Van der Ende Magazine 2019

2019ANDBEYOND.NL

2019

AND BEYOND

CORPORATE MAGAZINE VAN DER ENDE STEEL PROTECTORS GROUP

‘ALLEEN’: DÉ BUCKETLIST! DE PCT-TRAIL VAN MEXICO NAAR CANADA BIJZONDER

EEN WATERKERING BESCHERMEN TEGEN ZOUT WATER

WIM BONESTROO

“JE MOET NIET ALTIJD AFGAAN OP HET VISUELE”

WAT EEN KUNST

HOE JE TREINSTATIONS KUNT CONSERVEREN

Voor u ligt de eerste editie van ‘2019 and beyond’, het nieuwe corporate magazine van Van der Ende Steel Protectors Group.

Een magazine dat bol staat van trots: trots op onze gewaardeerde klanten en toeleveranciers, trots op de vaak immens grote en langdurige projecten waar we bij betrokken zijn in infra en industrie, en bovenal trots op onze eigen mensen, de vakkundige collega’s die het iedere dag weer waarmaken.

Uitgever: Birdy Communicatie

Dit nieuwe magazine is meer dan zo maar een bedrijfsblad, het is een lijvig company jaarmagazine. We willen meer laten zien dan al op onze fraaie website en social media kanalen staat en vooral meer vertellen over de verhalen en de mensen achter ons dagelijks werk. Want hoe gaaf is het als je tot 2035 mag meewerken aan de conservering van de Oosterscheldekering.

Of hoe indrukwekkend is het onderhoud aan de treinstations Amsterdam Centraal, Zaandam en Tilburg. En hoe bestendig is een jarenlange relatie met een industriële klant als BP in de Europoort waar wij samen met hen werken aan veiligheid in dagelijks onderhoud. Allemaal langlopende projecten, 2019 en verder…

Dit en veel meer leest u in ons nieuwe magazine. Wij zijn er trots op en wensen u dan ook veel leesplezier. Leidt het tot vragen? Neem zeker contact met ons op. Of heeft u collega’s of relaties die het magazine ook graag zouden ontvangen? Laat het ons weten. In het colofon op deze pagina ziet u de contactgegevens. En we beloven u nu alvast: over een jaar brengen we de tweede editie van dit magazine uit: ‘2020 and beyond’!

Namens de redactie, Arnold Kompanje Manager Business Development

2019 and beyond is het corporate magazine van Van der Ende Steel Protectors Group in Barendrecht.

Een uitgave van: Van der Ende Steel Protectors Group, Zwolseweg 62, 2994 AL Barendrecht. www.vanderende.nl

R E DAC T I O N E E L

TROTS

COLOFON

Redactieadres: Van der Ende Steel Protectors Group, Postbus 476, 2990 AL Barendrecht.

Telefoon +31 (0)10 – 472 11 88.

E-mail: info@vanderende.nl Hoofdredacteur: Fedor Vogel Coördinatie:

Arnold Kompanje

Redactie: Richard Dräer,

Peter van der Ende,

Arnold Kompanje,

Erik Moerkerken,

Mariëlle van den Heuvel-Sluijter, Fedor Vogel Met dank aan: René Boender Fotografie: Bas van de Wel,

René van der Kloet,

Rob Janszen, SchildersVAKTV, Tim Voors,

Fedor Vogel e.a.

Vormgeving:

Patrick Schotte

Drukwerk: Haveka Adreswijzigingen en vragen over adressering: info@vanderende.nl Van der Ende Steel Protectors Group, Postbus 476, 2990 AL Barendrecht.

Telefoon +31 (0)10 – 472 11 88.

Disclaimer: De uitgever kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor eventueel geleden schade door onverhoopte foutieve vermelding in dit magazine. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever.

1

P6

“ALLE GRENZEN VAN UITSTELLEN ONDERHOUD ZIJN BEREIKT”

ONDERHOUD KAPPEN STATION AMSTERDAM CENTRAAL

De Oosterscheldekering (OSK) is het grootste en meest bekende Deltawerk. Toen de waterkering na bijna 30 jaar aan een nieuwe laag verf toe was, resulteerde dit in het grootste conserveringscontract dat ooit in Nederland werd afgesloten.

NIEUWS

P18

VAN DER ENDE TWEE KEER IN AHOY DIT VOORJAAR!

P19

P20 PPG...DE INNOVATOR VAN VANDAAG

P32

ProRail heeft Van der Ende het onderhoudsproject van twee monumentale kappen van het station Amsterdam Centraal gegund.

P12

2

Al tientallen jaren werkt Van der Ende op de raffinaderij van BP in Europoort. Het geheim van die lange relatie?

In een veranderende staalconserveringsmarkt geeft directeur/eigenaar Peter van der Ende sinds 1988 leiding aan zijn ‘Steel Protectors Group’ van ruim 200 medewerkers.

Enerzijds met militaire precisie, daadkracht en doorzettingsvermogen, anderzijds met een portie ambitieus Rotterdams ondernemerschap.

WIE BESCHERMT DE WATERWERKEN TEGEN HET ZOUTE WATER?

TROUW AAN DE ZAAK

P24

BP SAFETY AWARD BLIJK VAN JARENLANGE RELATIE

I N H O U D S O P G AV E

I N H O U D S O P G AV E

Peter van der Ende:

P28

DE PACIFIC CREST TRAIL TE VOET VAN MEXICO NAAR CANADA Je wilt niet weten wat er allemaal met je gebeurt als je zes maanden alleen in de wildernis loopt. Het is geweldig, spannend, mooi en confronterend. Gewoon overweldigend!

P44

WIM BONESTROO JE MOET NIET ALTIJD AFGAAN OP HET VISUELE

NIEUWS

ERIK VAN LOO

VAN DER ENDE STEEL PROTECTORS ACADEMY

P32

IN THE RHYTHM OF THE KITCHEN

P56

P36 P50 3

U I TG E L I C H T

U I TG E L I C H T

Van der Ende’s mannen van staal hebben deze iconische brug voor vele toekomstige jaren beschermd.

Een staaltje werk waar we trots op zijn!

DAAR HANGEN WE! 4

5

I N T E RV I E W

I N T E RV I E W

Peter van der Ende:

“ALLE GRENZEN VAN UITSTELLEN ONDERHOUD ZIJN BEREIKT”

Kunstwerken, terminals en haveninstallaties, vele hebben een ouderdom van dertig jaar en meer en hebben gigantisch onderhoud nodig.

In een veranderende staalconserveringsmarkt geeft directeur/ eigenaar Peter van der Ende sinds 1988 leiding aan zijn ‘Steel Protectors Group’ van ruim 200 medewerkers. Enerzijds met militaire precisie, daadkracht en doorzettingsvermogen, anderzijds met een portie ambitieus Rotterdams ondernemerschap. In het magazine ‘2019 and beyond’ schetst Peter het ontstaan en de groei van het bedrijf en zijn visie op de markt en de toekomst.

6

7

“Ons bedrijf is in 1929 opgericht door mijn grootvader Jacques van der Ende. Hij is na de oorlog in de scheepvaart terecht gekomen. Bij werven als RDM, Nieuwe Waterweg en Verolme deden wij het ‘schone’ werk, bovendeks aan de schepen. In de jaren ’70 werd het moeilijker en gingen veel werven ten onder. Mijn vader Leo van der Ende is in 1956 gestart bij zijn vader.

Er werkten toen aanzienlijk minder mensen in het bedrijf met sterk wisselende pieken qua bezetting. Mijn vader is in 1975 gestart met een straalklus op de Caltex raffinaderij met werken in de petrochemie. Dat werd later Chevron, daarna Texaco, waarna een joint venture met BP volgde onder de naam Nerefco. In 1992 is dat volledig overgenomen door BP. Sinds 1992 zijn wij exclusief Painting Contractor van de BP Raffinaderij Rotterdam.

We zijn trots op deze bijzondere relatie die feitelijk ruim 40 jaar voortduurt.”

8

Gedreven koploper

“In 1983 ben ik als derde generatie in het bedrijf komen werken. Voor die tijd zat ik bij het Corps Mariniers waarbij ik als jongen van 20 een jaar op Curaçao heb gewoond. Het corps is een enorm vormende periode voor me geweest, militaire drive, discipline en orde zijn het resultaat. Vanuit cultuur en gedrag heb ik die levenservaring tot vandaag als kernwaarden in mijn dagelijkse praktijk: vastberadenheid, doelgericht en nooit opgeven. Dat heb ik ook met sporten. Het bedrijf begon langzaam te groeien en we hadden versterking nodig binnen kantoor. In 1989 is mijn vrouw Pauline mij komen helpen, ze had ervaring opgedaan bij een internationaal scheepvaartbedrijf en bracht veel kennis mee. Tot aan de geboorte van onze oudste zoon in 1991 heeft ze voor de schermen meegewerkt. Mijn broer Oscar is media 1988 begonnen met zijn praktijkperiode. Oscar en ik hebben

de eerste jaren dat we in het bedrijf begonnen vol in de productie gewerkt. Dit heeft ons later veel voordeel gebracht, omdat we zelf de praktijk door en door kennen. Samen hebben we een geweldige ontwikkeling doorgemaakt met elkaar en binnen het bedrijf.

In de begintijd werd de markt gedomineerd door een paar grote marktpartijen zoals Kalkman, Velzen, het oude Schalekamp en RZB, bestuurd door in onze ogen oude mannen in pakken. Wij waren startende jonge en ambitieuze ondernemers. In 1986 kochten we onze eerste computers en we onderscheidden ons al snel richting klanten met Lotus Notes spreadsheets, open begrotingen en een soort van kwaliteitsplannen. Het gaf ons kracht om dingen anders te doen, we bruisten van de energie.

Ik kwam in gesprek met de topploegen onder de schilders die werkten bij genoemde bedrijven, het was de kunst om hen naar ons toe te trekken. Het was ieder jaar spannend

I N T E RV I E W

I N T E RV I E W

of je de topschilders wel bij je kon houden. Altijd in het voorjaar discussies over 10 of 20 gulden per week erbij.

Het was een markt van onderling bieden tussen de schildersbedrijven. Ik deed in die tijd veel koude acquisitie, keek naar bestaande industriële bedrijven, reed stad en land af voor afspraken, zocht uit wie verantwoordelijk was voor het onderhoud en ging dan bellen. De eerste klus die ik binnenhaalde in 1987 was bij het toenmalige DSM Chemicals voor 28.000 gulden. Een jaar later kregen we veel werk bij Akzo Chemicals Botlek. Bij Shell kwamen we niet binnen. Totdat ik In 1992 werd gebeld door mijnheer Kramer van de Shell Raffinaderij. Ze hadden daar een probleem met alle bestaande Painting Contractors.

Intensieve contractonderhandelingen volgden, 850 units rates moesten er gemaakt worden. Voor die tijd wist ik nauwelijks wat een unit rate überhaupt was. Nachten hebben we doorgehaald. Binnen vijf maanden kregen wij een contract voor de helft van alle Shell-assets, zowel op Pernis als Europoort. In datzelfde jaar ging BP de markt op voor een All-in Unit Rate Contract voor zowel Pernis als Europoort. Alles wat we geleerd hadden konden we nu ook voor BP toepassen. Een reuze spannende tijd was dat: konden we ons bestaande contract behouden of waren we het kwijt? BP gunde ons het contract.

Samen met Shell was een nieuw fundament gelegd onder het bedrijf. Tot op dag van vandaag zijn Shell en BP onze opdrachtgevers. Hoe bijzonder is dit! De contracten stelden ons in staat te investeren in vakmensen en innovatieve recycling straalmachines. We gingen door om ons verder te onderscheiden. ISO 9002, VCA, CO2prestatieladder, in onze branche waren wij de eerste in Nederland die deze certificeringen hadden behaald, mijn broer heeft daarin een grote rol gespeeld. Het heeft ons altijd gedreven om koploper te zijn. Iemand vertelde me een paar jaar geleden de volgende vergelijking: ‘Als Apple iedere vijf jaar een compleet nieuwe IPhone op de markt lanceert, waarom zou een contractor zich dan ook niet iedere vijf jaar opnieuw uitvinden?’. Terugkijkend zie ik dit patroon ook binnen ons bedrijf plaatvinden.

We innoveren constant, dit is de drijfveer voor de toekomst.”

In 1986 kochten we onze eerste computers en we onderscheidden ons al snel richting klanten met Lotus Notes spreadsheets, open begrotingen en een soort van kwaliteitsplannen.

Het gaf ons kracht om dingen anders te doen, we bruisten van de energie.

9

“In 2014 hebben we een visie ontwikkeld om het bedrijf verder te laten groeien. Je hebt een solide omvang nodig om grote investeringen te kunnen doen. Dat stelt ons in staat een stevige backoffice in te richten, nodig om complexere projecten aan te nemen. We zijn sindsdien ruim 40% gegroeid. In 2018 groeien we opnieuw met 25%, de strategie pakt goed uit. De straal- en conserveringsmarkt zie ik als een groeimarkt. Alle grenzen

De Van der Ende Academy zie ik als ons gaafste project.

