1998 05 28

I

lUNIVERS ! Q

®

JURISTENSTAGES

Q

W e e k b l a d v a n de Katholieke

Jaargang 35 • 28 mei 1998 • N u m m e r 33

Verdaasdonk over Librisprijs Contact met Indonesië blijft bestaan Studiehuis bereidt beter voor Studenten komen (weer) tekort Roel Lauwerier, bestuurder De gezichten van de KNAW

2 3 3 3 5 8

JACQUES HAGENAARS EN DEK VAN UNIVERSITEIT

RECHTEN IN HOLLAND Rechtenstudenten zijn op de middelbare school niet de slimsten van de klas, maar ze weten wel waar ze moeten zijn voor een goede rechtenstudie. Dat is eerder op de kleine, jonge instellingen dan op de klassieke universiteiten. Daar gaat het bergafwaarts.

Rolf Kleber is sinds kort bijzonder hoogleraar psychotraumatologie.

Een discipline die na de Vietnamoorlog een echte impuls kreeg en waarin de neiging tot wegstoppen van gevoelens een belangrijke rol speelt.

//

Brabant

V/ok in dit nummer J^h

Iets minder dan de helft van de rechtenstudenten gaat op stage.

Degenen die gaan vinden het belangrijk en nuttig. Over de wereld van toga's en maffiose types. De laatste aflevering van een stagereeks.

PSYCHOTRAUMATOLOCXi

Universiteit

Dynamo of Pinkpop?

Agenda

12 14

Socioloog Hagenaars was misdienaar, ging naar de hoogmis en het lof, maar voelt zich geen katholiek. Levensbeschouwing speelt bij hem een grote rol, ook in zijn wetenschappelijke werk.

Ik word gek van het overwerk"

Bijna helft KUB-wetenschappers acht werkdruk problematisch en veel voor."

De klachten over de werkdruk op de waaraan zij bloot staan problematisch. 45 Procent meent dat er KUB zijn relatief mild, stelt arbeidsen organisatiepsycholoog dr. F. Zijlregelmatig te hoge eisen aan hen gesteld worden. Een grote meer- stra. Gemiddeld klaagt zestig procent derheid vindt bovéiidien dat de werkdruk op de KUB in de loop van de Nederlandse beroepsbevolking over te hoge werkdruk. Zijlstra: der jaren is toegenomen. De komende arbeidsduurverkorting zal "Dat vind ik schrikbarend hoog. Dat de werkdruk onder wetenschappers de werkdruk opnieuw doen vergroten, vreest men. als iets minder problematisch wordt ervaren, komt waarschijnlijk door de grotere vrijheid van handelen die zij Dit blijkt uit een elektronische en- collega-wetenschapper laat weten: hebben. Toch vind ik het percentage quête van Univers waarop honderd "Ik zit al jaren in een situatie van een verontrustend signaal."

PAUZECONCERT Maandag 15 mei trad een gezelschap Nederlandse djemKUB-wetenschappers reageerden. "Je chronische overbelasting. Ter illus- De bonden op de KUB vrezen voor een béspelers op met de Senegalese ster Del Mundo. De djembé is een traditiowordt er gek van elke avond tot elf tratie: per jaar werk ik 800 uur over." verdere toename van de werkdruk nele trommel die gebruikt wordt door het Malinese Manding-volk. Wegens uur te werken en dan vast te stellen Een tegengeluid komt van een jurist door de komende arbeidsduurverkorde legen moest het gezelschap in de loop van het optieden uitwijken naar dat je nog niet de helft af hebt van die stelt: "Het is een prettige uitda- ting. "Er wordt maar 1,7 van de 3 prode mensa. Het is de bedoeling van de personeelsvereniging om jaarlijks wat anderen vinden dat je af moet ging om in mijn werk aan de weg te cent herbezet, zodat er een gat van hebben", aldus een hoogleraar. Een timmeren en daar werk ik graag hard 1,3 procent ontstaat", zegt mr. A. twee tot drie pauzeconcerten te organiseren. [Foto: Erik van der Burgt] Oomen, lid van de ondernemingsraad.

Daar is gepleit voor een periodieke wegens de gebrekkige animo al afge- met zijn positie als bursaal. Voor zo- meting van de werkdruk. "De eerste zien van een nieuwe wervingsronde. ver ik weet, ligt iedereen van de eer- meting vindt wat ons betreft nog dit De bursalen zelf hebben steeds hun ste lichting op schema. Verder heb- jaar plaats, zodat er snel maatregelen onvrede geuit over hun slechte inko- ben we regelmatig overleg met het genomen kunnen worden." Oomen menspositie en het gebrek aan socia- faculteitsbestuur over eventuele pro- denkt naast het inhuren van nieuwe le zekerheid. De Rijksuniversiteit blemen. Belangrijk pluspunt voor ons mensen aan efficiency-projecten en Leiden stopte overigens al in maart is ook het uitzicht op een tweejarige het afstoten van taken. met het bursalenstelsel. aanstelling als postdoc na de promo- Uit de personeelsenquête die in 1995 Het aio-stelsel van de sociale facul- tie." op de KUB werd gehouden, bleek dat teit wordt wel strenger. Volgens inteHet bursalenstelsel op de sociale faculteit wordt afgeschaft. Het rim secretaris drs. Marius Bassie zal Landelijk overheerst de onvrede on- een kwart van de universitair docender bursalen. Het landelijk bursaleno- ten negen tot zestien uur per week landelijk bursalenoverleg spant in samenwerking met de vakbond er scherper worden geselecteerd bij verleg spant in samenwerking met de overwerkt. De werkdruk is sindsdien sollicitaties en wordt de voortgangs- vakbond AbvaKabo nog deze zomer alleen nog maar toegenomen, antAbvaKabo nog deze zomer een rechtszaak aan om het stelsel controle voor zittende promovendi een rechtszaak aan. Doel is om de woordt 87 procent van de wetenstrenger. Op h e t bursalenovereen- schappers nu. landelijk aan te vechten. aantal promovendi komst wettelijk zal bezuinigd worerkend te krijgen veRV0tQOPPAetNA4 Bij letteren is iedere als een arbeids"Het was geen gemakkelijk jaar", bursaal in vier jaar netto vijftien- den. Dit jaar worbursaal tevreden overeenkomst. zegt drs. Judith Arends, bursaal bij duizend gulden minder dan een aio. den er niet acht, psychologie. "Alles moesten we zelf Ook is het bursalenstelsel volgens de maar zeven aio's Elly Ros van de uitzoeken. Heb ik recht op kinderop- faculteit te duur. De kosten zitten aangenomen, en in AbvaKabo: "Volvang, op een pc-privéproject? Ik ben vooral in advertenties om nieuwe 1999 zes. De vier zittende bursalen gens de bursalenovereenkomst zijn beurspromovendus geworden omdat bursalen aan te trekken, wat van meet mogen van de faculteit kiezen of zij deze promovendi student, maar dat ik graag onderzoek wilde doen. Maar af aan moeilijk is geweest. In 1997 aio worden of bursaal blijven. Wie strookt niet met wat er in sommige Univers verschijnt in verband steeds heb ik gehoopt dat het systeem bleven vier vacatures onbezet, de bursaal blijft, behoudt het recht op contracten is opgenomen. Zo hebben met Pinksteren volgende week nog zou veranderen in een aio-stel- helft van het aantal jaarlijks nieuwe een postdoc-aanstelling van één jaar sommige bursalen aanwezigheidsniet. Het eerstvolgende nummer sel." promotieplaatsen. Daarmee is het als hij op tijd promoveert. plicht." Een groep bursalen uit Amkomt donderdag 11 juni uit. Op Arends' wens is werkelijkheid gewor- bursalenstelsel op jaarbasis nauwe- Op de letterenfaculteit, waar sinds sterdam en Utrecht heeft zich vol18 j u n i verschijnt h e t laatste den. Het bursalenstelsel bij FSW wordt lijks goedkoper dan het aiostelsel, 1996 zestien bursalen aan het werk gens Ros al bereid verklaard om te nununer van Univers van deze afgeschaft, per 1 juni 1998, nadat het terwijl het juist is ingevoerd uit oog- zijn gegaan en geen onopgevulde procederen. Dat is niet zonder risico, jaargang. Het eerste nummer n a plaatsen bestaan, heerst volgens erkent de Amsterdamse bursaal Egnauwelijks een collegejaar gefunc- punt van bezuiniging. de zomer komt uit op donderdag tioneerd heef t. De rechtsongelijkheid Het besluit om met de bursalen te beurspromovendus drs. Arjan van bert Fortuin die deze week de bursa27 augustus. tussen bursalen en aio's blijkt groter stoppen komt niet als een grote ver- Baest niets dan tevredenheid. "Er is len per email opriep om 'hun nek uit dan vooraf voorzien. Zo verdient een rassing. In januari van dit jaar werd nog niemand afgehaakt uit onvrede te steken'. [LvT]

47 Procent van de wetenschappers op de KUB vindt de werkdruk

In z o m e r r e c h t s z a a k t e g e n stelsel

Sociale faculteit stopt met beurspromovendi

Volgende week geen Univers

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant Redactie­adres W a r a n d e l a a n 2, 5 0 3 7 AB Tilburg Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Kamers A 10, 11, 12 en 13 T e l e f o o n 0 1 3 ­ 4662277 F a x O U 4630145 E­ mail Schendel@kub nl Redactie Pieter Siebers (hoofdredac­ teur, tel 2926), Natascha van Aalst (stagiaire, 2272), Sti)n D u n k [ w e t e n s c h a p , 2925), Michel Knapen (eindredactie, 25061, Wieneke Kok (studen ten, 2272), Linda van Tilburg (onderwi)s, 3330), Yvonne Ver schuren (internetredactie, 3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, ka mer A 12 (2277) Opmaak Michel Dierckx, d r u k k e n ) Em de Jong (2272) Medewerkers (2272) Mark van Assen, Jan Boel h o u w e r . Oscar van Dam, A d n a n van den Eerenbeemt, Paul Frissen, Bert Heffels, Leon Heuts, Marloes Hooime i)er, Michiel de Jong, Jan Mag nus, Quirijn Metz, Herman de Regt, Karel Soudijn, Barry de Waal, Jelle Wils Agenda pagina Angela van Schendel 122771 E mail Schendel® kub nl Fotografie Enk van der Burgt Illustraties Hans van den Tillaart, Mar lan Vos Hoger O n d e r w i j s Persbu­ reau (HOP) Univers m a a k t deel uit van het HOP waarbi) alle univer s i t e i t s k r a n t e n a l s m e d e een aantal hogeschoolbladen zi)n aangesloten Redactie Frank Steenkamp, H a n n e O b b i n k , M a t t h e ten Wolde, Krista Kroon, Kees Versluis Teletoon 071 5236151, fax 071­5232 138 Drukkerij Em de Jong, Baarle Nassau Redactieraad Univers is een onafhanke li|k weekblad dat wordt uitge geven door de Katholieke Uni versiteit Brabant Deonafhan keliike positie en de taakstel ling z i m neergelegd in een door de umversiteitsraadvast­ gesteld redactiestatuut De re­ dactieraad ziet toe op de nale­ vmg daarvan Leden dr H Evers, dr R de Groef, 1 de Kort, dr ing W van Oorschot, S van Puif elen, P T u y t e l a a r s , dr A Vallen 1 voorzitter), J van Vugt, prof dr W Witteveen, M Acker m a n s (adviseur) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort Tel 023 5714745 fax 023 5717680 Kopij, matsertjes en mede­ delingen Matenaal kan aangeleverd worden tot uiterlifk donder dag voor de week van verschi) n m g t o t 13 00 u u r op h e t redactiesecretanaat Matser ties m o e t e n c o n t a n t afgere kend worden en bij voorkeur op floppydisc talleen WP5 11 worden aangeleverd, m e m o b e n c h t e n graag per elektroni sche post |schendel@kub nl) Aboimeinenten S t u d e n t e n en o u d p e r s o neelsleden f 25, per laargang, instellingen en m e n s e n van b u i t e n de u n i v e r s i t e i t s g e meenschap f 50, Bii opgave voor een abonnement zijn no dig n a a m , adres, woonplaats en (voor s t u d e n t e n ) A N R n u m m e r Opgave bii het re dactiesecretariaat Toezen ding geschiedt pas na betaling Copyright H e t IS v e r b o d e n z o n d e r 3chrifteli)ke t o e s t e m m i n g van de hoofdredacteur artike len, illustraties of foto's ge heel of gedeeltelijk nver te nemen

UNIVERS

"Een paar dagen voor de uitreiking was ik nog bij Voskuijls uitgeverij.

Ze deden heel parmantig: 'Voskuijl krijgt de prijs'. Ik beb ze uitgelachen en streng toegesproken over bun over­ moed. Maar ze bebben gelijk gekregen.

Ik gun bet Voskuijl voor bonderd pro­ cent, maar Helga R uebsamen of des­ noods Amon Grunberg bad ik ook pri­ ma gevonden.

Het bureau 3: Plankton van J.J. Voskuijl is maandagavond be­

"De jury beeft zicb ecbter niet zozeer laten leiden door de kwaliteit van de boeken. Niet dat sekse of nationaliteit belangrijk waren, bet zou absoluut onzin zijn als zij willen afwisselen tus­ sen mannen of vrouwen, Vlamingen of Nederlanders.

Ook de uitgeverijen spe­ len geen rol. Het is niet zo dat deze moeten rouleren, maar dominantie is er natuurlijk wel. De grote uitgeverij­ en bebben de bestsellers en de meest spraakmakende auteurs.

"Een factor die voor de jury van dit jaar wel belangrijk was, was de repu­ tatie in de media van de genomineer­ de auteurs, waarbij Grunberg natuur­ lijk bet prijsdier was. Voor de jury, en dan met name voor Annemiek Neef­ jes, Willem Kuipers en Henk van Oss ­ die nauw contact met de media beb­ ben ­ was reputatie een zwaarwegen­ de factor. Ook bet oeuvre van de au­ teurs speelde een rol. Helga R uebsa­ men bad de prijs kunnen krijgen om­ dat baar genomineerde boek 'Het lied en de waarbeid' een kroon op baar bele oeuvre is. Dat zal een overweging van de juryleden zijn geweest, maar dan ga ik op bun stoel zitten en daar boor ik niet.

ning gehouden dan met de literaire kwaliteit van de boeken."

kroond met de Libris Literatuurprijs 1998. Prof.dr. Hugo Verdaasdonk, hoogleraar Marketing en sociologie van het boek was bestuurslid van de Librisprijs. Hij meent dat bij de toekenning van de prijs het oeuvre van de auteur en zijn reputatie in de media doorslaggevend waren: "De jury heeft met andere factoren reke­

Prof.tir. H. Verdaasdonk [Foto Enk van der Burgt]

"Dat Voskuijl van tevoren liet weten volgend jaar niet weer te komen opdra­ ven als bij dit jaar de prijs niet kreeg, is natuurlijk een spelletje. Dat moet je niet serieus nemen. Als bestuurslid zat ik

D

E

W

E

E

gisteren tijdens de prijsuitreiking aan Voskuijls tafel. We bebben vreselijk veel plezier gehad en grappen zitten maken, hij is een ontzettend geestige man. Hij maakte ook absoluut niet de

R

S

T

A

Maandag 25 mei was een d u r e dag voor letteren. Sinds al gebrekkig ("de voUedige functie en werkplek enige tijd deelt de faculteit boekenbonnen uit aan noemen zou te lang zijn"), bij Goedegebuure en Mirck studenten en medewerkers die in de media figureren. werden faculteit noch universiteit genoemd. E n dat is nou juist een voorwaarde om voor een boekenbon in E n die maandagavond gaven liefst drie TUburgse aanmerking te komen. Voorhchter Annelieke Koster letterenmensen acte de presence in het bve tv­ laat echter desgevraagd weten dat alle drie de heren programma De Avond van het Boek, dat voorafging zich bij h a a r kunnen melden. aan de uitreiking van de Libris­literatuurprijs 1998.

Student Jeroen Mirck, die gereageerd had op de internetpagina van de Librisprijs, was als veellezer te In gebouw N, het onderkomen van het Studenten gast. L i t e r a a r d was ook doorgewinterd mediaman Advies Bureau, schort het aan meer dan alleen schoonheidsfoutjes. Al j a r e n verkeert het Jaap Coedegebunre present. Verrassender was de noodgebouw, dat sinds 1970 op de campus staat, in aanwezigheid van Hein Leemans, die werd slechte staat van onderhoud. De bewoners vinden het aangekondigd als 'hoofddocent marketing van het tijd voor een grondige boek aan de Universiteit renovatie. Eigenlijk zouden ze Brabant'. dit j a a r verhuizen n a a r het "Dit was mijn eerste nieuwe studentencentrum. televisieoptreden", meldt Gebouw N zou dan gesloopt Leemans niet zonder trots. worden. Die beslissing is "Toen ik promoveerde ben ik echter teruggedraaid, en dat wel geïnterviewd op Radio 5, is niet de eerste keer. " I k hoor maar dat heeft een minder al sinds begin j a r e n tachtig groot bereik." Helemaal dat het gebouw niet wordt ingenomen met zijn opgeknapt omdat het gesloopt televisiedebuut is Leemans wordt", m o p p e r t medewerker echter niet. " I k heb niet alles studentenzaken Wim kunnen zeggen wat ik wilde Heuvelmang, die de zeggen. Vooraf is een ongemakken van het gebouw redacteur van het programma dagelijks aan den Ujve n a a r de K L B gekomen om ondervindt. " I k struikel over alles door te spreken. Ik zou de vloer, 's winters tocht het iets moeten zeggen over hoe vreselijk en de lucht is hier boekverkopers een keuze binnen net zo vochtig als maken uit het aanbod. Daar Loopt rode fietspad door getiouw N? buiten. Als je hier een ben ik niet eens aan paperclip neerlegt, is­ie binnen een p a a r weken toegekomen." Een teleurstelling? Leemans: "Ik ben verroest." eerder verbaasd. De redactie bleek er een week voor de uitzending achtergekomen te zijn dat ze minder tijd Frans van Dijk (Bouwzaken) zet de mankementen hadden dan gedacht. E r zijn ook drie gasten desgevraagd op een rijtje: " E r moet een nieuwe vaste afgevoerd." vloer komen, een nieuwe voordeur, de lampen op de Voor de oplettende kijker waren er meer kamers voldoen niet aan de Arbo­normen, de kozijnen zijn rot, er moet dubbel glas worden gezet, geschilderd schoonheidsfoutjes. Was de introductie van Leemans

2 8 MEI 1 9 9 8

A

indruk dat hij er contre coeur zat. Vos­ kuijl zal vast de komende jaren gewoot komen als bij voor deel vier, vijf zes en zeven van de Bureau­serie wordt geno­ mineerd.

"Ik beb geen kritiek op de jury, die ove­ rigens een opvallend goed op leeftijd ge­ segmenteerde lijst genomineerden bad opgesteld. Twintiger Arnon Grunberg ('Figuranten'), gevolgd door dertiger Manon Upboff ('Gemis'), dan Nelleke Noordervliet ('Uit het paradijs') en Geerten Meijsing ('Tussen mes en keel').

Helga R uebsamen en vervolgens Vos­ kuijl sluiten de rij. Voor elke lezer is er wat wils. De literatuurprijzen zijn ook heel belangrijk voor de lezer. Natuur­ lijk is die prijs in eerste instantie van belang voor de auteur, want die ver­ dient er honderdduizend gulden mee.

Nou ja, een ton: na de belasting bhjft er nauwelijks vijftigduizend gulden over.

"Voor de lezer maken de literatuurprij­ zen de keuze in de boekhandel makke­ lijker. De boekbandels nemen de prij­ zen heel serieus. Ze maken er veel v/erk van door de genomineerde en bekroon­ de boeken duidelijk zichtbaar op te stellen en aan te prijzen. Het wekt ook mijn nieuwsgierigheid.

De lezer beeft dit gewoon nodig. In de boeken­jungk verschijnen jaarlijks vijftienduizend boeken. Het aanbod is zo pluriform en zo overvloedig dat de lezer de draad kwijtraakt.

Hulp wordt geboden door bet prijzencircus.

Een prijs als de Li­ bris Literatuurprijs maakt de lezer wegwijs in de boekhandel."

[NvA]

T

en het metselwerk moet hier en d a a r worden hersteld." Ook de riolering is volgens Van Dijk aan een o p k n a p b e u r t toe. "Door de rioleringsbuizen

4

■ Schietrioleringwortel In gebouw N?

groeien wortels van bomen die rond het gebouw staan.

Dat heeft al enkele malen tot verstopping geleid."

Kosten van noodzakelijk o n d e r h o u d : anderhalve ton.

Prioriteit bij de medewerkers heeft de vervanging van de vloer, gelegd van rode stoeptegels, die als lelijk en onveilig wordt ervaren. Studentedecaan Mies Hezemans: " I k heb regelmatig studenten op bezoek gehad die opmerkten: 'Loopt het rode fietspad hier door?' Maar belangrijker is nog dat de vloer gevaarlijk is. Hij wiebelt. We hebben hier schoonmaaksters die erg goed stofzuigen. Daardoor verdwijnt er zand uit de richels tussen de tegels, waardoor ze los komen te zitten. Een oud probleem overigens. Kruiwagens vol zand zijn er hier in de loop der j a r e n aan te pas gekomen om de richels bij te vuUen." TEKST: LINDA VAN TILBURG / FOTO'S: NATASC HA VAN AAIST

I

I I

"Instapniveau wordt hoger''

Scholieren dankzij 'studiehuis' beter voorbereid op universiteit Middelbare scholieren die onderwijs krijgen volgens de nieuwe methode van het 'studiehuis', kunnen beter hoofd­ en bijzaken van elkaar onderscheiden dan anderen. Ook zijn ze beter in staat Vos. gewoon ^ zes BB : gem­ ■'

Directeur prof. A. van Soest: "Genuanceerde uitlatingen." [Foto: Eri k van der Burgt]

Docent weg uit basisfase economie

(tie ove­ ­, dge­ .; bad ' Grunbetg ? ' dertiger Nelleke Eén docent van de economische fa­ s') en culteit zal volgend jaar geen college keel). meer geven in de basisfase. Twee an­ Vos­ deren gaan een didactische cursus is er volgen. ook Natuur­ Dat heeft het faculteitsbestuur van vm de economen besloten op basis van ver­ cursusevaluaties van de basisfase, de mee. f. anderhalf jaar durende propedeuse blijft ' van economie. U i t de evaluaties gulden kwam naar voren dat de genoemde

ormen draad door de Li­ lezer

Al

f

docenten in de ogen van studenten slecht onderwijs geven.

Prof.dr. Arthur van Soest (directeur basisfase) wil niet op de kwestie in­ gaan. Hij wil alleen kwijt dat de di­ rectie basisfase "in uiterste gevallen kan adviseren om het onderwijs in de basisfase te staken". Ook zegt hij "een brief met genuanceerde uitlatin­ gen" naar aanleiding van de docent­ evaluaties naar het faculteitsbestuur te hebben gestuurd. Faculteitssecre­ taris drs. Eugene Bernard bevestigt desgevraagd dat de maatregelen zijn genomen. "Al spreek ik liever niet van maatregelen in negatieve zin.

Het is gewoon een kwestie van de juiste persoon op de juiste plaats neerzetten."

Het is op de universiteit ongebruike­ lijk dat het bestuur van een faculteit besluit een docent van een cursus af te halen. Wel komt het voor dat bin­ nen vakgroepen zo'n beslissing wordt genomen, al gebeurt ook dit volgens ingewijden minder vaak dan op grond van slechte evaluaties verwacht zou mogen worden. Een reden daarvoor is bijvoorbeeld dat er geen collega's bereid zijn om het college dat vrij­ komt over te nemen. De verwachting is dat onder de nieuwe wet op de universitaire bestuursstructuur (MUB) vaker maatregelen zoals nu bij economie zullen worden genomen.

Dan bepaalt niet de vakgroep, maar een opleidingsbestuur of opleidings­ directeur wie welk college geeft. Hoe­ wel de MUB pas in 1999 van kracht wordt, heeft de basisfase van econo­ mie al zo'n opleidingsdirectie.

Secretaris Bernard ontkent dat de on­ langs genomen maatregelen een voorbode zijn van wat onder de MUB vaker zal gebeuren. "Het heeft te ma­ ken met de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs. Die handhaven we onder de MUB op dezelfde wijze als nu." [LvT]

om problemen bij het studeren zelfstandig op te lossen. Dat blijkt uit een onderzoek naar het 'studiehuis' op het Tilburgse Theresialyceum door de sectie onderwijspsychologie van de KUB. Aan het onderzoek deden twee 4 havo­klassen mee, een van het The­ resialyceum dat met het studiehuis werkt en een klas van een middelba­ re school die op de 'klassieke' manier onderwijs krijgt. Belangrijk verschil tussen de twee onderwijsmethodes is dat het studiehuis tot doel heeft scho­ lieren zo zelfstandig mogelijk te la­ ten leren. De 'studiehuis­klas' kreeg drie maanden natuurkundeles waar­

bij tevens studievaardigheden wer­ den onderwezen, zoals het selecteren van belangrijke informatie uit een tekst of opgave. Ook moesten deze leerlingen zelfstandig opdrachten maken. De andere klas kreeg exact dezelfde lesstof, maar geen onderwijs in studievaardigheden.

Voorafgaand aan en na afloop van de drie proefmaanden werden de leerlin­ gen getest op cognitieve vaardighe­

Studenten hebben minder geld dan andere jongeren Studenten geven per maand gemid­ deld 1500 gulden uit. Dat is veel min­ der dan werkende jongeren, maar dui­ delijk méér dan zij volgens de nor­ men van de studiefinanciering horen te krijgen.

Dat blijkt uit gegevens van het C en­ traal Bureau voor de Statistiek. Het CBS vergeleek de uitgaven van op zichzelf wonende studenten met die

van alleenstaande jongeren die niet studeren. Studenten blijken per jaar ruim 18.000 gulden uit te geven, zo'n 3500 gulden minder dan hun leeftijd­ genoten buiten het onderwijs. Vol­ gens het CBS besteden die andere jon­ geren per maand zo'n 1800 gulden.

