Tekst: Marco van der Straten Beeld: Pluis
De fiets van een medescholier in de sloot kieperen, passerende brugpiepers tackelen, of een bleu klasgenootje zwaar overdreven imiteren: Tom (15) krijgt er een kick van, en maakt er goede sier mee bij z’n vrienden. “Zeg als ouders nooit dat jóuw kind zoiets niet doet.”
‘Pesten?
Dat doet mijn kind niet…’ De scholen zijn weer begonnen. Voor sommige kinderen is dat een feest, andere worden met buikpijn wakker. De meeste ouders weten wel dat pesten op school nog steeds een groot probleem is. Maar dat hun kind een van de pesters kan zijn, daar is veel minder aandacht voor. Psycholoog en orthopedagoog Fina van de Pol-Drent vindt dat ouders zich daar meer bewust van moeten zijn. Dat zou veel pestgedrag kunnen voorkomen. “Het is overdreven om te zeggen dat elk kind een mogelijke pester is, hoewel in iedereen kwaad schuilt. Het heeft met veel factoren te maken, bijvoorbeeld de omgeving waarin het kind opgroeit. Soms wordt pesten thuis aangeleerd doordat ouders hun kind het verkeerde voorbeeld geven, doordat er thuis wordt gepest of negatief over andere mensen wordt gesproken. Het kan ook zijn dat het kind graag leider is en het pesten gebruikt om de leiding te krijgen.”
Eerlijk naar gedrag kijken In de praktijk blijkt dat ouders geneigd zijn om de kant van hun kind te kiezen, ook als het vermoeden ontstaat dat andere kinde-
Meedoen aan EO-programma?
De EO maakt een proefaflevering voor een kinderprogramma over pesten. Heb jij een klasgenoot die gepest wordt? En zou jij samen met je vrienden en vriendinnen wel iets voor hem of haar willen doen? Wij willen je graag helpen! Dus, zit jij in groep 7/8 en wil je iemand helpen die gepest wordt? Mail dan naar pesten@eo.nl
26 | VISIE
5 tips van Fina om alert te zijn op mogelijk pestgedrag van je kind: • Kijk eerlijk naar het gedrag van je kind, ook op het schoolplein; • Vraag door als je kind met stoere verhalen thuiskomt; • Bespreek het gedrag van je kind tijdens het 10-minutengesprek op school. • Sta open voor signalen van andere ouders; • Leer je kind respect te hebben voor de grenzen van een ander. ren de dupe zijn van zijn of haar gedrag. Kun je als ouders wel zeggen ‘Mijn kind doet dat niet’? Fina: “Ik denk dat ouders dat nooit moeten zeggen, of het nu gaat om pesten, of om bijvoorbeeld roken, seks of spieken. In de loop van de tijd komt elke ouder er wel eens achter dat hij zich vergist. Ieder kind is in ontwikkeling en op zoek naar manieren om zich staande te houden. En dan is het belangrijk dat ouders eerlijk naar het gedrag van hun kind durven kijken.” Waarom zijn ouders geneigd om het pestgedrag van hun kind te ontkennen? “We hebben een soort gat in ons denken. Dat ons kind ook dader kan zijn, komt vaak niet eens in ons op. We zijn vooral bang dat hem of haar iets overkomt, en dat is bepalend voor de manier waarop we naar het kind kijken en hoe de gesprekken gevoerd worden. Als het op school niet zo lekker gaat, vragen we wel of het kind wordt gepest, maar meestal niet of het zelf anderen pest, of dat er in de klas gepest wordt.
‘Dat ons kind ook dader kan zijn, komt vaak niet eens in ons op’ Vooral als ouders vroeger zelf gepest zijn, zijn ze erg bang dat het hun kind zal overkomen. Dat is logisch, omdat het zo’n impact heeft gehad. Maar het zorgt er ook voor dat ouders het vaak niet herkennen als hun kind andere kinderen pest. En als ze er wel achter komen, schamen ouders
zich er vaak voor. Of ze zijn blij dat hun kind tenminste goed voor zichzelf opkomt. En ja, een kind mag natuurlijk voor zichzelf opkomen, maar dan wel met respect voor anderen.” Hoe kunnen ouders pestgedrag van hun kind voorkomen? “Je ziet het vaak thuis al: ook daar pesten broertjes en zusjes elkaar soms, al noemen we dat als ouders vaak ruzie. Het aanleren van sociale vaardigheden begint thuis: VISIE
| 27