Amerika

Amerika

Onafhankelijk magazine Tilburg university

Victor Vlam jaargang 55 | 5 oktober 2017 #03

Amerikaman

Protestsong

Soundtrack van de revolutie

Ico Maly

Is New Right the new normal?

2

In deze Univers

08

13

De Verenigde Staten van Victor Vlam

De kritische noot bij Trump

Met Trump in het Witte Huis heeft alumnus Victor Vlam genoeg te doen. De jonge Amerikakenner geeft tekst en uitleg bij de fratsen van de Amerikaanse president. Wat bezielt de machtigste man op aarde?

Muzikanten slijpen hun plectrums en schrapen de kelen om hun onvrede te uiten. Protestmuziek is terug van weggeweest sinds Trump aan de macht is. “Muziek kan de soundtrack zijn van een revolutie.”

20

25

The Confession Tapes

Students from the States

Als de Netflix hitserie iets laat zien, dan is het wel dat er van alles mis is met het strafrecht in Amerika. Wetenschap is hard nodig om vrouwe justitia echt rechtvaardig te maken, betoogt filosoof Herman de Regt.

OVERIGE ARTIKELEN 22 Amerika op de campus 28 Ico Maly: Trump is a symptom of our time RUBRIEKEN 03 De Pluim 04 Op de hoogte

5 oktober 2017

Beer pong, football and frat parties. Is the American college experience really what the movies lead us to believe? Four students from America talk about campus life here and back home.

05 En passant 05 Commentaar 12 Op de man af 12 Wè nou?

16 Beeldend 18 De vijf van Eijff 19 Waar is Univers?

19 Wat heb je nu geleerd?

24 Bij de buren 24 Masterscriptie COLUMNS 03 Tom Grosfeld 07 Henk Strikkers 11 Luuk Koelman 31 Leanne Soff

3

Van de redactie Amerika Voor werk was ik diverse keren in Amerika. Een werkvergunning voor drie maanden krijgen is een hel, dus vaak op toeristenvisum. Je mocht nooit een cameraman of fotograaf meenemen, die waren er daar genoeg. Snel inwerken en je de cultuur van de cameraman eigen maken was de enige manier om tot een goed product te komen. Het gaf een cultuurshock, want hoewel je denkt veramerikaniseerd te zijn in Nederland, je bent het niet. Daarom vind ik het altijd zo leuk om Victor Vlam op de radio te horen bij Ekdom in de ochtend.

Hij kent Amerika van binnenuit, dat merk je. Alle capriolen van Trump worden stevig geduid, maar dat kan ook niet anders voor een ex-lid van debatclub Cicero.

Lees het interview op pagina 8.

Francine Bardoel, hoofdredacteur f.bardoel@uvt.nl

De pluim Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet, het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit.

Peter de Goeij en Eric Postma strijken even 250.000 euro op. De twee Tilburgse wetenschappers krijgen het bedrag van Netspar om data science methoden te gebruiken die de communicatie op het gebied van pensioenen en verzekeringen kunnen verbeteren. Want pensioenen en verzekeringen, wie snapt daar nog iets van? Het project gaat in 2018 van start en duurt drie jaar. Ondertussen dromen wij op de redactie weg bij de mogelijkheden van een pensioen van een kwart miljoen.

colofon

column Tom Grosfeld student CIW

Führer Arend-Jan vertelt me dat hij opgewonden raakt als hij ‘feuten’ ontgroent. Sterker nog, dat is het enige wat hem nog opwindt. Dus iedere keer als ArendJan met zijn vriendin wil vrijen, moet hij zo’n feut opbellen en hem drie minuten lang telefonisch vernederen. Of hij denkt aan die keer dat hij een onzeker, fragiel meisje van 18 naar voren liet komen en, in het bijzijn van zo’n 50 studenten, tegen haar zei: “Jij bent het lelijkste meisje dat ik ooit gezien heb.

Niemand wil jou neuken.” Ja, het ontgroenen geeft Arend-Jan een buitengewoon lekker gevoel. Hij staat bekend als het meest sadistische mannetje van de vereniging. En hij is er trots op. Leden zeggen dan ook: “Ja, die Arend-Jan, die kan ontgroenen zeg. Hij scheldt die feuten uit, vleeskeurt ze en laat ze eten uit vuilnisbakken. En dat allemaal zonder te lachen, hè. Wat een baasje.” Ook dit jaar haalt Arend-Jan alles uit de kast tijdens de ontgroeningperiode. Op Bol.com bestelde hij een legerpak en nepgeweer. Hij verft commandostrepen op zijn wangen. Als hij langs die feuten loopt, moeten ze allemaal knielen en ‘lieve Führer’ zeggen. Maar Arend-Jan doet het in eerste instantie niet voor zichzelf! Het gaat niet om machtsmisbruik. Nee, hij doet het voor hen. Hij wil dat ze een band scheppen met elkaar. Een band voor het leven. “ArendJan, vernederen werkt dan niet. Er is zelfs onderzoek naar gedaan,” zeggen sommige dispuutsleden.

Maar dat wuift de Führer weg. “Mensen die nooit lid zijn geweest moeten hun mond houden. Zij weten niet hoe het er écht aan toe gaat binnen een vereniging.” Ontgroenen moet, vindt Arend-Jan. Voor een betere toekomst.

Univers #3 5 oktober 2017

Adres Postbus 90153, 5000 LE Tilburg, univers@uvt.nl Internet www.universonline.nl Basisontwerp Death Valley/Pascal Tieman Cover Dolph Cantrijn Productie PrismaPrint Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 4 van jaargang 55 verschijnt op 26 oktober 2017 Redactieraad Voorzitter Wiel Schmetz (w.schmetz@fontys.nl) Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel (hoofdredactie), Martien Bos, Dolph Cantrijn, Adrian van den Eerenbeemt, Laura van Gelder, Tom Grosfeld, Luuk Koelman, Jeroen de Leijer, Ilja Panis, Yannick Maas, Daan Rutten, Bart Smout, Leanne Soff, Henk Strikkers, Jack Tummers, Ron Vaessen, Marga Walsh.

5 oktober 2017

4

Op de hoogte daan rutten kijkt terug

H

et waren de weken van alarmbellen, Cassandra’s en klokkenluiders. Om met de laatsten te beginnen: de Universiteit Leiden heeft een regeling voor klokkenluiders in het leven geroepen. Medewerkers en studenten die misstanden willen aankaarten, worden hierdoor beschermd. Wij vragen ons af met de zaken Arie de R. en Diederik S. nog tamelijk vers in het geheugen: ideetje voor deze universiteit?

Columnist Tom Grosfeld luidde de noodklok over de topdrukte tijdens lunchtijd in de kantine van het Cobbenhagen-gebouw. Alle tafels bezet! Sommige studenten en medewerkers voelen de noodzaak om het hele concept van een lopend buffet letterlijk te nemen: blijven lopen, met je buffet. Kan de hardwerkende student misschien zijn laptop even wegschuiven om iemand z’n soepje te gunnen?

Aan de bedrijfsleider van de kantine, Remco Witlox, ligt het in elk geval niet. Hij plaatste extra sta-tafels. Toch kon het zijn dat uitgerekend hij er de oorzaak van was dat het alarm begon te loeien in de keuken. Hij had namelijk de gordijntjes bij de afwasmachine in de was gedaan (‘anders gaan ze schimmelen’), met als

5 oktober 2017

Alarm! gevolg dat de stoom vrij baan had richting de rookmelder. Tingeling! Alarm! De brandweer rukte uit. Cobbenhagen werd ontruimd. De goede man, niet alleen verantwoordelijk voor de combideals maar ook voor menig geslaagde spellenmiddag, stond natuurlijk perplex: ‘Ik heb dat wel eens vaker gedaan en toen ging het alarm niet af.’

Wie alarmeerden ons nog meer? Bob van Soolingen, rechtenstudent en sinds kort bestuurslid van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), waarschuwde dat de nationale onderwijsbegroting helemaal niet dekkend is en dat investeringen broodnodig zijn. Promovenda Anne de Vries (Rechten) waarschuwde in lijn met het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) voor de uitgeklede aanstellingen van de promovendus: steeds korter, steeds vaker parttime. Henriëtte Prast, hoogleraar Finance, waarschuwde dat de universitaire vakbond VSNU met Pieter Duisenberg als nieuwe voorzitter het verkeerde signaal afgeeft wat betreft emancipatie: ‘Hallo, waarom is dit nu weer een man geworden?’ Want vrouwen genoeg voor zo’n bestuursfunctie, ook mét de wetenschappelijke achtergrond die Duisenberg ontbeert. Ook kwamen er belangrijke waarschuwingen van

natuurbeschermingsjuristen Melissa Lewis en Arie Trouwborst (allebei van de faculteit Rechten): de leeuw moeten speciale aandacht krijgen in het internationale recht, anders is het einde verhaal voor de koning van de dierenwereld.

Opiniemaker Henk Strikkers houdt zijn hart vast nu het College van Bestuur wil groeien van 14.000 naar 20.000 studenten. Hij vindt het niet minder dan een ‘impliciete oorlogsverklaring’ jegens ’s lands universiteiten, en dat terwijl we met Donald Trump en Kim Jong-un genoeg oorlogstaal te verduren krijgen. Kunnen we niet beter samenwerken in plaats van allemaal in dezelfde poel met studenten te vissen en elkaar beconcurreren in de hoop het nieuwe Harvard aan de Rijn, Amstel, Maas, Waal of Wilhelminakanaal te worden? Sommige wetenschappers hebben echter goede hoop dat de neoliberale ratrace op z’n laatste benen loopt. Hoogleraar bedrijfskunde Arjen van Witteloostuijn ziet dat we in een overgangsfase zijn aanbeland. Het zal vast nog een poosje duren, maar we gaan naar een nieuw wetenschapssysteem, en dat bespaart ons ongetwijfeld de nodige calamiteiten en het werk van de klokkenluiders die niet te benijden zijn.

