De universiteit is geen safe space

Onafhankelijk magazine Tilburg university

jaargang 55 | 12 april 2018 #11

De universiteit is geen safe space Verwende student?

Ik dacht het niet!

Bovekerk

Wilde gewoon zijn diploma halen

Adoyo

Menstruation without shame

2

In deze Univers

06

10

Verwende student?

Ik dacht het niet!

Een tien met nationale ophef

Studenten gedragen zich volgens docenten als verwende prinsjes en prinsessen. Realistisch verwijt of speelt er meer? De Tilburgse student reageert.

Zes jaar geleden ging zijn naam viral. Henk Bovekerk, de bachelorstudent die een tien kreeg voor zijn scriptie waarin hij de PVV fascistisch noemde. Hoe gaat het nu met hem?

17

23

‘De universiteit is geen safe space’

A bloody shame

Zijn er binnen de universiteit grenzen aan de vrijheid van meningsuiting? Tilburgse wetenschappers verschillen daarover van mening.

OVERIGE ARTIKELEN Failed my Pre-master – what now?

RUBRIEKEN De Pluim Op de hoogte En passant

12 april 2018

The stigma around periods is holding back girls who can’t afford menstrual products, Brenda Adoyo says. She is determined to help women manage their menstruation without shame.

Commentaar Op de man af Wè nou?

Beeldend De vijf van Eijff Waar is Univers?

Wat heb je nu geleerd?

Bij de buren

Masterscriptie Eefje Wentelteefje COLUMNS Tom Grosfeld Luuk Koelman Henk Strikkers Leanne Soff

3

Van de redactie Safe space Een safe space op de universiteit, wat is dat nu precies? De term kreeg oorspronkelijk gestalte op Amerikaanse en Engelse universiteiten en was bedoeld om de vrije discussie te bevorderen. Met een safe space werd een ruimte bedoeld waarin iedereen zich veilig voelde om openlijk te discussiëren en daarin niet belemmerd werd door haatdragende of racistische opmerkingen. Op die manier wilde men minderheden in het debat integreren en het voor iedereen toegankelijk maken. Tegenwoordig wordt de safe space vaak ingezet als censuurmiddel. Door lezingen te verstoren of bepaalde sprekers te weigeren, wordt er geen platform geboden aan ‘onwelgevallige’ meningen. Waar ligt de grens? Wanneer slaat de safe space om in haar tegendeel en bijt ze zichzelf in de staart?

Nederland is Amerika niet, maar we zijn verre van ongevoelig voor Amerikaanse invloeden. Ook op Nederlandse universiteiten komt het safe space-debat op gang. Univers-redacteur Laura van Gelder schreef er een uitgebreid artikel over en vroeg zich af: mag aan een universiteit alles gezegd en geschreven worden?

Lees verder op pagina 17.

Bart Smout, hoofdredacteur a.i. b.smout@uvt.nl

De pluim Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet, het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit.

Deze Univers moet de pluim worden gedeeld. Datawetenschapper Krysztof Postek en kunsthistorica Lieke Wijnia hebben tijdens de PhD Dag van Tilburg University respectievelijk de eerste en tweede dissertatieprijs ontvangen voor hun proefschriften. Beide onderzoekers promoveerden cum laude en werden geprezen om hun uitmuntende onderzoekskills en indrukwekkend theoretisch niveau. Aan de prijzen zijn leuke geldbedragen verbonden. Postek ging met vierduizend euro naar huis, Wijnia mag tweeduizend euro bijschrijven op haar bankrekening. Tel daar nog dit schouderklopje van Univers bij op, en u begrijpt dat de vreugde tot de hemel moet stijgen. Zo ziet u maar weer: een gedeelde pluim is toch een hele pluim.

colofon

column Tom Grosfeld

Het loopt nog niet op rolletjes

Hoewel het de slotenmaker slechts twee minuten kostte om onze voordeur te openen, moesten we 150 euro aftikken. ‘Voorrijtarief ’. En ook nog eens buiten werktijd. Zie daar maar eens iets tegenin te brengen.

Ongeveer tien uur eerder trok ik de voordeur achter me dicht. Mijn huissleutel nog aan de binnenkant in het slot. Omdat ik haast had, vergat ik de deur op slot te draaien. Dat was ook niet mogelijk geweest, maar dan had ik in ieder geval vast geweten dat ik een probleem had.

Mijn vriendin kwam ’s avonds laat thuis. Het was een slopende dag op werk geweest. Drukke, schreeuwende kinderen die al haar energie opvraten. Een treinreis van twee uur heen en twee uur terug. Met een kilo of twintig aan bagage. Toen ze het appartementencomplex betrad en onze voordeur zag aan het einde van de hal, dacht ze maar aan drie dingen: op de bank neerploffen, kop thee erbij en er voorlopig niet meer afkomen. Dat feest ging niet door.

Ik was intussen op mijn gemak door de stad aan het slenteren toen ze me belde. Daar had ik geen idee van, want mijn telefoon was leeg. Vond ik wel een rustgevend gevoel. Zij was er iets minder blij mee.

Toen ik om negen uur thuiskwam, zag ik mijn vriendin als hulpeloos hoopje verdriet naast onze deur zitten. Ze zat er al twee uur. De slotenmaker zou tien minuten later arriveren en onze laatste centen voor die maand meenemen. Ik heb haar die avond maar niet gevraagd hoe haar dag was.

Univers #11 12 april 2018

Adres Postbus 90153, 5000 LE Tilburg, univers@uvt.nl Internet www.universonline.nl Basisontwerp Death Valley/Pascal Tieman Cover Bas van der Schot Productie PrismaPrint Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 12 van jaargang 55 verschijnt op 14 mei 2018 Redactieraad Voorzitter Wiel Schmetz (w.schmetz@fontys.nl) Dit nummer is gemaakt door Bart Smout (hoofdredactie ad interim), Martien Bos, Dolph Cantrijn, Adrian van den Eerenbeemt, Laura van Gelder, Tom Grosfeld, Jonathan Hendriks, Luuk Koelman, Sunna Kokkonen, Jeroen de Leijer, Daan Rutten, Bas van der Schot, Leanne Soff, Henk Strikkers, Ton Toemen, Jack Tummers, Ron Vaessen, Rik van Vegchel, Marga Walsh.

12 april 2018

4

Op de hoogte daan rutten kijkt terug

foto Ashley Maldonado

B

estaat er een groter eufemisme dan ‘loslaten’? Het klinkt zo lekker casual en laconiek. Een labrador vond een boomtak, sprong ermee in het water, speelde er vrolijk mee, en liet hem weer los. Op naar de volgende tak! Toch schuilt er meestal een pijnlijk drama achter dat ene woordje. De Engelse uitdrukking zegt genoeg: We had to let him go... helaas.

Online bracht Univers dat ouders van nu het steeds lastiger vinden om hun kroost te laten gaan. In posttraditionele tijden is het kind zo ongeveer het enige waar alle hoop op wordt gevestigd en dat verandert niet wanneer zoonof dochterlief gaat studeren. Met als effect dat universiteiten steeds meer te maken krijgen met vaders en moeders die vragen hebben over het studierendement van hun kind, of verhaal halen

12 april 2018

Loslaten wanneer de student ontevreden is. Vandaar dat de universiteiten van Maastricht en Wageningen een heuse voorlichter voor ouders in de hand namen: Hermien Miltenburg.

Bij Tilburg Law School staan ze ook op het punt het een en ander los te laten. Het bestuur van de faculteit wil meer focus: vier onderzoeksthema’s in plaats van een ratjetoe aan departementen en onderzoeksinstituten. Het eerste instituut dat moet gaan is ReflecT, in 2009 opgericht door Ton Wilthagen en Ruud Muffels. Dit om interdisciplinair onderzoek te doen naar de arbeidsmarkt. Het idee was dat het instituut zichzelf op den duur kon bedruipen, met een eigen begroting, personeelsbestand en huisvesting. Dat lukte vooralsnog niet, maar bij Muffels was er nog goede hoop. Met iets meer basisfinanciering moest het lukken. De decaan Geert Vervaeke besliste anders. Dat het

personeel wordt verspreid over de universiteit maar ReflecT als merknaam mag blijven bestaan, behoort volgens Muffels tot de orde van de betere eufemismen: “Nu is het in feite een sterfhuisconstructie.”

Nog een laatste gevalletje van loslaten: Wilco Schmitz (Library & IT Services) liet weten dat we Blackboard laten gaan in Tilburg. Net als veel andere universiteiten, stappen we over op Canvas, een Learning Management System dat gebruiksvriendelijker en gemakkelijker lijkt te zijn. Er is uitgebreid getest, dus het zal een vooruitgang zijn. Toch zullen er meer zijn die net als student organisatiewetenschappen Martijn Smolders (op Facebook) zullen denken: ‘Eindelijk gewend aan dat Blackboard.’

Loslaten, altijd lastig.

5

En passant Commentaar

Personeel in het wild Univers overvalt je: wat ben je aan het doen?

Op de zesde verdieping van een opvallend rustig Montesquieu-gebouw treffen we onderzoekster Sonja Leferink. Ze is net een studente aan het helpen die onderzoek doet naar kinderslachtoffers bij aanslagen als Univers binnenloopt. “Ik werk doorgaans als onderzoeker bij Slachtofferhulp Nederland,” vertelt ze. Eén dag per week is ze op de campus te vinden om de academische werkgroep te beheren. Samen met thesisgroepjes en INTERVICT werkt ze aan onderzoeken over slachtoffers.

Slip & spoor Zo te zien had de tuinman een noodgevalletje. Of wilde hij zijn driftkunsten even testen? Was het de tuinman eigenlijk wel? Wie weet. Gelukkig is de rest van het mooie gazon bij de vijver onaangetast gebleven.

Bloem & bloei Gespot achter het Montesquieu gebouw: de eerste tekenen dat de lente definitief begonnen is.

Hoewel de bomen nog kaal zijn en het weer vaak koud en nat is, staat dit kleine plantje al in bloei.

Prestatiedruk Zorgwekkend nieuws. Burn-outs onder studenten rijzen de pan uit, blijkt uit onderzoek van de Hogeschool Windesheim. Daarbij heeft vijftien procent serieuze depressieklachten en één op de vijf studenten een verhoogd risico op zelfdoding.