Studenten moeten uiteraard meer geld uittrekken voor onderwijs (col­ legegeld) en gaan ook vaker op vakan­ tie. Maar ze geven minder geld uit aan huur en aan zaken als een radio of een televisie.

Hoewel studenten door de week of in het weekend met hun OV­kaart

schappen als gevolg van de reorganisatie zullen verdwijnen, wordt het hoger wetenschappelijk personeel niet gespaard.

De angst dat de ontslagen en her­ plaatsingen vooral het ondersteu­ nend en lager gesalarieerd personeel zouden treffen, was in die kringen de laatste maanden toegenomen. De dienstraad, die de belangen van het personeel behartigt, kreeg dinsdag 26 mei van interim­secretaris Bassie de verzekering dat de reorganisatie 'over de hele linie van de faculteit wordt uitgevoerd'.

De dienstraad, die twee weken gele­ den officieel op de hoogte werd ge­ steld van de reorganisatie, stuurde een dag eerder een lijst met vragen en actiepunten. Niet alleen werden er vragen gesteld over de toekomsti­ ge verhouding tussen wetenschappe­

staan.

ek er

Herstel

or ;m oop

AALST

lijk en ondersteunend personeel, de dienstraad wilde ook weten wat er gaat gebeuren met de toezeggingen aan mensen die betrokken waren bij de recente reorganisatie van sociolo­ gie, vrouwenstudies en het onder­ steunend personeel. In een aantal gevallen loopt er nog een juridische procedure, maar volgens Bassie zul­ len de afspraken met de zes tot ze­ ven mensen wie het betreft 'in prin­ cipe' gerespecteerd worden. "Als er juridisch sluitende toezeggingen zijn gedaan, gaan we daaraan niet meer morrelen."

De dienstraad verzet zich niet op voorhand tegen de aanpak van de bewindvoerders waarin men wil af­

I I

In het artikel over de reorganisatie FSW [Univers 32) werd gemeld dat vrouwenstudies er niet in slaagt, zo­ als werd aangenomen, om geld 'uit de markt' te halen. Dat is onjuist.

Vrouwenstudies heeft i n 1997 80.000 gulden 'winst' behaald. Het

tekort van 150.000 gulden, waar in het artikel sprake van was, betrof de aanname van de facultaire coör­ dinatiecommissie in het worst case­ scenario. De opstellers van de plan­ nen gaan er van uit dat dat scenario ook het meest realistische is.

wijken van het bij reorganisaties ge­ bruikelijke last in first out­principe.

"Wij zeggen geen nee, maar ook geen ja. Het hangt af van de verdere invul­ ling van het plan", zegt dienstraad­ voorzitter Wout Dons. "Het is duide­ lijk dat de leeftijdsopbouw van de faculteit niet ideaal is. Daar zullen wij ook rekening mee houden in de standpuntbepaling."

De raad laat zich binnenkort advise­ ren door een extern deskundige, die onder meer de getalsmatige onder­ bouwing van het reorganisatieplan onder de loep zal nemen. De dienst­ raad twijfelt nog of de perspectieven werkelijk zo somber zijn als is aan­ genomen in het reorganisatieplan.

Ook de bewindvoerders hebben ad­ vies ingewonnen, zij het meer op ju­ ridisch vlak. De Haagse advocaat Duk is in de arm genomen, onder­ meer om te voorkomen dat er uitglij­ ders worden gemaakt zoals bij de vorige reorganisatie. Door de on­ zorgvuldige aanpak daarvan proce­ deert de faculteit nog steeds en wor­ den de salarissen doorbetaald. Daar­ mee zijn tonnen gemoeid.

Overigens heeft de dienstraad de ver­ zekering gekregen dat vitale beslis­ singen niet in het zomerreces wor­ den genomen. Als men er niet in slaagt voor begin juli het formatie­ plan op tafel te hebben, dan wordt de behandeling ervan opgeschoven naar september. [PS]

'gratis' kuimen reizen, geven ze toch nog 35 gulden per maand aan bus, tram en trein uit. Dat is maar vijf gulden minder dan andere jongeren.

Die rijden echter veel meer auto: één op de vier heeft een auto, tegen één op de vijftig studenten.

Volgens de normen van de studiefi­ nanciering moet een student op ka­ mers rondkomen van ongeveer 1230 gulden per maand. Dat bedrag is op­ gebouwd uit basisbeurs, aanvullen­ de beurs en een bijdrage van de ouders. Volgens het C BS geven stu­ denten in de praktijk duidelijk meer uit. Waar zij dat geld vandaan halen, onderzocht het C BS niet.

Uit een onderzoek dat studentenfrac­ tie SAM vorig jaar op de KUB hield, kwamen vergelijkbare cijfers naar voren. [HO/HOPj

Verschillende universiteiten in

'M Dienstraad sociale wetenschappen niet op voorhand tegen last in first out Bij de twintig tot dertig formatieplaatsen die bij sociale weten­

den. Zo moesten ze in een natuur­ kundetekst zinnen onderstrepen die de essentie van de tekst weergaven.

Ook werd hen gevraagd hoe ze een bepaalde opgave zouden aanpakken op een proefwerk.

Vaardigheden die 'academisch' ge­ noemd kunnen worden, kwamen bij studiehuis­leerlingen beter uit de verf dan bij hun collega's. Naast het gro­ tere onderscheidingsvermogen van hoofd­ en bijzaken, bleken deze scho­ lieren meer 'metacognitieve' activi­ teiten uit te voeren. "Daaronder valt het vermogen om een oplossing te zoeken als je iets niet snapt", zegt onderzoekster dr. Saskia Brand­Gru­ wel, universitair docent onderwijs­ psychologie. "Je zoekt bijvoorbeeld een som. op die lijkt op de opgave waar je niet uitkomt. Dan vergelijkt je die twee met elkaar." De twee groepen scholieren verschilden niet in uit het hoofd leren en de relatie leggen tussen theorie en proefwerk­ opdracht.

Volgens Brand worden VWO'ers door het studiehuis beter voorbereid op het wetenschappelijk onderwijs dan nu het geval is. "Eerstejaars blijken nu vaak moeite te hebben met vaar­ digheden die ze straks op school krij­ gen aangeleerd. Daardoor wordt hun instapniveau hoger." [LvT]

Indonesië werken samen met de vakgroep vrijetijdweten­ schappen (VTW) aan een toeris­ me­onderwijsprogramma. Prof. dr. Theo Beckers: "Ondanks de onrust in Indonesië verwachten wij niet dat het project in het water valt."

Prof. Th. Beckers: "Project gaat door."

"Contact tussen KUB en Indonesische universiteiten bUjft in toekomst bestaan" VTW kreeg eind vorig jaar van mi­ nister Ritzen geld om een onderwijs­ programma op te zetten waarmee Indonesiërs hun kennis op toerisme­ gebied kunnen bijspijkeren. In maart ­ ten tijde van de herverkiezing van Soeharto ­ ging Beckers met dr. Hei­ di Dahles 'op verkenning', ondermeer op de universiteiten van Bandung en Gadjah­mada. Beckers: "Het begin van de studentenprotesten was op de universiteiten al zichtbaar en in Ja­ karta was vijfentwintigduizend man politie op de been."

Vorige week dinsdag zou drs. Karin Bras naar Indonesië vertrekken, op de dag dat een negatief reisadvies werd

uitgegeven. "De conferentie aan de universiteit van Bandung, waarvoor ik voornamelijk naar Indonesië ging, was afgelast. Het had dus niet veel zin meer om te gaan", legt Bras uit, die van tevoren bij haar contacten in Indonesië peilde of het raadzaam was om te komen. "De adviezen waren nogal verschillend. Uit Jakarta kwam duidelijk het advies: 'niet komen'."

Bras heeft zich voorgenomen te gaan als de situatie weer stabiel is. Dat ter voorbereiding van een door VTW te organiseren conferentie in december over toerisme en ondernemerschap.

[NvA]

U N I V E R S 1 ^ 28 MEI 1998

Dr. R. Kleber hoogleraar Psychotraumatologie

"Ik beschouw stress niet als een hype" Jaarlijks krijgen honderdduizenden mensen te maken een verkeersongeval, een geweldsmisdrijf of de plotselinge dood van een dierbare. De gevolgen en de verwerking van zulke traumati­ sche ervaringen staan in een groeiende belangstelling. "Mensen

sMmmmmmmmi

praten eerder te weinig dan te veel over wat hun is overkomen", zegt prof.dr. Rolf Kleber (48), onlangs benoemd tot bijzonder hoogleraar Psychotraumatologie.

■ Quiiijn Metz Wat moeten we ons voorstellen bij psychotraumatologie!

"Psychotraumatologie bevindt zich in het schemergebied tussen psycho­ logie en psychiatrie. Het heeft wor­ tels in de vorige eeuw maar kwam pas aan het begin van de jaren tach­ tig tot bloei. Toen werd in Amerika het begrip posttraumatische stress­ stoornis geïntroduceerd als reactie op de klachten van veel Vietnam­vete­ ranen. Nederland werd in de jaren ze­ ventig opgeschrikt door de Molukse treinkapingen, ook gebeurtenissen waarbij nogal w a t b e t r o k k e n e n schreeuwden om aandacht. Vanaf dat moment kregen ze die ook langzaam­ aan: van de media, maar ook van hulpverleners en wetenschappelijke onderzoekers."

den of te bagatelliseren. Mijn erva­ ring bij h e t I n s t i t u u t voor Psychotrauma, waar ik hoofd­onder­ zoek was, en bij de vakgroep Klini­ sche Psychologie & Gezondheidspsy­ chologie aan de Universiteit Utrecht is dat mensen eerder te weinig dan te veel praten over wat hen is overko­ men."

Móet dat echt, al dat gepraat! Maak je zo geen slapende honden wakker!

"Da's een goeie vraag. Maar bedenk dat we het hier hebben over extreme ervaringen die heel ontwrichtend zijn. Vermijdingsgedrag lost uiteinde­ lijk weinig op. Dan houd je het on­ der het deksel. Iemand die een kind heeft overreden, zal, om die ge­ beurtenis te kunnen hanteren, eerst onder ogen moeten zien wat er ge­ beurd is. Steun vanuit de naaste om­ Hoe kan bet dat de aandacht voor slachtoffers geving is daarbij het allerbelangrijkst, niet al direct na de Tweede Wereldoorlog op pas daarna wordt gedacht aan thera­ gang is gekomen!

"In de jaren vijftig had je professor pie. Vlak na zo'n soort drama ont­ Bastiaans met zijn onderzoek naar breekt het nooit aan aandacht. Maar oorlogsgetroffenen, maar verder was dan gaat iedereen weer over tot de orde der dingen en het marginaal wat vervliegt die aan­ er gebeurde. Sim­ dacht, terwijl ie­ pelweg omdat de wederopbouw bo­ 'Vaak denken slachtoffers mand daar dan ven alles ging. Al­ dat ze abnormaal zijn. Of vaak nóg meer be­ hoefte aan heeft. les en iedereen dat ze de enigen zijn" Overigens moeten was gericht op het we voorzichtig economisch her­ zijn met de term stel. Door zich en masse daarop te richten, stond men posttraumatische stress­stoornis. De niet stil bij het oorlogsleed. Intussen Bijlmerramp bijvoorbeeld was voor werden wel persoonlijke trauma's en velen een catastrofale, maar slechts tragedies onder het tapijt geschoven. voor een minderheid een traumati­ Pas veel later kwamen bij de mees­ sche ervaring." ten de schrikreacties en de tekenen van herkenning. Een bepaalde geur bijvoorbeeld, waardoor iemand plots­ klaps weer aan vroeger wordt herin­ nerd. En niet te vergeten de dromen en de nachtmerries. Dat dit soort reacties zich niet eerder aandienen, heeft vooral te maken met het feit dat mensen de neiging hebben om traumatische ervaringen te vermij­

Is de term posttraumatische stress­stoornis niet een beetje onderdeel van een hype!

"Ik beschouw stress beslist niet als een hype. Het is een thema dat op het ene moment meer in is dan op het andere moment. Maar een hype?

Het is hooguit acceptabeler geworden om over emoties te praten. En het is waar dat de individualisering van de

"Hoger opgeleiden rationaliseren hun klachten"

Prof.dr. R. Kleber [Foto: Erik van der BurgtJ

moderne samenleving leidt tot meer psychische problemen, problemen die blijkens de cijfers duidelijk gro­ ter zijn geworden. Dat vraagt dus als vanzelf om gedegen wetenschappe­ lijk onderzoek."

Welke positie neemt Nederland in op het ge­ bied van psychotramaatologie!

"Als het gaat om onderzoek lopen wij voorop, samen met de Verenigde Sta­ ten. In Duitsland bijvoorbeeld wordt de hele oorlogsproblematiek pas nu onderkend. Wij zijn een stap verder, al zijn bijvoorbeeld de consequenties van ingrijpende ervaringen bij kinde­ ren nog maar mondjesmaat onder­ zocht. In samenwerking met Artsen Zonder Grenzen doe ik momenteel

Volgens de bedrijfsarts drs. A. Helle­I kamp vertaalt hoge werkdruk zich rel gelmatig in lichamelijke klachten é l hartkloppingen en duizelingen. Diil gebeurt vaker naarmate het intellec­l tuele niveau van een baan hoger iJ "Hoger opgeleiden zijn meer geneigj hun klachten te rationaliseren. Zol van: 'het valt allemaal wel meeT Daardoor gaan h u n lichamelijkel alarmbellen vaker af." De bedrijfsartsl ziet veel heil in verduidelijking vail taakopdrachten en erkenning vaii| prestaties.

De hogere werkdruk lijkt goed zicht­l baar bij de vakgroep algemene eco­l nomie. Daar werd de 'normatieve! taaklast' vorig jaar vastgesteld op l» fte {fall time equivalent) voor weten­I schappers met een vaste aanstelUjijj ­ zeg naar 48 uur per week. Dit to(| ongenoegen van bijvoorbeeld univetf sitair docent drs. Frans van denHeiil vel, "Het slaat arbeidsrechtelijkneri gens op en is onaanvaardbaar en onlo­I gisch. Tegen incidentele extra werkï druk of piekperioden heb ik geen be­1 zwaar, maar het gaat hier om struc­| turele overbelasting." O m aan i normen te voldoen zou Van den Heii­I vel, die parttime buiten de KUll werkt, naar eigen zeggen elke zatei­l dag moeten overwerken. "En als je | niet oneindig veel tijd aan je wetkl besteedt, word je beschouwd als een | niet­solidair watje."

Vakgroepsecretaris dr. Martin vanl Tuijl wil het getal van 1,2 graag 1 'krachtig relativeren'. "Met dat cij­' fer wordt uitgedrukt hoe het geld verdeeld wordt over de verschillende vakgroepen, maar wordt niet de onderzoek in Bosnië. Wat ik daar ont­ werkdruk gemeten." Van Tuijl voelt waar zie je vaker na traumatische er­ zich niet aangesproken door de varingen: normale reacties op ab­ klacht van Van den Heuvel dat voor normale gebeurtenissen. Vaak denken het volgen van cursussen juist geen slachtoffers dat ze abnormaal zijn. Of taaklast wordt verrekend. "Je vak bi|­ dat ze de enigen zijn. Door hen in groe­ houden doe je gewoonweg als weten­ pen op te vangen, te laten praten en schapper, anders kun je net zo goed hen hun ervaringen te laten delen, banketbakker worden." proberen we dat beeld bij te draaien. Van Tuijl erkent overigens wel dat de In Bosnië vraagt dat om een speciale werkdruk bij algemene economie gebruiksaanwijzing. Er is daar meer hoog is. "Daar moeten de vakbonden argwaan ten opzichte van autoritei­ bij het cao­overleg meer oog voor ten. Er gebeurt veel meer in groepen hebben, maar in plaats daarvan eisen dan bij ons en je moet mensen in ze arbeidsduurverkorting. Op het ni­ Bosnië dwingen om initiatieven te veau van de vakgroep kun je weini;; nemen, iets wat ze vanwege h u n doen. "/SD/ communistische verleden niet ge­ wend zijn. Allemaal zaken waarmee je rekening moet houden."

I

Vanzelf Als er iets is waar ik de pest aan heb, dan zijn dat mensen die zeggen: 'Je gaat rechtuit en dan kom je er vanzelf' of 'maak je geen zor­ gen, het komt vanzelf goed.'

Wat het eerste betreft, ik heb het getoetst en het is pertinent onjuist. Ah ik met een kaart in de hand een stad betreed, verdwaal ik on­ middellijk. Het moeilijkste is wat dat betreft Moskou, een stad die ik nu toch redelijk goed ken. Sinds kort is er een echte kaart van Mos­ kou, niet zo'n schets waar alleen het Kremlin en een paar hoofdwegen opstaan, maar een echte detailkaart waar alles opstaat, zoals de A­Z van Londen. Bij mijn vorige bezoek had ik afgesproken in de Tsjecbovstraat. Die stond inderdaad op deze nieuwe kaart. Aangekomen op de plek waar volgens de kaart de Tsjecho­ vstraat moest zijn, vond ik wel een straat maar niet de Tsjecbovstraat. Na een half uur rond­ dwalen en vragen, bleek dat de kaart juist

was, maar dat de straat van naam was veran­ derd. Alleen waren de bordjes nog niet ver­ vangen. Vanzelf} Vergeet het maar!

Toen ik begon met college geven, vroeg ik mij af hoe ik eigenlijk schriftelijke tentamens moest maken. Een oudere collega vertelde me dat dit 'vanzelf' ging. Nou, niets is minder waar. Voordat ik mijn eerste tentamen maakte, stelde ik me de volgende vraag. Stel je bedenkt twee opgaven, een mak­ kelijke en een moeilijke. Hoe waardeer je dit tentamen} Je zou zeggen, de makkelijke vraag 4 punten (of zo) en de moeilijke 6 punten. Dat is logisch, want het

is knapper om een moeilijke vraag te beant­ ter en 'vanzelf' wordt het programma geïn­ woorden dan een makkelijke. Maar zo logisch stalleerd en gaat alles goed. Nou, op mijn com­ is het ook weer niet, want het is doiruner om puter niet. Sterker nog, tot dan toe goed een makkelijke vraag fout te hebben dan een draaiende prograrmna's blijken plotseling niet moeilijke. Dus je moet voor het meer goed te werken of zijn zelfs geheel ge­ fout hebben van de makkelijke wist. Hoe dat mogelijk is, begrijpen ook de vraag 6 punten aftrekken en niet experts niet. Maar bij mij gebeurt het. Van­ 4. Deze onopgeloste kwestie beeft zelf gaat het zeker niet. alles te maken met de fundamen­ Nou is het gekke dat het lijkt alsof het bij an­ tele vraag of je er bij een tenta­ deren wel vanzelf gaat. Zij reizen zonder kaait men achter wilt komen wat de en komen eerder op de afgesproken plaats aan student weet of wat de student dan ik. Het ging vanzelf Eén keer gevraagd niet weet. Dat is één reden waar­ en verder gewoon rechtuit. Als zij een schijfje om het samenstellen van een ten­ in de computer stoppen, wordt het program­ tamen zo moeilijk is. Vanzelf gaat ma keurig geïnstalleerd. Het ging vanzelf Eén keer de 'helpfunctie' gebruikt en verder ge­ bet niet.

Je stopt een schijfje in de compu­ woon klikken. Waarom bij ben wel en bij mij niet} Bestaat er dan geen rechtvaardigheid!

Ik ga me maar aanmelden bij een vanzelfhelp­ cursus.

Jan R . iVXagnus UNIVERS

28 MEI 1998

Rechtenstudent Roel Lauwerier bestuurder in de dop

"Op de universiteit kan ik nog op mijn bek gaan''

A

fgelopen zaterdag was de se­ lectiedag voor het nieuwe be­ stuur van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) i n h e t Utrecht. Veel wil Roel Lauwerier niet kwijt over de sollicitatieprocedure: dat is zo afgesproken en regels zijn er om je aan te houden. "De proce­ dure was gedegen en zorgvuldig", is het enige wat hij erover wil zeggen.

Hier spreekt een jurist en bestuurder in de dop.

Vorig jaar rond deze tijd werd Roel Lauwerier (21, vierdejaars Neder­ lands recht en juridische bestuurswe­ tenschappen) gevraagd voor het facul­ teitsbestuur. Hij had zijn sporen op de faculteit inmiddels verdiend. Als actief lid van de fractie Vrijspraak, waar hij de beste­docentverkiezing organiseerde en in het bestuur zat.

"De overgang naar het faculteitsbe­ stuur was een logische stap."

Als student­bestuurslid van de facul­ teit maakte hij de uitvoering van de nieuwe bestuursstructuur mee (de MUB) en is hij bovendien de laatste studentbestuurder. Vanaf januari zal de functie zijn uitgekleed en is het nog enkel studentadviseur. Na een kwart eeuw komt er een einde aan de inspraak van studenten in het be­ stuur van hun universiteit.

Lauwerier relativeert de afbrokkelen­ de democratie binnen de universiteit: "De bestuurders op onze faculteit hebben het nog steeds over student­ bestuurder. Ik weet zeker dat studen­ ten volwaardige gesprekspartners zullen blijven. Dat de democratie voor een deel verdwijnt is niet goed.

Het idee bestaat dat medebestuur van studenten belemmerend werkt op de besluitvorming. Dat geloof ik niet.

Met de MUB zou er meer bedrijfsma­ tig moeten worden bestuurd en dat terwijl steeds meer bedrijven juist het top­downmodel van besturen verla­ ten. Ik vind het uitgangspunt van de MUB, om de beslissingsbevoegdheid bij mensen weg te halen, dan ook achterhaald."

moet organiseren? Dan moet het meteen goed zijn. Hier kan ik nog op mijn bek gaan. Echt fout is het overi­ gens nog nooit gegaan, wel dat alles wat minder strak verliep dan gepland.

En als er weinig studenten komen op­ dagen bij een activiteit, denk ik ook weleens: 'Waar doe ik het voor?'"

Niet veel eerstejaars rechten ko­ men de universiteit binnen met het idee om zich actief met studenteninspraak te gaan bezig­ f-;?!-,,,' , ' ,

houden. Roel Lauwerier vormt daarop een uitzondering. Naast zijn studie Nederlands recht volgt hij vakken bij juridische bestuurs­ wetenschappen, is hij mentor van eerstejaars en sinds september stu­ dentlid van het bestuur van de rechtenfaculteit. Nu dingt hij mee naar een bestuursfunctie bij een landelijke studentenorganisatie.

Wieneke Kok ■ Roel Lauwerier [Foto; Erik van <^er Burgt]

grond van draagvlak. Daarbij is com­ municatie erg belangrijk. Reglemen­ ten zijn maar papier ­ wel heel be­ langrijk hoor ­ maar mensen moeten er mee kunnen werken. De bepalen­ de factor is de sfeer. Goede gesprek­ ken, goed communiceren, luisteren en proberen te handelen naar wat wordt gezegd. Hoewel je natuurlijk niet aan alle wensen kunt voldoen", Maar misschien is dat wel typisch zegt Lauwerier serieus. Meer bestuur­ iets voor juristen, vermoedt Lauwe­ der dan student. rier. "Wij hebben echter altijd gepro­ beerd om zoveel mogelijk mensen bij I n zijn eerste studiejaar koos Lau­ de besluitvorming te betrekken. Be­ werier voor het lidmaatschap van sluiten moeten genomen worden op fractie Vrijspraak. "Zo kreeg ik de

kans om daadwerkelijk mee te doen in de besluitvorming op de universi­ teit." Maar zijn maatschappelijke be­ trokkenheid kwam niet pas naar bo­ ven toen hij de Tilburgse campus betrad. Op de middelbare school, in Waalwijk, was hij al zo'n leerling die altijd meedeed met discussies in de klas. "En dat is tijdens colleges nog steeds zo. Als ik vind dat iets niet goed is, dan zeg ik het. Ik heb altijd mijn zegje klaar", maar hij corrigeert zichzelf onmiddellijk: "Het is niet praten om het praten."

Als mentor van een groep eerstejaars probeert Lauwerier zijn 'pupillen' te

motiveren om vooral actief met hun studie bezig te zijn. "Ik noem het ook geen nevenactiviteiten. Het hoort bij een academische opleiding; leren met kennis omgaan, organiseren en het toespreken van een grote groep. Ik vond het op de basisschool al leuk om een spreekbeurt te houden. La­ ter zie je dat anderen dat eng vinden, bang zijn om iets fout te doen. Ik denk dan: iedereen maakt fouten."

"Maar wat n u ­ en dat houd ik de eerstejaars dan ook voor ­ als je keu­ rig hebt gestudeerd, netjes je tenta­ mens en je scriptie hebt gemaakt en op je werk voor het eerst een lezing

H e t bestuurswerk kost hem vier dagen in de week. Daarbij komt nog het mentorschap en begin dit studie­ jaar organiseerde hij een studiereis naar Suriname. "Die betrokkenheid heb ik van thuis meegekregen. Mijn ouders zijn ook actief bij verenigin­ gen. Je leeft namelijk niet alleen. Nee, ik ben geen C DA'er, maar W D ' e r .

Het C DA heeft zich die slogan ge­ woon toegeëigend. Ik ben ook sociaal bewogen, maar je moet wel op de lan­ ge termijn sociaal beleid voeren."

Hier spreekt niet alleen een bestuur­ der, maar ook een politicus. Ambi­ ties?

"Ik had aan het einde van de middel­ bare school een heel lijstje met stu­ dies. Uiteindelijk bleven rechten en economie over. Het werd rechten. De aard van het recht trekt me aan. Ik wilde geen opleiding volgen, waaraan een beroep vast zit. Met rechten kan ik overal terecht."

Hoewel Lauwerier de toekomst voor zichzelf open houdt, maakte hij de afgelopen vier jaar kleine stapjes rich­ ting een bestuurlijke carrière. In zijn derde studiejaar koos hij ervoor om niet alleen Nederlands recht te stu­ deren, maar ook vakken te volgen bij JBW. "Ik doe het niet allemaal voor mijn CV, dan zou ik het ook niet volhou­ den. Die mensen zijn er wel. Ieder­ een die echt actief is, kent ze. Als het er op aan komt dat ze meer moeten doen dan het nominale, haken ze af.

