1997 10 09

UNIVERS

W e e k b l a d v a n de Katholieke

Hoever kunnen advocaten kunnen gaan bij hun verdediging van cliënten? Univers verkende de grenzen, de morele en ethische beginselen plus de praktijk van het recht.

dH

De vrome mannen van Amerika Een Mars voor de juristen Rendementscijfers universiteiten Sportclubs leggen het loodje Eerstejaars over hun studiekeuzes Terug uit Santiago de Compostela

PIONIEREN IN RUSLAND De econometristen ian Magnus en Arthur van Soest togen in september naar een idyllisch oord aan de Russische Zwarte Zee voor een workshop waar ook hun vertaalde leerboek werd geïntroduceerd. Het werd een curieuze week met het Pravda­sanatorium als decor.

jKHEimu

SPORT VERBROEDERT NIET ALTIJD

OP DE DREMPEL VAN DE STUDIEKEUS

Ooit was sport vooral een competitie. Nu is het een ontspanning en avontuur voor de mens die hier en nu leeft. En het is een bron voor onderzoek geworden, met een eigen professor: Paul De Knop (foto).

De ouderdag van Pallieter (foto) 5 Verslag van een Large Scale Event 8 Cultuur 13

Vertrouwenscrisis bij sociale wetenschappen De decaan van de Faculteit Sociale Wetenschappen stapt op na­ dat is gebleken dat hij niet langer kan rekenen op het vertrouwen van het leeuwendeel der vakgroepvoorzitters. Die vinden dat er te weinig sturing is in het veranderingsproces op de faculteit.

Opnieuw bleek daar dat er inmiddels meer scepsis dan enthousiasme be­ stond voor de verschillende plannen die werden gepresenteerd. Genoemd werden vooral het gebrek aan samen­ hang en de onduidelijkheid over de financiën. Die kritiek was niet nieuw, maar bleef tot dan goeddeels binnens­ kamers. Ook was niet duidelijk hoe breed de kritiek op de aanpak leefde.

De positie van decaan Beckers werd onhoudbaar toen de verenigde vak­ groepvoorzitters eind vorige week besloten om stappen te ondernemen.

me

Duizenden scholieren dromden vorige week in de Jaarbeurshallen in Utrecht samen om zich te oriënteren op hun toekomstige universiteit. De KUB lonkte met een pracht van een stand.

Decaan Beckers treedt af

Het Large Scale Event van 2 oktober had een belangrijk sluitstuk moeten worden in het veranderingsproces waarin de faculteit nu bijna een jaar IS gewikkeld, maar het faculteits­ onderonsje is uitgelopen op het Wa­ terloo voor decaan prof.dr. Theo Beckers en de zijnen.

Het zwaard viel eigenlijk al in de dagen voordat in etablissement De Druiventros de verzamelde faculteit van gedachten wisselde. De bestaan­ de kritiek op het vernieuwingsproces kwam tijdens het LSE naar buiten.

Brabant

Jaargang 35 • 9 oktober 1997 • N u m m e r 7

V y o k in dit nummer RECHT EN ETHIEK

Universiteit

Zij morden al langer over het gebrek voorzitter Van Rooy en portefeuille­ aan sturing in het veranderingsproces houder financiën Mouwen werd en vonden de stukken die vorige duidelijk gemaakt dat er van een ver­ week na een klein jaar overleggen trouwensbreuk sprake was. Vrijwel werden gepresenteerd vaag en vooral onmiddellijk daarna werd door het onsamenhangend. Ook hadden zij college decaan Beckers ontboden. bezwaren tegen de aanpak van het Laat in de middag troffen de profes­ faculteitsbestuur. Dat zou 'zwalkend' soren Arts, Berghman, Hagenaars, tussen de partijen staan en zich be­ Van Heek en Thierry de decaan en dienen van methodes en adviseurs die secretaris De Graaf rechtstreeks. op weinig bijval konden rekenen. "Er Beckers gaf in dat gesprek aan, on­ was te weinig sturing", zeiden maan­ danks de vertrouwensbreuk, nog een dag de hoogleraren Arts en Hage­ mogelijkheid te zien de gelederen te naars, twee van de betrokken vak­ sluiten. Hij meende daartoe mogelijk­ heden te zien in het stuk dat naar groepvoorzitters. aanleiding van het LSE was gemaakt.

Op dinsdag 7 oktober voltrokken de Woensdag troffen de vakgroepvoor­ gebeurtenissen zich in hoog tempo. zitters, het bestuur en het college el­ Vroeg in de middag vertrok een dele­ kaar opnieuw. Daarin bleek dat het vertrouwen in de decaan en het pro­ gatie van de vakgroepbestuurders ces dat hij leidde verdwenen was. naar het C ollege van Bestuur. Aan

Beckers besloot daarop af te treden.

Hij zei 'teleurgesteld' te zijn, vooral omdat hij het vernieuwingsproces niet kan afmaken. Het bestuur blijft vooralsnog aan om lopende zaken te regelen.

Met het opzeggen van het vertrou­ wen in de decaan wordt een zware wissel getrokken op de verhoudingen binnen de geplaagde faculteit, maar ook op de betrekking met het C olle­ ge van Bestuur en de universiteits­ raad. In die kringen werden de ont­ wikkelingen binnen de faculteit al langer met argusogen bekeken.

In een toelichting zei woensdag col­ legevoorzitter mr. Y. van Rooy dat het college nu overweegt om een bewind­ voerder van buiten de faculteit aan te stellen. Ook mogelijkheden om uit eigen kringen van de faculteit het be­ stuursvacuüm op te vullen, werden woensdag nog bestudeerd.

ZIE OOK PAO S iCOMfcUNrAAR)

'Tilburg is WD­bolwerk'

Studenten stemmen rechts, maar 'voelen' links Studenten stemmen rechts maar zijn opvallend tolerant als het gaat om asielzoekers. Dat blijkt uit een en­ quête van het weekblad Elsevier. Fa­ voriete pattij onder studenten is de VVD. Toch hebben ze andere ideeën over asielzoekers en de verdeling van de welvaart dan 'hun' Bolkestein.

■ Personeel van FSW tijdens het Large Scale Event [Foto: Erik van der Burgt]

Als het aan studenten ligt, wordt de W D royaal winnaar bij de komende Tweede Kamer­verkiezingen. Zowel in het HBO als het WO is de partij van Frits Bolkestein favoriet, op gro­

te afstand gevolgd door D66. Opval­ lend in de Elsevier­enquête is de mar­ ginale positie voor het CDA: Groen­ Links krijgt van studenten twee maal zo veel stemmen en eindigt daardoor samen met de PvdA op een gedeelde derde plaats.

Aan de telefonische enquête deden 2500 studenten mee, gelijkelijk ver­ deeld over universiteiten en hoge­ scholen, en vijfhonderd niet­stude­ rende jongeren. Universitaire W D ­ stemmers zijn vooral te vinden bij economie, rechten en techniek. De

Advertenties

Genetische Manipulatie m f e r v i e w s e n aiskuissie donderdag 9 oktober 13.30 uur zaal YZ 1 TOEGANG VRIJ

E ZI

MEMO­PAGiNA

r^^SiWU /^T * ' Loopbaan Advies

Goed voorbereid de arbeidsmarkt op!

Centrum

Volg dan nu trainingen bij het Loopbaan Advies Centrum.

Gebouw N kamer 7, tel: (013) ­ 466 2521

universiteiten van Rotterdam, Til­ burg en Twente zijn daardoor echte WD­bolwerken. 39 Procent van de ondervraagden in Tilburg gaf aan voor de W D te kiezen, D66 is tweede met 22 procent. De PvdA is met 11 pro­ cent nét wat groter dan het CDA, dat het m e t 9 procent moet stellen.

GroenLinks scoort 7 procent, de SP 3 en het Gereformeerd Politiek Verbond kan ook op 1 procent steun rekenen.

Elsevier legde de studenten ook stel­ lingen voor over onderwerpen als immigratie, drugs, milieu en de ver­ deling van de welvaart. En daaruit blijkt dat studenten mild en tolerant zijn in vergelijking met de andere ondervraagde jongeren. Zo vindt bijna driekwart van de studenten dat de bijstandsuitkeringen en de AOW omhoog moeten. Bijna de helft is be­ reid een halve baan te nemen als an­ deren daardoor aan het werk kunnen.

Studenten zijn ook gastvrij voor im­ migranten: bijna driekwart is bereid financiële offers te brengen om de kansen van nieuwkomers op scho­ ling, werk en een woning te vergro­ ten. [MtW/HOP j

\\e^^^

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant Redactie­adres W a r a n d e l j a n 1, 5 0 3 7 AB Tilburg Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Kamers A 15, 16 en 17 Telefoon 013­4662277 Fax 0 1 3 ­ 4 6 3 0 1 4 5 E ­ m a i l Schendel@kub nl Redactie Pieter Siebers [hoofdredac­ teur, tel 2926), Arjan de Heer [29251, Marloes Hooimei)er [Stagiaire, 2272), Michel Kna­ pen (2506), Linda van Tilburg (3330), Y v o n n e V e r s c h u r e n (archief e n d o c u m e n t a t i e , 3409) Redactiesecietariaat Angela van Schendel, ka­ mer A 17(2277) Opmaak Michel Dierckx, drukkerit Em de Jong 12272) Medewerkers (2272) Mark van Assen, Chris Berg­ man, Jan Boelhouwer, Oscar van Dam, Sti|n Dunk, Adrian van den Eerenbeemt, Bert Hef ■ fels, Leon H e u t s , W i e n e k e Kok, Q u i n i n Metz, Karel Sou­ dijn, Jelle Wils Agendapagina Angela van Schendel 12277), E­mail: Schendel© kub nl Fotografie Enk van der Burgt Tekeningen Hans van den T ü l a a r t Hoger O n d e r w i j s Persbu­ reau (HOPl Univers m a a k t deel uit van het H O P waarbi) alle univer­ s i t e i t s k r a n t e n a l s m e d e een aantal hogeschoolbladen zi|n aangesloten Redactie Frank Steenkamp, H a n n e O b b m k , M a t t h e ten Wolde Teletoon 0 7 1 ­ 5 2 3 6 1 5 1 , fax 071­5232 138 Drukkerij Em de [ong, Baarle Nassau Redactieraad Univers is een onafhanke­ lijk weekblad dat wordt uitge­ geven door de Katholieke Uni­ versiteit Brabant. De onafhan­ kelijke positie en de taakstel­ ling zijn neergelegd in een doorde universiteitsraad vast­ gesteld redactiestatuut De re­ dactieraad ziet toe op de nale­ ving daarvan Leden: dr H Evers, dr. R. de Groof, I de Kort, dr ing. W van Oorschot, S vanPuffelen, P T u y t e l a a r s , dr. A. Vallen (voorzitter), J. van Vugt, prof dr W Witteveen, M. Acker­ mans (adviseur) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort. Tel 023­5714745, fax 0 2 3 ­ 5717680 Kopij, matsertjes e n mede­ delingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterlijk donder­ dag voor de week van verschi)­ n i n g t o t 13 0 0 u u r op h e t redactiesecretariaat. Matser­ t)es m o e t e n c o n t a n t afgere­ kend worden en bi) voorkeur op floppydisc [alleen WP5.1I worden aangeleverd, m e m o ­ berichten graag per elektroni­ sche post (schendel@kub.nl)

"Van dit soort massabijeenkomsten word ik altijd wat wantrouwig.

Ik denk dan dat dergelijke mannen beter thuis kunnen bidden en bun zonden belijden.

Nu heb je een massa van overspelige mannen die zich bekeren en beterschap beloven. Dat hoop ik dan maar voor hun partners en hun gezinnen. Ik vind het niet iets waarvoor je moet gaan de­ monstreren.

Ik heb de indruk dat het vooral een demonstratie was, een soort coming out van overspelige, racistische mannen en zeker geen kerkdienst.

"De P romise Keepers zijn volgens mij geen kerk, maar meer een soort morele beweging.

Ze zijn tegen de aftakeling van normen en waarden, maar dat doet natuurlijk elke groep op dit gebied.

Voor vrouwen is het in ieder geval geen beweging om vrolijk van te worden. De mannen vragen vergiffenis voor racis­ me en antisemitisme, maar niet voor seksisme, dat normaal toch ook in dit rijtje thuis hoort.

"Als je een goede kant zoekt, dan zou je kunnen zeggen dat de onderschik­ king van vrouwen die zij benadrukken blijkbaar niet meer zo vanzelfsprekend is. Toch denk ik dat het anders is. De emancipatiebeweging heeft blijkbaar resultaten geboekt op het gebied van racisme en antisemitisme, maar zet niet door als het gaat om vrouwenon­ derdrukking.

Alle groepen worden geëmancipeerd, behalve de vrouwen.

Toevallig is dat wel de helft van de mensheid.

"Ik houd niet zo van openbare belijde­ nissen. Dat kunnen ze beter thuis doen.

Die oprichter bekende dat hij door zijn carrière als coach zijn gezin verwaar­ loosd bad. Ik vraag me af of bet nu dan

Een half miljoen Amerikaanse mannen kwam bijeen in Washing­ ton om vergiffenis te vragen voor hun zonden en beterschap te beloven. Deze 'Promise Keepers' zullen zich voortaan christelij­ ker gedragen en meer aandacht aan hun gezinnen besteden. Dat betekent niet dat de manifestatie daarom ook goed is, begrijpt theoloog dr. Maaike de Haardt uit de krantenberichten: "Mannen­ bonding vind ik altijd een beetje eng, zeker als daarmee zulke grote groepen mannen te mobiliseren zijn."

Dr. Maaike de Haardt [Foto: E nk van der Burgt]

beter is. Het is ook een uitwendig soort bekering. Dat maakt het ook erg ­ ter­ wijl de kerken juist de eigen ver­ antwoordelijkheid van mensen meer bevorderen. Het dogmatisme wordt af­

D

W

E

De rechtenfaculteit stond deze week zo'n beetje in het teken van Sinterklaas. O n d e r het motto: wie goed is krijgt lekkers, vonden alle medewerkers van de faculteit een Mars in h u n postvakje. Een Mars? "Ja, een M a r s " , zegt secretaris Hugo Backx: Omdat iedereen zo goed gewerkt heeft en de faculteit in de Keuzegids Hoger Onderwijs met de studie Nederlands recht voor de d e r d e keer o p rij op de eerste plaats is geëindigd.

Dan ben j e er inmiddels toch a a n gewend, zou j e zeggen. Maar d a t is nu net niet de bedoeling, stelt

UNIVERS

■ Olof­dispuut Pallieter Is 55 geworden, en gaf, speciaal voor het bereiken van deze senioren­leeftijd, een Almanak uit. "We leven in roerige tijden", begint de feestcommissie dit boekwerk op filosofische wijze. Niet alle 215 pagina's zijn echter even serieus. Veel foto's met bierglazen, opgestoken middelvingers en biote bipsen van de Bioem der Natie. E en verslag van de ouderdag leest u op pagina 5.

9 OKTOBER 1 9 9 7

E

R

S

T

A

Backx. "We willen juist voorkomen d a t het gewoon wordt, want dat is het niet. J e moet e r heel wat voor doen. Daarom leek het ons een leuke geste om iedereen een Mars te geven. Dat geeft energie. E n je kunt die makkelijk opeten aan j e b u r e a u . " Als leuke geste wordt het op de werkvloer ook gewaardeerd. "Hartstikke lekker, ik heb er wel drie op", laat een medewerkster van de vakgroep strafrecht weten. Drie? "Ja, e r zijn hier mensen die aan de lijn doen, of het niet gezond vinden. Ik toevallig niet, dus dat kwam goed uit. E r is ook een enkeling die geen Mars lust, d a a r begrijp ik dus niets van. Ik weet er wel raad mee. Maar ik heb ze niet allemaal in één keer op, h o o r " , aldus de medewerkster die liever niet met naam in de k r a n t komt: "Anders wordt er zo over mij gepraat".

Abonnementen S t u d e n t e n en o u d ­ p e r s o ­ neelsleden f 25,­ per jaargang, instellingen en m e n s e n van b u i t e n de u n i v e r s i t e i t s g e ­ meenschap f 50,­ Bij opgave voor een abonnement zi)n no­ dig naam, adres, woonplaats en (voor s t u d e n t e n ) A N R ­ n u m m e r . Opgave bi) het re­ dactiesecretariaat. Toezen­ dinggeschiedt pas na betaling Copyright H e t is v e r b o d e n z o n d e r schriftehtke toestemming van de hoofdredacteur artike­ len, illustraties of foto's ge­ heel of gedeeltelijk over te nemen

E

geschaft om de traditie weer levend te maken. Dan krijg je dit soort zaken. Een beweging met een raar soort dog­ matisme. Ik kan me dan ook wel voor­ stellen dat hele groepen kerken hiermee

Lisette Boeren, student­assistent bij dezelfde vakgroep, heeft d a a r minder moeite mee. Ze heeft d a n ook minder Marsen op, géén om precies te zijn. " I k ben niet echt kapot van Mars. Dat was niet zo erg, want er was er toch één te weinig. Als gebaar vond ik het wel heel leuk, maar ik h a d toch liever een Nuts gehad." " H e t was een tastbaar schouderklopje", zegt Backx. "Je zou het een vorm van Human Resource Management kunnen noemen." Nu kun je alles wel een vorm van H u m a n Resource Management noemen, erkent hij, maar toch was dit a n d e r s . "Meestal gaat het dan om dingen waar j e je niets bij voor kunt stellen en dit is concreet. Een klein gebaar waarmee j e Iaat zien dat het toch niet niks is om n u m m e r één te eindigen."

A

niet zo blij zijn, ook al worden de man­ nen opgeroepen om zich aan de plaat­ selijke priester te onderwerpen.

Het geeft tocb aan dat het blijkbaar een autoriteit­gevoelig clubje is. Daarom ben ik ook blij dat de kerken in de Verenigde Staten niet zo enthousiast zijn. Het is een teken dat ze zich niet zomaar door een vreemd soort mora­ lisme laten meeslepen.

"Mannen moeten van deze niet­reli­ gieuze religieuze beweging een leiden­ de rol spelen in hun gezin. Met een be­ roep op de bijbel zeggen ze dat het recht van de vrouw voor hen weer het aan­ recht is. Daar boef je als hedendaagse vrouw niet blij mee te zijn. In de krant stond dat vrouwen van die mannen blij waren dat ze trouw beloofden aan hun huwelijk en hun gezin. Dan moet het daarmee toch wel erg gesteld zijn, dat zou vanzelfsprekend moeten zijn. In ieder geval is bet niet iets waar je je in het openbaar op voor moet laten staan.

"In Europa zie ik zo'n bijeenkomst als deze niet meteen gebeuren. Maar waar­ om kan ik niet precies zeggen.

Open­ bare schuldbelijdenissen zie je hier wel al, op televisie bijvoorbeeld. Dat is toch een vreemd verschijnsel.

Mensen die dingen thuis niet rechtstreeks durven uitspreken, doen dat wel voor de tv voor miljoenen mensen. Het is een raar soort publieke belijdenis als mensen voor de camera's opbiechten dat ze on­ trouw zijn geweest. Blijkbaar wordt dat gezien als meer echt, dan persoon­ lijk. Door de bekentenis zouden ze ook op één of andere manier vergeven en vergeten moeten worden. De vraag is natuurlijk wie dat dan doet. De presen­ tator}" [AvdE]

T

Terwijl de discussie over drank­ en a n d e r misbruik bij studentenverenigingen nog nasuddert, hielp niemand minder dan WiUem Alexander, ex­hd van het Leidse corps Minerva, een ware misstand voorkomen.

Dankzij snel optreden van de k r o o n p r i n s en zijn lijfwachten werd afgelopen week voorkomen dat een studentenhuis affikte. 'Alex' en zijn twee chaperonnes reden langs het huis toen ze rookpluimen uit het dak zagen komen. Onmiddellijk werd de rem ingetrapt, waarna de a.s. Willem IV vanuit de tuin de bewoners toeschreeuwde. Een fraai concreet, klein gebaar van de toekomstige vorst. Zeg m a a r gerust: ook een stukje Human Resource Management.

En d a t in de stad waar de huizen ooit door studenten met teer werden besmeurd. In 1756, om precies te zijn, trok een groepje Leidse studenten met de teerpot door de straten om wat 'groUetjes' a a n te richten. De reden: "Wij moesten het volk weer reden geven om van de studenten te kunnen spreken." Het verslag van de schelmentocht is opgetekend door een anonieme student en is opgenomen in het onlangs verschenen boek Ooggetuigen van de vaderlandse geschiedenis m meer dan honderd reportages van G e e r t Mak. Tilburg komt daar overigens niet in voor, net zomin als andere universiteitssteden. Wellicht vloeide d a a r geen bloed, zoals in Leiden, waar een student met de teerpot 'bijna dood' werd gegooid. Al vonden ze d a t in de sleutelstad van de achttiende eeuw geen enkel probleem: " E e n student die wil gaan lichtmissen, moet dat ervoor over h e b b e n . "

Bi.inKACi';^ VA^ ADRIAIN V\N DKN EKKKNDKKMT KN LIMDA

v\N Tii,iii,K(;

Tilburg in de middenmoot

Eerstejaars FSW krijgen studiementoren

Studietempo varieert fors per universiteit

Het studietempo verschilt sterk per universiteit. De verschillen hangen maar voor een klein deel samen met de opleidingen die een universiteit verzorgt. De ene instelling leidt studenten gewoon 'sneller' op dan de andere.

Als na zes jaar de geslaagden binnen de eigen universiteit geteld worden, staan Wageningen en Maastricht boven de 55 procent. Tilburg zit op een score van 51 procent. In Delft heeft pas 24 procent het TU-diploma, en in Rotterdam en Amsterdam (UvA) maar 32 en 33 procent.

Ook als de 'omzwaaiers' naar andere instellingen worden meegeteld, blijven de verschillen. Van de Wageningse en Maastrichtse eerstejaars heeft in totaal tweederde na zes jaar een diploma. Delft scoort maar een éénderde - en Rotterdam of de UvA niet veel hoger. Alleen Eindhoven doet het in deze vergelijking beter: deze TU verwijst veel studenten naar het HBO.

Landelijk loopt het tempo ook per studie uiteen, maar dit verklaart slechts voor een klein deel de verschillen tussen universiteiten. Maastricht profiteert iets van het feit dat medici alom snel studeren en de TU's kunnen naar eikaars traagheid verwijzen. De meeste universiteiten hebben echter een gezonde mix van snelle en trage studies - waarbij ook rechten, economie en letteren traag blijken.

Bij de 'algemene' universiteiten hebben naast Maastricht ook Nijmegen en Groningen vlotte studenten, met (netto) 49 en 46 procent geslaagden na zes jaar. Dat is anderhalf keer zoveel als Rotterdam en de UvA.

Het succesvolst is de landbouw-universiteit. Na zes jaar is al tweederde van al haar eerstejaars afgestudeerd: 59 procent met een Wageningse bul en nog acht procent met een ander WO- of HBO-diploma. Snel afstuderen is sinds eind jaren tachtig normaal in Wageningen. Maar sinds kort blijken de landbouwstudenten hun tempo nog verder te verhogen. Van jaargang 1991 is zelfs na vijf jaar al bijna de helft klaar; dat is twee keer zoveel als het landelijk gemiddelde.

Het Wageningse tempo staat in scherp contrast met de situatie bij de TU's, waar vooral Delft opvalt door traagheid. Dat is opmerkelijk, want zowel de landbouw- als de techniekstudies gelden als zwaar: beide kregen enkele jaren geleden een extra jaar. In Wageningen houdt men het erop dat studenten kennelijk zeer gemotiveerd zijn. Zolang Ritzen dat niet verhinderde, deden ze veel extra keuzevakken. N u er tijdslimieten zijn, zorgen ze dat ze die halen.

Dat het studietempo meer van motivatie en discipline afhangt dan van de zwaarte van de studie, bleek vorig jaar ook uit het promotie-onderzoek van de Nijmeegse onderwijskundige J. Prins. Het hoge tempo van medici en de traagheid van alfa's stroken met zijn conclusies. Zo bezien heerst er in Rotterdam, Amsterdam (UvA) en Delft vooral een gebrek aan discipline.

Een troost voor trage universiteiten is dat de uiteindelijke slaagpercentages na zeven of acht jaar minder verschillen. Alleen de UvA blijft rond de 65 procent geslaagden steken. Alle anderen komen boven de zeventig procent. Toch blijft ook op lange termijn Wageningen het succesvolst: daar haalt rond de 85 procent van alle eerstejaars uiteindelijk een WO- of HBO-diploma. [FS/HOPj

Studierendement VWO'ers per universiteit, per jaargang Na a jaar Na 6 jaar

Na () jaar, inrluaief omzwaaiers Uitval irn 7 jaar

UVA 9 19 j89 ;54 j90 33 j90 40 22 j88 190

m

UU RUG RUL VUA KUN EUR 10 8 10 14 15 11 29 26 17 22 25 35 45 46 37 41 47 43 42 40 49 32 46 42 30 33 48 50 57 41 16 16 16 14 17 15

UM KUB TUD TUE 20 4 7 9 39 24 8 II 59 39 27 39 56 24 36 40 35 55 65 51 12 12 15 8

UT 6 14 40 37 50 10

Propedeusestudenten van FSW kunnen vanaf eind oktober deelnemen aan studiegroepjes onder begeleiding van ouderejaars. De groepjes, van maximaal vijf studenten, zijn bedoeld om extra op de stof in te gaan en in groepsverband te leren werken. De mentoren worden door de faculteit getraind en betaald. Uit een proef met mentoren bij psychologie bleek vorig jaar dat 'probleemstudenten' door de studiegroepjes meer tentamens haalden. [LvT]

"Beurzenplan helpt studenten niet van leenaversie af"

Studenten zijn bang om studiegeld te lenen en dat zal niet veranderen als zij voortaan pas in de tweede helft van hun studie schulden hoeven te maken. Het nieuwe beurzenstelsel van universiteiten en hogescholen helpt hun daarom niet. Dat schrijft het Landelijk Beraad van Studentenimmmmmmmtumii- decanen (LBS).