Dat zijn geen misselijke cijfers. Prestatiedruk lijkt de belangrijkste motor achter de klachten te zijn. Een actieplan zou de geestelijke gezondheid van studenten moeten verbeteren. Speerpunt: een jaarlijkse psychische screening.

Goed idee?

Alleen al op Tilburg University wordt er door iedereen op gehamerd dat studenten uitmuntend moeten zijn. De studentenfracties zetten zich naar eigen zeggen in voor de ‘actieve’ en ‘ambitieuze’ student, de universiteit zelf laat geen gelegenheid onbenut om te benadrukken dat ze studenten wil die ‘excellent zijn’ en ook nog eens ‘sociaal bewogen.’

In een wereld vol torenhoge verwachtingen, wordt een psychische screening niets meer dan het volgende punt op je To do lijstje. Het is hoog tijd dat het eisenlijstje wordt ingekort. Dat zou pas echt goed zijn voor het geestelijk welzijn van de student.

(Advertentie)

Bier & plezier Eindelijk weekend! Dat moet natuurlijk gevierd worden met een paar koude rakkers. Zo te zien weten de studenten die tegen de campus op de Hogeschoollaan wonen dat maar al te goed. Ook lijkt ieder zijn eigen voorkeurmerk te hebben.

12 april 2018 FIT studentassistent.indd 1

10-4-2018 14:49:37

6

leestijd

5

minuten

Tekst Jonathan Hendriks Illustraties Martien Bos

Verwende student?

Ik dacht het niet!

Studenten gedragen zich volgens docenten tegenwoordig als prinsjes en prinsesjes.

Realistisch verwijt of speelt er meer? En hoe kijkt de student hier zelf tegen aan?

S

tudenten die massaal onvoorbereid naar de les komen, inactieve houdingen tijdens het college, veel eisen en onbeleefde e-mails. Dit is een greep uit de voorbeelden die docenten van de universiteit brachten in het Univers-artikel ‘Een campus vol prinsjes en prinsesjes’. Volgens docenten schieten studenten tekort en zijn ze alleen maar aan het consumeren zonder een tegenpresentatie te willen leveren. Tijd voor een tegengeluid vanuit de kant van de student.

Generaliserend Docenten hebben echter andere ervaringen. In het recente artikel over het prinsjes- en prinsesjesgedrag geven ze voorbeelden van e-mails die allesbehalve netjes en respectvol zijn. Toch zijn studenten ervan overtuigd dat hier in het algemeen geen sprake van is. “De voorbeelden die in het artikel zijn genoemd, schetsen volgens mij een verkeerd beeld”, aldus Joost Bouten, student Economie. “Dit soort situaties komen voor, maar ik denk dat je niet kunt generaliseren, de gemiddelde student doet dat niet”. Volgens hem vergeten mensen weleens dat een studie gewoon hard werken is. Je zult in het eerste jaar soms studenten hebben die niet goed hun best doen en zich lomp en ongeïnteresseerd opstellen, maar die zullen snel de studie verlaten. “Naarmate je langer studeert groeit je betrokkenheid. En het is gewoon hard werken, anders krijg je je diploma niet.” >>

‘Als docenten studenten netjes geïnformeerd houden, krijg je minder lompe reacties’

Verhaal van twee kanten Volgens studenten is het bovengeschetste beeld nogal zwart-wit. “Het is een verhaal met twee kanten”, vertelt Melina Mouris, student Rechtsgeleerdheid. Volgens haar ontbreekt het namelijk vaak aan goede communicatie van de kant van de docent. “Ik heb genoeg vakken gehad waar ik me afvroeg waar ik aan toe was. En hoe vaak komt het niet voor dat er last minute een artikel online wordt gezet dat we moeten lezen?” In dergelijke situaties is het niet verbazingwekkend als studenten van zich laten horen. “Als docenten bijvoorbeeld op blackboard aangeven wanneer cijfers beschikbaar zijn en studenten netjes geïnformeerd houden, dan

12 april 2018

zul je minder lompe reacties krijgen.” Onbeleefde uitingen richting de docent herkent ze zelf niet: “Veruit de meeste studenten hebben respectvol contact met docenten.”

7

12 april 2018

8

Te veel literatuur Dat studeren tegenwoordig hard werken is, beaamt Nesrine Benyakhlaf, student Online Culture. Soms is het zo hard werken dat het onmogelijk wordt om alle opgegeven stof te bestuderen. “Het klopt inderdaad dat studenten niet meer alles lezen. Het lukt mij soms ook niet om alles bij te houden, maar ik heb hier nooit hinder van ondervonden.” Gek is dat niet. Het komt volgens Nesrine veel te vaak voor dat literatuur die gelezen moet worden, verder helemaal niet aan bod komt. Dit neemt bij studenten de prikkel weg om de voorgeschreven stof te bestuderen, want er bestaat een kans dat het niet nodig is die te kennen. En tijd is schaars. Volgens Melina lijken docenten zich er soms niet van bewust dat hun vak niet het enige is dat studenten volgen. De constante druk die op studenten ligt, zorgt ervoor dat het lezen van literatuur niet meer uitdagend is. Melina: “Het lezen van literatuur is tegenwoordig een van de vele dingen die gedaan moeten worden. Dit zorgt ervoor dat lezen niet meer leuk is, het wordt een punt op de lijst om af te vinken.”

studeren. Tegenwoordig stromen studenten vanuit het vwo of hbo op de automatische piloot door naar de universiteit. Volgens docenten heeft dit als gevolg dat veel studenten een onduidelijk beeld hebben van de inhoud van een academische opleiding. Dit kan weliswaar kloppen maar kan dit de student verweten worden? Niet echt, vinden de studenten zelf, want het is een feit dat je met een academische opleiding verder komt in je loopbaan. Het is daarom niet verbazingwekkend dat veel scholieren voor een universitaire studie kiezen. Joost: “Het is logisch om te gaan studeren, want iedereen om je heen doet het. Daarnaast wordt het vaak gevraagd voor een baan. Dit kun je de student niet verwijten, het ligt aan het systeem.”

De reden dat je een opleiding volgt is om later een baan te vinden die bij je past en het liefst ook nog eentje waar je een beetje goed voor betaald wordt. Een universitaire studie kan hierbij helpen dus kiezen studenten hiervoor. Wordt de student hierdoor niet alleen maar opgeleid tot consument die een studie alleen volgt om uiteindelijk een diploma te ontvangen?

‘Je moet heel veel balletjes in de lucht houden.

Veel studenten lijden hieronder en hebben dat niet eens door’

Druk op studenten Voor de gemiddelde student is de studie tegenwoordig een van de vele dingen die afgerond moeten worden. Nesrine: “Je moet heel veel balletjes in de lucht houden: een bijbaan hebben, een sociaal leven onderhouden, een netwerk vormen en goed presteren met je studie. Ik denk dat heel veel studenten hieronder lijden en dat niet eens door hebben.” Dat dit niet uit de lucht gegrepen is, blijkt uit het aantal klachten over burn-outs en stress onder jongeren. Deze zijn de afgelopen jaren flink gestegen. Zo blijkt uit onderzoek van de Landelijke Studentenvakbond dat drie van de vier studenten emotioneel uitgeput is. Ook de NEMESIS-2 studie, een onderzoek in opdracht van de Nederlandse overheid dat de psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking in kaart brengt, toont dat jongvolwassenen tussen de achttien en vijfentwintig jaar het vaakst van alle leeftijdsgroepen psychische aandoeningen rapporteren.

Burn-out Jos Haarbosch, studentpsycholoog op de universiteit, is wat terughoudender met het vaststellen dat er een daadwerkelijke toename is van het aantal burn-outs onder jongeren. Wel geeft hij aan tijdens zijn gesprekken met studenten een toename te zien van het aantal ‘stress- en concentratieproblemen’. Wat veroorzaakt dit? “Voor mij persoonlijk lijkt de oorzaak te liggen in het ‘grenzeloze moeten’, een specifieke kleuring van de tijdgeest die extra zwaar op de nieuwe generatie jongvolwassenen drukt. Dit ‘grenzeloze moeten’ kan vervolgens een negatief effect hebben op studenten, zoals een verlies van motivatie en interesse, afname van concentratie, stress en vermijdend gedrag.” Een gebrek aan motivatie en interesse, het zijn juist deze dingen die docenten storend vinden. Het lijkt dus niet alleen aan de student zelf te liggen, maar een gevolg te zijn van de toegenomen druk.

Studeren op automatische piloot Het grenzeloze moeten zie je ook terug bij de vraag of je wel of niet gaat

12 april 2018

Consumentengedrag Volgens Ellen Dreezens, docent bij het University College Tilburg, is de rol van de consument in deze maatschappij alomtegenwoordig.

We vinden dat we recht hebben op wat wij willen en dat we alles moeten kunnen kopen wanneer we er zin in hebben. Hiertegenover staat dat je ook zelf een bijdrage moet leveren aan de samenleving zoals het betalen van belasting. Deze twee rollen bijten elkaar en volgens Dreezens is dit ook wat bij studenten gebeurt. Studenten verwachten veel van docenten maar deze willen ook een actieve bijdrage van de studenten zelf. Kan het de student, gezien de alomtegenwoordigheid van de consumentencultuur, verweten worden als hij zich gedraagt als consument? Dreezens: “Ik denk dat het verwijtbaar is. Op een academisch niveau word je geacht om na te denken over jezelf en de dingen die je om je heen ziet. Als je merkt dat bepaald gedrag niets oplevert, moet je daarover nadenken en je rol nemen.

Aan de andere kant, het is logisch dat je als student een paar jaar nodig hebt voordat je hiervoor genoeg analytisch vermogen hebt. Je kunt niet meteen vanaf dag één van de student verwachten dat deze op een bepaald niveau zit en alles kan. Maar het is wel de verantwoordelijkheid van de student om dat aan het einde van de studie te kunnen.”

Daarmee zijn de studenten het eens. Joost: “Ik vind het niet raar dat je van een opleiding verwacht dat het op een consumeerbare manier wordt verzorgd. Je consumeert het materiaal, maar uiteindelijk moet jij laten zien dat je er iets mee kan.”

Studenten dienen hun verantwoordelijkheid te nemen en hun best te doen. Maar het is ook aan de docenten ze hierbij te helpen en te zien dat er meer speelt dan alleen maar prinsjes- en prinsesjesgedrag.

