1995 06 08

UNIVERS TIK'ers werken gewoon door

Vakantie als levensstijl

Weekblad van de Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 32 • 8 juni 1995 • Nummer 34

Verder in dit nummer Volgens emancipatie­enquête is KUB mannenbolwerk 3 ­ KUB gaat lijn brengen in kunstbeleid 3 ­ Opheffing Sociale Economie lijkt onafwendbaar 3 ­ Theologische opleiding te versnipperd 4 ­ Stress bij vrouwen én mannen na bevalling 6 ­ Individualisering

\J

Als de KUB haar zo­

/ y

Wat ooit een

tneislaap houdt, zijn in gebouw

tochtje was van het gezin op de

R de twintig studenten van de

Drentse hei, is uitgegroeid tot

Tilburgse Introduktie Kommis­

gespreksonderwerp nummer

sie drukker dan

één: de beste­

ooit. Over de

ding van de va­

zomerse team­

kantie. Voor

building van

jongeren van

een

belang als uit­

enthousiaste

drukking van

groep KUB'ers.

een levensstijl,

slaat ook toe op het kerkhof 7 ­ Angst voor epigonisme 11 ­ Foto's uit C hina 12 ­ Klein leed op juridische faculteit 16

voor ouderen

a

^m '^t

om er gewoon even tussen

,»„,.,,

uit te zijn

/f­ <^abru^!,J M ct­­^ ins Un.', < <- •'SV

Ü

l

­ï'J Kr,' ,

'IS

Er.onurn Ad<ï^,n,t1­ tr ' ïit..UMii.

Kur, ^ O r . j . f , 1 '^lül, 1 *f.ï t '■■'' i ^""""t 1 Kori,

UNIVERSITEIT STAAT G ARANT VOOR STUDIELENING EN

KUB ontwikkelt 'vijfde jaar' voor afgestudeerden Studenten die geen recht meer heb­ daarmee iets goedkoper dan lenen via ben op studiefinanciering en toch de overheid. Hoeveel het renteper­ aan de KUB willen studeren, kunnen centage exact is, wil R. Toorenvliet, in de toekomst een lening afsluiten c o n c e r n d i r e c t e u r v a n de ABN­ bij de ABN­AMRO, waarbij de Til­ AMRO, niet zeggen. 'Het gesloten burgse universiteit garant staat voor contract bestaat namelijk niet alleen rente en aflossing van de schuld. uit een aantrekkelijke lening. De Door deze garantie kan de bank 'aan­ bank is ook werkgever en niet alleen trekkelijke' tarieven in rekening financier.' ABN­AMRO zal bijvoor­ brengen. De regeling is bedoeld voor beeld voor KUB­studenten sollicita­ doorstromers uit het HBO, maar ook tietrainingen gaan verzorgen en sta­ voor 'post­initiële studenten': doc­ geplaatsen aanbieden. Medewerkers torandussen die na hun afstuderen van de bank zullen in de toekomst op verzoek van studieverenigingen le­ nog een vijfde jaar willen volgen. zingen houden.

Door de teruglopende HBO­instroom Overigens zal niet iedereen in aan­ ziet de KUB zich genoodzaakt 'nieu­ merking komen voor de lening: de we markten te verkennen', zei rec­ KUB zal, op decentraal niveau, stu­ torprof, dr. L. de Klerk tijdens de on­ denten screenen en een advies uit­ dertekening van het contract met de brengen aan de bank. Daarbij wordt bank, vrijdag 2 juni. Steeds minder nagegaan of de student gemotiveerd studenten uit het hoger beroeps­ genoeg is en of hij de studie binnen onderwijs zijn geneigd hun studie te de gestelde termijn af kan ronden. De vervolgen aan een universiteit, vaak bank kan van een positief advies af­ omdat de beurs na wijken als blijkt vijfjaar ophoudt en dat de debiteur een een persoonlijke slechte financiële Studenten worden lening bij een bank achtergrond heeft. gescreend op te kostbaar is. Om Het afblazen van de deze studenten als­ prestatiebeurs door hun motivatie nog binnen te ha­ de Eerste Kamer, len, gaat de KUB als waardoor studen­ eerste universiteit 'geprivatiseerde' ten nog steeds vijf jaar lang een beurs studieleningen aanbieden. De KUB krijgen en wellicht minder snel ge­ hoopt hiermee tussen de vijftig en dwongen worden een commerciële honderd studenten terug te krijgen, lening af te sluiten, heeft volgens die anders niet aan een universitaire Toorenvliet geen invloed op het ver­ studie waren begonnen. De KUB is in wachte aantal leningen. 'Of studen­ gesprek geweest met ING, Rabobank ten een lening aanvragen, hangt af en VSB, maar heeft uiteindelijk ge­ van hun financiële positie. Ze zitten kozen voor de ABN­AMRO. nog steeds in een kwetsbare fase van Doorstromers kunnen twee jaar een hun financiële opbouw. De beslissing lening krijgen van jaarlijks 16.000 van de senaat staat hier los van. Het gulden. Binnen tien jaar na het afstu­ een bijt het ander niet.' deren moet de lening terugbetaald worden. De rente ligt 'fractioneel onder het marktpercentage' en is Vervolg STUDIELENINGEN pagina 3

.

^'^UJI

'

|t<'<.m,„,„,::;'i

ANTICHAMBRE Naar een nieuwe naam voor de oude koffiekamer van gebouw A wordt nog gezocht, maar de ruimte moet na renovatie geschikt worden om gasten van bijvoorbeeld conferenties een sfeervol welkom te bieden. Het houten schot moet uiteindelijk plaatsmaken voor een glazen pui, omdat de architect een doorkijkje wil handhaven tussen de gang en de nieuwe ontvangstruimte. De Portrettenzaal, die tot nu toe deze functie vervult, krijgt een nieuwe functie als vergaderzaal. [Foto: Erik van der Burgt]

Eerste Kamer blokkeert prestatiebeurs De invoering van de prestatiebeurs in september gaat niet door. De Eer­ ste Kamer verwierp het wetsvoor­ stel dinsdag met de kleinst mogelij­ ke meerderheid: 35­34. De senatoren Van Boven (VVD) en Mertens (D66) stemden, in tegenstelling tot de overige leden van hun tractie, tegen het wetsvoorstel.

Door het besluit is de beperking van de beurs tot vier jaar van de baan. De studenten die in september gaan stu­ deren krijgen vijf jaar studiefinancie­ ring volgens de regels van de tem­ pobeurs. Als zij jaarlijks voldoende studiepunten halen, mogen zij hun beurs houden. Anders wordt hij om­

gezet in een lening. Bij de prestatie­ beurs waren slechts twee meetpun­ ten: na één jaar moest een student zeventig procent van z'n punten heb­ ben gehaald en na zes jaar het docto­ raaldiploma. Zo niet, dan moest de student eveneens zijn studiefinancie­ ring aan de overheid terugbetalen.

