Mergraote Èèsjde Keer Groéselt
De Klonie Segietere Norbik Oesj
Tebannet Ikkelder Moaërend
Mhaer Misch Sjuuëlder Bieëmele
Riékelt Herkenter Breusj Terlinge
’t Sjwowses Bergenhoêze De Peul
Hoonthem ’t Gastes Gekruuts
Moersjelt De Wesch Liebik Sjei
Breusjterbusj
Roezekoile Mhaerelindsje Sjilberg Lees
3 Pisart Skate: jonge Eijsdense skaters zien wens in vervulling gaan
3 Een kennismaking met begrafenisrituelen in de 18e eeuw in het Heuvelland: ’tLitstehùmmehaetgingtèsje…
3 Beleef ongerepte natuurpracht in Landgoed De Waardhoff
3 Nieuw op De Hut: Le Pompilot vintage - brocante - industrial: uniek interieur met een verhaal dat nog niet af is!
3 Maak kennis met dé health trend van 2023: de gezond-Bourgondische levensfilosofie!
Het wonderlijke verhaal achter Pisart Skate: “Ik kon alleen maar denken: wat gaaf dat we dit voor elkaar hebben gekregen. Onvoorstelbaar!”
Hoe is het mogelijk dat
door Max van den Boorn fotografie George DeswijzenHet is een avond in de verwarrende lente van 2020. De coronapandemie, die enkele weken eerder is begonnen, houdt de wereld in een ijzeren greep. De straten liggen er verlaten bij, de mensen zitten aan huis gekluisterd en ruimte voor vertier is er niet. Langzaam maar zeker begint, met name bij de jeugd, de verveling toe te slaan. Zo ook bij de dan 10-jarige Yarno Loo uit Eijsden. Bij het vallen van de avond zit hij thuis op de bank en staart hij ietwat doelloos voor zich uit. Hij wil naar buiten toe, iets gaan ondernemen. Alleen: wat te doen? Een rondje fietsen? Heeft hij al vaak genoeg gedaan de voorbije dagen. Gaan skaten, zijn favoriete bezigheid? Zou hij graag willen, maar veel opties heeft hij niet. De verouderde halfpipe die aan ’t Veldje staat, laat Yarno liever links liggen. Te onveilig, constateerde hij
Colofon
Verrassend en informatief. Van Harte biedt ieder seizoen een kijkje in de kernen van het Heuvelland en het lokale bedrijfsleven. Op een betrokken en enthousiaste manier wordt de lokale economie nauwgezet gevolgd en scherpzinnig in kaart gebracht. Belangrijke verhalen van beleidsmakers. Opmerkelijke verhalen van markante inwoners. Bijzondere verhalen van bedrijven of verenigingen. Bovendien is er veel aandacht voor ‘de andere kant’ van de dorpen en lokale ondernemers. Met als gemene deler dat het de kernen en buurtschappen van het Heuvelland betreft.
U leest het ieder kwartaal in Van Harte. De ‘graagstgelezen’ krant van het Heuvelland, die ieder seizoen een inkijk geeft in de kernen van deze bijzondere internationale regio.
Van Harte bezorgt het leukste nieuws uit het Heuvelland vier keer per jaar bij de mensen thuis!
Van Harte is een uitgave van De Bie Communicatie en verschijnt vier keer per jaar, telkens in een oplage van 45.000 exemplaren. Het blad heeft als doel de kernen van het Heuvelland in de regio te promoten. Het blad wordt gratis huis-aanhuis verspreid in de gemeenten EijsdenMargraten, Gulpen-Wittem, Valkenburg aan de Geul en Voeren (B) alsmede in de Maastrichtse stadswijken Amby, Scharn, De Heeg, Vroendaal, Eyldergaard, Heer, Randwyck, Heugem en Céramique.
Hebt u nieuws en informatie met betrekking tot evenementen of activiteiten in het Heuvelland? Of wilt u uw bedrijf profileren? Neem dan tijdig contact op. De redactie behoudt zich het recht voor om kopij in te korten, te redigeren of niet te plaatsen.
Redactieadres
Rijksweg 39a, 6269 AA Margraten. 0655 368 767 info@vanhartemargraten.nl
Informatie over adverteren
Marco De Bie, 0655 368 767 info@debiecommunicatie.nl
Ontwerp De Bie Communicatie, Margraten
Druk
Rodi Rotatiedruk, Diemen
Aan dit nummer werkten mee: Marco De Bie, Angie Bischops, Maarten Heijnen, Tjeu Seerverens, Jos Custers en Max van den Boorn.
Fotografie
George Deswijzen, Wouter Roosenboom
Coverfoto's “Wintervreugde” (Wouter Roosenboom) “Winters landschap”
Volgende uitgave week 12 (deadline copy en advertenties vrijdag 10 maart 2023, 17:00 uur)
Dit magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. De uitgever stelt zich echter niet aansprakelijk voor foutieve of onvolledige gegevens in dit magazine. Overname of vermenigvuldiging uit deze uitgave is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever.
© 2022, De Bie Communicatie
er voor de skatende jeugd in Eijsden amper mogelijkheden zijn om hun hobby op een goede, veilige manier uit te oefenen? Yarno Loo, zelf fervent skater, begreep er maar weinig van. En dus kwam hij, gesteund door vrienden en klasgenoten, in actie.
een tijdje geleden, nadat hij lelijk ten val was gekomen op de roestige, deels gespleten stalen platen van de piste. Vandaar dat Yarno en zijn vrienden steeds vaker uitwijken naar de Griend in Maastricht, waar een fraaie skatebaan ligt. Maar waarom is er in een groot dorp als Eijsden eigenlijk geen skatepark, vraagt Yarno zich af. Om vervolgens te concluderen: daar moet verandering in komen. En daar ga ik voor zorgen.
“Ik heb die avond meteen een plan van aanpak opgesteld”, blikt Yarno nu, tweeënhalf jaar na dato, terug. “Wat is er nodig om een skatepark te realiseren?
Hoe ziet het ontwerp eruit? Dat soort zaken schreef ik op en legde ik een dag later voor aan mijn vrienden op school.” Justin Dormans is één van degenen die het plan onder ogen krijgt. Hij reageert meteen enthousiast. Samen met Yarno en een aantal andere jongens van basisschool Tangram zetten ze een
handtekeningenactie op touw. “We zijn toen in iedere klas handtekeningen gaan ophalen”, vertelt Justin. “De reacties waren erg positief. Zodoende kreeg ik al snel de indruk dat dit project weleens zou kunnen slagen.”
De handtekeningenactie, die ook buiten de muren van Tangram wordt opgepikt, toont aan dat er onder de Eijsdense jeugd voldoende vraag is naar een mooi, toegankelijk skatepark. De volgende stap die Yarno en zijn kompanen zetten, is het inzamelen van geld. Ze trekken met een skelter langs de deuren om lege statiegeldflessen op te halen, wassen auto’s tegen betaling en verkopen zelfgemaakte cupcakes. Hoewel ze een aardig bedrag bij elkaar sprokkelen, is er op financieel vlak nog een flinke weg af te leggen.
Tot opluchting van Yarno en co, besluit de gemeente de helpende hand toe te steken. In het gemeentehuis in Margraten is men enthousiast over het idee van de jongelingen. En ondanks dat het plan de nodige voeten
in de aarde heeft, zal het uiteindelijk tot uitvoer worden gebracht. “Daar was ik natuurlijk enorm blij mee”, zegt Yarno, die gedurende het traject bleef volharden in het verwezenlijken van zijn wens, ook toen het soms even tegenzat. “Op een bepaald moment leek het project wat stil te vallen”, vervolgt hij. “Ik heb in die periode wel twintig mailtjes naar de gemeente gestuurd, om ervoor te zorgen dat de aandacht voor het plan niet zou verslappen. Het heeft allemaal best wat inspanning gekost, maar dat is het zeker waard geweest.”
Kapsalon
Rijksweg
Op 21 september is dan het zover. Op deze zonnige woensdag, aan het begin van de herfst van 2022, wordt het skatepark feestelijk geopend. Pisart Skate, zoals de officiële naam luidt, is gelegen naast de voetbalvelden van VV Eijsden en bestaat uit een handvol ramps en diverse andere spelonderdelen. “Een onvergetelijke dag”, reflecteert Yarno. “Het besef dat ons idee daadwerkelijk hebben kunnen realiseren, daalde niet meteen in. Ik kon alleen maar denken: wat gaaf dat we dit voor elkaar hebben gekregen, onvoorstelbaar!”
De respons die Yarno tot nu toe heeft ontvangen, is louter positief. “Het leuke is dat Pisart Skate voor iedereen toegankelijk is. Jong, oud, ervaren skater of juist niet; dat maakt geen verschil. Wat ook gaaf is: dit is niet alleen een plek om lekker te sporten, maar ook een ontmoetingsplaats voor de jeugd. Ik heb er de voorbije maanden veel nieuwe vriendschappen gesloten, ook met jongens uit het dorp die voorheen naar Maastricht trokken om te skaten. Dat is geweldig!”
Wild uit de Eifel, thuis op je eigen bord. Geschoten door jagers uit de eigen regio. Hertenbiefstuk is een heerlijk mals, zacht stukje vlees. Het magere vlees heeft een mooie en jne structuur. Dat proef je!
Bereidingsadvies: 4-6 minuten braden/ grillen.
€ 2,69 per 100 gram
Konijnenbouten om zelf klaar te maken Voor het échte hobbyhok om zelf te bereiden in zoetzure konijnsaus op basis van appelstroop en azijn.
Konijnenbout op grootmoederswijze Genieten van konijnenbouten zoals grootmoeder ze vroeger maakte op klassieke wijze, overgoten met een overheerlijke zoetzure saus.
€ 1,29 per 100 gram
€ 1,39 per 100 gram
Voor beide soorten konijnenbouten geldt: bij aankoop van een kilogram krijg je er een zak aardappelkroketjes GRATIS bij!
Onze heerlijke carpaccio kunnen we je niet onthouden. Een tipje van ons voor jou om hier optimaal van te genieten!
Eén van onze huisgemaakte carpaccio’s ook zo serveren?
1. Ontdooi de carpaccio.
2. Leg de carpaccio op een bord.
3. Voeg peper en zout toe aan de carpaccio.
4. Leg een handje pijnboompitten verdeeld over de carpaccio neer. Herhaal dit proces ook met de rucola, zongedroogde tomaat en Parmezaanse kaas.
5. Voeg tru elmayonaise toe
6. Smullen maar!
Rundercarpaccio € 3,99 per stuk
Hertencarpaccio € 4,75 per stuk
Eendencarpaccio € 4,25 per stuk
Kippenragout Een versgemaakte kippenragout smaakt altijd lekker! Heerlijk bij rijst, een boterham of op klassieke wijze in een pasteibakje. Smikkelen & smullen!
€ 1,19 per 100 gram
Wil jij deze kerst genieten van een heerlijke rollade? Kies maar wat je lekker vindt!
Varkens letrollade met paddenstoel (1kg)
Rollade van varkens let gevuld met een farce van bospaddenstoelen.
€ 1,59 per 100 g
Kerstrollade (1 kg)
Rollade van varkens let gevuld met een farce van pruim, appel en walnoot. Omwikkeld met ontbijtspek.
€ 1,59 per 100 g
Runder-carpacciorollade (1,2 kg)
Rollade van runderlende met een farce van pancetta, rucola, pesto, zongedroogde tomaten en pijnboompitjes.
€ 2,95 per 100 g
Wildstoofpotje Heuvelland Stoofpotje van wild met wild uit eigen regio
€ 1,75 per 100 gram
Kip-pestorollade (1kg)
Rollade van kip gevuld met een farce van tomaat, mozzarella, pesto en basilicum. Omwikkeld met ontbijtspek.
€ 1,85 per 100 g
Italiaanse kalkoenrollade (1kg)
Rollade van kalkoen gevuld met een farce van parmaham en tru elsalsa.
€ 1,99 per 100 g
Biefstuk naturel en gemarineerd, varkenshaas naturel en gemarineerd, kip let naturel en gemarineerd, gourmetworst, hamburgertje.
Hertenbiefstuk naturel en gemarineerd, kalkoen let naturel en gemarineerd, lams let naturel en gemarineerd, kalfsschnitzel naturel en gemarineerd.
Zalm let naturel en gemarineerd, koolvis naturel en gemarineerd, gemarineerde tonijnsteak, gemarineerde scampi’s.
Maak uw gourmet compleet met de gourmetgarnituur: koude schotel, diverse salades, groenten, sausjes, stokbrood en kruidenboter.
schaal voor 2 personen € 17,50 schaal voor 3 personen € 26,25
schaal voor 2 personen € 21,99 schaal voor 3 personen € 32,98
schaal voor 1 persoon € 13,99 schaal voor 2 personen € 27,98
schaal voor 2-3 personen € 16,99
Ook dit jaar is ons kerstbu et weer verkrijgbaar bij Slagerij Kusters. De kerstbu etten zijn uitsluitend af te halen op zaterdag 24 december en/of zaterdag 31 december! Deze zijn kunnen alleen telefonisch besteld worden!
Kerstbu et voor 2 personen Huisgemaakte koude schotel, gevuld tomaatje, gevuld eitje, Heuvelland ham met meloen, gebraden drumstick, ham-aspergerolletje, cocktailsaus, uitjes Monegask, stokbrood en
meester in het ophalen van de authentieke kleuren en het stofferen van meubelen, dat met eerbied voor het oude ambacht van stoffeerder wordt uitgevoerd. Ook het herstellen van glas-in-loodramen of glasbranden is aan ons toevertrouwd.”
Geef je interieur net die unieke finishing touch. Niet door iets nieuw nieuws neer te zetten, maar iets nieuws dat al een leven achter zich heeft. Met die gedachte zijn Katja Gonska en Raymond Kleikers hun vintage - brocante - industrial lifestyle shop le Pompilot op De Hut bij Ingber gestart.
door Marco De Biefotografie
George DeswijzenKatja en Raymond hebben een passie voor spullen die raken. Die een natuurlijke charme in zich hebben. Die een verhaal in zich herbergen. Kasten, meubels, lampen, spiegels en accessoires die eigenlijk niet verloren mogen gaan, maar een kans op een tweede of misschien wel derde leven verdienen. Rondstruinen bij Le Pompilot voelt als vroeger rondkijken in een snoepwinkel: een kakofonie aan kleuren en vormen met een hoog ‘daarmocht-ik-vroeger-niet-aankomengehalte’.
en verlichting. “Onze spullen mogen een geschiedenis hebben die tastbaar is.”, vertelt Katja enthousiast. “Gebruikssporen mogen aanwezig zijn en de patina (een doffe corrosielaag die bij oude materialen hoort), mag de oudheid verraden. Het is uiteindelijk meubilair dat er al een leven op heeft zitten, maar nog lang niet aan ‘pensioen’ toe is.”
Past uistekend in duurzaamheidsgedachte
“Het is niet meer van deze tijd,” vertelt Raymond, die met zijn handige handjes de restauraties en reparaties verzorgt, “dat spullen zomaar worden weggegooid. De wegwerpmaatschappij is gelukkig op zijn retour; duurzaamheid is de trend. Dat is goed, omdat er teveel spullen zijn die het verdienen om een tweede of derde leven te krijgen.” “Daarnaast, valt Katja haar partner bij, “zie je dat vroeger meubilair zo degelijk werd gemaakt, dat het langer meegaat dan de ‘gebruikstijd.’ Dan blijft het doodzonde om goed materiaal géén tweede kans te geven.”
“Raymond,” valt Katja bij, “is een kei in houten metaalbewerking. Het ouderwetse schrijnwerk -het maken van houtverbindingen in kasten en meubels- of het werken met getoogd hout, dat veel in de Art Nouveau periode werd toegepast; hij draait er zijn handen niet voor om.” En als een meubelstuk er om vraagt, stookt Kleikers ook het smeedvuur op om ijzer- of kopersmeedwerk te restaureren. “Uitgangspunt bij restauratie,” weten Katja en Raymond, “is dat je de restauratie niet moet zien. Het item weer helemaal gebruiksklaar maken, zonder dat het verhaal ervan wordt veranderd of herschreven.”
Drie passies en één droom komen samen
Met le Pompilot komen voor Katja drie passies samen in één droom. Katja: “Al zolang ik me kan herinneren heb ik een passie voor oude spullen. Later heb ik het restaureren van meubelen ontdekt als een manier om ‘vergane glorie’ opnieuw te laten stralen. En kroame mit sjpulle”, zegt Katja met een twinkeling in haar ogen, “dat doe ik al sinds ik een klein meisje was.” Deze drie passies komen nu samen in één droom, om samen met Raymond een vintage, brocante en industrial lifestyle shop te runnen. “Iedere keer opnieuw heb ik een voldaan gevoel als ik mensen blij en gelukkig naar buiten zie lopen, vervuld van een nieuwe aanwinst die er eigenlijk al een heel leven heeft opzitten!”