5

En passant Commentaar

Personeel in het wild Univers overvalt je: wat ben je aan het doen?

Fred van Raaij is hoogleraar Economische Psychologie aan de universiteit. Aankomende week houdt hij een presentatie op een conferentie in Amsterdam: Mortgage Masters 2017. “Ik maak nu als voorbereiding een powerpointpresentatie ”, vertelt hij. Het onderwerp van zijn presentatie? “Waarom mensen zo weinig geïnteresseerd zijn in pensioenen.”

Volgens van Raaij is het lastig om mensen te activeren hun pensioen te verbeteren. “Dat kan door maatregelen te nemen, bijvoorbeeld extra aflossen. Maar mensen stellen dat vaak uit.”

Dag & Boom De slagboom achter gebouw Esplanade heeft duidelijk betere tijden gekend. Wellicht had iemand haast. Met de drukte op de parkeerplaatsen zou er overigens ook opzet in het spel kunnen zijn.

Studie & Plek De bibliotheek zit vol, gebouw Montesquieu zit vol, de mensa zit vol. Overal studenten, nergens studieplekken. Binnenkort verschijnt er op de eerste verdieping van de bieb een nieuwe ruimte vol werkplekken. Houd vol.

Massaal speciaal De NTR maakt televisieprogramma’s met als slogan: speciaal voor iedereen. Daarmee is de omroep geen uitzondering. Jezelf zijn, authentiek zijn, bijzonder zijn: tegenwoordig zetten bijna alle reclames in op dat gevoel.

Ook de universiteiten doen vrolijk mee, Tilburg University niet uitgezonderd.

Zo worden studenten die kiezen voor de Tilburgse universiteit opgeleid tot T-shaped students. Ze vergaren niet alleen kennis en expertise, maar worden ook qua karakter gevormd, zodat ze de universiteit verlaten als zelfstandig denkende en moreel handelende geesten. En dat alles op een excellent niveau natuurlijk. Daarnaast wil rector Emile Aarts nu ook dat studenten aan ‘social venturing’ gaan doen, ondernemen op sociale wijze, om zo het verschil te maken. U begrijpt: als de Tilburgse student eenmaal is afgestudeerd, is die superexcellent en superbijzonder.

Tegelijkertijd moet de universiteit groeien. Het liefst van 14.000 studenten naar 20.000 studenten in acht jaar tijd. Want hoe voller de collegezalen, hoe harder de kassa rinkelt, en hoe groter het prestige. Krijgen we dan straks 20.000 hoogst unieke studenten? Ach. Ook studies moeten worden verkocht. En dat lukt toch het best met de schijn van exclusiviteit. Tilburg University: speciaal voor iedereen.

(Advertentie)

Vacature Lid Redactieraad Univers Hek & Werk Alleen een lint was schijnbaar niet genoeg om deze diepe bouwput af te schermen van het nieuwsgierige publiek. Dit imponerende hekwerk heeft ongetwijfeld levens gered.

De onafhankelijkheid van Univers is geborgd met een Redactieraad.

Zij doen uitspraak over redactionele kwesties. Voor de Redactieraad zoekt Univers een lid uit het OBP (ondersteunend personeel) van Tilburg University. Je vergadert ongeveer drie maal per jaar, maar tussentijds kun je ook gevraagd worden om een uitspraak te doen per mail. Je leest Univers en beoordeelt mede de inhoud.

We zoeken mensen met een onafhankelijke geest en een groot netwerk.

Brief met curriculum naar W.Schmetz@Fontys.nl

5 oktober 2017

6

leestijd

3

minuten

Tekst FRANCINE BARDOEL fotografie JACK TUMMERS

Confetti bij feestelijke opening Bestuurskunde Hoewel de hoofdkleur van de outfits voornamelijk grijs en donderblauw was, waren er veel verschillende mensen bij de opening van het nieuwe Bestuurskundegebouw in de Reitse Poort. Gemeenteambtenaren, een politiefunctionaris, een bestuursadviseur van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, de provincie Brabant en vele anderen dronken samen een glaasje.

D

at kwam waarschijnlijk door de opzet van de opening. Er waren twee korte toespraken, en daarna konden de bezoekers workshops volgen van tophoogleraren Rechten en Economie. Decaan Vervaeke haalde in zijn toespraak aan dat het zo goed was om economie, recht, management en bestuur samen te laten gaan op één fysieke plek.

Hij verwacht dat er veel waardevol onderzoek komt met relevante resultaten en hij wil graag dat er veel samengewerkt wordt met partners van buiten.

Volwassen Initiatiefnemer Stavros Zouridis gaf aan dat het wat tijd had gekost, maar dat het resultaat er wel mocht zijn: “We dachten dat mensen geïnteresseerd zouden zijn in bestuurskunde en we vonden dat daar een goede school voor moest zijn.

Maar laat vandaag ook vooral de nadruk liggen op goed onderzoek.” Al in april 2015 schetste Zouridis samen met Arjen van Witteloostuijn het volgende vergezicht in de faculteitsraad: “Er moet een School of Public Governance komen. Om krachten te bundelen, het Tilburgse bestuurskundig profiel te versterken, en meer in te zetten op valorisatie. De opleiding moet veel meer economie krijgen, een beetje meer recht.

En dat interessant met elkaar verbonden.”

5 oktober 2017

De Engelstalige bachelor en master draaien inmiddels al volop, en naar verwachting gaat Tilburg meer internationale bestuurskundigen leveren aan Brussel, in plaats van alleen aan Den Haag of Tilburg. Het ondergeschoven kindje Bestuurskunde is volwassen geworden.

Foodtruck Twee PhD studenten mochten op de rode knop drukken om het gebouw te openen met een glanzende confettiregen. Een paar naknallen zorgden ervoor dat de bezoekers goed wakker waren voor het volgende onderdeel, workshops van tophoogleraren. Zo gaven Harald Benink en Frank Hendriks een workshop over Euroscepsis.

Het duo verzorgde een gloedvolle presentatie.

Bestuursmensen van elders en collegawetenschappers zorgden voor kritische vragen. Een pauze met een wijntje zorgde voor nog meer interactie. Na het college was er pasta van een foodtruck en veel ‘netwerkmogelijkheid’ in de zon.

In het pand zijn er kleine collegezalen en werkplekken voor het personeel. Maar misschien nog belangrijker voor de studenten: er zijn ook 60 studentenwerkplekken.

7

column Henk Strikkers columnist

Praxe Vorige week was ik in Portugal; in Lissabon om precies te zijn. Ik was niet de enige. Groepen bejaarde toeristen werden uit touringcars geworpen als ware zij versgeboren kittens. Elkaar verdringend vergaapten ze zich aan mozaïeken, paleizen en gele trams, en aan de praxe.

Vrijwel overal in Europa hebben studentenorganisaties rites de passages die vaak gepaard gaan met afval en alfamannetjes. Zo ook in Portugal. Anders dan in Nederland is praxe niet iets wat zich vooral op afgelegen heides of in smalle door ‘munneerj, munneerj, niet filmen, munneerj’-roepende meisjes afgeschermde straatjes afspeelt.

Portugese studenten hullen zich in het verenigingskostuum, bestaande uit een veel te hete zwarte wollen jas, een wit overhemd, een zwarte stropdas (ook de meisjes) en een tartan-rok (ook de jongens) en nemen vervolgens de grote pleinen van de stad in.

Daar laten ze eerstejaars met bevlekte shirts, eten in hun haren en bordjes met Portugese woorden om hun nek zingen. Urenlang zingen ze, dan weer in groepjes, dan weer als veelkoppig koor.

Ze zingen niet alleen voor zichzelf, ze brengen ook aubades. Dat deden ze voor die vele Franse en Engelse bejaarden die het vaak wat vereerd lieten gebeuren. Ook aan mij. Ik voelde me niet vereerd, ik voelde me ongemakkelijk; extreem ongemakkelijk. De dertig seconden dat die vier jonge mensen op hun knieën voor mij zaten leken minuten, kwartieren. Terwijl acht ogen me aanstaarden en vier handen verleidingsgebaren maakte wist ik niet waar ik moest kijken.

Ik twijfelde of ik weg moest lopen. ‘Maar dan moeten ze nog een keer, dan maak ik het alleen maar erger,’ zei ik tegen mezelf, misschien wel om mijn roerloosheid te rechtvaardigen. Ik deed uiteindelijk niets, als aan de grond genageld. Na een groepsknuffel en een foto was de vernedering voorbij. Toen ik wegliep voelde ik me viezer dan zij waren.

5 oktober 2017

8

leestijd

6

minuten

De Verenigde Staten van Victor Vlam Tekst bart smout fotografie dolph cantrijn

Met Trump in het Witte Huis heeft alumnus Victor Vlam genoeg te doen. De jonge Amerikakenner geeft in de landelijke media tekst en uitleg bij de fratsen van de Amerikaanse president. Want wat bezielt de machtigste man op aarde? “Volgens mij weet hij zelf ook niet goed wat hij doet.”

V

ictor Vlam weet niet wat hij meemaakt. Al twee weken heeft hij het rustig. Weinig radio- en televisieoptredens, geen krantenredacties aan de lijn, hij heeft weer eens tijd voor zichzelf. De reden: Trump houdt zich koest. Voor het eerst sinds zijn presidentschap. Even geen rellen, lompe tweets, pikante ontslagen of diplomatieke ontploffingen. “Ongekend,” zegt Vlam. “Onder Obama heerste er een soort kalmte, die is onder Trump volledig verdwenen. Sinds zijn aantreden als president van Amerika is de ene bosbrand nog niet gedoofd of de volgende begint al. Een groot verschil.”

We zitten in een café met uitzicht op het Centraal Station van Rotterdam.

