1999 12 16

Zondagsrust Steeds meer mensen werken op zondag

De Bedenkelijk Kijkende Grondeekhoorn Tilburgse striptekenaars timmeren aan de weg

Meer uitdaging en stress in het werk De medewerkers van de KUB zijn gematigd tevreden over hun werksituatie. Zo'n twintig procent heeft problemen met de drukte op het werk. Verder hebben leidinggevenden te weinig aandacht voor de ontwikkelingsmogelijkheden van

Het individu worstelt met de groep en de genen

de werknemers. Dit blijkt uit de enquête die de KUB afgelopen

In een eeuw van massa-bewegingen is in de laatste decennia de persoon an sub iteeds belangrijker geworden. De vrije mens staat centraal Maar steeds vaker wordt die standvastige positie betwijfeld. De toenemende technologie zorgt eivoor dat het individu steeds vaker wordt gemanipuleerd. In de rechtswetenschappen gaan stemmen op om minder het individu, maar meer de groep verantwoordelijk te stellen. Dat blijkt uit een themanummer van deze week waarin Univers zijn licht laat schijnen over de geschiedenis en de toekomst van het individu.

De emeritus hoogleraar J. Hettenia denkt dat de genen ons lot meer bepalen dat we tot nu toe aannemen. "Ik weet dat het gevaarlijk is te zeggen, maar genen trekken zich echter weinig aan van politiek correcte uitspraken." Ook binnen de economie wordt het individu .steeds meer vanuit een hokjes-gedachte benaderd. "De consument heeft het idee dat hij persoonlijk benaderd wordt", aldus Theo Verhallen, hoogleraar Marketing en marktonderzoek. De juristen werken aan wetten die het makkelijker maken georganiseerde criminaliteit aan te pakken. "De persoonlijke aansprakelijkheid staat op de tocht", stelt strafrechtdeskundige mr. Joep Simmelink.

Ook voor de wetenschap heeft dit gevolgen. Dr. Léon Hanssen, onderzoeker bij letteren: "De wetenschap heeft als taak de bestaande mechanismen rond de beleving van het individu vast te leggen. Nog te vaak ziet men dit als een gevaarlijk moexzs." [RA/OvD]

maanden hield onder al haar personeel.

Het wetenschappelijk personeel (wp) en het ondersteunend- en beheerspersoneel (obp) zien meer uitdaging in het w e r k dan vier jaar geleden. In vergelijking met de personeelsenquête uit 1995 w o r d t de werksfeer door alle medewerkers als iets minder goed bestempeld. Hoewel men niet ontevreden Is. Bijna driekwart van het w p zou graag meer waardering zien voor onderwijs binnen de faculteit.Volgens 48 procent van de ondervraagde wetenschappers is de feitelijke waardering v o o r het onderwijs te laag binnen de faculteiten.

Wat betreft onderzoek vindt bijna de helft van het wp dat de feitelijke en wenselijke waardering in balans is. H e t zijn met name de economen die vinden dat

Zie ook pagina 9-16

onderzoek te veel waardering krijgt binnen hun faculteit. De wetenschappers (Advertentiesj

van letteren, sociale wetenschappen en filosofie zouden juist graag wat meer appreciatie ontvangen voor hun onderzoek.

Collegevoorzitter mr.Yvonne van Rooy

Aanbieding van de week:

toont zich bezorgd over de geringe waardering binnen de faculteiten v o o r postdoctoraal onderwijs. Alleen de weten-

Javaanse tosti met kopje café crème voor f 4,50

schappers van de economische faculteit hebben grote waardering voor deze vorm van onderwijs."Wat betreft de Corsendonck-filosofie van deze universiteit, waar ook het post-initiële onderwijs een belangrijke plaats in heeft, ligt er nog wel

^

KERSTBOMEN De KUB maakt zich op voor de laatste weken van het jaar.Tuinman

Bert Bertens voorzag deze week verschillende kerstbomen van licht in de

De KUB of Coffee is open van 10.00-15.00 uu

duisternis.Tussen kerst en het einde van het jaar zal de universiteit gesloten zijn.

[Foto: Erik van der Burgt]

U vindt ons bij het restaurant.'

wat werk op ons te wachten."

Van Rooy is verder tevreden met de uitkonnstvan de personeelsenquête.'Tositief vind Ik dat de medewerkers de werksfeer nog steeds als prettig ervaren.Weliswaar wordt er een hoge w e r k d r u k ervaren, maar zo'n tachtig procent ervaart dat niet of nauwelijks als problematisch."

zie ook pagina 5

Laatste Univers Dit is de laatste Univers van deze eeuw. Het volgende nummer verschijnt op donderdag 13 januari 2000. Memo's en facultaire mededelingen kunnen tot donderdagmiddag 6 januari ingeleverd worden. De redactie wenst u prettige feestdagen en een knallend begin van het nieuwe jaar.

2 5 JAAR

NATUUR EN MILIEU

JA, stuur mij het dubbel-

KM

«.»>'N

dikke jubileumnummer met de 25 grootste successen van de milieubeweging.

Stuur deze bon naar Natuur en Milieu, Donkerstraat 17,

Naam; Adres: Postcode/plaats:

3511 KB Utrecht, tel. 030-2331328. U kunt deze coupon ook faxen naar: 030- 2331311

Telefoonnummer:

mor in casa Een Vin Mousseux Dom Bruno of een Degré Zero

vraag me zelfs af of Ik diit jaar wel iets

Alle scepsis over het pakket van de KUB

krijg na mijn kritiek van vorig jaar," zegt

lijkt dit jaar een beetje overbodig. Veel

zij. De studentendecaan bedankte vorig

medewerkers vinden het kerstpakket ge­

jaar v o o r het kerstgeschenk. N u is ze wel

w o o n leuk. Een Vin Mousseux D o m B ru­

nieuwsgierig naar het pakket. "Maar ver­

no 1415 krijg je niet elke dag. H e t Colle­

tel nog maar niet w a t er in zit. Ik wacht

ge van B estuur is heel bewust te w e r k

wel af t o t ze langskomen."

gegaan. Z e wil zo bijdragen 'aan een ui­

Waar Post en bewaking zeker niet langs

terst sfeervolle en feestelijke eeuwwis­

gaat, is bij Globus. Daar zijn ze vorig jaar

seling', staat in de begeleidende brief.

zo geschrokken van de kerstvaas dat Is

Gelukkig is er o o k rekening gehouden

besloten o m zelf iets te organiseren. Maar

met de alcoholvrije KUB ­medewerker. Zij

w a t k o m t er uit de Globus­doos? Is dat

ontvangen geen dure bubbels, maar een

wijn, toastjes en leverpastei of nog iets

Degré Z e r o '5. Een roodpaarse cocktail­

geheel anders? Ine van Aken, de office­

drank van bosvruchten die ijskoud geser­

manager van het milieu­instituut wil dat

veerd dient t e worden. D e champagne­

nog niet kwijt. Maar na enig intern over­

achtige dop verraadt een mousserend

De inhoud van het kerstpakket Vorig jaar

Z o u het pakket ­ twee champagneglazen

leg, lukt het Univers alsnog te onthullen

karakter Van de 2200 pakketten waren

was de 'l^gduimelde en bekraste vaas in

met millennium­opdruk en KUB ­logo en

w a t de Globus­medewerkers v o o r de

er 41 alcoholvrij.

een zak dia stonk als een uitgebrande olie­

een fles mousserende wijn ­ van dit jaar

kerst mee naar huis krijgen.Van Aken:"Alle

Rond de lunch belt studentendecaan He­

tanker' goed v o o r enige opschudding. Z o

wel in goede aarde vallen? Een kleine

medewerkers krijgen een fles wijn en

zemans terug. Het pakket is gearriveerd

stuurde een aantal mensen de vaas retour

rondgang over de KUB moet dat uitwij­

twee

en ze heeft het geïnspecteerd. Z e is mild.

en zagen anderen liever een N O V I B­pak­

flessendoppen

o m een geopende

Stuc dentenfractie oroting van ag. SAM vree

straks met Ï zitten opges loen is. De h leren, gaat d« ,er. Toch will • KUB­raadsveï nietongem ^

V a n 2 2 0 0 p a k k e t t e n ontvingen er

41 e e n a l c o h o l v r i j e vruchtencocktail

I College van B

[ F o t o : Enk van der B urgt]

■ Grand Café bui

zen. Post en bewaking is op woensdag­

fles wijn goed t e houden. En daarbij zit

"Beter dan vorige keer Ik zal het dit keer

ket met Max Havelaar­koffie of'als het echt

morgen nog niet langs geweest bij gebouw

een houder waar in zilver ons logo op

zeker niet weggooien." W a t Hezemans

niet anders kon' een fles KUB ­v^ijn.

N o m Mies Hezemans t e verrassen. "Ik

staat."

wel opviel is de bijgevoegde brief. Een

t e draaien. N i e t van tevoren schudden

t Eerder gem

passage:'Voor het openen van de fles ver­

want dan spuit de wijn eruit.Veel (wijn)­

Istijgingen van d

w i j d e r t u de folie t o t aan de kartelrand

plezier!' "Grappig," meent ze."Maar zou­

jiingen op de K

en het ijzerdraad (eerst losdraaien). U

den er op de KUB mensen rondlopen die

krijgt de fles vervolgens makkelijk open

niet weten hoe ze de wijn moeten drin­

d o o r de kurk vast t e houden en de fles

ken?" [MdJ ]

10 vragen

Idienst facilitaire

^''fl'i^ Rechtenstudent Khalid El­Housni (23), voorzitter van de

Shakespeare was een Maivkkaan

Marokkaanse studentenvereniging Al Karawin, is sinds

\

afgelopen donderdag aan het vasten. Het is immers b

ramadan, de islamitische vastenmaand.

1) Wat is­óe

nmadm?

Niets, maar het gaat o m de onderbreking

Tijdens de islamitische vastenmaand moe­

van de gewoonte. Toen de vastenmaand

ten w e ons van zonsopgang t o t zonson­

aan het begin van de zevende eeuw w e r d

dergang onthouden van eten, drinken en

opgedragen d o o r G o d , was men juist blij

seks. Omdat de islamitische kalender niet

dat ze konden tonen dat ze w a t over had­

parallel loopt aan de kalender in het wes­

den v o o r het geloof. Hoe zwaarder de

ten, verschuift de ramadan elk jaar met

beproeving, redeneerde men, hoe groter

tien dagen.

de zelfvoldoening.

^

F o t o : Erik van der B u r g t

voor de Marokkaanse gemeenschap in Hederland!

2) De zwaarte is afhankelijk van liet seizoen

6) Ga je bij een ramadan 's ochtends en 's

Z o v e r ik weet is het aantal mensen dat

waarin de ramadan valt!

avonds bunkeren om de dag door te komen!

zich aan de ramadan houdt niet afgeno­

Precies. In de zomer is het veel zwaarder.

Dat is niet de bedoeling. H e t is niet de

men. Je hebt altijd wel enkelen die niet

Maar omdat o o k al je vrienden vasten kun

bedoeling dat je een koninklijke maaltijd

meedoen, maar dat zijn uitzonderingen.

je je aan elkaar omhoog trekken.

gaat nuttigen.Wel zijn er speciale gerech­ ten.Vooral veel z o e t zoals honingkoeken.

3) Waarom is er een ramadan?

9) Heeft de Marokkaanse studentenvereniging Af Karawin iets speciaals gedaan met de ramadan!

Daarin herdenken we dat G o d via de pro­

7)Ben je geen goed moslim als je je niet aan

Ja.Vorige week dinsdag sprak er een N e ­

feet de openbaring, de koran, heeft neer­

de ramadan houdt!

derlandse jongen die zich heeft bekeerd

gezonden.

b

De koran t o o n t ons de juiste weg, maar

t o t de islam. Hij heet Abdul­Jabbar van der

je bent als mens vrij o m die al dan niet te

Ven. H e t was een motiveringsgesprek

volgen. De ramadan is één van de vijf zui­

waarom je moet vasthouden aan het ge­

Omdat de dagelijkse gewoonte van eten

len waar de islam op rust, dus als je je

loof

en drinken w o r d t onderbroken, denk je na

daar niet aan houdt, doe je iets niet w a t

waarom je dat d o e t Als je weet dat het uit

je als moslim wel had moeten doen. Uit­

religieuze gronden is, w o r d je bewuster van

eindelijk is het echter aan G o d o m te

je relatie met God. Het vasten maakt ook

oordelen of dat goed of kwaad is. Derge­

4)Waarom zou je moeten vasten om te geloven!

onderdeel uit van de vijf zuilen waarop de

lijke oordelen zijn aan de mens niet gege­

islam r u s t Een andere zuil is bijvoorbeeld

ven.

10) Merk je onbegrip bij Hederlanders over de Ramadan!

Ik krijg nooit opmerkingen als 'belachelijk dat je dat doet', maar ik merk wel onbe­ grip. Je h o o r t wel eens iemand zeggen dat

de pelgrimstocht naar Mekka.

hij niet begrijpt hoe je het vol kan hou­ 8) In Hederland is de ontkerkelijking een

den. O o k m o e t ik letterlijk elk jaar weer

S) Wat is er mis met het natuurlijk gegeven

bekend fenomeen, en de christelijke tradities

uitleggen dat ik zowel niet mag eten als

dat een mens moet eten!

raken steeds meer in onbruik Geldt hetzelfde

niet mag drinken.

**^f'ÏÏÏS*i^^^v\ï(

Redaeöe­aclres V\«!ranci<ten 2,5037AB Tilbijrg.

Postbus 90! S3. SOOO LE Tilburg, KamsrsA 10 I I , 12 en ilTete­ foon 013­4662277 Fax 013­ 4630145 E­mafiScherK)et@l<ubjtl Redactie Ries Agterberg (hoofdredac­ teur, tei 2926j,Aicha B ouwens |eintiredactie,2S06). Oscar van Dam {onderwijs ên cultuur, 3490), Stijn Dunk {wetenschap, 2925). Jennifer van G u r p (staiiatr, 8294).Wienel<e Kok (studenten, 2272), Yvonne Ver­ schuren f i n t e r n e t r e d a c t f e , 3409)

RedsKttesecretariaat' Angela van Schendel, kamer A Erik van der B urgt, Joyce van Univers is een otta{hankelt|k 12 f2277) B elkom weekblad dat wordt uitgegeven door de Katholieke Universi­ Opmaak IHustraties teit Brabant, Adrian van den Eerenbeemt B as van der Schot, Judith Ten (3330), Desiree Meutemans B osch, Hans van den Trflaart, De onafhankelijke positie en de (ontwerp lay­out en togo) Marjan Vos. Stephan de Weert taakstellmg zijn neergelegd in een door de universiteitsraad M e d e w e r k e r s (2272) H o g e r O n d e r w i j s Persbu­ vastgesteki redactiestatuut De Natascha van Aalst, Yvonne r e a u ( H O P ) redactieraad ziet toe op de D o o r d u y n , Adrian van den Uoivers maakt deel uit van het naleving d<aai y,­in Eerenbeemt. jaap Goedege­ HOP waarbij alle uoiversiteits­ buure.Bert Heffels,Leon Neuts kranten alsmede een aantal Leden (foreign afi3irs,8294),Gertinda hogeschooibtaden zt)n aange­ dr H Evers, dr. R. de Groof, 1 Heywegen, Mtchiet de Jong, stoten de Kort, dr mg, W, van Oor­ Ane Kapteyn, Hichef Knapen, s c h o t . S van Puffeien, P. Alkaline van ienmng, Frank van Redactie Tuytefaars, dnA Vallen {voorzit­ Pamelen, Cfaire Polders, Mar­ Frank Steenkamp, Hanne ter),J. van Vugt, prof dr,W.Witce­ cella Raaymakers.Vamba Sherif, Obbink.MattJié tenWolde,lnge veen, M Ackermans (adviseur) Foeter Siebers, ünda van Ttl­ Hoogendoorn. buig, MarkVerduyn Telefoon 071­52361'il * T / A d v e r t e n t i e s 071­5232 138 '>ngela van Schendei f2277) Agendapagina 'ureau Van Vliet, Postbus 20, Angela van Schendei (2277), E­ D r u k k e r i j 2040 AA Zandvoort Iet 023­ mait Schendel® kub nl Em de Jong. Baarie Nissau 5714745, fax 023­57(7680

Matsertjesen mededelmgen Hatertaai kan aangeleverd wor­ den tot uiterlijk donderdag voor de week van verschifning tot 13 00 uur op hft redarnesecre­ cariaat­ Matserties moeten contant af^ gerekend worden en blf voan keur op diskette worden aan­ geleverd, memoberichren ^ a g per elektronische post (schen­ det@kubnt) Abonnementen Studenten en oud­personeeis­ leden f 25,­ per jaargang, instel­ lingen en mensen van bwten de universiteitsgemeenschap f 50,­ Copyright Het IS vei­boden zonder schnf­ teli|ke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, ittus­ traties of foto's geheel o f tijk over te neinei>.

Khalid El­Housni, van Al Karawin, de Marokkaanse shidentenvere­ niging aan de KUB, zond me een e­mail met een uimodiging mee te debatteren over de problemen van allochtone jongeren in Neder­ land. Op zich was het niet bijzonder een mail te ontvangen van een Marokkaan die een Liberiaan met als achternaam Sherif uitnodig­ de voor een bijeenkomst. Uniek was de vette kop die het mailtje vergezelde: Shakespeare was een Marokkaan. Inderdaad, dat kwam als een verrassing en ik zou zeker denken dat Khalid een grapje met me uithaalde als ik niet geweten had dat hij een Arabier was, een moslim, van een volk dat eens heerste over half de aarde, van de verste uithoeken van de Kaukasus en het grootste deel van Oost­ Europa, tot heel Spanje, het zuiden van Frankrijk en Noord­ en West­Afrika. Op het toppunt van hun macht schreven de moslims boeken die overal in het westen gelezen werden. Men hoeft maar te denken aan Avicena, het medische genie, Ghazali, defilosoof;Omar Al­Kayam, de dichter en wiskundige die de regels van de algebra zoals we die vandaag kennen heeft vastgelegd, om te zien hoe groot hun invloed was. Hoe kon Dante zijn Divina Comedia schrijven als hij niet gelezen had over Mohammed, de profeet van de islam, de voorbereider van de weg naar de hemel.

Toen gedurende de kruistochten Richard Leeuwehart, de aanvoer­ der van de Kruisvaarders, ziek werd, was hij aangewezen op de des­ kundigheid van een dokter die uiteindelijk zijn aartsvijand bleek te zijn, Salahdin Al­Ayubi, de leider van de moslims.

Toen ik de mail ontving met de claim dat de grootste toneelschrij­ ver en dichter van de wereld ooit als een Marokkaan ter wereld was gekomen, besloot ik die suggestie niet direct te verwerpen. Er be­ staan immers twijfels over de man Shakespeare. Een deel van zijn leven, van zijn jeugd tot zijn verschijning op het Londense toneel, is altijd een raadsel gebleven en er zijn mensen die beweren dat de donkere dame voor wie hij sonnetten schreef in feite een Moor was, behorend tot de donker gekleurde mensen uit Noord­Afrika. Sha­ kespeare is volgens de Arabieren een verbastering van de naam Sheikh Zubair, zoals veel Arabische namen zijn verbasterd door Europeanen: in plaats van Ibn Sinna hebben we Avecina, in plaats van Al­jabr hebben we algebra enzovoort.

Het is niet duidelijk of Khalid gelijk heeft of fout zit met zijn veron­ derstelling ten aanzien van Shakespeare. Maar voor we definitief oordelen wil ik Pushkin, de grootste Russische dichter ooit, aanha­ len als hij schrijft over zijn afkomst:

And tliere beneath your noonday sliy My Africa, wljere waves break high, to mourn for Russia's gloomy savour, land ivhere I learned to love and tveep, land where my heart is buried deep.

' Asielzoekers V

iTiform

•feelopen woei fflckers (CCA) root de bewom tfegendestude le asielzoekers

te aantal klacht(

renende vluchtel

>st IS de voomaa

|ijn tentamens", 2

tomen om samen 'Ik denk dat het r

Wet alleen unii [escholen moe lerwijsraad he 'ende masten ' >e KUB is het 'ndere univer iens.

'olgens de Onder "igemasteropleic

letaald worden <

'^'t de raad in ,

•raclit advies ovei

in Onderzoek Pla

Ier wordt gepjeh

UNivt:R,s

:6

[16 de,^ b e r 19

studentenfractie keert zich tegen duurder Grand Café niet meer voor het Grand Café. Recentegroting van d e KUB i n h a a r lijk steeg de prijs voor een maaltijd daar SAM vreest dat d e studen- dan ook met 25 procent. jtraks met e e n d u u r Grand "Formeel doet het college niets dat tegen fé zitten opgescheept, waar niks de afspraken in gaat, omdat het een ope'e doen is. De hele begroting tor- rationeel besluit is waar de KUB-raad geen K;deren, gaat de studentenfractie zeggenschap over heeft", zegt SAMj ,ef. Toch wiUen ze het p u n t in woordvoerder Gerd Simons. "De conIe KUB-raadsvergadering van van- structie om het Grand Café niet langer to niet ongemerkt voorbij l a t e n als onderdeel van DFB te zien, maar als deel van studentenzaken, bevindt zich echo. ter wel in een grijs gebied. Wij kunnen de College van Bestuur heeft onlangs prijsstijgingen niet aan onze achterban uitGrand Café buiten de begroting van leggen." ienst facilitaire bedrijven (DFB) ge- Het college richt zich bij het Grand Café tst. Eerder gemaakte afspraken over te veel op het rond krijgen van de begroistijgingen van de restauratieve voor- ting en te weinig op het ontwikkelen van lingen op de KUB gelden hierdoor een goedlopende kroeg, menen de studenidentenfractie SAM zit m e t d e

ten. "Wij denken dat er een oorzakelijk verband is tussen het feit dat er nog te weinig sfeer en activiteiten zijn in het café en de matige omzet",zegt Simons."Maar het college redeneert andersom: eerst moet het budgettair rond zijn en dan kan aan de kwaliteitsverbetering worden gewerkt."

Voor de studentenfractie is de begroting van de restauratieve voorzieningen op de KUB een heikel punt.Vorig jaar dwongen de studenten in de raad af dat het college dit jaar met een sluitende begroting van DFB zou komen. Grotendeels is het college hierin geslaagd, vinden de studenten, maar ze vragen zich af waarom het Grand Café er buiten is gelaten. [WK]

► Asielzoekers Verbernelaan [Foto: Eril< van der B urgt]

iTiformatlcavoYid over asielzoekers Verbernelaan ten geplaatst worden." B egin dit jaar kregen een aantal asiel­ zoekers woonruimte in de flats aan de Verbernelaan. Het zijn mensen die in afwachting zijn van een erkenning als vluchteling.

"Wij hebben met acht mensen een woonkamer en twee slaap­ kamers. Dat is niet veel.Wij zouden ook liever elders wonen", zegt Shariff Hamid, een van de asielzoekers. Met de studenten tet aantal klachten van studenten over de in het souterrain heeft de familie geen contact.Volgens COA­coördinator Hans Honende vluchtelingen is de laatste tijd gestegen. Lawaaiover­ Peijs zit het probleem vooral in de onbekendheid. Hij hoopt ist IS de voornaamste klacht."lk kan me niet concentreren op dat de informatieavond van gisteren heeft geleid tot meer be­ |ijn tentamens", zegt Sjahaika Eisden, die het initiatief heeft ge­ grip over en weer. De COA heeft de ruimte voor drie jaar tomen om samen met de COA de informatie avond te houden.gehuurd. [jvG/RA]

l%elopen woensdag heeft d e Centrale Opvang Asiel­ :oekers (COA) e e n i n f o r m a t i e a v o n d g e o r g a n i s e e r d 'oor de bewoners aan d e Verbernelaan. Op d i e a v o n d tfegende studenten informatie d i e h u n klachten over Ie asielzoekers m o e t e n w e g n e m e n .

Aftrek studieschuld slechts voor rijke afgestudeerden

Als het aan het kabinet ligt blijft het fiscaal aftrekken van studie­ schulden slechts mogelijk voor veriiMjgende afgestudeerden f^it IS het gevolg van het Belasting­ plan 20Ü1 waarover de Tweede Kamer ztclx op dit moment buigt De studentenvakbond LSVb en de vereniging van universiteiten VSNl! willen dat de kamer dit voornemen vei werpt.

In het huidige belastingstelsel hebben afgestudeerden de mo­ gehikheid om de rente over hun sludiescliuid van de inkomsten af te trekken, V(jor iemand die bijvoorbeeld een lening heeft van vijftig duizend gulden, ont­ staat hieidoor jaarlijks een extra aftrekpost van al snel een paar duidend gulden, tn de plannen van staats­secietans Willem Vei­ meend komt er een einde aan het aftrekken van consumptieve kredieten m l^ox f, waarin het inkomen uit arbeid wordt bete­ kend De studieschulden blijven in het nieuwe stelsel slechts ver­ rekenbaar in box 3 niet de in­ komsten uit vermogen. Ilierdooi kunnen alleen studenten die in­ komsten hef:iben uil bijvoorbeeld beleggingen hun stucüeschuld ook na 2001 blijven verrekenen.

De Landelijke Studenten Vak­ bond (iSVb) is allerminst gechar­ meerd van het voornemen van liet kabinet. In een brief pogen zij samen met de VSXU verschil­ lende partijen in de Tweede Ka­ mer o p a n d e r e g e d a c h t e n te brengen. Volgens LSVb­voorzit­ stei F ransien van ter Beek heeft het nieuwe belastingstelsel meer negatieve gevolgen vooi studen­ ten Zo zal volgens haar cioor de invoering van de zogeheten eco­ tax en de v e r h o g i n g van het BTW ­percentage de koc>pkracht voor studenten dalen. Het minis­ l e n e van F inancien benadrukt dat in de nieuwe Wet Studiefi­ nanciering 2000 een renteverla­ ging van 1.15 prt)cent voor stu­ dieleningen is opgenomen Dit zou volgens het ministerie de huidige afttek van rente over stu­ dieschulden moeten compense­ ren./MV/

IK denk dat het niet verstandig is dat asielzoekers bij studen­

Universiteiten tegen mastertitels bij HBO van het Angelsaksische model. Afgestu­ deerden van universiteiten heten in die constructie 'master', de titel 'bachelor' zou gereserveerd zijn voor HB O'ers en W O ­ studenten met een driejarig kandidaats op zak.

Het Tilburgse College van B estuur heeft in haar reactie op het HOOP aangegeven fcigens de Onderwijsraad moeten som­ niet die kant uit te willen. Het college "i?emasteropleidingen in het HBO zelfs noemt het in haar 'Notitie bij het Ont­ 'etaald voorden door de overheid. Dit werp HOOP 2000' van vorige maand een *^'' de raad in een deze week uitge­ belangrijk uitgangspunt dat er onderscheid 'i­ïcht advies over het Hoger Onderwijs blijft bestaan tussen het wetenschappelij­ :" °"^«™ek Plan (HOOP), waarin ver­ ke karakter van de universiteit en het be­ «r wordt gepleit voor het overnemen roepsgerichte karakter van het HB O.Het 'iet aUeen universiteiten, o o k h o ­ lescholen moeten v o l g e n s d e On­ 'erwijsraad het recht krijgen er­ tende mastertitels uit te r e i k e n . 'e KUB is het daar, s a m e n m e t 'ndere universiteiten, n i e t m e e tens.

lii!^;£mher 1999

U N I V E R S 16

HBO­bachelordiploma zou dan ook een einddiploma moeten blijven dat toegang geeft tot de arbeidsmarkt, terwijl het aca­ demisch bachelor­diploma een tussendi­ ploma is dat toegang geeft tot de master­ opleiding. Met deze stellingname staat Til­ burg op dezelfde lijn als de vereniging van samenwerkende universiteiten deVSNU, die ook vindt dat de mastertitel aan uni­ versiteiten behouden moet blijven.

Volgens de Onderwijsraad daarentegen komt het de overzichtelijkheid van het stelsel ten goede als de HB O­masterop­ leidingen worden opgenomen in het re­ guliere onderwijs. Dat zou onder de titel

van 'professional master' moeten gebeu­ ren.

Het Tilburgse College van B estuur ziet meer in de invoering van een driejarige bacheloropleiding met een aansluitende tweejarige masteropleiding. Mocht Den Haag niet mee willen gaan met het instel­ len van een vijfjarige cursusduur van uni­ versiteiten, dan pleit de KUB voor de in­ voering van een bacheloropleiding van twee jaar aangevuld met een masters van eveneens twee jaar. Een dergelijk 'gepro­ fileerd masterprogramma' kan volgens het college ook aantrekkelijk zijn voor HB O­ afgestudeerden.[OvD/HO/HOPJ

Hoogleraar­golf Begin deze week zijn er op de KUB maar liefst zes hoogleraren benoemd.Alle we­ tenschappers zijn van het mannelijk ge­ slacht, twee bekleden al een leerstoel in Leuven.

Bij de benoeming tot hoogleraar gaat het om dr.A.Verbeke als hoogleraar Privaat­ recht (thans hoogleraar te Leuven en Antwerpen), dr.ir.Jan­Benedia Steenkamp tot hoogleraar Marketing (thans hoogle­ raar in Leuven en Wageningen) en dr.ir.

Dirk den Hertog als hoogleraar B eslis­ kunde (thans werkzaam bij het Centre for Quantitative Methods te Eindhoven). " Als bijzonder hoogleraar zijn de volglh­ de personen benoemd: dr. Arnoud­jan Bijsterveld als bijzonder hoogleraar Cul­ tuur in Brabant (vanaf I januari Is hij ook werkzaam als postdoc in Nijmegen), drs.

Henk Gianotten tot bijzonder hoogleraar Retail Marketing (momenteel directie­lid bij EIM) en dr.Victor Pop tot bijzonder hoogleraar Eerstelijnsgezondheidszorg (werkzaam als huisarts te Riethoven en verbonden aan de psychologie­faculteit van de KUB). [OvD]

Emeritus hoogleraar Van der Yen (92) overleden Emeritus hoogleraar Sociaal recht en so­ ciale politiek aan de KUB , Frans van der Ven, is vrijdag 10 december op 92­jarrge leeftijd in Tilburg overleden. Van der Ven was van 1963 tot aan zijn pensionering in 1972 werkzaam als hoogleraar aan deTil­ burgse rechtenfaculteit. Hij was een van de grondleggers van het arbeidsrecht in Nederland en schreef de handboeken So­ dale Grondrechten en Geschiedenis van de Arbeid.Verder gaf hij als rijksbemiddelaar na de oorlog advies bij arbeidsconflicten en was lid van de Sociaal Economische Raad (SER).Tevens was hij buitengewoon hoogleraar arbeidsrecht in Nijmegen.

Van der Ven was bovendien dichter en publiceerde enkele bundels onder het pseudoniem Frank Valkenier. Hij was be­ noemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en Commandeur in de Orde van Oranje­Nassau. [WK]

KUB­economen beloond m

Hoogleraar Economie aan de KUB , Ton van Schalk en zijn voormalig promoveji­ dus dr. Henri de Groot hebben zaterdag I I december de Hennipmanprijs gekre­ gen. De prijs van de Koninklijke Vereni­ ging voor Staatshuishoudkunde wordt om de twee jaar uitgeloofd voor het beste wetenschappelijke artikel in The Economist.

Van Schalk en De Groot kregen de prijs voor het artikel 'Unemployment and catching­up: Europe vis­a­vis the USA' dat deel uitmaakte van het proefschrift van De Groot. Het artikel behandelt een model dat ingaat op de problematiek van groei, werkloosheid en relatieve produc­ tiviteit in Europa en de VS. De Groot werkt inmiddels als postdoc aan deVÖIri Amsterdam. De prijs bestaat uit een oor­ konde en duizend gulden. ** De FEW Opinieprijs'99 is gewonnen door hoogleraar economie Lans B ovenberg.

