1998 02 12

UNIVERS

W e e k b l a d v a n de Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 35 • 12 februari 1998 • N u m m e r 21

Ook in dit nummer

Foute gemeentes 2 "Nicht gewufit" 2 2.5 miljoen voor Brabants onderzoek 3 Internationalisering niet goed 3 Bindend advies Leiden werkt 5 Agenda 6

DE BELEGGINGSBOOM Beleggen is een populaire bezigheid geworden. Studenten en wetenschappers doen driftig mee. De laatsten houden zich er zelfs professioneel mee bezig. Maar is beleggen meer dan koffiedik kijken?

EERSTE DIVISIECABARET

BEDREIGD INSTITUUT Binnenkort besluit de universiteit of de steun aan het European Centre for Nature Conservation wordt verlengd. In veel ogen heeft de KUB de afgelopen vier jaar niets aan het ECNC gehad. Directeur Rob Wolters wil alsnog bruggen slaan.

DE PAPERKWESTIE Onder economen is het goed gebruik om in gerenommeerde, liefst internationale tijdschriften te publiceren. Dat levert weliswaar wetenschappelijk krediet op, maar ook veel ellende. De weerbarstige praktijk van de papers.

Sanne Wallis de Vries

Oud KUB-student en tegenwoordig Tilburgs gemeente-communicator Frank van Pamelen timmert aan een cabaretcarrière. Hoewel hij liever schrijft, staat hij deze week in de Tilburgse schouwburg toch op de planken. Een bekwaam eerstedivisiespeler.

Nieuw studentenbeleid in de maak

Steviger studiebegeleiding en beurzen voor topstudenten

Een tutoraat voor alle eerstejaars. Een jaar extra studiefinanciering voor excellente studenten. En één studentenbalie waar studenten zich kunnen inschrijven voor tentamens én afspraken kunnen maken met de studieadviseur.

Dat zijn enkele plannen uit de nog vertrouwelijke nota Keuzes voor KUB-studenten, die volgende maand officieel wordt vastgesteld. Hierin staat het studentenbeleid van de universiteit voor de komende jaren beschreven.

Alle faculteiten zouden, als het aan het College van Bestuur ligt, met in-

gang van het studiejaar 1999/2000 moeten beschikken over een systeem van studententutoraat. In deze vorm van bijles door ouderejaars nemen studenten in kleine groepjes de collegestof door, en ook leren ze studievaardigheden van hun oudere collega's.

Het tutoraat zou moeten worden opgezet naar het voorbeeld van de rechtenfaculteit, waar het al voor het tweede jaar met succes wordt gepraktizeerd. Onlangs bleek uit een evaluatie dat tutoraatstudenten bij de juristen vaker en met betere cijfers dan anderen slagen voor tentamens. Overigens wordt de deelname van studenten, net als bij rechten, vrijwillig.

Voor excellente studenten die onder de 'prestatiebeurs' vallen komt er een mogelijkheid om een extra jaar studiefinanciering te krijgen van de universiteit. Deze 'SAM-beurs' - genoemd naar de studentenfractie die hem heeft bedacht - is bestemd voor

studenten met een hoog studietempo en goede cijfers. Het is de bedoeling dat jaarlijks tien a twintig studenten de beurs krijgen.

In september 1999 moet ook de 'studentenbalie' een feit zijn, één centrale plek op de universiteit, waar studenten terecht kunnen voor al hun vragen en 'regeldingen'. N u is de dienstverlening aan studenten op de campus nog te veel versnipperd.

Naast deze plannen staan er in de nota Keuzes voor KUB-studenten nog een kleine twintig beleidsvoornemens. Zo wil men komen tot een KUB-consumentengids voor studenten. De meeste plannen zijn weinig concreet, maar de geschiedenis leert dat veel initiatieven uit de vorige nota studentenbeleid, u i t 1993, daadwerkelijk werden uitgevoerd. Zo kwam er een Loopbaan Advies Centrum en een studentencentrum, en werd het aantal studieplekken voor studenten op de campus uitgebreid.

[LvTl

Onvoldoendes mogen weer bij theologen

DUNKEN IN DE JUNGLE Zo'n tweehonderd basketbaliers, uit vrijwel alle Nederlandse universiteitssteden, en uit Frankrijk en Duitsland speelden in het weekeinde onder het motto Welcome the Jungle een basketbaltoernooi. De organiserende vereniging TSBV Pendragon won vorig jaar maar moest toezien hoe twee Rotterdamse teams elkaar de eindzege betvnstten. Ook het individueel toernooi kwam op Rotterdamse naam. In de kantine met junglesfeer kon deze basketballer genieten van zijn prijs: een fles Schrobbelèr [Foto: Hans van Zeeland]

De faculteitsraad van de theologen had er een jaar en vier vergaderingen voor nodig, maar lijkt nu toch eindelijk een antwoord te hebben op de vraag wat is voldoendel Het antwoord is een compromis van het zuiverste katholieke water: het ligt er maar net aan. Vanaf nu mogen studenten in de verschillende fasen van de opleiding een beperkt aantal onvoldoendes - in de propedeuse bij-

Advertenties

Doe mee aan een cunu$ -tekenen -danjexprewie /W./

-Jazzdance

DtoinuitaiiQrttn in maart Koitfn voor KÜB-itiiilenten J 8o,-, voor overigen fioo,Tien wekelykie le«en van i t uiir (dam) of van twee uur (tekenen) Inictirljvlng en inft bij SAB, kamer H i td oij-4to3S of4(i6j(i!4

'4,

'^"sfaeschO'J'-'-

BROODJE MET.

Wat Is het eerste thenu van BROOJDEMET... , het nieuwe tweewekelijkse discussieprogramma op de KUB? Studenten en medewerkers discussiëren met elkaar in het Stiltecentnim over een hoogst actueel thema.

Zie MEMO-pagIna! Forumleden: Tim van derAvoird (gespreksleider), Fatlma Aabich, Hub Lenders, Herman de Regt en Jan Willem van Stuijvenberg

M a a k het m e e op w o . 1B f e b r u a r i o m 1 2 . 3 0 u u r l

voorbeeld maximaal twee - halen, mits niet lager dan een 5. Die onvoldoende mag gecompenseerd worden met een hoger cijfer voor een ander tentamen.

De raad komt daarmee terug op het besluit van een jaar geleden om alleen nog maar een volle 6 als voldoende te accepteren. "Die regeling was zuiver, maai nu houden we rekening met de menselijke zwakheden," constateerde raadslid piof.dt.

Karl Merks tevreden.

Juist die zwakheden, maar dan van docenten, waren een jaar geleden aanleiding om de tentamenregeling aan te scherpen. De opleidingscommissie had namelijk vastgesteld dat het voorkwam dat docenten bij een mondeling tentamen of werkstuk een student na een zoveelste poging uit compassie met een 5.5 - destijds was dat nog voldoende - naar huis stuurden.

De commissie wilde daarom de 5,5 afschaffen. Geen goed idee, vond de faculteitsraad, en die besloot om in plaats daarvan de regeling aan te scherpen. [AvdE]

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universneit Brabant Redactie­adres W a r a n d e l a a n 2, 5 0 3 7 AB Tilburg Postbus 90153, 5000 LE Tilburg. Kamers A 15, 16 en 17. Telefoon 013­4662277 Fax 0 1 3 ­ 4 6 3 0 1 4 5 . E ­ m a r l Schendel@kub nl Redactie Pieter Siebers (hoofdredac­ teur, tel. 29261, Stiin D u n k ( w e t e n s c h a p , 2 9 2 5 | , Michel Knapen (eindredactie, 2506), W i e n e k e Kok ( s t u d e n t e n , 2272), Lmda van Tilburg (on­ derwiis, 3330), Yvonne Ver­ schuren (archief en documen­ tatie, 3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, ka­ mer A 17(2277) Opmaak Michel D ierckx, drukken) Em de Jong (2272) Medewerkers (2272) Mark van Assen, Jan Boel­ houwer, Oscar van D am, Adrian van den Eerenbeemt, Paul Frissen, Bert Heffels, Leon Heuts, Marloes Hooime­ i)er. Jan M a g n u s , Q u i r i j n Metz, Herman de Regt, Karel Soudi)n, Barry de Waal, Jelle Wils Agendapagina Angela van Schendel (2277), E­mail. Schendel® kub nl Fotografie Enk van der Burgt Tekeningen Hans van den TiUaart Hoger O n d e r w i j s Persbu­ reau (HOP) Univers m a a k t deel uit van het H O P waarbi) alle univer­ s i t e i t s k r a n t e n a l s m e d e een aantal hogeschoolbladen zi)n aangesloten.

Redactie Frank Steenkamp, H a n n e O b b i n k , M a t t h é ten Wolde, K n s t a Kroon. T e l e ­ foon 0 7 1 ­ 5 2 3 6 1 5 1 , fax 0 7 1 ­ 5232 138 Drukkerij Em. de Jong, Baarle Nassau Redactieraad Univers is een onafhanke­ li)k weekblad dat wordt uitge­ geven door de Katholieke Uni­ versiteit Brabant D e onafhan­ kelijke positie en de taakstel­ ling zijn neergelegd m een door de universiteitsraad vast­ gesteld redactiestatuut D e re­ dactieraad ziet toe op de nale­ ving daarvan.

Leden dr. H Evers, dr. R. de Groof, I. de Kort, dr ing. W. van Oorschot, S van Puffelen, P T u y t e l a a r s , dr. A. Vallen (voorzitter), J. van Vugt, prof. dr W Witteveen, M. Acker­ mans (adviseur) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvcort. Tel 023­5714745, fax 023­ 5717680 Kopij, matsertjes en mede­ delingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterlijk donder­ dag voor de week van verschij­ n i n g t o t 13 00 u u r op h e t redactiesecretariaat Matser­ tjes m o e t e n c o n t a n t afgere­ kend worden en bij voorkeur op floppydisc (alleen WP5 1) worden aangeleverd, m e m o ­ b e n c h t e n graag per elektroni­ sche post (schendel@kub nl) Abonnementen S t u d e n t e n en o u d ­ p e r s o ­ neelsleden f 25,­ per jaargang, instellingen en m e n s e n van b u i t e n de u n i v e r s i t e i t s g e meenschap f 50,­ Bij opgave voor een a b o n n e m e n t zijn no­ dig naam, adres, woonplaats en (voor s t u d e n t e n ) A N R ­ n u m m e r Opgave bi] het re­ dactiesecretariaat Toezen­ ding geschiedt pas na betaling Copyright H e t IS v e r b o d e n z o n d e r schriftelijke t o e s t e m m i n g van de hoofdredacteur artike­ len, illustraties of foto's ge­ heel of gedeeltelijk over te nemen

UNIVERS

A^eir­v­olging l a g e r e

Het Openbaar Ministerie is half januari begonnen met de vervol­ ging van een tiental lagere overheden wegens het overtreden van de milieuwetten. Het herziene Pikmeer­arrest (januari 1998) geeft de milieu­officieren hiertoe de ruimte. De staat blijft onschendbaar.

Universitair docent bestuursrecht mr. Hans Peters ziet meer in een systeem van rechtvaardigingsgronden ­ net als de milieu­officieren van het OM ­ waarbij in principe iedere overheid, inclusief het rijk, vervolgd kan worden. Maar: "Het advies van de milieu­officieren om de wet te wijzigen is door het huidige kabinet afgeschoten", aldus Peters.

"De regering zag al problemen toen in 1976 artikel 51 van het Wetboek van Strafrecht werd ingevoerd. Dit artikel bepaalde dat natuurlijke personen en rechtspersonen strafbare feiten kon­ den begaan. Aangezien de overheden ook rechtspersonen zijn, zou het dus mogelijk zijn om overheden strafrech­ telijk te vervolgen. Naar aanleiding van een Tilburgse zaak uit 1981 ­ de verkeersdrempels die de gemeente had aangelegd, zouden het verkeer op de openbare weg belemmeren ­ bepaalde de Hoge Raad echter dat openbare li­ chamen niet vervolgd konden worden als het ging om de uitvoering van een overheidstaak. Later werd bepaald dat de Staat der Nederlanden helemaal niet strafrechterlijk vervolgd mag wor­ den, ook niet als het geen overheid­ staak betreft. De vlag van het alge­ meen belang zou de immuniteit recht­ vaardigen.

"Er kwam een golf van kritiek toen de Hoge Raad op 23 januari 1996 het Pik­ meer­arrest wees. De Friese gemeente Boarnsterhim had tezamen met de NV Grontmij een vaarroute uitgebaggerd.

Het verontreinigde slib dat daarbij naar boven was gekomen, werd in het Pikmeer geloosd. De Hoge Raad kwam tot de conclusie dat de gemeente niet strafrechterlijk vervolgbaar was, om­ dat het om een openbaar lichaam en de uitoefening van een overheidstaak ging. Dit gold ook voor de ambtenaar die het werk had uitgevoerd.

De Grontmij en haar werknemer hingen.

Zij kregen een forse boete.

"De officieren van het OM stonden op hun achterste poten en deden een wij­ zigingsvoorstel aan de minister van Justitie dat alle overheden, ook de staat, gewoon vervolgbaar zou maken.

Mr. H. Peters [Foto: Erjk van der Burgt]

tenzij het strafrechtelijke feit gerecht­ vaardigd kon worden in de behartiging van het algemeen belang. G een raar idee, maar het advies is door de huidige regering afgeschoten. Het OM hoopte

D

E

In kleine kring wordt nagedacht over een naam voor het nieuwe café op de campus, zo meldden we vorige week in De Weekstaat. En acuut kwamen de tongen los. Op kub.misc regent het namen die in niets meer doen denken aan de stichtelijke suggesties (D e Paus, De Basiliek) waarmee de discussie door Robert Hijmang en Kees Mouwen werd geopend. Binnen Tl(,E\K, de koepel van studieverenigingen, circuleerde al snel de naam 'D e Uni(e)', omdat dat 'lekker corporaal' zou klinken. Clemens van Diek, voorlichter van de economische faculteit, heeft een paar wat je 'academische suggesties' zou kunnen noemen. Van Diek: "TAR afkorting voor Tilburgs Academisch Pintje. En NOOT, Na Onderwijs en Onderzoek naar de Tap. Of was het nou TOON?" Van Diek bracht zijn suggesties afgelopen week via een mailtje onder de aandacht van 'bouwmeester' Robert Hijmang, die laat weten inmiddels regelmatig door creatievelingen te worden aangeschoten. D e tijd hjkt rijp om een prijsvraag uit te schrijven. Hijmans: "Nou, daar wacht ik liever zo lang mogelijk mee. Hoe zal ik het zeggen? Als je dat doet, moet je kiezen uit wat je binnen krijgt. En ik geef De Paus nog niet op."

Meer spraakverwarring was er ook bij de Tilburgse economen, die dachten een grote slag te kunnen slaan.

In Duitsland. Spitze zou het moeten worden, dachten de voorlichters van de beste­economische­faculteit­ van­Europa­in­wording, die zich opmaakten voor een potje student­hunten. Lokatie: de zeventiende Europdische Bildungsmesse in de Westfalenhallen van Dortmund. Een Riesenunternehmung waar vast wel die jonge, getalenteerde D uitse scholieren te vinden zouden zijn die hun wetenschappelijk licht in Tilburg wilden komen opsteken. Op het gebied van de

12 FEBRUARI 1 9 9 8

o­verlxeden

W

E

E

dat de Hoge Raad om zou gaan door zich ten gunste van een systeem van rechtvaardigingsgronden uit te spre­ ken. Dit deed de Raad niet, omdat er nog geen nieuwe wetgeving was die

K

S

T

A

A

hen daartoe dwong.

"Wel heeft het Pikmeer Il­arrest ervoor gezorgd dat de lat voor immuniteit ho­ ger werd gelegd. De lagere overheden mogen alleen niet meer vervolgd wor­ den waimeer het een 'exclusieve' over­ heidstaak betreft, die niet door private partijen kan worden uitgevoerd. Dan houd je naast uitgifte van paspoorten weinig over. Het is een goede zaak dat het OM is overgegaan tot vervolging van de lagere overheden om aan te to­ nen dat ook de overheid zelf aan zijn eigen regels is onderworpen en dat niet alleen de burgers worden gepakt. De staat blijft met zijn onschendbaarheid echter de achilleshiel. Als belangrijk politiek argument wordt altijd inge­ bracht dat als de staat vervolgd wordt, twee ministers, die van Justitie en de­ genen onder wiens verantwoordelijk­ heid bet delict is gepleegd, tegenover elkaar komen te staan. De minister van Justitie 'behoort' immers hiërarchisch het hoofd te zijn van het OM. "Wat ook opvallend is aan het Pikmeer Il­arrest is de bepaling van de straf­ maat. De Hoge Raad heeft bepaald dat bij overheden tot een andere straf ge­ komen kan worden dan dat voor bedrij­ ven en particulieren zou gelden. Van hieruit kun je twee kanten op redene­ ren. Ik zelf vind dat de overheden zwaarder gestraft dienen te worden, omdat zij een voorbeeldfunctie vervul­ len. Maar het is waarschijnlijk dat ze juist lichter gestraft worden, aangezien het algemeen belang toch deels ah rechtvaardigingsgrond kan dienen. Stel dat je dit zou toepassen op de Pikmeer­ zaak. De ambtenaaren werknemer zou­ den verschillend bestraft worden, ter­ wijl ze 'partners in crime' waren. En dat zou wel erg raar zijn." [MH]

T

International Business bijvoorbeeld. economen. Beter ten halve gekeerd dan ten hele Vijf dagen maar liefst, te beginnen op 16 februari, gefaald. Zurückziehen dus. Toch is er oogst: men hadden de economen gepland om zieltjes te winnen beschikt nu over 4000 pennen met opschrift www­ onder de geschatte 60.000 bezoekers van wat ook wel ib.kub.nl, over duizenden folders, affiches en bekend staat als de European Education Fair. Het was informatiekaarten. Gelukkig is alles in het Engels dringen om op dit onderwijsgala binnen te komen, gesteld, zodat ze op toekomstige onderwijsbeurzen in maar begin februari kwam het verlossende woord: Parijs of Brussel ingezet kunnen worden. De grote vraag voor de economen schijnt nu te zijn: Warum Teilnahme möglich. Plaats van handeling: Halle haben wir es nicht gewufitl Sechs.

De jubelstemming zakte wat toen de vorlaufiges Ausstellerverzeichnis Westfalenhalle sechs binnen kwam. De KUB stond er op, maar waar waren de REDACTiK: W l E N E K E KOK andere universiteiten?

Veel bedrijven, en het Landesarbeitsamt Nordrhein Westfalen, maar geen academische counterparts.

Het zal de verkeerde Halle zijn, zo dachten de economen, laten we een faxje vragen met daarop bijvoorbeeld de deelnemers van Halle fiinf. D at kwam, en er stonden onvermoede grootheden op. Zoals de Deutsche Angestellten Krankenkasse, de Dortmunder Verkehrswacht en het Deutscher Jagdschutz­ Verband ­ maar geen universiteiten.

Tja, dachten de ■ Westfalenhallen van Dortmund

^

Samenwerkingsverband w^il strategisch 'onderzoek' bevorderen

Aanbieding: 2,5 miljoen voor Eindhovens­Tilburgs onderzoek Het %di is bedoeld voor strategiscb onder­ zoek. Wat moeten we daaronder rerstaanl

"Onderzoek dat op langere termijn van nut kan zijn voor de universitei­ ten van Tilburg en Eindhoven en bij­ voorbeeld kan leiden tot een nieuwe opleiding of een nieuw instituut.

Daarbij moeten de betrokken facul­ teiten een duidelijk commitment to­ nen door al de komende vijf jaar per­ soneel en faciliteiten beschikbaar te stellen. Ze moeten er echt warm voor lopen, daar zullen we streng op be­ oordelen. Het is de bedoeling dat wij na vijf jaar onze handen van het pro­ ject af trekken. D aarna zou h e t zelfvoorzienend moeten zijn door middel van studenten, NWO­aanvra­ gen of verdiensten via de markt."

Hoeveel onderzoeksprogramma's kunnen pro­ fiteren van bet SOBU­geldi

se Universiteiten (SOBU) gaat de ko­ mende vijf jaar in totaal 2,5 miljoen

Hoe komt u aan de 2,5 miljoen, verdeeld over vijfjaar om dit onderzoek te financieren!

gulden investeren in een 'strategisch

"Jaarlijks hebben wij een budget van 1,6 miljoen gulden. D e 2,5 miljoen betalen wij uit onze reserves en door onze investeringen in het DENK­pro­

onderzoeksprogramma'. Tot nu toe hield het SOBU zich vooral bezig met wat minder in het oog springende

ject t e b e ë i n d i g e n . D ENK is een

individuele aio­projecten. Met de

samenwerkingsverband tussen de letterenfaculteit van de KUB, de fa­ culteit wiskunde en informatica van de TUE en het Instituut voor Percep­ tieonderzoek (IPO). Dat heeft in de afgelopen negen jaar een aantal on­ derzoeksprojecten gebundeld op het gebied van mens­machine­interactie.

Verschillende van die projecten zijn door ons betaald. Zij zoeken nu naar andere financiering via NWO, Euro­ pa en het bedrijfsleven."

miljoenen wil men één programma financieren dat na vijf jaar op eigen benen zou moeten staan. Geïnte­ resseerde faculteiten van de twee universiteiten moeten voor 15 april een globaal onderzoeksvoorstel op

"In principe is het bedoeld voor één programma, dat met dit geld goed van de grond kan komen. Maar omdat het om een aanzienlijk bedrag gaat, wil­ len we een opening houden voor een tweede programma als daarvoor eveneens een goed voorstel komt."

tafel leggen. Volgens SOBU­secreta­

Zo'n onderzoeksprogramma moet de core bu­ siness van beide universiteiten betreffen. Waar moeten we dan aan denken!

municatietechnologie. Een voorbeeld van dat laatste is electronic commer­ ce: zakelijke transacties via de elek­ tronische snelweg. Dat thema heeft zowel een technische als een maat­ schappelijke component. Bovendien zijn opleidingen op ICT­gebied ge­ wenst door het ministerie van Eco­ nomische Zaken. Maar natuurlijk

"De KUB is een universiteit voor mens­ en maatschappijwetenschap­ pen en op de TUE staat de techniek centraal. Thema's die zich op die snij­ vlakken bedienen zijn bijvoorbeeld logistiek en de informatie­ en com­

"We mikken met name op onderzoek met een duidelijk maatschappelijk nut."

Het Samenwerkingsorgaan Brabant­

ris mr. Karen Leurs maakt vooral Was dat DENK­project DU juist niet een vorm van toegepast onderzoek, dat stratepscb was, én de beider core businesses betrof!

onderzoek met 'maatschappelijk nut' een kans.

Mr. Karen Leurs [Foto; Enk van der Burgt]

maken andere voorstellen ook een strategische samenwerking tussen kans."

Eindhoven en Tilburg bevorderen.

Want eerlijk is eerlijk, hoe succesvol Het SOBU beeft tot nu toe voord losse aio­ het SOBU individueel vaak ook is ge­ projecten gefinancierd. Dient deze koers­ weest, strategisch zijn we nog niet wijziging om met een ander type onderzoek genoeg uit de verf gekomen." een beter image te krijgen!