9

column Luuk Koelman

Slaaf van de tijd Steeds meer studenten en docenten doen aan time management. Van de ‘pomodoro-techniek’ tot ‘inbox zero’ aan toe. Onbegrijpelijk. Immers, tijd valt niet te managen.

Voordat de mens besloot tijd op te delen in 24 taartpunten per dag, was er weinig aan de hand.

Niemand die het gevoel had dat de tijd vloog. Maar sinds tijd een getal is, is alles plots anders. “Tijd is geld!” roept iedereen, maar daar is niets van waar. Geld kun je managen. Je kunt het bewaren, uitgeven of ermee investeren. Met tijd kun je niets.

Iedereen krijgt 24 uur en aan het eind van de dag is de tijd op. Eerst is het er, en dan niet meer. Daar valt weinig aan te managen.

De gedachte achter time management is, dat je op een dag je werk onder controle hebt. Maar werk kent geen grenzen, zeker niet op een universiteit.

Hoe meer taken je afhandelt, des te meer erbij komen. In essentie zorgt die zogenaamde ‘efficiency’ er alleen maar voor dat je steeds meer werk in je dag kunt proppen. Het is een fuik. Hoe sneller je je klussen klaart, des te drukker je het krijgt. Kijk maar naar de wereld waarin je leeft. De wasmachine, fiets, auto, vaatwasser, stofzuiger, computer; allemaal bedacht om meer te doen in minder tijd.

Maar intussen hebben we het drukker dan ooit tevoren.

Bovendien, zo blijkt uit onderzoek, zijn mensen die op hun werk aan time management doen, ook geneigd hun vrije tijd te ‘managen’. Die moet eveneens zo productief mogelijk worden ingevuld.

De mens is zijn eigen slaaf geworden. Gewoon genieten is er niet meer bij. Het woord ‘vrij’ is verdwenen, enkel ‘tijd’ blijft over. Wat je leven dan nog voorstelt, is een interessante vraag om eens over na te denken.

12 april 2018

10

leestijd

5

minuten

Tekst Adrian van den eerenbeemt fotografie Dolph Cantrijn

Gewoon een student die zijn diploma wilde halen Zes jaar geleden ging zijn naam viral. Henk Bovekerk, de bachelorstudent die een tien kreeg voor zijn scriptie waarin hij de PVV fascistisch noemde. Univers ontmoette hem in zijn oude stamkroeg voor een gesprek over de mens Henk, de ophef en zijn toekomst.

E

en dikke vette tien voor je bachelorscriptie, dat wil iedereen wel. Als je dan ook nog eens Henk Bovekerk bent en zeven jaar lang van studie naar studie zwalkt om uiteindelijk bij Liberal arts af te studeren, heb je helemaal reden om opgetogen te zijn. “Ik was blij dat ik een tien kreeg, blij dat ik klaar was en ook blij dat ik mijn familie kon laten zien dat ik niet helemaal mislukt was.”

‘Academisch briljant’, noemt begeleider Jan Jaap de Ruiter de scriptie in een verklaring naderhand. Uitleg is nodig, want de scriptie Prototypical Fascism in Contemporary Dutch Politics en vooral het cijfer ervoor zijn aanleiding voor nationale ophef. Bovekerk concludeert op basis van zijn analyse van een boek van Rob Riemen dat de PVV een fascistische partij is, in gevorderd stadium.

Geen activist Zo’n hoog cijfer krijgen van gekend Wilders-criticus De Ruiter, over een boek van PVV-basher Riemen en dat alles op de universiteit waar nog geen half jaar eerder het neponderzoek van Diederik Stapel in volle omvang onthuld is? Een verbolgen Geert Wilders reageert onmiddelijk via Twitter: ‘Op de KU in T zijn ze allemaal Stapel’. Opiniemakers van diverse statuur, van mainstream landelijke kranten, tot social media en alternatieve media, hebben er meningen over. Reaguurders van allerlei slag vinden er nog meer van en maken er uiteindelijk meer woorden aan vuil dan er überhaupt in de oorspronkelijke scriptie staan. Bovekerk: “Wat een onzin, dat het hele land erover valt als een bachelorstudent een goed punt krijgt. Mensen gingen er vanuit dat ik heel bevlogen was over het onderwerp. Maar ik was geen activist of zo, ik was gewoon een student die zijn diploma wilde halen.”

Kandinsky Het is ondertussen zes jaar later. Henk Bovekerk (1986) meldt zich in café Kandinsky voor een gesprekje over de jaren na die zo vermaledijde tien.

Al is hij zes jaar weg uit Tilburg, - via Nijmegen en Utrecht belandde hij

12 april 2018

uiteindelijk in Amsterdam - voor barman Fred is hij een oude bekende.

Niet zo vreemd, legt Bovekerk uit, zijn zeven Tilburgse studentenjaren woonde hij in het grote studentenhuis om de hoek, IJzerstraat 3. Kandinsky was een tweede huiskamer: “Vanuit mijn kamer kon ik zien hoe druk het was en of er plek was op het terras.”

Bovekerk, inmiddels freelance journalist, komt nog regelmatig in Tilburg om oude vrienden te ontmoeten. “Tot voor kort ging ik dan ook langs bij mijn oude studentenhuis, toen er nog mensen woonden die ik kende.” Hij kwam in Tilburg na een valse start in Eindhoven, Industrieel ontwerp, waar hij zich niet op zijn plek voelde. Het was in zekere zin thuiskomen voor de jongeman uit het Zuid-Hollandse Noordeloos, twee zussen woonden al in de stad. Nu kon hij weer met hen muziek maken. Hij werd secretaris van popkoepel Kubus en gitarist in de huisband van musicalvereniging On Stage. Een hele leuke tijd, mijmert hij.

Aanvankelijk koos hij voor de studie Filosofie. Hij werd er zelfs de posterboy van. “In die tijd werd een foto van mij gemaakt als filosofiestudent en die belandde op een grote banner van de universiteit. Maar zelf was ik toen al overgestapt naar Liberal arts.” Eigenlijk voelde hij zich tijdens zijn hele studieperiode zoekende, bekent hij. Ook later bij de masterstudie Geschiedenis in Nijmegen, dit keer wel in een jaar afgesloten met een scriptie over representatie van gaskamers in Holocaustfilms.

Riemen Zoekend voelde Bovekerk zich ook toen hij een onderwerp moest kiezen voor de bachelorscriptie. “Ik heb heel erg geworsteld met het zoeken naar een goed onderwerp. Veel vond ik interessant, maar niet genoeg om daar zoveel aandacht aan te geven. Het boekje van Rob Riemen had ik al gelezen en toen werd geopperd dat ik daar iets mee kon doen.” Riemen werd het en Bovekerk ging er vol voor. “Ik vond het fijn om me er helemaal in te storten, om veel te sleutelen aan de stijl. Ik had verder alles al afgerond en had er een half jaar de tijd voor, dat maakt het ook makkelijker. Voor mijn doen heb ik het zo goed mogelijk opgeschreven, het moest toch in een vreemde taal.” En als hij zich ergens in vastbijt, loont dat meestal >>

11

‘Er waren altijd wel mensen die kwamen vertellen wat scheidsrechter Bovekerk uit Noordeloos nu weer allemaal fout had gedaan’

12 april 2018

12

Bovekerk in Univers “Laat ik er geen doekjes om winden: ik heb een grafkankerhekel aan medestudenten die me storen tijdens college. Meisjes die zitten te giechelen. Gasten die niet weten wat fluisteren is. Studenten die te laat komen. Ik ben er klaar me. Motherfuckers.”

Heerlijk Helder Henk, april 2009 Tijdens zijn Tilburgse studentenjaren was Henk Bovekerk ook columnist bij Univers. Twee jaar lang schreef hij driewekelijks de column Heerlijk Helder Henk, later werd de titel Het evangelie van Bovekerk. “Ik schreef toen nog op stoere toon,” zegt hij nu, “ik zag andere schrijvers zo’n toon gebruiken en dat wilde ik ook. Ik was provocerend om mijn kwetsbaarheid en onzekerheid te verbergen.

Nu vind ik dat een schrijver eerlijk moet zijn over zijn eigen binnen­ wereld en dat je niet een bepaalde vorm moet kiezen om je achter te verschuilen.”

column Henk Strikkers columnist

ook, vertelt Bovekerk: “Zelfs bij onzekere vakken kon ik zo goede cijfers krijgen. Als ik me ergens voor inzette ging het goed.”

Als freelancer werkt Bovekerk tegenwoordig met name voor mediabedrijf Vice. Eindredactie en verhalen voor Vice Money, maar ook artikelen over film en filosofie voor de reguliere site. Verder is hij op festivals promotiemedewerker voor filmplatform Cineville en onder meer ook redacteur en presentator van literaire talkshow Het Andere Verhaal. “Literatuur heeft mijn grootste belangstelling, maar werktechnisch levert dat minder op.

Opdrachtgevers zijn nu eenmaal meer geïnteresseerd in artikelen over films dan over boeken. Films vind ik ook leuk, dus ik schrijf er stukjes over. Geen recensies.”

“Ik ga vooral een beetje mee met de stroom der dingen. Ik wil veel schrijven, veel ervaringen opdoen en interessante mensen ontmoeten. Als ik de huur maar kan betalen en geld overhoud om op reis te gaan. Mijn ambities zijn vooral kunstzinnig. Ik wil een betere schrijver worden, mijn gedachten beter uiten. Uiteindelijk wil ik een boek schrijven dat goed is en waar mensen plezier aan beleven.” Om dat te bereiken is Bovekerk vorig jaar begonnen aan de Schrijversvakschool. Daardoor heeft hij inmiddels ook een begin gemaakt aan zijn eerste roman.

Overvliegen uit Londen Belangstelling voor Bovekerks schrijfwerk was er in ieder geval ten tijde van zijn afstuderen. Nadat zijn scriptie online was gezet, namen vele commentatoren de moeite om het door te nemen om er zelf een oordeel over te vellen. Bovekerk zegt alle ophef van een afstand gevolgd te hebben.