De verwachting was woensdagoch­

tend dat minister Ritzen de pres­ tatiebeurs nu in 1996 wil invoeren.

Volgens zijn woordvoerder is het zeer lastig 'om een andere maatregel te verzinnen met dezelfde opbrengst, maar zonder vervelende neveneffec­ ten'.

Vervolg PRESTA TIEBEURS pagina 3

LAATSTE NUMMER VAN UNIVERS Volgende week verschijnt nummer 35, het laatste nummer van dit academisch jaar. Donderdagochtend 8 juni is de laatste gelegenheid om mededelingen voor dit nummer aan te leveren.

SPECIALE STATUS REDT MOGELIJK LETTERENFAC ULTEITEN Er gloort hoop voor de geestesweten­ schappen. Opleidingen met een bij­ zondere, culturele waarde dienen hoe dan ook in stand gehouden te wor­ den, vindt staatssecretaris Nuis. Of zij nu veel studenten trekken, of slechts een handvol. Als de schijn niet bedriegt krijgt een selectie van leerstoelen een basissubsidie van de overheid. In Tilburg komen wellicht drie leerstoelen voor de extra subsi­ die in aanmerking.

en Informatica, Grammaticamodel­ len en Theorie en geschiedenis van de literatuur. Het is de bedoeling dat de lijst terugkomt in de in september te verschijnen HOOP­nota van het ministerie. Op dat moment is de fi­ nanciering van de Lettterenfacultei­ ten niet langer louter afhankelijk van studentenaantallen.

Binnen de KUB is enkele jaren terug als minimumaantal voor de Letteren­ faculteit 120 studenten genoemd.

Blijft de faculteit hieronder, dan zou De decanen van de Letterenfacultei­ het voortbestaan onzeker worden. De ten uit Leiden, Nijmegen en van de grens van 120 is inmiddels minder KUB stellen momenteel een over­ hard geworden en mocht de bescher­ zicht samen van leerstoelen die in mde status van leerstoelen een feit aanmerking komen voor de extra zijn, dan is er helemaal geen vuiltje overheidssubsidie. In Tilburg zou het meer aan de lucht. Decaan prof .dr. J. gaan om drie ­ van de zes ­ leerstoe­ Goedegebuure: 'Je moet de zaak niet len binnen de Letterenfaculteit: Taal zo voorstellen, dat Tilburg drie leer­

stoelen in huis heeft die in hun voort­ bestaan worden bedreigd. We kunnen nu al ons hoofd boven water houden, maar als we extra subsidie kunnen krijgen, zou je gek zijn als je die laat liggen.'

Het werk van het drietal decanen komt niet uit de lucht vallen. Diver­ se commissies hebben de afgelopen jaren gewezen op de kwetsbare posi­ tie van de geesteswetenschappen, een verzamelnaam voor de letterenop­ leidingen, theologie en filosofie. De situatie aan een aantal letteren­ faculteiten is inmiddels dramatisch.

Zo moeten er bij de Universiteit van Amsterdam vijftig arbeidsplaatsen verdwijnen, en bij de Rijksuniversi­ teit Leiden de komende twee jaar 33.

[PvdB/HOP/PE] Zie ook pagina 4

U N I V E R S E H 8 lUNi 1995 Mensen

'M

et Kerstmis ben ik even in Nederland geweest.

Terug in Belgrado werd ik opgehaald door een vriendin. Ze vertelde me dat de restricties op elek­ triciteit waren toegenomen. We gin­ gen naar haar appartement en raakten in gesprek over vrienden die zij in de oorlog had verloren, die naar het front waren gegaan. Opeens viel het licht uit. Daar zaten we, in een koude don­ kere kamer. Toen begon ik te huilen.

Om de belachelijke willekeur van al die maatregelen.'

Zes maanden proefde Lucia Fieri, vijf­ dejaars letteren, van het leven in oor­ logstijd. Ze liep een wat ongebruikelij­ ke stage aan de universiteit van Bel­ grado in voormalig Joegoslavië. Daar gaf ze colleges Nederlandsetaal enli­ teratuur aan letterenstudenten. Haar voornaamste drijfveer om de hoofd­ stad van de Servische republiek op te

zoeken, was echter het leren kennen van dat leven in oorlog.

Fiori, een politiek gedreven persoon (ze is onder andere actief binnen Til­ burg Za Mir, een stichting die zich inzet voor voormalig Joegoslavië] was al langer gegrepen door het fenomeen oorlog. En met name de invloed die dat uitoefent op het gedrag van mensen: 'Nadat ik Auschwitz had bezocht en de beelden van de concentratie­ kampen in voormalig Joegoslavië had gezien, dacht ik: deze misstanden kunnen alleen maar plaatsvinden doordat mensen passief blijven, niet vechten. En dat kon ik me gewoon niet voorstellen. Deze werking van 'het kwaad' wilde ik leren begrijpen.' ­ZVXet een strijdbare houding begon Fiori haar tijdelijke leven in de Servi­ sche hoofdstad. Een stad, waar veel mensen op straat met een pistool op

zak rondlopen. 'Daar wordt in tv­spot­ jes reclame voor gemaakt.' Een stad waar de lonen zo gekelderd zijn, dat studenten niet meer op kamers kun­ nen omdat de huurprijs even hoog is als het inkomen van hun ouders. Waar mensen soms hun huis moeten ver­ kopen om aan medicijnen te komen.

'De eerste maand brandde er maar één vraag op mijn lippen als ik met men­ sen sprak: waarom doen ]ullie nietsl Maar in '91/'92 trokken duizenden mensen in een protestmars door Bel­ grado, 's Avonds zond de staatszender echter alleen beelden uit van suffe studenten in de bieb die zeiden: wat nou demonstreien. Dat krijgen de mensen in het Servisch achterland te zien. Alle kracht die zich in het cen­ trum samenbalt, gaat verloren. Men­ sen voelen zich echt machteloos.'

Die machteloosheid is Fiori gaan be­ grijpen. Het potentieel verzet van

'Leeftijdsgenoten in Servië zijn ouder' Een tijdje wonen in een door VN­sancties getroffen gebied. Letterenstudente Lucia Fiori (23) wilde weten wat dat was, en liep zes maanden stage in Belgrado. 'Het dagelijks leven in Servië lijkt te worden gemanipuleerd om de mensen murw te maken.' Dinsdag 13 juni vertelt ze in het Stiltecentrum over haar ervaringen.

IFiori moest tijdens haar periode in Servië ook afrekenen met het 'zwart­ wit beeld' dat ze had van oorlogssitua­ ties. 'Ik wilde de bevolking van Joego­ slavië in daders en slachtoffers verde­ len, maar zo werkt het niet. In Kos­ ovo, het zuidelijk gebied van Servië, zag ik hoe de Servische minderheid de Albanezen onderdrukt. Woedend kwam ik terug in Belgrado. Toen in­ terviewde ik een militair, die had ge­ vochten in Vukovar. Hij heeft mensen vermoord, dus hij is slecht, dacht ik.