Dit kunnen we jonge mensen bieden, ook dankzij de schaalgrootte die ons bedrijf momenteel heeft bereikt. van uitgesteld onderhoud zijn inmiddels wel bereikt.

Wij zien de vraag ontstaan. Maar, wij kijken wel goed waar we wel of niet op inschrijven. Wij profileren ons uiteindelijk niet als goedkoopste, maar wel als de beste partij in de markt. De Van der Ende Academy zien wij op dit moment als ons ‘coolste’ project. Daar zijn we mega-onderscheidend in. Het gaat erom: hoe kun je jonge mensen binden en boeien die in de toekomst het verschil gaan maken. Jonge mensen zonder wezenlijke goede vooropleiding maar wel met het hart op de juiste plaats. Onze Academy is hét antwoord op deze vraag.

Van de eerste groep is nu nog 40% over. Dit past bij de verwachting die we vooraf hebben gesteld. Deze jongens zijn ondertussen geaard en doen het uitstekend. Het vergt overigens veel aandacht en bij tijd een persoonlijk gesprek om ze bij de les te houden. Uiteindelijk duurt het traject vier jaar om ze te coachen naar volwassen gedrag en vakmanschap. In 2019 willen we 20 tot 30 man zo gaan opleiden. Aan de voorkant gaan we nog intenser selecteren. We willen vooral volhouders en doorzetters, dat heb ik bij de Mariniers wel geleerd. Het is overigens ongelofelijk als je de praktijkverhalen hoort van deze doelgroep. Een speelbal van de uitzendbureaus zijn ze.

De kans dat ze structuur krijgen in hun leven is voor velen een utopie. Via onze Academy gaan ze voor een vak leren en dan naar een vaste dienstbetrekking met een serieus goed salaris. Dit kunnen we de jonge mensen bieden, ook dankzij de schaalgrootte die ons bedrijf momenteel heeft bereikt. Daarom zie ik dit als ons gaafste project. We steken er jaarlijks veel geld in, een investering in menselijk kapitaal. We danken ons succes uiteindelijk in belangrijke mate aan de vakmensen die we in dienst hebben. Kijk om

10

je heen, iedereen klaagt over het gebrek eraan.

Een goede vakman is ondertussen een zeldzaamheid in de markt. Daarom is dit onze focus.”

Win-win in plaats van inkoopgewin

“We worden nog steeds geconfronteerd met opdrachtgevers die de hoogste eisen stellen, maar vervolgens voor onrealistisch lage prijzen willen inkopen.

Bijna altijd is de teleurstelling voor beide partijen groot gedurende de uitvoering. Wij doen hier niet meer aan mee. Waar het voor opdrachtgevers echt om zou moeten gaan is onderhoudswerk contracteren bij solide bedrijven die het waarmaken om vaklui in te zetten en projecten op tijd binnen de gestelde eisen uit te voeren. Niet meer inkopen voor de laagste prijs, maar de beste prijs. Voor mij een wereld van verschil. Dit wordt op korte termijn de standaard, omdat het je als opdrachtgever onder aan de streep meer oplevert. Het is win-win in plaats van winnen op je inkoop en vervolgens zwaar verliezen in je onderhoudsoperatie met wederzijdse frustraties tot gevolg.”

Beheersbaarheid en schaalgrootte

“Van der Ende is een echt familiebedrijf waarbij heel veel medewerkers starten en een lang dienstverband hebben.

Mijn vrouw heeft de medewerksters Bianca, Jessica en Monique nog aangenomen. Nu 25 jaar later werken ze nog steeds met veel plezier bij ons. En zo hebben we nog veel meer medewerkers die zo met het bedrijf zijn verweven, al decennia lang. Daar ben ik waanzinnig trots op. Van der Ende stuurt op continuïteit, op de lange termijn. Onze bedrijfscultuur is daarentegen direct en confronterend. We maken duidelijke afspraken met elkaar. Er heerst ook veel respect tussen de afdelingen en mensen onderling. We vinden het erg belangrijk dat de mensen gelukkig zijn in wat ze doen. Tegelijkertijd zijn we veeleisend en als het moet nemen we scherpe maatregelen. We hebben een lange termijnvisie en daardoor sturen we niet apathisch op budget. Vorig jaar hadden we een dramatisch laatste kwartaal met enorme schadeposten door het landelijke asbestgrit-schandaal, waar ruim 400 bedrijven door zijn getroffen. Toch geven we ieder jaar een gezellig feest met al onze mensen.

Dat is ook weer de kracht van dit familiebedrijf, er moet ook gelachen kunnen worden met elkaar. Afgelopen kerst hebben we vier collega’s die 25 jaar bij ons werken en een pensionado in het zonnetje gezet. Dubbel feest dus.”

allemaal corrosieproblemen. Kijkend naar die markten zie ik dat de onderhoudsmarkt voor staalconservering zal groeien. Zonder dat wordt het staal onbruikbaar.

Jarenlang is onderhoud wegbezuinigd, maar de grenzen van uitstellen van onderhoud zijn bereikt. We zien dat terugkomen in de vraag, zowel in industrie als infra, als in andere sectoren. Het bedrijf staat als een huis, onze kracht zit in de samenhang van alle processen binnen onze organisatie. Vakmanschap, veel nieuwe jonge mensen, trouwens een groot genot om te zien hoe snel zij zich ontwikkelen, een geoliede backoffice, een relatief grote HSEQ-afdeling en financiële soliditeit. Wij zijn sterk in deze combinatie en daar gaan we de komende jaren tal van innovaties aan koppelen.”

De vierde generatie

“Zelf ben ik nog vol van energie, ik ben 57 jaar en ga voorlopig nog even door. De intrede van de vierde generatie, onze oudste zoon Edgar, geeft me nog meer energie. Edgar gaat in een periode van twee tot drie jaar alle afdelingen van ons bedrijf langs en is onder meer aan het onderzoeken waar we als bedrijf procesmatig verder kunnen optimaliseren. De voorgestelde verbetermaatregelen krijgen de hoogste aandacht.

Onze jongste zoon Marnix is net afgestudeerd. Het plan is dat hij op termijn ook zal intreden. De samenwerking met mijn broer Oscar is altijd uitstekend geweest. Daar zijn we elkaar eeuwig dankbaar voor. Op dit moment zitten we in een nieuwe ontwikkelingsfase van het bedrijf waar we ruimte gaan maken voor de vierde generatie.”

I N T E RV I E W

I N T E RV I E W

Jonge mensen, ruwe bolsters, blanke pitten

Het bedrijf staat als een huis, onze kracht zit in de samenhang van alle processen binnen onze de organisatie.

Sterk in de combinatie

“Kunstwerken, terminals en haveninstallaties, vele hebben een ouderdom van dertig jaar en meer en hebben gigantisch onderhoud nodig. Niet alleen in Nederland, het is een Europees en mondiaal probleem.

De achterstand op onderhoud, met name bij kunstwerken als bruggen en sluizen is immens. In de offshore-industrie zie je nog veel platforms die operationeel zijn. Als fossiele brandstoffen al ooit verdwijnen of het gebruik minder wordt, zullen die platforms over de komende tientallen jaren toch onderhoud nodig hebben. Er ontstaan ook nieuwe markten, zoals die van de windmolenparken, we onderzoeken deze markten, maar kijken ook opnieuw naar de scheepsbouw- en energiesector. Ze hebben

11

De opdracht behelst zowel groot als klein onderhoud aan de schuiven, de pijlers, de peilmeetstations, leuningen en de remming- en geleidewerken

de familie actief en als familiebedrijven streven we naar lange termijn-resultaten om de bedrijven voor volgende generaties gezond te houden.”

De opdracht behelst zowel groot als klein onderhoud aan de schuiven, de pijlers, de peilmeetstations, leuningen en de remming- en geleidewerken. Bij 32 van 62 schuiven wordt de coating verwijderd en een nieuw conserveringssysteem aangebracht. Ook vindt kleiner onderhoud plaats. Sommige delen krijgen een nieuw conserveringssysteem, op andere delen wordt alleen bijgeplekt. De OSK Conserveringsgroep is daarnaast tot 2035 verantwoordelijk voor het onderhoud van het conserveringssysteem. Erik van Dijke van Rijkswaterstaat, benadrukt hoe belangrijk een goed conserveringssysteem is in relatie tot een goed functionerende Oosterscheldekering: “Uit onderzoek is naar voren gekomen dat de aangebrachte conserveringssystemen

op diverse stalen onderdelen van de Oosterscheldekering het einde van hun levensduur naderen en de komende jaren hun corrosie-beschermende functie zullen verliezen.

De functie van conservering is dat er geen staalafname mag plaatsvinden op de schuiven, omdat dat het functioneren van de OSK in gevaar kan brengen.”

R E P O RTAG E

R E P O RTAG E

WIE BESCHERMT DE WATERWERKEN TEGEN HET ZOUTE WATER?

De conserveringswerkzaamheden aan de Oosterscheldekering worden uitgevoerd door de OSK Conserveringsgroep, een samenwerkingsverband tussen Van der Ende en GSB. De twee familiebedrijven richtten deze samenwerkingsgroep speciaal voor deze klus op.

Borne van Elteren, manager Infra bij Van der Ende, legt uit waarom. “Dit project is zo groot en niet zonder risico, dat we ervoor gekozen hebben om samen met GSB in te schrijven. We kennen elkaars sterke kanten en hebben de krachten gebundeld. Bij een grote klus met veel risico’s zoeken we elkaar wel vaker op. GSB is de enige partij waarmee we dit willen en kunnen. We hebben veel gelijkenissen, beide bedrijven zijn gespecialiseerd in infra, in beide bedrijven is de 3e of 4e generatie van

V.l.n.r. Borne van Elteren, Edwin van Splunder, Erik van Dijke, Peter van Ee

De Oosterscheldekering (OSK) is het grootste en meest bekende Deltawerk. Toen de waterkering na bijna 30 jaar aan een nieuwe laag verf toe was, resulteerde dit in het grootste conserveringscontract dat ooit in Nederland werd afgesloten.

De contractwaarde bedraagt bijna 46 miljoen euro, de contractduur meer dan 20 jaar. Om deze unieke klus veilig en betrouwbaar te klaren moest de OSK Conserveringsgroep, waar Van der Ende deel van uitmaakt, innovatief te werk gaan.

12

Innovatiever dan vijzelproces

Het conserveringswerk aan de OSK is een uitdagend project, vertelt contractadviseur Edwin van Splunder van Rijkswaterstaat: “Allereerst moet de verf op zo’n manier verwijderd worden dat er geen stoffen in het milieu komen. Daarnaast moeten de constructieschilders op moeilijke plekken werken, waarbij het veilig werken een belangrijk aandachtspunt is.” Daarbij gaat het in eerste instantie over de veiligheid van de constructieschilders.

Onder hen raast het ijskoude water voorbij. Een val kan

13

De oorspronkelijke handleiding voor het onderhoud van de OSK omvat drie enorme ordners. Hierin staat precies wanneer leidingen vervangen en onderdelen gesmeerd moeten worden.

14

een tent omheen geplaatst en pas dan kunnen de constructieschilders aan het werk. Een complexe klus.

Het duurt zo maanden om één schuif te stralen en te schilderen. Die periode is de schuif voor lange tijd uit bedrijf. De OSK Conserveringsgroep bedacht een innovatieve en minder risicovolle oplossing.” Borne van Elteren: “Veel speelruimte om te innoveren biedt dit project niet, omdat wordt uitgegaan van bewezen technologie. Dat is niet zo vreemd als je kijkt in welke unieke en zware omstandigheden de OSK moet functioneren. Er is een enorm afbreukrisico als de kering niet sluit. Het aantonen dat onze innovatieve hulpconstructie veilig toegepast kan worden, zonder risico’s op schade aan de kering, was dan ook van

R E P O RTAG E

R E P O RTAG E

fataal zijn. Toch gaat het niet alleen over de veiligheid van medewerkers, vertelt Borne van Elteren. “We moeten ook rekening houden met voorbijgangers. In de zomer zijn hier veel toeristen. Zij fietsen over dezelfde werkweg waarvan wij gebruikmaken.”

De oorspronkelijke handleiding voor het onderhoud van de OSK omvat drie enorme ordners. Hierin staat precies wanneer leidingen vervangen en onderdelen gesmeerd moeten worden. De conserveringswerkzaamheden zijn minder uitgebreid beschreven, vertelt Edwin van Splunder. “In deze handleiding is gekozen voor een vijzelproces. Een schuif wordt dan met vijzels zo’n 3,5 meter omhoog geplaatst. Daarna wordt er een steigerconstructie gebouwd. Daar wordt vervolgens

groot belang. De OSK Conserveringsgroep heeft ná gunning nog een jaar nodig gehad om het voorontwerp door te ontwikkelen en aan te tonen dat werd voldaan aan de contracteisen. Dat leidde tot een succesvolle proefmontage in 2015.”