“Op internet werd van alles gezegd, dat las ik allemaal niet. Ik ben ook niet ingegaan op mediaverzoeken. De Wereld Draait Door wilde me zelfs laten overvliegen uit Londen, waar ik toen was. Maar alle informatie zat niet meer in mijn hoofd, een week na mijn scriptie was ik het meeste al vergeten. Dan kun je niet tegenover Jort Kelder zitten en alles nog eens goed uitleggen.”

Op GeenStijl werd zijn foto voorzien van een Hitlersnorretje, maar ook daar kon Bovekerk tegen. “Ik ben heel lang voetbalscheidsrechter geweest en daar heb ik wel een dikke huid van gekregen. Er waren altijd wel mensen die kwamen vertellen wat scheidsrechter Bovekerk uit Noordeloos nu weer fout had gedaan. Het gebeurde wel eens dat ik een uur in mijn kleedklamer moest blijven zitten omdat er mensen verhaal kwamen halen.”

Scheidsrechteren deed Bovekerk op niveau. Hij zat in het talententraject dat kan leiden naar fluiten in het betaald voetbal. “Als ik keek naar Studio Sport dacht ik: misschien sta ik daar straks. Dat beviel me wel. Ik vond fluiten heel leuk, maar op een gegeven moment was ik er wel klaar mee. Het kostte veel tijd, ik was er van vrijdagmiddag tot zondagmiddag mee bezig. Toch droom ik er nog vaak van. En nu schrijf ik er een boek over. Een verhaal over een scheidrechter en de KNVB. Het is dystopisch en wordt heel grimmig en vervelend. Een combinatie van Snelle Jelle en 1984.”

12 april 2018

Boter bij de vis Goed nieuws voor studenten die twijfelen over hun master: de Tweede Kamer vindt dat universiteiten geen geld meer mogen vragen voor verplichte selectie. Voorheen betaalden sommige studenten zich blauw aan GMAT-, TOEFL-, of IELTS-toetsen om bij hun master naar keuze te worden toegelaten, maar dat gaat binnenkort wellicht veranderen. Volgens D66-Kamerlid Paul van Meenen, die de motie indiende, kan het niet zo zijn dat studenten op kosten worden gejaagd buiten het collegegeld om.

Het is een nobele geste en Van Meenen heeft natuurlijk gelijk als hij zegt dat studenten de laatste jaren meer zijn gaan betalen voor hun studie. Zijn partij is echter mede-debet aan de verslechterde financiële positie van de student. Zo stemde D66 in met een wet die sommige studies toestaat om het dubbele collegegeld te vragen, en steunde het natuurlijk de invoering van het leenstelsel.

Het is dus logisch dat D66 iets wil doen om studenten te vriend te houden, maar wat het nu doet is het probleem verschuiven. Sinds een paar jaar moeten universiteiten namelijk bij iedere student een studiekeuzecheck doen. Dat betekent voor Tilburg University een kleine 4.000 studiekeuzechecks, die kunnen bestaan uit gesprekken, tests of het volgen van een college. Daar hoort een hele administratie bij, want al die studenten moeten een uitnodiging krijgen en een schriftelijk advies achteraf.

Voor die studiekeuzecheck krijgt de universiteit geen extra geld van de overheid. Sterker nog: het budget per student is de laatste jaren alleen maar afgenomen. Je kunt dus wel afdwingen dat universiteiten de kosten van selectie niet direct mogen afwentelen op studenten, maar als ze die zelf moeten betalen moet het ergens anders vandaan komen.

En dan is de kans groot dat studenten die kosten alsnog, via een omweg, moeten betalen.

13

Op de man af

Wè nou? tilburgse reacties op Het nieuws

Welke verkiezingsbelofte haalt jou over de streep?

Het is weer bijna tijd om te kiezen voor studentenpartij FRONT of SAM voor de universiteitsraad. Wat zouden studenten zelf het liefst veranderen op de campus?

Univers ging op pad.

“Er moeten meer vrije computers of studieplaatsen komen. Vooral tijdens de tentamenweken zit het overal stampvol. De universiteit zegt te willen uitbreiden, maar er is nu al te weinig plek.”

Thijs Bertram, 23, Cognitive science & AI

naam Zim Kock opleiding Rechtsgeleerdheid leeftijd 18 jaar Wat is je minst favoriete planeet in het zonnestelsel?

Uuhm... Saturnus, ik vind die naam maar niks.

Wat is je meest nutteloze talent?

Ik kan heel goed doen alsof ik aan het opletten ben, terwijl ik met m’n hoofd helemaal ergens anders ben.

Wat moet er van de buis verdwijnen?

Gordon gaat trouwen. Ik snap niet dat mensen daar naar kijken, wat een onzinprogramma.

Tienduizend euro of een dag in het lichaam van het andere geslacht?

Geef mij maar die tienduizend. Ik heb niet zo de behoefte om in het lichaam van een ander te kruipen. En van het geld kan ik een mooie vakantie boeken.

Nooit meer alcohol of nooit meer seks?

Makkelijk, alcohol. Daar kan ik best vanaf blijven.

Welke taal zou je nog willen leren?

Spaans, omdat Spanje een van m’n favoriete vakantiebestem­ mingen is. Daarnaast vind ik het een mooie taal.

Wat is je favoriete plek op de campus?

Het tafeltje bij de verwarming aan het raam in het restaurant.

Als je een dag rector van de universiteit bent, wat zou je dan doen?

Ervoor zorgen dat er geen avondcolleges meer zijn.

“De fietsen die steeds voor de trap bij de bieb staan moeten weg. Ook is er te weinig ruimte tussen de fietsenrekken en de bosjes erachter.”

Suzet Roelofs, 23, Supply chain management

“Er zou meer verschil tussen de partijprogramma’s van Front en SAM moeten zitten. Nu gaan ze beiden voor eigenlijk hetzelfde, zoals meer werkplekken creëren. Ze kunnen beter doorgaan als één partij om hun programma waar te maken.”

Koen Thijssen, 25, Data science

“Het reserveersysteem voor computers moet worden afgeschaft. Nu kunnen mensen een computer reserveren en de hele dag pauze houden, terwijl anderen hem beter kunnen gebruiken.”

Annabelle Hermans, 24, Cognitive science & AI

45% Meer werkplekken (118 stemmen)

35% Een monorail van Tilburg CS naar de campus, het liefst via de Efteling (92 stemmen)

15% Een zwembad op de campus (41 stemmen)

5% Meer studentenhuisvesting (14 stemmen) Totaal: 265 stemmen Stemmen op de volgende poll kan op Univers­ online.

12 april 2018

14

Beeldend

foto Jack Tummers

Pijnlijk moment Het kan je zomaar gebeuren bij het Tilburgs Studenten Voetbaltoernooi. Jij in je fraaie voetbalkostuum van cafĂŠ ‘t Bolleke wordt doodleuk gepasseerd door een willekeurige knul in vage outfit met twee verschillende sokken. Dat doet pijn, natuurlijk. Of heeft-ie in het voorbijgaan toch wat geflikt? Ook in de 18de editie van het toernooi wordt weer heel wat gevoetbald en gedronken.

Dat is vooral te merken aan de grasmat die stilaan toch aardig vol komt te liggen met plastic bierbekers. Gelukkig doen ook de nodige meiden mee. Want mannen kunnen aan voetbal doen, vrouwen zijn toch de kampioen.

12 april 2018

15

12 april 2018

16

de vijf VAN EIJFF

Boetedoen moet zonder getreuzel Verschillende directeuren en bestuurders moesten recent alle zeilen bijzetten om reputatieschade te voorkomen. Hoogleraar economie Sylvester Eijffinger vertelt waarom de een daar beter in slaagt dan de ander.

1. Beginnen bestuurders alle voeling met de samenleving te verliezen, of wat is er aan de hand?

“Het voorval met de beloning van Ralph Hamers van ING vond ik overdreven. Let wel: hij had er zelf weinig over te zeggen en was in feite maar lijdend voorwerp in de publieke discussie. De raad van commissarissen wilde dat hij meer verdiende, omdat hij van het niveau ‘Champions League’ is. En dat is objectief ook zo. Hij is echt heel goed. Maar ja, er is nu eenmaal ook een emotionele realiteit en een maatschappelijke realiteit. Dat werd verkeerd ingeschat en is nu hersteld. Lijkt me afdoende.”

‘Hamers was in feite maar lijdend voorwerp in de discussie’

2. En wat denkt u van Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie die naaste collega Martin Selmayr een toppost wilde bezorgen. Ondemocratische vriendjespolitiek?

“Ook hiervan denk ik dat we het niet groter moeten maken dan het is. Het zegt niet dat heel de Europese politiek losge-

12 april 2018

zongen is van de democratie. Juncker lijkt op eigen houtje te hebben geopereerd, zonder medeweten van andere commissieleden en regeringsleiders. Veel erger vind ik het recente voorval bij Facebook.”

3. Facebook kwam in het nieuws omdat het medium het bedrijf Cambridge Analytica de kans gaf persoonlijkheidsprofielen te verhandelen.

Daar konden politici als Donald Trump hun voordeel mee doen. Waarom is dit meer dan een bedrijfsongevalletje?

“Het is een ‘shock to the system’, want het ondermijnt het hele democratische proces.

Ten tweede was dit nieuws al anderhalf jaar bekend, ik las er al over bij VICE net nadat Trump werd gekozen. Onlangs pas heeft Facebookdirecteur Mark Zuckerberg z’n excuses aangeboden. Dat is veel te laat.”

4. Hoe bezweer je een bedrijfscrisis?

“Ik hanteer drie stelregels. Ten eerste moet je nagaan of het inderdaad waar is wat er over je bedrijf of instelling wordt gezegd en geschreven.

Klopt dit, dat is twee, moet je er meteen

open over durven zijn. Ten derde moet je spijt betuigen. Openlijk boetedoen en beterschap beloven, zorgt voor de noodzakelijke reiniging. Doe dat liever iets te veel dan te weinig, want anders moet je later opnieuw door het stof en dat maakt het alleen maar pijnlijker. De fout bedekken met de mantel der liefde is geen goed idee.”

5. Dan wordt het een gênant Halbe Zijlstra-momentje, zullen we maar zeggen.

“Inderdaad, die heeft te lang gewacht met het inlichten van zijn collega’s en het ook nog goed proberen te praten.