Ik heb de vraag weleens gehad van een student: 'Welke activiteit staat goed op mijn C V?' Maar je moet het omdraaien: je moet doen wat je leuk vindt. En of je nu toneel speelt of een lezing organiseert, dat is hetzelfde.

Tijdens een sollicitatiegesprek mer­ ken ze heus wel of iemand alleen ac­ tief was voor z'n C V of daadwerke­ lijk betrokken is."

Projecten na één jaar evalueren is wat snel, vinden betrokkenen

"Aanloop expertisecentrum verdient geen schoonheidsprijs" Twee jaar geleden werd voor het eerst het idee geopperd een kenniscentrum op het gebied van milieu en internatio­ nale economie op de campus te vesti­ gen. Discussies over de invulling, uit­ gangspunten en financiering vertraag­ den de voortgang van het expertisecen­ tmm. Inmiddels is het centrum van start gegaan. Wat kunnen we ervan ver­ wachten?

Prof.dr. Nigel Roome, auteur van het mission statement van het expertisecentrum: "Wat de KUB zich met het expertisecentrum tot doel heeft gesteld, is uniek. Engeland en Canada doen wel wat aan globalisering, en in Noord­

De positionering van het centrum ten opzich­ met de kritiek die het college in die evaluatie te van de faculteiten was onduidelijk, de uni­ heeft gegeven het tweede jaar in." versiteit heeft te weinig geld beschikbaar ge­ steld en het is ook nog steeds de vraag of er Prof.mr. Paul van Seters, directeur Schoordijk binnen en buiten de universiteit genoeg draag­ Instituut: "Samen met de hoogleraren Nigel Roome en Jacques Geurts heb ik onderzocht vlak voor het centrum zal zijn." wat de mogelijkheden van een combinatie van Prof.mr. Cotine Prins, één van de projectlei­ duurzaamheid en globalisering waren. ders in het expertisecentrum: "Binnen het ex­ "Dat het opstarten van het centrum bijna an­ pertisecentrum onderzoek ik of het gebruik van derhalf jaar geduurd heeft, was onvermijdelijk. chipcards niet anoniem zou kunnen. De vraag Het zat in de aard van het beestje. Het college die ik met mijn project wil beantwoorden, is kon de plannen die ze had ontwikkeld niet zelf of dat juridisch en economisch haalbaar is. Ei­ uitvoeren en de faculteitsbesturen zeiden: 'Wij genlijk had ik al in september aan het project willen ons aan deze hete aardappel niet bran­ willen beginnen. En het ministerie van Justi­ den.' Bovendien bleek het bijzonder lastig din­ tie met mij. Maar het duurde lang om duide­ gen over de grenzen van de faculteiten heen de lijk te krijgen wat nu precies de doelstelling organiseren.

"Al na één jaar de projecten van het expertise­ van het expertisecentrum zou worden. centrum evalueren, is wel een beetje snel. Wat "Dat het C ollege van Bestuur de projecten die Prof.dr. Guus Extra, betrokken bij het aan­ dachtsgebied culturele diversiteit: "Een uitda­ in het expertisecentrum worden uitgevoerd al zijn de criteria? Als het centrum na een jaar ging van de globaliseringspoot binnen het ex­ na een jaar evalueert, vind ik op zich een goed self­supporting moet zijn, is dat onredelijk. pertisecentrum is bezien vanuit het thema taal idee. Maar het centrum moet wel een redelij­ Maar dergelijke criteria zal het college niet en minderheden ­ dat er niet alleen aandacht ke kans geboden worden. Als het tijdens het hanteren, zo streng zal het college niet zijn. Dat wordt besteed aan Nederland in de wereld maar eerste jaar wat minder loopt, moet het C ollege het college nu al in toespraken en tijdens an­ ook aan de wereld in Nederland. Het is duide­ van Bestuur niet meteen besluiten er mee op dere gelegenheden over het centrum praat, zegt lijk dat de aanloop die het expertisecentrum te houden. Door zo'n evaluatie leer je wat er in voor mij genoeg. Ze verwachten dat het een heeft gehad, niet de schoonheidsprijs verdient. het eerste jaar fout is gegaan. Vervolgens ga je succes zal worden." [BdW]

Amerika staat duurzaamheid op de agenda, maar een combinatie zie je nergens ter wereld.

Behalve in Tilburg dus.

"Er is ­ voorafgaand aan de start van het exper­ tisecentrum genoeg discussie geweest. Op een gegeven moment moet je tóch eens beslissen het wel of niet te doen. Je moet risico durven nemen. Een Amerikaanse universiteit had snel­ ler de beslissing genomen en was ook eerder met plannen naar buiten getreden. Want door naar buiten toe zelfverzekerdheid uit te stra­ len, zul je eerder externe, potentiële investeer­ ders aantrekken. Maar als een universiteit er anderhalf jaar over doet een beslissing te ne­ men, spreekt dat het innovatieve karakter dat het expertisecentrum heeft wel een beetje te­ gen."

Dat strafrechtstudente Cynthia d e Nijs a l s ( b u l t e n ) g r l f f i e r bij d e rechtbank terechtkwam, was volgens haar 'geluk'. D r i e j a a r g e l e d e n w e r d zIJ via h a a r s t u ­ dent­asslstentschap gevraagd deel t e nemen aan een nieuw p r o j e c t , bIJ w i j z e v a n s t a g e . D e s t u d e n t e z i t é é n k e e r per t w e e w e k e n a l s buitengriffler bij e e n z i t t i n g van d e p o l i t i e r e c h t e r . " D o o r hier zo v a a k t e z i j n , is d e 'rechtstaal' veel makkelijker t e begrijpen".

f'fl^'vind dit werk ontzettend leuk.

V(^rafgaand aan de zitting bereid ik de zaken voor en tijdens de zitting noteer ik voor de rechter welke straf de verdachte krijgt, waarvoor hij wordt veroordeeld, welke wetsarti­ kelen erbij horen en wat er wordt gezegd tijdens de zitting. Alles moet duidelijk met de hand worden ge­ schreven. Want als er met mij iets gebeurt, moeten ze het nog wel kuimen lezen. Na een lange zitting heb ik dus wel een lamme hand.

"De meest trieste zaken vind ik

steunfraude. Op zich vind ik het geen ernstig delict, maar voor de mensen is het wel heel erg. Steunfraudeurs zijn zielige mensen. Ze weten dat ze iets doen wat niet mag, maar vaak zien ze geen uitweg meer.

"Ik heb de afgelopen jaren ongeloof­ lijk veel geleerd: hoe ik moet pleiten, hoe bepaalde verwijten worden ver­ worpen en hoe de denktrant van de rechter is. Door hier zo vaak aanwe­ zig te zijn, is de rechtstaal veel mak­ kelijker geworden. Praktijk neem je ook veel beter op dan theorie. Dat vind ik een belangrijk verschil tus­ sen het werken bij een rechtbank en studeren op de KUB. Je krijgt veel theorie, maar of het blijft hangen?

Daarom vind ik dat je op de KUB meer bij de praktijk betrokken moet worden. Het is kwalijk dat er nog tweedejaars rechtenstudenten zijn die nog nooit een rechtbank van bin­ nen hebben gezien.

"De eerste keer in toga vond ik het mooiste. Iedereen in de zaal gaat staan en bij de woorden 'de recht­ bank' kwam ik met de rechter bin­ nen. Het was ook heel leuk dat tij­

Joël Geurts bestuursrec werkvoorzie Dommel' in dat mensen vanwege ee de reguliere terecht kun voert daarn gemeenten Werkvoorzii in een rege dateert. D e door G e u r t ! werk is niel mooiste vin de gehandii

Cyntlila de Nijs

dens een schorsing de rechter ook aan mij advies vroeg over een zaak. Ik vertelde hem hoe ik er over dacht en toen zij hij: 'Die mening was ik ook toegedaan'.

"De sfeer onderling is erg goed. Mijn

collega's betrekken me overal bij.

Zo zat ik met de andere buitengrif­ fiers vorig jaar, tijdens het uitje van de rechtbank, met alle rechters en gerechtssecretarissen in de Efte­ ling".

''De eerste keer in toga was het mooist V Rechtenstudenten op stage

Via een docent k w a m Jentie C h e d o e (Jeugd­ e n f a m i l i e r e c h t ) a a n h a a r s t a g e bij d e j e u g d r e c l a s s e r i n g in T i l b u r g .

Hier d e e d zij drie m a a n d e n o n d e r z o e k n a a r *harde k e r n ­ jongeren', jonge daders die stelselmatig ernstige delicten p l e e g d e n . " I k vind h e t z o Interessant, dat ik na mijn rechtenstudie e e n HBO­oplelding t o t reclasseerder wil d o e n " .

Een tweedejaars rechtenstudent di e nog nooit een rechtbank van binnen heeft gezien, dat kan niet. Vindt een rechtenstudente. De praktijk leren kennen is noodzaak, meent ook een andere studente. IVIaar nog niet de helft van de juristen gaat op stage.

Terv/ijl een verblijf op een advocatenkantoor, de jeugdreclassering of een rechtbank er nu juist voor zorgt 'dat het aapje het kunstje

/ ' ^ I f e l v e mijn onderzoek, waarvoor ik literatuur bestudeerde en men­ sen interviewde, ben ik vaak mee geweest naar de rechtbank. Geluk­ kig heb ik ook de praktijk gezien, anders is zo'n stage maar saai.

"Eerlijk gezegd ben ik er door mijn stage achter gekomen dat ik liever een HBO­opleiding had gedaan, zo­ dat ik reclasseerder had kunnen worden. Dat kan niet met mijn ju­ ridische opleiding. Je moet in dit vak veel praktijkervaring hebben.

Omdat ik nog niet wist wat ik wil­ de worden, begon ik bijna vier jaar geleden met rechten. Een brede op­ leiding, zodat ik alle kanten op kon.

Maar ik vraag me nu zelfs af of ik hierna geen HBO­opleiding moet volgen. Uitvoerend werk lijkt me veel leuker. Niet dat ik het zonde vind dat ik niks doe met deze op­ leiding. Ik heb een mooie basis. Wat ik wil is misschien wel een stapje lager, maar ik vind dat je moet doen wat je leuk vindt.

"Mijn interesse ligt bij kinderen en jongeren. Daarom wil ik ook vrij­ willigerswerk gaan doen in de kin­ derrechtswinkel. Dat doe ik in het jaar dat ik nu nog over heb om te studeren, waarin ik extra vakken volg en mijn scriptie schrijf. Ik denk dat het heel belangrijk is dat je als student veel praktijkervaring op­ doet. Ik ben dan ook blij dat ik tij­ dens mijn puur theoretische studie iets heb gezien van de praktijk ­ al raakte ik daar soms ook weleens

UNIVERS

28 MEI 1998

leert'.

■ Natascha van Aalst / Foto's: Erik van der Burgt

S

■ Jentie Chedoe

door van slag. Op een dag kwam een moeder haar kind opzoeken dat in een pleeggezin zat. Opeens werd ze ontzettend kwaad en zei ze dat ze haar kind wilde meenemen. Maar dat kon niet, dat was onder toezicht van

een gezinsvoogd. De moeder begon te schreeuwen, het kind begon te schreeuwen en moeder haalde een mes tevoorschijn. In de houdgreep werd ze afgevoerd. Ik zat nog wel een tijdje na te trillen."

tagelopen is bij de meeste vak­ groepen van de juridische facul­ teit niet verplicht, wel wordt het aan­ gemoedigd. "We willen dat minimaal vijftig procent van onze studenten stage loopt", vertelt mr. E. Nieuws­ traten, stagecoördinator van de vak­ groep strafrecht.

Die vijftig procent is het streven dat de faculteit zich heeft gesteld voor de opleidingen Nederlands recht en ju­ ridische bestuurswetenschappen (JBW). Voor de fiscaal­juristen geldt een lagere doelstelling, 25 procent, omdat stagelopen daar tot voor kort nog helemaal niet gebeurde. Bij Ne­ derlands recht en JBW heeft nu een­ derde van de afgestudeerde stage ge­ lopen. De faculteit heeft drie en een halve ton uitgetrokken om dat te sti­ muleren. In de loop van volgend col­ legejaar moet de voorgenomen vijf­ tig procent zijn gehaald.

De studenten van de Europees­juri­ dische opleiding moeten verplicht op stage. "We leiden een nieuw soort ju­ rist op", zegt mr. Babette Koopman, stagecoördinator van de Europese juristen. "Die verwacht een prakti­ sche opleiding. En omdat ze vaak niet in de wetenschap verder gaan, heeft de stage een prominente rol binnen onze opleiding".

Het keuzevak burgerlijk procesrecht

kent een verplicht stage­onderdeel.

Na het theoretische deel kunnen stu­ denten vier weken rondsnuffelen bij een advocatenkantoor of bij de recht­ bank. "Dan zien de studenten dat de theorie in de praktijk ook echt van belang blijkt te zijn", zegt mr. Jack Linssen, docent van het keuzevak.

Alle juridische stages bevatten vaak redelijk wat praktijk. "Het schrijven van juridische s t u k k e n valt het meest tegen", vertelt Linssen. "Maai het aapje moet het kunstje leren, zo­ dat het daarna zelf in het boompje kan klimmen." Ook onderzoek bij bedrijven of instellingen vindt plaats op de stageplek als opmaat naar het afstuderen. De stages duren gemid­ deld drie tot vier maanden. Studie­ punten (bij een gemiddelde stage vier punten) zijn meestal wel te behalen bij de stages, mits ze via de vakgroep worden geregeld of worden goedge­ keurd. Of studenten een vergoeding krijgen, hangt af van de stageplek.

Advocatenkantoren betalen buiten de reiskosten niets. Overheden geven veelal een vergoeding van een paai honderd gulden en bedrijven betalen soms zelfs het minimumloon. En het feit dat stagiairs geregeld een baan overhouden aan hun stages is ook een vorm van beloning. [WK]

Wh

Joel Geurts (staats- en bestuursrecht) loopt stage bij werkvoorzieningschap 'De Dommel' In Boxtel, een bedrijf dat mensen aan werk helpt die vanwege een handicap niet op de reguliere arbeidsmarkt terecht kunnen. Het bedrijf voert daarmee, in opdracht van gemeenten, de Wet Sociale Werkvoorziening uit. Dat staat in een regeling, die uit 1 9 8 7 dateert. Deze regeling wordt nu door Geurts aangepast. "Mijn werk is niet echt spannend. Het mooiste vind Ik het contact met de gehandicapten".

"Mijn -werk is niet zo heel spannend, maar zeker niet zo saai als het in eerste instantie lijkt. Het is puzzelen wat juridisch wel en niet kan.

Het leukste van mijn werk moet nog komen. De regeling gaat straks naar de gemeenteraden en wordt op mijn stagebedrijf besproken. Dan is mijn stage helaas afgelopen, maar ik ben wel voor deze gesprekken uitgenodigd. Het zal ook nog een tijd duren voor de regeling echt wordt ingesteld, maar het is wel leuk dat ik 'm dan heb gemaakt.

"Het contact dat ik bij De Dommel heb met gehandicapten vind ik het mooiste van mijn stage. Zij werken

bijvoorbeeld in de 'groen en bouw'.

Ze maaien gras of plakken stickers in de sociale werkplaats. De iets 'betere' mensen brengen koffie en thee rond in De Dommel, of zij doen poetswerk. Er is een jongen die elke dag met handveger en blik over de vloer onder mijn bureau kruipt, kijkt wat voor sokken ik aan heb en dan mijn schoenen met de handveger poetst.

"Ik heb hier veel geleerd, zelfs ogenschijnlijk eenvoudige zaken als telefoneren. Een burgemeester te woord staan is wel even iets anders dan met een vriend bellen. Ik leer, door het vroege opstaan en laat thuiskomen, goed mijn tijd indelen.

Dat opstaan viel wel tegen. Ik moet om acht uur beginnen en pak dus al heel vroeg de trein. Net als de mensen die op de sociale werkplaats werken, word ik van het station opgehaald met een busje. Ik was al gewend met gehandicapten om te gaan, want ik ga een paar keer per jaar als begeleider mee met gehandicapten op vakantie. Ik héb gewoon wat met die mensen. Ook al plakken ze hele dag alleen maar stickers, toch zijn ze altijd vrolijk en opgewekt. Als ik zelf een iets mindere dag heb, vraag ik me echt af waar ik me druk om maak."

Joël Geurts

V l a via vond L e o n i d a s P a k o s ( N e d e r l a n d s r e c h t ) zijn v a k v e r v a n g e n d e s t a g e bij d e D i g i t a l e A d v o c a a t in A m s t e r d a m .

Hij w e r k t e e c h t e r op d e K U B e n c o m m u n i c e e r d e via I n t e r n e t . Z i j n opdracht was standaardarbeidscontracten t e m a k e n , d i e l a t e r op I n t e r n e t g e p u b l i c e e r d w o r d e n . "Of i k o m n e g e n uur 's m o r g e n s b e g o n of 's n a c h t s o m half d r i e , d a t m a a k t e niets uit."

,v

l.eonidas PaWos

LInda Haafkens (privaatrecht) las In Univers een advertentie waarin student-stagialrs werden gevraagd. Een week later ging ze op gesprek en de dag erna kon ze beginnen bij advocatenkantoor Banning, Van Kemenade & Holland, 's Morgens voert zij modellen van zaken uit het verleden In de computer in, zodat ze In de toekomst weer kunnen worden gebruikt, 's IVliddags doet ze 'van alles en nog wat'. "Ik heb echt respect gekregen voor de rechterlijke macht. Rechters zijn soms gruwelijk slim".

"Iq het begin namen collega's me overal mee naar toe, maar op een gegeven moment ging ik zelf initiatief nemen. Doe je dat niet, dan zit je de hele dag achter je bureau. Ik spreek 's middags gewoon iedereen aan: 'Heb je nog wat te doen?' Ze hebben het allemaal zo druk, daarom laat ik expres mijn deur open, anders vergeten ze me. Nu komt er altijd wel iemand binnenvallen om te vragen hoe het gaat.

"Ik ben mee geweest naar kort gedingen en met een strafrechtadvocaat naar het politiebureau. Een verdachte was net opgepakt en we be-

"tk |)en precies één keer in Amsterdani geweest, om kennis te maken met mijn begeleider. Het was niet nodig om daar te werken, ik zou in Amsterdam exact hetzelfde doen als hier. Ik had zelfs thuis kunnen werken. Of ik 's morgens om negen uur begon met werken of 's nachts om half drie, dat maakte niet uit.

"In het begin zag ik wel tegen mijn stage op, omdat ik nogal wat computerkeimis miste. Maar ik had een goede begeleiding en kon met mijn vragen overal terecht. Bij het rekencentrum, bij de digitale advocaat, maar ook bij de mensen van recht en informatisering en sociaal recht. Ik heb tijdens mijn stage twee standaardcontracten gemaakt, een freelance-

contract en een oproep-contract.

Het is echt 'knutselprogrammeren': één haakje verkeerd kan bij het programmeren al problemen opleveren. Ook juridisch was het ingewikkeld, want wat is 'standaard'?

"Een vakvervangende stage is ongebruikelijk op de KUB, maar ik geloof wel dat ze het willen gaan stimuleren. Voor mij is het heel gunstig geweest. Ik heb er een contract met de KUB aan overgehouden, als medewerker van de Tilburg Internet Law Library. Ik wilde tijdens mijn stage contacten opdoen, en dat is zeker gelukt. En ik heb er ontiegelijk veel geleerd, vooral het leren omgaan met de computer. Dat is echt 'mijn vriendje' geworden. Ik ben nu nog geen whizzkid, maar toch.

"Hoe je het wendt of keert, juristen zijn conservatieve lui. Deze kant van het recht staat nog in de kinderschoenen. Ik kan er maar beter nu inspringen dan dat ik straks veel kennis moet ophalen. Ik vind betalingsverkeer op het net bijvoorbeeld heel interessant, of de vraag welke waarde je moet hechten aan een digitale handtekening.

Die richting wil ik op. Ik zie mezelf nog niet in de rechtbank staan."

spraken wat er met hem ging gebeuren. Ik heb nog nooit zo'n nette man gezien! Hij vond het overigens leuk dat ik erbij was. Een andere keer zaten we in het huis van bewaring. We moesten lang wachten tot onze zaak aan de beurt was en in die wachtkamer waren de verdachten wél behoorlijk louche. Gevaarlijk uitziende mannen die rookten, stonken en ongewassen haren hadden. Er was een verdachte waarvan ik meteen dacht: 'Dat is een maffioso'. Dan komt de onderwereld wel heel dicht bij.

"Tijdens de rechtszaken wordt het verschil tussen advocaten goed duidelijk. De ene kan bijvoorbeeld heel goed pleiten en de ander niet. En rechters zijn soms echt gruwelijk slim. Ik heb echt respect gekregen voor de rechterlijke macht.

"Deze stage duurt maar twee maanden. Toch is het een mooie gelegenheid om aan het vak te proeven. Ik vind het erg leuk hier en het werk van de advocaten lijkt me afwisselend en zelfstandig. Ik schuw niet om ook advocaat te worden. Als mijn stage voorbij is, zal ik het lekker harde werken wel missen. Niet dat ik op de KUB niet hard werk, maar ik ben meer het type van hollen en stilstaan".

UNIVERS

28 MEI 1998

W

elke personeelsleden van de KUB zijn lid van de Ko­ ninklijke N e d e r l a n d s e Akademie van Wetenschappen, ofte­ wel de KNAW? Het lijkt een vraag uit Triviant; zelf heb ik geen idee hoe het antwoord luidt. Daarom wan­ delde ik op een zonnige dag naar de afdeling Voorlichting en Externe Be­ trekkingen van onze universiteit.

Drie dames hoorden me aan en ant­ woordden: "Dat weten we niet. Als er weer eens eentje benoemd is, krij­ gen we de naam wel door, maar we hebben geen lijstje." Men adviseer­ de me om de KNAW te bellen of om te wachten tot het hoofd van de af­ deling terug is van vakantie: "Hij weet zulke dingen."

Zo'n reactie is een bevestiging van een vreemd verschijnsel. Het is na­ melijk een bijzonder grote eer om als lid van de KNAW benoemd te wor­ den, maar wanneer er eens iemand tot dat illustere gezelschap toetreedt, lijkt het net alsof het gaat om een ver­ eniging van postzegelverzamelaars.

Te onbelangrijk om je druk over te maken. Overigens telt de KNAW maximaal tweehonderd gewone le­ den, honderdtien buitenlandse leden en negentig correspondenten.

Nog zo'n vraag: wat 'doet' de KNAW? De leden vermaken elkaar met lezin­ gen waarvan de teksten worden ge­ publiceerd. Verder brengt de Akade­ mie adviezen uit. Jarenlang kende de KNAW bijvoorbeeld een C ommissie van Advies voor Bliksemafleiders op Regeeringsgebouwen (let op de oude spelling). Tegenwoordig beheert de KNAW diverse onderzoeksinstitu­ ten, waaronder Het Bureau uit de ro­ mancyclus van Voskuil. Bovendien tracht de Akademie de wetenschaps­ beoefening in ons land te beïnvloe­ den door prijzengeld toe te kennen en door de salarissen van een aantal jonge onderzoekers te bekostigen.

CZ>nlangs verscheen een geschiede­ nisboek over de KNAW: daaruit heb ik bovenstaande informatie gehaald.

Behalve de wereldberoemde oog­ heelkundige Franciscus Donders (al­

Geschiedenis van de KNAW te boek gesteld De KNAW is een gerenommeerd wetenschappelijk instituut. Maar wie er lid van is, weet eigenlijk nie­ mand ­ en dat is al bijna tweehonderd jaar zo. Onlangs verscheen een geschiedenis van dit Koninklijk Insti­ tuut. De anekdotische aanpak maakt goed duidelijk hoe de wetenschapsbeoefening in de loop der tijden is veranderd, oordeelt recensent Karel Soudijn. Wat het­ zelfde gebleven is, zijn de eigenwijze lastpakken zon­ der wie geen enkele wetenschap kan. "Voor het Tilburgse college is het troostrijke literatuur."

■ Karel Soudijn

■ Albert Einstein (iinltsboven) i>ezoekt de KNAW op 25 olttolier 1919 [Foto uit besproken boek]

Solisten in oprukkende bureaucratie hier geboren in 1818) kwam ik er ech­ ter geen Tilburgers in tegen. Mis­ schien is de KUB nog veel te kort een topuniversiteit met excellente geleer­ den.

Ondanks het geringe Brabantse gehal­ te is dit een mooi boek. De samen­ steller koos voor een anekdotische aanpak. Niet minder dan 191 jaartal­ len (van 1808 tot en met 1998) zijn achter elkaar gezet; uit elk jaar koos men een gebeurtenis die iets onthult van de Akademie en van haar voor­ loper, het in 1808 opgerichte Konink­ lijk Instituut. Meestal is zo'n gebeur­ tenis aanleiding voor een kort verhaal over een geleerde of een terrein van wetenschapsbeoefening; soms wordt bij een bepaald jaar een wat algeme­ nere beschouwing over de Akademie ten beste gegeven. Zo nu en dan ver­ nemen we de klacht, dat 'niemand' weet wie de leden van de KNAW zijn; die klacht lijkt van alle tijden.

Het rijtje jaartallen wordt enkele malen onderbroken voor een algeme­ ne beschouwing over een langere pe­ riode uit de geschiedenis. Een reeks

jaren krijgt dan context; bredere maatschappelijke ontwikkelingen kleuren de activiteiten van afzonder­ lijke geleerden. We dan overigens ook hoe de wetenschapsbeoefening in Nederland evolueert naar een bu­ reaucratie met een bijna verstikken­ de nota­cultuur en planningsdwang.

Ook de KNAW blijkt inmiddels braaf mee te doen aan de verering van Sint Bureaucratius.