Maar hij was ook maar aangewezen als vrijwilliger. Op een dag parkeerde er een busje voor zijn deur en hij moest mee naar het front. Onderweg hoorde hij pas dat ze naar Vukovar reden.'

Leeftijdsgenoten in Servië, zegt Fiori, zijn het stadium van geloof in verzet en zwart­wit denkbeelden al lang voor­ bij . 'Zij zijn ouder dan studenten hier.

De oorlog heeft hen anders tegen din­ gen aan leren kijken. Liefde, bijvoor­ beeld. Een meisje vertelde me dat ze ging trouwen met iemand in Slovenië, die ze niet kende. Ik was zeer verbaasd.

Maar zij deed het, omdat je met een Sloveens paspoort kunt reizen.'

Lucia Fiori, die iedereen op de lette­ renfaculteit kent als de vrolijke, praat­ grage hoofdredacteur van het facul­ teitsblad, werd stiller van het leven in Servië. 'Ik schrok op een bepaald mo­ ment van mezelf, omdat ik zo rustig was geworden', zegt ze. 'Na twee maanden keek ik ook niet meer op van een vluchteling in de tram. Je hebt de energie niet om medelijden te voelen.'

Ook nu ze een kleine twee maanden weer in Nederland is, voelt ze dat de tijd in Servië haar heeft veranderd.

'Hier kun je alles plannen: studie, bijbaantje. In Servië heb ik geleerd dat er ook zoiets bestaat als het lot. '[LvT]

■Lucia Fiori: 'll< ben rustiger geworden.' [Foto: Erik van der Burgt)

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant

Redactie­adres Warandelaan 2,5037 AB Tilburg. Kamers A 15, 16 en 17 T e l e f o o n 0 1 3 ­ 6 6 2 2 7 7 . Fax 0 1 3 ­ 630145 E­maiI Schendel®kub.nl Redactie Pieter Siebers ihoofdredacteur, tel. 2926), Paul van den Broek |2925l, Michel Knapen |2506|, Linda van Tilburg 13330) Vormgeving en opmaak Gert­Jan Bloemers |3409l.

Redactiesecretariaat Angela van Schendel, kamer A 17 (2277}

Redactionele medewerkers (2272) Mark van Assen, Adrian van den Eerenbeemt, Dylan van Eijkeren, Bert Heffels, Marco Knippen, Jiska 't Mannet)e, Barbara Snoeren Medewerkers Chris Bergman, Ralf Bodelier, |an Boelhouwer, Roland Enthoven, Rob van Erkelens, Jerry Goos­ sens, Hugo Keuzenkamp, Karel Soudijn Agendapagina Enk van Stek |2272), E­mail U n a g e n d a e k u b . n l Fotografie Enk van der Burgt, Stef Schellekens, Remco Ta­ zelaar Tekeningen Bert Witte Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Univers maakt deel uit van het H O P waarbij alle u n i v e r s i t e i t s k r a n t e n alsmede een aantal hoge­ schoolbladen zi]n aangesloten Redactie Frank S t e e n k a m p , Pieter Evelein, Marcel Wiegman.

Telefoon 071­321432, fax 071­317787

mensen wordt gebroken door de moei­ te die het ze kost om het dagelijks leven door te komen, leerde ze uit eigen ervaring. 'Door de internationa­ le sancties kost alles tijd en moeite.

Ik moest vroeg uit bed, want om half zeven moest ik voor de winkel staan om melk te krijgen. Kwam ik een kwartier later, dan had ik geen melk.

Op de universiteit kon ik moeilijk studeren. Sinds drie jaar zijn daar geen nieuwe boeken en tijdschriften bijge­ komen. Wilde ik 's avonds thuis nog wat werken, dan viel het licht uit. En ging ik onder de douche, bleek ook de waterpomp het niet te doen.'

Het lijkt, zegt Fiori, alsof alles erop is gericht om de mensen murw te ma­ ken. 'Het voelt alsof je voortdurend wordt gemanipuleerd door allerlei maatregelen. Zoals die restricties op elektriciteit. Met grote regelmaat val­ len stroom en licht uit, meestal zon­ der w a a r s c h u w i n g . Maar of die maatregelen zo noodzakelijk zijn? Ik heb een man geïnterviewd die in de grootste elektriciteitscentrale van Servië werkt. Die zegt dat er niks aan te doen is vanwege de schaarste. Maar onder de bevolking gaat het gerucht dat er tegelijkertijd wel elektriciteit wordt uitgevoerd door Servië, een ge­ rucht dat door de burgemeester wordt bevestigd. Dan lijkt alles onderworpen aan een belachelijke willekeur. Alsof Milosevic in zijn speelkamert je zit en denkt: welke wijk zal ik vandaag weer eens zonder stroom zetten.'

Redactieraad Univers is een onafhankelijk weekblad dat wordt uitgegeven door de Katholieke Universiteit Bra­ bant De onafhankeli)ke positie en de taakstel­ l i n g zi)n n e e r g e l e g d m een door de u n i v e r ­ siteitsraad vastgesteld redactiestatuut De redac­ tieraad ziet toe op de naleving daarvan Leden m r H Backx, voorzitter, dr F. Boekema, H Damen, dr H Evers, J Rietveld, F Tennissen, dr A Vallen, J van Vugt, C van Wagtendonk, M Ackermans, adviseur.

Druk D r u k k e n ) Em De Jong, Baarle Nassau (04257­ 5555) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20,2040 AA Zandvoort.

Tel 02,507­14745, fax 02507­17680 Kopij, matsertjes en mededelingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterlijk donderdag voor de week van verschi]ning tot

13 00 op het redactiesecretariaat Matsertjes m o e t e n c o n t a n t afgerekend worden en bi) voorkeur op floppydisc worden aangeleverd, memoberichten graag per elektronische post (schendel@kub nl). Officiële mededelingen worden verzameld door Pers en Voorlichting (Margreet Kemper, 2001) Abonnementen Studenten en oud­personeelsleden f 25,­ per jaargang, instellingen en mensen van buiten de universiteitsgemeenschap f 50,­ Bij opga­ ve voor een a b o n n e m e n t zijn nodig naam, adres, woonplaats en (voor studenten) ANR­ n u m m e r . Opgave bij het redactiesecretariaat.

Toezending geschiedt pas na betaling Copyright Het is verboden zonder schriftelijke toestem­ ming van de hoofdredacteur artikelen, illus­ traties of foto's geheel of gedeeltelijk over te nemen

Verder b u i t e n l a n d s nieuws...

Paus in

België

Het katholieke België liep niet bepaald warm voor de komst van de paus. Sinds Johannes Paulus vorig jaar stelde dat vrouwen nooit tot het pries­ terambt toegelaten kunnen worden, is de sfeer in Vlaande­ ren omgeslagen. Moraaltheo­ loog dr. J. Jans: 'De paus heeft aan betekenis ingeboet.'