Door een plotselinge stortbui zetten voorbijgangers het op een rennen en gaan de straten glimmen. All Stars en Nikes stampen door de plassen; waar je ook bent in Nederland, Amerika is nooit ver weg. Ja, het gedrag van Trump baart hem zorgen, zegt Vlam, maar het bezorgt hem ook lekker veel werk. Als Amerika-kenner wordt de 33-jarige alumnus van Tilburg University vaker dan ooit door de media gevraagd om tekst en uitleg te komen geven over een land dat sneller richting de afgrond lijkt te bewegen dan de wereld kan bevatten.

Vlam voerde in 2008 en in 2012 campagne voor Barack Obama en leerde zo de Amerikaanse politiek van binnenuit kennen. Maar hij was ook aanwezig bij de campagnes van Donald Trump en Hillary Clinton. Amerika kwam voor het eerst op zijn pad toen hij acht jaar oud was. Het gezin Vlam verhuisde toen naar de staat New York, waar ze net buiten de grote

5 oktober 2017

metropool neerstreken, omdat de vader van Victor een aanstelling kreeg bij de Verenigde Naties.

Wat was jouw eerste indruk van Amerika?

“Het deed me denken aan een derdewereldland. Ik weet nog dat we reden over wegen met gaten erin, langs grauwe en vervallen gebouwen, en dat ik dacht: waar zijn we beland? Het was zo’n groot verschil met Nederland, waar de publieke voorzieningen op orde zijn en je amper zichtbare armoede hebt. Amerika is het machtigste land ter wereld, dat klopt, en we zijn gewend geraakt aan de filmbeelden van een glanzend Manhattan waar >>

Victor Vlam (1984, Eindhoven) is een veelgevraagd Amerikakenner voor radio en televisie. Hij is te gast bij programma’s zoals het NOS Radio 1 Journaal, RTL Live en Editie NL. Vlam bezocht 46 van de 50 staten en woonde 7 jaar in het land. Naast Amerikakenner is hij ook communicatiedeskundige en presentator. Hij gaf trainingen aan onder meer aan directeuren, politici en scholieren en heeft ook verkiezingsdebatten geleid met politieke prominenten zoals Alexander Pechtold, Ronald Plasterk en Sybrand Buma. Vlam studeerde rechten aan Tilburg University.

Tijdens zijn studie was hij lid van debatvereniging Cicero en voorzitter van de Nederlandse Debatbond. Hij bereikte de halve finale van het wereldkampioenschap debatteren in Vancouver, Canada.

9

5 oktober 2017

10

het geld tegen de plinten klotst. Maar tegelijkertijd is Amerika een land waar ontzettend veel armoede heerst en de inwoners vaak aan hun eigen lot worden overgelaten. Denk eens aan orkaan Katrina in New Orleans en de nasleep daarvan. Hoe moeizaam de hulp op gang kwam, hoe lang het duurde voordat de getroffen delen van de stad weer enigszins bewoonbaar werden. Schrijnende taferelen voor een supermacht.”

Heb je die kloof tussen arm en rijk met de loop der jaren zien verkleinen of juist niet?

“Nee, die is alleen maar groter geworden. En ik verwacht dat die kloof onder Trump ook blijft groeien.”

Hoe was het om ineens in Amerika te wonen?

“Lastig. Het cultuurverschil is toch wel groot. De scholen zijn er bijvoorbeeld veel strenger, de maatschappij is individualistischer. En preutser! Ik weet nog dat ik op high school een spreekbeurt moest geven en dat ik ervoor had gekozen om een pleidooi te houden voor gelegaliseerde prostitutie. Want ja, je bent een Nederlander of je bent het niet hè? Er werd met grote ogen naar me gekeken, dat was toch echt niet de bedoeling. Maar ik genoot er wel van, ik vond het toen al leuk om debat te voeren en daarbij een beetje te provoceren.”

Is dat nodig, provoceren, als je een scherp debat wil voeren?

“Provoceren is misschien niet het goede woord,

5 oktober 2017

je moet een beetje willen prikkelen. Maar wel om mensen naar de inhoud te leiden, want daar draait het om.”

Je hebt de campagnes van Trump en Clinton op de voet gevolgd. Hoe kijk jij tegen de debatcultuur in Amerika aan?

“Die is erg oppervlakkig en draait vooral om one-liners en aanvallen op de tegenstander. De inhoud is echt ondergeschikt, of eigenlijk compleet afwezig. Het publieke debat wordt in Amerika ook veel minder als een politieke plicht beschouwd.”

Begint de Nederlandse debatcultuur op de Amerikaanse te lijken?

“Er is wel een verharding aan het optreden die voor een groot gedeelte in werking is gezet door mannen als Geert Wilders en Thierry Baudet. Die zijn vooral uit op provocatie en aandachttrekken met pakkende one-liners, een echt debat voeren ze niet. Je ziet dat andere politici daarin gedeeltelijk meegaan in een race om in de schijnwerpers te blijven. Een schadelijke ontwikkeling. Maar tegelijkertijd is er in Nederland nog een zee van ruimte voor het politieke debat, veel meer dan in Amerika. Vraag is alleen wat je ermee doet. Wat mij betreft mag het allemaal een stuk inhoudelijker en mag de kiezer dit ook eisen van politici. Die moet geen genoegen nemen met holle frasen, hoe mooi ze ook klinken, en eisen dat politici met een doordacht verhaal

‘In Nederland is nog een zee van ruimte voor het politieke debat, veel meer dan in Amerika’

11

komen. Daar ligt een plicht voor de kiezer. Want dat wordt weleens vergeten: een democratie is niet alleen een recht, maar ook een plicht.”

Je hebt twee perioden in Amerika gewoond. De tweede keer woonden jullie in Virginia. Een heel andere staat dan New York.

“Klopt. Conservatiever, terughoudender, veel meer een plattelandsmentaliteit. Wat dat betreft sta ik niet echt te kijken van de rellen in Charlottesville (ligt in Virginia, red.). Maar weet je wat gek was? Toen we weer terugkeerden naar Nederland, moest ik bijna net zo hard aan de Nederlandse cultuur wennen als dat ik eerst aan de Amerikaanse moest wennen.

Op de middelbare school maakte ik ineens kennis met het fenomeen tussenuren. Dat docenten je zomaar een paar uur ‘los’ rond laten lopen, dat zou in Amerika echt ondenkbaar zijn. Nederland kwam ineens heel vrijzinnig op me over.”

Je studeerde rechten in Tilburg en ontwikkelde je daarna tot Amerika-kenner. Hoe kwam je in de media terecht?

“Het meehelpen met de campagne van Obama gaf me een uniek inkijkje in de Amerikaanse politiek en maatschappij. We moesten veel flyeren in zwarte wijken, omdat Obama daar veel kiezers kon winnen die normaal niet stemden. Het wantrouwen waarmee je daar als blanke wordt benaderd is echt enorm. Het was niet altijd makkelijk, maar ik heb daar veel geleerd. Terug in Nederland merkte ik dat ik door die ervaring steeds vaker gevraagd werd om mijn visie op Amerika uiteen te zetten. Ik begon ook met het publiceren van artikelen in kranten. Langzaam begon het balletje te rollen.”

Nog even over Trump: zit er een strategie achter zijn geschreeuw?

“Er zijn commentatoren die dat beweren. Dat Trump ervoor kiest bewust verwarring te zaaien, zodat hij er vervolgens in het rumoer ongezien met de buit vandoor kan gaan. Alleen: ik heb nog geen buit gezien. Alles wat Trump doet is uiterst inefficiënt en improductief. Ik ben dus bang dat hij niet echt een strategie heeft en gewoon niet zo goed weet waar hij mee bezig is.”

Moeten we daarom bang voor hem zijn?

“De kans dat Trump in een vlaag van verstandsverbijstering een kernoorlog met Noord-Korea aangaat lijkt mij echt miniem. Maar er is een ander gevaar, dat eigenlijk veel groter en onzichtbaarder is, en dat heeft met de teloorgang van de democratie zelf te maken. Trump heeft in Amerika een proces van democratic backsliding in gang gezet. Beetje bij beetje breekt hij de democratie af. Door de media te hinderen in hun werk, door alternative facts te publiceren, door iedereen te ontslaan die hem niet bevalt, de rechterlijke macht te beschimpen, en ga maar door. Dat proces van democratic backsliding treedt overigens ook in Europa op. Kijk bijvoorbeeld naar Polen. In plaats van kernwapens kunnen we beter onze democratische verworvenheden in de gaten houden. Een president zou nooit de eigen rechtsstaat mogen ondermijnen.”

Je woont nu in Rotterdam, zie je jezelf ooit terugkeren naar Amerika?

‘Om er weer te wonen, bedoel je? Nee. Ik vind het een machtig mooi land, maar kijk er liever van een afstandje naar. Amerikanen zijn mij te individualistisch.”

En wat vinden Amerikanen van Nederlanders?

“Niet al te veel, eigenlijk. Maar ze worden wel helemaal wild van stroopwafels. Dus als je naar Amerika gaat, neem dan een pak stroopwafels mee.

Zo maak je vrienden.”

column Luuk Koelman

Druk zijn Alle studenten die ik ken, hebben het druk.

“Hoe gaat het?”

“Druk hè!”

Druk zijn, wordt gezien als een goed teken. Het maakt je belangrijk. “Druk is altijd goed hè,” hoor je dan. Want als je het niet druk hebt, dan is er iets mis.

Maar toch, vaak klinkt het als een klacht. Liever hadden studenten het wat minder druk. Maar ach, het is wat het is.

Ik vind dat zo vreemd. Al die studenten die ik ken, hebben het druk omdat ze dat zélf willen. Niemand die hen opdraagt in het bestuur van een studentenvereniging te gaan zitten, twee studies tegelijkertijd te volgen en ook nog eens een bijbaan te nemen.

Ze zijn enkel druk vanwege hun eigen torenhoge ambities. Ze willen álles.

Het lijkt wel een vorm van hysterie. Een zelfgekozen waanzin die hun gehele studententijd beheerst.

Gewoon vrije tijd hebben waarin je lekker luiert, dat kan echt niet! Veel studenten die ik ken, voelen zich schuldig wanneer ze een dag minder hard hebben gewerkt. Schuldig tegenover zichzelf.