Prof. dr. Sylvester Eijffinger kreeg alsnog de Opinieprijs '98 uitgereikt. Decaan prof. dr. Philippe Naert reikte de bekers uit tij­ dens de jaarlijkse kerstlunch woensdag IS december op de KUB . De prijs bestaat sinds 1995 en wordt uitgereikt aan deTil­ burgse econoom die zich meer dan ver­ dienstelijk heeft gemengd in het maat­ schappelijk en economisch debat. [WK]

R

V

I

(Advertentie)

Maatschappelijke gevolgen Formatieplan

ict­revolutie worden onderzocht

Tot mijn spijt kan ik mij n i « hei ke en middeleeuwse filosofie Die kennen m uw \\eeii;a\e \.m miin vooizteningen moei |e m eigen huis standpunt in7akc 1KI tormaticplan hebben on met liocnen m te kopen tiiosotte en de daaimee xeibonden (zoals nu in Xijmegcn) Piotileiing profieldiscussie Het i^mg nu) met o]­> mens en niaatschapjiiiweten om een keuze tussen liet dicnstv ei scliappen is ook bi| Optie 2 moge leningsonderwijs ot de eigen oplei lijk Dat IS een kwestie van inhoud ding htosofte Ik heb liet volgende Bovendien kun je piobeien met een bedoeid te zeggen De taculteit w ijs­ combinatie \ a n geldstiomen nog begeette in baar geheel (ondeuvijs een ideelH)d) hoogieiaai ethiek en èn onderzoek) moet durven kie/en onderneming ot rechtsfilosofie en Optie 1 70 dicht mogehjk aankrui­ lethtstheorie te posinoneien Het pen tegen de ■grote tatulteiten Dan dienstveileningsondeiwijs hoeft er moet men direct inzetten o p grond al evenmin onder te lijden dat kan slagen van recht ect>nomie samen­ steunen o p de inzet v an v oldoende leving, taal­ en lettei kunde Daai mensklacht en didactische vaardig moeten dan leerstoelen vooi /ijn held Die leerstoelen moeten pnmau m 7o\vel in Optie 1 als m Optie 2 moei de grote faculteiten t u n u i o n e i e n men hel aanduiven het fameuze met name in het ondetzoek \ a n concentiatiebesluit in een nieuv\e daaruit kunnen ze diensten vetle votni te gieten De lalio ei van moet nen aan een (mens en niaatsc hap echlei m stand blifven een sieike pi) gerichte) opleiding \\t|sbcgeei pitniipiele o n d e l s u u n i n g van de te, verzorgd dooi een inteitat ultai \\i|sbc­geeite vanuil de andeie la re capaciteitsgroep tulteilen en het centiale niveau Optie 2 zo vlug mogehtk zeil een (College van Bestuur) \ls filosofie sterke faculteit zien te wolden naaM restpost woidt afltankeliik van ck de andere Dan heb je leerstoelen vraag van de maikt kunnen we ei nodigtiie wezenlijk zijn \ o o i wijs belei nu'teen mee ophouden d e begeerte, theoretische filosohe (be­ lukkig IS de univeisiteit (nog nel) treffende logica, taal kennis en geen markt wetenschap), praktische filosofie (ethiel?, rechts­ en sociale filosofie) geschiedenis moderne en heden­ Bert van R oermund, voorzitter de­ daagse filosofie, geschiedenis antie partement wijsbegeerte

PC Shop Katholieke Universiteit Brabant

PC Shop aanbieding Er w o r d t n o g te w e i n i g onder­ z o e k gedaan naar d e maat­ schappelijke g e v o l g e n van d e i n f o r m a t i e r e v o l u t i e . Met e e n b e d r a g van acht m i l j o e n gul­ d e n k a n d i e achterstand wor­ den ingelopen.

Zullen boekhandel en platenwinkel verdwijnen? Hoe zeer houdt de su­ permarkt zijn klanten via pasjes in de gaten? Wie heeft er profijt van informatie­ en communicatietechno­ logie? Over zes jaar moet over deze vragen wetenschappelijke helderheid bestaan, dankzij een programma van onderzoeksorganisatie NWO. Het geld komt voor de helft van het Nationaal Actieprogramma Elektro­ nische Snelwegen, waarin zeven mi­ nisteries samenwerken. Ook NWO zelf en minister Hermans betalen mee. De financiers vinden dat het onderzoek naar ICT zich tot nu toe te veel beperkt tot de techniek. Als het gaat om de maatschappelijke kan­ ten "valt er een aanzienlijke weten­ schappelijke achterstand in te halen".

Onderzoekers van alle Nederland­ se universiteiten kunnen een aan­ vraag doen voor geld uit het pro­ gramma. Na de zomer moet het on­ derzoek daadwerkelijk van start gaan. [HOP, HO]

ECOM NASH Micro ATX Tower model Intel Celeron 433 MHz processor Intel CA810 Cayman video/audio moederbord (géén ISA slot) 32 Mb SDRAM intern geheugen 6.4 Gb IDE harddisk 15" Philips 105S monitor AOpen 40 speed cd rom speler Creative 20 Watt speakerset 1.44 Mb floppy drive Windows 98 3 jaar bring­in garantie

fl. 1990,00 inclusief btw PC S hop Katholieke Universiteit Brabant Gebouw C, kamer 245 Warandelaan 2,5037 AB Tilburg telefoon 013­4663111, fax 013­4663055 e­mail pc.shop@kub.nl internetadres http://cwis.kub.nl/~drc/pcshop/index.htm alle prijzen en informatie zijn onder voorbehoud en inclusief btw

Toekomst

Dr. [?.'Jeroen Hoppenbrouwers (32), onderzoeker bij het lnfolab:"lk denk dat studenten met veel verder kijken dan twee a drie jaar vooruit En dan is er natuurlijk vrij weinig aan de hand. De financiële vooruitzichten zijn goed. Ik deed aan het eind van de jaren tachtig een technische opleiding waardoor ik me ook geen zorgen hoefde te maken. De wereld was in die tijd wel veel overzichtelijker. De Muur stond er nog: het was duidelijk wie de goede en de slechte was. Nu weet je, dat niet meer. Niemand kan meer overzien waar het gevaar van­ daan k6mt.Wat dat betreft was het vroeger beter."

Leon Lejeune (53),hoofd Congres­ bureau'Toen ik twintig was in 1969, was het leven ook vrij zorgeloos. De banen lagen voor het oprapen en als je geluk had, kon je je, zoals ik, een autootje veroorloven. Ik moet oppas­ sen want voor je het weet gaan ze je voor ouwe lul verslijten, maar eigen­ lijk was het toen beter. Er was veel minder stress, je had veel minder zor­

Aan het einde van 1999 blijkt dat studenten zich nauwelijks zorgen maken over de nieuwe eeuw. Maar liefst 97 procent is optimistisch over de persoonlijke toekomst, zo bleek vorige week uit een onderzoek van Univers. De 'gemiddelde Nederlander' is een stuk minder positief. Daarvan ziet maar 39 procent de nieuwe eeuw met vertrouwen tegemoet. Was de gemiddelde KUB­medewerker vroeger ook zo optimistisch) ►

de was ik met heel positief over de toekomst, toen voorzag ik eigenlijk ook al problemen. Studenten kijken denk ik op een heel ander leve/, ze kijken klem. Als je met zo ver voor­ uit kijkt Is de toekomst best rooskleu­ rig."

Illustratie: Hans van denTillaart

MENINGEN gen. Een van de grote problemen in de toekomst is volgens mij dat we veel meer moeten doen in veel minder tijd. Dat zie je ook bij het congresbureau.Vroeger de­ den studenten veel meer zelf Maar voor hen IS de studiedruk ook hoger gewor­ den en daardoor laten ze meer aan ons over."

Prof. dr. Eric van Damme (43) hoogle­ raar economie: "Ik studeerde in 1979 af.

toen was de economische situatie niet zo rooskleurig. Ik geloof dat toen net de twee­ de oliecrisis speelde.Toch heb ik indertijd niet hoeven zoeken naar een baan. En na mijn promotie in 1983 was het geen pro­ bleem om aan de bak te komen. Dat ging allemaal vrij soepel. Maar het Is niet verge­ lijkbaar met de huidige situatie. Misschien zijn mensen nu wel over­optimistisch Je kunt je natuurlijk afvragen waarop het zon­ nige toekomstbeeld gebaseerd is.Wie zegt

dat het morgen nog steeds goed gaat met de economie? Al voorzie ik op dit moment geen diepe depressie hoor, wat dat betreft ben ik redelijk optimistisch over de toe­ komst. Het blijft goed gaan."

Drs. Mare L uxen (32), aio bij psycholo­ gie: "Ik verwacht met al te veel goeds van het nieuwe millennium. Alleen al op het gebied van milieu staat ons nog heel wat te wachten. Ook toen ik zelf nog studeer­

Ricus Timmers (45), medewerker Wetenschapswinkel: "Twintig jaar ge­ leden werkte ik bij Amnesty Interna­ tional als onderzoeker. Dan is je we­ reldbeeld sowieso wat somberder Je zag heel direct de problemen die in de wereld speelden en dat maakt je realistisch. Ik was in die tijd denk ik wel meer betrokken bij maatschap­ pelijke thema's. Dat was misschien ook de leeftijd. Mijn ouders hebben nog bewust de oorlog meegemaakt en hadden dus een negatiever mens­ beeld dan de ouders van de genera­ tie die nu studeert.Toen heerste nog de gedachte 'iedere kans die je krijgt moet je grijpen', nu is het veel zorge­ lozer.Toch zag ik het in die periode allemaal niet zo zwart. Er was geen sprake van doemdenkerij." [Mj]

U N I V E R S 16

16 december 199£)

personeel van de KUB werkt hard maar klaagt weinig Niet veel nieuws onder de zon in de uitkomsten van de nieuwe personeelsenquête. De waardering voor onderwijs is nog steeds matig, maar de sfeer is goed. Het wetenschappelijk personeel van de juridische faculteit is het meest tevreden over het werk. De medewerkers van het Bureau van de universiteit ervaren de meeste ontwikkelingsmogelijkheden binnen hun werk, zo vertellen ie resultaten van de personeelsenquête.

Eind oktober ontving elke KUB-medewerker een uitgebreide vragenlijst over het welbevinden aan deTilburgse universiteit.

Iets minder dan helft stuurde de uitgebreide vragenlijst terug. Waarbij te zien was dat het obp met 50 procent trouwere invullers zijn dan het wp met 45 procent De personeelsenquête 1999 bevatte in vergelijking met 1995 een aantal nieuv/e vraagstukken. Zo is het personeel voor het eerst bevraagd over de werkdruk, de loopbaanmogelijkheden binnen de KUB, differentiatie in de arbeidsvoorwaarden en het ziekteverzuimbeleid van de universiteit.

Van het wetenschappelijk personeel (wp) neemt 83 procent regelmatig of altijd werk mee naar huis en ruim zeventig procent werkt zeer regelmatig langer dan de formele werktijd.Toch ervaart slechts iets meer dan de helft van de ondervraagde wetenschappers dit als belastend, hoewel

bijna de helft aangeeft hierdoor minder tijd over te houden voor zichzelf of het gezin.

De gezinnen van obp'ers lijden minder onder de werkdruk op de KUB.Zo'n tachtig procent geeft aan dat het privéleven niet in de knel komt door het werk.Toch heeft ruim de helft van het ondersteunend- en beheerspersoneel (obp) soms problemen met de drukte op het werk.

En geeft ruim een kwart aan zich (soms) moeilijk te kunnen ontspannen na het werk.

In 1995 kwam het college met flinke uitspraken, toen uit de personeelsenquête bleek dat onderwijs te weinig waardering kreeg binnen de faculteiten.Van verplichte bijscholing voor docenten tot het aantrekken van wetenschappers die zich enkel met onderwijs hoeven bezighouden.

Nu vier jaar later blijkt dat nog steeds driekwart van de ondervraagde wetenschappers graag meer appreciatie voor

^

Onderwijs v»ordt nog altijd te vi^einig gewaardeerd [Archieffoto: Eril< van der Burgt]

het onderwijs zou zien.Vooral de economen ervaren te weinig waardering voor de onderwijstaken en een overwaardering voor onderzoek. In het geheel vindt ruim een derde van het wp dat onderzoek feitelijk meer waardering krijgt dan wenselijk is.

Collegevoorzitter Van Rooy wil nu nog geen conclusies trekken uit de uitkomsten van de enquête. Het College van Bestuur komt begin volgend jaar met een aantal concrete voorstellen naar aanlei-

Prijs voor taaiscriptie over uitleg grammatica gebied van toegepaste taalkunde en zelf mede organisator van de ANéLadag."Kijk maar naar de nationale wetenschapsquiz.

Daarin gaan driekwart van de vragen over wis- en natuurkunde, maar geen enkele over taalwetenschap." De toegepaste taalonderzoekers doen experimenteel onderzoek. "Wij bestuderen niet de taalsystemen, maar het taalgedrag", legt Bezemer uitVrijdag bleek dat veel van de jonge onderzoekers zich richten op het aanleren "Toegepaste taalkunde staat dicht bij de van een tweede taal. Bezemer zelf heeft mens, maar krijgt helaas niet de waarde- onderzoek gedaan naar betekenisonderring die het verdient", zegt de Tilburgse handeling. Een persoon krijgt een tekening promovendus Jeff Bezemer, een van de vijf voor zijn neus en moet deze beschrijven genomineerde wetenschappers voor de aan een ander Die ander probeert op bajaarlijkse prijs van de beste scriptie op het sis van de informatie zelf een tekening te

Een kleine honderd belangstellenden waren afgelopen vrijdag op de KUB aanwezig bij de junior ANéLadag. Op deze dag van de vereniging voor toegepaste taalkunde hielden vijftien jonge wetenschappers een lezing over hun vakgebied. De Nijmeegse Nel de Jong ontving de jaarlijkse ANéLa scriptieprijs van duizend gulden.

maken. De informanten komen uit verschillende culturen en hebben het Nederlands niet als moedertaal.

Bezemer was niet de winnaar. Die eer ging naar de Nijmeegse Nel de Jong. Zij onderzocht twee verschillende manieren waarop je grammaticale regels kunt aanleren: via de uitleg van een grammaticale regel of door input enhancement. In dat laatste geval legt de docent de grammaticaregel niet uit, maar laat hij zijn leerlingen de regel veel oefenen In de hoop dat ze deze daardoor eigen maken. Volgens haar onderzoek blijkt echter het expliciet uitleggen van de regels het beste leereffect te hebben, ook als het gaat om complexe taalproblemen. [jvG/RA]

KNAW selecteert 37 onderzoekers De akademie van wetenschappen KNAW heeft 37 fellowships, waaronder zeven aan vrouwen, verdeeld onder jonge gepromoveerden. Met deze beurs kunnen ze drie of vijf jaar lang onderzoek doen aan één van de dertien Nederlandse universiteiten. Voor de KUB sleepte alleen de econoom dr. Erwin Bulte een fellowship in de wacht.

In totaal dienden de universiteiten 86 aanvragen in. Daarvan is de Universiteit van Amsterdam met zes toegekende subsidieverzoeken spekkoper De Vrije Universiteit en Lelden volgen met elk vijf gehonoreerde aanvragen, Nijmegen, Groningen en Wageningen vier. Alle andere (16 december 1999

U N I V E R S 16

:/i5g§awi'

" f " TJ»,

één toegewezen gekregen. Het betreft een onderzoeksvcK)rstel van dr Erwin Bulte over de handel in en bescherming van bedreigde diersoorten. Voor Bulte betekent het dat hij voor drie jaar, met nog eens een optie voor twee jaar, met KNAW-financiering aan zijn onderzoek kan werken. Het betreft een bedrag van honderdduizend gulden per jaar Het onderzoek valt binnen een breder kader: onderzoek naar internationale handel en beheer van natuurlijke hulpbronnen. Het staat onder auspiciën van professor Aart de Zeeuw, hoogleraar Milieu en regionale economie en direaeur van CentER Graduate School. Bulte had eerder dit jaar al een NWO-beurs ontvangen (twee jaar fiDe KUB had gehoopt op minstens twee nanciering). Die moet hij nu laten schieten.

KNAW-fellows, maar heeft er uiteindelijk [HOPIMtWIRA]

universiteiten vallen ook in de prijzen, op de Erasmus Universiteit na.

Verhoudingsgewijs maakten aanvragen voor onderzoek in de bèta- en techniekhoek iets meer kans. Bijna de helft van de ingediende voorstellen in de technischeen natuurwetenschappen is toegekend.

Alfa- en gammawetenschappen scoren iets minder: op elke tien aanvragen worden er vier gehonoreerd.De vrouwen onder de indieners zijn dit keer even succesvol als de mannen. Bij de mannen was het dertig van de 70 keer prijs: een kanspercentage van 43 procent. Bij de vrouwen ligt dat met zeven uit zestien vrijwel even hoog.

ding van de enquête.

De leidinggevenden komen er In de enquête niet altijd genadig vanaf. Met name het wp vindt de aandacht van leidinggevenden voor het ontwikkelingsmogelijkheden van de medewerkers gebrekkig.

Zo'n veertig procent van al het personeel zou wat meer aansturing willen van hun leidinggevenden.

CollegevoorzitterVan Rooy vertelt dat op deze klacht al wordt ingespeeld."Alle leidinggevenden hebben sinds kort de mo-

gelijkheid met een cursus hun leiderschapskwaliteiten te ontwikkelen. Met name door de invoering van de nieuwe bestuursstructuur dit jaar hebben mensen daar behoefte aan", aldus de voorzitter.

De uitkomsten van de enquête worden de komende tijd voorgelegd aan de leden van het Lokaal Overleg en de KUB-raad.

Al het personeel ontvangt begin volgend jaar een korte samenvatting van de uitkomsten. [WK]

Academici vlerken nauwelijks in deeltijd Afgestudeerde juristen werken hard, maar verdienen weinig. Dat blijkt uit het rapport WO-Monitor, dat vandaag verschijnt. Dit onderzoek brengt het arbeidsmarktsucces in kaart van studenten die in het studiejaar 1996/1997 hun diploma haalden.

De meeste rechtenstudenten vinden na het halen van hun bul vrij snei een baan. Bo\'endien werken ze m 95 procent van de gevallen op academihch niveau. Toch vallen de verdiensten nogal tegen. Ze maken ' lange dagen, maar 7ien dat zien niet terug in hun beloning Jonge juristen \'eidienen bruto slechts f 24,16 per uur. Alleen academici 'met een talen- of cultuuropleiding verdienen minder.

Met de aibeidsmoraai \'an afgestudeerde academici ts weinig mis, blijkt uit de monitor. Het leeuwendeel, 86 procent, heeft een full time betrekking vzn gemiddeld 37 uur per week. \'ooial in de tekort-sectoren economie, gezondheidszorg en techniek, wordt flink gebikkeld. Het gemiddelde aantal uren ligt er boven de 59 uur.

Academici maken langeie vv'erkweken dan HBO ers, die ook vaker een deeltijdbetrekking hebben. Uit eerder onderzoek bleek dat driekwart van de afgestudeerde hbo'ers een volledige werkweek draait. Dat is acht procent minder dan hel percentage academici dat full time aan de slag is De gelallen m de WO-monitor maken duidelijk dat Nederlandse werkgevers ten onrechte klagen over de geringe bereidheid van hoger opgeleiden om full time te werken. Academici met een economie- of techniekopleidmg draaien bijna allemaal een veertigunge werkweek.

Wrder valt op dat veel economen een baan beneden hun kupnen accepteren. Bi|na cie helft van de afgestudeerde academici heeft een baan op HBO-niveau Alleen WO-ers met een letterenachtergrond scoren lager. \'an hen werkt slechts veertig procent op academisch niveau.

Het onderzoek onderstreept nog eens dat de situatie op de arbeidsmarkt voor )onge academici bijzonder gunstig is Bijna 97 procent van de studenten die met een bul op zoek gaan naar werk slagen daar in.

Gezien de huidige economische groei zal dit gunstige vooruitzicht nog wel even blijven/HOP/L/ir;

Hoger onderwijs vreest harde onderlinge concurrentie Zowel universiteiten als hogescholen aarzelen om de sluizen voor nieuwe opleidingen volledig open te zetten nu de Adviescommissie Onderwijsaanbod verdwijnt In het HBO is al een stortvloed van plannen op gang gekomen, terwijl de sluizen nog maar halfopen staan. Is het hoger onderwijs wel toe aan de vrijheid die Hermans hen guht? Een aantal universiteiten pleit voor een h nieuwe/onafhankelijke raad', die nieuwe opleidingen voorafgaat toetsen. ^

Hanne Obbink

D

e Hogeschool Brabant wil er tien, die van Rotterdam acht, de vi)f noordelijke hogescholen veertien Het is maar een greep, want alles samen liggen er naar veHuidt plannen voor een paar honderd opleidingen klaar In onderling overleg proberen hogescholen nu te voorkomen dat ze elkaar m de wielen rijden Daarna leggen ze hun plannen voor aan de Adviescommissie Onderwijsaanbod (ACO) Als die de plannen 'doelmatig' vindt, kunnen de studies in 2001 van start De stortvloed aan plannen is veroorzaakt

door het Hoger Onderwijs en Onderzoek Plan (HOOP) van september jongstleden Tot nu toe kon geen enkele nieuwe opleiding van start zonder ACO-toestemming Maar in het HOOP kondigde minister Hermans aan dat de ACO gaat verdwijnen Hogescholen en universiteiten hoeven daardoor met meer aan te tonen dat een nieuwe studie doelmatig is Dat zoeken ze zelf maar uit Vooral de universiteiten reageerden met grote opluchting op Hermans' voornemen De ACO IS de afgelopen jaren slechts

(Advertentie)

een hinderlijke rem geweest op hun vernieuwing, vonden ZIJ Niet toevallig hebben vooral de kleinere universiteiten inmiddels second thoughts over de volledige vrijheid die Hermans hen gunt Een nieuwe opleiding opzetten vergt een flinke investering, die zich pas na jaren terugbetaalt Dat is voor kleinere universiteiten vaak met eenvoudig op te brengen Zij vrezen daarom dat ze door de groteren uit de markt gedrukt zullen worden Een aantal universiteiten wil daarom dat er een soort ACO-meuwe-stijl komt Een 'onafhankelijke raad', zo heet het in een VSNU-pos/tion paper, moet toetsen of een universiteit het besluit om een opleiding te beginnen wel 'zorgvuldig' heeft genomen en of de effecten voor andere universiteiten wel zijn 'meegewogen' De meeste universiteiten laten zich liever minder aan banden leggen Ze vinden het genoeg als ze andere universiteiten op de hoogte stellen van hun plannen Ze willen er zo nodig ook nog wel over overleggen, maar uiteindelijk willen ze zelf de beslissingen nemen "Maar de hele zaak krijgt zo m elk geval een openbaar karakter", zegt VSNU-voorzitter Meijerink Op dit moment liggen er overigens pas zeven plannen voor nieuwe opleidingen bij de ACO Die geeft eind januari uitsluit-

SlJgl^*

CLIFFORD CHANCE PRAKTIJKDAGEN Opent andere perspectieven in de advocatuur

AMSTERDAM BANGKOK BARCELONA BEIJING BERLIJN BOEDAPEST DUSSELDORF FRANKFORT

De komende maanden organiseert Clifford Chance praktijkdagen voor studenten. Tijdens deze dagen wordt een groep studenten de mogelijkheid geboden nader kennis te maken met onze werkwijze en onze diverse specialismen.

HO CHI MINH STAD HONG KONG

Deelname aan de Clifford Chance

Bank- en Financieringsrechtdag op 28 j a n u a r i a.S. is nog mogelijk.

De overige 17 maart 20 april 19 mei 9 jmii

praktijkdagen zijn: Clifford Chance Fiscale dag Clifford Chance Ondernemingsrechtdag CUfford Chance Procesrechtdag Clifford Chance Arbeidsrechtdag

NEW YORK

SAO PAOLO SJANGHAI SINGAPORE WARSCHAU WASHINGTON D.C.

Ben je geïnteresseerd in deelname aan een van deze dagen, of in een student- of advocaatstage, stuur dan een brief met cv. en cijferlijsten aan mr Ruth van Andel Apollolaan 171,1077 AS Amsterdam, tel 020 5777 111 email ruth.vanandel@cliffordchance.com of bezoek onze website www.cliffordchance.com

CLIFFORD

MUNCHEN

SAMENWERKENDE

sel Alom wordt verwacht dat de commissie in haar nadagen met al te lastig doet De Delfts/Leidse opleiding life science & technology is afgelopen september zelfs al zonder goedkeuring van start gegaan Haar is van hogerhand te verstaan gegeven dat dat wel goed zou komen In het HBO liggen de kaarten anders Hier IS het minister Hermans zelf die vindt dat

jaap Goedegebuure

volledige vrijheid een stap te ver was Hii IS bang voor ongezonde onderlinge concurrentie Daarom krijgen de hogescholen vooralsnog alleen de vrijheid om nieuwe opleidingen op te zetten in sectoren waar ze al actief zijn Een hogeschool zonder economie mag dus met opeens een HEAO-opleiding beginnen [HOP]

Arie Kapteyn

Atkeline van Lenning

Oud en nieuw (r<,t,n Ixüekktkjkt,! I x g u p dan tijd l)u)7tnd ) i n ma \o<)j d t «-nt \h ccn d i g \ o o i dt ander iKt ti)d\ ik KJOO 2000 t n \()<)r ci_n dt;rdt i t n nitt t(L b t v j t t t n h<)(_M;elhtid tciR-'n t n e n iringtn Wooiden dic ditnen om het Ixstf \ jn tijd tot uiting te biengtn /ijn nog \ t t l cigei ondetlitMg u n dt tlks n i \ t l l t i t n d t httrtkktkjkhtid 7(, b c t c k t n t n n e t / ( ) weinig jK de spiekei t i m iegt en tie kusten ir ti uithj lit O m d u het nog m u i twte weken duuit voorei U \ \ t de g u n s vdn t e n j lai t e n eeii%\ t n een miilt=>nnium tAeit,iin \olgt hier ten ktem glosMiium ^ m ck begnppen oud en nieuw

Jonge borrel 1>! mkje \o(>i ouwe killen geen iet Imiet imp i^ne ot longdnnksiias met ijsblokjes die daai nog iels a in \ e i mdtit The Young One \<)<)theen je benl jong en je wü \\ u XH il nog iltijd \ m illes De \ i u g IS wat' \ t t u e t 1 antwoord los v m tk Holl md \tt eb i ( j i f x ]~i

Jongkind Ilt)thndst sehikki uit hel \ e i k d e n e \ t i i embtkenel iK Uillem \ a n de \'-lde dt Oude en Pielei Bjeughel de longe Jong geleerd \ i t t iltijdg<7ond Jong belegen S\nonieni met jong g t k e i d Jonge blom lekkei h ijije \ot>i tiutk beikken Jongeheer H m s Wiegel w iirsthijnlijk tot /ijn negentigste \ t a l e i enifemismt \ o o r b t p i a l d di ie lette n\ ooi d gtbiuikelijk m dtttigt 1 iin gen Oude wijn HOLI got el /ijn anders had ie het nooit / o \ t i gtbi ithl Woidt nttt betel w i n n t e r h i j rneigt goten is in t e n nieuwe 7 ik OuwekUire \ n t i e k \ iderimeis gedtstilkeid Heer nu ktiienwijn Woitlt niet veel meet getlujnken Oude Testament W ie/t>wtl politiek ils t\ ingelisth toirtel is si:)Ktkt tegenwooitiig lit%ti \ in l-trstt I t s f i m t n t \ntleis lijkt he l alsof jt de heiligt boeken \ i n d e joodse leligit /iet ils teksten die o\eibeidig 7ijn gem likt dooi het \ i e u w e restament dit /leh tot het Oudt \erht>udl als nieuwe Onio tt)t C.ioene / t e p Newspeak \ooi \ i t u w e Chiisienen te vermijtien als ji niet \ in moeiieusheid bttitht wil woiden \ n t k i 7ijds wie houeit h t t nog met de bijbel o p wat Oud Oeit t o m x e i d t n na'' Ouwehoer Stimmigtn zijn ht l al o p h u n / t s d e 7t\entle M s / e het goed ckx n lUst <rods / t g e n o p hun w t i k \t)lgens ( « i ud Rt\t il thans Oudejïets Moet jc hel op k i t n Oude Pekela Svnoniem met Paranoidistan hel land w lar aehler elke boom t e n et^ikiiehtti lotit tmelei tikt sthoo! t e n maitelkeleki ligt en elke elownsntus is gedrenkt m bessensij-> Oud geld \ r o e g e r een idelsbriel \ o o i mensen die niet m het lotk boekje stoneien tegenwooidig eie titel \ a n t e n soap J r t t k n d teken \ a n hegiipsinti itit Ouwe taart Vtordt o p g t e o e i d n n de \ iiktns Oud papier De/e ki int t>veimoigen Oudzeer ( it itit\e stimulans \ o o r menig tolumnist Sh|l hij hel klim m t n ek*i jaren

KANTOREN TE:

(Mei d ink i in Gustave Haubert Dtcttonnaire des tdees refues)

CHANCE

ADVOCATEN BELASTINGADVISEURS

SOLICITORS

Ü N I V E K S (ü

1,6 dec cmher m9^

maal heel geleidelijk. D i t is ĂŠĂŠn van de

Nederlanders besteedden in 1995 op zondagen

snelste ontwikkelingen die ik als onder-

gemiddeld'een half uur meer aan zorg en arbeid dan

zoeker heb beschreven."

N

aast het adagium van de 24-uurs

twintig jaar eerden Vooral een toename in

economie w i l Knuist graag o o k een

ander populaire notie relativeren, die van

huishoudelijk werk is hiervoor verantwoordelijk

de netwerkmaatschappij. Uit zijn onderzoek blijkt dat het op bezoek gaan of het

Reden tot relativering van de zorg over de

ontvangen van bezoek op zondagen in

ontwrichtende gevolgen van de 24-uurs economie,

men van 68 t o t 57. O o k d o o r de week

twintig jaar tijd met elf procent is afgeno-

vindt hoogleraarVrijetijdwetenschappen prof.dn Wim

neemt men minder tijd v o o r een visite dan voorheen. Daar zijn wel andere contacten v o o r in de plaats gekomen. Nieuw-

Knuist. In plaats van werk, werk, werk, signaleert hij

tjes opdoen kan o o k d o o r n a i r de televi-

een trend naar druk, druk, druk in de vrije tijd.

vriendschapsband is mogelijk d o o r bij-

sie t e kijken en het verstelden van de voorbeeld te gaan golfen, s t e l t ^ n u l s t vast.

O m nog maar te zwijgen van twee c o m -

^

I 1^ In december h het praktisch elke week koopzondag I [foto- Enk van der Burgt]

Zelfs op zondag zijn we druk, druk, druk

Stijn Dunk

municatievormen die sinds 1995 een hoge vlucht hebben genomen: Internet en de

I

naar Bergen op Z o o m enVlissingen o m

bruikbare momenten. Mensen hebben het

kelijke zondagsrust is afgenomen. In 1962

daar vertier te zoeken. "Zondagen in de

gevoel dat ze v o o r t d u r e n d belevenissen

deed nog veertig procent van de bevol-

jaren vijftig waren dikwijls gewoon heel

en prestaties moeten scoren."

king een uur lang helemaal niks op zon-

saai", stelt hij vast. H e t voorbeeld geeft

Dat heeft t o t gevolg dat er op zondag vaak

dag, nu komt dat bijna niet meer voor. O o k

aan dat een nostalgisch verlangen naar de

een druk programma gevolgd w o r d t . Z o

het zondagse middagdutje is op zijn re-

zondag als een dag van collectieve rust

werkte een Nederlander in 1995 zondags

tour. Mensen willen altijd w a t onder han-

lang niet altijd op zijn plaats is. De n o o d -

gemiddeld een halfuur meer dan in 1975.

den hebben, dat w o r d t o o k van elkaar

klok die geluid w o r d t door kerken en vak-

Dat lijkt weinig, maar het is een behoor-

verwacht. Deze sociale druk speelt in de

bonden over de 24-uurs economie, nu-

lijke stijging als je realiseert dat v o o r deze

ogen van Knuist een belangrijke rol bij de

anceerde Knuist vorige week in zijn ora-

toename een relatief kleine groep verant-

overladen agenda van de Nederlander.

tie. Die ging over het zondagse leven tus-

woordelijk is.Voor hen betreft het onge-

"Mensen belijden allerlei dingen zoals het

sen 1975 en 1995.

veer een toename van twee uur, arbeid

inbouwen van rust. Maar het zogenaam-

Volgens Knuist is het essentieel een o n -

die vooral huishoudelijk is. Met name de

de downshiften duurt vaak slechts een paar

derscheid t e maken tussen de 24-uurs

alleenstaande werkenden en de tweever-

dagen, dan moet er weer van alles. Men

economie van de producent en die van

dieners met jonge kinderen nemen op

jaagt elkaar op."

de consument. De effecten van de eco-

zondag vaak de dweil t e r hand.

W e doen het ons zelf aan, lijkt de conclu-

nomisering aan de aanbodzijde w o r d e n

Voor die laatste groep heeft dat een ste-

sie t e zijn. Knuist gelooft e d i t e r meer in

volgens hem duidelijk overschat. Z o is het

vig emanciperend effect, aldus Knuist.

het dwingende effect van maatschappelij-

aantal werkenden dat betrokken is bij de

W e r k e n d e v r o u w e n d o e n nog steeds

ke ontwikkelingen zoals de toename van

openstelling van winkels op zondag rela-

twee keer zoveel in het huishouden als

het aantal tweeverdieners en de groeien-

tief b e p e r k t Onderschat echter w o r d t de

hun werkende partner, maar relatief is het

de mogelijkheden van de techniek. "So-

trend naar calculerend consumptief ge-

aandeel van mannen sterk gestegen."Daar

ciale verschijnselen zijn vaak onbedoelde

drag van de gemiddelde Nederlander.

zal men bij de vrouwenbeweging niet o m

gevolgen van het handelen van individuen.