Anekdotes maken duidelijk hoe sterk wetenschapsbeoefening in de loop der tijden verandert. Bij het jaar 1853 wordt bijvoorbeeld een verslag sa­ mengevat van een reis naar het ei­ land Rottum, gemaakt door een Amsterdamse arts. In zijn verslag voor de Akademie legt hij zo onge­ veer alles vast wat er op het Wadden­ eiland waar te nemen valt: de huis­ vesting van de Rottumse voogd, de weinige zoogdieren, de talrijke helm­ planten, een boomgaard die bemest wordt door onder elke boom of struik een zeehond te begraven. Noteren wat je ziet: dat is omstreeks 1853 we­ tenschap.

Telkens verdiepen de geleerden zich echter ook in praktische vragen. In 1875 krijgt de Afdeling Natuurkun­ de van de Akademie bijvoorbeeld de vraag voorgelegd of eventuele droog­ making van de Zuiderzee negatieve gevolgen heeft voor de bewoners van aangrenzende provincies. Als je die zee inpoldert, komen er dan geen kwalijke dampen vrij? Een commis­ sie (ook toen al) analyseerde ver­ volgens sterftecijfers uit allerlei ge­ bieden die in het verleden inpoldering kenden. De vraag naar kwalijke dam­ pen werd toegespitst op de vraag of droogmaking in Nederland de kans op malaria vergroot. Dat blijkt niet het geval. Kortom: 'Medisch gezien stuitte het inpolderen van de Zuider­ zee niet op bezwaar.'

Hoogtepunt uit de Akademie­ge­ schiedenis is een bezoek dat Albert Einstein in 1919 bracht. Met hem werden onderzoeksuitkomsten be­ sproken die twee weken later wereld­ nieuws zouden worden: een Britse expeditie had tijdens een zonsver­ duistering waarnemingen verricht in

Brazilië en Midden­Amerika; dezt observaties leken de relativiteitj, theorie te bevestigen. Dergelijke vet­ halen maken duidelijk, dat de weten­ schap internationaler en grootscha­i liger werd.

Juist door de anekdotische opzet lustreert dit boek de merkwaardigt sparming waarin de meeste vakgebie­ den tegenwoordig verkeren. Zondci planning en organisatie komt er wei nig meer van de grond; toch lijkt geej enkele wetenschap het te kunnen stellen zonder lastpakken en knorre­ potten die eigenwijs hun gang gaan en zich aan planning weinig gelegen laten liggen. De KNAW zit bovendien nog in het spanningsveld tussen prak tische toepassing en 'zuivere' weten­ schap. Want natuurlijk is het belang rijk om uit te zoeken hoe bliksemal leiders op regeringsgebouwen ge plaatst moeten worden, maar is hei niet veel interessanter om de evolu tionaire verwantschap tussen mens en poelslak te analyseren via een be­ schrijving van de eiwitten in hun ze­ nuwstelsel?

H e t Tilburgse College van Bestuui zoekt tegenwoordig naar een 'profi­ lering' van onze universiteit. Zo'n Akademie­geschiedenis is dan troost­ rijke literatuur: je snapt weer wat beter dat het college zich moeilijk aan de tijdgeest kan onttrekken.

Maar toch kan op grond van dezelfde geschiedenis worden voorspeld, dat Tilburg pas naam zal maken met so­ listen die zich op een veel persoon­ lijker wijze profileren. We zullen het vooral moeten hebben van geleerden waar het college nauwelijks greep op krijgt. Sommige daarvan passen ver­ volgens in de KNAW, zo heb ik de geschiedenis begrepen.

i

P.W. Klein (samenstelling), Een beeld van een academie. Mensen en momenten uit de « geschiedenis van hel Koninklijk instituut en j de Koninklijke {■Nederlandse Akademie mn '• Wetenschappen, 1908­1998. Amsterdam: • Edita KNAW, 1998, 233 b l z , f 35,­.

''Door mijn vrijwilligerswerk weet ik dat ik katholiek ben " Eén op de vier studenten zet zich door middel van vrijwilligerswerl< onbaatzuchtig in voor de samenle­ ving, in 1 9 8 0 was dat nog één op de drie studenten. Het animo voor het iiefdewerl<­oud­papier neemt af in tijden van prestatiebeurs en tem­ ponorm. Er gaan daarom geluiden op om het vrijwiiligerswerk met stu­ diepunten t e belonen. Univers nam poolshoogte bij zes K UB­studenten en hun vrijwiiiigerswerlt. In het vijf­ de deel van deze serie: Mary de BruIJn, vrijwilligster bij de Onze Lie­ ve Vrouwe Hemelvaartparochie In Raamsdonicsveer.

M

ary de Bruijn begon op haar vijftiende als misdienaar, drie jaar later 'rolde' ze in het feestcomité van de kerk. Weer twee jaar later werd ze volwaardig lid van de parochievergadering van de Onze Lieve Vrouwe Hemelvaartpa­ rochie in haar woonplaats Raams­ donksveer. En inmiddels is ze al meer dan vier jaar als vrijwilligster actief binnen de kerk. In die tijd heeft ze ook een studie bedrijfseconomie aan de KUB afgerond. Momenteel is ze tweedejaars theologie.

Niet dat De Bruijn alleen vanuit een opofferend ideaal als vrijwilligster is verbonden aan de 'Veerse' kerk. Ze leert zelf ook veel van het werk en vindt het ook leuk 'om samen met mensen ergens voor te werken'. De Veerse parochie waaraan ze is verbon­ den, is achtduizend man groot en kent 250 vrijwilligers. "Iedereen is in de kerk met iets bezig wat hij of zij

UNIVERS

28 MEI 1998

V/?/,

interessant vindt. Je gaat als vrijwil­ liger in je vrije tijd natuurlijk niet iets tegen je zin doen." Zelf is ze de afge­ lopen jaren onder meer betrokken geweest bij het opstellen van een ac­ tiviteitenprogramma voor de paro­ chie. Derde Wereldprojecten van de kerk en bij beleidszaken. De laatste jaren is ze een van de organisatoren van de vastenactie.

"We hebben actieve, jonge pastores die van mening zijn dat die actie uit meer kan bestaan dan alleen het zak­ je dat in de dienst rondgaat." De the­ ologiestudente gaat daarom regelma­ tig op bezoek op basis­ en middelba­ re scholen om uit te leggen wat de kerkelijke vastenactie inhoudt. Voor haar is dat één van de onderdelen waarbij ze erg trots is op haar werk voor de k a t h o l i e k e kerk. "Mijn ouders waren altijd actief in de kerk.

In mijn puberteit ging ik mezelf af­ vragen of ik nu echt katholiek was.

Om daar een antwoord op te krijgen wilde ik leren wat het geloof precies inhield en verbond ik me met de kerk. Dat ik daar nog steeds actief in ben is voor mezelf een overtuiging dat ik me er op m'n plaats voel. Ik voel me katholiek en help graag mijn eigen parochie."

W''''^'^^^^P,ln y^ de

^"-Xnide

iWary de Bruijn in de pastorie In Raamsdonksveer [Foto: Erik van der Burgt]

' J ­ 'ussen haar eerste studie, bedrijfs­ economie, en haar tweede ziet ze vooral de 'interessante' overeenkom­ sten. "Beide studies hebben betrek­ king op de mens, zijn handelingen en de maatschappij. Ook bij economie mag je de levensbeschouwelijke as­ pecten niet vergeten." Bij beide stu­ dies zeggen mede­studenten het heel

'interessant' te vinden wat De Bruijn doet. "Maar vrijwilligerswerk doet bijna niemand."

Voor De Bruijn zijn haar activiteiten voor de kerk altijd met de studie te combineren geweest, maar toen ze in januari van dit jaar een baan aannam van twintig uur bij het faculteitsbu­ reau van de theologen, leek het haar

verstandiger te stoppen. "Maar het lukte niet om er helemaal uit te stap­ pen, ik bleef bij de parochie betrok­ ken. " Dat kost haar iets meer dan één dag in de week. "Ach, je kunt beter de parochie helpen dan voor de tele­ visie hangen, nietwaar? Zolang het leuk blijft tenminste." [OvDj

Kleinschaligheid blijkt te lonen

Juristen strijden tegen suf imago, met wisselend succes

studiestof bespreken met oudere­ jaars, is mateloos populair. Vrijwel alle propedeusestudenten willen er gebruik van maken. Er is echter maar plaats voor honderd man. Daarvoor zijn negen tutoren nodig. Studie­ad­ viseur Loet van Wijk hoopt deze week de werving rond te krijgen.

"Uiteindelijk zal het wel lukken, maar het is krap. Omdat niet ieder­ een die zich aanmeldt tutor kan wor­

De status van de rechtenfaculteiten kalft af. Juristen vinden niet zo makkelijk meer werk. De opleiding heeft een ouderwets imago. En de studentenaantallen dalen. Toch gaat dat verhaal niet voor alle rechtenfaculteiten op. Terwijl de grote faculteiten van Leiden, Rotterdam en de UvA steeds minder in trek zijn, wisten Tilburg, Maastricht en de Vrije Universiteit de laatste jaren juist te groeien. Ze gebruikten hun kleinschalige en ver­ nieuwde onderwijs als troef in de studentenwerving. Ook de andere faculteiten willen nu snel hun studieprogramma moder­ niseren. Valt er nog te ontsnappen aan de neerwaartse spiraal?

■ Robert Sikkes

O

nze studenten zijn gemid­ deld wat dommer, h e t zijn niet de besten van de klas." Dat zegt prof.mr.

A. Soeteman, de rechtendecaan van de VU. Volgens hem heeft rechten het imago van een makkelijke oplei­ ding. "Ten onrechte, want in het eer­ ste jaar blijken veel studenten de stu­ die niet aan te kunnen."

Er is volgens Soeteman wel een op­ vallend verschil tussen mannen en vrouwen: "Ik hoor van de grote ad­ vocatenkantoren dat ze uitstekende meisjes kunnen krijgen, maar geen goede jongens meer. Ik zie hetzelfde bij de opleiding voor rechter waar ik aan verbonden ben. En in de studie zelf zie je het ook: meisjes doen het beter. Dat is een goede ontwikkeling.

Maar jongens blijven duidelijk ach­ ter in de prestaties. Dat is merk­ waardig en zorgelijk. Want ook die goede jongens wil ik hebben."

Soeteman ziet het kwaliteitsverschil tussen de mannelijke en vrouwelij­ ke rechtenstudenten groeien, maar kan het niet verklaren of oplossen.

Blijkbaar zien intelligente vrouwen rechten als interessante carrièremo­ gelijkheid en verhuizen de ambitieu­ ze jongens naar studies waarmee ze sneller of met minder moeite kun­ nen doorstoten naar aantrekkelijke banen.

Want als het om werkgelegenheid

gaat, scoort rechten de laatste jaren niet zo goed. Afgestudeerde juristen profiteren niet voluit mee van de eco­ nomische hausse. Volgens een recent onderzoek van het weekblad Elsevier heeft de gemiddelde jurist negen maanden nodig om een baan te vin­ den. Dat is niet beter dan iemand die Engels gestudeerd heeft.

Misschien letten jongens bij hun stu­ diekeus meer op zulke gegevens, want juist zij blijven steeds meer weg bij rechten. Tussen 1992 en 1996, liep het aantal mannelijke eerstejaars te­ rug van iets meer dan 2100 tot een tikkeltje boven de 1800. In diezelfde periode bleef het aantal vrouwen bijna stabiel. Daardoor steeg het per­ centage vrouwen bij de eerstejaars van 50 naar 54 procent; terwijl dat percentage bij andere universitaire studies vrijwel constant bleef.

Op de ene universiteit verloopt de feminisering van de rechtenstudie wel sneller dan op de andere. De Utrechtse decaan prof.mr. A. Soons ziet dat bij zijn faculteit de college­ zalen al voor tweederde met vrouwen zijn gevuld. "Een verheugende ont­ wikkeling. Want vrouwen zijn beter: ze studeren korter en halen hogere cijfers."

Op de rechtenfaculteit van de KUB heeft er twee jaar geleden een omslag plaatsgevonden. Was in 1995 219 van de eerstejaars nog man en 177 vrouw.

Hoe doen de Tilburgse juristen het?

Landelijk

Tilburg

Positie Tilburg

465

stijging

10% marktaandeel 27% relatieve winst sterke stijging

2.95 7.25 7.92

Middenmoot Nr.l Nr. 1

Aantal eerstejaars In '97

4494 ­1%

Veranderd sinds '90 Verwachting '98 KwaUteitsoordelen Visitatie '97 Keuzegidsenquête '97 Onderzoekvisitatie '96

­22% daling

2.86 6.85 7.25

ToeHchting ­ 'rdalifvo' winst of vcrlioh = wijziging marktaandfpl in proopnK­n. Van 10.0 naar 12.0 procent i.s 20% winst. ­ vieitatir '97: cijfer uit lOWO­rapport Deskundiiien oivr Kwaliteit (fcb. '98).

GcHasccrd op VSNU­omli­rwijsvisilatie '97 (cijfers op een schaal van 1 lol .■;). ­ Kcuzepdfi­enquêtc: oordeel van •studenten (schaal: 1 tot 10). ­ Onderzoekvisitatie: gebaseerd op VSNU­onderzoekbeoordclins '96. Gewogen gemiddelde van scores per onderzoekgroep. Kerder door H O P gepubliceerd in '96.

zen. "We profileren ons blijkbaar te weinig. Wij gaan meer aan PR doen, onze selling points beter naar voren brengen: de degelijkheid en klein­ schaligheid van het programma.' Dat laatste moet lukken, want Nijmegen is met een instroom die dit jaar mis­ schien onder de tweehonderd dui­ kelt, de enige faculteit die zich echt klein mag noemen.

Onder druk van dalende studenten­ aantallen en een zeer kritisch visita­ tierapport dat vorig jaar verscheen, is op vrijwel alle faculteiten een grote verbouwing aan de gang. Het succes­ volle voorbeeld v a n Tilburg en Maastricht wordt in aangepaste vorm nagevolgd. Meer werkgroepen. Tu­ tors of mentoren worden razendsnel voorbereid op hun nieuwe begelei­ dingstaak. Oefenrechtbanken waar studenten voor rechter, advocaat of officier van justitie spelen duiken overal op. Meer computer onder­ steund onderwijs. Er is sprake van een enorme moderniseringsgolf bij het rechtenonderwijs.

"De visitatiecommissie heeft overal veel in gang gezet", constateert de Groningse decaan prof.dr. L. Timmer­ man tevreden. "Wij maken het pro­ gramma studeerbaarder en aantrek­ kelijker en proberen zo de sfeer van ongemotiveerdheid te doorbreken."

Rotterdam werkt aan een speciale 'zelftest' voor eerstejaars, zodat stu­ denten vóór 1 februari, de datum waarop ze nog zonder financieel risi­ co kunnen stoppen, zelf kunnen on­ derzoeken of ze de opleiding aankun­ nen. De UvA en de VU hebben deze test al overgenomen, omdat ook zij verwachten dat de test de ongemoti­ veerde studenten snel op hun mati­ ge slagüigskans wijst. "We willen ook echt af van het imago van een mak­ kelijke opleiding", zegt studiecoördi­ nator mr. B. Beljaars van de Erasmus.

W Illustratie: Hans van den Tlllaart

het afgelopen collegejaar lagen die cijfers op respectievelijk 210 en 251.

In totaal zijn er nu nog honderd meer mannelijke dan vrouwelijke studen­ ten, tegen 230 meer in het vorige col­ legejaar.

D

e constante daling van het aan­ tal eerstejaars rechten betekent dat alle faculteiten de aanmeldings­ cijfers met argusogen volgen. Bijna alle decanen kennen hun marktaan­ deel in de laatste cijfers van 'Gronin­ gen' uit hun hoofd. En er zijn ieder jaar weer verrassingen.

Zo lijkt de gestage opmars van Maas­ tricht dit jaar tot stilstand te komen: de aanmeldingen zitten in de min. De aantrekkingskracht van Limburg was jarenlang onaantastbaar: een modern onderwijssysteem en een kleine fa­ culteit. Een gouden combinatie, maar Maastricht is niet klein meer en evenmin de enige die intensief onder­ wijs aanbiedt. Ook Tilburg heeft nu succes met dergelijk onderwijs, en profiteert voluit van zijn topposities in studie­hitparades in de media.

Begin mei werd de Tilburgse facul­ teit door Dei Spiegel nog eens uitver­ koren tot de beste van Europa. "Daar zijn we heel blij mee, maar je moet de waarde van dat soort onderzoeken erg relativeren", nuanceert decaan prof.mr. Piet Gilhuis de reeks ereme­ dailles. "Ik schrijf ons succes vooral toe aan onze enthousiaste docenten en aan de schaalvoordelen: hier zijn de lijnen kort en heerst er saamho­ righeid. Dat vinden studenten aan­ trekkelijk."

Gilhuis moet hoogstens oppassen dat zijn faculteit niet te groot wordt. Nu zijn er af en toe al groeistuipen. Het tutoraat, waarbij de eerstejaars de

den. Tutor zijn is een verantwoorde­ lijke taak."

H

et lijkt inderdaad een vanzelf­ sprekende trend: kleine facul­ teiten doen het goed, omdat ze we­ ten te ontsnappen aan het beeld dat van de rechtenstudie bestaat: mas­ saal, enorme collegezalen, soms met televisiemonitoren doorgeschakeld naar een volgende zaal.

In de plaatselijke concurrentie met de Universiteit van Amsterdam wist ook de Vrije Universiteit de klein­ schaligheid goed uit te buiten. Maar dit jaar staat de VU in de vooraan­ melding opeens zwaar in de min. Dat is misschien geen toeval: de UvA, die tot nu toe als massaal en chaotisch te boek stond, is hard bezig geweest zijn onderwijs te verbeteren. "Werk­ groepen van hoogstens vijftien stu­ denten bij alle vakken, waarbij stu­ denten hun werk voorbreid moeten hebben. Drie tussentijdse toetsen", somt prof .dr. J. Zwemmer de inspan­ ningen van zijn faculteit op. "Dat betekent dat docenten een fors hoge­ re onderwijsbelasting hebben gekre­ gen. Maar ze zien ook dat onderwijs geven leuker wordt als dat in kleine groepen met goed voorbereide stu­ denten gebeurt, zodat er een goed gesprek kan ontstaan."

Dat kleinschaligheid nog geen garan­ tie voor succes is, blijkt in Nijmegen.

De rechtenfaculteit bleef daar de af­ gelopen jaren een bescheiden stroom studenten trekken. "Ik vraag me wel eens af wat er in godsnaam aan de hand is dat eerstejaars ons kennelijk mijden", zegt prof.mr. P. Tak, tot voor kort decaan.

Studie­adviseur G. Tennissen denkt dat veel eerstejaars voor Tilburg kie­

at minder snel verandert is de wat wereldvreemde inhoud van het studieprogramma. Heel veel juridische weetjes, maar weinig blik op de maatschappelijke context. En dat terwijl steeds sterker de kritiek klinkt dat juristen te weinig oog heb­ ben voor de wereld buiten het wet­ boek en de rechtszaal. Maar, verwe­ ren de decanen zich, omdat de oplei­ ding nu eenmaal opleidt voor 'toga­ beroepen' is een forse portie basis­ kermis noodzaak en is er nauwelijks tijd over voor zaken als rechts­ filosofie of economie.

Meer verandering was er de laatste jaren in het onderzoek van de juris­ ten. Volgens de Leidse decaan prof. mr. H. Franken is er sprake van een forse koerswijziging. Niet alleen zijn 'de sterren' van meerdere imiversitei­ ten bij elkaar gezet, maar er wordt ook gericht onderzoek gedaan naar de houdbaarheid van het huidige rechts­ en staatsbestel. Ook buigt men zich over een kwestie als contractaan­ sprakelijkheid, die actueler wordt nu de overheid zich onder het motto de­ regulering meer en meer uit de be­ sluitvorming terugtrekt.

Was Leiden zeven jaar geleden de grootste rechtenfaculteit, afgelopen september kwam het aantal eerste­ jaars er amper boven dat van Maast­ richt uit. Aan de wetenschappelijke status van Limburg kan het niet lig­ gen. En evenmin zijn de Leidse studenten erg ontevreden over de kwaliteit van het onderwijs; ze zijn hoogstens beroerd gehuisvest.

Terwijl de grote rechtenfaculteiten in de Randstad verliezen leden, boekten de juristen van vooral de VU, Tilburg en Maastricht de afgelopen jaren suc­ cessen. Die tweedeling is zowel af te lezen aan het aantal eerstejaars stu­ denten als aan recente kwaliteitsoor­ delen over onderwijs en onderzoek.

Vernieuwing en kleinschaligheid werden in alle opzichten beloond.

Stagnatie en massaliteit werd ge­ straft.

D E

Prof.dr. Jacques Hagenaars: wetenschapper aan de Universiteit van Tilburg

■ Ralf Bodeliet

V

ooralsnog zijn het econo­ men en juristen, maar bin­ nenkort ook wetenschap­ pers van de sociale en de letterenfaculteit die bij het C entrum voor Wetenschap en Levensbeschou­ wing samenkomen. Zij buigen zich over de vraag wat de levensbeschou­ welijke of ideologische vooronder­ stellingen van hun vakgebied zijn.

Het C WL werd in 1985 in het leven geroepen als antwoord op de vraag naar de katholieke identiteit van de KUB. Al is het niet iedereen even duidelijk wat het C WL vandaag aan die katholieke identiteit bijdraagt.

Het meest zichtbare onderdeel van het C WL is het stiltecentrum op de campus. Een gebouw dat met enige goede wil omschreven kan worden als een hedendaagse Mariakapel.

Maar daarmee houdt elke vergelij­ king alweer op.

De voorzitter van het C WL is de methodoloog prof.dr. Jacques Hagen­ aars (1945). Hij kan evenmin door­ gaan voor het vleesgeworden katho­ licisme. Hagenaars staat bekend om zijn rationalisme, zijn passie voor empirische toetsing en zijn linkse verleden in de universiteitsraad. En dat zijn kenmerken die in de Heilige Moederkerk niet bijzonder hoog wor­ den aangeslagen. De vraag waarom net hij voorzitter is van het C WL, weet Hagenaars dan ook niet meteen te beantwoorden.

een oud misverstand. Het CWL heeft niets met het katholicisme te maken.

Niets! Het is ook zeker niet de taak van het CWL om de katholieke identiteit van deze universiteit in te vullen. Deze signatuurdiscussie is een kwestie waar wij geen deel aan hebben. Ons terrein is het raakvlak van wetenschap en levensbeschouwing.

We willen per se geen verlengstuk zijn van de katholieke identiteit. Net zomin we een spreekbuis zijn van de islam of het boeddhisme. Want als je dat bent, dan vereng je je horizon al bij voorbaat tot de vraagstelling van één partij, in ons geval de katholieken. Misschien ligt hier ook een van de redenen waarom net ik voorzitter ben geworden. Ik ben ook acceptabel voor de vele niet-katholieken aan deze universiteit."

28 MEI 1998

Als het CWL de katholieke signatuur al niet uitdraagt, waar gebeurt het dan!

"Ik heb geen idee. Yvonne van Rooy meent dat behalve het CWL ook de filosofiecolleges daar een rol in spelen. Maar ook die doen dat niet. Het leeuwendeel van de interessante filosofen is of niet-katholiek of zelfs antikatholiek. Wil je écht die katholieke identiteit vorm geven, dan moet je die filosofielessen maar vervangen door godsdienstlessen of door levensbeschouwelijke vorming.

Maar daarvoor krijg je hier de handen niet op elkaar. Het aantal medewerkers dat daar achter zou staan acht ik zeer gering."

Veel katholieks is er kortom niet meer aan de KUB. Moet die K überhaupt nog wel behouden bUjven!

"Als ik in zou moeten schatten hoeveel wetenschappers aan deze instelling met de katholieke zaak zijn verbonden, dan denk ik met tien procent al tamelijk hoog te zitten. Van mij mag die K wel verdwijnen. Maak er maar gewoon de UvT, de Universiteit van Tilburg van.

"Natuurlijk ging ik elke zondag naar de kerk. Naar de hoogmis, de vespers, het lof, alles wat er op die dag zoal draaide"

U stelt DU wel dat het CWL geen boegbeeld is Yan het katholicisme, maar dat was wél de intentie van haar oprichters.

"Ik vraag me af of dit zo is. Als je de ontwerpplannen voor het CWL uit de jaren tachtig leest en de toenmalige discussies in de u-raad, merk je dat men van het CWL helemaal geen katholieke voorpost wilde maken.

Dat er mensen in het bestuur van de KUB zijn die dat wel willen, is een andere zaak. Ik begrijp dat ook collegevoorzitter Yvonne van Rooy het CWL als onderdeel van de katholieke identiteit van de KUB ziet. Op dat punt ben ik het met haar dan ook vol(ƒ heüt statisticus, wetenschapper, progressief, ledig oneens. Ooit heb ik wel eens en bepaald geen praktiserend katlioliek. Kant geroepen dat het CWL te belangrijk u zo'fl functie niet beter overlaten aan een kais om aan katholieken over te laten. pelaan of een theoloog!

Die uitspraak kan makkelijk ver"Uw beeld van het CWL berust op keerd worden verstaan. Maar hij zegt

UNIVERS

wel precies waar het over gaat: een instelling die om wetenschap draait mag geen hogere autoriteit boven zich stellen dan de wetenschap zelf."

"Ik heb trouwens mijn bedenkingen of die K ooit zo belangrijk is geweest.

De Tilburgse universiteit is een product van de Tilburgse textielfabrikanten, zoals de Rotterdamse Erasmus Universiteit is gesticht door havenbaronnen. Nijmegen, dat was een heel ander verhaal. De KUN is inderdaad het resultaat van bisschoppelijke actie. Die universiteit is opgericht om voor de katholieke bevolking een wetenschappelijke opleiding te creëren, maar dat was in Tilburg niet het geval. Dat de toenmaHge handelshogeschool het predikaat Rooms-katholiek kreeg, daar zat weinig religieuze inspiratie achter. Die titel had niet zoveel te maken met

V A N

PQ

Niet iedere student en medewerker weet wat zich afspeelt in het stiltecentrum van het CWL, de loden bunker op de campus. Het antwoord luidt: de ene helft van de tijd gebeurt er niets. Dan heerst er achter de dikke muren van het stiltecentrum wat er heersen mag: de stilte. De deur staat echter altijd open. Voor mensen die de rust zoeken,yar/rom the madding crowd. Ook Jacques Hagenaars loopt regelmatig even binnen op zoek naar rust, zoals hij dat ook doet in de stiltecentra op Hoog Catharijne en op Schiphol.