'Vorig jaar mei publiceerde de paus zijn brief Ordinatio Sacerdotalis.

Hierin schreef bij dat het voor vrou­ wen onmogelijk is om tot priester gewijd te worden, én dat er over deze zaak geen verdere discussie mogelijk is. Dat heeft in Vlaanderen veel be­ roering teweeggebracht, in de media maar ook in de parochies. De bis­ schoppen hebben deze stelling van de paus aanvaard, maar de brede bewe­ ging, de bevolking niet. Sindsdien beeft men een andere positie ingeno­ men tegenover het instituut en heeft depersoon van depaus aan betekenis ingeboet. Er is een sfeer ontstaan van: waar bemoeit bij zich eigenlijk mee, het zal allemaal wel. De paus is voor Vlamingen welnogeen spiritueel lei­ der maar men voelt zich steeds min­ der gebonden aan zijn morele oorde­ len. Deze steunen op filosofische en antropologische ideeën die achter­ haald zijn. In Vlaanderen is echter geen polarisatie ontstaan, zoals Ne­ derland die gekend heeft.

'Sindsdien toont men toont voor de paus en voor alles wat hij beweert, steeds minder belangstelling. Er was al een continue teruggang in dekerk­ praktijk merkbaar, en deze zal zich doorzetten. Ik geloof niet dat de gebeurtenissen van de afgelopen tijd dit zullen versterken of versnellen.

Ik verwacht in België geen Neder­ landse toestanden.

'Dit alles verklaart ook de houding bij het pausbezoek van vorige week.

Op een aantal fronten kon je al zien dat de bevolking het allemaal wel gelooft. Vorig jaar stonden Johan­ nes Paulus en Damiaan nog even groot op de aanplakbiljetten, nu was depaus ergens in een hoekje wegge­ drukt. Er kwamen maar 25.000 men­ sen naar de zaligverklaring, bij Tor­ hout­Werchter zijn dat er snel al 175.000. Populaire bladen hebben wel aandacht aan het pausbezoek besteed, maar Humo zette de paus op de cover met een grote zak friet in zijn hand. Men steekt de draak met hem. Ook de twee encyclieken die de afgelopen maanden zijn gepubliceerd, hebben nauwelijks aandacht gekregen.

'Sommigen hebben gemeend dat er in het bezoek aan België een scha­ duwagenda zit. Hij kwam met maar één doel: de zaligverklaring van Da­ miaan, maar on verwach t is hij gaan bidden op bet graf van koning Bou­ dewijn. De paus is een groot bewon­ deraar van Boudewijn, die in 1990 weigerde de abortuswet te onder­ tekenen. De paus beschouwt hem als een lichtend voorbeeld voor po­ litici die ook bun geweten zouden moeten volgen in hun besluitvor­ ming. ' [MK]

UNIVERS

8)UNI 1995

KUB brengt kunstwerken in kaart

OVERLEVINGSPLAN BIEDT TE WEINIG PERSPECTIEF

Opheffing dreigt opnieuw voor Sociale Economie De kans dat S ociale Economie als zelfstandige vakgroep verder door het leven kan gaan, wordt steeds klei­ ner. De strategie die de bedreigde vakgroep in haar overlevingsplan Sociale Economie op wegnaar 2000 voorstelt, wordt door het faculteits­ bestuur beschouwd als een risi­ covolle onderneming. 'De vakgroep heeft onvoldoende basis om een ge­ zonde uitgangspositie te creëren', aldus het bestuur van de economen.

Opheffen, dat is het enige dat rest.

Voor de vakgroep Sociale Economie stond het water, na het afwijzen van de fusie met de algemeen­economen, tot aan de lippen. Prof. dr. W. van Voorden werd als vakgroepvoorzitter gevraagd een plan te schrijven dat voldoende basis bood voor 'overle­ ving'. Daarin werd het vak institutio­ nele economie opgevoerd als een 'bindmiddel' tussen de secties van de vakgroep. Verder opteert Van Voor­ den voor een breed aanbod van vak­ ken en gokt hij erop dat het aantal afstudeerders fors zal toenemen.

Het faculteitsbestuur toont zich weinig gelukkig met het plan. Veel wmst valt er niet uit te halen en het nsico is groot dat de vakgroep in 1999 opnieuw een tekort heeft van twee ton. Verder twijfelt het bestuur eraan of de leerstoel institutionele econo­ mie 'als wervingsmiddel voor studen­ ten en als bindmiddel in de vakgroep kan fungeren'. Het bestuur stelt daar­

om voor het plan van Van Voorden te verwerpen en komt met een alter­ natief scenario waarin de secties van Sociale Economie worden opgedeeld tussen Bedrijfseconomie en Algeme­ ne Economie. Pas als de faculteits­ raad met dit tegenvoorstel van het be­ stuur heeft ingestemd, kan decaan prof. dr. F. van der Duyn Schouten gaan praten met de overige vak­ groepen. Hij is echter 'vol fiducie' dat deze zich over het cursusaanbod van Sociale Economie gaan ontfermen.

'Er moet voldoende affiniteit zijn.'

Van der Duyn Schouten erkent dat in

de bestuursvariant 'impliciet sprake is van een opheffing van de vakgroep'.

Wel blijft in dit scenario het vakken­ aanbod van Sociale Economie behou­ den. Verder is de verwachting dat de leerstoel Institutionele economie breder in de faculteit gedragen zal worden. Volgens de decaan is deze stoel 'zeker niet van de baan'.

Ook Marcel van der Pas van studen­ tenfractie Ecco vermoedt dat het de kant 'van de integratie' op zal gaan.

'In het scenario van het bestuur wordt de vakgroep Sociale Economie in fei­ te uitgehold. Belangrijk is echter dat

de brede oriëntatie gewaarborgd blijft. Als we voor deze optie kiezen, willen we wel dat de vakken van So­ ciale Economie als afstudeervakken worden opgenomen, en niet enkel als keuzevakken.' Van de Pas uit twijfels of de vakgroepen Algemene en Be­ drijfseconomie wel bereid zijn om de vakken van Sociale Economie over te nemen. Het scenario van het bestuur kan pas worden uitgevoerd als er een tweederde meerderheid in de raad voor te vinden is. [MK]

■ Prof. W. van Voorden, voorzitter van de vakgroep Sociale Economie [Arctiieffoto: Hans van Zeeland]

Samenwerking grenslanden groeit Samen met zijn collega's uit Bremen, Nedersaksen, Noordrijn­Westfalen en Vlaanderen ondertekende Ritzen za­ terdag 3 juni een actieprogramma voor nauwere afstemming van het hoger onderwijs en wetenschappelijk on­ derzoek in noord­west Europa. Dit moet leiden tot het opzetten van gemeenschappelijke curricula en een uitwisseling van studenten. Door jon­ geren op te leiden in verschillende talen en culturen, worden ze beter voorbereid op de Europese arbeids­ markt, aldus het actieprogramma. Ook streeft men grensoverschrijdende onderzoeksnetwerken na. Als 'intel­ lectuele krachtbron' moeten die een lokkertje worden voor de vestiging van bedrijven in de regio. [MW/HOP]