Hulpconstructie onder schuif

Speciaal voor de OSK ontwikkelde de OSK Conserveringsgroep dus een unieke hulpconstructie.

Deze kan onder de schuif worden gehesen, zonder deze eerst op te vijzelen. De constructiedelen zijn bestand tegen golfslag en de wanden zijn van dik isolerend materiaal. Dit levert een veiligere werkplek op die minder invloed heeft van weersomstandigheden dan een stalen steiger voorzien van krimpfolie. Doordat de schuif niet omhoog gevijzeld wordt blijft de golfslag wel een factor

15

vijftien jaar heeft bewezen. Peter van Ee: “We hebben wel wat zaken aangepast. Zo zijn we van een vierlaags conserveringssysteem overgestapt op een drielaags systeem met een polyurethaan toplaag. Waarbij we wel in laagdikte juist iets omhoog zijn gegaan. Contractueel is een corrosiebestendigheid van 20 jaar vereist en een totale laagdikte van 350 micrometer. Wij hebben echter voor een zwaarder systeem gekozen. Belangrijkste reden is dat we minder inspanning hoeven te leveren in de onderhoudsperiode. We geven nu meer uit om straks meer te kunnen besparen.” De keuze voor het verfsysteem is door een aantal factoren bepaald. Zo is er de langjarige koppeling met het vast onderhoud, waardoor de keuze van het verfsysteem van invloed is op het bijplekken tot 2035. Daarnaast heeft men te maken met het zoute en winderige milieu, de ervaringen met het reeds op de OSK toegepaste verfsysteem spelen daar in mee. Edwin van Splunder: “OSK Conserveringsgroep heeft ervoor gekozen om het huidige verfsysteem te blijven toepassen. Door de grotere laagdikte wordt er als het ware tot 2035 een aanvullende garantie aangeboden. Rijkswaterstaat houdt exact bij welk verfsysteem op een bepaalde schuif zit, wanneer en door wie er vast onderhoud uitgevoerd is en wat men heeft aangebracht.”

Een goed huwelijk

De ontwikkeling van de hulpconstructie vergde veel inspanning van de OSK Conserveringsgroep én van de opdrachtgever. Erik van Dijke: “De ontwerpfase verliep volgens een gedegen proces. OSK Conserveringsgroep bracht veel knowhow mee en voerde simulaties uit voor elke denkbare omstandigheid. Het kostte wel veel langer dan we dachten om het helemaal goed te krijgen. Wel anderhalf jaar in plaats van een maand of vier. De proefhanging van de constructie is mij echt bijgebleven.

Op dat moment werd aangetoond dat de constructie het ook echt zou gaan doen. Dat er niet voor niets zo hard was gewerkt.”

Afwijkend verfsysteem

Wat betreft het verfsysteem is gekozen voor een oplossing van Jotun die zich op de OSK al meer dan

16

Edwin van Splunder: “We werken nu een aantal jaren samen. In het begin liep de relatie vrij stroef. Zo was er veel discussie over het contract. Niet vreemd overigens.

Er was gekozen voor een contractvorm onder de UAVGC en dat was voor de OSK Conserveringsgroep wennen.” Borne van Elteren beaamt dat: “In het contract wordt meer risico bij de aannemer gelegd. Dat betekent dat we veel meer moeten aantonen. Samen met een projectbureau ontwikkelden we daarom een nieuw systeem voor verificatie en validatie.” Alle partijen zijn het erover eens dat de relatie de laatste jaren enorm is verbeterd. Edwin van Splunder: “Naast alle formele contactmomenten weten we elkaar ook informeel steeds beter te vinden. Als er iets is, wordt er meteen gebeld.

We begrijpen elkaars belangen. Een verbetering in de samenwerking komt de kwaliteit ten goede. Ik ben hier blij mee. We zitten tenslotte nog tot 2035 aan elkaar vast.

Dat is langer dan veel huwelijken duren.”

Als er iets is, wordt er meteen gebeld. We begrijpen elkaars belangen.

Een verbetering in de samenwerking komt de kwaliteit ten goede.

R E P O RTAG E

R E P O RTAG E

van betekenis. De constructie is zo gebouwd dat bij extreem hoge golfslag de bodemplaten opliften zodat het water in de constructie komt. De kracht van het water is op zo’n moment dusdanig sterk dat het stalen balken kan vervormen. Peter van Ee, uitvoerder bij Van der Ende, volgt de voorspellingen voor wind en waterstanden op de voet. “Als de golven te hoog zijn, is het te gevaarlijk om te werken. We zorgen dan dat de constructie klaar is voor komende golven. Alles wordt extra vastgezet en al het grit wordt verwijderd uit de constructie zodat dit niet met het water mee in het milieu kan komen. In het stormseizoen, tussen oktober en maart, kunnen we sowieso weinig doen. Ik was dan ook erg blij met het heerlijke weer deze zomer. Daardoor konden we echt veel werk verzetten.”

Indrukwekkende cijfers over het project

De OSK had een ontwerp- en bouwtijd van 10 jaar en werd in bedrijf gesteld op 4 oktober 1986. De waterkering heeft een herbouwwaarde van 4,5 miljard euro. De OSK is 9 km lang, het afsluitbare deel is 3 km. De OSK heeft 62 schuiven, verdeeld over drie sluitgaten. Het conserveringsproject betreft een combinatiecontract van variabel en vast onderhoud aan de schuiven en overig staalwerk op de OSK over de periode 2014 tot en met 2035. Het betreft de schuiven en pijlers van de schuivencomplexen; de twee peilmeetstations in de havens van Noordland Binnen en Noordland Buiten nabij de Roompotsluis, de leuningen langs de N57 Oosterscheldezijde, langs de werkweg Noordzeezijde en op de bovenbalk van de Schaar 1. Het variabel onderhoud betreft hoofdzakelijk het verwijderen van de coating op 32 schuiven van de OSK en het weer aanbrengen van een nieuw verfsysteem. Daarnaast zal de levensduur van de conservering van de overige objecten worden verlengd door het bijplekken of overlagen van de bestaande conservering. Die werkzaamheden lopen tot 2022. Het vast onderhoud gaat om het in stand houden van het bestaande verfsysteem op alle 62 schuiven en het overige staalwerk, het bijplekken. Het vast onderhoud loopt door tot 2032. De pijlers zijn 30 tot 40 meter hoog met een gewicht van maximaal 18.000 ton. De schuiven zijn circa 42 meter lang met een hoogte tussen de 6 en 12 meter. Het gewicht van de schuiven ligt tussen de 260 en 480 ton. Het sluiten van de grootste schuif duurt 75 minuten. Per etmaal stroomt de inhoud van vier miljoen zwembaden door de Oosterscheldekering. De stroomsnelheid is ongeveer een meter per seconde.

17

TROUW AAN DE ZAAK!

EVENTS

JUBILARISSEN

Veel collega’s van Van der Ende Steel Protectors Group werken al jaren bij het bedrijf. Gerrit, Fred, Ron en Bianca vierden onlangs hun 25-jarig jubileum. En Bart, die sinds 1994 bij ons werkte, is onlangs met pensioen gegaan. We zetten ze hier graag in het zonnetje!

VAN DER ENDE TWEE KEER IN AHOY DIT VOORJAAR!

Toegangskaarten verkrijgbaar via info@vanderende.nl

Bezoek onze stand (6.602) op InfraTech 2019!

Het nationaal platform voor de hele infrasector. InfraTech 2019 is hét kennisplatform waar de opdrachtgevers, aannemers, ingenieursbureaus en toeleveranciers laten zien waarom de Nederlandse infrasector al jarenlang tot de wereldtop behoort.

Van 15 t/m 18 januari 2019 in Ahoy Rotterdam.

Fred van Meeteren Projectmanager op BP Raffinaderij 25 jaar bij het bedrijf

18

Bianca Remig-Visker Gerrit Dekkers Secretariaat Uitvoerder Infra Bedrijfsbureau 25 jaar bij het bedrijf 25 jaar bij het bedrijf

Ron van der Lugt Uitvoerder op BP Raffinaderij 25 jaar bij het bedrijf

Bart van Mourik Schilder Pensionado, in dienst sinds 4 mei 1994

Bezoek ons later in 2019 op de StocExpo in Ahoy, ‘s werelds toonaangevende internationale event voor de tank terminal industrie. Van 26 t/m 28 maart 2019.

19

#1

#2

Van der Ende heeft in augustus de eerste 900 mm elektrische wandstraalmachine van Blastrac in gebruik genomen tijdens een van de projecten bij de BP Raffinaderij Europoort. Deze machine heeft maar liefst een vier keer zo hoge straalproductie. De machine werkt geheel stofloos en verwijdert moeiteloos de zwaarste corrosie en walshuid. Resultaat is een prachtige ruwheid van het staal dat hierdoor geschikt is voor de beste coatings. Van der Ende gelooft in de kracht van machinaal gritstralen en de toepassing van de nieuwste technieken. Niet voor niets noemen we onszelf Steel Protection Innovators.

MAKE-OVER AMSTERDAM CS

Amsterdam Centraal Station ondergaat een echte make-over. Op de Zuidkap heeft Van der Ende de afgelopen jaren al zo’n 50.000 m2 aan hout en staal geschilderd en 25.000 m2 aan nieuwe vogelwering aangebracht. De Noordkap is bijna klaar. Vele schilders klimmen dagelijks in de stellingen om de staalconstructie en het houten dakbeschot van een nieuw verfsysteem te voorzien. Ook aan de noordkant werd 35.000 m2 hout en staal en zo’n 20.000 m2 aan nieuwe vogelwering aangebracht. Zie de reportage en interview over dit prachtige project elders in dit magazine.

20

U P DAT E

U P DAT E

SNELLER STOFVRIJ STRALEN

#3

SUPERTANK 88,4 M DIAMETER KAN ER WEER JAREN TEGENAAN

In vier maanden tijd heeft Van der Ende een supertank op de BP raffinaderij Europoort geheel voorzien van een nieuw conserveringssysteem. Allereerst is het immense tankdak met een diameter van 88,4 meter onderhanden genomen. Dat kan er weer jaren tegenaan. We hebben ruim 8.000 m2 gegritstraald en voorzien van een meerlaags epoxysysteem. Met acht gritstralers en drie verfspuiters met ondersteunende teams is keihard gewerkt dit voor elkaar te krijgen. Daarna is met veel energie gestart met de 23 meter hoge tankmantel en de bodem. Deze gritstralen we met behulp van innovatieve elektrische straalmachines waardoor we maar liefst ruim 300 ton gritafval besparen, wat ook bijdraagt aan de reductie CO2-footprint.

21

U P DAT E

U P DAT E

ETT 4, EEN PROJECT ZOALS EEN PROJECT HOORT TE VERLOPEN

#4

Van der Ende heeft met trots gewerkt aan het omvangrijke conserveringsproject van vier nieuwe tanks op de Euro Tank Terminal van VTTI, goed voor ruim 25.000 m2 aan steel protection.

Effectief zijn we vier maanden bezig geweest, vrijwel zeven dagen per week. Daarmee zijn we ruimschoots binnen de door opdrachtgever Geldof gestelde tijd gebleven.

Zónder enig veiligheidsincident.

Daar zijn we trots op! De basis voor dit gezamenlijke succes? Een warm voorjaar, een topzomer, toppers in hun vak én een zeer goede samenwerking tussen Geldof, ETT en Van der Ende. Een project zoals een project hoort te verlopen…

22

8 NIEUWBOUWTANKS HES BOTLEK TANK TERMINALS OPGELEVERD Na maanden van hard werken zijn de acht nieuwbouwtanks, die vanaf eind maart 2018 onder handen zijn genomen, binnen de strakke deadline opgeleverd. 35.000 m2 steel protection, bestaande uit Torbostralen en een 4-laags verfsysteem maken de tanks niet alleen blinkend wit, maar het beschermt ook het staal voor vele

#5

jaren. Veilig werken is onze basis.

We zijn dan ook trots te vertellen dat we ook deze klus weer zonder enig incident hebben geklaard!

Charles Smissaert – Managing Director HBTT: “De mannen van Van der Ende hebben een topprestatie geleverd!”

23

VEILIGHEID

VEILIGHEID

BP SAFETY AWARD BLIJK VAN JARENLANGE RELATIE

Al tientallen jaren werkt Van der Ende op de raffinaderij van BP in Europoort. Het geheim van die lange relatie? Veiligheid.

Want opdrachtgever en aannemer hebben ĂŠĂŠn doel: zo veilig mogelijk werken. Niet onbelangrijk op een raffinaderij waar brandbare stoffen worden opgeslagen en waar constructieschilders soms staan te stralen tussen leidingen die tot honderden graden zijn verhit.

We vertrouwen elkaar en durven elkaar erop aan te spreken als er iets mis is.