Dus voeren ze systemen in, zoals Getting Things Done. Alles moet op lijstjes. Lijstjes waar taken bij komen en taken worden afgevinkt. Maar alle taken wegwerken lukt nooit. Daarom gaan ze altijd maar door. Houdt het dan nooit op? Nee, want aan het eind van de dag is het aantal af te vinken taken weer net zo groot als aan het begin.

Geen wonder dus, dat studenten vermoeid ogen en zoveel last hebben van stress. Eigenlijk lopen ze over een treinspoor. Ze zijn op weg naar de horizon, daar waar de rails samenkomt. Maar bereiken doen ze dat punt nooit. Ongeacht hoe druk ze het leven voor zichzelf maken.

5 oktober 2017

12

Op de man af

Wè nou? tilburgse reacties op Het nieuws

Wat doe jij met je studielening?

Heb je leenangst of juist leenlust? Univers vraagt wat jij met je studielening doet.

Ik leen niet. Ik ga misschien op kamers en dan zou ik wel geld lenen, in ieder geval om de huur te betalen en in mijn levensonderhoud te voorzien. En waarschijnlijk ook om leuke dingen te doen. Ik snap niet dat sommige mensen bang zijn om te lenen. Je studeert aan de universiteit, dus je kan er toch vanuit gaan dat je een prima baan vindt waarmee je het kan terugbetalen.

Maaike van Delft, 19, Data Science

Ik leen vooral om mijn kamer te betalen en iedere maand rond te komen. Dus de lening gaat ook naar boodschappen en vaste lasten. Ik vind het zonde om nu heel veel te werken om maar rond te komen en daardoor studievertraging op te lopen. Ik werk wel een aantal uur in de week, daar wil ik het graag bij laten. naam Jesse Janse opleiding Bedrijfscommunicatie- en Digitale Media leeftijd 21 jaar Wat vind je van de genderneutrale kleding bij de Hema?

Ik kan me er echt niet druk om maken. Vind het prima dat ze het zo gedaan hebben.

Verstoppertje of tikkertje?

Tikkertje. Verstoppertje past niet bij mijn lichaamsbouw.

Van welke BN’er zou je wel een college willen volgen?

Thierry Baudet. Vooral om hem twee uur lang uit te lachen.

Emma Hofland, 19, Sociologie

Ik leen 400 euro per maand. Voor collegegeld, boodschappen, biertjes en kleding. Mijn ouders betalen mijn kamer gelukkig. Ik zou niet zo snel extra geld lenen om bijvoorbeeld op vakantie te gaan.

Marieke Ingenbleek, 20, Bestuurskunde

Ik leen maximaal: 1035 euro per maand. Dat kan door collegegeldkrediet ook aan te zetten. Van dat geld gaat een groot deel naar mijn studentenvereniging en vooral naar mijn dispuut. Maar ik betaal er ook de huur en mijn telefoonabonnement mee. En ik hou van leuke dingen doen, keertje uit eten.

Marcus Hockers, 22, Supply Chain Management

Wat voor dier zou je willen worden in een volgend leven?

Een kat. Gewoon twintig uur per dag slapen. Dat lijkt me wel wat.

Een lekke band of een dag een steentje in je schoen?

Ik woon vlakbij de uni en in Tilburg is toch alles met de bus te doen. Ik kies voor de lekke band.

Wat is je favoriete vakantieland?

Maakt me niet gek veel uit. Als er maar een strand is met een zonnetje. Ideaal gezien tussen de 25 en de 30 graden.

Hoe ga je komende carnaval verkleed?

Als gelukszoeker.

Wat is je favoriete snoep?

Een kapsalon. Ik ben niet zo’n zoetekauw.

41% Mijn opleiding, kamerhuur en studiemateriaal van betalen (31 stemmen)

28% Ik leen niet (21 stemmen)

16% Sparen, de rente op mijn spaarrekening is hoger dan die op mijn studieschuld (12 stemmen)

16% Ik verbras mijn studielening aan nieuwe kleding, festivals, lekker eten en drank (12 stemmen) Totaal: 76 stemmen Stemmen op de volgende poll ‘Druk op de campus’ kan op Univers­online.

5 oktober 2017

13

leestijd

6

minuten

De kritische noot bij Trump Tekst ron vaessen foto Sven-Sebastian Sajak illustratie Martien bos

Muzikanten zijn onze laatste hoop, nu Donald Trump leider is van het vrije Westen. Zij slijpen de plectrums en schrapen de kelen om hun onvrede te uiten. Protestmuziek is terug van weggeweest.

“Muziek kan de soundtrack zijn van een revolutie.”

M

et het album en de gelijknamige titelsong Troubled Times luidde punkrockband Green Day het muzikale protest in tegen Donald Trump. Ze deden dat op 15 januari 2017, de 31e Martin Luther King Day. In de verontrustende videoclip kijkt de zwarte dominee toe hoe de wereld wordt ontregeld door het monster met de gele kuif, die overigens geen vuur spuwt maar zelf in brand staat. Een klein leger witte poppetjes met puntmutsen danst door de straten in het nieuwe Amerika. De bezwerende waarschuwing: ‘Don’t think twice. We live in troubled times.’

In 1965, drieënvijftig jaar en twee dagen vóór het protest van Green Day, riep Bob Dylan senatoren, congresleden, moeders en vaders op de weg te ruimen, want ‘the times they are a’ changin’. Het waren de gouden jaren van de protestmuziek, die inmiddels een rijke geschiedenis heeft. De grond waarop het legendarische Woodstock-festival plaatsvond is verklaard tot historisch erfgoed. Nummers als Imagine en Working Class Hero

van John Lennon en Fuck the Police van N.W.A. zijn klassiekers. Door Trump lijkt er sprake van een opleving. Ook muzikale iconen als Tori Amos en Kendrick Lamar laten zich horen over het Amerika van Trump.

Is protestmuziek terug van weggeweest?

In krantenartikelen, satirische tv-shows en pamfletromans is uitvoerig gewaarschuwd voor Trump. Wat voegt muziek daar nog aan toe? We vragen het aan cultuurwetenschapper Sander Bax, die veel weet van betrokken (geëngageerde) kunstenaars. “Voor een krantenartikel moet je onmiddellijk stelling nemen, in een roman doe je dat op een complexe en vaak meerduidige manier. Het interessante van muziek is het collectieve ervan. Als je in een stadion War! What is it good for? staat te zingen, is dat wel anders dan een artikel lezen en daar een mening over hebben. >>

5 oktober 2017

14

Muziek is vaak minutenlange samengebalde emotionaliteit.” Gert Gering, de muziekprogrammeur van Theaters Tilburg met ruim dertig jaar ervaring: “Soms lucht het op als je mee kan schreeuwen. En het idee: ik ben niet alleen.”

Kan muziek de wereld veranderen? Gering denkt niet dat een goed nummer meteen een revolutie veroorzaakt. “Maar je kan uiteindelijk wel de soundtrack worden van een revolutie.” Muziek inspireert. Zet aan tot denken. Raakt een gevoelige snaar die nog lang natrilt. “Welterusten, meneer de President van Lennaert Nijgh wordt nog steeds gedraaid. Muziek kan mensen aanzetten tot actie, om te stemmen of iets voor zichzelf te beginnen. Muziek is een katalysator.”

Ook Bax noemt het inspireren en beïnvloeden van het debat. Hij kijkt terug op de jaren zestig, waar we in het Westen bestaande conventies omverwierpen. “Popmuzikanten als Bob Dylan en The Beatles – in een latere, kritischere fase hebben daarin een cruciale rol gespeeld, net als schrijvers als Jan Wolkers en Harry Mulisch. Zij waren iconen voor jongeren die elke dag tegen hun ouders moesten opboksen.”

Goede muzikanten Hoe doen hedendaagse Amerikaanse muzikanten het eigenlijk in het spanningsveld van muziek maken en een boodschap uitdragen? Kendrick Lamar zingt ‘America, God bless you if it’s good to you’, Lana del Rey ‘Is it the end of an era? Is it the end of America? No, it’s only the beginnin’ en Green Day ‘Where’s the truth in the written word? If no one reads it’. Wie het hoort kan denken: Ah, nee hé. Maak muziek, geen maatschappijkritiek. Waarschijnlijker is de vaststelling dat het verdomd goede tracks zijn, waarbij je als luisteraar tuimelt over de inzichten die de muzikant verschaft. Soms willen we een intellectuele ervaring, als we muziek luisteren. Sander Bax: “Van echt goede muzikanten verwachten we dat ze nadenken over de wereld.”

‘Dat zijn boze blanke mannen waarbij ik denk: stelletje salonsocialisten’

Nieuwe tijden Maar de tijden zijn sinds Bob Dylan inderdaad veranderd. Het neoliberalisme en de commercie hebben de wereld in hun greep. Bax vraagt zich af of muzikanten nog alternatieven kunnen tonen voor de wereld waarin we leven. De uitzonderingen die hij ziet zijn rap en hiphop, muziekvormen die bevolkingsgroepen die lijden onder racisme en politiegeweld zelfvertrouwen en een positie geven. Gering ziet dat ook zo: hiphop is voor hem typisch protestmuziek, net zoals punkrock. “Public Enemy is één groot statement over de black community en rechten. En denk aan Fuck the Police van N.W.A. En punk is jezelf afzetten tegen de burgertrutten, schoppen tegen al die stadionacts en het gelikte gedoe. Het idee van: we pakken een gitaar en doen het zelf. Neem de Death Kennedy’s, ik vind dat meer protestmuziek dan Bob Dylan.”

Activisme Een probleem in onze neoliberale tijd is volgens Bax dat de popmuziek commercieel is geworden en met allerlei tentakels vast zit aan de macht.

“Er is eigenlijk geen ontkomen meer aan. Als je zegt dat je niet meedoet, besta je niet. Doe je wel mee, dan moet je aan je eigen stoelpoten zagen.”

