JAARGANG 23 | NUMMER 28 | 40 PAGINA’S 7 juli 2020
Al 23 jaar het best gelezen blad van Noordwest Friesland!
DE KRANT VAN FRANEKER, HARLINGEN, ST. ANNAPAROCHIE, STIENS, BOLSWARD EN OMSTREKEN
Actie voor leefbaarheid Dongjum
7
Verfijnde strijkmuziek Calura
9
Jan Dijkstra gaat voor duurzaam Waadhoeke
27
37
Regiosport
‘Memmetaal’ Waadhoeke vooral in informele sfeer Franeker - Inwoners van de gemeente Waadhoeke spreken hun moedertaal het meeste in de informele sfeer. In formele situaties beginnen mensen vaak in het Nederlands omdat ‘dat zo hoort’ of uit fatsoen. Wel is opvallend dat bij WhatsApp voornamelijk in het Fries wordt gecommuniceerd. Dat blijkt uit een onderzoek van vijf Pabo-studenten van NHL Stenden hogeschool uit Leeuwarden in opdracht van de gemeente Waadhoeke. De grote vraag voor de vijf Pabo studenten was: wanneer gebruiken inwoners van Waadhoeke hun moedertaal/Memmetaal? Dus buiten Franeker vooral Fries. Om hier antwoord op te krijgen hebben de studenten in de afgelopen maanden een enquête gehouden in de gemeente. Deze is ingevuld door 596 personen. Een meerderheid van 335 personen heeft het Fries als moedertaal, 130 personen Bildts, 64 personen Franekers, 57 personen Nederlands en 12 personen hebben een andere moedertaal. Dus buiten Franeker vooral Fries.
Uitbundig Plukgeluk in regenachtig decor St. Jacobiparochie – In een editie waarin de duurzaamheidsagenda en -plannen centraal staan, springt één evenement er qua biodiversiteit en duurzaamheid in de praktijk uit. Het betreft het initiatief van Gerlof Rienks en de Rotaryclub Leeuwarden-Oldehove: Plukgeluk, een bloemenzee op een hectare Bildtse klei. Waadhoeke-burgemeester Marga
Waanders (rechts) opende de actie in stijl met het knippen van een bos bloemen. Na die handeling is er vooral uitbundigheid, met Rotaryclublid en huisfotograaf Ruurd Braaksma (midden) voorop. Naast hem staat Jantiena Boersma (links), de voorzitter van de club. De opbrengst van Plukgeluk gaat Lees verder op pagina 25 naar een aantal goede doelen.
400 jaar na schandaal weer Loskoppen eten Franeker - De ‘haselbol’ was het favoriete gebakje van de Franeker hoogleraren. Maar toen kwam het ‘Loskopschandaal’ van 1642... Een drietal studenten moest voor de academierechtbank verschijnen. Zij hadden geprobeerd in te breken in café De Bogt fen Guné. Toen ze binnen kwamen, ontstak de voorzitter van de rechtbank, professor Henricus Brassaert in grote woede. Eén van de verdachten was namelijk zijn bloedeigen zoon Marius. De rector schold zijn zoon uit voor ‘loskop’ en ‘holbol’. Hij nam zelfs één van de haselbollen die voor hem op tafel stonden en smeet die richting zijn zoon. Maar Marius
was snel. Met een afwerende beweging kaatste hij de bol terug, recht in het oog van de theoloog Johannes Maccovius. Dit werd natuurlijk een geweldige rel en alle betrokkenen wilden het voorval het liefst zo snel mogelijk vergeten. Maar de Franeker bakkers zagen juist brood in het schandaal. Voortaan verkochten zij hun haselbollen als ‘Loskoppen’. Heel Franeker smulde er van. Nu, bijna vier eeuwen later vinden de Franeker bakkers het de hoogste tijd om dit traditionele gebakje opnieuw te introduceren. Iedereen moet weer kunnen genieten van de overheerlijke ‘Loskoppen’. Maar wel met een waarschuwing: ‘Niet mee gooien!’
Dikke douglas palen kunt u ook bij Steenstra halen
365 dagen per jaar geopend! Maandag t/m zaterdag: 8.00 tot 22.00 uur* Zondag: 12.00 tot 18.00 uur* *tenzij anders aangegeven
Dat is het van Albert Heijn Franeker
maandag:
13:00 - 17:00
dinsdag:
10:00 - 17:00
woensdag:
10:00 - 17:00
donderdag:
10:00 - 17:00
vrijdag:
10:00 - 17:00
zaterdag:
10:00 - 17:00
Voor al uw meubel reparaties en meubel stoffering Klipper 76 8802NL Franeker 0517 - 39 50 31 06 - 43 14 12 01 info@dillinghmeubelservice.nl
KIJK OP PAGINA 4
De gemeente is trots op de meertalige situatie en stimuleert haar inwoners ook graag om de eigen taal te spreken. Wethouder Jan Dijkstra is blij met het onderzoek van de studenten. ,,Dit jout ús weardefolle ynsjoch yn hoe’t it mei de memmetaal stiet yn ús gemeente. Leafst 80 persint fan ús ynwenners brûkt harren memmetaal by famylje, freonen en it ferieningslibben. Yn formele situaasjes sa as by de hûsarts en beljen nei ynstânsjes skeakelt in grut part fan de ynwenners oer op it Nederlânsk. Hjirmei kin ik wat foar ús taalbelied.’’
EDITIE
Duurzaamheid in de regio Vanaf pagina 20
Regionieuws? redactie@vanwadtotstad.nl SCHOONHEIDSSALON LUCIA
De grootste boekenmarkt van friesland!
kijk op pagina 6
NOG EVEN NETJES VOOR UW VAKANTIE? U KUNT TERECHT BIJ SCHOONHEIDSSALON LUCIA VOOR AL UW BEAUTY WENSEN! GECERTIFICEERDE SALON VOOR AL UW BEAUTY BEHANDELINGEN
Schoonheidssalon Lucia
Zuiderkade 33 / Franeker / 0517-395034 WWW.SCHOONHEIDSSALONLUCIA.NL
Gemeentenieuws vanaf p. 13