Hier tegenover staat dan weer Jeanine Hennis-Plasschaert, ook van de VVD, die als Minister van Defensie opstapte vanwege een voorval met een mortier tijdens een legeroefening. Zij kan daar natuurlijk nooit persoonlijk verantwoordelijk voor worden gehouden, want ze kan niet alles in de gaten houden.

Toch voelde ze zich politiek verantwoordelijk. Ze bood haar ontslag meteen aan. Dat is goed. Daarom heeft ze haar persoonlijke integriteit niet verloren.

Dat maakt dat ze later eventueel nog kan terugkomen op een belangrijke post.”

17

leestijd

9

minuten

Tekst Laura van gelder illustraties Bas van der Schot

‘De universiteit is geen safe space’ Zijn er binnen de universiteitsmuren grenzen aan de vrijheid van meningsuiting? Of mag alles gezegd, geschreven en gevonden worden?

Tilburgse wetenschappers verschillen over die vraag van mening. Waar ze het wel over eens zijn: de academie moet geen ‘safe space’ worden naar Amerikaans model. “De universiteit is per definitie geen veilige ruimte.”

O

p Amerikaanse en Britse campussen woedt de safe space-discussie al langer. Dat de discussie in de Verenigde Staten definitief is doorgedrongen tot de mainstream, blijkt wel uit het feit dat South Park er in 2015 een aflevering over maakte. In die aflevering zingt Eric Cartman met een dromerig stemmetje: ‘People don’t judge me and haters don’t hate / in my safe space.’

Daarmee vat Cartman het heersende beeld van de safe space treffend samen: een omgeving die ‘veilig’ is omdat je je er kunt afsluiten van onaangename ideeën en kwetsende meningen. Een bubbel van gelijkgestemden. Of zoals de Britse schrijver en wetenschapper Joanna Williams het verwoordt: een omgeving waar geen freedom of speech heerst, maar freedom from speech.

NO-PLATFORMING In een interview dat begin februari werd gepubliceerd in Mare, de Leidse universiteitskrant, waarschuwde Williams dat op universiteiten in haar land de vrijheid van meningsuiting ernstig wordt bedreigd. Onder druk van studenten veranderen Britse campussen in safe spaces, waar geen ruimte is voor meningen die als ‘verderfelijk’ worden gezien en waar controversiële sprekers niet meer welkom zijn. “Wat veel voorkomt is het zogeheten no-platforming. Een spreker wordt uitgenodigd en studenten proberen dat vervolgens met een protest te verhinderen. Dat fenomeen ontstond zo’n veertig jaar geleden om gevaarlijke extreemrechtse types van campus te weren, maar nu gebeurt het heel vaak.”

Nederlandse opiniemakers vrezen dat dezelfde donkere wolken zich samen-

pakken boven de academische vrijheid in ons land, zo getuigen de koppen boven recente columns en opinies in de kranten. ‘Ook hier begint de mallotige term safe space wortel te schieten’ in de Volkskrant, ‘Paranoia op de campus’ in NRC, ‘Het vrije woord is niet langer heilig’ in Trouw, ‘Ten strijde tegen de safe space gekte!’ op de rechtse nieuwssite The Post Online.

KARIKATUUR Volgens Michiel Bot, universitair docent aan Tilburg Law School, is er een karikaturaal beeld ontstaan van ‘safe-spacende’, ‘no-platforming’ studenten die menen dat ze een fundamenteel recht hebben om niet gekwetst te worden. “Ik vind de discussie enorm overtrokken”, aldus Bot. “Studenten hebben mij nog nooit om een safe space gevraagd.”

Dat studenten tegenwoordig ‘beschermd’ worden tegen onwelgevallige ideeën, is volgens Bot niet aan de orde. Hij vindt wel dat sommige onwelgevallige ideeën niet thuishoren op een universiteit. Niet zo zeer omdat ze onwelgevallig zijn, maar omdat ze leiden tot slechte wetenschap. Ook in klaslokalen vindt Bot het belangrijk dat studenten zich veilig voelen. “Anders kan er geen vrije discussie plaatsvinden. Als docent heb je daar een zekere verantwoordelijkheid in. Je wilt niet dat er racistische kreten over tafel vliegen.”

“Niemand beweert dat je studenten niet zou moeten confronteren met radicale, afwijkende perspectieven. Maar racistisch of seksistisch denken is niet radicaal”, aldus Bot. “In een florerende academische gemeenschap hoop je dat een voorstel om te onderzoeken of zwarte mensen genetisch sneller geneigd zijn tot criminaliteit geen weerklank vindt. Als je dat soort vooroordelen gaat doordenken, worden ze al snel gefalsificeerd.” >>

12 april 2018

18

MARKTPLEIN Betekent dat dan ook dat bepaalde sprekers niet op de universiteit thuishoren? Jan Blommaert, hoogleraar cultuurwetenschappen aan Tilburg University, vindt van wel. “Je zou kunnen zeggen dat het heel vanzelfsprekend is dat we Steve Bannon of de leider van de Ku Klux Klan hier niet laten spreken, dat we de universiteit niet gebruiken als platform om bepaalde visies op de werkelijkheid publiek te maken. Als meningen niet voldoen aan kwaliteitseisen, dan hebben ze hier geen ruimte.”

De vrijheid van meningsuiting diende altijd als wapen tegen dictatuur en irrationele ideologieën, maar volgens Michiel Bot wordt die essentie vaak vergeten. “Sinds de jaren negentig zie je dat mensen extreme dingen roepen, zogenaamd om de vrijheid van meningsuiting te verdedigen.

Dat soort mensen probeert echter nooit om gemarginaliseerde stemmen ruimte te geven in het publieke debat. Integendeel: de vrijheid van meningsuiting wordt aangeroepen om bijvoorbeeld vrouwen, moslims of vluchtelingen op een ondergeschikte plaats te zetten.”

Jan Blommaert deelt die analyse. “De notie van vrije meningsuiting wordt tegenwoordig ingeroepen als een absoluut gegeven. Alles mag en alles moet mogen. Prima, gebruik daarvoor een marktplein, maar de universiteit is nu net de plaats waar dat níet kan.”

onderwerpen aan wetenschappelijke methoden. De universiteit is in die zin juist een heel onvrije plaats.”

Dat is ook precies de reden waarom de universiteit onmogelijk als safe space kan fungeren, aldus Blommaert. Eigen gedachten en ideeën worden voortdurend aangevallen door de wetenschappelijke mores. De academie is een plek bij uitstek waar onvrijheid en onzekerheid heerst – en ook móét heersen. “Als onderzoeker moet je heel snel van gedachten kunnen veranderen. Wanneer er een betere analyse bestaat, moet je je eigen voorkeuren opgeven in het licht van die evidentie. De universiteit is per definitie een unsafe space.”

DOMME MENINGEN Anne de Vries, promovenda aan Tilburg Law School, vindt het belangrijk dat studenten ook in aanraking komen met meningen die de wetenschappelijke toets der kritiek niet doorstaan. “Het maakt studenten weerbaar om in een vroeg stadium met diverse meningen in aanraking te komen. Ook met domme, onprettige, incorrecte meningen. Daar komen ze later ook mee in aanraking”, zegt ze. “Door te zien hoe wij daar open over discussiëren, leren ze op een goede manier met dat soort meningen om te gaan.”

De Vries voelt er weinig voor om bepaalde sprekers van de campus te weren. “Zelf zou ik sommige sprekers niet uitnodigen”, zegt ze. “Ik negeer sommige mensen liever dan dat ik ze een podium geef. Maar ik zou organisatoren niet onder druk willen zetten om een spreker te annuleren. En soms kun je het beste aantonen dat een opvatting geen stand houdt door die opvatting juist wel te laten horen. Als je meningen wegdrukt, zijn ze er nog steeds. Alleen kun je dan niet reageren.”

‘Als je meningen wegdrukt, zijn ze er nog steeds. Alleen kun je dan niet reageren ’

NIETZSCHE Hoogleraar bestuurskunde Paul Frissen denkt daar heel anders over. “Uitgerekend de universiteit moet een zo breed mogelijk platform bieden voor allerlei soorten ideeën. Wetenschap is gebaseerd op het vrije spel van gedachten, óók van gevaarlijke gedachten. Iemand als Nietzsche zou tegenwoordig niet meer mogen komen spreken aan de universiteit.

Dat vind ik onbestaanbaar”, zegt hij.

Zolang er geen wetten worden overtreden, vindt Frissen dat alles aan de universiteit gezegd, geschreven en onderzocht mag worden. “En als een idee je niet bevalt, dan moet je het bestrijden. Dat is nou juist het wezen van democratie, dat je elkaar niet de koppen inslaat maar verbaal het gevecht aangaat. Dat verbale domein, daar moet je niet te veel grenzen aan stellen.”

UNSAFE SPACE Blommaert stelt dat het voor de democratie juist van belang is dat wetenschappers onderscheid maken tussen goede en slechte ideeën. “Een democratie moet aangedreven worden door burgers die de autonomie hebben om kwaliteitsoordelen te maken”, zegt hij. Hij wijst naar zijn mobiele telefoon. “Dit apparaatje is groter dan de bibliotheek van Alexandrië, we leven in een informatiewereld die zich voortdurend uitbreidt. Aan de universiteit moeten we constant selecties van informatie maken, bijvoorbeeld in colleges en op tentamens. Dat is ook de wezenlijke opdracht van de universiteit. Hier leiden we mensen op om kwaliteitsoordelen te vellen in die enorme jungle van informatie.”

Volgens Blommaert is wetenschap dan ook niet gebaseerd op het vrije spel van gedachten, zoals Paul Frissen stelt. Integendeel: “Je moet je gedachten

12 april 2018

HARRIE VERBON Bovendien: ondoordachte, onprettige of incorrecte meningen zijn niet altijd afkomstig van buiten de academie. “Een hoop uitlatingen op social media kun je misschien maar beter negeren. Maar als iemand uit ons midden iets doms roept, zeker als het gaat om een hooggeplaatst iemand, dan denk ik dat het geen kwaad kan om dat publiek te maken. Alleen dán kun je ertegenin gaan.”