In het stelsel dat VSNU en HBORaad voor ogen hebben, krijgen studenten alleen in het eerste deel van hun studie een beurs. Voor de rest LUW TOT van hun studie moeten zij geld lenen.

6 10 Wie geen andere inkomsten heeft, 42 22 komt daardoor met minstens 40.000 58 41 gulden schuld te zitten. Het LBS heeft geen enkele aanwijzing dat deze 40 59 'leenaversie' afneemt naarmate stu67 49 denten verder gevorderd zijn. "In15 8 tegendeel." [HO/HOP]

TIAS reikt achttien IVLIJM-diploma's uit Voetbal en korfbal stille dood gestorven Voetbalvereniging Merlijn is een stille dood gestorven door een tekort aan actieve leden. De korfbalvereniging Melmac treft hetzelfde lot. De verenigingen blijven 'slapend' voortbestaan. Bestuursleden van Pendragon, de overkoepelende sportvereniging op de KUB, zullen de dezelfde functies overnemen bij Merlijn en Melmac.

Door deze constructie wordt voorkomen dat, als iemand over enkele jaren weer een voetbal-of korfbalvereniging wil oprichten, er opnieuw oprichtkosten betaald moeten worden. "Als volgend jaar iemand zin krijgt om het weer te proberen, kan hij zo aan de slag", zegt Benedikt Goderis, voorzitter van Pendragon.

Melmac zag haar ledental de afgelopen jaren tot nul dalen en hield alleen het bestuur over. Merlijn, dat met twee teams in de competitie zat, beschikte nog over 32 leden. Weliswaar genoeg om twee teams te vullen, maar veel leden wilden enkel aan toernooien mee doen. Daarnaast speelde het eerste team in de zesde klasse amateurs waarvan het niveau eigenlijk te hoog was voor de studenten. "Het motiveert niet echt om elke zondag met 10-0 om je oren te krijgen", aldus Goderis.

De twee verenigingen volgen het lot van de turnvereniging Turnalot die vorig jaar werd opgeheven. In een persbericht geeft Merlijn aan de teloorgang van de studievereniging ondermeer te wijten aan de hogere studiedruk en de lagere studiefinanciering.

Studenten zijn volgens de vereniging steeds minder geïnteresseerd om activiteiten naast de studie te ontplooien. Wie wel wil voetballen zou bij de voetbalvereniging thuis blijven in plaats van elke zondag reiskosten te betalen om in Tilburg te spelen.

[AdH]

"Personeel is medeverantwoordelijk voor bijscholing"

Werknemers zijn net zo verantwoordelijk voor bijscholing als werkgevers. Dat betoogde B. Beusmans, voorzitter van de directie van Akzo Nobel, tijdens een rede op de Open Universiteit.

Ook meent Beusmans dat de onderwijswereld flexibeler moet worden in de tijden waarop cursussen worden gegeven. Prof.dr.

Ph. Naert, directeur van TIAS, is het hiermee eens, zo bleek tijdens de uitreiking van diploma's aan achttien TIAS-cursisten.

De eigen verantwoordelijkheid van de werknemers zou zich volgens Beusmans niet verdragen met 'scholing in de baas zijn tijd'. Aangezien de werknemer zijn eigen kansen op de arbeidsmarkt door scholing verbetert, moet tenminste een deel van het onderwijs in eigen tijd plaatsvinden.

Van de onderwijswereld wordt daarom een flexibiliteit verwacht, vooral wat betreft de tijdstippen waarop onderwijs wordt gegeven.

Volgens Naert is dit een tendens die al langer zichtbaar is. "TIAS biedt een groot deel van haar cursussen in de avonduren aan. En zeer binnenkort zullen we gebouw Y, waar TIAS zetelt, op zaterdag open stellen. Daarnaast zullen we in de vakantieperiode meer activiteiten moeten ontplooien."

Dinsdag 7 oktober kregen achttien studenten hun TIAS-diploma en de titel Master of Information Management. Allemaal waren het werkende mensen die daarnaast een studie volgden. Uit hun verhalen blijkt dat de studie nu al een groot deel van de eigen tijd opslokt.

"Ongeveer 50 procent van de studie heb ik in mijn eigen tijd gedaan", zegt Julien Brouwer. "Maar ik heb het ervoor over gehad. Ik werk bij een organisatie-adviesbureau en door deze studie heb ik nu een bredere kijk op het vak gekregen. Voor de ontwikkeling van mijn loopbaan is dit bijzon-

der gunstig."

De opleiding die Brouwer heeft gevolgd kostte 30.000 gulden. De werkgever staat bij hem garant voor het bedrag. In ruil daarvoor heeft hij zich

verplicht om minimaal twee jaar bij zijn baas te blijven.

Ron Brouwer, in het dagelijks leven majoor bij de landmacht, heeft geen regeling hoeven treffen. "Vanuit mijn eigen morele overtuiging heb ik zo'n verplichting echter wel. En bovendien bevalt het me goed daar." Ook Brouwer heeft overigens een groot deel van de studie in zijn eigen tijd moeten doen.

Bij Willemijn van Groesem is er geen werknemer die de studie betaalt.

"Eerst werkte ik bij de PTT en die zou voor mij betalen. Toen kreeg ik een nieuwe baan aangeboden bij een adviesbureau. Die heb ik aanvaard en nu moet ik de studie zelf betalen.

Maar die verdient zichzelf wel terug.

Je staat er tenslotte steviger door op de arbeidsmarkt."

Als het aan minister Wijers van economische zaken ligt zal iemand als Van Groesem in de toekomst een deel van de studie kunnen betalen met belastinggeld. Wijers heeft woensdag voorgesteld om voor alle werkenden een belastingvrij spaarpotje te creëren waaruit ze hun eigen bijscholing kunnen financieren. Ook wil Wijers dat werknemers geld bij de overheid kunnen lenen voor bijscholing en dat atv-dagen worden omgezet in scholingsdagen. [AdHj

Amerikaanse sferen bij TIAS (Foto: Enk van der Burgt]

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

Filosofie terug uit Santiago de C ompostela

Onverwachte stijging aantal eerstejaars

"Ik kan en ik wil hier niet wennen"

"Mijn buurjongen studeert ook in Tilburg" Volgens voorlopige cijfers zit het totale aantal eerstejaars dat de keus laat vallen op een studie aan de universiteit voor het eerst sinds 1991 weer in de lift. Ook Tilburg mag dit jaar een onver­ wachte stijging van het aantal inschrijvingen noteren. De groei bedraagt een kleine acht procent, omdat een record­aantal school­ verlaters zich op het laatste moment nog heeft aangemeld. Wat zit hier achter?

Drs. Jolanda van den Broek, Voorlich­ ting en Externe Betrekkingen: "Het vreemde aan deze situatie is dat het gaat om een stijging die zich voor­ doet over de hele linie. Alle universi­ teiten blijken ineens meer studenten te trekken, met uitzondering van Leiden. Die aantallen moeten ergens vandaan komen. De KUB slaat voor­ al in Brabant aan en s t u d e n t e n oriënteren zich steeds beter voor ze een studiekeuze maken, maar dat is natuurlijk niet nieuw."

Geert­Jan Boomaars, systeembeheer­ der studentenadministratie: " D e laatste jaren gaan nieuwe studenten hun keuze steeds meer uitstellen en die late aanmelders kosten ons extra werk. Formeel moeten VWO'ers zich voor 1 december bij Groningen heb­ ben gemeld. Hun gegevens krijgen wij in het voorjaar op diskette, we hoeven die mensen alleen in juni nog een inschrijfpakket te sturen. Ieder­ een die zich na juni aanmeldt ­ dat zijn sowieso de doorstromers ­ komt rechtstreeks bij ons aan de balie. Voor die mensen moeten we terugvallen op handwerk."

René Smits, eerstejaars econometrie; "Ik had een aantal goeie dingen ge­ hoord over Tilburg. Mijn buurjongen zit hier ook en er studeerden nog meer bekenden van me in Tilburg, dus voor mij was de keus niet zo moeilijk. Tilburg beschikt over een moderne universiteit en ik vind het al met al een leuke studentenstad.

Het alternatief Maastricht is verder weg, maar bovendien schijn je daar meer aan zelfstudie te moeten doen."

Miriam van der Heijden, derdejaars rechten: "In Maastricht heb ik mijn propedeuse gehaald, daarna ben ik naar Tilburg overgestapt. Ik ben puur vanwege de stad verhuisd. In Maas­

■ Het wordt weer 'druk' op de KUB [Foto: Enk van der Burgt]

tricht zijn de mensen erg op zichzelf, dat beviel me niet. Ik voel me in Til­ burg meer op mijn gemak. Nee, op de opleiding had ik niets aan te mer­ ken. Integendeel. In Maastricht is de studie iets zelfstandiger en minder passief dan in Tilburg."

Dr. U. de Jong, onderzoeker Stichting Economisch Onderzoek: "De hoge­ scholen trekken dit jaar minder eer­ stejaars studenten en de universitei­ ten krijgen er meer. Dat komt vooral omdat VWO'ers minder geneigd zijn hun studiekeus uit te stellen. Eerst iets anders doen, bijvoorbeeld wer­ ken of een wereldreis maken, is iets dat over zijn hoogtepunt heen lijkt.

Dat hangt vooral samen met wat je een vorm van mond­tot­mond­recla­ me kunt noemen. Scholieren vragen aan elkaar op het schoolplein wat ze van plan zijn te gaan studeren en als die gaan studeren, dan moeten zij natuurlijk ook studeren. Zeven jaar lummelen is er niet meer bij. In de

meeste gevallen kijken scholieren naar de opleiding en dan het liefst naar eentje die dicht in de buurt zit.

Het maakt overigens niet zo veel uit of het een HBO­ of een WO­opleiding is. Voor hetzelfde geld trekken de uni­ versiteiten volgend jaar weer minder studenten dan de hogescholen."

Filosofiestudente Ineke van def Pat liep afgelopen zomer de pelgrims­ tocht naar Santiago de Compostela.

Univers betichtte over haat in april, toen ze vlakbij het dotpje Buzancy in het nootden van Ftanktijk was. Op 10 augustus kwam ze in Santiago

Dimmy Cotstiaans, eerstejaars psy­ chologie: "In Tilburg is de opleiding kleinschaliger, persoonlijker. Dat sprak me aan. Ja, dat was zelfs door­ slaggevend. Bovendien kan ik nu nog thuis blijven wonen, totdat ik hon­ derd procent zeker weet dat ik deze opleiding daadwerkelijk afmaak."

h Buzancy benadrukte je bet spirituele van je reis. Het was een OBtbecbting: je oude leven uitlopen en een nieuw tegemoetjopen.

Henny Walter, projectmedewerker 'aansluitingsprojecten VWO­WO' (van de afdehng Instellingsbeleid): "De KUB is druk doende met de opbouw van een goed relatienetwerk om scho­ lieren aan zich te binden. We zijn al drie jaar bezig met het zogenoemde Scharnierproject West­en Oost­Bra­ bant, waarbij een kleine veertig scho­ len, verdeeld over de provincie, be­ trokken zijn. Dat netwerk moet ver­ der worden uitgebreid. De universi­ teiten van Amsterdam en Utrecht zijn op dit moment de voortrekkers. De andere universiteiten trekken er wel hard aan, maar minder fanatiek. Wist je trouwens dat de UvA de meest re­ gionale universiteit van Nederland is?

De KUB is een middenmoter, maar we moeten zorgen dat we niet achterop raken. Met de invoering van de twee­ de fase in het voortgezet onderwijs krijgen we straks andere, meer zelf­ standige leerlingen. Die zul je ge­ richter moeten voorbereiden op de overgang naar de universiteiten. Op dit moment lopen er enkele experi­ menten gericht op 4­ en 5­ VWO­leer­ lingen, maar het is te vroeg om daar al uitspraken over te doen."

Andres van Antwerpen, zesdejaars student economie: "Ik heb altijd met de gedachte gespeeld om wijsbegeer­ te te doen in Amsterdam, maar dat vond ik toch te veel een snoepstu­ die. Het werd een studie die minder een hobby was, eentje met meer per­ spectief. Daarbij had ik de keuze tus­ sen Tilburg en Rotterdam. Kwalita­ tief gezien ontlopen die studies elkaar niet veel, maar ik koos voor Tilburg omdat die stad dichterbij was."

[QM/LvT]

"Eigenlijk is het eerste gedeelte van de reis, in Frankrijk, zo spiritueel ge­ weest. Je loopt hier ook met name alleen en dus moet je veel nadenken.

Juist ook daarom moet je geloof dur­ ven hebben op een goede afloop, omdat niemand bij je aanwezig is. Ik werd bijvoorbeeld een keer gevolgd door een groep everzwijnen. Dan moet je niet bang zijn. Gelukkig de­ den ze niets, ze liepen gewoon gezel­ lig een stukje mee."

7s dat gevoel van spiritualiteit daarna verdwe­ nen}

rij staan om het beeld van St. Jacob ­ wiens graf in Santiago zou moeten zijn ­ te omarmen, wat de traditie is.

En na de speciale mis in de kathe­ draal zit je daar: wat nu? Wat ga ik nu doen? Ik kwam aan om 4 uur 's middags en zat om 10 uur 's avonds alweer in de avondtrein naar Madrid.

Om daar nog een weekje verder te lopen."

Uiteindelijk moest je toch weer naar buis.

"Eind augustus ben ik weer aange­ komen in mijn huis in de Zeeuwse polder. Dat is heel moeilijk. Ik heb het wat dat betreft nu ook best moei­ lijk. Toen ik aankwam was alles dood. De planten waren dood, de tuin was helemaal verwilderd, de kat was weggelopen. En er was geen zout in huis."

Geen zout!

"Zout is het symbool voor leven.

Maar ik had nog wat in mijn rugzak."

Wat ga je nu doenl

"Iedereen hier is chagrijnig en onge­ lukkig. Mensen moeten hier zoveel, maar ze leven niet. Ze denken alleen maar in de toekomst: diploma halen, huis kopen, pensioen regelen. Als je loopt ben je zo vrij en je hebt maar zo weinig nodig. Je leeft van dag tot dag. Ik kan hier niet meer wennen, ik wil niet wennen. Tegelijkertijd is EB dan komen de Pyreneeën en Spanje. Het be­ het moeilijk om me daarvan los te maken. Ik ben nu bezig mijn huis te loofde landl "Vlak voor Spanje kwam ik een verkopen. Waarschijnlijk ga ik weer Amerikaan van een jaar of zeventig filosofie studeren en ik heb vage plan­ tegen, net Hemingway. Hij vroeg me nen om een nieuwe pelgrimstocht te waarom ik de pelgrimstocht loop, en ondernemen. Naar Jeruzalem, via ik vertelde hem het verhaal over ont­ Rome." hechting, een nieuw leven tegemoet Mensen zullen je vast een zonderling vinden. lopen. Dat vond hij een goede reden.

Dat was voor mij een soort test. Daar­ "Ach, welke mensen zijn dat dan' na liep ik Spanje in, de weg die hier Mensen die van alles moeten. Ik ben naar Santiago leidt is echt een gek­ geen Ratelband of Jomanda. Ik zeg kenhuis. Honderden mensen lopen niet dat het eenvoudig is om mijn er. Ik kwam bijvoorbeeld een Japanse oude leven achter te laten. Maar hier cameraploeg tegen die m e inter­ kan ik niet meer wennen." viewde. Ze wilden weten waarom ik Een nieuwe pelgrimstocht organiseren kost niet met de auto ging. Ik zei: 'Ik kom veel tijd. Wat doe je op korte termijn! uit Nederland, dus ik kan wel lopen.

Jullie uit Japan moeten wel de auto "Ik loop hier elke dag uren door de polder na te denken. De ene dag glijdt nemen'." eigenlijk over in de andere. Het wordt dus hoog tijd dat ik wat ga doen."

Hoc was de aankomst in Santiago!

"Dat was op 10 augustus, een anti­ ILHI climax. Een leuk stadje hoor, maar druk en toeristisch, eigenlijk meer iets voor een vakantie. Je moet in de

"Het wordt wel minder. Bij Le Puy, onder Lyon ligt het keerpunt. Letter­ lijk, want je draait van het zuiden naar het zuid­westen richting Santia­ go. Hier ontmoet je ook andere pel­ grims, waardoor je meer gaat praten en je niet meer alleen met jezelf be­ zig kunt zijn."

Katholiek en postmodern Welke gevolgen zal de nieuwe CDA­lijst heb­ ben voor onze universiteit Die vraag beeft me de afgelopen week nogal bezig gehouden. De KUB is immers opvangcentrum voor CDA­ politici. Dat vraagt enige transformatie, want vroeger waren we eerder een kweekvijver voor bestuurlijk Nederland. Maar de in­vitro­ fertilisatie­functie voor katholiek toptalent lijkt voorbij, nu paars het poldermodel heeft omarmd. Dat is zuur. Ben je zeventig jaar aan de macht en creëer je de meest libertaire sa­ menleving ter wereld, gaan anderen met de eer en de Bertelsmann­prijs strijken. Dat gun ik Ernst, Ruud, Yvonne, Alis, Harry en Wim echt niet.

Dat worden weer drukke tijden voor onze bestuurderen. Kunnen we Lansink niet strik­ ken met een aardig ordinariaatje, voordat Nijmegen iets bedenkt? Gezondheidszorg en globalisering, die link moet toch te leggen zijn.

Of anders iets met corrununitarisme. Kunnen we ons mooi zorgzaam profileren in deze tij­ den van verval en verloedering. Kan Ruud

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

Tony Blair niet eens bellenl Die schijnt tegen­ woordig ook nogal in het gemeenschapsden­ ken te zijn. Onze eigen Rottenberg, Hans Hel­ gers, wil vast in het comité van aanbeveling.

Maar als portefeuillehouder 'strategie' zou ik me wel zorgen maken. Wij zijn een Katholie­ ke instelling en als katholieken ergens goed in zijn dan is het in macht. (Volgens menigeen getuigt de nieuwe CDA­lijst daar opnieuw van. Heel simpel: met protestan­ ten win je geen verkiezingen.)

Als we ons opnieuw con­ centreren op voormalige CDA­ politici, verliezen we aansluiting met paars Nederland. In tijden van universitaire krimp moet dat zorgen baren. Tijd voor een alternatieve strategie dus.

Ik ben zo vrij enige suggesties te doen. Twee speerpunten zou ik kiezen. In de eerste plaats, hoe

triviaal ook, moeten P vdA en WD intensief worden gescout op talent dat wel eens iets an­ ders wil. In de tweede plaats moeten we van onze identiteit meer maken.

PvdA en WD dan. Bij de PvdA zie ik een paar potentials. Wat te denken van Wallage! Als het om opportunisme en een flexibel geweten gaat, kan die ons nog wat leren. Zijn al tijden aanhoudende midlife­crisis maakt hem tot een gewillige prooi. Zijn werkkamer hangt vol met foto's van hemzelf en de groten der aarde, dus dat globaliseringsprofiel zit wel goed. Ook good old Rick van der Ploeg lijkt in voor een transfer.

Als we hem naast zijn Kamerlid­ maatschap een full time hoogle­ raarschap aanbieden, komt hij beslist. We hebben toch prima ervaringen met dubbelfuncties} Ook de WD biedt mogelijkhe­

den. We dienen zelfs het nationale belang als we meteen voor de absolute top gaan: Bol­ kestein. De fondsen voor een prestigieuze leer­ stoel zijn zo geworven. Ik dacht persoonlijk aan de 'Chomsky Chair for P olitical Correct­ ness'. Aardigheidje.

Maar het tweede speerpunt is veel belangrij­ ker. Onze identiteit. Als we die nu eens gaan profileren als postmodern par excellence! Dat kost geen moeite. Als er een geloof is dat fan­ tasJtisch met fragmentatie kan omgaan, dat altijd al een beeldcultuur in plaats van een woordcultuur was, dat lang voor de prinses van Wales al een verbinding van erotiek en onschuld kende in de persoon van Maria, is het het katholieke wel. Symboliek, rituelen, iconen. Het Vaticaan heeft zelfs een web­site.

Ik zie de marketing­potentie duidelijk. Voor het postmoderne levensgevoel: studeren aan een katholieke universiteit. Een house­party in het stiltecentrum met Gijssen en Muskens als v­j's, dat moet toch kunnen!

Idealen ontnamen het zicht op de werkehjkheid Het terugtreden van decaan prof .dr. Theo Beckers duidt er vooral op dat er op de faculteit Sociale Wetenschappen nog allerminst sprake is van eensgezindheid.

O

WETENSCHAPSDAG Zondag 5 oktober fleurde de Bossche kunstenaar Bert Vogels de Wetenschapsdag op met een tweetal wonderlijke, computergestuurde machines in de bibliotheek. Kinderen waren erg geboeid door de werken, waarin geluid zichtbaar werd gemaakt. Volwassenen vroegen zich af of de universiteit ook een afdeling Natuurkunde kende.

[Foto: Erik van der Burgt]

p de dag dat decaan prof .dr. Theo pen massabijeenkomst die hem voorBeckers dacht dat hij met zijn af was afgeraden. De plannen die er veranderingsproces in het zicht van werden gepresenteerd waren doordede haven was aangeland, achtten op semd met idealen en mooie beginsehetzelfde tijdstip zeven vakgroep- len, maar de kritiek erop was dat ze voorzitters het moment daar om het te weinig realistisch waren.

Hoewel hij zichzelf vertrouwen in hem op te daarvan pas op het allerzeggen. Dat verschil in laatst echt bewust was, beleving van de werkevoerde de hardwerkenlijkheid maakt navrant de Beckers het laatste duidelijk hoezeer h e t jaar een eenzame strijd. veranderingsproces bij Aanvankelijk had hij de sociale wetenschappen wind mee, maar gaaneen hachelijke en door deweg ontbrak de steun velen dus niet gedragen op de plaatsen waar hi) onderneming was. commentaar steun moest hebben: de Dat er kritiek was op faculteitsraad en h e t Beckers was al langer wetenschappelijk bekend, ook aan hemzelf. Het belangrijkste verwijt van de corps. Eerst gedeeltelijk, nu geheel. verzamelde hoogleraren betreft de Het gebrek aan steun voor de decaan omvang van de operatie. Die zou te hangt vooral samen met het gebrek veelomvattend zijn. Niet alleen het aan sturing wat hem wordt aangereonderwijs en onderzoek dienden fun- kend. Beckers heeft vooral getracht damenteel te veranderen, ook de be- iedereen zoveel mogelijk te betrekstuursstructuur, het personeelsbeleid ken bij het proces. Hij wilde weten en eigenlijk het hele beeld van de wat er leefde en was op zoek naar faculteit moest tegelijkertijd herzien draagvlak. In zijn bevlogenheid heeft hij zich verkeken op de resultaten worden. van sessies waarin mensen belange" V a n die wens om een mooi, alom- loos van gedachten wisselen. De vattend toekomstplan te maken is plannen die voortvloeiden uit die Beckers zelf het slachtoffer gewor- aanpak waren wel aansprekend, maar den. Misschien hebben de idealen ze ontbeerden rangorde en een finanhem het zicht op de weerbarstige ciële paragraaf. Het verwijt is terecht werkelijkheid teveel ontnomen. Die dat het bestuur van de faculteit te geest ademde tenminste ook het Lar- lang heeft gewacht voordat men de ge Scale Event, een niet goed verlo- financiële consequenties van de plan-

nen en voornemens doorrekende.

Nu de kritiek heeft geleid tot een vertrouwensbreuk is het echter de vraag of ook de vakgroepvoorzitters niet te lang gewacht hebben met hün stap. Er zouden weliswaar al meerdere 'signalen' zijn afgegeven aan de decaan, maar waren die voldoende duidelijk? Waar Beckers dacht dat dergelijke kritiek hanteerbaar was en als natuurlijk paste bij een proces als dit, blijken de overigen die kritiek gezien te hebben als de opmaat tot een v e r t r o u w e n s b r e u k . Dat een dergelijke wereld van verschil heeft kunnen ontstaan, mogen ook de vakgroepvoorzitters zich aantrekken. ! E e n andere vraag is hoe sterk de eenheid die de vakgroepvoorzitters vormen, in de toekomst zal zijn. Men vindt elkaar nu in een gedeelde onvrede, maar wat gebeurt er als er gesproken moet worden over inkrimpen, of zelfs opheffen van vakgroepen? Het spreekwoordelijke hemd is dan doorgaans nader dan de rok.

De toekomst moet uitwijzen of de vakgroepvoorzitters met deze coup de faculteit uiteindelijk een goede dienst bewijzen. In de ogen van buitenstaanders wordt nu opnieuw het beeld bevestigd van een hopeloos verdeelde faculteit die er maar niet in slaagt op eigen kracht de problemen (te weinig studenten, wisselende kwaliteit van het onderzoek en op termijn een groot begrotingstekort) op te lossen. Het is niet voor niets dat in deze crisis de regie in handen ligt van het College van Bestuur.

De vakgroepvoorzitters hebben met hun stap een grote verantwoordelijkheid op hun schouders genomen.