LENINGEN Vervolg pagina 1 Niet alleen doorstromers kunnen vanaf 1 september gebruik maken van ABN­AMRO­leningen waar de KUB garant voor staat. De Tilburgse uni­ versiteit gaat een 'vijfde jaar' opzet­ ten, dat bedoeld is voor afgestudeer­ den die zich 'willen specialiseren in het natraject', zoals De Klerk het om­ schrijft. 'Het gaat om studenten die extra cursussen nodig hebben om zich beter voor te bereiden op de ar­ beidsmarkt.' Het vijfde jaar sluit di­ rect aan op het doctoraalexamen. De Klerk heeft zowel HBO'ers op het oog, als doctorandussen met enige werk­ ervaring. Deze groep 'post­initiële studenten' kunnen voor dat ene jaar maximaal 22.000 gulden lenen, on­ der dezelfde condities als doorstro­ mers. [MK]

PRESTATIEBEURS Vervolg pagina 1 De vereniging van universiteiten (VSNU) en de HBO­Raad lieten dins­ dag direct weten dat het tekort niet op de universiteiten en hogescholen mag worden verhaald. Ook de studen­ ten mogen volgens deze organisaties niet het slachtoffer worden van alter­ natieve bezuinigingen. De VSNU meent dat de fundamentele discus­ sie over de toekomst van de studiefi­ nanciering nu snel moet worden ge­ start. Ritzen wilde daarmee beginnen na de invoering van de prestatiebeurs.

De studentenorganisaties LSVb en ISO hebben zeer verheugd gereageerd.

'We hebben meteen een fles champ

opengetrokken', juichte ISO­be­ stuurslid Merel Heymens Visser na de stemming in de Eerste Kamer.

LSVb en ISO waren bang voor chaoti­ sche taferelen bij de toekenning van studiefinanciering. Het kort geding dat de LSVb tegen minister Ritzen had aangespannen, kon worden gean­ nuleerd.

De Eerste Kamer had zich bij de be­ handeling van het wetsvoorstel reeds bijzonder kritisch uitgelaten over de haast waarmee minister Ritzen de prestatiebeurs wilde invoeren. De woordvoerders van de regeringsfrac­ ties PvdA, W D en D66 lieten weten toch voor de wet te zullen stemmen, gezien het grote financiële belang van de prestatiebeurs. Deze levert een bezuiniging op van meer dan een miljard gulden.

Dinsdag bleek echter dat zich in de 'paarse' fracties enkele dissidenten bevinden. D66­senator M e r t e n s noemde de prestatiebeurs 'een on­ rechtvaardige maatregel'. VVD'er Van Boven sprak over een 'ongewens­ te koppeling tussen studiefinan­ ciering en cursusduur'. De garantie van minister Ritzen dat het aantal fouten bij de invoering van de presta­ tiebeurs binnen een aanvaardbare marge zou blijven, was voor de op­ positie niet overtuigend geweest.

CDA, Groen Links en klein rechts stemden dan ook tegen. Twee dissi­ denten waren in principe onvoldoen­ de, omdat PvdA, W D en D66 samen over 40 van de 75 zetels in de Eerste Kamer beschikken. Er ontbraken echter ook vier kamerleden van de VVD en D66. [PE/HOPj

VOORBEREIDENDE STUDIE EMANCIPATIEBELEID KUB

'Alleen bij gelijke geschiktheid een vrouw aannemen' Medewerkers van de KUB hebben een gematigde houding ten opzichte van voorkeursbeleid. Bij gelijke ge­ schiktheid moet de beste kandidaat worden aangenomen, vinden zij. Ook vindt het personeel de KUB nog steeds een mannenbolwerk en wordt op de universiteit een persoon gemist bij wie men kan aankloppen voor infor­ matie over emancipatoire maatrege­ len.

Dit zijn enkele resultaten van een enquête en interviews onder het personeel waarmee de KUB de be­ kendheid en wenselijkheid van haar emancipatiebeleid heeft onderzocht.

Het emancipatiebeleid van de KUB geniet onder medewerkers brede steun, blijkt uit de onlangs versche­ nen onderzoeksrapportage, uitge­

De schilderijen en beelden die nu her en der op de KUB opgeslagen liggen, staan of hangen, worden in de toekomst op grond van een visie uitgestald. Hiervoor zijn bestem­ mingsplannen in de maak. Dit be­ sloot het College van Bestuur deze week op grond van een extern advies.

In het najaar verschijnt een integra­ le nota o ver het kunstbeleid. De 'kwa­ liteit en de consistentie' van het kunstbeleid moeten beter, aldus collegelid dr.ir. C. Mouwen. Een nog aan te trekken vaste adviseur moet hieraan gestalte gaan geven.

Het college wil verder de uitstraling van de KUB versterken met een boek­ werkje, waarin op beeldende wijze wordt ingegaan op de culturele en architectonische kwaliteit van de universiteit. Ook komt er een 'huis­ stijlboekje', waarmee KUB'ers hun werkplek kunnen opilexiien. [P vdB]

voerd door onderzoekers van de vak­ groep V r o u w e n s t u d i e s . H u n on­ derzoek, dat een opmaat is voor een uitgebreide evaluatie van het eman­ cipatiebeleid dit najaar, peilde de bekendheid van en meningen over dit beleid.

De meest bekende maatregelen zijn het aanstellingsbeleid (de tekst bij vacatures) en de mogelijkheden voor kinderopvang en zwangerschaps­ verlof. Bij 'emancipatiebeleid' den­ ken de meeste KUB'ers in eerste instantie aan alles wat onder de noe­ mer ' v r o u w e n e m a n c i p a t i e ' valt.

Weinig bekend is echter dat ook ge­ handicapten en allochtonen onder het beleid vallen. KUB'ers zijn van me­ ningdat gehandicapten nu het zwaar­ tepunt van het emancipatiebeleid moeten gaan vormen.

De meeste KUB­medewerkers staan positief tegenover maatregelen in het kader van emancipatie, blijkt uit het onderzoek. Maar zij hebben wel een milde houding tegenover voorkeurs­ beleid. Hoewel vrouwen zich iets minder gematigd opstellen dan man­ nen, kunnen maatregelen die verder gaan dan gelijke geschiktheid op niet veel steun rekenen. De beste kandi­ daat moet worden aangenomen, me­ nen de KUB'ers. Men is wel voor het aannemen van meer vrouwen, maar dan moet er wel een goed aanbod zijn.

'Opmerkelijk is dat zo gauw het om het aanstellen van vrouwen, alloch­ tonen en gehandicapten gaat, ineens wordt getwijfeld of wel de beste kan­ didaat aangenomen zal worden', schrijven de onderzoekers.