Geschiedenis die tastbaar is
Bij le Pompilot vind je een bonte mix van vintage, brocante en industrieel interieur, dat nog niet is uitgeleefd. Spullen met een verhaal en tweedehands schatten uit andere tijden met een authentieke uitstraling. Van decoratieve stukken tot klein meubilair
Restauratie zonder opsmuk Rode draad in het aanbod van le Pompilot is, dat het stuk voor stuk niet alledaagse items zijn. Katja: “Ieder stuk is uniek en vertelt zijn eigen verhaal.” Raymond en Katja struinen stad en land af, met name in België en Frankrijk, om een continue stroom aan nieuwe producten te hebben. Alle artikelen gaan eerst door de handen van Raymond, om te controleren of ze functioneel en gebruiksklaar zijn. “Van ieder item blijft de geschiedenis tastbaar in takt,” legt Raymond uit, “maar het moet wel tiptop in orde zijn. Daarom reviseren en restaureren wij waar nodig. Katja is een
Verbouwen aan de toekomst doe je beter met AMbouw!
Van een inpandige verbouwing tot een aanbouw aan uw woonhuis. AMbouw bouwt snel, efficiënt, betaalbaar en op maat. Vanaf de start van de verbouwing tot aan de oplevering, leveren wij compromisloze kwaliteit! Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvende offerte.
Ben jij op zoek naar een uniek meubelstuk of aparte interieuritems die jouw thuis net even anders maken? Spullen die een verhaal in zich dragen, dat nog niet is afgerond? Loop dan eens binnen bij le Pompilot en struin rond. Ruim 150m2 oppervlak, verdeeld over drie etages aan unieke items staan daar op jou te wachten. Er is altijd wel iets dat je raakt. Le Pompilot is geopend op vrijdag en zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur en op zondag van 10:00 tot 14:00 uur. Je kunt de winkel ook op afspraak buiten de openingstijden bezoeken.
De Hut 5, Ingber www.lepompilot.nl
Mergraote Èèsjde Keer Groéselt
De Klonie Segietere Norbik Oesj
Tebannet Ikkelder Moaërend
Mhaer Misch Sjuuëlder Bieëmele
Riékelt Herkenter Breusj Terlinge
’t Sjwowses Bergenhoêze De Peul
Hoonthem ’t Gastes Gekruuts
Moersjelt De Wesch Liebik Sjei
Termaar ’t Gehuch Berg Vroeële
Breusjterbusj Kwakhaag Mischerhej
Welsde Caesjtert Terhoorsj Ulvend
’t Withoës Hakkeknop ’t Roeët
Roezekoile Mhaerelindsje Sjilberg
Verrassend en informatief. Van Harte biedt ieder kwartaal een kijkje in de kernen van het grensoverschrijdend Heuvelland en het lokale bedrijfsleven. Een gratis huis-aan-huismagazine boordevol informatie over de regionale kernen. Een mix van needtoknowen nicetoknownieuws over onze dorpen en buurtschappen voor de inwoners van het Heuvelland, de Belgische grensregio en Maastricht Zuid-Oost. Omdat het Heuvelland zoveel meer te bieden heeft dan de regionale inwoners en consumenten vaak weten. Op een betrokken, enthousiaste, bevlogen manier worden ontwikkelingen in de lokale economie nauwgezet gevolgd en scherpzinnig in kaart gebracht. Belangrijke verhalen van beleidsmakers. Opmerkelijke verhalen over markante inwoners. Bijzondere verhalen over bedrijven of verenigingen. Tegelijk is er aandacht voor “de andere kant” van de dorpen en de lokale ondernemers. Van Harte is hét promotiemagazine van alle kernen van het euregionale Heuvelland voor de regio. U mag er niet in ontbreken! H
Van Harte heeft een oplage van 45.000 exemplaren en verschijnt ieder kwartaal huis aan huis in alle kernen en buurtschappen van de gemeentes Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Valkenburg aan de Geul, de Belgische buurgemeente Voeren, alsmede in alle wijken van Maastricht Zuidoost: Amby, Scharn, Heer, Eyldergaard, Randwyck, Heugem, De Heeg, Vroendaal en Céramique.
Veelzijdig karakter
Het doel van het blad is om een breed publiek te informeren over het veelzijdige karakter, de vele activiteiten en de levendige bedrijvigheid die de dorpen en buurtschappen van het Heuvelland de regio te bieden hebben.
Volop ruimte voor bedrijven om zich te profileren
Naast algemene informatie over en activiteiten in het Heuvelland, is er volop ruimte voor bedrijven om zich te profileren. Dat kan middels een advertentie.
Maar er is ook ruimte gereserveerd voor mooie en aansprekende bedrijfsreportages. Hierin kunt u meer kwijt dan alleen een commerciële boodschap. Het is een fraaie mogelijkheid om meer over uw bedrijf of de ondernemer achter het bedrijf te vertellen. Een unieke kans om uw bedrijf te presenteren in de regio! Bent u geïnteresseerd in de advertentiemogelijkheden? Of wilt u uw bedrijf groter presenteren en graag eens van een andere kant laten zien, door middel van een bedrijfsreportage? Neem dan contact op met Marco De Bie. Hij komt graag bij u langs om de mogelijkheden te bespreken.
Publiciteit voor bijzondere evenementen of activiteiten
Voor verenigingen die een bijzonder evenement onder de aandacht willen brengen, is er altijd ruimte in Van Harte. Sportieve, muzikale, culturele, gezellige of anderszins leuke evenementen die een breed
publiek aanspreken, kunnen een beroep op ons doen om publiciteit voor de activiteit te genereren. Neem contact op; wij informeren u graag.
Altijd oog voor bijzondere verhalen
Tenslotte heeft Van Harte altijd oog voor markante mensen met een bijzonder verhaal. Kent u iemand die iets bijzonders doet voor de gemeenschap? Die een aparte hobby heeft? Sportief, muzikaal of op andere wijze iets unieks presteert? Of op een ander vlak zijn of haar sporen heeft verdiend? Tip dan de redactie. Wellicht leest u het opmerkelijke relaas in een nieuwe uitgave van Van Harte. Want uiteindelijk brengen wij het leukste nieuws uit het Heuvelland ieder seizoen bij u thuis!
Van Harte Rijksweg 39a, Margraten 0655 368 767
info@vanhartemargraten.nl
Al jaren ontwerpt goudsmid Sanne Kickken unieke handgemaakte sieraden. In haar atelier in Breust smeedt Sanne naar hartenlust de meest waanzinnige creaties. “Een mooi sieraad met een eigen verhaal is een herinnering voor altijd,” stelt Sanne. Daarmee creëert Sanne als het ware vandaag de herinneringen van morgen.
door Marco De Bie
fotografie Lineke Theelen
De Eijsdense goudsmid creëert vele stijlvolle sieraden. Ringen, armbanden, colliers, oorbellen, hangers, noem maar op. “Regelmatig wordt ik gevraagd om met een idee dat mensen in hun hoofd of op papier hebben, een sieraad te smeden. Die wensen en ideeën van de opdrachtgever vertaal ik dan in een uniek sieraad dat het verhaal in zich draagt.” Sanne gebruikt in haar atelier zilver en diverse kleuren goud, maar ook edelstenen, diamanten en parels.
Exclusieve sieraden, designed by Sanne Sanne ontwerpt een exclusieve lijn gouden oorhangers met edelstenen. “Less is more,” vertelt Sanne. “De schoonheid van de oorhangers zit vaak verborgen in de kleur van de steen en de eenvoud van zijn vorm. Die krijg je als het ware cadeau van moeder natuur.”
Het team bestaat naast Sanne uit Joline en Masha. Samen vervaardigen zij vele bijzondere creaties. “Omdat mensen steeds vaker op zijn zoek naar een uniek sieraad,” legt Sanne uit, “kiezen zij voor juwelen met een eigen signature.”
Oude sieraden nieuw leven inblazen
Sanne krijgt regelmatig het verzoek om van oude sieraden een nieuw juweel te maken. “Stukken die niet meer gedragen worden of erfstukken die al jaren in een laatje liggen. Wat is er dan mooier om iets dierbaars van je moeder of oma nieuw leven in te blazen?” vraagt Sanne zich hardop af. “De metamorfose van een oud juweel tot iets nieuws, maakt dat dit nieuwe sieraad meteen al historie heeft en een eigen verhaal in zich draagt.” Het hergebruik van sieraden past daarnaast uitstekend in de duurzaamheidsgedachte, die ook voor Sanne erg belangrijk is.
Sieraden en horloges van diverse merken
Hoewel Sanne in de regio gekend is om haar stijlvolle creaties, verkoopt zij ook een modieuze collectie sieraden en horloges van diverse gerenommeerde merken. Zo kunt u bij haar terecht voor een uitgekiende collectie dames- en herenhorloges van Seiko en Bering, maar ook voor de elegante juwelen van Boccia Titanium.
Decemberactie
Ook dit jaar heeft Sanne een decemberactie. Bij aankoop van een sieraad, worden uw gegevens in een grote koker gestopt. Op 31 december worden onder alle klanten drie unieke handgesmede sieraden verloot.
Bent u nog op zoek naar een uniek (kerst) geschenk? Bij goudsmid Sanne Kickken in Eijsden vindt u onge-twijfeld iets van uw gading. Om drukte in het atelier of teleurstelling te voorkomen, is het raadzaam om tijdig uw sieraad te bestellen en af te halen. Naast de reguliere openingstijden heeft Sanne twee extra koopdagen. Dit zijn zondag 18 en maandag 19 december. Beide dagen is de zaak geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
Soms is het goed om parallellen te trekken tussen het heden en het verleden. Nu de kersttijd nabij is, kan een mooie analogie tussen kerst nu en de jaren dertig van de 20e eeuw worden gemaakt. Treffende gelijkenis in deze twee tijdvakken is dat een grote recessie op uitbreken stond (toen) en (mogelijk) staat (nu).
door Marco De Bie fotografie George DeswijzenVandaag de dag is het traditie dat na Sinterklaas de mooiste kerstbomen in huis worden gehaald, die rijkelijk worden versierd met ballen, slingers en lampjes. Gezien de enorme inflatie sinds begin dit jaar valt nog te bezien of alle huishoudens de mogelijkheid hebben om ook dit jaar met kerst groots uit te pakken. Een mooi alternatief voor de gebruikelijke kerstboom, wordt ingegeven door de familie Simons uit de jaren dertig uit Slenaken.
Armoede troef Servais Hutschemakers uit Banholt vertelt een jeugdverhaal over zijn overleden vriend Leo Simons uit Slenaken. Leo werd geboren op 29 april 1931 en beleefde zijn eerste levensjaren dus ten tijde van de grote depressie. Geld was nauwelijks voorhanden, armoede was troef en kerst werd dus bijzonder sober gevierd. Kerstbomen waren alleen weggelegd voor kerken, rijken en etalages. De gewone arbeider (als hij
al werk had) had geen geld voor een kerstboom. Toch werd in huize Simons de kerstsfeer op een bijzondere manier in huis gehaald.
Ùbusschelkeversierde twijgjes
Mamá, zoals Leo zijn moeder steevast noemde, toog daags voor kerstmis het bos in om takjes en
twijgjes van een wilgenboom te knippen. De aanzetten voor knopjes op de twijgen werden versierd met wat zilverfolie. Daar er voor een vaas geen geld was, werd ’t busschelke versierde twijgjes in een Weckpot (inmaakglas) gezet. Toen vader Simons op kerstavond laat thuiskwam van het werk, werd de Weckpot met versierde twijgjes en takjes op de vloer, midden in de woonkamer gezet. Achter de pot, stak Simons senior een kaars aan, waardoor het kaarslicht schitterde in de zilverfolie. Het gezin Simons, papá, mamá en negen kinderen, vlijde zich rond de pot op de vloer en zongen samen dankbaar ‘Oh dennenboom, oh dennenboom, wat zijn je takjes wonderschoon…’
S “Kersthoeftnietperségrootsenmetgrandeurte worden gevierd. De ware kerstgedachte kan ook in eenWeckpotwordengevangen.”Wijzewoordenvan ServaisHutschemakers.
Moraal van het verhaal: de kerstgedachte zit niet in een rijkversierde, grote kerstboom, maar in een tevreden, gelukkig en intiem moment met diegene die je liefhebt. Dat is pas een zaligkerstfeest.
krachtig, functioneel en met heel veel voordeel
DE IVECO DAILY
NU MET HI-MATIC AUTOMAAT GRATIS!
Ervaar de kracht van de nieuwe Iveco Daily. Kom snel langs voor een proefrit. Of lease uw Iveco via Iveco Capital tegen een zeer scherp tarief. Vraag naar de mogelijkheden. Al meer dan jaar Iveco in Voerendaal
Daar er voor een vaas geen geld was, werd ’tbusschelkeversierde twijgjes in een Weckpot gezetS Eeneenvoudig,maarsfeervolalternatiefvooreen kerstboom.
De smaken van vroeger, maar dan in een modern jasje. Ieder seizoen neemt chefkok Angie Bischops je bij de hand om de mooiste regionale seizoensgerechten op tafel te zetten. Vergeten groenten, ouderwets lekker vlees, bijzondere vis, verse kruiden en streekgebonden ingrediënten samengebracht in een eigentijdse culinaire creatie.
Lekkerder kan Limburg niet worden!
Angie Bischops is geboren en getogen in het bourgondische Zuid-Limburg. Ze is opgegroeid in een rijke Limburgse traditie van lekker eten en genieten van het leven. Op haar 15e is een culinaire vlam in haar aangewakkerd, die nooit meer is uitgedoofd.
Ga met Angie mee op een culinaire ontdekkingstocht die u leidt langs wegen die bezaaid zijn met geuren, kleuren en smaken. Een reis die niet alleen zinnen prikkelt, maar ook verlangens voedt en smakelijke herinneringen laat ontstaan.
Kook met Angie, en de wereld zal voor altijd anders smaken!
www.sensesbyangie.nl
Gepekelde zalm
½ zijde zalm (zonder vel)
1 handje steranijs schil van 1 limoen schil van 1 sinaasappel
100 g zeezout
100 g bruine basterdsuiker
Ceviche-dressing
150 ml passievruchtsap
50 ml sushi-azijn
¼ theelepel zout
½ sjalot, gesnipperd
½ rode chilipeper, fijngehakt
1 takje koriander
20 g gember
Sesamkletskop
85 g poedersuiker
30 g sesamzaadjes
30 ml sinaasappelsap
25 g boter, gesmolten
25 g bloem
snufje zout
Aardappel-abrikooschutney
250 g gedroogde abrikozen
300 g zoete aardappel
6 dl water
100 g suiker
1 cm verse gember
1 theelepel ras el hanout sap van een halve citroen
Garnering
1 sjalotje, fijn gesneden
1 winterpeen verse kruiden, zoals dille of kervel olijfolie
tartaar van zalm, abrikoos & zoete aardappel met chevice-dressing en knisperende sinaasappelkletskoppen
voorgerecht of lekker smulgerecht voor 4 personen
Gepekelde zalm
Haal de verse zamlmoot uit de verpakking. Draai alle overige ingrediënten fijn in een keukenmachine. Verdeel het mengsel over de zalm en pekel dit een etmaal onder druk (in een vacuümzak of onder vershoudfolie) in de koelkast. Niet langer, anders wordt het te zout!
Spoel na 24 uur de pekel van de zalm . Verpak de zalm in folie en leg deze weer koud.
Chevice-dressing
Snipper het sjalotje en hak de rode chilipeper, gember en korianderblaadjes fijn. Meng het passievruchtsap met de sushi-azijn en alle andere ingrediënten. Laat dit minimaal vier uur trekken.
Sesamkletskop
Smelt de boter. Roer vervolgens alle overige ingrediënten door de gesmolten boter en laat het mengsel een half uur rusten in de koelkast.
Verwarm de oven voor op 200 ⁰C. Neem een theelepel van het beslag en smeer dit op bakpapier of een siliconenmatje uit tot een dunne cirkel. Bak de tuille 5 tot 9 minuten. Leg de tuilles direct na het bakken over een deegroller en laat ze zo afkoelen. Bewaar de kletskoppen luchtdicht totdat je ze gaat serveren.