Zij kunnen nu niet veel anders meer dan loyaal zijn aan het veranderingsproces waarvoor, dat heeft het college inmiddels duidelijk gemaakt, het bestaande convenant en de nota FSW 2000-^ de basis vormen. [PS]

Ouderdag in Pallieterpand U

Sfeer is belangrijker dan een opgeruimd huis 9^

Zondagmiddag één uur. Vier koffiezetapparaten staan gelijktijdig te pruttelen, continu. De bel rinkelt, ook continu. OIof-dispuut Pallieter ontvangt. Vanwege het elfde lustrunn heten de veertien bewoners van het dispuutspand aan de Tuinstraat hun ouders welkom.

Adrian van den Eerenbeemt

H

et huis opruimen? Dat viel wel mee," zegt voorzitter en student bedrijfseconomie M a a r t e n Hemmelder, die in corps-jargon pip heet: primus inter pares. "Wel zijn we de hele week bezig geweest met schilderen van het pand en schoonmaken van de tuin." De huisbar en de voorkamer zijn, op wat gehuurde ronde bartafels na, helemaal leeggehaald en overgeschilderd in de dispuutskleur rood. Normaal gesproken woont er een dispuutslid in die voorkamer, vertelt 'eerste onder de gelijken' Hemmelder, maar hij moet voor een week p l a a t s m a k e n voor de ouders op zondag en de receptiegasten van dinsdag.

Voor de gelegenheid zien de Pallieters er braaf uit. Dat is wel eens anders, zo ziet de lezer van de feestalmanak die naar aanleiding van het lustrum is uitgegeven. De mannen van Pallieter zijn niet vies van een alcoholische versnapering. Met name de foto's onthullen veel. Billen bijvoorbeeld. Op verschillende foto's pronken dispuutsleden eens niet met

bier en een opgestoken middelvinger, maar met het ontblote achterwerk.

Het boek wordt aan het eind van hun bezoek aan de ouders uitgereikt.

Pieter en Carla Jongedijk uit Teteringen, pa en ma van international business-student Vincent, zijn daar op het moment dat ze door het pand lopen nog onkundig van. Het is de tweede ouderdag die ze in het pand meemaken. "Hoe ik het vond dat mijn zoon hier kwam wonen? Dat kan ik me nog precies herinneren", zegt pa Jongedijk. "Ik vond het verschrikkelijk." Ma denkt daar duidelijk anders over: "Ik vind dat het huis Ouderdag bIJ OIofdispuut Pallieter [Foto: Erik van der Burgt] er heel netjes uitziet. Bovendien gaat het erom dat de sfeer goed is. Dat is belangrijker dan een goed opgeruim- barretje. Het is hier een klein cafee- nak. Dispuutsleden en oud-leden lijde kamer." tje geworden, zo kun je het wel noe- ken alleen maar met een glas bier aan men, ja. De bar hebben we te danken hun lippen gefotografeerd te kunnen CZ> ndertussen staat Wim van Aer- aan Bavaria, daar hebben we een goe- worden, alsof ze ermee vergroeid zijn. ie - vader van bedrijfseconomie-stu- de relatie mee. Bij ons jaarlijkse "Het is een mooi pand", vindt vader dent Will - uit Bakel de nieuwe bar, hockeytoernooi hebben we dan ook Van Aerle verder. "Goed onderhouvoorzien van tap en koeling, te be- 58 fusten omgezet. En we hebben den. Ik ben hier al vaak geweest. Jawonderen. Een aanwinst voor het hier regelmatig af studeerborrels. Er renlang kwam ik Wills wasgoed brenhuis, noemt voorzitter Hemmelder wordt hier genoeg gedronken." Dat gen." Hij wijst naar zijn zoon, inmidde bar. "Het is een professioneel is ook te zien op de foto's in de alma- dels zesdejaars student.

Wim van Aerle vond het destijds geen probleem dat zijn zoon in een huis met een eigen bar ging wonen. "Dat past wel een beetje in de familie. Bij de vorige ouderdag was ik één van de winnaars bij het wijnproeven. De andere winnaar was een geoefend wijnkenner en ik was een geoefend wijndrinker, werd toen geschreven." Zoon Will: "Dat heb ik toen geschreven".

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

Congres over ethiek in het strafproces

De vrijheid van de advocaat Ethiek in het strafproces is een bot item. Niet alleen in de media, maar ook binnen de vakgroepen strafrecht op de Nederlandse universiteiten. 'Hoever mag een advocaat gaan in zijn verdedi­ ging van een zware crimineel', is daarbij de meest gestelde, maar zeker niet de enige kwestie die speelt. Vereniging voor strafrecht Peter NoU bestaat tien jaar en organiseert een congres over dit thema. Univers legde vijf mensen uit het beroepsveld een aantal stellingen en cases voor.

■ Wieneke Kok ledere verdachte heeft, ondanks de aard en ernst van het misdrijf, volgens de wet en twee mensenrechtenver­ dragen het recht zich door een raads­ man te laten bijstaan. Een advocaat dient dus aan iedere verdachte rechtsbijstand te verlenen.

Willems: "Nee. De advocaat heeft de vniheid om een cliënt niet aan te ne­ men om hem moverende redenen.

Het is zelfs voor de klant beter wan­ neer de advocaat rechtsbijstand wei­ gert wanneer hij zich ondeskundig of onzekerheid acht, of hard feelings over een bepaalde kwestie heeft. Zo weigerde Moskowicz sr. ooit oorlogs­ misdadigers te verdedigen, vanwege zijn eigen verleden in de oorlog. Voor een rechter geldt iets dergelijks ook.

Als je dochter is verkracht, dan kun je zedenzaken misschien niet goed behandelen. Dat vertroebelt het oor­ deel. Je ziet het nog weleens, dat rech­ ters moeite hebben met echtschei­ dingszaken als ze zelf net gescheiden zijn."

De Hullu: "Het is juist ethisch om wel te weigeren. Een advocaat moet zich vrij voelen om zijn werk goed te doen. Een verdachte krijgt altijd een andere advocaat als er een weigert."

Verheul: "ledere verdachte heeft recht op een advocaat, maar een ad­ vocaat hoeft niet iedereen aan te ne­ men. Een advocaat moet altijd kijken of hij de verdachte zo goed mogelijk kan helpen."

Strafpleiters verdedigen iedereen en kennen daarbij geen (morele) gren­ zen, dan die door de wet zijn opge­ legd.

Verheul: "Een advocaat moet alles doen om zijn cliënt vrij te krijgen, dus mag alles aangrijpen. Als het Open­ baar Ministerie fouten maakt, dan mag hij ze daar best op wijzen."

De Brouwer; "Er zijn zeker fatsoens­ normen, maar het valt niet altijd mee. Je moet echter bedenken dat je een verdachte verdedigt en niet de daad. Het is namelijk de taak van de

strafadvocaat om toe te zien op de procedurele regels. Niet alleen voor de verdachte, maar ook voor de bur­ ger die nu vrij rondloopt, maar door omstandigheden ook belang kan heb­ ben bij de waarborgen van het recht."

Meijer: "Bij zedenzaken gaan advo­ caten weleens ver als ze de rol van het slachtoffer in twijfel trekken.

Maar ze passen wel op, ze willen de rechtbank niet voor het hoofd stoten.

Er zijn zeker advocaten die voor zich­ zelf morele grenzen hebben ge­ trokken. Bijvoorbeeld vrouwen die geen verkrachters willen verdedigen.

Op zich niet verkeerd, hoewel het beroep het met zich meebrengt dat je morele problemen kan krijgen."

De officier van justitie mag geen la­ gere respectievelijk hogere straf ei­ sen omdat een verdachte zelf (Patrick Kluivert) of het strafbare feit (dood­ slag Meindert Tjoelker) veel aandacht in de media heeft gekregen.

Willems: "De enkele omstandigheid dat een zaak veel aandacht heeft ge­ kregen in de media mag geen invloed hebben op de straf. Toch kijk je bij de vraag van de straftoemeting naar hoe de zaak maatschappelijk ervaren wordt. Rechtspreken is geen aange­ legenheid die van de samenleving is geabstraheerd. De rechter hoort ken­ nis te hebben van de maatschappe­ lijke debatten, deze kennis werkt door en komt in de motivering bij de veroordeling tot uiting. Reacties in de samenleving spelen een rol, hoe­ wel het gesundes Volksempfinden het laatste is waaraan je moet toege­ ven."

De Hullu: "In de zaak van de doodge­ schopte Tjoelker is het vanuit het oogpunt van vergelding door de sa­ menleving mogelijk dat er een vrij hoge straf wordt opgelegd doordat de zaak zoveel media­aandacht heeft ge­ kregen. Dat is dan pech voor de ver­ dachte, maar dat risico heeft hij bij het plegen van de daad op zich geno­ men."

Beroepsethiek voor juristen

D

e vakgroep rechtbfilosotie \an rle Faeulteit der Wijhhegeerte ^aat het tweede semester het keuze­ vak beroepsethiek voor juristen starten. De eursus is een novum op de Nederlandse universiteiten, waarbij aangetekend moet worden dat die dit jaar ook op de L'vA wordt gegeven. C ursusleider dr. Klaas Tindemans zal de filosofisehe, ref­ leetieve invalshoek kiezen en fun­ damentele vragen aan de orde stel­ len. Dit doel hij aan de hand van het tuehtreeht en eonerete dilemma's, waarbij juristen uit de praktijk hem zullen bijslaan.

Een van de thema's van hel eollege i% . hel fenomeen van de eonfidenlia­ liteit: bestaat dit om de eliënt te besehermen of om de tarieven van

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

de advocaat hoog Ie houden? vraagt Tindemans zich af. Daarbij laat hij zieh onder meer inspireren door dé Amerikaanse autoriteit o|) het ge­ bied van de juridische beroeps­ ethiek: prof. David Luban. Tinde­ mans: "Luban, die niet echt be­ vriend is mei de Amerikaanse orde van advocaten, stelt dat')') procenl van de zogenaamde beroepsethiek opportunistisch is."

Tindemans vindt het fle taak van een filosoof om vragen te stellen bij al­ lerlei mooi klinkende rechtvaardi­ gingen. "Als een jurist zegt dat hij de eer van zijn beroep wil hoog hou­ den, frons ik mijn voorhoold. ^iel uil cynisme, maar omdat ik wil we­ len wat er precies mei die eer be­ doeld wordt." [SD]

De Brouwer: "Een officier van justi­ tie moet zelf weten wat hij eist, hij is onafhankelijk. Maar aandacht in de media mag geen criterium zijn voor de hoogte van de eis. Je moet kijken naar de persoon van de verdachte: is het een bijstandsmoeder of een wel­ gestelde zakenman die gestolen heeft. Iemand als Kluivert of een an­ dere bekende Nederlander profiteert ook van zijn bekendheid. Tegelijker­ tijd draag je ook een grotere zorg om je goed te gedragen. Verder moet je kijken naar de omstandigheden van het geval. De media­aandacht kan tot die omstandigheden behoren. Nega­ tieve publiciteit kan als straf gelden, waarmee de rechter bij de 'officiële' strafoplegging rekening kan hou­ den."

Meijer: "Publieke aandacht mag geen reden zijn voor een hogere straf. Het feit wordt er namelijk met ernstiger van. Soms eist de officier wel een la­ gere straf als de persoon door de me­ dia­aandacht is geschaad, bijvoor­ beeld wanneer zijn werk of sociale leven eronder geleden heeft. Ik heb meegemaakt dat de officier levens­ lang eiste vanwege de publiciteit en de rechtbank gaf uiteindelijk een veel lagere straf. Dat gebeurde later nog eens bij dezelfde officier, die kan zijn loopbaan inmiddels wel vergeten. De rechtbank heeft toen naar mijn me­ ning wel bewezen dat ze onafhanke­ lijk is."

Stel u bent advocaat en heeft regel­ matig een bepaalde groep alloch­ tonen verdedigd in strafrechtzaken.

Leden van deze groep worden door hun woningbouwvereniging vanwege vandalisme in de gemeenschappelij­ ke ruimten en verwaarlozing van de woning hun huis uitgezet. Zij dagen de woningbouwvereniging voor de rechter. De verhuurder doet een be­ roep op u, omdat u de leefwereld van deze bepaalde groep goed kent en dus ook hun zwakke plekken. Wat doet u?

De Hullu: "Dit vind ik een moeilij­ ke kwestie. Het kan wel, maar ik zou het niet doen. Het kernpunt van de beroepsethiek van een advocaat is het zich vrij voelen en dat gevoel zou ik hier niet hebben. Het heeft iets on­ ethisch, iets onoprechts. Ik zou een advocaat echter geen verwijt maken als hij het wel deed."

De Brouwer: "Een advocaat moet zich altijd afvragen: 'Ben ik zuiver bezig'. Volgens mij maken de gedrags­ regels voor advocaten een soortgelij­ ke kwestie echter onmogelijk. Het gaat ook niet aan om eerder opgeda­ ne kennis om deze manier te gebrui­ ken. Nee, ik zou het niet doen."

Een advocaat verdedigt voor de recht­ bank een cliënt die van moord ver­ dacht wordt. De cliënt ontkent, maar heeft in een onbewaakt ogenblik de advocaat verteld dat hij de moord wel heeftgepleegd. M oet de advocaat de onschuld van zijn cliënt volhouden?

Willems: "Een verdachte is proces­ partij en mag daarin zijn positie be­ palen. Een advocaat mag niet liegen en moet dus ook niet zelf zeggen dat de verdachte onschuldig is. Hij moet vanwege zijn geheimhoudingsplicht zijn mond houden. Als je aan de ad­ vocaat kunt zien dat hij meer weet, dan doet hij zijn werk niet goed."

De Hullu: "De advocaat mag niks zeggen. Het gaat echter meer om de vraag hoe dicht een advocaat op zijn cliënt moet zitten. Als hij zegt dat zijn cliënt onschuldig is, dan ver­ eenzelvigt de advocaat zich teveel met de verdachte. Bovendien weet hij niet of de verdachte het echt gedaan heeft, want hij is er niet bij geweest.

Het dossier ligt op tafel en op grond daarvan ga je te werk. Het doet niet zo ter zaken wat de cliënt heeft ge­ zegd, want je moet in alle gevallen hetzelfde opereren: proberen de cliënt vrij te krijgen."

Verheul: "Een advocaat kan voor zichzelf denken: 'Ik hoor niks en zie niks'. Hij moet zijn best doen voor

zijn cliënt. Vanwege zijn ambtsge­ heim is dat wel ethisch verant­ woord."

De Brouwer: "Zo werkt het niet. De vraag is of een feit wettig en overtui­ gend bewezen kan worden. Je houdt als advocaat het bewijs tegen het licht. Is het rechtmatig of onrecht­ matig verkregen? Het is niet moei­ lijker als je weet dat je cliënt schul­ dig is, dat is irrelevant. Zakelijk mag de mededeling van je cliënt het werk niet moeilijker maken, maar per­ soonlijk ben je niet met elke vrij­ spraak even blij. Het toepassen van de regels leidt niet altijd tot bevredi­ ging van het rechtsgevoel."

Meijer: "Het komt wel voor dat je uit de woorden van de advocaat proeft dat hij ook niet in de onschuld van zijn cliënt gelooft. Ze laten de schuld­ vraag in het midden en gooien het vaak op het bewijs dat er ligt."

Ethiekin het strafproces, 14 oktober, aula KUB. Info: 013­4668100.

Prof.mr. J. de Hullu is hoogleraar strafrecht aan de KUB, plaats­ vervangend rechter en voormalig advocaat.

Mr. J. Willems is vice­president van het gerech ishof in Amsterdam.

Hij studeerde rechten in Tilburg.

Helen Verheul is coördinator van het Peter Noll­congres, laatste­ jaars student rechten op de KI 15 en heeft ambitie om rechter te worden.

Mr. Ronald de Brouwer is raio (rechterlijk ambtenaar in oi»lei­ ding). Momenteel loopl hij binnen de richting van de zittende magis­ tratuur (rechter) 'buitenstage" op een advocalcnkanloor in Kind­ hoven. Hij studeerde rechten in Tilburg.

Katja Meijer is rechtbankverslag­ geefster van alle Tilburgse zaken voor het Brabants Dagbkul.

Vrijetijdwetenschappen benoemt 'sportprof'

"Ik heb niet iedere dag een work-out nodig"

E

en uitgestorven gebouw van de sociale faculteit. Alle FSW'ers hebben zich teruggetrokken voor beraad buiten de universiteit.

Op de verdieping van de vakgroep vrijetijdwetenschappen loopt enkel een ijverige student en werkt 'sportprof' Paul De Knop snel een broodje naar binnen. De kersverse bijzonder hoogleraar schenkt koffie en kijkt op zijn horloge; hij moet deze middag nog terug naar Brussel en van daaruit met de trein naar Lyon.

Het gezegde 'van je hobby je werk maken' geldt zeker voor De Knop (42). Sterker, hij heeft door zijn werk nog maar weinig tijd voor zijn favoriete vrijetijdsbesteding: sport. Vlaming De Knop voetbalde zelf, op het hoogste amateurniveau, bij de Antwerpse club Beerschot. Nu richt hij zich uit praktisch oogpunt meer op individuele sporten als fietsen, lopen en zwemmen.

"Ik ben gek van skiën,- een paar uurtjes rijden en je staat boven op de piste in de sneeuw. Dat had vijftig jaar geleden nooit gekund, daar konden de meeste mensen alleen maar van dromen. De mogelijkheden om te sporten zijn de laatste jaren zoveel groter geworden. Sport differentieert meer en meer. Sport is er nu ook voor vrouwen, voor alle leeftijden en niet enkel voor de competitie. Mensen zijn ook gaan sporten om hun uiterlijk te verbeteren."

De Knop meent dat de veranderingen in de maatschappij ook hun weerslag hebben op de sport. "Vroeger leefde men voor het hiernamaals, de samenleving van nu is meer hedonistisch geworden. Mensen zoeken afwisseling, avontuur en willen zoveel mogelijk genieten. Sport heeft een vermaakfunctie. Alles is tegenwoordig geregeld en saai. Vroeger was er veel meer opwinding; bij het zoeken naar eten en een partner. De opwinding moeten mensen nu ergens anders vandaan halen. Sport past bij deze quest for excitement, meer dan bijvoorbeeld cultuur. Je ziet dat in de toename van de avonturensporten."

Of deze drang naar avontuur een slechte ontwikkeling is, daarover wil De Knop zich niet uitlaten. "Het is niet aan de wetenschapper om te oordelen, maar om ontwikkelingen te constateren", zegt De Knop. Hij

Hoewel sport niet direct associaties oproept met wetenschap, kent de KUB sinds het begin van dit collegejaar een hoogleraar in de sport en lichatneiijke oefening. Vlaming dr. Paul De Knop gaat studenten vooral de maatschappelijke effecten van sport op de samenleving bij brengen. "Sport heelt een karaktervormende functie".

Wieiieke Kok • Prof.dt Paul De Knop [Foto' Enk van der Burgtj

Kinderen lijden aan bewegingsarmoede, aldus De Knop. "Vroeger speelden ze op de boerderij, tegenwoordig met de boerderij. Van FisherPrice", zegt De Knop licht ironisch.

"Kinderen worden in België getest op intelligentie maar ze moeten ook op sportkwaliteiten worden getest en geadviseerd. Zo voorkom je dat iemand van 1 meter 65 gaat basketballen. Ik ben niet tegen talentendetectie, als het maar in het voordeel van het kind werkt. Veel jeugd haakt af omdat ze teleurgesteld is in hun gebrek aan talent. Sportverenigingen zijn teveel gericht op competitie."

Voor de ouders is er in de begelei-

jeugdsport. "Ik kijk naar de problemen die de jeugd heeft bij het oriënteren op sport. Bij die oriëntatie worden veel fouten gemaakt. Je moet een kind niet beschouwen als een volwassene, je moet dus niet te vroeg H > e Knop is per I september be- specialiseren. Sport is vaak onvolnoemd tot bijzonder hoogleraar doende aangepast aan de leefwereld Maatschappelijke, beleidsmatige en van kinderen. Ze zijn nog gericht op didactische aspecten van sport en li- spelen, vaak is er een te grote prestachamelijke opvoeding. Momenteel tiedruk. Tussen de zes en de tien jaar begeleidt hij twee afstudeerscripties leren ze makkelijk allerlei sporten en binnenkort gaat hij ook college aan, maar ze hebben nog onvoldoengeven. Op onderzoeksgebied gaat hij de coping skills. Als het dan misgaat, zich bezighouden met de waarden en zoeken ze de fout bij zichzelf en zien niet dat de fout zat in de oefening die nofmen in de sport.

Een stokpaardje van De Knop is de ze moesten doen." lacht schalks en geeft alsnog antwoord. "Mensen zijn op zoek naar afwisseling. Sommigen vinden dat in hun 'werk, anderen in de sport. Ik vind dat niet negatief."

dingssfeer een belangrijke taak weggelegd. De Knop: "Opvoeden is, merk ik zelf, veel gissen en missen. De keuze voor een sport wordt bepaald door de omgeving. Sportsocialisatie, heet dat. Als de ouders sportief zijn, maakt het voor de kinderen ook makkelijker. Ja, mijn kinderen doen alle vier aan sport. We moeten kinderen opvoeden tot kritische zelfstandige mensen; sport kan daar bij helpen.

Sport heeft naast de gezondheidsfunctie ook een karaktervormende functie."

S p o r t speelt de laatste jaren een steeds belangrijker rol in de economie. "Een dorpje als Lillehammer bijvoorbeeld heeft nauwelijks 3500 inwoners, maar is door de Olympische Spelen wel op de kaart gezet.

Dat zijn evenementen waar toevallig ook nog wat sporters rondlopen. Het heeft te maken met de globalisering van sport. Internationalisering gaat heel makkelijk via sport, dat heel laagdrempelig is. Je hoeft in de sport bijvoorbeeld geen vreemde taal te spreken. Net als met muziek. Ik ben echter heel kritisch op de bewering dat sport verbroedert, hoewel agressie in de sport heus niet groter is dan vroeger."

De Knop is niet de man van de waardeoordelen, hij is bovenal wetenschapper. Maar sport en wetenschap, gaat dat wel samen? "Sport is zelf geen wetenschappelijk discipline en is daardoor op de universiteit gemarginaliseerd. Ik hoop dat we het vak hier kunnen ontwikkelen en mensen er toe brengen om te gaan promoveren in sport vanuit verschillende disciplines."

Voor hemzelf blijft sport een belangrijk bestanddeel van zijn leven.

"Maar ik heb niet iedere dag een work-out nodig. Sport blijft er voor het plezier."

Prof.dr. Paul De Knop spreekt op 28 oktoberop het symposium Ghtalisering binnen de sport, georganiseerd door Studium Generale. Vanaf 13.30 uur in de Aula.

Presentatie Tom van 't Hek.

Advertenties

iUAF Eurahia Syinpihtiiun

stichting voor ViuchtelingStudenten UAF

Zij zijn niet voor niets gevlucht.

Zij kunnen niet voor niets studeren!

P o s t b u s 14300 3508 S K U t r e c h t donateuren@uaf.nl

Giro 76300 '97: 'Jongeren en Politiek'

Politiek forum o.l.t'. Peter t'aii liifjen niet:

Bollcedteln & RodentnöUer 'l'hema'.i:AliÊn)erhef)eiibeleit)en

On<)erwij,i

Vrijdag 17 oktober 1997» Gratis entree • Politiek forum 15.30- 18.00 uur • Informatiemarkt 11.00 - 19.00 uur-» Plaats; Erasmus Universiteit Rotterdam, complex Woudestein, Collegezaal BI • Organisatie: Arabische studentenvereniging Eurabia • Info: ^"""^i^^^ÊSttel. 010 - 408 22 84 (do. en vr.) ..,--*^~» d i W f e f e A of telefoon 06 - 55 34 67 87.

ly

CtRIIFICAAIHCMJIKH

J^^^'""

^^i

VAN SPAENDONCK D

R

U

K

K

E

R

I

J

B . V .

Je rapport, dissertatie of proefschrift volgens je eigen w ensen a f g e w e r k t , gedrukt of geprint: snel en tegen een scherpe prijs.

Natuurlijk is KLEUR mogelijk.

Jouw succes is het perfecte eindproduct.

Van Spaendonck Drukkerij B.V., Reitseplein 1, Postbus 90154, 5000 LG TILBURG. Telefoon 10131 5944370, Fax (0131 4636715 E-Mail:drukkerij@spaendonck.nl

Slm3Z4

25 JAAR NATUUR EN MILIEU Lees de 25 grootste successen van de milieubeweging in het dubbeldikke jubileumnummer.

Bel: 030-2331328 UNIVERS

I OKTC

997

Dagboek uit De Druiventros

Het luisteroffensief van sociale wetenschappen

H

et is donderdag 2 oktober, algemene discussiedag van de Faculteit der Sociale Wetenschappen.

Plaats van handeling: restaurant De Druiventros in Berkel-Enschot. Wie geen auto rijdt, mag met een busje mee, dat om half negen 's ochtends vertrekt van het tuinhuis van de KUB. Er stappen slechts twaalf medewerkers in de bus. De Druiventros is snel bereikt. De parkeerplaats staat daar behoorlijk vol; zo'n 150 mensen hebben gehoor gegeven aan de oproep om deel te nemen aan dit Large Scale Event. Alle rangen en standen van het faculteitspersoneel zitten vandaag door elkaar, plus enkele studenten met een bestuursfunctie. We worden in groepjes van zeven personen aan tafels geplaatst.

Wat gaan we doen? Praten over de toekomst, want die is ongewis. Ter voorbereiding kregen we notities met rare afkortingen: PIO, PVP, PIM, POO en FEB. Die letters slaan op onderzoek, personeel, bestuur, onderwijs en geld. KPMG, ook een afkorting, is mgehuurd om ons door deze dag te loodsen. Het externe adviesbureau ondersteunt ons. Steven Olthof van KPMG fungeert als dagvoorzitter.

Olthof begint met mooie woorden.