Medewerkers blijken behoefte te heb­

ben aan meer informatie over eman­ cipatiezaken. Ze weten vaak niet naar wie ze met vragen toe moeten stappen. Wil het emancipatiebeleid kans van slagen hebben, moet het centraal gecoördineerd worden, vin­ den de onderzoekers.

Kritiek op het huidige emancipatie­ beleid hebben personeelsleden ook.

De cultuur van de KUB is een belang­ rijke factor bij het niet werken van het emancipatiebeleid, werd door een aantal personeelsleden opgemerkt.

Het is een mannenbolwerk en de organisatiestructuur is star, menen zij. Voorts missen zij in het beleid aandacht voor discriminatie op sek­ suele voorkeur. Ook vroegen zij zich af of de werkgroep lesbische en homo­ studies niet onder het emancipatiebe­ leid dient te vallen. [LvT]

'Werving buitenlandse studenten bundelen' In een brief aan de VS NU en HBO­ Raad beklaagt Ritzen zich over op­ leidingen die 'lukraak' studenten werven uit Vlaanderen, Noordrijn­ Westfalen, Nedersaksen en Bremen.

Ritzen wil graag internationale af­ spraken maken over de afstemming en bekostiging van onderwijspro­ gramma's en het 'meenemen' van studiebeurzen naar het buitenland.

'Dat kan alleen maar als de uitwis­ seling gestructureerd wordt aange­ pakt', aldus Ritzen. [MW/HOP ]

'Dienst wordt steeds klantvriendeli j ker' Deze week verspreidt de Dienst Bouw en Huishoudelijke zaken DBH een Produkten en Diensten Catalogus, waarin systematisch alle prijzen en procedures zijn opgesomd van het­ geen DBH in huis heeft, van het verzorgen van recepties, het huren van de auto tot en met het verzorgen van drukwerk. Dit losbladig systeem, dat regelmatig zal worden aangepast, is gevolg van het zogenaamde verbe­ termanagement, dat DBH na advies van een extern deskundige heeft uit­ gevoerd. De verbeteringen behelzen verder een stroomlijning van de in­ terne organisatie, een verbetering van de PR en een regelmatig klantenon­ derzoek. De recente enquête onder mensa­bezoekers is hiervan een voor­ beeld. 'De PR kan verbeterd worden door bijvoorbeeld rondom de ople­ vering van gebouw A na de renovatie iets leuks te organiseren', aldus diensthoofd Peter Kersten. 'Ook is gebleken dat congressen goed zijn voor de PR van de KUB. Die gaan we daarom vaker organiseren.' [P vdB]

U N I V E R S 1^1 8 lUNi 1995 Achtergrond

H E T TIJ VOOR LETTEREN LIJKT TE KEREN

'De faculteiten moeten in elk geval een front vormen'

D

e filosofie achter de nieuwe benadering spreekt voor zich. De opleidingen worden verzekerd van een minimum over­ heidssubsidie, waarvan in elk geval voldoende hoogleraren en andere staf betaald kunnen worden om de oplei­ ding op een aanvaardbaar niveau in stand te houden. Of de opleidingen nu vijf of vijftig studenten trekken, maakt dan niet uit. Pas vanaf een bepaalde grens, bijvoorbeeld honderd studenten, geldt voor deze oplei­ dingen weer het standaard bekosti­ gingssysteem. Wie onder deze grens zakt, wordt gekort tot de minimum subsidie, dus niet, zoals nu, evenre­ dig aan de daling van het aantal stu­ denten.

De eerste aanzet tot de reddingsope­ ratie is gegeven door de toenmalige staatssecretaris Cohen, die in 1994 de commissie­Vonhoff instelde. De com­ missie moest een samenhangend rap­ port schrijven over de situatie van de geesteswetenschappen, met aanbeve­ lingen voor de toekomst. In februari van dit jaar presenteerde de commis­ sie de nota Men weegt kaneel bij 't lood, beter bekend als de kaneelnota.

Wat kwade tongen ook mogen bewe­ ren over slappe knieën van staatsse­ cretaris Nuis (minister Ritzen zou in feite beslissen over de herziening van het hoger onderwij s), in dit geval heeft Nuis volgens insiders zijn volle ge­ wicht m de schaal gelegd om zijn ambtenaren ervan te overtuigen dat er méér is dan het economisch nut van hoger onderwijs. Met succes. Er kwam een informele werkgroep met ambte­ naren en mensen uit het veld, onder leiding van Nuis' voorganger C ohen, inmiddels weer rector magnificus van de Rijksuniversiteit Limburg.

Deze werkgroep probeert een tekst te schrijven die liefst integraal kan worden overgenomen in het HOOP. 'We willen de aanbevelingen uit de kaneelnota een slag concreter ma­ ken', aldus C ohen. Het eindrapport van de werkgroep gaat deze maand naar Nuis.

Studeren Voor NRC Handelsblad moet ik een brochure schrijven over studie­ methoden. De krant wil dit boekje eind augustus verkopen aan de va­ ders en moeders van meisjes en jon­ gens die het volle levêh instappen.

Het is altijd goed om de kinderen een stichtelijk werkje mee te geven.

Om meer over het onderwerp te weten te komen, ging ik onlangs achterin de zaal zitten bij een hoor­ college. Op een gegeven moment pro­ jecteerde de docent een schema met een groot aantal pijlen. Tweehon­ derd ruggen van studenten bogen zich. Even later zei de docent: 'Dit schema staat in het boek.' Onmiddel­ lijk zag je tweehonderd mensen op­ houden met tekenen: ze gingen alle­ maal rechtop zitten. Een collectief ballet! Bijna niemand zocht het sche­ ma op in het boek, want niemand had het boek bij zich. De docent hield geheim op welke bladzij de het te vinden is. G een enkele studenten vroeg hem er naar. Op die manier is studeren inderdaad een moeizaam karwei.

Met het mogelijk loskoppelen van de financiering en studentenaantallen valt een zware last af van de Letteren­ faculteiten. E en scliets van de voorgeschiedenis. Over een zwaargewicht dat een 'heel positieve nota schreef', de toenemende eensgezindheid onder de faculteiten en over de politiek die stilaan overtuigd lijkt van de kaalslag die de opleidingen de laatste tijd heeft getroffen.

■ Ook Letteren in Tilburg lijl<t steeds minder bedreigd te worden.

[Archieffoto: E nk van der Burgt]

Wegens tijdgebrek zal de werkgroep niet toekomen aan wat uiteindelij k de bedoeling is: een leerstoelenplan voor de letterenfaculteiten, waarin voor elke universiteit per vakgebied wordt aangegeven hoeveel hoogleraren en (hoof d)docenten minimaal nodig zijn om het vakgebied op een aanvaardbaar niveau te houden. Verwacht wordt dat de lijst in het najaar klaar is. Voorals­ nog is er geen sprake van een lijst voor theologie enfilosofie.'