De Vries doelt op emeritus hoogleraar economie Harrie Verbon, die in november een column in Univers schreef waarin hij zich uitsprak tegen de MeToo-beweging. Daarbij haalde hij de pedofiele BBC-presentator Jimmy Savile aan, die net als Harvey Weinstein aantrekkingskracht zou hebben op ‘meisjes en vrouwen’ vanwege zijn macht en succes. Verbon vroeg zich in de column af ‘wie gebruik of misbruik maakte van wie’ in dergelijke gevallen; de ‘slachtoffers’ hadden vaak hun succes te danken aan machtige mannen als Weinstein.

De column leidde tot veel boze reacties. Een promovenda schreef dat ze zich als vrouw niet veilig kan voelen op een universiteit waar collega’s rondlopen die seksuele intimidatie geoorloofd lijken te vinden. Studenten klopten bij de redactie aan met de vraag hoe Univers de column had kunnen plaatsen. Er ontstond discussie: droeg de column van Verbon bij aan

19

een onveilig klimaat aan de universiteit? En had Univers de column wel moeten publiceren?

41 ACADEMICI Een groep van 41 academici van Tilburg University liet daar geen twijfel over bestaan. Ze schreven een open brief in reactie op Verbons column en vroegen Univers die te plaatsen op de website.

De academici veroordeelden de column van Verbon scherp. Daarnaast werd Univers in de brief gevraagd om publiekelijk excuses te maken voor het plaatsen van de column, en om kritisch na te denken over de redactionele rol en het beleid van het universiteitsblad. Het College van Bestuur werd opgeroepen zich openlijk en nadrukkelijk van de column te distantiëren, om aan de gemeenschap het signaal af te geven dat de universiteit seksuele intimidatie serieus neemt en belang hecht aan het waarborgen van een ‘veilige leer- en werkomgeving’.

Absurd, vindt Paul Frissen. “Aan een column worden heel andere eisen gesteld dan aan bijvoorbeeld een boek of een essay. Een column is plagen, pesten, zieken”, zegt hij. “Daarmee wil ik niet zeggen dat ik alles wat mensen schrijven acceptabel vind. Maar als ik iets onacceptabel vind, staan mij twee dingen te doen. Is er sprake is van een strafbaar feit, dan moet ik mij tot de politie wenden. En als ik een column onaanvaardbaar vind om andere redenen, dan moet ik reageren. Maar je vraagt niet om bestuurlijk ingrijpen. Hoe haal je het in je hoofd?”

‘VAN DE ZOTTE’ Ook Jan Vranken, emeritus hoogleraar privaatrecht en tot voor kort voorzitter van de Commissie Wetenschappelijke Integriteit (CWI) van de universiteit, vindt de brief kwalijk. “Een universitaire gemeenschap kan alleen functioneren bij een nagenoeg absolute vrijheid tot kritiek. Wetenschap ís in wezen kritiek”, zegt hij. “Als je als groep van 41 academici bezwaar hebt, ga dan de discussie aan. Je kunt het ongelooflijk oneens zijn met iemands opvattingen, maar je bestrijdt die niet met uitsluitingen en verboden. Dat is van de zotte.”

Anne de Vries noemt de brief ‘goedbedoeld’, maar ze zette haar handtekening er niet onder. “Ik vond de brief ongelukkig, omdat die zich ook tot het College van Bestuur richtte. Daardoor kon de brief geïnterpreteerd worden als een oproep tot censuur. Je mag wat mij betreft best een medium aanspreken als het een kwalijke column plaatst. Maar daar houdt het wel op. Het bestuur mag niet ingrijpen. De gevolgen van bestuurlijke inmenging zijn denk ik veel kwalijker dan die van een domme column.”

TEKEN VAN ZWAKTE De Vries schreef een opiniestuk voor Univers in reactie op de column van Verbon. Daarin haalde ze hard naar hem uit. “Ik vond het een zeer onprettige column. Maar de geëigende weg om zo’n column te bestrijden is met een weerwoord”, zegt ze. “Ik vind het een teken van zwakte om de discussie uit de weg te gaan. Als jonge vrouw vond ik het belangrijk om te laten zien dat ik prima in staat ben om me op een inhoudelijke manier te verdedigen.”

In haar opinie schreef De Vries dat Univers de column van Verbon niet had moeten plaatsen. Inmiddels denkt ze daar anders over. “Inhoudelijk sta ik nog steeds achter mijn reactie van destijds, Verbons column was kwalitatief slecht. Maar ik zag wel wat het losmaakte”, zegt ze. “Er werd opeens gepraat over lastige onderwerpen. Dat had tot iets goeds kunnen leiden: een discussie over seksuele intimidatie binnen de academie én het risico van een MeToo-heksenjacht. Achteraf moet ik toegeven dat de plaatsing >>

12 april 2018

20

Het is volgens Jan Vranken maar de vraag of zo’n benadering bijdraagt aan een veilig klimaat. “Hoe veilig is de academische gemeenschap als we mensen gaan uitsluiten en wegzetten? Ik zou me dan niet veilig voelen.”

Vranken denkt dat een gezonde uitwisseling van ideeën niet kan plaatsvinden als onaangename of dubieuze standpunten worden gediskwalificeerd. “Het is hartstikke van belang dat mensen standpunten innemen die totaal tegen de heersende leer ingaan. Daar is een academie voor.”

Blommaert en Bot vinden dat academici in staat moeten zijn om kwaliteitsoordelen te vellen over meningen, op basis van objectiveerbare criteria. Academici moeten over bepaalde ideeën kunnen zeggen: dit hoort hier niet thuis. Maar volgens Vranken is dat gevaarlijk. “Wie bepaalt dan welke ideeën hier wel en niet thuishoren, wat wel en niet mag? Dat is ook mijn bezwaar tegen de safe space: wie bepaalt wat een safe space is? De moraliteit van degenen die de safe space hanteren wordt dan doorslaggevend.”

van de column dus iets positiefs teweeg had kunnen brengen. Maar alle boosheid was gericht op Univers vanwege het plaatsen van de column.

Een gemiste kans.”

ZINVOLLE DISCUSSIE Jan Blommaert stond wel achter de brief van de groep academici. Hij was een van de ondertekenaars. Blommaert beschouwt de brief wel degelijk als een inhoudelijke reactie, waarvoor de academici hetzelfde podium kozen als Verbon: de website van Univers. “Het is niet zo dat je het debat uit de weg gaat als je zegt dat de uitspraken van de ander hier eigenlijk niet horen”, vindt hij. Blommaert benadrukt dat hij niet uit was op bestuurlijk ingrijpen.

Ook Michiel Bot stond achter de brief; hij was een van de initiatiefnemers. De kritiek dat de brief gelezen kan worden als een oproep tot censuur, wijst hij van de hand. “Onze brief vroeg er niet om dat Verbon zijn columns zou staken”, zegt hij. “We vroegen Univers om na te denken of het een goed idee is om zo’n column te publiceren. Het feit dat iemand iets roept, maakt niet dat die mening het verdient om een podium te krijgen. Het is de verantwoordelijkheid van een medium om te beoordelen of iets bijdraagt aan een zinvolle publieke discussie.”

STATEMENT Voor Bot diende de brief vooral als een collectief statement. “Verbon gaf in zijn column slachtoffers de schuld van misbruik. Ik zou studenten niet de indruk willen geven dat hun docenten dat normaal vinden”, legt hij uit.

“En ik vind ook niet dat ik in debat hoef te gaan met iemand die zoiets verkondigt. Als je gaat deelnemen aan die discussie, dan doe je alsof het een legitiem debat is. We hoeven ook geen debat te voeren over de vraag of zwarten een lagere intelligentie hebben.”

12 april 2018

ANGSTCULTUUR Volgens Vranken heeft een veilige omgeving bovendien op veel meer zaken betrekking dan op de ideeën die aan een universiteit worden uitgedragen. “Het heeft bijvoorbeeld ook betrekking op personeelsbeleid en de begeleiding van promovendi. Naar mijn idee worden die facetten van een veilige omgeving in de steek gelaten.”

Vranken stelt dat er belangrijkere bedreigingen zijn voor een gezond academisch klimaat, waar onvoldoende aandacht voor is. Zijn grootste zorgen: de angstcultuur die is ontstaan en de mate waarin onderzoekers afhankelijk zijn geworden van de onderzoeksagenda’s van financiers en het College van Bestuur. “Het valt me op dat mensen ontzettend bang zijn om openlijk hun mening te geven. Iemand die kritiek heeft, plaatst zichzelf buiten de orde”, legt hij uit. “Tegelijkertijd zie ik dat de vrijheid om onderzoek te doen wordt gehinderd door financiers en bestuurders.

Het onderzoek aan onze universiteit is tegenwoordig ondergebracht in thema’s, waar je onderzoek in moet passen. Dat tast de vrijheid aan.”

Ook Bot vindt het zorgelijk dat onderzoek steeds vaker gefinancierd wordt door externe opdrachtgevers en direct toepasbaar moet zijn. “Daardoor is er steeds minder ruimte om in vrijheid daadwérkelijk radicale vragen te onderzoeken.”

‘NIET WAT WE WILLEN’ De South Park-aflevering over safe spaces eindigt een tikkeltje onheilspellend. De inwoners van South Park hebben zich verzameld rond een galg op het dorpsplein, waar ze een slechterik genaamd Reality ophangen.

Maar niet voordat Butters, die het vonnis voltrekt, nog aarzelend vraagt: ‘Are you sure this is a good idea?’

In het licht van de safe space-discussie die uit Amerika is overgewaaid naar Nederlandse campussen, werpt Anne de Vries een soortgelijke vraag op. “Ik vind het heel belangrijk dat de universiteit een veilige omgeving is, maar ik denk dat die veilige omgeving gecreëerd wordt door goede wetenschappers die een mening durven hebben en zich ook aan andere meningen en kritiek bloot durven stellen.” Huisregels, verboden en uitsluitingen maken volgens haar de universiteit niet veiliger. “De onveiligheid die we daarmee proberen tegen te gaan, zou zomaar kunnen leiden tot onveiligheid voor mensen met andere meningen. Dat kan toch niet zijn wat we willen?”

21

Waar is Univers? door Jonathan Hendriks fotografie Jack Tummers

Op Broadway in Tilburg Dansen alsof je op Broadway staat. Bij Univers beleef je steeds weer nieuwe dingen. Eerlijk gezegd zou ik uit mezelf nooit naar een danscursus zijn gegaan. Maar je moet je werk goed doen, dus heb ik me braaf aangemeld voor de eerste dansles van de Tilburgse studentendansvereniging TSDV Dancenation.