Donderdag 2 oktober verzamelden ongeveer 150 van de 250 personeelsleden van de faculteit sociale v^/etenschappen zich in etablissement De Druiventros om te discussiëren over de toekomst. Dat viel niet mee, zo blijkt uit het dagboek dat Karel Soudijn voor Univers schreef.

Katel Soudijn

kant van de zaal zijn verbonden met een centrale,- via dat ding kunnen teksten geprojecteerd worden op grote schermen. Bovendien worden die teksten geprint, gefotokopieerd en uitgedeeld.

Olthof nodigt ons uit om met de gedachtenwisseling te beginnen. We moeten onszelf aan onze tafelgenoten voorstellen. Daarna mogen we aangeven wat de uitdaging van de toekomst is, en wat we van deze dag verwachten. Elke tafel kan hierover een enkel zinnetje op de computer zetten.

E

ven later komt een flinke variatie aan zinnetjes op de schermen.

Nu krijgt decaan Theo Beckers het

culteit, is de volgende spreker. Als we de financiële modellen doorrekenen, komen we bij ongewijzigd beleid in het jaar 2001 op een tekort van ruim een miljoen gulden uit. Een aantal mogelijke veranderingen, zoals vergroting van de instroom van studenten en een verhoogde opbrengst van onderzoek uit de derde geldstroom, moet garanderen dat we in 2001 op een tekort van nul gulden uitkomen.

Kees praat als de trainer van een voetbalclub die geen tegendoelpunt wil.

Meegesleept door zijn betoog roep ik door de zaal: "Zonder de nul zijn wij de lul."

Nu moeten we formulieren over Beckers en De Graaf invullen: 'Wat heb ik gehoord? Wat is voor mij de

Karel Soudijn tijdens de discussiemiddag in De Druiventros [Foto. Enk van der Burgt]

We m o e t e n onder één infoimatienoemer komen. Bovendien gaan we nadenken over de vraag: 'Hoe verhoud ik mezelf ten opzichte van al die initiatieven?' Welke initiatieven?

Die van PIO, PVP, PIM, POO en FEB. Deze dag krijgt het karakter van een luisteroffensief. Terwijl ik dit opschrijf, vragen mijn tafelgenoten of ik materiaal verzamel voor het KUBcabaret. vOlthof gaat verder: "Hoe voer je een latsoenlijke dialoog in zo'n groep?"

Daar blijkt Group Vision-technolo'oe het antwoord op te zijn. We luisteren telkens naar een korte beschouwing. Daarna moeten we er aan tafel over discussiëren. Een notulist tikt vervolgens iets in op een computer.

De verschillende computers aan de UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

woord. Beckers memoreert, dat in de faculteit al sinds begin van dit jaar gewerkt wordt aan de toekomst. Volgende week krijgt de faculteitsraad een 'implementatieplan op hoofdlijnen'. Theo vertelt dat hij een cabaretvoorstelling van Youp van 't Hek heeft bijgewoond. Youp maakte grappen over modieus jargon. Beckers begreep de boodschap: "We moeten ons niet laten afleiden door de taal in de stukken, maar we moeten ons concentreren op de inhoud." En tóch vraagt hij nu begrip voor de begrippen. Mijn rechterbuurman fluistert dat hij daar juist zo'n moeite mee heeft. Beckers: "We moeten draagvlak vergroten, omdat er anders niets verandert."

Kees de Graaf, secretaris van de fa-

essentie?' En vervolgens: 'Wat is mijn reactie? Wat is mijn gevoel? Wat is mijn indruk?' De laatste vraag op het formulier luidt: 'Welke vragen ter verduidelijking en begrip wil ik stellen?' Onze individuele antwoorden bespreken we weer groepsgewijs. Opnieuw mag per tafel één vraag in de computer worden ingetikt. Na dit indikkingsproces geven de sprekers op enkele vragen publiekelijk antwoord.

Jacques Hagenaars, een voormalige decaan, kan zich niet meer rustig houden. Hij is ontevreden met de orde van de dag: "Dit spelletje brengt ons niet verder!" Een licht applaus klinkt op maar de dagvoorzitter snoert Hagenaars de mond met jargon: we blijken bezig te zijn met een verdiepingsslag. Olthof geeft snel het

woord aan WORC-directeur Arndt gemene opmerking maken: hij mist Sorge, die ons iets vertelt over de toe- een analyse van de sterke kanten van komstige organisatie van het weten- onze faculteit. schappelijk onderzoek. Niet alleen regelgeving, maar ook verstandhouu barst een algemene discussie los. Klaas Sijtsma, statisticus, ding behoort de basis van beleid zijn.

Mijn rechterbuurman fluistert: "Ver- denkt dat de voorgestelde veranderingen het financiële tekort van de fastandhouding is nog geen visie."

De voorzitter reageert op onvrede: culteit eerder vergroten dan verklei"Deze dag is niet een snel rondje be- nen. Jos Berghman, ook weer een sluitvorming." En daarom mogen we voormalige decaan, weet niet meer weer formulieren invullen, discussie wat we vandaag aan het doen zijn: aan tafel voeren, en één vraag per "Is dit een brainstorm ter voorbereiding van besluitvorming, of is groep intikken.

Het is kwart over twaalf als Tineke dit besluitvorming over voorbereiWillemsen, hoogleraar Vrouwen- dende stukken?" studies, een korte inleiding over on- De zittende decaan tracht de brand derwijs houdt: "De wetenschap staat te blussen: "We nemen geen plenaivoorop. Nooit mag de markt bepalen re beslissingen zoals destijds op de wat onderwezen wordt." Een studen- Karl Marx Universiteit. We maken te aan onze tafel constateert dat de slechts een tussenbalans op." Jacques Hagenaars protesvoorgestelde onteert opnieuw tederwijsplannen gen de wijze van niet nieuw zijn: "We moeten ons niet discussiëren, maar "Het is er allemaal hij vergeet te verlaten afleiden door al!" Het is echter wijzen naar de artijd voor de lunch, de taal in de stukken" beider of naar Vieteen lopend buffet n a m . Socioloog waarbij ik verleWil Arts constateert dat de werkgroegen meisjes probeer te leren hoe je pen PIO, PVP, PIM, POO en FEB onkunt voordringen.

Na het eten maak ik een wandeling afhankelijk van elkaar hebben gewerkt: "Er is geen samenhang tussen over de parkeerplaats. Enkele deelnede stukken." mers staan daar te morren. Aan JacLoopt het mis, vandaag? Jan Boelhouwer (psycholoog, statisticus en politicus) probeert het debat een positieve wending te geven door de vakgroep psychologie aan de rest van de faculteit ten voorbeeld te stellen. Toen de psychologen enkele jaren geleden werden bedreigd, wisten zij zich uit de problemen te werken via een eigen dynamiek: "Uitgangspunt moet ook nu zijn, dat we te maken hebben met een gezonde faculteit met veel potentieel."

Meer sprekers mengen zich in het debat en decaan Beckers vraagt om een time-out. Een kwartier later, om half vier, constateert hij dat we meer tijd nodig hebben om plannen voor de toekomst nader te concretiseren.

De achterban zal daarbij worden geraadpleegd. Het College van Bestuur zal te horen krijgen dat er nog geen voldragen implementatieplan klaarligt.

De rust keert weer in De Druiventros. In hoog tempo worden nog verhalen afgedraaid over bestuursstructuur en personeelsbeleid. Rond kwart over vier krijgen we gelegenheid voor plenaire discussie. Kunnen we organisatiemodellen uit het bedrijfsleven zomaar toepassen op de universiteit?

Biedt het Ambtenarenreglement wel voldoende speelruimte voor een dynamisch personeelsbeleid? Tineke Willemsen: "Het is ontzettend moeilijk om mensen te ontslaan." Jules van Dijck, organisatiesocioloog: "Daar moet je positief in staan." Aan onze tafel wordt opgemerkt dat Jules een aardige imitatie van Kees van ques Hagenaars vraag ik naar het verKooten weet te geven. schil met discussies in zijn studententijd, zo'n drie decennia geleden. \m 17.05 uur sluit Beckers af: Indertijd zou men geroepen hebben: 'Deze bijeenkomst is anders 'Waar blijft de arbeider in dit verhaal?' Een andere kreet uit die tijd: verlopen dan verwacht, maar we heb'Als het niet over Vietnam gaat, waar ben open gesproken over zaken waar gaat het dan wél over?' Het lijkt mij mensen mee zitten." Theo zegt een mooi als Hagenaars dit vanmiddag concretisering toe. Gemompel in de zaal: "Dat hoorden we een jaar gelenog eens roept.

Om kwart over twee gaan we verder. den ook al." De menigte gaat borreTineke Willemsen beantwoordt vra- len in De Druiventros. Ik stap nuchgen naar aanleiding van haar inlei- ter in de bus, en krijg een boodschap ding. Terwijl ze daarmee bezig is, mee: "Zet maar in je dagboek dat het deelt de organisatie papieren uit College van Bestuur ons alleen maar waarop eerder gestelde vragen in financieel wil steunen wanneer we groepjes zijn weergegeven. Met deze als een aap allerlei kunstjes vertonen, ordening valt niets beginnen, want terwijl de bedrijfseconomen een verhet papier komt te laat. Richard de gelijkbaar bedrag mogen incasseren Ridder, een psycholoog, wil een al- op basis van twee velletjes papier!"

N

O

Ruim 58.000 scholieren snuffelen op Studie Beurs

Met pa en ma universiteiten vergelijken Voor ruim 58.000 scholieren was het vorige week donderdag, vrijdag en zaterdag tijd om eens serieus over de toekomst na te denken. Al dan niet vergezeld door pa of ma bezochten zij mas­ saal de Studie Beurs '97. Ruim tweehonderd instellingen waren in de Jaarbeurs in Utrecht vertegenwoordigd om de middelbare scholieren te helpen bij hun keuze van een passende vervolgop­ leiding. Met prachtige computers, kleurige stands, een band, of gewoon met persoonlijke aandacht, probeerden zij drie dagen lang interesse te kweken bij aanstormend studerend Nederland.

■ M arloes Hooimeijer

G

rote groepen studenten sjou­ wen in de Jaarbeurshal van de ene naar de andere stand.

Ze zijn naar Utrecht gekomen om zich te oriënteren op het aanbod van de instellingen van hoger onderwijs en om zich voor een enkele open dag in te schrijven.

KUB. Je beste kennis m Brabant. De rood­paarse stand van de KUB, op de ronde gevel ook wel aangeduid met Universiteit Tilburg, is perfect gele­ gen op het terrein van Studie Beurs.

Een achttal studenten in rode truien is aanwezig om de eerste brandende vragen te beantwoorden.

Vijf foto's, van de vlotte, lachende economiestudente tot de socioloog met bakkebaarden en gaten in de broek, moeten een beeld geven van de studierichtingen op de KUB. Eco­ nomie, rechten, sociale wetenschap­ pen en letteren worden vertegen­ woordigd door een heuse vraagbaak, ofwel studie­adviseur. Wijsbegeerte en theologie bevinden zich het meest uit het gezichtsveld van de studen­ ten in spe. Hier probeert filosofie­stu­ dent Anton Frantzen de scholier en­ thousiast te maken voor de minder populaire studies.

"Wat is het verschil tussen gewone economie en econometrie?" vraagt vijf VWO'er. Saskia van Schalk aar­ zelend aan een studie­adviseur eco­ n o m i e . De Studie Beurs vragen checklist, die in september via een magazine voor scholieren is ver­ spreid, wordt zelden of nooit ge­ bruikt. Loet van Wijk, studie­advi­ seur bij rechten: "Het zijn toch vaak heel algemene vragen die ze stellen."

Veertienhonderd scholieren gaven tijdens de Studie Beurs via een invul­ kaart aan dat ze meer informatie wil­ len ontvangen over studies aan de KUB of dat ze de Tilburgse voorlich­ tingsdagen op 22 en 23 oktober wil­ len bezoeken. "Het loopt heel erg goed. Vandaag, vrijdag is het zelfs nog drukker dan donderdag", vertelt Syl­ vie de Lyon, voorlichtster van de KUB, op de tweede dag. Overigens is niet iedereen tevreden over de Stu­ die Beurs. "Ik vind het een beetje te­ genvallen. Je krijgt wat folders en ver­ der zeggen ze dat je maar naar de open dag moet komen. Ik kan toch niet naar twintig open dagen gaan", aldus een zes VWO'er.

De Studie Beurs werd dit jaar voor de zesde keer gehouden. De beurs is

"Volgend jaar cijfers per opleiding''

Studie Beurs [Foto: Enk van der Burgt]

inmiddels een fenomeen geworden.

Dit jaar trok de beurs zelfs zesdui­ zend bezoekers meer dan vorig jaar.

De belangstelling voor verder stude­ ren is onder de huidige scholieren heel hoog. Uit onderzoek van de Stichting voor Economisch Onder­ zoek en AROMedia naar het studie­ keuzegedrag van leerlingen uit de laatste twee klassen van de havo en het VWO blijkt dat 85 procent van de havisten en 88 procent van de VWO­ers verder wil studeren. Bijna de helft geeft als reden op dat men 'wil doorleren voor wat men wil wor­ den', 27 procent wil werken aan de 'zelfontwikkeling' en 19 procent denkt met een studie meer te kun­ nen verdienen.

Met de naamsbekendheid van de Til­ burgse vmiversiteit is het onder de scholieren slecht gesteld, zo blijkt al snel. "Wat de KUB is? Dat weet ik wel. De Koninklijke Universiteit Bra­ bant", zegt Barbara Nijhuis uit Den

Haag. "Oh, is het katholiek. Nou ja, dat maakt me niet uit. Het katholie­ ke zal er niet echt ingeprakt zijn, neem ik aan." Nijhuis gaat eerst een jaartje weg, maar daarna komt ze graag International Business studeren op de 'koninklijke' campus in Til­ burg. Waarom Tilburg? "Mensen uit het zuiden zijn zo ontzettend gezel­ lig." Enquêteur Manuela van der Mark: "Ik denk dat de naam van de universiteit echt veranderd moet worden. Veel mensen die niet uit Bra­ bant komen, weten niet eens dat de KUB een universiteit is."

Degene die wel weten dat het om de Katholieke Universiteit Brabant gaat, zetten nog wel eens hun vraagtekens bij de K. Annelieke Koster, stu­ dievoorlichter aan de letterenfacul­ teit: "Regelmatig stellen ze de vraag: 'Hoezo zijn jullie katholiek?'. Dan antwoord ik altijd maar dat de univer­ siteit een katholieke achtergrond, een theologische faculteit en een

stiltecentrum heeft, maar dat de stu­ denten niets van het katholieke mer­ ken, als ze dat niet willen."

2VXet tassen en hoofden vol met nieuwe toekomstperspectieven slen­ teren de Studie Beurs­bezoekers aan het einde van de dag naar het tegen­ overliggende NS­station. Toon Ver­ hoeven uit St. Oedenrode kan met een gerust hart naar huis. Als één van de weinigen weet hij wat hij volgend jaar gaat studeren: beleids­ en orga­ nisatiewetenschappen aan de KUB. "Die studie heeft veel met mensen te maken, dat vind ik belangrijk."

Ook de Zeeuwse Bram Hoekman wil een menselijke component in zijn studie. "Bestuurlijke informatiekun­ de lijkt me leuk, omdat je dan met mensen én m e t computers bezig bent." Met moeite zal hij over twee jaar naar Tilburg vertrekken. "Ik vind het niet leuk zo ver weg te moeten.

Ik woon liever thuis."

Zeker driekwart van alle

diploma in het hoger onderwijs. Dat geldt ook voor andere jaren, en voor VWO'ers die naar de universi­ vrijwel elke universiteit. De variatie teit komen, haalt een diploma zit in het tempo waarmee studenten afstuderen. in het hoger onderwijs. Dat Het aantal echte afhakers blijkt laag.

Voot het eerst hebben universiteiten 1995 besloten de universiteiten sa­ zuivere, vergelijkbare cijfers over men uniforme statistieken te gaan blijkt uit een analyse van C BS Weliswaar verlaat al na een jaar zes­ tien procent de eigen universiteit, en slaagpercentages uitgebracht. "We maken. Dat kostte eerst maanden ge­ en VSNU waarin voor het eerst dat roept nog associaties op met de puzzel om tot strakke definities te wilden dit al twee jaar", zegt de 'spookstudent' die zich slechts in­ komen. Maar ook de uitvoering viel alle omzwaaiers naar het HBO schrijft om niets te doen. Maar nu de VSNU. Maar de materie bleek weer­ tegen. barstig. Het kost nog een jaar om de Vorig jaar stapten de universiteiten zijn meegeteld. De oogst aan complete boekhouding is opgemaakt, cijfers per opleiding op een rij te krij­ naar het Centraal Bureau voor de Sta­ blijkt dat spook vrijwel verdwenen: diploma's is hoger dan vaak ge­ elf procent gaat na dat jaar elders stu­ gen. tistiek (C BS). "Men kreeg daar jaar­ deren. In feite verlaat dus slechts vijf lijks al dertien bestanden van elk van dacht. Wel duurt het zeven jaar procent na één jaar het hoger onder­ ver weinig zaken heerst zoveel ons, en die knopen ze nu aan elkaar." ■ student tekent bul wijs. In de drie studiejaren daarna tot die oogst binnen is. verwarring als over slaagpercen­ Na een jaar 'hard zwoegen' lag het [Archieffoto: E nk van der Burgt] loopt die uitval op tot tien procent. tages. Faculteiten noemen uiteenlo­ eerste resultaat er deze week. Voor Zelfs na zeven jaar is pas vijftien pro­ pende cijfers, maar dat komt heel de eerlijke vergelijking worden D r i e k w a r t h a a l t t e n s l o t t e d i p l o m a cent afgehaakt. vaak door meetverschillen. De een VWO'ers en anderen gescheiden.

Overigens stelt de VSNU in haar rap­ telt afgestudeerde HBO'ers die een Ook zijn er regels voor hantering van port ook vast dat jaargang '91 sneller korte opleiding doen mee als gewo­ dubbele inschrijvingen (eerste studie studeerde dan zijn voorgangers. Ge­ ne eerstejaars ­ en krijgt op papier een telt, tenzij de tweede een fixus heeft) of voor het tellen van omzwaaiers (bij middeld was na vijf jaar 22 procent hoog studietempo. afgestudeerd bij de eigen universiteit, Anderen benadelen zichzelf door stu­ de studie waar ze begonnen). En zo een verdubbeling vergeleken met eer­ denten die bij hen een enkel vak volg­ zijn er nog zes pagina's rekenregels. den, te tellen als eerstejaars ­ die ver­ Het resultaat is volgens Maarleveld orige week nog klaagden Kamer­ uiteindelijke aantal geslaagden. Voor dere jaren. Deze kentering doet zich volgens nooit een diploma halen. En "waterdicht". Dubbeltellingen zijn leden over onbetrouwbare slaag­ het eerst zijn alle 'omzwaaiers' naar alom voor, maar is in Wageningen het soms was er sprake van regelrecht ge­ uitgebannen. Ook wordt er geen statistieken in het hoger onderwijs. andere universiteiten en hogescholen sterkste. Zij valt samen met een al spookstudent weggepoetst: iedereen Op hetzelfde moment rondde de ver­ getraceerd. En als hun diploma's wor­ door het CBS gemelde verkorting van knoei. die ooit ingeschreven stond, telt mee. eniging van universiteiten (VSNU) den meegeteld, blijkt het percentage de gemiddelde studieduur.

Eind september bleken onderwijsspe­ Het duurt nog een jaar voordat de een rapport af dat veel twijfels kan geslaagden beduidend hoger dan de Erg verrassend is deze tempoverho­ cialisten in de Tweede Kamer het ge­ VSNU ook gedetailleerde cijfers per wegnemen. Samen met het Centraal zestig procent die in politieke debat­ ging alleen niet en bij de VSNU be­ goochel met cijfers beu: Ritzen moest opleiding kan geven. Want binnen Bureau voor de Statistiek (C BS) is een ten vaak genoemd wordt. twijfelt men ook of het tempo van ingrijpen. Maar voordat die kon ant­ elke universiteit wordt nog heel wat jaar lang gewerkt aan een eenduidige Van jaargang '88 bijvoorbeeld is na latere jaargangen even hoog zal blij­ woorden, legde de VSNU deze week omgezwaaid en dubbel ingeschreven. boekhouding van ingeschreven, afge­ acht jaar 62 procent bij de eigen uni­ ken: juist in 1991 beperkte minister haar huiswerk op tafel: een pakket Al deze 'ruis' moet weggewerkt. Als haakte en geslaagde studenten per versiteit geslaagd, plus nog eens Ritzen het recht op studiefinancie­ opgeschoonde en uniforme studiesta­ het zover is, is eindelijk bekend bij universiteit. De detaillering per oplei­ twaalf procent elders. In totaal is dus ring tot vijf jaar. Later kwam hij met tistieken. Waarom moest dit zo lang welke economie­ of rechtenfaculteit ding komt volgend jaar, maar de re­ 74 procent geslaagd, terwijl nog tien andere maatregelen, waarin die grens duren? de meeste studenten vertraging op­ sultaten zijn nu al verhelderend. procent van de oorspronkelijke eer­ van vijf jaar weer verviel en studen­ Volgens Peter Maarleveld, de VSNU­ lopen. Ook de Tweede Kamer kan De nieuwe Kengetallen universitair stejaars staat ingeschreven. Zeker ten werden aangezet om bijbaantjes specialist op dit terrein, is er "abso­ dan tevreden zijn. [FS/HOP ] onderwijs werpen nieuw licht op het driekwart haalt dus uiteindelijk een te nemen. [FS/HOP ] luut geen sprake van onwil". Al in

Orde in rendementscijfers

O

Spookstudent en afhaker zeldzamer dan gedacht V

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7 \

Tilburgse wetenschappers presenteren eerste Russische ecojiornetrieboek

Econometristen op een spionnenstrand aan de Zwarte Onlangs verscheen in Moskou het eerste Russische leerboek over econometrie. Het werd geschreven door Jan Magnus, hoogleraar Algemene Econometrie aan de KUB en twee Russische co­auteurs, Anatoli Peresetski en Pavel Katisjev. Voorjaar '93 gaf Magnus de eerste colleges econometrie aan de net opgerichte 'New Economie School' in Moskou, waar Peresetski en Katisjev zijn assistenten waren. Een half jaar later haalde Magnus de beide wiskundigen naar Tilburg om hen op te leiden in de econometrie, tot dan toe een onbekend vak in Rusland. Beide doceren nu econometrie aan de New Economie School.

Sotsji, een badplaats aan de Zwarte Zee, vormde vorige week het decor van een internationale work­ shop, waarin onder meer het gebruik van het boek nader zou worden toegelicht. Hoogleraar Algemene Econometrie Arthur van Soest versterkte de Tilburgse equipe. Een verslag van een weten­ schappelijke bijeenkomst in een exclusieve omgeving.

Jan Magnus (zittend voor het bord) en Arthur van Soest (staand) voor het gezelschap Russischee

■ Anita van Ommeren

D

e reis naar Sotsji gaat via Moskou. Jan Mag­ n u s k o m t er sinds 1993 een paar keer per jaar om er, in het En­ gels, colleges econometrie te geven aan de Russische studenten van de New Economie School. Dit keer is zijn bezoek feestelijker dan anders vanv^fege het verschijnen van het eer­ ste econometrieboek dat speciaal is geschreven voor het Russische onder­ wijs.

Het zal Magnus worden overhandigd tijdens een etentje met zijn beide co­ auteurs in de Pizza Patio, een popu­ lair restaurant in de buurt van me­ trostation Universiteit, in de Russi­

sche hoofdstad. Althans, dat is de bedoeling, maar eenmaal bij het res­ taurant aangekomen blijkt er geen denken aan dat daar binnen afzienba­ re tijd een tafeltje vrij zal komen. De laatste festiviteiten ter gelegenheid van het 850­jarig bestaan van de stad hebben drommen Moskovieten naar dit westerse restaurant gelokt. Het gezelschapje wijkt uit naar een van de vele nieuwe restaurants die de laatste jaren in Moskou zijn verrezen.

Daar komt het boek op tafel: het ziet er, zo knikt iedereen, goed uit, en het binnenwerk ruikt nog maar een béé­ tje Russisch. Magnus ontdekt met­ een midden in het boek een zetfout, maar daar blijft het bij. De glazen worden geheven en men klinkt op de toekomst van het boek.

S

otsji ligt op tweeëneenhalf uur vliegen van Moskou, de lange wachttijd voordat de passagiers zich in de uitgewoonde Iljoesjin 86 mo­ gen installeren, niet meegerekend. In de eerder zuidelijke dan Russische sfeer van de Zwarte Zeekust zal de workshop plaatsvinden die Magnus en zijn Russische collega's langer dan een jaar hebben voorbereid. Magnus heeft steeds het belang beklemtoond om vooral docenten uit te nodigen die met het boek gaan werken, voor­ al mensen van (ver) buiten Moskou opdat ook daar de kennis van de eco­ nometrie doordringt. Na een eerste blik in de lijst met deelnemers lijkt die opzet redelijk geslaagd. Hoewel er van de 23 deelnemers vijf op ver­ schillende instituten in Moskou wer­ ken, komen de anderen onder meer uit Novosibirsk, Tambov en Jerevan.

De vijf vrouwen komen allen van buiten Moskou en dat is geen toeval: mannen ambiëren geen plaats aan een instituut buiten de hoofdstad. In de wetenschap maakt Moskou nog steeds de dienst uit. Gaande de week wordt steeds duidelijker dat iedereen tot dezelfde invloedssfeer behoort.