"Nee, we proberen niet respectabe­ ler te worden. We willen vooral de

Nederland goed voor 450 miljoen aan 'Brussels' onderzoek

Tekort aan docenten

Nieuwe opzet economie is beter, maar ook jachtiger

Nederlandse onderzoekers hebben in 1997 voor 450 miljoen gulden deel­ genomen aan de onderzoeksprogram­ ma's van de Europese Unie. In totaal zat er bijna vijf miljard gulden in de EU­pot.

jaren 1998­2002 moet de Unie meer aandacht besteden aan de levenswe­ tenschappen, vindt Nederland. Aan dat onderzoeksterrein werd de afge­ lopen vijf jaar twaalf procent van het Europese budget besteed. Nederland wil dat optrekken naar zeventien pro­ Vooral de 'zachte hoek' kreeg vorig cent. In totaal zit er voor de komen­ jaar veel geld uit Brussel. De zogehe­ de vijf jaar 35 miljard gulden in de ten levenswetenschappen ­ waaron­ EU­pot. Juist deze week vergadert de der medisch, biologisch, landbouw­ Unie over het definitieve budget en kundig en biotechnologisch onder­ de verdeling over de verschillende zoek valt ­ was goed voor 100 mil­ onderzoeksgebieden. joen gulden. Ook bij het sociaal­ De verschuiving is noodzakelijk, re­ economische programma deden Ne­ deneert Nederland, vanwege het derlandse onderzoekers het goed: ze groeiende belang van gezondheid, waren goed voor 80 miljoen gulden. voeding en milieu. In het EU­pro­ Op het gebied van telematica deed gramma moet dat terugkomen, met Nederland het slecht: daar bedroeg de meer geld voor onderzoek naar een duurzame economische groei, een oogst 'maar' tien miljoen gulden.

In het onderzoeksprogramma voor de verbeterde kwaliteit van leven en een

Tevreden studenten die eerder aan het studeren slaan dan voorheen.

Maar ook een docententekort en de nodige kinderziektes. Dat leert een eerste evaluatie van de propedeuse­ nieuwe­stijl bij economie.

■ Br ussel, Rue Béiiard {Foto: Flip Franssen]

verantwoord milieubeheer.

De kans dat het extra geld er komt is vrij groot: er ligt een voorstel om een nieuw onderzoeksthema over ener­ gie en milieu te beginnen. Volgens Nederland kan het extra geld vooral worden weggehaald bij het nucleair energie­onderzoek. [MtW/HOP]

"Internationalisering slecht voor onderwijskwaliteit" Internationalisering maakt het hoger onderwijs er niet per se beter op. Dat komt doordat zowel studenten als docenten niet goed genoeg Engels spreken. Dat zegt W. Jochems, ver­ trekkend hoogleraar Didactiek aan de Technische Universiteit Delft.

Buitenlandse studenten zijn aantrek­ kelijk voor universiteiten en hoge­ scholen. De voornaamste reden is dat elke student geld oplevert. Daarnaast verbetert volgens velen de kwaliteit van het onderwijs als buitenlanders en Nederlanders naast elkaar in col­ legebanken zitten. Studenten krijgen 20 een bredere blik.

Zo'n positief effect is echter nooit wetenschappelijk bewezen, betoogde hoogleraar D idactiek W. Jochems vorige week in zijn afscheidsrede in Delft. Volgens hem worden de baten

van internationale studieprogram­ ma's overschat en de nadelen onder­ schat. D e meeste buitenlandes ont­ moeten bijvoorbeeld nauwelijks Ne­ derlandse studenten.

Het belangrijkste struikelblok voor internationale opleidingen is volgens Jochems de taal. Buitenlandse stu­ denten beheersen de taal van de col­ leges en de lesboeken (meestal En­ gels) niet altijd voldoende, ook al zijn zij geslaagd voor een taalbeheer­ singstoets. Alleen de heel begaafde en ijverige studenten kunnen zo'n te­ kort compenseren.

Maar ook voor de Nederlandse docen­ ten is de vreemde taal een handicap.

Zelf denken ze dat hun anderstalige colleges prima te begrijpen zijn. Maar onderzoek van de Delftse didacticus D. Vinke wijst anders uit. Zij testte na afloop van een Engels­ en een Ne­ derlandstalig college van dezelfde

Wat voor onderzoek staat u voor ogen, fundamenteel of toegepast!

"DENK heeft veel goed onderzoek op­ geleverd, maar het heeft de Tilburg­ se en Eindhovense universiteit stra­ tegisch niet echt dichter bij elkaar gebracht. Dat kun je ze ook niet ver­ wijten, want het was geen harde eis.

Het staat wetenschappelijk wel hoog in aanzien, maar dat heeft soms als keerzijde dat het bedrijfsleven moei­ lijk te interesseren is om er geld in te steken." [SD]

docent hoeveel de Nederlandse stu­ denten ervan opgestoken hadden. De toehoorders van het Engelstalige col­ lege scoorden beduidend lager dan die van de Nederlandse versie.

Docenten blijken in het Engels min­ der duidelijk uitleg te geven. Zij ver­ woorden hun informatie te compact, herhalen die niet en presenteren de kennis niet in verschillende bewoor­ dingen. D aardoor krijgen studenten weinig tijd om de informatie te ver­ werken.

Om de knelpunten op te lossen be­ pleit de scheidende hoogleraar een strenge selectie bij internationale studieprogramma's. Studenten moe­ ten begaafd zijn, de voertaal goed be­ heersen en een geschikte vooroplei­ ding afgerond hebben. D ocenten moeten ofwel ervaring hebben in do­ ceren in het Engels ofwel een ver­ plichte training volgen. [KK/HOP]

om een band op te bouwen met zijn studenten. "Studenten die op de uni­ versiteit komen, ondergaan een klei­ ne schok, ze moeten wennen aan de nieuwe situatie. Je hebt nu minder tijd om ze daarin te begeleiden. Net wanneer je ze een beetje leert ken­ nen, vertrekken ze weer."

Verder heeft de basisfase te kampen gehad met de nodige kinderziekes; in de eerste weken waren er nauwelijks boeken en syllabi voorradig, en er is gebrek aan kleine collegezalen. Een belangrijker probleem wordt ge­ vormd door het tekort aan docenten in de basisfase. Met student­assisten­ ten is de nood enigszins geledigd. In de ogen van studenten maakte dat weinig uit, de docenten echter ach­ ten deze colleges van mindere kwali­ teit. Norde: "Stu­

Ruim driehonderd eerstejaars zijn er in september aan begonnen: de basis­ fase economie, de oude propedeuse in een nieuw jasje. Studenten moe­ ten eerder gaan leren en meer bij de colleges betrokken worden. Korte, compacte onderwijsblokken van acht weken met meer werkcolleges moe­ ten daarvoor garant staan. Het blijkt een nobel streven met vooralsnog een weerbarstige praktijk.

Studenten zijn in elk geval tevreden.

Uit een evaluatie blijkt dat de eer­ stejaars over alle vakken van blok 1 dent­assistenten redelijk c o n t e n t werken meer ten­ Nieuwe studenten zijn. Ook werden tamengericht, ter­ de blokopdrachten wijl wij meer in­ ondergaan nu en de tentamens in zicht in het vak nog een schok" deze periode vrij verschaffen." goed gemaakt, met — — Het gebrek aan do­ een slagingsper­ centen wordt vol­ centage van rond de zeventig. Dat gens de directie basisfase in de hand duidt er op dat studenten vroeger aan gewerkt doordat wetenschappers het werk gaan vergeleken met voor­ geen prioriteit geven aan het prope­ heen. Toen begonnen ze vaak pas op deuse­onderwijs. In afwachting van het einde van het semester met stu­ een nieuwe bestuursstructuur heeft deren. Student Sjoerd Blum, lid van die directie geen machtsmiddelen om de klankbordgroep basisfase, beaamt docenten bij vakgroepen op te eisen. dat: "Vooral de tussentoetsen in het De kritiek wordt door prof.dr. Theo tweede blok dwingen je de stof tijdig Verhallen (bedrijfseconomie) echter door te nemen." niet gedeeld. "We hebben steeds zo­ Het blokkensysteem heeft ook nade­ veel mogelijk docenten beschikbaar len. D e korte blokken laten weinig gesteld. Onderwijs heeft onze voort­ tijd tussen de verschillende onderde­ durende aandacht, medewerkers len en worden daarom door sommi­ worden er in hun functioneringsge­ ge studenten jachtig gevonden. Do­ sprekken ook duidelijk op afgere­ cent wiskunde dr. Henk Norde vindt kend." [SD] het een nadeel dat er weinig tijd is

UrsfIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

Enthousiasme over 'named chairs'

Studenten: "Bibliotheek moet langer open"

"Als de KUB toonaangevend wil blijven, moet ze wel"

KUB-studenten zijn ontevreden over de openingstijden van de bibliotheek. Die zijn te kort, zo blijkt uit klachten die zijn

In Amerika is het gesneden koek: named chairs. Bedrijven verbinden hun naam voor ettelijke tonnen aan een leerstoel en verwachten er weinig of niets voor terug. De KUB-economen

deze extra cash flowl

Prof.dr. Arndt Sorge, WORC: "Named chairs zijn in Amerika doodgewoon. Ook in Oxford en Cambridge is het een bekend fenomeen.

In Duitsland komt het weer minder voor, hoewel Koblenz er enkele heeft.

Het is een goede manier om het neusje van de zalm aan te trekken. Wat is daarop tegen? Je verbetert zo de derde geldstroom en dat is voor iedere universiteit een goede zaak. Zolang de wetenschappelijke vrijheid gehandhaafd blijft en de universiteit zelf de hoogleraar kan kiezen, zie ik alleen voordelen."

Prof.dr. Len de Klerk, rector magnificus: "Bij het kiezen van een kandidaat-sponsor zijn, in het geval van de named chairs, twee zaken van belang.

De vraagstelling van het onderzoek waaraan je de naam van het bedrijf wilt verbinden moet relevant zijn voor dat bedrijf: het is geen gewone sponsoring. En in de commissie die de geschiktste hoogleraar voor de leerstoel kiest, moeten meer mensen van de universiteit zitten dan van het

verzameld door studentenfractie SAM. Maar van de opening op zaterdag wordt weinig gebruik gemaakt.

Volgens fractielid Alexander Waringa vinden studenten dat de bibliotheek En hoe blij moet de KUB zijn met 's avonds veel te vroeg dichtgaat. "En in h e t Prof.dr. Harry Huizinga, hoogleraar weekend zijn de openingsAlgemene Economie: "Het invoeren tijden helemaal niet toevan named chairs op de KUB vind ik reikend. Er zijn zelfs menprachtig. Voor enige veramerikanise- sen die dan helemaal niet ring ben ik niet bang. Ik zou het pri- komen, omdat ze het niet ma vinden om bijvoorbeeld de Albert de moeite waard vinden."

Heijn-leerstoel te bezetten, als er Bij de bibliotheek zijn de Mei '95, ochtendspits [Archieffoto: Erik van der Burgt] maar niet over mijn schouder wordt k l a c h t e n bekend, zegt meegekeken. Overigens is dat in stafmedewerker Jola Prinsen. "In terdagmiddag, zodat de bieb dan tot Amerika geen punt omdat particu- onze gebruikerscommissie zijn de bijvoorbeeld half vijf open kan blijlieren daar een stoel vaak 'tot in de klachten naar voren gekomen. Het ven." eeuwigheid' sponsoren, met als eni- probleem voor ons is de hoge prijs die De belangrijkste vraag is volgens ge wederdienst de naamgeving. Bij we voor een uitbreiding van de Prinsen wat studenten precies nodig bijzondere leerstoelen in Nederland openingstijden moeten betalen. Het hebben. "Gaat het ze vooral om de moet je vaak na vier jaar weer aanis heel simpel: extra bemensing kost computers, dan is er misschien een kloppen. Dat creëert toch een zekere extra geld. Daarom is de beslissing alternatief in een grote groepsafhankelijkheid. hierover naar het niveau van het Col- werkruimte die goedkoper, want "Tussen Amerika en Nederland be- lege van Bestuur getild." onbemand is. Gaat het om meer toestaat een ander verschil: het belas- SAM gaat de komende twee weken gang tot boeken en tijdschriften, dan tingsysteem. De hoge belastingen in na ruggespraak met dat college een is er geen alternatief. En dat er stuNederland zorgen ervoor dat een re- onderzoekje doen naar wat studen- denten zijn die het op zaterdag niet latief rijke overheid veel geld heeft ten precies willen. "We hebben al de moeite waard vinden om naar de om te investeren in het onderwijs. De mensen gehoord die ervoor pleiten de bieb te komen... tsja. Drieënhalf uur lage belastingen in de VS geven par- vrijdagavond in te ruilen voor de za- is toch drieënhalf uur." [MvA] ticulieren hiervoor de ruimte. Het zijn meestal afgestudeerden van een bepaalde universiteit die hun bedrijf bedrijf, zodat niet het bedrijf maar de zo gek krijgen om een named chair universiteit bepaalt welke hoogleraar te financieren. Dat dankbaarheidsze aanstelt. We zullen bovendien een besef kan hier nog wel meer gecultiopen werving houden. Als je met al veerd worden, net als de marketingdeze dingen rekening houdt, zijn er strategieën om gefortuneerde alumgeen nadelen verbonden aan de in- ni te strikken." stelling van named chairs."

L. Verhulst, secretaris Nijenrode Studies waarin werken en leren afgewisseld worden, mogen Prof.dr. Eric van Damme, hoogleraar University: "Wij hebben de Cornells voorlopig alleen als experiment van start gaan. Pas als blijkt dat Economie: "De universiteit moet Verolme-leerstoel voor Supply-chain niet zoveel eisen stellen. Net als in Economics, de Vedior-leerstoel Inter- ze in een behoefte voorzien, mogen ze blijvend ingevoerd worhet bedrijfsleven zal de komende ja- cultureel Management, de ING-leerren ook in de academische wereld stoel Financiële Dienstverlening en den. Dat heeft de Tweede Kamer vorige week besloten. steeds meer geconcurreerd worden. Risicomanagement en de NCR-leerAls je als KUB in Europa toonaange- stoel Coöperatief Ondernemerschap. De Kamer twijfelt aan het nut van Woordvoerster De Vries koos daarom vend wilt zijn en blijven en goede Wij zijn niet zo gediend van de tradi- zogeheten 'duale routes'. Het HBO eieren voor haar geld en stelde voor hoogleraren in je bestand wilt heb- tionele bijzondere leerstoelen, omdat heeft die al en minister Ritzen wil ze werkend leren voorlopig alleen op exben, zul je daaraan moeten werken. daar een stichting of bedrijf aan vast ook aan de universiteiten mogelijk perimentele basis te starten. DaarEn dat kan uitstekend met geld van hangt dat soms een vinger in de pap maken. Maar volgens een meerder- mee kreeg zij wél een meerderheid bedrijven. Je moet je eigen hooglera- wil hebben. Wij zien de named chairs heid van de Kamer is het nog maar achter zich. ren naar buiten toe profileren en hun als een manier om de interactie tus- de vraag of werkend leren wel te ver- De Kamer bracht overigens nog een naam gebruiken om bedrijven aan je sen de faculteit bedrijfskunde en het enigen is met het academische karak- beperking aan. Duale opleidingen te binden. Het geld dat je van de re- bedrijfsleven te accentueren. Door ter van universitaire studies. mogen in het wetenschappelijk ongering krijgt, komt dan vrij en dat h u n naam a a n zo'n leerstoel te De W D zette haar verzet het sterkst derwijs pas na de propedeuse van kun je weer besteden door nieuwe verbinden, krijgen bedrijven een aan. Zij wilde duale trajecten in het start gaan. Zo wil men waarborgen mensen aan te nemen. Maar voor de hechtere binding met de instelling." wetenschappelijk onderwijs zelfs ver- dat studenten in ieder geval een acawerving van bedrijven is een ding [BdW/SD] bieden. Voor dat voorstel kregen de demische basis hebben voordat zij heel belangrijk: no strings attached." liberalen echter nauwelijks steun. aan het werk gaan. [HO/HOP]

denken er nu ook serieus over na. Hoe dichtbij zijn de Rabo-, Interpolis- en VSB-leerstoelen?

Prof.dr. Ramon O'Callaghan, bijzonder hoogleraar informatiemanagement van het bank- en assurantiebedrijf: "In Nederland is het fenomeen niet zo bekend, wat onterechte verwachtingen bij het bedrijfsleven zou kunnen wekken. Daarin moeten ze dan gewoon opgevoed worden."

I

Werkend leren alleen als experiment van start

I I

I

Betuline (2) Drie weken geleden behandelden we de vraag hoe het komt dat de berk wit is. Dat komt door de betuline. Die betuline blijkt een alcohol te zijn dat in hoge concentratie in berkeschor s voorkomt. Maar waarom dit dan die witte kleur tot gevolg beeft - dat hebben we niet kunnen achterhalen. Ik beloofde ook dat ik u met dit mislukte literatuuronderzoek de ontoereikendheid van de één stapsverklaring (hierna ISV) zou illustreren.

Karel van het Reve zei het eens als volgt. Als ik u vertel dat mijn oom in Australië is overleden, dan zult u zeggen: ach... en hoe kwam dat} Als ik u dan zeg dat hij aan een hartaanval is bezweken, bent u tevreden. Vertel ik u echter dat ik plotseling miljonair ben geworden dan zegt u: zo... en hoe komt datl Als ik dan zeg dat mijn Australische oom is overleden bent u tevreden. Maar de tweede vraag:

hoe mijn oom dan wel is overleden, die stelt u niet, want u bent met één stap tevreden.

Zo'n tweede vraag wordt zelden gesteld. Zo ook met de betuline. Waarom is een berk witl Dat komt door de betuline. Klaar! Het feit dat hiermee nog in het geheel niets is gezegd, valt nauwelijks op.

Goed, de ISV is ontoereikend.

Hoe zit het met de tweestapsverklaring (2SV)l Dit werkt als volgt. Stel ik wil een nieuwe computer kopen. U vertelt mij dat ik het beste merk C kan kopen. Maar ja, u kunt zoveel zeggen en ik weet niet hoeveel u van computers afweet. Even later zit ik in trein tegenover iemand en

bet gesprek komt op computers. Als ik haar vertel dat ik een nieuwe computer wil kopen raadt zij mij aan een C kan kopen. Hierna weet ik genoeg. Ik ga naar de winkel en koop een C-computer. Ik weet niet of bet u zo gaat; mij wel. Hier is één antwoord dus niet genoeg, maar twee wel.

Als je slim bent kun je van 2SV gebruikmaken, maar dan omgekeerd. Zo gaat er een verhaal over oud-president Nixon. Als hij een gerucht wilde verspreiden - en dat wou hij wel eens ging hij als volgt te werk. Hij vertelde zijn verhaal 'vertrouwelijk' aan twee ver-van-elkaar staande personen. Die vertelden

J a n . R.. JVLagxTxis UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

het dan weer verder en zo komt het dan bij u via twee 'onafhankelijke' kanalen. De eerste keer denkt u misschien nog: nou ja, hij kletst maar wat. Maar de tweede keer denkt u dat beslist niet meer.

Hoe zit bet nu in de economische wetenschap^ Economen gaan er graag van uit dat de consument rationeel is en de markt volledig kent.

Als dat niet zo is, dan maakt dat de zaak een stuk lastiger. Beide aannames zijn natuurlijk fout, maar dat is op zichzelf niet erg. Alle aannames zijn fout. Het gaat er om of een aanname redelijk en toepasbaar is. Toepasbaar zijn ze wel; redelijk niet. Toch is er een andere aanname voor consumentengedrag - de 2SVdie wel redelijk blijkt te zijn. Waarom wordt deze theorie dan niet in de economie toegepast} Dat komt door de inertie der academische econoom, de lAE.

!

I

ECNC­directeur Wolters wil bruggen slaan

"Huwelijk met universiteit moet nog intensiever worden"

H

et European Centre for Na­ ture Conservation is voor drs. Rob Wolters geen onbe­ kend terrein, als hij bijna een jaar geleden ir. Frits Prillevitz opvolgt als directeur. Maar zijn betrokkenheid gaat veel verder terug. Als ambtenaar, verantwoordelijk voor het Europese natuurbeleid bij het ministerie van Landbouw, Visserij en Natuurbeheer is hij vier jaar eerder een van de op­ richters van het ECNC ­ en dus ook mede­verantwoordelijk voor de ves­ tiging van het instituut in Tilburg.

"In die tijd leek het niet logisch om op de campus van de KUB te gaan zitten. Tilburg had geen zwaar na­ tuur­ en milieu­profiel. D e keuze voor bijvoorbeeld Wageningen lag meer voor de hand. Toch hebben we vastgehouden aan Tilburg en de KUB vanwege de bestuurlijke commit­ ment. Ook bood de KUB kansen voor interdisciplinaire kennis met maat­ schappelijke accenten. Er zijn al heel veel gegevens over de natuur, maar het is vaak kennis over bepaalde on­ derdelen, geen totaalvisie. Wij bestu­ deren de natuur in zijn geheel in com­ binatie met maatschappelijke aspec­ ten, bijvoorbeeld de economie. De maatschappelijke dimensies die de KUB aan het natuuronderzoek kan toevoegen, maakte Tilburg tot een goede keus."

Inmiddels is de vestigingsplaats van het ECNC een 'begrip' geworden, zegt Wolters. D e positie die het in­ stituut op het gebied van natuurbe­ heer binnen Europa inneemt, heeft ook Tilburg opgestoten in de vaart der volkeren. Wolters: "In Europees verband worden we vaak aangeduid als Tilburg Centre. Als zodanig heeft het ECNC Tilburg behoorlijk op de kaart gezet als brandpunt van de natuurbescherming. Het gevolg is ook dat in ons kielzog Eurosite, een organisatie van beheerders van de Europese natuurgebieden en het Eu­ ropese kantoor van de World Conser­ vation Union nu hier in Tilburg ge­ vestigd zijn."

Het ECNC wil zich op het snijvlak van wetenschap en Europees beleid bevinden, en wil daartussen vooral 'bruggen slaan', aldus Wolters. "On­ derzoeksrapporten zijn over het alge­ meen dikke ontoegankelijke rappor­ tages die niet of weinig worden gele­ zen. We willen beleidsmatige en po­ litieke wensen verkennen en probe­

■ ÊCNC­directeur drs. Rob Wolters [Foto: Erik van der Burgt]

Het European Centre for Nature Conservation (ECNC) heeft volgens directeur drs. Rob Wolters in vijf jaar 'Tilburg op de kaart gezet als brandpunt van de natuurbescherming, en opgestoten in de vaart der volkeren'. Ook binnen Europa zou het centrum een 'begrip' geworden zijn. Maar wat heeft het ECNC de KUB, een van de geldschieters, nou opgeleverd?

tijdwetenschappen, die onderzoeker dr. Jan van der Straaten de afgelopen jaren b i j h e t ECNC heeft gedeta­ cheerd. Economisch bekeken heeft de investering van een miljoen gul­ den vijf jaar geleden de KUB nog wei­ nig rendement opgeleverd.