Binnen de besturen van de KUB en het CWL, wordt regelmatig de vraag gesteld of de leegte in het stiltecentrum wel voldoende oplevert.

Het gebouw moet volgens hen meer rendabel worden en gebruikt voor muziekavonden, feesten en recepties. Hagenaars ziet het geringe aantal bezoekers daarentegen als een voordeel. "Wanneer tien mensen er tegeüjk de rust zoeken, dan kun je beter in de Oude Warande gaan lopen. Maar daar kom je tegenwoordig ook al dertig joggende collega's tegen."

Als het niet stil is in het centrum, dan spelen zich in de witte hoge

"Het CWL is te belangrijk om aan katholieken over te laten" Van prof.dr. Jacques Hagenaars mag de K van de KUB wel verdwijnen. Niet het geloof maar de we­ tenschap is de hoogste autoriteit waaraan een universiteit verantwoording is verschuldigd. Hagen­ aars is voorzitter van het Centrum voor Wetenschap en Levensbeschouwing. Ook het CWL wil geen voorpost zijn van de katholieke identiteit, maar een plaats met ruimte voor alle ideologieën en levensbe­ schouwingen. "In het verleden werd alles onder de grote rivieren katholiek genoemd, inclusief de geitenfokkerij."

K

een duidelijke katholieke gerichtheid. Wel met het feit dat alles onder de grote rivieren katholiek werd genoemd, tot de spreekwoordelijke Rooms-katholieke geitenfokkerij toe.

De K heeft in de KUB nooit een grote rol gespeeld. En zo wordt die K over het algemeen ook ervaren. Het is toch nog steeds onthutsend dat het bestuur van de toenmalige Katholieke Hogeschool de K in 1967 voor dertig zilverlingen wilde versjacheren om een medische faculteit binnen te halen! Zo serieus wordt het katholicisme hier dus genomen."

wering dat zwarten dommer en slechter zijn dan blanken. Het statistisch onderzoek is allesbehalve waardevrij."

Ideologieloos

In de beleidsnotities die Hagenaars voor het CWL schreef, benadrukt hij keer op keer dat zijn instituut geen ideologie wil aanhangen. 'Veel wetenschappers zijn zeer uitdrukkelijk geïnteresseerd in vraagstukken van wetenschap en levensbeschouwing', schrijft hij in een beleidsnotitie uit 1995. 'Maar zij hebben geen enkele interesse in een discussie die wordt gevoerd vanuit een al dan niet als 'open' gedefinieerd katholiek standpunt, hoe kritisch dit standpunt vervolgens ook benaderd wordt.'

Waardevrij

Is net deze ideologieloosbeid, deze weigering om je met een bepaald gedachtegoed te identificeren, niet opnieuw een ideologie! Een typisch laat-twintigste eeuwse, post-modeme ideolo^e!

"Hier moet je een verschil maken tussen het CWL als instelling en de mensen die naar het CWL toekomen.

Ieder mens heeft een levensbeschouwing of een ideologie. Deze ideologie wordt door ons zelfs verondersteld. Omdat je zonder een min of meer afgeronde visie niet met anderen in discussie kunt gaan. Waarschijnlijk zijn de meeste medewerkers en studenten aan de KUB erfgenamen van de Europees-christelijke traditie. In al haar facetten: van zorgzaam tot agressief, van atheïstisch tot vroom. Maar het is typisch voor deze tijd, dat we individueel in deze traditie staan en dat er bovendien veel levensbeschouwingen zijn bijgekomen. Door onze principiële weigering om een ideologie uit te dragen, probeert het CWL ruimte te bieden aan iedereen die met de KUB verbonden is."

Wat blijft is dat deze principiële openheid typisch is voor de jaren negentig en voor de westerse wereld. Een vrome mosUm begrijpt wellicht meer van de ideologie van de RK-kerk,

Prof.dr. Jacques Hagenaars In het stlltecentn**rik van der Burgt]

de normen én in het Oude Mannenhuis. Op mijn jaren in het kleinseminarie van de paters Assumptionisten zie ik zelfs met veel plezier terug, ook al wist ik al snel dat ik geen priester zou worden. Nee, ik ben door en door katholiek opgevoed. Ik heb bovendien, anders dan veel klasgenootjes van toen, absoluut geen wrokgevoelens. Al is dat katholicisme is inmiddels weggeglipt. In die zin hebben de opstandige jaren zestig me heel snel weer bijgeschoold. Vandaag ben ik niet meer katholiek, ik voel me tenminste niet meer katholiek.

Maar dat betekent allerminst dat levensbeschouwing me koud laat. Het fascineert me hoe iedereen zijn levensbeschouwing of ideologie met zich meedraagt en zich daardoor laat leiden. Ook wetenschappers doen dat. Zélfs wetenschappers doen dat."

dan van deze modieuze hypertolerantie. In een stroming waarin iedereen welkom is, dondert niet wat hij denkt of gelooft.

"Ach nee, zo ver zijn we ook weer niet van de K afgedwaald. De zorg van het CWL om ruimte aan iedereen te bieden is allicht ook een heel westers en christelijk beeld. We blijven natuurlijk wel kinderen van ons verleden."

Paters Assumptionisten

Wie niet beter weet, herkent in Hagenaars de agnost bij uitstek, de rationele scepticus, de wetenschapper pui sang, zonder religieuze aandriften of een kerkelijke achtergrond. De werkelijkheid ligt genuanceerder.

Hagenaars: "Vanzelfsprekend ben ik katholiek opgevoed. Natuurlijk ging ik elke zondag naar de kerk: naar de hoogmis, de vespers, het lof, alles wat er op zondag zoal draaide. Uiteraard was ik misdienaar: in de kerk én bij

Ook methodologen en statistici zoals u! U be-

i

vindt zich toch in de meest formele en wiskundige hoek van de sociale wetenschappen!

"Vergeet niet dat de statistiek het kind is van een zeer ideologische periode: ze kwam in Engeland ter wereld tijdens de discussie rondom de eugenetica, in de tijd van Darwin.

Statistici werden ingezet om ideologische standpunten te onderbouwen, zoals de stelling dat intelligentie absoluut overerfbaar is. En dat in een context waarin al snel de conclusie getrokken werd dat domme ouders domme kinderen krijgen. Daaruit werd weer geconcludeerd dat een politiek moest worden gevoerd om verlaging van het beschavingspeil te voorkomen. Zeer controversiële boeken uit onze tijd zijn nog steeds gebaseerd op statistische argumenten.

Je kunt daarbij denken aan de Bellcurve, dat onderzoek van enkele jaren geleden, dat in laatste instantie ook leidt tot absurditeiten als de be-

Pi tn

P5

iiaxis'aaAiNn

Stilte ruimte vaak opmerkeUjk taferelen af.

Dan wordt het gebouwtje bijvoorbeeld bezocht door zenboeddhisten. Zij halen blauwe kussens te voorschijn en verzinken in meditatie. Of moslims wandelen binnen. Ze oriënteren zich op het oosten en voldoen hun verplichte gebed, de Salat. Ook Ichthus, de christelijke studentenvereniging bidt in het stiltecentrum. Meestal gaat het er echter wat meer prozaïsch aan toe. Dan ontmoeten groepen wetenschappers elkaar om te spreken over de levensbeschouweüjke vooronderstellingen van hun onderzoek of onderwijs. Of er zijn openbare bijeenkomsten, zoals de Broodje met... ontmoetingen in de lunchpauze. Dan discussiëren medewerkster Post & Bewaking Fatiraa Aabich, filosoof Herman de Regt, student economie Jan-Willem Stuijvenberg en studentenpastor Hub Lenders in een setting die bekend is

een plan bedenken en dat vervolgens ook uitvoeren. Daarmee staan hun onderzoeksresultaten feitelijk tegen-

"Vandaag ben ik niet meer

Een waardevrije wetenschap is volkatholiek, ik vóél me gens Hagenaars een hardnekkige illusie. De formele en veel geroemde tenminste niet meer scheiding tussen wetenschap en lekatholiek. Maar dat vensbeschouwing is hem dan ook een betekent allerminst dat doorn in het oog. "Die scheiding is kunstmatig. Zo zijn er alleen al de levensbeschouwing politieke standpunten die de richting me koud laat" van je onderzoek bepalen. Waarschijnlijk kiezen linkse wetenschappers, die stap voor stap een bijdrage willen leveren aan een meer recht- over elkaar, terwijl ze hetzelfde emvaardige wereld, voor kwantitatief pirische materiaal gebruiken. Zo'n onderzoek. Dan kan elke stap die verschil in interpretatie kun je alleen wordt gezet ook worden geëvalueerd, maar begrijpen als je de voorondermet cijfers worden gestaafd en even- stellingen van beide groepen wetentueel herzien. Je hebt ook linkse we- schappers expliciet maakt. Daar gaat tenschappers die daarentegen een het ons bij het CWL nu om: welke grootse ontwikkeling voorzien die levensbeschouwing hanteren wetenenkel via een grote sprong voorwaarts schappers? Dit te beseffen is van het kan worden bereikt. Zij kiezen waar- grootste belang voor de beoefening schijnlijk eerder voor kwalitatief on- van je vak." derzoek waarin deze weidsere perspectieven worden onderbouwd. Po- Existentiële filosofie litieke vooronderstellingen zijn één Dat zijn prachtige voorbeelden. Maar boort voorbeeld. Een ander mooi voorbeeld deze reflectie op je uitgangspunten niet tot de zie je bijvoorbeeld in verschillende elementaire wetenschapsfilosofie die iedere vooronderstellingen die Amerikaanstudent krijgt onderwezen! se en Duitse dierpsychologen hanteren in hun interpretatie van het ge- "Allerminst. Wetenschapsfilosofie dragvan apen. In een proefopstelling behandelt vooral vragen als 'wat is moeten apen bananen zien te be- wetenschappelijke kennis en hoe machtigen die op een lastig bereik- verwerven we die?' Of 'wat is wetenbare plaats hangen. Zowel de Ame- schappelijke bewijsvoering?' Wat we rikaanse onderzoekers als de Duitsers bij het CWL doen, ligt daarentegen zien hoe die apen hun bananen uit- ook op het vlak van de ethiek, van eindelijk te pakken krijgen. Maar hun de waarden, normen en politieke interpretatie van wat ze zien is vol- ideeën van wetenschappers en op het strekt verschillend. De Amerikanen terrein van existentiële filosofie." zien de aap wat heen en weer sprinStaan de wetenschappers te springen om zich gen om via trial and error de banaan van bun vooronderstellingen bewust te woruiteindelijk in handen te krijgen. De den!

Duitsers daarentegen zien de apen "Ja zeker! De respons is zeer groot."

van het tv-programma Het Lagerhuis. Met het publiek bespreken ze kwesties als 'de zaak-KJuivert', 'het koningshuis' of de wet op de donorregistratie. Ook verschijnen regelmatig prominente Nederlanders om te worden ondervraagd, een workshop te geven of in debat te gaan. Zo waren afgelopen jaar ondermeer Jan Marijnissen, Ronald Giphart en Mathilde Santing te gast.

Drs. Cathy de Waele, studiesecretaris van het CWL meent dat jaarlijks tussen de 250 en 300 mensen het stiltecentrum bezoeken. Dat is relatief weinig, gezien de aanlokkelijke programmering.

Missebka dat ie tat softe namen als 'Stilteeeatrum' of'Centium voor Wetenschap en i e veasbesehoimittg'aaa vemangiag toe zijn?

De Waele: "Ik geef ze graag voor betere. Maar deze naam geeft wel nauwkeurig weer wat we doen. We organiseren beschouwingen op het leven, we geven ruimte aan de mens achter de wetenschapper en de student. Het gaat ons bovendien niet om de hoeveelheid bezoekers, maar om de kwaliteit van wat we hebben te bieden."

U vmdt zeker veel weerklank bij gevallen katholieken, zoekers, twijfelaars en andere ontwortelden!

"We richten ons net niet op gelovigen of mensen die godsdienstig scoren. We willen vooral de niet-religieuze wetenschappers, de economen, de econometristen, de rationele hardliners bij het CWL betrekken.

Met hén willen we in gesprek. Als ons dat niet lukt en alleen het preken voor eigen parochie nog een mogelijkheid is, dan heeft een instelling als het CWL weinig nut. Maar de weerklank vanuit de faculteiten is erg bemoedigend. Met zo'n vijfentwintig docenten en onderzoekers van de economische faculteit werken we nu een aantal thema's uit in het grensgebied van wetenschap en levensbeschouwing. Inmiddels zijn ook de juristen gestart. In het najaar begint de sociale faculteit en de letterenfaculteit. Wat ik geweldig vond, was de positieve, niet-lacherige, open, nieuwsgierige sfeer die we troffen toen we bij faculteiten binnen wandelden. Ergens verwacht je dan toch nog een sceptische, afwerende houding, maar daarvan bleek absoluut geen sprake te zijn. Dat sterkt me in mijn overtuiging dat het CWL op de KUB een belangrijke rol heeft te vervullen."

En als de deelnemers zich bewust geworden zijn van bim vooronderstellingen, wat dan!

"Als wetenschappers zich zélf bewust worden van de fundamenten onder hun onderwijs en onderzoek, dan kan dat ook doorstralen in hun colleges. Ze moeten natuurlijk niet gaan preken of voortdurend over van alles en nog wat in discussie gaan.

Het gaat erom dat we ook onze studenten laten zien wat de vooronderstellingen onder onze onderwijsprogramma's zijn."

UNIVERS

28 MEI 1998

De traditie van Dynamo en de modder van Pinkpop

Monique Coppens

O y n a m o Monique Coppens kan goed vertelien over de oude tijd Ze gaat dit jaar voor de tiende achtereenvolgende keer naar het Dynamo­festival En ze is pas 24 Waarom steeds Dynamo'' "Dat vraag ikmezelfookweleensaf Toch voorde sfeer, denk ik. Maar ook wel omdat het een beetje een gewoonte is "Coppens is vriiwiiiigster bi j hetTiiburgse under­ ground muziekcafé Bat C ave Sinds 1989 gaat ze met een groep collega's naar het Eindhovense muziekfestival.

De eerste keer dat de vierdejaars psy­ chologiestudente afreisde naar Dyna­ mo moest ze een gulden in een em­ mertie doen om binnen te komen Atle bands speelden toen nog op één dag Nuishetfestivaiuitgesmeerdoverdrie dagen, zijn er meerdere podia, treden erzo'n 75 verschillende groepen op en betalen de bezoekers 95 gulden om bmnen te komen en op de bijliggende camping te mogen overnachten. Dy­ namo is flink duurder geworden en Coppens moest dit jaar voor het eerst even goed nadenken ofze dat wel wil­ de uitgeven Maar |a, wat doe je tegen traditie'' Oorspronkelifk begon Dynamo Open Airals een muziekdag met louter hard­ rockgroepen De laatste laren worden er naast die zware jongens ook steeds meer punk­, hardcore­, industrial­ en

■ Nanne van I

Muziekfestivals ook voor KUB­studenten in aantocht

zelfs enkele dance­groepen gepro­ grammeerd Voor Coppens maakt dat het festival alleen maar interessanter.

"Ik hou van meer dan metal alleen en zou ook best een keertje naar Pinkpop willen, maar niemand die ik ken wil daar naar toe Dus ja, toch maar weer Dynamo " Behalve voor de muziek gaat Monique Coppensookvoor de sfeer naar het fes­ tival "Vooral op de campingzie ie heel veel relaxte mensen, die je rustig kunt bekijken of aanspreken Niets is raar en iedereen is er voor de lot" Wat muziek betreft, gaat Monique ze­ ker kijken naar de occulte punk van de Misfits en de retro­rockvan Masters of Reality Uit nostalgische overwegin­ gen zal ze ook dicht bij het podium staan als Heiloween en Kreator moe­ ten aantreden De jaren tachtig­hard­ rock van de groepen ziet ze vooral als leugdsentiment "Wat dat betreft is er weinig verschil met het festival, dat is eigenlijk ook al een vorm van jeugd­ sentiment aan het worden " Dynamo Open Air wordt gehouden op de Kunstijsbaan in Eindhoven op 2 9 , 3 0 en 31 mei. Met onder meer: Rammstein, Soulfly, Deftones, Life of Agony, Death en Saxon. H et festival Is bijna volledig uitverkocht. Voor Info: 040­2128455.

Rond Pinksteren is het festivaltijd, met de twee bekendste muziekda­ gen van Nederland: Pinkpop en Dynamo. Beide festivals zijn inmiddels uitgegroeid tot driedaag­ se gebeurtenissen, waar vele tienduizenden mensen naar toe gaan om muziek te luisteren, bier te drinken, te dansen en te kampe­ ren. H ieronder aardig wat KUB­ studenten. Monique Coppens gaat naar Dynamo in Eindhoven en Nanne van Poll naar Pinkpop in Landgraaf. "Goh, eigenlijk is het programma van Torhout/Werchter ook heel mooi."

' * '

■ Oscar van Dam Foto's: Erik van der Burgt

Voor Nanne van Poll zijn er twee dui­ delijke redenen waarom ze dit jaar naar Landgraaf afreist de Amerikaanse zan­ geres/pianiste Tori Amos en de Bel­ gische popgroep k's Choice "Die twee wil ik heel graag zien "Voordeviifde­ laars letterenstudente zal het de der­ de keer worden dat ze een groot mu­ ziekfestival bezoekt Zeven jaar gele­ den ging ze een keer naar Pinkpop, in '95 reisde ze af naar Werchter voor het grote TorhoutAVerchter­festival, dat dit jaar begin [uli wordt gehouden Nanne van Poll gaat in de eerste plaats voorde muziek naar een festival, daar­ na pas voor de sfeer "Ik ga ook maar één van de drie dagen naar Pinkpop, ikblijfnietkamperen Hettrekt me he­ lemaal niet om daar drie dagen op de camping te logeren. Modder, nauwe­ lijks wc's, da's voor mij veel te primi­ tief " Voor één dag Pinkpop betaalt ze 77 gulden en dat heeft ze er graag voor over "Behalve de groepen is het heel leuk om al die verschillende mensen te zien rondlopen Ookwil ikgraagwel een paar bekende bands m het echt zien, in plaats van op televisie " Op het Dynamo­festival is ze nog nooit geweest. Nannevan Poll heeftnaarei­ genzeggeneen brede smaak, maar van

de hardrock in Eindhoven hoeftze wei­ nigtezien Hoewel? In 1995 vond ze de gitaargroepen Therapy? en The Off­ spring van tevoren 'afgrijselijk', maar op het podium in Werchter viel het al­ leszins mee Als ze haar eerdere bezoek aan Werchter vergelijkt met dat aan Pinkpop, komt ze tot de conclusie dat het er in België veel gestructureerder aan toe gaat, maar dat er ook veel animositeit tegen de Nederlanders heerst De sfeer op het Limburgse fes­ tival vindt de uit de omgeving van Roermond afkomstige Van Poll pret­ tiger WaterditjaarinBelgiëopdefes­ tivals komt, weet ze dan ook niet Ze heeft er niet naar gekeken "Komt Ton Amos daar ook dan?" Ze pakt een fes­ tivalkrant van tafel "En Texas en Nick Cave? Goh, da's ook heel interessant Het IS dat ik al kaartjes voor Pinkpop heb gekocht Maar ik zal dit ook eens in degroepgooien."VoorVan Poll wor­ den het dit jaar misschien wel twee fes­ tivals Pinkpop wordt gehouden op terrein Me­ galand in Landgraaf op 30 en 3) mei en I juni. Met onder meer: Garbage, The Verve, Smashing Pumpkins, Anouk, Tin­ derstlcks en Tori Amos. Info: 046­ 4752500.

Gniwelijlce daad van liemelse wezens Nog maar vijf jaar geleden had helemaal niemand van haar gehoord. Nu is ze in nog steeds vrijwel alle steden te zien in Titanic, de film die inmiddels het onvoorstelbare aantal van twee miljoen Nederlanders naar de bioscoop heeft gelokt.

Het verhaal van de rampenfilm is te kwezelig voor woorden, maar het leverde Kate Winslet wel een Oscar­nominatie op.

Bijna iedereen is ondertussen vergeten dat ze debuteerde in Heavenly Creatures (1994) van Peter Jackson. Ook veelbespro­ ken, maar dan om andere redenen.

H

eavenly Creatures was in 1994 lackson besloot in een helder een van de verrassingen op moment dat hij misschien maar het filmfestival van Rotterdam. eens een andere afslag moest Niet alleen vanwege het macabe­ nemen Hij besloot een film te re verhaal, maar vooral vanwege gaan maken over een waar ge­ de naam van de regisseur Peter beurd verhaal Maareen siniste­ lackson bewoog zich daarvóór re aard laat zich niet verlooche­ vooral in horror­kringen Hij le­ nen, dus het werd een waar ge­ verde films af met namen als Bad beurd verhaal over misschien wel Taste en Braindead. met zombies de meest verafschuwde meisjes en andere ongure types als dra­ van de jaren vijftig gende karakters En daar wordt behalve een kleine kring van in­ ClZhristchurch, Nieuw­Zeeland, timi niemand wezenlijk vrolijker 1952 Pauline(MelanieLynskey) van. is een gewoon meisje uit een

UNIVERS

28 MEI 1998

gewoon gezin intelligent, stil, nors, levendige fantasie Haar le­ ven draait een slag in de rondte als zich een nieuw klasgenootje aandient luliet (Kate Winslet) is extravert en brutaal, en zeker in het verstikkend puriteinse Nieuw­Zeeland van die tijd zijn dat geen eigenschappen die op prijs worden gesteld Hoewel ogenschijnlijke tegen­ polen, voelen Pauline en luliet zich onmiddellijk tot elkaar aan­ getrokken Aanvankelijk lijken ze gewoon twee giechelende pu­ bers en gedragen zich zoals elke normalegiechelendepuber, irri­ tant Ze fantaseren zich een hoedje, ze bouwen een wereld om zich heen met perfecte men­ sen, waarin alles mag en alles mooi is Maar op een zeker moment ont­ spoort hun fantasie Ze vinden zichzelfde knapste, interessant­ ste en intelligentste mensen op

aarde En willen dus ook nog maaralleen met elkaar omgaan Dat ontlokt hun ouders niet al­ leen ergernis, maar ook bezorgd­ heid Want de aandacht die de meisjes elkaar geven, krijgt een obsessiefen zelfs seksueel karak­ ter Paulineen lulietzien de houding

r » e t e r lackson gebruikte voor zijn film fragmenten uit de dag­ boeken van de echte Pauline en ook aan het begin en het einde zitten verwijzingen naarde twee meisjes Is het verhaal van Hea­ venly Creatures van zichzelf nog niet sinister genoeg, dit tekent er een extra zwart randje omheen.

Heavenly Creatures met Kate Winslet in Louis van hun ouders steeds meer als een bedreiging. Tot overmaat van ramp besluiten luliets vader en moeder uit elkaar te gaan Hun dochter willen ze onder­ brengen bij familie in Zuid­Afri­ ka Pauline wil mee, maar mag dat natuurlijk niet van haar moe­ der Met gruwelijke gevolgen.

^B^

Winslet en Lynskey zijn helaas niet altijd even overtuigend Het soms wel erg dik aangezette spel (met name het overdreven gegie­ chel) van de twee werkt behoor­ lijkopdezenuwen Maar dat kan natuurlijk ook de bedoeling zijn geweest De manier waarop lackson hun fantasiewereld verbeeldt, met de

levensgrote kleien figuren in een hemels Hofvan Eden, is wel weer bijzonder geslaagd Op die ma­ nier wordt duidelijk waarom luliet en Pauline zo vasthouden aan hun fantasiewereld en waar­ om ze elke verstoring ervan als een bedreiging zien. Dan blijkt echter ook dat lackson niet ge­ heel onsympathiek staat tegen­ over de meisjes en tegenoverwat ze hebben gedaan Hun ultieme poging om te ontsnappen aan hun beklemmende omgeving is weliswaar niet voor herhaling vatbaar, maarze komen niet naar voren alsdegruwelijkemonsters waarvoor iedereen ze hield En dat maakt Heavenly Creatures weer extra boeiend. |MvA| Heavenly Creatures van Peter lackson draalt vrijdag 29 mei en vrijdag 5 juni In filmtheater Louis.

Aanvang telkens 15.30 uur.

Het 'Opré Roma!' als opmaat tot het Tilburgse Festival Mundial ledereen herkent direct zigeunermuziek. Maar waaraan?

Eigenlijk heeft zigeunermuziek zoveel 'stillen' als er ensem­ bles zijn die voor de kwalificatie 'zigeuner' in aanmerking wensen te komen. Veel van die stijlen vallen nagenoeg samen met dat wat wij kennen als volksmuziek uit de Balkanlanden, vooral Hongarije (de scardas), Rusland en Spanje (de flamen­ co), die hun populariteit en hun eenheid van stijl (aansteke­ lijke improvisatie) allemaal te danken hebben aan de vitaliteit, het gevoel en typische elan, waarmee zigeuners die volksmuziek invulden. Een oorspronkelijke eigen zigeunermu­ ziek bestaat nagenoeg niet meer. Zondag 7 juni wordt er in en rond de Tilburgse concertzaal het 'International Gipsy Festival' gehouden.