V.l.n.r. Fred van Meeteren, Marco Wever en Erik Suijkerbuijk

24

25

Een relatie van meer dan 40 jaar

In 1992 voorzag Van der Ende de eerste keer een tank van BP van nieuwe coating en is sindsdien exclusief onderhoudspartner van BP. De relatie tussen beide bedrijven bestaat al langer, sinds 1976, van de initiële eigenaar Caltex tot BP nu. Marco zit nu elf jaar bij BP en werkte nooit met een ander conserveringsbedrijf.

“Eigenlijk kan ik het me hier niet voorstellen zonder Van der Ende. We zijn erg tevreden met elkaar. Natuurlijk zijn wij de opdrachtgever en zij de aannemer, maar zo voelt dat niet. Het is een gelijkwaardige samenwerking, zonder dubbele bodems. We hebben vertrouwen in elkaar en durven elkaar erop aan te spreken als er iets mis is. We leren van elkaar en nemen elkaars mening heel serieus.”

Fred van Meeteren, projectmanager bij Van der Ende beaamt dat: “We houden elkaar scherp. Als je dat doet, dan is het niet meer een kwestie van dingen volgens het boekje doen. Dan kun je samen het boekje gaan verbeteren.”

Internationale waardering

Een voorbeeld van de goede samenwerking tussen BP en Van der Ende is het BP Safety Centre. Marco Wever: “De ontwikkeling van dit centrum is niet iets wat we alleen hebben gedaan. We betrokken daar heel bewust enkele van onze aannemers bij.” Van der Ende hielp mee bij de ontwikkeling van het programma en bij de bouw van het centrum, vertelt Erik Suijkerbuijk, veiligheidskundige bij Van der Ende: “We hebben meegedacht over het concept en de inrichting en we hebben de bouw mede gesponsord: het schilderwerk van het centrum deden we

26

VEILIGHEID

VEILIGHEID Op de raffinaderij van BP is zowat alles van staal.

Prachtig materiaal, maar wel gevoelig voor corrosie.

Marco Wever, team leader Health & Safety bij BP: “Het onderhoud dat Van der Ende hier doet, is doorslaggevend om ons werk veilig te kunnen doen.

Dan heb ik het niet alleen over de tanks, maar ook over al het leidingwerk on-site. ‘Corrosion under isolation’ is een belangrijk risico. Rond veel leidingen zit een isolatielaag.

De schaal van geïsoleerde leidingen kan na verloop van tijd water doorlaten als gevolg van bijvoorbeeld beschadigingen. Als er water onder die laag komt, kan de leiding gaan roesten. En dat levert gevaarlijke situaties op. Goed onderhoud zorgt ervoor dat alle brandbare vloeistoffen blijven waar ze horen: binnen de leidingen.”

Je wilt niet steeds opnieuw hele groepen mensen trainen. De voorschriften op de terminal zijn niet persé moeilijk of ingewikkeld, maar het duurt een hele tijd voordat het automatismen worden. gratis. Als er in de toekomst nieuwe veiligheidsinstructies worden opgesteld, dan denken wij mee over de manier om dat aan te bieden aan de mensen op de werkvloer.”

Vorig jaar opende het BP Safety Centre haar deuren.

Vanzelfsprekend waren Erik Suijkerbuijk en Fred van Meeteren aanwezig bij de feestelijke opening.

Het was minder vanzelfsprekend dat ze tijdens de openingsceremonie ineens naar voren werden geroepen.

Erik Suijkerbuijk: “We kregen een international BP Safety Award. Als ik me niet vergis, was die nog niet eerder uitgereikt in Nederland. Zeker niet aan een aannemer.

Het was echt een enorme verrassing dat we die kregen. Ik ben daar erg trots op.”

Unieke betrokkenheid

Fred van Meeteren heeft in zijn tijd bij Van der Ende heel wat bedrijven van binnen gezien. Maar hij kent geen bedrijf zoals BP. “Ik heb nog nooit meegemaakt dat je zo nauw betrokken bent bij een opdrachtgever. Dat geldt niet alleen voor mij, maar ook voor de mannen in mijn team.

We voelen ons even verantwoordelijk voor de veiligheid als iedere andere medewerker van BP. Wie van ons team je het ook vraagt, ze zullen zeggen: ook wij zijn BP.”

Automatismen

De lange relatie tussen BP en Van der Ende heeft vanuit veiligheidsoogpunt veel voordelen, vertelt Marco Wever.

“Je wilt niet steeds opnieuw hele groepen mensen trainen.

De voorschriften op de terminal zijn niet persé moeilijk of ingewikkeld, maar het duurt een hele tijd voordat het automatismen worden. Voordat een constructieschilder de juiste beschermende kleding aantrekt zonder erbij na te denken. Voordat mensen gewend zijn om vóór elke klus tijd te nemen voor een ‘LMRA’.” Voor de aannemer brengt de lange relatie veel rust. Fred van Meeteren: “We zitten hier bijna continu met een man of 40. Bijna allemaal mensen die hier al jaren zitten en de terminal en de veiligheidsvoorschriften op hun duimpje kennen. Dat kun je alleen bereiken met een opdrachtgever die naar de langere termijn kijkt en vooruit denkt in de planning, waardoor continuïteit in de manbezetting gewaarborgd blijft.”

Wat er beter kan aan de samenwerking? Marco Wever moet het antwoord schuldig blijven. “We zijn continu bezig om de veiligheid te verbeteren, maar dat is iets wat we samen doen. Voor de komende tijd ligt de focus bijvoorbeeld op ‘human performance management’. Het uitgangspunt is simpel: waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Het ideaal is om te komen tot een werkplaats waar fouten gemaakt kunnen worden, zonder dat het gevaar oplevert. Dit is een programma dat binnen BP zelf loopt. Daarnaast werken we samen met Van der Ende aan zogenaamde ‘behaviour based safety’ om de aanspreekcultuur laagdrempeliger te maken.”

27

Ron van den Broek en Martijn Haex van PPG:

“DE INNOVATOR VAN VANDAAG IS DE WINNAAR VAN DE TOEKOMST” Conservering van staal vraagt om producten die aan hoge eisen voldoen. Niet voor niets dat Van der Ende al jaren zeer nauw samenwerkt met leverancier PPG, voorheen beter bekend als Sigma Coatings.

PPG is wereldmarktleider op gebied van uiteenlopende coatings, waaronder de gespecialiseerde ‘Protective Coatings’. Ron van den Broek en Martijn Haex leggen uit waarom expertise en partnership zo belangrijk zijn in het vakgebied van ‘steel protection’.

PPG is een wereldspeler op het gebied van coatings met 46.000 medewerkers. Het bedrijf is in alle belangrijke markten aanwezig en levert producten en toepassingen voor de vliegtuigindustrie en automotive, industriele klanten en bijvoorbeeld ook voor koffiecups en de binnen- en buitenkant van blikjes. Op alles wat kleur heeft, zit waarschijnlijk een verflaag. PPG is ook groot in de zogenaamde ‘Protective Coatings’, bijvoorbeeld voor de scheepvaart en industrie. Ook de ruitjes in vliegtuigen komen van het bedrijf. Wanneer we inzoomen op Sigma Protective & Marine, onderdeel van PPG, dan is het bedrijf wereldwijd actief. Met productie, verkoop en onderzoek, met specialisaties per continent. Nederland is met name gespecialiseerd in tankcoatings, PPG heeft een laboratorium en hoofdkantoor ‘Protective Coatings en Marine’ in Amsterdam. Het centrale hoofdkantoor van PPG staat in de Verenigde Staten.

LEVERANCIER

LEVERANCIER

Wereldspeler vol specialisaties

Facts & Figures

PPG levert Van der Ende zo’n 150.000 liter coatings per jaar. Omgerekend zijn dat zo’n 330 pallets, of anders gezegd circa 100 volle vrachtwagens. Voor de Infra-projecten leverde PPG ongeveer 30.000 m2 coatings afgelopen jaar. Alles bij elkaar is Van der Ende de grootste klant van PPG in de Benelux, als on-site applicateur en multidisciplinair onderhoudsbedrijf voor conservering van staalconstructies.

Even voorstellen

Ron van den Broek is Market Manager PC Benelux.

Hij werkt sinds 1981 bij PPG en is begonnen bij Architectual Coatings. Daarna volgde de overstap naar Protective Coatings (PC). Van buitendienstmedewerker werd hij Exportmanager Midden- en Oost-Europa.

Terug in Nederland werd hij Market Manager PC. Vervolgens werd hij Global Pricing Manager, daarna Marketing Manager Power. In 2013 werd hij aangesteld als Market Manager voor PC in Nederland en in 2017 voor de Benelux. Ron: “Na 37 jaar ken ik ons bedrijf door en door.” Martijn Haex is 17 jaar werkzaam bij PPG, begonnen bij Sigma Coatings, afdeling technische ondersteuning decoratieve verven. Hij groeide van technisch intern door naar commercieel buiten. Hij begon 8 jaar geleden bij Protective Coatings, eerst als accountmanager infrastructuur en nu bijna 4 jaar binnen het olie- en gassegment. PPG bedient drie marktsegmenten: Infra, Civiel en Olie & Gas. In alle drie de segmenten is PPG marktleider. “Wij spelen vooral een adviserende rol naar eigenaren en een ondersteunende rol naar de kopende klant”, aldus Martijn. “Het gaat over zekerheid en duurzaamheid. Wij leveren bewezen kwaliteit. Dat bepaalt het verschil of je een tank eens in de 10 of eens in de 20 jaar moet schilderen.”

Steeds meer specialiseren

De relatie tussen PPG en Van der Ende gaat zeker al twee generaties terug. “Leo van der Ende, de vader van Peter en Oscar, deed al zaken met Sigma en deze zakelijke banden zijn in de loop van de decennia steeds meer versterkt. Zowel Van der Ende als PPG hebben van

28

29

Sterk merk en probleemoplossend vermogen

De samenwerking begint bij het goed in beeld hebben van het project en het proces. Martijn: “We kijken naar duurzaamheid en beheerskosten en van daaruit gaan we een technische oplossing voorstellen. In het beste scenario hebben wij ook al naar de aanbesteding gekeken en spelen wij een adviserende rol. Wij zijn klankbord voor de oplossing van de uitvoerder.

De mate waarin we aan die oplossing kunnen voldoen bepaalt de prijs. Na gunning krijgen wij een ondersteunende rol bij kwaliteitsborging voor de klant.

We beschikken over een specifieke afdeling voor de ondersteuning. Het partnership gaat heel ver.”

Branding van het merk PPG (en voorheen Sigma) is in de dagelijkse praktijk nog steeds heel doorslaggevend, zo benadrukt Ron. “In een aanbesteding worden vaak preferred suppliers geselecteerd. Van daaruit is de naam Sigma nog steeds heel belangrijk, maar dat wordt steeds meer PPG. Wij zijn regelmatig in gesprek met de overheid, over waar de ontwikkelingen naartoe gaan en standaarden aan zouden moeten voldoen.”

In de samenwerking is ook de term ‘probleemoplossend vermogen’ van belang. Bij grote projecten stuit je immers ook op problemen of specifieke uitdagingen. Martijn: “Ons uitgangspunt is altijd om zaken samen op te lossen. We houden elkaars hand vast als het nodig is.

30

Het gaat immers om een gezamenlijke reputatie bij de opdrachtgever, die verwacht dat problemen worden opgelost. PPG en Van der Ende hebben beiden een leidende positie in de markt. We willen beide onze goede marktpositie behouden en dan is imago heel belangrijk.”

LEVERANCIER

LEVERANCIER

Het gaat erom dat er producten worden aangebracht waarvan de gebruiker vindt dat het er netjes bij staat en die de bescherming bieden die de investering waarmaakt.

onderhoud in Olie & Gas een speerpunt gemaakt en de weg van de specialisatie gevolgd. De ruggengraat van onze business stamt uit de jaren ’80, dat heeft het pad gelegd voor onze leidende positie nu. Die ontwikkeling met Van der Ende gaat eigenlijk hand in hand. De technologie is enorm gewijzigd. Het is een gelijk opgaand patroon van coatings die steeds meer kunnen en processen die goed onder controle gehouden kunnen worden”, aldus Ron. De producten die PPG aan Van der Ende levert bestaan vooral uit ‘tanklinings’, voor de bodemcoating en binnenkant van opslagtanks.

“We zijn daar leidend in, net als met corrosiewering en bescherming tegen atmosferische belasting aan de buitenzijde. Tanks moeten 20 jaar in gebruik kunnen zijn. Onze producten onderscheiden zich, er is geen producent met een vergelijkbare trackrecord. Bij Shell Europoort staan verschillende tanks die 20 jaar geleden door Van der Ende zijn behandeld en die zien er nog steeds fantastisch uit”, zo vertelt Martijn trots. Daarnaast levert PPG ook de coatings voor infrastructuur zoals bruggen, stations en overkappingen zoals onder andere voor station Amsterdam Centraal. Martijn: “Als partner worden we erbij betrokken, we zoeken elkaar op. Grote projecten doen we samen. Dat begint al met het systeem en proces omschrijven, zodat we de kwaliteit kunnen leveren die de opdrachtgever vraagt. Het gaat erom dat er producten worden aangebracht waarvan de gebruiker vindt dat het er netjes bij staat en die de bescherming bieden die de investering waarmaakt. Dan gaat het om meer dan het product, het is een gecompliceerde activiteit samen in alle complexiteit managen. Het zwaartepunt ligt in de organisatie van het project, daar zit de kracht van Van der Ende.”