"Op bestuurlijk niveau is het ECNC een geslaagd experiment. Het con­ cept blijkt te werken, want h e t ECNC is een van de meest toonaan­ gevende instituten in Europa gewor­ den", zegt Wolters. "Maar in de sa­ menwerking met de KUB zijn veel mogelijkheden onbenut gebleven.

Momenteel ben ik bezig met het schrijven van concrete programma­ voorstellen waarin de betrokkenheid van verschillende onderdelen van de KUB duidelijk is aangegeven."

Het gebrek aan samenwerking met de KUB in verleden heeft ook te ma­ ken m e t de organisatie v a n h e t ECNC, aldus Wolters. D e twintig medewerkers van het centrum werk­ ten teveel als secretariaat en waren te weinig bezig met het uitzetten van onderzoekslijnen. Met een reorgani­ satie hoopt de directeur daar veran­ dering in gebracht te hebben. Wol­ ters: "D e afgelopen jaren is er toch vooral gepionierd, geprobeerd het ECNC een plaats geven in Europa.

Maar in die tijd heeft het centrum onvoldoende profiel gekregen binnen de universiteit."

"Niet veel", zeggen critici. "Maar we kunnen wel veel gaan betekenen", zegt Wolters na jaren van pionieren.

■ Adrian van den Eetcnbeemt ren kennis uit wetenschappelijke onderzoek samen te brengen en toe­ gankelijk te maken." ^ ^ ruggen moeten er ook komen bin­ nen de wetenschap zelf, aldus direc­ teur Wolters. Er mag dan veel kennis zijn, doorgaans heeft die betrekking op deelgebieden en is niet interdisci­ plinair. Het samenbrengen van al die kennis en de disciplines, daar heeft het ECNC zijn zinnen opgezet. Meer nog dan afwachten wat de verschil­ lende behoeften zijn, wil Wolters met zijn centrum het voortouw nemen.

Met een vijftal strategische program­ ma's wil hij het ECNC een nadruk­ kelijk profiel geven. "Het is mijn ambitie om het ECNC neer te zet­

ten als denktank en innovator van het Europees natuurbeleid."

Binnen een aantal programma's moet ook de KUB een rol gaan spelen. "Het expertisecentrum is een interessant initiatief waaraan wij ook meeden­ ken en meedoen. We willen samen een programma ontwikkelen voor globalisering en ecologie. D aarvoor gaan we gezamenlijk een leerstoel invullen. Ik wil het thema economie in elk geval een zwaarder belang ge­ ven binnen het natuurbeheer."

Wolters zegt ook te werken aan an­ dere samenwerkingsverbanden met de KUB. Hij heeft al gesproken over de mogelijkheden met verschillende faculteiten. "Zo willen we met de faculteit wijsbegeerte een ambitieus

.ZN^laar intussen is het voor Wolters van belang dat hij de voordelen van het ECNC voor de KUB duidelijk maakt. Momenteel worden de pres­ taties van het instituut geëvalueerd door de voornaamste geldschieters, project opzetten, nature in the mind. rijk, KUB, provincie en gemeente. Als Daarin wordt onderzocht hoe het het gaat om het belang van de uni­ beeld van de natuur leeft in het hoofd versiteit, verwijst Wolters vooral naar van verschillende mensen uit doel­ de toekomst. Tilburg moet de ves­ groepen, zoals boeren of politieke tigingsplaats worden van het econo­ mie en ecologieprogramma, dat door beleidmakers."

KUB, gemeente en provincie inge­ _/X.an zo'n samenwerking met KUB­ vuld dient te worden. En om het be­ faculteiten heeft het tot nog toe gro­ gin van dat programma te markeren, tendeels o n t b r o k e n . Hoewel de komt er volgend jaar een congres 'dat komst van het centrum naar de KUB internationaal de aandacht trekt'. beargumenteerd werd met de moge­ "Dan kan het huwelijk met de KUB lijkheden om de kennis van natuur­ een intensievere vorm krijgen. En beheer te combineren met bijvoor­ met de faculteiten en vakgroepen er­ beeld de aanwezige economische en bij kunnen we volledige synergie be­ juridische kennis in Tilburg, is op dat reiken. Ik ben overigens niet bezorgd, gebied weinig bereikt. D e enige sa­ want er is stevige aansluiting moge­ menwerking waar Wolters op kan lijk bij ten minste vier van de vijf stra­ bogen is die met de vakgroep vrije­ tegische programma's."

Eerstejaars volgen nu al vóór wintersportvakantie college

Studie­advies spoort Leidse eerstejaars aan tot hoger tempo

M

inister Ritzen zei het vori­ ge week nog eens in de Tweede Kamer: als het aan hem ligt, voeren alle universiteiten het bindend studie­advies in. De Ka­ mer ging akkoord met Ritzens voor­ stel om zo'n advies ook na het eerste jaar mogelijk te maken. ledere stu­ dent die zijn propedeuse nog niet ge­ haald heeft, kan voortaan een bin­ dend advies krijgen. Verderop in de studie kan studenten de toegang tot een afstudeervariant ontzegd worden.

Tot nu toe is Leiden de enige univer­ siteit met een bindend studie­advies.

Studenten die in hun eerste jaar min­ der dan de helft van hun studiepun­ ten halen, krijgen een negatief advies en worden verwijderd van de oplei­ ding. In ruil voor de strenge aanpak worden studenten beter begeleid en

Leidse eerstejaars studeren dit jaar waarschijnlijk beduidend sneller dan hun collega's aan andere universiteiten. Volgens de universiteit van Leiden is dat te danken aan het bindend studie­ advies. wordt het onderwijs minder massaal.

In Tilburg heeft rector magnificus prof.dr. L. de Klerk vorig jaar al laten weten tegenstander te zijn van het bindend studie­advies. Op enkele fa­ culteiten wordt zo'n bindend advies echter niet uitgesloten. Rechten werkt met een milde variant van zo'n advies, er is daar een lage 'verplich­ te' norm die vooral is bedoeld om de nooit opdagende 'spookstudenten' zo snel mogelijk kwijt te raken. Bij so­ ciale wetenschappen pleitte dit jaar

de onderwijsadviseur aldaar voor het invoeren van het bindend advies.

CZ>ok de overige universiteiten rea­ geerden sceptisch op het Leidse stu­ die­advies. Volgens rector­magnificus prof.dr. W.A. Wagenaar komen zij daar nog wel op terug. "Je ziet dat het succes heeft", zegt Wagenaar. Uit een eerste tussenbalans blijkt dat de helft van de Leidse eerstejaars de helft van zijn studiepunten zal halen. Vorig jaar haalde slechts veertig procent dat

aantal. Aan andere universiteiten ligt dat percentage zelfs nog lager, op 35.

Intussen heeft elke student met zijn mentor besproken hoe hij ervoor staat. Wie geen uitzicht heeft om 21 van de 42 punten te behalen, kon zich vóór I februari uitschrijven zonder dat dat hen geld kost, of overstappen naar een andere studie. In mei krij­ gen de studenten opnieuw een ge­ sprek met hun mentor. Met het bin­ dend studie­advies voorkomt Leiden dat studenten jaren blijven rondhan­ gen zonder iets te bereiken, zegt rec­ tor Wagenaar.

Het bindend studie­advies heeft voor­ al effect bij geneeskunde en bij rech­ ten. De Leidse rechtendecaan H. Fran­ ken schrijft de goede resultaten toe aan de toegenomen sociale controle onder studenten. "Ouderejaars sporen

eerstejaars nu aan om te studeren", aldus Franken. Eerder was het 'zeer ongebruikelijk' dat eerstejaars voor hun wintersportvakantie ook maar één college hadden bijgewoond. "Wie wel studeerde was een nerd of een studje", zegt Franken.

Franken zag de afgelopen jaren het aantal rechtenstudenten bijna halve­ ren. Ook andere Leidse opleidingen liepen veel nieuwe studenten mis, omdat scholieren bang waren voor het bindend studie­advies. Maar Wa­ genaar betreurt dit verlies niet. Nu kunnen opleidingen hun onderwijs vernieuwen en les geven aan kleine groepjes, zegt Wagenaar. "D eze aan­ pak vergt erg veel tijd. Met het hui­ dige studentenaantal is het te doen.

Groei is niet ons oogmerk."

[MtW/HOP/PS]

UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

UNIVERSITAIRE

derlandse universiteit". Promotores: prof.dr. P.J. Hettema en prof.dr. G.L. van Heek.

Aanvang: 14.15 uur, aula KUB

ra c t i v i t e i t

e

n I

^12 februari [do]

a c a d e m i s c h ej p l e c h t i g h e d e n [ 27 februari [vr] P r o m o t i e drs. C.M.L. Verdegaal (TFT) Titel proefschritt:'De Statenbijbel en de Rabbijnen.

Een onderzoek naar de betekenis van de rabbijnse traditie voor de vertaling van het boek Job'. Promotor: prof.dr. N.R.M. Poulssen. Copromotot: dr. P.W. van Boxel.

Aanvang: 16.15 uur, aula KUB

M a r k e t i n g Associatie Nederland-dag 1998 Op de/e dag is het de bedoeling een interactie te bewerkstelligen tussen het bedrijfsleven en studenten. Dit gebeurt door middel van het oplossen van praktijkcases die door bedrijven worden aangeleverd. Met een motivatietraining door Tom van het Hek, borrel, dineren feest. Meer info: 013-4663044.

Aanvang: 09.00 uur, Tilburg, Hotel Mernire Wat drijft de belegger Een Studium Génerale-programma in samenwerking met Fontys-IMEC en studievereniging Mercurius. Met voordrachten en debat.

Aanvang: 13.00 uur, KUB, YZ 1

Sanne Wallis d e Vries Ter gelegenheid van de Dies van Efact komt de winnares van het Leids Cabaret Festival 1996 haar programma SOP presenteren. Kaarten iedenf 10.-; niet P r o m o t i e drs. C R .Riteco (FSW) Titel proefschrift: "Job control, persoonlijkheid en leden f 12,50. Verkrijgbaar bij Efact, R1/R2. gezondheid. Een exploratieve studie aan een Ne- Aanvang: 20.00 uur, aula KUB

||-j maart [vr]

1^17 februari [di] VITE-congres 'Telecommunicatie; in gespreid met de sector'. Congres over de recente ontwikkelingen in de telecommunicatiesector. Sprekers van o.a. PTT Telecom, Telfort, EnerTel, Libert el, OPTA, Rabofaceten Ericsson. Kosten leden; f 10,-; niet leden: f 1 5 , - .

Aanvang: 09.00 uur, aula KUB [ 2 8 februari

[wo]

Broodje m e t . . .

Het C WL organiseert een lunchprogramma waarin actuele zaken worden becommentarieerd door deskundigen, forum en publiek. Vandaag als onderwerp: het gedrag van topvoetballers.

Met M. van Tuijl en iemand uit de voetbalwereld.

Gespreksleider: Tim van der ."Vvoird, voorzitter Uraad KUB) Aanvang: 12.30 uur, Stiltecentrum KUB Zeven m a a l Eva Het CWL organiseert een theatervoorstelling. ] lenriëtte Schenk zingt zeven gedichten, begeleid door Paul Prenen op piano.

Aanvang: 20.00 uur. Stiltecentrum KUB

piano. Studenten hebben op vertoon van hun collegekaart gratis toegang.

Aanvang: 20.15 uur, aula KUB

n

e n t o o n s t e l l i n ge

71

Expositie M a t t h i e u v a n Riel Schilderijen met dominante kleuren en puntig licht waarij sentiment de voorstelling stuurt. Concrete herinneringen, gemengde gevoelens en lucide stemmingen worden samengevat in beelden van dreigende wolken, doorzichtige gebouwen, toevallige bomen, water en spiegeling in het water.

Tot 5 maart, hal IVA, KUB 'Sporen e n S p a n n i n g ' Studium Generale presenteert i.s.m. TIAS een expositie van Nicolette Arens en Luciënne Smit, getiteld 'Sporen en Spanning'.

Tot 6 maart 1998, KUB, gebouw Y

Concert De Koninklijke Liedertafel Souvenir des Montagnards organiseert een optreden van Igor Roma,

Colofon Redactie- Angela van Schendel Informatie zenden naar: Univers t.a.v. Universitaire agenda kamer A17, Postbus 90153 5000 LE Tilburg Mail: Schendel@kub.nl

Katholieke Universiteit Brabant

Y,

Faculteit der Economische Wetenschappen

Doctoraalvoorlichtingsdag 26 Februari 1998 9.00-16.45

Voor ALLE economiestudenten, dus propedeuse en doctoraalstudenten!

We verzorgen informatie over enerzijds wat je na je propedeuse kunt doen en anderzijds over wat de mogelijkheden zijn voorje afstudeert.

Het Programma •

Doctoraalkeuze Bedrijfseconomie Algemene Economie Fiscale Economie

•

Accentprogramma's Bedrijfseconomie

•

Afstudeervarianten Algemene Economie

•

Masterprogramma

•

Derdejaarsscriptie

•

Postdoctoraal Accountancy & Controller

•

Studeren in het Buitenland

•

Stage en Afstuderen

•

Beroepenmiddag: Oud studenten uit het bedrijfsleven komen vertellen over de d^elijkse praktijk.

Vergeet niet op tijd de aanmeldingsformulieren in te leveren. Hiervoor kunje terecht op de EFACT-kamer(Rl/2) of je kunt je formulier deponeren in de stembussen in gebouw AenB. Voor meer informatie kun je terecht bij EFACT en de MAK.

ujuin.!

tlAli:

UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

B

eleggen is in. In Nederland handelen een paar honderd duizend actieve beleggers met enige regelmaat in waardepapieren. Beleggingsclubs telen wierig, en zijn niet alleen gevuld met eerste generatie beleggers. Het aantal mensen dat indirect betrokken is bij beleggingen is nog veel groter.

De maandelijkse pensioenpremies bijvoorbeeld worden door de pensioenfondsen belegd. Die fondsen beschikken over professionele beleggers, mensen die er dus verstand van hebben, met vaak een opleiding economie achter de rug. Ook de banken, verzekeringsmaatschappijen en beleggingsadviseurs laten zich voorstaan op die professionaliteit. Daarmee, zo wordt door hen veelvuldig gecommuniceerd, mag degene die zijn spaarcenten aan hen toevertrouwt rekenen op een hoger rendement. Beter niet zelf aan de slag dus, zo is de boodschap, laat beleggen maar over aan mensen die er verstand van hebben.

"Een merkwaardige claim", zegt hoogleraar Econometrie van de Financiële Markten prof.dr. Theo Nijman. "Als je kijkt naar de resultaten van die professionele beleggers, dan moet je vaststellen dat ze het nauwelijks beter doen dan gemiddeld."

En als je de kosten, die professionele beleggers hun klanten in rekening brengen, er af trekt, dan doen de beleggingsfondsen het volgens Nijman zelfs iets slechter. "Je kunt als particulier beter zelf aandelen kopen en er vervolgens zo weinig mogelijk mee

Universiteit gaat professioneler beleggen De KL'R belogt DJ) bescheiden schaal ceu dee! van haar vermogen en liquide mitWelen. Die aanpak wordt gjeiirofcssionaliseerd omdat men denkt betere rendementen te kunnen behalen. De dienst Economische en Administratieve Zaken gaat Ijinnenkort een belegginj!;sspeciaüst aanlrekken. Hel hoofd van die dienst, Houdewijn Stadhorsl, zegt dat de KL [5 beperkte risico's zal nemen. "Wij zullen zeker niet gaan speculeren. We streven een evenwichtige mix van heleggingsmogelijkhedenna. Daardoor kunnen wij ons rendement verhogen, daarvan ben ik zeker. De kosten van een full time medewerker verdienen zichzelf terug."

De KÜB heeft zo'n 70 miljoen aan hqutde middelen, het totaal aan vermogen, kasgeld, reserves en dergelijke, in het verleden konden universiteiten geen reserves kweken.

Wal men overhield aan het einde van een jaar, diende teruggestort te worden naar hel ministerie. Sinds eind jaren tachtig kunnen de universiteiten een eigen financieel beleid voeren. De bclegging-sspecialist van de KUB is niet de eerste in heiland. De universileil van Nijmegen beschikt over meerdere ambtenaren die zich mi'l heleggingen bezighouden. [fR]

doen. Dan heb je ook zo weinig mogelijk kosten. Maar voor wie er geen omkijken naar wil hebben en met weinig geld toch wat aandelen wil kopen, kan het heel verstandig zijn naar zo'n beleggingsinstelling te stappen."

Aandelenrendementen zijn in de ogen van Nijman slechts in zeer beperkte mate voorspelbaar. Dat neemt niet weg dat er volgens hem vanuit wetenschappelijke hoek én heel verstandige én zeer bruikbare dingen

Professionals niet beter dan leken

De ware belegger beschikt over een lange adem Beleggen is in Nederland zowat een volkssport geworden. Studenten doen fanatiek mee, maar onthouden zich van het paniekgedrag dat de gemiddelde belegger regelmatig aan de dag legt. Beleggingssucces is vooral een kwestie van geduld, zeggen ook wetenschappers.

Wieneke Kok en Pieter Siebers kunnen worden gezegd. "Critici van mijn vakgebied wijs ik fijntjes op de Nobelprijswinnaars. In 1990 Markowitz, en in 1997 Scholes en Merton. Samen met de in 1996 overleden Black hebben de laatsten een theoretisch-mathematische model ontwikkeld dat een relatie legt tussen de waarde van een aandeel en een optie. Kijk maar eens rond op de beurzen, daar zie je handelaren die de BScalculators (Black-Scholes) volop gebruiken. Dat model heeft een enorme impact gehad. Clickfondsen waren bijvoorbeeld ondenkbaar geweest zonder de inbreng van dit drietal.

Hun model heeft geleid tot een explosieve groei van de financiële markten."

Ook een ander theoretisch model heeft zijn intrede op de financiële markten gedaan. Het raakte in zwang toen de Brit Nick Leeson zowat in z'n eentje een kapitaal vermogen van de eerbiedwaardige Baringsbank verspeelde. Banken kennen nu, zo zegt Nijman, het risicomanagement.

"Daarmee worden onder- en bovengrenzen bepaald. Met andere woorden: een bank kan goed inschatten hoeveel verlies of winst men maximaal per dag kan maken. Daar zijn de banken momenteel volop mee bezig."

Bij die twee toepassingen zal het niet blijven, denkt Nijman. Zijn vakgebied mag dan jong zijn, het heeft net als de financiële markten een enorme vlucht genomen. Die spectaculaire groei van de markten is volgens hem te verklaren uit de groeiende welvaart, het toegenomen financieel besef van mensen én de toegankelijke manier waarop er belegd kan worden.

O

ok studenten interesseren zich voor beleggen en bankieren. De Tilburgse studievereniging Mercurius bijvoorbeeld, voor financieel economen, heeft nog nooit zo'n groot actief kader gehad als dit jaar. De studentenbeleggingsvereniging Marge, waar veel Mercuriusleden zich ophouden, telt 135 leden, waarvan zo'n zeventig procent student of oud-student is. De vereniging is de beheerder van het 'Marge-fonds' waar na bijna 25 jaar beleggen zeshonderdduizend gulden in zit.

Een nieuw lid legt éénmaal 250 gulden in en vervolgens betaalt de student 12 gulden 50 en de niet-student 25 gulden per maand. Hiermee kopen ze een participatie (een deel) in het fonds van de vereniging. Met dat geld wordt belegd. Dat heeft volgens voorzitter drs. Marcel Frijns in de af-

gelopen jaren een rendement opgeleverd dat gelijk staat met dat van de grote beleggingsfondsen, en er soms zelfs bovenuit schoot. "Vorig jaar bijvoorbeeld lag ons rendement op 25 procent. Het rendement over de afgelopen vijftien ligt tussen de dertien en veertien procent."

Bedrijfseconoom Frijns is nu vier jaar belegger bij Marge. "We doen het vrij goed, omdat we weloverwogen beleggen, niet doordat wij een wetenschappelijke achtergrond hebben."

Beleggen is voor hem vooral een kick: "Je kunt je geld wel op een spaarrekening zetten, maar dan is het alleen maar wachten op de rente. Beleggen is veel actiever. Het leuke van beleggen is niet het geld dat je ermee verdient, maar de kick om van één dubbeltje, twee dubbeltjes te kunnen maken."

De Amsterdamse optiebeurs [Foto: Enk van der Burgt]

Tijdens de maandelijkse vergaderingen discussiëren de Marge-leden over rustige portefeuille met groeifond- neming vooral positieve bijdragen lede te nemen stappen op aan- en ver- sen. Aandelen dus van bedrijven die vert." koopgebied. Het komt vaak voor dat zich in de afgelopen decennia hebben Theo Nijman peinst even als de de leden besluiten niets te verande- bewezen met een 'buitengewoon goe- ethiek van de beleggingswereld aan ren in het fonds. "Dat heb ik het de performance'. Wie langdurig ten- de orde komt. "Het is een feit dat er liefst", zegt Frijns. "Als het niet no- minste twintig procent rentabiliteit in deze wereld gerommeld wordt. dig is, doen we niks." Van de span- van het eigen vermogen scoort, vindt Voorkennis is nog wel het meest begenade in de ogen kend. Maar het woord ethiek valt niet ning en hectiek van Schoorlem- bijster veel in mijn colleges. Misdie het beleggen mer. "Tja, ik schien zou dat meer moeten gebeuomgeven, is bij "Het is de kick om weet h e t . Dan ren, maar ik zie niet direct hoe." Ook Marge dan ook van één dubbeltje er wordt de spoeling voor Sander Schackman, vijfdejaars weinig te merken. dun. Ik schat dat econometrie, die op eigen houtje be"Daarin verschiltwee te maken" er hooguit twee- legt en zijn vermogen zag stijgen van len wij van de honderd bedrij- een paar duizend gulden tot een be'leken'-belegger", drag 'waar je een aardig autootje van zegt Frijns. "Particulieren worden ven in de wereld zijn die aan dat crikan kopen' is de ethische kant onderterium voldoen."

Ware kennis over snel nerveus en dat kan op het mogeschikt. "Ik koop aandelen puur ment dat de koersen dalen cruciaal bedrijven haal je volgens Schoorlemvanwege goede winstvooruitzichten. zijn. Ze willen dan alleen nog maar mer uit de jaarverslagen. KwartaalGroen beleggen is misschien wel een verkopen, zodat ze in ieder geval iets overzichten neemt hij met een korinteressant idee, maar het spreekt mij reltje zout.

Een bedrijf met een hoge overhouden. Een doorgewinterde beniet aan. Ik kijk alleen naar het renlegger weet dat het op de lange ter- rentabiliteit bevalt Schoorlemmer dement." mijn altijd weer aantrekt en laat zijn des te meer als het relatief veel geld uitgeeft aan research &) developaandelen staan."