■ Bert H effels

D

e tsiganologie, de kennis van gewone Sinti, waaronder je nu de zigeunerwereld en ­ge­ nog veel muzikanten aantreft ­ schiedenis, barst van de Italiaanse beestenleiders en de voorzichtige schattingen en 'Lowara' uit Hongarije en om­ onzekere hypotheses omdat de streken paardenhandelaren 'echte zigeuner', zeg maar de De zigeuners die oorspronkelijk Indiase oer­zigeuner, in de ver­ uit India komen en van daaruit ste verte niet meer valt aan te via Perzië, Armenië, het Byzan­ wi|zen Twee analyses uit de ja­ tijnse ri|k, Griekenland en de ren tachtigvan de totale Europe­ Balkan in een eeuwen durende se zigeunerpopulatie per land trektocht uitgezworven (en gede­ leverden in het ene geval een porteerd) zijn tot in Amerika toe, schatting op van twee tot ruim namen niet alleen tal van woor­ vi|feneenhalf miljoen en in het den uit de diverse talen over, anderegevalvaneenkleinedne­ maar ook de volksmuziek uit die landen Een van de eerste verha­ éneenhalf tot bijna vijf miljoen Het hangt er maar van af welke len waarin mogelijksprakeisvan groepen de deskundigen als oerzigeuners, stamt uit Perzië van rond het jaar duizend. De zigeuners definiëren. . «.r, i,.,­ Verreweg de meesten wonen vorst Bahram Gur, die in de vijf­ (nog maar weinigen trekken) in de eeuw leefde, vraagt daarin de Roemenië, Hongarije en Bulga­ IndiasekoningShangul hem van ri|e, met verder nog concentra­ het Luri­volk tienduizend muzi­ ties in Rusland, Spanje, Slowa­ kanten te sturen, want daaraan ki|e en Servië­Montenegro In hadden de welvarende Perzen Nederland zijn het er nog maar die onderzijn wijs bestuur maar enkel duizenden In de studie Eu een halve dag hoefden te werken men noemde hen zigeuners' waarop en de rest van de dag goed etend Leo Lucassen in 1990 in Leiden en wijn drinkend konden door­ promoveerde, hebben de diver­ brengen, een schreeuwend ge­ se groepen zigeuners die tussen brek. En die moesten zich 'met 1750 en 1944 in Nederland ver­ hun liederen en hun getokkel op bleven een grote verscheiden­ zijden snaren' al rondtrekkend heid aan namen, afhankelijk van door het land in leven zien te het land van herkomst en de houden. Waarop de kroniek­ schrijver besluit met het proto­ ambachten die ze uitoefenden Zo waren de 'Kalderasch' Hon­ type van de beschuldiging die de gaarse ketellappers, de 'Ursari' zigeuners in alle landen waar ze overwegend Bosnische beren­ doortrokken en neerstreken heb­ leiders, de 'Piemontese Sinti' ­ ben te horen gekregen 'De Luri weer te onderscheiden van de trekken nu, overeenkomstig dit

T r a S ^ e n v a n de groepen die op het Tilburgse 'InternaHonal Gipsy festival' zigeunemuziek speelt uit Midden­Europa. jFoto Klaus Weddigj

De viool van een zigeuner praat, zingt, weent en jubelt bevel, door de wereld, ze zoeken werk, gaan om met honden en wolven, en stelen langs de wegen bij dag en bij nacht ' Als die tienduizend de eerste zigeuners waren, dan kan dit verhaal een verklaring zijn voor de aangebo­ ren muzikale begaafdheid van dit volkdie zich in elk land waarin ze komen bewi|st en door alle eeu­ wen heen bewezen heeft.

I n Nederland ging de eerste helft van deze eeuw tot lang na de oorlog de grootste voorkeur uit naar zigeunerorkesten uit Hongarije Standaardbezetting viool (primas), cymbaal, tweede

Centraal Station En als iets ge­ geluidskunstenaar en laatste varieerd genoemd worden kan, tijd ook in de betere cultuur­ Het festivalseizoen is weer dan IS dit festival het wel Niet kringen gewaardeerde Ebo­ begonnen en, zoals dat de laat­ alleen qua opzet (vier podia met man Verder nog meer punk ste jaren bon ton is, met name muziek, theater en literatuur, een met NRAen The Ex, literatuur de kruisbestuivingsfestivals binnenzaal met film en een Dom­ met Ruben van Gogh en Mar­ (vleugje muziek, snufje litera­ melroute met straattheater) cel Möring en een leuk filmaan­ bod. tuur, korreltje film of handjevol maar ook qua programmering theater) zetten hun opmars De brave Drenthenaren van Skik Laatstgenoemde houdt onder­ verder door. Eén van die jaar­ zingen hun recente hitjes op het meer in de film Kids, een eigen­ lijkse hybride festivals is het hoofdpodium, terwijl punkzan­ tijds beeld van verloederde alleraardigste Virus Festival op geres/dichteres Lydia Lunch, Amerikaanse tieners in de su­ 7 juni op het terrein van de bekend van haar gewelddadige burbs dat nogal wat comotie Eindhovense Technische Uni­ films gelardeerd met vuistneu­ veroorzaakte in de VS, de klas­ versiteit, op het grasveld van ken en andere vuilspuiterijen, sieker Last Tango in Paris, en het riviertje De Dommel (voor het cultuurpodium bestijgt Af­ de kille maar ontroerende sluiter op het hoofdpodium is de Once were Warriors hetauditorium)dusvlakbijhet

F E S T I V A L

viool (kontras) en verder piano, cel lo en een bas, soms aangevuld met panfluit Vooral in Den Haag en Scheveningen bloeide die muzieksoort Bekend werden en zijn nog de Mirando's, de fami­ lie die behalve door hun muziek ook bekend werden doordat ze het onderling niet eens konden worden over de vraag wie het echte orkest van Tata Mirando vormden DieTata,watvaderbe­ tekent, was loseph Weiss, in 1896 in Zwitserland geboren De Hongaarse zigeunermuziek staat of valt, zoals alle zigeuner­ muziek, met de improviserende manier van spelen Knappe rit­ mische verschuivingen die voor­ al in de snelle delen te horen zijn en die de muziek doen swingen opeen manierdieenigszins lijkt op het swingen van jazzmuziek ­ al is het karakter totaal anders door de typische zigeunerversie­ ringen en de geraffineerde om­ spelingen De eerste viool leidt, en trekt alle andere instrumen­ ten met zich mee Kenmerkend is ook de langzame inzet, de ru­ bato gespeelde lassan, waarin de eerste violist als het ware met zijn instrument 'praat', het kan laten 'zingen' en zwaar melancholisch kan laten 'wenen', niet huilen maarecht snikken en grienen De oplossingen stelt hij graag lang uit, het ritme wordt dan tergend traag opgevoerd om de extase zolang mogelijk uit te stellen, totdat hij, kunstig omspeeld door cymbalo en kontras uitbarst in een jubelende galop die vaak een abrupt einde vindt ELen heel andere, maar mo­ menteel nietminderbekendezi­ geunermuziek is de Spaanse Vooral in Andalusië, in de steden

Cadiz, lerez en Sevilla, traden vanaf het einde van de vijftiende eeuw zigeuners op als vertolkers van Spaanse liederen en dansen diedaardoorzigeunerallure kre­ gen. De kern ervan was de cante jondo (diepe zang) Die had een Andalusische basis, aangevuld met Byzantijns­liturgische, Ara­ bische en zigeunerelementen en misschien nogwel enige joodse Het is typisch 'dramatische' muziek Erklinktvolgensdedich­ ter Garcfa Lorca 'de klank van gutsend bloed' in door Dat wil zeggen dood verse geweld­ dadige dood en verder tal van andere motieven vanaf laconieke uitdaging, ingehouden seksuele dubbelzinnigheid, smachtende liefde, jaloezie, wraak, verdriet Gitaar en dans zijn er later bijge­ voegd, vooral toen de beroeps­ zangers, waartussen ook Andalu­ siërs, gingen optreden in cafés cantantes en de muziek alsmaar

complexer werd Deze stijl met lang gerekte dalende frases ver­ pakt in schitterende vocale ver­ sieringen en stromende gitaarak­ koorden heeft inmiddels de hele wereld veroverd.

Maar buiten de Spaanse en de Balkanversies van de zigeuner­ muziek is de invloed van de zi­ geunerstijl ookterugte vinden in de klezmermuziek van de joodse gemeenschappen op de Balkan, in Rusland en de Verenigde Sta­ ten. En niette vergeten in tal van klassieke muziekstukken, zoals de Hongaarse rapsodieën van Franz Liszt die, zoals de compo­ nisten Bartók en Kodaly aan­ toonden, de rol van de zigeuners bij het ontstaan van de Hongaar­ se muziek dan wel sterk over­ dreef, maar die gelijk had door te stellen dat de instandhouding van de Hongaarse volksmuziek in elk geval te danken was aan de grote zigeunermuzikanten

'Zigeuner Sta Op!' Het Opré Romai, het 'Zigeu­ ner sta op!', de leus die in 1971 tijdens het eerste Ro­ many Wereldcongres te Lon­ den werd aangeheven, klinkt zondag 7 juni door Tilburg.

Een dwarsdoorsnede van de verschillende stijlen zigeu­ nermuziek, zigeunerpoëzie, hun traditionele ambachten, films en foto­exposities over het leven van de Roma uit Oost­Europa en de zich meer West­Europeanen voelende Sinti, een kijkje in hun keu­

ken, hun woonwagens en hun geschiedenis, dat alles be­ looft de organisatie van het 'International Gipsy Festival' de 15 a 20 duizend bezoe­ kers die dan vanaf twee uur verwacht worden in en rond de Tilburgse concertzaal. Dit festival is de opmaat van het 'Festival Mundial' dat tot 21 juni verspreid over de Til­ burgse scholen en pleinen, met vooral veel soorten 'we­ reldmuziek', gevierd zal wor­ den.

_^

Katholieke Universiteit Brabant

UNIVERSITAIRE

MMK a p

c a d e l e c h t

m i s c h e i g h e d e n

ml2 juni [vr] P r o m o t i e de heer A.M. da Mota de P i n a e Cnnha (FEW) ntel proefschrift- "Determinants of Product Information m Organizations: Practices and Performance in the Portugese Financial Sector" Promotor: prof.dr. I h.M M Verhallen Aanvang: 14.15 uur, aula KUB

IT

n

I 29 mei [vr] P r o m o t i e m r . C.E.C. J a n s e n (FRW) Titel proefschrift: 'Towards a European building contract law Defects liability: a comparative legal analysis of English, German, French, Dutch and Belgian law'. Promotor, prof mr M A.M.C. van den Berg Aanvang: 16.IS uur, aula KUB

[ 5 juni [vr] I n a u g u r a l e rede prof.dr. K. Siftsma (FSW) Prof.dr. Klaas Sijtsma, hoogleraar Methoden en Technieken van psychologisch onderzoek zal 7i)n ambt aanvaarden met het houden van een openbare rede, getiteld. "De data maken het model. Over het beperkte belang van meetniveaus en latente schalen".

Aanvan^^: 14 15 uur, aula KUB

i s juni [vr] S y m p o s i u m W a a r d e n e n N o r m e n i n de s p o r t Het NOC*NSF organiseert m samenwerking met de KUB het symposium Waarden en Normen m de Sport Inleidingen door de Vlaamse minister van Cultuur, Ge?in en Welzijn, Minister Luc Martens en de staatssecretaris van Ministerie van Volksgezondheid, Wel/ijn en Sport, Erica Terpstra Dagvoorzitter, prof dr Theo Beckers Meer info. Lisette Hegge, tel. 4662895.

Aanvang- 10.00 uur, gebouw Q, KUB

Mil juni [do] Burgers e n d u u r z a m e o n t w i k k e l i n g Congres georganiseerd door de gezamenlijke Wetenschapswinkels in ket kader van de landelijke Wetenschapswmkeldag.

Aanvang 9.30 uur. Aula KUB

1 8 juni [ma]

Colofon

P r o m o t i e drs. E.J. de Bakker (FEW) Titel proefschrift; "De rol van kosteninformatie bij de bedrijfsvoeringvan de krijgsmacht". Promotor: prof.dr J. van Helleman RA. Aanvang: 16.15 uur, aula KUB

Redactie Angela van Sctiendel Informatie zenden naarUnivers tav Universitaire agenda kamer A12, Postbus 90153 5000 LE Tilburg Mail- Scbendel@kub nl

KANDIDAATSTELLING Begin september vinden de verkiezingen plaats van de nieuwe medezeggenschapsorganen; KUB-raad, Faculteitsraden en Dienstraden. Het College van Bestuur beveelt de verkiezingen van harte bij u aan en roept studenten en personeel op hieraan deel te nemen, zowel door het uitbrengen van uw stem als door u kandidaat te stellen.

Voor de kandidaatstelling zijn formulieren verkrijgbaar bij het Voorlichtingscentrum op de begane grond van gebouw Ben bij het secretariaat van het stembureau, kamerA 161.

De kandidatenlijsten kunnen worden ingeleverd op 10,11 en 12 juni tussen 09.00 en 16.30 uur bij het stembureau, kamer A 162. Voor nadere informatie over de verkiezingen kunt u contact opnemen met mr. C. Van de Ven, kamer A 162, telefoon 2631.

Dinox Medical Investigations en Farma Research zoeken gezonde vrouwen (18-35 jaar) met een regelmatige menstruele cyclus (24-35 dagen). die mee willen werken aan diverse onderzoeken met

anticonceptiepillen Ook pilgebrurksters kunnen reageren Er staat een redelijke financiële vergoeding tegenover Inlichtingen op werkdagen tussen 11 00 - 15 00 uur dr Chnsüne Klipping. dr Ingrid Duijkers, Anna van Oijen Groenewoudseweg 317, 6524 TX Nijmegen

'S 024 - 388 87 86 Voor een Hight Tech bedrijf op industrieterrein Kraaiven

Reisboekwinkel Atlas De boekhandel voor rugzakkers, wandelaars, cultuurzoekers, blootlopers, fietsers, terraszitters, leunstoelrelzigers, kaartenverzamelaars, natuurminners en wereldreizigers.

Nieuwlandstraat 16, Tilburg, tel. 013-5360438.

Matsertjes zijn bedoeld voor medewerkers en studenten van de KUB Mits de lengte de dertig woorden met te boven gaat bedraagt de pnjs vijf gulden Tot zesbg woorden kost een matsertje tien gulden Berichten met een (para) comnnercieel karaktertot dertigwoorden kosten f 5 0 , - , elk woord meer kost een gulden extra Onder vooruitbetaling Maximaal twee matsertjes per activiteit Inleveren tot donderdag 13 0 0 uur Niet op woensdag!

It's

all in

M@arketing

Webmastering becomes webmarketing Heb je enig interesse m Marketing en/of Internet' Dan is dit zeker interessant voor jou' Want 28 mei organiseren SBIT en de MAKUB een seminar over Internet en Marketing Kom voor meer info langs op een van de kamers R21/R25 voor de flyer Lust jij een biertje

in de

scriptieprijs

1998

Het LBL stelt in 1998 voor de derde keer een aanmoedigingsprijs van f 3 000,- ter beschikking aan studenten rechten die m hun scriptie ingaan op een belangrijk maatschappelijk onderwerp leeftijdsdiscriminatie Deze vorm van discriminatie komt in vele rechtsgebieden voor, maar wordt niet altijd als zodanig (h)erkend Ter ondersteuning kan bij het LBL documentatie worden besteld Inzendtermijn sluit op 31 dec 1998. Voor meer informatie Landelijk Bureau Leeftijdsdiscriminatie, Postbus 9472,3506 GL Utrecht, tel 030-2662000 Aantekeningen

TSHinrsswfAififSPOiOSMnrs J SHUTS swfAifKooioSHnrs HANCCOlKiN JAOG CAPS HAfTX^eKfNJACXS CAPS OVEttHEMOeN SPOf?nASS£N ^ ^ ^ P V M i ^ ^ ^ K S S f M

zon?!!

Ben je eerstejaars, dan mag je dit met missen Woensdag 3 juni organiseert de MAK een excursie naar bierbrouwerij La Tiappe Hier knjg je een rondleiding en een eigen gebrouwen biertje naar keuze We vertrekken om 13 30 met de hets vanaf CS De kos ten bedragen ƒ5,- p p Inschrijven kan dinsdag 2 juni van 12 00 tot 14 00 op de MAK-kamer Kom langs, bel, of mail(0I3-4662999/MAK@kub nl)om aan te geven dat je mee wilt, laat je naam en telefoonnummer dan even achter Zie ook onze memo Juridische

PROMOTEXf IEL! BORDUREN. FLOCKBN, ZEEFDRUK OP TEXTIEL'

Handelsrecht

A

Gevraagd tegen beloning aantekingen Handelsrecht A Bel Rob 0651053572

BCOfWAnMfftStfUCBYnJtMN BOCnWWMfftS mjOBYmufN

V L E M M I X TEXTIELPRINTERS PERFECTE KWALITEIT EN ALTIJD OPTIID' Nijverheidsweg 3 4854 M T Bavel Tel. 0161-432990 Fax 0161-434311 Zie onzB adveilatte n de Gouden Gids pagra 533

Een andere vakantie?

Als vnjwillliger meebouwen aan een hulpproject, (vakkennis is met nodig) én tegelijkertijd op een unieke en goedkope manier een ander land leren kennen. Internationale Bouwkampen. Bel IBO: 024-3226074.

Deelnemers gezocht ABG zoekt in opdracht van Pharma Bio-Research, het grootste instituut voor geneesmiddelenonderzoek in Europa, met vestigingen in Zuidlaren en Assen: Deelnemers (M/V) 18-80 jaar voor diverse onderzoeken in de maanden juni en juli en augustus. De vergoeding varieert per onderzoek. Bijvoorbeeld: f 1750 ,- voor 11 dagen intern, f 1050,- voor 2 x 3 dagen en 1 kort be-zoek en f 600,- voor 3 dagen intern en 1 kort bezoek. Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers. Info ABG (projectwerving), Turftorenstraat 20, 9712 BP Groningen, tel: 050-3123798. Internet: www.abgproj.nl.

Repetitor Rechten Mr. v.d. Gronde Repetitor Rechten. Alle vakken.

Slagingspercentage 90%. Tel. 030-2523089.

Bijbaan of stage gezocht?

Computerbedrijf IMS/ACER zoekt, voor verschillende functies, studenten die in de avonduren willen werken.

Tevens bestaan er mogelijkheden voor stages. Interesse?

Bel dan F. Brouwer, HR-officer IIV1S, 013-4653391.

TopDoc Information Management TopDoc Duitslandstudies De Faculteit der Economische W e t e n s c h a p p e n van de KUB start o p 1 s e p t e m b e r 1998 t w e e éénjarige o p l e i d i n g e n onder de n o e m e r TopDoc. Eén semester wetenschappelijice v e r d i e p i n g , één semester stage in b i n n e n - of b u i t e n l a n d . Daarmee geeft TopDoc i n v u l l i n g aan het m o d e r n e concept van werl<end leren. Deze t o p op u w doctoraal is een ideale w e g naar een t o p j o b . TopDoc is opgezet naar het al 30 jaar zeer succesvolle Franse DESS-model (Diplöme des Études Supérieures Spécialisées), specialistische en beroepsgerichte o p l e i d i n g e n die zijn t o e g e s n e d e n o p praictijicsituaties.

Informatiemateriaat aan te vragen bij mevr. Sharon van Kuijk KUB, kamer B 412, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg tel: 013 - 466 80 73, fax: 013 - 466 26 11, E-mail: S.J.H.vKuyk@kub nl

zoeken wij:

WERKSTUDENTEN Werkzaamheden: op oproepbasis inspecteren, assembleren, testen en verzendklaar makenvan computeronderdelen Eisen: - nauwkeurig en kwaliteitsbewust zijn - minimaal 1 dag per week beschikbaar zijn Voor meer informatie kun je contact opnemen met: Start-KUB 013-4681127 Start. De kruiwagen voor gemotiveerd personeel.

Start

Gebouw P, kamer 207 Tel.: (466)8318 Openingstijden: ma. t/m vr.: 08.30 u. - 17.30 u.

Dataverzameling levert facilitaire diensten aan Research voor Beleid, SWOKA, ISEO IVlarl<eting Research en Key Net Voor Interview-werkzaamheden in uw eigen woonomgeving zoekt Dataverzameling

interviewers die in de periode juni-augustus minimaal 6 weken en minimaal 25 uur per week beschikbaar zijn.

Wij vragen: • communicatieve en sociale vaardigheden • leeftijd minimaal 19 jaar • ervaring met computers

Katholieke Universiteit Brabant

Verdere informatie en sollicitaties: (071) 524 15 65 Datai/erzame//ng, Postbus 985 2300 AZ Leiden

I

:h Net

ACdEMEEN Letteren studeren na het HBO

niveau 1 van de bibliotheek (telefoon 013-466 2124) of via library@kub.nl. Deelname inclusief cursusmateriaal is gratis.

Groepen tot maximaal 12 personen kunnen op afspraak op afwijkende tijden een cursus volgen. Meer informatie over cursussen van de bibliotheek IS te vinden op KUBweb onder: http://cwis.kub.nl/~dbi/ cwis/algemeen/cuisus

FACULTEIT

ELING'EN

LEHEREN

SKY

BREAKERS

Speciale vliegtarteven voor jongeren & studenten

Za. 6 )uni is er een voorlichtingsbi)De mededelingenpagma wordt verzorgd door Univers (tel. 2277) Dtensten eenkomst over de verkorte opleidinMentoren gezocht. en faculteiten gelieve hun kopij in WP5.1, WP 6.1 of WP 7.0 per e mail sen van de Letterenfaculteit Met {Sctiendei@kub.nl) aan te leveren, uiterlijk donderdag i3.00 uur.

Oe een afgerond HBO op een verwant Voor de Letterenintroductie op 24, berichten dienen kort en kernachtig geformuleerd te zijn. Uitgebreide gebied, krijgt een student toegang 25 en 26 aug. en gedurende het eer versies van de mededelingen kunnen geplaatst worden in de Internetversie tot de 2-)arige (of: verkorte) opleiste en een deel van het tweede sevan Univers.

Daarnaar wordt in de betreffende korte mededeling in de ding waarin een universitaire studie Cursus 'Zoeken in de KUB mester hebben we nog enkele enkrant verwezen met het teken @ De mededelingen voor Internet sturen Letteren kan worden afgerond!! thousiaste mentoren nodig, met Catalogus' naar Y. D Verschuren®kub nl Uiterlijk vrijdag 9.00 uur De redactie behoudt De afstudeerrichtingen zi)n: Culname voor de Verkorte Opleiding. ach overigens het recht voor om in te korten tuur en Letteren, Interculturele Plaats Ben JIJ nu eerste of tweedejaarscommunicatie, Tekst en Communi- Bibliotheek, Instructielokaal op niInformeer naar het mentorschap bij catie, Taal en Kunstmatige Intelli- veau 0: L 06.

Denise Lindenau, kamer B 207. Er Datum gentie, en Taalkunde. wordt een beperkte financiële verenkel tetour O a (vanafpnjzen p p ) lagere overheden, zoals gemeenten De bijeenkomst is in gebouw Y van op de WO. 27 mei, 10 juni en 24 juni. legd bij het inleveren van het aan- en provincies. Onderwerpen zijn o.a. goeding beschikbaar gesteld.

42S ƒ235 Lissabon vraagformulier afstuderen. Vraag 12.30 tot 14.00 uur. Bel voor meer Duui Cursus 950 485 Miami theorie en praktijk van de inkom1100 informatie en een uitnodiging naar de cursus duurt van 9.30 tot 11.00 daarom het afstuderen voor deze 565 San Francisco studie maanden ruim op tijd aan, anders sten en uitgaven der lagere overhe- Subsidie buitenlandse 1150 575 de Letterenfaculteit: 013-4662614. uur.

M e x i co-stad loop je de kans dat door gebrek aan den; bestuurlijke en bedrijfsmatige 1340 790 Inhoud Hongkong achtergronden van het functioneren Als je binnenkort naar het buiten1600 800 H o Chi Mtnh-stad - zoekmogelijkheden in de catalogus afstudeerz.-len je op een ander tijd- der lokale overheid; kwaliteitsver- land gaat voor studie, stage of scrip2810 1670 Oproep aan docenten en stip zou m jeten afstuderen. @ Aucidand - geavanceerd zoeken tie, denk dan aan de subsidieregeling betering van de lokale dienstverlehoogleraren - zoeken op onderwerp ning en internationale ontwikkelin- van de Letterenfaculteit, De eerstV A N V ! A N A A R - boeken reserveren en de uitleenter- Studentenadministratie Alvmnidag 1998 gen. Belangstellenden worden ver- volgende deadline voor het indienen mijn van boeken verlengen van aanvragen is 30 juni.

Amsterdam-HongkongTer gelegenheid van haar 70ste verzocht zich met naam en studierichOp vr. 5 juni is Bureau Inschrijving, 1150 Auckland jaardag nodigt de universiteit, teza- - printen en bewaren van zoekresul- Bureau Examens, Helpdesk Studen- ting vóór 1 september 1998 op te Informatie over de aanvraagprocedure is verkrijgbaar bij Denise LinAuckland-Nadt-Honolulumen met de Tilburgse Afgestudeer- taten geven bij het secretariaat Algemetenchipkaart en zaalreservering de 1900 Lo$ A n g e t e s - A n ^ s t e r d a m denverenigingen, al haar afgestu- Na een korte klassikale uitleg wordt ne Economie, kamer B514, tel. 013- denau, kamer B 207, Amsterdam-Ussabon-Rio 775 deerden uit voor de traditionele geoefend aan de hand van opdrach- gehele dag gesloten.

4662416, e-mail M.J.F.Speekenten.

Rio-LJma (of Los Alummdag op vr. 19 juni a.s.. brink@KUB.nl.

Verkiezingen Faculteitsraad Angeies)-Tokyo Een uitstekende gelegenheid voor u Deelnemers 1999 om te horen hoe het uw oud-studen- de cursus is bedoeld voor studenten Tokyo-Taipei-BangkokInformatie inzake college ten is vergaan na hun afstuderen. en KUB-medewerkers. Enige ervaStudenten die vanaf 1 jan, 1999 in de Amsterdam "Cases in Operations Research Ook alumni stellen het zeer op prijs ring met MS-Wmdows en met het Faculteitsraad willen, kunnen zich en Information Tecbnogology" De voordelen op een rijtje: om hun oud-docenten en hooglera- gebruik van de geïntegreerde werknu officieel kandidaatstellen.

Enkde fetzen en rciours (veelal ]aarreiours) vanuit ren te ontmoeten op zo'n reüniedag. plek (GIWl is voldoende.