Knuist: " D e consument gaat nu efficiĂŤn-

staan t e juichen, maar veranderingen in

Daar doe je weinig aan."

ter met zijn tijd o m . D o o r de toegeno-

de maatschappij voltrekken zich nu een-

n zijn jeugd fietste W i m Knuist (1945)

men welvaart en technische toerusting

mobiele telefonie.

op zondagen vanuit Goes regelmatig

heeft hij o o k op zondag steeds meer

O o k al krijgt men minder bezoek, de wer-

Het menselijk lijden op AAAVO-3-niveau

v

Ondernemers bespioneren de concurrent

leertingen van middelbare schoot confronte-

leidingen voor jongeren om religieuze vragen te

"Ondernemingen neigen ertoe het gedrag van

kwesties een hele belangrijke rol. In mijn

ren met de christeti/ke visies op het kwaad.

stellen. Behandeling van het thema kan identi-

hun concurrenten te bestuderen. Ze willen we-

proefschrift heb ik gebruik gemaakt van een

Dat is een goede methode om jongeren te hel'

teitsvormend zijn en daardoor jongeren zo vor-

ten wat de ander doet. En ze witten voorspellen.

model dat bekend staat als het zogenaamde

pen een eigen identiteit te ontwiklielen en te

men dat ze beter kunnen omgaan met het lij-

Als ze zien dat een concurrent succes heeft met

Cournot-spet. Het model laat zien dat onder-

zorgen dat ze in hun persoonttjke leven beter

denservaringen, zo stelt hij.

een bepaald gedrag op de markt, dan is dit vaak

nemingen een wisselend marktgedrag verto-

zijn toegerust om met lijdenservaring om te

Maar hoe moetje een dergelijk 'moeilijk' onder-

aanleiding het eigen marktgedrag aan te pas-

nen en wat er gebeurt als een van de facto-

gaan.

werp behandelen? Jongeren moeten volgens Ver-

sen. " Dat Stelt promovendus Edward Droste (28)

ren - bijvoorbeeld een verandering in de hoe-

Dat zegt de Nijmeegse theoloog Paul Vermeer

meer worden onderwezen in een breed scala van

in zijn proefschrift Adaptive Behavior in Econo-

veelheid goederen die een onderneming op de

die op 10 december promoveerde met zijn

christelijke visies op het kwaad waardoor ze deze

mie and Social Environments. De dissertatie, die

markt afzet - verandert. Ze zullen zich aan-

proefschrift The probkm of the evil and the

verschillende visies kunnen beoordelen. Hierdoor

hij op 22 december verdedigt, bevat een serie

passen. Omdat economen zulk aanpassings-

praxis of religious education. Vermeer con-

worden jongeren aangezet tot metareftectie en

artikelen over verschillende onderwerpen. Deze

gedrag ook over grotere tijdsintervallen wil-

fronteerde fAAVO-teerlingen in een lessenreeks kunnen ze zelfstandig een visie ontwikkelen over

zijn verwant aan een thema: het gedrag van eco-

len voorspellen, spreken ze ook wel van een

met het mensetijk tijden met als doel een bij-

nomische endernemingen en producenten en hoe

evolutionair model." Mogelijk zal het gedrag

drage te leveren aan een educatieve theorie In het proefschrift van Vermeer wordt verslag

agenten hun gedrag aanpassen. Voorspellen is

van ondernemingen op lange termijn fluctue-

ten behoeve van levensbeschouwelijke vor-

gedaan van het onderzoek waarbij experimen-

mogelijk door naar de ervaringen uit het verle-

ren en dus weinig stabiel zijn. "Dat is een van

ming over het menselijk lijden.

teet lesmateriaal werd gebruikt in een groot aan-

het probleem van God en het menselijk lijden.

Het probleem van het menselijk lijden - een

tal iVtA VO-3 klassen. De theoloog concludeert dat

van de meest fundamentele problemen waar-

de door hem gekozen aanpak werk% maar dat

voor de theologie zich gesteld ziet - is voor

er nog wel wat aan gesleuteld moet worden. De

jongeren een van de belangrijkste redenen om

kennis van het kwaad wordt door de aanpak

kerk en geloof de rug toe te keren. Dat blijkt

sterk bevorderd, maar het lesprogramma heeft

uit onderzoek. Maar moet je teerlingen wet

volgens Vermeer n$iuwelijks effect op de wijze

confronteren met het probleem van het men-

waarop leerlingen zelfstandig een visie ontwik-

selijk lijden? Vermeer vindt van wel. Hij vindt kelen ten aanzien van de problematiek rondom het legitiem en noodzakelijk. Het mensetijk lij- , Gjod en het mensetijk Mftm-MdUL. den is namelijk ook een van de weinige aan-

y6 december 1999

U N i V E K S 16

den te kijken en die vervolgens proberen toe te

de conclusies die je uit mijn proefs&irift zou

passen op de nieuwe situatie.

kunnen trekken", aldus Droste. "Onsternemin-

Het is voor een onderneming van groot belang

gen neigen er dan toe voortdurend van voor-

om over een model te beschikken dat niet alleen

spettingsmodel te blijven veranderen. Soms

het veranderende gedrag van de concurrent

volstaat

meeneemt maar ook de eigen reactie hierop. Bei-

marktsituatie

de partijen, onderneming en concurrent, zullen

moet worden omgeschakeld naar een geavan-

immers hun best doen zich voortdurend aan te

ceerder voorspellingsmodel." fCL]

passen aan de nieuwe situatie. Er dringt ziek onbewust een beeld op van een dynamisch spel.

Droste: "Dat klopt, speltheorie speelt in deze

een eenvoudig

model, maar de

kan zodanig veranderen dat

ACADEMISCHE PLECHTIGHEDEN

14 januari [vr]

Strijkkwartet Studenten hebben, op vertoon van hun collegekaart, gratis toegang

Aanvang: 20.15 uur, aula KUB

I # december [vr]

Inaugurele rede prof.mr. J.M.Verschuuren (FRW) Titel rede 'De laatste wilde hamster in Nederland en de grondslagen van het Europees en internationaal milieurecht'

11 januari [we]

Aanvang: 16.15 uur, aula KUB Promotie ir. S. Schallt (FEW)

Discussiebijeenkomst

Titel proefschrift 'EquilibnumTheory A salient approach' Promotor prof dr A J J Talman

bENOEMINGEN

Copromotor drir SJ L van Eindhoven

Het IVO organiseert samen met het centrum voor Internationale Samenwerking (COS) een discussiebijeenkomst waar deelnemers aan de W T O in Seattle verslag zullen doen Het

Aanvang: 14.15 uur, aula KUB

w^^

betreft vertegenwoordigers van de Zuid Noord Federatie, afkomstig van met gouver-

Promotie drs. H.J.G.M. Scholten (FSW) Titel proefschrift Het loopt ongenadiglijk Mat Het schaakleven in Nederland in de negentiende eeuw Pronnotor prof dr H FJ M van den Eerenbeemt

Aanvang: 16.15 uur, aula KUB

mentele en milieu-organisaties Op dit verslag zal worden gereageerd door IVO-mede-

Prof.dr.ir. J.E.B.M. Steenkamp

werkers drs Picavet em drs Van Tilburg, alsmede door drs Jan van der Straaten (FSW)

Het College van Bestuur heeft prof dnr Jan-Benedict Steenkamp (1959) benoemd tot hoog

Toegang gratis Meei info IVO, tel 4662556 (Rob Maas)

leraard Marketing aan de Faculteit der Economische Wetenschappen Hi| zal vooral werk

Aanvang: 20.00 uur, Villa de Vier Jaargetijden, Tilburg

zaam zijn als researchhoogleraar bij het CentER, alsook aanTias Business School

Dr. V.J.M. Pop

11 december [di]

TENTOONSTELLINGEN

Namens de Dr De Grood Stichting en de Depressie Stichting is drVJM Pop (1955) benoemd tot bijzonder hoogleraar Eerstelijnsgezondheidszorg aan het departement Psychologie van de Sociale Faculteit

Expo fotografiecursus

Promotie drs. M.Voorneveld (FEW)

Dr. A. Bijsterveld

Titel proefschrift Potential Games and Interactive Decisions with Multiple Criteria

De historicus dr Arnoud-Jan Bijsterveld (1962) is benoemd tot bijzonder hoogleraar'Cul-

Promotor prof dr S H Tijs Copromotor prof dr PE M Borm

tuur in Brabant in sociaal-wetenschappelijk en histonsch perspertief met inbegrip van de

Aanvang: 16.15 uur, aula KUB

volkscultuur De leerstoel is gevestigd aan de Sociale Faculteit

De cursisten van de fotografiecursus van Studium Generale exposeren hun werk Onder

Inde

tooni vanj

Expo 'Een teken van leven' Hans van den Bemt is een jonge kunstenaar die met zijn werk invulling geeft aan het

Door

thema 'aan of afwezigheid van God' Org Stiltecentrum KUB

I 7 december [de]

Promotie drs. E.J.R. Droste (FEW)

en afdrukken

Tot en met 21 december, gebouw Y, KUB

WERIGE ACTIVITEITEN

1 1 december [we]

leiding van fotografe Gemma van Linden leerden de cursisten fotograferen, ontwikkelen

indiv

Tot en met maart 2000, Stiltecentrum KUB

hete

Titel proefschrift 'Adaptive Behavior in Economic and Social Environments' Promotor prof dr PH M Ruys

Concert

Aanvang: 14.15 uur, aula KUB

Koninklijke üedertafel 'Souvenir des Montagnards' verzorgt een optreden van het Kocian

gene

dr.Ji

^Mmm^mm^.t.\m^.liu\^^iMi\-xu^AAlXMM\^m^

groU

omgi

meer

MATSERTJES

mem

S N O W - T R É X wintersportvakanties Skièn in de Franse en Oostenjkse Alpen vanaf f 198,- (bus/app/pas)!

juist

Eigen vervoer f 100,- korting. Diverse chalets, hotels en a p p a r t e m e n ten. G r o e p e n vanaf 15 personen hoge groepskortingen!! Gratis b r o -

Matsertjes lijn bedoeld voor medewerkers en studenten

staa

chure? Bel: 0 3 0 - 2 7 5 3 0 3 0 (SGR).

van de KUB. Mits de lengte de dertig woorden nie» te boven gaat bedraagt de prijs f 7,50. Tot lestig woorden

Husk Studentenreizen (SGR)

—

—

Icost een matsertje ƒ 15,-. Berichten met een (para) com-

Vanaf f 1 9 9 , - feest & sneeuw op de beste pistes in Frankrijk. Bel v o o r

mercieel karakter tot dertig woorden kosten f 50,-; elk

gratis brochure 0 3 0 - 2 8 4 6 0 0 0 ofwww.husk.nl

woord meer kost een gulden extra. Onder vooruitbetaling.

Maximaal twee matsertjes per activiteit. Inleveren tot

" C a m e l ö t Snow-specials!

—

—

donderdag 13.00 uur.

Supervoordelige en oergezellige ski- & snowboardreizen. Frankrijk,

► Le Bezoek de

Oostenrijk, Andorra. A l vanaf f 2 9 9 , - (bus/app/skipas). Speciale groeps-

van de SER-site:

kortingen Bel C A M E L O T 030-2736050. Internet w w w camelotnl GevraagcT Faculteitenfeest

diger Jeugd/Gezondheid Nieuwsgieng' Bel

veau v o o r Nat/Schei., W i s A / B o f Eng.Fra.Dui.. Beheersing van mm. 2

FRV^&FEW&FSW presenteren op donder-

of mail voor meennfon-natie met Otillie 020-

vakken, mm. leeftijd 21 jaar Schrijf naar: Study Vision, Fellenoordstraat

dag 24 februan het faculteitenfeest in 013

6753149 (okranenburg@hotmail com) of

99, 48 I I T H Breda.

Zet deze datum in je agenda zodat je HET

Rosi 046-4515617, (rreubsaet@np uni-

feest van dit jaar met hoeft te missen Nade-

maas nl

re info volgt later houd het in de gaten'

Gezelligheid k e n t geen Bijver(li%i|ste Gezocht studqaj^) voor edrt-werk. Goede

het Is'

lïêpetTtor "

'

M r v d . G r o n d e Repetitor Rechten. Alle vakken. Slagingspercentage 90%.Tel.: 030-2523089.

mentor worden bij ESN Opvang buiten-

wereld, je eigen mentorgnoep. mentordin-

enthousiaste vrijwilligers die per 15 februari ons t e a m willen komen

ners, introductiekamp en vele andere activi-

versterken. W I J vragen studenten Nederlands/Europees Recht ( bij

Wanneer jij het leuk vindt om je talent te

teiten Interesse' Kom eens langs op de ESN

v o o r k e u r 2e-3e jaars) die minimaal v o o r I jaar, 8 uur per w e e k be-

testen Schnjf je in voor het enigeMUSCI-

kamer KI 04, (ma. t/m do , 1230- 1330)

schikbaar zijn. Heb je interesse, schrijf dan een brief naar het Jonge-

D e Kinder- en Jongerenrechtswmkel West-Brabant is op zoek naar

ren Informatie Punt.t.a.v D e Kinder- en Jongerenrechtswmkel, Klooster-

CALproject dat start in februan op de KUB

Enthousiaste psychologie student! In het lan-

Cats, Grease, MissSaigon

laan I 38a, 48 I I EE Breda. V o o r meer informatie kun je bellen met

gezient

Maaike Willemse o f Léon Ripmeesten 076-5222590.

Nu kan ook jij schitteren op het podium StudentenMusicalvereniging 'On Stage'zoekt

S t u d i e r e i s Zuid-Afri1<a

~

'~~

™~

""

~

delijk bestuur van de sectie jDsychologie stu-

mensen die willen dansen, zingen en/of ac-

D e Nederlands-Zuid-Afrikaanse Vereniging organiseert een studie-

denten van het Nederlands Instituut van

teren voor productie' Voor info mail naar

reis naar Zuid-Afrika v o o r H B O - en W O - s t u d e n t e n , met verblijf bij

Psychologen (NIP) is er plaats voor een se-

SBNMentrop@kubnl

cretans. penningmeester en vertegenwoor-

de SER-pmsvraag

voor de beste scriptie

2i|n le den: i

vrage

Bistro The Gallery, Tilburg is o p zoek naar. mensen voor de bediening, keuken en afwas.

D a n pas JIJ w e l l i c h t in ons gezellig, J o n g en enthousiast t e a m .

Je verdient o o k nog g o e d .

op Wi

gehjki

paald

sooni

paald

filoso

alles begri

Hetti het ir

gastgezinnen. Periode: juli/augustus 2000. Kosten f 2 . 9 5 0 , - . Informatie bij Suzanne van Strien, 071 -5 121482.

Is de

gelegi

Prate Benjij: - 1 8 j r . of o u d e r evt. herintredend - 1 è 2 d g n p / w inzetbaar - Een gezel!igheldsmens

Reageer n u ! I I Tel

013-5801699

't

8

bljvoc

wordi

JVO

Gezocht:

en win

Vrijwilligers gezocht

landse studenten, contacten over de hele

Mailadres L M G vanEembergen@kub nl

Schrijf

grenzen

beloningi info R. Nahuis@kub nl

Musicaltalent!

E

wmm.^fë^i

Bijlesbegeleiders v o o r filiaal Breda, Optimale kennis op 6 V W O - n i -

e

U l N i V t n a ió

't|__U_(_I.^H'i.(­li­­»—^' "' ftrdgrgrnncr­1­999;­

De twintigste eeuw was de eeuw van het individu. Het 'ik' voert in onze maatschappij steeds meer de boventoon. Vreemd genoeg gaat dit gepaard met het besef dat het individu op zichzelf niet kan bestaan. We spiegelen ons altijd aan de groep. Aan de vooravond van de millenniumwende ging Univers op onderzoek uit naar het verleden, het heden en de toekomst van het individu. Hoe vrij zijn we eigenlijk in onze keuzes) Welke verantwoordelijk is er voor het individu en welke voor de groep} In hoeverre speelt de markt in op die vrijheid} En kan het geloof zich aanpassen aan de nieuwe tijd}

In de achttiende eeuw was de wetenschap het toonbeeld van de bevrijding van het individu van feodale banden of opgelegde godsdienst.

Door de eeuwen heen legt de wetenschap het individu echter steeds meer aan banden. Aan het einde van de twintigste eeuw met name genetische banden. Volgens psycholoog prof. dr. joop Hettema wordt ons gedrag grotendeels bepaald door genen. Zelfs in onze omgeving spelen genen indirect een rol. Onzin, meent de filosoof prof dr. Paul Cobben. De mens is niet gebonden aan tradities en vindt juist daarin zijn vrijheid ten opzichte van de staat.

1^ Illustratie-Hans van denTillaart

V Leon Heuts

Balanceren tussen vrijheid en bepaaldheid

E

en Wijze raad van Socrates aan deAtheners luidde "ken u zelve" Het is veilig te stellen dat tv/eeeneenhalf duizend jaar later nog steeds niet het laatste woord over zelfkennis is gezegd Wat is het'ik''Wat of wie bepaalt het'ik' tot wat het is' Is een individu vrij in zi)n handelen.of is het bi| ziin geboorte, bi|voorbeeld door zi)n genen, al een blauwdruk meegegeven van 2i|n levenslot waaraan ontsnappen onmogelifk is' Met andere woorden IS een mens Vri)' of 'gedetermineerd'' Antwoorden op deze vragen hebben grote gevolgen voor de manier waarop het individu wordt gedefinieerd, maar ook voor de maatschappij waarin hij leeft Is de toekomst van het individu bij de geboorte grotendeels vastgelegd, dan kun je je afvragen wat dat betekent voor een liberale, op westerse leest geschoeide, democratische samenleving waarin gelijke mogelijkheden tot ontplooiing een grote waarde is Praten over het individu heeft iets weg van balanceren tussen bepaaldheid en vrijheid Emeritus-hoogleraar dr Joop Hettema, Persoonlijkheidsleer "De mens is voor het belangrijkste gedeelte bepaald door zijn genen" Prof dr Paul Cobben, Geschiedenis van de filosofie "Het is volstrekte onzin om in een reflectie over het 'ik' alles toe te schrijven aan een genetische code Daarin wordt over begrippen als 'vrijheid' absoluut met nagedacht" Hettema "Vanuit evolutionaire mechanismen bekeken is het voor het individu voordelig als hij zijn omgeving kan controleren Daarin t_16<lcfcember 499Q-I U N I V E R S 16

^^,

zouden idealen een rol kunnen spelen Immers, geen enkel dier imiteert elkaar zo graag als de mens Als een individu een bepaald ideaal verkondigt dat aanslaat, kan hij in no time zijn omgeving controleren De vraag is dan of vrijheid van het individu daadwerkelijk bestaat Misschien kun je beter spreken van een cognitief doekje voor het bloeden je geeft individuen een bepaalde verwachting, maar wat daaraan ten grondslag ligt, is niets anders dan een evolutionair mechanisme tot controle " Cobben "We kunnen met naar willekeur morrelen aan de instituties van de samenleving, in die zm zijn we met vrij Maar aan de andere kant weten we dat de maatschappij waarin we leven voor herziening vatbaar IS We zijn met gebonden aan tradities Door die verhouding zijn we vrij om te handelen " Hettema "Vrijheid is een filosofische kwestie waar ik vanuit wetenschappelijk oogpunt mets mee kan Als wetenschapper probeer ik te streven naar honderd procent verklaarbaarheid" Drs Bas van der Kleij, wijsgerig antropoloog en kenner van de psychoanalyse, meent dat het individu nooit 'af' kan zijn "Je kunt algemene theorieën over 'het ik' formuleren Sommige kenmstheoretici zouden zeggen algemene, noodzakelijke structuren van denken, simpelweg omdat zo onze geest in elkaar zit In de psychoanalyse zou je kunnen spreken van een aantal complexen en oerfantasieen waar je doorheen moet Maar de vraag 'wie ben ik eigenlijk'' is onbeantwoordbaar Zou

je een zelfbeeld kunnen schetsen dat volledig'af' is, dan kun je net zo goed het licht uitdoen " De huidige disputen ten spijt, het nadenken over het wezen van het 'ik' begon uit het oogpunt van absolute zekerheid én individuele vrijheid De moderne mens die zich in de zestiende eeuw losmaakt uit de zekerheid van de bijbel gaat op zoek naar een nieuw fundament van kennis Cobben "Als ik een'modem' kenmerk zou willen noemen, dan is het dat de mens zichzelf met meer denkt in relatie tot God -zoals in de Middeleeuwen- of bepaald door feodale banden Op zoek naar zekere kennis wordt het denken nu'Péntraal gesteld Wat dat betreft is Descartes de eerste die dat heeft gedaan " "Wat IS de oorspronkelijkheid van het 'ik'' Kun je daarover een uitspraak doen waaraan met meer te twijfelen valt' Volgens Descartes IS dat gelegen in het feit dat je, ook als je twijfelt over jezelf, je in ieder geval denkt Precies op die manier moet je zijn uitspraak 'ik denk dus ik ben' -cogito ergo sum- begrijpen " Volgens Cobben valt er een lijn te leggen tussen Descartes en de idealen van de Franse Revolutie "Hier ontstaat het'ik' dat aan zijn eigen leven vorm geeft en met omdat hij wordt bepaald door een opgelegde godsdienst" Lees verder op pag. 10

"D€ mens zit niet vast aan tradities" vervolg van pag.9

H

et is het'licht van de rede' dat de mens zou moeten bevrijden van angst en bijgeloof. De achttiende eeuw van Verlichting, met diens grote v/etenschappelijke doorbraken en maatschappelijke -democratische- veranderingen, bev^ijzen dat de mens op de goede weg zit naar zelfverwerkelijking en vrijheid.

Maar er blijkt een paradox te zitten in de vooruitgang. "De wetenschap is ook een historische aaneenschakelingvan krenkingen van het individu", weet Hettema. De vrijheid van het individu blijkt steeds meer aan banden te worden gelegd. Door Darwin weten we dat we afstammen van een modderpoel met min of meer toevallige chemische eigenschappen. Freud verklaarde dat onze handelingen in hoge mate zijn bepaald door een driftleven dat zich buiten ons bewustzijn afspeelt.

Een dergelijk oog voor determinerende fectoren heeft de moderne wijsbegeerte volgens Cobben al vanaf Descartes gehad en hij geeft als voorbeeld de acht-

tiende-eeuwse Duitse filosoof Immanuel Kant;"Bij hem zie je de spanning tussen determinatie en vrijheid van de mens heel duidelijk. Hij stelt dat de mens een lichamelijk wezen is en daarom bepaald door natuurwetten.Als het daarentegen gaat om het op een juiste manier te handelen, dan is de mens een vrij wezen en kan zelf zijn eigen wetten bepalen."

Hettema; "Uit onderzoek met tweelingen blijkt dat gemiddeld vijftig procent van onze eigenschappen genetisch zijn bepaald. Je zou dus kunnen zeggen dat vijftig procent bepaald wordt door andere zaken, bijvoorbeeld omgevingsfactoren. Maar volgens gedragsgenetici blijkt ook dat niet waar te zijn, want de manier waarop de omgeving een rol speelt voor ons, is ook weer indirect genetisch bepaald. Dus, als sommige dingen uit je omgeving een grotere invloed op je hebben dan andere dingen, dan spelen genen daarin Indirect een grote rol."

Eén en ander leidt er uiteindelijk toe dat veel eigenschappen en potenties van het individu vastliggen bij de geboorte, in het erfelijk materiaal. Hettema: "In de jaren zeventig dacht men nog dat sociale facto-

l l l u s t r a t i e : Erik van der Burgt en A d r i a n van den Eerenbeemt

ren een doorslaggevende rol spelen bij het individu maar daar zijn we inmiddels van teruggekomen.Vanuit een evolutionair gezichtspunt beschikken we allemaal over de mechanismen waarmee onze voorouders hun evolutionaire problemen om te overleven hebben opgelost. Maar in hoeverre deze mechanismen vandaag nog effectief zijn, is de vraag. Onderzoek heeft aangetoond dat onderwijs, of dat nou klassikaal is of met kleine groepjes, steeds tot hetzelfde resultaat leidt: het zijn altijd dezelfde die boven drijven. Daarmee wil ik niet beweren dat je mensen moet afschrijven, maar een geheel andere manier van scholing, gebaseerd op verschillen in kunne, moet worden overwogen."

Solo sporten

V

'Ol

^

Foto: Erik van der Burgt

h|etijdwetenschapper Joost 't Hait (26) roeit bij Vidar in een skiff, een éénmansboot. Met maar één doel voor ogen -het WK- i.s hij atht, negen keer per week o p het water te vinden voor een training In zijn eentje Zonder iemand om de vreugde van een overwinning mee te delen, ol om mee te balen na een verlies, "Het is eigenlijk uit nood geboren, dat ik ,s(>lo roei", veitek 't Hart. 'Toen ik in 1995 begon met roeien bij Vidar, zat ik met acht jongens in een boot Daarna vier, toen twee, en uiteindelijk was tk de enige die door wilde gaan Dus roei ik nu alleen". De Vidar-roeier deed als kind behalve aan groepssporten als voetbal en hockey, ook al aan d e solo-spon zwemmen. "Ik vermaak me sowieso heel goed alleen en heb er dus ook geen moeite mee om al die uren alleen o p het water door te brengen", zegt 't Hait. Hij vindt soloroeien eigenlijk heel makkelijk, vooral wat de training betreft "Ik kan heel flexibel trainen, omdat ik met niemand hoef af te spreken", /egt hij

"Ik ga gewoon trainen als ik zin en tijd heb " 't Hart tiaint acht a negen uur per week, wat neer komt o p een slordige achttien uur. 't Hart: "In het begin vond ik het best moeilijk. Het is namelijk een andeie techniek dan roeien met meerderen m een boot Dan heb je één iiem. nu twee Maar na een tijdje lukte het wel en nu gaat dit me zelfs veel beter af" De roeier behoort o p dit moment tot de toppeis van 'Vidar, Hij deed vorig jaar aan tien wedstrijden mee en won zeven maai. In tegeastelling tot een meermans-boot heb je als solo-roeier niemand om je vreugde mee te delen. Maar dat vindt t Hart niet zo erg: "Want liet betekent ook dat ik mijn overwinning helemaal aan mezelf te danken heb."Lastig is wel dat hij niemand anders de schuld kan geven als er te langzaam wordt getoeid, behalve zichzelf 't Hart- "Tsja, als ik verlies .scheld ik weleens flink op mijn boot, maar cktar ligt het natuuriijk nooit aan." iNvAj

Cobben:" De mens zit niet vast aan tradities, dat is juist het typerende van de moderniteit. Ik denk dat Descartes' uitgangspunt niet geheel juist is. Je kunt niet zeggen dat het eigene van het subject is, boven alle tijden is verheven. Aristoteles schreef al dat slechts de mens die in een gemeenschap leeft als redelijk mens begrepen kan worden. Het is zinloos om over menselijke vrijheid te spreken zonder je te realiseren dat deze vrijheid verwijst naar een sannenlevingsordening die deze vrijheid mogelijk maaktVrijheid is gebonden aan instituties die aan zeer specifieke criteria moeten voldoen. Burgerlijke vrijheden zijn bijvoorbeeld alleen mogelijk wanneer ze gegarandeerd worden door een rechtsstaat."

Tegelijkertijd schuilt onze vrijheid daarin, dat we de feitelijke samenlevingsorde ter discussie kunnen stellen. Bijvoorbeeld de manier waarop een democratie gestalte krijgt, hoeft niet samen te vallen met een partijenstelsel zoals wij dat kennen. Dat betekent niet dat er een volstrekte willekeur mogelijk is zonder de grondslagen van onze vrijheid aan te tasten."

Hettema:"lk weet wat het gevaar is van de gedachte dat onze genetische equipage voor een groot deel onze mogelijkheden bepaalt. Een maatschappelijk systeem met totalitaire trekjes. Brave New WoM Misschien. Ik moet concluderen dat genen zich weinig aantrekken van politiek correcte opvattingen. Mijn eerste opdracht als wetenschapper is echter te kijken hoe een persoonlijkheid in elkaar zit Dat kan leiden tot inzichten die onze huidige, democratische waarden tegenspreken.Waarden die ik zelf overigens ook onderschrijf, ondanks mijn biologisch verhaal Waarden kunnen contrasteren met de drijfveer van de wetenschapper om de waarheid te vinden."

Van der Kleij:"Dat er zoiets zou zijn als een 'authentiek zelf' vind ik een romantisch idee.Alsof men zoiets zou kunnen vinden als alle vervreemdende orrhulsels van bijvoorbeeld beschaving en cultuur weggehaald zijn. Het is een nostalgische gedachte je eigen 'oorsprong' te kunnen vinden.Alsof er een goudklompje zich in ons zou bevinden dat je naar boven kunt vissen." Een dergelijke opvatting biedt volgens Van der Kleij ruimte aan charlatans, bijvoorbeeld aan de huidige wildgroei van literatuur met allerlei therapietjes die 'zelfheling' beloven.

"Hèt zelf is echter geen natuurlijk gegeven. Een psychoanalyticus beweert dat niet. Zijn taak is juist om vastgeroeste zelfbeelden weer los te maken. Dat betekent geen willekeur. Want juist het willekeurig springen van identiteit naar identiteit kan verraden dat iemand ongelukkig is en wanhopig op zoek naar een alles bepalende identiteit, die in feite onmogelijk is vast te leggen."

U.Ml VERS l ü

16 déceinl^ei I?

Oe klant is koning, luidt een oud koopmansgezegde. In (/g moderne tijd gaat het inderdaad op lijken dat de (potentiële) klant een vorstelijke behandeling staat te wachten. Direct, one-to-oTie- en permission-marketing zijn de sleutelwoorden voor succesvolle individuele relaties met de consument.

De snelle ontwikkeling van de Informatie- en communicatietechnologie en de ontzuilde samenleving zorgen voor steeds nieuwe vormen van marketing. Het koopgedrag van de 'nuchtere volger' of de

^

Foto: Erik van der Burgt

'kosmopoliet' wordt

IS

gedetailleerd in kaart

lat

Marketing in de 21ste eeuw:

gebracht.

De illusie van het individu

^ MarkVerduyn e

4

I oedemorgen Mark, leuk dat male wereld' gedijt deze zogeheten je er weer bent. Zover wij permission-marketing. Zo krijgen studen' bij Douwe Egberts kunnen ten en pas afgestudeerden geheel gratis nagaan heb je nog geen smaakadvies over het magazine ON of CARP om zich op de koffie gehad. Wil je een smaakadvies of arbeidsmarkt te oriënteren. Let wel: vooreen rondleiding door het digitale huis met dat je het eerste nummer ontvangt, is het één van de bewoners!" Op de homepage invullen van een lijstje met vragen over van DE verschijnen icoontjes van men- de gekozen studierichting en de sector sengezichten, Karin (17 lentes) lacht me waarin je later wilt gaan werken vereist. uitnodigend toe: "Ik hou van uitgaan en Een presentje voor informatie: het is gevan jongens.ga je mee!" Of Paul (28):"Wil lijk oversteken. je ook een snelle sportwagen, kies mij".

Ik kies (toch maar) voor Karin en hand In ommige marketeers zijn heilig overhand belanden we in de virtuele huiskatuigd van de mogelijkheden van permer met open haard en de tv op Married mission-marketing. Een probleem bij de with children. Op tafel - hoe kan het ook traditionele (massa)marketing is namelijk anders - staat een virtueel kopje koffie. het vechten om de aandacht van de conWie op het kopje klikt krijgt tips over sument. Wie naar de commerciële tv-zenhet zetten, serveren en bewaren van'het ders kijkt, is niet meer verrast als een zwarte goud'. Elders op de site kan in de spannende film wordt onderbroken door geschenkenwinkel tegen duizend DEde zoveelste waspoederreclame. Op zijn v/aardepunten en 6,90 gulden bezorgingbeurt gebruikt de kijker deze pauze om kosten een 'Auberge-bordje' worden beeven naar de wc te gaan of te zappen. steld.

Een telefoontje voor een proefabonneVoor cybergoeroes biedt het digitale tijd- ment van de Volkskrant of het NRC Har)perk nieuwe wegen om produkten en delsblad net tijdens het eten, wordt vaak diensten te slijten. Eén van die wegen heet als irritant ervaren. Niet voor niets stijgt al jaren het aantal aanvragen bij de Neone-ta-one morketir)g. Op tal van sites organiseren bedrijven spelletjes, prijsvragen derlandse Associatie voor Direct Markeen loterijen. Sommigen geven hierbij zelfs ting (DMSA) van mensen die niet meer gratis spullen weg: van vier weken de lastiggevallen willen worden mettelemarketing-activiteiten. Resultaat is dat de Mikro-gids tot een cd-rom van de Belastingdienst De deelnemers stemmen toe boodschap van het bedrijf niet meer doorin het gebruik van hun e-mail adres. Zo komt bij de consument. Daarom, zo stell^rijgt het bedrijf een schat aan persoons- len de aanhangers van de permissiongegevens, die gebruikt worden voor ver- marketing, is het voor organisaties de tlere marketingdoeleinden. Want eerst kunst om de toestemming van de consu"loet een vragenlijstje met wie je bent ment te winnen.

S

en wat je doet ingevuld worden voordat "De tijden dat de klant alles maar moest je het gratis cadeau krijgt opgestuurd. De consumeren wat een bedrijf hem voorconsument verleent op vrijwillige basis schotelde,zijn voorbij", meent hoogleraar medewerking en staat dus eerder open Marketing en marktonderzoek dr Theo voor een (reclame)boodschap, zo rede- Verhallen.Volgens hem speelt de toestemneren de marketeers. Maar ook in de 'nor- ming van de klant al in een eerder sta(^b-dèt:erob'igj.l39'^ | U N I V E R S 16

het kruisje bij de Katholieke Volks Partij.