Aardappel-abrikooschutney
Snijd de zoete aardappels en abrikozen brunoise (in hele kleine blokjes). Hak de verse gember fijn, pers de halve citroen uit en vang het sap op.
Kook de brunoise gesneden zoete aardappel en abrikozen in ca. 20 minuten gaar in het afgemeten water, waaraan de suiker, gehakte gember en ras el hanout is toegevoegd. Het kooksel is klaar als de zoete aardappels gaar zijn (even prikken met een vork). Haal de pan van het vuur, voeg het citroensap toe en roer het er doorheen. Laat de chutney afkoelen in de koelkast.
Het gerechtje garneren
Snijd de zalm tartaar (in fijne blokjes) en meng de zalmtartaar met drie lepels van de chevice-dressing. Breng het op smaak met wat peper en zout.
Zet een ronde steker in het midden van het bord en maak een torentje van de zalmtartaar. Leg twee eetlepels aardappel-abrikooschutney op de tartaar en druk dit met een lepel goed aan. Verwijder vervolgens de steker.
Schil de peen en maak lange stroken met een dunschiller. Marineer de peenschaafsels in een beetje olijfolie. Draai één à twee schaafsels om de tartaar en krul er een paar speels over het tartaartje. Druppel twee eetlepels chevice-dressing over en naast de tartaar en garneer het geheel naar smaak met de verse kruiden.
Leg vlak voor het opdienen het koekje erbij.
Doe dit pas vlak voor het opdienen, omdat deze sinaasappelkletskoppen snel zacht worden.
Eet smakelijk!
De Geul- en Gulpdalen wapenen zich tegen nieuw hoogwater:
Maandag 3 oktober opende het innovatieprogramma voor hoogwaterveiligheid in ZuidLimburg 'Natuurkracht' een fonds van 1 miljoen euro. Dit biedt een unieke kans voor lokale partijen en coalities om projecten te starten die het risico op overstromingen verkleinen en tegelijkertijd iets doen voor de natuur. Natuurkracht wil de sponswerking in het Nederlandse deel van het Geul- en Gulpdal herstellen, zodat het water weer opgenomen wordt door de bodem in plaats van razendsnel weg te stromen - met overstromingen als gevolg. Door het stimuleren en financieren van projecten van groepen burgers, agrarische natuurverenigingen, maatschappelijke organisaties, heemkundekring, terreinbeheerders of andere betrokkenen, kunnen we samen het verschil maken in de praktijk.
Van de redactie
Het hoogwater in het Geul- en Gulpdal in de zomer van 2021 heeft Limburg in het hart geraakt. Het landschap kon de langdurige regen niet voldoende opvangen, met verwoestende overstromingen en grote schade in de kernen tot gevolg. Het roer moet om: juist in het natuurrijke Limburg wil het samenwerkingsverband Natuurkracht de liefde voor het landschap en de noodzaak van een klimaatbestendig gebied combineren. Natuur kan weer onze bondgenoot worden in de strijd tegen overstromingen en een belangrijk onderdeel vormen van de oplossing. Hettie Meertens van ARK Natuurontwikkeling licht toe: “De bodem is de beste vertrager. Regendruppels die diep in de bodem dringen, kunnen geen haast maken om bij de beek te komen. En wie helpt de bodem om poreus en absorberend als een spons te zijn? Dat zijn de planten en de dieren. Daarom is natuur onze bondgenoot!” Natuurlijke oplossingen dragen ook bij aan het tegengaan van droogte en het behoud van een biodivers en aantrekkelijk landschap.
Doel en opzet van het Natuurkrachtfonds Natuurkracht stelt – met steun van de Nationale Postcode Loterij - een laagdrempelig fonds open dat lokaal betrokken organisaties de kans biedt om initiatieven uit te voeren waarbij natuurlijke oplossingen een bijdrage leveren aan het verminderen van overstromingsrisico’s in het Geul- of Gulpdal. Dat kunnen nieuwe initiatieven zijn of al bestaande die groter of beter gemaakt worden. Voorbeelden van projecten waar het fonds zich op richt zijn het aanplanten van bomen op de hellingen, het herstel/de aanleg van graften, de aanleg van natuurvriendelijke oevers of het aanleggen van natte natuur en natuurlijke wateropslag.
Het fonds heeft een budget van € 1.000.000 euro, waarvan in deze eerste tranche van 3 oktober – 1 november 2022 € 200.000 open werd gesteld. In de volgende twee tranches (openstelling gepland op 3 april en 2 oktober 2023) is per keer € 400.000 beschikbaar. Meer informatie over de voorwaarden, criteria en inschrijven op www.natuurkracht.org.
Natuur- en Milieufederatie Limburg, het Limburgs Landschap, ARK Natuurontwikkeling, Natuurmonumenten en het Wereld Natuur Fonds slaan de handen ineen in het programma Natuurkracht. Het fonds en innovatieprogramma dat burgers, ondernemers en overheden inspireert, uitdaagt en ondersteunt om uit te gaan van de natuur als bondgenoot bij maatregelen die duurzaam helpen tegen wateroverlast in het Zuid-Limburgse landschap, met name in het Geul- en Gulpdal. Via evenementen, diverse acties en een digitaal platform leren we van elkaar wat je zelf kunt doen en kunnen mensen kennis en ervaringen met elkaar delen. De Nationale Postcode Loterij steunt dit initiatief door geld beschikbaar te stellen voor de grotere groene projecten ter bevordering van hoogwaterveiligheid in het Zuid-Limburgse landschap. Check www. natuurkracht.org voor meer informatie over het hele programma en het fonds.
Math Pijls Uitvaartzorg ziet een cultuuromslag:
In een eerder artikel in Van Harte hebben wij het gehad over de kosten van een uitvaart en over het gemak waarmee mensen alles voor lief nemen wat er in die dagen gebeurt. Ook hebben we het gehad over de cultuuromslag die op dit moment gaande is rondom uitvaarten. Omdat we veel reacties hebben gehad op dat artikel willen we nog eens nader op die onderwerpen ingaan.
De tijd dat iedereen een standaard uitvaart krijgt is voorbij. “Tegenwoordig zie je in een uitvaart het karakter of de leefwijze terug van de persoon die overleden is en van de mensen om hem of haar heen,” legt Manon Pijls de cultuuromslag nogmaals uit. “Of het nu een kerkelijke of een niet-kerkelijke uitvaart is. Of het een crematie is of een begraving. Vroeger stond de dood en daarmee het verlies centraal in het afscheid. Tegenwoordig zien we steeds vaker dat het afscheid een afspiegeling is van het leven dat is geleefd. Dat dit leven gevierd wordt, ook op een locatie die daarbij past.” Daarbij is een geloofshuis of een crematorium allang niet meer de enige optie. Manon: “Dat kan een kerk zijn of een crematorium maar evenzogoed een gemeenschapshuis, een ruimte op een landgoed of op de binnenplaats of in een mooie schuur van een boerderij.” “En waarom kan het ’s zomers niet een mooie buitenlocatie zijn?” vraagt haar collega Eveline zich hardop af.
Maak je eigen keuzes
Een groot aantal van deze locaties biedt de mogelijkheid om het verloop van de dag anders dan gebruikelijk in te vullen. Eveline: “Zo kan bijvoorbeeld in
de ene ruimte de afscheidsdienst worden gehouden en aansluitend in een aangrenzende ruimte het afsluitend samenzijn. Dat betekent dat de overledene ook tijdens dat samenzijn in een van de twee ruimtes verblijft. Zo ontstaat voor de genodigden de mogelijkheid om tussendoor in alle rust bij de overledene te zijn en persoonlijk afscheid te nemen. Of om gezamenlijk in het bijzijn van de overledene een toost uit te brengen op diens leven.” Een bijzondere trend zien de mensen van Pijls in het begeleiden van een dierbare van de plek waar de ceremonie plaatsvindt naar de allerlaatste rustplaats of het crematorium. “Regelmatig vormt het wegbrengen van de overledene naar begraafplaats of crematorium door een beperkt aantal familieleden of vrienden de afsluiting van het afscheid.”
Kosten
Met een uitvaart is helaas altijd een flink bedrag gemoeid. Manon zegt daarover: “Het is daarom des
te belangrijker dat mensen zich in een vroegtijdig stadium afvragen wat ze willen voor wat betreft hun uitvaart. Durven zeggen “Als ik het nu eens zou doen zoals ik het ècht zou willen, hoeveel kost dat dan?” Wij proberen die vragen samen met mensen in te vullen en te beantwoorden. Vaak horen wij dan terug van mensen: “Dat valt me eigenlijk nog mee,” of “Ik had gedacht dat het duurder was.” Als ze dan achteraf ook nog eens ervaren hebben hoeveel tijd en aandacht wij samen aan een afscheid besteed hebben, dan wordt dat gevoel alleen maar bevestigd en verstevigd.
Keuzevrijheid
Veel mensen weten niet dat ze altijd vrij zijn in de keuze van het uitvaartbedrijf waarmee zij de uitvaart vorm willen geven. Manon: “Ook als ze verzekerd zijn bij een grote organisatie zoals bijvoorbeeld Dela of Monuta of bij een lokaal fonds. Hierdoor heeft iedereen de mogelijkheid om een uitaart te realiseren die gebaseerd is op aandacht, tijd en ruimte.”
Neem contact op!
Hebt u vragen? Neem gerust contact op met Math Pijls Uitvaartzorg. Zij bespreken graag samen met in alle rust wat in uw situatie passend is. “U kunt naar ons komen, maar als u dat liever heeft, komen wij naar u. Onze ervaring is dat aandacht, tijd en ruimte ieder afscheid waardevol maakt, ongeacht of het groots of bescheiden is.”
Math Pijls Uitvaartzorg
Rijksweg 21, Cadier en Keer 043 407 8122 || info@mathpijlsuitvaartzorg.nl www.mathpijlsuitvaartzorg.nl
39 -
multifunctionele kantoor-/praktijkruimte op uitstekende zichtlocatie aan de Rijksweg N278 te Margraten
Ruime, karakteristieke, multifunctionele kantoor- annex praktijkruimte van ca. 130m2 (bouwjaar ca. 1925; gerenoveerd in 1995 en 2018). Frontbreedte is ca. 10 m.
• Begane grond: ca. 130 m2 met speels zitgedeelte, separate pantry en een overkapte patio. Eenvoudig in te delen in meerdere ruime kantoren, bespreek- of behandelkamers.
• Kelder: ca. 20 m2 opslagruimte
Ruime parkeergelegenheid op loopafstand (minder dan 1 minuut)
Nieuwe huurprijs: € 995,- per maand
Een goede keuken maak je samen...
De keuken van nu is méér dan een plek waar alleen gekookt wordt. Méér dan een verzameling apparatuur, kasten en laden. De hedendaagse keuken maakt deel uit van de totale woonbeleving. De plek in huis waar je thuis bent, je geborgen voelt. Waar je samen met familie en vrienden de passie voor het kokkerellen en de goede keuken deelt. Maar ook de plek waar je tot de beste gesprekken komt. Gewoon aan de keukentafel.
Misschien moesten we toch maar eens nader kennismaken?
Duurzaam schilderen en behangen: bet er voor uw huis, goed voor het milieu
Romantische, bezinnende, sprookjesachtige, historische, poëtische, educatieve, af en toe zelfs een tikkeltje spannende of ondeugende plekjes. Idylles die vaak in den verre worden gezocht, maar veelal pal naast de deur liggen. In iedere uitgave van Van Harte nemen wij je graag mee “op avontuur” in de eigen regio. Om die fraaie stekjes, die bijna letterlijk in je achtertuin liggen, te ontdekken.
Idyllische plekjes: industrieel monument de Torenmolen van Gronsveld
Niets is ‘Hollandser’ in het landschap dan een windmolen. Molens in het algemeen en windmolens in het bijzonder hadden in het verleden diverse functies. Het meest bekend zijn molens natuurlijk voor het malen van granen. Maar ook voor andere zaken werden molens ingezet. Denk aan het persen van olie uit zaden (oliemolens), het zagen van hout (zaagmolens), het vermalen van grondstoffen als zinkerts, het bewerken van metalen, zoals het slaan van koperen en ijzeren platen (de kopermolens en ijzermolens), het vervaardigen van papier (papiermolens) of het ‘vollen’ van wol ten behoeve van de textielindustrie (de volmolens). Maar ook voor het drooghouden van polders en het wegpompen van water werden en worden molens ingezet. En ultramoderne windturbines die ons van energie moeten voorzien, zijn uiteindelijk afgekeken van de oud-Hollandse windmolen.
tekst &
Een bijzonder exemplaar onder de windmolens bevind zich in ’t Vroendel (Vroendaal) op de grens van Maastricht met Gronsveld: de Torenmolen van Gronsveld. Hoewel de molen zich heden ten dage op Maastrichts grondgebied bevindt, is deze molen onlosmakelijk verbonden met Gronsveld. Om dat te kunnen verklaren, moeten we terug in de tijd.
Gronsveld en Honthem, de noordelijke helft van Eckelrade en de inmiddels Maastrichter wijk Heugem. De noordgrens van het oude graafschap werd en wordt gemarkeerd door de Torenmolen van Gronsveld.
Banmolen van het graafschap
De molen van Gronsveld werd niet zomaar, uit goedheid of liefdadigheid gebouwd. De windkruier werd als banmolen, ook wel dwangmolen gebouwd. Dit betekende dat de boeren van het graafschap verplicht waren hun graan te laten malen in de molen van de heer. In dit geval de Graaf van Gronsveld. Daarvoor moest, uiteraard, worden betaald. Niet in geld, maar in gemalen waar. De molen van Gronsveld was een graanmolen, dus een deel van de gemalen granen moesten door de boeren worden achtergelaten voor molenaar en graaf.
Het Rijksgraafschap Gronsveld
De Torenmolen van Gronsveld is gebouwd tussen 1618 en 1623. Bouwheer was Joest Maximilian van Bronckhorst, graaf van Gronsveld. In die tijd was Gronsveld een rijksheerlijkheid en later een rijksgraafschap onder het Heilige Roomse Rijk. Het Graafschap Gronsveld omvatte destijds veel meer grondgebeid dan wat vandaag de dag als Gronsveld wordt gezien. Het heeft in de loop der eeuwen een wisselende uitgestrektheid gekend. Aan het einde van het ancien régime (1795, toen Napoleon heer en meester over het Heuvelland werd) bestond het Graafschap Gronsveld uit de dorpen
Van adel tot arbeider
Vanaf 1623, toen de molen maalvaardig werd opgeleverd, totdat Napoleon het voor het zeggen kreeg was de molen eigendom van de graaf. Eerst was ze in het bezit van de grafelijke familie Van Bronckhotst. Later kwam ze door huwelijk in het bezit van de familie Törring-Jettenbach. Toen de troepen van Napoleon arriveerde en de kleine Franse koning en later keizer het voor het zeggen kreeg, werd de banmolen in beslag genomen. Enkele jaren later, in 1805 om precies te zijn, werd de molen verkocht en kwam deze in particuliere handen. De
Maastrichtse notaris Jan Theodoor van Gulpen was de eerste niet-edele eigenaar. Hij verkocht de molen in 1822 aan molenaar Jacob Jacobs, molenaar in het naburige Heugem. Hij bouwde een huis en later een stal en schuur bij de molen. De door Jacobs gebouwde molenaarswoning doet nog steeds dienst als molenaarswoning. In de honderd jaar die volgden, veranderde de molen regelmatig van eigenaar, maar bleef wel dienstdoen als graanmolen.
Verval van de molen
Halverwege de jaren 20 van de 20e eeuw pachtte Joseph Michael Thomma de molen met aanhorigheden. Hij legde zich echter meer toe op het boerenbedrijf, omdat dit rendabeler was. De Torenmolen raakte langzaam in verval. Nog tijdens de Tweede Wereldoorlog namen Stichting Het Limburgs Landschap en Vereniging De Hollandsche Molen het initiatief tot restauratie. Door de oorlog waren middelen en goederen schaars, waardoor de restauratie geen goedkeuring kreeg. Maar goed ook, want op 13 september 1944 verschanste een Duitse eenheid zich in de molen, met als doel de Rijksweg Maastricht-Vaals zolang mogelijk open te houden. Nog diezelfde dag vielen Amerikaanse troepen de Duitse post in de molen aan en de Duitsers sloegen op de vlucht. De molen vloog – om nog steeds onopgehelderde reden- in brand en het binnenwerk en de kap van de molen gingen in deze brand verloren.