Een muzikant als Bono laat zich kritisch uit over het systeem, maar verdient er ook lekker aan. Dat kan cynisch maken en de geloofwaardigheid van de kunstenaar (want wat is een goede muzikant anders?) op het spel zetten. Het is een spanningsveld waarin muzikanten zich volgens Bax al snel terugvinden. Als kunstenaar worden ze gezien als autonoom figuur die de samenleving beschouwt vanaf de zijlijn. Daar zien en maken ze kunst. Zodra ze moraliserend uit de hoek komen, lijken ze al snel activisten die een boodschap willen slijten en strooien met gironummers.

“Mensen vragen zich dan af of je nog wel een kunstenaar bent,” zegt Bax. Activistische muziek kan irritant zijn, beaamt Gering. “Ik heb dat heel sterk bij Rage Against the Machine. Dat zijn boze blanke mannen waarbij ik denk, wat doe je nou? Stelletje salonsocialisten.” Toch vindt hij muziek met een boodschap meestal prima te doen. “Het leukste vind ik de grote jongens die gebruikmaken van hun pauwenveren. Bruce Springsteen, die een concert afzegt omdat het podium niet eco friendly is. Morrisey, die

5 oktober 2017

verbiedt dat er vlees wordt gegeten op dagen dat hij optreedt. Bono, die bakken met geld verdient maar tegen de paus hetzelfde zegt als in zijn muziek.”

En soms willen we van een artiest horen hoe de wereld eraan toe is, in plaats van alwéér van het televisiejournaal waarover Iggy Pop zong: ‘Watching the news. The plot you already know. Money money. Food here. Woman woman. Fight here.

Approval approval. Frown frown.’ Dat beaamt Gert Gering: “Bob Dylan kan het zo neerschrijven dat het echt binnenkomt. Op het journaal hoor je over een bomaanslag met zes doden en bij de zoveelste bomaanslag denk je: het zal wel.”

Een mooie boodschap Hoe goed je het ook opschrijft en zingt, soms bereikt een boodschap niet het juiste publiek, op de juiste manier. Bax: “Optredens vinden plaats onder gelijkstemden, in de eigen bubbel.” Dat is het bezwaar van Gering over punkbandjes: die roepen fuck you in kleine donkere zaaltjes.

Ironisch genoeg kan protestmuziek zelfs verkeerd begrepen worden. Zo ging presidentskandidaat Reagan op campagne met Born in the USA van Bruce Springsteen, tot woede van de muzikant. Bax: “Het is een keihard anti-Vietnam lied. Dat wist Reagan niet en het publiek evenmin.”

Het is één van de basisproblemen van het engagement, zegt Bax. De artiest wil iets maken dat mooi is én een boodschap uitdraagt. En dan zeggen de mensen alleen hoe mooi het is of klinkt. Gering ziet dat probleem niet zo: “Alleen een boodschap verkondigen schiet niet op. De composities, zang en tekst moeten hout snijden. Als het niet mooi is, wordt er niet naar geluisterd. Mensen komen niet voor de tekst, die komt erna. Maar het is ook weer niet zo dat ze die helemaal negeren.”

Wie iets wil veranderen in de wereld kan beter de politiek in, toch blijven mensen gitaar en microfoon oppakken. Om kunst te maken. Gering: “Ik vind het heel interessant dat kunstenaars dingen in perspectief zetten.

Je lost er niets mee op, maar mensen hebben er behoefte aan.” Bax: “Het gekke is dat zodra er over kunst gepraat wordt, het woord ‘nutteloos’ valt.

Terwijl bijna alle mensen dagelijks met kunst bezig zijn. Er is niemand die zegt: ik maak alleen tabelletjes met cijfers en verder niets. We kijken series, lezen boeken, luisteren muziek. Ik kan me geen samenleving voorstellen waarin er geen kunst is. Geen muziek. Dat houden mensen niet vol.”

15

5 oktober 2017

16

foto Jack Tummers

Beeldend

5 oktober 2017

17

Uitgerekt Binnen zijn studenten naarstig op zoek naar ĂŠĂŠn van de schaarse lege werkplekken. Buiten staan hun fietsen geduldig in het gelid. Het zijn drukke tijden op de campus. Zo druk dat er meer fiets dan rek staat. Vol? Het is maar hoe je het bekijkt. Met wat burgerlijke creativiteit is er altijd wel een stalplek, vol is nooit echt vol. Evenwijdig met de rekken onstaan spontaan nieuwe rijen oude studentenfietsen. Met als impliciete boodschap aan universiteitsbestuurders: hier, hier en daar kunnen uw nieuwe fietsenrekken staan.

5 oktober 2017

18

de vijf VAN EIJFF

Trump is natuurlijk een verwarde man President Donald Trump zou de economie aanjagen en de gewone Amerikanen werk en welvaart verschaffen. Wat komt daarvan terecht volgens Sylvester Eijffinger, een van ’s lands economen die Harvard niet alleen van buiten maar ook van binnen kent?

Professor Eijffinger, u gaat binnenkort weer naar Harvard om daar college te geven en u converseert regelmatig met Amerikaanse collega’s over de stand van de economie. Hoe denken zij over Trump?

“Ze willen het er vooral zo min mogelijk over hebben. Het is natuurlijk ook een verwarde man. In zijn economische politiek valt eigenlijk nauwelijks een economische logica te ontdekken.

Het blijft vooral bij roepen om protectionisme en het nostalgisch vasthouden aan industrie die met de komst van artificial intelligence hoe dan ook overbodig wordt.”

investeringen zou dat dan vanzelf doorsijpelen naar de minder rijken en een win-win situatie creëren.

“Ik heb er nog weinig van gezien en het gaat ook helemaal niet werken. Ik geloof in zo’n spill-over effect, maar niet in dit geval. Onderzoek laat zien dat als de mensen met een groot vermogen meer krijgen, dat niet resulteert in meer bestedingen.

Dat is ook logisch. Wat moet iemand die al vijf auto’s en drie huizen heeft met nog meer auto’s en nog meer huizen? Hooguit zijn er enkele weldoeners die het geld wegschenken, zoals Warren Buffett en Bill Gates. Over het algemeen zal de ongelijkheid alleen maar toenemen. Geld komt niet bij de werkers terecht, maar bij het kapitaal.”

wel iets voor elkaar gekregen?

“In wezen niets. De investeringen blijven uit. De muur op de grens met Mexico, die vooral veel mensen aan het werk had moeten zetten, lijkt er niet van te komen.”

Dus Thomas Piketty heeft wel gelijk dat het probleem is dat de Dagobert Ducks van deze wereld op hun berg kapitaal zitten, terwijl de rest steeds armer wordt?

“Je hoeft geen marxist te zijn om dat te zien. Probleem is alleen dat de oplossing moeilijk te vinden is.

Grote Amerikaanse bedrijven als

‘Wat moet iemand die al drie huizen heeft met nog Heeft hij meer?’ überhaupt

Hoe zit het eigenlijk met zijn filosofie van ‘trickle-down economics’, de rijken belastingvoordeel geven. Door consumptie en

5 oktober 2017

Google, Facebook, Microsoft en Apple zijn bij uitstek moderne bedrijven die heel veel verdienen, maar tegelijkertijd relatief maar heel weinig mensen in dienst hoeven te hebben. Het zijn praktisch monopolisten die almaar rijker en rijker worden. Tegelijkertijd zijn ze kampioen ontwijken van belasting. We kunnen ze nationaal beboeten, maar ze zijn internationaal en verschuiven hun kapitaal gewoon.”

Gaat Trump hier nog iets aan doen?

“Daar lijkt het niet op. Hij is vooral bezig om uiterst ervaren en capabele academische economen bij de Federal Reserve System, de Amerikaanse centrale bank, te laten vervangen door jongens van Wall Street. De ‘haviken’ moeten wijken voor deze ‘duiven’ die het niet te nauw nemen met de regels en die de regulering ingesteld na de crisis weer opheffen.

Door de lage rente gaat het nu goed, omdat bedrijven zich gigantisch in de schulden steken en investeringen doen die niet noodzakelijk rendement gaan opleveren. Dat gaat zich op den duur wreken. In Europa hebben we de zaken nu redelijk op orde, maar Amerika lijkt met dit beleid excessen in de hand te werken en weer op een crisis af te stevenen.”

19

Wat heb je nu geleerd?

Waar is Univers?

college Social Media @ Work locatie CZ10

door Tom Grosfeld

Docent?

Dr. Alexander Schouten.

Kon je wakker blijven?

Vrij gemakkelijk. Eind van de ochtend, bak koffie erbij: prima te doen.

Luisteren naar de liefdeswetenschapper Als Tila Pronk een lezing geeft over de liefde, tijdens het Dear Future-festival, kun je er vergif op innemen dat ik daarbij ben. Ik zit in een donker zaaltje in De Spoorzone, samen met zo’n dertig andere geïnteresseerden, te luisteren naar de liefdeswetenschapper van Tilburg University. Tila legt uit dat het laatste vleugje romantiek in het Rijke Westen aan het verdampen is. We raken en blijven vrijgezel. Daten voornamelijk via apps als Tinder. En kiezen potentiële partners uit op basis van één eigenschap: uiterlijk. Nu weet ik dat mensen bij vlagen vervallen in buitenproportionele oppervlakkigheid, maar dat intelligentie, gemeenschappelijke interesses en lieflijkheid tegenwoordig een verwaarloosbare rol spelen in de zoektocht naar een partner, dat raakt me. Mijn concept over liefde rammelt. Nee, Tila haalt het door de papierversnipperaar. Een traan rolt over mijn wang. Maar Tila ziet het niet en dendert door: “We vinden knappe mensen aardiger.

Intelligenter. Betrouwbaarder. Alles eigenlijk. We dichten ze positieve eigenschappen toe, enkel omdat ze knap zijn.

Ze verdienen zelfs meer geld en leven langer en gelukkiger.”