Deze hechte groepsidentiteit bepaalde het handelen van mensen en dus ook in zekere mate het koopgedrag.Vanuit deze visie was het in de jaren zestig en zeventigvoor de marketeers voldoende om de bevolking te verdelen in leeftijd, inkomensklasse en sociaal-religieuze achtergrond.

Door de opmars van de commercie en de ontzuiling lijken deze gegevens niet meer toereikend om reclame-activiteiten Ook het ministerie van Economische te ontplooien. De moderne mens is niet Zaken houdt rekening met de individuali- meer de katholiek, protestant, socialist of sering van de samenleving. In het vorige liberaal van weleer, maar een individueel maand verschenen rapport Kerinisinventa- persoon met een eigen bestedingsparisatie Massa-individualiserirtg erkent het troon.

Door de ontzuiling mag de Nederlander ministerie de immense gevolgen van de e technologische vooruitgang maakt informatie- en communicatietechnologie zich dan wel een individu voelen, achter de schermen wordt hij echter nog steeds het voor marketeers dus niet alleen voor het bedrijfsleven. Hierdoor zal zomogelijk om gegevens van mensen te ver- wel de zakelijke als de consumentenmarkt in doelgroepen verdeeld. Marketingbuzamelen, te registreren en te analyseren, fundamenteel wijzigen. Door de veelheid reaus hebben verschillende modellen ontwikkeld waarin de bevolking is ing^ maar ook om actief te reageren op men- aan aanbieders en diversiteit van producdeeld naar levensinstelling, normen eÉ ten en diensten, zo concludeert het onselijk handelen. Is de klassiek marketingtheorie van Philip Kotier, die gebaseerd is derzoek, kiest de klant op elk moment waarden, of lifestyle. Nuchtere volger! kosmopolieten, moderne opvoeders ^ op de vier p's: prijs, plaats, product, en pro- wat hem het beste uitkomst. Het vermomotie, hierdoor een zachte dood gestor- gen om meerwaarde aan een nieuw pro- de traditionele burgerij met een eigen duct te geven, hangt af van het vermogen bestedingspatroon, zijn de'hokjes' waarin ven!

Verhallen denkt van niet."De theorie van om de verschillen en niet de overeenkom- de Nederlander tegenwoordig is ingeKotier zal slechts een andere vorm krij- sten tussen klanten te gebruiken. Het deeld. De talrijke klantenpasjes van bijgen. De prijs zal ook op het Internet een ministerie overweegt om een program- voorbeeld supermarkten en oliemaatschappijen zijn een gouden bron voor ma op te zetten waarin zij het bedrijfslebelangrijke factor blijven.Vooral de promarketeers om het bestedingspatroon ven wil stimuleren de interactie met de motie van producten en diensten zal door van deze doelgroepen tot in detail in dit medium ingrijpend veranderen. Inmid- individuele klant te bevorderen. kaart te brengen.Verhallen: "Het verzgl dels bestaan er al verschillende softwareaast de stuwende kracht van de melen van marktinformatie zal zich na technologie, voltrok zich in Neder- een periode van veel verschillende nauw land een andere ontwikkeling die voor de omschreven doelgroepen uiteindelijk o^ marketing een ommezwaai betekende. het individuele niveau gaan afspeler^ Hoewel zich achter de schermen grote Nederlanders maakten tot enkele decencomputerdatabases bevinden, zal de connia geleden deel uit van een zuil.Wie van huis uit katholiek was, ging naar een ka- sument het idee krijgen dat hij op een tholieke school, was lid van een katholie- persoonlijk manier wordt benaderd. De ke vakbondsvereniging en voetbalclub, las klant wordt in de volgende eeuw alsnog de Volkskrant en zette in het stemhokje gekroond tot koning."

dium een cruciale rol. "Voorheen was marketing een verlengstuk van de verkoopafdeling, niet meer dan een veredeld verkooppraatje. Tegenwoordig neemt de marketingafdeling al in de ontwikkelingsfase van een product deel aan het innovatieproces. Neem bijvoorbeeld speelgoedfabrikant Fisher Price . Een nieuw speeltje wordt in de conceptfase al uitgedeeld op kleuterscholen. Het proces van toestemming of acceptatie van de consument - in dit geval de kleuter - start in een zeer vroeg stadium. Zij geven het antwoord op de vraag of het stukje speelgoed in de praktijk daadwerkelijk een kans van slagen heeft"

pakketten die het mogelijk maken in te spelen op het gedrag van de gebruiker", aldus Verhallen.Wie op het Internet boodschappen doet en bijvoorbeeld in een digitale supermarkt tandpasta koopt, krijgt automatisch een aanbieding voor een nieuwe tandenborstel.Verhallen is ervan overtuigd dat door de technologische ontwikkeling gerichter en goedkoper met de consument gecommuniceerd kan worden.

D

N

I I

De banale details krijgen een symbolische betekenis Ons idiote verlangen om alles te willen weten, dringt ook door tot de literatuur en de wetenschap. Ego­documenten en biografieën nemen in aantal toe. "Maar zelden beschrijven ze de naakte, banale werkelijkheid", zegt literatuurwetenschapper Léon Hanssen. "Het is een

Dr Pieter Meulendijks, onder meer docent Economie van Oost­Europa, veriiet in augustus de KUB voor een sabbatical leave' Dit half jaar werkt hij thuis op zijn boerderij aan een aantal publicaties en L>ereidt zich voor op werkbezoeken aan Londen en Johannesburg Een ander leef­werkrit­ me, helemaal op zichzelf aangewezen en geen collega's om zich heen "Hleerhjk, het is een tijd van bezinning voor mij, een recapitulatie van de m de laatste dertig jaar opgedane kennis", verzucht Meulendijks Hij kwam er achter dat hij aan een aantal dingen voorbij was gegaan "Ik denk nu even aan mezelf en heb coUegevrij Van september tot februari houd ik me bezig met andere dingen, dingen die m mijn vak ook belangnjk zijn."

Meulendijks kreeg een uitnodiging om in januari naar Johannesburg te komen Voor die tijd gaat Itij ook nog naar de Oost Euiopa bank tn Londen v(X)r gesprekken met eco­exjjerts en werkt hij aan een artikel voor het maandschrift Economie "Helemaal met werken, dat zou ik niet kunnen", zegt htj, 'Ik denk dat ik ziek zou worden ' Meulendijks dagindeling is simpel "Ik sta op tijd op. drink koffie, ontbijt wal en zit veider de hele dag in mijn studeerkamer", vertelt hij "Hoewei mijn leef­ en werkritme nel iets anders is zijn mijn dagen in essentie hetzelfde als op de KUB " Met dat verschil dat hij tussen door de 'boer op' kan, op zijn boerderij in Mierio Meulendijks "Ik loop om de twintig minuten even naar buiten naar mijn eenden ' Hun gesnater vervangt blijkbaar hel geklets van zijn KUB­colIega s "Natuurlijk mis ik wei wat 'roddelcontact' met collega's", lacht de docent "Maar hen echt missen' Nee, integendeel. En dat is niet vervelend fc)edoeld, maar hier kan ik veel geconcentreerdei werken dan op de univeisiteit

speelt zich af op het privé­domein, maar is tegelijkertijd een maskerade. De platte werkelijkheid is weinig interessant, het gaat om de symbolische functie. Ik zou het de orakelcultuur willen noemen: de bekentenissen roepen almaar nieuwe raadsels op."

D

e wetenschap heeft in deze ontwik­ keling volgens Hanssen de functie om de bestaande mechanismen bloot te leggen. Waar komt die behoefte vandaan om ons 'ik' zo te willen etaleren en welke functie heeft het! Maar aan de andere kant is het principe ook van toepassing op de wetenschap zelf Een tijd lang is de aan­ dacht voor de persoon van de schrijver enorm veranderd. Elke vorm van litera­ buiten beeld geweest. De Vlaamse hoog­ tuur gaat over beleefde werkelijkheid. leraar Anne Marie Musschoot sprak in het Opvallend is wel dat schrijvers van nu veel culturele tijdschrift Ons Erfdeel begin dit bewuster spelen met gevoelens uit het jaar over een nieuw egotijdperk dat ook dagelijkse leven en meer lijken te onthul­ in de wetenschap een explosie van bio­ len. Volgens Hanssen komt dat door de grafieën heeft opgeleverd. Hanssen is een ontwikkeling van de maatschappij."Vroe­ voorbeeld van iemand die onderzoek ver­ ger heerste de aristocratie. En een aris­ richt naar de persoon van de schrijver tocraat mag, zoals de Leidse historicus Eerder verzamelde hij de brieven van Jo­ Johan Huizinga schrijft, zijn gevoelens met han Huizinga. Nu werkt hij aan de biogra­ etaleren. In de huidige democratie ligt dat fie van auteur en essayist Menno ter Braak. anders. We zitten met zijn allen dicht op "De biografie is een manier om het leven elkaar en door de media en technologie en werk van de schrijver in de context weten we ook alles van elkaar. In principe van die tijd te plaatsen. Je probeert het is iedereen aan elkaar gelijk. Daarom zoe­ creatieve moment voelbaar te maken. Ik ken we naar het kleine verschil. We ma­ wil, zoals de Franse filosofen het beschrij­ ken onze eigen helden en plaatsen die op ven, de Ander leren kennen. Maar net als een voetstuk. Elvis Presley of Madonna zijn je denkt dat je die Ander kunt aanraken, daar een voorbeelden van.Van zo iemand dan ontploft het beeld. Ik weet meer over willen we alles weten, zij krijgen een my­ Ter Braak dan zijn weduwe, maar toch ken thische betekenis." ik hem niet zoals zij. In die zin is die wor­ Er bestaat volgens Hanssen een soort steling met de Ander eerder een manier spanning tussen het voyeurisme, het alles om jezelf beter te leren kennen." willen weten over de persoon, en het Volgens Hanssen gaat de wetenschapper raadselachtige dat ook vaak rond deze op dezelfde manier met de feiten om als helden hangt. "In B ig Brother spelen de de literator "Ik wil alles weten van Ter deelnemers een gigantische rol. Ze doen Braak.Tot aan de meest intieme feiten toe. alsof ze een personage in een film zi)n. In Toch voel je schroom. Niet zozeer over deVolkskrant las ik over de documentaire alles wat je weet, maar over wat je er­ over André Hazes dat de recensent zich mee gaat doen. Banale details krijgen pas beklaagde omdat hij achteraf met veel waarde in hun context. Palmen beschrijft raadsels bleef zitten. Dit is echter precies in haar boek bijvoorbeeld over de eerste hoe het werkt, ook in de literatuunAlles keer dat Meijer bij haar aanbelt. Zij pis­

orakelcultuur waarbij onthullingen meer raadsels

Solo werken

oproepen en anekdotes vooral een symbolische betekenis krijgen." ^

Ries Agterberg

4 ( 1 ' ^ schrijf geen bekentenisliteratuur.

I Mijn boek is een roman met een I verhaal waarvan ik de eigenaar ben." Dat schreef Connie Palmen afgelo­ pen zomer in Vrij Nederland als antwoord op de kritiek dat haar roman I.M. een ex­ ploiteren zou zijn van haar relatie met de bekende journalist Ischa Meijer. Het is op­ vallend dat de laatste decennia het aantal boeken waarin de werkelijkheid een ex­ pliciete plaats krijgt toebedeeld, enorm is toegenomen. Bestsellers als Het Bureau van Voskuil, de cyclus De Tar)deloze tijd van A.F.Th. van der Heijden en Indische duinen van Adriaan van Dis tonen aan dat de le­ zers smullen van deze vorm van literatuur "Het zijn vooral de lezers die willen we­ ten wat er écht gebeurd is. Niet de schrij­ vers zijn schaamteloos, maar onze blik is dat," meent deTilburgse literatuurweten­ schapper dr Léon Hanssen."Palmen heeft gelijk als ze stelt dat I.M. een roman is waarbij de werkelijkheid heel nadrukke­ lijk gebruikt wordt. Ego­documenten in strikte zin kennen een karakter van biecht, terwijl romans meer een lieg­karakter hebben. Dat geldt ook voor een roman als Het Bureau dat de werkelijkheid heel nauwgezet lijkt te beschrijven. De figuren en gebeurtenissen krijgen echter een symbolische betekenis die soms zelfs te­ ruggrijpt op de klassieke tragedies."

De opvatting van literatuur lijkt dus niet

Meulendijks typeert zichzelf als emzelganger "Ik houd er van om alleen te zijn', zegt hij 'Daarom vind ik het ook met eenzaam om nu thuis te werken, ik voel me hier vrij en blij" De docent heeft met het gevoel dat hij nu totaal op zichzelf is aangewezen­ "Ik heb een rechtstieeks mail­ contact met de KUB en voel me eens niet los staan van de universiteit" HIJ was er de laatste weken bovendien nog regelmatig te vinden, want hoewel Meulendijks 'sabbatical' al over de helft is. is hij pas sinds een paar weken een échte thuiswerker "De reden' Ik moest nog een aantal zaken aan de KUB afronden , legt hij uit ' En aan het einde van dit half jaar moet ik ook weer voorbereidingen treffen om w eer te beginnen Dat bekort mijn half jaai thuisweiken dus nogal, wat mij belieft had dit 'sabbatical wel ^

Vooral vrienden bepalen de keuze voor het boek [Foto: Erik van der Burgt]

sen en poepen beide in hun broek van de spanning. Op zichzelf een banaal gegeven, dat in de sfeer van die ontmoeting wel waarde krijgt. Met de biografie werkt dat ook zo. Snuffelen in al die brieven geeft heel veel informatie. Niet alleen over wat er geschreven wordt, maar ook over de sociale codes. Hoe spreekt Ter Braak zijn vrienden aan? Waarover praat hij met wie?

In de wetenschap hoor je vaak collega's zeggen dat de onderzoeker naar zulke subjectieve gegevens zich bevindt in een gevaarlijk moeras. Ik ben het daar niet mee eens.Je probeert juist het subjectie­ ve van de geschiedenis te objectiveren."

eeltijd psychologiestudente Anja Laan (35) zit vandaag m de bieb m de gesloten werk­ plek 23 Twee dagen per week reserveert zij zo n hokje en stort ze zich op haar afstudeerscriptie De werkplekken hjken een uitkomst voor stu­ denten die thuis de rust met vinden, of literatuur van de bieb willen bestuderen Maar de vraag is of je dan echt efficiënter werkt of van eenzaam­ heid tegen de muren van je hokje opklimt '■Eerst studeerde ik altijd thuis tn de avonduren", vertelt Laan, die zeven jaar geleden gezondheidsweten­ schappen ging studeren na de geboorte van haar eerste kind "Maar dne avonden per week tot half één doorstude­ ren, was ik na een paar jaar

echt 7at En overdag thuis studeren lukt me niet', zegt de studente, die inmiddels ook moeder is van een kind van tweeenhalf "Er wordt gebeld, of Cl komt iemand langs en tk ben dan gewocin te snel afgeleid Ik weet altijd wel wat anders te ver­ zinnen om te gaan doen, alles behalve studeren " Dus regelt ze nu een oppas voor haai jongste en vertrekt met haar studieboeken naar de KUB 'Op­ gesloten m een sludiehokje móet /e wel stude­ ren "Ik studeer hier veel geconcentreeider en ef­ ficiënter, thuis zou ik in de­ ^ zelfde tijd met eens de helh doen' zegt ze serieus 'En ik wil per slot VAn rekening toch afstuderen Laan loopt met haar studie nominaal en iioopt binnenkort na de ge­

[NvAJ

Hoog opjgleid de Donald Puck lezen)

B

oekverwerving moet, naast 'persoonlijk genoegen, ook !sociaal rendement opleveren ­ onder meer in de zin dat men het be­ roep en/of de vrijetijdsbesteding met meer kunde kan nakomen." Dat schrijft Hugo Verdaasdonk, hoogleraar Marketing en de sociologie van het boek, in zijn es­ say De vluchtigheid van literatuur, het ver­ werven van boeken als vorm van cultureel

Solo studeren

D

een jaar mogen duren

plande zeven jaar haar studie af te ronden met een (snderzoek naar 'werk en welbelevmg "Deze weikplekken zijn voor mij bijna nood­ zakelijk nu ik aan het afstuderen ben, omdat ik veel literatuur m de bieb moet dooriezen' De studente ziet haar afstuderen nu min of meer als werk "Ik stel me er op m dat ik hier twee dagen jjcr week zit, van tien tot kwart over vier", legt ze uit Daaivooi nwx­t ze wel ver van tevoren een werkplek reserveien 'Deze plek voor vandaag heb ik al drie weken gele­ den geregeld', zegt ze 'want ik wilde wti ze­ ker weten dat tk hier terecht kon ' Vliegt Laan in haar tsolementje soms met tegen de muren van haai hokje op' 'Een klein beetje eenzaam IS liet soms wel', zegt ze 'Maar dan ga ik ge wrxm even met een vriendm mailen [NvA]

Foto: Erik van der Burgt

U N I V E R S 16

J6 decemberl999,

se socioloog Bourdieu. Hij stelt dat onze voorkeuren niet willekeurig verdeeld zijn over verschillende culturele produkten en activiteiten.Terwijl we wel het gevoel heb­ ben dat onze voorkeuren en smaken sterk individueel bepaald zijn." Miesen licht toe: "Al ons handelen, onze manier van waar­ nemen en waarderen krijgen we van jongs wordt er later tussen neus en lippen door af aan aangeleerd door de familie, de gevraagd of je het hebt gelezen. Waarop school en de vrienden. Dat beïnvloedt ons je bevestigend knikt, soms ook als je het consumptiegedrag. B innen onze samen­ niet gelezen hebt. Dat is een belangrijk leving bestaan subculturen of subgroepen, vaak door het milieu bepaald, die zorgen middel van cohesie."

Tegelijkertijd constateert hij dat mensen dat we op een specifieke manier met cul­ de afgelopen dertig jaar vrijer zijn gewor­ tuur omgaan. Veel mensen conformeren den in het maken van een boekenkeuze. zich hieraan, bewust of onbewust."

Je hoeft met meer per se Sartre of Eco te Ouders uit hogere milieu zullen hun kin­ hebben gelezen om aan tafel in het praat­ deren eerder in contact brengen met een café te mogen aanschuiven. "Tegenwoor­ schouwburg of met literatuur Lager op­ dig staan mensen zich voor op hun pluri­ geleiden beperken zich bijvoorbeeld eer­ forme smaak. Ze komen er voor uit dat der tot de populaire cultuur van boeket­ reeks en spannende boeken, zoals thril­ ze soaps op televisie kijken of de boeket­ reeks lezen. Waar je twintig jaar geleden lers en detectives. Ze neuzen weinig rond nog enig aanzien verwierf met het lezen in literaire uitgaven. Niettemin denkt Mie­ van een Vestdijk, kijken mensen je nu bijna sen dat de druk van de omgeving met meewarrig aan. Dat maakt geen enkele overschat moet worden. "Natuurlijk la­ indruk meer Eerder vraagt men of je niet ten mensen zich vaker leiden door de te veel binnen zit, of wellicht te weinig grenzen en regels van een groep, maar zij televisie kijkt"

Lezen om erbij te horen, is niet meer van deze tijd. De

mens is mondiger en individueler geworden en maakt zelf uit wat hij leest. Of niet leest. ► Oscar van Dam gedrog (Amsterdam 1989). Hij komt op deze stelling naar aanleiding van het 'feit' dat'het verwerven van boeken veel voor­ bereiding en dus moeite vergt'. Daarom mag volgens hem betwijfeld worden 'of kopen, lenen en lezen in alle gevallen het loutere oogmerk heeft bepaalde plezie­ rige ervaringen aan de hand van boeken op te doen'.

Wordt er gelezen om bij een groep te boren of is het individuele jaren negen­ tiggevoel ook al doorgedrongen tot in de boekhandel? Met andere woorden: in hoe­ verre laat de lezer van vandaag zich lei­ den door zijn omgeving? Verdaasdonk ziet verschillende ontwikkelingen:"Aan de ene l<ant zijn er hypes en bestsellerlijsten, die veel mensen beïnvloeden. Een voorbeeld IS bet media­offensief waarmee recent Het iedere Kind, het laatste boek van Lulu Wang, aan de man wordt gebracht. Daar­ naast spelen vrienden, kennissen en col­ lega's een belangrijke rol bij de aanschaf .van een boek." Zo'n 98 procent van het ïioekenaanbod valt volgens Verdaasdonk ■iuiten de advertenties en de hypes. Het publiek wordt bereikt op basis van mond­ tot­mondreclame."Weet je wat een leuk boek IS? Dat moet je echt een keer le­ ^eri Dat soort opmerkingen. En dan U N I V E R S 16

H

arold Miesen herhaalt de vraag voor zichzelf: "Hoe individueel is de keu­ ze van een boek?" De vorige maand ge­ promoveerde economisch psycholoog strekt z'n rug en wijst naar zijn proef­ schrift dat op tafel ligt."ln mijn boek (Con­ sumer Familiarity and Expertise) haal ik onder meer de theorie aan van de Fran­

^

worden in steeds vrijer in hun eigen keu­ zes. Zo wordt het bijvoorbeeld steeds meer geaccepteerd dat hoger opgeleiden snuffelen in de populaire cultuur." Hoe­ wel daarbinnen ook verschillende bewe­ gingen zijn te zien. Zo lezen steeds meer hoger opgeleiden spannende boeken. Bin­ nen die groep kiezen ze echter over het algemeen voor uitgaven van populaire auteurs als John Grisham en Tom Clancy en zullen ze zelden aan een Baantjer be­ ginnen, omdat die volgens Miesen 'veel te makkelijk en voorspelbaar zijn'.

Miesen zelf is een hoger opgeleide die sinds 1978 elke week trouw de Donald Duck leest. "Als ik dat vertel in mijn uni­ versitaire omgeving wordt daar wel eens vreemd van opgekeken. Dat bevestigt het idee dat er binnen een groep conventies bestaan over wat wel en wat niet gebrui­ kelijk is. Het is aan de persoon om te be­ slissen of en in welke mate hij of zij zich hieraan wil confirmeren. Men kan een ei­ gen identiteit creëren door open en eer­ lijk voor zijn of haar interesses en voor­ keuren uit te komen, maar de kans lopen geen aansluiting te vinden bij anderen uit

Foto: Joep L ennarts

de groep."

Momenteel neemt Miesen interviews af met willekeurige bezoekers van boekhan­ dels over hun leesomgang en sociale net­ werk. Uit het nog beperkte aantal ge­ sprekken dat hij heeft gevoerd komt naar voren dat mensen selectief zijn in het pra­ ten over hun leeservaringen. Ze doen dat eigenlijk alleen maar met mensen die een­ zelfde interesse hebben. Zodra de inte­ resses gelijk zijn qua boeken ­ en dat liefst ook nog wat betreft films, maatschappe­ lijke opvattingen en dergelijke ­ nemen mensen iets van de ander aan over lees­ gedrag. Maar zodra iemand een tegenval­ lend boek aanraadt, wordt het al lastiger.

"Dat geldt ook voor recensies in de krant Als er in een boekbespreking een uitgave wordt aangeraden en dat boek bevalt de lezer niet doet dat afbreuk aan de status van de recensent De volgende keer is de lezer wat meer op z'n hoede, en als de recensent vijf boeken aanprijst die alle­ maal tegenvallen heeft de recensent het verbruid en wordt hij met meer serieus genomen. De mensen hebben een eigen wil."

13

Anoniem Internetten bestaat niet Pas op voor gratis Internet, want dat kan je je privacy kosten, suggereert Internetprovider XS4ail. Volgens marketeer Driessen valt dat wel mee, maar jurist

netwerk print. Een bestand kan op drie

Maar die aanbieders verdienen hun geld

plaatsen te vinden zijn. In de computer,

d o o r een regeling met de telecomaanbie­

natuurlijk, in het geheugen van de printer

ders. Z e krijgen geld v o o r elke klant die

en in de spool, de digitale wachtrij v o o r

inbelt. Z e proberen dus gewoon zoveel

Schreuders denkt dat het in de toekomst anders kan worden. Bescherming van privacy ende printer."Mensen die over het web sur­

mogelijk tikken te genereren. Daarnaast

Internet gaan nog niet erg vaak samen, waarschuwt hij. je denkt alleen te zijn met je

fen hebben vaak het idee dat ze anoniem

verdienen ze geld met banners, reclame­

rondzwerven:je hoeft n i e t t e melden wie

blokjes. Daar m o e t je niet te veel van

computer, maar bevind je feitelijk in de wereld van de echte Big Brother.

je b e n t Maar dat beeld klopt niet. Elke

voorstellen, maar op termijn hopen ze

^ Adrian van den Eerenbeemt

webpagina die je bekijkt, w o r d t eerst naar

inkomsten te krijgen d o o r het verlenen

je computer gestuurd. Dat betekent dat

van toegevoegde diensten, zoals betaal­

je adres bekend is, anders kun je de gege­

systemen. Dat ze, zoals XS4all suggereert,

vens o o k niet ontvangen."

geld verdienen d o o r het verkopen van

Toch moet je de gevaren o o k weer niet

surfgegevens lijkt mij stug. Los van de

overschatten, relativeert de jurist. H e t is

vraag o f het kan en mag."

niet zo dat iedereen zo maar alles van je

Toch lijkt het iets waar marketeers van

kan zien. O v e r het algemeen geldt: hoe

kunnen dromen, de surfgegevens van een

dichter bij de bron.hoe meer je kunt zien.

grote groep Internetters. Dat is ook v/el

Netwerkbeheerders zitten w a t dat be­

zo, erkent Driessen. " H e t is echter de

t r e f t op de eerste rang. Tegenwoordig

vraag o f w e al in staat zijn om iets met

duiken steeds meer verhalen op van be­

die gegevens te doen. H e t is zo'n giganti­

drijven die hun werknemers in de gaten

sche omvang en dat is lastig. Persoonlijk

houden. O m t e kijken of ze Internet niet

maak ik me niet zo'n zorgen over die aan­

teveel gebruiken v o o r hun plezier o m t e

bieders, je bent in principe beschermd

o n d e r z o e k e n w i e geheime informatie

d o o r de w e t op de persoonsregistratie."

naar de pers of naar een concurrerende

Dat het niet gebeurt, wil niet zeggen dat

firma heeft gelekt. Schreuders:"Er zijn veel

het nooit zal komen, waarschuwt Schreu­

programma's o m Internetgedrag te ana­

ders."je moet het o o k niet bagatelliseren.

lyseren en te bekijken. En er komen steeds

Er w o r d e n wel degelijk dingen op een rij­

meer mogelijkheden o m te monitoren bij.

tje gezet en misschien dat ze daar in de

Die controle gebeurt niet altijd met slech­

toekomst nog geld mee willen verdienen."

te bedoelingen. Je kunt bijvoorbeeld alle

Desondanks w i l Schreuders niet de rol

uitgaande mail filteren op bepaalde woor­

van onheilsprofeet op zich nemen. "Je

den. B ij sommige bedrijven mag bij ver­

moet je er van bewust zijn dat alles wat

trouwelijke projecten de projectnaam niet

je op Internet doet, kenbaar is. Aan de

genoemd worden. Daar kun je dan op fil­

andere kant moet je daar ook niet te spas­

teren. Die mailtjes w o r d e n tegengehou­

tisch over doen. Er zijn methodes om

den."

anoniem te Internetten, bijvoorbeeld door je mail te versleutelen. Maar zelf doe ik

H

► Alles w a t je op I n t e r n e t doet, kan zichtbaar worden gemaakt [Foto: Enk van der B urgt]

et betekent wel dat je zonder be­

dat eigenlijk nooit. Dat is me teveel moei­

schermende maatregelen toch moet

te. Er w o r d t me wel eens gevraagd of ik

opletten w a t je doet en bij wie. Hoe zit

creditcardgegevens via Internet verstuur.

gedragen zich net zoals mensen die 's

dat eigenlijk met de gratis Internet aan­

Ja, waarom niet, in de echte wereld geef

als je je browser opstart, kunnen ande­

ochtends in de file staan. Die doen van

bieders? In het Engels heet het 'there is

je de kaart t o c h o o k af aan een wild­

ren precies zien welk traject je aflegt en

alles, bijvoorbeeld neuspeuteren. O m d a t

no such thing as a free lunch'. En waarom

vreemde ober o f winkelbediende?

groep mensen zich v o o r een bepaalde tijd

welke sites worden bezocht.

ze in een afgesloten ruimte zitten, heb­

zou dat m e t Internet anders zijn? Dat is

"Internet is nu nog altijd iets wat erbij

d o o r de natie laat bekijken bij hun dage­

"Alles w a t je op Internet doet, kan zicht­

ben Internetters o o k het idee dat ze o n ­

o o k niet zo, suggereert Internetprovider

komt, ik ben dus o o k nog redelijk luchtig

lijkse doen, vi^ordt dus toch als iets bij­

baar gemaakt w o r d e n . W i l je dat niet, dan

zichtbaar zijn, terwijl ze in feite net zo

XS4all in grote advertenties. O o k v o o r

over de gevaren v o o r de privacy. Maar ik

I een privacy' luidt één van de

leven geheel via het net te volgen is. Maar

I begintitels van h e t t v ­ p r o ­ • gramma B ig Brother. D a t een

zonders beschouwd. Feitelijk is het dat

moet je er iets aan d o e n " , stelt onder­

zichtbaar zijn als de neuspeuteraars in de

gratis Internet moet je betalen en dat doe

denk wel dat het anoniem surfen en ver­

niet, want in zekere zin maakt iedereen

zoeker m r Eric Schreuders, wiens vakge­

file."

je met je persoonsgegevens.

trouwelijk mailen w a t makkelijker zouden

het mee als hij surft op Internet. H e t gaat

bied de privacy is. H e t probleem van In­

Als je je op een netwerk begeeft met je

Volgens marketeer drs. Paul Driessen valt

moeten zijn. Als Internet het belangrijk­

nu even niet o m de mensen die hun huis

ternet is dat de meeste mensen zich daar

computer, gaan je gegevens alle kanten op.

dat echter w e l mee. "Mijn eerste reactie

ste communicatiekanaal w o r d t , zal dat

hebben volhangen met camera's en w i e r

niet erg bewust van zijn, vertelt hij. " Z e

Dat gebeurt bijvoorbeeld al als je via een

was ook: gratis Internet hoe kan dat nou?

o o k wel moeten."

Solo bewaken

J

ohn E.ssens (41) werkt al negentien jaar bij

kens een verschillende route", legt hij uit

"Om

levendig zijn allereerste vroege dienst. "Ik vond

post en bewaking. Deze maandagmorgen

eventueel kwaadwillende personen die d e n k e n

het een hele verantwoordelijkheid", zegt hij,

heeft hij vroege dienst O m zes uur is hi) als

je route door te hebben, voor te zijn," .Maar over

"Sowieso de veranlw<»rdelijkheid dat alles veilig

allereerste a a n w e z i g o p d e c a m p u s , g e e n

het algemeen gebeurt er 's nachts niet zo veel o p

is, maar ook d e verantwoordelijkheid om o p

De

spoortje o c h t e n d h u m e u r te b e k e n n e n . F n het

d e KUB F ssens "Het enige dat ik me kan herin­

tijd wakker te worden." In zijn hele cainère heeft

met

stikkedonker en de stromende regen loopt hij

neren is e e n zw­erver, die e e n paar w e k e n gele­

Essens zich één keer verslapen. "Toen ik om

zijn ronde langs alle gebouwen, doet d e lich­

gers

den g e b o u w P was binnengeslopen "

acht u u r aankwam, stond er al honderd man

ten aan en o p e n t alle deuren.

het

Essens loopt de catacomben van g e b o u w A bin­

voor de deur", grinnikt hij een beetje beschaamd

"Ik vind het heerlijk ni.stig, zo 's morgens vroeg

dacli

nen, waar ondei e e n dikke laag stof historische

Ook nu dnippelen de medewerkers, schoon­

in mijn eentje o p d e KUB. I5et is een gevoel

daad

archieven liggen, die ogenschijnlijk de laatste

makers en koffiedames, langzaamaan het ter­

van vrijheid", zegt Essens "Ik hou van d e och­

opg(

decennia door niemand zijn ingekeken. "Deze

rein o p Als E.s.sens rond kwart over zeven ach­

tenddiensten en als het kan, ruil ik regelmatig

kelder vind ik het allermooiste plekje van d e

ter d e balie zit, halen ze bij hem hun sleutels

Maa

zaak

met collega's die niet zo goed tegen vroeg

KUB", zegt Es.sens, en hij wijst

op. 'Hee Toos, goeiemorgen

opstaan kunnen." Hij heeft geen last van een

op enorme blokken

bet(m.