“De innovator van vandaag is de winnaar van de toekomst. Enerzijds ligt onze sector onder een vergrootglas als het gaat om milieu en gezondheid.

Staal blijft

Als marktleider heeft PPG vanzelfsprekend ook een goede visie op de ontwikkelingen in de protection coatingwereld. Ron resoluut: “De innovator van vandaag is de winnaar van de toekomst. Enerzijds ligt onze sector onder een vergrootglas als het gaat om milieu en gezondheid. Anderzijds hebben we te maken met kostenmanagement en ‘life cycle costs’ waar de opdrachtgever op focust, of de beheersing van de assets, zoals men dat noemt. Zo kijken we ook samen met Van der Ende naar de mogelijkheden om traditionele methodes te vervangen door andere technieken. We zijn steeds aan het zoeken naar verbeteringen.” Ondanks die uitdagingen ziet PPG de toekomst zonnig tegemoet.

Ron: “De maatschappelijke kosten van corrosie zijn 2% van het bruto binnenlands product, als gevolg van de schade als je je er niet tegen wapent. Met de ouderdom van objecten in de industrie is er in de toekomst alleen maar meer onderhoud nodig. Dat geldt ook voor levensduurverlengend onderhoud aan kunstwerken zoals bruggen. Daar liggen de kansen. Als we kijken naar Europa, zie je dat bestaande kunstwerken zwaarder worden belast door toenemend verkeer. Het vergt allemaal weer onderhoud. Overheden lopen achter op chemiebedrijven die anders tegen de problemen aankijken. Mondiaal zie je in met name Azië een groeiversnelling, de investeringen in infra gaan daar snel.”

Martijn vult aan: “Er is bij ons een enorme achterstand in groot onderhoud, daar gaat de komende vijf jaar veel loskomen. Echter, voor onze sector geldt; er wordt in alle tijden geschilderd. Onze markt heeft een stabiele basis, dat is ook voor onze research belangrijk. Staal is nog steeds populair, snel te gebruiken en ruim voorradig.

Bij einde levensduur is het goed te recyclen, beton kun je niet kwijt, staal kan terug in de oven. Staal blijft en biedt mogelijkheden om kleur te gebruiken.”

Steel colors the world!

31

E X P E RT I S E

E X P E RT I S E

Wim Bonestroo van Dutch Coating Consultants:

“JE MOET NIET ALTIJD AFGAAN OP HET VISUELE�

De markt voor onderhoud van infra en industrie bestaat uit grootschalige, kostbare en vaak langdurige projecten. Maar de status of noodzaak van onderhoud of corrosiebestrijding is niet bij iedere opdrachtgever even inzichtelijk. De relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer is door de jaren heen veranderd.

Dutch Coating Consultants vult de leemte in die relatie en medeeigenaar Wim Bonestroo heeft daarom als geen ander een visie op die onderhoudsmarkt.

32

33

Het belang van overzicht

Bonestroo heeft gezien zijn jarenlange expertise een gedegen kijk op de situatie van achterstallig onderhoud in Nederland, zowel op gebied van infra als industrie.

“In het verleden hadden de bedrijven vaak eigen kennis en expertise op het gebied van conservering en onderhoud, alles werd van nabij aangestuurd. Dat is niet meer. Dingen worden nu functioneel aanbesteed, een plan bedenken en we zien wel. Kennis en aandacht zijn een beetje verdwenen. Bij nieuwe projecten zie je projectteams die vooral zijn gefocust op het op tijd en binnen budget afronden van een project maar met weinig aandacht voor de fase ‘daarna’. Met name in de offshore en petrochemie is er het besef: verf is een technische component. Er wordt rationeler met een object omgegaan, gekeken naar de functie, ‘doet de verf het nog?’. Rijkswaterstaat houdt de zaken goed in de gaten, verf wordt altijd gezien in het kader van de functie, heel erg resultaatgericht. Daardoor is ook ons werk veranderd: ‘hoe beoordeel je dat dan?’. Wij zijn steeds meer projecten gaan beoordelen en plannen gaan maken. Je kijkt naar de vraag: op welk moment doet de verf niet meer wat ‘ie moet doen. Wij inventariseren en denken mee. Daarbij wordt automatisering steeds belangrijker. We kunnen tegenwoordig veel met een tablet doen, gegevens intikken, opslaan en verwerken.

Achterstallig onderhoud is ernstiger dan vroeger, maar vroeger werd er vaak ook teveel geschilderd, meer tijdsafhankelijk dan toestandsafhankelijk. Veel bedrijven hebben tegenwoordig geen overzicht meer over waar

34

De relatie tussen Bonestroo en Van der Ende is een lange: “We werken al zo’n 25 jaar samen, op twee manieren, enerzijds als technisch adviseur, wanneer er conserveringsvraagstukken zijn, anderzijds als aannemer wanneer wij inspectiewerk en dergelijke uitvoeren. Maar deze twee werkzaamheden vinden uiteraard nooit tegelijkertijd plaats. ze staan. Men is vaak onaangenaam verrast over de status”, zo schetst Bonestroo. Hij heeft wel een idee waar het goed en fout gaat. “Er zijn best veel achterstanden.

Bruggen en dergelijke hebben een belangrijke functie, die worden jaarlijks geïnspecteerd en intensief bekeken. In Nederland gaat het niet echt fout, in de Verenigde Staten wel. Daar worden objecten soms helemaal niet meer in de gaten gehouden, een recente studie geeft aan dat er 54.000 bruggen zijn in de VS die dringend onderhoud nodig hebben. Deze situatie heeft kunnen ontstaan omdat er geen permanent overzicht van de status is.

Het voordeel is dat in Nederland niets is geprivatiseerd, wel zijn er langlopende contracten om uit te besteden, maar objecten blijven eigendom van Rijkswaterstaat.”

Verf meetbaar maken

Het is interessant om te weten hoe het mondiaal gezien gesteld is met corrosie en meer specifiek waar Europa en Nederland op dat gebied staan. Bonestroo: “Nederland heeft relatief veel waterbouwkundige werken, van een hoog niveau. Onderhoud is echter een stuk lastiger en formeler geworden. Dingen moeten veel meer onderbouwd worden. Steeds meer wordt de vraag gesteld: ‘is het echt nodig?’. Onderhoud is geënt op functionaliteit, meer technisch dan verfraaiing. Je moet verf meetbaar maken en concreet benoemen wat de feitelijke functie van verf is in een concrete toepassing.

Er is nog steeds veel neiging om af te gaan op het visuele, de industrie heeft daar ook last van. Je moet echter niet altijd afgaan op hoe slecht iets eruit ziet. Soms is er veel meer aanleiding voor onderhoud bij iets kleins onzichtbaars. Wij staan er veel rationeler in en leggen uit dat er soms serieuze dingen aan de hand zijn. Een opslagtank kan er op het eerste gezicht goed uit zien maar lokaal zware corrosie hebben – zogenaamde ‘pitting’ – waardoor er een directe noodzaak is tot ingrijpen ook al wordt dit vaak door de eigenaar van de tank niet zo gezien. Dezelfde tank kan over een groot deel van het oppervlak lichte corrosie vertonen waardoor hij als ‘slecht’ of ‘onveilig’ wordt beschouwd terwijl er in technische zin geen risico’s zijn. In dat kader doet Nederland het goed binnen Europa, wij hebben een historie in verf.” De ingestorte brug in Genua (Italië) afgelopen zomer baart Bonestroo geen zorgen in relatie tot de situatie in Nederland. “Weinig kans dat zoiets in Nederland zal gebeuren, maar je kunt niks uitsluiten. Het grootste risico is het niet hebben van overzicht. Wanneer je dat mist bij bijvoorbeeld een raffinaderij, ontstaan er grote risico’s. Het hebben van overzicht is ontzettend belangrijk, dan weet je waar je je geld aan uitgeeft. Ik zie bij grote raffinaderijen mensen die geen affiniteit hebben met corrosie en mensen die dat wel hebben. Dan zie je welke kant het geld op vloeit. Eigenlijk zou je permanent overzicht moeten hebben, dan weet je wanneer je moet ingrijpen. Corrosie heeft twee aspecten: ernst en omvang.

Die hebben allebei een grens en moet je samen afwegen wanneer je besluit om geld uit te geven aan onderhoud.

Ze kunnen echter los van elkaar een aanleiding vormen om onderhoud ook echt uit te gaan voeren. Eén van de eerste vragen moet altijd zijn: waarom schilderen jullie eigenlijk? Wat verwacht je ervan? Met andere woorden: wat is in dit concrete geval precies de functie van de conservering?”

zonder een ‘dwingende’ werkmethode of aanpak te noemen en aan de andere kant de opdrachtnemer – de aannemer – moet proberen om te ‘raden’ wat de opdrachtgever nu eigenlijk wil.”

Als het om innovatie gaat heeft Bonestroo daarom ook intensieve contacten met verfproducenten en grondstofleveranciers, de toeleveranciers van verfproducenten. “De bron van productinnovatie zit vooral bij grondstoffenleveranciers. Er zijn innovaties op het gebied van voorbehandeling door middel van lasertechniek. De normen gaan echter nog steeds uit van de meer traditionele manieren van voorbehandelen waardoor het soms lastig wordt om innovatieve manieren van voorbehandelen van de grond te krijgen. Daarom hebben wij anderzijds ook weer contact met overheden op het gebied van normalisatie. Want diezelfde normen zijn vaak juist dodelijk voor innovatie. Iedereen hanteert dezelfde normen, zoals bijvoorbeeld ISO 12944.

E X P E RT I S E

E X P E RT I S E

Op 1 januari 2013 werd Dutch Coating Consultants opgericht door Wim Bonestroo samen met compagnon Erik Boer. Het adviesbureau richt zich op consultancy op het gebied van conserveren, inspectie en training & opleiding, inclusief certificering. “We doen alles behalve zelf opsmeren”, zo legt Bonestroo uit. “Schade-expertise, specificaties opstellen, inspecteren, noem maar op.

We zijn daarin niet uniek, maar er zijn in Nederland slechts ca. 50 mensen die dit werk doen. Het is wel een nichemarkt.” Wim Bonestroo is een autoriteit in deze markt en kan bogen op een ruime ervaring.

“Als opleiding heb ik de schilderschool CIBAP gedaan.

Mijn eerste baan was in het Midden-Oosten, in Saudi Arabië, in 1983 als junior adviseur voor Hempel. In 1985 ben ik begonnen bij Fortis Coatings. In 1993 maakte ik de stap naar RPC, Rotterdam Painting Consultants, het eerste onafhankelijke advies- en inspectiebureau.

Daar heb ik tot 2013 gewerkt totdat we begonnen met DCC.” De relatie tussen Bonestroo en Van der Ende is een lange: “We werken al zo’n 25 jaar samen, op twee manieren, enerzijds als technisch adviseur, wanneer er conserveringsvraagstukken zijn, anderzijds als aannemer wanneer wij inspectiewerk en dergelijke uitvoeren.

Maar deze twee werkzaamheden vinden uiteraard nooit tegelijkertijd plaats.”

Normalisatie versus innovatie

Wim Bonestroo heeft wel zo zijn ideeën over hoe het in Nederland beter kan. “Eén van de grootste verbeteringen zou zijn als we van de kramp afkomen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Die staan nu te ver uit elkaar. Er worden veel te veel abstracte vragen gesteld. Ik mis soms de echte interactie om samen een probleem op te lossen. Dat komt natuurlijk ook door de bouwfraude van jaren geleden. Als er geen vertrouwen is, moet je niet beginnen. Schildersbedrijven hebben meer dan schilders, ze beschikken over kennis en ervaring.

Daar wordt nauwelijks gebruik van gemaakt. Ik verwacht eerlijk gezegd dat dat niet zal veranderen en dat heeft alles met aanbestedingsprocedures te maken. Ik hóóp wel dat het verandert, dat de opdrachtgever gewoon vraagt wat ze willen en dat een aannemer vraagt wat er kan. Er zit nu vaak een rare kronkel in, waarbij aan de ene kant de opdrachtgever – met name bij de overheid – de verwachtingen zo goed mogelijk probeert te omschrijven

Het heeft dus voor de opdrachtnemer/verffabrikant zelden meerwaarde om significant beter te presteren dan wat de norm vraagt, immers je voldoet of je voldoet niet. Als gevolg daarvan verdwijnt soms de prikkel om te innoveren. De opdrachtgever toetst of al dan niet wordt voldoen aan de norm, maar heeft vaak weinig ambitie om meer te vragen of te eisen, de norm is meteen ook het maximumniveau. Zo worden innovaties nooit mainstream en dat is zo jammer. Dit is ‘killing’ voor innovatie, dan ga je op de automatische piloot.”