Ook bij Marge komen discussies over ment. Wie blijven dan nog over? het principieel wel of niet investeren "Walt Disney bijvoorbeeld, dat invesocent drs. Anton Schoorlemmer teerde al in computeranimaties toen in bepaalde bedrijven weinig voor. is zo'n oude rot in het vak. De daar nog niemand serieus mee bezig Frijns: "Waarom zou je bijvoorbeeld 64-jarige bedrijfseconoom leidt over- was." Met die aanpak zegt Schoor- niet in Shell hebben mogen invesdag Tilburgse studenten in tot de ge- lemmer de afgelopen decennia een teren ten tijde van de apartheid, terheimen van de financiële markten en rendement te hebben geboekt van het wijl ze in andere landen wel goed besteedt zijn overige tijd sinds een aandelengedeelte van de portefeuil- werk deed. Ik ben het eens met een jaar of dertig - 'ik vrees zo goed als les van gemiddeld 'meer dan 20 pro- topman uit het bedrijfsleven, die zei dat niet handelen met bijvoorbeeld geheel' - aan het beleggen. cent'.

Indonesië meer kapot maakt dan wel Schoorlemmer is adviseur van zorginvesteren in dat land." verzekeraar CZ-groep en van een paar religieuze organisaties. Advieaar het de ethiek betreft legt zen aan particulieren geeft hij liever Schoorlemmer de grens bij beniet. "Die zijn bijna allemaalgefocust drijven die legaal opereren. "Maar de Studium Generale organiseert met op de korte termijn, en daar heb ik religieuzen die ik adviseer zien dat studievereniging Meicurius op donderniets mee. Daarover valt weinig be- anders. Die kochten geen Koninklijdag 12 februari het programma Watdriift redeneerds te zeggen. Hoge rende- ke Olie toen Shell nog in Zuid-Airide belegger'!. De sprekers zullen op een menten en snelle succesjes zijn vaak ka zat. En nog steeds kopen ze geen 'toegankelijke' manier een blik werpen een kwestie van geluk. Beleid valt er aandelen van fabrikanten van oorop beleggen in de volgende eeuw. Aanniet op te voeren." logsmaterieel zoals Lockheed en Boevang 13.00, zaal YZ 1.

Schoorlemmers devies: neem een ing. Terwijl in mijn ogen zo'n onder-

D

W

UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

Papers voor journals leggen m o e i z a m e weg af

sur

Niet alleen de kleine jongens maar ook de Grote Economen krijgen te maken met ondoorzichtige refereeprocedures. Zo'n beetje alle betere journals wijzen wel eens papers af die later een grote invloed blijken te krijgen, en zo'n beetje alle economen van naam, waaronder vele Nobelprijswinnaars, hebben papers per kerende post retour gekregen.

Zo schat Paul Krugman, vaak getipt als toekomstig Nobelprijswinnaar, dat zestig procent van zijn papers in eerste instantie afgewezen wordt.

Franco Modigliani (Nobelprijs 1985) biedt in 1949 een paper aan over spaargedrag, dat afgewezen werd omdat, aldus Econotnetrica, 'dit niet de tijd is om nieuwe, ingewikkelde hypothesen te formuleren'. Later, eenmaal gepubliceerd in een blad van minder allure, wordt het een

van Modigliani's meest geciteerde werken. Iets dergelijks overkomt WiUiam Sharpe (Nobelprijs 1990). Zijn beroemde artikel over het Capital Asset Pricing Model wordt door Journal of Finance als 'tweeslachtig' en 'oninteressant' bestempeld. Pas nadat enkele editors uit de redactie stappen en er nieuwe komen, wordt het artikel geaccepteerd. Uiteindelijk levert het meer dan tweeduizend citaten op. Van Harry Markowitz (Nobelprijs 1990) wordt eens een artikel geweigerd wegens 'seksistisch' taalgebruik.

len te lezen en te beoordelen. Herings besteedt gemiddeld één dag per paper en hij ontvangt "iedere zes, acht weken één stuk". Da's fors meer dan die Amerikaanse econome die Herings kent en die precies één uur over een paper doet, 'want meer tijd besteden ze aan mijn artikelen ook niet', zou ze gezegd hebben. Econometrist prof. dr. Jan Magnus, die wat langer in het systeem zit, wordt twee keer per maand verblijd met een paper en dat kost h e m per stuk "maximaal één dag". Keuzenkamp

die van auteur. "Ik heb goede en slechte referee-rapporten gekregen op mijn eigen papers. Mijn ervaring is: de goede journals referee-en sneller en beter. Zo stuurde Journal of Economie Literature mij eens binnen tien dagen een goed rapport. In diezelfde tijd moest ik eens een jaar wachten op een flutrapportje van Maandschrift Economie." Om die reden is het volgens Keuzenkamp niet eens zo heel onverstandig om een paper aan te bieden aan een tijdschrift dat wellicht 'te hoog' is: "Je

Een prullenbak vol klassieke artikelen

De oneconomische praktijk van de eonomische publicatiemachine Geen discipline die zich zo druk maakt over de wijze waarop er gepubliceerd wórdt dan de economische. Terecht! Veel blijkt er mis te gaan wanneer economen hun papers bij de journals indienen in de hoop dat ze geaccepteerd worden. Referees manipuleren, zetten auteurs onder druk, schrijven ondeugdelijke beoordelingsrapporten en gooien papers in de prullenbak die later wereldberoemd worden. Tussen het schrijven van een paper en de uiteindelijke plaatsing in een tijdschrift zitten vaak jaren, wat de dynamiek van de wetenschap bepaald niet ten goede komt. En inmiddels gaan anderen, die via via kennis hebben genomen van de inhoud van het paper, met de eer strijken. Rapport uit Amerika en uit de Lage Landen.

Michel Knapen

W

e cannot accept the article'.

James Buchanan, tegen het eind van zijn w e r k z a m e leven verbonden aan het Amerikaanse Center for Study of Public Choice en inmiddels gepensioneerd, krijgt midden jaren vijftig precies deze mededeling, en geen letter meer, van de editor van Quarterly Journal of Economics. Er 18 geen motivatie, er is geen beoordelingsrapport, enkel een botte afwijzing op zijn ingediende paper External and Internal Public Debt. Heeft de econoom die in 1986 de Nobelprijs voor de Economie krijgt zo'n knullig artikel geschreven? Of is er meer aan de hand?

Er is meer aan de hand, zo blijkt uit devan-het-kastje-naar-de-muur-affai-

re rond een artikel van de Amerikaanse topeconoom George Akerlof.

In 1966 schrijft hij het paper The Marliet for 'Lemons'. Akerlof doelt met lemons niet op citroenen, maar op 'miskopen' of 'prullen', tweedehands auto's bijvoorbeeld. Hij beschrijft hierin de werking van markten als de kwaliteit van producten niet zichtbaar is en geeft hiermee een impuls tot een nieuw vakgebied, de informatie-economie. Drie tijdschriften wijzen het later beroemde artikel af en noemen het een lemon.

American Economie Review wenst 'dergelijke trivialiteiten' niet te publiceren, volgens Journal of Political Economy is het 'te algemeen om waar te kunnen zijn' en ook Review of Economie Studies oordeelt: 'te gewoontjes'. Pas vier jaar nadat Aker-

lof het geschreven heeft, drukt een vierde tijdschrift. Quarterly Journal of Economics, het af. Wat is de diepere reden dat redacties van toptijdschriften Akerlofs artikel steeds weigerden? Wellicht zijn ze niet tevreden over de schrijfstijl, zo vermoedt Akerlof zelf, want is die wat minder 'plechtig' dan gebruikelijk.

Maar ook, en dat is een serieuzer verwijt, bij de editors bestaat de angst dat met Akerlofs artikel het verschijnsel 'informatie' de economische wetenschap binnendringt, in die dagen een fenomeen waar economen nog geen raad mee weten.

Buchanan en Akerlof zijn net 'gewone' economen: ze moeten publiceren om hun ideeën (wereldwijd) aan de man te brengen. Want daarom draait het in de wetenschap: onderzoek wordt pas vruchtbaar wanneer anderen er kennis van kunnen nemen.

Om deze simpele constatering is een hele industrie gebouwd: er bestaan duizenden journals waarin wetenschappers kunnen publiceren. Wie een idee heeft, die schrijft dat op, praat erover met collega's, schaaft er aan totdat het naar eigen oordeel publicabel is en stuurt het paper (een artikel mag het nog niet heten) naar een tijdschrift waarvan vermoedt

In 1923 krijgt de Zweedse econoom Bertil Ohlin een kort briefje van de editor van Economie Journal, waarin staat d a t Ohlins p a p e r niet zal w o r d e n g e a c c e p t e e r d . P r e c i e s 44 j a a r later krijgt Ohlin op basis van het afgewezen stuk de Nobelprijs.

Naam van de editor: J o h n M a y n a r d Keynes, die g e d u r e n d e een groot deel van het begin van deze eeuw als een absoluut m o n a r c h aan het r o e r staat van Economie Journal. Inmiddels heeft deze beroemde econoom een andere reputatie opgebouwd: af-

kend is bij de editor en een bijzondere kennis heeft op het specifieke gebied waarover het paper handelt.

Een goed systeem, daarover is iedereen het eens. De referee-procedure zorgt ervoor dat het beste werk in de beste journals terecht komt, door het kundige oordeel wint een paper aan kwaliteit en voorkomt aantasting van reputaties omdat prutswerk, ook van gezaghebbende economen, nooit gepubliceerd wordt.

D wordt dit deze het zal plaatsen. De editor ('hoofdredacteur') van dat journal werpt er een blik op en stuurt het paper door naar een meerdere referees, die het beoordelen en het groene danwei rode licht geven. Groen betekent meestal dat het geplaatst wordt, rood betekent meestal dat het afgewezen wordt - waarna de auteur een poging kan wagen bij een ander Journal. Oranje kan ook: het paper wordt geaccepteerd mits de auteur het herschrijft volgens aanwijzigingen van de referee. Die referee is doorgaans een wetenschapper die be-

J.M. Keynes, de Grote Afwijzer wijzer van klassieke artikelen.

H a r o l d Hotelling is d a a r v a n bijvoorbeeld het slachtoffer. Zijn p a p e r The Economics of Exhaustible Resources, dat de basis vormt voor de 'Regel van Hotelling' (de p r i j s van u i t p u t b a r e

e zomer van 1997 is al weer een tijdje ten einde, wanneer er op het volle bureau van prof .dr. Jack Kleijnen twee papers liggen die hij op verzoek van editors moet beoordelen of ze in aanmerking . komen voor plaatsing in een journal. * Dit referee-en doet Kleijnen twee, drie keer per maand, "en wat niet op mijn terrein ligt, stuur ik direct terug".

Waarom wordt juist hoogleraar Simulatie Kleijnen aangezocht om bij deze twee papers als referee op te treden!

Hebben de auteurs hem zelf verzocht die taak te verrichten, omdat ze hem kennen, omdat ze hopen dat zijn oordeel leidt tot een versnelde opname in het journal? De professor neemt de proef op de som en kijkt in de lite-

grondstoffen stijgt met de rente) belandt in de p r u l l e n b a k van Keynes.

Milton Friedman (Nobelprijs 1976) krijgt het in de j a r e n dertig met Keynes aan de stok. Een van de eerste a r t i k e l e n die de jonge F r i e d m a n schrijft, betreft een kritiek op de Britse econoom Pigou. F r i e d m a n s t u u r t het n a a r Economie Journal.

E d i t o r Keynes laat het Pigou lezen, die er niets in ziet, en Keynes wijst het af. Later zal het gezaghebbende Quarterly Journal ofEconomics het alsnog plaatsen.

ratuurlijst van de papers. "Dit stuk komt van een econoom uit Santa Cruz in Californië. En inderdaad, hij haalt er in een van mijn eigen publicaties aan. En dat andere paper is van een econoom uit Stanford. En verdomd, ook hij citeert mij."

Vriendjespolitiek? Of toeval? Kleijnen: "De auteurs zijn Amerikanen.

Het kan zijn dat de editor een Europeaan als referee wil hebben. En dat mijn naam in een referentielijst staat, wil alleen maar zeggen dat ik op het terrein waarop die Amerikanen publiceren, deskundig ben." Kom bij Kleijnen met aan met de suggestie dat het er bij het referee-en oneerlijk aan toe gaat.

Die suggestie doen anderen wel. Wetenschappers poetsen hun literatuurlijst op met namen van mensen van wie ze vermoeden dat ze als referee zullen optreden, opperde natuurkundige Ad Lagendijk in de Volkskrant

ECONOMIC STUDIES

B

van september '97. Ook op de KUB worden dergelijke geluiden geuit.

Econometrist en KNAW-fellow dr.

Jean-Jacques Herings bijvoorbeeld heeft meerdere malen zaken 'met een luchtje' meegemaakt. Als auteur van een paper werd hij door een referee geadviseerd een bepaalde econoom te citeren. "Ik weet bijna zeker dat die

econoom ook de referee was, die wat extra credits wilde halen." Herings werd ook geadviseerd economen die slechts één working paper (een nog niet gepubliceerd stuk) hadden geschreven, aan te halen. "Als je daaruit moet citeren, dan weet je dat de referee zelf de auteur van dat paper is." Zijn dat uitzonderingen? Nou nee, aldus Herings. "Gemiddeld word ik in één van de vijf papers die ik schrijf gevraagd om een mij volstrekt onbekend econoom te citeren." Manipulaties van citaties zijn niet uit te sluiten, is de ervaring van Herings.

Herings is niet alleen auteur, maar treedt zelf ook op als referee, momenteel voor zes journals. In die hoedanigheid liet hij eens een editor weten dat een bepaald paper niet geschikt was voor plaatsing. Komt hij een tijd later iemand op een congres tegen en al pratende ontdekt Herings dat deze econoom hetzelfde stuk heeft gerefereed - en ook afgewezen.

Enkele maanden later staat het afgedrukt in het journal. Hoe eerlijk is het systeem eigenlijk? vraagt Herings zich af.

Hugo Keuzenkamp, hoofdredacteur van Economisch-Statistische Berichten heeft grote moeite met auteurs die geïrriteerd raken door referees die vinden dat de auteur eerst hen moet citeren, voordat er een nihil obstat afgeroepen kan worden. "Dat duidt op de kleinzieligheid van de academische wereld. Het is mij ook wel overkomen dat ik een bepaalde econoom moest citeren, maar ik vond het wel terecht dat de referees mij daarop wezen. Je kunt daarover wel heel verontwaardigd zijn, maar economen verwijzen toch ook altijd naar zichzelf? Dat is nu eenmaal de ijdelheid van de economen."

S

teeds meer publicaties, steeds mer journals, steeds meer wetenschappers die dus nodig zijn om de groeiende stroom van artike-

refereet ongeveer iedere twee maanden één paper en is daar gemiddeld één dag mee kwijt. En prof.dr. Theo Nijman (Econometrie van de Financiële Markten) is een halve dag per week kwijt met referee-en. Niet alleen voor journals, maar ook voor aanvragen van de KNAW en van

QUARTERLY JOURNAL OF ECONOMICS VMoiw OXU

NOTwnb^r 1997

Isjnw 4

NWO, voor onderzoeksvoorstellen, voor discussion papers van CentER en voor hooglerarenbenoemingen.

"Die halve dag blijft overigens in de loop der tijd ongeveer gelijk. Het wordt aan de ene kant méér omdat er steeds meer journals zijn en er meer gepubliceerd wordt, maar het wordt ook weer minder omdat ik tegenwoordig makkelijker 'nee' kan zeggen. Dat wordt na enkele jaren eerder geaccepteerd."

Nijman refereer op dit moment voor zes journals en in totaal heeft hij dat gedaan voor 25 tijdschriften. "Word je als referee voor een topjournal gevraagd, dan levert dat toch een professioneel eergevoel op. Bij de mindere journals moet je het meer zoeken in de hoek van het corvee. Iedereen doet het, dus jij doet het ook."

Keuzenkamp kent als hoofdredacteur én als wetenschapper (hij is hoofddocent aan de KUB) de twee zijdes van de referee-medaille: die van editor en

kunt dat best wagen, want doorgaans krijg je duidelijke rapporten."

Z

ijn economen het over de kwaliteit van de referee-rapporten het grotendeels eens (hoe beter het journal des te beter het rapport), onduidelijk is het of het beter is anonieme papers te laten referee-en, of juist ondertekende papers.

KNAW'er Herings vindt het een 'goed systeem' dat de auteurs voor de referee onbekend zijn. "Als je als referee de auteur kent, heb je toch ontzag voor grote namen. En als je in zo'n stuk een fout ontdekt, heb je toch snel de neiging dat aan jezelf toe te schrijven. Zo van: ik zal het wel niet begrepen hebben." Herings heeft als auteur wel last van zijn 'anonimiteit'.

Dat vindt zijn neerslag in referee-rapporten die hij over zijn eigen werk krijgt: "Eenderde daarvan is beneden de maat."

Volgens Magnus worden papers juist 'bij hoge uitzondering' anoniem aan referees voorgelegd. "Dat kan eigenlijk ook niet. Een wetenschapper bouwt doorgaans voort op zijn eigen werk, hij verwijst daar ook naar. Dat betekent dat je al aan de literatuurlijst kan zien wie de auteur is." Magnus erkent wel dat de naam van de auteur zijn oordeel als referee beïnvloedt. "Dat is menselijk."

Magnus heeft in het verleden wel eens papers van 'bekende economen' afgewezen "en die waren dan heel boos".Evenals Magnus heeft Nijman geen naam nodig om te weten wie de auteur is. "Je gaat handschriften herkennen, de stijl van schrijven, het type printer. Maar de naam van de auteur neem je heus niet mee in de beoordeling."

E

en ander pijnpunt in de refereeprocedure is de snelheid waar mee papers worden beoordeeld. Magnus: "Ik heb wel eens een paper een jaar lang op mijn bureau

Een artikel dat afgewezen wordt, bel a n d t vaak in trage molens en mistige circuits, met als risico d a t anderen met de eer van de 'ontdekking' gaan strijken. Bekend is het verhaal van K r u g m a n s artikel over Target Zones. Twee positieve referee-rapp o r t e n zijn niet genoeg om het paper te plaatsen in Journal of Political Economy (omdat het voor dit tijdschrift van 'te weinig algemen belang is', aldus een d e r d e referee).

Inmiddels krijgt het p a p e r via andere kanalen toch bekendheid en als K r u g m a n s stuk eindelijk geaccepteerd wordt, krijgt hij het verzoek om de literatuurlijst aan te passen: g e d u r e n d e de ' w a c h t t i j d ' zijn e r minstens h o n d e r d artikelen over dat thema verschenen, die allemaal geb r u i k maakten van de methode die door K r u g m a n was ontwikkeld.

laten liggen. Ja, te druk. Maar ik heb me nu voorgenomen om papers écht binnen een maand te retourneren."

Kleijnen: "Het komt vaak voor dat collega's vergeten een paper te beoordelen en de boel niet afhandelen. Dat vind ik toch wel erg onbeschoft.

Soms moet je wel drie jaar wachten voordat een artikel wordt geplaatst."

Dat heeft echter ook te maken met de wijze waarop artikelen worden beoordeeld: na een voorlopige afwijzmg volgt een aanpassing door de auteur en dat kan zo wel drie, vier ronden doorgaan.

'Slechts' twintig procent van de papers die bij Keuzenkamps ESB op de deurmat vallen, is bij de auteur besteld, de rest komt ongevraagd binnen. Van die spontaan aangeboden tachtig procent wordt tweederde afgewezen. Soms worden artikelen binnen vijf dagen geplaatst, in andere gevallen krijgen de auteurs het bericht dat ze 'binnen acht weken iets van ons horen'. Inderdaad iets te lang, oordeelt Keuzenkamp. Overigens zullen trage referee-procedures zich tegen de bladen keren, meent hij.

"Als auteur denk je: ik stuur mijn paper niet op naar een journal dat zo'n trage reputatie heeft."

Nijman heeft ervaren dat papers doorgaans ongevraagd op het bureau belanden, met het verzoek binnen zes weken te reageren. "Binnen de finance-hoek hebben ze er iets op gevonden om dat te bespoedigen. Wie binnen vier weken zijn referee-rapport af heeft, ontvangt veertig dollar.

Dat versnelt zeker de procedure. Als je op je bureau drie papers hebt liggen, begin je toch eerst aan het artikel dat uiteindelijk geld oplevert."

Dat het werkt, blijkt volgens Nijman wel uit de cijfers: in de financieringshoek duurt het referee-en gemiddeld minder dan twee maanden, bij econometrie duurt het zo'n maand of negen in bij statistiek is anderhalf jaar wachten geen uitzondering. "Dat is een cultuurkwestie. Maar er speelt nog een factor mee: waarom zou ik sneller werken dan anderen? Als ik eenmaal de reputatie heb dat ik snel referee-rapporten schrijf, krijg ik steeds meer toegestuurd. Ik moet toegeven dat de wetenschap niet gebaat is bij dergelijke trage procedures."

Volgens Nijman is er nog een reden om snel te referee-en. "Veel tijdschriften nemen aan het eind van het jaar een lijst op met referees. Zeker wanneer het de betere journals zoals Econometnca betreft, is het een hele eer als je in die lijst staat."

DE 'BUITENLANDSE' VCXJRBEELDEN IN DIT ARTIKEL ZIJN ONTLEEND AAN HOW ARE THE MIGHTY FALLEN: REJECTED CLASSIC ARTICLES BY LEADING ECONOMISTWAN

J.S.

G A N S EN G . B . SHEPHERD {JOURNAL

OF

ECONOMIC PERSPECTIVES, WINTER 1994).

Frank van Pamelens woordkunsten blijken alleen voor gevoelige oren

Een tekstschrijver op de planken Voormalig letterenstudent Frank van Pamelen krijgt met zijn tweede avondvullende programma, Planken Wambuis, definitief erkenning als cabaretier. Maar eigenlijk ziet hij zich meer als tekstschrijver. Wroetend op zoek naar dat onlogische, vreemde, maar toch alledaagse product van mensen: taal. Een verslag van een dagje profilering in Rotterdam, waar kids hem niet waarderen en de inkorting van zijn programma knaagt aan zijn schrijvershart.

Leon Heuts

E

en dagje in het kielzog van Frank van Pamelen, cabaretier en communicatiedeskundige-voor-iialve-dagen bij de gemeente Tilburg, begint vroeg in de middag Zijn kleine Fiat Uno wordt volgestouwd met allerhande toneelbenodigdheden, zoals een schildersezel en een Zorro-pak. Onderweg moeten nog geluids- en lichtvrouw Liek lusse en muzikant Peter Faber(ookoud-letterenstudent) worden opgepikt Dan op weg naar Rotterdam Bij het dorpie Made wordt nog even, ter ere van olympisch kampioen Gianni Romme, getoeterd In de Maasstad, in hetZuidplein Theater om precies te zijn, is het vandaag Theaterdag Daar krijgt hij, samen met enkele tientallen collega's,een half uurdetijdom zich voorte stellen aan programmeurs vantheatersen longerencentra uit het land De cabaretiers die vandaag aanwezig zijn zou je in voetbaltermen de talenten van de eerste divisie kunt noemen Goede recensies, succes op één of meer van de landelijke talentenfestivals op de palmares(Van Pamelen won in 1996 de publieksprijs van het Amsterdams Kleinkunstfestival), redelilkveel optredens maargeen kometen die in no time tot grote hoogten worden gestuwd door luid luichende recensenten, zoals dat dit laar bijvoorbeeld Sanne Wallis de Vries Het blijft dus, naast de successen, ook gewoon ploeteren om programmeurs te interesseren Vandaag biedt dus een mogelijkheid om te profileren. Een goed optreden nu betekent meer optredens later Een half uur is

echter niet veel De enige oplossing is flink snoeien aan zijn tweede avondvullende optreden. Planken Wambuis, genoemd naar het Veluwse natuurgebied waar het geografische midden van Nederland te vinden is. Inde Fiat overlegt Van Pamelen met Peter Faberwat eruit moet en wat erin moet bliiven Ondanks het vakkundig snoeien, is het resultaat bedroevend Blijkt tenminstenadathalfuurtjeoptreden in een van de bloedhete kleedkamertjes van het theater. "Slappe hap", zegt de entertainer i : > e oud-letteren student, als autodidact langzaam gegroeid bij het KUB'se letterencabaret, ontdekt wat hij eigenlijk allang wisthij isniet iemand die een zaal vol pubers aan het schateren krijgt.