Jeannette." "Voor iedereen

wa

ochtendhumeur. Dat is ook erg lastig als je

"Dat zijn de pijlers die de KUB

heeft hij een vrolijk woord,

voor

terie

vroege diensten moet draaien, meent hij met

dragen, .schitterend."

hoe humeurig

een grijns, en .stapt de regen in. Kssens opent

Essens kent ledei" hoekje en

ook kijken. Het is half acht.

dere

met zijn loper in ieder KUB­gebouw de deu­

gaatje van de KUB, hij werkt

Es.sens pakt een bak koffie

ren, controleert met zijn .schijnwerper of alles

geple

er namelijk al negentien jaar

e n zegt: "Zo, nu kan de dag

de

in o r d e is en doet lichten aan. "ik loop tel­

Toch herinnert hij zich nog

beginnen." INvA)

dood

sommigen

Sing

hel

r4

U N I V E R S 16

t,ï6l\écehM.'.]m

Oeen enkel rechtsgebied is zo op het individu gericht als het strafrecht.

Iemand kan slechts gestraft worden voor wat hijzelf heeft aangericht. ftn eenvoudig beginsel, dat toch weleens voor ontevredenheid zorgt in de samenleving. Zo is het lastig uitleggen dat niet alle relschoppers mn hard worden gestraft. Of dat criminelen een zwaardere straf ontlopen omdat een groepsverband niet kan worden aangetoond. ^ Wieneke Kok

S

traffen mag alleen als Iemand persoonlijk aan­ sprakelijk is voor een strafbaar feit. Het is een simpel principe, maar tevens een fundamenteel uitgangspunt van het strafrecht. Dat stamt uit de tijd dat het recht allereerst op de strafbare daad was gericht. De dader v^erd daarvoor ter verantwoor­ dinggeroepen. Ook in het Romeins recht is het prin­ cipe terug te vinden in de beschrijving van de per­ soonlijke aansprakelijkheid. In de kerkelijke recht­ spraak stond niet zozeer de daad, maar meer de ^ De politie kan een groep d e m o n s t r a n t e n niet als groep aanpakken, alleen de individuele d e m o n s t r a n t die in de fout gaat [Foto Joyce van B elkom] schuld centraal. En ook daarbij gold dat een mens slechts v/ordt gestraft voor wat hem verweten kan worden.

Van alle rechtsgebieden raakt het strafrecht de per­ soon het meest met het opleggen van straffen en boetes."Meer dan het civiele recht en het bestuurs­ recht dat veelal om belangen en zaken gaat, treft het strafrecht de mens in zijn existentie", zegt mr Joep Simmelink, universitair hoofddocent strafrecht en strafprocesrecht. Dan blijkt dat het persoonlijke aan­ deel aan een misdrijf vooral, maar niet alleen, wordt der rechtbank wel zien te bewijzen welke schop van drachtgever namelijk B, C en D, maar weten dat niet nis insturen. Dat telt mee voor de rechter", zegt Sim­ melink die zelf plaatsvervangend rechter is. bepaald door de individuele gedragingen van een welke verdachte fataal was geweest. Dit lukte niet, van elkaar Toch is A persoonlijk aansprakelijk voor persoon.Wat anderen doen, kan ook op het bordje waardoor geen enkele verdachte uiteindelijk de straf de handel in cocaïne van E en vice versa. Hier is na­ Om de fundamentele persoonlijke verwijtbaarheid los te laten en iemand ­ daarnaast ­ ook verantwoor­ melijk sprake van een georganiseerd verband en bin­ kreeg die past bij openlijke geweldpleging en het ver­ van deze persoon terechtkomen. nen zekere voorwaarden, is de één verantwoorde­ delijk te stellen voor de daden van anderen, han­ Simmelink: "Als bij een inbraak in een huis één van oorzaken van de dood van een mens. teert de rechter strenge criteria."Zo moet er spra­ lijk voor wat de anderen doen. de twee inbrekers besluit de bewoner uit persoon­ Had de officier voor 'mishandeling de dood tot ge­ lijke wraakgevoelens om zeep te brengen, kan de volg hebbend' gekozen, dan waren alle verdachten ­ Artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht pakt cri­ ke zijn van een gestructureerde en tamelijk intensie­ minele gedragingen in georganiseerd verband aan. De ve samenwerking",zegt Simmelink."En voor het be­ andere inbreker niet worden aangerekend. Maar onafhankelijk van het feit of ze de fatale schop had­ wanneer het meer terloops gebeurt en min of meer den gegeven ­ even schuldig geweest. Ze hadden dan straffen op het lidmaatschap van zo'n criminele or­ wijs daarvan worden tamelijke hoge eisen gesteld.

De persoonlijke aansprakelijkheid staat op de tocht, toevallig een van hen de trekker over haalt, heeft de een veel zwaardere straf opgelegd kunnen krijgen. ganisatie zijn afgelopen februari met een jaar ver­ misschien dat dat ook meespeelt."

De officier van de Leeuwarder rechtbank was ech­ ander ook schuld."

Zo is het ook nog niet mogelijk om bij gewelddadige Het feit dat de inbrekers samen zijn gaan stelen, im­ ter van mening dat de jongens zich schuldig hadden groepen voetbalsupporters te spreken van een or­ gemaakt aan openbare geweldpleging en niet aan pliceert dan voldoende dat ze samen schuldig zijn ganisatie die het plegen van misdrijven tot oogmerk mishandeling. voor de consequenties, zo meent de wet. De hoogte heeft. Nu kunnen relschoppers slechts voor hun in­ van de opgelegde straf kan uiteindelijk wel verschil­ Het is juist die nuance die binnen het strafrecht dividuele acties worden vervolgd.Volgens Simmelink len. Daar eindigt de aansprakelijkheid van het collec­ van belang is, maar het publiek onbevredigd achter­ is dat terecht. "Animositeit heeft altijd bestaan tus­ tief als geheel en telt weer de verantwoordelijkheid laat. Simmelink begrijpt dat wel:"Als de één de an­ sen groepen, daar zit geen georganiseerd verband van het individu. Het is namelijk wel de persoonlijke der doodslaat, heet het in de volksmond snel dood­ achter. Vroeger had je kermisgeweld, nu voetbalge­ keuze van die ene verdachte om het pistool daad­ slag.Terwijl dan even goed sprake kan zijn van zwa­ weld. Mensen verplaatsen zich tegenwoordig mak­ re mishandeling de dood tot gevolg hebbend. Wat werkelijk te gebruiken.

In strafzaken waarbij het om een groep daders gaat, gezien de straf die op beide delicten staat, nogal hoogd en de boete is verviervoudigd. Daarmee geeft kelijker en leggen eenvoudiger verbinding met elkaar." is de roep vanuit de samenleving om alle leden van verschilt. De indeling die de mensen maken, is vaak de overheid aan dat het georganiseerde criminaliteit Simmelink begrijpt waarom politie en justitie het wel graag zo zouden willen zien. Met het Europees kam­ de groep verdachten even hard aan te pakken, vaak veel grover Die nuance is voor de meesten niet hard wil aanpakken. pioenschap voetbal van volgend jaar in gedachten, groot. De zaak MeindertTjoelker, de Fries die door evident en moeilijk uit te leggen. Dat moet wel, Simmelink: "Je kunt wel steeds die geïsoleerde in­ een groep jongens werd doodgeschopt, is daar een hoewel dat bij de familie van het slachtoffer lastig breker of dealende junk bestraffen in de hoop dat ze zoekt de politie naar middelen om groepen aan te is. Ook hier geldt het principe dat je iemand niet het nooit meer doen. Maar voor de georganiseerde pakken. Zoals bijvoorbeeld het afluisteren van gsm's goed voorbeeld van.

De kranten stonden rond het proces eind '97 vol kan straffen voor iets wat hem niet aan te rekenen regelaars op de achtergrond zijn deze mensen in­ en het preventief oppakken van groepen supporters, met ingezonden brieven van verontwaardigde bur­ valt. Je kunt hem geen doodslag in schoenen schui­ wisselbaar en vervangbaar Met de opkomst van de omdat ze weleens rellen kunnen gaan veroorzaken.

Dat mag niet. Zolang er enkel sprake is van het zich drugscriminaliteit is het besef gegroeid om het pro­ gers. Een lezer in De Leeuwarder Courant pleit voor ven, als het feitelijk om mishandeling gaat." bevinden in een groep, zonder dat er iets is gebeurd, bleem daarom bij de wortel aan te pakken." net invoeren van een wet, zodat 'toekomstige ver­ bestaat er geen rechtsgrond om tegen leden van die Het aantonen van zo'n georganiseerd velband is de dachten van zinloos geweld in groepsverband ook en verdachte aanrekenen van strafbare feiten die groep, laat staan het geheel, dwangmiddelen toe te laatste tijd overigens niet makkelijker geworden. daadwerkelijk aangepakt kunnen worden en de straf hij niet zelf heeft gepleegd, speelt ook een rol bij °Pgelegd krijgen die ze verdienen', het vervolgen van georganiseerde criminaliteit. In het Nadat het OM een aantal jaar geleden genadeloos passen.

Vrijheid van het individu komt boven veiligheid van de groep

Noodzakelijke nuance van strafrecht is vaak onbevredigend voor het grote publiek

E

naar in de zaak tegen de verdachten in deTjoelker­ zaak was het juist de keuze van het Openbaar Minis­ terie om de hele groep aan te klagen, die de veront­ waardiging veroorzaakte. De officier van justitie koos "oor het ten laste leggen van openbare geweldple­ S'ig ­ een delict dat per definitie alleen door meer­ '■ere personen die gelijktijdig handelen kan worden gepleegd ­ en sloot daarmee de mogelijkheid uit om ^ schuld aan de kwalijke gevolgen (in dit geval de ood van Tjoelker) toe te kunnen rekenen aan de *le groep. Nu moest de officier voor de Leeuwar­

m^B^embei 1999

Ü M I V E R S 16

voorbeeld van de inbrekers waarbij de één de be­ woner neerschiet en de ander erbij staat, hebben beide personen evenveel schuld,als er sprake is van een 'georganiseerd verband' gaat de gedeelde verantwoordelijk­ heid nog verder Een voorbeeld. A verkoopt in opdracht hasj en E dealt in op­ dracht cocaïne. Ze kennen el­ kaar niet, hebben dezelfde op­

door de rechterlijke macht werd afgestraft, toen het artikel 140 in stelling bracht tegen demonstranten tijden de Eurotop in Amsterdam, is er een kleine kentering te zien in de uitspraken van de rechte­ rijke macht.

"De consequenties zijn behoor­ lijk, als de rechter het georgani­ seerd verband bewezen ver­ klaard.Je kunt iemand toch voor maximaal acht jaar de gevange­

"Dat je deel uitmaakt van een bepaalde groep, is op zich geen verwijt", aldus Simmelink en hij wijst daar­ mee ook bepaalde maatregelen voor de publieke vei­ ligheid van de hand, zoals de collectieve fouillering zoals die enkele weken terug plaatsvond in de Rot­ terdamse wijk Millinx. "Mensen kiezen misschien in eerste instantie wel voor veiligheid boven vrijheid, maar als je op iedere straathoek wordt gefouilleerd, houdt het op. Die consequenties wegen niet op te­ gen de individuele vrijheid om te gaan en staan waar je wil."

15

Geloof tussen bijbelkring en filmclub Vrijheid als individuele gelovige schept ruimte, maar heeft als risico dat het cement van de geloofsgemeenschap wordt aangetast. Zowel de christelijke studentenvereniging Ichthus als studentenkerk

Maranatha

proberen hierin op hun eigen manier een evenwicht te vinden. Beide benaderingen hebben voor­, maar ook nadelen: de hechte band bij Ichtus wordt soms als te knellend ervaren, terwijl de vrijheid bij Maranatha kan leiden tot een gebrekkige communicatie. ^

Stijn Dunk

E

en decemberavond in studentenkerk

IS Michels zou zich echter niet thuis voe­

Maranatha In het halfdonker van de

len bi| een kerk waarin iedereen zich kri­

gebedsruimte galmt een sonoor gezang

tiekloos conformeert aan een interpre­

uit zeven monden " D a t Hij ons dor ge­

tatie Hl) realiseert zich dat individualise­

beente doet herleven", klinkt het lied van

ring het risico met zich meebrengt dat

Ezechiel m de sober ingerichte kerk De

een groep gelovigen sneller uit elkaar valt,

rest van de adventsviering is modern met

maar dat neemt hi) v o o r lief "Als )e eeu­

onder meer muziek en teksten uit dissi­

wenlang alleen maar conserveert, loop je

dente hoek De voorganger is bovendien

ook het gevaar dat )e uitsterft", stelt hij

telt kringcoordinator Samantha B riscoe

hier met met borden gegooid "

geen pastor of dominee, maar een 'gewo­

strak vindt B ij Maranatha heeft hij meer

"Maranatha probeert een evenwicht te

'Dan bidden we met elkaar v o o r iemand

H e t cement van Ichthus is het geloof in

ne gelovige

vrijheid en w o r d t hij met elke week op

vinden tussen het individu en het experi­

waarmee het slecht gaat B ovendien ver­

bepaalde christelijke grondslagen B riscoe

de bijbelstudie verwacht Toch heeft hij

Een leek die zonder enige ruggespraak van

ment enerzijds en anderzijds de groep en

wacht ik van de kringleiders dat ze ie­

noemt klassieke beginselen zoals het ge­

zich o o k hier bij een groep aangesloten

een professional een viering inricht, het is

de traditie "

een clubje dat regelmatig films bekijkt

o o k bi) Maranatha een uitzondering Maar

^

Illustratie Judith Ten B osch

mand bellen of een kaartje sturen als die­

loof dat Christus v o o r de zonden van de

gene met lekker in zijn vel z i t " Dat wil

mens aan het kruis gestorven is "Samen

Deze donderdag na de adventsviering zien

groeien we naar G o d t o e , daar heb je

ze de film Shme, die gaat over een piano genie dat d o o r zijn ­autoritaire vader m

dat het überhaupt kan, is typerend voor

* — » o k de christelijke studentenvereni­

met zeggen dat er geen ruimte is v o o r

de ruimte die het individu krijgt binnen de

ging Ichthus probeert een dergelijke ba­

d i s c u s s i e , b e n a d r u k k e n B r i s c o e en

medechristenen voor nodig", is haar over­

studentenkerk Z o v/erd de eerste advents­

lans te bewaren N e t als Maranatha her­

Ichthus­secretaris Tanja de B oer

Leden

tuiging Dat dit benauwend kan zijn, kan

een gesticht beland Na de film wordt uit

viering samengesteld doorTi)s Michels,aio

bergt Ichthus verschillende geloofsstro­

van een zware kerk staan heel anders in

ze zich wel voorstellen " H e t komt o o k

gebreid nagepraat over de relatie tussen

liturgiev^etenschappen op de theologische

mingen, maar de weegschaal slaat hier

het leven dan minder strikte gelovigen",

v o o r dat leden zich met willen conforme­

vader en zoon, maar opvallend genoeg

faculteit"Bij Maranatha is ruimte voor een

meer d o o r naar de groepsgedachte Kern

stelt De B oer " D a t zorgt bij het bespre­

ren aan onze beginselen en Ichthus verla­

met over de rol van de religie in het ver

eigen geluid", zegt hij " D a t is niet omdat

van de vereniging zijn de vijf bijbelkrin­

ken van de bijbel v o o r verschillen van in­

ten Je moet ergens een grens trekken

haal " W e zijn zo verschillend in ons ge

we een ont man %how willen opvoeren W e

gen die wekelijks s a m e n k o m e n

Dan

zicht Maar dat is alleen maar goed, zo blijf

een trompettist voelt zich o o k met thuis

loof, dat we eikaars taal met spreken

laten zien dat er met een zaligmakend ge­

w o r d t niet alleen het heilige boek bestu­

je kritisch over het geloof" Soms komen

in een roeivereniging"

verklaart hbo­student Jeroen Speksnijder

luid IS, maar veelstemmigheid"

deerd, maar w o r d e n o o k de sociale ban­

de Ichthianen op een dood punt terecht,

Er zi|n geloofsgemeenschappen waar plu­

den aangehaald "ledere bijeenkomst slui­

maar ze blijven respect houden v o o r el­

■—etterenstudent B riceWillotte is zo ie­

v o o r zijn eigen zoektocht, maar sonns is

riformiteit veel minder vanzelfsprekend

ten we af met bid ­en dankpunten", ver­

kaars standpunt, weet B riscoe "Er w o r d t

mand die de banden binnen Ichthus te

het o o k een nadeel"

" H e t IS mooi dat iedereen de ruimte krijgt

"Kerk moet Inspelen op persoonlijke behoeften'' "Wij komen tezamen', begint het kerstlied. En inderdaad willen wij met kerst nog wel redelijk tezamen komen in een kerk. Op andere momenten is het eenzaamheid troef.

De kerk bezoeken is iets dat je gezamenlijk doet en

nomen concurrentie is volgens hem daar­

niet aan dat beeld voldoet, voel je geen

nen Geloof w o r d t nu weer als een reëel

van de oorzaak "Als je hier op zondag

schuld, maar schaamte "

alternatief geaccepteerd Het is weer een

komt, zie je bij Maranatha maar een paar

Nauta "Er bestaat dus behoefte aan een

optie De velden zijn meer dan ooit rijp

auto's staan terwijl het bij het Sportcen­

ander s o o r t religie Schuld vraagt o m ver­

o m te oogsten "

t r u m zwart ziet van de auto's Z o zijn er

geving, schaamte o m verbergen De ker­

Volgens Van Tongeren loopt het echter

heel veel activiteiten waar de kerk op

ken richten zich nog t e veel op de t h e o ­

zo'n vaart met met de afstand tussen kerk

zondag mee moet concurreren "

logie van de schuld en te weinig op de

en wereld Pastores van nu hebben vol

spiritualiteit van de schaamte Er moet een

gens hem wel degelijk oog voor nieuwe

Godsdienstpsycholoog prof dr

gezamenlijkheid is niet echt meer van deze tijd. Aan twee theologen de vraag: hoe overleeft de kerk het individualisme)

Rem

Nauta ziet dat net zo " D e kerk is een

meer op de persoon gerichte v o r m van

behoeften in de samenleving De grote

keuze geworden De dominante vanzelf­

godsdienst komen De mens moet leren

massa verbindende rituelen van vroeger

sprekendheid van de kerk is weg Overi­

leven met het feit dat falen onvermijde­

zijn ingeruild v o o r de rite voor het indi­

gens IS de kerk met altijd zo'n grote mas­

lijk I S "

vidu " O p belangrijke momenten hebben mensen nog steeds behoefte aan ritue­

sabeweging geweest"

Toch lijken tv­programma's als Catherine

Volgens Nauta is de samenleving overge­

en Jerry Springer dat tegen te spreken

len, maar dan met meer eigen elementen

^ Adrian van den Eerenbeemt

gaan van een collectieve cultuur in een

ZIJ creëren een wereld van biechtende

Je ziet dat bij begrafenissen of huwelijken

individualistische "In een collectieve cul­

mensen Nauta ziet dat anders "B ij Jerry

Daar komen de mensen wel weer voor

K

tuur domineert schuld, je moet je aan de

Springer gaat het met o m het belijden van

naar de kerk Het meest extreme voor­

erken zijn met de kleinste gebouwen

se s t i j l "

regels houden In de invidualistische cul­

schuld, maar o m het excelleren in de

beeld van een persoonlijke invulling dat

in een dorp of stad Alleen al met hun

De kerk mag leeggelopen zijn, dat bete­

t u u r o v e r h e e r s t een andere e m o t i e

overtreding Het gaat erom het falen juist

ik ken is een huwelijk m de kerk waar

formaat geven ze aan dat geloof een

kent volgens Van Tongeren met dat het

schaamte Je probeert te leven naar het

als sterkste punt naar voren te brengen

behalve het bruidspaar niemand bij mocht

beeld dat je van jezelf w i l t geven Als je

kwestie van grote gezelschappen is De

geloof bij iedereen weg is Hij verwijst naar

Theologen zouden eigenlijk veel meer

zijn "

traditionele kerk heeft een hoge t o r e n ,

een langlopende onderzoek over G o d in

naar de televisie moeten kijken om te zien

dan zien veel mensen waar ze moeten

"Gelovig zijn is met meer gekoppeld aan

Nederland "Daaruit blijkt dat we sinds de

w a t mensen in deze tijd beweegt"

zijn Maar ook kerkgebouwen gaan met

de traditionele kerkgang, maar sterk geïn­

jaren zestig een stuk minder kerks zijn,

W a t de kerk nodig heeft, volgens Nauta,

hun tijd mee, betoogt liturgiewetenschap­

dividualiseerd Je ziet dat ook terug m de

maar dat de groep mensen die zeggen

IS een goede leider Een sterk richtingge­

per dr Louis van Tongeren "Je ziet dat de

vele vormen van diensten Je hebt vierin

gelovig te zijn, is toegenomen Daaruit kun

vende figuur, een soort Mandela W a n t ook

kerken die tegenwoordig gebouwd wor­

gen speciaal v o o r kinderen en jongeren

je concluderen dat het geloof met is ver­

de kerk lijdt aan hetzelfde probleem als

den niet meer van die zelfverheerlijkende

Daarnaast zijn er zowel experimentele als

dwenen, maar dat de institutionele kaders

de samenleving schaamte "En dat is niet

neo­gotische bouwwerken zijn, maar ge­

traditionele missen De kerk is anders dan

zijn weggevallen "

nodig H e t rancuneuze antiklerikalisme

bouwen die aansluiten bij de hedendaag­

vroeger ledere tijd geeft het leven op zijn

N i e t het individualisme, maar de toege­

van de jaren zestig en zeventig is verdwe­

eigen wijze v o r m "

16 UNIVRRC 16 «^•^%ft.JL V ^

J6 tlec<;m42efiW

É.A i .

Personeelsinformatie verschijnt een keer in de 14 dagen onder de verantwoordelijkheid van Personeel en Organisatie.

Redactie en tekst: Michiel de Jong

Collegevoorzitter mr. Yvonne van Rooy licht KUB 2 0 1 0 toe

''Alles willen leidt tot weinig" Begin december vond de laatste bijeenkomst plaats in het kader van de discussies over waar

benadrukken dat het college de inb r e n g als uiterst w a a r d e v o l beschouwt. De sessies zijn, mits misschien op een andere manier opgezet, zeker voor herhaling vatbaar."

deze universiteit in 2 0 1 0 moet staan. Alle medewerkers hebben nu dus de gelegenheid gehad om mee te praten. Collegevoorzitter mr. Yvonne van Rooy licht toe hoe het staat met het proces dat moet leiden tot een nieuw mission statement.

Wat is er gebeurd in de 2010-discussie na de bijeenicomsten met personeel en studenten in de Blaclc Box eind oktober?

"Er is medio november nog een sessie geweest met de Engelstalige staf van CentER en met de medewerkers van de Theologische Faculteit is op 8 december van gedachten gewisseld.

Ook heeft een aantal mensen schriftelijk gereageerd. Bureau Bikker bewerkt momenteel de enorme hoeveelheid aantekeningen die zijn gemaakt tijdens de gesprekken en zal in de week voor Kerstmis met een verslag op hoofdlijnen komen. Ook kunnen we dan een eerste voorstel verwachten voor een nieuw mission statement en aanbevelingen voor het vervolg."

Wat gebeurt er met de bijdragen aan de discussie op de site?

"Die bijdragen worden verzameld en meegenomen in de beraadslagingen over het nieuwe plan. Het is verheugend om te zien dat naast de medewerkers ook veel studenten op die site hun mening kenbaar maken. Er zitten praktische opmerkingen tussen waarmee we mogelijk ons voordeel kunnen doen. Want we moeten niet uit het oog verliezen dat een plan voor de toekomst weliswaar heel belangrijk is, maar dat oog voor kwesties en details van nu vitaal is en de beeldvorming van studenten over de KUB in veel grotere mate bepaalt."

Wanneer ligt er een nieuw strategisch plan?

"Dat valt niet precies te zeggen omdat we dat plan anders dan gebruikelijk voorbereiden. Eerst wordt vrijuit met de decanen gesproken over wat de hoofdlijnen van de universitaire strategie zouden moeten zijn. Vervolgens is het aan de faculteiten en diensten om te bepalen hoe zij daaraan invulling te geven. In de eerste helft

O Illustratie: Hans van den Tillaart van 2000 denken we op basis daarvan het strategisch plan op te stellen. Afspraken en uitvoering worden uitgewerkt in jaarplannen.

"Ik wil van de gelegenheid gebruik maken om eenieder van harte uit te

nodigen voor de nieuwjaarsrede op 3 januari om 16.00. Ik zal dan nader ingaan op de uitkomsten van het 2010proces en iets zeggen over de missie van deze universiteit in de nieuwe eeuw."

Bestaat er nu een duidelijlc beeld van de universiteit over tien jaar?

"Dat zou mooi zijn. De KUB is een verzamelplaats van denkers die waarschijnlijk allemaal een eigen beeld hebben van de universiteit. Ondanks die verschillen tekenen zich opvattingen af waarmee we verder kunnen. Zo is zowel door studenten als docenten gewezen op het belang van meer prikkelend en breder georiënteerd onderwijs. Velen hebben betoogd dat de KUB met zijn internationale ambities niet uit het oog moet verliezen dat we ook een maatschappelijke taak hebben. Een universiteit voor mens- en maatschappijwetenschappen moet in dit land zichtbaar zijn in het maatschappelijk proces en debat. En zo zijn er meer geluiden, maar we zullen keuzes moeten maken. Alles willen leidt tot weinig."

Tijdens de discussiebijeenkomsten werd ook gesproken over de signatuur van de universiteit, wat staat hierover in het rapport?

"Dat weet ik niet, want we hebben het rapport van Bikker nog niet ontvangen. Maar los daarvan: we hebben heldere signalen uit die discussie gekregen. Daarmee willen we zowel zorgvuldig ais duidelijk omgaan. Het viel op dat veel mensen belang hechten aan aandacht voor thema's en waarden en normen die je kunt verbinden aan de traditie van deze universiteit. Waar we voor staan, is het vinden van een eigentijdse vertaling die daaraan recht doet."

Hebben personeel en studenten nog inspraak?

nu

"Het meeste van wat er in de discussies is gezegd zal terug te vinden zijn in het zogeheten strategisch plan. Dat wordt met alle faculteiten en in de KUB-raad besproken. Ik wil nog eens

ll£^2^bcr wVl

A ' V »,^.» ,•. üNIVcKa ló

Dr. Geert van Boxtel (41), ud psychonomie

"Ih ben een tevreden werknemer

jr#

"Voordat ik aan de KUB ging studeren, w e r k t e ik bij bedrijven die handelden in

textielgrond-

stoffen in Tilburg en koffiemachines in Milaan. Na acht jaar bedrijfsleven besloot ik te switchen. Ik ging in Tilburg studeren. In 1989 studeerde ik af en in 1 9 9 4 ben ik gepromoveerd. Sinds 1 september w e r k ik op de KUB als universitair docent pschychonomie. Als onderzoeker houd ik me bezig met onderzoek naar de werking van de hersenen en de biologische factoren die daarbij een rol spelen."

"Eigenlijk ben ik een heel tevreden werknemer. Dat komt omdat ik er direct iets van zeg als ik me ergens aan stoor. En ik heb het idee dat er dan wel iets aan mijn ergernis wordt gedaan. Wat ik minder vind, is onze behuizing in P. Die kan wel een facelift gebruiken. Ik schaam me wel eens als ik gasten moet ontvangen, dan ga ik

O Fofo; Erik van der Burgt niet op deze kamer zitten. Het meubilair dat hier staat is bijvoorbeeld hopeloos verouderd.

"In de functie die ik heb, ben ik heel zelfstandig. Maar ik ben geen onderzoeker die zich helemaal afzondert.

Contact met collega's vind ik heel belangrijk. In het onderzoek dat ik doe is dat met name met mensen op andere universiteiten. Bij het onderwijs overleg ik regelmatig met collega's hier bij de sectie. Een keuze tussen onderwijs en onderzoek kan ik niet maken omdat ik pas vanaf begin september regulier onderwijs verzorg.

"Een collega waarmee ik de kamer deelde werd bedreigd met ontslag en daardoor merkte je wel dat er een reorganisatie bij de faculteit gaande was. Het is heel jammer dat goede collega's vertrokken maar ik wil daar verder niet negatief over doen. Ik denk dat het hoort bij een reorganisatie.

"Ik heb geen echte carrièreplanning, wat ik nu doe vind ik heel leuk en daar wil ik graag in verder. Wat er verder op mijn weg komt, dat zie ik wel. Dat kan hier op deze universiteit zijn maar ook ergens anders. Ik sta overal voor open."

iV

ALGEMEEN

MEDEDELINGEN

deld Ook wordt het specifieke karaktervan het MKBbelicht Bedrijfsvoenngor^anisatie financienng, innovate etc zullen aan de axk komen Ook de sociaal economische pos, tie van het MKB (arteidsmarkt. concurren t e etc) en het overheidsbeleid om de po

^ Spreekuren

tentes van het MKB beter te benutten wor

De Mededelingenpagina wordt verzorgd door Univers (tel 2277) Diensten en facul

Facultaire coördinatoren intemationolisenng en (keuzevak 2 studiepunten) Service bureau Buitenland

Arabisch II (keuzevak 4 studiepunten)

FEW dagelijks i I 00- i 2 30 uur Nettie Cools

Academisch Duits I (keuzevak 4 studiepun

teiten gelieve hun kopij in W P 5 I W P 6 I o f W P 7 0 per e-mail (Schendel@kub nl)

wezen I (1997/1998) of op het tentamen

aan te leveren uiterlijk donderdag 13 00 uur De berichten dienen kort en kernachtig

monetaire economie (1999/2000) Voor drt

nationaal zowel als internatonaal per^pec

geformuleerd te zijn Uitgebreide versies van de mededelingen kunnen geplaatst wor-

aanvullende tentamen dient minimaal een 6

tief belicht Het college heeft een sterk mul tdisciplinair karakter

den besproken Het MKB wordt vanuit een

B I I 15 tst 2 5 l 2 o f C a r l a d e W i t B I I IS.tst

ten)

den in de Internetversie van Univers Daarnaar wordt in de betreffende korte mede-

(zes) behaald te worden Deze mogelijkheid

2512 FRW ma t/m do I I 00-1230 uun

English for the Future (keuzevak 4 studie-

deling in de krant verwezrn met het teken® De mededelingen voor internet sturen

IS uitdrukkelijk alleen beschikbaar voor stu

Naast de (werk) colleges wordt van de stu

Renee Rijkens,Y 304, tst 3141 FSW dage-

punten)

naarYD Verschuren@kub nl Uiterlijk vrijdag 9 00 uur De redactie behoudt zich oven

denten die de doctoraal studie zijn begon-

dent ven/vacht dat er een werkstuk wout

lijks 13 00-14 30 uunjanneke Esselink., N 18

Exercises in CreativeWritng in English (keu-

gens het recht voor om in te korten

tst 2116 FLW op afspraak Denise ündenau,

zevak 4 studiepunten)

nen in sept 97 of eerder voor het 3 SP-

gemaakt en gepresenteerd Dit werkstuk kan

tentamen geldwezen I of monetaire eco-

theoretisch van aard zijn. maar er wordt ook

B 207, tst 8008 FWW afspraak. Mana Pou-

Academisch Frans I (keuzevak 4 studiepun-

nomie minimaal een 6 (zes) hebben ge-

de mogelijkheid geboden om een business

lussen,P32l5 tst3079 SB6 dagelijks 1300-

ten)

scoord

plan te maken voor een fictieve of echte

14 30 uur Iris Sliedrecht, N 15 tst 2837 of

Academisch Frans 11 (keuzevak 2 studiepun-

De literatuur voor het aanvullende tenta-

onderneming

Lisette Hegge N 17 tst 3076

ten)

STUDENTEN ADVIESBUREAU

Frans voor Economen II (keuzevak 4 stu

^

Sluiting Bibliotheek Kerst

diepunten)

FACULTEIT ECONOMIE

men bestaat uit A FP Bakker en J H Mees-

In samenwerking met de Kamer van Koop-

ters, Grenzen aan het vrije kapitaalverkeer'

handel Midden Brabant teTilburg zal er een

Liberalisate in opkomende economieën een

' matching ' t o t stand worden gebrachttus

Vanwege de kerstvakantie is de bibliotheek

Italiaans (keuzevak 4 studiepunten)

herwaardering (Reeks Financiële en Mone

van de KUB gesloten vanaf 24 dec 14 00

sen studenten geïnteresseerd in het schni

Russisch II (keuzevak 4 studiepunten)

taire Studies 17' jaargang N r 4 1998-1999

uur tot 3 jan 13 30 uur

ven van een businessplan en startende on

Spaans I (keuzevak 4 studiepunten)

^

'The b a t t l e of Seattle'

Uitg Wolters-Noordhoff

dernemers, die zich bij de Kamer hebben

Voor het tentamen kan worden ingeschre-

gemeld Ter voorbereiding daarop zal in ja

Onderwijsbureau

ven op het prikbord bij het Bureau Econo-

nuari een precoliege worden gegeven voor

Zie voor inloop en tel spreekuren bordjes

mische Faculteit ( I I " verdieping gebouw B)

Spaans II (keuzevak 4 studiepunten)

^

Turks II (keuzevak 4 studiepunten)

Advies Bureau Sinds I dec as is de balie van het Studen ten Advies Bureau (N2) op vr gesloten De

bij div deuren O W B (geb B I I e verdieping)