Herstel van de molen
Het duurde tot 1959 eerdat de uitgebrande romp werd gerestaureerd. De roeden, het bovenwiel en de lange spruit kwamen van een molen uit het Gelderse Horssen. Het gaandewerk kwam van een gesloopte beltmolen uit Maarheze. In de jaren zeventig werd de molen draai- en maalvaardig gemaakt. Sindsdien wordt er weer met regelmaat gemalen. Een kleine 35 jaar geleden kwam Jo Meessen in de molenaarswoning wonen en sindsdien is hij tevens de vrijwillige molenaar van de Torenmolen van Gronsveld.
Een fraaie paradox
In 2023 is de molen precies 400 jaar maalvaardig. Ook nu leert de geschiedenis dat het kan verkeren. Daar waar de Torenmolen van Gronsveld in het eerste kwart van de 17e eeuw als een dwingeland werd gebouwd, wordt de molen vandaag de dag gerund door vrijwilligers die vooral voor het plezier nog granen malen. Een fraaiere paradox als van dwangmolen naar vrijwilligersmolen is haast ondenkbaar. Maar in ’tVroendel, op de grens van het oude Rijksgraafschap Gronsveld komen deze schijnbare tegenstrijdigheden mooi bij elkaar.
Iedere eerste en derde zaterdag van de maand is de molen vrij toegankelijk voor burgers en buitenlui. Als de wind gunstig staat, draaien de wieken van de molen en malen de molenstenen diversegranentotmeel.
Groepen mensen of schoolklassen zijn op afspraak ook op andere dagen welkom. Neem daarvoor contact op de vriendelijke molenaars van de Torenmolen: 043 361 4721 (Jo Meessen) of 0628 130 841 (Koen Goorman).
Gezond én Bourgondisch leven kunnen uitstekend hand in hand gaan. In de krochten van Best Western Hotel Slenaken te Heijenrath zijn Green Balance Boutique en Praktijk LIJF een uniek symbiose aangegaan. Gebruikmakend van elkaars expertise en faciliteiten, hebben zij een uitzonderlijk manifest ontwikkeld, die de gezond-Bourgondische levensfilosofie heet. Een zienswijze, waarin bewegen en gezondheid deel uitmaken van genieten van het leven; het ultieme Bourgondische gevoel. Wiebe Veenstra (Green Balance Boutique) en Pauline Frijns (Praktijk LIJF) vertellen ieder vanuit hun eigen praktijk hoe de gezond-Bourgondische levensfilosofie dé hit van 2023 in het Eurgionale Heuvelland wordt.
door Marco De Bie
fotografie Jeroen Kaasenbrood (GBB)
Lieke Bessems (LIJF)
Te druk is het meest gehoorde excuus om niet aan bewegen toe te komen. Wil jij echter je dagelijkse activiteiten soepel blijven doen, zul je jouw lichaam moeten onderhouden en in beweging moeten blijven. Beweging zorgt voor mobiliteit en behoudt van spiermassa. Green Balance Boutique in Heijenrath is dé plek die jou motiveert om in beweging te blijven. Praktijk LIJF de plek die jou weer in beweging helpt als bewegen tijdelijk of langdurig niet meer goed lukt door acute of chronische klachten.
Activeer je lichaam
Is sporten of bewegen altijd leuk? “Zeker niet!” beamen Wiebe Veenstra, eigenaar van en coach bij Green Balance Boutique en Pauline Frijns, eigenaar van en therapeut bij Praktijk LIJF. “Maar je komt niet onder actief bewegen uit om je lichaam te activeren. Als jij je lichaam efficiënt en met regelmaat activeert, blijf je goed inshape. Zowel lichamelijk als geestelijk.”
Een gezond-Bourgondische levensstijl
“Limburgers zijn Bourgondiërs!” weten Wiebe en Pauline als geen ander. Wiebe: “We houden van het leven en nemen het er graag van. Genieten van lekker eten, met een wijntje of biertje erbij. Bij een kop koffie hoort een stuk vlaai.” “Moet allemaal een keer kunnen” stelt Pauline, “maar gezond is het natuurlijk niet.” “Genieten van de ‘geneugten des levens’ zit veel Limburgers in het bloed” stelt Wiebe vast. Daar tegenover staat dat je moet blijven bewegen, om je lichaam te onderhouden. Anders loop je vast. Letterlijk en figuurlijk.”
“Door mensen te inspireren, de juiste snaar bij hen in de begeleiding te raken,” vertelt de entrepreneurcoach enthousiast, “gaan mensen ook genieten van sporten en bewegen. Als die vertaalslag is gemaakt; dat bewegen als genieten voelt; kun je bewegen perfect integreren in een Bourgondische levensstijl; eengezond-Bourgondischelevensstijl!”
Speciaal op jouw lichaam geschreven beweegaanpak
Green Balance Boutique is een ruim opgezet beweegcentrum waar iedereen die vitaal en gezond
wil leven terecht kan voor een speciaal op jouw lijf geschreven beweegaanpak. “Het idee dat een gezonde geest in een gezond lichaam steekt,” vertelt Veenstra, “is niet nieuw. Steeds meer mensen realiseren zich dat effectief bewegen een must is om vitaal door het leven te gaan.” Studies tonen aan dat al vanaf je 27e je spiermassa begint af te nemen. “Maar die spiermassa kun je onderhouden door te trainen!” weet Wiebe. “Maar uiteindelijk draait het niet alleen om je body. Ook je mind moet in vorm blijven.” Veenstra en zijn team weten die balans perfect te vinden.
Geen sixpack, wel fit en gezond Werken aan kracht en mobiliteit vinden we steeds belangrijker. “Je wilt op je 60e net zo soepel die trap op rennen als toen je 30 was. Dat lukt niet als je er niets aan doet,” stelt Veenstra, “maar als je werkt aan je conditie is dit zeker realistisch.” “Een sixpack klinkt leuk, maar is dat de essentie van het leven?” vraagt Wiebe zich hardop af. “Fit en gezond ouder worden, zijn levensidealen die ik veel vaker om me heen hoor.” Dat kan prima als je bewust leeft en je lichaam in beweging houdt.
Vitaal ouder worden
We leven en werken steeds langer. De gemiddelde levensverwachting is gestegen naar 81 jaar. Die leeftijd bereiken we allemaal graag, maar liefst wel zo vitaal en fit mogelijk! “En dat kan!” stelt Veenstra. Wij ontwikkelen persoonlijke trainingsschema’s die op jouw lijf zijn geschreven. Je traint daardoor gecontroleerd, efficiënt en effectief. Door nu op de juiste manier te bewegen, stel je toekomstige klachten vanwege ouderdom uit.” Daarmee beweeg je bij Green Balance Boutique dus met het oog op een vitalere toekomst.
Plezier in beweging
De resultaatgerichte aanpak van Green Balance Boutique is gestaafd op drie pijlers: uitstekende persoonlijke begeleiding, trainen op state of the art apparatuur en vooral heel veel plezier ondervinden in bewegen. Die persoonlijke aanpak start meteen bij je intake. “Wij vertellen het eerlijke verhaal.” legt Wiebe uit. “Na een uitgebreide intake, waarbij we een complete lichaamsanalyse maken, hebben wij jou en je fysieke gesteldheid duidelijk in beeld. We kijken waar je kracht ligt, maar ook waar je ‘pijnpunten’ zijn. We trainen beide, want als je alleen maar aan je mindere punten werkt, ervaar je te weinig succes. En succeservaringen heeft iedereen nodig om met plezier ergens aan te werken.”
Altijd keuze uit minimaal 50 topoccasions in alle prijsklassen. Van kleine stadsauto’s tot stoere SUV’s, van luxe limousines tot zuinige hybrides en van hoge instap seniorenmodellen tot degelijke gezinsauto’s!
Kom binnen, kijk en vergelijk, maak een proefrit en overtuig uwzelf. Profiteer de hele winter van scherpe aanbiedingen!
al 50 jaar dé Subarudealer & occasionspecialist van Zuid-Limburg!
BIJ D’R MATHIEU
Rijksweg 68 – Cadier en Keer 043 407 2375 - www.garagemathieu.nl
Gun jezelf een gezonde geest in een gezond lichaam! Wil ook jij je fit en vitaal voelen? En gun jij jezelf een gezonde geest in een gezond lichaam? Bel dan meteen met Green Balance Boutique en maak een afspraak met Wiebe. Met de feestdagen voor de boeg zal de ‘Bourgondiërbalans’ als snel uitslaan naar het passieve genieten. Januari is echter het perfecte moment om ook sportief te gaan ‘Bourgondiën.’ Niet alleen als een goed voornemen, maar als een weloverwogen beslissing om ook de gezond-Bourgondische levensfilosofie te omarmen. Dat is een investering in jezelf. Start 2023 nu al goed. Bel +31 633 939 939. Of mail wiebe@ greenbalanceboutique.nl Sluit vandaag nog een jaarabonnementen af. Je betaalt het intakegesprek de complete lichaamsanalyse en het polsbandje, maar ontvangt een maand gratis sporten plus een uniek Green Balance Boutique-T-shirt en -bidon t.w.v. € 89,gratis! Wees er snel bij, want dit aanbod loopt maar tot en met 31 januari 2023.
Green Balance Boutique
Heijenratherweg 4, Heijenrath (Slenaken) +31 633 939 939 www.greenbalanceboutique.nl
Nu bij d’r Mathieu, in Cadier en Keer! de Subaru Forrester e-Boxer: de enige hybride die lachend de winter tegemoet rijdt!
de oorzaak van de klachten effectief aangepakt.” Deze unieke aanpak, maakt dat steeds meer mensen de weg naar Praktijk LIJF weten te vinden.
Een gezonde levensstijl
Omdat geregeld mensen bij Praktijk LIJF aankloppen die op andere plaatsen met een minder bevredigend resultaat aan hun klachten hebben gewerkt, is coaching en intensieve begeleiding in het hersteltraject extra belangrijk. “Het geloof in herstel en daarmee de intrinsieke motivatie verdwijnt begrijpelijkerwijs een beetje naar de achtergrond,” legt Dahne begripvol uit “als succes of herstel achterwege blijft. Door mensen te inspireren, de juiste snaar bij hen in de begeleiding te raken,” vertelt de entrepreneurtherapeut enthousiast, “gaan mensen weer geloven in herstel en daarmee plezier ervaren in sporten en bewegen. Als die vertaalslag is gemaakt; dat bewegen weer fijn voelt; kun je bewegen perfect integreren in een gezonde levensstijl.”
Een gezonde start van 2023 met het beste-versievan-jezelf-programma
met weinig tot geen resultaat hebben gehad. Door niet ‘blind’ de symptomen te gaan behandelen, maar juist de tijd te nemen om tot de kern van de klachten te komen, kunnen wij een resultaatgerichte aanpak ontwikkelen, die ervoor zorgt dat de patiënt van zijn klachten afkomt, doordat de oorzaak ervan wordt aangepakt.”
Samen de kar trekken
Praktijk LIJF is een innovatieve praktijk voor diverse soorten lichaamstherapie. Vanuit een oprechte, diepe interesse naar de fysieke klachten en de diepere oorzaak hiervan, biedt Praktijk LIJF kwalitatief hoogstaande zorg.
Gezondheid bestaat uit vele aspecten
“Onze visie,” vertelt therapeut en mede-eigenaar Pauline Frijns, “is dat gezondheid uit meerdere aspecten bestaat. Het fysieke lichaam, je spieren, botten, gewrichten, is één aspect. In het kader van gezondheid zijn ook andere facetten belangrijk. Je immuunsysteem, je ademhaling, voeding, slaap, je stressniveau en bepaalde emoties. Als één van deze pijlers van gezond leven is verstoord, verstoort dit je hele gezondheid. Bij het vaststellen van de oorzaak van klachten is het dus de kunst om de ware, soms dieperliggende voedingsbodem van klachten in beeld te krijgen en aan te pakken. Dat vraagt om persoonlijke aandacht en oprechte, diepe interesse. En dat is wat wij je altijd bieden.”
Tijd nemen om tot de kern van de klacht te komen Mensen die bij Praktijk LIJF aankloppen hebben vaak al langere tijd klachten. “Dit kunnen zowel fysieke als mentale klachten zijn. Of een combinatie van beide.” vertelt Daphne van der Meij, de andere mede-eigenaar. “Ook zien wij geregeld dat zij al meerdere behandelingen
Iedereen met klachten is welkom voor een gratis kennismakingsgesprek. Tijdens de kennismaking wordt op basis van een eerste grove analyse een inschatting van een behandeltraject gemaakt. “Eerlijkheid en wederkerigheid zijn hierin twee belangrijke elementen” vertelt Pauline. “Eerlijkheid, omdat wij het hele spectrum van klachten en onderliggende klachten boven tafel moeten krijgen. En wederkerigheid, omdat de behandeling alleen kans van slagen heeft als de patiënt bereid is volop mee te werken aan herstel. De kar moeten wij samen trekken. Anders lukt het niet.”
Meerdere disciplines combineren tot een uitgekiende behandeling
Als vanuit de kennismaking wordt besloten om samen het hersteltraject in te gaan, volgt een uitgebreide intake. Tijdens dit gesprek nemen Daphne en Pauline ruim de tijd om jouw situatie dieper te analyseren. Pauline: “Alle klachten worden uitgebreid onder de loep genomen en meerdere klachten worden waar mogelijk met elkaar in verband gebracht. Als de oorzaak van de klacht duidelijk is, wordt een herstelplan samengesteld. Dit herstelplan is meestal een afgewogen pakket van elkaar versterkende behandelingen.” De behandelingen lopen uiteen van fysieke behandelingen tot een homeopathische aanpak of bijvoorbeeld een voedingsadvies. Ook kunnen thuisoefeningen onderdeel van de behandeling uitmaken. “Deze geïntegreerde aanpak” legt Pauline uit, “maakt Praktijk LIJF anders dan de standaard fysiotherapeut, osteopaat of homeopaat. Omdat wij meerdere disciplines combineren tot een uitgekiende, op het lijf van de patiënt afgestemde behandeling, sorteert de behandeling het gewenste effect en wordt
Wil jij 2023 positief starten? Met het geloof dat het dit jaar wél gaat lukken? Met meer energie, meer focus of minder gewicht lekker in je vel zitten? Meld je dan nu al aan voor het beste-versie-van-jezelf-programma. Vanaf begin januari word je in een zes weken durende ontdekkingsreis meegenomen in de fascinerende wereld van gezondheid. Je leert hoe je zelf weer regie over jouw gezondheid krijgt, door middel van actuele kennis over gezondheid, tal van praktische tips en leuke, uitdagende trainingen. Met dit programma krijg je gegarandeerd minder klachten, meer energie en kun jij je al voor de carnaval als herboren voelen! Als jij je gezondheid in het nieuwe jaar een flinke boost wilt geven, meld je je hier nu al voor aan. Bel Pauline of Daphne: 0682 353 781. Of stuur een mail naar info@ praktijk-lijf.nl
Praktijk LIJF
Heijenratherweg 4, Heijenrath (Slenaken) +31 682 353 781
www.praktijk-lijf.nl
In mijn vorige column beloofde ik dat ik u nog eens iets moest vertellen over mijn carrière als ‘koerëzel’.Welnu,beloftemaaktschuld.Diecarrièreheeftzoongeveervanmijnachtstetotmijn achttiende geduurd. Voorwaar geen poezenurine, al zeg ik het zelf. In verschillende Limburgse woordenboekenstaatachter‘koerëzel’debetekenis‘kerkbaljuw’telezen,maarook‘misdienaar’. Dat laatste was ik; de brave borst die tijdens de Heilige Mis witte wijn in plaats van water over de handen van de pastoor goot of het eeuwenoude wierookvat tegen de al even eeuwenoude tegelvloerlietkletteren.Datikopjongeleeftijd,nahetdoenvanmijnEersteHeiligeCommunie, toetradtot‘declubderkoorknapen’werdnietgevoeddoorvroomheidofgoedgelovigheid,maar meerdooreigengewin.IkbelijdvoordealmachtigeGod…Alsmisdienaarwerdjenamelijktijdens een reken- of aardrijkskundeles door het hoofd der school wel eens uit de klas gehaald om een begrafenis of bruiloft te dienen. Dat scheelde weer een venijnig vraagstukje of topografische tarting.Diemissenleverdenbovendienietsop:eenguldenofeenRaider.Enveelvanmijnvrienden warenookbijdemisdienaars,dushetwasnogbestgezellig.Somszelfseenbeetjete. En voor u allen,datikgezondigdheb…
In den beginne was het ‘hip en happening’ om ‘koerëzel’tezijn.Wewarenwonderbaarlijkwokevoor dietijd,wanthetboeideonsweinigtotniksdatwein een rood of zwart ‘kleed’ moesten rondlopen, al dan nietafgewerktmeteenfrivool,kantensuperplie.Toen ik hoger in de hiërarchie der misdienaars belandde, mocht ik een stoere grijze toga dragen, die rond het middel omhoog werd gehouden door een ‘lasso’. Helaas was het engelengeduld van de kapelaan toen ik eens, voor aanvang van de mis, in de sacristie trachtte mijn medemisdienaar te vangen en aan enkels en polsen vast te binden, van zeer korte duur. Inwoordengedachte,indoenenlaten…Maargoed, alswedattouwmochtenombinden,warenweinonze nopjes, want dan kon je tijdens de mis werken aan je mastworpenjeschuifknoop.Akelaookweerblij.Door mijn schuld… Jehoefdeals‘koerëzel’nietheelveelte doen, maar áls je in actie moest komen, moest je er
welstaan.Daarschorttehetbijmijweleensaan.Meer daneenswasikindieperooms-katholiekegedachten verzonken, waardoor ik niet in de gaten had dat de deken al vijf minuten kramp in zijn armen stond te consecreren met de kelk in zijn handen, wachtend tot ik de bel zou luiden. Om nog maar te zwijgen overdiekeerdatiktijdensdemisproactiefwildezijn en het schroefje van het voetje van de belstandaard wilde aandraaien. Ik draaide het los (want twee linkerhanden),metalsgevolgdatdestandaardénde vijfafzonderlijkebelletjesmetbijbehorendeklepeltjes op die eeuwenoude tegelvloer lazerden. Door mijn schuld…
Soms werd je tijdens je dienst als misdienaar gewoonverrastdoordaterietsgebeurdewatingeen kerkboek of ‘Handboek voor Koorezels’ beschreven staat. Bijvoorbeeld tijdens die mis waarin een zekere deken die in vervaarlijke hoestbuien kon uitbarsten, het verstandig vond om de hosties die over waren na het uitreiken van de communie, zelf op te eten. Hij nuttigde de hosties als waren het gezegende bolognese-chips; handenvol verdwenen er in luttele secondenindedekenaleslokdarm.Alsdatmaargoed ging.Mijncollega-koerëzelenikknieldenerbijenkeken ernaar.Enfin,dedekenbelanddeineenhoestbuiwaar MobyDickeenpuntaankanzuigenentijdensdiebui zagen mijn makker en ik iets ondefinieerbaars uit de mond van de deken op de eeuwenoude tegelvloer belanden. Aanvankelijk dacht ik dat de arme man zijn wormvormig aanhangsel eruit gehoest had, maar dat was het niet. De film Alien was net enkele jaren uit en wat daar over die tegelvloer flubberde zou in die kaskraker zeker niet misstaan hebben. Maar ja, als ‘koerëzel’ moet je in zo’n situatie iets doen; je bent er niet voor niks. Terwijl mijn kompaan dedekeneentoefjemiswijnaanboodomdehoestbui totbedarentebrengen(verkeerdekannetje),trachtte ikzoonopvallendmogelijkde‘alien’tevangenineen doekje dat normaliter gebruikt wordt om de handen mee te drogen. Dat lukte uiteindelijk, maar van onopvallendheid was weinig tot geen sprake. Door mijngroteschuld…
De mis erna moest de deken in kwestie blijkbaar bekomen van zijn ‘openbaring’, want er verscheen een invaller voor het altaar. Die deelde niet alleen de grotehostiemetons,maarookdekelk.Metwijnerin… Ik dronk natuurlijk niet dagelijks uit een kelk en wilde
Smakelijke winteravonden!