En laat nou net blijken dat er nogal wat van dat soort in de zaal zit Vrijwilligers van diverse jongerencentra, die juist omdat ze vrijwilliger zijn gratis binnen mogen En daar maken ze massaal gebruik van. want ze vinden cabaret erg leuk sinds Hans Teeuwen en Theo Maassen "Maar ik ben geen Hans Teeuwen. Ik ben niet grofgebekt of iemand die binnen twintig minuten het publiek op een spervuur aan typetjes trakteert" De subtiele taalgrapjes met een Hollandse inslag over WillemAlexander en Batavus Droogstoppel zijn niet aan de kids besteed Van Pamelen is geen grootsmoel of grappenkanon en de reacties in het kleine, ronde zaaltje zijn lauw Wat voor iemand is hij dan wel?

Een half uurtje later in de artiestenfoyer, daar naar toe geleid

Frank van Pamelen. Op de achtergrond: Peter Faber [Foto: Bart van Hattem]

door een pittige blondine, definieert hij zijn publiek "Mensen die mij leuk vinden zijn niet van 'lang leve de lol', maar mensen die kijken waar ik op terugkom " Het halfuurtje spreekt wat dat betreft boekdelen Van Pamelen is een woordartiest, die voortdu-

Gravend brengt hij samen met de zeer melodieuze accordeonist Faber een liedje waarin hij vele woorden vindt die rijmen op Batavus Hij noemt achterelkaar de tweeënzeventig eetbare paddestoelen op die in dit land zijn te vinden Hij verbaast zich erover

Van Pamelen rijgt voortdurend taalgrappen aan elkaar. Dat levert bij het publiek geen schaterlach op, enkel binnenpretjes rend taalgrappen aan elkaar rijgt, waarvoor het publiek gevoelige oren nodig heeft Bij hem geen schaterlach, maarvoortdurende binnenpretjes Eén van de typetjes die hij speelt IS een dassentunnelgraver En Van Pamelen is ook 'in het echt' een graver, een wroeter naar de vreemde, soms onlogische structuren van het Nederlands.

dat de verschillende lagen van een flat verdiepingen worden genoemd,terwijl heteigenlijktoch verhogingen moeten zijn Eigenlijk is Van Pamelen meer schrijver dan cabaretier, meer Ivo de Wijs dan Youp & Freek .XVis schrijver is voor hem de eenheid van het optreden belangrijk, en dat blijkt toch danig

te hebben geleden door het ge- schouwt het podium dan ook snoei tijdens de autorit Behal- voornamelijk als springplank ve dat de kids zijn manier van naar schrijverserkenning optreden niet echt waarderen, Een alleen maarschrijvende Van betekent noodzakelijke inkorting Pamelen zou toch heel jammer van zijn programma toch een te zijn Hij isopdeplanken nietalgrove aanslag op de inhoud Hij leen leuk, maar ook ontroerend voelt het in zijn schrijvershart, Hij weet de Hollandse, calviniswant de taalkunstenaar vervalt tische, vadervrezende ziel te ra zelfs tot cliché's als 'verloren ken als hij een vadertypeert met rode draad' en 'los zand' Dat is de subtiele dichtregel "je mag m niks vooreen schrijver, want dat stilte vloeken en bidden, maar is hij toch met name, erkent hij wat je echt wil zeggen laat je in Hoewel hij geniet van de directe het midden" Hij moet dat voorreacties van het publiek, "wat is al blijven zeggen in het midden er leuker dan mensen lol bezor- Op toneel dus tussen het pugen", IS hij geen theaterdier Hij ziet bliek zich best eindigen als tekstschrijver voor een cabaretier, momenteel vertaalt hij samen met Ivo de Wijs Amerikaanse kinderversjes Als hem het dilemma wordt voorgelegd waarFrank vat> Pamelen, 12 lebruari tussen hij zou willen kiezen (n de Tilburgse schouwburg. En» schrijver of cabaretier - dan tree 19.50 gulden, metkorting 18 noemt hij, weliswaar na enig gulden. aarzeling, het eerste. Hij be-

Jlml Hendrix

Muziek Noorderligt Het genie is al meerdaneen kwart eeuw dood maar ook dit jaar weer wijdt Noorderligt een festival aan hem Het gaat dan ookom gitaargod Jimi Hendrix, geboren inSeattlein 1942 en gestorven in 1970 in Londen, naar alle waarschijnlijkheid door een overdosisaan slaappillen Ook dit jaar in Noorderligt is weer dat merkwaardige verschijnsel te zien hoewel Hendrix, half zwart en half cherokee, zijn wortels toch vooral zocht in de

UTSriVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

zwarte rythm&blues en jazz, zijn het sinds zijn dood toch met name de blanken die met hem weglopen In Noorderligt veel bekende gitaristen, onder wie Steve Lukather De man is wereldberoemd doorzijn soloprojecten en vooral de band Toto Eerlijk is eerlijk valterblankeremuziekte vinden dan Toto? Eigenlijk is alleen Vernon Reid (niet in Noorderligt) de enige zeer bekende zwarte gitarist die zegt door de legende te zijn beïnvloed Een oorzaak voor het verschijnsel IS te vinden tijdens Hendrix'

leven Toen al vonden veel zwarte muzikanten zijn muziek 'te blank' Weliswaar meldde Stones-zanger Mick Jogger destijds dat de ziel van de zwarte muzikant nooit zo goed is vertolkt als door |imi Hendrix, maar het zwarte publiek kocht toch liever de funky schijfjes van hetzwarte muzieklabel Motown Deels zal het te maken hebben met de Engelse, blanke muzikanten Mitch Mitchell en Noel Redding, die respectievelijk drummer en bassist waren van zijn band The

limi Hendrix Experience. Deels ook omdat hij jazz en blues door zijn fabelachtige spel, revolutio-

nair gebruik van feedback, fuzz- en wahpedalen, en far OMf-teksten een dimensie verder bracht Eigenlijk is zijn muziek blank noch zwart, en hebben zijn platen, zoals de dubbelaar Electric Ladt/la«rf, of zijn werk met de Experience opvolger Band of Gipsys ook nu nog, ondanks de hopeloos verouderde, mysterieuze hippie-look van Hendrix, een tijdloze en cultuuroverstijgende waarde Vrijdag 13 februari, aanvang 20 00 uur, entree 35 gulden

In ieder geval absoluut met zwart, en waarschijnlijk ook minder tijdloos, is het Drentse Skik (= schik). Een beetje in de schaduw van het Friese De Kast is Skik de andere band uit het noorden des lands die snel aan populariteit wint De frisse boerenjongens brengen lekkere, aanstekelijke rock in onvervalst Drents dialect Zaterdag 14 februari, aanvang 20 30 uur, entree 17,50 gulden

Hans Croiset indrukwekkend als 'foute' psychiater in Woudstra's 'Stilleven'

Alleen de dood brengt 'zachte genezing' De vader van de vijftiger Erik Scherpenzeel, een bezadigd psychiater, was fout in de oorlog en daarom door zijn zoon gesclirapt, verdrongen zoals dat op Freuds divan heet. Maar een onder het tapijt geveegde pa kan als hij sterft verrijzen en dan is de beer los. Zeker als er dan ook nog een brief arriveert waaruit het gedicht Voor vader valt dat Hans Lodei­ zen vlak voor zijn te vroege dood in 1950 schreef, en waarin sprake is van een samenzijn van vader en zoon, in een ver verleden, 'terwijl het donker ons dichtsloeg'. En van 'een tafel waar schemering en zachte genezing zeker zijn in de toe­ komst'. Wat gestold was wordt weer vloeibaar. En Hans Croiset schittert weer. Op 5 maart in de Tilburgse schouw­ burg.

aanse maar ook een hachelijke, om niet te zeggen perverse con­ structie, ook al is er van seks tussen die twee geen sprake Hi| kan niet meer zonder de |ongen en neemt hem zelfs samen met zi|n lijdzame vrouw mee op va­ kantie Waarop schorsing volgt en zelfmoord en (in een aan­ grijpende slotfase) zelfmoord De makke van deze tragedie is de te geringe tekening in de bijrol­

len D atgeldtsowiesovoorEriks gevoelsarme vrouw, te bekakt gespeeld door Cox Habbema, maar wat erger is. ook voor de rol van Rafael, die wel zeer integer wordt neergezet door de neef van Hans, lules' zoon Vincent Croiset. Niet meer dan summier, maar wel effectief, zi|n ook een aantal zijlijnen geschetst met Elles van den Brink als een col­ iega­psychiatervoorwie Erikook

al een objet du désir is en met de emoties de spankracht die het voortreffelijk acterende Rudolf spel van Croiset zo onvergeteli|k Lucieer als zwager Maar de rol maakt |BH| van Croiset is weergaloos omdat zij origineel is uitgewerkt alseen vertelling achteraf, dus over het graf heen, vanuit het stille hier­ namaals Het publiek hoort een mt'fedewSp'êmf' bijna zakelijke zelfanalyse die Donderdag 5 maart om 20.) 5 «ur clean, zonder woede of verdriet in de Tilburgse scliouwburg. En­ de donkere zaal in wordt gescho­ tree 29,50 gitWen. ven Binnen dat kader krijgen de

R

arst Woudstra schreef SUlte­ dood willen voordat er met hen ven op verzoek van Croisets afgerekend is Zeg maar zoals Toneelgroep Hef Toneel Speelt, Freud in zijn laatste boek Mozes door hem en Ronald Klamer ex­ (en zijn god) opzocht om zich pliciet opgericht om het Ne­ rekenschap te geven van zijn ver­ derlandse theaterstuk, klassiek houding met hem. D at duel en modern, op de planken te neemt bij Woudstra vaak de vorm brengen Woudstra gebruikte als aan van een final shool out waarin blauwdruk het schrijnend drama de zoon het lood|e legt omdat hij rond de psychiater D Ouds­ inziet nooit lief gehad, dat is hoorn, die enkele jaren geleden nooit geleefd, te hebben en daar­ door de bond van vakbroeders om al dood te ziin Waarop: geschorst werd nadat hij een (figuurlijk dan) pistool in de relatie was aangegaan met een mond, trekker over, hersens te­ jonge ex­patiënt, en zelfmoord gen het behang 'Stilleven' dus. pleegde Hoe kan iemand zover komen? G efundenes Pressen voor INf a de bedelbrief om liefde Woudstra die zich al met zijn volgt een ontmoeting van Erik eerste stuk in 1981 positioneer­ met de jongen (Raf) in een café de als 'de psychoanalyticus on­ En daar zie je aan de acterende der de Nederlandse theaterma­ Croiset pa uit ziin graf verrijzen. kers' D at IS hij met alleen in zijn Raf lijkt op hem zoals hij zich hem eigen stukken, maarookwanneer herinnert in SS­uniform, de tus­ hij als regisseur klassieke karak­ senliggende laren vallen weg. ters uit de theatergeschiedenis Erik is weer het kind aan de hand op zijn divan onder handen van pa D e crux van het verhaal neemt D aarbij is niet Wenen van is nu dat Raf die in Enk een va­ rond de eeuwwisseling maar het derzoekt, in Erikspsychealszi|n niet al te vrolijk stemmende eigen vader begint te leven.

Zweden van Ibsen, Bergman en Woudstra maakt dat ­ naar mijn Noren zijn achterland. En zijn smaak wat ai te duidelijk ­ waar. voorkeur gaat uit naar afwezige, Maartoch overtuigend. Nu is dit of foute, of dode vaders die niet niet alleen een klassiek Freudi­

■ Rafael, de jongen van de brief (Vincent Croiset), de vrouw aciiter de psychiater (Cox Habbema) en de psycliiater Erik Scherpenzeel, bij wie Rafaëls brief aankomt (Hans Croiset) |Foto Kors van Bennekoml

Debuut van Sanne Wallis de Vries is inderdaad een komeet

I

Een engel met ravenveren Een droomdebuut, de recensenten waren unaniem. Sanne Wallis de Vries was al erkend talent toen ze in 1996 zowel de jury­ als de publieksprijs won van het Leids Cabaret Festival, maar stijgt nu als een komeet na haar bejubeld avondvullend debuut SOP. De jubelaars hebben gelijk, want Wallis de "Vries beheerst alles wat een cabaretier tot top maakt: goede mimiek, prachtige imitaties van onder meer Anita Meyer en Katja Schuurman en ze is nog leuk ook. Bovendien weet ze, zappend van typetje naar typetje, de vinger te leggen op het meest fascinerende cliché dat er bestaat: het fin­de­siècle­ gevoel. ls er iets hot is, dan is het wel cabaret Alleenoptelevisieal A kreeg deze theatervorm de laat­

Sanne Wallis de Vries |Foto Frits Fall^enhagen

met haar ukelele, maar haar po­ pulariteit en bekendheid is toch al een tijdje tanende, en na haar droogt de bron al ras op D e ca­ baretieriseigenlijkeen meneer

ste maanden alle aandacht D e NCRV bracht de vierdelige docu­ mentaire­serie Achter De Lach. waarin het zalmneusje van de 'T'ot dit jaar de prettig gestoor­ Nederlandse cabaretiers de ge­ de chaoot Sanne Wallis de Vries heimen van het métier voor de plotseling tot nieuwe ster werd camera mochten uitleggen Zij gebombardeerd Het Algemeen die graag tot dat neusje willen Dagblad promoveerde haar zelfs behoren, kunnen terecht bij de in één klap tot de nieuwe Youp Teleac­cursus De wortels van helvan 't Hek En, het kan niet an­ kwaad D e VARA bleef niet achter ders worden gezegd, ook dit stuk­ door enkele weken achter elkaar je schaart zich achter de zienswij­ een voorstelling uit te zenden ze van de Nederlandse recen­ Ook hier de groten, zoals de oude senten Wat haar goed maakt is rotten Youp van 't Hek en Freek haar vakmanschap ze beheerst de longe, de tussenpaus Herman alle facetten van haar ambacht Finkersen de 'Eindhovense' lich­ Hilarisch zi|n haar typetjes Ani­ ting Hans Teeuwen en Theo ta Meijers discohit Why, Tell me Maassen Wat opvalt bi| de gro­ W(iy krijgt een perfecte vertol­ ten is het gebrek aan vrouwen king, compleet met kreuntjes Natuurlijkis er Brigitte Kaandorp Hese Katja Schuurman ('maarnu

heb ikerééén') wandelt voorbi|. maar ook Pipi Langkous en trut­ je Annika ('oh Pipi, je zit te jok­ ken') Haar mimiek is geweldig, haar dansjes amusant idioot Wat haar nog beter maakt is dat ze een, soms naar depressie nei­ gende, fin­de­siècle meisje is Een cliché, en ze weet het Er is maar één taal om dat uit te druk­ ken­de meest nietszeggende taal vol gemeenplaatsen die er te vin­ den IS, namelijk de vergadertaai der ambtenaren D us zegt ze hoe 'bepaalde zaken' uit einde vori­ ge eeuw 'met een grote boog' naar deze tijd worden geabstra­ heerd Of dat 'bepaalde zaken' die niet direct een plaatsje kun­ nen krijgen 'even worden gepar­ keerd' Haar einde­der­tijden­gevoel is niet altijd even vrolijk Een bizar­ re, onlogische maar ontroeren­ de droom over haar verdwenen broertje bij de Amsterdamse hoertjes Of, een hoogtepunt, haar imitatie van een Amster­ damse tram in de middag Imi­ tatie is te klein, ze is meer een spons die wordt uitgeknepen een kakafonie aan geluiden, flar­ den zinnen, dialecten en accen­ ten spuugt ze uit Verontrustend, want het is teveel, te druk, meer dan 'n mens kan bevatten Net zoals de overvloed aan informa­

tie dat het merendeel van de Nederlanders dat 's avonds, doelloos van kanaal naar kanaal zappend, over zich heen krijgt Het beklijft niet meer.

Ze zou doorschieten als het gro­ te einde­der­ti|den­gevoel alles zou overschaduwen D at is niet zo, want Wallis de Vries heeft een bijzonder oog voor het alle­ daagse En hier geldt wat is er alledaagser dan taal? Ze verwon­ dert zich over dat grote zwarte gat in ieders gezicht dat elke dag weertaai produceert Maarsom­ mige woorden zitten onder het stof en bli|ven desondanks be­ staan Wat te denken van woor­ den als kreek, nagelgarnituur of trawanten, wie gebruikt ze nog?

En ook wie interesseert het nou?

Sanne Wallis de Vries dus, want, zoals ze zelf aangeeft "Ikbenniet gek, ik ben een engel" D at is ze inderdaad, maar wel één met ravenveren tussen de witte vleu­ gels

5'SOP van Sanne Wniiis de Vries, ^^idbnderdag 12 februari in de aula ïvan de KUB, entree 10 gulden. ', Eaarten verkrijgbaar bij Efact in sa. Woensdag 4 maart in de Til­ burgse schouwburg. Entree !9,50 gulden. Met korting 18.­ gulden.

U N I V E R S E E I 12 FEBRUARI 1998

Matsertjes zijn bectoetd voor medewerkers en studenten van de KUB. Mits de lengte de dertig woorden met te boven gaat bedraagt de prijs vijf gulden.

Tot zestig woorden kost een matsertje tien gulden. Berichten met een (para) commercieel karakter tot dertig woorden kosten f 50,-; el k woord meer kost een gulden extra. Onder vooruitbetalmg. Maximaal twee matsertjes per activiteit. Inleveren tot do. 13 00 uur. Niet op woensdag!

WITNESS CALL - HELP P l e a s e h e l p ! W o e n s d a g 4 februari omstreeks 13.00 uur, vooraan op het parkeertterrein op de Warandelaan, heeft de bestuurder van een rode Suzuki Alto, k e n t e k e n LH-67-DD, zijn portier tegen mijn auto, grijze Subaro Imprezza, k e n t e k e n P 645 FOV, laten vallen: schade f 7 0 0 , - . Heeft iemand gezien dat dit gebeurde of gehoord dat bestuurder dit toegaf aan mij ? Bel m e a.u.b. zo spoedig mogelijk op: 0134634337, Eugenie Hol. Cursus Tekenen Studium Generale start op de KUB in februari bij voldoende belangstelling een basiscursus tekenen en een tekencursus m e t een thematische aanpak: aan de hand van een concreet onderwerp wordt gewerkt naar een eindstuk waarin meerdere discipilines (tekenen, grafiek, inkt) tot één resultaat leiden. Kosten voor KUB-studenten ƒ 90,-, overige ƒ 1 1 0 , - . Duur: tien wekelijkse lessen van één uur.

Inlichtingen: SAB, kamer N 2, tel. 013 -4662135 of 4663034.

EFACT Zoekt...jij ook?

Grijp nu je kans! Er is nog plaats in o.a. de volgende commissies: Internet, E c o n o m i s c h e Spelen, A c t i v i t e i t e n , Onderwijs, ECH, Derdejaarsscriptiereis en Carrière Contact. Heb je interesse, k o m dan voor meer informatie langs op de EFACT-kamer (R1/R2).

Gevraagd Goede aantekeningen van de hoor- en werkcolleges van Staatsrecht A van het jaargang 1997 / 1998 (tegen financiële vergoeding). Telefoon: 0342 472932 (na 19.00 uur).

Graag zelf de touwtjes in handen?

Wordt dan één van de bestuursleden van de BijlesCentrale Tilburg.Bel voor meer informatie: 4630568 (Robert of Annemiek).

Lid van de ELSA-family Word n u voor maar f 2 0 , - lid tot september '98 (normaal f 35,-) en profiteer van alles wat ELSA, de studievereniging voor r e c h t e n s t u d e n t e n van ALLE r i c h t i n g e n , te b i e d e n heeft.

Meer informatie: 013-4668269.

Tijd over?

Wil je w a t bijverdienen en tegelijk studenten/leerlingen helpen m e t h u n studie? Wordt dan bijlesdocent bij de BijlesCentrale! Bel Robert of AnneBroodje Met.... miek (4630568).

Woensdag 18 februari in Broodje Met: Kluivert vrijgesproken van verkrachting. Over het gedrag van topvoetbalCursus Jazzdance en Dansexpressie Iers. Hebben ze een voorbeeldfunctie In februari start Studium Generale op voor supporters? Houden justitie en de KUB bij voldoende belangstelling politie h u n sneller een hand boven het t w e e d a n s c u r s u s s e n : Jazzdance e n hoofd? Draagt hoge salariëring bij tot Dansexpressie. De cursus Jazzdance onbezonnen gedrag? Deze en andere sluit aan bij de rijke traditie van jazz vragen in Broodje Met vanaf 12.30 in en a a n v e r w a n t e m u z i e k . De cursus het S t i l t e c e n t r u m . M e t M a r t i n van Dansexpressie stelt eigen creativiteit Tuijl en iemand u i t de voetbalwereld. voorop en b i n d t zich n i e t a a n e e n vastgestelde techniek. Inlichtingen: SAB, kamer N 2, tel. 013 - 4662135 Sanne Wallis de Vries of 4663034.

Vandaag laatste gelegenheid om kaarten te kopen voor het wervelend optreden van aanstormend talent Sanne Schrijf Je in Wallis de Vries die vanavond ( 12 fevoor het zevende Stichting European bruari) o m 20.00 u u r in de aula van de M a n a g e m e n t Congress op 13 en 14 KUB haar show SOP zal presenteren. maart te D e n Haag. Managementga- K a a r t e n leden ƒ 10,-, n i e t - l e d e n ƒ mes, workshops, banenmarkt en spre- 12,50. Verkrijgbaar bij EFACT ( R l / k e r s ! Info: 0 7 1 - 5 1 2 7 5 5 6 / 5 1 4 4 0 2 4 . R2). www.SEMC.nl Boekenlijsten 0ndememingsfinanciering2 voor FEDe b o e k e n l i j s t e n voor h e t t w e e d e Hulp gevraagd! Wegens omstandighe- semester zijn vandaag (12 februari) en den k a n ik geen college volgen. Wie morgen (13 februari) nog verkrijgbaar heeft voor mij (tegen vergoeding) re- op de EFACT-kamer. N a 13 februari cente aantekeningen van " O n d e m e - worden geen boekenlijsten meer uitmingsfinanciering 2 voor FE? "Bel Rik: gegeven, ook niet op de EFACT-ka040-2019362 (na 18.00 uur) mer!