De gevolgen voor economie en milieu Be-

Inschrijving

Openingstijden Studenten

^

Bereikbaarheid

het schrijven van een businessplan

gin dec heeft de wereldconferentie over in

^

tematonale handel plaatsgevonden (WTO)

Studenten en medewerkers van de KUB

openingstijden op de andere dagen blijven

of internet http//cwiskubnl/~few/few/obu

^

Ze IS uitgedraaid op een flop Er is geen ak-

kunnen gratis aan de cursussen deelnemen

ongewijzigd ma t/m do IO 00-12 00 uur en

reau/kubweb20/sadv htm Studie-adviseur

inleiding Bestuurseconomie

koord gesloten over de liberalisering van de

Anderen kunnen tegen betaling deelnemen

1300 1600 uur

Mevrdrs E de Ponti heeft van 20/12 t/m

Het komende semester gaat de doctoraal-

wereldhandel De vraag is welke consequen-

dig aan te melden Daarbij dient aangegeven

aan de cursussen Arabisch, Russisch enTurks

24/12 geen spreekuur Mevr R. Lukkenaer

studie Public Management van start Het stu-

ties heeft dit voor de wereldeconomie, voor

te worden of men geïnteresseerd is in het

(bel voor meer informatie 013-4662614)

^

heeft van 20/12 t/m 24/12 geen spreekuur,

dieprogramma IS breed en gevarieerd Dat

ontwikkelingslanden, en voor het milieu Het

schrijven van en businessplan samen meteen

U kunt zich op vertoon van uw /nschnjwngs-

Opjutgroep, waarin studenten met een stu

je kunt je mail tijdens haar afwezigheid zen-

IS ook noodzakelijk omdat het opleidt voor

mislukken van de conferentie wend door ont-

startende ondernemer

bewijs 1999-2000 (studenten) of Studenten-

dieachterstand elkaar controleren en onder-

den aan FEW O W B

tal van interessante functies in de non profit

wkkelingslanden met voorzichtig gejuich ont-

Graag inschrijven voor 21 dec 99, op de

chipkaart (medewerkers) vanaf é 18 jan

steunen om studie-uitstelgedragte doorbre-

sector (en daarbuiten, bijvoorbeeld als me-

vangen Is dat terecht zijn ze gebaat bij een

inschrijflijst in de gang bij kamer B 737

2000 i O 00 uur inschrijven voor de groeps

ken en de studie-methode te optimaliseren

^

mislukte onderhandelingsronde'

cursussen in de hal op de tweede verdie

Aanvang 2 febr 2000 Inschrijven kan tot 21

en 4 : Economie-Bik-

bureau) waarvoor met alleen een grondige

Het IVO organiseert samen met het Cen-

^

ping van gebouw B wordt bekend gemaakt

jan 2000 aan de balie van het Studenten

Econometrie

kennis van de bednjfeeconomie nodig is maar

trum voor Internationale Samenwerking

Organisatie van de

waar de inschrijving voor de diverse talen

Advies Bureau in N2 Stel dit met uit Vol =

Wil je tijdens blok 3 en/of 4 deelnemen aan

ook deskundigheid op het terrein van de

(COS) een discussiebijeenkomst waar deel

Gezondheidszorg

plaats zal vinden Vanaf wo 19 jan inschrij-

Voli

colleges en/of aan blokopdrachten van nog

openbare financiën alsmede kennis van de

nemers aan de W T O in Seattle verslag zul-

Vraagstukken in de gezondheidszorg zijn

ving a/leen mogelijk aan de balie van het se

len doen Het betreft vertegenwoordigers

cretariaat van het Taiencentrum tijdens de

^

van de Zuid Noord Federatie afkomstig van

spreekuren (ma t/m vr

niet gouvernementele en milieu organisaties

1300-1400)

Op dit verslag zal worden gereageerd door

N B Schriftelijk of telefonisch inschrijven is

10 30-1200 en

Opjutgroep

Vanwege het beperkte aantal plaatsen en

Recidivisten voor blok 3

Public Management/

om een goede voorbereiding te kunnen ga randeren dienen de studenten zich vtüegtij

dewerker van een gerenommeerd advies-

Keuzevak Economie en

met behaalde vakken schrijf dan je naam en

werking van (gereguleerde) markten

dagelijks onderwerp van publiek debat

anr op lijsten die hangen op de I I e etage

Het van Inleiding Bestuurseconomie geeft

Wachtlijsten, pnve-klinieken kosten van phar

studenten

van geb B bij het Onderwijsbureau, vermel-

een eerste introductie in Public Management

maceutica. doelmatigheid kwaliteitsbeoonde-

Derdejaars studenten met een prestatie

ding van je naam op deze lijst wil met zeg-

Uiteraard is het een verplicht vak voor de

ling van ziekenhuizen, moeten we alles doen

beurs die hun eerste twee jaar minimaal 84

gen dat je hebt aangemeld voor het tenta-

genen die Public Management als doctoraal

wat we technisch kunnen enzovoorts' Nieu

Beurs voor excellente

IVO medewerkers drs Picavet en drs Van

met mogelijk

studiepunten hebben gehaald met een 8

men dat moet je {voor propedeuse vakken)

studie kiezen maar het is ook een zinvol

Tilburg, alsmede door drs Van der Straaten

we designs rollen wekelijks de pers in In de

Tenzij anders vermeld in de cursusbeschrij-

gemiddeld, kunnen zich nu al aanmelden bij

doen via KUÖwefa Intemet Voor aanvang van

keuzevak voor degenen die vanurt een an

(FSW)

zorg sector is grote behoefte aan ter zake

ving starten de cursussen op mo 31 jan

studentendecaan Mies Hezemans voor de

blok 3 staat de werkgroepindeling ook op

dere doctoraalstudie hun honzon willen ver-

kundige managers en onderzoekers Alle

De bijeenkomst vindt plaats op wo 12 jan

2000, inschnjving voor zelfstudie is met no-

SAM-beurs De KUB stelt jaarlijks 15 studie-

de lijsten vermeid Aanmelden uiterlijk 14

breden In deze cursus zal veel aandacht

reden om het komende semester te kiezen

2000 Van 2000-22 15 uunVilla de Vier Jaar-

dig Op vertoon van de Studentenchipkaart

beurzen ter beschikking voor een vijfde stu

jan as

worden besteed aan concrete toepassingen

voor het keuzevak Economie en Organisa

getijden (zijstraat Noordstraat / Spoorlaan)

kunnen studenten en medewerkers gebruik

diejaarvan excellente KUB-studenten Deze

die met name ook door de studenten zelf

t e van de Gezondheidszorg

De toegang is gratis Meer info IVO tel

maken van de zelfstudiecursussen in hetTa-

beurs is op initiatief van Studentenfractie

^

gepresenteend zuilen worden (hetgeen van-

Gedurende het 2e sem van het studiejaar

4662556 (Rob Maas)

lencentrum voor Zelfstudie Anderen kun-

SAM in het leven geroepen en wordt daar-

IB

zelfsprekend zwaar meeweegt in het eind-

1999/00 zal het keuzevak Economie en

nen tegen betaling van f 150,= zes maan

om in de wandeling ook wel SAM-beurs

Put your name and number on the list in

cijfer)

Taiencentrum

Organisatie van de Gezondheidszorg wor

den gebruik maken van hetTalencentrum

genoemd De beurs is bedoeld voor stu-

building B I ith floor when you want to do

In verband met de organisatie is het abso

den aangeboden door prof dr RichardTJM

Vertaal en correcüeservice

voor Zelfstudie Ze kunnen zich hiervoor in-

denten met een prestatiebeurs De exacte

again (some) of the courses of studyunrt 3

luut dat geinteresseende studenten zich voor

De vertaal- en correctieservice voor Engels

Janssen De studiebelasting bedraagt 4 pun

schnjven gedurende het spreekuur van het

voorwaarden zijn gepubliceerd in de Rege

and/or 4 (ind assignments) Register for writ-

af melden enwel via e-mail bij de docent

IS gesloten van 20 dec 1999 t/m 9 jan 2000

ten Dit keuzevak is in principe toegankelijk

Talencentrum (ma t/m vr IO 30-12 00 en

lingAfstudeerondersteuning van het Studen

ten examination of the first year program

van deze cursus (fgvdnheuvei@kubnl) dan

De te corrigeren teksten die voor/op 24

voor studenten uit alle. dus ook met

13 00-14 00 uur) Eventuele roosterwijzigin-

tenstatuut (zie Studentenvademecum pag

via KUBweb Intemet 'onderwijs" and 'aan-

dec gereed moeten zijn, moeten op 14 dec

wel bij de coordinator van deze nieuwe

economische, doctoraal-nchtingen Het keu

gen worden bekend gemaakt via Univers en

86 gratis af te halen bij het dictatenmaga-

melden voor schriftelijke propedeusetenta

doctoraalstudie (e n kertzman@kub nl) De

zevak zal worden aangeboden op do van

^

N o t passed t h e first year

1999 bij het secretariaat aangeleverd zijn

KUBWEB (httpy/ietkub nl/talencentrum/ü

zijn)

mens' (don t forget that") Groups are avai

Voor het maken van vertalingen kunt u con-

coordinator is gaarne bereid nadere inlich-

I 3 45-15 45 uur en starten op do 3 febr

ien/sem2 htm) tn verband met de grote wacht-

BIJ het Studenten Advies Bureau in N2 is

lable before the start of studyunrt 3 (see the

tact opnemen met mevrouw M Sanders

ten over het programma Puljlic Management

Naast de collegevorm zal er gewerkt wor

lijsten bij bepoaide cursussen worden cursisten een informatiefolder over de SAM-beurs

(telnr 2852)

list I I th floor again) Do this befor 14 Janua-

te verschaffen Loop rustig bij hem binnen

den aan de hand van casussen en virordtvan

die zonder bencht met op het eerste college

verkrijgbaar Studenten die in aanmerking

ry

(kamer B 531)

verschijnen met meer toegelaten.

te komen voor de SAM-beurs in sept 2000

^ Individuele taalbegeleiding

ontvangen in jan a s hierover bencht

studenten een actieve rol in de voorberei ding van bijeenkomsten verdacht

^

i n t e r n a t i o n a l Business

^

Studiekeuze Algemene

ZIJ die drt keuzevak willen volgen worden

Het Talencentrum van de KUB biedt al sinds

^

enige jaren een speciale taaiservice aan voor

Studenten die geselecteend zijn voor uitwis-

^

allcxhtone studenten en medewerkers van

seling kunnen zich tot ma 17 jan i 2000 met

Studentenzaken biedt je de mogelijkheid om

de KUB voor wie het Nederlands een twee-

voorrang inschrijven op vertoon van de

vanaf 14 m r t 2000 mee te doen aan een

de taal 15 Deze gratis taalbegeleiding is indi-

bevestigingsbrief van Bureau Burtenland of

assertmreitsrroining (leren opkomen voor

vidueel en op maat er wordt aan die taal-

Bureau Intemationalisenng van de faculteit

jezelf zonder de bedoeling om anderen voor

be changed; see Internet and the new t m e -

Van Schalk en Sijben zijn bereid de nodige

^ Tweedejaars studenten

het hoofd te stoten)

table (also on the 'prikbord')

vragen te beantwoorden

Econometrie verplicht vak in de basisfase econometrie en

Voorrangsregeiing

vaardigheden gewerkt die voor de student/

Assertiviteitstraining

studyunit 7 and 8: changing

Economie

groups & t i m e t a b l e

Studenten die nog willen praten over hun

naat van de vakgroep Algemene Economie

The groups for the courses of studyunrt 7

studiekeuze in febr 2000 kunnen terecht op

tel 2416 of 2019 (kamer B 514) Meer in

and 8 are available in januari on the "prik-

een inloopspreekuur op do 6 jan op kamer

formate RTJMJanssen@kubnl

bord ' near room B I I 18 The timetable will

B 521 tussen 1400 en 1600 u De heren

verzocht zich op te geven bij het secreta

medewerker problemen opleveren tijdens

^ Talencentrum v o o r

Inlichtingen en inschrijvingen voor de trai

het werk of studie zoals het samenvatten

Zelfstudie

rang tot 29 febr 2000 ( Meld je tijdig aan

^ Tentamen Statistiek 2 voor

^ Academische vaardigheden

In de Bibliotheek is hetTalencentrum voor

informatebalie N2

Economie en BIK

Bedrijfseconomie

bestaat urt het groepsgewijs urtvoeren van

Datum plaats en tijd voor het afleggen van

Deelname aan de academische vaardighe-

een case-studie De maximale groepsgroot te IS vastgesteld op dne. het samenstellen

van studieteksten schnjven van werkstukken uitspraak of spelling Na een intakegesprek wordt er een persoonlijk programma opgesteld Drt houcft in gedurende tien weken een uur indr^iduele begeleiding per week door een medewerker van hetTalencentrum Als je belangstelling hebt voor deze taalbegeleiding of je meer informatie wilt kun je bellen of mailen voor een afspraak 0134663l05/TRoseiaar@kubnl Je kunt ook langskomen op het spreekuur van hetTalencentrum in gebouw B kamer B228 (ma t/m vr 1030-1200 en 1300-1400 uur)

^

Cursusaanbod voorjaar

Zelfstudie gehuisvest Het bestaat uit een individueel talenptücücum waar u met audio-

^ A c t i v i t e i t e n Loopbaan

het tentamen achter de pc kun je vinden

den BE moet vooraf worden aangemeld via

en videomatenaal kunt oefenen en een COO-

Advies C e n t r u m

middels COMAP

Comap, gebruik de vakcode van de gewens-

van de groep wordt aan jezelf overgelaten

pracücum waar u kunt oefenen met compu-

In 2000 organiseert het Loopbaan Advies

te richting

Vanaf 15 dec 99 is (onder voorbehoud) een

tergestuurd taalonderwijs, soms in com-

Centrum (LAC) weer volop nieuwe trainin

^

binate met CD-ROM Tenslotte is er een

gen en workshops voor studenten en pas

I n t e r n a t i o n a l Business

opzoekhoek waar u een verzameling naslag-

afgestudeerden Een selectie uit ons aanbod

Date, place and t m e you may find by CO-

werken aantreft woordenboeken gramma-

'Heroriëntatie studiekeuze 'Stagevoorberei

MAP

tica's en boeken met informatie over scnpte-

ding. 'Vergaderen' Zicht op je kwaliteiten,

schrijven, notuleren, vergaderen en spellen

'Sollicitatetraining en 'Starten in je eerste

^ Aanvullend t e n t a m e n

Op 31 jan begint het college Ondernemer-

drachten over de verschillende groepen stre

Nadere informatie over zelfstudiemogelijk-

baan' Voor meer informatie over ons voor

geldwezen I

schap en Midden- en Kleinbedrijf dat wordt

ven WIJ er naar dat met meer dan t « e groe

Op do 3 febr wordt aan een beperkt aantal

gedoceerd door Prof drs J G Vianen In dit

pen aan een zelfde case-opdracht werken

studenten de allerlaatste mogelijkheid gebo

college wordt aandacht besteed aan theo-

W e vragen daarom elke groep een eerste en een tweede keuze op te geven

heden wordt gegeven door de coordinator

jaarsprogramma kun je terecht in het l A C

talenpracticum die regelmatig spreekuur

(N 7 / tel 4662521), of bezoek onze websi-

houdt in de bibliotheek Meer info over het

te (http//cwiskubnl/~dso/lac) Het LAC is

Theone en praktijk van mondelinge com-

Talencenttvm voor Zelfstudie, materialen voor geopend ma en vr van 13 00-16 00 uur di

municatie (keuzevak, 2 studiepunten)

computerondersteund onderwijs en opzoek-

t/mdovanlOOO

Practicum schnjfvaardigheid Nederlands

hoek IS beschikbaar bij hetTalencentrum

uur

18

Het vak 'Zelfstandig Modelleren I" is een

I200enl300

1600

Exam Statistics 2 for

Inschrijving is mogelijk tot uiterlijk 21 jan

dictaat verkrijgbaar in het dictatenmagazijn

2000

waarin de beschikbare case opdrachten

^

vrij in het kiezen van een case-opdracht

staan beschreven Een gnoep is gedeeltelijk

Colleges Ondernemerschap

en M i d d e n - en Kleinbedrijf

Omwille van de spnsiding van de case op

den om het vak geldwezen I op 4 SP-ni-

retische en praktische aspecten van het on

veau af te ronden Er kan dan een schriftelijk

dememerschap Vraagstukken van starten

Intekenen is mogelijk tot uiterlijk wo 26 jan

tentamen op I SP-niveau worden afgelegd

de doorstartende, snelgroeiende en inno

2000 op een intekenlijst op het secreünaat

als aanvulling op het oude tentamen geld-

vatieve ondernemers zullen worden behan-

B9I5

LINIVFPS 16

Benif

ten de hoorcolleges voor studenten Ned recht

nsten zijn ook toegankelijk voor de fiscaal

ophalen bij het secretanaat van het Onder

diegids 99/2000) Deeltijders die het vak drt

volgen I p V de 'oude opzet wordt va het

economen en omgekeerd Het betreft de

wijsinstituut in P 313

jaar al willen volgen kunnen zich inschnjven

2e semester het vak gedoceerd d m v we

volgende werkgroepen wo 08 45­10 45

kelijkse bijeenkomsten in twee separate

(2x),

jaar 2000/2001 *88S(Dncfevc%en (zie p 51 stu

I^l^ieentomsten zi|n # ( ^ h < ï o p de v. 4

bescherming afdeling tindhoveÜNtet bwreft

25febr,24mrten4mei I 0 4 5 ­ I 3 0 0 u

een opdracht tot het schrijven van een plan

(1345­1600 uur De zalen staan venneld

om nieuwe sponsoren te werven Dit zal zo n 3 tot 6 maanden duren

voor een werkgroep bij de voltijdse oplei

Uiteraard word je deskundig begeleid door

ding (zie intekenen Oefenrechtbank)

„het collegerooster

^Tentamen methodologie ,j„ het belastingrecht Op 22 dec as zal het tentamen methodo­

1045­1230, 1245 1445 en 1545­

^

Management van visie­ en

1745, do 1345­1530 en 1745­1930, vr

beleidsvernieuwing

medewerkers van de KUB en de betreffen

Groep I van 10 45­1230 A Z I 12 en Groep

IO 45 12 30 Inschnjving voor de werkgroe­

De bijeenkomsten van de cursus Manage­

de instantie Na afronding van het onder

2 van 15 45­17 30 uur A Z 7, intekening is

pen kan van 10­19 jan via comap Er wordt

ment van visie­ en beleidsvernieuwing

fiscaal keuzevak

verplicht Ook kan deelgenomen worden aan

maar eén hooncollege gegeven

(BOW) vinden plaats op 6/1 20/1 3/2, 17/

zoek ontvang je een eenmalige vergoeding

^

Inschrijving verplicht

groepen aanvang 3 febr Werkgroeptijden

2 en 2/3(1345­1730)

l^e van het belastingrecht voor 4 SP wor­

van f 2000­ Interesse' Kom een keertje

Voor dit keuzevak (4 studiepunten) kan ge­

n aantalcasuscolleges, pnmair t b v studen­

ija, afgenomen Studenten voor wie me­

langs bij de Wetenschapswinkel (S8 of S5)

kozen worden uit c s intematonaal belas­

ten Ned recht waarvoor u zich in een van

^

tingrecht Europees belastingrecht fiscaal

de casuscollege groepen dient in te teke

aansprakelijkheidsrecht

bij het secretanaat van BOW (Mw J Schults

strafrecht I, geïntegreerd belastingrecht so

nen Intekenen kan van IO t/m 19 jan via

Dit keuzevak (4 sp) bestaat uit vijf colleges

013­4662969) Inschnjven bij het secreta­

enwel op 16, 23, 30 mrt en 6, 13 apr, van

riaat van B OW of de cursusleider (Dr P vanHari^erden 013­4662111)

thodologie 6 SP IS (dat zijn studenten die „etvoor I okt 99 een voldoende resufeat

voor meer informatie en vraag naar Emiel ofstuureenmailtjenaar EJB ouwens@kubnl

De handout van de cursus is verknjgbaar

Keuzevak Milieu

„ebben behaald of zijn vrijgesteld voor de

of bel 013­46621 13 (013­4662645 secre

ciaal recht voor fiscalisten fiscale en civiel­

elke computer met Intemet­aanslurting, zie

tariaat)

rechtelijke aspecten van toekomstvoorzie­

p 348 van de studiegids Er zijn geen aparte

13 45­15 30 uur in PZ 908 Onderwerpen

^ e n inkomstenbelasting winst (8 punten), vennootschapsbelasting (8 punten) of me­

ningen en fiscale aspecten van verervingen

werkgroepbijeenkomsten georganiseerd

de voornaamste pnvaatrechtelijke asjuecten

Studenten worden verzocht contact met een

van milieuverontreiniging, zoals contractue

^

thodologie van het belastingrecht (4 pun­

Men dient zich in te schrijven hetgeen kan t/ m 17 dec via Comap httpV/kubaxó kub ­

van de docenten op te nemen Zie voor

Ie en buitencontractuele aansprakelijkheid,

VTW

FACULTEIT LETTEREN

ten) kunnen wanneer dat in hun program

Onderzoekspracticum

nl 2080/comap/comap html Deeltijdstuden­

meer info de reader Europees Gemeen

de verschillende schadesoorten en de

Vanaf heden kunnen studenten V T W zich

ten kunnen zich t/m 17 dec inschrijven via

schapsrecht voor de EJO, vemnoedelijk va

(on)mogelijkheden van vergoeding, veroor­

inschrijven voor het onderzoekspracticum

tel 4662502 Nodig zijn vakcode van het te

medio jan in het Dictatenmagazijn verkrijg­

zakings­ en verjanngspenkelen en de bijz

in het tweede tnrhester Het practicum zal

volgen vak (zie studiegids), uw adm nr en

positie die de overineid inneemt De syllabus

beginnen op di 4 jan en zal zowel op di mo

S I De resterende 2 SP kunnen zij aanvullen

baar dictaatnr 6300 99 023

is begin mrt verkrijgbaar Meer info via e­

en do mo plaatsvinden

op het moment dat alle andere vakken zijn

wachtwoord

mail W H vanB oom@kub nl Inschnjving dient

Het onderwerp voor het onderzoek heeft

ma zo urtkomt meedoen aan het tentamen op22 dec as Op het tentamen moeten zij aangeven dat voor hen methodologie 6 SP

^

behaald en men wil beginnen met de scnp­

^

tie ZIJ dienen dan contact op te nemen met

W o 22 dec a s vindt vanaf 16 00 uur de

de heer Mr) LM Gnbnau (Y 418 tel 013­

^ Inkomstenbelasting­b

Kerstborrel Oefenrechtbank

In febr (voor deeltijdstudenten laatste week

voor 20 febr te geschieden bij het secreta

betrekking op de bibliotheek in Tilburg Zij

naat Y 251 tel 013 4662281

willen graag weten hoe ze hun aanbod aan­

v o o r fiscalisten

januari) start het ondera/ijs voor dit vak De

(gebouw A, rechts vóór de Aula) plaats Tij­

Fiscalisten kunnen ook de Oefenrechtbank

studiegids vermeldt bij dit vak helaas verou­

trekkelijker kunnen maken om zo meer

dens deze bijeenkomst zal de Letterenprijs

kiezen als verplicht of vnj keuzevak (zie p

derde literatuur B egin jan zal de Leidraad,

mensen naar de bibliotheek te trekken

1999 worden uitgereikt

I 13 studiegids) Intekening kan via Comap

nr 6500 99 852 verkrijgbaar zijn bij het dic

Er kunnen maximaal 15 personen meedoen

http //kubax6 kub nl 2080/comap/comap ­

tatenmagazijn Als u het vak gaat volgen

Letteren Kerstborrel in de Goossenszaal

werkgroepen Er zijn acht werkgroepen ingeruimd voor

^

Burgerlijk recht B

^

Openstelling tijdens

htm Vul adm nr en password in en vervol

wordt u aangeraden eerst deze Leidraad aan te schaffen De aan te schaffen literatuur staat daann vermeid (biz I !)

de cursus Inkomstenbelasting­B, aan te van­

Kerstperiode

gens de vakcode 600 009, daarna' 'OK', kies

gen in het tweede semester In de studiegids

DeKUBisvanafvr24dec 1999 1400 uui

en 'toon groepen 'aanklikken Fiscalisten kun­

voordefiscaal­junsten zijn er vijf vermeld In

tot en met 2 jan 2000 gesloten in verband

nen intekenen voor W G 19 en 20 B ij vol­

de collegerooster voor de fiscaal­economen

met de Kerstvakantie

zijn erdne vermeld ledere student (fiscaal­

doende belangstelling worcJt ook W G 21

^

geopend Een volledig rooster van de werk

Coöperatierecht I en II

SOCIALE WETENSCHAPPEN

groepen is te vinden op de homepage http /

Dit keuzevak wordt in het 2e semester ge­

^

tesdinjven via COMAP en heeft een keuze

1999­2000

/oefenrechtbankkub nl en verkrijgbaar op

doceerd door Prof Galle, 4 studiepunten Er

studie­adviseur

ut een van de acht werkgroepen Werkgroe

In week 51 zal het aangepaste rooster voor

Y 128

zijn 8 colleges op vr van 9 30­10 30 uur in

Studie­adviseur Jeannette Wouters is in week

PZ 903 Het I e (informatef) is op 4 febr

51 alleen op di 21 dec aanwezig In week I

^ L i t e r a t u u r Oefenrechtbank

Aanmelden via het secretanaat Y 251 tel

alleen op wo 5 jan

Verplichte literatuur Van Klink en B roekers

013 4662281 Meer info in Univers op in­

Knol Pleitwi/zer, Uitgevenj Promotheus, 1999

ternet©

gankelijk voor fiscaal­economen Het omge­

het 2e semester 1999 2000 worden be kendgemaakt op het publicatiebord bij B 208

keerde geldt uiteraard ook. Hierdoor zal in de weri<groepen een mix van fiscaal­eco­

^

Studentenberaad in

vinden in de studiegids De lijst om je in te

Keuzevak

^

pen voor fiscaal­junsten zijn dus ook toe­

om mee te doen aan dit practicum zijn te

schrijven vind je op het V T W pnkbord

junst of fiscaal econoom) dient zich tijdig in

Rooster 2e semester

aan het onderzoekspracticum en de eisen

^

Aanwezigheid

FACULTEIT WIJSBEGEERTE

^

Doctoraal BOW

Responsiecollege

Studenten die dit studiejaar met hun afstu

Wijsgerige a n t r o p o l o g i e

nomen en fiscaal­junsten ontstaan

dec./jan.

(vermoedelijk va half jan verkrijgbaar bij de

In verband met de collegevrije penode en

boekhandel) en het dictaat Wegwijzer bij

^

deerproject B OW kunnen beginnen en die

Op 12 jan 2000 is om 17 45 uur een res

De tijden van de acht werkcolleges zijn als

de I e semestertentamens zal er in dec en

de Oefenrechtbank", didaatnr 6200 99 131

spring 2 0 0 0

met op de voorlichtingsbijeenkomst van 7

ponsiecollegeWijsgenge antropologie (pro­

The lectures will be every Thursday from

dec jl zijn geweest kunnen de notitie Af­

pedeuse en instroomprogramma) gepland

1045­12 30 starting Febr 3 in noom A Z 9,

studeren bij B OW studiejaar 1999/2000

in zaal PZ 912

volgt WO 08 45­10 45 (2x), 10 45­12 30, 1245 1445 en 1545­1745, do 1345 I530en 1745­1930, vr 1045 1230

jan maar beperkt studentenberaad gehou

(va 3e/4e week van jan verkrijgbaai)

den worden Het laatste studentenberaad

Responsiecollege

European L abour L aw,

Inschnjving dient plaats te vinden tussen 10

van 1999 is op 22 dec om 14 uur Op 12

^

en 19jan 2000 Voorde goede orde zij ver

jan 2000 is er nog een keer studentenbe

Privaatrecht B

in PZ 25 Materials Reader European La­

meW dat er maar een hoorcollege worcit

raad op het oude tijdstip (wo IO 45­1 1 30

Het responsiecollege is op 22 dec 1845

bour Law and Social Policy matenals 2000

gegeven

uur) Vanaf 25 jan start dan weer het weke

uur in YZ I B esproken worden het tenta

and Reader European Labour Law and So­

lijkse studentenberaad voor het tweede se­

men Privaatrecht B I aug99 en het tenta­

cial Policy, Cases 2000' both available at the

^ Inschrijving verplicht

mestet met als nieuw vast tijdstip di 11 45­

men Privaatrecht B 2 aug 98 B eide reeds in

Dictatenmagazijn The book R B lanpain/C

fiscaal keuzevak

12 30 uur als gewoonlijk in kamer è3ö9

uw bezit

Engels European Labour Law 6th edition

belasting 4 punten) kan een keuze gemaakt

^

^ L iteratuur

worden uit CS internationaal belastingrecht

nieuwe studentleden

Inleiding Belastingrecht

^

Europees belastingrecht Fiscaal strafrecht I

Letteren studentenfractie TicTac is op zoek

Als verplichte litei atuur voor dit propedeus­

Het juridisch mentoraat organiseert i s m

Geïntegreerd belastingrecht Persoonlijke fi­

naar mensen die zich voor het collegejaar

evak IS door CeBoJuF aan 8 mensen het boek

FEW en FSW op 24 febr het Faculteiten

nanciële planning voor Fiscalisten Fiscale en

2000/2001 verkiesbaar willen stellen voor

Stevens Basisboek belastingen gelevend De

feest in 013 Zet deze datum in je agenda

CMelrechtelijke aspecten van toekomstvoor­

excepted 24/2 in PZ 25 16/3 in SZ 17 6/4

VACATURES

Kluwen 1999'

Voor het verplicht fiscaal keuzevak (studie­

Gezocht:

Faculteitenfeest Junior M e d e w e r k e r m/v (vac nr 9943)

een plaats in de Opleidingscommissie (Ocie)

docenten hebben echter besloten de litera

zodat je HET feest van dit jaar met hoeft te

zieningen en Fiscale as eten van verervingen

of de Faculteitsraad (FR) Interesse' Neem

tuur te wijzigen in Van Arendonk Wegwijs

missen Nadere info volgt laten houd het in

die wil helpen bij het actualiseren van de instructiemodule Europese besluitvorming

Men dient zich voor het verplicht fiscaal keu­

contact op met de student coordinator

in de inkomstenbelasting De 8 mensen die

de gaten'

van de bibliotheek (http7/cwis kub nl/~dbi/english/instnjct/eu/) De aanstelling is voor

zevak in te schrijven via Comap (kan via elke

(Mirjam de B ruijne), e­mail Studenten

het verkeerde boek bij CeB oJuF hebben

computer met Intemet­aansluiting Adres is

beraad fd©kubni Wil je weten wat Ocie

gekocht mogen dit komen rullen Dat kan

^

mrt ­apr Voor meer informatie kunt u per e mail contact opnemen met de heer E de

Iittp//kubax6 kub nl 2080/comap/comap ­

en FR zoal doen' Lees dan ook het artikel in

va 10 jan tijdens de verkooppenode, mits

Kijk voor de laatste roostetwijzigingen ook

Smijter (emjdesmijtertgkubnl) Sollicitaties kunnen voor 23 dec as gencht worden

fitml) Inschnjving is mogelijk vanaf 22 nov

de komende KIK

in goede staat en met bon, in K 219 (Teken­

aKijd op Internet http7/cwis kub nl/~fiw/oo/

aan de directeur van de faculteit der Rechtsgeleendheid, de heer mr H A M B ackx,

zaal)

nieuws htm'

asvanafl500uurt/mvr I7dec as O m te

Het departement Intematonaal en Europees Recht zoekt een junior medewerk(st)er

1 dag per week van 15 jan tot 15 juni 2000 Het zwaartepunt van het project ligt nond

Roosterwijzigingen

kunnen inschnjven zijn de volgende gege

Postbus 90153 5000 LETILB URG o v v vac nr op bnef en enveloppe Evt sollicitate­ gesprekken vinden plaats op 7 jan 2000 in de middag

vens nodig de vakcode van het vak dat u

FACULTEIT RECHTEN

wik gaan volgen (zie hiervoor de studiegids) uw administratienummer (ANR) en uw

^

Stageplaats kantongerecht

Gemotiveerde student gezocht die in een

^

Rooster 2e semester

w e r k g r o e p 14

korte tijd alle ontbindingszaken van het kan

Het rooster voor het 2e semester voor

waditwoond Zie voor roostergegevens Kub­

tongerechtTilburg van het jaar 1999 in kaart

werkgroep 14 is v a i 6 dec te verknjgen op

Het Onderwijsbureau van de Faculteit der Economische Wetenschappen zoekt met on­

web vakken F FIW (m u v Persoonlijke finan­

kan brengen aan de hand van een voorge­

Y324

middellijke ingang een

ciële planning)

structureerd formulierVoor info mrVan RIJS tel 013 466 2708/8131

^

Inschrijven Inleiding

Student­assistent ( m / v )