Het is een groep rond de zeer wes­ ters ogende hoogleraar Aïvazian, een 'toegepast statisticus' die is ver­ bonden aan het C EMI, het belangrijk­

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

ste instituut voor kwantitatieve eco­ nomie in Rusland. De hiërarchie blijkt, ook al bestaat het Sovjet­regi­ me niet meer, nog onverminderd smal te zijn.

Een nieuw vak nader introduceren aan de hand van een leerboek dat helemaal is afgestemd op de situatie in Rusland, recente ontwikkelingen in de econometrie uitwisselen en Russische collega's en hun werk le­ ren kennen, dat stond Jan Magnus en zijn collega Arthur van Soest ­ die ook een aanzienlijk deel van het program­ ma in Sotsji voor z'n rekening neemt ­ voor ogen. Zo'n meer of minder in­ spirerende internationale bijeen­ komst met ook buiten het program­ ma mogelijkheden te over om infor­ meel van gedachten te wisselen. So­ tsji leek er de ideale plek voor. Het 'fluwelen seizoen' is de koosnaam voor de verrukkelijke nazomer die er heerst. De temperatuur van het zee­ water ligt nog boven de 20 graden en de oleanders geven hun laatste restje geur van het seizoen prijs.

In Sotsji is het opmerkelijk rustig. De Russische toeristen blijven weg uit geldgebrek of uit angst voor de oor­ log in het nabij gelegen Abchazië.

Wie wel geld heeft gaat, nu dat einde­ lijk kan, liever naar C yprus of Tur­ kije. De enorme betonnen hotel­ kolossen die in de na­oorlogse Sov­ jet­Unie zijn verrezen, zijn onderbe­ zet en de terrassen te leeg. Een ande­ re erfenis uit de Sovjet­tijd zijn de 'sa­ natoria' uit de jaren dertig. Van ori­ gine waren het vakantiehuizen van de vakbonden en van de alom tegen­ woordige communistische partij die hun loyaalste leden daar op goed ver­ zorgde vakanties trakteerden.

Sanatorium P ravda heet het neo­ classistische bolwerk waar de First Sochi Workshop in Econometrics (zo liet Magnus, die graag vooruit denkt, op de tassen voor de deelnemers drukken) zal plaats vinden. Het is als sanatorium gebouwd in de stijl van de Stalinistische architectuur.

M

eteen na de landing op het zon­ overgoten vliegveld Adler bij

Sotsji blijken de Russische organisa­ toren een heel eigen opvatting van het begrip 'internationale workshop' te hebben. De Russische participan­ ten worden per bus naar het sanato­ rium gebracht en de buitenlanders per auto naar Hotel Leningrad, vijf­ tien autominuten verder. Magnus, die niet van plan is zich zo maar te laten isoleren, laat de auto voor het sanatorium stoppen. Voor het zware traliehek met wachtpost heeft een stevige woordenwisseling plaats tus­ sen hem en Valeri Makarov, lid van de Russische Academie van We­ tenschappen en directeur van C EMI. Magnus ziet dat een belangrijke doel­ stelling van de workshop in het wa­ ter dreigt te vallen ­ de mogelijkhe­ den om buiten de sessies om van ge­ dachten te wisselen en plannen te maken voor nieuwe projecten ­ en vraagt zich hardop af of de bevoegde Europese instanties in de toekomst dit soort projecten nog zullen mee­ financieren als het internationale karakter zo gekortwiekt wordt. Ma­ karov reageert furieus: "Dan niet.

Rusland is een groot land". De ty­ coon Makarov zal zich tijdens de workshop van negen dagen slechts drie keer vertonen. Eén keer in sport­ tenue tijdens de openingsbijeen­

Deel van een schilderij van het 'Sanatorium P'' Workshop In Econometrics plaatsvond.

lega's in sanatorium Pravda te eten, laat staan een partijtje te tennissen op het twintig hectare grote terrein of te zwemmen aan het privé­strand.

Alles buiten het conferentie­zaaltje is voor niet­Russen verboden gebied.

Langzaam wordt duidelijk dat Prav­ da niet langer het sanatorium is van de gelijknamige partij­krant. Sinds een paar jaar is het van de FSB, de federale dienst voor staatsveiligheid, de vroegere KGB. Nu vieren Russi­ sche spionnen die in het buitenland werken en hun gezinnen er vakan­ tie. Russische wetenschappers mo­ gen zich tegenwoordig dan openlijk te midden van de vaderlandse spion­ nen ophouden, hun buitenlandse collega's mogen dat niet.

Slechts per auto mogen de Tilburgers de wachtpost passeren, 's Ochtends worden ze afgeleverd aan de achter­ kant van het hoofdgebouw. Hier be­ vindt zich de toegang tot een apart zaaltje dat speciaal is gereserveerd voor de workshop, met inbegrip van de welkomstborrel en het slotdiner.

Jan Magnus en Arthur van Soest vor­ men een ijzersterk duo in dit Russi­ sche gezelschap, dat greep wil krij­ gen op de econometrie. Ze geven col­ leges (op tweede­ en derdejaars ni­ veau), beantwoorden vragen en zijn betrokken bij de oefensessies rond de computers. Zij vatten hun taken energiek op en wat zij te berde bren­ nomen. [Foto's: Anita van Ommeren gen lokt regelmatig levendige reac­ ties uit. Maar de taalbarrière is gro­ ter dan was voorzien en dat leidt af komst (hij is er dan precies vijf mi­ en toe tot verwarde situaties, zoals nuten), één keer om een oude voor­ tijdens een college van Van Soest, dat dracht opnieuw te houden en één Peresetski simultaan moet vertalen. keer tijdens de receptie, lang genoeg Uit het zaaltje komen zoveel reacties om een waterglas whisky achterover dat de vertaler geen tijd heeft om de te slaan. vragen voor Van Soest inzichtelijk te Intussen belanden de buitenlanders, maken. Het eindigt ermee dat Peres­ vergezeld van Peresetski en Katisjev, etski zelf de antwoorden geeft en Van in de mooiste kamers van hotel Le­ Soest geen idee meer heeft waarover ningrad. Net verbouwd naar poenige de discussie gaat. westerse normen: wie z'n kamerdeur sluit, waant zich in New York of Keu­ De reacties op het nieuwe boek, dat len. Alleen de douche herinnert er­ als titel Econometrie draagt, zijn in­ aan dat de reiziger zich in de voor­ tussen divers: de uitgever (Delo uit malige Sovjet­Unie bevindt: de ene Moskou) laat weten dat er in de eer­ dag blijft het water koud, de andere ste week al duizend exemplaren van dag is het gloeiend heet. zijn verkocht en in het conferentie­ De werkelijkheid is vanaf de balkons zaaltje is enige jaloezie op de twee onontkoombaar. Die bieden panora­ Russische schrijvers merkbaar. Be­ mische vergezichten over de Zwarte grijpelijk, met hun bijdrage aan dit Zee en landinwaarts over de stad met boek hebben Peresetski en Katisjev in de verte de bergen. Voor wie la­ de wetenschappelijke hiërarchie een waai verafschuwt, valt Sotsji echter gevoelige knauw gegeven. niet mee. Overal klinkt elektronisch versterkte muziek waarvan het vo­ e econometrische benadering lume stijgt naarmate de dag vordert. valt niet bij iedereen in dit ge­ Tot vier uur in de ochtend liggen de zelschap van voornamelijk wiskun­ hotelgasten in hun bed te schudden dig en statistisch geschoolden in goe­ op de dreunende bassen van de Sam­ de aarde. Een van de oudere deelne­ ba de Janeiro. mers, met een wiskundige achter­ Magnus en Van Soest hebben inmid­ grond, is ervan overtuigd dat econo­ dels te horen gekregen dat het niet metrie in Rusland niet toepasbaar is. mogelijk is om met de Russische col­ Daarmee is hij bij Magnus, econome­ trist in hart en nieren, aan het ver­ keerde adres. "Wiskundigen hebben er nogal een handje van om pedant precies te willen zijn. Als aan bepaal­ de voorwaarden niet kan worden vol­ daan, werkt iets volgens hen niet. Het is in deze groep, waarin de meesten een niet­economische achtergrond hebben, een wijdverbreide opvat­ ting". Magnus legt uit dat econome­ trie ook in Rusland nuttig kan zijn: "Je kunt er bijvoorbeeld, en dat is daar heel actueel, een nieuwe belas­ tingstructuur mee uitdokteren, door aan de hand van de beschikbare ge­ gevens een realistisch belastingper­ centage vast te stellen".

Een probleem voor econometristen is dat in Rusland geen tijdreeksen voorhanden zijn. Magnus: "Je moet het vergelijken met Nederland in het neo­classistische bolwerk waar de First Sochi 1951, met dit verschil dat wij een

D

'mMoskou

;<>j

Sotsji ^ : i , r:> :

%

ontwrichting van vijf jaar bezetting hebben gehad en Rusland een rup­ tuur, veroorzaakt door meer dan ze­ ventig jaar communisme. In mijn boek komt geen hoofdstuk over ti)d­ reeksanalyse voor, daaraan hebben ze op het ogenblik in Rusland niets".

De stemming onder de Russische deelnemers is goed. Zij genieten merkbaar van de voor hen stimule­ rende ambiance waarin ze elkaar ont­ moeten. Magnus vindt met zijn erger­ nis over het gebrek aan mogelijkhe­

met collega's uit verschillende wind­ streken van dat enorme land dat zo lang geïsoleerd was. Het was niet wat Magnus voor ogen stond tijdens de lange en moeizame voorbereidingen van deze bijeenkomst. "Maar", zegt Magnus, "als ik niet was gegaan, had ik er een kater aan overgehouden. Er was in dit project al zoveel geïnves­ teerd". En Van Soest bekent: "Ik had af en toe goed de pest in dat ik zo lang vast zat in een stad waar voor mij weinig te beleven is. Ik houd niet

Het moest ook in boeken, vervangen worden door het Russische woord priet".

Volkomen in tegenstelling tot het gedrag van de lokale organisatoren, die zich gedroegen naar het oude Sov­ jet­model van 'verdeel en heers', wa­ ren de ervaringen met anderen. Op­ vallend is dat Magnus tijdens zijn wandeling door het 'verboden' gebied door niemand een strobreed in de weg wordt gelegd. Met een golf­petje en randloze zonnebril valt hij niet uit de toon bij de aanwezige 'spionnen'.

Integendeel, een paar keer wordt hem zelfs de weg gevraagd. Om niet met­ een als buitenlander door de mand te vallen, reageert hij voor de zeker­ heid steeds met een perfect uitge­ sproken da, Russisch voor 'ja'.

Ook de houdbaarheid van het 'dwin­ gend voorschrift' het terrein slechts per auto te verlaten, wordt door Mag­ nus, die inmiddels aardigheid was gaan krijgen in zijn 'testmodellen', weerlegd. De eerste de beste mede­ werker van de dienst die hij op zijn beurt aanspreekt om de weg te vra­ gen, loopt bereidwillig met hem mee naar een zijuitgang. Even spant het erom, maar uiteindelijk laat de grim­ mige jonge bewaker zich door zijn landgenoot overreden het hek open te doen.

E Magnus tijdens een verboden wandeling op het spionnenstrand van Sotsji

den tot informeel onderling contact totaal geen gehoor bij zijn Russische collega's. "Is het hotel niet goed?" vragen ze hem, of: "Is het eten niet goed?" en halen hun schouders op.

Die reacties verontrusten Magnus: "Het contact dat je met elkaar aan tafel hebt, is niet alleen maar sociaal van aard. Een paper kun je thuis le­ zen, maar van de informele achter­ gronden kom je op die manier niets te weten". Hij benadrukt dat het ge­ brek aan aandacht voor de informele kennisoverdracht niet specifiek Rus­ sisch is. "Je ziet het ook in het wes­ ten. Mensen die geïsoleerd werken aan een universiteit, die in staat zijn een behoorlijk proefschrift te schrij­ ven maar vervolgens geen baan vin­ den omdat hun onderwerp verouderd

X e ruim een week lang twee keer per I dag gedwongen heen en weer laten Tijden om te eten in de catacomben van een hotel. Vervolgens uren door­ brengen met bekenden in plaats van

•WSf

zo van de zee. Een keer heb ik op het punt gestaan om uit te zoeken wan­ neer er een vliegtuig terugging. Dat was toen ik midden in de week met Anatoli en Pavel voor niets op de auto had staan wachten die ons naar Pra­ vda moest brengen". Later bleek dat een represaille van de organiserende apparatsjik ter plaatse te zijn. Om­ dat Magnus tegen het verbod in op het terrein van het sanatorium had rondgekeken, mochten Van Soest en zijn twee Russische collega's voor straf een dag niet naar de workshop.

Magnus had het bewaakte terrein ook nog zonder enig probleem op ei­ gen houtje weten te verlaten, dat was the limit geweest.

Het gebruik van het Engelse woord limit in dit verband rakelt bij Anato­ li Peresetski een herinnering op. La­ chend vertelt hij: "In de jaren vijftig, tijdens de anti­kosmopolitische po­ litiek van de Sovjet­Unie mocht de afkorting lim voor 'limiet' ­ een niet­ Russisch woord ­ niet worden ge­ bruikt in een wiskundige formule.

enmaal terug in Nederland pro­ beert Jan Magnus z'n belevenis­ sen met buitenstaanders, ook met Russen, te delen: "Iedereen vindt het dolkomisch. Er is totaal geen begrip.

Wat wij daar hebben meegemaakt is een slap aftreksel van hoe het was onder het Sovjet­regime. Maar als je het effect ervan op de menselijke ziel ziet, is dat toch niet mis. Het is ont­ zettend treurig en akelig, het is hele­ maal niet leuk. De reacties geven mij een gevoel van vervreemding. Van te­ voren vroeg ik me af of deze reis ­ en voor het eerst zou ik buiten Moskou komen ­ mijn houding tegenover Rusland zou veranderen. In Sotsji heb ik in het begin gedacht: 'Ik kom hier niet meer terug, het kost zoveel tijd en energie.' Maar inmiddels heb ik toch weer afgesproken om in februa­ ri naar Moskou te gaan, er lopen in­ teressante projecten en op een gege­ ven moment kun je daar niet zo maar uitstappen. Dan zit je er gewoon in".

Arthur van Soest is inmiddels ook in de ban van wat H.J.A. Hofland Het Wilde Oosten noemde geraakt. In het universiteitsloze Sotsji, had hij het in twee dagen al gezien ("saai"), maar inmiddels heeft hij wel ja gezegd op de uitnodiging voor een gasthoog­ leraarschap aan de veel inspirerender New Economie School in de Rus­ sische hoofdstad.

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

ikirL L ••

PAT is een Praktijkcentrum voor IT; Advies en Training.

Onze organisatie is sinds 1986 gespecialiseerd in het verzorgen van werkplekgerichte trainingen en workshops op het gebied van kantoorautomatisering. PAT traint in zowel de standaard software van alle bekende leveranciers als ook in bedrijfsspecifieke maatwerk-software.

• • • • • • •

Wil jij naast gedegen

praktijkervaring ook

financiële ondersteuning dan kan PAT jouw uitdaging zijn.

Bij PAT bouw je aan je eigen toekomst. Binnen de organisatie krijg je de kans om snel te leren en te groeien. Met een team om je heen dat ervoor zorgt dat jouw talenten tot volle ontplooiing komen. Als gevolg van een sterke groei van de organisatie zijn wij op zoek naar: studenten die naast hun studie willen werken als

Trainer Automatiseringsopleidingen Geschikte kandidaten geven wij een gratis opleiding. PAT zal een groot aantal kandidaten een oproepcontract aanbieden, waarna je zelf kunt bepalen of je een opdracht accepteert. Ook andere werkgevers hebben interesse getoond in PAT kandidaten.

De selectie Na afronding van de selectie word je opgeleid tot trainer. Tijdens deze periode word je intensief begeleid en volg je diverse trainingen op het gebied van didactiek en automatisering. Het is vervolgens afhankelijk van je kennis en belangstelling, in hoeverre je als trainer binnen PAT aan de slag gaat.

De functie Na een opleidingsprogramma krijg je de verantwoordelijkheid voor het opleiden, bijscholen en trainen van cursisten in het gebruik van diverse softwareprogramma's. Als trainer ben je verantwoordelijk voor het vertalen van de wensen van de klant naar een functioneel en pragmatisch lesprogramma. Door een praktische en heldere kijk op zaken te combineren met een klantgerichte instelling, ben je een welkom gezicht bij onze klanten, waarmee je op kwalitatief hoogstaande wijze een relatie weet op te bouwen.

Het profiel Wij zoeken kandidaten die naast hun universitaire studie willen werken aan een gedegen werkervaring. Je hebt een gedreven en flexibele persoonlijkheid vol overtuigingskracht. Daarnaast beschik je over goede contactuele en communicatieve vaardigheden en ben je gevorderd gebruiker van één of meerdere toepassingen.

Wij bieden Een uitstekende basis voor je verdere loopbaan. Bij PAT kom je terecht in een team van enthousiaste en hooggekwalificeerde collegae. Je krijgt veel zelfstandigheid in een verantwoordelijke functie met in- en externe contacten.

Een boeiend opleidingsprogramma en een uitdagende functie bij een organisatie die op het gebied van IT Advies en Training voorop loopt en anticipeert op de toekomst.

Sollicitatie Ben jij de flexibel inzetbare student die wij zoeken en beschik je over voldoende motivatie en energie voor deze functie, stuur dan je brief met uitgebreide cv naar, Hans Sjouken, hoofd opleidingen. Bij hem kun je ook nadere informatie inwinnen. Tel. 013-5945929 E-mail: H.SJOUKEN@PAT.NL

PAT B.V.

Postbus 92 IfSvS

5000 AB Tilburg

Lucas Vandervost als tere fanaticus in 'Tityrus'

Heimwee naar pure poëzie in magistrale monoloog Hamlet als soap, een verpulpte Tsjechov, Euripides vertrasht en uitgevoerd in een autosloperij, Verdi met ketchup en uien in onze mega­sandwich de Arena, je kunt het zo gek of goor niet bedenken, of je vindt het vandaag de dag in het theater.

Voor de monoloog Tityrus van het Belgische ensemble De Tijd bekennen Lucas Vandervost en Bob de Moor grif te hebben gejat bij Dante, Petrarca, Ovidius en Handke, een praktijk die sinds beginjaren tachtig in postmodern jargon sampling genoemd wordt. De meeste samplers zijn melig omdat ze maar wat in het wildeweg knippen en plakken.

IVlaar doe het met liefde en het resultaat is Tityrus: pure poëzie, schitterend spel. Woensdag 15 oktober in De Vorst.

Lucas Vandervost, schitterend spel.

A Is il< het niet opneem is het i V n i e t gebeurd", zegt drome­ rige Vandervost, daarmee onze moderne spel<takelmaatschap­ pi| typerend waarin iets waar geen camera opstaat nooit meer geschiedenis lean worden Maar ons mannetje is een fantast uit wanhoop om het spektakel en neemt op wat niemand in al die herrie meer hoort Hij, hyper­ sensibel, sullig, bezeten, begon met gewone geluiden, maar nu heeft hij de roep van allang uit­ gestorven dieren te pakken kun­ nen krijgen en de geluiden die bloemen maken een paarde­

bloem trilt als een tere klank­ schaal, een bosje brandnetels vibreert zoemend in de zon Maar zeeplanten,diezachtewuiversin prachtige kleuren, heeft hij nog niet Daarvoor moet hij onder water, weg van deze wereld, die­ per En hij gaat dieper Op een mor­ gen wordt hij wakker met beel­ den op zijn netvlies uit een droom een dorp op het voor­ gebergte Pausilippo in de buurt van Napelswaarhij inzi|n leugd met zijn ouders de vakanties doorbrachten Elena,zijn jeugd­ liefde, koesterde, is door een

aardbeving van de kaart geveegd Hij laatallesinde steeken vliegt naar Napels, vindt het dorp in­ derdaad verwoest en gaat wonen in een bouwval Alleen het graf buiten het dorp van Dantes gro­ te voorbeeld, Vergilius, daar hoog boven de zee en waarop Petrarca ooit een laurierboom plantte, is nog in tact De ver­ woesting om hem heen deert hem steeds minder, het is alsof het water hem langzaam op­ neemt en hij zinkt onder kinder­ gezang weg in de ultieme droom O e postmodernen beargu­ menteren hun jatwerk met de constatering dat alles al eens langsgekomen is en niemand bij al die­ismen nog wat voelt Het losmaken van emoties van wel­ ke aard dan ook, daar gaat het om en hoe je dat flikt bomt niet, ook al vind je het nodig om, pak hem beet, de paus te laten paren met een porno­ster, in de politiek en in de kunst heiligt het doel alle middelen Klopt Maar de emo­ ties die op postmoderne manier in ons handtammeonderbewus­ telosgewoeld worden zi|n mees­

tal die van het bloeddorstige type, dievan het roofdier Detere gevoelens zijn onbetamelijk, menselijkal te menselijk Tityrus is een geslaagde poging om die naar boven te werken Naar mijn gevoel jatten deze twee Belgen ook nog u it het werk van de Fran­ se dichter Gérard de Nerval (1808­1855), die uit zijn heimwee naarzijn liefdes, de bloemen en meisies uit zijn leugd, extreem zuivere en bijna immateriële kunst maakte, maardaarvan ook af en toe compleet gestoord raak­ te en zich uiteindel Ijk in een kou­ de winternacht verhing Voor hem was Vergilius' graf met Pe­ trarca's laurier boven zee bij Na­ pels een bedevaartsoord Van­ dervost is hier De Nerval |BH|

"Tityrus' van Lucas Vandervost en B o b d e M o o r d o o r De Tijd.

Woensdag 15 oktober om 20.30 uur in Theater De Vorst, Willem H­straat Tilburg. Entree f 15,­.

Kunst en strips zijn nu allebei entertainment en business

Eefje Wentelteefje op weg langs arly types De musea willen graag een stripfiguurtje binnen de muren.

Kuifje figureert in het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden. Lucky Luke figureert in het Museum van de Twintig­ ste Eeuw in Hoorn. En dat nog voordat officiële stripmusea, in Groningen en Haarlem, hun deuren openen. Dertig jaar nadat de onlangs overleden pop­art kunstenaar Roy Lichten­ stein de strip tot monumentale proporties opblies en het tot 'kunst' bombardeerde, is de grens tussen kunst en strips onduidelijk. Tijdens de komende Stripdagen in Breda gaan originele zeefdrukken van striptekenaars voor veel geld van de hand.

H

et meest kunstzinnige strip Noorderligt Grensverleggend, figuurtje uitTilburg is onge­ dat spreekt De Leijer zeker aan twijfeld EefjeVJentelteefje De crea­"Ik had genoeg van altijd dat zelf­ tie van leroen de Lei jer is een on­ de poppetje tekenen Ikwildewat schuldig ogend, houterig gete­ anders, niet meer vasthouden kend meisje dat bizarre avon­ aan de traditionele opvatting tuurtjes meemaakt in de grote­ overstrips Voormijzijndetradi­ mensenwereld. Aanvankelijk tionele strips en de poppenshow slechts in kortestrips, maarsinds enkele jaren ookals 3D­pop in de Eefje '■Nentetteefje Roadshow Met andere gouden creaties als bij­ voorbeeld Berry van den Ber­ ber, de in trainingspak ge hulde Bavaria­liefhebber 'uitdebuurtvan de Vee­ straat' De poppenshow zal ie met snel aantreffen op communiefeesties en kindermatinees, wél op festivals die bekend staan om hun 'grensver­ leggende' vermenging van literatuur, film en verschillende soorten muziek Zoals bijvoorbeeld deze zomer op het Crossing Bor­ <ier­festival in Den Haag, of de X PL'oor­tournee in onder andere

gwjj'n.1 ,

die ik nu doe ook heel wat anders, hoewel de stijl en de humor het­ zelfde is " Zi|n de stijl en humor van Wen­ telteefjeen de typische Tilbo Van den Bebber bi| uitstek geschikt voor de arty types? "Arty? Wat is dat eigenlijk?" retourneert De Lei|er de vraag "Wat is kunst ei­ genlijk? Is iets wat in een mu­ seum hangt perdefinitie kunst?"

Een moeilijk te beantwoorden vraag, maar vaststaat dat strips tot voor kort in ieder geval niet werden beschouwd als kunst Nu ligt dat langzamerhand anders Zeefdrukken van de stripteke­ naar Peter Pontiac, dietijdens De Stripdagen in Breda (11 en 12 oktober) de Stripschappnis 1997 kriigt, leveren een behoorlijk bedragop Want originelen inde strip zijn net als in de kunst veel meer geld waard dan reproduc­ ties. En dat terwijl kunstenaars als Andy Warhol en RoyLichten­ stein, die flirtten met de strip, uist de reproductie tot kunst verhieven. En daar draaide het toch ook eens om in de strip, niet om de originele tekening maar om de al­ bums "Ach Warhol zei het al arl IS business En in die zin is de grens tussen kunst en strip vervaagd", meent De Leijer "De collectiegekte heeft ook in de strip toege­ slagen en ook hier draait het om de originelen " A/'oor musea geldt volgens De Leijer al dezelfde commerciële

gedachte een stripfiguurtje als wegwijzer ­ bijvoorbeeld Kuifje die bezoekers dooreen tentoon­ stelling in Tibet heen leidt in het Rijksmuseum voor Volken kunde in Leiden ­ doet het leuk bi| het grote publiek "Het lokt mensen naar het museum die daar nor­ maal gesproken niet komen " Hetzelfde geldt voor tentoon­ stellingen waarin een stripfiguur de hoofdrol heeft De tentoon­ stelling Lucky Luke, de eenzame cow­ boy, tot en met 26 oktober in Hoorn te zien, trok vorig jaar in Brussel tachtigduizend bezoe­ kers De strip is méér geworden dan een albumpje vol plaatjes Maardevraagblijft ishetkunst?