Op het Studentenberaad van 2 juni Vanaf heden is de inschrijving voor en naar besle'nnw>geri over de hele wereld U bent dan ook van harte uitgeno- Inschrijven Onbeperfcl wijzen en a!fe combmattcs mogelijk a,s,, van 12,45 tot 13,45 uur inB309, het werkcollege "Cases m OperaGeen mtnimumverbtitf evenmin verplichte zaterdag digd om de alumnidag bij te wonen. bij de Centrale Informatiebalie op tions research en Informatie Tech- wordt de definitieve lijst vastgenacht Gerenommeende tuchtvaartmastschappiiert Vanaf 15.00 uur vmdt het program- niveau 1 van de bibliotheek ( 013nologie " (Prof.dr. M. Salomon) ge- steld.

En exclusief bj NBBS Reizen' ma plaats op de KUB. Na een wel- 466 2124) of via library@kub.nl. Loopbaan Advies Centrum Studenten van alle richtingen en uit opend. Het werkcollege is bestemd komstwoord van de voorzitter van Deelname inclusief cursusmateriBen je een twijfelaar? Wil je een voor Besliskundigen die ervaring elk studiejaar zijn welkom. Dus: Mm NBBS REIZEN het College van Bestuur, mr. Yvon- aal is gratis. willen opdoen met het uitvoeren zorg dat je er bij bent, dan kun jij Ga voor boeking of meer speciale vttegne van Rooy, verzorgen de Tilburg- Groepen tot maximaal 12 personen gefundeerde keuze maken voor een van Besliskundige projecten in de volgend jaar de Letterenstudenten tarieven naar een van de NBBS Retswinkeis of se Verenigingen van Afgestudeerden kunnen op afspraak op afwijkende studie en beroep die past bij je be- praktijk. Er wordt hierbij niet alleen vertegenwoordigen in de FR! NadeNBSS Rfiisbaiies m postkantoren in Breda langstelling en kwaliteiten? Maak Tifburg Oen Bosch of Eindhoven of bel (MOeen gevarieerd aanbod aan activitei- tijden een cursus volgen. aandacht besteed aan het vertalen re informatie' 2^32900 dan een afspraak met de studieen ten. Verder staat nog op het program- Meer informatie over cursussen van van een praktijkprobleem naar een •T COMPLETE PROGRAMMA. MAAR DAN ANDERS. ma: het feestelijk aanbieden van de bibliotheek is te vinden op KUB- beroepskeuze-adviseur Petra van wiskundig model en het oplossen Mail I.L,vEekelen@kub,nl of bel 466 82 58, bomen bij het nieuwe Studenten- web onder: ii!tp://cwis.]cui> niZ-dbi/ Nimwegen, voor persoonlijke en van dit model, maar ook aan het individuele ondersteuning en begecentrum en een optreden van het cwis/algemeen/cursus. contact met opdrachtgevers, het Vacature Studentcoördinator leiding voor alle KUB-studenten. Of KUB cabaret. Onder genot van een kom eens langs in het Informatie- opstellen van een plan van aanpak hapje, een drankje en muziek van de Beurzen voor onderzoek in centrum voor Studie en Loopbaan met kosten- en tijdsramingen, pro- Per 1 september is er op de LetterenZuid-Amerikaanse band Midi kunt j^frika, Azië en Latifnsvan het LAC (gebouw N kamer 7, tel. jectplanning, het schrijven van faculteit een vacature voor de func u de rest van de avond weer eens j^jjjgj-jl^^ 4662521), waarin onder meer uitge- voortgangs- en eindrapportages en tie van studentcoördinator. Het gaat bijpraten met uw oud-studenten. breide documentatie over WO en het verzorgen van presentaties aan om een aanstelling van een jaar met Voor meer informatie, een uitgebrei- Er zijn nog BOL-beurzen beschik- HBO opleidingen in Nederland is de opdrachtgever. een omvang van acht uur per week de programmafolder en een aanmel- baar voor studenten van alle studie- opgenomen. Voor studenten en pas- Voor de inschrijving kunt u terecht De studentcoördinator leidt o,a, het dingsformulier kunt u contact opne- richtingen die in het eerste semes- afgestudeerden starten we dit se- op het secretariaat van de vakgroep wekelijkse Studentenberaad en orPeriode men met Angelique van Kuik van ter van het komende collegejaar mester nog met een Sollicitatietrai- Econometrie (kamer B 915). Een ganiseert de voorbereiding van de het Alumnibureau van de KUB, tel. voor hun afstudeeronderzoek naar ning (do. 18/6, ma. 22/6 en do. 25/ verdere beschrijving van de inhoud FR-verkiezingen voor Letterenstu1 t/m 5 juni 2445, e-mail: alumnibureau@kub.nl een land in Afrika, Azië of Latijns- 6). Het programma van het volgend van dit vak vindt u m de studiegids. denten, onderhoudt contacten tusNB. Bent u zelf alumnus van de KUB Amerika willen gaan. Voor meer De inschrijving is m principe besen de studenten en 'de faculteit' en semester is begin juni bekend en dan maar heeft u geen programmafolder informatie: neem contact op met de ook te raadplegen op de website van perkt tot 18 studenten. Selectie treedt als intermediair op bij de afvoor de alumnidag ontvangen, laat coördinator internationalisering het LAC (http://cwis.kub.nl/~dso/ vindt plaats op basis van volgorde handeling van eventuele klachten Maandag dit dan weten bij het Alumnibureau, van je eigen faculteit of met het van inschrijving. over het onderwijsprogramma. lac/). tel 2445, e-mail: alumnibureau- Instituut voor OntwikkelingsvraagVoor nadere informatie kun je con2e PINKSTERDAG stukken (IVO) van de KUB (B 1104, ©kub.nl tact opnemen met de huidige stuKUB BESLOTEN Mededeling voor tweedejaars tel: 2556, E-mail: Kivits@kub.nl dentcoördinator Yvette van Eekestudenten Econometrie len, B 236, tel, 466 82 58 of mail Tussentijdse Verkiezingen I,L,vEekelen@kub.nl, Aanvraagformulier afstuderen — FACULTEIT Dinsdag Het vak 'Zelfstandig Modelleren 2' Schriftelijke sollicitaties tot 5 juni De zittingsperiode van de huidige sjalottencrèroesoep of heldere is een verplicht vak van de basisfaa,s. t,a,v, de secretaris van de Letteleden van universiteitsraad en facul- Het aanvraagformulier voor het afaspergesoep se econometrie, dat om organisato- renfaculteit C, de Graaf, B 204, ECONOMIE teitsraden loopt af op 1 sept. 1998. studeren wordt door Bureau ExaHongaarse goulastt of rische redenen wordt gegeven in het Op 1 jan. 1999 wordt voor de KUB mens verstrekt. Alleen als aan alle kerrieburger met herriesaus eerste semester van het tweede doceen nieuw medezeggenschapsstel- onderdelen van het doctoraalexadoperwten met maïs of koolraap toraaljaar. sel van kracht. Voor de tussenliggen- men, conform het Onderwijs Examet kniidensaus Het vak bestaat uit het groepsgewijs de periode vinden verkiezingen men Reglement, is voldaan (behou- Bereikbaarheid gebakken aardappelen of rijst of uitvoeren van een case-studie. In ygm — FACULTEIT plaats ten behoeve van de studenten- dens het afstudeerwerkstuk) en men Onderwijsbureau gekookte aardappelen tegenstelling tot wat in de studiegeledmgen van de universiteitsraad op de juiste manier aan de KUB staat veg.: goulash van tahoe gids 97/98 staat vermeld, is de en van de faculteitsraden FEW, FLW, ingeschreven, wordt het formulier Mevr. L. Bals, studieadviseur voor groepsgrootte vastgesteld op twee RECHTEN de richtingen propedeuse Economie, afgegeven.

FSW en FWB. studenten. Een groep is gedeeltelijk De verkiezingsregisters alsmede het De snelste manier om het 'aanvraag- Fiscale Economie en International vrij in het kiezen van een case-opWoensdag schema van de verkiezingsprocedu- formulier afstuderen' in bezit te Business heeft tel. spreekuur op dracht. gebonden toscaanse re liggen ter inzage bij het secreta- krijgen is door tijdens de openings- di.en do. van 09.30-10.30 u. en Omwille van de spreiding van de tomatensoep of spaanse inleiding riaat van het stembureau, kamer A tijden van Bureau Examens (dage- ml.spreekuur op di. en do. van 10.30- case-opdrachten over de verschil- Toetsen uiensoep 12.30 u. rechtswetenschap BI en B2 8 161. Voor nadere informatie kunt u lijks 10.30-12.00 en 13.00-14.30uur) runderlapje In eigen jus of aan de balie te komen. Het vakken- Mevr.drs E de Ponti, studie-advi- lende groepen wordt er naar ge- juni terecht bij de plv. secretaris van het saucijsje streefd dat niet meer dan twee groestembureau, mr. C.F.J.M. van de pakket wordt direct gecontroleerd seur doctoraal Ae/Be,verkorte opl. pen aan een zelfde case-opdracht De toetsen worden afgenomen n,a,v, spinazie of gestoofde en wanneer alle vakken correct ge- Bedrijfs-economie, heeft tel. spreekVen, tel. 2631. een casus (BI) en arrest (B2), Op het schorseneren registreerd zijn, wordt het formulier uur op dl.en do. van 09.30-10.30 u.en werken. Er wordt daarom van elke aardappelpuree of gekookte inl.spreekuur op ma. di. en do. van groep een eerste en een tweede keu- laatste werkcollege zijn casus en meegegeven. aardappelen ze gevraagd. Het samenstellen van arrest uitgereikt. Studenten die nog Cursus 'Zoeken naar 10,30-12.30 u.

Wanneer u niet in de gelegenheid de groep wordt aan de studenten geen casus of arrest hebben, kunnen veg.: gevulde aubergine Tijdscliriftartikelen' bent om bij Bureau Examens langs Dhr.drs. J. Bergmans, studie-advi- overgelaten. dit v,a, 25 mei ophalen bij M, Stolp, te gaan, kunt u op delnternetpagma seur Bik, Econometrie, verk. opl.

Plaats De gemeenschappelijke bijeenkom- Y 131, BIK, Internationalisering heeft tel. van Bureau Examens (http://cwis.Bibliotheek, Instructielokaal op niDonderdag spreekuur op ma.do.envr. van 13.30- sten zijn gepland op de vr. 4 en 18 kub.nl/~dea/deasa/beafst01.htm) veau 0: L 06. groentensoep of Sept., 16 okt., 20 nov. en 4 d e c , Boekhouden 14.30 u. en ml.spreekuur op ma. dl. een verzoek om toezending van het Datum tomatencrèmesoep 10.45-12.30. De zaal staat vermeld op de dl. 2 juni, 16 juni en 30 juni. 'aanvraagformulier afstuderen' aan- en do. van 11.00-12,00 u, in het coUegerooster. Dictaat ver- Op 6 juli om 19,00 uur in YZ 3 wordt gelderse schijf of kip cordon Weu Mevr.M, Lukkenaer-Louer, Coördiklikken.

U moet dan echter wel Duur Cursus met argentijnse vleessaus nator Onderwijszaken heeft tel. krijgbaar in het dictatenmagazijn, een responsiecollege Boekhouden/ De cursus duurt van 14.00 tot 15.30 zeker weten dat alle vakken in uw spreekuur op di. en do. van 09.30gemengde groenten of gestoofde waarin de beschikbare case-op- Boekhouden II gegeven. Onderwerstudievoortgang goed geregistreerd uur. pen voor dit college kunnen op het drachten staan beschreven. Op het koolrabi 10.30 u. en ml.spreekuur op ma. wo staan. Dit kunt u controleren via de Inhoud secretariaat B 915 ligt tot ma. 24 aug. secretariaat van het Fiscaal Instituut gekookte afgebakken envr. van 10.30-11.30 u.

Internetpagina 'raadplegen studierebehandeld wordt het zoeken naar '98 een intekenlijst. Daarop geef je Tilburg (Y 413) worden ingediend. aardappelen tijdschriftartikelen met de volgen- sultaten'. Houdt er bovendien rekede samenstelling van de groep aan, veg.: Irioemkool kaasburger ning mee dat deze procedure wat Keuzevak openbare financiën de bestanden: de case-opdracht van de eerste keu- Tentamen strafrecht D extra tijd in beslag neemt. van lagere overheden - KUB Online Contents ze en de case-opdracht van de tweeHet 'aanvraagformulier afstuderen' - Landelijke Online Contents de keuze.

Het hertentamen zal plaatsvinden Vrijdag dient uiterlijk drie weken voor de Op vr,4 sept, 1998 van 10,45 tot - Carl UnCover op do. 27 aug, a,s. gebonden goulashcrèmesoep of afstudeerdatum, ondertekent na12,45 u,, start prof,dr, Luigi van Na een korte klassikale uitleg wordt heldere champignonsoep Boekhouden/ geoefend aan de hand van opdrach- mens de examencommissie, weer Leeuwen, bijzonder hoogleraar Responsiecollege kalkoenschnitzel of fricandeau Aanmelden tentamen CS. bij Bureau Examens te zijn ingeleopenbare financiën van lagere overBoekhouden II ten. met mosterdsaus verd. Deze termijn wordt strikt ge- heden, zijn colleges. Dit keuzevak strafrecht Deelnemers romanoboontjes of gestoofde Op ma,6 juli om 19,00 uur in YZ 3 hanteerd.

(4 studiepunten) is bedoeld voor de cursus is bedoeld voor studenten savoyekool doctoraalstudenten algemene eco- zal een responsiecollege Boekhou- Dit tentamen wordt gehouden op 18 en KUB-medewerkers. Enige ervapataies frites of gekookte den/Boekhouden II worden gegeven. aug. Men kan zich hier voor aanmelnomie en bedrijfseconomie, maar ring met MS-Windows en met het Afstuderen in juni/aug. aardappelen ook geschikt voor fiscaal economen Onderwerpen voor dit college kun- den bil bureau examens vóór 1 )uli. gebruik van de geïntegreerde werkveg.: chiliburger nen op het secretariaat van het Fis- Formulieren zijn verkrijgbaar in de en bestuurskundigen.

Het college plek (GIW) is voldoende.

Ca, 60 % van alle studenten wil in caal Instituut Tilburg (Y 413) wor- kast tegenover de balie van bureau Inschrijven de maanden juni/aug, afstuderen, biedt brede kennis en actuele ont- den ingediend. examens. wikkelingen rond de financiën van bij de Centrale Informatiebalie op De afstudeerzaal wordt pas vastge-

menu

U N I V E R S E S I 28 MEI 1998

Kamer Bemiddelings Telefoon \oor hindflijke kamer bemiddeling.

Heelt 11 een kamer <»l' zoekt u er een ???

Hier > inden jullie elkaar.

0900 - 202 5 606

W cfiit por

25 JAAR NATUUR EN MILIEU A ^ w j ^ JA. stuur mij het dubbel1 -9^^m^ '^'^^^ jubiteuinnumtner met vu*?^^ de 25 grootste successen ^H_«»*»V van de mriieubeweging Stuur deze bon naar Natuur en Milieu Donkerstraat 17, 3511 KB Utrecht, tel 030-2331328 U kunt deze coupon ook faxen naar 030- 2331311

STUOENTENHUIS Hoogtedwarsstraat 40 A te Tllbui^, nabij centnim.

Indeling: - beg.gr.: hal, woonkamer, kamer (opp. ca. 12,5 m"), woon-, bijkeuken, badkamer, toilet, tuin en berging.

Telefoonnummer .

Voor inlichtingen: APPELS makelaardij - Goirle - 013-5349115

13 zalen 1120 bedden Ruime ervaring met universiteiten. bei Nijmegen 024-5500335

Treasury. Daarna volgt een loopbaan binnen het

dingsronde voor nieuwe trainees in de Dealing-

wereldwijde netwerk van dealingrooms, waar-

Voel je je aangesproken tot werken in deze

room van ABN AMRO. De opleiding is bestemd

bij je om de dne jaar van functie zult wisselen.

dynamische wereld, richt dan je sollicitatie aan

voor afgestudeerde HBO'ers en WO'ers aan het

De bank schenkt veel aandacht aan de optimale

ABN AMRO Bank N.V., afdeling Recruitment

begin van hun loopbaan. Deze selecte groep trai-

ontwikkeling en training van de medewerkers.

Dealingroom (AA 9035), t.a.v. mevr. A.M. Cassee,

in financiële markten en producten.

Na de opleiding van dne maanden m de

Om in aanmerking te komen voor een traineeship m de Dealingroom dien je over goede onder druk te kunnen presteren.

Trading of Sales bij Equity, Fixed Income of

Daarnaast zijn besluitvaardigheid, handelsgeest

Dealingroom.

iMeo

n r P B I MAAND.

wasautomaten, vaatwassers, wasdrogers, koeWries ^i appa- raten en zonnebanken

VIdar

GEEN ONDERHOUDSKOSTEN.

TIS 0800-0995570

meoleasedworldonline nl www meolease nl

en resultaatgerichtheid noodzakelijke vereisten.

postbus 283, 1000 EA Amsterdam. Of bel voor meer informatie 020-629 27 79

analytische vaardigheden te beschikken en goed

ABN AMRO Academy volgt een plaatsing in

De

28 MEI 1998

Zoekt u ruimte

In oktober 1998 start weer een oplei-

nees zal zich gaan ontwikkelen tot professional

UNIVERS

4'

ftrjaÉir M ê trtiainttfatriim U V 9 V II

voor conferenties?

- 1* Verd: overloop, 2 kamers (opp resp ca. 11,5 en 12,0 m').

- 2'Verd.: kamer (opp ca. 11,0 m=).

Indicatie bruto jaarhuur: Fl 18.300,-.

Vraagprijs Fl 159.000,- k.k.

Poste ode/t)laats

bij

ABNAMRO Dehank

E e n optie o p e e n glanzen^de

loopbaan.

i

VIdar

Komend weekend zullen op Vidat de ZRB Skadi Lustrumwedstriiden plaatsvinden. Alle roeiers die hieraan meedoen veel succes gewenst' Er IS weer veel werk te verzetten, dus hoef )e niet te roeien, kom dan meehelpen' Op zaterdag is ook de )aarli)kseOuderdag Deze begint om 15 00 uur Verder zal dit weekend door een aantal compi-ploegen de eer van Vidar verdedigd worden tijdens de Saurus Ridderregatta in Maastricht De bar zal m de tentamenperiode alleen open zi)n op do. en zo Tevens kan er op deze dagen op Vidar gegeten worden Inschrijven moet donderdag voor 16 00 uur en zaterdag voor 12 00 uur Tenslotte een verzoek of alle leden de enquête van de werkgroep Verbouwing in willen leveren

STUDIE VERENIGINGEN

de belangen van alle aangesloten studieverenigingen Op dit moment zi|n er 33 verenigingen aangesloten, afkomstig van de vier grootste faculteiten aan de KUB Op internet staat meer informatie over de functie en over Tigeak Voor meer mfo kun )e alti]d contact opnemen met Maikel Wijsbek, 013-4662994, Tigeak@kub nl Http //stuwww kub nl/tigeak

De msmobenchten zijn bedoeld voor studenten en gezetligheidsvere nigingen plus instituten en afdelingen welke activiteiten ontplooien op het terrein van cultuur, ontspanningen sport Hou het kort en bondig De redactie behoudt zich het recht voor berichten in te korten Inleveren donderdag» tot 13.00 uur. Niet op woensdag. Kopij aanleveren in wp 5.i., 6.1 ot 7.0.

AIESEC

AIESEC Zomerstage AIESEC organiseert speciaal voor eerste- en tweedejaars studenten stages in de zomerperiode. Deze stages zi)n 6 tot acht weken lang en bieden de unieke mogeli|kheid om werk- en culturele ervaring op te doen Er zijn nog zeker stages in Turkije en Griekenland' Kom langs en schrijf je in' Blijf op de hoogte van AIESEC! Wordt 'AIESEC-vriendje' en ontvang voor slechts f 5,- per jaar de AIESEC-Tilburg Nieuwsbrief Hiermee blijf je optimaal op de hoogte van alle activiteiten die AIESECTilburg voor jou organiseert Een must voor iedere internationaal georiënteerde student Kom langs op de AIESEC-kamer voor meer informatie AIESEC-kamei, R 19, geopend ledere dag van 10 00-12.00 uur en van 14 00-16 00 uur

Tigeak

Complex

Tigeak is op zoek naar kandidaten voor de voorzittersfunctie voor het komend collegejaar Als voorzitter kom je op plaatsen binnen de KUB waar je anders niet zomaar komt en dan hebben we het niet over donkere plekjes m de verste uithoeken van dit universiteitsterrein Als Tigeak-voorzitter ben je verantwoordelijk voor het behartigen van

Uittieksels Ook m de maanden mei en juni kun je tijdens baliediensten( op di tot en met do tussen 12 45 en 14 00| op de Complexkamer uittreksels kopen Van de meeste propedeuse vakken zijn er uittreksels aanwezig' Actief' We zijn op zoek naar mensenvoor de activiteitencommissie, de afstudeercommissies en de Caelestia

Boiiels Smds 12 mei worden er door Complex geen borrels meer georganiseerd m the Irish Pub Je kunt hier dus helaas ook met je pasje geen korting meer krijgen, maar niet getreurd' Op 9 juni en 23 juni is er wel een borrel in Polly' Vanaf tien uur bier en fris f 2,-' De Smeetskring

Studenten fiscaal-recht en fiscaleeconomie, die IB-A gehaald of gevolgd hebben en die het komende studiejaar twee studiepunten willen verdienen door gedurende minimaal een jaar werkzaam te zijn als medewerker van de Stichting Fiscale Rechtshulp "De Smeetskring, kunnen zich daartoe persoonlijk komen aanmelden bij de Coördinatoren van de stichting, op de ma 8 en 15 juni a s van 13 00 tot 15 00 uur, m zaal SZ 31 op de KUB College kaart en een recente pasfoto meebrengen

Young Executive Recruitment De studierichtingen variëren van personeelswetenschappen, letteren tot bedrijfseconomie Voel jij je aangesproken tot een bijbaan op niveau' Schrijf je geheel gratis en vri]bli] vend m bij Integrand en wij gaan voor JOU op zoek" Stage lopen bijeen multinational'" Neem een kijkje in de wereld van Mees Pierson, Procter&Gamble, Njoy, Morgan Stanley of ING Kom langs op de Integrandkamer (R23) We zijn geopend van 09 30-12 00 en van 14 00-16 30 @ Elsa

Van groot belang is dat er een nieuw bestuur gevormd wordt voor het collegejaar '98-'99 Een ieder kan zich voor een van de functies inschrijven en we hopen dan ook op veel belangstelling Heb je interesse neem dan contact op met een van de bestuursleden

Integrand

ISABEST

Integrand heeft naast verschillende stages en opdrachten bij het MKB ook opdrachten bij multinationals als ING en Shell Daarnaast hebben we ook lopende opdrachten bij bedrijven als Twijnstra Gudde, Carlton Europe, Rabobank Waalwijk en

Actief worden bi] ISABEST Actief worden bij een vereniging als ISABEST IS de ideale mogelijkheid om je breed te ontwikkelen tijdens je studie Als je interesse gewekt is wacht dan met te lang met aanmelden, want het aantal plaatsen in

elke vrijdagmiddag 15.30 uur

in FILMTHEATER LOUIS

beperkt Ledenboriel Dl. 2 juni a s organiseert ISABEST weer haar maandelijkse ledenborrel in café De Boekanier Kom gerust even langs (vanaf 22 00 uur) om bij te praten of om kennis te maken met andere ISABEST-leden Informatie Voor meer informatie over ISABEST en haar activiteiten kun je terecht op de ISABEST-kamer, R18, op de Internet-pagina van Univers en op onze eigen Internet-homepage http //stuwww kub nl/~isabest/ @ MAK

Excursie naar La Trappe Wo 3 juni organiseert de MAK een excursie naar bierbrouwenj La Trappe, Berkel Enschot Hier krijg je een rondleiding en een eigen gebrouwen biertje naar keuze We vertrekken om 13 30 met de fiets vanaf CS onder de klok De kosten bedragen ƒ5,PP Inschrijven kan di 2 juni van 12 00 tot 14 00 op de MAK-kamer Kom even langs en sla je slag Je kunt ook even bellen of mailen (013-4662999/ MAK@kub nl) om aan te geven dat je mee wilt, laat je naam en telefoonnummer dan even achter Zie ook onze memo Mentorwerving Mentor worden'Schrijf je snel in op de MAKkamer of m de stembus Dus heb Jij 10-12 of 22-24 aug Z m ' Schrijf je dan als mentor in Weverwachten in elk geval dat je ook na de introductie nog wat studiebijeenkomsten organiseert Zokunnen we mekaar een fantastische start garanderen Natuurlijk staat er weer een vergoeding tegenover Respectievelijk komt dit neer op 100 -1-75 -i100 = jawel f 275,-' Dat zijn een heleboel knaken en dat maakt alles zeker de moeite waard Procedure mentorwerving Stap 1 Je kunt tot emd juni je intentie om mentor te worden aangeven

met de voorlopige inschrijfformulie ren Je hebt nu een slag om de arm en kunt zo bijvoorbeeld je tenta mens even afwachten, maar je staat wel op de lijst, dus je wordt met vergeten' Stap 2- Wij sturen je een definitief aanmeldingsformulier op, dit ge beurt begin juli Jij stuurt dit met een terug, want wie het eerst komt die het eerst maalt' Aangetekend zij dat mentoren, die zowel de MAK als de TIK doen (en dus devoorbereidingsdagen) voorkeur krijgen Stap 3 Je krijgt een uitnodiging voor de voorbereidingsdagen en daar zul je meer informatie krijgen NB- In september zul je nog enkele studiebijeenkomsten moeten houden Ook hiervoor is een informatiemiddag Spreekuren De spreekuren van de studentassisten zijn vervallen We zijn telefonisch bereikbaar op 013-4662999 of via de mail mak@kub nl ® Marge

Iedereen die eens in aanraking met beleggen wil komen raden we aan eens een vergadering van de studie beleggingsvereniging van de KUB, Marge bij te wonen De voordelen van het beleggen via het fonds van Marge zijn dat je veel leert over beleggen, dat je met een gering bedrag al kunt meedoen en de contacten die je opdoet Ookkunjealhd actief zijn door bestuurslid te worden van Marge Durf je het aan om mederverantwoordelijk te zijn voor het beheer van meer dan ƒ 700 000,- laat het ons dan even weten De volgende vergadering van Marge zal plaatsvinden op 2 juni a s inzaalYZ-7van de KUB Hierbij is iedereen welkom De aanvang van de vergadering is 20 00 uur Voor informatie over Marge kun je ook terecht op het internet Het adres is stuwww kub nl/studie/marge

niDvieZDne

smi^^mas.-^im-ifvr 29 mei en vr 5 Juni ms . a^i^.