Europees Recht

^ Afdeling

^

i n t e k e n e n Oefenrechtbank

Internationalisering van het

Intekenen voor deelname in het 2e semes

^

Onderwijsbureau FEW

ter kan nog t/m 19 dec Er kan een keuze

Enthousiaste student sociaal recht gezocht

Studeren in het buitenland' De nieuwe bro

worden gemaakt uit meerdere werkgroe­

Interpolis bied je de mogelijkheid om te

chune 'FEW studenten slaan hun vleugels uit

pen en elke werkgroep behoort tot een bep

werken aan een project en gelijktijdig te le­

IS beschikbaar Je kunt deze brochure tijdens

kamer Geadviseerd wordt om voor inteke­

ren in de praktijk Je gaat je bezig houden

Studenten kunnen zich inschnjven van 17

ter

* spreekuren van ma t/m do tussen 1 I 00

ning het rooster te raadplegen dat is op te

met de sociale zekerheidsaspecten van indi­

jan 13 00 uur tot 19 jan 1600 uur

FuncDe­vefeisten

f i 12 30ophalen in B I I 15 Alle spreekuren

vragen via de homepage http //oefen­

viduele en collectieve arbeidsongeschikt

w de afdeling Internationalisering verval­

rechtbank kub nl en verkrijgbaar op Y 128

heidsverzekeringen Tevens mogelijkheden

^

'«" in de penode 20 dec tot 4 jan 2000

Intekenen kan via Comap

voor afstudeerscnptie Voor info mrVan RIJS

arbeidsrecht

tel 013 466 2708/8131

Het responsiecollege IS op I2jan inAZ I 14

http//kub

ax6 kub nl 2080/comap/comap htm Vul

► Afstudeeronderzoek

Stageplaats Interpolis

adm nr en password in, vervolgens de vak­

™ |e op zoek naar een afstudeerproject in

code 600 009 daarna 'OK

* nchting Marketing of een gerelateerde

groepen ' aanklikken en een keuze maken

kies' en' toon

^

Europees

Inschrijven T u t o r a a t

kennis van MS Access zorgvuldig kunnen werken flexibiliteit

van 15 45­17 30 uur Meer info mw Van

Voor meer informate kan je contact opnemen met dr A G Korevaar tel 013­4668235 s

Woesiktel 013­4662719

Sollicitaties kunt u voor 24 dec 1999 nchten aan drs Thijs van Vugt adjunct­hoofd O W B Katholieke Universiteit B rabant Pb 90153,5000 LE Tilburg kamer B I I 16@

^

Inkomstenbelasting B

^

Andeis dan in de Studiegids staat worden

Er zijn acht werkgroepen 51 b v fiscaal juns­

deeltijders

I h k van dit vak geen hoorcolleges verzorgd

ten en 3 t b v fiscaal­economen zie betref

^^* project IS een opdracht van de Dieren­

Deeltijders kunnen dit vak m i v het college

Het IS ook niet de bedoeling dat EjO­studen­

studiegids Werkgroepen t b v de fiscaal­ju­

Ül>l>VtF.S i 6

gen voor het verzamelen van management­informatie t b v de studiegids en het roos­

­ gedegen kennis van statistiek

Responsiecollege Collectief

Dan IS de Wetenschapswinkel op zoek naar JOUi

Oefenrechtbank v o o r

voor I Vi dag per week tot en met I aug 2000

De taken bestaan uit het verlenen van ondersteuning bij de uitvoenng van berekenin

^

Gemeenschapsrecht v o o r de EJO

"chting' B en je enthousiast en gemotiveend'

Studenten kunnen zich inschnjven van 10 jan 13 00 uur tot 14 jan 1600 uur

.*o A. A A ft ft. ft

STUDENTEN VERENIGINGEN

J

samenwerken met 20 andere gemotiveer­

dit jaar lid van Debat Club Cicero Elke ma

langs en vraag naar Ruud

de studenten en je hebt gegarandeerd de

20 15 uur in cafe De Voortuin (Tuinstraat

Stages

tijd van je leven' O p onze kamer liggen op

Tilburg) Voor meer informatie B elinda 013­

Voor de mensen die willen gaan afstudef,„

MEMO

dft moment informatiepakketten voor je klaar Elke ma vanaf 22uO0 kun je langskomen in De Lamme Goedzak (naast deMidi­bios) want dan is er een gezellige borrel waar je

^Olof

de AlESECers wat beter kunt leren kennen

Dl 21 dec vindt de voorronde van het AHC

Kom binnenkort eens langs'

De Memoberichten zijn bedoeld voor studenten en gezelligheids­

songfestival plaats heb je zin en de ambitie

Het AIESEC internoljonaie Stageprogramma

verenigingen plus instituten en afdelingen welke activiteiten ontplooien

om in apr in de finale op het podium van

Wil je stage lopen en tegelijkertijd interna­

op het terrein van cultuur ontspanning en sport Hou het kort en

de Martinihal in Groningen te staan toon

tionale ervanng opdoen^ Dan ben je bij AIE­

bondig De redactie behoudt zich het recht voor benchten in te

dan dinsdag a s het zangtalent waarover je

SEC aan het juiste adres Het wereldwijde

korten Inleveren donderdags tot 13 00 uur Niet op woensdag Kopij

ongetwijfeld beschikt Verder kan er nog

netwerk dat AIESEC heeft opgebouwd biedt

aanleveren in wp 5 I 6 1 of 7 O

steeds iedere ma en di op de Kroeg gege

tal van kansen Velerlei stages zijn mogelijk

ten worden Kerst nadert met rasse schre­

met een economische bedrijfskundige of

5431058 of Susan 040­2551716 Ons e­mail

heeft T O P ­ D O W N mooie !

adres is cicero@kubnl

gebied van logistiek strategie en c

^ JST in Rechte

er altijd iemand vande stage commissie op

Detentamenpenodekomterweeraan Dat

de kamer aanwezig

betekent dat er tot na de kerstvakantie geen

De Baak

s op het

Op ma en do tussen 12 30 en 13 30 ^u,

spreekuur meer is Mocht je tussentijds vra­

Op28en29jan2000zalintrainingsce„

gen, klachten of problemen hebben, dan kun

trum De Baak te Noordwijk een manage

je altijd een van de bestuursleden bellen (te

menttraining worden georganiseert door

lefoonnummers staan in het Dictum)

M&O Nederland Tegen een sterk gereju

De activiteiten staan voorlopig op een laag

ceerd tanef krijg je de kans om op profeesio­

pitje, maar voor het volgende semester zijn

nele basis kennis te maken met een mana

alweer twee excursies gepland op do 10

gement­training Voor mschnjving moet je op de TOP D O W N kamer zijn

den dit betekent dat dat het kerstreces van

aanverwante achtergrond sales marktonder­

De opdracht van deze week

nomics and Finance students B y offering a

febr gaan we naar psychiatrisch ziekenhuis

de Kroeg nadert, van do 23 t/m vr 31 dec

zoek, marketing marketing, corporate finan

Is een werkopdracht voor een assistent con­

wide vanety of activitiesVITE tries to increa­

Coudewateren op ma 27mrt gaan we naar

zal de Kroeg gesloten zijn Opza I jan opent

ce IX etc Ook humanitaite stages zijn mo­

troller De belangnjkste werkzaamheden van

se members knowledge and understanding

het Pieter B aan Centrum Houdt deze data

^

de sociëteit haar deuren om OI 00 uur wil

gelijk! Een buitenlandse stage met AIESEC is

dit bednjf zijn incasso, facturenng, loonver­

of international business and economic is­

dus alvast vrij

Actief worden'^

je iemand introduceren dit kan tot 03 00

met zomaar een stage Je wordt met in het

werking, boekhouding en de contacten met

sues A unique opportunity to look beyond

uur I p v 02 00 uur Verder zal op ma 3 jan

diepe gegooid maar opgevangen door AIE

diverse instellingen De student wordt ge­

your study" For all your questions you can

^ UnIPartners Tilburg

om 17 00 uur de nieuwjaarsreceptie plaats

SEC­teamleden in het land van je stage Zij

dan langs bij EFACT en vraag naar Marti|i,

acht te helpen met het verder optimafise­

visit us at room K I 14 or e­mail us at

Actieve studenten

vinden

of Bart­Jeroen voor de mogelijkheden

zullen ervoor zorgen dat je naast het op­

ren van het administratieve systeem Het is

VITE@kubnl

UniPartnersTilburg geeft advies aan bedrij­

Carnere Contact

doen van internationale ervaring het maxi­

een drukke, maar leuke en veelzijdige func­

Want to become an active member of VITE

ven en instellingen De opdrachten worden

^Vidar

male uit je verblijf in hun land haalt en een

Door inschrijving in de Carnere Contact

tie Interesse^ Voor de precieze omschnj­

International^

(tegen betaling) uitgevoerd door studenten

onvergetelijke tijd zult hebben'

Database ontvang je informatie van vele

Vandaag do 16 dec vindt er weer een Vidar

ving van de opdracht en meer informatie,

At the moment there are places available in

van de KUB, onder begeleiding van project­

bednjven over stages business courses woit

EFACT

üjkt het je leuk om actief te worden kom

Onderlinge plaats, deze zal om 15 OOu aan

Ben je geïnteresseerd in een enerverende

kom snel langs in K 122

several committees ofVITE International If

managers uit het bestuur Dit is de manier

periode burten Nederland' Wil je meer van

shops en vacatures Op de internet pagina

vangen Daarna kan er natuurlijk weer ge­

Multinationals

you want to develop your personal skills and

om je kennis in praktijk te brengen en in

zellig gegeten worden op Vidar Schrijf je in

de wereld zien en leren omgaan met ande­

w w w carrierecontact nl vind je alle relevan

Interesse om bij een multinational stage te

learn more about VITE, grasp this opportu

contact te komen met het bedrijfsleven Wil

ne culturen' Kom dan langs de AIESEC ka­

te informatie Tevens wordt er twee keer per

voor 16 OOu' Ook is drt de laatste donder­

lopen' Dat kan via Integrand' Integrand heeft

nity t o look beyond your study books and

JIJ volgend jaar wel een project uitvoeren of

jaar een magazine met veel recruitmentin

dag van de eeuw waarop de bar geopend

mer voor nadere informatie je kunt je in­

namelijk al geruime tjjd goede contarten met

also have lots of fun'" For more information

ben je geïnteresseerd in een functie als pro

IS dus ik hoop jullie allemaal te mogen be

schrijven tot 9 dec De stageduur is mini­

formatie uitgegeven Inschrijfformulieren qn

diverse multinationals zoals Unilever,

please visit our room KI 14 and ask for Man­

jectmanager kom dan nu alvast even infor

groeten Aangezien drt de laatste Univers is

maal 8 weken je kunt via AIESEC naar het

te verkrijgen op de EFACT­kamer

Procter&Gamble en ING Mocht je hienn

Wai or mail him atVITE@kubnl

meren

van dit jaar deze eeuw zelfs nodig ik ieder­

buitenland tot een jaar N A het afstuderen

interesse hebben, dan kan je natuurlijk altijd

Millenium monthly dnnk

7êntamenfaunde/s De tentamenbundels voor de verschillende

een alvast via deze weg uit voor de Nieuw­

AIESECTilbur^, kamer KI I I ­12!

langs onze kamer (K 122) komen of onze

At Jan 4 2000 our monthly dnnk will be a

^

jaarsborrel op 9 jan 2000 Iedereen Prettige

Telefoon 01 3­4662573. e­mail AIESEC­

internet­pagina w w w integrand nl raadple­

special New Year/Millenium dnnk sponso

Actief worden^

Kerstdagen en een spetterend Millenniumi

@kubnl Internet W W W AIESEC NL

Je kunt ze kopen op de EFACT kamer

gen

Openingstijden

Tot ziens op de loods'

^

STUDIE VERENIGINGEN

Complex

^

Factor

MAKUB

doctoraalnchtingen zijn weer op de ma*.

red by Mandannetto Isolabella So if you want

De MAKUB is nog op zoek naar nieuwe

to have a good start in the year 2000 come

actieve helden Z o is in de Congres­com

De EFACT­kamer (KI 19/120) is ma t/m vr

t o Heuvel 15, start 22 00 and toast toge­

missie nog een plaatsje vnj Heb je het ko­

open van IO 00 tot 16 00 uur

ther with us on a splendid new year"'

mend jaar wat tijd over naast je studie en lijkt het je leuk het komend jaar actief te

^ T.F.V " D e Smeetskring"

worden binnen de gezelligste vereniging van

Zouden de mensen die hun contributie nog

Nieuwjaarsborrel

De tweede Secjure is vonge week bij alle

Op 4 jan IS de jaarlijkse Complex nieuw­

leden van de juridische verenigingen m de

jaarsborrel, de mogelijkheid om je medestu­

bus gevallen Hopelijk heeft iedereen hem

^

denten een fantastisch millennium toe te

met vee! plezier gelezen Naast het versprei­

Input wenst iedereen een hele fijne kerstva

de KUB, kom dan eens bij ons langs W e ver­

met betaald hebben dit zo spoedig mogelijk

wensen en weer even bij te praten over de

den van de Secjure onder alle leden van de

kantie toe en een geweldig begin van het

tellen je graag meer over de meerwaarde

willen doen' De tentamenpenode is inmid

gezellige kerstdagen etc Complex zorgt voor

jundische verenigingen, houdt Jundische Fa­

nieuwe millenium Ook volgend jaar gaan we

van het actief zijn en de tijd die je er aan

dels begonnen Mocht je bij het leren nog

de champagne en oliebollen, dus je hoeft

culteitsvereniging Factor zich onder andere

er we een leuk en leerzaam jaar van maken­

kwijt bent

een tentamenbundel nodig hebben dankan

Input

►^FST

alleen maar even naar cafe Hopper te ko

bezig met het organiseren van een jundi­

met zijn allen, dat is zeker Dit begint al op

Langskomen kan op kamer KIOI /102 Heb

je er nog altijd een bij ons kopen Zowel de

Studytour Chicago

men. vanaf 21 00 uur

sche bedrijvendag op 12 apr 2000 s Och­

wo 5 jan in Hopper met een glaasje cham­

je vragen, dan kun je ons ook altijd mailen

tentamenbundel voor junsten als die voor

F5T Abroad Committee organiseert eind apr

/ 00 gulder)

tends zullen er interessante sprekers zijn

pagne en een lekker stukvan de millennium­

ons adres MAKUB igkubnl

economen kost f IO en f 12 50 voor met

2000 een studiereis naar CHICAGO W e

W e zouden heel graag willen dat elk Com

waaronder advocaat P Doedens,'s middags

cake een speciale eenmalige versie speciaal

Kortom, MAKUB your mind en word ac

leden

zullen dan zeven tijdzones overbruggen om

plex­lid zo leuk mogelijk in het jaarboek komt

IS er een banenmarkt en zijn er workshops

voor alle inputters Kom dus allemaal'

tief"

Er zijn ook nog tentamenbundels (econo­

in deze wereldstad te geraken Aldaar ver­

te staan en daarom willen we aan elk lid

en presentaties Als je vragen hebt over Fac­

Deze week ligt de inputkleding klaar Deze

Prettige Feestdagen en een Gelukkig Nieuw­ men) verkrijgbaar van 1997/1998 en deze

blijven we in een hotel dat gesitueerd is in

vragen of htj/zij zo snel mogelijk een pasfoto

tor kom dan gerust even langs in K 220 mail

kun je tijdens kantooruren op komen halen

jaar^'^

kosten maar I piek! Tentamenbundels 2jn

het kloppende hart van Chicago op loopaf­

wil inleveren op de Complex­kamer Onder

factongkub nl of bel 013 4668073 Ook kun

in K204I

De MAKUB wenst al haar leden gezellige

verkrijgbaar tijdens de inloopuren Op di 4

stand van de bekendste gebouwen parken

iedereen die een pasfoto inlevert wordt een

je Factor tegenwoordig op Internet vinden

kerstdagen toe en een op en top geslaagd

jan IS er weer onze traditionele nieuwjaars

en stranden van Chicago en natuurlijk het

boekenbon ter waarde van 100,­ verloot'

http //stuwwwkub nl/factor

^SBIT

2000"!

financiële centrum In het financiële centrum

Kerst bij Complex

zullen er verschillende grote multinationals

Voor alle actieve leden wordt een kerstdi­

^TEV

Iedereen veel succes bij de komende tenta­

^

banken en accountantskantoren bezocht

ner georganiseert op 21 dec m 't Pakhuys

Tentamenbundel

mens Mocht je nog tentamens nodig heb­

De poiisjassen liggen op jullie te wachten in

worden om zo een beeld te vormen van

om 18 00 u De kosten zullen op ongeveer f

Vanaf do 9 dec zijn de reserveringen voor

ben, ze staan op de website, wwwsbitnl, of

k222. voor slechts dertig gulden kun je er

hebben ingeschreven en na 16 december

het bednjfsieven van deze wereldstad Ook

32.50 komen de liggen en de 'dresscode' is

de tentamenbundels 1999 2000 vervallen

kom even langs op de kamer KI 15/1 16

eentje kopen

nog niks gehoord hebben dienen dit even

borrel Je bent vanaf 21 30 uur van harte

Tentamens

welkom in t Bruin Kaffee De mschnjving voor

Polls

de studiereis naar Toronto (8 t/m 16 apr 2000) IS inmiddels afgelopen Mensen dieadi

zal er een bezoek gebracht worden aan de

chique' Inschnjven op de Complex­kamer

Heb je er dus geen besteld, maar zou je er

feestdagen

We starten het nieuwe jaar goed met een

te melden Informatie over de reis kan je

grootste optiebeurs ter wereld "the Chica­

Algemene Leden Vergadenng

toch nog één willen hebben, dan kun je hem

SBIT wenst iedereen uitermate fijne kerst­

borrel op 11­01 en een veelbelovend mil­

vinden op onze homepage stuwwwkubn^

go B oard ofTrade

De eerste ALV van dit collegejaar zal plaats­

komen halen op deTEV­kamen K108

dagen en een gelukkig, maar bovenal pro­

lenniumfeest

smeetskring Let op Gedurende de tenta

Voor meer informatie kijk op onze internetst

vinden om I I jan 2000 om ± 19 00 uur Bij

Apres­ski pul

bleemloos begin van het nieuwe millennium'

op 12 01 W e hopen iedereen daar te kun­

menpenode is er alleen maar inloopuurop

te (wwwfst nu) onder commissie studytour;

deze vergadenng zijn alle leden van Com­

Er zijn nog wat TEV apres ski pullen over

Tot volgend jaar de volgende eeuw het vol­

nen begroeten

de dl tussen I I 30­1330 uurinkamerKI 12

of loop even binnen en vraag naar iemand

plex van harte welkom De zaal en de exac­

van het geweldige feest dat in november

gende millennium'

Van 3 t/m 10 apr 2000 gaat de studiereis

Dan IS er altijd iemand op de kamer aanwe

van deze commissie

te tijd worden nog bekend gemaakt

heeft plaatsgevonden Mensen die er een

W/ndows 2000

naar Milaan Er is plaats voor 30 studenten

zigTot slotwilTFV'De Smeetskring ieder

Leidraden

Acquisiüe

besteld hebben kunnen hem nu ook opha­

SBIT heeft onlangs een groot aantal exem­

en daar kan jij ook bij zitten' Voor f 400 ­

een alvast heel veel succes wensen met de

We hebben weer leidraden voor verschil­

Complex IS nog op zoek naar actieve leden

len op deTEV kamer Andere geinteresseer

plaren van Windows 2000 Release Candi­

voor Polisleden en f 450,­ voor met­leden

tentamens en tot 4 jan'

lende vakken die je als samenvatting kunt

voor de acquisitie commissie Een van de

den kunnen natuurlijk ook langskomen Zo n

date 2 gekregen (een bijna­definrtieve ver­

ben je voorzien van vervoer in en naar Mil

gebruiken voor het leren van je tentamens

belangnjkste commissie want die haa^t spons­

mooie pul mag toch met ontbreken in je

sie) Iedereen die interesse heeft kan er een

aan verblijf en ontbijt En zelfs nog een 'cul­

W e hebben onder andere AO, Kwaliteit van

oren binnen Lijkt drt je leuk, kom dan even

glazenkasfi

afkomen halen op de SBIT­kamerKI 15/116

tureel uitstapje

(EConomen Coalitie) is de studievereniging

Informatiesystemen OF I, LAC en Externe

iangs op de Complexkamer

Foto's aprèS'Ski

Nieuwjaarsborrel

Ook heeft de reis een educatieve inhoud Er

die de belangen van de FEW studenten op

Er zijn foto's bij te bestellen van het apres­

Op 5 jan houdt SBIT weer haar maandelijk­

worden in Milaan twee bedrijven bezocht

de KUB behartigt Wij leveren de studenten

^

ski feest'

se borrel, waarop we gezellig het nieuwe

en een universrteit En alles staat in het te­

voor de faculteitsraad,opleidingscommissies

jaar in kunnen luiden onder het genot van

ken van "kwalitertsmanagement' Wees snel,

en opleidingsbesturen Wij zijn er dus voor

een hapje eneen drankje Komt allen'

want de uiterste inschnjfdatum is 7 jan 2000

Verslaggeving B innenkort is er ook een lei­ draad voor het boek Valuation ' van Finan

Integrand

^ECCO

ciele Ranning B en je op zoek naar andere

Integrand bemiddelt tussen bedrijven en stu­

leidraden van financiële vakken, kom dan

denten van alle studierichtingen voor een af­

^ESN

even langs op kamer K106/107

studeerstage of werkopdracht Voor meer

ESN Tilburg zorgt voor de opvang van bui­

Akxjef worden^

informate of om je in te schnjven, kom langs

tenlandse studenten in hetTilburgse studen­

p. EL SA

^TOP­DOWN

We hebben om de twee weken een alge

Lijkt het JOU leuk om een vereniging mee

op kamer K 122. iedere werkdag open van

tenleven Wij zijn op zoek naar nieuwe men­

ELSA­Tilburg organiseert op do 23 dec een

Kerstdiner

mene vergadenng met aansluitend een bor

gestalte te geven'Word dan aktief !id bij FST

9 30­12 30 en van 13 30­16 30 of bezoek

toren voor het komende semester Spreken

kerstdiner met aansluitend een borrel 'm stijl

Volgende week woensdag staan het tradi

rel en daarnaast hebben we allerlei activrtei

Er komen binnenkort weer plaatsen vnj in

onze internetsrte wAvwintegrandnl Daarop

de volgende woorden je aan' Opvang bui­

in De Verbeelding Dus lijkt het je wat om

tioneleTOP­DOWN kerstdiner op het pro­

ten voor onze leden

verschillende commissies Heb je interesse,

kun je ook alle leuke opdrachten door heel

tenlandse studenten contacten over de hele

in je mooie pak met alle leden van ELSA

gramma Tot en met vr 17 dec kun je, je

Als je zin hebt om naast je studie er wat bij

kom dan even langs

Nederland vinden

wereld, je eigen mentorgroep mentordin

Tilburg een hapje te eten, schrijf je dan vast

eigen inschnjven op deTOP­DOWN kamer

te doen en het lijkt je leuk om mee te pra

Bestuursleden

ners en introductiekamp Kom dan eens langs

in Voorvragen bel de ELSA­kamer 4668269

(KI 18) Drt kerstdiner zal gehouden worden

ten over het onderwijs op de economische

Ben JIJ op zoek naar een urtdagend jaar' Wil

op de ESN kamer K104 (ma t/m do , 12 30­

of Roel Hoenders 06 51349016 of kom

in restaurant Anvers

faculteit kom dan eens langs bij een verga

Besüjursleden gezocht

je iets leerzaams naast je studie doen' Zo ja,

13 30)

gewoon langs tijdens ons spreekuur van

Actieve leden

dering of op kamer B I007 Mailen (ecco

AIESEC IS op zoek naar 5 nieuwe bestuurs­

lijkt een functie als manager tussen bednjf

12 30­13 3 uur op ma en di

TOP D O W N kan nog steeds artieve leden

@kub nl) of bellen (013­4663031) kan ook

gebruiken B innenkort zal er een nieuwe

Klachten''

^

AIESEC

leden Heb je interesse in een jaar lang con­

en student je iets' Als je naast een leerzaam,

^ VITE I n t e r n a t i o n a l

tacten met het tïednjfsleven nationale en

ook een gezellig jaar als bestuurslid in een

You re inMTEd»

^

internationale cong­essen' B (j AIESEC kun

team wilt doorbrengen kom dan even langs

VITE International is the study­association for

je een jaar lang heef veel ervanng opdoen.

bij Integrand Tilburg voor meer info'

International Business and International Eco

20

BIK'ers,Tnsten, IB'ers, lEFers. Fiscalisten B e­ drijfs­ en Algemeen economen

Cicero

Business Day commissie moeten worden

Klachten over tentamens, colleges (compu

Wil je in het nieuwe millennium goed uit je

ingevuld üjkt het jou wat om een interna

ter) faciliterten, mensa, elektronische studie

woorden kunnen komen' Wordt dan nog

tionale case­middag te organiseren kom dan

gids, etc'

U N I V E R S 16

M­­. dei ember 1999)

Hou ze met voor je maar spui je kr rtiek Je

je lid voor een jaar en wordt je op de hoog

versiteiten in het online debat van Studium

Sportcentrum KUB en zijn toegankelijk voor

i ben je van harte volkom om mee te

Dus als je tijdens de vakantie toch wilt fit

ujithetkwift in de klachtenbussen die over

te gehouden over KUB se zaken

Digitale Henri Beunders hoogleraar Media

iedereen die in het bezrt is van een sport

trainen We trainen op do mi en di av Wi! je

nessen kan dat tijdens deze dagen / tijden

kaart

meer w e t e n ' Bel dan naar Mechteld

Het personeel van het Sportcentrum KUB

(4678696) of Geeske (5361387)

wenst u prettige feestdagen en hoopt u m

weikomen

de KUB verspreid staan Je kunt ze boven (jen ook doormailen naar Klachtenbus

A/gemene Vergadering

en Cultuur aan de Erasmus Universitert Rot

De Algemene Vergadering zal worden ge

terdam stelt dat de populariteit van Big

het nieuwe Milennium weer te mogen ver

houden op ma 10 jan 2000 Deze zal aan

Brother laat zien hoe groot de wanhoop

^ Sportief èn actief t

vangen om 20 00 uur in cafe Hopper Alle

eenzaamheid en verveling is in Nederland

Sportraad Pendragon zoekt kandidaten voor

^

leden zijn van harte welkom Nadere infor

Wat vind jtj' Klik wwwkubn//sg

het Hoofdbestuur Het Hoofdbestuur ver

Dl 21 dec vindt het Kerstdiner weer plaats

matie omtrent de AV zal bekend worden

Douglas Rushkof Hans Achterhuis Rene Boom

gadert tweemaal per maand waarvan een

Dit keer in Pino s Je kunt je opgeven bij Niek

^

send semester weer volop tegenaan gaan

gemaakt via de nieuwsbnef

kens Vincent Icke en Harry van Bommel Wat

maal met het Dagelijks Bestuur en is eind

5437516 of nvds@xs4a!l nl Het Kerstdiner

Ook komend semester zijn er weer djverse

met het organiseren van excursies lezingen

Nieuwjaarsborrel

hebben deze namen gemeenschappelijk' Ze

verantwoordelijke voor alle lopende zaken

begint om 2000 uur Er is die avond geen

clmics Hou het clinicbord op het Sporteen trum goed in de gaten

^ Peter N o l l |vjj een kleine winterstop zullen v/e er vol

Parcival ( A t l e t i e k )

Clinics

enz. Ben je geïnteresseerd in het strafrecht

De nieuwjaarsborrel van SAM zal plaatsvin

zijn allemaal te gast geweest bij Studium Di

van Pendragon Binnen het Hoofdbestuur is

training Maandag 3 januan toosten we op

en heb je zin om deel te nemen aan onze

den op do 13 jan 2000 Alle leden zijn van

gitale de discussiepagina van Studium Ge

er een aantal commissies die zich met za

het nieuwe jaar tijdens de Nieuwjaarsbor

activiteiten en lid te worden van een gezel

harte welkom vanaf 16 00 uur op de SAM

nerale (wwwkub n//sg^

ken bezighouden als informatisering op het

rel Vanaf 21 30 uur zijn alle leden en oud

^

lige studievereniging' Kom dan eens langs

kamer (K207) in gebouw K

Hier krijgen studenten van verschillende

Sportcentrum algemeen beleid PR, financi

leden van harte welkom in cafe Kandinsky

Bezoek onze pagina eens httpy/cwis kub nl/

ODK2 12 of mail naar petemoll@kub n|i

Aaie{ worden bij SAM'

universiteiten (en ovenge belangstellenden)

en sportverenigingen en de diverse Pendra

Tijdens deze borrel zal ook officieel het lus

-dso/sport Wijzigingen zullen iedere vnjdag

SAM IS nog steeds op zoek naar studenten

de mogelijkheid om actief mee te discussie

gonevenementen Wil jij per apr 2000 de

trumjaar geopend worden' Onze trainings

ingevoerd worden

die ons willen helpen met het verrichten van

ren over actuele onderwerpen Elke maand

belangen van 5000 sportkaarthouders be

tijden zijn mi Hen mum proof en zijn dus ook

onderzoeken het promoten van SAM of het

start een nieuw debat De aftrap wordt ge

hartigen^ Kom dan voor I I febrlangs op de

in 2000

^

uitgeven van de SAM info Daarnaast bestaat

geven door een deskundige die daartoe

Pendragonkamer (rechts naast de bar op het

ma 1900 21 3 0 u u r d i 20 30 21 30 uur en

Sportcentrum

de mogelijkheid om het vereniginsbestuur

door de SG redactiewondt uitgenodigd Het

Sportcentrum) bel 013 46630 i 2 of mail

wo 20 15 22 00 uur Ma en di avond ver

Het Sportcentrum is op werkdagen geo

te versterken als Coordinator Ondezoeken

directe adres van Studium Digitale is

Pendragon@kub nl

zamelen we op het Sportcentrum wo trai

pend van 1000 0000 uur De openingstij

nen we op de atletiekbaan van AV Attilla

den in het weekend worden op de voor

achter het Willem II stadion Iedereen met

deur van het Sportcentrum gepubliceerd

f

cTOC«HT«N

of Coordinator Promotie&Activiterten Heb

wwweurn//stud/um/d;g/ta/e

je interesse om actief te worden of wil je

Studium Digitale is een samenwerkingsver

^

meer informatie over studentenorganisatie

band van diverse bureaus Studium Genera

Dl 4 jan viert Pendragon het begin van het

een sportkaart is van harte welkom een keer

SAM neem dan vrijblijvend contact met ons

Ie in Nederland

nieuwe millennium Dus kom allemaal langs

mee te trainen '

op

De Kaffer

Informatie SAM@kubnl 013 4662075 Ka

^

Vandaag is je allerlaatste kans om naar de

mer K206/207

De cursisten van de fotografiecursus van

presentaties van de halfjaarproducties van Deze Koffer

^

Studentenkerk

Maranatha

Expo fotografiecursus

^ Lacoste (Tennis)

21 00 uur welkom

Vanavond 16 dec is de laatste Lacoste avond PR-overieg

van deze eeuw Geef je nog snel even op bij

Studium Generale exposeren hun werk

^Voorzitters-en

In een cursus van IO weken zijn 2 groepen

W o 12 jan om 20 00 uur houdt het Dage

Thijs (013-4633551 /TFJ van üeshout@kub nl)

lijks Bestuur van Pendragon een voorzitters

of kom gezellig even langs Op 9 jan zal het

avond wondt afgesloten met een spetterend

Do 16 dec 1205 1230 Kom in de Krant

met ieder 14 cursisten aan de slag gegaan

Kofferfeest in de Boventuin De Boventuin

(zrthoek voor C107 Mollergebouw Fontys

met het medium fotografie Onder leiding

en PR overleg met de betreffende bestuurs

wintertoemooi weer plaats vinden Je kunt je

bevindt zich boven cafe de Voortuin H er

Hogescholen 18 30 eetgroep (even aanmel

van fotografe Gemma van Linden leerden

leden van haar sportverenigingen Geef je

opgeven bij Thijs s Avonds zal de nieuwjaars

na gaat De Koffer een vakantieperiode in

den) 19 30 gebedsdienst Advent

de cursisten fotograferen ontwikkelen en

mening en uit je tips en adviezen tijdens dit

borrel weer worden gehouden in het sport

Op 1 febr gaan we weer van start met een

20 00 koorrepetitie

afdrukken De resultaten van hun inspannin

overleg op het Sportcentrum

centrum Jullie zijn allemaal van harte uitge

keuzeavond Op deze avond worden de

Za 18 december 9 30Wandelgroep verza

gen zijn te zien op deze tentoonstelling Van

nieuwe halfjaarproducties bekend gemaakt

melen

elke cursist zijn I a 2 werken geselecteerd

^

worden ' Mail dan naar Lacoste@kubnl of

en kun je kennismaken met de regisseurs en

Tilburg CS (kampina wandeling) IO 00 Zang

De thema s zijn stilleven model portnet en

Heb Jij ook zo n ontzettende hekel aan het

bel Joost (013 4684451) Kijk ook op onze

metiedereen die met De Koffer te maken

groep Anthus

architectuur De opening is op 14 dec om

leren van die tentamens^ Misschien is het

vernieuwde internetpagina, om meer te we

heeftVerder hebben we nog steeds vijf kilo

Zo 19 dec

16 30 uur

een aanrader om eens te gaan sporten

ten te komen over de activiteiten van Lacos

confetti in de aanbieding Carnaval komt er

Tafel Voorganger Veronique ündenburg

De expo is te bekijken van 14 t/m 21 dec in

squash aerobics voetbal of wat dan ook Even

te http//stuwv/wkubnl/lacoste/

aan dus reageer snel Voor vragen kun je al

Samenzang met cantores Er is een kinder

gebouw Y (verblijfsruimte bij YZ IO t/m 12)

ontspannen en het is nog goed voor je lijf

tijd bellen met de Kofferkamer(01 3

vienng

Studium Generale organiseert in het voor

ook Weet je waar dit heel goed kan' Op

^

Ma 20 dec 2000 Werkgroep Homosek

jaar weer twee fotografiecursussen in het

het sportcentrumi Al voor f I 17 per jaar

Het begin van het nieuwe Millennium zal op

sualiteit en geloof 20 00 Bijbelknng

studentencentrum van de KUB Info tel

heb je een sportkaart Daarvoor kun je op

dinsdag I I januan gevierd worden tijdens

^TIK

Dl 21 dec

4663034

het sportcentrum meer dan 45 sporten be

de Nieuwjaarsborrel in cafe De Stomenj Op

KjiLiffeien met Ruu(f

Fontys Hogescholen (Mollergebouw

oefenen Individueel of in teamverband Ver

zaterdag 8 januan zullen de eerste wedstrij

Wil JIJ ook knuffelen met Ruud' Kom dan

Rode zaal = F203 20 00 Tekenen en schil

der zijn er 27 sportverenigingen in de meest

den van de Inter Universitaire Competitie

met Ruud TIK 2000 organisereni Vanaf mrt

deren

uiteenlopende takken van sport Bel eens

plaatsvinden in Delft Zowel de dames als

2000 gaan we met 20 personen hard aan

W o 22 dec 15 00 Al Karawin

voor wat meer informatie (4663012) kijk

heren spelen daar Noteer alvastm je agen

de slag om in aug een geweldige eerste TIK

Do 23 dec

op onze internetsite (wvw\/pendragon nl) of

da I I maart is het Camelot toernooi 'Voor

kom langs op het Sportcentrum

meer info over Camelot bel met Leonie

4663228)