Verbouwereerd luister ik hoe Tila rake klappen uitdeelt aan een zaal vol naïeve romantici. Een uitmuntende lezing. Of zeg ik dat alleen omdat ik Tila knap vind?

Hoe zaten de studenten erbij?

Het is een collegezaal van formaat, waardoor de opkomst kleiner lijkt dan deze daadwerkelijk is. De studenten zitten wat verspreid, maar ze lijken er zin in te hebben.

Had de docent er zin in?

Zeker! De docent babbelt soepel en begrijpelijk door zijn presentatie heen. Hij bespreekt een batterij theorieën en weet ze te voorzien van eenvoudige voorbeelden. Daar bovenop weet hij de studenten ook nog aan het lachen te krijgen met wat droge grappen. Deze man heeft het kunstje aardig door.

Wat heb je nu geleerd?

Dat mensen het best moeilijk vinden om zich op verschillende manieren te presenteren op social media. Aan je vrienden wil je feestfoto’s laten zien, maar die hou je liever verborgen voor recruiters of grootouders. Wetenschap weet iets simpels als Facebook toch weer verrassend ingewikkeld te maken.

5 oktober 2017

20

Opinie

leestijd

5

minuten

tekst Herman de regt

The Confession Tapes: Welkom in het land van de wanhoop Als de Netflix hitserie The Confession Tapes iets laat zien, dan is het wel dat er van alles mis is met het strafrecht in Amerika. Wetenschap is hard nodig om vrouwe justitia echt ethisch te laten handelen, betoogt filosoof Herman de Regt.

“I

k ging naar boven om de telefoon te pakken. Mijn dochter lag daar te slapen.

Ik zag de jerrycan met benzine staan, draaide die een beetje rond, morste benzine, en toen stak ik een kaars aan in haar kamer – ik ging door het lint.”

Aan het woord is Karen Boes uit Zeeland, Michigan (USA), tot levenslang veroordeeld voor de moord op haar 14-jarige dochter Robin. In de nieuwe Netflix hitserie The Confession Tapes, sinds 8 september j.l. te bekijken, wordt uit de doeken gedaan hoe dit zo gekomen is.

The Confession Tapes Sinds het succes van Making a Murderer, de serie over de rechtszaak rond Steven Avery en Brendan Dassey die een fotografe beestachtig verkracht en vermoord zouden hebben, is Netflix geïnteresseerd in series die een kritische blik werpen op het Amerikaans strafrecht. Met The Confession Tapes laat maakster Kelly Loudenberg aan de hand van zes voorbeelden zien wat er mis gaat in een rechtssysteem dat aast op veroordelingen. Binge watching? Yep! De kern in al deze cases is de afwezigheid van enig sluitend bewijs – op de bekentenis van

5 oktober 2017

de verdachte na. De serie maakt gebruik van wettelijk op video vastgelegde verhoren. Als kijker zijn we vervolgens getuige van de cruciale momenten in die getapete sessies: het moment waarop de verdachte de misdaad bekent.

De wanhoop komt met het huiveringwekkend besef dat de bekentenis vals is en dat de persoon levenslang krijgt voor een misdaad die de persoon niet gedaan kan hebben, of waarbij twijfel is gerezen ver ‘beyond reasonable doubt’.

De verdachte zou vrijgesproken moeten worden, maar dat gebeurt niet!

In al deze gevallen gaat het om aanklagers, rechters en/of juryleden die hun oordeel en vonnis baseren op één enkele assumptie: “Iemand die onschuldig is, zal nooit iets bekennen wat hij niet heeft gedaan”. Na het zien van The Confession Tapes roep je hard: “Yeah, right...!”.

Opzettelijke brandstichting Neem het geval Karen Boes. Een spoiler alert is niet echt nodig. Zelfs wanneer je weet waar The Confession Tapes over gaat, grijpen de zes nachtmerries je bij de strot.

In haar auto hoort Karen via de telefoon dat haar woning in brand staat. Ze snelt naar huis

waar ze in paniek aankomt. Dochter Robin blijkt nog in haar slaapkamer te liggen. Karen wil naar binnen, maar haar man houdt haar tegen. Robin overlijdt door rookinademing.

Men vindt een ‘gascan’ in de uitgebrande slaapkamer. Justitie sluit opzettelijke brandstichting niet uit. De rouwende Karen wordt uitgenodigd te vertellen wat er is gebeurd. Zonder advocaat staat zij vrijwillig de rechercheurs te woord. Ze heeft geen idee dat het een verhoor is dat langer dan tien uur zal duren. Al snel ligt Karen aan de leugendetector. Ze zakt voor de test en justitie concludeert dat Karen opzettelijk brand heeft gesticht om haar dochter te vermoorden.

Karen meent na een paar uur mentaal verhoor dat ze het misschien toch heeft gedaan, maar vergeten is. Rechercheurs vragen: “Stel dat je erover gedroomd hebt, hoe zou het dan in je droom zijn gegaan?”. “Ik weet niet wat er is gebeurd. Niet bewust”. “En onbewust?”. Nog iets later bekent Karen: “Kennelijk ging ik naar boven om de telefoon te pakken, zag ik de jerrycan en draaide ik die een beetje rond. Daarbij moet ik benzine hebben gemorst, en toen stak ik een kaars aan in haar kamer. Ik denk dat ik door het lint ben gegaan”. Op grond van deze bekentenis wordt Karen door een jury van twaalf tot levenslang veroordeeld.

21

Gerechtelijke dwalingen Oh boy, er gaat veel mis in het strafrecht van ‘the land of hope’ – zeg maar gerust ‘the land of despair’. Ik noem er, in het licht van The Confession Tapes en bij gebrek aan ruimte, slechts drie.

1. Geheugen is kneedbaar Als Karen wordt gevraagd zichzelf voor te stellen als de dader, dan is het wetenschappelijk onderzoek van Loftus zeer relevant. Mensen gaan snel geloven in imaginaire scenario’s. Het beroemde ‘Lost in the Mall’ experiment toont dat proefpersonen snel overtuigd raken dat iets is gebeurd dat nooit is gebeurd. In dit geval gaat het om een ‘jeugdtrauma’ waarbij de proefpersoon is verdwaald in het winkelcentrum, terwijl dat nooit is gebeurd. Het je voorstellen dat het wel is gebeurd, plus lichte druk van medeplichtige familieleden, vergroten de kans dat je gelooft dat het allemaal echt is gebeurd. Politie moet hier rekening mee houden. In het geval van Karen is dit cruciaal. Ze herinnert zich iets wat ze zeer waarschijnlijk niet heeft gedaan.

2. Breaking point Na meer dan 10 uur verhoren gaan steeds meer oude overlevingsinstincten de overhand krijgen.

Je wilt nog maar één ding: dat deze marteling stopt. Charles Darwin en anderen hebben benadrukt, op grond van uitgebreid biologisch onderzoek, dat wij familie zijn van alle andere levende wezens op deze planeet. En al die organismen willen maar één ding wanneer ze in het nauw worden gedreven: weg van hier. Mentale druk in een psychologisch zeer stressvolle situatie maakt dat men dingen doet of zegt die de onderdrukker wil zien of horen – onder de belofte dat dan alles over is. Karen had geen kans: “Everyone has a breaking point”. U en ik ook.

3. Geen alternatief scenario of twijfel Al eerder is in gerechtelijke dwalingen naar voren gekomen dat rechter, aanklager, en juryleden niet begrijpen dat een hypothese over de toedracht, die past op het beschikbare materiaal, slechts op waarde geschat kan worden door deze hypothese te vergelijken met alternatieve hypotheses die eveneens passen. Deze driehoeksrelatie tussen twee rivaliserende hypotheses en het empirisch materiaal is vele keren in de wetenschapsfilosofie benadrukt. De valse bekentenis wordt vaak ontmaskerd in het licht van een alternatieve hypothese die veel waarschijnlijker is. Maar het gerechtelijk onderzoek bijt zich vast in het idee dat de verdachte ook de dader is. Zonder alternatief is een scenario niets waard, maar een enkel passend scenario voelt al goed. De zaak is opgelost en we ervaren een plezierig snapgevoel. Weinig juryleden zullen blijven twijfelen over de schuldvraag in het licht van een bekentenis. Het biedt een snelle route weg van twijfel. Blijven twijfelen en langzaam denken kosten juist heel veel moeite, energie, en training.

Making a Murderer De zaken in The Confession Tapes zijn net zo schrijnend als de beroemde rechtszaak rond Brendan Dassey, gepresenteerd in Making a Murderer. Dassey is in 2007 tot levenslang veroordeeld louter op grond van een onvrijwillig afgelegde, en zeer waarschijnlijk valse bekentenis, afgelegd op 16-jarige leeftijd. Op 26 september j.l. is zijn zaak opnieuw bekeken in Chicago, door een panel van zeven Seventh Circuit Court of Appeals rechters. De uitslag laat helaas nog op zich wachten; eerste berichten in de Chicago Tribune rapporteren dat het spannend wordt.

Mocht Dassey echter worden vrijgelaten, dan zal zijn zaak een enorme precedent werking heb-

ben op gelijksoortige gevallen, zoals die in The Confession Tapes!

Wetenschap en recht Het is duidelijk hoe wetenschap onmisbaar is om uit te leggen wanneer en hoe cognitieve biases en evolutionaire eigenschappen leiden tot gerechtelijke dwalingen, hoe zoveel mogelijk mensen dus een juist idee bijgebracht moet worden wat wetenschap is en kan, en dat diegenen die een rol spelen in het recht (in Amerika ook juryleden!) niet zonder een fatsoenlijke training in slow thinking kunnen. Op grond van het bekendmaken van zulk onderzoek en geven van zulke training kunnen we het strafrecht verbeteren. Immers, de ethische opdracht lijkt toch te zijn: liever twintig schuldigen aan de dood laten ontsnappen, dan één onschuldige van zijn vrijheid beroven.

The pledge of allegiance Toen ik in Princeton mocht werken, gingen mijn tienerdochters naar de plaatselijke school.