35

ProRail heeft de opdracht voor de renovatie van de perronkap van Centraal Station Zaandam aan Van der Ende gegund. De conserveringswerkzaamheden bestaan uit het voorbehandelen en schilderen van de circa 8.000 m2 stalen constructie. Het project is in mei 2018 gestart. Tegelijkertijd worden 489 polycarbonaat lichtkoepels en circa 1200 m2 aan polycarbonaat regenschermen vervangen. Het gehele dak wordt gerenoveerd, de huidige dakbedekking wordt hersteld en bestaande goten worden voorzien van nieuw polyester. De oplevering van het werk staat gepland in mei 2019. Gedurende de uitvoering zal het station gewoon in bedrijf blijven. De aanwezige winkels en horecagelegenheden blijven goed bereikbaar.

36

#6

#7

U P DAT E

U P DAT E

RENOVATIE PERRONOVERKAPPING STATION ZAANDAM CENTRAAL

KLUSJE VAN ACHT JAAR Zo’n 30 jaar na de opening van de Oosterscheldekering is Van der Ende gestart met de renovatie van de laatste 32 van totaal 62 schuiven. De schuiven worden volledig gegritstraald en opnieuw gecoat. Tegelijkertijd herstellen we ook de gebreken in de conservering van de overige 30 schuiven. Deze enorme klus duurt maar liefst acht jaar. Gedurende die tijd moet de waterkering te allen tijde blijven werken. Zie de reportage elders in dit magazine over dit enorme project waarbij de waterkering door Van der Ende wordt beschermd tegen water.

#8

MET CHOPPED FIBER COATING GAAN TANKBODEMS 10 JAAR LANGER MEE 15 jaar na het proefproject op een tankbodem op de Shell Europoort Terminal heeft Van der Ende de techniek van Chopped Fiber Coating opnieuw toegepast op de bodem van 48,8 m diameter tank van de BP Raffinaderij Europoort. Met deze betrouwbare en efficiĂŤnte oplossing voor zwaar gecorrodeerde tankbodems, die normaal gesproken worden vervangen door nieuwe tankbodems, kan de veilige gebruiksduur van de tank in korte tijd voor zeker 10 jaar verlengd worden.

37

#9

Van der Ende kreeg van ProRail de opdracht voor de complexe renovatie van de perronkap van Centraal Station Tilburg. In het plan van

SPECIALIST FIREPROOFING COATINGS

#10 38

aanpak dienden de gegadigden toe te lichten hoe ze het schilderen van de perronkap binnen de beschikbare periode uit zouden voeren. In het station was in het verleden gebruik gemaakt was van Chroom6, Van der Ende heeft daarvoor een beheersplan ontwikkeld voor het veilig verwijderen hiervan. Het plan van aanpak van Van der Ende, dat een ingenieus en doordacht steigerplan bevatte, bleek uiteindelijk het enige plan dat voldeed aan de strenge eisen van ProRail.

De conserveringswerkzaamheden, bestaande uit het deels stralen van de stalen constructie en het schilderen van de circa 14.000 m2 staal en hout van de perronkap zijn juli 2017 gestart. Tevens worden alle ruiten in de glasstraten op het dak vervangen.

Gedurende de uitvoering is het station gewoon in bedrijf gebleven.

Stalen objecten kunnen in een omgeving staan met een hoog brandrisico. Bij een brand kan de temperatuur dan heel snel hoog oplopen, waarbij het gevaar bestaat dat het staal zijn kracht verliest. Om mensen tijdens een brand meer tijd te geven om een veiligonderkomen te vinden is het belangrijk dat staal zo lang mogelijk zijn integriteit behoudt.

Passive Fire Protection (PFP) coatings

#11

U P DAT E

U P DAT E

INGENIEUS EN DOORDACHT STEIGERPLAN STATION TILBURG CENTRAAL

CONSERVERING WILHELMINABRUG GEREED In opdracht van Rijkswaterstaat heeft Van der Ende binnen een aannemerscombinatie onderhoudswerkzaamheden aan de Wilhelminabrug te Deventer verricht. Daarbij is de brug door Van der Ende grotendeels gestraald en opnieuw geconserveerd. Ondanks de tegenslag door de hoge waterstand van de IJssel in het voorjaar van 2016 en door de verfproblematiek waardoor de uitvoering langer

heeft geduurd dan gepland, is het conserveringswerk succesvol afgerond. Zo hebben wij bijvoorbeeld 20.000 m2 staal voorbehandeld (gereinigd of gestraald) en geschilderd. Er is 1.200 ton straalgrit gebruikt om oude verf te verwijderen en 30.000 liter nieuwe verf aangebracht. Hiervoor zijn 2.000 kwasten verbruikt. In totaal waren er 70 man per dag aan het werk op het hoogtepunt van het project.

zijn hier een goed antwoord op.

Deze epoxy coatings, die gecertificeerd zijn volgens een keuringsinstituut als Lloyds, DNV of UL, worden aangebracht op de stalen objecten. Epoxy PFP coatings hebben, naast de brandwerende eigenschappen, een lange levensduurverwachting waardoor de ‘total cost of ownership’ van dit product

lager ligt dan de cementachtige alternatieven voor brandwerendheid.

Van der Ende Steel Protectors Group is gecertificeerd en gespecialiseerd in de applicatie van deze PFP epoxy coatings.

39

PROJECTBESCHRIJVING

PROJECTBESCHRIJVING 40

ONDERHOUD KAPPEN STATION AMSTERDAM CENTRAAL PROJECT VOL UITDAGINGEN

ProRail heeft Van der Ende het onderhoudsproject van twee monumentale kappen van het station Amsterdam Centraal gegund. Het project is begin 2019 bijna ten einde. Reden om met bouwmanager Regio Randstad Noord van ProRail, Freek Lenten, alvast terug te blikken op een onderhoudstraject dat beïnvloed wordt door aspecten als kwaliteit en veiligheid.

Het project

Op het station van de hoofdstad van Nederland komen 180.000 tot 200.000 reizigers per dag langs. Naar verwachting groeit dat aantal binnen tien jaar naar zo’n 280.000 reizigers per dag. Het onderhoudsproject dat Van der Ende heeft aangenomen behelst het schilderen van twee oude stationskappen van station Amsterdam Centraal. Het betreft de Zuid- en de Noordkap, aan de stadszijde en aan de kant van ’t IJ. Het zijn twee verschillende kappen, de eerste stamt uit ca. 1889, de tweede uit 1924. Ze zijn gebouwd onder dezelfde architectuur en hebben verschillende opvallende details.

Het onderhoud van deze monumentale kappen door Van der Ende betreft niet alleen het schilderen van de stalen constructie met houten dakbeschot, maar ook het herstellen van houtrot en het vervangen van de vogelweringnetten. De kickoff van het project was in december 2015 en in het tweede kwartaal van 2016 is men fysiek gestart nadat er een steigervloer in de kopgevel is aangebracht en de onderhoudswagens in de Zuidkap zijn uitgebouwd. In april is men echt gestart met schilderen. De doorlooptijd was ingeschat op ongeveer veertien maanden per kap, waarmee het gehele project iets langer dan twee jaar zou duren. In maart 2019 wordt het project afgerond. Bij het project zijn zo’n 23 man betrokken. Namens ProRail projectmanager Jack Jacobs en bouwmanager Freek Lenten die nauw samenwerkt met Lars Sigmond (projectleider) en Borne van Elteren (manager infra) van Van der Ende. Ingenieursbureau 4Infra toetst namens ProRail de prestaties van Van der Ende op kwaliteit, ARBO- en transferveiligheid.

Daarnaast is er op het station een beheerder en een bouwcoördinator van NS. Lars Sigmond: “Een project als dit draait om goede samenwerking, je bent voor een lange tijd aan elkaar verbonden en het is goed om elkaars belangen telkens te begrijpen. Gezien de drukte van dit station heeft de perronmanager telkens aan de bouwvergaderingen deelgenomen om een goede

Omdat station Amsterdam Centraal een Rijksmonument is staan de kleuren omschreven in het bestek. De architect en de supervisor van de gemeente hebben de kleuren vastgelegd in een vergunning. Daarmee blijft het oorspronkelijke monument zijn authentieke kleuren behouden. afstemming te krijgen tussen ons onderhoud en belangen van de reiziger.” Vanuit Van der Ende zijn er in totaal 18 schilders betrokken en drie man op kantoor, ondersteund door een veiligheidsinspecteur.

Omdat station Amsterdam Centraal een Rijksmonument is staan de kleuren omschreven in het bestek. De architect en de supervisor van de gemeente hebben de kleuren vastgelegd in een vergunning. Daarmee blijft het oorspronkelijke monument zijn authentieke kleuren behouden. Borne van Elteren: “Het is toch heel bijzonder dat we als Van der Ende aan zo’n historische kap mogen werken en zorgen dat deze weer jaren meegaat en er weer fraai uitziet.”

41

V.l.n.r. Borne van Elteren, Freek Lenten en Lars Sigmond

Om de kap te kunnen inspecteren hangen er in iedere kap twee onderhoudswagens. Deze wagens worden met een hulpmotor verplaatst. Het zijn in feite twee halve bananen die onafhankelijk van elkaar opereren. Die banaan kan verschuiven van vak naar vak, van spant tot spant.

De wagen heeft een breedte van 3 meter, de ruimte van spant tot spant is 6 meter. Om efficiënt te kunnen werken heeft Van der Ende de banaan uitgebouwd met steigermateriaal met als voorwaarde dat er niets op de grond kan vallen. In totaal behelst het project ca. 85.000 m2 schilderwerk op beide kappen samen. Op de Zuidkap is in totaal 17,5 duizend liter verf van PPG aangebracht.

Normaal gesproken wordt gebruik gemaakt van 20-liter blikken. Omdat de verf door de schilders mee naar boven genomen moet worden in de banaan is gekozen voor 4-liter blikken, die beter te tillen zijn.

Ondanks de enorme passagiersaantallen mag er nooit overlast zijn. Freek Lenten: “Amsterdam Centraal is een station met veel verschillende transferbewegingen. Zo is er de forens die haast heeft en zo snel mogelijk wil overstappen of het station uit wil. De andere beweging wordt gevormd door de toeristen. Die zoeken en lopen met koffers te slepen. Voor het project betekent dat, dat een optimale projectafstemming nodig is. Hoe en waar ga je de steigers neerzetten en wat vinden ProRail en NS daarvan. Buiten transfer heeft het station ook veel winkels en horeca. De stationsbeheerders houden alles in de gaten. Onder Zuidgevel zit veel horeca met terrassen.

Dat moet allemaal bereikbaar blijven, maar de uitvoerder moet ook efficiënt zijn werk kunnen doen. Daar moet je soms samen een middenweg in vinden, we zijn er altijd samen uitgekomen. Soms is er emotie maar ook begrip voor elkaars belangen. Eigenlijk is er maar één echt belang en dat is de reiziger. De winkel is 24/7 open.”

Evenementen en terroristische aanslag

Voor ProRail zijn veiligheid, kwaliteit en tijd belangrijk.

Daarbij is veiligheid onder te verdelen in drie categorieën: ARBO, transfer en spoorveiligheid. De trein moet blijven rijden. “Ons belang is ook dat het station er weer mooi uit komt te zien. We hebben al heel wat complimenten gekregen. Daar doe je het uiteindelijk voor”, aldus Lenten. Er kunnen ook onverwachte risico’s bij dit project om de hoek komen kijken. Zo was er in 2018 een terroristische aanslag met steekpartij, waar de uitvoerder van Van der Ende op dat moment zeer dichtbij was.

“Dat heeft wel impact gehad. Er zijn wel vaker meldingen van gevaar geweest, maar deze was wel heel concreet.

Het komt dan heel dichtbij en je merkt dat de schilders het er samen wel over hebben. Op zo’n moment gaan alle veiligheidsprocedures in werking en wordt het werk

We checken alles, de steiger, losse materialen, is alles vandalisme-proof, is er geen struikelgevaar.

Altijd is alles gericht op veiligheid, ook bij extreem hoge bezoekersaantallen. direct stilgelegd. Dat geeft een raar gevoel,” zo weet Lars Sigmond. Rond grote evenementen als Koningsdag en de Gay Pride is het eveneens een bijzondere situatie op Centraal. Lenten: “Samen met Van der Ende kijken we dan al weken van te voren naar het werk. We checken alles, de steiger, losse materialen, is alles vandalismeproof, is er geen struikelgevaar. Altijd is alles gericht op veiligheid en vandalisme, maar bij deze evenementen kunnen mensen baldadig zijn en zijn er dus extra controles, mede ook door de extreme verhoging van de bezoekersaantallen op deze dagen. Ook vanuit de NS en de gemeente wordt alles gecheckt. Al met al heeft dat grote impact op de projectvoortgang. Daar is in de calculatie niet altijd rekening mee gehouden. ProRail en Van der Ende moeten daar samen uitkomen. We komen elkaar daarin tegemoet.” Een extra belemmering in het project was de enorm hete zomer van 2018. “De enorme warmte heeft grote invloed gehad. Het was soms rond de 50 C0 onder de kap. Logischerwijze gaat dan de productie omlaag, de schilders zijn sneller moe. Er kan dan in de weekenden niet doorgewerkt worden omdat de mannen aan het eind van de week te moe zijn om ook in het weekend nog eens op te draven. De uitvoerder

42

PROJECTBESCHRIJVING

PROJECTBESCHRIJVING

Banaan en verf

moet dan de werkmethoden aanpassen, alsmede de werktijden. Het is dan een kwestie van slim inplannen, extra drinken en goed op elkaar letten.”