Nog even geduld... ... want op 26 februari organiseren de Economische Faculteit, EFACT en de MAK samen weer de doctoraalvoorlichtingsdag m e t informatie over o.a. stage en afstuderen, derdejaarsscriptie schrijven en de verschillende accentprogramma's. Daarnaast k o m e n m e n s e n u i t h e t bedrijfsleven op de beroepenmiddag vertellen over h u n dagelijkse bezigheden. Lever je aanmeldingsformulieruiterlijk 13 februari in. Meer informatie bij EFACT ( R l / R2).

Gevraagd Goede aantekeningen van de hoor- en werkcolleges van Pzivaatiecht B van het jaargang 1997 / 1998 (tegen financiële vergoeding). Telefoon: 0342 472932 (na 19.00 uur).

2 weken NRC Gratis Schrijf je n u gratis in voor Carrière Contact en ontvang informatie over relevante activiteiten van bedrijven.

Bovendien ontvang je 2 weken gratis het N R C bij inschrijving.

De Economische Spelen 1998 Ma. 9 maart t / m do. 12 maart organiseren EFACT, SBIT, TEV en T O P D O W N de bedrijvenweek 'De Economische Spelen'. Deze week heeft vele i n t e r e s s a n t e o n d e r d e l e n voor jou, waaronder sollicitatietrainingen, cases, bedrijfspresentaties, individuele gesprekken en een m a n a g e m e n t game. D u s schrijf je nu in bij één van de verenigingen of van 12.00 tot 14.00 u u r in de mensa of in gebouw A en 'Ride t h e waves of your career'.

Congres Telecommunicatie Studievereniging VITE International organiseert op di. 17 febr. haar jaarlijkse congres, m e t als titel: 'Telecommunicatie; in gesprek met de sector'.

Sprekers van o.a. P T T T e l e c o m , EnerTel, Libertel,Telfort, Ericsson, OPTA en Rabofacet. Inschrijving kan deze week in de mensa, volgende week in gebouw A en altijd op VITE-kamer RIS.Kostenvoor leden 10, -, voor nietleden 15,-.

Studie-problemen ?

Geen paniek! De BijlesCentrale helpt bij het vinden van een geschikte bijlesdocent. Bel voor meer informatie naar Robert of Aimemiek (4630568).

Gratis mobiele telefoon.

Als je je inschrijft voor het VITE-congres over t e l e c o m m u n i c a t i e op 17 febr. maak je kans op een gratis mobiele telefoon en e e n Libertel IZIabonnement.

Excursie AEX & DNB Op donderdag 19 maart organiseert studievereniging VITE International een excursie naar DNB & AEX in Amsterdam. Inschrijven op R15:kosten voor leden 2,50, voor niet-leden 5,-

Camelot snow-specials!

Supervoordelige en oergezellige ski- & snowboardreizen voor studenten. Frankrijk, Oostenrijk, Andorra. Al vanaf ƒ 299,- (bus/app/skipas). Speciale groepskortingen.

Nieuw: weekend-specials en short weeks naar Val Thorens. Bel CAMELOT 030-2769246.

Deelnemers gezocht ABG zoekt in opdracht van Pharma Blo-Research, het grootste instituut voor geneesmiddelenonderzoek in Europa, met vestigingen in Zuidlaren en Assen: Deelnemers (M/V) 18-80 jaar voor diverse onderzoeken in de maanden,februari,maart en april. De vergoeding varieert per onderzoek. Bijvoorbeeld: f 1.700,- voor een verblijf van 1 1 dagen intern; f 975,- voor 6 dagen intern; f 450,- voor 1,5 dagen intern en 1 kort bezoek.

Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers.

Inlichtingen ABG (projectwerving) Turftorenstraat 20, 9712 BP Groningen, tel: 050-3123798.

Vrijwilligsters gezocht Dinox Medical Investigations en Farma Research zoeken gezonde vrouwen (18-35 jaar), met een regelmatige menstruele cyclus (24-35 dgn), die mee willen werken aan diverse onderzoeken met Anticonceptie pillen. Ook pilgebruiksters kunnen reageren. Er staat een redelijke financiële vergoeding tegenover. Inlichtingen op werkdagen tussen 11.0015.00 uur, dr. Christine Klipping, dr. Ingrid Duijkers, Anna van Oijen, bel 024-388 87 86, Groenewoudseweg 317, 5624 TX Nijmegen.

Te Itoop Vakstudie Nieuws 1993-1997, compleet f 500,-; WFR 1988-1997 compleet f 250,-; samen f 600,-. Tel. na 20.30 uur: 013-5131968.

Skfén en snowboarden met feest-garantie!

Pre Loup: 6.3.: f 439,-; 13.3: f 399,-; 20.3: f 349,-; 27.3: f 349,-.ff/sou/; 6.3.: f 574,-; 13.3: f 519,-; 20.3: f 534,-; 27.3: f 470=9,-. Les Meunuires: 20.3: f 514,-; 27.3: f 514,-. Bel nu voor gratis Royal Class!

013-4678694: SPORTURA 013-4678694.

Skiën, skiën, skiën!

SNOW-TREX heeft nu de beste skivakanties tegen de laagste prijzen! Maart en April... veel zon, langere dagen en absoluut de beste sneeuw in Val Thorens, Tignes en Les 2 Alpes. Bel voor meer info: SNOW-TREX 030-2753030 (sgr).

mnnfEAU

Goirkestraat I 5CM6 G C Tilburg tel. 0 1 3 - 5 4 4 4 6 6 2 06-52973496

^

ABG zoekt in opdracht van Fharma Bio-Research. het grootste instituut voor geneesmiddelenondeizoek in Etiiopa, met vestigingen in Zuidlaren en Assen:

*

vol uuFw^^^^it CoMoöa

W i l Segers Instrukteur

voor diveree onderzoeken in de maanden januan, febtuan en maart.

STUDENTEN PROFITEREN

K F 99,00 een paar

* spoedcursus praktii'8-10- 12 weken *'^gcialebeginnersonnbieéng

ZACHTE CONTACTLENZEN

ƒ ^ I

^ ^ Lees de 25 grootste successen

" J K w ^ van de milieubeweging in het dubbeldikke jubileumnummer.

VIA*» _

Bei: 030-2331328 UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

Bij een maandelijkse betaling van F 22,00

Optiek Heuvelpoort Tel. 013-5441051

Maandag aardappelsoep of florentijnse soep beefburger met Jus of kipschnitzel met champignonsaus bleekselderij met knollookyoghurtsaus of sperciebonen met tomaat pommes parisiennes of gekookte aardappelen veg.: champignontaartje snack: kipburger

Dinsdag kaassoep of chinese kippensoep varkensfricandeau met jus of kipvink zuurkool met ananas of wortel met peterselie aardappelgratin afgekookte aardappelen veg.: gevulde paprika snack: broodje hamburger

Woensdag erwtensoep of champignonbouillon hawaiburger of runderstooflapje spruitjes of bloemkool met kaassaas frites afgekookte aardappelen veg.: kaasomelet met krulden snack: broodje gyros

Donderdag tamatencrêmesoep of selderijboutllon bami goreng met ei-3 stokjes saté-kroepoek-atjar-uttjes of kerrieburger met jus-witte bonen in tomatensaus-gekookte aardappelen veg.: saté snack: loempia special

Vrijdag ossenstaartsoep of proveneaalse tmuillon gebakken vissples met cocktallsaus of braadworst met jus parijse wortelen of snijbonen crincle frites afgekookte aardappelen veg.: groentenschnitzel snack: portie saté

■^ijJVteo

n ­ PER MAAN ft

De vergoeding varieert per onderzoek.

Bijvoorbeeld: ƒ 1850,- voor een verbüjf van 15 dagen intern ƒ 600,- voor 3 dagen intern en 1 kort bezoek ƒ 500,-voor 2,5 dag mtera.

Voor wasautomaten, vaatwassers, VKasdrogers, koei/vriesapparaten, Kleuren-TV's, zonnebanken, videorecorders en hifiseti

GEEN ONDER­ HOUDSKOSTEN.

Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers.

Inlichtingen: ABG (projectwerving) Turftorenstraat 20,9712 BP Groningen, Tel: 050-3 123 798.

iTIS 0800­0995570

Kringloop Bedrijf Tilburg

2 5 JAAR NATUUR EN MILIEU

Periode 16 t/m 20 februari

Wij werken aan de geneesmiddelen van de toekomst.

Daarbij hebben wij u nodig.

Deelnemers (MN) 18-80 jaar AUTORIJSCHOOL

menu

Perosistraat 81, Tilburg Noord eerste keus in tweede hands spullen!

Open: dinsdag t/m vrijdag: zaterdag:

9.30 ­ 17.00 u 9.30 ­ 16.00 u

buslijn 41 stopt voor de deur

SPAANS EN PORTUGEES LEREN IN LATIJNS-AMERIKA Vanaf n. 345,­ p/w. Inclusief: ­ inschrijfgeld ­ luchthaven transfer bij aankomst ­ accommodatie op basis van volpension in een 1­persoonskamer ­ 20 lesuren ­ lesmatenaal ­ groepsactiviteiten ­ deelnamecertificaat Aanvangsdata: elke maandag Inlichtingen: GASTON STUniFRFr7.FN Van Hallstraat 294. units 3 &4 1051 HM Amsterdam Tel/Fax: 020­68]2855 /06­51157541 E­mail: mariogufierrez@compuserve.com

zaalwijziging/ doctoraal (en eventueel tentamendata) Kijk voor het juiste coUegerooster, tentamendata 2e semester op Inter­ Word en Corel Flow op net Propedeuse rooster : met name Studen ten werkplek voor Economie en IB is er een nieuw Do mededelingcnpagina wordt verzorgd door Univers (tel. 2277). Diensten (gewijzigd) rooster gedrukt.

De Studentenwerkplekken in de en faculteiten gelieve hun kopij in WP6.1 of 7.0 per e­mail Bibliotheek en A 052 zijn uitgebreid (Schcndel@kub.nl) aan te leveren, uiterlijk donderdag 13.00 uur. De met de programma's Word, Corel berichten dienen kort en kernachtig geformuleerd te zijn. Uitgebreide versies van de mededelingen kunnen geplaatst worden in de Internetversie flow en Till (Tilburg Internet Law Tentamen S ysteem Programma van Univers. Daarnaar wordt in de betreffende korte mededeling in de Library). Tekstverwerking met Ontwikkeling ter krant verwezen met het teken @. De mededelingen voor Internet sturen WordPerfect blijft daarnaast be­ voorbereiding cq. voor pd naarY.D.Verschuren@kub.nl. Uiterlijk vrijdag 9.00 uur. D e redactie behoudt schikbaar.

Accountancy zich overigens het recht voor om in te korten.

Voor die studenten die toestemming Cursussen Rekencentrum hebben voor het afleggen schriftelijk Vooriaar 98 worden er weer een aan­ tentamen SPO: tal computercursussen met open in­ ­ aanmelden bij Bureau Examens schrijving gegeven. Deze cursussen vóór 21 febr. a.s.

Aanmelding bij M. Boot, Y 216 (tel. ­ Tijd: 19 mrt a.s. 19.00 uur in AZ zijn zowel voor studenten als voor Tussentoetsen Propedeuse 4668373; Email: M.Boot@kub.nl).

116 medewerkers bedoeld. Voor de De tussentoetsen van het tweede Het min. aantal deelnemers is 7. Er maand februari en maart staan de semester worden gehouden m de is een voorlichtingsbijeenkomst op volgende cursussen gepland: Inzage tentamen 16 febr., van 16.00 tot 17.00 uur in periode van 9 t/m 20 mrt. 1998. ­Windows95 (voorDOS­gebruikers) Ondernemingsfinanciering 1.

Aanmelden voor deze tussentoetsen Y 257. Degenen die aan dit seminar ■ WWW­pagina's maken met HTML Wo.l8 febr. a.s. is inzage mogelijk uiterlijk do. 19 febr. 1998 bij Bureau willen deelnemen maar op dit tijd­ 3.2 • WordPerfect 7.0 for Windows (voor van het tentamen Ondernemingsfi­ Examens. Het concept­rooster van stip verhinderd zijn, wordt deson­ nanciering 1, gehouden op 13 jan. de tussentoetsen staat op pag. 72 van danks verzocht zich aan te melden. gebruikers van WordPerfect 5.1) ­ Word 97 for Windows (voor gebrui­ 1998. Inschrijflijsten hangen bij het de studiegids. secr.Bedrijfseconomie, kamer B737. I.t.t. wat in de studiegids vermeld Tilburg Law Lectures: kers van WordPerfect 6.1) Inschrijving is verplicht. Standaard­ staat vindt er wel een tussentoets 'Protection of National ­ Internetscape Voor meer informatie zie http:// antwoorden hangen op de zesde plaats van Culturele en literaire Minorities in International socialisatie en wel op di. 17 mrt. verdieping naast de lift. cwis.kub.nl/~drc/drc/cursus/cu­ Law (especially the Basks)' 12.15 uur in AZ 115. alg.htm of bel het cursussecretari­ Op 21 en 22 apr. verzorgt prof. Jai­ aat tel. 466 2946.

Ondernemingsfinanciering 1 me Oraa, hoogleraar aan de Univer­ Mentorbijeenkomsten 2e voor HBO. sidad de D eusto in Bilbao (Spanje) semester 1997-1998 een 3­tal colleges over de bescher­ De inzage van het vak Onderne­ TALENCENTRUM mingsfinanciering 1 HBO zal plaats­ Groep 1, 19­02­98, 12.00­13.00 uur ming van nationale minderheden in vinden op 12 febr. a.s. vanaf 15.30 inQZ 103. Groep 2,17­02­98,12.30­ de internationale rechtsorde. Als Frans Intensief 13.30 uur in AZ 8. Groep 3, 19­02­ bekend is dit een van de grote hete uur. U dient zich hiervoor in te In mei/|uni 1998 vindt de cursus schrijven op de lijst die hangt op 98, 12.00­13.00 uur in SZ 25. Groep hangijzers uit het huidige interna­ 4, 19­02­98, 12.00­13.00 uur in CZ tionale recht: denk aan de Hongaren Frans Intensief plaats. Er wordt drie kamerdeur B 630. in Roemenië of de Koerden in Tur­ 106. dagen fulltime gewerkt met ver­ kije. Speciale aandacht wordt ge­ schillende soorten documenten,­ Corporate Control schonken aan de positie van de Bas­ naar aanleiding daarvan wordt de ken. D e colleges worden voorafge­ grammaticale kennis opgefrist en De inzage van het tentamen Corpo­ gaan door een inleidend college dat worden spreek­ en luistervaardig­ rate Control vindt plaats op 16 wordt verzorgd door prof. W. van heid getraind. febr.a.s. U dient zich hiervoor in te Genugten, hoogleraar internatio­ schrijven op een lijst die hangt op FACULTEIT— naal recht aan de KUB. Plaats en tijd: de kamerdeur van B 631.

Nederlands S criptiepracticum ­ 20 apr., 13.45­

ALGEMEEN

2e S em.

| roosterwijziging

MËDEDEUNGï'EN

Het Scriptiepracticum bestaat uit Stage RECHTEN vier bijeenkomsten waarin een effi­ fm ciënte procedure voor het schrijven Op korte termijn is er een stage voor van een scriptie besproken wordt. een econometrist beschikbaar bij Na deze vier bijeenkomsten bestaat een economisch adyiesbureau in de mogelijkheid voor de deelnemers Antwerpen. D e stage past binnen HC strafrecht B (voltijders en nog een afspraak te maken met de een onderzoeksproject dat uitge­ deeltijders) docent om specifieke problemen op voerd wordt voor een cluster van Nederlandse sectoren. Onder meer HetHC van löfebr. 12.45­14.30uur te lossen in een kleinere groep of individueel.Deelname is alleen zin­ betreft het hier de kwantitatieve on­ wordt verplaatst naar 19 febr. van 18.45­20.30 uur in QZl. HetHC van vol als de student zijn onderwerp­ derbouwing van resultaten en het keuze met een begeleider heeft be­ mee uitwerkingen van beleidsalter­ de deeltijdse opleiding zal op 19 febr. sproken of nog verder is in het pro­ natieven. Voor verdere inlichtingen niet plaatsvinden in YZ 2 maar in ces van het schrijven van de scrip­ gelieve contact op te nemen met QZ 1 van 18.45­ tie. De cursus wordt gegeven op wo. Dolf Talman, vakgroep Econome­ 20.30 uur.

18 febr., 4 mrt. en 18 mrt., I apr. trie, B918, tel. 013­ I998U kunt zich op vertoon van uw 4662346.

Verplaatsing tutoraat groep B, inschrijvingsbewijs (studenten) of GenH Studentenchipkaart (medewerkers) Uitreiking doctoraaldiploma aanmelden op het secretariaat van I.v.m. de verplaatsing van het HC het Talencentrum tijdens de spreek­ Eocnometrie strafrecht B naar 19 febr. wordt tu­ uren (10.30­12.00 en 13.00­14.00). Op di. 17 febr. a.s. om 15.30 uur toraatgroep B, bestuursr. A, van 19 Het secretariaat is gevestigd in B wordt in de Ruth­Firstzaal het doc­ febr. 17.45­19.30 uur verplaatst naar 218. Telefonisch aanmelden is niet toraaldiploma Econometrie uitge­ 16 febr. 12,45­14.30 uur in QZ 201 mogelijk. reikt aan de heren F.C.H.M. Hame­ en groep G, privaatr. B van 19 febr. lijnck, E.K. Janse, H.J.M. Lambregts naar 16 febr. 12.45­15.30 uur inQZ 202, groep H, privaatr. B van 19 febr. en mevrouw M.A.W. Fleuren. naar 16 febr. 12.45­15.30 uur in QZ 203.

Afstudeerscriptie Fiscale Economie en Fiscaal Recht.

HC strafrecht D (voltijders en Voor studenten Fiscale Economie en deeltijders) — FACULTEIT Fiscaal Recht in het laatste docto­ raaljaarbestaat de mogelijkheid hun I.t.t. hetgeen werd vermeld in Uni­ afstudeerscriptie te schrijven naar vers van 5 febr. zal het college straf­ ECONOMIE :il'", aanleiding van een zgn.onderzoeks­ recht D van 16 febr. t.b.v. de dagstu­ stage. Op vrij korte termijn zijn er denten niet worden verplaatst naar al stages beschikbaar om een scrip­ 17 febr. Het college wordt m.i.v. 16 tie te schrijven over de fiscale pro­ febr. niet meer gegeven in QZ 1 maar blematiek van topsporters. Geïnte­ in CZ 101 van 12.45­14.30 uur, be­ Bereikbaarheid resseerden kunnen zich hiervoor halve op 6 en 20 april dan in YZ 2.

Onderwijsbureau schriftelijk aanmelden bij mw.mr. De avondcolleges blijven ongewij­ De spreekuren van mevr.drs. E. de K.M.L.L. Wouters­van de Ven, on­ zigd. D eze worden gegeven op de Ponti, studie­adviseur doctoraal Ae/ der toevoeging van curriculum vi­ oude tijd en plaats nl. van 18.45­ Be, verkorte opl. Bedrijfseconomie, tae en cijferlijst. Ook voor algeme­ 20.30 uur m AZ 9. Het avondcolle­ komen te vervallen op 12 en 19 febr ne informatie inzake onderzoekssta­ ge van 17 febr. wordt derhalve niet ges kunt u zich tot haar wenden: FIT, gegeven in AZ 115. .a.s.

Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Permanent internationaal Spreekuren student-assistenten straftribunaal recidivisten Economie Voor de vakken Bedrijfseconomie 1 en 2 AT,Ben Meijer, spreekuren zijn op wo. 14.00­16.00 uur en vr. 13.00 FACULTEIT­15.00 uur in B 525. Voor de vakken Macro 1 en Macro 2, Micro 1 en Micro 2 (sociale economie) Jakob LEHEREN van der Waarden , spreekuren zijn op di. 13.00 ­15.00 uur in B 1120 en op vr. 11.00­13.00 uur in B 1107, Voor de vakken Wiskunde 1 en Wiskunde 2, Statistiek, Informati­ Collegerooster 2e semester ca en Wijsbegeerte, Wendy Fruytier, spreekuren op di. van 11.00­13.00 1997-1998 uur en op do. van 14.00­16.00 uur in Raadpleeg het publicatiebord tegen­ B1107. over kamer B 208 voor roosterwijzi­ gingen.

Op 7 en 8 apr. organiseert de facul­ teit een seminar o.l.v. prof. W. van Genugten, Prof. N. Keijzer, drs. A. van Kalmthout en mr. M. Boot, rond het thema "Permanent internatio­ naal straftribunaal"; in Rome wordt deze zomer onderhandeld over een verdrag ter oprichting van dit tribu­ naal (zie voor achtergronden de stu­ diegids, p. 193). Bedoeling van het seminar is belangrijke punten van het debat over het permanente in­ ternational straftribunaal de revue te laten passeren aan de hand van referaten van de deelnemers. De re­ feraten dienen na bespreking te worden omgezet in werkstukken.

ten: 04­03­1998 van 15.45­17.30 uur in CZlOl, avondstudenten: 03­03­ 1998 van 19.30­21.15 uur in SZ23) Deeltoets 2: Personeelspsychologie (dagstudenten: 08­04­1998 van 15.45­17.30 uur in CZlOl, avond­ studenten: 07­04­1998 van 19.30­ 21.15 uur in SZ23) Deeltoets 3: Arbeidspsychologie (dagstudenten: 13­05­1998 van 15.45­17.30 uur in CZIOI, avond­ studenten: 12­05­1998 van 19.30­ 21.15 uurinSZ23) Uitreiking Psychologie

Bi; het Samenwerkingsorgaan Bra­ bantse Universiteiten zijn vacatu­ res beschikbaar voor:

5 Assistenten Opleiding

Consumeren, sparen of beleggen?

Een project van FEW en fac. Bouw­ kunde, gericht op het fundamente­ le probleem van de relatie tussen de voornemens van consumenten en hun feitelijk gedrag.

U bent econoom, econometrist, psy­ choloog of marktonderzoeker met vaardigheid in statistische en kwan­ titatieve technieken.

Meer informatie bij prof.dr.ir. A. Kapteyn of dr.ir. B. Dellaert, toestel 3050.

propedeusebullen

Opdi. 10 mrt a.s. om 16.00 uur vindt in SZ 17 de uitreiking van de prope­ deusebullen Psychologie plaats aan alle studenten die per 31 jan. 1998 hebben voldaan aan al hun verplich­ tingen. Alle studenten die voor een bul in aanmerking komen, krijgen hiervan persoonlijk van Bureau Exa­ mens bericht. Indien studenten wel in aanmerking menen te komen voor een bul, maar op 3 mrt noggeen uitnodiging hebben ontvangen, dan dienen zij zich te melden bij de stu­ die­adviseur van de propedeuse Psy­ chologie, drs Annet Hahn, kamer P 317, tel. 4662088.

Trade procedure analysis and rede­ sign Een project van FEW en fac. Wisk. en Inf. m.b.t. electronische handel.