geenflaterslaanineenvollekerk.Enikwildeweleens weten hoe wijn smaakte, want die had ik nog nooit gehad. En dus nam ik een enthousiaste teug waarbij deinhoudvandekelkrijkelijkovermijnfrivolekanten superplie stroomde. Daarom smeek ik de heilige Maria,altijdmaagd…
Alservaren‘koerëzel’mochtikookmetdepastoor mee om de communie te brengen aan de zieken in het dorp. Een eervolle taak. Tof was het vooral dat die bezoekjes werden afgelegd met een dikke Amerikaanse Chevrolet mét chauffeur. Maar wel oppassendatbijhetdichtdoenvanhetportiervoorde pastoordienskazuifelnietaltevaaktussenhetportier endedorpelbleefhangen.Alleengelenenheiligen… Toen ik naar de middelbare school ging, werd het misdienaarschap iets minder hip en happening. Niet alle leeftijdgenoten waren onder de indruk van mijn ‘heilige boontjeshobby’. Ik betrapte me er steeds vaker op dat ik smoesjes begon te verzinnen om onder dat misdienen uit te komen. Aan het eind van mijnmiddelbareschooltijdhingikmijnkoorhemddan ook definitief aan het tabernakel. En u, broeders en zusters…
Tienjaarvanmijnlevenhebikdusdemisgediend. Er waren veel mooie momenten, zoals het jaarlijkse uitstapje met alle misdienaars en het kinderkoortje (volleukemeisjes)naarhetSteinerbos.Ofhetdienen van een van de drie (!) missen op kerstavond. Om 19.00u zong het genoemde kinderkoor, om 21.00u hetjongerenkoorenom23.00uhetgemengdkerkelijk zangkoor.Ikhooptealtijddatikdietweedemismocht dienen,wantdesfeerwastijdensdatuurtjemagischer dan drie maanden Magisch Maastricht bij elkaar. Vandaag de dag zijn er in Gronsveld geen ‘koerëzele’ meer te vinden. Het was al armoe troef en corona heeft helemaal de doodsteek opgeleverd. Instagram heeft meer volgelingen dan het kind uit Betlehem. VoormijtebiddentotdeHeer,onzeGod.Amen…
Maarten is eigenaar van, maar vooral schrijver bij tekstbureau Text’M. Tevens is hij Neerlandicus en actief bij heemkundestichting Grueles. Hij heeft een passievoorauto’s,muziekéndialect.
Zakendoen anno 2023 is “a hell of a job.” Je probeert je doelgroep te bereiken, maar je hebt geen flauw idee hoe. “Mond tot mond reclame,” roept de een. “Ik doe alles via Facebook,” zegt de ander. “Google AdWords,” weet een derde. Maar hoe je jouw doelgroep nu écht effectief bereikt, dat weet bijna niemand.
Marco De Bie, marketingcommunicatiestrateeg bij De Bie Communicatie in Margaten, weet het wel. “Mond tot mond reclame is natuurlijk goed, maar je hebt er zo weinig invloed op,” stelt hij. “Met Facebook likes en duimpjes omhoog heb je nog geen verkoop of cashflow. En Google plaatst toch vaak degene die het meest betaalt bovenaan. Wie in 2023 met zijn doelgroep wil communiceren, zal een goed doordachte en geïntegreerde communicatiestrategie moeten volgen. Hoe je dat precies doet, kunnen wij je vertellen.”
Vast patroon
Een geïntegreerde marketingcommunicatiestrategie wordt door De Bie Communicatie via een vast patroon opgesteld. De Bie: “Eerst analyseren wij het bedrijf, de branche en de marktomgeving waarin het bedrijf zich beweegt en de macro-omgeving rondom het bedrijf. Als die fase is afgerond, wordt aan de hand van een aantal confrontatiematrixen een strategische koers bepaald. Vervolgens wordt de communicatiedoelgroep afgebakend en wordt vastgelegd wat precies bereikt moet worden. Pas dan wordt gekeken naar een boodschap die we willen communiceren. Als dat helder is, volgt het moeilijkste deel van de communicatiestrategie: welke media, middelen en kanalen ga je inzetten om met de doelgroep te communiceren?”
Continu veranderend medialandschap
Marco De Bie, die naast ondernemer als docent marketing en communicatie verbonden is aan Zuyd Hogeschool te Sittard, Academie voor Commerciële Economie, gooit de knuppel in het hoenderhok als hij hardop de vraag stelt welke media je vandaag de dag moet inzetten als je wilt communiceren met mensen? Hij beantwoordt de vraag zelf: “Het effect van social media wordt schromelijk overschat, de kracht van traditionele media als papier flink onderschat. Heel veel MKB’ers zien social media als een soort van ‘holy grail.’ Ze zetten volop in op Facebook, omdat dit zoveel likes oplevert’ en vooral ‘niets kost’. Maar
met likes betaal je geen rekeningen! Hoeveel van die duimpjes omhoog spenderen daadwerkelijk geld bij je bedrijf? Als je die vraag stelt, weten de ondernemers het veelal zelf ook niet. Bovendien verandert het medialandschap razendsnel.” Waar veel ondernemers nog volop communiceren via Facebook, laat de klant van morgen dit medium massaal links liggen. Jongeren zitten op hele andere social media als Instagram, Snapchat, TikTok en BeReal.
mensen willen kijken of luisteren. Dat blijkt volstrekt achterhaald. De consument van nu kijkt on demand en bepaalt zelf wat hij wanneer wil zien. Dat doet hij niet op een TV of PC. On demand kijken doet hij via SMARTTV of tablet. Voor allerlei andere newsfeeds, mail, apps, noem maar op, gebruikt hij zijn smart watch. En de ‘samenleving’ van jongeren is eerder virtueel via socials dan gewoon op straat. Dat is hoe jouw klant van vandaag én morgen met media omspringt.”
Nauwelijks tijd om te scoren
Tot aan de Tweede Wereldoorlog bestond het medialandschap van veel mensen vooral uit krant en radio. Na de oorlog verscheen in steeds meer huishoudens een TV. Vanaf het einde van de 20e eeuw kwam in steeds meer huizen een PC. Sinds een jaar of tien zie je steeds meer tablets. Het medium van nu is de mobiele telefoon en de smartwatch. “Als je de ‘kijkmedia’ analyseert,” stelt De Bie, “is de scoretijd in rap tempo afgenomen.” Op TV zag (en zie) je commercials van 30 seconden. Bij de opkomst van internet duurde het ongeveer zes tot acht seconden voordat we een commerciële boodschap wegklikten. Inmiddels swipen we op onze tablet, telefoon of smartwatch door het media-aanbod. Marco De Bie: “De laatste onderzoeken laten zien dat de ‘swipende consument’, afhankelijk van het medium, binnen 1,6 (tablet) en 0,8 (!!) seconde (smartwatch) bepaalt of hij een boodschap wil zien ja of nee. In amper een halve eeuw is de tijd om te scoren dus afgenomen van 30 naar 0,8 seconde!”
Volop kansen om te connecten
Marco De Bie vertelt: “Millennials (jonge dertigers) en Generatie Z’ers (geboren na pak ’m beet 2000) ‘consumeren media’ finaal anders dan mijn generatie tien jaar geleden deed. Ze swipen door het leven, kijken on demand of uitgesteld naar (TV-)programma’s, luisteren liever betaald Spotify dan gratis radio, connecten via socials, gebruiken op websites, apps en on demand devices add blockers om maar geen reclames te zien en willen niet meer betalen voor een papieren of digitale krant voor het nieuws van gisteren, omdat ze real time het nieuws kunnen volgen via gratis newsfeeds,” somt De Bie op.
Om het supersnel veranderende medialandschap nog duidelijker in kaart te brengen, schetst De Bie de praktijk van alledag van de gemiddelde mediaconsument: TV en radio zijn “ouderwetse” media die volgens een broadcastformule denken te kunnen bepalen wat
Toch ziet Marco De Bie nog volop kansen voor bedrijven om met hun potentiële klant in contact te komen. “Veel ondernemers maken de klassieke fout om op één paard te wedden. Alles op Google Ads, alles op social media, alles op radio. Niet goed!” zegt De Bie. “Wie met zijn potentiële klanten in aanraking wil komen, kijkt goed welke media zij bewust en onbewust gebruiken en ontwikkelt een geïntegreerde strategie, waarin meerdere media en middelen naast elkaar, de doelgroep ‘bestoken’ met boodschappen. Een goede mix van moderne en traditionele media en een slim verpakte, aansprekende boodschap, wordt door mensen nog altijd gezien. Op social media, op het web én op papier,” is zijn stellige overtuiging.
Nieuwsgierig geworden naar hoe jij met je doelgroep in contact kunt komen? Neem contact op met Marco De Bie van De Bie Communicatie en laat hem een doordachte marketingcommunicatiestrategie voor jouw bedrijf ontwikkelen.
De Bie Communicatie
Rijksweg 39a, Margraten 0655 368 767 | info@debiecommunicatie.nl
Bie adviseert bedrijven over hun
Landgoed De Waardhoff is een schitterend natuurgebied van ruim acht hectare in het Nationaal Landschap Zuid-Limburg. De Waardhoff ligt pal aan de Mergellandroute op de Steenberg in Mesch. Een magnifieke plek om ongerept Zuid-Limburginzijnvolleglorietezien,ruiken, horenenbeleven.
Van de redactie
fotografie Landgoed De Waardhoff
Landgoed De Waardhoff is een particulier project waarbij landbouwgrond is omgezet in nieuwe natuur in dit mooie stukje Zuid Limburg, in 2012 opengesteld voor wandelaars en natuurliefhebbers. In samenwerking met de Gemeente EijsdenMargraten werden deelprojecten uitgevoerd en infopanelen gerealiseerd met als doel natuureducatie en het bevorderen van biodiversiteit. Samen met het IVN worden op De Waardhoff met regelmaat activiteiten georganiseerd en inventarisatie- en beheerwerkzaamheden uitgevoerd. Hier kun je als actieve natuurliefhebber zelf aan deelnemen. Op de website www.waardhoff.nl steeds wanneer er wat te doen is. Ook ‘Het Mescher Ommetje’ loopt De Waardhoff.
Historie Landgoed De Waardhoff
Het meest zuidelijk gelegen landgoed van Nederland ligt bij Mesch, meer specifiek op de Steenberg. Deze unieke locatie, het hoogste punt van de omgeving (op 115+ m NAP), levert fraaie vergezichten op over het Maasdal (westen) en het Belgische Voerdal (zuiden). Het Landgoed ligt op de noordelijke dalflank van het riviertje de Voer, ten noorden van het dorp Mesch. Op de Steenberg tussen de Heiweg en de Steenbergsweg (westzijde Landgoed) is een stuk ‘nieuwe particuliere natuur’ ontwikkeld. Het Landgoed
W Sinds begin maart staat er een heuse schatkamer in De Waardhoff bij het centrale insectenhotel. Dit is een vitrinekastje waarin iedereen “schatten” kan plaatsen, die in dit natuurgebied gevonden zijn. Schatten zijn bijvoorbeeld: vogelveren,slakkenhuisjes(leeg),wespennesten,bijenraten,bottenenschedels, vogelnestjes,vogeleeiren,eikels,noten,mooiestenenofsilexbrokken,maarook happystones.
Deschatkamerisduseenkleinmuseum,waaraltijdwattezienisvoorkinderen. Endeouderskunnendanmeteenuitleggevenoverwatopdeeducatiepanelen staataaninteressantenatuurinformatie.
kreeg de naam ‘De Waardhoff’; vernoemd naar een oud-perceel met huisje, dat midden in dit nieuwe gebied heeft gestaan. ‘De Waardhof’ (naam met 1 f) was ook de naam van een voormalig café aan de Heiweg in Mesch.
Het nieuwe natuurgebied was voorheen een landbouwgebied van verschillende eigenaren met een perceel hoogstamboomgaard, een perceel laagstamboomgaard ook enkele jaren als akker in gebruik, een perceel weiland, een bebost perceel van het Waterschap en drie percelen van Staatsbosbeheer, waarvan een perceel bos. In 2007, 2012, 2014, 2017
trap stofferen inclusief tapijt (kleur naar keuze) nu € 240,- all in!
Bel vandaag nog voor een gratis offerte. Wij komen vrijblijvend langs en nemen alle kleurstalen mee. Kijken, kiezen, stoffeerafspraak inplannen. Makkelijker kunnen wij het niet maken. Wel mooier!
en 2018 zijn deze percelen aangekocht door de huidige particulier eigenaar die tevens IVN-lid is en is de functie ervan omgevormd van agrarisch naar natuur met als doel een aaneensluitend natuurgebied te realiseren. Nu wordt in het gebied de ontwikkeling van ‘droog schraal grasland’ en ‘kruiden- en faunarijk grasland’ met behoud en herstel van kleine landschapselementen nagestreefd. Samen met onze percelen aan de oostzijde van de Steenbergsweg: woning (1988), hoogstamboomgaard (1995) en bloemenweide (1999) heeft het Landgoed een oppervlakte van 8,11 ha.