Net als de Amerikaanse kinderen legden ze elke(!) ochtend, rechterhand op het hart, de pledge of allegiance af: “I pledge allegiance to the flag of the United States of America, and to the republic for which it stands, one nation under God, indivisible, with liberty and justice for all.”

Ze vonden dat ‘under God’ wat ongemakkelijk en biechtten op dat ze wijs- en middelvinger van de linkerhand intussen gekruist achter hun rug hielden. Na het zien van Making a Murderer en The Confession Tapes vragen we ons nu vooral af wat dat ‘and justice for all’ in de praktijk eigenlijk te betekenen heeft.

5 oktober 2017

22

Campus Americana Amerika is overal, dus ook op onze Tilburgse campus.

Je eet er eerder hamburger of hotdog dan hutspot of haring. Colleges krijg je in een Classroom. McDonald's en KFC zijn in de steden al niet meer uit het straatbeeld te denken, dus kijken we ook niet op van een Subway of een Starbucks op de universiteit. Maar dat zijn slechts bijzaken. In het universitair bedrijf laten de VS van A ook hun sporen na. Faculteiten vragen hun oud-studenten net als Amerikaanse uni's telefonisch om financiĂŤle bedankjes bij wijze van post-collegegeld. En net als daar ben je eenmaal afgestudeerd geen drs., maar MA, MSc of LLM. En als klap op de vuurpijl heet onze goede oude aula tegenwoordig auditorium. Beide woorden zijn Latijn, maar de tweede is Amerikaanser.

5 oktober 2017

23

5 oktober 2017

24

Bij de buren wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten?

Masterscriptie

Dakloze studenten het schip in ROTTERDAM – Hun nieuwe studio’s in een omgebouwd kantoorpand zijn nog niet klaar, daarom zijn zo’n honderd Rotterdamse studenten tijdelijk ondergebracht in een riviercruiseboot aan de Boompjeskade, schrijft Erasmus Magazine. De hutten zijn klein, maar dat maakt de gezelligheid in de gezamelijke eetzaal en bij de feestjes aan dek alleen maar groter. Zo groot dat de boot al snel verplaatst werd na klachten van omwonenden.

VU in grachtenpand AMSTERDAM – Voor waterpret kun je inmiddels ook op de Vrije Universiteit terecht, meldt Ad Valvas. Wie een beetje mee wil tellen in de hoofdstad moet zich eigenlijk aan een gracht vestigen. De VU heeft dat creatief opgelost door dan maar zelf een gracht te graven naar het hoofdgebouw, de Buitenveldertse gracht. Met als bijkomend voordeel dat zoiets overstromingen voorkomt. Door de steeds voller bebouwde Zuidas en heftigere buien door klimaatverandering, is dat nodig ook.

Studie in Groningen stressvol GRONINGEN – Sushirellen, bangalijsten, het studentenleven in Groningen lijkt een vrolijke boel.

De rauwe werkelijkheid is anders, meldt UK. Dat blijkt uit een onderzoek van de Groningse Studentenbond. Maar liefst twee op de drie studenten daar heeft zeer vaak last van stress. Ze doen bijna allemaal nog iets naast hun studie, zoals commissies, studentenverenigingen en besturen. Niet omdat ze het zo leuk vinden, maar omdat het nuttig is voor later. De Studentenbond legt daarom ook meer druk op de universiteit om minder druk op de studenten te leggen.

Subsidie voor alcohol uit lucht DELFT - Altijd lekker, een Europese ERC Grant van 1,5 miljoen krijgen. Dat geeft ruimte om eens lekker aan de slag te gaan met je onderzoek. En dat van TU Delft-onderzoeker Wilson Smith kan niet snel genoeg beginnen. Deze electrochemicus werkt aan het omzetten van het schadelijke CO2 in een breed scala aan nuttige andere producten, meldt universiteitskrant Delta. Hoe nuttig? Nou, de groep van Smith werkt bijvoorbeeld aan het destilleren van alcohol uit lucht. SIRE kan zich opmaken voor een nieuwe campagne: Drink verstandig, bestrijdt het broeikasgas.

Vrouw en ambitie Vrouwen blijven achter op de werkvloer, terwijl mannen in de bestuurskamer zitten. Willen vrouwen niet hogerop komen? Rachel Verstraeten (Economic Psychology) onderzocht de verschillen tussen vrouwelijke en mannelijke ambitie.

Niemand kijkt meer op van een vrouw op de werkvloer. Toch hebben ze nog een hoop te winnen.

Vrouwen tot de leeftijd van 45 jaar mogen hoger opgeleid zijn dan mannen, ze krijgen niet hetzelfde salaris. En hoge posities in bedrijfsleven en politiek worden overwegend ingenomen door mannen. Een veelgehoorde verklaring voor deze ongelijkheid is een gebrek aan ambitie bij vrouwen.

Zijn vrouwen inderdaad minder ambitieus? Of hebben ze misschien een ander soort ambitie? Zeker is dat er verschillen zijn. Mannen hebben vooral negatieve, mannelijke ambitie, die is gericht op het verkrijgen van promotie, status, macht en materiële welvaart.

Vrouwen daarentegen hebben positieve, vrouwelijke ambitie, die is gericht op persoonlijke ontwikkeling en gemeenschappelijke doelen. Bij het vaststellen van ambitie wordt vaak alleen gekeken naar de mannelijke variant. Niet gek, dat vrouwen in veel onderzoeken niet ambitieus lijken.

Om ambitie onder mannen en vrouwen beter te meten, ontwikkelde Verstraeten een nieuwe vragenlijst die ze voorlegde aan 533 deelnemers. Daarin nam ze beide vormen van ambitie mee. En dan blijkt ineens dat vrouwen én mannen zich in hun carrière meer richten op positieve ambitie, dan op de negatieve variant.

Ambitie is veel breder dan gedacht. Om in toekomstig onderzoek zinnigere conclusies te trekken over ambitieverschillen tussen de seksen, moeten beide varianten worden meegenomen. Gemeten op positieve ambitie lijken die verschillen namelijk te verdwijnen.

Cijfer: 9

5 oktober 2017

25

reading time

5

minutes

text Laura van gelder

Students from the States Beer pong, football and frat parties. Is the American college experience really what the movies lead us to believe? Four Tilburg University students from the land of stars and stripes talk about campus life here and back home.

B

rought up with American Pie and Legally Blonde, most Dutch students will have some impression of what life on a US campus looks like. But all Hollywood exaggeration aside, what is the American college experience really like? Do students actually walk around in university-branded clothes while cheering on

the football team and flashing their fake IDs to be able to buy a beer? And what do students from the land where bigger is better think of this little campus of ours? Univers asked Tori Mohr (24), Ryan Papetti (21), Joshua Rogers (21) and Jing Geng (31), who all swapped the States for Tilburg University.

Jing Geng (31) PhD student International Law “I studied psychology at Washington University in St. Louis. It’s ranked among the best universities in the country. For me, the university experience was absolutely fantastic.

I’m very studious, I wasn’t a party girl. I kind of avoided fraternity culture, which we call ‘Greek life’ because fraternities and sororities use letters of the Greek alphabet to name themselves. After I got my degree in psychology, I did three years of Law School. That was like high school all over again. You can’t pick your own courses during your first year, we have lockers, and we even have a Law School prom night.

Dorm life is very much centered on community. People’s doors are open.

You share a room, so you’re pretty much forced to make friends. It’s a lovely time. And it’s also a very forma-

tive time, you’re 18 and away from home for the first time. Now that I’m a PhD student, that’s different. It’s a job. I do live in a shared house in Tilburg, but not with students. My housemates are all PhDs and academics. It’s pretty quiet, but I don’t mind. I’m 31 now, after all!

I’m so excited to be in Tilburg. I’ve spent a year in Utrecht before, and I really missed hearing the Dutch language and riding a bike. I bought a kid’s bike, because I’m so short. It’s a little boy’s bike, and it says ‘BIG BIKE’. That’s pretty funny. Back in the States, some big campuses have a shuttle bus to transport you from one class to the next. Here, I get around on my little ‘big bike’. I just love that! What I don’t love is the rain, but you learn to like it. They say that if you haven’t biked in the rain, you’re not in the Netherlands.” >>

5 oktober 2017

26

‘When I came here, I was a bit shocked that there was no mascotte screaming in my face all day’

Joshua Rogers (21) Political Science “I’m from Lake Waccanaw, a small town in North Carolina. It’s a town of 1500 people with a single grocery store. Everybody knows each other, it’s really safe, people are very friendly. I decided to go abroad because I wanted to step outside my comfort zone. It’s my first time outside the country. My mother and father have never left the country, we always go on trips within the US. I’m probably the only person in my family with a passport right now.

In the States, I go to North Carolina State University. It’s a big university, with about 33,000 students. There are a lot of social clubs, fraternities, sororities, and sports teams. I play football. Not American football, but soccer.

In our free time, my friends and I like to have bonfires, drink beer, listen to music. We also go to the beach a lot. At home in Lake Waccanaw, I often go fishing, deer hunting and duck hunting with my dad. He worked as a game warden for thirty years, making sure that people were obeying the hunting laws.

He taught me respectful, ethical hunting, and how to clean and cook the meat.

Student life is definitely different in Tilburg.

I’ve never experienced anything like cantus.

Cantus is just insane. In the States, student parties are usually at a residence or at a frat house. We don’t really have parties in clubs, there’s nothing like Carpe. And the word ‘mentor’ means something completely different here! Back home, they will tell you not to drink, to be careful, to look at both sides of the road. Here, people are very realistic and mature about it. That’s refreshing.”

5 oktober 2017

27

Ryan Papetti (21) Mathematics and Information Science “I go to the University of Arizona. Both of my parents went there. They actually met in college, which was exactly thirty years ago yesterday.

I’m currently in my third year, my majors are math and information science. During my semester abroad at Tilburg University, I wanted to take a break from technical sciences and take some humanities and culture classes. I missed the open discussions, the debate, the different flavors that come with culture studies.