Als enige man werd ik enthousiast door de groep meiden begroet en kreeg ik te horen hoe fijn het was dat er eindelijk een keer iemand van het andere geslacht meedeed. Stiekem voelde ik me wel een beetje gevleid. De sfeer bij binnenkomst was leuk, iedereen was op zijn gemak en had zin om te dansen. Iedereen behalve ik, want ik had niet bijzonder hoge verwachtingen van mijn danskunsten. Maar voordat ik veel tijd had hierover na te denken, begonnen we al met een korte warming-up. Deze kon ik nog enigszins volgen en even dacht ik: dit komt helemaal goed.

Maar helaas. Zodra we echt begonnen merkte ik gauw dat ik een gebrek aan kennis en training had. Terwijl mijn mede-cursisten gracieu­ze bewegingen maakten op het nummer ‘All that jazz’, probeerde ik huppelend de rest bij te houden. Rechterbeen strekken, arm omhoog, arm omlaag, benen spreiden en hoofd rollen. Best ingewikkeld. En dan waren er nog al die verschillende stappen die we uit ons hoofd moesten leren. Elke keer als we een nieuwe stap hadden geleerd was ik de vorige alweer vergeten. De enige oplossing was dan maar om de rest na te doen en te hopen dat niemand merkte dat ik elke keer twee seconden te laat was. Als dit een auditie was geweest, dan was ik zeer waarschijnlijk meteen naar huis gestuurd.

Achteraf kon ik er wel om lachen en de andere studenten waarschijnlijk ook. Toch wist ik na deze les: dit is niks voor mij. Ik zal aan mijn gracieuze vingerbewegingen werken door artikelen op de laptop te tikken, maar daar zal het bij blijven. Totdat ik weer op pad mag voor de volgende beleving voor Univers. Ik ben benieuwd wat dat gaat zijn. Laten we hopen geen paaldansen.

Wat heb je nu geleerd? college Rechtsbescherming tegen de overheid locatie GZ 101

Docent

Jurgen de Poorter

Kon je wakker blijven?

Dat lukte wel, maar eerlijk gezegd was een blikje red bull of cola wel fijn geweest. Blijkbaar was ik niet de enige, want ik zag opvallend veel energydrank op tafel staan.

Hoe zaten de studenten erbij?

Erg oplettend. Wat ik wel amusant vond, was een meisje dat een foto van het college op haar Instagram verhaallijn zette met de vraag of ze goed bezig was. Blijkbaar vonden haar volgers van niet, want tijdens het college zat ze verder alleen maar voor zich uit te staren en haar nagels te onderhouden. Na de pauze was ze ervandoor gegaan...

Had de docent er zin in?

Daar was geen twijfel over mogelijk, deze docent houdt van zijn vak. Hij kwam ontzettend enthousiast over en betrok studenten actief bij het college. Toen het college bijna klaar was hoorde je de studenten zuchten maar de docent spoorde iedereen aan om nog vijf minuutjes door te zetten.

Wat heb je nu geleerd?

Ik weet nu wat het verbod van reformatio in peius inhoudt: als ik naar de bestuursrechter stap, dan mag ik na de uitspraak er niet slechter vanaf komen dan voor het oordeel. Stel: er klopt iets niet met mijn subsidie en de rechter kijkt ernaar en bepaalt dat deze eigenlijk nog lager zou moeten zijn dan is vastgesteld. Dan mag de rechter dat toch niet wijzigen omdat ik er anders slechter vanaf zou komen. Handig om te weten, toch?

12 april 2018

22

Bij de buren

Masterscriptie

wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten?

Studente maakt theaterstuk over Baudet ROTTERDAM - ‘Die chick die een stuk over Baudet maakt’: zo omschrijft hogeschoolblad Profielen Roos Sparreboom. De studente Theater en maatschappij aan de Hogeschool Rotterdam is gefasci­ neerd door Thierry Baudet en zijn gedachtegoed. Ze zegt geen fan te zijn, maar niettemin “zie ik iemand met diepgang, met gevoel voor schoonheid. In het stuk onderzoek ik of wat ik denk te zien er ook is.” Het zou aanvankelijk een korte voorstelling zijn, maar die is uiteindelijk uitgegroeid tot 75 minuten. Daar blijft het wel bij: “Ik ben een jaar ‘in Thierry’ geweest en now I’m done with it.”

Met tong op chip hoeft proeven niet meer WAGENINGEN - Onderzoekers van Wageningen University hebben menselijke receptoren uit de mond op glasplaatjes geprint, meldt universiteitsblad Resource. Een chip die kan proeven met een tong, dus. “Zo kunnen we in korte tijd voor veel verschillende stofjes de reactie van het menselijk lichaam voorspellen, zonder dat er één proefpersoon aan te pas komt”, legt moleculair bioloog Maarten Jongsma uit. Hij verwacht dat het mogelijk zal worden om gepersonaliseerde adviezen te geven over voeding en medicijnen. Want ook als het om receptoreiwitten gaat, is ieder mens net even anders.

Knuffel een schoonmaker ROTTERDAM - Schoonmakers willen meer liefde zien van de Erasmus Universiteit, schrijft Erasmus Magazine. Van hun werkgever, schoonmaakbedrijf Asito, hebben ze te horen gekregen dat er in de toekomst minder uren nodig zijn op de uni. De rest van de werktijd moet op een andere locatie gevuld worden of ze moeten minder gaan werken. Dit tot groot ongenoegen van de schoonmakers. Na een eerste herrieprotest volgden Valentijnsacties.

Onder het motto ‘Kiss me or miss me’ kon je op de campus met een schoonmaker kussen, knuffelen of highfiven, aldus EM. Daarbij werden op een groot hart ook handtekeningen van voorbijgangers verzameld.

Verder kijken dan de bikini TUCSON – De gezondheidszorg heeft bij jonge vrouwen vanaf 20 te veel aandacht voor wat er in de bikini zit, dat zegt cardiologe Elizabeth Juneman van de University of Arizona in studentenblad The Daily Wildcat. De rest van het lijf en zeker het hart, moet meer aandacht krijgen, vindt ze. Juneman is gespecialiseerd in vrouwen en hartziekten. “De gezondheidszorg voor jongere vrouwen is teveel gericht op vrouwelijke voortplantingsorganen en borstkanker screening”, stelt Juneman, “terwijl een op de drie sterfgevallen onder vrouwen in de VS elk jaar komt door een hartziekte”.

Stemmen met blockchain Democratische verkiezingen zijn niet altijd betrouwbaar, terwijl ze dat wel moeten zijn.

Gijs van de Water (Information Management) onderzocht of de blockchain uitkomst biedt.

Verkiezingen zijn de ruggengraat van moderne democratieën. Door te stemmen bepalen burgers wie het land gaat regeren. Maar in allerlei landen wordt gesjoemeld met stemmen. Zelfs in Nederland bleek dit mogelijk, toen er gestemd zou worden met stemcomputers. Het is lastig betrouwbare verkiezingen te organiseren.

Maar er voltrekt zich een technologische revolutie. De blockchain, letterlijk een ketting van (informatie)blokken, draagt de belofte in zich om allerlei industrieën en praktijken betrouwbaarder maken. Er kan namelijk informatie op worden gezet, zoals echtheidscertificaten voor voeding en merkkleding of een stem op een politieke partij, die vervolgens niet meer gewijzigd kan worden. Omdat het netwerk in principe openbaar is, kan iedereen bovendien controleren of het systeem deugt. Van de Water vroeg zich af of blockchain ook geschikt is om verkiezingen mee te organiseren.

Een enthousiasteling zal uitroepen: natuurlijk! De blockchain is momenteel het antwoord op alles. Maar er moet bij democratische verkiezingen wel worden voldaan aan enkele basisprincipes. Verkiezingen moeten toegankelijk zijn, transparant, en op voorhand mag niet zeker zijn wie gaat winnen. En dan blijkt de blockchain zo geweldig nog niet.

Als verkiezingen worden gehouden op een openbare blockchain, kunnen kiezers op verkiezingsdag zien waarop wordt gestemd. Dit kan stemgedrag beïnvloeden. Het is ook mogelijk om een private blockchain te gebruiken, een die niet door iedereen ingezien kan worden, maar dat is als een zwarte doos. Omdat de stemmen verborgen worden gehouden, zijn de verkiezingen niet transparant. Een algemener probleem is volgens Van de Water dat we computers niet onvoorwaardelijk kunnen vertrouwen. Kwaadwillenden kunnen stemcomputers nog altijd manipuleren, zodat bijvoorbeeld een stem op GroenLinks wordt omgezet naar een stem op de VVD. De blockchain is, kortom, niet geschikt voor verkiezingen.

Cijfer: 8

12 april 2018

23

reading time

6

minutes

School girl in Kenya explaining how to use a menstrual Cup

A bloody shame text Laura van gelder portrait Adoyo ton toemen

‘Break the cycle of period poverty’

The stigma around periods is holding back girls who can’t afford menstrual products, alumna Brenda Adoyo says. She is determined to help women manage their menstruation without shame.

Not just in her home country Kenya, but in Tilburg too.

T

hey’re messy, uncomfortable, inconvenient, and sometimes cripplingly painful. But that is not all. Periods are keeping many girls from reaching their potential, Tilburg University alumna Brenda Adoyo says. “In rural Kenya, girls are often forced to quit school.”

Growing up in a Kenyan village and spending most of her teenage years in an orphanage, Adoyo had no access to proper menstrual care. “When I got my period, I used everything and anything I could find. Leaves, cloths, bedding,” she says. “You can imagine that this makes your body susceptible to infections. Eventually, I became sick.”

MENSTRUAL CUPS When Adoyo got the chance to move to Tilburg for a dance education at the age of twenty, she was still suffering the health consequences of years of poor menstrual care. “Because it bothered my dancing, I sought >>

12 april 2018

24

help from doctors in the Netherlands. They prescribed all kinds of different creams and tablets, but nothing seemed to solve the problem. After some time, I tried using a menstrual cup as an alternative to tampons or pads. At first I didn’t like it, but it worked for me. The recurrent infections reduced drastically.”