De Lei jer "Ach, kunst \senlertain­ ment en datzelfde geldt voor strips, of een poppenshow " |LH j

De Stripdagen. i 1 en 12 ol<tober in h e t C h a s s é T h e a t e r e n Het Turfschip in Breda. Beide dagen van 10.00 uur tot 17.00 uur. En­ tree; C hassé T h e a t e r f 5,­. Het Turfschip f 10.­.

Met Kuifje naar Tibet. Toten roet 3 augustus 1998 in het Rijltsmu­ seum voor volkenkunde, Leiden.

Lucky Luke, d e eenzame cowboy.

Tot e n met 26 o k t o b e r in h e t Museum van d e Twintigste Eeuw, Hoorn.

De Eefje Wentelteefje Roadshow toert o p het moment even niet.

Heineken Crossover Award Concertpodium Noorderligt bijt vrijdag 10 oktober de spits af van het jaarlijkse Heinefew Cros­ sover Award Deprijs wordt uit­ gereikt aan een vernieuwende Nederlandse act die een cros­ sover maakt tussen pop, jazz, funk, soul, R&B, reggae en sampling&sequencing Vijf­ tien bands zijn genomineerd, die op twaalf plaatsen in het landspelen De finale is eind december in het P aradiso te Amsterdam, in Noorderligt hiphop van BonecrMs(iin', triphop met een etnisch/A­ frikaanse sausje van Pro/ecl 2000 en ondefinieerbare crossover van SFeQ met D| Git Hyper Heineken C rossover Award in Noorderligt, vrij­ dag 10 oktober Aanvang 20 30 uur, entree ƒ 12,50, vvk ook ƒ 12,50

minatie van zwarte muzikanten LivingColour bracht een explosief mengsel van funken ska, maar vooral heavy metal Dat laatste was een kleine revolutie, omdat heavy metal tot dan toe werd beschouwd als typisch'blank' Reids huidige muziek is een combinatie van rock, jazz, hip hop en soul Vernon Reid in Noorderligt, donderdag 16 oktober Aanvang 20 30uur, entree/30,-vvk ƒ34,-

Vernon Reid Supergitarist VernonReidbrengtzijn nieuwe cd My Science Project op de planken bij Noorderligt Reid was het brein achter een van de grootste en vernieuwendste bands van I Vemon Reid eind laren tachtig Livina Colour Reid is ook de man achter The Black Rock CoalitionNoorderligt opent de deuren een uur die zich inzet tegen de discri- voor aanvang van het concert

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

Midden tussen het groen van de Baronie, letterlijl^ op de Nederlands - Belgische grens in Baarle-Nassau, bevindt zich - sinds 1906 Drul<l(erij Em. de Jong.

Deze moderne Nederlandse grafische onderneming geniet in de grensstreelc, maar ook ver daarbuiten grote beleendheid.

Steeds meer opdrachtgeversvan-formaat uit vooral Nederland en BelgiĂŤ weten ons moeiteloos te vinden. Dat is trouwens niet verwonderlijle, want wij hebben onze l<lanten veel te bieden: l<walitatief hoogwaardige faciliteiten, messcherpe prijzen en tiptop service.

Drukkerij Em. de Jong Postbus 8 5110 AA Baarle-Nassau

UNIVERS

Visweg 8

5111 HJ Baarle-Nassau

Telefoon

013 - 507 5555

Telefax

013 - 507 9100

9 OKTOBER 1 9 9 7

Snel geld verdienen!!! ­^, " Borstlap Masters in Fasteners, een internationaal opererende organisatie, actief in de distributie van bevestigingsartikelen is op zoek naar energieke mensen voor het verriciiten van allerhande magazijnwerk. Afhankelijk van persoonlijke omstandigheden kunnen je werktijden liggen tussen 08.00 en 24.00 uur. Ben je één of meerder dagen/avonden per week beschikbaar tot januari, neem dan contact op met de afdeling Personeel & Organisatie: (013)­5941234.

Matsertjes zijn bedoeld voor medewerkers en studenten van de KUB. Mits de lengte de dertig woorden met te boven gaat bedraagt de prijs vijf gulden.

Tot zestig woorden kost een matsertje tien gulden Berichten meteen (para) commercieel karakter tot dertig woorden kosten f 5 0 . ­ ; elk woord meer kost een gulden extra. Onder vooruitbetaling. Maximaal twee matsertjes per activiteit. Inleveren tot do. 13.00 uur. Niet op woens

Wie is

Workshop

YOHYON?

Dit en meer op donderdag 30 oktober tijdens het BPR­congres van de WBS. Topsprekers, cases, congresmap én lunch & borrel voor maar 20 piek! Info: R27

Wat is M / S met 30

oktober?

Dit en meer tijdens het BPR­congres van WBS. Voor 20 piek inclusief borrel weet jij wat Lubbers en C oopers gemeen hebben.

Info: R27 Enthousiaste

Bedrijvendag

Kom naar de bedrijvendag C arrière Perspec­ tief. Op 20 november organiseren Polis en TAOP de andeie bedrijvendag. Voor slechts f25,­­ (leden f 2 0 , ­ | volg je een aantal presen­ taties en workshops van leuke bedrijven uit verschillende bedrijfssectoren. Inclusief lunch en borrelen na afloop. Info/mscbrij ven tot 10 n o v e m b e r in R 1 1 / R 1 2 . T e l e f o o n 4663275/4663071.

in het

strafproces

Op 14 oktober organiseert Peter Noll het congres "Ethiek in het strafproces". Inschrij­ ven nog mogelijk op de dag zelf. Meer info: John (013­5434324).

Maleisië

&

Singapore

Wil jij de verre reis hiernaartoe mee organi­ seren, kom dan snel langs op de EPAC T­ kamer (R1/R2) en informeer wat de moge­ lijkheden zijn.

Een

Opschieten!

Wanneer je op 15 okt. de Finance Day nog wilt bijwonen, dan moet je er snel bij we­ zen. Schrijf je nog voor 14 oktober in bij Mer­ curius R­7, of gooi snel het inschrijfformu­ lier op de bus.

muzikanten

Koninklijke Harmonie Orpheus bestaat uit circa 85 m u z i k a n t e n . O r p h e u s speelt op topniveau in de C oncertafdeling en n a m succesvol deel aan het WMC te Kerkrade in juli 1997. Orpheus zoekt nog versterking.

Iets voor jou? Veel jonge studenten zijn je al voorgegaan. Bezoek de wekelijkse repetitie ■ op woensdagavond om 20.15 uur in Zaal 16, Carré 16 Tilburg, of bel: Remi Leunissen 013­ 5358332 of Jo Vereiissen 013­4672030

Etitiek

Philips

De MAKUB organiseert op 29 oktober a.s. een workshop bij Philips. Zeer leerzaam en interessant, dus schrijf je snel in op de Ma­ kub­kamer R­25.

wereiduitdaging!

Het international Internship Programme van Coopers & Lybrand biedt 10 Nederlandse studenten de mogelijkheid om uitgezonden te worden naar verschillende internationa­ le stageplaatsen. Kom het inschrijfformulier halen op de Integrandkamer (R­23).

Defacto

Vind jij het leuk om regelmatig een artikel te schrijven over een economisch onderwerp of ben |e geïnteresseerd m het lay­outen van de DEFACTO, kom dan langs op de EF ACT­ kamer.

Excursie

AEX

Dinsdagmiddag 28 oktober k u n je met Mer­ curius naar de optiebeurs. Inschrijving tot vrijdag 24 oktober kamer R­7.

Internationale

Harmonie-orkest

Orpheus

Lid geweest van een muziekvereniging die je vanwege studie vaarwel moest zeggen?

Wil je toch graag op hoogstaand niveau bin­ nen een gezellig harmonie­orkest musice­ ren? Dan zoekt Orpheus jou !! Bespeel je een instrument, bezoek dan onze wekeliikse repetitie op woensdagavond om 20.15 uur in Zaal 16, Carré 16 in Tilburg, of bel: Remi Leunissen013­5358332ofJoVereijssen013­ 4672030

Snow-Trex 98% voordeliger wintersporten SNOW­TREX 98% voordeliger wintersporten in de Franse Alpen! 10­Daagse vakanties v.a. f 198,­ (bus/app./pas). Maaltijdpakketten, Ned. skileraren, waanzinnige après­ski... Hoge groepskortingen!!

Bel voor de brochure: Snow­Trex Utrecht 0302753030 (SGR) www.snowtrex.nl.

Wintersport Skiën! Snowboarden! Feest! SPORTURA! 9 Sneeuwzekere toppers in de Franse Alpen vanaf f 239,­ incl. bus/app./skipas. Nu ook Chalets! Bel snel SPORTURA: 013­4678694.

Vrijwilligsters gezocht Dinox Medical Investigations en Farma Research zoeken gezonden vrouwen (18­35 jaar) met een regelmatige menstruele cyclus (24­35 dagen) die mee willen werken aan diverse onderzoeken met anticonceptionele pillen. Ook pilgebruiksters kunnen reageren. Er staat een redelijke financiële vergoeding tegenover. Info op werkdagen tussen 11.00­15.00 uur, dr. Christine Klipping, dr. Ingrid Duijkers, Anna van Oijen, bel 024­3888786, Groenewoudseweg 317, 6524 TX Nijmegen.

stage

Nog geen

carrière-perspectief?

Op 20 november is er voor BOW­ers, A&O­ ers en geïnteresseerden een bedrijvendag C a r r i è r e Perspectief. Bedrijven geven presentaties en workshops. Met lunch en borrel. Info in R11/R12.

Studiereis

Mexico

Van 10 t/m 26 april 1998 organiseert studie­ vereniging VITE International een studiereis naar Mexico! De eerste week verblijven we in Mexico­City alwaar bedrijfsbezoeken aan o.a. Shell, Philips, ING Barings, Mexicaan­ se C e n t r a l e Bank, M e x i c a a n s e Orde van Advocaten, Hooggerechtshof, Nederlandse Ambassade en Ministerie van Industrie en Handel gepland staan. De tweede week rei­ zen we via Queretaro en Guanajuato naar Monterrey in het Noorden van Mexico. Meer informatie op VITE­kamer R15. Verder is er op d i n s d a g 11 n o v e m b e r een v o o r l i c h ­ tingsmiddag over deze reis in AZ 6 om 14.00

Ervaring

in het

buitenland?

Dat k u n je opdoen via het I n t e r n a t i o n a l Programme van Coopers & Lybrand. Je krijgt de mogelijkheid van januari tot april 1998 uitgezonden te worden. Interesse? Kom dan langs bij Integrand IR­23) voor het inschrijf­ formulier en meer info.

jrv«v^­­ ^l^^.:?'r j­

russaard

memo

CHAUFFEURSOIENSTEN

(Privé­)Chauffeurs (m/v) Voor onze relaties in Tilburg en omg. zoeken wij op afroep beschikbare privé­chauffeurs c.q. hikers.

Wij vragen: ­ min. 2 jaar i.b.v.rijbewijsB ­ min. 2 dagen p/w beschikbaar ­ bij voorkeur in bezit van OV jaarkaart (week) ­ representatief voorkomen Interesse? Neem dan contact op met het hoofdkantoor, Ronald van der Weerd, tel: 0346 ­ 584243.

Te koop

Periode 13 t/m 17 oktober Maandag gebonden kruidencrèmesoep of heldere floridasoep zigeunerschnitzel of cheeseburger met paprikasaus rijst of frites afgekookte aardappelen poestamix of andijvie a la crème veg.: chiliburger

Dinsdag gebonden maïssoep of tomatensoep met bieslook nasi goreng met kip In kerriesauskroepoek-atjar-tjap tjoy of roomburger met vleesjus-gestoofde paksoi-gekookte aardappelen veg.: nasi goreng met tahoe in kerriesaus-kroepoek-atjar-tjap tjoy

Woensdag gebonden champignonsoep kalkoensteak

Boekeninkoop

Huren iJVteo 31,­ PER MAAND. Voor wasautomaten, vaatwassers, wasdrogers, koel/vriesapparaten, Kleuren­TV's, zonnebanken, videorecorders en hifisets.

GEEN ONDER­ HOUDSKOSTEN.

of

varkensrollade

provencale met Wij werken aan de geneesmiddelen van de toekomst.

Daarbij hebben wij u nodig.

De groene boekenbonnen k u n n e n nog van­ daag 8 en morgen 9 oktober ingeleverd wor­ den op de EFACT­kamer R1/R2 of in de bus in de hal van gebouw B.

of

erwtensoep

PC, C ommodore 486 DX 33 + printer Hew­ kett Packard deskjet 510. Prijs n.o.t.k. Info: 4635752 (na 18.00 uur).

AE-bedrijvendag

EFACT organiseert op 5 november weder­ om de AE­bedrijvendag. Er zijn verscheide­ ne b e d r i j f s s e s i e s (o.a. U n i l e v e r , M e e ­ sPierson, DNB en KPMG BEA), een sollici­ tatietraining en de mogelijkheid tot h e t voeren van individuele gesprekken met o.a.

ING en het Ministerie van Financiën. In­ schrijving: met individuele gesprekken t / m 17 ottober, zonder t / m 4 november op de EFACT­kamer!

Camelot snow-speclals!

Supervoordelige en oergezellige ski­ & snowboardreizen voor studenten. Frankrijk, Oostenrijk, Andorra. Al vanaf f 299,­ (bus/app./skipas). Speciale groepskortingen. Nieuw: weekend­specials en short weeks naar Val Thorens! Bel CAMELOT: 030­2769246.

Coopers & Lybrand biedt Accountancy­stu­ denten de mogelijkheid om wereldwijd sta­ ge te lopen op 'Business­assurance'­opdrach­ ten van januari tot april '98 in het kader van het I n t e r n a t i o n a l I n t e r n s h i p Programme.

Meer info en het inschrijfformulier: Inte­ grand, kamer R­23.

. Te koop

Golfset voor beginners, inclusief tas. Merk Monaco. Houten 1, 3, 5. IJzeren 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, PW, SW + putter. Prijs n.o.t.k. Info: 4635752 (na 18.00 uur).

Repetitor Mr. v.d. Gronde Repetitor Rechten. Alle vakken. Slagingspercentage 90%. Tel 030­2523089.

ABG zoekt in opdracht van Pharma Bio­Research, het grootste instituut voor geneesmiddelenonderzoek in Europa, met vestigingen in Zuidlaren en Assen:

Deelnemers (MA^) 18­80 jaar voor diverse onderzoeken in de maanden oktober, novem­ ber en december.. De vergoeding varieert per onderzoek.

gestoofde

schorseneren

met

vleesjus of

savoyekool

kerriesaus

gebakken of gekookte aardappelen veg.: broccoli medaillon

Donderdag gebonden preisoep of minestronesoep gebakken vis met remouladesaus of rundervink met vleesjus romanobonen of wortelschijfjes met

tijm en boter frites afgekookte aardappelen veg.: groentenschnitzel

Vrijdag Bijvoorbeeld: ƒ 2575,- voor een verblijf van 19 dagen intern ƒ 1375,- voor een verblijf van 10 dagen intern en ƒ 625,- voor 3 dagen intern.

Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers.

Inlichtingen: ABG (projectwerving) Turftorenstraat 20, 9712 BP Groningen, Tel: 050-3 123 798.

gebonden

vissoep met garnalen of vermicellysoep vleesspies met napolisaus of kotelet met vleesjus koolsalade of snijboontjes met witte bonen aangemaakte spaghettie afgebakken aardappelwedges of gekookte aardappelen veg.: China medaillon

0800­0995570 UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

UNIVERSITAIRE

P r o m o t i e drs. P. Smit (FEW) Titel proefschrift: "Numerical Analysis of Eigenvalue Algorithms based on Subspace Interations".

Promotor: prof.dr. M.H.C. Paardekooper.

Aanvan^^: 14.15 unr, aula KUB

[a c a d e m ï s c h e| p l e c h t i g h e d e n

P r o m o t i e V. Gneezy (FEW) Titel proefschrift: "Essays in Behavioral Economics".

Promotor: prof.dr. E.E.C. van Damme.

Aaijvaitx: 16.15 uur, aula KUB

Ia c t i V i t e i t e

I J 3 oktober [ma] P r o m o t i e m e v r o u w drs. M.I. v a n D o o r e n (FRW) Titel proefschrift: "Recht op arbeid vrij van rassendiscriminatie". Promotor: prof.dr. A.T.J.M. Jacobs.

Aanvang: 16.15 uur, aula KUB

^17 oktober [vr] P r o m o t i e ir. J.J.A.C. H o p p e n b r o u w e r s (FEW) Titel proefschrift: "Recht op arbeid vrij van rassendiscriminatie". Promotor: prof.dr. A.T.J.M.Jacobs.

Aanvang: 11.15 uur, aula KUB

&

Bridge-toernooi Top integraal bridge-toernooi met prachtige prijzen en meestcrpimtcn.

Aanvang: 10.00 uui, lestaurant KUB Concert Koninklijke Liedertafel Souvenir des Montagnards organiseert een optreden van Radu Lupu, piano.

Studenten hebben op vertoon van hun collegekaart gratis toegang.

Aanvang: 20.15 uur, aula KUB

[ 9 oktober [do]

% 14 oktober [di]

Genetische m a n i p u l a t i e Studium Generale organiseert een middag met als onderwerp "Genetische Manipulatie". Met interviews en discussie m.m.v.; prof.dr. J. Geraedts, Di. II. van den Boer-van den Berg. Gespreksleiders: Roeland Dobbelaer en Hein Meijers.

Aanvang: 1J..W uur, YZ 1

Peter Noll-congres Vereniging voor Strafrecht Peter Noll organiseert het congres "Ethiek in het strafproces". Met diverse sprekers en na afloop discussie. Als dagvoorzitter treedt op: prof .mr. J. de Hullu van de vakgroep Strafrechtswetenschappen KUB. Inschrijving kan nog ter plaatse.

Aanvang: 09.00 uur, aula KUB

D E KIJ^^SC&FMTNERS Accountants

n

I 16 oktober [do]

J^ll oktober [za]

Belastingadviseurs

BREDA FISCALIST

M/V

Ons kantoor omvat 12 medewerk(st)ers, waaronder één RA, twee A.A.'s en is sterk gericht op persoonlijke dienstverlening en ondersteuning in het Midden- en Kleinbedrijf.

Voor een representatieve aanpakker met contactuele vaardigheden hebben wij goede mogelijkheden.

Sollicitaties te richten aan de heer drs H.H. de Klerk RA Nijverheidssingel 311, 4811 ZW BREDA 076-5225122 of privé 0161-412206

Filofisclie l e z i n g De Faculteit der Wijsbegeerte organiseert een filosofische lezing, gehouden door prof.dr. G. van' Roermund ovei: "Nietzsche en Europa; het probleem van de identiteit". Toegang gratis.

Aanvang: 20.00 uui. Al 114

I t e n t o o n s t e l l i n g e n I W e r k e n v a n Theresa Ferket Expositie van schilderijen en tekeningen van Theresa Ferket uit de periode 1990-1997. De werken zijn veelal geïnspireerd op de figuur van de amfora, de Griekse of Etruskische kruik. In een kleurenspel van minieme verschillen drukt Ferket haar ideeën over de posities van mens en wereld uit.

Tof 28 oktober, foyer gebouw Y

Colofon Redactie: Angela van Schendel Informatie zenden naar: Univers t.a.v. Universitaire agenda kamer Al 7 Postbus 90153 5000 L£ Tilburg Mail: Schendel&KUB.NL

Hier word je niet gemarteld om iets te teiceneii. iafciW>i^il||pÉiiiriil.tiij|MiTlliT.if) 'j I l I ' ' I

—l Ik wil graag lid worden. D e jaarlijkse bijdrage is f 52,50. Ben je jonger dan 19, dan betaal ie f 17,50. Ik stuur d e z e b o n in een envel o p [postzegel hoeft niet, m a g wel] n a a f Amnesty International, • A n t w o o r d n u m m e r 10840, 1000 RA Am.sterdam.

Bellen of faxen kan ook. Tel: 0 2 0 - 6 2 6 4 4 3 6 , fax: 0 2 0 - 6 2 4 0 8 8 9 . m/v

j NaamA^oorl.: I Adres: I Postcode:

Plaats: SB00138

1 Geb. datum:

AMNESTY

ZIEN IS...

WATAHDERSDAH WEKIMH Zo'n 50 miljoen mensen zijn blind of ernstig slechtziend. In Zuidoost Azië wordt elke minuut (!) een kmd blind. U kunt helpen: een staaroperatie kost in India slechts ƒ 70,-

ACCENT AIGUB.V. Accent Aigu is een enthousiast marketmakersbedrijf op de AEX optiebeurs. Wij handelen op de beursvloer voor eigen rekening en risico in opties en aandelen. Daarnaast houden wij ons bezig met onderzoek naar opties voor interne handelsondersteuning en commerciële doeleinden.

Wij zoeken een:

MARKETMAKER/TRADER De functie-eisen zijn: afgeronde academische opleiding uitstekende rekenvaardigheid Wij bieden een interne opleiding, een uitdagende baan, goede salarismogelijkheden en een aangename werksfeer.

Stichting Blindheidbeslnjding Ontwikkelingslanden Spruitenbosstraat 6,2012 LK Haarlem. Tel 023-534 36 08

GIRO 330070

U kunt uw sollicitatie z.s.m. sturen naar: Accent Aigu B.V., t.a.v. In Erik Schüssel, Paleisstraat 1, 1012 RB Amsterdam, fax: 020-4271402.

WAAKT

Als wij uw handtekening nodig hebben zullen wij u niet intimideren, mishandelen of martelen. U bent volledig vrij te ondertekenen wat u wilt. Toch zijn er nog veel landen waar die keuze niet bestaat. Als u wilt helpen iedereen zijn vrijheid terug te geven bent u vrij de bon in te vullen en lid te worden van Amnesty International.

De Surinaamse Bedrijvendagen 1997 van Studiname 18 en 19 ol<tober vinden de Surinaamse Bedrijvendagen plaats op de Haagse Hogeschool. De Bedrijvendagen geven voorlichting overwerken en stages in Suriname. Deze dagen bestaan uit een bedrijvenbeurs, bedrijfspresentaties, presentaties over (Oemigratie, en individuele gesprekken.

Voor meer informatie en aanmelding tel: 06-55141637 Deelnemende bedrijven: ABN AMRO, ADEK, ASFA, Bauxietindustrie, British American Tobacco Company, CHM, Grafische Werkgeversfederatie, Ernst & Young, KPMG, Integrated computerservices, ICMS-telecom, Staatsolie, Ministerie vanondenwijs en ontwikkeling, Koremanstaalbouw, de Surinaamsche bank, Standale Amsterdam.

Gisteren lachte de were me nog toe.

,^ . # Nationaal Reumafonds Den Kaag. Bank 70 70 70 H l .

UNfIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

®P

ALGEMEEN Rekencentrum:

deadline

1 quiz

Deadline quiz verschoven Speciaal voor de eersteiaars studenten aan de KUB heeft het Rekencentrum een elektronsche quiz gemaakt Omdat de studenten natuurliik wel de ge legenheid moeten hebben om thuis te raken op de Studentenwerkplek en het KUBweb, is de deadline ver schoven naar vr 17 okt Dat geeft iedereen nog ruim de ti)d om mee te doen en kans te maken op een prin ter, CD Rem drive of modem met KUBnet thuis abonnement Kijk op KUBweb onder de vraagtekenknop van Eva en klik op het quiz worm p)e Alle antwoorden vind )e op het net, dusmakkeli)kzat Uit de goede inzendingen worden op wiUekeu rige wi)ze vijf winnaars getrokken

Historische ontwikkeling staatsinstellingen JBW

onemodules direct worden voldaan en voor Practicummodules wordt m november a s een aantal practica gegeven die worden afgesloten met een toets Inschrijven vanaf novem ber a s in COMAP op code ECON96 Bik studenten wordt geadviseerd contact op te nemen met de heer W Minnaert Informaticarecht kans

-

allerlaatste

Op 8 dec a s zal voor Informatica recht de allerlaatste tentamengele genheid worden geboden Schnfte lijk aanmelden via de lijst op de gang bij het Onderwijsbureau (B1118) uiterlijk op 3 lokt a s Het tentamen IS schriftelijk

De mededelingenpagma wordt verzorgd door Univers (tel 2277) Diensten en faculteiten gelieve hun kopj in WP5 1 per e mail (Schendel@kub nl) aan te leveren uiterljk donderdag 13 00 uur De bericMen dienen kort en kernachtig geformuleerd te zijn Uitgebreide versies van de mededelingen kunnen geplaatst worden inde Internetversie van Univers Daarnaar wordt m de betreffende korte mededeling in de krant verwezen met tiet teken @ De mededel ngen voor Internet sturen naar Y D Verschuren@kub nl Uiterljk vrijdag 9 00 uur De redactie behoudt zich ovengens het recht voor om m te

tentamen htm en bij P306 op het mededelingenbord

Deeltoets I wordt schriftelijk afge Overige Wijzigingen nomen op 27 okt van 13 30-15 30 tentamenrooster uur in YZ 8 Opgave voor deelname Op 11 dec 1997 vervalt de toets voor tijdens de colleges het vak 'Psychopathologie De andere data blijven ongewijzigd De Verplaatsing college tentamens van de cursus Wiskun Insolventierecht de voor propedeusestudenten vinden plaats op 15 dec en 25 mei Het college op 17 okt a s (van 13 45 Het tentamen van Multivariate 16 45) wordt verplaatst naar SZ 21 methoden en technieken vindt plaats op 22 mei (i p v 18) Deande Tentamen Milieurecht re data blijven ongewijzigd De eer ste gelegenheid voor het tentamen 111 hetgeen in de studiegids staat Economie van Arbeid en Organisa wordt het tentamen afgenomen op tie (PEW) valt op 13 jan 26 jan '98 Men dient zich aan te melden bij bureau examens Tijden plaats worden op de oproep vermeld Inschrijving SPSS

De inschrijving voor de cursus SPPS Tentamendata voor ASZ, PEW, VTW, SOG (code jaar een semester m de VS te stude socialezekerbeidsrecht, 451 037) en PSY (code 500 148)start ren' In het kader van het ISEP-pro individueel arbeidsrecht Groepsbegeleiders en op do 7 okt via COMAP Een hand gramma zijn jaarlijks zo'n 10 plaat voorlichtingsdagen Voor SPO-II wordt een schriftelijk arbeidsrecht leiding ligt dan in de roosterkast bij sen beschikbaar Meer informatie collectief tentamen afgenomen op 19/12/'97 P306 en in de bibliotheek verkrijgbaar bij Denise Lindenau, B Het tentamen Socialezekerheids zoals in collegerooster vermeld (en Geef je op voor de KUB studenten recht wordt afgenomen op 9 jan , 2 niet op 15 jan 1998|, herkansing op pool Kijk voor meer informatie 207, tel 013 4668008 juh en 20 aug '98 Individueel ar j^l Personeelwetenschappen 28 juh 1998 (en met op 12/08, zoals onder de algemene mededelingen m beidsrecht wordt afgenomen op 22 deze Univers en neem contact op in het collegerooster vermeld) Het Op 10/10 is er een extra college om dec '97, 25 juni en 12 aug '98 Gol met Claudia van der Zande of Silvie schriftelijk tentamen en de werk 10 45 in AZ6 lectief arbeidsrecht vindt plaats op stukken tellen elk voor 50% mee in de Lyon, gebouw B,kamer 11, FACULTEIT— 19 jan , 10 juni en 4 aug '98 Aan tel 2848/2867 de weging voor het eindcijfer melding voor deze tentamens bij Wijziging propedeuse blokZ bureau examens Plaats en tijd zul RECHTEN Loopbaan Advies Centrum Tentamendata Inl Empirisch theoretische sociolo len op de oproep vermeld staan Loopbaan Advies Centrum Socialezekerbeidsrecht, gie IS verplaatst van vr 15 45 naar In het studiejaar 1997 1998 organien vr 13 45 uur in AZI14 Do mi 16 okt organiseert het LAC individueel arbeidsrecht seert het LAG, voor gevorderde doe Studeren in de VSl de informatiebijeenkomst 'Een ei collectief arbeidsrecht toraal studenten van de Economi- Privaatrecht A gen bedrijf als loopbaanperspectief Interesse om een semester te stude VTanalyse; blok2 sche Faculteit, trainingen stage Zie Univers nr 6 Deze bijeenkomst is bedoeld voor ren m de V S ' Meld je aan voor het voorbereiding, loopbaanorientatie De aanvulling op het verplicht voor studenten en pas afgestudeerden die Op do zijn de colleges verplaatst van ISEP programma Info en aanmel en solliciteren Dit semester kan nog geschreven boek van prof mr O K Tentamenregeling zich willen oriënteren op het zelf Brahn, Zwaartepunten van het ver- ding bij mw Renee Rijkens, Y 304, SZ25 naar AZ9 (m u v 13/11 dan ingeschreven worden voor trainin belastingrecht standig ondernemerschap Onder de Internationaal AZI 16, 20/11 YZ2) tel 4663141 Deadline voor aanmel gen voor studenten KWW, BIK en mogensrecht, 5e herziene druk, sprekers zijn o a een student en 1993, welke met name van belang ding 15 nov '97 Ondernemingsfinanciering Deel Zie Univers nr 6 enkele afgestudeerden die zullen IS 1 V m de regeling omtrent de han name aan deze activiteiten is gratis Propedeuse Psychologie vertellen over hun ervaringen als delingsonbekwaamheid, is uitge Voorlichting Voor meer informatie en aanmel over studeren Statistiek Tentamendatum Methodologie zelfstandig ondernemer Wo 15 okt deeld in de werkcolleges Studenten buitenland dmg kun je terecht in het LAG (N7/ start voor studenten BIK een trai van het belastingrecht Op dl 14 okt IS er een extra hoor die nog geen aanvulling hebben tel 4662251) ning stagevoorbereidmg van vier collegeinGZ101van8 45 1030uur kunnen een exemplaar afhalen op De faculteit organiseert, i s m de Het schriftelijke tentamen Metho dagdelen Het doel van de traming het secretariaat van de vakgroep andere faculteiten van de KUB, een dologie van het belastingrecht vindt IS het bieden van ondersteuning bij Privaatrecht, kamer Y 256 voorlichtingsbijeenkomst over stu Propedeuse Psychologie: het oriënteren op en gericht zoeken plaats op 22 dec 1997 (met een verderen m het buitenland op 4 nov a s Oriëntatie lengd tentamen op 27 jan 1998 voor praktijkvelden naar een stageplaats Voor inschrij van 13 00 14 00 uur in YZ 10 De Privaatrecht A (propedeuse) ving en meer informatie over het hen die op 22 dec een 5 scoorden) Studenten die afgelopen jaar niet voorlichting richt zich op de buiten programma kun je terecht in het De herkansing IS op 3 aug 1998 landse studiemogelijkheden voor geslaagd zijn voor het vak "Orien Vanaf 13 okt is op Y 256 een stencil LAC (N7), of raadpleeg onze websi verkrijgbaar ter aanvulling op HG het academisch jaar '98/'99 De tatie Praktijkvelden , kunnen nog te (http //cwis kub nl/~dso/lac/) Twee tentamens op een dag nieuwe facultaire informatiegids deelnemen aan het hertentamen van 3 okt "oude stijl" op 15 okt a s Studen "studeren in het buitenland" is dan Wanneer er voor jou twee tentamens ten die hun tentamen dan niet ha tevens beschikbaar op een dag worden afgenomen kun Roosterwijziging Verplaatsing werkcolleges len, moeten deelnemen aan de nieu je dit schri/te2];i melden bijmw M FACULTEIT Staatsrecht B we cursus m blok 4 Deze nieuwe De Wetenschapswinkel zoekt: Lukkenaer Loutr B 1118, we zullen Het college Filosofie vindt op do cursus IS een cursus van 2 studiepun De werkcolleges op 17 okt a s (8 45 trachten hiermee rekening te hou- 6 nov plaats m YZ 2 ten een doctoraalstudent(e) of afgestu ECONOMIE 10 30 en 10 45 12 30) worden ver den Detijd van afnamevind jet z t deerde voor de uitvoering van een Studenten die dit vak nog voor 3 plaatst naar AZ 01 op je oproep Extra tussentoets studiepunten moeten afronden, knj onderzoek naar de problematiek rondom echtscheiding Mogelijke gen naast het tentamen nog een Er wordt een tussentoets voor de Syllabi werkgroepen Sociaal College/tentamenrooster op aanvullende opdracht Meer infor begeleiding van prof P C vanDuy doctoraal cursus 'Taal, cognitie en Recht en Sociale Politiek Internet neen mr P Vlaardingerbroek Meer matie hierover wordt tijdens het communicatie' ingelast Deze Overstap naar een nieuwe eerste college van dit vak gegeven info Meriam Embregts (2113) of wordt gehouden op vr 17 okt 1997 De syllabus is verkrijgbaar bij het propedeuse De roostering kun je vinden op In Ook moet voldaan zijn aan de 15 dictatenmagazijn De studenten van RicusTimmers(2819) van 16 00 18 00 uur in CZ 101 In ternet (http //cwis kub nl/~few/ proefpersoon uren Recidivisten dienen tijdig (doch ui schrijven bij Bureau Examens voor docent Flessen krijgen de syllabus een doctoraalstudent(e) fiscaal recht few/obureau/home htm) terlijk 1 dec 1997| kenbaar te ma uitgereikt op de werkgroep Een voor de uitvoering van een onder deze tussentoets is niet nodig, stu ken dat zij willen overstappen naar overzicht van de werkgroepindeling zoek naar de redenen van de afschaf Doctoraal denten die de cursus op dit moment Psychologie een nieuwe propedeuse Je moet Tentamen Leer der Openbare en de bijbehorende syllabus hangt op fing van de alleenstaanden toeslag in volgen kunnen gewoon aan de tus het belastingrecht, m n in de hiervoor contact opnemen met je Financien 2b In wk 45,46 en 47 vindt Gezond sentoets deelnemen Zij krijgen het prikbord op de Ie etage van geb commissie Oort Meer info Me- heidspsychologie plaats op do 6,13 studie adviseur Recidivisten eco Y en bij het dictatenmagazijn Stu Het tentamen voor het vak Leer der geen oproep thuisgestuurd riam Embregts, op do , kamer S 8 nomie kunnen voor vragen omtrent en 20 nov m QZ201 (i p v wo ) denten die zich ingeschreven heb Openbare Financien 2b (333 020) tel 4662113 of mail naar afronding oude propedeuse terecht ben voor Fase c q Van Rijs dienen wordt dit studiejaar mondeling afLetterenprijs 1997 bij studentassistenten die als volgt te controleren of zij deze docent nog M C D Embregts@kub nl Doctoraal ASZ genomen Dit m tegenstelling tot bereikbaar zijn kamer B 1121, tel hebben of overgeschreven zijn naar De Faculteit der Letteren stelt jaar hetgeen m de studiegids vermeld 013 466 2444/3037 Voor Bedrij f s Van RIJS C q Fase Het praktische gedeelte van LASZ lijks een prijs van f 3 000, beschik economie 1 en 2, AT Ben Meijer, staat Afspraken voor het mondelin V wordt m het TWEEDE semester ge tentamen kunnen rechtstreeks baar voor het beste reisplan van een inl spreekuur op ma van 08 45 verzorgd Met vragen hierover graag via de docent (Dr E Kertzman, student(e) voor een studiegebonden Handelsrecht A voor 10 45u enopvr van 13 00 15 00u contact opnemen met de studie activiteit in het buitenland Doel fiscalisten tel 013 4662102 gemaakt worden FACULTEIT Met ingang van 6 okt a s wordt het adviseur, Jeannette Wouters (tel groep doctoraalstudenten en stu spreekuur van Ben Meijer verplaatst 4662088 / P 311) Sociale Zekerheids denten verkorte opleiding, die in In de syllabus staat op p 6 onder de Stagecoördinator sectie vanma 08 45 10 45u in BI 121 naar recht II wordt alleen aangeboden op 1997 naar het buitenland zijn ge verplicht aan te schaffen literatuur SOCIALE Organisatie en Strategie wo van 14 00 16 00 uur m 3/10,17/10,7/11 en 5/12 weest of studenten die van plan zijn vermeld Van Empel/Huizink, Beta WETENSCHAPPEN B 525 Het spreekuur van vr blijft Sinds 1 okt 1997 isdestagecoordi Sociologie van ASZ I vindt plaats op in 1998 te gaan Deadline indienen ling, waardepapieren en document ongewijzigd Voor Macro 1 en Ma ma en di (blok 2) natie in handen van drs E Dooms, aanvraag 15 okt 1997 Zie prikbord air krediet Dit boek hoeft u met aan cro2 Microl en Micro 2 (sociale tel 3440, kamer B 711 Het spreek bij B 207 voor meer informatie' te schaffen' economie) Jakob van der Waarden, uuriselkewo van 13 30 16 00uur Uitreiking propedeusebullen inl spreekuur opdi van 13 00 15 00 Afspraken hiervoor kunnen ge Groepsbegeleiders Tentamenregeling psychologie Propedeuseuur en vr van 11 00 13 00 u Wis maakt worden bij Angeline van Pes Uitreiking voorlichtingsdagen Internationaal belastingrecht diploma's kunde 1 en Wiskunde 2, Statistiek, ki, tel 2315, kamer B737 Op do 16 okt om 16 00 uur vindt Informatica en Wijsbegeerte, Jurgen de uitreiking van de propedeusebul Zie mededeling onder Faculteit Eco Komende tentamenperiode (dec / Op vr 24 okt 1997 zal de feestelij WiUemsen inl spreekuur op di van len Psychologie plaats aan alle stu nomie jan ) kan men kiezen voor een mon ke uitreiking van de Propedeuse Afstudeerder(ster) gezocht 11 00 1300u en do van 14 00 16 00 denten die per 1 juli 1997 of per 31 diploma's plaatsvinden, vanaf 15 00 deling o/een schriftelijk tentamen Stageplaats RCC/ROCADE, u E mail adres Recidivisten aug 1997 hebben voldaan aan alle Voor een mondeling tentamen kan Aankondiging uur Het programma wordt t z t (deel)tentamens Apeldoorn.

Few@kub nl verplichtingen Meer info zie Uni men via het secretariaat van het FIT bekend gemaakt (013 4662412) een afspraak maken De plaats en tijd van de (deel)toetsen vers nr 6 of Drs Annet Hahn, kaStage onderwerp usisco manage mer P 317, tel 4662088 dit tentamen dient te worden afge is 2 weken voor aanvang te vinden Recidivisten tentamen ment en betrouwbaarheid van de Studenten verkorte legd m de periode dec '97 /jan '98 op http II informatievoorziening In eerdere opleidingen Bedrijfseconomie 1 Het schriftelijke tentamen vindt CWIS kub nll~FSW_2lsoolroosterl stages IS een methode voor risicco Het recidivisten tentamen Bedrijfs plaats op 23 jan '98 (met een ver Studenten van de verkorte opleidin management uitgewerkt Vervol economie 1 op 24 okt 1997 betreft lengd tentamen op 13 febr '98 voor gen die nog geen kopie hebben inge gens IS getracht te komen tot meet een tentamen over de gehele stof hen dic op 2S jan een 5 hebben ge bare indicatoren van de mate van leverdvanhunHBO diploma, wordt voor BE 1 zoals gedoceerd in studie betrouwbaarheid van de informatie verzocht dit zo snel mogelijk te haald) aanmelding voor dit tenta jaar 1996/97 Het is dus geen tussen men bij bureau examens Het is niet doen Lever een kopie m bij Bureau voorziening In deze stage is het de toets" Onderwijs & Onderzoek (kamer B toegestaan het tentamen zowel bedoeling te komen tot een typolo Perosistraat 81, Tilburg Noord 208) en ook bij Bureau Inschrijving mondeling als schriftelijk af te leg gie van bedrijfsprocessen en infoi gen, men dient een keuze te maken (kamer C 82), en schrijf je vervolgens matiesystemcn als basis voor het Recidivisten en Informatica M 1 V 1 aug '98 wordt het tentamen beschrijven van minimum niveaus IDIJ Bureau Inschrijving in als docto alleen nog schriftelijk afgenomen Economie studentendievoorOl 09 raal student van maatregelen ter bevordering van eerste keus in tweede hands spullen!

De herkansing is op 10 aug 98 1997 zijn begonnen en Infoimatica de betrouwbaarheid Aanvangsda hebben behaald maar Statistiek nog turn snel na de zomervakantie Wijziging telefoonnummer met, krijgen vrijstelling |via studie Nadere informatie en aanmelding Tentamendatum Methodologie adviseur|voor Informatica, indien dr G J van der Pijl B408, tel In de studiegids staat het telefoon van het Open: dinsdag t/m vrijdag: 9.30 17.00 u belastingrecht ZIJ Statistiek (oudlnoggaanafleggen 4662138 of thuis 013 5300151 e nummer van P Mooren foutief ver behoefte e a geen aanvulling, maar mail vdrpijl@tref nl Het schriftelijk tentamen vindt zaterdag: 9.30 16 00u meld Het juiste nummer is 8257 wanneer wordt gekozen voor Statis plaats op 22 dec '97 (met een ver tiek nieuwdan wordt geadviseerd te lengd tentamen op 27 jan '98 voor Studeren in de VSl oefenen met MATLAB Wanneer hen die op 22 dec een 5 scoorden) buslijn 41 stopt \ oor de deur Informatica nog slechts gedeeltelijk Interesse om komend academisch De herkansing is op 3 aug '98 IS voldaan dan kunnen de The Systeem- en Ontwikkeling

Programma II - Rectificatie

Kringloop Bedrijf Tilburg

UIVIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 ^

TIGEAK

T.S.C. 'St. Olof' Vanavond vindt de lustrumreceptie van dispuut K.O.N.G.S.I. plaats op de sociëteit.

Ma.av. 13 okt. is er de eerste Eerstejaars Leden Vergadering v a n h e t Rood-Zwart Geruite laar. De mogelijkheid om te reageren op de eerste weken van het lidmaatschap.

Di. 14 okt. k u n n e n de disputen h u n kandidaatleden presenteren bij het kroegvolk tijdens de kroegjool.

Do. 16 okt. zal de tiende Tilburgse Bedrijvendag plaatsvinden. Een recordaantal bedrijven en studenten zullen deze dag aanwezig zijn.

Natuurlijk kan elk lid zich inschrijven voor de mensa op de sociëteit.

Ma. en di. een drie-gangen maaltijd voor f 5,— en donderdagavond een luxe drie-gangen m a a l t i j d voor f 7,50.

Plato Di. 14 okt. galapromotieborrel. Vanaf dan begint de kaartverkoop voor h e t l u s t r u m g a l a , dat g e h o u d e n wordt op 2 I n o v . . Op do. 16 okt. k u n je k o m e n kijken naar de kampvideo.

Aansluitend wordt er een spelshow gepresenteerd.

VIdar Wo. 15 okt. zal er een BLV plaatsvinden ten gelegenheid van de nainauguratie. Deze zal aanvangen om 20.00u. Do. 16 oktober zal de Commissie Culinaire een heerlijke maaltijd voor ons koken, dus schrijf je in! ' s A v o n d s is er e e n b i e r c a n t u s .

Woensdag 2 2 o k t o b e r z a l e r e e n AL V plaatsvinden, die ook zal aanvangen o m 20.00U.

ELSA Wij zoeken gezellige en enthousiaste jongens en meisjes o m de verschillende c o m m i s s i e s te v e r s t e r k e n .

D u s heb je interesse, k o m dan langs op onze kamer in Y 309. Spreekuur is elke di. en wo. van 12.45-13.30 uur. Ook kun je een mailtje sturen naar elsa@kub.nl. Verder zijn er dit jaar ook weer de nodige borrels. Deze zijn altijd supergezellig en vinden p l a a t s in de ' M i U e r T i m e ' vanaf 21.00 uur. De eerstvolgende borrel vindt plaats op 15 okt.. De hieropvolgende borrels, telkens twee weken daarna.

Debat Club Tilburg Cicero Ma. 13 okt. o m 20.00 u u r in cafe M a r i j n e n zal er t o c h een bijeenk o m s t zijn. O n d a n k s dat er in de brieven vermeld staat van niet. Deze avond zullen we gaan b e n u t t e n om het parlementair debatteren beter onder de knie te krijgen. En....voor liefhebbers zal er in het engels gedebatteerd gaan worden.

Peter Noil Het congres "Ethiek in het strafproces" op 14 okt.. Inschrijven kan nog op de dag zelf. Bel voor verdere informatie m e t John (013-54.34.324| of Marianne (013-46.35.334) of kijk op de Univers-site op internet.

STEPS Bingo. Wo. 15 okt. wordt er door STEPS een ouderwetse kienavond georganiseerd in cafe Miller Time, ledereen is van harte welkom vanaf 21.00 uur. Er zullen verschillende rondes worden gespeeld en natuurlijk zijn er leuke prijzen te winnen!

Voor meer info. kom langs in R14 of bel naar 013-4662993. Mailen kan natuurliik ook: STEPS@kub.nl

U N I V E R S B É 9 OKTOBER 1997

Vind je het een uitdaging om voor de KUB een l u s t r u m a c t i v i t e i t te organiseren? TIGEAK is de koepelvereniging voor alle studieverenigingen aan de KUB en organiseert op 7 en 8 apr. een p r o m o t i e m a r k t en discussiemiddag in het kader van het 70-jarigbestaan van de KUB. Het l u s t r u m staat in het teken van 'Nat u u r en Milieu'.Wij zijn dringend op zoek naar mensen die aan deze dagen een concrete invulling k u n n e n geven. Denk jij de uitdaging aan te k u n n e n en wil jij een bijdrage leveren, neem dan contact op met ons.

TIGEAK is te bereiken op kamer R6, telefoon 013-466 2994, of per e m a i l : TIGEAK@kub.nl Ook heeft TIGEAK een activiteitenkalender waar alle activiteiten van alle a a n g e s l o t e n verenigingen op (moeten komen te) staan: stuwww.kub.nl/~tigeak @ AIESEC Actief worden bij AIESECL Heb je zin o m in een creatief en enthousiast t e a m a c t i v i t e i t e n te organiseren?

Heb je tevens vanaf dec. tijd over?

Kom dan eens langs op de AIESEC k a m e r voor m e e r i n f o r m a t i e . We zijn ook speciaal op zoek naar een enthousiaste Bikker die het een uitdaging vindt o m te werken aan een wereldwijd intranet. Informeer bij Jan-Peter.

Internationale stages Wil jij je grenzen verleggen? Dit kan via de i n t e r n a t i o n a l e stages v a n AIESEC voor s t u d e n t e n economie en aanverwante studies! Wil je meer informatie, k o m eens langs!

Bezoek ook eens onze i n t e r n e t s i t e : http://clubsupport.info.nl/8176/ welkom.htm @ Complex Er staan dit jaar nog een hoop activiteiten gepland, het hele jaar door kunnen uittreksels gekocht worden, er k o m e n weer vier Caelestia's uit en elke di. is er een borrel in de Irish P u b . Er b e s t a a t n o g s t e e d s de mogelijkheid om een a b o n n e m e n t t e n e m e n op h e t t i j d s c h r i f t 'Psychologie'. Als lid van Complex betaal je slechts f 53,-!

Genoeg reden om lid te worden van Complex. Kom dus langs de Complex-kamer (R8) voor informatie of inschrijving. Ook voor derdejaars psychologie s t u d e n t e n zal er van alles georganiseerd worden door de commissies Santé, Laesie en Pino.

Nog even wat activiteiten die het k o m e n d e jaar o n d e r a n d e r e gaan plaatsvinden: in de week van 13 okt. k o m e n er een aantal polen naar Tilb u r g . D e h e l e w e e k z u l l e n er a c t i v i t e i t e n , b o r r e l s e.d. w o r d e n georganiseerd.

EFACT AE bedrijvendag Op wo. 5 nov. is de AE-bedrijvendag.

Je k u n t je t / m 17 okt. inschrijven voor de onderdelen m e t CV en t / m 4 november voor de overige onderdelen. Mocht je nog vragen hebben, k o m dan even i n f o r m e r e n op de EFACT-kamer R1/R2 Centrale Boekeninkoop De groene b o e k e n b o n n e n k u n n e n nog ingeleverd worden t / m 10 okt. op de EFACT-kamer R1/R2 of in de bus in de hal van gebouw B. Carrière Contact Wil jij informatie over stages, vacatures, inhousedagen, business courses, etc. Kom je dan inschrijven op de EFACT-kamer (R1/R2).

Openingstijden De EFACT-kamer(RI/R2) is ma t/m vrij open van 10.00 tot 16.00 u.

ISABEST Ook dit semester organiseert ISABEST weer een groot aantal activiteiten, waardoor accountancy- en controUingstudenten zich optimaal k u n n e n oriënteren op de arbeidsmarkt. En niet te vergeten is iedere eerste dinsdag van de maand de ledenborrel in café de Boekanier. Voor meer informatie over de ISABESTa c t i v i t e i t e n k u n je t e r e c h t op de ISABEST-kamer, R18, op de Internet-pagina van Univers en op onze eigen Internet-homepage: http://stuwww.kub.nl/~isabest.

Hier k u n je ook terecht voor informatie over de diverse business courses, de open sollicitatiedagen van Deloitte & T o u c h e en de Nationale Berk Management Competitie.®

1

M MEMO

De memobertchten zijn bedoeld voor studenten en gezelligheidsverenigingen plus instituten en afdelingen weli<e activiteiten ontplooien op , bet terrein van cultuur, ontspanning en sport. Hou het kort en bondig.

1 De redactie behoudt zich het recht voor berichten in te l(orten. Inleve1 ren donderdags tot 1 3 . 0 0 uur. Niet op woensdag. Kopij aanleveren in wp 5 . 1 .

Integrand

SBIT

Internationale ervaring..^ Je k u n t je nu inschrijven voor een internationale stage via het Coopers & Lybrand International Internship Programme. Wees er snel bij want de inschrijving sluit op 10 okt.. Bij Integrand k u n je je inschrijfformulier o p h a l e n ! O o k h e t inschrijfformulier voor de i n t e r n a t i o n a l e stage van Unilever k u n je bij ons halen. Deze inschrijving sluit op 31 okt..

Intekrant De nieuwe Intekrant is er weer. Je v i n d t de I n t e k r a n t in de g r o e n e Intekrantbakken die verspreid staan over het KUB-terrein.

Inschrijven is gratis en vrijblijvend en k u n je doen in R-23 of bel even 013-4663192. We zijn geopend van ma. t / m vr. van 09.30-12.00 u u r en van 14.00-16.30 uur.

jassen. Ze zijn er weer. De enige echte SBlT-jassen, mét voering. Ze k o s t e n s l e c h t s f 35,-- en er geldt OP=OP. Exclusief verkrijgbaar op de SBlT-kamer.

SBIT-Weekend. Meemaken, bij zijn.

Dat is h e t devies voor h e t SBITweekend op 14, 15 en 16 nov.. D u s reserveer deze dagen vast in je agenda !

Excursie naar AMS. Kom je n u inschrijven op de kamer voor de excursie naar AMS te Den Haag. De kosten zijn f 5,- voor leden, f 7,50 voor niet-leden, w e e k e n d k a a r t h o u d e r s mogen voor niks mee. Op de kamer k u n je meer informatie over de excursie krijgen.

