulke evenementen. Dansen en theedrinken kwamen in zwang en het thé dansant was geboren, en dat zou duren tot in de helft van de twintigste eeuw. Maar toen in de jaren zestig van de vorige eeuw de volkscultuur drastisch veranderde, daalde de thé dansant in populariteit; de laatste jaren echter hebben ze een soort comeback gemaakt, omdat men tradities uit het verleden leuk vindt en het plezier van dansen, en natuurlijk, theedrinken herontdekt.

25

24

P012-079_NL.indd 24 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 24

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:43

P012-079_NL.indd 25 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 25

US

15-04-16 11:44 15/7/15 17:25

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

D e Te a s m a d e

25

Cyan Magenta Yellow Black

Cyan Magenta Yellow Black

van teashops naar de TeasmaDE

De rijke Britse geschiedenis heeft geleid tot een paar unieke theegerelateerde gebruiken:

TEA SHOPS

In 1864 begon Aerated Bread Company (ABC) met het serveren van thee en versnaperingen aan zijn klanten, en verwezenlijkte zo in wezen de eerste Britse teashop. Opmerkelijk aan deze teashops was dat het in die tijd de enige plekken waren waar dames zonder begeleiding hun vrienden en vriendinnen konden ontmoeten zonder afbreuk te doen aan hun reputatie. Het teashopconcept nam een vlucht toen de ABC-teashops zich verspreidden over het hele land. Ze vonden hun concurrent in J Lyons & Co, die een landelijke keten van meer dan 250 teashops en een kleiner aantal corner houses oprichtte: grotere vestigingen die In een land waar ‘men alles uit zijn handen laat vallen voor een kop thee’ is een apparaat dat je ’s morgens verscheidene restaurants met muzikaal amusewekt met een heet kopje thee naast je bed een voor de ment herbergden. Sociale verandering en gewijhand liggende uitvinding. Vroege patenten voor zo’n zigde eetgewoonten leidden tot de teloorgang apparaat zijn te vinden aan het eind van de negentienvan de teashops. Tegenwoordig heeft elke grote de eeuw, maar pas in de jaren dertig van de twintigste winkelstraat een coffeeshop. Zullen we de teaeeuw verschenen de eerste commerciële modellen. In shop ooit terugzien? We hopen van wel. Laten de jaren zestig van de vorige eeuw was een huwelijkswe ervoor gaan! lijstje niet compleet zonder een Teasmade. Door heel

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

24

Groot-Brittannië stond een Teasmade met wekker naast het bed om een hete kop thee te maken. Voor het slapen gaan vulde de gelukkige ontvanger de pot met thee, de ketel met water en zette de wekker. De timer liet het water in de ketel koken, het kokende water liep door de pot en de thee werd gezet, de wekker maakte de slapende theeliefhebber wakker. Dan was het een kwestie van thee inschenken, melk en suiker toevoegen en klaar. Geniaal!

THEEPAUZES Lange dagen zwoegen op het land of in de fabriek werden vroeger ’s morgens om een uur of tien en ’s middags om een uur of vier onderbroken door een theepauze. Ondanks de pogingen van fabrieksdirecties, landeigenaren en geestelijken die daar een eind aan wilden maken, werd de theepauze bijna een nationaal gebruik. De theepauze leidde tot de rol van de theedame, gewoonlijk een ‘miskende heldin’ van een kantoor, die ervoor zorgde dat de werkvloer werd voorzien van thee en koekjes, vaak geserveerd vanaf een wagentje waarop een grote ketel stond voor kokend water. Jammer genoeg is de theedame door de introductie van automaten en veranderde arbeidsgewoonten bijna onderdeel van de Britse theefolklore geworden.

Thé dansant Aan het begin van de achttiende eeuw kende men een geliefde vorm van amusement. Er werden evenementen gehouden in openbare tuinen, waar mensen elkaar ontmoetten, naar entertainers keken, dansten en thee dronken; deze plaatsen noemde men pleziertuinen of theetuinen.

Veel beroemde tuinen in Londen, zoals die in Vauxhall en Ranelagh, waren goedbezochte trefpunten voor zulke evenementen. Dansen en theedrinken kwamen in zwang en het thé dansant was geboren, en dat zou duren tot in de helft van de twintigste eeuw. Maar toen in de jaren zestig van de vorige eeuw de volkscultuur drastisch veranderde, daalde de thé dansant in populariteit; de laatste jaren echter hebben ze een soort comeback gemaakt, omdat men tradities uit het verleden leuk vindt en het plezier van dansen, en natuurlijk, theedrinken herontdekt.

25

24

P012-079_NL.indd 24 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 24

US

15-04-16 11:44 9/7/15 18:43

P012-079_NL.indd 25 TRC57-7-2015 P012-079 150L CTP.indd 25

US

15-04-16 11:44 15/7/15 17:25

TRC57-7-2015 JY(Quarto)-Maeve The Tea Book Int W:210mm x 270mm 150L 140gsm Golden Sun W/F Magenta

D e Te a s m a d e

25

PASSIE VOOR

Een genot voor theeliefhebbers

Louise Cheadle en Nick Kilby werkten beiden jarenlang in de thee-industrie in Engeland. Zij richtten samen Teapigs op met de missie: de wereld enthousiasmeren voor het ‘echte’ theedrinken.

Louise Cheadle & Nick Kilby

In dit sfeervolle boek delen zij al hun kennis over thee en over verschillende theeculturen wereldwijd. Lees de mooie verhalen en bekijk indrukwekkende foto’s over het planten en telen van thee, verschillende soorten en favoriete smaken, boeiende tradities en leuke weetjes, zoals adressen van theebars! Ten slotte delen de twee theefanaten ook nog eens 30 verrassende recepten waarbij het om thee draait.

Kortom: alles over theecultuur, theesoorten, theesmaken, thee proeven, thee zetten, thee drinken en nog veel meer om van te genieten…

thee

Thee-licious!

PASSIE VOOR

thee

cultuur, soorten, smaken, zetten, drinken, recepten en nog veel meer…

l

m

Louise Cheadle & Nick Kilby 9 789021 562919 www.kosmosuitgevers.nl

kosmBOpassievoorthee0116.indd 1

NUR 440 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen

11-04-16 15:17