The school I go to back home is very, very big. The campus is basically a town in itself. It has its own police station and there’s a campus hospital.

In Tilburg, the campus is much smaller and it feels a lot more relaxed.

When I talk to Dutch students here, they seem to have a different approach. Back home, students are much more serious. You have to be, because you have tests and exams all the time. The system is set up differently at Tilburg University. In class, there’s more emphasis on learning than on performing well.

I do miss the sports culture that we have back home. I play a lot of basketball with my college friends. Sports have been a big part of my life for as long as I can remember. Basketball and football are huge at my university. Our basketball team is super competitive. We all go to the games every week, everybody gets really excited. So when I came here, I was a bit shocked that there was no mascotte screaming in my face all day. But other than that, I really like it here. It’s safe and peaceful. I kind of feel like I’m on a vacation. It’s so relaxed here, the scenery is nice, the people are nice. I couldn’t ask for anything better.”

Tori Mohr (24) Global Communication “I studied Middle Eastern Studies at Gettysburg College in Pennsylvania. Gettysburg is about half the size of Tilburg University, so it’s a very small and enclosed community. I lived on campus, in a shared dorm room. My roommate and I were put together randomly at the start of the first year, and we shared a dorm for all four years of college. We got

along really well, but it’s nice to have my own room now. I also like that I don’t need a car, that I can get anywhere by bike or public transportation. At Tilburg University, it’s easier to have a campus life and to also have a life off campus.

I’ve noticed that university is a lot less competitive here. I’m still kind of adjusting to that, but it’s definitely good for my blood pressure. I can be very demanding of myself when it comes to studying, so it’s interesting for me to meet people who are in the fifth year of their bachelor’s, and not at all freaking out about that. In the US, it’s just not financially feasible to decide that you want to do something else after your second or third year.

What I like about the Dutch is that they’re so straight-forward. In the States, everything is taboo when nothing is taboo at the same time. Dutch people are very direct about things. I’m not really used to that, but it’s refreshing. Back home, people tell me that I’m blunt. That’s funny. I guess they’ve never been to the Netherlands!”

Back home, I played the sax in a marching band. We practiced a few times a week and performed at sports games. In high school we performed at football games, but at Gettysburg lacrosse was the biggest sport.

Looking back at it, I think it’s pretty weird that educational institutions are so into sports.

5 oktober 2017

28

reading time

5

minutes

text Laura van gelder portrait ico maly dolph cantrijn Photo Trump Michael vadon

‘Trump’s presidency is a symptom of our time’ Twitter rants, alternative facts, fake news: president Donald J. Trump is truly something new. But according to culture scientist Ico Maly, the ideology that drives the Trump administration is not new, not exclusively American, and not going away. Is the New Right the new normal?

T

he election of Donald Trump as president of the United States has shocked the world. Nobody saw it coming. Not the media, not the pollsters, not the political analysts, and not the Tilburg University students following the New Media and Politics class taught by Belgian culture scientist Ico Maly. “In the months leading up to the presidential election, I told my students that there was a real chance Trump would win the White House. They laughed and said there was no way that would happen”, Maly says.

It happened. Trump’s presidency, his tweets, alternative facts, fake news, white supremacy, misogyny, the ‘alt-right’, Charlottesville: it took us all by surprise, Maly says, despite being perfectly predictable. “What is happening in the US is not exceptional. Of course Trump’s idiosyncratic style is, but the phenomenon as such is an expression of a global phenomenon, a trend that has been building momentum since the fall of the Berlin wall”, he explains. “After the Iron Curtain was drawn back in 1989, the complete restructuring of the global economy led to profound inequality. In a crippling globalized economy, we see new far-right movements capitalize on

5 oktober 2017

two fundamental ideas: regaining national control, and putting a stop to immigration.”

Ico Maly wrote his dissertation on the ideology of the New Flemish Alliance, or the N-VA, a nationalist political party in Belgium. Intimately familiar with the nationalist narrative of the N-VA, Maly did not look at Trump’s electoral success with the same astonishment that most of us felt.

“I know this story”, he explains. “The N-VA tells a very similar one. It’s a story that resonates with our times, a story that resonates with certain groups today.” >>

Ico Maly (1978) is a Belgian researcher, lecturer and publicist. He is an assistant professor in Cultural Studies at Tilburg University, and editorin-chief of Diggit Magazine. He authored several books on political ideologies, diversity and cultural identities. His new book on global right-wing populism, Nieuw Rechts, will be published in January 2018.

29

5 oktober 2017

30

NEW RIGHT Maly is currently finishing a book on new far-right movements, often referred to as the ‘alt-right’ in the US, which propelled Donald Trump to power. Nieuw Rechts, the book is titled: The New Right. So what exactly is ‘new’ about today’s far-right groups? “Certainly not their ideologies”, Maly says. “The idea of an American Renaissance, white nationalist doctrines, anti-immigrant rhetoric, those are all old. We can best understand them as contemporary manifestations of the two centuries old anti-Enlightenment tradition.”

What’s new, first of all, is the term ‘alt-right’, which is a popularized catchall term for a large number of fragmented right-wing groups operating on a global scale. What’s also new is the way these groups are structured:

‘They use internet memes and ‘ironic’ Hitler emojis to communicate and mobilize support’ there’s no formal structure, no hierarchy, not one official leader. Instead, the movement is structured like a decentralized network, Maly explains, with many different hubs and so-called soft-leaders that are all loosely connected to each other. But perhaps the most crucial newness of movements like the alt-right and the ‘less’ extreme alt-light, is the way they distribute their ideas: online. “They use internet memes and ‘ironic’ Hitler emojis to communicate and mobilize support. They set up trolling and doxing action to shut opponents up. That’s the real novelty.”

MEMES According to Maly, alt-right groups not only share the same basic ideas, they also share the same ill-funny memes. “We see the same memes pop up everywhere. That’s no coincidence. These groups are connected. Whether in the United States, in Paris, in Birmingham or in Belgium, they all use a similar discourse, similar memes and tactics.”

In the Netherlands, right-wing politician Thier­ry Baudet recently made an appearance wearing a green frog pinned on his jacket. The frog showed a strong resemblance to cartoon figure Pepe the Frog, which has been adopted by alt-right meme makers and turned into a symbol of their movement. On alt-right platforms like 4chan, Baudet is praised for his anti-feminist remarks and for his Trump-like crusade against the political establishment.

“Thierry Baudet is a more polished version of farright politicians like Geert Wilders”, Ico Maly says.

“But Baudet’s ideologies are very similar.”

MAINSTREAM According to Maly, such seemingly sophisticated advocates of the far-right could do more damage to democracy than alt-right hardliners. “The real dan-

5 oktober 2017

31

ger is not the very extreme, very explicit neo-Nazi. We should be far more worried about extreme-right movements that present themselves as normal, sophisticated political parties. That type of ‘entryism’ is at the heart of the alt-right strategy. That was also why they welcomed the alt-light types like Milo, Cernovich and Bannon.”

In recent years, far-right ideas have increasingly made their way into mainstream politics. “Anti-Enlightenment thought has gone mainstream. Today, the notion of democracy as ‘the voice of the people’ is commonly accepted. Parties like the N-VA claim to be democratic, but their idea of democracy is not the democracy of the Enlightenment.”

‘ADAPT OR LEAVE’ In Belgium, right-wing party Vlaams Blok received heavy criticism in the early 2000s for using the anti-immigrant slogan ‘aanpassen of opkrassen’: adapt or leave. “The slogan was considered a violation of democratic values”, Maly explains. “But when Dutch prime minister Mark Rutte stated that immigrants should ‘act normal or get out’ earlier this year, he was re-elected. It shows that such statements have become normalized over the span of a decade or so.”

‘Be far more worried about extreme-right movements that present themselves as normal, sophisticated political parties’ With alt-right movements inciting alt-light movements and the alt-lite inciting the mainstream, New Right ideas quickly become the new normal. Although Donald Trump continues to shock, awe and amaze us from inside his Oval Office, his politics and his rhetoric are not as exceptional as many of us like to believe. “Trump’s voice is a radical, cultural nationalist voice”, Maly says. “But the real story here is not about Trump. It’s about anti-democratic ideologies that are gaining power and presence around the world, becoming more and more mainstream.”

DISEASE President Donald Trump is the symptom, not the disease. And that disease is sweeping through Europe, too. “In Europe, we think Trump’s wall is immoral and outrageous. But what about the fences that we’ve put up on our continent to keep out refugees?”, Maly says. “The underlying idea is the same: to stop immigrants from crossing our borders.

Last year, between four and five thousand refugees drowned in the Mediterranean Sea. How is that not immoral and outrageous?”

column Leanne Soff

liberal arts student

The hypocritical vegetarian Having been a vegetarian since I was nine, I’ve had to hear the same comments and questions for years. If I had a euro for every time I’ve had to roll my eyes at the same “oh my god, I could never live without meat” and “but then what do you eat?!”, I’d have paid off my student loan by now. People kept acting so surprised that eventually, I allowed myself to feel slightly superior to the egoistic carnivores that created this society. But recently, I have been kicked off of this throne of superiority.

As I was having coffee with a friend, the most terrible thing happened. After I ordered my cappuccino, I heard my friend utter the following words: “Do you have soy milk? Because I’m vegan.” As the words echoed in my head, my life flashed before my eyes. The time my uncle told me I should just eat up “because the cow is already dead anyway”, the times my brother complained that it was so hard to cook without meat, all the looks of disbelief I got over the years. I couldn’t put someone in that same position, could I? And so I took a deep breath and told myself that I was going to react like I would’ve wanted people to react to me: understanding and supportive. But somewhere between those thoughts in my head and the opening of my mouth, something went wrong. Before I knew it, I screamed: “But how could you live without cheese??!!” And so, after all these years, I have degraded myself to the level of the carnivores. I am one of you now: a pleb, a commoner, a bourgeois.

Alas, my crown has fallen.

5 oktober 2017

32

5 oktober 2017