Tevredenheid en leerzaam

ProRail en Van der Ende zijn tevreden over het verloop van het project. Freek Lenten: “Van der Ende is een mooi en toonaangevend bedrijf waar goede mensen – mannen van staal – met veel kennis en met veel passie voor hun vak werken. Dit zie ik terug in de geleverde kwaliteit en in de samenwerking met Lars, Borne en uitvoerder Ben. Wekelijks neemt 4Infra een steekproef op kwaliteit en veiligheid. Daarbij zijn over het algemeen geen grote bijzonderheden waargenomen.” Lars Sigmond vult aan: “De planning is een gevoelig punt, maar daar zijn aanwijsbare oorzaken voor. Er zijn altijd argumenten waarom iets niet op tijd lukt.” Lenten: “Met het oog op volgende projecten is het zowel voor ProRail als Van der Ende een leerzaam project. Van der Ende heeft op dit moment ook station Zaandam en station Tilburg in uitvoering waar voor Van der Ende in de basis dezelfde uitdagingen liggen.”

43

Het ultieme bucketlist avontuur!

Je wilt niet weten wat er allemaal met je gebeurt als je zes maanden alleen in de wildernis loopt. Het is geweldig, spannend, mooi en confronterend. Gewoon overweldigend!

44

Waarom verlaat je je gezin om zes maanden lang alleen 4286 kilometer dwars door Amerika te lopen? Waarom krijg je direct een bijnaam en heet je opeens Van Go?

Tim Voors beschrijft de ‘Pacific Crest Trail’ van Mexico naar Canada en laat je die meemaken. Tijdens zijn tocht door de bergen ondergaat hij intense angst, ervaart dat pijn ook voldoening kan geven, leert te genieten van alleen-zijn en wordt het eindelijk leeg in zijn hoofd. Hij ontwikkelt een hartstochtelijke romance met de wildernis, maakt nieuwe vrienden, schildert als Van Go(gh) en moet zich constant aanpassen aan de onvoorspelbaarheid van het weer en de natuur. Tim neemt je mee door de fysieke, mentale en spirituele fases van deze PCT door de wildernis. Klim in zijn rugzak en leer dat alleen-zijn je heel veel kan opleveren en een burn-out kan voorkomen.

Waarom ben je alleen vertrokken?

“Goede vraag. Ik denk omdat ik bijna nooit iets alleen deed. Ik was zelfs een beetje bang voor alleen zijn. Altijd was ik met anderen op pad, met collega’s aan het werk, met mijn gezin thuis en op vakantie en met vrienden een weekendje weg. Maar hierdoor bleef ik steeds in dezelfde kringen, in dezelfde gesprekken en gedachten. Het was vertrouwd en comfortabel, maar toch was ik nieuwsgierig naar het onbekende en misschien ook nieuwsgierig naar mezelf. Wie was ik geworden, welke minder positieve karaktereigenschappen zou ik kunnen bijstellen en wat wou ik nog leren en ondernemen in de toekomst?

Allemaal vragen waar ik in de drukte van de stad geen tijd voor maakte. De fysieke afstand gaf me een fris perspectief op mijzelf, mijn werk en vriendschappen.”

I N T E RV I E W

I N T E RV I E W

‘ALLEEN’ DE PACIFIC CREST TRAIL TE VOET VAN MEXICO NAAR CANADA

‘Alleen’ is meer dan een reisverhaal, je loopt pagina na pagina mee. Stap voor stap...je zweeft met en door Tim mee op de Pacific Crest Trail. Je voelt de opwinding, ruikt het zweet, voelt de kou en de brandende zon, ervaart de rijkdom van alleen zijn en geniet van de uitzichten, de echte gesprekken en de tocht naar binnen. En vooral van het inzicht om te doen wat nodig is: zelf stilstaan en je afvragen waar je mee bezig bent… En waarom ik dit nog nooit heb gedaan…’

Daarom dit interview.

Wat vond je vrouw ervan dat je zo lang van huis ging?

“Een gezin met drie tieners en een bedrijf in je eentje draaiend houden kan behoorlijk veeleisend zijn. Gek genoeg was het eigenlijk helemaal geen issue dat ik op zo’n lange tocht ging. Mijn vrouw vliegt al jaren niet meer en was allang blij dat ze niet met mij mee hoefde, maar was wel vanaf het begin mijn grootste supporter. Ze had zelf een jaar voor mijn vertrek een lange wandeling naar Santiago de Compostela gemaakt. Net als ik vindt ze het belangrijk om er af en toe alleen op uit te trekken. Ze houdt van wandelingen, maar had totaal geen behoefte om samen met mij dit verre avontuur in de wildernis aan te gaan. We keken het jaar voorafgaand aan mijn vertrek vaak samen naar documentaires over de PCT en ze verheugde zich erop om via mij een half jaar door

Is het echt zo adembenemend als je foto’s laten zien?

“Meer dan mooi. Woorden schieten echt te kort…. Droom maar weg bij de foto’s en schilderijtjes. De PCT is zo mooi.

Laten we goed voor de trail zorgen. Haar conserveren, dat zal jullie aanspreken... en ervan genieten. Probeer meer van het leven te gaan houden en avontuur toe te staan.”

Waarom ben je deze PCT gaan bedwingen?

“Ik had kunnen wachten tot mijn pensioen of totdat mijn kinderen uit huis waren, maar had naast mijn werk meer natuur en avontuur in mijn leven nodig. Meer afwisseling, meer uitdaging en meer ontdekking. Ik vind dat je je dromen niet te lang moet uitstellen. Het leven is kort en de wereld wacht.”

45

Misten jullie elkaar dan niet verschrikkelijk?

“Het klinkt misschien hard of raar, maar nee. Er is immers geen sprake van verlies, echtscheiding of overlijden en verder weten we allebei dat we elkaar na een x-aantal maanden weer zullen zien. Voor mij is geografische afstand geen obstakel voor samenzijn. De vele berichten en gesprekken onderweg houden de band springlevend.

Zolang er geen crises aan weerszijden van de oceaan zijn, is het goed.”

Tijd doorbrengen zonder elkaar kan erg verfrissend zijn en het is altijd erg fijn om elkaar na een aantal maanden weer te zien.

Volgens haar krijgt ze er ook een veel relaxtere man voor terug.

En je kids?

“Toen ik mijn tienjarige zoon vroeg wat hij ervan vond dat ik zo lang weg zou zijn, antwoordde hij ‘Geen idee, dat weet ik toch pas als je weg bent?’ Grappig vond ik zijn opmerking over het motief van mijn reis: ‘Wat is het nut van je wandeling? Je bereikt en verdient er niks mee’.

Mijn vijftienjarige dochter reageerde net als mijn vrouw pragmatisch en recht door zee. ’Ik moet er zelf niet aan denken. Maar het is jouw leven en als je er blij van wordt moet je het gewoon doen.’ Mijn twaalfjarige dochter was stil en hield zich op de vlakte. Het was moeilijk om te peilen wat ze er precies van vond en hoe zij het zou beleven. Kinderen zijn, net als iedereen, gewoontedieren.

De mijne waren inmiddels een beetje gewend aan het feit dat zowel ik als mijn vrouw af en toe een tijdje weg waren.

Het begon vijf jaar eerder toen mijn vrouw een maand alleen naar Santiago de Compostela liep. Na tien jaar met de kinderen was het een mooie gelegenheid voor haar om even iets alleen te doen. Een half jaar van huis was weer andere koek, dus in de aanloop naar de PCT heb ik er veel met de kinderen over gesproken waardoor ze er geleidelijk aan konden wennen.”

46

OK, jij hebt ‘t gedaan, maar hoe heb je dat georganiseerd met je werk?

“Ik heb een eigen bedrijf en werk als interim creatief directeur voor reclamebureaus en ook vaak direct voor grote bedrijven. Ik word vaak door de directeur van het bedrijf ingehuurd om samen met het team de kwaliteit van het werk te verbeteren. De werkdruk en deadlines zijn zwaar maar na drie tot zes maanden ga ik weer naar de volgende opdrachtgever. Hierdoor kan ik ook af en toe voor een project bedanken en de wildernis in gaan om te wandelen. Ik geef toe dat het met zes maanden een beetje uit de hand is gelopen, maar de afwisseling maakt dat ik altijd weer zin heb om te werken. Het lopen zelf is niet zo duur, maar zes maanden zonder inkomsten wel.

Hierdoor zijn we de afgelopen jaren veel zuiniger gaan leven, we geven weinig uit, sparen veel en proberen de hypotheek zo snel mogelijk af te lossen. In dat opzicht heeft het wandelen behoorlijk veel invloed gehad op mijn bedrijf en leven. En gezonde invloed vind ik.”

Plotseling heet je Van Go op de trail?

Van Go? En loop je met Barbie, Goldie, Jetfighter…

“Ja, Van Go. Ik ben er eigenlijk best trots op. Ik schilderde namelijk onderweg in blauw en geel.

En het is een goede gewoonte dat je een ‘trail name’ krijgt. De mijne werd Van Go (omdat ik net als Van Gogh uit Nederland kwam). Onderweg leerde ik Barbie kennen.

Een man die overal foto’s nam van een Barbiepop. Dat deed hij met een reden…. (dat lees je in ‘t boek!). Ik zwom met Goldie, een jongen uit Oostenrijk met, je raad het al, GOLDEN hair. Iedereen krijgt een naam. Van de trail. Of je het nu wilt of niet. Jetfighter is een verhaal apart. 21 jaar en loopt met de snelheid van het licht. Waarom? Gewoon omdat zij het wil. Je leert ze allemaal kennen in Alleen. En daarbij waarom zij het doen...”

I N T E RV I E W

I N T E RV I E W

Amerika mee te lopen, maar dan wel veilig thuis op de bank. Het was heel bijzonder om bewust maar ook onbewust te weten dat ik haar steun had. Hoe alleen ik ook was aan de andere kant van de wereld, ik wist dat ze er voor me was. Tijd doorbrengen zonder elkaar kan erg verfrissend zijn en het is altijd erg fijn om elkaar na een aantal maanden weer te zien. Volgens haar krijgt ze er ook een veel relaxtere man voor terug.”

Wat heeft de trail je opgeleverd?

“Veel. Nieuwe vrienden, echte ervaringen... en een nieuwe Tim! Ik zocht naar een manier om mijn nieuw verworven inzichten en relaxte houding thuis ook vast te houden en bedacht vijf doelen met concrete meetbare

Ik had zelf gelukkig geen burnout of trauma die ik moest verwerken, maar geloof wel dat een lange wandeling kan helen. Je ziet veel mensen naar Santiago de Compostella lopen na een crisis en ik denk dat het zeker kan helpen.

47

I N T E RV I E W

doelstellingen. Zo kon ik na een jaar vaststellen of ik deze persoonlijke doelen had behaald. En of ik deze wel of niet kon bereiken. De vijf doelen werden: Flexibel worden Zuiniger leven - Micro Avonturen met de kinderen - Een boek schrijven - Meer Trails lopen.”

Veel mensen krijgen tegenwoordig een burnout op werk. Denk je dat zo een wandeling daarmee kan helpen?

“Ik had zelf gelukkig geen burn-out of trauma die ik moest verwerken, maar geloof wel dat een lange wandeling kan helen. Je ziet veel mensen naar Santiago de Compostella lopen na een crisis en ik denk dat het zeker kan helpen.

Zelf geloof ik dat wandelen (ook al is het maar 24 uur of een korte week alleen weg), preventief kan werken om een latente burn-out te voorkomen. Waarom wachten tot je een crisis of ziekte hebt om op een lange pelgrimstocht te gaan? Er alleen op uit trekken vind ik zelf nog altijd spannend, maar vaak is de beslissing om

het daadwerkelijk te doen het engste van de hele reis.

Daarna valt gek genoeg alles vanzelf op zijn plek.”

Kan iedereen dit doen?