HEAVENLY CREATURES

vr 12 en vr 1.9 Juni LA PROMESSE

Iedereen t/m 25 jaar betaalt slechts f 7,00. CJP f 5,00 Vanaf oktober een nieuwe MovieZone reeks Louis Bouwmeesterplein 1 Tilburg, tel. 013 5490390

PrIoritIJd

Mercurius

Congzescommissie Mercurius zoekt: fanatieke mensen met een dosis energie die het komende congres willen vormgeven.

Interesse? Kom dan eens praten op R-7.

Deidejaarsscriptiepnjs Wil jij ƒ 1000, - verdienen met je derdejaarsscriptie? Zet deze dan om in een anikel. Alle artikelen komen in aanmerking voor plaatsing in de Mercurius Financieel. Het winnende artikel ontvangt het prijzengeld t.w.v. f 1000,-. Meer informatie is te verkrijgen op R7 en bij de studiebegeleiders.

Nog even een weekjes hard zwoegen voor de tentamens en dan kunnen jullie je flink uitleven op "The Arabian Nights Party", dat we in samenwerking met Polis hebben georganiseerd. Het feest vindt plaats op wo.

1 juli en vanaf 22.00 uur is iedereen van harte welkom bij Cafe Uit. De live band Platonium zal optreden en een buikdanseres zal natuurlijk ook niet ontbreken. Kaartjes zijn slechts f 5,- voor leden en zijnverkrijgbaar bij R-10 tijdens de inloopuurtjes.

Aan de deur en voor niet-leden zijn ze f 7,50. Dus noteer 1 juli alvast in je agenda en zorg dat je er bij bent!

SBIT Seminai Vanmiddag is het seminar IT's all in M@rketing. Mocht je nog interesse hebben, kom dan om 12.00 uur naar gebouw Y, dan kun je nog deelnemen. Als lid kost het je slechts f 7,50.

Infoimail Doe mee aan de vakantie-enquête van de Informail voor de zomerspecial. Meedoen kan met het formulier dat je vindt op de homepage van de Informail op de SBIT-site.

Actieve leden SBIT zoekt nog actieve leden. Voor de diverse vacatures kun je kijken op de SBIT-site bij de pagina nieuws.

Internetsite Het adres van onze internetsite is : stuwww.kub.nl/sbit. @

(uittreksel met oud tentamen). Natuurlijk zijn de coliegesheets ook nog te koop.

Actieve leden STEPS is op zoek naar actieve leden voor het komende collegejaar. Wil je graag iets nuttigs en leuks doen naast je studie economische psychologie, denk dan eens aan een functie in één van de commissies of het bestuur van STEPS. Voor informatie kan je altijd langskomen, bellen of mailen, steps@kub.nl, kamer R14, 013-4662993.

STEPS TAOP

Uittieksels Er zijn weer uittreksels verkrijgbaar bij STEPS. Tijdens de kantooruren opdi. van 12.00-13.30 uur en op do. van 10.30-12.00 uur kan je op kamer R14 terecht. Van de volgende vakken zijn er uittreksels te koop: Kwalitatieve informatieverwerving (uittreksel met oude tentamens). Commerciële psychologie (uittreksel) en Inleiding economische psychologie

Actieveledenavond 30 juni: een feestje ter afsluiting van dit succesvolle TAOP-jaar. Maar voor we zover zijn moet er gewerkt worden aan de samenstelling van het nieuwe bestuur en diverse commissies. Daarvoor is het nodig dat een nieuwe aanwas van A&O-studenten het TAOP-team komt versterken! Gedurende mei en juni kunnen geïnte-

resseerde A&O-studenten hun voorkeur uitspreken en solliciteren naar diverse functies. Wanneer je tijdensbalietijden langs komt op de TAOPkamer R12 of even belt (013-4663071), kun je de nodige inlichtingen krijgen of een afspraak maken. Wat heel goed werkt is 'mailen' naar TAOP@kub.nl. @ VITE International

VITE International, de Vereniging vooi International Business en Internationale Economie, zoekt nog een aantal actieve leden voor verschillende commissies. Onder andere in de volgende commissies is nog plaats: Verre Reis Commissie, Congrescommissie en de International Business Committee. Ben jij geïnteresseerd om het komende semester eens wat anders te doen dan alleen maar studeren? Dan is de VITE-kamer R15 wellicht voor jou een uitkomst.Onze maandelijkse borrel is weer op 2 juni bij Toon in Heuvel 15.@

I

Contrast

Ma. 1 juni (2e Pinksterdag) is er geen repetitie.Dat geeft de thuisblijvers mooi de gelegenheid om eens na te denken over ons repetoire. Er heeft zich nog niemand aangemeld voor de repetoire-commissie en als kooi moeten we toch iets te zingen hebben. Daarnaast kunnen we nog steeds stukken voor in de Sirene gebruiken, dus klim in de pen en laat iedereen genieten van jouw schrijverskwaliteiten. Tot over twee weken in Maranatha, dan kan iedereen horen hoe goed Contrast heeft gezongen in Barcelona.

Activiteiten: - 24 t/m 31 mei E.M.U.-festival in Barcelona; - 20 juni zomerconcert in Natuurtheater te Oisterwijk.

Wil je meer weten over zingen bij Contrast bel dan met Marieke, tel.

5444295 of Janneke, tel. 5441898.

SPORT SPORTCENTRUM Pinksteren

I.v.m. pinksteren is het Sportcentrum op ma. 1 juni de gehele dag gesloten.

Vervangen fitness/cardlopassen

vrije Universiteit

amsterdam

Economen, bedrijfseconomen en econometristen ais assistent in opleiding v/m Vacaturenr. 2 7 0 1 . 9 8 0 5 0 1 0 De Faculteit der Economische Wetenschappen en Econometrie is een middelgrote economische faculteit met ongeveer 300 medewerkers. (Internet-adres: h t t p : / / w w w . e c o n . v u . n l ) . Zo'n 1 50 medewerkers doen actief wetenschappelijk onderzoek.

De faculteit is met haar zusterfaculteiten van de Erasmusuniversiteit en de Universiteit van A m s t e r d a m medeoprichtster van het Tinbergen Instituut, een door de KNAW erkende onderzoekschool. De AIO'S van de faculteit krijgen hier hun doctoraatsopleiding. Momenteel zijn er ongeveer 65 research fellows en 9 0 AIO'S v e r b o n d e n aan het Tinbergen Instituut. (http://www.tinbinst.nl).

Binnen de faculteit zijn momenteel op verschillende onderzoeksvelden 3 plaatsen voor economen, bedrijfseconomen en bedrijfseconometristen als assistent in opleiding.

De volgende promotieprojecten zijn beschikbaar: 1. De economische rol van informatie- en communicatietechnologie in ex ante transactieprocessen.

Contactpersonen: prof. dr. C. Bamossy ( e m a i l : gbamossy@econ.vu.nl) en prof. dr. M.R. Creemers (e-mail: mcreemers@econ.vu.nl).

2. Markov beslissingsprocessen.

Contactpersoon: prof. dr. H.C. Tijms ( e m a i l : tijms@econ.vu.nl).

3. Modellen en a l g o r i t m e n v o o r dienstregelingen en vlootsamenstelling.

Contactpersoon: prof. dr. C.T. T i m m e r (e-mail: gtimmer@econ.vu.nl).

4. Psychologisch contract tussen w e r k n e m e r en organisatie.

Contactpersonen: m w . dr. E.C. van der Velde ( e m a i l : evelde@econ.vu.nl) en prof. dr. P.C.W.Jansen (e-mail: pjansen@econ.vu.nl).

5. Directe buitenlandse investeringen en ontwikkelingslanden.

Contactpersonen: prof. dr. J.W. Gunning (e-mail: jgunning@econ.vu.nl) en dr. C.T.M. Eibers (e-mail: celbers@econ.vu.nl).

6. Instituties en dynamiek op de Nederlandse arbeidsmarkt.

Contactpersonen: prof. dr. F.A.G. den Butter (e-mail: fbutter@econ.vu.nl) en prof. dr. J.P. Balkenende.

7. Causal inference in d u r a t i o n data. A comparative approach.

Contactpersoon: prof. dr. C. Ridder (e-mail: gred@XS4ALL.nl).

8. De economie van verkeerscongestie en congestieheffingen in complexe verkeerssystemen.

Contactpersonen: prof. dr. P. Rietveld (e-mail: prietveld@econ.vu.nl) en dr. E.T. Verhoef (e-mail: everhoef@econ.vu.nl).

9. Disclosure and cost of capital.

Contactpersonen: prof. dr. J. Klaassen en dr. C. Camfferman (e-mail: ccamfFennan@econ.vu.nl).

Een overzicht met korte projecto m s c h r i j v i n g e n is op het Internet gepubliceerd ( h t t p : / / w w w . e c o n . vu.nl/onderzoek/nieuws/ vacature.html), en kan ook aangevraagd w o r d e n bij het faculteitsbureau op onderstaand adres. Gedetailleerder informatie over de projecten en volledige projectomschrijvingen zijn via de contactpersonen verkrijgbaar.

Belangstellende e c o n o m e n , bedrijfseconomen en econometristen die afgestudeerd zijn of binnenkort zullen afstuderen, w o r d e n u i t g e n o d i g d om te solliciteren op één o f meerdere van deze projectvoorstellen.

Daarnaast bestaat v o o r serieuze geïnteresseerden onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid o m zelf een p r o m o t i e p l a n in te dienen dat aan de eigen onderzoeksbelangstelling voldoet.

De begeleiding van AIO's en het uitgebreide trainingsaanbod van het Tinbergen Instituut zijn g o e d . AIO's krijgen de gelegenheid o m congresreizen te maken, Nederlandse en buitenlandse collega-onderzoekers te o n t m o e t e n en deel te nemen aan hoogwaardige discussiegroepen ter ondersteuning van hun publicaties. Verder is het mogelijk o m het proefschrift in de Tinbergen reeks te publiceren. Vier jaar onderzoekservaring als AIO past goed in een niet academische loopbaan. De arbeidsmarktperspectieven v o o r p r o m o v e n d i van de faculteit zijn uitstekend.

Deze tijd vraagt om een Vrije Universiteit UNIVERS

28 .MEt 1998

Bijzonderheden De arbeidsovereenkomst w o r d t aangegaan v o o r een periode van 4 jaar en dient aan het einde van het v i e r d e j a a r te w o r d e n afgerond met een dissertatie.

De assistent in opleiding krijgt de gelegenheid naar gelang haar/zijn persoonlijke voorkeur een project nader in te v u l l e n .

De Vrije Universiteit streeft naar toename van het aantal v r o u w e n in haar organisatie. Betrokkenheid bij de doelstelling van de Vrije Universiteit als christelijke instelling w o r d t verwacht.

Iedereen die momenteel in het bezit is van een fitness/cardio- of cardiopas en in het seizoen 1998-1999 wederom gebruik wil maken van de fitness/cardio-ruimte, moet zijn / haar pas voor 1 sept. 1998 laten vervangen aan de balie van het Sportcentrum. Hiervoor dient men de huidige pas mee te brengen en een recente, goedlijkende pasfoto.

Beperkt rooster

In de maanden mei en juni zijn er zoals gewoonlijk diverse samenvoegingen en wijzigingen in het rooster.

Er zijn nieuwe roosters verkrijgbaar tegenover de balie van het Sportcentrum.

SPORT PENDRAGON

Salaris

Avalon Angels (honk- en softbal)

De salariëring v i n d t plaats volgens de bezoldigingsregels v o o r wetenschappelijk personeel.

In het eerste jaar bedraagt het salaris ƒ 2 . 1 3 0 , - bruto per maand bij een volledige aanstelling, waarna het oploopt tot f 3.803,in het v i e r d e j a a r .

Op zo. 31 mei spelen de honkballers hun wedstrijd thuis tegen Tilburg4, aanvang 15.00 uur.

Bel voor meer informatie over de Avalon Angels met Camiel (0134563576) of mail naar AvalonAngels@kub.nl.

informatie Algemene informatie over deze vacatures is verkrijgbaar bij de heer A. Biewenga, tel. (020) 444 6 0 0 8 , e m a i l : abiewenga@econ.vu.nl.

Schriftelijke sollicitaties onder vermelding van het vacaturen u m m e r linksboven op brief en envelop, binnen 14 dagen na het verschijnen van deze advertentie, te richten aan de Vrije Universiteit, m e v r o u w drs. J.C. Westra, directeur beheer faculteit der Economische Wetenschappen en Econometrie, De Boelelaan 1105, 1081 HV A m s t e r d a m .

Camelot (handbal)

Op de eerste di. van de maand juni staat erweer een leuke activiteit gepland. Want op 2 juni gaan we lekker smikkelen en smullen tijdens de barbecue.

Je kunt je hiervoor inschrijven bij Eva (4632481), Tijdens een training in de rode map of mail naar Camelot@kub.nl.

Lacoste (tennis)

Voor de clubkampioenschappen (3 t/m 11 juni) kun je je inschrijven bij Koen (5434217). Het spetterende Pre-lustrum feest zal 5 juni zijn, va.

21 .OOu in cafe Den Eik. Vooralle Lacostianen die willen bewijzen dat ze nog meer kunnen dan alleen tennissen is 13 juni de Beach-Day. Hiervoor kun je je opgeven bij Marijke (4680353).

I

Projecten die daartoe leiden belonen wij graag.

ƒ25.000,ontwikkeling van een systeem waarbij varkensmest wordt gebruikt Technologische innovaties zijn essentieel voor betere producten en voor het kweken van algen die vervolgens weer als varkensvoer processen. Wij denken dat we met aanzienlijk minder milieubelaskunnen worden ingezet: 'Door de publiciteit rond de prijs heeft ting kunnen voorzien in onze behoeften als voeding, mobiliteit en ons concept een brede bekendheid gekregen. Daardoor was het huisvesting. We gaan daarom ook dit jaar weer op zoek naar eenvoudiger om er een commercieel vervolg aan te geven." De inventieve oplossingen en technologische doorbraken die het heer H. Groeneveld van Cr&dO b.v. ontving in 1994 de prijs voor milieu ten goede komen. Voor zulke vindingen hebben we de het verduurzamen van snelgroeiend zachthout. 'De prijs heeft DSM Milieutechnologieprijs. Daarbij wordt dit jaar extra aandacht een belangrijke bijdrage geleverd aan de geloofwaardigheid van besteed aan projecten die in het teken staan van "duurzaamheid" ons project. Dit heeft ons gestimuleerd bij de verdere dooronten 'water als schaars goed". wikkeling. Met een eerste fabriek in Arnhem en wereldwijde De DSM Milieutechnologieprijs. De prijs, die bestaat uit een belangstelling voor onze technologie is 1998 het jaar van de grote kunstwerk en een geldbedrag van ƒ25.000,-, wordt elke twee jaar doorbraak aan het worden." toegekend aan een persoon, organisatie of onderwijsinstelling Het milieu wordt de grootste winnaar. In het najaar van 1998 in Nederland die een essentiële bijdrage levert of heeft geleverd zal de DSM Milieutechnologie prijs voor de vijfde maal worden aan de ontwikkeling van de milieutechnologie. Dat er een brede uitgereikt. In principe kan iedereen in Nederland meedingen naar maatschappelijke belangstelling voor dit onderwerp is, blijkt wel de prijs. Natuurlijk geldt een aantal voorwaarden. Zo zal de uit het feit dat de prijs de afgelopen jaren tijdens een TV-uitzenonafhankelijke jury bij de beoordeling letten op het effect op ding werd uitgereikt. het milieu, het innovatieve karakter, de maatschappelijke aspecten, De lat is gelegd. Het opwerken van varkensmest door toepassing de uitvoeringskosten en de actualiteitswaarde. van algenculturen, het verduurzamen van hout van snelgroeiende We rekenen op uw deelname. Deelnameformulier, brochure en boomsoorten, speciale bacteriën om de bodem te reinigen, een reglement kunt u aanvragen bij het secretariaat 'DSM Milieu methode om fosfaten in zoetwater onschadelijk te maken en technologieprijs 1998', Antwoordnummer 110,6400 VB een concept om dieselmotoren van autobussen tot Heerlen (geen postzegel nodig). U kunt deze documenaardgasmotoren om te bouwen. Zo divers zijn de ten ook downloaden vanaf de DSM Website (www. inzendingen van eerdere winnaars. In 1996 ontving de heer P. Hamm van Algaetec b.v. de prijs voor de Chemicals & Materials dsm.nl). De inzendtermijn sluit op 26 september 1998.

DSM i^

UNIVERS

28 MEI 1998

Moniek Voet, derdejaars tekst & commuiu. I catie. Studeert een halfjaar aan de Monasl | University Cippsland Campus, in Churchi], I Australië.

Waar blijft nou die wereldschok? Het gevod ■ dat ik aan de andere kant van de wereld zl 1 en een halfjaar down under blijf?" De eer­ ste dagen ben ik zo moe (jetlag), dat ikniel' doorheb dat ik echt in Australië zit. Maardt ' hittegolven zorgen er al snel voor dat ik Je Hollandse winter en regen verbeet. Doorbel tropische weer, een campus die tussen de bergen ligt, rondspringende kangaroes en de introductieweken lijkt het allemaal heel er; HO worries.

Na twee weken vrijheid begint echter het eé. te uni­leven en moet ik actief gaan stude­ ren. Ook in het derde (en hier het laatste jaar is er nog steeds een soort SGO: naiü First Lady aan de dis. Van links naar rechts: Lies, Rachel, Danielle, Merla, Femke en Rebecca

Deze week eet Univers mee met de zes bewoonsters van 'The First Lady', het eerste dameshuis van roeiver­ eniging Vidar (Spoorlaan 398). Bijzonderheden: de mei­ den hebben trucjes om 'hijgers' af te schrikken, ze kok­ kerellen ieder hon eigen specialiteit en Dr. Vogel is de zevende huisgenoot.

Een salade, klein gesneden tomaatjes, kannen water, alles is tiptop in orde op de keurig gedekte tafel. Er hangt een pittige mexicaanse geur in de keuken en Danielle (23, fiscale economie) en Merla (21, rechten! roeren zusterlijk in de wok en sauspan. De taco's worden in de oven op de juiste temperatuur gebracht. Een gezonde en voedzame maaltijd, zoals te verwachten valt in een huis met roeisters. Het sporten is er wel debet aan dat de gezamenlijke maaltijd er regelmatig bij inschiet voor de fanatiekste roeisters van het huis. De helft van de bewoonsters bevindt zich rond etenstijd vaak op het water. "Dit is volgens mij de eerste keer dat we met z'n zessen eten", zegt Lies (20, bedrijfseconomie).

"Ik ben vandaag een beetje rustig", verontschuldigt Rachel (23, sport­ academie) zich, terwijl ze het hoogste woord voert. "Er was gisteren een dispensatiefeest bij Vidar". Ze mag normaal niet drinken omdat ze wedstrijdroeit. Nu mocht ze wel een pilsje pakken, met als lo­ gisch gevolg een flinke kater. "Je voelt het bier goed als je lang niet mag drinken", zegt ze. "Als je wel mag drinken, voel je het óók", stelt Lies haar gerust, terwijl ze met gevoel voor drama haar pijnlijke hoofd in haar handen legt.

Rebecca (19, rechten) klaagt quasi­serieus dat ze vanmorgen al om zeven uur wakker werd van vogelgekwetter. Dat waren niet de mus­ sen in de dakgoot, maar de zevende bewoner van de Spoorlaan 398, parkiet Dr. Vogel. Zijn 'baasje' Rachel schuldbevjrust: "Sorry, ik had een handdoek over zijn kooi moeten gooien".

Op culinair gebied heeft elke bewoonster haar eigen specialiteit, grin­ nikt Merla: "Rachel heeft altijd een luchtig toetje met chocolade en hazelnoot als dessert en Lies kookt altijd rijst" "En jij dan, jij maakt altijd aardappels", kaatst de laatste de bal terug. "Vorig jaar waren Rachel, Danielle en ik alledrie in training, dus konden we samen eten", vertelt Rebecca. "Dat was vaak makkelijk, snel en veel kool­

hoorcollege zijn er ook tutorials. In de tuto­

hydraten, oftewel macaroni met alleen geraspte kaas.

Bah". Vanavond smaakt het echter wel en tevreden wrijft Rachel over haar buik: "Zo, dat was lekker".

"Heb je nu al genoeg?" verbaast Danielle zich, waarna ze moederlijk zegt: "Je moet wel goed eten, hoor."

In The First Lady koken de dames wanneer ze er zin in hebben. Danielle: "Soms koken we een hele tijd wel en dan weer een week niet". Met poetsen gaat het net zo. "We hebben geen schoonmaakster, wel een poets­ rooster", lacht Rachel. "We poetsen alles zelf, offèh... we poetsen niet". "We houden het leefbaar", herstelt Danielle. Plee­ rollen worden in maxi­verpakking ingeslagen. "Mijn ouders halen die bij de Makro, dan hebben we in één keer 48 rollen in huis", legt Femke (19, psychologie) uit, die zich als huisjongste wat stil houdt onder het eten. Toen zij en Merla als eerstejaars bij Vidar werden ontgroend, viel hen de eer te beurt in de tuin liedjes te zingen voor wat later hun huisgenotes zouden worden. Er waren meer rituelen.

"We moesten ook tampons met ketchup uitzuigen", gruwelt Merla.

Lies legt uit: "Dat komt omdat we een vrouwenhuis zijn."

Daarmee wil Lies niet zeggen dat mannen niet welkom zijn. "Alle mannen mogen zo The First Lady binnen", zegt Rachel, wiens vriendje volgens de andere meiden de deur platloopt. "Ivo mag inmiddels wel op de poetslijst, zo vaak is hij hier", oppert Danielle. Ongewenste mannen worden wel de deur gewezen, zoals de zwerver die lag te roken in hun container, die daarop in brand vloog. "De brandweer kwam en de man werd gered", vertelt Lies, "maar daarna vroeg hij de brandweer om een vuurtje". Ook met 'hijgers' aan de telefoon wordt korte metten gemaakt. "De truc is keihard in de hoorn flui­ ten", giechelt Merla. "Dan krijgt hij vanzelf een slappe."

Het wonen in een dameshuis bevalt de zes meiden best. Rachel: "Ik heb ook met mannen in een huis gewoond. Dat was heel leuk maar hier kun je tenminste lekker in je onderbroekje door het huis ren­

rials worden de collegestof en de wekelijb opdrachten besproken, waardoor je ge­ dwongen wordt om je artikelen voor te l)^ reiden.

Een van de vakken die ik hier volg is Meéa. policies, Audiences, Futures. In de prob^ ' men die Australië heeft hij het vormen tan een goed mediabeleid, kim je merken dat bel land eigenlijk te groot (groter dan Europl is om een beleid voor alle staten te vormen Tegelijk leer ik iets over de Australische oul­

'^

tuun sport boven alles. Onmisbare sportne­ nementen zoals fooly en cricket Gnals mo­ gen niet op pay tvworden uitgezonden, maai moeten voor iedereen te volgen zijn. lekker belangrijk!

Ik heb regelmatig een telelecture: op eei campus die honderd kilometer verderop li^ wordt een college gegeven dat tegelijkertijJ door ons op een scherm gevolgd kan worden Het lijkt alsof de techniek voor niets staat Aan de andere kant is de telefoonverbinding met Nederland vaak wel heel slecht.

Hoewel de campus zo'n tweehonderd kilo­ meter van Melbourne en midden in de coun­ try hgt, heeft de universiteit goede compu­ terfaciliteiten. C omputerjabs zijn 24 uur open, wat wel handig is als je 's nachts aan een opdracht wil (moet) werken. Dat is een

[Tekst: Natascha van Aalst: foto: Eiik van der Buigtj

voordeel van het op de campus wonen; om­ dat de universiteit en de bibliotheek zeven dagen per week open zijn en dichtbij liggen. ben ik vooral tijdens de weekends aan hel studeren. Door de week is er altijd wel er­

♦ sport

♦

gens een unit­feest, dus komt er van stade­ H ren niet zo veel.

Inmiddels is het hier herfst en is het afge­ koeld naar zo'n 18 graden. De ozzies lopen

De oplossing van de Denksport van vorige week (Univers 32): de poedel heet Danser en is grijs.

De winnaar is Victor de Bruin. Hij kan een boekenbon van 25 gulden ophalen op de redactie (A 13) [WK].

niet meer op blote voeten door de universi­ teit en de tracides (trainingsbroeken) zijn verruild voor jeans. Voordat het hier ecnl winter wordt en er voldoende sneeuw hgt om te skiën, ga ik echter naar the Gold Coast en Surfer's Paradise.

Oplossingen kunt u sturen naar Univers, kamer A 13.

Mailen kan ook; W.M.Kok@KUB.NL. De inzending sluit dinsdag 9 juni, 12.00 uur.

De winnaar (na loting) ontvangt een boekenbon van 25 gulden.

Welk stukje campus is hier te zien?

UNIVERS

2 8 MEI 1 9 9 8

naar

DIT IS DE ACHTENZESTIGSTE AFIEVERIW VAN m

m­

BRIEK WAARIN STUDENTEN EN MEDEWERKERS ÏAMI' VERS<:illU.ENDE LANDEN UTEN WETEN H OE HET H *^ OP DE UNIVERSITEIT ALDAAR VERfiAAT.

I