Educatie is een belangrijk thema in Landgoed De Waardhoff. Op diverse plekken staan educatiepanelen met informatie over allerlei natuurzaken, zoals vlinders, bijen, wilde planten, akker- en veldbloemen, bomen, vogels, dassen en kleine insecten. Op één van de panelen staat een waarnemingsklok, die je per seizoen vertelt wat je allemaalkuntontdekkeninDeWaardhoff. Er is ook een boom, die vol hangt met allerlei soorten vogelhuisjes, die ieder voor een andere soort beschutting biedt. Bij de boom bevindt zich ookeenMariakapelletjemetmeditatieplek.
Door omvorming naar meer ecologisch beheer willen wij als particuliere eigenaar het waardevolle cultuurlandschap van de Steenberg beschermen. De doelstelling is de vergroting van het leefgebied voor diverse plant- en diersoorten en het maken van kleinschalige biotopen voor verschillende dieren. Landgoed ‘De Waardhoff’ bestaat uit verschillende biotopen zoals een grub, bos, hellingbos, bospad, graften, een bloemrijke akker, bloemenweide, weiland, poelen en een hoogstamboomgaard rond de woning met een wilde bijenburcht en een stapelmuur voor amfibieën, educatiepanelen, maasstenen. De aanwezigheid van dassen is duidelijk zichtbaar door meerdere dassenburchten, vele wissels (looppaadjes) en latrines (poepgaten).
Opengesteld particulier eigendom
Dit particulier natuurterrein is in 2012 openbaar toegankelijk gemaakt voor wandelaars. Het Landgoed is een oase van rust en vanaf de Steenberg heb je mooie vergezichten op het dorp Mesch, het Voer- en Maasdal. In dit afwisselende terrassenlandschap kun je diverse korte (rond)wandelingen maken. Bezoekers kunnen hier genieten van mooie natuurmomenten en bijzondere waarnemingen. Ook zijn er al diverse evenementen georganiseerd door het IVN en IKL, waardoor steeds meer mensen zijn betrokken bij de beleving en ontwikkeling van dit bijzonder stukje natuur in Mesch.
Natuurlijke waarden
Landgoed De Waardhoff, met ecologische verbindingen naar het Savelsbos in het noorden en via het Voerdal naar de Maas in het zuiden, bevat belangrijke natuurwaarden en is een onderdeel van de groene verbindingen in Limburg, zoals de Ecologische Hoofdstructuur. De variatie aan biotopen is groot. De fauna maakt volop gebruik van deze variatie in biotopen. In dit nieuwe natuurgebied zijn diverse nieuwe fruit- en
notenboom, zoals de hazelnoot, tamme kastanje, eik, linde en fladderiep aangeplant door de (jeugd)leden van IVN-Eijsden en door vrijwilligers.
Tussen 2014 en 2021 zijn struiken aangeplant om een bredere overgang (struweel) en een golvende boszoom te creëren voor o.a. vogels, vlinderroutes en insecten, maar ook om perceelgrenzen te verfraaien met een haag van typisch, bloeiende Limburgse struiken als meidoorn, sleedoorn, rode/gele kornoelje, sporkehout, wegedoorn. Ook zijn er in het voorjaar van 2013 vijfentwintig vogelnestkasten opgehangen. Een wintertelling in 2012 leverde 33 soorten vogels op waaronder kramsvogel en koperwiek. Een broedvogeltelling in 2013 kwam uit op 34 broedvogels. Bij vlinderinventarisaties eerder dit jaar zijn in 35 soorten, waaronder zeldzame nachtvlinders, waargenomen. Ook zijn drie broedstoven geplaatst voor het vliegend hert, de grootste kever van Nederland.
Cultuurlandschap
De basis van het huidige landschap in en rond Mesch is geografisch tot stand gekomen in de periode van twee en een half miljoen tot tienduizend jaar geleden. De rivier de Maas heeft echter de grootste invloed gehad op de vorming van het terrassenlandschap. Deze terrassen zijn daarna doorsneden door de kleinere rivieren en beekjes zoals de Voer en de Noor, waardoor de Limburgse dalen zijn ontstaan door erosie. De eerste (niet-permanente) bewoners waren de rendierjagers (Neandertalers), waarna de eerste vaste bewoners -De Bandkeramiekers- als boeren de grond bewerkten. In de Romeinse tijd is hier een cultuurlandschap ontstaan dat door verval daarna weer natuur werd. Vanaf de 5e eeuw tot de 14e eeuw (ca. 600 – 1.400 nC) is geleidelijk het huidige landschap ontstaan. Deze historische ontwikkeling van het cultuurlandschap is in ZuidLimburg in het algemeen en in Mesch in het bijzonder nog opvallend aanwezig.
Het zijn de dagen van het licht en de dagen met elkaar. De dagen waarbij het gemis van uw dierbare extra voelbaar is. Maar ook waar we samen herinneringen laten stralen en kostbare momenten koesteren. Het team van Walpot wenst u voor de dagen met Kerst en Oud & Nieuw alle goeds.
Weide met prehistorische vondsten en Romeinse grafveld in boomgaard
Op een perceel aan de noordzijde van de woning, langs de Kiezelkuilweg wordt ook de ontwikkeling van een kruidenrijke akker op kalkrijke bodem nagestreefd. In deze bloemrijke akker kun je meer dan 40 soorten bloeiende planten zoals paars knoopkruid en roze kaasjeskruid aantreffen.
Bij opgravingen op deze akker zijn in 1986 vele artefacten en werktuigen van (prehistorische) jagers gevonden. Deze worden tentoongesteld in musea in Leiden en Maastricht. De vele vondsten duiden op een plaats waar vuursteen werd bewerkt. Men schat de ouderdom op 12.000 jaar; de laatste fase van de oude Steentijd. De plek werd, gezien de hoge ligging, tevens als ‘uitkijkpost’ gebruikt. Zo konden de jagers twee belangrijke bezigheden op één plaats combineren: vuursteen bewerken en het observeren van jachtwild, zoals rendieren. En dat nog wel in twee dalen tegelijk: het Voerdal en het Maasdal.
In diezelfde akker zijn glas- en potscherven uit een Romeins grafveld gevonden. Deze Romeinse voorwerpen worden nu tentoongesteld in Maastricht (Bonnefantenmuseum) en in Leiden (museum voor oudheden). In een ander bloemrijk grasland iets zuidelijker is nog meer glaswerk van de Romeinen gevonden in een kuil met nissen. Er zijn zelfs enkele complete glazen voorwerpen opgegraven. Op de hoek Steenbergsweg en Kiezelkuilweg is in de boomgaard een nog niet geopende Romeinse grafheuvel aanwezig met een diameter van ca. 12 meter. Volgens de rijksarcheoloog kan het ook nog een oudere Keltische grafheuvel zijn, gezien de ronde vorm. De Romeinen gebruikten vaker vierkante vormen.
S OokindewinteriservoloptebeleveninLandgoed DeWaardhoff.
Ook in de winter volop te beleven
Ook in de winter is er volop te beleven op Landgoed De Waardhoff. Lekker wandelen en banjeren door de natuur. Of zittend op een bankje kijken en luisteren naar de natuur. In de kerstvakantie biedt een dagje De Waardhoff genoeg plezier voor jong en oud. Trek de wandelschoenen dus gerust aan en ga erop uit in Mesch. De GPS-coördinaten van De Waardhoff zijn 50.769850, 5.736168. Je loopt het gebied binnen via de Heiweg of via de Kiezelweg. Op de website www. waardhoff.nl tref je altijd actuele informatie.
Kijk jij ook al uit naar de Kerstdagen? In Reijmerstok wel, daarom duren de Kerstdagen dit jaar in Reijmerstok een dagje langer. Op dinsdag 27 december organiseert fanfare Sint Franciscus namelijk een muzikale kerstwandeling.
Van de redactie
Onder het kerstmotto ‘wij komen tesamen...’ verzamelen alle gasten en muzikanten zich om 18:00 uur bij eetcafé A gen Ing te Reijmerstok. Met z’n allen wordt er gestart aan de wandeling. Omdat we toch nog in kerstsferen zitten, kun je gerust je kerstmuts opzetten! Op diverste plekken in het dorp wordt een muzikale stop gemaakt.
S Eén van de muzikale stops is in de Sint FranciscuskerkvanReijmerstok.
De eerste muzikale stop is bij de Mondani farm. Hier laten de kinderen muzikaal van zich horen. Na een korte stop gaat de wandeling verder naar de
S Op de binnenplaats van d’r Puthof is eveneens muzikale stop. Hier speelt fanfare Sint Franciscus diversestemmigekerstliederenen-melodieën.
Sint Franciscuskerk. Hier zal de fanfare plaatsnemen en u muzikaal trakteren op stemmige kerstmuziek. Tevens is de mooie kerkelijke kerststal te bezichtigen.
Na de muziek wordt de wandeling vervolgd en is Bed & Breakfast ’t Reijmerhöfke de volgende stoplocatie Hier verzorgt jongerenkoor Joko de muziek. De laatste muzikale stop is bij recreatieboerderij De Puthof. Op de binnenplaats zal fanfare Sint Franciscus wederom voor de muziek zorgen. Als de laatste tonen hebben geklonken, zet de stoet zich weer in beweging. De wandeling eindigt bij eetcafé A gen Ing.
Fanfare Sint Franciscus en jongerenkoor Joko trakteren u derde kerstdag niet alleen op mooie en gezellig muziek. Onderweg worden ook diverse lekkere en hartige versnaperingen uitgedeeld. Deelname aan de muzikale kerstwandeling door Reijmerstik is gratis. Iedereen is welkom, maar we vragen je wel om je vooraf aan te melden. Dan weten we hoeveel versnaperingen wij moeten klaarmaken.
Aanmelden kan door het aantal deelnemende volwassenen en kinderen door te mailen naar nicole. lacroix14@gmail.com Meld je aan vóór 19 december aanstaande.
Fanfare Sint Francicus en jongerenkoor Joko hopen je te mogen begroeten om er samen een gezellige, muzikale derde kerstdag van te maken.
Van arte
HHover het goede leven in het Heuvelland
In de uitgebouwde verwarmde winterserre beleef je de winter nog intenser:
De snijdende kou en de gure wind jagen ons vaker dan ons misschien lief is naar binnen. Het is koud en Koning Winter regeert. Maar niet bij Eetcafé Tinus in Noorbeek! Daar waan je je buiten, middenin een sfeervol winterlandschap, terwijl je gewoon met je jas uit aan een tafeltje zit. Hoe dat kan? De sfeervolle serre is uitgebreid en ruim twee keer zo groot geworden! Daardoor waan je je buiten, maar zit je gewoon binnen. Geniet dus…
door Marco De Bie fotografie George DeswijzenIn de herfstmaanden heeft de familie Jacobs, uitbaters van Eetcafé Tinus, bepaald niet stilgezeten. De door de gasten zo geliefde serre is uitgebouwd en ruim twee keer zo groot geworden. Met deze uitbreiding kunnen nog meer mensen genieten van het adembenemend panorama op De Wesch en Bergenhuizen, dat deze unieke plek in voor levensgenieters in petto heeft.
graag met de jaargetijden mee. Je mag dus heerlijke seizoensgebonden streekgerechten op je bord verwachten. In de winter wordt er traditioneel vaak wild gegeten. En dus laat patron-cuisinier Leon Jacobs zijn gasten graag een vorkje regionaal wild prikken. Leon: “een malse hertenbiefstuk, een wildstoofpotje, je vindt het terug op onze menukaart.” De chef serveert zijn gasten ook graag een compleet wildmenu. Samen met de prijswinnende lokale Pinot Noir van Wijndomein Mergelsberg een bijzonder smakelijke traktatie. “Maar ook een knisperverse seizoenssalade en dagverse vis ontbreek uiteraard niet op onze verrassende winterkaart!” vertelt Leon gepassioneerd. Lokale producten, zoals bijvoorbeeld de oerbroden die door de buurmanbakker op ambachtelijke wijze in de houtoven worden gebakken, worden in de keuken sowieso omarmd. Om het Noorbeekse karakter helemaal compleet te maken, schenken ze bij Tinus meerdere lokale wijnen. “Welk gerecht je ook kiest,” stelt Kay, “je krijgt altijd een eerlijk product geserveerd tegen een eerlijke prijs.” Daarmee is eetcafé Tinus een plek waar ook gezinnen met kinderen lekker kunnen eten en de rekening met een glimlach wordt betaald, omdat de prijs goed is.
Bij Tinus staan ook enkele regionaal gedistilleerde dranken op de kaart, zoals Limburgse gin en lokaal gestookte likeuren. Tenslotte heeft Limburg een grote bierhistorie. Die proef je terug bij Tinus. Standaard staan zeven bieren op de tap, die ook weer uitstekend bij de geserveerde gerechten passen. “Ook onze bierkaart,” vertelt Sylvia, “gaat met de seizoenen mee. Herfstbok maakt plaats voor d’r Wintervrund en ook de intens krachtige IJsbock ontbreekt niet op onze winterbierkaart.”
S In de verwarmde winterserre beleef je de winter nogintenser!
Het wintergevoel volop binnen; de winterkou lekker buiten
“Onze serre is een geliefde plek; zowel voor burgers als buitenlui” knipoogt Sylvia naar de vele lokale gasten alsmede toeristen die dagelijks Tinus weten te vinden. “In de geheel overdekte en verwarmde serre kunnen wij onze gasten laten smikkelen en smullen, onder het genot van een adembenemend uitzicht.”
Bij koud weer worden de serredeuren gesloten. “Het uitzicht blijft even mooi,” stelt Kay gevat, “maar de kou houden wij dan buiten de deur.” De ruime serre is in de koudste maanden van het jaar een waar winterwalhalla. “Gehuld in winterse sferen, compleet met een knisperend openhaardvuur op de achtergrond is de serre van Tinus een ultieme genietplek,” vertelt Noor van Rooij, de partner van Kay, “waar het wintergevoel volop binnen is, maar de winterkou lekker buiten blijft.”
Lekker eten voor het hele gezin
Op de kaart van Tinus prijken lekkere lunch- en dinergerechten. Het menu kent diverse traditionele streekgerechten. De chef laat zich sowieso met plezier inspireren door het seizoen en de streek. Onder het motto ‘it takes two to tango’, danst hij
S De verfijnde wijnkaart kent verrassende wijnen: vanomdehoektotverweggistan!
Verrassende drankenkaart
“Bij ieder gerecht past wel weer een ander wijntje!” weet de waard als geen ander. “Daarom hebben wij een verrassende wijnkaart samengesteld, die uitstekend aansluit bij de gerechten en de regio.” Vanzelfsprekend staan er enkele heerlijke Noorbeekse wijnen op de kaart. De wijnkaart wordt gecompleteerd door diverse wereldwijnen uit de gekende wijnregio’s.
Ook groepen zijn welkom Vroeger was Tinus een authentiek dorpscafé met smidse. Het oud-cafégedeelte is echter getransformeerd naar een sfeervolle eigentijdse ruimte met nostalgische accenten. Het modern-nostalgische oud-café is beschikbaar voor recepties of feestjes in een ongedwongen sfeer. Sylvia: “De gezellige ruimte kan ook worden ingezet voor intiem familiemomenten als een babyborrel of verjaardagsfeest.” “Maar ook voor een kerst- of eindejaarsborrel, een Nieuwjaarstoost, een vrienden- of familiereünie is deze ruimte een ideale locatie,” vult Leon zijn wederhelft aan.
Het is goed toeven bij Tinus!
Tinus heeft achterom een groot eigen parkeerterrein. Het eetcafé is uitstekend toegankelijk voor mensen in een rolstoel en heeft een gehandicaptentoilet. Kortom, het is voor iedereen en elk seizoen goed toeven bij Eetcafé Tinus. Ook in de wintermaanden ben je van dinsdag t/m zondag van harte welkom. “Vanaf 11:00 uur,” vertelt Noor, “serveren wij een kop koffie met verse Limburgse vlaai, een lekkere lunch en ’s avonds een heerlijk diner.” Om teleurstelling te voorkomen, is het raadzaam om je plekje bij Tinus te reserveren.