U hebt een gedegen achtergrond in de logica en de informatica/informa­ tiekunde.

Meer informatie bij dr. H. Weigand, toestel 2806/3020.

VTW

Beheersbaarheid van bedrijfspro­ cessen over een eindige tijdsperio­ de Een project van FEW en fac. Techn.

Management, gericht op het vinden van voorwaarden, waaronder een bepaald beoogd doel met grote kans van slagen kan worden gerealiseerd.

U bent econometrist, bedrijfskundi­ ge of wiskundige of aanverwant.

Meer informatie bij prof.dr. J. Kleij­ nen, toestel 2029/2188.

De student­assistentes van VTW zijn verhuisd van S202 naar S178.

Bedrijfseconomie De colleges zullen vanaf 17/2 wor­ den varplaatst naar AZ114 i.p.v.

AZ117

Commerciële Psychologie De colleges zullen vanaf 17/2 wor­ den verplaatst naar AZ117 i.p.v.

AZ 114, behalve op 17/2 en 21 /4 dan is het college in AZl 15.

International Comparisons of Pro­ ductivity m Manufacturing in De­ veloping Countries Een project van FEW en fac. Techn.

Management dat zich richt op de analyse van productiviteitsniveau's en trends in relatie tot technologi­ sche ontwikkelingen in industriële sectoren in India en Indonesië.

U bent ontwikkelmgseconoom of TeMa ingenieur.

Meer informatie bij prof. dr. J. James, toestel 2320/8220.

Nabespreking tentamen Causale Analyse

15.30 uur in YZ 7 (inleiding); ­ 21 apr., 13.45­15.30 in YZ 9 en 15.45­ Op 16/2 vindt een nabespreking van het tentamen plaats om 8:45in 17.30 in YZ 11; ­ 22 apr., 15.45­ 17.30 uur in YZ 12. Het seminar SZ25. In de vorige Univers stond ten wordt afgesloten met een werkstuk, onrechte vermeld dat het om een responsiecollege ging. over een onderwerp dat verband dient te houden met de bescherming van nationale minderheden in het PEW internationale recht. Over thema's, lengte etc. worden nadere inlichtin­ De volgende studenten zullen in gen verstrekt op 20 april. Voor dit febr. afstuderen: vak kunnen 4 studiepunten worden 19/2:S.Voesenek, 10.00 uur, P­2II, behaald. Vanaf 1 apr. is cursusma­ ond.: leeftijdsbewustpersoneelsbe­ teriaal verkrijgbaar bij mw. Renée leid Rijkens, Y 304. Nadere info.: Prof.

19/2: C. Moolenaar, 11.15 uur, A­ W. van Genugten, Y 227, tel.

181, ond.: functiewaardering 4662889.

23/2: S. Martens, 15.30 uur, A­I29, ond.: werk en ziekteverzuim Internationaal Privaatrecbt-I

Prestatiesturing en beloning in con­ text Een project van fac. Techn. Mana­ gement en FSWoverhetgegevendat de resultaten van op prestatieverbe­ tering gerichte stuursystemen geen eenduidige resultaten opleveren.

U bent bedrijfskundige met affini­ teit tot organisatie­ psychologische vraagstukken of af­ gestudeerd in een van de gedragswe­ tenschappen.

Meer informatie bij prof.dr. Hk. Thierry of dr. P. van der Maesen, toestel 2371.

Het besprekingscollege is op 19 febr. van 12.00­ 13.30 in A 186.

Strafrechtelijke

stages

Op 17 febr. organiseert de vakgroep strafrechtswetenschappen een voor­ lichtingsbijeenkomst over straf­ rechtelijke stages. Tijd en plaats: 19.30 uur in AZ 7.

Afstudeerscriptie economie/Fiscaal

Fiscale recht

Zie onder .Ffaculteit Economische Wetenschappen.

— FACULTEITSOCIALE WETENSCHAPPEN Spreekuur studie-adviseur Mevr. Wouters Het avondspreekuur zal op do. 12 febr. komen te vervallen.

Verplaatsing

Causale

Analyse

Op do. 19/2 zal het werkcollege van 10.45­12.30 in AZl 13 worden ver­ plaatst naar AZ9 Deeltoetsen Inleiding Aet>0psycbologie voor Psychologie en PEW Deeltoets I: Inleiding A&.0 en or­ ganisatiepsychologie (dagstuden­

VACMURES1 Bii het Schoordijkinstituut ontstaat per 1 mrt.a.s. een vacature voor

Student­assistent tn/v (vac.nr.: 9804) Aanstelling geschiedt voor een pe­ riode van een jaar, voor een omvang van 2 dagdelen per week.

Kandidaten hebben duidelijke be­ langstelling voor rechts­, theoreti­ sche vraagstukken en zijn in staat zelfstandig een weg te zoeken in binnenlandse en buitenlandse lite­ ratuur.

Werkzaamheden bestaan voorna­ melijk uit het ondersteunen bij wetenschappelijke onderzoeksacti­ viteiten.

Informatie over deze vacature kan worden ingewonnen bij dr.mr. W. van der Burg. tel.nr.: 4668106.

Sollicitaties voorzien van cv. en evt. propadeuse, c.q. puntenlijsten, bin­ nen een week na het verschijnen van deze advertentie, richten aan de secretaris van de faculteit der Rechtsgeleerdheid, mr. H.A.M. Backx, Postbus 90153, 5000 LE Til­ burg o.v.v. het vac.nr op enveloppe en brief.

In

Voor een uitgebreide projectbe­ schrijving of informatie over het SOBU kijkt u op http://www.tue.nl/ sobu of neemt u contact op met het secretariaat van het SOBU, toestel 2380, fax 2948 of e­mails obu@kub. nl.

Bij de heer W.J.H. van G roenden­ daal, vakgroep BIKA, ontstaat een vacature voor de functie van

Student­assistent (m/v) voor een onderzoek gedurende 4 maanden, I dag per week.

Taak: Het verrichten van een bibli­ ometrisch onderzoek.

Functie­eis: 3e of 4e jaars BIK of Econometrie­student.

Inlichtingen: Mieke Smulders, se­ cretariaat BIKA, B 405, tel, 013 4662188.

Sollicitaties: schriftelijk met cv. en puntenlijst z.s.m. per e­mail aan: W.J.H.vGroendendaal@kub.nl of secretariaat BIKA, Pb. 90153, 5000 LE Tilburgo.v.v.: vacature student­ assistent.®

UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

T.S.C. 'St. Olof' Vanavond organiseert het dispuut Hebe het Hardbrekend ' Festival Het zal o m 21 00 uur beginnen A s ma 16febr vindt de derde Algeme ne Ledenvergadering van het Rood Zwart Geruite laar plaats Deze zal o m 20 30 uur aanvangen Dl 17 febr organiseert de Akcie de fameuze mosselmaalti)d Aanvang 19 00 u u r Do 19 febr v m d t de E D E L bie restafette plaats Wie zal de titel dit )aar veroveren' De estafette zal om 22 00 u u r aanvangen

per en Economische Spelen Kom voor meer informatie even langs Cabaret Sanne Wallis de Vries Laatste mogelijkheid' Koop van daag (12 febr ) je kaartjes voor het o p t r e d e n van c a b a r e t i è r e Sanne Wallis de Vries v a n a v o n d m de Aula van de KUB o m 20 00 u u r Kaarten kosten f 10 voor leden en f 12,50 voor niet leden Boekenlijsten De boekenlijsten zijn vandaag (12 febr ) en morgen (13 febr ) nog ver knjgbaar op de EFACT kamer Doctoraalvoorlichting Je k u n t de i n s c h r i | f f o r m u l i e r e n voor de doctoraalvoorlichting die EFACT samen met de MAK en de Economische Faculteit op do 26 febr organiseert nog t / m 13 febr inleveren in de bussen in de hal van gebouw A en B Openingstijden De EFACT kamer {R1/R2) IS m a t / m vr open v a n 10 00 16 OOu Voor De Economische Spelen zie TOP DOWN

Plato

ELSA

D o 12 febr o r g a n i s e e r t d i s p u u t Balagan het b e r u c h t e m o d d e r WORST elen Schrijf je in want zo'n rotzooi mag )e niet missen' Aanvang 21 OOu Op dl 17 febr is er weer een gezamelijke a c t i v i t e i t van 2 )aar clubs Deze avond zal verzorgt wor den door Ap Normale en Pluto en zal m het teken staan van het schaal zuipen Ook zal er na het zuipen een een live act zijn Inschrijven voor het schaalzuipen kan op het pand Kosten f 5 En natuurlijk k o m t ook dit jaar de car navalsoptocht weer langs Plato en dat IS reden genoeg om even te ko m e n kijken Het pand is open vanaf I l OOu Heb je nog geen l u s t r u m almanak en/of smoelenboek die zijn te verkrijgen op het pand (lustru m a l m a n a k f 15 1

Op 5 m r t a s een lezing door de Slo waakse ambassadeur dhr Kopajover Europese integratie, bezien vanuit een Centraal Europees perspectief N a t u u r l i j k b e n je ook v a n h a r t e welkom op onze speciale post car naval h a r i n g h a p b o r r e l m " M i l l e r T i m e " op 25 febr 1998

VIdar Het semester is weer begonnen dus dat b e t e k e n t dat v o o r t a a n de bar weer open zal zijn op di do en zo Op do en zo k a n tevens gegeten worden op de loods Inschrijven do voor 16 00 uur en za voor 12 00 u u r Komende zo zullen de Open Vidar Ergometer Kampioenschappen p l a a t s v i n d e n Schrijf je m m e t je ploeg, h u i s of commissie en strijd voor de eer van Vidar' Do 19 febr zal h e t g e n o o t s c h a p de G u l d e n Koksring een heerlijk drie gangen m e n u voor ons bereiden Inschrijven do voor 14 00 uur Aansluitend aan dit overheerlijke diner zal er een veiling plaatsvinden Hier wordt een keur aan oude t shirts, l u s t m m b o e ken, roeispullen, etc etc geveild Zoals m e n i g e e n waarschijnlijk al heeft gezien zijn de nieuwe Empa cher acht en skiff binnengekomen Om de boten een behouden vaart toe te wensen zullen de boten op vr 27 febr om 16 00 u u r worden gedoopt door de b u r g e m e e s t e r en de heer Melis

Integrand Op zoek naar een afstudeerstage' Laat Integrand je stage regelen zo dat je daar zelf geen omkijken meer naar hebt' Schrijf je dus geheel gra tis en vrijblijvend m bij Integrand en WIJ gaan voor jou stevig op zoek'' Op dit m o m e n t hebben we keuze uit 27 opdrachten jaartje bestuur' Zin m een jaartje b e s t u u r ' Een jaar Integrand is enorm leerzaam en ge zellig' Kom dan eens (vrijblijvend] langs zodat wij je er alles over kun nen vertellen Je k u n t het gehele jaar door beginnen Ben JIJ cool genoeg voor Ice' B i n n e n k o r t gaat de I n t e r m e d i a i r Competition in Excellence weer van start Dit is een unieke gelegenheid om ervaring op te doen m e t asses sment centers, psychologische tes ten en presenteren De generale re p e t i t i e voor je loopbaan d u s " De inschrijving loopt tot 28 febr Kom l a n g s bij I n t e g r a n d v o o r een in schnjfformulier'Kom langs op de Integrandkamer (R 23)' We zijn op werkdagen geopend van 09 30 12 00 en van 14 00 16 30 ISABEST Do 12 febr Inhousedag bij KPMG Actieve leden Voor het tweede semester zijn nog enkele plaatsen vrij m de c o m m i s sies Als je interesse hebt o m actief te worden binnen onze vereniging k o m dan gerust eens langs op de ISABEST kamer, R18 AIESEC

Complex Anders dan anderen löFrbr o m 13 3 0 u u r i n Y Z l vertelt Robbert van den Broeke zijn verhaal Robbert is paranormaal begaafd' Lezing PmO Ben )ij geïnteresseerd m O & O psy chologie' Studeer je al O & O en ga je binnenkort stage lopen' Kom dan 17 febr luisteren naar de ervaringen van Peter Wullems tijdens zijn sta ge Uittreksels Elke d l , wo en do tussen 12 45 en 14 00 kan je op de Complexkamer uittreksels kopen Van bijna elk vak van het propedeuse jaar en van veel van de doctoraal vakken zijn er uit treksels aanwezig Als Complexlid krijg je korting op deze uittreksels EFACT Actief worden' N u de t e n t a m e n s voorbij zijn, star ten weer een aantal nieuwe commis sies, waaronder European City Hop

UNIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

Het Oriëntatie Traject Je k u n t je nog tussen 11 30 en 13 30 inschrijven bij de stand m de mensa voor het AIESEC Oriëntatie Traject Er zijn nog m a a r e n k e l e plaatsen beschikbaar, dus wees er snel bij' Het Ambassadeurs Programma Ook JIJ k u n t deze zomer de zomer van je leven hebben m eenvan de v o l g e n d e l a n d e n India, M e x i c o , Bolivia, Brazilië, Peru, Turkije, Roe menie of Zuid Afrika' Als je eerste of tweedejaars bent heb je de kans o m als ambassadeur 6 tot 8 weken mee te lopen met AIESEC m een van de bovengenoemde landen Bedenk je dus geen m i n u u t langer en schrijf je voor slechts f 7,50 in' Kom voor meer informatie langs bij R19 AIESEC kamer geopend ledere dag van 10 00 12 00 u u r en van 14 00 16 00 uur @ MAKUB Promotiemiddag A S dl 17 febr v m d t de MAKUB promotiedag plaats Ben jij gemte resseerd in marketing en/of m a r k t onderzoek' Kom dan op deze dag ze ker een keer langs de MAKUB stand voor meer informatie over de vere mging

VITE z o e k t t e v e n s m e n s e n die plaats willen n e m e n in de redactie vandenieuwsbrief voorIB ers The VITE IB Times @

STUDENTEN De memobenchten zijn bedoeld voor studenten en gezelligheidsverenigingen plus instituten en afdelingen welke activiteiten ontplooien op het terrein van cultuur ontspanning en sport Hou het kort en bondig De redactie behoudt zich het recht voor berichten in te korten Inleveren donderdags tot 13 00 uur Niet op woensdag Kopij aanleveren m wp 6 1 of 7 O

Mercurlus

TEV

Verslagbundel D e e l n e m e r s aan h e t s y m p o s i u m "Management Opties Korte termijn gewin of lange termijn p r i k k e l ' " van 13 nov jl k u n n e n een verslagbun del ophalen op de Mercuriuskamer Derdejaarsscriptie prijs De derdejaarsscriptie prijs die Mer curius 1 s m de economische facul teit ter beschikking stelt, stelt je in staat duizend gulden te verdienen m e t deze scriptie Meer info hier over IS beschikbaar op kamer R 7

Landelijke Econometristen Dag D o 19 febr v i n d t de Landelijke Econometristen Dag plaats aan de Vrije U n i v e r s i t e i t te A m s t e r d a m Het onderwerp van deze dag is sa m e n te vatten in de drie kernwoor den Oplossing, Probleem en Oplos sers Tijdens deze dag zijn er onder andere workshops van de ING Groep en Delta Lloyd De kosten van deze dag bedragen f 15, Meer informa tie IS beschikbaar op de TEV kamer Inschrijven k a n uiterlijk tot van

Polls Op dl 17 febr zal er een excursie worden georganiseerd naar Den Haag W I J z u l l e n dan een bezoek brengen aan het binnenhof en het ministerie van Economische Zaken De lezex heeft een programma sa mengesteld dat zeer zeker de moei te waard is Inschrijving kan in R i l tijdens de kamerdiensten, maar wees er snel bij want het aantal plaatsen is be perkt D e e l n a m e k o s t e n bedragen f 10, Verder zal er 17 febr 's avonds een borrel worden gehouden in Miller Time D e k a m e r d i e n s t v a n m a a n d a g is vervroegd m verband metstudiever plichtmgen de nieuwe tijd is van 11 00 uur tot 13 30 uur Van di tot en m e t vr is k a m e r geopend v a n 12 30 tot 15 00 uur Tot ziens in R11

De Economische Spelen 1998 Ma 9 m r t t/m do 12 m r t organise r e n EFACT, SBIT, TEV en T O P D O W N de bedrijvenweek 'De Eco nomische Spelen Deze week heeft vele interessante onderdelen voor JOU w a a r o n d e r s o U i c i t a t i e t r a i ningen cases, bedrijfspresentaties, individuele gesprekken en een ma n a g e m e n t g a m e D u s schrijf je nu in bij een van de verenigingen, of van 12 00 tot 14 00 uur m de mensa of m gebouw A en 'Ride the waves of your career' Borrel Dl 17 febr houdt de TEV weer haar maandelijkse leden borrel Dus be gin je semester goed m e t een spet terende TEV borrel @ TOP-DOWN De Economische Zie TEV

Spelen

1998

Sevlo

STEPS

Excursie LISV Op do 26 febr a s organiseerd Se vio een excursie naar het Landelijk I n s t i t u u t Sociale V e r z e k e r i n g e n (LISV] in Amsterdam Het LISV is de nieuwe uitvoeringsorganisatie voor de s o c i a l e v e r z e k e r i n g e n , w e l k e eerst door de bedrijfsverenigingen uitgevoerd werden Meer informa tie op Internet Aanmelden voor de excursie is nog mogelijk tot 19 febr via onze inter n e t p a g i n a ' s of de i n t e k e n l i j s t bij k a m e r R 17 Leden k u n n e n gratis deelnemen, niet leden dragen vijf gulden bij Sevio op Internet Smds kort heeft Sevio een website op Internet Informatie over Sevio, Arbeid en Sociale Zekerheid en onze activiteiten is te vinden op het adres http llstuvrww kub nl/sevio @

Inleiding economische psychologie Voor tweedejaars die inl eco psy volgen IS STEPS ook een leuke aan vulling Wil je een concreter beeld krijgen van wat deze studierichting inhoudt kom dan eens langs bij R14 tijdens kantooruren op dl van 12 00 tot 13 30 uur en op do van 10 30 12 00 u u r Je kan ook bellen, 013 4661993 of mailen STEPS@kub nl

TAOP Beste A&O ers Dl 17 febr gaan we borrelen m T i m e O u t ' Vanaf 22 00 u u r ben je van harte welkom'(Telegraaf straat 251 Do 5 mrt gaan we op excursie naar AKZO NOBEL m O s s ' Het wordt een geweldige dag m e t een zeer uit gebreid programma Zorg dat je er bij bent' Kom voor meer informatie naar R12 en schrijf je m ' Dl 3 mrt Algemene leden Verga dermg @ Smeetskring Vanaf volgende week kan er mge schreven worden voor de excursie op vr 6 mrt naar Witlox in Rosmalen Tevens kan er al ingeschreven wor den voor zowel de vijfde Fiscale Be drijvendag, die do 2apr plaatsvindt, als voor de studiereis, die van 13 t/ m l 9 a p r plaatsvindt Let op dat als je een trui besteld hebt, dat je die vandaag of uiterlijk morgen ophaalt, w a n t maandag gaan ze in de vrije verkoop

[

bliek mogen h u n zegje doen Tim van der Avoird (voorzitter U raad KUB) IS de gespreksleider Fatima Aabich (medewerkster post en be waking, KUB), Hub Lenders (pastor S t u d e n t e n k e r k M a r a n a t h a Til burg), Herman de Regt (filosoof KUB) en fan Willem van Stuijven berg (student economie, KUB) zit ten in het forum Maak het mee op 18 febr om 12 30 u u r ' @

Ananta

Theater zeven maal Eva

BIJ het Tilburgs Studenten Symfo m e O r k e s t A n a n t a is vanaf h e t tweede semester plaats voor een 1 e Hobo Voor meer mfo over lidmaat schap en repetities k u n je mailen naarANANTA@KUB NL of bellen naar Kirsten Bosehe 013 5369823 Bezoek de Ananta Homepage' http I Istuwwvfkuh nil cultuur Iananta

De tweede bijeenkomst is een the i tervoorstelling In het k l e m orato rium 'zeven maal Eva' zingtHenriet te Schenk zeven gedichten, begeleid door Paul Prenen op piano In het stuk groeit Eva op van jong meisje tot volwassen vrouw KarelEykman draagt gedichten voor, die over ver s c h i l l e n d e A d a m s en Eva's gaan Tijdstip WO 18 febr 20 00 2100 uur , locatie Stiltecentrum

Debat Club Tilburg Cicero Ma 16 febr is er weer een spraak makende bijeenkomst van de enige echte debatteervereniging van Til burg In een competitie die 2 febr is g e h o u d e n , is gebleken dat wij de beste debaters uit Tilburg zijn Van daar dat wij de enige echte debatclub zijn M o c h t je geïnteresseerd zijn dan k u n je ma om 20 00 uur naar cafe Marijnen k o m e n , w a n t daar zullen WIJ weer debatteren De week erop, dus ma 23 febr , zal er GEEN b i j e e n k o m s t zijn in verband m e t Carnaval Ma 2 mrt zullen we een spetterende avond beleven m e t de Grote Meester Gijs Weenink D u s kom langs en doe m e e '

STUDIUM GENERALE Wat drijft de belegger?

Ism F A T M e r c u r i u s p r e s e n t e e r t Studium Generale een programma over beleggen m de 21e eeuw Het v m d t plaats op do 12 febr van 13 00 tot 14 30 in zaal YZ 1 Toegang vnj TheoNijman hoogleraar Econome t r i e v a n de f i n a n c i ë l e m a r k t e n (KUB|„i;en facobsen, universitair d o c e n t Beleggingstheorie (UvA) faap Koelewijn, analytisch mede w e r k e r IRIS (Rabo b a n k ) , Frans Mahieu, hoofd Beleggingen Bureau Van Spaendonck verzorgen voor drachten en gaan met elkaar in de bat De dagvoorzitter is Martin van Tuyl, universitair docent Macro e c o n o m i e (KUB) O r g a n i s a t i e i s m Fontys IMEC @

SPORT PENDRAGON Parclval (atletiek) Zo 1 m r t v i n d t h e t Nederlands K a m p i o e n s c h a p V e l d l o o p weer plaats Parcivalwedstrijd atleten die mee willen doen, k u n n e n zich op geven bij Peter (013 5445627) Ma 2 mrt IS er weer een borrel in Kan d m s k y w a a r je dan je ervaringen k u n t delen m e t de andere leden ' Under Par (golf) Golflessen de golflessen zitten aardig vol' Dus vanaf eind febr / begin m r t kunnen we er weer m e t frisse moed tegen aan Voor m e n s e n die vergeten zi|n zich op te geven is er nog een heel enkel plaatsje vnj D u s neem zo snel mogelijk contact op m e t Ralph aU ook JIJ wilt gaan (leren) golfen (013 4631746) Maandbeker volgende m a a n d is weer de eerste maandbeker van dit jaar Doe ook mee en geef je op bij Caroline (013 4675822) Er is een wedstrijd voor GVB ers en voor Wit baanbewijs houders D u s k o m op en zorg dat m de maandbeker op je n a a m schri|lt De borrel na afloop is gratis zoals steeds PARiTIfD de PARiTIJD verschijnt emdfebr Alle bijdragen zijn bijzon der welkom Alleen op die manier k u n n e n we een blad m a k e n van de vereniging voor de vereniging )e k u n t al je spannende verhalen kwnt bij Michel T e r m o n d '

VITE International Copy & Co Hart van Brabantloop Dl 17 febr staat het zeventiende VITE congres weer voor de deur m e t dit jaar als titel Telecommunicatie m gesprek met de sector Sprekers zijn afkomstig van o a P T T Tele com, EnerTel, Telfort, Libertel Rabofacet, Nauta Dutilh en Erics son Kosten voor leden slechts 10, voor niet leden 15 Onder de in schrijvers wordt een Libertel IZI abonnement verloot Na afloop is er een extra borrel in ons s t a m c a f é Heuvel 15 waar een gratis fust aan geboden zal worden' Op do 19 febr vindt er een pre car naval feest in cafe de Voortuin in tropische sfeer plaats voor IB ers K a a r t e n zijn v e r k r i j g b a a r op de VITE kamer Op 4 mrt IS onze halfjaarlijkse ALV in cafe de Voortuin om 20 30 uur Excursie naar A m s t e r d a m ' Op 19 m r t bezoeken we de A m s t e r d a m Exchanges en De N e d e r l a n d s c h e Bank Inschrijven kan op dekamer Op 19 mrt gaan we op excursie naar A m s t e r d a m Exchanges en De Ne derlandsche Bank Inschrijving kan binnenkort op de VITE kamer

Première BROODJE MET .