I I > a n de 'begeleiding' van de facul­ teiten. Zomaar om meer geld vragen is kansloos, hield Vonhoff de verza­ melde letterenfaculteiten kort na de presentatie van de kaneelnota voor. Zij moesten zelf, in een leerstoelenplan, aangeven wat van essentieel belang is.

En: de faculteiten moesten per se een gesloten front vormen. Ruzie zou ambtenaren en politici er makkelijk toe kunnen verlokken zonder erbar­ men over hen te beslissen.

De boodschap kwam duidelijk over.

Iedereen roemt de eensgezindheid onder de bestuurders. 'De situatie is zo ernstig dat we niet anders kunnen', verklaart prof. dr. W. Zwanenburg, decaan in Utrecht en voorzitter van het Discipline Overlegorgaan Lette­ ren en Geschiedenis (DLG). Stekeli­ ge reacties op de kaneelnota werden weggemasseerd. Zo waren de facul­ teiten in Tilburg, Rotterdam, Maas­ tricht en Twente gepikeerd over de voorrang die de nota leek te geven aan de zes 'klassieke' faculteiten (in Lei­ den, Amsterdam, Groningen, Utrecht en Nijmegen). Vonhoff haastte zich te verklaren dat vanzelfsprekend nie­ mand werd voorgetrokken.

De komende tijd zal het gesloten let­ terenfront onder zware druk komen te staan. De faculteiten moeten im­ mers het leerstoelenplan opstellen.

Dat betekent dat zij in discussie moe­ ten over de vraag welk vakgebied welke bescherming verdient. Zwa­

nenburg: 'Het leerstoelenplan vereist veel denkwerk en moed.' Ook hij beseft dat zonder plan elke reddings­ poging kansloos is.

De voortekenen van een aparte bekos­ tiging zi)n niet ongunstig, denkt de Utrechtse decaan. Eerst was er de benoeming van een politiek zwaarge­ wicht als Vonhoff, daarna kwam er de 'heel positieve' kaneelnota. En ten­ slotte, benadrukt Zwanenburg, 'is de notanietinde prullenbak verdwenen'.

Het laatste woord is aan de Tweede Kamer. Pas als de Kamerleden in­ stemmen met het HOOP, is de be­ scherming een feit. Volgens de druk lobbyende commissie­voorzitter Vonhoff bestaat in de Kamer 'nog steeds een tendens om opleidingen te concentreren'. Zo somber als enkele maanden geleden is de situatie ech­ ter niet meer. De Kamerleden besef­ fen nu in elk geval beter 'dat er al veel kapot is gemaakt'. [PE/HOP]

Theologische Facukeit gaat versnippering te lijf Het curriculum is te gedifferentieerd, vindt het bestuur van de Theologi­ sche Faculteit. 'Iedereen is het er­ over eens dat er verandering in het programma moet komen. Maar nie­ mand weet of we het over dezelfde dingen eens zijn/ aldus bestuurslid dr. Jan Jans. Een cuiriculumcom­ mssie is gestart om de opleiding on­ der de loep te leggen.

vakken, de recentere vrije studierich­ ting, die veel meer studenten trekt, telt er slechts twee.

Theo Schepens wijst erop dat nu in­ efficiënt gebruik wordt gemaakt van de ruimte en mankracht. 'Het is ook heel vervelend om voor twee of drie

Jans: 'Een van de belangrijkste pun­ ten voor die commissie is de hoeveel­ heid afstudeerrichtingen in de klas­ sieke studierichting en de daarbij gekozen varianten.' Vorig jaar is uit­ gerekend dat van de 84 doctoraalstu­ denten er slechts twee studenten waren met een identiek programma.

Drs. Theo Schepens: 'Het aantal hoofdvakken is in de loop der jaren toegenomen, maar er gingen er nooit weg. Terwijl er minder studenten kwamen op de klassieke studierich­ ting, kwamen er meer mogelijkhe­ den. Het gevolg is een versnippering van jewelste.' De klassieke studie­ richting kent nu een tiental hoofd­

Het balletje binnen de Theologi­ sche Faculteit is gaan rollen door de verhoging van de temponorm.

De meeste eerstejaars hebben in hun vooropleiding geen Latijn en Grieks gevolgd en moeten dit te­ kort aan het begin van hun studie inhalen. Daarvoor konden ze tot nu toe echter geen studiepunten halen, met als gevolg dat de tem­ ponorm van vijftig procent voor die studenten onhaalbaar zou wor­ den. Om dat te voorkomen heeft de faculteitsraad besloten om de klassieke talen in het curriculum op te nemen. Omdat deze maatre­

studenten college te geven, dat komt voor. Voor een docent is dat minder uitdagend.' Schepens ziet maar be­ perkte mogelijkheden om te gaan snijden in de hoofdvakken. 'Het is verleidelijk om zeggen: vakken met weinig studenten moet je opheffen.

MEER LIJN BINNEN ONDERWIJS THEOLOGIE gel ook gevolgen heeft voor het programma van de klassieke stu­ dierichting, is een commissie aan het werk te gezet om die gevolgen op een rijtje te zetten en ook me­ teen de studierichting als geheel onder de loep te nemen. Deze com­ missie, onder voorzitterschap van prof.dr. Ben Vedder, zal in januari rapporteren. In nauw overleg met de vakgroepen, bekijkt ze of het vereenvoudigen of verminderen van de afstudeerprofielen haalbaar is. Gekeken wordt onder meer naar het verminderen van het aantal hoofd­ en bijvakken. [AvdE]

Dat zou ik niet willen doen. Een fac­ tor die mee moet spelen, is de vraag of er nog een plek is waar je nog in bepaalde vakken kunt afstuderen.

Het zal makkelijker zijn om te komen tot het stroomlijnen, clusteren, van bijvakken. Dat levert minder verlies op en de winst is dat je minder ver­ snippering krijgt.'

Het vereenvoudigen en beperken van de afstudeerprofielen is ook bij het Studenten Overleg ter sprake geko­ men. Daarbij bleek dat de meesten er weinig moeite mee hebben. Een paar studenten vrezen de beperking van keuzemogelijkheden.

Decaan Van Knippenberg vindt de vele mogelijkheden binnen de klas­ sieke opleiding wel goed: 'We wil­ len bekijken hoe we de versnippe­ ring tegen kunnen gaan, maar het is niet de bedoeling dat de differen­ tiatie op zichzelf schade zal op­ lopen. De commissie zal de afstu­ deerrichtingen opnieuw bekijken.

Soms zijn die door min of meer toe­ vallige omstandigheden tot stand gekomen.'/Avd£/

Om nog wat meer te weten te komen over studeren, plunderde ik de kast van onze studieadviseuse. Ik nam een oude reader studievaardigheden mee, al in 1992 uitgegeven voor eer­ stejaars economie. In die reader staat informatie over de propedeu­ se­vakken. De meeste teksten zijn slaapverwekkend.