Eetcafé Tinus
Bovenstraat 9, Noorbeek 043 457 8099
info@eetcafetinus.nl
www.tinusnoorbeek.nl
Een kennismaking met begrafenisrituelen in de 18e eeuw in deze ‘contreien’ :
L’t itstehùmmehaetgingtèsje… Een oud Limburgs gezegde dat hout lijkt te snijden. Wie echter een rondgang maakt langs sommige Limburgse kerken en kerkhoven, kan daar vraagtekens bij plaatsen. Op sommige begraafplaatsen is het ene grafmonument nog mooier en groter dan het andere. In sommige kerkdorpen liggen de notabelen zelfs in de kerk begraven. Ook op de laatste rustplaats gelden klaarblijkelijk rangen en standen. Bovendien blijkt dat van alle tijden te zijn. Niet alleen heden ten dage is het verschil tussen arm en rijk ook op het kerkhof zichtbaar. Een oud testament uit Mheer Anno Domini 1750, in handen van Banholtenaar en hobby-historicus Servais Hutschemakers, illustreert fraai dat ook toen werd gedacht dat je slivvenhieërkon paaien als je geld had… Een kennismaking met begrafenisrituelen in de 18e eeuw.
door Marco De Bie fotografie George DeswijzenWe gaan ruim 270 jaar terug in de tijd. In het jaar des heren 1750 woonde te Mheer Elisabeth, roepnaam waarschijnlijk Lysbeth (spreek uit als Liesbeth) Bovens. Lysbeth Bovens was een prudente, vermogende, vrijgezelle dame die in de Mheerder Leemstraat woonde. Haar broer Joes (Johannes, roepnaam Jan) runde daar een boerenbedrijf, edoch waren het huis en hof haar eigendom. Dit mag namelijk worden geconcludeerd uit haar testament, want Testrice(degene waarvan het testament is, red.) geeftenlegateertaenJoesBovenshaerhuijs,hoften aengehoerige weijde ende moethoft grot tesaemen twoelft(twaalf,red.)groetroede.
Het aards bestaan is slechts van tijdelijke aard Hoe vermogend Lysbeth ook moge zijn, zij is zich er terdege van bewust dat het aards bestaan slechts van tijdelijke aard is en zij op enig moment voor de troon van haar God moet verschijnen. In haar testament wordt het fraai beschreven: haere onsterffelijckezielealsdeselve salcoementescheijdenuijthaersterffelijcklichaemaen godt almachtigh haeren schepper ende saeligmacker wen de Heijlige maget ende moeder godts Maria en aenhetgeheelhemelshof Het betekent zoveel als dat haar onsterfelijke ziel eens van haar sterfelijk lichaam zal scheiden en deze ziel voor God almachtig, haar schepper en zaligmaker, de Heilige Maagd en Moeder Gods Maria en het hele hemelse hof moet verschijnen. Juffrouw Bovens moet een vrome katholieke vrouw zijn geweest, want ook in de aanleiding van haar testament
wordt haast nederig beschreven dat het tijdelijk aards bestaan slechts een opmaat is naar het groter goed; het hemels hiernamaals: repliec der geloeffweerdige getuijgens hier naer genoemt de eerbare Elisabeth Boevens,meerderjaerigedochterinwonersevanMheer aanmijnotarisengetuijgenswelbekent Het betekent zoveel als de geloofwaardige getuigenis van laatste en uiterste wil (testament) van Elisabeth Bovens, meerderjarige dochter (lees volwassen vrouw, red.), inwoonster van Mheer, bekend bij de optekenend notaris. gesondtvanlichaem,gaendeenslaendenhaer verstandtmemoricendesinnenwelmaglightenvollen gebruickende,gelijcksulckeonsgenoegsaemgeblecken Zij blijkt gezond van lichaam en geest, is bij zinnen en de notaris (en de twee getuigen) vinden genoegzaam gebleken dat Lysbeth haar volle verstand heeft gebruikt. heeft de welcke overdenckende broosheijdt van het menslickenleeve,deseckerheijtvandedoodt Lysbeth Bovens heeft haar leven overdacht en geconstateerd dat het menselijk leven broos is en zij de zekerheid van de dood ten volle accepteert. endeonseckereihrederselve ende niet willende van dese werelt scheijden sonder alvoerenstehebbengedisponeertvanhaeretijdelijcke goederen van godt almachtigh haer verleent, Lysbeth wil haar aardse nalatenschap goed regelen. Alvorens zij van deze wereld scheidt, wil zij haar ‘tijdelijke goederen, die God almachtig haar verleent’ verdelen onder een aantal mensen. verklaertdaeromtehebbengemaeckt dese haere dispositie van eersten en uijttersten wille in veugen ende manieren hier naer volgende Daarom verklaart zij deze dispositie van uiterste wil te hebben gemaakt en geeft opdracht zich te voegen naar haar laatste wil.
Alsof begraven in de kerk al niet bevoorrecht genoeg was, moest de uitvaartdienst door tenminste veertien priesters
Begraven in de kerk en een uitvaartdienst met tenminste veertien priesters
Zoals iedere vrome katholiek betaamt, vreesde ook juffrouw Bovens de ontmoeting met haar schepper niet. Rotsvast vertrouwend dat haar leven eerzaam en deugdzaam was geweest, was zij er vast van overtuigd dat God de Vader een mooi plekje in de hemel voor haar had gereserveerd. Toch moest het afscheid van haar ‘sterfelijk lichaam’ en de laatste rustplaats hiervan met glans en opsmuk omgeven zijn. Zo blijkt nochtans uit haar laatste wil. Want Lybeth Bovens wil niet buiten op het kerkhof worden begraven, maar vroom in de kerk. Haar testament zegt hierover: haer doodt lichaem ter geweijder aerde het welck sij wilt begraeven zijn in de kercke alhier Alsof begraven in de kerk al niet bevoorrecht genoeg was, moest de uitvaartdienst door tenminste veertien(!) priesters worden gedaan. Dat moet dan wel nog worden goedgekeurd daar het executeur testamentair (lees: er moeten daarvoor genoeg financiële middelen zijn), maar dat lijkt slechts een formaliteit. In het testament staat het als volgt: laetende den dienst ende uitvaert te doen tot haeren ziele lasternisse ter discretie en goetvinden van den hierondertenoemenexecuteurtestamentairvolgens haeren slaet ende conditie soedanigh nochtans dat ten daegen van uitvaertdienst daerop present en misse sullen moeten tegen seggen ten minste 14 priesters Ook destijds bepaalde uiteindelijk menieër pasjtoeër hoe de uitvaart in de kerk zou verlopen. Lysbeth Bovens nam ook daarin het zekere voor het onzekere en paaide zowel de pastoor als de kapelaan door hen bij testament een deel van haar erfenis toe te zeggen. Testrice laet ende legateert aen den eerwaerden pastoer ende caplaen alhier ende naer levenaendesuccesteursiderhondertguldenensultot fondatievaneenewighjaergetijdtenvoerdezielevan voersTestatriceendehetanderetotzielelaestternisse van wijlen Marie Bovens haere suster welcke twee hondertguldensullenimmediactnaerhaeredoodtuijt haeremobiliaireeffectengesteltwordeninhadenvan denvoerspastoerendecaplaendewelckedeselveten interessesullenemploijenendedaervoordoenidereen jaergetijdt ende hunne zielen commandeeren in het ordinaireDominicaelgebettmijtsdaeruijtbetaelende voeriderjaergetijdtaendencuster’tgenehemtoekomt endeaendefabriqueinsgelijcks Zowel de pastoor als de kapelaan krijgen ieder honderd gulden (in die tijd een enorme som geld) om ‘voor eeuwig’ een jaardienst voor haar en haar overleden zus Marie Bovens te doen. Daarnaast ontvangen zij beiden ook nog een som van tweehonderd gulden. En ook de koster van de kerk mag nog een kleine bijdrage tegemoet zien, om de kosten voor de gebeden afgedekt te hebben.
’tLitstehùmmehaetgingtèsje… ziggeze…
S Met de bouw van de derde kerk van Mheer tussen 1876 en 1881 zijn alle graven die zich in de kerk bevonden verdwenen. In de muur van de kerknis van de grafelijke familie naast het koor is een oude sluitsteen van oude heren van Mheer ingemetseld. Eentastbaarreliekvaneenkerkgraf.Annonuworden geenmensenmeerindekerkbegraven.Enkelvoorde Koninklijkefamiliegeldteenuitzondering.
Sluitsteen graftombe
Uit haar testament valt op te maken dat deze dame precies wist wat ze wilde. Zo moest de Executeur Testamentair nog wel wat zaken regelen, waaronder een mooi zerksteen, ook wel sluitsteen genaamd, voor op haar graf in de kerk van Mheer. Executeur Testamentair gehouden wesen onmiddellijk naer haere doodt te copen eenen serksteen om op haer graef te leggeen en daerop uijtlaeten graveren den naem en sterftdagh van haer Testatrice en wijlen haeresusterMariesaeligerIn deze sluitsteen moesten de namen van Lysbeth Bovens en haar zus Marie worden gegraveerd, alsmede de sterfdag van beiden. Deze sluitstenen betroffen veelal leisteen, ook wel blauwsteen genaamd.
S DekerkvanMheerwaarLysbethBovenshaarlaatsterustplaatsvond,bestaatnietmeer.Omstreeks1626 werdereenkerkgebouwdopdehuidigeplek,nabijkasteelMheer.Ineersteinstantieals‘quartacapella’(vrij vertaaldeenbijkerk)vandekerkvan’s-Gravenvoeren.In1655werddezekerkingewijddoordebisschopvan Luik.In1658kreegdekerkvanMheerhetrechtvaneersteenlaatstesacrament(doop-enbegrafenisrecht,red.) enwerddaardooreenzelfstandigeparochie.IndieeerstekerkvanMheerisLysbethBovensindekerkbegraven. Rond 1786 is op de plek van de oude kerk een nieuwe gebouwd. Dit omdat de oude kerk in een deplorabele staatverkeerde.Methetafbrekenvandezeeerstekerk,ishetgrafvanLysbethBovenswaarschijnlijkverloren gegaan.DetweedekerkvanMheer(linksopdezetekeningvanVanGulpen)wasampereeneeuwlaterook alweer aan vervanging toe. In de jaren 1876-1881 is de huidige Sint-Lambertuskerk van Mheer gebouwd, naartekeningenvandevermaardeLimburgsearchitectPierreCuypers(1827-1921)(PentekeningvanKasteel MheerendetweedekerkvanMheer,doorPhilippusvanGulpen,ca.1850).
Onmiddellijk naer haere doodt te copen drij fraije lijckcronen
Het meest bijzondere deel van de uitvaart van Lysbeth Bovens zijn ontegenzeggelijk de drie lijkkronen. In haar laatste en uiterste wil draagt Lysbeth Bovens haar Executeur Testamentair namelijk uitdrukkelijk op om onmiddellijk na haar overlijden drie fraaie lijkkronen te kopen. Ook hiervoor moet de pastoor nog goedkeuring geven, maar Lysbeth had dat al “afgekocht” middels donaties aan kerk, priester en kapelaan. Executeur Testamentair gehouden wesen onmiddellijk naer haere doodt te copen drij fraije lijckcronen volgens het goetvinden van den eerwerdigen heeren pastoer alhier Die drie lijkkronen riepen echter vraagtekens op bij Servais Hutschemakers. Want waren lijkkronen nu eigenlijk? En waar dienden deze voor? En waarom moesten het er drie zijn, in plaats van bijvoorbeeld één? Hutschemakers moest het antwoord in eerste termijn ook schuldig blijven. Open eindjes in een historisch vraagstuk passen echter niet bij Hutschemakers. En dus ging Servais dieper graven. Uiteindelijk vond hij
S Na jaren van speurwerk vond Servais Hutschemakerseenafbeeldingvaneenlijkkroon.Op dezeafbeeldingisdelijkkroonteziendieopdezerk staat.Naargoedgebruikwerdenachterdekistnog twee lijkkronen gedragen door twee meisjes die in het wit waren gehuld. De symboliek hierachter? De damediewasoverledenwasnogmaagd...
een antwoord in een boekwerk van historicus Van de Ven. Servais vertelt hierover: “Vroeger was het gebruikelijk dat een vermogende ongehuwde dame met drie lijkkronen werd begraven. Eén lijkkroon werd op de zerk geplaatst. De andere twee werden door twee meisjes, gehuld in het wit, achter de kist aan gedragen.” De betekenis van die drie lijkkronen spreekt echter nog veel meer tot de verbeelding. Servais: “De drie lijkkronen en twee meisjes in het wit moesten aangeven aan pastoor, de gemeenschap én slivvenhieër, dat de overledene nog maagd was…”
S Metzijnbijna95jaarisServaisdanwelnietmeer dejongste,zijngeheugenlaathemzeldenindesteek. Kwiekenmonterschudthijverhalenover‘vreuger’en destreekuitzijnmouw.
Of Lysbeth Bovens veel noten op haar zang had, of alles gewoon goed geregeld wilde hebben, is ruim 270 jaar na dato niet meer te zeggen. Uit haar testament valt wel op te maken, dat deze dame precies wist wat ze wilde en dat haar afscheid van het aardse groots en bombastisch moest zijn. Als gewone (en minder vermogende) sterveling, zou je mogen hopen dat slivvenhieër geen onderscheid maakt als we ooit bij Petrus op de hemelpoort kloppen. Voor het aardse deel kunnen we inmiddels vaststellen dat op aard alles echt slechts tijdelijk is. Want Lysbeth Bovens laatste wil is slechts ten dele uitgevoerd. Navraag bij de hedendaagse pastoor en kapelaan wijst namelijk uit dat er echt niet voor eeuwig een jaardienst voor Lysbeth Bovens wordt gehouden. En de grafsteen van Lysbeth en Marie Bovens is verdwenen uit de kerk van Mheer. We kunnen dus genoegzaam vaststellen dat in het hier en nu het laatste hemd inderdaad geen zakken heeft. Hopelijk heeft haar ziel in de hemel een beter lot getroffen…
Als gewone sterveling, zou je mogen hopen dat slivvenhieër geen onderscheid maakt als we ooit bij Petrus op de hemelpoort kloppenS Een tweede grafelijke sluitsteen in de kerk van Mheer toont de diverse familie- en aliantiewapens vandeherenvanMheer.
ansichtkaarte oet de ouw doeës
jaar
terug in de tijd aan
hand van bijzondere ansichten, ‘oet de ouw doeës’. Zowel vroegen als nu maken mensen samen de maatschappij. Daarom deze keer ansichten met “luuj van hie”; mensen van hier. De ansichten komen uit de verzameling van Jos Custers uit Sint Geertruid. Hebt u oude ansichtkaarten, oude postwaardestukken of postzegels liggen waar u niets meer mee doet?
Dan kunt u hierover altijd geheel vrijblijvend contact opnemen. Zijn telefoonnummer is 0654 306 406.
Het Heuvelland is van oudsher een groeiregio. Dat zit niet alleen in het eeuwenoude bosrijke en agrarische DNA van deze streek. Ook andersoortige bedrijven zien groeipotentie in deze regio. Onder andere omdat begrippen als Europa en samenwerken over landsgrenzen heen nergens dichterbij zijn dan in het Heuvelland. Het buitenland, of misschien beter gezegd, onze anderstalige buren, zijn eigenlijk nooit verder weg dan een kwartiertje rijden. In die internationale omgeving helpen de accountants van Essers Accountants in Cadier en Keer ondernemers verder in hun groeiplannen en ambities.
door Marco De Bie fotografie George Deswijzen“De tijd dat de accountant alleen de boekhouding bijwerkt, de jaarrekening opmaakt en de belastingaangiftes afhandelt, ligt lang achter ons.” Ralph Essers van Essers Accountants legt klip en klaar uit waar de meerwaarde van de accountant anno 2023 zit. Voor veel ondernemers zijn wij een vraagbaak en meedenkpartner die gevraagd en ongevraagd cijfers interpreteert, analyses maakt en adviezen geeft.
Meegroeien met ambities en visie
Essers Accountants biedt klanten een breed scala aan fiscale en administratieve diensten, waarmee zij hen ontzorgen. “Door ondernemers te ontzorgen,” vertelt Essers, “heeft deze alle ruimte om zich bezig te houden met zijn core business: ondernemen!” Als progressief accountant proeft Ralph een veranderende behoefte bij zijn klanten: “Ondernemers stellen steeds hogere eisen aan onze dienstverlening.” Daar is Essers in zijn uitstekend geoutilleerd kantoor in Cadier en Keer helemaal op ingericht. “Wij denken met ondernemers mee, bespreken opties, schaven ambities bij of schroeven deze op. De financiële en fiscale consequenties en aspecten daarvan wegen wij
zorgvuldig af, om op basis van fiscaliteit én filosofie een gedegen en eerlijk advies te geven.” Daarbij kijkt Essers overigens verder dan cijfers: “Natuurlijk zijn historische cijfers belangrijk. Maar het is juist onze taak om die cijfers in het juiste perspectief te plaatsen en ze in de pas te laten lopen met de ambitie van de ondernemer. En vice versa. Een ondernemer helpen ondernemen,” zegt Essers gedecideerd, “dat is wat wij doen!”