Adoyo, by then a student of Liberal Arts and Sciences at Tilburg University, believed to have found a way to improve the lives of girls and women in her country of birth. Menstrual cups are eco-friendly, rubbery cups made from medical silicon. The costs for a single high-quality cup vary between 20 and 30 euros. “A menstrual cup is reusable for up to ten years. It must be emptied and washed every eight hours, so it would allow girls to spend the day in school without any difficulties when they’re on their period,” Adoyo says. “I remember thinking, how am I going to get this product to Kenya? It could solve so many problems. I decided to present my idea to student society Enactus at Tilburg University, and they were very enthusiastic. That’s how the Venus Cup Project started.”

DOMINO EFFECT The stigma around menstruation in Kenya causes serious harm, Adoyo says. “As a young girl, I was taught that everything in regard to female sexuality is not to be spoken about openly. When girls get their period, they don’t know what to do or who to talk to. In some communities, they’re considered dirty, they’re not supposed to prepare food, men don’t want to be around the house. It leads to seclusion.”

Girls miss out on school during their periods, which often causes them to drop out altogether. “I’ve seen it happen many times,” Adoyo says.

“When girls drop out of school, it means they will always depend on men. It puts them at risk of teen pregnancy, prostitution and HIV. It means that more children will grow up without their parents. And the cycle goes on and on.”

‘When girls drop out of school, it means they will always depend on men’

KENYA Adoyo will depart for Kenya in a few weeks, carrying a suitcase filled with 300 menstrual cups.

She will distribute the cups at different schools in the region where she grew up, and give education on menstruation and menstrual hygiene. “We’re collaborating with a former Doctors Without Borders nurse.

She will assist me on the ground, and we will also work with a local NGO and two nurses from a local hospital.”

It will be the first time Adoyo returns to her village since she left for the Netherlands. “My parents no longer live, I have no family to return to. I’m going home, but in a sense I’m going home to nowhere. I wouldn’t say I’m nervous, but I do think it is ‘spannend’, as the Dutch say.”

There is an additional reason for Adoyo to be a little anxious. It remains to be seen how Kenyans, men in particular, will react to the project. “I’m expecting some resistance. The mentality of Kenyan men has evolved, but there are still many traditional-minded men and parents”, Adoyo says. “I’m a young female who was educated abroad. Traditional thinking men may see me as a threat, and traditional male teachers may question whether I’ve experienced life enough to give advice to them or to the children. I’m hoping that we can get these men to come to our meetings and to listen to what we have to say. It’s not just about educating girls and women. Men mostly bring the stigma, so it’s crucial that we educate them as well.”

Brenda Adoyo was born and raised in Kenya. She moved to the Netherlands in 2007, where she studied Choreography at Fontys Dance Academy. She obtained a bachelor’s degree in Liberal Arts and Sciences and a master’s degree in Strategic Management from Tilburg University. She now runs her own foundation, Chance at Education Foundation (CAE), together with Tilburg University student Lisa Anthony and alumnus Zoltan Nagy.

12 april 2018

Menstrual cups could break that cycle, Adoyo believes. By donating one menstrual cup, sponsors can directly impact the life of a girl in Kenya in a powerful way. “If you simply provide girls with something to use during their menstruation, they can build confidence, they can go to school, they can get ahead in life. In Kenya, we say that if you educate a woman, you educate the whole village. It’s a domino effect.”

GROSSED OUT According to Brenda Adoyo, period poverty doesn’t just affect the lives of women in Africa. “It’s not just Kenya that needs help, it’s Tilburg too,” she says. “We know there are people living below the poverty line in Tilburg. Because disposable tampons and pads are expensive, menstrual cups could be a good alternative for women in the Netherlands who experience financial challenges. That’s why we felt it was important to set up a parallel program in Tilburg. Students who are from families below the poverty line can come to us for help. We provide them with free menstrual cups.”

Although it’s not as apparent as in Kenya, Adoyo has noticed that menstruation is shamed in the Netherlands as well. “Generally, people are not open to talk about menstruation,” she says. “When we gave a presentation on menstrual cups during International Women’s Day here in Tilburg, some women were really grossed out by the idea of a cup that holds your menstrual blood. Because the cup doesn’t absorb blood, like a tampon or a pad, you see and touch your menstrual blood when you empty and clean the cup. For many women, this is confronting.”

UNIVERSAL Menstruating is an experience shared universally by women from all times and cultures. According to Brenda Adoyo, the shame surrounding menstruation is quite universal too. “The fact that vaginal wash is sold at Kruidvat, Etos and supermarkets, gives women the idea that the vagina is dirty, something to be cleaned. Is it really?”

Adoyo believes this pervasive sense of shame to be the underlying problem, which continues to hold back women in all parts of the world and which has detrimental effects on the lives of women who can’t afford sanitary products. “I’m dedicated to change that.”

25

12 april 2018

26

reading time

3

minutes

text Sunna Kokkonen illustration Jeroen de Leijer

Failed my pre-master – what now?

Pre-master programs are promoted as a gateway to the dream career – an opportunity to combine a not-socompatible bachelor with almost any graduate program.

Tilburg University offers more than 30 pre-masters, and they attract Dutch and international students alike.

However, not everyone makes it to the other side.

M

aria, 25, fell in love with the Netherlands at first sight. She was visiting the country as an exchange student based in Belgium. It wasn’t only the biking and the laid-back lifestyle she adored, but also the high-level teaching at the universities and the bustling job markets that allured her. She had finished her bachelor’s degree a couple of years earlier and had been gaining work experience since. “I liked my job as a promoter, and got the idea of studying marketing.” She enrolled in the Communication and Information Sciences pre-master in the autumn of 2017, aiming to pursue a master’s degree in Business Communication and Digital Design.

Unlike Maria, 28-year-old James from the Netherlands was uncertain of his future and ended up choosing the pre-master in International Management by chance. “I didn’t really think it through. I just wanted to see if I’d like it.” After graduating from a university of applied sciences, James was eager to try a more academic approach. After two months, it was clear for James he hadn’t made the right choice. “I thought about quitting, but since I had paid for the program, I kept going.”

Anxiety and insomnia The Tilburg University pre-masters don’t have uniform regulations on passing. In some, the students can take resits, and in others they are only given one shot. James didn’t pass three subjects on the first try, but was able to try again – to no avail. Maria failed two courses and is currently doing them again. “Academic English and statistics. What does a communica-

12 april 2018

tions specialist do with them anyway?” Failure didn’t come to her as a surprise. In fact, her lecturers had been threatening the students with that from day one. Maria put a lot of effort into the course work, but the fear of failing loomed above her head during the whole semester.

James saw it coming, too, but the blow still hurts. When his friends started writing their master’s theses, he accompanied them at the library, playing video games. The stress made him experience anxiety and insomnia. “My sister’s been a great support. She barely passed

her bachelor’s some time ago, so now it was her time to give me a hand.”

Maria, too, is struggling. The rhythm of her life has changed, as last semester her days were filled with course work. She doesn’t know what to do with all the time to herself. Gym? Cooking?

Dreaming? “It’s actually harder to focus on two courses only. They’re not challenging enough, but I should still take both of them seriously.”

Funding Neither Maria nor James blame their program

27

for their situation, but they agree that there is room for improvement. The university wishes to expand, and admitting big numbers of students into the pre-master’s system is a means to achieve it.

Admitting more students in the bachelor’s and master’s programs is an important way for faculties to secure their funding.

“Sometimes there weren’t enough tables and chairs in the classroom”, James says, “writing on a notebook lying on your lap isn’t the most efficient way to learn statistics.”

‘I didn’t really think it through. I just wanted to see if I’d like it’ The pre-master offers a handy mechanism to test the applicants’ skills and motivation for the faculty – it’s a lengthy process of separating the wheat from the chaff. Many dreams are crushed in the process.

Various Tilburg University offices were approached for this article, asking for the pass and failure rates of the numerous pre-master programs. I was bounced from department to department and finally left without an answer. Lengthy statistics on student numbers and the university’s overall performance are easily available on the university’s front page.

Detour For Maria and James, the gateway proved to be a detour, but not a useless one. Not even a road they wouldn’t choose again.

“It really provides necessary skills for the future graduate program”, both agree.

James laughs: “Don’t be discouraged by my experience. But you should make sure that the program’s actually the right place for you.”

Maria wants to share a word of warning: “The workload is really heavy – be prepared to work hard! And remember to have a social life, too. It’s not good for you to sit in the library alone.”

Maria is still determined she has chosen the right education. “It’s taking more time, but I’ll get there. And if I fail again, that’s just life. I’ll enter another master’s program then.”

James’ gaming hasn’t proven to be a waste of time: he’s scored a parttime job at Nintendo. He’s also learning to code in his free time, and considers studying it full-time next autumn. “Or then I’ll get into the start-up hype. Maybe in the Netherlands, maybe abroad. I’ll see where the winds will take me!”

column Leanne Soff

liberal arts student

Fitgirls don’t shower I have recently joined a gym that is a little out of my league. I should have known it when they described themselves as an ‘industrial urban fitness club’, but I was, of course, blinded by their promotional offers. Thankfully, they seem to have factored in that one or two out of shape couch potatoes would somehow end up at their raw and edgy gym.

They have provided a nice corner of shame, with a couple of yoga mats and bouncy balls, where people like me can observe the fitgirls and fitboys from a distance. This allows me to watch these creatures with fascination, wondering how one could ever obtain such a body shape.

After several sessions of careful observation, I have made a discovery. One day, after completing my intensive workout of two sit-ups and five minutes of ‘running’ on the treadmill, I went to the changing room to shower off the sweat and the shame. In my head, I was already dreading the image of my chubby body next to the tight product of excessive kale consumption. But when the first fitgirl came in, she simply grabbed her stuff and left. The next fitgirl did the same, as did the one after her. Not one of the smoothie-drinking ladies seemed to even consider washing off the sweat caused by their hours of hard work.

I started wondering: could this be their secret? Of course, I’ve had my share of classes in research methods. I know that correlation does not equal causation. But what if the key to being a fitgirl is as simple as insufficient hygiene? And so, I’ve decided to do what any good scientist would do: do more research. No more showers for me. Just some avocados and poké bowls until my body is #instaworthy.

Names were changed to protect the interviewees’ identities.

12 april 2018

28

12 april 2018