Wat zal het eerste t h e m a zijn van BROODJE MET , het nieuwe twee wekelijkse discussieprogramma op de KUB' Op 18 febr tijdens lunch tijd discussieren KUB gangers m e t elkaar in h e t S t i l t e c e n t r u m over K l u i v e r t v r i j g e s p r o k e n v a n ver krachtmg Over het gedrag van top voetballers Hebben ze een voor beeldfunctie voor supporters' Hu den justitie en politie h u n sneller een hand boven het hoofd' Draagt hoge salariëring bij tot onbezonnen gedrag' Deze en andere vragen in Broodje Met vanaf 12 30 uur in het Stiltecentrum Met Martin van Tuijl en i e m a n d u i t de v o e t b a l w e r e l d Deskundigen, het forum en het pu

Kies voor de betere opleiding tot ZEILINSTRUCTEUR/TRICE van de Friese ANWB/CWO erkende zeilscholen Heegermeer, It Beaken en Pean Bel voor uitgebreide info: 0566-631392

Op 26 sept 1998 wordt voor de vi|f tiende keer de Copy & Co Hart van Brabantloop georganiseerd Lijkt het JOU ook leuk om zo'n estafetteloop mee te organiseren, k o m dan bi] de Copy &. Co Hart van Brabantloop c o m m i s s i e We h e b b e n nog plek voor een persoon, dus grijp je kans' Kom voor meer informatie langs op d e P e n d r a g o n k a m e r o f b e l e v e n tel 4663012 (vraag naar Karin) Cave ne cadas (paardrijden) Nog een klein weekje en er staat alweer een a c t i v i t e i t op het pro gramma Op 17 febr k o m t het klas sieke "walking dinner" er weer aan' Verder nadert ook de volgende ste denontmoeting in Bilthoven (Pega sus) Deze zal plaatsvinden op 21 en 22 febr Training is uiteraard vereist' Kom dus a l l e m a a l op donderdag avond, maar spreek dit wel even af m e t Karen (5361287) Potentiële nieuwe leden k u n n e n ook contact opnemen m e t Shirin (4683283) Camelot (handbal) Volgende week do 19 febr doen we m e e aan het S t u d e n t e n Carnaval Volleybal Toernooi Het toernooi zal o m 19 00 u u r beginnen Geef je op bij T e s s a ( 5 3 5 5 1 5 7 ) , Eva (4632481) of Dion (4682557) Di 24 feb spelen de heren hun lUC wed strijd tegen T o n u s in Delft

ten op de Lacoste-activiteitenkalender. Zo staat het Lacosteweekend voor de deur. We willen hierover nog niet te veel verklappen, maar je moet zeker zorgen dat je dit niet mist. Je kunt je inschrijven bij de PR (Janneke/Ilse 4638227 of Lacoste® kub.nl). Op dl. 10 mrt. zal de halfjaarlijkse ALV gehouden worden in L'industrie met na afloop het beruchte feest. Tot dat het zover is kun je elke do. een balletje komen slaan op het sportcentrum. Gewoon voor de lol of om fanatiek te strijden in de laddercompetitie. Om je in te schrijven is één telefoontje naar de Doncie voldoende.

studenten Carnaval Volleybal

Over 1 week is het al weer zover! Op do. 19 febr. kunnen studenten al in carnavalsstemming komen door mee te doen aan het Studenten Carnaval volleybal Toernooi '98. Dit evenement wordt jaarlijks door STSSO Pendragon georganiseerd. Naast het sportieve gedeelte staat vooral de gezelligheid voorop. Het bier zal weer ri)kelijk vloeien en de hele avond zal een dweilorkest voor de juiste sfeer zorgen. Het is de bedoeling dat iedereen in gepaste kledi] verschijnt, want als jij in het best verklede team zit, win je een fantastische prijs. Dus verzamel )e vrienden, huisgenoten of vage kennissen en schrijf je in, want dit mag je met missen!

Inschrijven kan aan de balie van het sportcentrum. Wil je meer informatie, bel dan naar Pendragon 4663012 of kom even langs op de Pendragonkamer op het sportcentrum.

Lacoste (Tennis)

Er staan weer spetterende activitei-

Helneken NSK Tennis Tilburg 1998!

maar het initiatief. Bij deze de Nautlkos agenda voor de komende weken.Do. 19 febr. een theorieavond; waarschijnlijk door wedstrijdzeiler Jeroen van de Velde.

Hierna wordt er geborreld. Do. 5 mrt. de Halfjaarlijkse ALV, gevolgd door ritueel bier-drinken. Oh ja, de eerste keer dat er weer in bootjes kan worden gevaren is op zo. 29 mrt. (bibber).

Overigens is Nautikos van thuishaven veranderd; tegenwoordig is alles in café De Dolleman te doen, want dat borrelt beter! Deze kroeg vind je op de Korte Heuvel. Iets te weten komen over Nautikos doe je door te bellen naar Susanne, 0135353627 of kijk op h t t p . / / stuww.nautikos.

Over een paar maanden is het zover!

Van 21 tot en met 24 apr. zal er op de kunstgrasbanen van het Sportcentrum gestreden worden om het Nederlandse Studenten Kampioenschap Tennis. Er zal gespeeld worden in de categorieén A, B, C en D en wel alleen m de enk (je kunt dus helaas niemand anders de schuld geven...).

Voor meer info kun je altijd terecht bij iemand van de organisatiecommissie via onze e-mail |NSK-Tennis@kub.nl) of via onze website (stuwww.kub.nl/sport/nsk). Volgende week meer info over de extra spectaculaire activiteiten omtrent dit grandioze evenement.

Nautlkos (zeilen)

Gezien het feit dat er via de officiële bestuurskanalen erg weinig in dit blad terecht komt, nemen wij zelf

Shot(hockey)

Vanaf 1 mrt. gaat de hockeycompetitie weer van start en SHOT zoekt hiervoornog dames. De tweede helft van de competitie wordt weer gekenmerkt door dames die op stage gaan en sommige hiervan naar het buitenland. Dus heb je zin, kom dan een keertje kijken op de training!

Dames 5 traint op di. van 18.0019.00, op WO.trainen Dames 3 en 4 van 19.30- 20.30 en Dames 2 van 20.30 tot 21.30.

Tevens geeft SHOT op 1 mrt. een leuk feest, wat niet gemist mag worden! Nog even geduld en het smoelenboek is klaar!

Avalon Angels (honk- en softbal)

Do. 19 febr. is er weer het Studenten Carnaval Volleybal Toernooi!

Geef )e op bij Maartje en Lies, beiden te bereiken onder nummer 0134680630. De dag erna, vr. 20 febr., gaan we lekker dweilen. Voor deze kroegentocht kun je je ook bij Maartje en Lies opgeven. In april starten we met een honkbalcompetitie. Dus beginners en gevorderden kom eens een keer meetrainen. Begin mrt. starten de buitentrainingen weer.

mrt. van 18.00-19.OOuur een cursus golf voor halfgevorderden en op di.

10 mrt. van 18.00-19.00 uur een cursus golf voor gevorderden. De cursussen starten alleen bij voldoende deelname. Voor meer informatie kunt u terecht bij J. J. Gerritsen, medewerker personeelssport; hij is bereikbaar op het Sportcentrum op vr. van 16.00-17.00 uur tel. (013)4663353.

Introductieles paardrijden

SPORT SPORTCENTRUM

Golf voor personeel

Het Sportcentrum organiseert een cursus golf voor beginners. Personeelsleden die in het bezit zijn van een sportkaart kunnen deelnemen aan deze cursus. De cursus bestaat uit 10 lessen, waarin ondermeer de volgende technieken worden geoefend: putten, chippen, halve- driekwart-en de hele swing. Deze technieken kunt u later toepassen op de kleine baan. De cursus wordt gegeven op Golfbaan Prise d'Eau te Tilburg. De cursus is wo. van 18.0019.00uuropdevolgendedata: 11,18 en 25 mrt, 1, 8 en 22 apr. 6, 13 en 27 mei, en 3 juni. De kosten voor de cursus zijn afhankelijk van het aantal deelnemers (bij 8 deelnemers f 145,00 p.p.). Het noodzakelijke lesmateriaal wordt ter beschikking gesteld. Tevens start er op de do. 12

Voor iedereen die wel (weer) eens wil paardrijden en in het bezit is van een sportkaart, is er het tweede semester de mogelijkheid om tegen gereduceerd tarief een introductieles te volgen. Voor slechts f 10,- kunnen sportkaarthouders op donderdagavond bij manege 't Zandeind terecht. Er wordt rekening gehouden met je niveau, dus iedereen is welkom. Van beginner tot gevorderde.

Opgave en informatie bij Cave Ne Cadas; Karen (5361287) of Shirin (4683283).

Vrij Skaten

Elke di. van 15.00-16.00 uur kun je vrij skaten in zaal 1 van het Sportcentrum. Beginners krijgen uitleg over de basistechnieken, de gevorderden krijgen gelegenheid tot het volgen van een circuitje. En dat alles met een te gek gaaf muziekje op de achter- of voorgrond. Het enige dat je moet doen is je eigen materiaal en sportkaart meebrengen.

Doen!

Uitbreiding Aerobic-rooster

Nieuw m het rooster zijn: Ma.: 15:30-16.15 uur: Bodyfit Wo.: 19.00-19.45 uur: Bodyfit Wo.: 19.45-20.30 uur: Aerobic Total Fitness: Especially for youl

Ma. en wo. van 18.00-19.00 uur. Op ma. zal de nadruk liggen op de fitness-apparatuur en op wo. ligt het accent op de cardio-toestellen. Zowel studenten als personeelsleden kunnen deelnemen aan de lessen, maar zij moeten wel in het bezit zijn van een fitness-cardiopas. Men kan inschrijven op de lijsten bij de ingang van het Sportcentrum en op het publicatiebord 'fitness' naast de deur van de fitnessruimte.!

Wijziging tijden vrij fitness

Tijden vrij fitness zonder begeleiding: Ma; 11.30-16.30 en 21.00-24.00 uur Di.: 11.30-16.45 en 20.00-24.00 uur Wo.:l 1.30-16.30 en21.00-24.00 uur Do.: 11.30-16.45 en 20.00-24.00 uur Vr.: 10.15-17.00 en 18.30-24.00 uur Tijden vrij fitness met begeleiding: Ma.: 19.00-21.00 uur Dl.: 18.00-20.00 uur Wo.: 19.00-21.00 uur Do.: 18.00-20.00 uur

Voorlichtingsmiddag University College Utrecht Vrijdag 6 maart 1998, 13,30 uur, Senaatszaal Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht • Ben je internationaal georiënteerd en heb je serieuze academische belangstelling? Ben je bereid om hard te studeren en heb je goede studieresultaten? Haal je voor september 1998 je propedeuse?

Als dat zo is, kom dan naar de voorlichtingsmiddag van University College, de masterclass van de Universiteit Utrecht.

• University College verzorgt onderwijs in groepen van maximaal

University College, je je aanmeldt bij het University College, je inschrijft aan de Universiteit Utrecht én voor september 1998 je propedeuse behaalt.

• Wil je meer weten? Bel dan (030) 2532670, vul de bon in of kijk op de homepage van University College (www.uc.nl of www.uc.ruu.nl).

Als student kun je niet om Utrecht heen

25 studenten, met een sterk accent op academische vaardigheden.

Alle UC-studenten (in totaal nooit meer dan 600) wonen en studeren ^'

Ik ben geïnteresseerd in studeren aan het Utrechtse University College;

op campus, een fraaie historische locatie in Utrecht-oost. Een op de drie studenten komt uit het buitenland. Het onderwijs is Engelstalig, intensief, veeleisend en uitdagend.

O Ik meld mij aan voor éé yoorlichtirigsmWdag op 6 maart 1998.

Na aanmelding ontvang'ik een programma O ik wil graag schriftetijk informatie ontvangen over University College.

• University College omvat alle academische disciplines. Na drie jaar (studenten met een propedeutisch diploma na twee jaar) studeer je af in één van de hoofdrichtingen: Arts & Humanities, Science of Social Science. Je hebt dan een internationaal (honors) bachelor diploma. Met

Naam:

voorletters

Geboortedatum:

m/v

dat diploma kun je verder studeren in Nederland of in het buitenland.

Een (trainee-)positie in het internationale bestuur of bedrijfsleven hoort ook t o t de mogelijkheden.

• Voor University College moet je worden uitgenodigd. Dat kan als je interesse, motivatie en studieresultaten passen binnen het profiel van

Adres: fostcode/woonptaats: Telefoon: O Ik volg op dit moment een universitaire opleiding, nl.

Plaats:

^

lü ^

Universiteit Utrecht Bon sturen naar Universiteit Utrecht, Studievoorlichting, Antwoordnummer 8429, 3500 VW Utrecht

UIVIVERS

12 FEBRUARI 1 9 9 8

">Vf^fAWfAV'i'W

Jeroen Westrik, zesdejaars bedrijfeconomie. loopt drie maanden stage bij de ABN­AMK(| in Singapore.

De vlucht naar Singapore is lang, maar aan. genaam door de goede service die verleend wordt Vijf oosterse schonen zorgen ervoor dal niemand iets ontbreekt. Een groep Neder. landse toeristen leeft hun twijfelachtige re­ putatie na en is erg vervelend en onbeschoft tegen de stewardessen. Ik twijfel of ik er iel. van zal zeggen; een passage uit The Honou­ rable Schoolboy­van John Le Carré schiet me echter te binnen: ffSen the roaad­eyes ha» done the worst, and more than the worst, v have barely scratched the surface of the asm smile.

Eenmaal aangekomen zie je al snel dat Sin­ gapore zijn naam als schone stad eer aan doel Nergens een sigaret op straat te vinden. Ooi hoefje niet bang te zijn dat er een kauwgon I onder je brogues plakt, want kauwgom is liiet 1 verboden. Om de stad nog schoner te b ^ 1 gen, heeft de regering iets nieuws bedacht

Deze week eet Univers mee met de bewoners van Hoefakkerstraat 59. Bijzonderheden: het huis kent vooral individualisten, de stndent­speculant eet graag laat in de avond pizza met Aardappel Anders en de bifnaam Huize Chaos wordt niet waargemaakt.

Nog nooit is het voorgekomen dat alle acht bewoners van Hoefakkerstraat 59 op dezelfde tijd aan de keu­ kentafel zaten. En ook nu is één bewoner afwezig. Maar zeven is wel een record, dat de studenten tegelijkertijd voor een pro­ bleem plaatst. Hoe moet er voor zo'n grote groep gekookt worden?

De afhaalchinees brengt uitkomst. Als Jeroen (22, BIK), met een doos vol voedsel arriveert, stijgt er gejuich op. De doos bevat vier bami, vier nasi, bakken foe yong hai, gado­gado, gebakken banaan en grote garnalen. De keukentafel staat biimen de kortste keren vol. Kees (21, personeel &. organisatie), één van de jongsten in huis, weet nog dat de groep ooit een keer eerder in een restaurant getafeld heeft. "D at was zo positief, we hadden echt het gevoel dat we bij elkaar kwamen", vult Marcel (24, tijdelijk medewerker BEC op de KUB) lachend aan.

"Toch besloten we toen maar weer uit elkaar te gaan."

Onderlinge meningsverschillen of irritaties zijn er niet de oorzaak dat de bewoners van Hoefakkerstraat 59 nooit samen de maaltijd ge­ bruiken. "We zijn in dit huis allemaal solisten", weet Maurice (21, journalistiek) het huisgevoel te verwoorden. D aarnaast heeft ieder­ een een ander tijdstip waarop hij of zij wil dineren en lopen ook de verschillende eetgewoonten fors uit elkaar. Maikel (23, maatschappe­ lijk werk en dienstverlening) en Kees eten liefst al om vijf uur 's mid­ dags. Sander (23, econometrie), volgens zijn medebewoners de 'spe­ culant' van het huis, eet pas om tien uur 's avonds. "D an sluit Wall Street. Tot die tijd kijk ik op Teletekst naai de verschuivingen van de aandelen. Een beetje speculeren, vind ik leuk." Veel zin om een uit­ gebreide maaltijd te maken heeft hij, als de avond al een eindje gevor­

derd is, meestal niet meer. Volgens zijn medebewoners zijn Sanders eetgewoonten 'te erg' voor worden. Studente economie en beleids­ en organisatiewetenschappen Jcssi­ ka, met haar 25 jaar de oudste van het huis, is daarom blij dat Sander chinees mee­eet. "Want dan krijgt hij ten­ minste wat vitamines binnen." Maurice kan zich herin­ neren dat hij Sander wel eens een diepvriespizza met Aard­ appel Anders heeft zien eten. Volgens de speculant wordt het allemaal nogal overdreven. "Ik eet vaak diepvriespiz­ za met veel groenten en meestal eet ik er ook een mandarijn bij. D us da's best wel gezond."

Samen koken werkt in de Hoefakkerstraat nu eermiaal niet, oppert Kees. "Het apart eten is een gevolg van de individualisering van de maatschappij", legt hij gedragen uit. "We willen niet in één groep opgaan." En volgens Jeroen draagt het afzonderlijk nuttigen van de maaltijd bij aan het gevoel van vrij­zijn van een ieder in huis. Een huis dat ondanks de bijnaam ('Huize Chaos') er op het eerste gezicht netjes uitziet. D e keuken is opgeruimd en de muren worden opge­ fleurd met posters, opgehangen door Marcel, van jongerenidolen als Leonardo diCaprio en Nick van The Backstreet Boys. Maurice lacht hard om de keuze van de posters. "Sommige matmelijke bewoners weten niet echt wat jongens aan de muur willen zien", zegt hij pseu­ do­cryptisch. D e posters van zangeres Cher in de keuken en enkele fotomodellen in de gang, worden door hem meer gewaardeerd.

Aan tafel wordt flink doorgegeten, maar het voedsel raakt niet op.

De restjes worden bewaard voor de volgende dag. Jessika noemt de gezamerdijke maaltijd 'best wel een succes'. Maar om nou de volgen­ de dag weer samen te eten, is een beetje overdreven. "We blijven solisten", roept Maurice lachend.

Je kunt je afval kwijt in fruitautomaten waar I je kans maakt op een jackpot.

De kans dat deze regering komende verkie­ ' zingen wordt herkozen is vrij groot, de be­ langrijkste oppositieleider is net failliet ver­' klaard. D e reden hiervoor is dat enkele pro­ minente leden van de regerende People's Ac­ tion Party rechtszaken tegen hem hadden aangespannen wegens uitspraken die hij tij­ dens de vorige verkiezingsstrijd gebezigd hai Dit is op dit moment echter bijzaak voor Je regering. D atgene wat iedereen hier dag eD nacht bezighoudt, is de economische crisis ii deze regio. Singapore is geen slachtoffer «D het eerste uur en is er niet zo erg aan toe at zijn buurlanden. Om de gevolgen op termijn tegen te gaan worden er echter al veel her­ vormingen doorgevoerd (terugbrengen be­ j grotingen etc).

i

Zo rigoreus als in bijvoorbeeld Zuid­Kore». waar mensen in hun lunchpauze in de nj staan voor de bloedbank zodat het plasBi niet geïmporteerd hoeft te worden, is het hiei' bij lange na niet. Sterker nog, als je in tel weekend door een van de vele winkelcentn j op Orchard Road slentert, heerst er een dril­

[Tekst: Oscai van Dam: Foto: Erik van der Buigt]

te die doet denken aan de drie dwaze dage» in de Bijenkorf.

|

Om de echte Aziatische sfeer te proeven d je in Singapore toch echt naar Chinalo»! moeten. De overgang is dan ook enorm als j« vanuit het g/ossyCentral Business District* oude Chinese wijk binnenloopt Om de «Jl

♦ sport

♦

meter probeert iemand je de meest uiteen­

De oplossing van de D e n k s p o r t van vorige week (Univers 20) is: op plek 1 ligt de hartenheer, op 2 ruitenboer, 3 schoppenheer, 4 klaverheer, 5 schoppenvrouw, 6 hartenboer, 7 ruitenheer, 8 h a r t e n v r o u w , 9 k l a v e r b o e r , 10 r u i t e n v r o u w , 11 klavervrouw, 12 gchoppenboer. Voor die enkehng (zeven van de 43 i n z e n d e r s ) die niet de goede oplossing had, volgt hier nog een tip: welke k a a r t is n u m m e r 5?

De winnaar is J. Weitjens. Een boekenbon van 25 gulden ligt voor de winnaar klaar op de redactie (A16) [WK].

lopende artikelen aan te smeren. Het hoog­ tepunt is de Wet Market Hier kun je veel va" je voedsel echt vers, levend dus, kopen. Je kunt je eigen eend, konijn, schildpad of kik­ ker precies zo laten uitbenen zoals je dal ze» wilt. Maar als ik 's avonds met mijn collega < op stap ben, merk ik er nog maar weinig vat dat ik me duizenden kilometers van huis bf vind. Vrij vertrouwd sta ik in een bruin a'' een bakje pelpinda's weg te werken met een j enorme hoeveelheid Heineken.

Oplossingen kunt u sturen naar U«(i»efs, kamer A 16.

Mailen kan ook: W.M.Kok@KÜB.NL. D e inzending sluit dinsdag 17 februari, 17.00 uur.

De winnaar (na loting) ontvangt een boekenbon van 23 gulden.

Waar o p de campus is deze foto genomen?

U N I V E R S ^ * 1 12 FEBRUARI 1998

D I T IS DR zcvENVijmftsTE AFi.t:vERiNe V^N m w­ BRIEK WAARIN STUD ENTEN EN HEBEWERKEKS \»^ll' VER,S(,HII,I,ENDE LAND EN LATEN WETEN HOE Hff "'^ OP D E UNIVERSITEIT ALD AAR VERCAAT.

^ ^

I