Ondernemer én onderneming futureproofmaken
Vorig jaar verhuisde Essers Accountants van Margraten naar Cadier en Keer. Daarmee is het bedrijf helemaal klaar voor de toekomst. En dus kijkt Essers met vertrouwen vooruit. “Ons klantenbestand past bij een dynamische groeiregio en is zeer divers. Van agrariërs tot hightech solution bedrijven; en van lokale éénpitters tot grote MKB’ers.”
“Hoe divers onze klanten ook zijn,” legt Ralph uit, “in deze onstuimige tijd worstelen ze vaak met dezelfde vragen. Hoe kan ik verduurzamen en toch groeien? Hoe kom ik na de coronacrisis ook weer sterker uit de energiecrisis? Hoe kan mijn bedrijf ondanks de torenhoge inflatie toch concurrerend blijven? Of kan ik blijven innoveren, zonder dat de kosten de pan uit rijzen? Vragen, waar wij samen antwoorden op proberen te vinden. Vanuit fiscaliteit, maar ook vanuit een
Zoerbeemden 16E 6245LR Eijsden
Geopend ma t/m vrij 10.00u - 17.00u
Zaterdag 10.00u - 13.00u
www.maastrichtporseleinwinkel.nl
gezonde ondernemersgeest, steeds weer zoeken naar ruimte om verder te groeien of door te ontwikkelen. De ondernemer én de onderneming future proof maken. Daarmee zijn wij onze klanten graag van dienst.” Essers is daarbij niet de accountant die met het belerende vingertje zwaait. “Ook in lastige tijden staan wij schouder aan schouder met de ondernemer om ruimte te vinden om persoonlijke groei en ontwikkeling te vertalen in zakelijk succes. Daarbij zijn wij niet de ‘financiële waakhond’, maar eerder de financiële rentmeester die ambitie en liquiditeit hand in hand laten gaan.”
Ben jij ook op zoek naar een accountant die meedenkt in jouw ambities en die jou helpt om te ondernemen? Maak dan vandaag nog een vrijblijvende en kostenloze kennismakingsafspraak.
Essers Accountants
Kerkstraat 73 – 6267 EB Cadier en Keer 043 408 2345 || www.essersaccountants.nl
Kerst 2022
Tuincentrum Gronsveld heeft alles in huis voor een onvergetelijke kerst! Kom, kijk en koop de mooiste sfeervolle kerstdecoraties, om er een onvergetelijk kerstfeest van te maken.
Binnenkort mega kerstsale met kortingen oplopend tot wel 60%! Houd onze website en facebookpagina in de gaten.
Diverse soorten en maten kerstbomen te koop, gezaagd of met kluit.
Namens alle medewerkers van Tuincentrum Gronsveld alvast hele fijne feestdagen gewenst!
Zondag 11 en 18 dec. open 12.00 – 17.00 uur
zaterdag 24 en 31 dec. open van 09.00 – 16.00 uur 25 en 26 december en 1 januari gesloten.
Tuincentrum Gronsveld Rijksweg 6 | 6247 AH Gronsveld
De jaarlijkse kerstpelgrimage lokt nog steeds duizenden wandelaars uit hun woning:
In de donkere dagen voor kerstmis, bereidt iedereen op eigen wijze de viering de geboorte van het Christuskind voor. Voor enkele duizenden gelovigen is het kerstfeest niet compleet als zij in de dagen voor kerst geen bedevaart naar Banneux zijn aangegaan. En dus trekken velen op één van de vier zondagen in de adventstijd of op 24 december de wandelschoenen aan om te voot nao Banneux te gaan om daar een kaarsje voor speciale intenties op te steken.
door Marco De Bie fotografie Marco De BieTussen 15 januari en 2 maart 1933, zo vertelt de legende, verscheen te Banneux de Heilige Maagd Maria acht keer aan de 11-jarige Mariette Beco. Zij introduceerde zich telkens aan het meisje als de “Vierge des Pauves”; de Maagd der Armen. Tijdens haar verschijnen heeft zij om de bouw van een kapel gevraagd, die nog datzelfde jaar op de plaats van de Mariaverschijningen in de voortuin van de familie Beco is gebouwd en ingezegend.
Het verhaal van Mariette Beco werd tussen 1935 en 1937 door een bisschoppelijke commissie onderzocht en waar bevonden. Op 19 maart 1942 gaf bisschop Kerkhofs van Luik officieel toestemming tot verering van Onze-Lieve-Vrouw van Banneux en in augustus 1949 bevestigde hij het bovennatuurlijk karakter van de verschijningen. In 1952 volgde de erkenning door het Vaticaan.
Al vanaf kerst 1933 boetebedevaarten van Valkenburg naar Banneux
Het bijzondere verhaal van de verschijningen van de Heilige Maagd aan Mariette Beco vertelde zich ook in 1933 al snel verder. Datzelfde jaar nog, op 24 december 1933 trok een groep gelovige ZuidLimburgers vanuit Valkenburg te voet naar Banneux, om er de voorspraak van de Heilige Maagd aan te roepen. De groep gelovigen die jaarlijks de 50 kilometer lange boetetocht aflegden, groeide gestaag. Tot de groep pelgrims van het eerste uur behoorde ook de Valkenburger Florent Eijssen (1901-1990), die de bedevaartstocht meermaals op blote voeten(!) aflegde.
De officiële voettocht
De officiële jaarlijkse kerstboete-bidweg vindt steevast plaats op 24 december. De dag begint om 8:30 uur met de viering van de Heilige Mis in de H.H. Nicolaas- & Barbarakerk in Valkenburg. Na de mis ontvangen de bedevaartgangers de reiszegen van de dienstdoende priester, waarna de tocht vanuit Valkenburg door Sibbe en langs Margraten en Reijmerstok naar grensovergang De Plank leidt. Via Aubel, Charneux, Battice en Pepinster bereiken de pelgrims uiteindelijk Banneux. De pelgrimstocht eindigt met de jaarlijkse kerstavondmis om negen uur ’s avonds in de Boodschapkapel van Banneux. Na twee jaar onderbreking, kan de voettocht dit jaar gelukkig weer plaatsvinden Er rijden op de route enkele volgwagens die hulp kunnen bieden als iemand problemen heeft. Ook het Rode Kruis van Valkenburg -Nuth volgt de route om zo nodig medische assistentie te verlenen.
Verdere inlichtingen vind je op de website: kerstvoettochtbanneux.nl Wil je gebruik maken van een bus die de pelgrims na de Kerstnachtviering terugbrengt naar Valkenburg en Maastricht, dan moet je je uiterlijk zaterdag 17 december melden bij Roos Spits-Vossen, tel. 043 601 5447. Hier kun je ook terecht voor verdere inlichtingen betreffende de officiële voettocht.
Steeds meer particuliere pelgrimages
Hoewel de officiële tocht vele pelgrims aan zich weet te binden, zijn de meeste bedevaartgangers ‘gewone stervelingen’ die vanuit hun eigen parochie te voot nao Banneux lopen. Jong en oud, man, vrouw en genderneutraal, wit, zwart, geel en rood, alleen, met het gezin, vriendengroepen, zelfs hele wandelclubs lopen in grote of kleine cohorten uit alle windstreken naar dat éne gezamenlijke einddoel: die kleine waterbron bij het kapelletje in Banneux, alwaar zij hun hand in het water van de bron duwen. Een kruisteken, een schietgebedje en het opsteken van een kaarsje behoort steevast tot het ritueel, waarna menigeen zich een zalig kerstfeest toewenst. Want voor de ware Banneuxpelgrim start de herdenking van de geboorte van het kindje Jezus bij aankomst in Banneux.
Van geloofstraditie naar gezellige traditie Van origine heeft de voettocht naar Banneux een religieus karakter. In de eerste edities werd steevast de hele tocht gebeden. Inmiddels heeft het bidden plaatsgemaakt voor gezellig bijpraten. Velen blikken tijdens het wandelen terug op het afgelopen jaar en kijken vooruit naar het nieuwe jaar. Een andere, meer eigentijdse vorm van bezinning dus.
Tijdens de tocht worden diverse stops gemaakt om de inwendige mens te versterken. Koffie met een broodje, een kop soep, maar ook een abdijbiertje hoort bij het pelgrimsmenu van 24 december. Na aankomst in Banneux wordt na het bezinningsritueel bij de bron en de kaarsenwand afsluitend een hapje gegeten en een biertje gedronken, waarna de bus- of autorit door de donkere nacht de pelgrims thuisbrengt voor de start van de viering van het kerstfeest met hun dierbaren.
Wij wensen u fijne feestdagen en een succesvol 2023!
S Moemaarvoldaanbereikenookdezevierpelgrims naruim50kmwandelenheteindpunt.Linksvaderen zoon Hambeukers, waarmee een nieuwe generatie pelgrims de tocht heeft aanvaard. Luc Hambeukers heeft overigens getraind voor deze wandeling door jarenlangdezekrantinVilttebezorgen.
ZaligKèarsjmis!
Ook de auteur van dit artikel loopt jaarlijks met goede vrienden de ruim vijftig kilometer lange tocht. Naast wat kaarsjes voor mijn eigen dierbaren, zal ik dit jaar ook een lichtje in Banneux laten branden voor diegenen die dit artikel lezen en de tocht niet zelf kunnen aanvaarden. Vanaf papier wens ik iedereen, namens het voltallig team van schrijvers, fotografen en bezorgers Van Harte een zaligkèarsjmis.
Niet alleen uw bandenspecialist van het Heuvelland, maar ook voor...
Op totall loss en een enkel kunstobject na,herstelt Autoschade Heuvelland iedere schade.Botsingen,gemiste paaltjes, overstekende bomen,parkeerdeuken en krassen.Geen deuk te gek ofAutoschade Heuvelland herstelt het wel. Autoschade Heuvelland is dé schadeherstelspecialist voor personen- en lichte bedrijfsauto’s in het Heuvelland.Wij werken voor alle verzekeringsmaatschappijen.Uw schade wordt snel,vakkundig en door goed opgeleide mensen hersteld.Dus heeft uw auto schade? Bel dan direct Autoschade Heuvelland.
Op totall loss en een enkel kunstobject na, herstelt Heuvelland Schadeherstel iedere schade. Botsingen, gemiste paaltjes, overstekende bomen, parkeerdeuken en krassen. Geen deuk te gek of Heuvelland Schadeherstel herstelt het wel. Heuvelland Schadeherstel is dé schadeherstelspecialist voor personenen lichte bedrijfsauto’s in het Heuvelland. Wij werken voor alle verzekeringsmaatschappijen. Uw schade wordt snel, vakkundig en door goed opgeleide mensen hersteld. Dus heeft uw auto schade? Bel dan direct Heuvelland Schadeherstel.
Kijk, dat leest lekker weg. Zondagochtend, lekker relaxed op de bank. Koffietje erbij, lekker door Van Harte heen. Wie doet je wat? Op dat moment had jij gewild dat Saar en Max ook jouw advertentie of advertorial hadden kunnen zien. Gemiste kans... Geen paniek! Er komt altijd weer een nieuwe uitgave van Van Harte. Wil jij jouw bedrijf ook die unieke kans geven om op te vallen? Lekker relaxed, onder ’t genot van ’n bakkie? Wacht dan niet langer en pak die kans. Reserveer een advertentie of advertorial in de volgende uitgave van Van Harte. Saar en Max verheugen zich al op de lente-editie...
In de lift van Zorgcentrum Appelgaard in Margraten druk ik voorbij de begane grond op knop 0. Voordat ik in de kelder van het breekbare leven stap, flitst een beeld voorbij van een dierbare uit het verleden met de diagnose dementie. Elke dag wreef ze urenlang met haar zoekende vingertoppen over een bijna versleten linnen tafelloper. ‘Van buiten beschadigd, van binnen gebroken’ (citaat toneelspeler Abbie Chalgoum). De ultieme nachtmerrie voor wie ouder wordt. Ik zie er daarom tegenop wat komen gaat: een middaglang aanschuiven in Appelgaard bij een gespreksgroep voor mensen met dementie. Twee uur later druk ik in dezelfde lift op knop 1. Terug naar mijn vertrouwde wereld. Met een heel ander gevoel dan waar ik bang voor was geweest. Geen gevoelens van machteloosheid. Of nog meer angst voor wat mij mogelijk ook te wachten staat. Laat het me uitleggen.
Als ik eerder die middag op 0 (wie verzint dat?) uit de lift stap, zijn in de gereserveerde activiteitenruimte Hub oet Sjuuëlder, Miets oet Mestreech, Annie oet Eèsjde, de andere Annie oet Terhoorsj en Adelheid oet Vallekeberg al aangeschoven aan de lange tafel. Activiteitenbegeleidster Diana Voncken heeft net de traktaties passend bij het gespreksthema van die middag uitgepakt: blokjes gevulde speculaas, pepernoten en stukjes banketstaaf met amandelspijs. Sinterklaas dus. Thee en koffie zijn uitgedeeld. De kleine gespreksgroep zit er klaar voor.
Net als op eerdere dinsdagen komt Arthur Nijsten langs. Hij wordt meteen herkend. Zijn zwarte koffer helpt daarbij. Daarin zitten allerlei attributen van vroeger, wat het ophalen van dierbare herinneringen ook deze middag flink zal stimuleren. Speciaal voor de gespreksgroepen in Appelgaard wordt deze koffer per thema gevuld door het Kunst- en Verzamelhuis uit Wijlre. De afgelopen tijd bijvoorbeeld met spullen van de kapper, uit de keuken, school- en babytijd en van de strijk. Maar het zijn niet alleen de voorwerpen die alle verhalen naar boven halen. Het ligt ook aan Arthur. Zijn korte, gidsende vragen – soms met een kwinkslag, dan weer serieus – helpen optimaal bij het graven in het geheugen. Misschien nog belangrijker: je voelt de hele tijd zijn oprechte interesse in wat het vijftal allemaal te vertellen heeft. Geen moment staart een van hen deze middag minutenlang doelloos voor zich uit.
Hub heeft wel zo zijn bedenkingen als Arthur het eerste attribuut uit de koffer op tafel plaatst: een schoen met een wortel. ‘Ik vond meestal alleen een brief in mijn schoen. Ik was een ‘batteroaf’, haalde samen met drie vriendjes veel kattenkwaad uit. In die brieven schreef Sinterklaas dan dat ik daarmee meteen moest stoppen, anders… Voor Sint was ik bang. Ik was altijd blij als hij weer vetrokken was. Tot het laatste moment bleef ik op veilige afstand.’ Maar bij de volgende voorwerpen uit de koffer deelt hij in het enthousiasme van de twee Annie’s, Adelheid en Miets. De meeste verhalen komen boven bij een prachtige porseleinen pop. Maar ook een grote jutezak met de afbeelding van Sint, een ambachtelijke speculaasplank met Sint-motief, de witte handschoen van Sinterklaas met een bisschopsring en een Pietenmuts inspireren het vijftal om lange verhalen te vertellen over hoe het er vroeger aan toeging. Annie oet Terhoorsj was een van de dertien kinderen in huis. Trots vertelt ze over haar moeder die van Sinterklaas toch elk jaar iets speciaals maakte. ‘Lekker eten, nieuwe, zelfgebreide warme sokken voor de winter en wat snoep. Soms maakte ze van stof ook nog speelgoed.’ Miets haakt meteen in. ‘Wij hadden een snoepwinkel in de Koestraat, dus voor mij hoefde Sint geen snoep te brengen. Heb wel zo’n porseleinen pop gehad, maar die heb ik van de fiets laten vallen. Boem, kapot. Dat was me wat.’
Zo gaat het bijna anderhalf uur door. Het vijftal blijft maar vertellen en reageren op elkaars herinneringen. Wat oprechte interesse en aandacht allemaal teweeg kan brengen. Als ook mensen met dementie daarvoor maar de kans krijgen en er tijd voor vrijgemaakt kan worden. Zoals in Appelgaard.
Die middag vertrek ik met een beter gevoel dan bij binnenkomst. Dementie blijft een schrikbeeld voor me. Maar door deze middag geloof ik dat de diagnose ‘dementie’ niet per se hoeft te betekenen dat je nooit meer jezelf kunt zijn. En dat doelloos voor je uit staren niet de enige overgebleven optie wordt.
Tjeu ‘Mattie’ Seeverens
Envidaisopzoeknaarvrijwilligersdiemetgespreksgroepeninanderezorgcentra aandeslagwillengaan.Meerinformatie:diana.herben-voncken@envida.nl.