ALD en borrel. Op 13 okt. is er weer een Aktieve Ledendag. Je k u n t je nu nog inschrijven op de SBIT-kamer.

Slechts f 12,50 voor skaten + eten!

Alleen skaten is f 5,-, alleen eten is f 10,-. 's Avonds vindt de maandel i j k s e b o r r e l i n café K a n d i n s k y plaats, natuurlijk voor alle leden van SBIT. Landelijke BIK-bedrijvendag.

Schrijf je nu in voor de LBBD op ma.

20 okt. in de herfstvakantie. Maak kennis met je toekomstige werkgevers op de informatiemarkt en tijdens de diverse parallelsessies.

Kamerdiensten.

De SBIT-kamer (R21) is elke werkdag geopend van 10.00-15.00 uur. @

Marketing Associatie KUB Beste s t u d e n t e n ! We zijn nog op zoek naar een gemotiveerde jongem a n voor onze congres-commissie.

Misschien enigszins discriminerend, maar zeker niet zo bedoeld. Als t e g e n h a n g e r v a n de v r o u w e l i j k e kanjers in deze commissie. Verder zijn onze c o m m i s s i e s al vrij vol, maar extra m e n s e n zijn altijd welk o m . D u s wil je actief lid of passief lid worden bij de MAKUB, k o m dan gerust langs op onze k a m e r R-25.

Verder wil ik alvast wijzen op het super-gezellige uitstapje voor alle actieve leden. Op donderdag 23 oktober zal deze 'Actief Kader D a g ' plaatsvinden. Wat we gaan doen is nog geheim, maar houd de do. en vr. (morgen) maar vrij! Vergeet ook niet onze internet-site te bezoeken om op de hoogte te blijven van alle activiteiten: h t t p : / / s t u w w w / - m a k u b Marge We zijn een vereniging voor zowel gevorderde als beginnende beleggers. Besluiten waarin we handelen worden tijdens de beleggingsvergadering genomen. In deze vergadering heeft ieder lid een s t e m ongeacht zijn financiële inbreng. Heb je interesse in onze vereniging bezoek dan een beleggingsvergadering. De volgende vergadering is di. 21 okt. in YZ-7. We beginnen o m 20.00. Voor meer informatie over Marge kun je ook t e r e c h t op h e t i n t e r n e t . We staan bij de studie verenigingen. @ Mercurlus Zes sprekers van g e r e n o m m e e r d e bedrijven vertellen je tijdens de Finance Day (wo. 15 okt.) over h u n dagelijke bezigheden, de beroepsmogelijkheden na je studie en leggen de link tussen h u n studie en h u n huidige werk. Wanneer jouw interresse ligt b i n n e n de vakgebieden financiering, G.K.B, of beleggingen dan mag je deze dag niet missen.

Di. 28 okt. gaat Mercurius naar de AEX, wanneer je zin hebt om mee te gaan, schrijf je dan in op onze kamer: R-7. @

Smeetslcring 6 Nov. vindt de volgende excursie plaats en wel naar Paardekooper & Hoffman. Twee weken van te voren hangt de inschrijflijst er weer. Ook is er voor de liefhebber nog een stageplaats op Curacao in d e c . Kom voor meer informatie langs bij de kamer en vraag naar de internationale s t a g e c o m i s s i e . Last b u t n o t least kan er 14 okt. weer gedronken w o r d e n in h e t Bruin Kafee. Er is namelijk weer een borrel en wel om 21.30 uur. @ TAOP Di. 1 4 o k t . i s e r w e e r een borrei! Kom dan naar café T i m e Out! (niet vergeten dus!)

Vr. 10 okt. (morgen) zal de workshop van Kenhardt en Psychotechniek plaatsvinden op de theologische faculteit en d u u r t van 9.0017.00 uur. We verzamelen m de koffiekamer aldaar. Deelname is alleen mogelijk als je je hebt ingeschreven.

Kom je vr.av. 10 okt. naar de Revenu? Tijdens het happen en borrelen k u n je k e n n i s m a k e n m e t andere T A O P - l e d e n w a a r o n d e r oud-studentleden en onze ereleden prof.dr.

F. van Dooren en dr. Th. TaiUieu!

Kom naar de Revenu, vanaf 20.00 u u r in 'Villa de Vier Jaargetijden' ma. t / m wo. 20, 21 en 23 okt.)! Do. 30 okt. geeft Dhr. Eliahou, werkzaam bij Philips, een lezing over HRM en t e a m b u i l d i n g (19.00-21.00 u u r in SZ18). Info: R-12 ma. t / m do. van 10.30-13.30 u u r en vr. van 12.3016.30 is er altijd iemand aanwezig.

Bel:4663071 of mail: TAOP@kub.nl.

N.B. Wil jij je verdiepen in de A&Omaterie? @

Polis TEV Hallo allemaal volgende week zal er weer een borrel zijn in Café Miller T i m e . Dan worden onder andere de enige echte polispassen uitgedeeld, e v e n e e n s zal d a n de k a m p v i d e o worden getoond. Verder zullen jullie al wel gemerkt hebben dat het mogelijk is om je m te schrijven voor zo'n mooie Polisjas. Dat kan m Rl 1 en op de borrel van 14 okt.. Dus wil jij ook zo'n ontzettend mooie polisjas hebben schrijf je dan snel in!

N a t u u r l i j k zijn er nog s t e e d s de k a m e r d i e n s t e n , van 11.30-15.00 uur. Behalve op wo. want dan is het van 13/30-16.00 uur.

Landelijk Econometristen Volleybaltoernooi Do. 23 okt. vindt er een landelijk volleybaltoernooi plaats in Amsterdam. De kosten zijn f 20,-- per team.

Het is ook mogelijk te blijven eten en/of slapen. Dus haal je neus uit de suffe boeken en besteed je herfstvakantie echt nuttig. Inschrijven en meer info. op de TEV-kamer )R27).

Gangborrel. Vandaag (9 okt.) is er weer een gangborrel voor alle actieve leden van alle studieverenigingen. Dé manier om ook eens kennis te m a k e n m e t m e n s e n van andere

wm

richtingen. D u s alle actieve leden v a n de TEV : k o m v a n d a a g rond 16.00 naar gebouw R. WBS congres. Op do. 30 okt. is het 7e congres van de WBS. Het congres gaat over BPR. Zegt nix? Kom dan!

Enkele topsprekers als prof. drs. R. Lubbers en dr. H. Buffart verzorgen een lezing. Daarnaast presenteren interessante bedrijven als Coopers & Lybrand, M.I.S., P T T Post en Remi jsen Distributie een interactieve case. Je krijgt een écht luxe map, een lunch & borrel. Interesse? Inschrijven dagelijks in R27, bij de tafels in A van 10 t o t 2 of in de mensa. Snel aanmelden is geboden, het aantal plaatsen bij de cases is beperkt. Aanmelden tot 23 okt. (let op je v a k a n t i e ! meld je dus direct aan.). @ TOP-DOWN Management Consultancy Dag 1997 In navolging van het succes van de M a n a g e m e n t C o n s u l t a n c y Dag (MCD) '96, organiseert T O P D O W N WO. 29 okt. de M C D '97. De inschrijving voor deze dag is reeds begonnen. De dag zal worden gehouden in Congrescentrum De Postelse Hoeve in Tilburg. De kosten voor s t u d e n t e n b e d r a g e n f 10,-- voor M & O en/of T O P - D O W N leden, en f 15,-- voor niet-leden. Heb je interesse, schrijf je dan zo snel mogelijk in. Inschrijven kan via i n t e r n e t : http://stuwww.kub.nl/studie/topd o w n / m c d h t m l l . h t m , de T o p D o w n s t a n d in g e b o u w A en de mensa of op de T O P - D O W N kamer R34.@ VITE International Op 30 okt. aanstaande organiseert VITE i.s.m. h e t Loopbaan Advies C e n t r u m en het Bureau Internationale A m b t e n a r e n een s y m p o s i u m m e t als titel 'Werken binnen Internationale Ambtelijke Organisaties'.

Plaats van handeling is SZ 25 van 13.30-16.30 en de toegang is gratis.

Na afloop vindt er een borrel plaats.

Inschrijven kan op de VITE-kamer.

Op 6 nov. hervatten we onze samenw e r k i n g m e t het LAC als we een lezing organiseren over 'Werken in h e t b u i t e n l a n d ' . D e e l n a m e kost f 10,-- en de lezing vindt plaats in SZ 31 van 13.30 tot 16.30 uur. @

Lacoste (tennis) De laatste week van okt zal geheel in het teken staan van het 30-jarig bestaan van Lacoste. Het progamma van de week ziet er als volgt uit. Ma. 27 okt. zal er een openingsreceptie in de Korenbloem worden gehouden . Di. 28 okt. Vindt het symposium " Globalisering binnen de Sportwereld" plaats. Hier k o m e n ook een aantal grote namen naartoe. Wo. 29 okt. is er een eetkroegemocht en een feest. Do 30 okt. Zal er een interuniversitaire sportuitwisseling en bierestafette plaatsvinden op het sportcentrum. Vr. 31 okt. is het Survival in de Ardennen. O p z a . 1 nov. zal de w e e k worden afgesloten met een gala. Schrijf je dus snel in bij een van de leden van de lustrumcommissie.

SHOT (hocl<ey) Iedereen (ook niet-leden) wordt van h a r t e u i t g e n o d i g d k o m e n d e zo. langs de lijnen de korenblauwen aan te moedigen. Het is aanstaande zondag namelijk 'Open Dag'. Als extra verrassing mag iedere toeschouwer drie strafballen n e m e n op de keeper van het Nederlands elftal.

Under Par (golf) Op do. 16 okt. a.s. wordt er weer een maandbeker gehouden. Deze keens die echter behalve voor de GVB-ers op de 18 holes baan, ook voor de wit baanbewijs-houders op de 6-holesbaan. Dus kom ook en laat zien wat je kunt! (Greenfee niet-Prise d'Eauleden f30,- resp f 25,-). 's Avonds is e r o m 19.30u i n ' d e Korenbloem'een informatie-avond, speciaal voor de b e g i n n e n d e leden en alle andere geïnteresseerden, over de lessen, het h a l e n van je GVB, enz. Daaraan aansluitend, om ongeveer 21.00 uur, is er de maandelijkse borrel, wereldberoemd in heel Tilburg, voor alle leden van Under Par. V o o r i n f o r m a t i e : b e l Carolien (4675822), of Ralph (4631746).

iciitlius

Camelot (handbal)

Dit is de kans om m e t christelijke studentenverenigingichthus kennis te maken: op do. 9 okt. (vanavond!!) organiseren we een open maaltijd.

Iedereen die b e l a n g s t e l l i n g heeft m a g m e e - e t e n . Adres: Diederiksdreef 14 (zijstraat Goirkestraat) Bel voorinformatie: Bram 013-4680345 of Goveri 013-5420264.

T i j d e n s de W e e k v a n Pendragon gaan we m e t Camelot op wo. bask e t b a l l e n en op do. volleyballen.

Beide dagen van 18.30 uur t/m 24.00 uur. Heb je zin om mee te doen, geef je dan op bij Dion (4682557). Op di.

4 nov. gaan we om 19.00 uur eten bij Rumours en daarna is er de fameuze dartavond. Geef je hiervoor op bij Dion (4682557) of schrijf je naam in de Camelot-map op de training.

Genetische manipulatie S t u d i u m Generale presenteert op d o . 9 o k t . v a n 13.30-15.00uur inzaai YZ 1 interviews en discussie over Genetische Manipulatie.

Bodyfit op za.

Comedy Explosion

We zijn afgelopen weken begonnen m e t een b o d y f i t - t r a i n i n g op za..

Deze training is van 11.00-11.45 uur en wordt in zaal 2 gegeven.

Studium Generale brengt op do. 16 okt. van 13.30-15.15 u u r in zaal YZ 1 de beste stand up comedians uit het comedy circuit in een razendsnelle theatershow: COMEDY EXPLOSION. Het overtreft het gewone cabaret in snelheid en lachdichtheid.

De Comedy Explosion is Nederlands m e e s t ervaren s t a n d - u p formatie m e t zo'n twintig vaste comedians.

Aan de show zullen deelnemen: Arie en Silvester (de zilveren winnaars van het laatste Camarettenfestival), Martijn Oosterhuis, DrewFranklin (komt uit Texas en brengt een prachtig verhaal over zijn eerste kennismaking m e t Nederland, Bob McLaren, Tom Sligting (finalist van het Klemkunstfestival Amsterdam), Sjaak Bral (de ene helft van het cabaretduo Bral en Bontebal, bekend o m zijin g e s p r o k e n c o l u m n s op Radio West en de VPRO). Toegang vrij.®

Herfstvakantie M a . 20 t / m vr. 24 o k t . is het HERFSTVAKANTIE. Dit houdt het volgende in: Er zijngeen trainingen/ lessen en/of cursussen. Er is wel elke dagBodyfit(16.15-17.00uur)enelke dag Keep Moving (17.00-17.45 uur).

Gedurende de avonduren zal Pendragon de WEEK VAN PENDRAG O N organiseren, d.w.z. toernooitjes in v e r s c h i l l e n d e t a k k e n van sport. Meer informatie hierover kun je k r i j g e n bij P e n d r a g o n (0134663012)

"Veel mensen zien iemand die er niet verzorgd uitziet al als overlast."

Voor wie eens kennis wil maken met NRC Handelsblad of voor wie zich geen abonnement wil of kan permitteren, is het Studentenbonnenboekje van NRC Handelsblad een uitkomst. Het boekje bevat 25 bonnen voor f 25,- die het hele jaar lang kunnen worden verzilverd bij elk verkooppunt in Nederland.

Voor één gulden de vrijdagkrant bijvoorbeeld met de bijlage Boeken en het toonaangevende Cultureel Supplement. Of de zaterdagkrant met de bijlage Wetenschap & Onderwijs en het zaterdags bijvoegsel Z. Of de maandagkrant met de bijlage Sport.

Naast inspirerende bijlagen biedt NRC Handelsblad elke dag weer een objectieve kijk op het binnen- en buitenlands nieuws en de achterliggende feiten. Geïnteresseerd in 25 X NRC Handelsblad voor een studentvriendelijke prijs? Stuur dan de bon op.

'\%n«w\ift\ftft*\H\A>^fl\ov

Voor het Studentenbonnenboekje machtig ik NRC Handelsblad om éénmalig f 25,van mijn rekening af te schrijven en krijg het boekje met 25 bonnen thuisgestuurd.

Naam:

M/V

Straat: Postcode/Plaats: Bank-/gironummer:

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

Handtekening: Opleidingsinstituut/universiteit: Studierichting: Collegekaartnummer:

Stuur deze bon in een envelop zander postzegel naar: NRC Handelsblad Antwoordnummer 92300, 3009 XD Rotterdam.

N R C Handelsblad r u n f o m i c e r t / i c h aan de regel, ni b ( de VVet Persoonsregistratie , a n de Registratiekamer

NRC ^

HANDELSBLAD

Voor wie bereid is na te denken.

S037

Carina Klanier, student Arabisch in Europa (letterenfaculteit) Volgde elf weken een cursus Arabisch in Sana'a, Yemen Sana'a, de hoofdstad van Yemen, telt anderhalf miljoen mensen. Het is een traditionele stad: de meeste vrouwen dragen een transparante sluier of een met een spleetje waardoor je hun ogen kunt zien. De straat is meer het terrein van mannen. Die hebben weer een soort vrouwenkleren, sommigen dragen een overhemdjurk met colbertje en riem met kromdolk. Anderen hebben een doejt omgeknoopt die op een rok lijkt.

Dat de vrouwen in het zwart gekleed gaan betekent niet dat Yemen net zo fundamentalistisch is als Afghanistan of Iran. Het is vooral een traditioneel land. Er is wel een fundamentalistische beweging waar daar hebben de traditionalisten nu juist moeite mee.

Deze week eet Univers mee met de vijf bewoners van Mahoniestraat 15. Bijzonderheden: ze mogen elkaar graag masseren, delen de broodnodige boodschappen en werken a la huisidool Hans Teeuwen 'op noeste wijze in de tuin teneinde deze een weelderig aanzien te verschaffen'.

Volgens onbevestigde bronnen houdt zich in 'Villa PeW' een illegaal schuil. Het zou gaan om Sabine (21, stagiaire facilitaire dienstverlening van de Landbouwuniversiteit Wageningen), die als enige in huis géén personeelwetenschappen studeert. Het zwarte schaap lijkt vlug gevonden.

Lijkt, want Sabine laat zich niet zomaar naar de slachtbank leiden.

"Ik ben hier gekomen om te managen." En dan, plechtig: "Ik zie erop toe dat dit pand wordt schoongemaakt." Walter (25) huldigt zo zijn eigen opvattingen over de 'onderduiker'. "Ze profiteert van onze sociale voorzieningen", klinkt het in de stijl van Hans Teeuwen.

De cabaretier scoort net als collega Theo Maassen hoog bi) 'de vijf'.

Nicolette (22), met een knipoog naar laatstgenoemde: "Vanbinnen zijn we allemaal blank." Tientallen keren hebben ze Teeuwen en Maassen op video bekeken. Lachen, gieren, brullen. Er wordt überhaupt wat afgebulderd, daar aan de Mahonielaan. Meestal gebeurt dat óm en dóór Angela (25), beter bekend als het zonnetje in huis.

Het is een publiek geheim dat ze er twee bizarre gewoonten op nahoudt, "fa, ik sla en ik slaap." Het eerste blijkt niet meer en niet minder dan een spontane uiting van vrolijkheid. Het tweede zit 'm meer in de aard van het beestje, zullen we maar zeggen. Ter verduidelijking rukt Jeroen (23) twee foto's van het prikbord. "Hier: twee keer Angela, twee keer slapend gefotografeerd op de bank", giert hij.

Wat zijn eigen eigenaardigheden eigenlijk zijn? Poeh, daar vraag je hem wat. Eh, géén. Nou ja, misschien dat hij de rol van regelneef op zich neemt. "Hij is de huisman", nuanceert Sabine. "Nee, ik ben de vader van vier kinderen", riposteert Jeroen. Hij blijkt tevens het brein achter de lasagne die dampend en al de oven verlaat.

"Lasagne a la Jeroen", heet het gerecht in huis officieel. Negen van de tien keer zitten ze 's avonds gezamenlijk aan de dis. En eerlijk zullen ze alles delen, want er worden steevast boodschappen gedaan voor vijf. Jeroen: "Alles in de ijskast is gemeenschappelijk."

Daarvoor betalen ze elk veertig gulden in de week, maar ze krijgen er dan ook iets voor terug. Zo zijn er standaard vijf soorten beleg voorradig. En is er iets op, dan plak je gewoon even een briefje op de ijskast met het gewenste artikel. PeW'ers zijn hun eigen personeel.

Boodschappen doen en poetsen gaan volgens hetzelfde stramien: iedereen is een keer aan de beurt. Het systeem werkt perfect. Zodanig dat niet alleen de huiskamer, maar zelfs de tuin er pico bello uitziet.

Dat laatste blijkt vooral een manier om het studeren 'eventjes' uit te stellen. Walter: "Zodra er aan een scriptie moet worden gewerkt, is de tuin ineens keurig netjes geschoffeld."

Het kan nog een graadje erger. Zo is het nog niet zo lang geleden dat er vier schermen naast elkaar stonden opgesteld waarop ze vervolgens computerspelletjes deden, in de huiskamer wel-te-verstaan. Met die 'flauwekul' zijn ze na verloop van tijd toch maar opgehouden.

Wat wel onverminderd doorgaat, is de individuele massage. Nog steeds zijn ze geen van allen te beroerd om eikaars schouders en nek eens even flink onder handen te nemen. Close maar niet klef, laten we het zo maar noemen.

Op maandag poolen ze bij De Korenbloem en op woensdag zakken ze onderuit voor het voetbal. Ja, ook de meiden. "En natuurlijk kijken we ook naar Goede Tijden, Slechte Tijden. En naar tekenfilms", zegt Nicolette. Met de buik vol en de pijp leeg zapt ze van TMF naar BRT 2. Aha, daar hebben we onze vriend Lucky Luke. Het wordt ineens erg stil in de Mahoniestraat.

[Tekst: Quirijn Metz; Foto: Erik van der Burgtj

3.

Beestenbende Het is feest in dierenland, want het is vakantie.

Ook dieren moeten zich zo nu en dan kunnen ontspannen in een omgeving zonder mensen, waar ze dan eens helemaal ongestoord zichzelf kunnen zijn. Ze kunnen gaan jetski-racen, roeien, vissen en zwemmen.

De vakantievierders in kwestie houden e r echter vreerade omgangsvormen op na. Zo spreekt de uil altijd de waarheid, de vos liegt altijd en de slang vertelt dan eens de waarheid en d a n eens een leugen. Dat zou het redelijk overzichtelijk moeten houden, ware het niet dat er ook nog eigenwijze teckels zijn, waarvan volstrekt onbekend is aan welke normen zij zich houden. Het vijftal waarover dit raadsel gaat bestaat uit leden van de bovengenoemde groepen, waarvan verder alleen bekend is dat er zich slechts één teckel in het gezelschap bevindt.

A. 1.

2.

3.

4.

D houdt van roeien.

E houdt van zwemmen en van vissen.

B is een uil.

E is niet een vos of een slang.

UNIVERS

9 OKTOBER 1 9 9 7

sport B. 1.

2.

3.

4.

C. 1.

2.

3.

4.

C h o u d t van alle vier de activiteiten.

A is geen slang.

Ik ben het eens met de d e r d e verklaring van D. Ik ben een uU. B houdt van alle vier de activiteiten.

D is niet geïnteresseerd in vissen.

Ik hou niet van roeien.

E is geen uil.

D. 1. Ik hou van drie van de activiteiten.

2. Ik hou van roeien.

3. C s interesse in de activiteiten b e p e r k t zich tot vissen.

4. A's d e r d e verklaring is vals.

E. 1. C houdt van jetski-racen en zwemmen.

2. Twee van mijn activiteiten zijn jetski-racen en roeien.

4.

A's activiteiten beperken zich tot jetski-racen en roeien.

D houdt slechts van één van de vier activiteiten.

Wie is welk dier? En wat zijn hun (niet twee van hen hebben hetzelfde activiteiten).

activiteiten? aantal

De oplossing van Denksport van vorige week (Univers 6)is: A is de roodharige, B de brunette en C de blondine. De winnaar is Sander Neuraij.

Hij krijgt een boekenbon van 25 gulden, af te halen op de redactie (A 16). Kikkert van Assouw krijgt een geldeloze troostprijs. Hij deed mee aan deze 'vrouwenpuzzel', nadat hij, zo laat hij weten, "door mijn vriendin na een relatie van drieëneenhalf j a a r aan de kant ben gezet".

Ondanks zijn liefdesverdriet s t u u r d e hij een correcte oplossing in. [WK]

Oplossingen kunt u sturen naar Unif^fs, kamer A 16. mailen kan ook: M.A.M.Knapen@KUB.NL. De Inzendtngsluit dinsdag 14 oktober. 17.00 uur.

De winnaar (na loting) ontvangt een boekenbon van 25 gulden.

Stammen zijn nog heel invloedrijk in het land. Deze zijn bewaarders van gewoontes en tradities. Aan het hoofd van een stam staat een sjeik. Deze titel is erfelijk. Tegenover de stammen staat de rehgieuze elite. In het zuiden waren er bijvoorbeeld vrouwen die handel dreven, iets wat de fundamentalisten niet goed vinden.

De stammen trekken niet meer en leven vaak van de landbouw. Ze verkopen koffie, druiven, bananen en qaL Qat is de nationale drug.

Veel mannen kauwen elke dag qat. Het is een struik die op liguster lijkt en waarvan de jonge blaadjes een speedy effect geven. De qat houd je in je wang zoals kauwgum. De qatsessies van groepjes mannen duren uren. de politiek wordt besproken, er worden grappen gemaakt. Er wordt bij voorkeur cola bij gedronken. Sommige mannen kauwen het tijdens hun werk of ze zitten in hun winkeltje qat te kauwen.

Veel toeristen zijn er niet in Yemen. Als buitenlandse vrouwen werden wij op straat erg aangestaard. Onze kleding was aangepast, lang en wijd. Ook de huisvesting was speciaal: een matras op de grond, een plastic klerenkast en een bureautje met een stoel. Samen hadden we een keuken, een zitkamer met een tv (met één kanaal) en een badkamer. Ik had een kamer voor mezelf.

De studenten die zich ingeschreven hadden voor de cursus die door een Talencentrum was georganiseerd, kwamen uit Amerika en West-Europa. De groepen waren klein en bestonden hooguit uit zes studenten. Daardoor moest je actief meedoen en werd het programma ook wat aan de behoeften van de studenten aangepast. We hadden van acht tot twaalf les en de voertaal was Arabisch. Ik heb veel geleerd. Het programma bestond uil twee keer vijf weken les met daartussen een week vrij.

Door het bergachtige land heb ik een klein reisje gemaakt. Het is een prachtig land.

Sommige gebieden zijn gevaarlijk, daar kidnappen ze wel eens een buitenlander om van de regering een weg of school af te dwingen. Volgens sommigen word je uitstekend verzorgd en heb je dan een mooi tijd!

D I T IS DK [)Klh:KNVKh:RTI(;STK AFtKVKKIW; VAN KKN R l BRIKK \HARIN STIDENTEN EN MEMSKRKKRS V\NI IT VERS( llltl.ENUli LANDEN UTEN WCTEN HOE HET ll^:^ 01' DE IINIVER.SITEIT ALDAAR VERfiAAT.