Openingstijden

op het Sportcentrum' Iedereen is vanaf

^ Universiteitstheater

De Koffer te komen kijken

Mtlienniumborreit

Internet

I I 30 Viering rond Schrift en

15 30 Kerstvienng studenten

CWL 12 05 12 30 Kom in de Krant

van het nieuwe millennium neer te zetten

(zithoek voor C107 Mollergebouw Fontys

Heb j j n het 2e semester en in juli/aug tijd

Hogescholen) 18 30 Eetgroep kerstdiner

over en lijkt het je leuk om deel urt te ma

(even aanmelden) 19 30 Gebedsdienst Ad

ken van de TIK kommissie kom dan even

vent 20 00 Zin in flim (groep)

nodigd om de fustjes leeg te maken W l je lid Free y o u r m i n d

Camelot

"theater

(Handbal)

l $mf «A«R www crnsi m KöOP nu ig ttp iu

(4632534) of Lisanne (4635121) mail naar

^ Faico ( D u i k e n )

Camelot@kubnl of kijk op de website

W I J wensen alle medewerkers en studen

Op ma IO jan is er een nieuwjaarsborrel in

http //stuv^/wwkub nl/camelot

21 30 Kerstnachtvienng Voor

ten een goede Kerst toe en een gezond

cafe de voortuin Dit is de gelegenheid om

IMIKI-I

kunnen je dan veel meer informatie geven

gangers Hub Lenders en Jonen Schippers

2000 Mede namens het bestuur bedanken

iedereen van FaIco een fijn en gelukkig nieuw

^

Nike galene voof beelfSwuwkunst

en uitleggen hoe leuk het is om 1300 nieu

met koor

we iedereen die het afgelopen jaar op een

jaar toe te wensen

Onze n euwe webmaster Chnstian Renders

we studenten een spectaculaire eerste week

Alle activiteiten vinden plaats op Maranatha

of andere manier betrokken is geweest bij

nTlburg te bezorgen

tenzij anders staat vermeld Maranatha Prof

het CWL Mede op basis van een succesvol

^

de Gepi site Voor informatie kun je terecht

cobbenhagenlaan 19 013 4675302 marana

jaar beginnen we met goede moed aan het

Competities

»SAM

tha@kub nl

nieuwe millenium Alle activiteiten die daar

De Open Studenten Competities zijn weei

in zullen plaatsvinden (exposities Bnoodje

ten einde voor dit semesterVond jij het ook

langen van de KUB-studenten behartigt

Met meditaties projecten uitgaven enz)

zo n geweldige tijd-* Dan komt er een ver

Tevreden over je KU8 thuiswerkplek?

zullen worden vermeld op deze memo pa

rassing aan Het tweede semester zal er

gina

wedenom gestreden worden in een aantal

infoimeren op de TIK kamer (K202) We

Vr 24 dec

SAM IS de studentenorganisatie die de be

STUOfUM GENERALE

SAM s momenteel bezig met een onder

^

Gepidae (Volleybal)

(H3) IS druk bezig met het actualiseren van Open Studenten

op http//stuwwwkubn!/gepidae

'^ I'S !g SPORTCENTRUM

takken van sport Wanneer de inschnjving

zoek naar het gebruik van de thuiswerkplek ^

Heb je een KUB thuiswerkplek en wil je

Expositie

reedoen aan drt onderzoek, neem dan con

Een teken van leven Het Stiltecentrum kent een bescheiden ex

^

positiebeleid Het thema waar sinds vong jaar

Op zo 19 dec as wordt er in Eindhoven

basketbal

Chikara

(Budo-sporten)

^

Studium Generale

alle deelnemers worden enkele CD bonnen

KUB met als doel het bevorderen van een

mee wordt gewerkt is de aan of afwezig

een Jiu Jitsu en Judo stage gehouden' Het

in de maand jan zal er op di van 22 45 00 00

verloot

brede en kritische kijk op wetenschap en

held van God Een teken van leven van Hans

lijkt ons leuk om daar met een grate groep

uur een algemene techniektraining basket

Zitje ergens mee^

samenleving Er werken 7 mensen die actu

van den Bemt is het tweede in de nj van

naar toe te gaan ' Het kost maar f 7 50 en is

bal gehouden worden Iedereen is hierbij

Voor al je vragen problemen tips kritiek.

aliteitenprogrammas organiseren op het

jonge kunstenaars die invulling geven aan dit

van 13 00 ! 4 30 uur (|iu jrtsu) en van 14 45

welkom Locatie zaal 2 Sportcentrum KUB

opmerkingen over onderwijs en studenten

gebied van wetenschap cuh:uur techniek en

thema Het werk is tot en met mrt te zien

16 00 uur (judo) Inschnjven is verplicht en

in het Stiltecentrum

bij voorkeur voor 13 dec op het bord in

^

het sportcentrum De trainingen gaan dit

De do training hockey heren niveau 1 van

semester door tot en met 17 dec' In jan zal

20 15 21 30 uur komt te vervallen

samenleving Deze worden georganiseerd

ie terecht bij SAM Het is ook mogelijk om

voor en met studenten Elke week in de

|e klacht op het klachtenfonmulier van de

collegeperiode staat een ander thema een

^

gezamenlijke fracties te noteren en te de

traal meestal op do vanaf 13 00 uur in zaal

Meer over de activiteiten van het CWL is te

er een verkort rooster gedraaid worden '

ponenen in een van de klachtenbussen op

YZ I In 2000 beginnen we weer op don

lezen in de CWL nieuwsbrief die op aan

Dit betekent dat de trainingen van di ko

^

* campus (koffiekamers mensa gebB) Dus

derdag 3 febr De SG activiteiten zijn voor

vraag te verkrijgen is

men te vervallen en de niveaus 2 op wo

kerst

s«el met kom langs of deponeer je klacht

iedereen toegankelijk en bijna altijd gratis

Bezoekadres K 221 Telefoon 4663183/3217

worden niveau 2 en 3 De trainingen op ma

In de week van 20 12 1999 zijn er geen les

iieenvandebusseni

Kom eens kijkeni SG organiseert ook cul

E mail cwl@kubnl

blijven hetzelfde'

sen behalve ma 20 12 16 30 17 15 uur bo

5W ook voor JOUW belang'

tuurcursussen in het studentencentrum van

Opening / sluiting m e t

dyfit 17 15 18 00 uur keep moving ^

Braga (Schaatsen)

de KUB Wil je nieuws over SG activiteiten

'd worden van SAM Door jouw steun en

per e mail ontvangen

"iput kan SAM nog beter de belangen be

SG@kubn/ Wij sturen enkele dagen voor

''«gen van de KUB-student dus ook van

een activiteit info naar je toe Studium Ge

sneeuw en ijs aangezien het alweer decem

do 23 12 1630 17 15 uur bodyfit 17 15

' * ^^^ W ontvang je zeven maal per jaar de

nerale houdt je op de hoogtei Zie www

ber IS de wintermaand bij uitstek ' En dan

18 00 uur keep moving

5AM Info en heb je stemrecht op de Alge

kub nl/sg

gaat het vnezen en komt er ijs op de sloten

Het sportcentrum is gesloten van 24 12

Nu regent het dan nog wel maar dat gaat binnenkort vast en zeker

over m hagel

WO 22 12 1630 17 15 uur bodyfit 17 15

en meren te liggen Reden genoeg om nu

1999 t/m 02 01 2000 De frtness en car

^ Big B r o t h e r

(*) Alle lessen trainingen en cursussen op

alvast te gaan schaatsen zodat je dan op je

dioruimte zijn wel geopend op ma 27 12

schnjfformulierafte halen op K206/207 ben

Discussieer met studenten van andere uni

het sportrooster worden verzorgd door het

Ijzers lekker je gang kunt gaan ' BijTSSV

di28 12 en WO 29-12 van 183021 30 uur

\}^ december 1999

UNIVERS

16

menu Periode 20 t/m 24 december Maandag t / m D o n d e r d a g Dagj"nenu

Vri|dag

18 00 uur keep moving

Door middel van het invullen van een in

"leneVergadenng

S ë-

dl 21 12 1630 17 15 uur bodyfit

Voor maar f 15 kun je voor een heel jaar

SPORTIIAAO PENDRAGON

Ook nieuwe beelden Bern Mazlah ffi enMoracavanDaë

Roosterwiiziging hockey

zAen (bijvoorbeeld studiefinanciering) kun

mail dan naar

ti«i26<ici;e!i*efbcii)ek«a!ila8e!i9coi)«iiil

<^ -

Roosterwijziging

in ieder geval een leuke attentie en onder

Nieuwsbrief

- t^

begint wondt nog aangekondigd

tact met ons op ledere deelnemer ontvangt is een afdeling van de

J

Joris Caymans Hank Beelenkamp Frank van der Loo

Alletn soep + dagsiack

s Avonds gestoten

GUESTHOUSE PARADISO: NIET L EUK, WEL VIES

^

Rik Mayall (links) en A d r i a n Edmondson; gezakt in de f i l m .

jes krijgen en hebben o o k geen

Natuurlijk w o r d t eeuwige maagd

w e r k of geld. Hoewel ze elkaar lij­

Richie hopeloos verliefd op de Ita­

ken t e haten, zijn ze zonder elkaar

liaanse schone maar legt het an­

helemaal alleen. Maar waar B ot­

dermaal af tegen de vriend die

t o m in 25 minuten op televisie erg

haar o p h e t s p o o r komt. Die

leuk is, is de film Guesthouse Pa­

vriend is het enige lichtpuntje in

radiso die kan worden gezien als

de hele film. De rol wordt gespeeld

vervolg van de serie, vooral niet­

doorVincent Cassel die in de Fran­

grappig en erg vervelend. Rik Ma­

se films La Haine en /­'appartement

yall en Adrian Edmondson is het

volstrekt andere rollen speelde.

niet gelukt de magie van de serre

Van vele markten thuis, zet hij hier

naar het doek over t e brengen.

een Italiaanse macho neer die zo

Eddie en Richie hebben in de film

achter zijn pik aan loopt dat hij

hun eigen hotel Guesthouse Pa­

op zijn huwelijksnacht vier hoe­

radiso, dat naast een kernreactor

ren besteld bij Richie omdat hii

ligt, uitermate vies is en niet over

Gods geschenk aan de vrouw

de gebruikelijke faciliteiten be­

denkt t e zijn en het huwelijk hem

schikt die een hotel doorgaans

niet mag beknotten andere vrou­

kent. Dagelijks rossen ze elkaar

wen o o k geluk t e brengen. Helaas

flink af, scènes waar behoorlijk wat

is dit sterke staaltje overacting van

tijd v o o r w o r d t uitgetrokken.Waar

korte duur.

de humor in de serie 'm zit in het

Guesthouse Paradiso is een wel

rücksichtslose g e w e l d , zijn de

heel vreemde kerstfilm die hoog­

voormalige Young Ones hier afge­

stens d o o r liefhebbers van deAce

D

zakt t o t kinderachtigejim Carrey­

Venturo­films en Dumb and Om­

insloegen. Via een aantal andere

humor waarbij testikels m e t een

ber wellicht aardig gewaardeerd

ons kunnen zich waarschijn­

komedies is Bottom de enige ech­

vergrote notenkraker worden

w o r d t . Hopelijk gaan Mayall en Ed­

lijk de BBC­serie The Young Ones,

t e opvolger van The Young Ones.

klem gezet, liters groene kots door

mondson zich bezinnen en doen

is, zijn Rik Mayall en

genoemd naar een liedje van de

B o t t o m is o o k alweer een aantal

de lobby vliegt en neusgaten aan

ze waar ze al jaren goed in zijn:

nu verketterde Cliff Richard, nog

jaren t e zien en voorheen Rick

haken geregen w o r d e n . Nogal

gewoon rijk worden van de series

Adrian Edmondson in de

wel herinneren. De echte jonge­

(Prick v o o r de kenners) enVyvian

flauw, maar erger is nog is dat zo'n

die ze v o o r de B B C maken. [GH]

ren hebben ongetwijfeld een keer

van T h e Young Ones spelen de

vehikel van anderhalf uur een ver­

Waar de BBC­serie Bottom op televisie heel erg leuk

bisocoopfilm Guesthouse Paradiso vooral niet grappig. Flauwe Jim Carrey­humor voor met de kerst.

e oudere jongeren o n d e r

een herhaling van de anarchis­

hoofdrollen als Richie en Eddie

haal moet hebben. Dat k o m t er in

t i s c h e serie a a n s c h o u w d . T h e

Hitler. Je m o e t er van houden,

de v o r m van een gezin met twee

Guesthouse Paradiso van

Young Ones is uniek om de grove

maar B ottom is zeker een van de

allerliefste kindjes die willen over­

Adrian Edmondson (Groot­

humor van vier min of meer link­

Brittannië 1999) draait vanaf

leukste, zij het erg gewelddadige,

nachten in het hotel en in de v o r m

se rakkers die verder toch hele­

komedies van de jaren negentig.

van een beeldschone Italiaanse

16 december in Cinecitta, alle

maal niet c o r r e c t geëngageerd

De aan lager wal geraakte stum­

filmster die op de vlucht is v o o r

dagen om 19.30 en 21.30 uur.

waren en elkaar met enige regel­

pers leven in een ongemeen vies

haar aan zich machismo t e buiten

maat op verfrissende wijze de kop

en ranzig huis, kunnen nooit meis­

gaande minnaar

GOD MET DE STEM VAN WIL L EM OLTMANS Eerst niets. Dan een vreselijk onweer en een

domme. O f geeft hij ze een eigen wil, gewoon omdat het geinig za

teringherrie als van een optrekkende Boeing, waarop

zijn eens t e zien w a t ze dan doen,

Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten oplichten

vinden ze hem een ouwe zeur als

naast een lichtende bol. Een 'teken' uit de kosmos, die glanzende bol, weet Diederik de filosoferende dromer en zoeker naar zin en waarde. Waarop de nuchtere Hollander Van Muiswinkel vindt dat Diederikje ijlt, want

hij eens m e t een v o o r z i c h t i g e suggestie komt. En w a t doe je als Joop van den Ende in een van zijn fameuze produkties aan de haal gaat met j o u w w e r k en de schep­ ping van het heelal opvoert (34 bedrijven zonder pauze), zonder

een bol is een bol is een bol. Anderhalf uur virtuoos

jou v o o r de hoofdrol t e vragen.

cabaret barstens vol gave, ongare types. Misschien wel

hond, hij houdt het v o o r gezien.

Dus geef zijn portie maar aan de

te vol, want hoeveel lachen kan een mens aan?

Enzoverder, enzovoorts.

D e getalenteerde Van Muiswin­ kel k w e k t , t r e k t bekken, vliegt

D

niks heilig is en zakkenwassers die

van het ene typetje naar het an­

nen van de wereld', die zich

maar zeuren en zeiken over al die

dere en Van Vleuten v o e r t hem

enkele jaren terug losmaakten uit

softe malloten. Strontvervelend,

meesterlijk. Hij die zich een ar­

theatergezelschap 'Zak en as', flit­

acts op dat bekende stramien zou

t i e s t w e e t en een zoeker, m e t

sen ook als 'Mannen op de maan'

je denken. Tot je Van Muiswinkel

een 'open m i n d ' , z e t zich af t e ­

ween O n d e r w e r p uiteraard: onze

bezig ziet en h o o r t in zijn diverse

gen 'dat schrale mannetje' d o o r

aardkloot bevolkt m e t enerzijds

reïncarnaties. God met de stem en

te geuren m e t zijn d r o m e n en

m a l l o t e n die overal ufo's m e t

de taal van de eeuwig verongelijk­

diepe ideeèn. Als muzikant is hij

marsmannetjes over graancirkels

te journalist­schrijver W i l l e m O l t ­

die artiest in elk geval; de ma­

zien vliegen, met bomen en dolfij­

mans is een sterke. G o d ­ W i l l e m

nier waarop hij de scherpe lied­

nen kletsen, aanhoudend reïncar­

heeft er gloeiend de pest in o m ­

t e k s t e n v a n Van M u i s w i n k e l

►

t o o n z e t zou niet beter kunnen.

op de planken. [Foto: Katinka Krijgsman]

e twee hakketakkende'Man­

Erik van Muiswinkel (links) en Diederik van Vleuten; geslaagd

neren op Gregoriaanse hip­hop,

dat het zooitje kapsoneslijers op

klankschalen en boventonen­zang,

aarde,zijn schepsels, doen alsof hij

Er z i t hier en daar w a t al t e her­

enige overlevenden van een le­

zowel in als buiten het zo aantrek­

lucht is. En stuurt hij ze zijn zoon,

kenbaar en al t e vet materiaal bij

gioen Romeinen, die verschrik­

kelijk verdrukte Tibet waar overal

komt die na enkele jaren met ver­

de typetjes, maar daar tegenover

kelijk op hun sodemieter hebben

op de kloostermuren gekalkt staat:

rekte pezen, zwaar afgetuigd en

staan diverse juweeltjes. H e t duo

gehad van een t r o e p Germanen.

'Richard Gere was here'. En ander­

diep gestresst terug; het jong durft

is bijvoorbeeld onnavolgbaar als

Daar blijf je nog lang na de voor­

zijds met cynische eikels voor wie

zelfs de straat niet meer op, ver­

ze zich o n t p o p p e n als de t w e e

stelling van naschudden. [ B H ]

'Mannen op de maan'. Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten. Donderdag 16 december om 20.15 uur in deTilburgse schouwburg. Entree: 33 gulden.

U N I V E R S 16

16 december 1999J

NAAKTDANSERESSEN IN EEN BETONFABRIEK weigert o m moeite te doen o m

'De Bedenkelijk Kijkende Grondeekhoorn' is een onregelmatig

meer lezers t e trekken. " D e lezer

erschijnend striptijdschrift van vier eigenzinnige tekenaars uit

mag o o k best w a t moeite doen."

Tilburg. Absurd, anarchistisch en erg leuk zijn de sleutelwoorden.

De W e e r t vat het probleem

Deze maand is het negende deel verschenen in een reeks die

^OD(£/(o)

volgens de makers heel lang gaat worden.

f Oscar van Dam

A

sa­

men: " W e zijn als naaktdanseres­ sen in een betonfabriek, we ho­ pen publiek aan ons te kunnen bin­ den, maar zeker zijn we niet."Toch zijn de makers van het blad uiterst

fgelopen weekend werd in

Berry van den B ebber, bestaat de

Turnhout bij de S t r i p ­

redactie uit Ivo van Leeuwen, Step­

Bchapdagen '99 de t e n ­

han de W e e r t (als S. LloydTrump­

toonstelling geopend'Van B ulletje

stein levert hij sinds enkele maan­

Serieus absurd. Zoals Stephan de

tot Wentelteefje', over de geschie­

den een strip op de achterpagina

W e e r t en Gertjan van Leeuwen

denis van het beeldverhaal in N e ­

van Univers) en Gertjan ('geen fa­

hard g e w e r k t hebben aan hun

derland.Aanwezig bij deze opening

milie') van Leeuwen. De laatste is

'ronkende novelle' Verg\%\e met, de

ziin de vier vaste leden van het

bekend o n d e r zijn pseudoniem

dood kon behoorlijk ingrijpend zijn

Tilburgse striptijdschrift De Beden­

Gummbah en publiceert o n d e r

of de'mopneutralisatie d o o r mid­

kelijk Kijkende GrondeeU)oorn. D i t

meer in de Volkskrant, Nieuwe Revu

del van groentevisualitie' van de

blad, dat in Nederland nog nau­

en Humo.

Bond tegen H u m o r : h o o r je een

welijks bekend is, w o r d t d o o r de

De vier heren vonden elkaar en­

Belgische s a m e n s t e l l e r s

be­

kele jaren geleden in deTilburgse

schouv/d als de toekomst van de

wijk Goirke. O m het leefklimaat

Nederlandse strip. Het tijdschrift,

in deze w i j k w a t t e verbeteren

waarin volgens de brochure van

ontstond het plan een wijkkrant

de expositie 'onzin, meligheid en

te maken. In eerste Instantie was

satire de inhoud bepalen', mag dan

het de bedoeling v o o r elk huis­

ook de tentoonstelling uitluiden.

houden een apart blad t e maken,

Sterker nog, de creatie EefjeWen­

maar dat bleek te arbeidsintensief.

telteefle, komend uit de pen van

Uiteindelijk leidde dit idee t o t de

Eekhoorndlid Jeroen de Leijer,

geboorte van het striptijdschrift

serieus bezig, zegt Ivo van Leeu­ wen.

mop denk dan aan tomaten of ra­ barber C o m p l e e t uitgewerkt in schema's. In het v o o r w o o r d o m ­ schrijft 'gastschrijver' H o o n Ter­ mans daarover dan o o k het v o l ­ gende:'Vieze blaadjes maken heeft met liefde t e maken. Ik heb zo'n vermoeden dat dat rapalje van De Bedenkelijk Kijkende Grondeek­ h o o r n dat goed begrijpt.'

staat centraal in de titel van de ex­

De B edenkelijk Kijkende G r o n d ­

positie.

eekhoorn. Een belachelijke naam,

Naast De Leijer, die met zijn strip

waarin ruimte is v o o r alle vormen

De B edenkelijk Kijkende

onder meer staat in Het èrabants

van absurdisme. Cartoons van de

Grondeekhoorn nr. 9 (Uitgeverij

i­TEEFT IN Z I J N BROEKJE GEKAKT

Dagblad en 6N/De Stem en gees­ Heppu­Geen­Pils­Klussencentrale, slecht getekende Vikingstrips, ab­ telijk vader is van Tilburg cultheld

1

^

S,^"4/*»

Sfetr*/*£

jy

>A'*i

W J. de Leiier

Nooitgelezen Tilburg) kost tien gulden en is onder meer te koop bij stripwinkel Tommy en boekhandel Livius.

J j<. L o j t r

De tentoonstelling 'Van B ulletje tot Wentelteefje, een wandeling

Gummbah

door de Nederlandse

surde i n t e r i e u r s c h e t s e n , vieze

jaar oud, de rest is 30 ­ buigt hij

grappen." Gertjan van Leeuwen

striphistorie' is te zien tot

plaatjes ('Kakken? Dat doe je sa­

zich over de Eekhoorn."Het is de

geeft naar eigen zeggen een 'inte­

zondag 23 januari in cultureel

men'), gedichten van deTilburger

bedoeling dit t o t aan ons tachtig­

ger a n t w o o r d ' als hij zegt dat het

centrum De Warande te

Nick J. Swarth en andere gastbij­

ste te blijven doen", vult Gertjan

weliswaar jammer is dat er zo

Turnhout.

dragen, experimenteel proza en de

van Leeuwen aan. De W e e r t : " W e

weinig lezers zijn, maar dat hij

uitgangspunten van de d o o r de

willen vijftig jaar lang het verkeer­

Eekhoorn­redactie

opgerichte

de hart onder de verkeerde riem

Bond Tegen Humor. Absurdisme

steken." Ivo van Leeuwen:"Als een

ten t o p die weliswaar nog weinig

steerrpUist die blijft groeien."

lezers t r e k t (op de voorkant van

In eerste instantie diende het tijd­

nummer 9 staat de z i n ' 146 lezers

schrift v o o r alle tekeningen die de

kunnen geen ongelijk hebben')

r e d a c t i e l e d e n nergens anders

maar t o c h d o o r de critici is opge­

kwijt konden, de cartoons die an­

merkt."Daaruit blijkt wel dat stug

ders toch in de prullenbak terecht

volhouden uiteindelijk t o c h t o t

zouden k o m e n . D e laatste t i j d

status leidt. Jarenlang hetzelfde

maken ze speciaal v o o r de Eek­

geetter heeft ons respect opgele­

h o o r n strips. Zelf vinden ze de

verd", legt Jeroen de Leijer na de

strips erg grappig, maar verbazen

opening van de expositie uit aan

zich er niet over dat het blad maar

een tafel in H o t e l Terminus t e

weinig publiek t r e k t . " W e maken

Turnhout. Samen met de andere

toch een beetje riskante humor",

leden ­ Gertjan van Leeuwen is 32

vertelt De Leijer " M e t veel grove

^

Bloopers uit ïjet öeröe rijk

S. L l o y d T r u m p s t e i n

rÜlTUt//? gestaan d o o r verschillende ande­

Cabaret

re percussionisten, dansers en

een merkwaardige sfeer, waarin de

'Ja D a a g ! ' , V a n e n d o o r M a r k

acrobaat een superieur wezen

van de V e e r d o n k , m.m.v. de

Vanavond presenteert hetTilburg­

muzikanten. En d o o r de prachtige

De cabaretier Mark van de Veer­

w o r d t dat in volkomen autonomie

a c r o b a t e n Johannes Fischer

» drumgezelschap Medicamento

Tilburgse danseres Mylgia van

donk, winnaar van het Leids Caba­

zijn ding doet, daarbij zich mets

e n Paul G r i f f i o e n . D o n d e r d a g

'" tie Grote Zaal van 013 haar

Uytrecht. Medicamento staat ga­

retfestival in 1991, heeft het zich in

aantrekkend van gewone ploete­

23 d e c e m b e r o m 20.30 u u r in

r a n t v o o r opzwepende d r u m s .

'Ja Daag!' niet gemakkelijk gemaakt.

rende aardelingen. Hij heeft niets

deTilburgse schouwburg. En­ t r e e : 23 g u l d e n .

"leuwecd. De IS­koppige batu­

^

o<ia (Braziliaanse slagwerkgroep)

Uytrecht

'"■engt hierop een mengeling van

dens de cd­presentatie w o r d t de

«mba, marcha en samba­reggae

groep, net t e r u g van t o u r n e e s

^^ gastrappers en deejays. T i j ­

d o o r Kenia en B urkina Faso, bij­

ll6<k.■tviDlier 1999 I U N I V E P S 16

Danseres Mylgia van

Een voorstelling maken met acro­

en niemand nodig en zet alles zwij­

baten is een vraagstuk. Acrobaten

gend naar zijn hand. En de gewone

D e avond in 013 b e g i n t o m

zijn zwijgers, cabaretiers kletsers.

sterveling mag meedoen, maar wel

2 0 . 0 0 uur. E n t r e e f 15,­.

Breng die twee samen en je creëert

op zijn voorwaarden. [B H]

[OvD]

Xi

De gothic-cultuur is vanaf de achttiende eeuw altijd wel een beetje blijven hangen, en doemt soms nog steeds op. Het heeft te maken met spoken, vleermuizen, zwarte gewaden en ^ griezelverhalen. De laatste twee decennia blijkt de subcultuur met dito gothic muziek en kleding weer op te leven. Marieke Breuls heeft haar piepkleine kamertje helemaal gothic ingericht.

•

"Zwart is mijn lievelingsl(leur",zegt tweedejaars psychologiestudente Mariel<e Breuls (20). Zoveel is wel duidelijk na een snelle blik in het piepkleine kamertje -nauwelijks negen vierkante meter- van het ietwat sjofele studentenhuis waar ze woont. De steunbalken zijn zwart geverfd en aan de wand hangen een aantal zwarte gewaden Overigens hoef je niet naar haar kamer te kijken, een blik op Breuls is al voldoende om een oordeel te vellen over haar favoriete kleur. Ze draagt immers een lang, zwart fluwelen jurk, één van de enkelen die ze in haar bezit heeft. Degene die ze draagt is nog redelijk sober. Een extremere versie, met vleermuismouwen en veters, hangt aan de muur Maar die draagt ze alleen bij speciale gelegenheden, 'als ik naar optredens ga'.

24

In het kamertje klinkt muziek die als ntet-alledaags kan worden getypeerd, Breuls: "Ik hou van gothic metal. Dat is metal muziek in combinatie met operastemmen. Het is hete zware, melancholische muziek.

Mijn favoriete bands zijn onder andere Therion, Moonspell en Nightwish" Breuls houdt van dingen die als gothic kunnen worden getypeerd. Een woord met een lange geschiedenis. Eind achttiende eeuw kende de Engelse literatuur de Gothic Novel, aan camp grenzende romans v«arin symbolen, spoken, griezels, vleermuizen en de nacht veel voorkomende woorden zijn.

Dat laatste klinkt Breuls bekend in de oren: "Ik ben wel een nachtmens. Ik slaap overdag zelfs beter dan 's nachts.Vandaar misschien dat mijn studie niet zo snel opschiet als zou moeten."

Gothic is volgens cultuursociotogen een duister-romantische reactie op het Verlichtingsdenken dat alles wil verklaren. Juist het onverklaarbare is immers spannend en griezelig, en ook dromerig. De gothiccultuur is altijd wel een beetje blijven hangen en doemt soms op. Met name de laatste twee decennia blijkt het een heuse subcultuur met dito muziek en kleding.

Aan het hoofdeinde van haar bed, met zwarte lakens en overtrek 'hoewel dat toevallig is', ligt een boek van de Engelse schrijver Tolkien, die met zijn saga 'In De Ban Van De Ring' een wereld schiep, bevolkt met dwergen, elfen en andere fantasiefiguren. Aan de muur enkele doeken en posters met print die volgens Breuls dan wel 'tribal' zijn, dan wel 'Keltisch'.

Breuls:"Tolkien vind ik geweldig. Ik hou wel van boeken die gaan over een droomwereld van dwergen en heksen, over allerlei mythen en legenden. Ik heb ook een boek geleend waarin allerlei Keltische symbolen worden beschreven. Misschien zou je kunnen denken dat ik een teruggetrokken, depressief meisje ben, maar dat is absoluut niet zo. Ik heb ook echt niks met satanische dingen. Ik ben heel vrolijk ingesteld.

Mijn voorkeur heeft alleen maar met smaak te maken. Ik heb geen slechte ervaringen of zo. En ik heb ook geen slechte relatie met mijn moeder, ik kom echt uit een happy family. Mijn moeder is trouwens net zoals ik, die heeft ook alles in het zwart," Naast haar cd-rekje staat een zv/arte kaars. "De laatste", verzucht ze.

Het unieke van de kaars is dat er niet zo maar een zwarte rand omheen zit, maar dat-ie ook van binnen zwart is. "Maar de Xenos verkoopt ze niet meer", verklaart Breuls.

Ze zoekt bewust naar zwarte items om te kopen: een zwarte klapper, een zwarte agenda. "Vooral kleine dingen", zegt ze, "om luxe geef ik sowieso niet zo veel. Daarom denk ik dat ik het prima uithoud in deze kleine kamer."

Net boven haar bureau hangt een klein prentie."Als je wilt weten wat me erg dierbaar is, dan is dat deze foto. Die baby ben ik en mijn vader houdt me vast. Hij is acht maanden na mijn geboorte overleden. Kanker, het is heel snel gegaan."

"Maar denk niet dat ik daarom deze smaak heb. Dat heeft echt niets met problemen te maken of zo. Ik kan me sowieso goed voorstellen dat ik er over een aantal jaar er compleet anders uittie. Hoewel, knalgeel is geen kleur voor mij,"

[Tekst Leon Heuts]

UNIVERS 16

16 december 1999;