“Ja, bijna iedereen als je gezondheid het toelaat. Mijn advies is simpel, begin klein en doe het binnen zes maanden. Stel het niet uit, de wereld wacht. Ga zes dagen alleen lopen op de Camino del Norte, aan de Baskische kust in Spanje. Het enige wat je nodig hebt zijn schoenen, slaapzak, regenponcho en een kleine rugzak (je slaapt in warme herbergen). Koop een retourtje naar Bilbao voor rond de €100,-. Neem de bus van Bilbao naar San Sebastian en loop 130 km langs de Baskische

48

kust terug naar Bilbao. De Camino del Norte heeft veel voordelen ten opzichte van de traditionele Camino Frances, naar Santiago de Compostela. Er zijn veel minder mensen, maar toch genoeg om je niet eenzaam te voelen. De Noordroute is ook prima te doen in de hete zomermaanden doordat er altijd een frisse zeewind waait. Verheug je vast op pittoreske kustdorpjes, heerlijke tapas en een glas wijn op een zonovergoten ‘Plaza Real’ na een frisse duik in de golven langs de Baskische kust.

Zet je vertrekdatum alvast in je agenda en stuur me een kaartje als je onderweg bent, zo kan ik ook een beetje van jouw avontuur meegenieten. Waar wacht je nog op?

De trail roept. Het zal je leven even op z’n kop zetten en je misschien zelfs op een andere koers brengen, maar ik beloof je dat je er geen spijt van zult krijgen. Gun jezelf wat tijd alleen. You’re worth it.”

Het zal je leven even op z’n kop zetten en je misschien zelfs op een andere koers brengen, maar ik beloof je dat je er geen spijt van zult krijgen.

Heeft u interesse om het boek te lezen?

We geven 100 exemplaren weg aan de eerste liefhebbers, die hierom verzoeken. Stuur een e-mail naar info@vanderende.nl

Van der Ende zal in 2019 een event organiseren waar Tim LIVE een keynote zal geven, de foto’s zal tonen en je laten genieten van de echte Van Go’s en vooral de vertaalslag maken waar je wat aan hebt in je drukke businessleven.

49

HUMAN RESOURCES

HUMAN RESOURCES

Van der Ende Steel Protectors Academy:

ALLEEN VOOR MANNEN VAN STAAL! Door de grote groei die Van der Ende Steel Protectors Group doormaakt zijn nieuwe vakmensen nodig die samen met de bestaande kern aan vakmensen de volle portefeuille aan projecten in infra en industrie kleur geven. Maar deze mannen liggen niet voor het oprapen. Steeds minder jonge mensen maken de keuze om (constructie)schilder te worden, terwijl de vraag in de markt naar goede vakmensen onverminderd hoog blijft. Een serieus vraagstuk waar tot voor kort geen pasklaar antwoord op was.

Reden voor Van der Ende een eigen Academy te starten, alleen voor mannen van staal!

50

Dankzij de Van der Ende Academy bieden wij juist een toekomst aan deze jonge mensen, echter alleen wanneer ze er 100% voor willen gaan. Op basis van dat criterium maken we een selectie van de aanmeldingen.

51

Ieder jaar start eind februari een selecte groep van jonge nog onervaren vakbroeders aan de opleiding. Erik: “De eerste groep begon met twaalf verschillende jongeren. Zij leerden in drie intensieve weken de basisvaardigheden op het gebied van staalbescherming. Dit gebeurde binnen een uitdagend en intensief programma. De opleiding start met de theorie van het vak. Zo leren de jongens in de Academy alles over veilig werken, equipment, materialen, toepassingen, methoden en techniek.

Daarna volgt de praktijktraining. Onder begeleiding van doorgewinterde coaches wordt de geleerde theorie in een RDM-loods in praktijk gebracht op proefobjecten.

Tussen de praktijkdagen door wordt door middel van bootcamptrainingen gewerkt aan doorzettingsvermogen, weerbaarheid en teamgevoel. Het doel is om een team te bouwen van gedreven jongeren, gevormd door hun eigen levenservaring met ieder zijn eigen en unieke persoonlijkheid en achtergrond.”

Op basis van periodieke beoordelingen, bijsturing en intensieve coaching worden de deelnemers in korte tijd opgeleid tot junior vakmensen en blijkt al snel of ze geschikt zijn. “Van de eerste groep zijn nu nog zes talenten over. Het is hard werken en we vragen 100% inzet, discipline en heel veel ambitie. Alleen de besten halen de eindstreep van deze drieweekse opleiding, het karakter en de motivatie maken het verschil”, aldus Erik stellig.

Erik Moerkerken

Vierjarige opleiding

Wie de drieweekse opleiding doorstaat, komt in aanmerking voor de vierjarige opleiding. De mannen verdienen meteen een salaris, zo verzekert Erik. “Vanaf de eerste dag zijn de jonge talenten in loondienst en tekenen ze een jaarcontract. De drieweekse Academyopleiding zien we als proeftijd. De Academy-leerling is na de eindtoets officieel Leerling Constructieschilder en een nieuw lid van onze Van der Ende Steel Protectors

HUMAN RESOURCES

HUMAN RESOURCES

Drieweekse opleiding

Ik heb het enorm naar mijn zijn bij Van der Ende en ben erg blij dat ik deze kans kan grijpen. Ik wil graag dingen leren en zie dat ik hier een toekomst heb. Bovendien vind ik het schildersvak ook nog eens erg tof.

Academy-student Jeroen Janssens

De opleiding start met de theorie van het vak. Zo leren de jongens in de Academy alles over veilig werken, equipment, materialen, toepassingen, methoden en techniek. Daarna volgt de praktijktraining.

Een vak leren is prachtig, maar het leren van vakmanschap wordt vandaag de dag minder aangeboden dan vroeger toen dit nog een keuze was op de LTS of andere vakscholen. Daadkrachtig heeft Van der Ende Steel Protectors Group zelf een antwoord gegeven op dit vraagstuk: in 2018 is de Van der Ende Steel Protectors Academy opgericht en zo biedt het bedrijf jonge talenten een gedegen vakopleiding.

52

Wegblijven van onzekere toekomst

Erik Moerkerken is Manager Industrie bij Van der Ende en is nauw betrokken bij de eigen Academy. “Jaarlijks start medio november de wervingscampagne. Via social media bereiken we de doelgroep van jongeren met werkervaring. De tragiek is dat onnoemelijk veel jongeren uit deze doelgroep verstrikt zijn geraakt in uitzichtloze constructies van tijdelijk werk via uitzendbureaus, met een onzekere toekomst tot gevolg. Dankzij de Van der Ende Academy bieden wij juist een toekomst aan deze jonge mensen, echter alleen wanneer ze er 100% voor willen gaan. Op basis van dat criterium maken we een selectie van de aanmeldingen die naar aanleiding van de wervingscampagne binnenstromen. We selecteren na een serie grondige interviews waarbij we doorvragen op de details die later het verschil zullen maken. Alleen de echte mannen van staal zijn de bevoorrechtte personen die de opleiding aan onze Acadamy mogen gaan volgen”, zo legt Erik uit. Hij is niet alleen betrokken bij de opzet van de Academy, ook bij het vinden van de praktijklocaties, het samenstellen van de lesstof en het voeren van evaluatiegesprekken.

53

HUMAN RESOURCES

HUMAN RESOURCES familie. Ze hebben zekerheid en in de periode van vier jaar die hierop volgt, leren ze door middel van maatwerktrainingen de overige kneepjes van het vak.

Na het afronden van dit traject wacht er niet alleen een superbonus, een meer dan uitstekend basissalaris, maar ook de titel Vakman Constructieschilder.”

Eerste successen

Dat dit eigen opleidingsconcept werkt, bewijst één van de leerlingen, Jeroen Janssens. Hij is nu al door een uitvoerder van Van der Ende voorgedragen om volwaardig in een team mee te draaien bij Vopak in Vlissingen. “Hij is de beste van de eerste groep, begrijpt de boodschap, is

De eerste groep is klaar, die jongens krijgen maatwerkopleidingen maar er moet ook gewoon gewerkt worden. Dat doen ze gelukkig graag. Ze zitten op projecten bij Shell, BP, Vopak, CS Amsterdam en CS Zaandam.

54

leergierig en heeft een goede productiesnelheid. Extra knap als je weet dat veel van dit soort jongens in de privésfeer problemen hebben, bijvoorbeeld omdat ze in de schuldsanering zitten. Jeroen ligt goed in de groep en past zich aan waar nodig. Hij neemt verantwoordelijkheid en kan goed zelfstandig werken”, aldus Erik. Jeroen zelf is zielsgelukkig met de kans die hij bij Van der Ende krijgt: “Ik heb het enorm naar mijn zijn bij Van der Ende en ben erg blij dat ik deze kans kan grijpen. Ik wil graag dingen leren en zie dat ik hier een toekomst heb. Bovendien vind ik het schildersvak ook nog eens erg tof. De begeleiding is van het begin af aan goed, niet alleen vanuit de opleiding maar ook van de oudere collega’s bij Van der Ende.

Trouwens, kort geleden mocht ik ook starten met de opleiding Torbo-stralen. Dat gaat me ook al goed af en is gaaf werk om te doen.”

Werving tweede groep

Op dit moment is de wervingscampagne voor de tweede groep aan de gang. Erik Moerkerken: “De eerste groep is klaar, die jongens krijgen maatwerkopleidingen maar er moet ook gewoon gewerkt worden. Dat doen ze gelukkig graag. Ze zitten op projecten bij Shell, BP, Vopak, CS Amsterdam en CS Zaandam. Dit jaar gaan we twee groepen opleiden en streven we ernaar om zo’n 20 talenten binnen te halen en op dezelfde wijze aan ons te binden. Wij worden allemaal heel enthousiast van onze eigen Academy. Maar ja, we zijn het ook eigenlijk aan onze stand verplicht. Als je de grootste en de beste wilt zijn, dan moet je ook zelf mannen van staal opleiden.”

55

C O LU M N

IN THE RHYTHM OF THE KITCHEN

E

ind 2018 werden wij opnieuw vereerd met twee Michelinsterren. In 2019, en hopelijk verder, zullen wij deze sterren met trots uitdragen en er naar handelen. Wellicht kent u de betekenis van deze sterren. Eén ster betekent een uitstekende keuken in zijn categorie. Twee sterren staat voor een verfijnde keuken die een omweg waard is. Een restaurant met drie sterren beschikt over een uitzonderlijke keuken die een reis waard is. Voor onze witte en zwarte brigade is het verkrijgen van twee Michelinsterren een erkenning voor weer een jaar werken op topniveau. Maar het is vooral ook een erkenning voor onze gasten want voor hen doen we het allemaal.

Eigenlijk zijn er veel paralellen tussen Parkheuvel en Van der Ende Steel Protectors Group. Het begint bij de voorbereiding en calculatie, de inkoop, de planning, de uitvoering, de presentatie aan de klant, de voldoening. Elke dag werken we met een man of tien aan de couverts. Sommige gerechten kosten in voorbereiding soms dagen tijd. Tegelijkertijd komen op datzelfde bord ingrediënten die ik juist zo vers mogelijk wil presenteren. Efficiency, nauwkeurigheid en afstemming bepalen het ritme. Volgens mij is dat allemaal niet anders in de conserveringswereld van Van der Ende.

De eisen voor iemand in de keuken zijn anders dan voor iemand in de bediening. De koks van Parkheuvel zijn personen die liefde voor koken en eten bezitten, het vakmanschap beheersen en zich totaal kunnen vinden in mijn filosofie. Werken in de keuken van Parkheuvel vergt doorzettingsvermogen en een creatieve geest. Alleen dan komt het resultaat tot stand dat je voor ogen hebt. Peter van der Ende en zijn professionele collega’s werken eigenlijk op exact dezelfde wijze. De eisen voor de mensen op kantoor zijn anders dan voor de stralers en schilders in de praktijk.

Wat ik mooi vind aan Van der Ende is hun eigen Academy. Door de sterke economie is er schaarste aan goede vakmensen. Dus ga je ze zelf maar opleiden. Eigenlijk doe ik al jaren niet anders in mijn keuken. Je kunt mensen kneden en je kunt ze je eigen filosofie overbrengen. Misschien wel de mooiste parallel tussen onze bedrijven op dit moment is het vizier op de volgende generatie. Mijn zoon Juliën is na een reis over de wereld afgelopen jaar gestart in Parkheuvel. Hij heeft letterlijk een kijkje in andere keukens genomen en komt rijker en vol ervaringen terug. Binnen Van der Ende is Peter’s zoon Edgar van der Ende ook gestart binnen het bedrijf, nadat hij eerst bij andere bedrijven ervaring heeft opgedaan. Samen continu blijven streven naar kwaliteit.

Alleen op die manier kun je met je familiebedrijf verder in 2019… en verder.

Erik van Loo Meesterchef Restaurant Parkheuvel **

56

2019ANDBEYOND.NL

2019

AND BEYOND

CORPORATE MAGAZINE VAN DER ENDE STEEL PROTECTORS GROUP

‘ALLEEN’: DÉ BUCKETLIST! DE PCT-TRAIL VAN MEXICO NAAR CANADA BIJZONDER

EEN WATERKERING BESCHERMEN TEGEN ZOUT WATER

WIM BONESTROO

“JE MOET NIET ALTIJD AFGAAN OP HET VISUELE”

WAT EEN KUNST

HOE JE TREINSTATIONS KUNT CONSERVEREN