Je wordt er niet wijzer van. Neem bijvoorbeeld de eerste zin, uit 1992, over de doel­ stelling van het vak administratie­ ve technieken: 'Het doel van het programma is erop gericht voldoen­ de basiskennis en inzicht bij te bren­ gen m.b.t.de boekhouding als finan­ cieel informatiesysteem.'

Wat een onzin! Hoe kan een doel van een programma nu ergens op ge­ richt zijn} Volgens mij is een doel nooit op een programma gericht, maar een programma soms op een doel. En wat is dat voor koeter­ waals: boekhouding als financieel informatiesysteem} Boekhoudingis helemaal geen systeem, maar een techniek. Ook de volgende zin over administratieve technieken is veel te wollig: 'De boekhouding be­ schrijft op een eigen wijze de activi­ teiten en gebeurtenissen in een (be­ drijfs­)huishouding, d.w.z. volgens een bepaalde systematiek en in fi­ nanciële termen.' Hier hoort eigen­ lijk te staan: 'Om goed te kunnen boekhouden, moet je eerst de regels leren.' Waarom formuleren docenten zo ingewikkeld?

Weldadig in de reader is een tekst van filosoof Bert Hamminga. Eerste doelstelling van zijn vak is: 'Het leren kijken naaren beschrijven van de logische structuur van een sim­ pele economische theorie.' Tweede doelstelling: 'Het leren beoordelen van de correctheid van simpele re­ deneringen. ' Over zijn eigen onder­ wijs schrijft Bert Hamminga: 'In de vier hoorcolleges wordt de studies­ tof globaal behandeld. Daarin wordt niets nieuws gezegd en als er pet ongeluk iets nieuws gezegd wordt, is dat ter illustratie, en behoort dat niét tot de tentamenstof.'

Bij die Hamminga wil ik wel college lopen. Eindelijk eens een docent die zegt waar het op staat. In mijn bro­ churezalikhem van harte aanbeve­ len.

Sc»udi|xi

studenten

DRUKKE LUI VAN DE TIK WERKEN IN DE VAKANTIE GEWOON DOOR

Met de nieuwe eerstejaars zullen we weinig contact hebben'

■ De TlK­commlssie bijeen in De Spoel: 'Het is een lange zit' [Foto: E nk van der Burgt]

^r ^ r et mooiste van de TIK­ l ^ j ^ J week van vorig jaar?'

I I Nicole C oUombon, JL ^ L secretaris van het TIK­bestuur, hoeft er niet lang over na te denken: 'De afsluiting, dat was geweldig. We gingen met de hele commissie op het podium staan ­ ik weet niet meer hoe we daar kwamen ­en zongen een liedje. De mensen die er op die laatste dag nog bij waren zon­ gen daarna: Tikkers bedankt. Dat maakte een geweldige indruk. Niet zo van hulde, hulde, maar omdat al­ les in die week goed gegaan was. Zo­ als we daar toen stonden, met z'n allen omarmd op dat podium, dat was een goed gevoel.'

Collombon doet nu voor het derde jaar mee aan de TIK­week. Achtereenvol­ gens was ze vrijwilliger, commissie­ lid en dit jaar bestuurslid. Deelnemer was ze nooit. Datzelfde geldt voor de penningmeester van de TIK, de HTS­ student Remco de Vrieze. 'De intro­ ductie van de HTS viel samen met de TIK­week. Dan kies je voor je eigen intro, maar achteraf had ik daarvan best spijt. Ik kwam als vreemde in de stad, voor het eerst op kamers. Je leert bi) zo'n intro dan wel mensen kennen van je eigen studie, maar niet de stad of de studentenverenigingen en geen andere studenten. Met de HTS zaten we een week bij een boerderij buiten de stad.'

/

Bij het uitbreken van de zomer­ maanden en de vakantie, als de meeste studenten zich nog slechts zorgen hoeven te maken over hun beschermings­ factor en het hertentamen, is er in gebouw R nog een klein groepje studenten bezig met heel andere zaken. Voor de twintig leden van de Tilburgse Introduktie Kommissie bete­ kent het begin van de vakantie vooral dat het uur U, de TIK­ week, met rasse schreden nadert.

Dit is voor dit academisch jaar de laatste aflevering van de serie Drukke Lui over actieve studenten op de KUB

■ Adiian van den Eerenbeemt t > e TIK, of Tilburgse Introduktie Kommissie, bestaat uit een twintig­ tal leden, verdeeld over dertien com­ missies en één dagelijks bestuur. Elke commissie draagt zorg voor een stuk­ ie van de introductieweek die half augustus plaatsvindt, en het dagelijks bestuur let erop dat het een samen­ hangend geheel wordt.

'We proberen de week steeds te ver­ beteren', zegt voorzitter Marko Ade­ ma. 'Vaak gaat het om kleine din­ getjes, zaken die deelnemers niet eens opvallen. Behalve als het eten te laat is, zoals vorig jaar een keer gebeurde.'

Het belang van de week is zo groot.

dat er uiteindelijk twee programma's gemaakt moeten worden: een voor goed en een voor slecht weer. Je moet met één vingerknip kunnen omscha­ kelen. Dat betekent dat je in feite maar de helft van je programma uit­ voert. Dat is jammer, maar het moet zo.'

'Door mee te werken aan het slecht­ weer­programma, heb ik geleerd lei­ ding te geven en mensen te motive­ ren', stelt Suzan Jacobs, materiaal­ vrouw en lid van de slecht­weer­com­ missie. 'Dat is nodig. Want iedereen

gaat er toch vanuit dat het mooi weer wordt.' Onderwijl overhandigt ze de contracten van de attractieverhuur aan Adema, die ze moet onderteke­ nen. 'Heb je de kleine lettertjes wel gelezen?' vraag hij en trekt zich te­ rug om deze grondig te bestuderen.

Dat geeft Jacobs de tijd om nog wat voordelen van het commissiewerk op te noemen: 'Je doet ervaring op in het vergaderen en notuleren. Omdat ik ook in de commissie kroegentocht zit, heb geleerd om te onderhandelen en verkooppraatjes te houden. Som­ mige kroegen moet je tochpushen om mee te doen.'

TVXaandagmorgen, 29 mei. De vloer van de TIK­kamer in gebouw R is bezaaid met doosjes. Op de tafels stapels boekjes, aanmeldingskaartjes en folders. De laatste handelingen voordat de programmaboekjes de deur uit kunnen, op weg naar de ongeveer vijfduizend eerstejaars KUB­, en HBO­studenten: inplakken van aan­ meldingskaarten en insteken van folders.

Uiteindelijk zal zo'n twintigprocent van de ontvangers zich voor de TIK­ week aanmelden. Adema: 'We den­ ken een kleine 1000 deelnemers te krijgen maar we hopen op 1500.'

Daarvan is doorgaans driekwart eer­ stejaars aan de KUB. Anders geteld: van de nieuwe KUB­studenten doet zo'n vijfentwintig procent mee, tegen tien procent van de Tilburgse HBO­ instroom.

Nicole C ollombon: 'Veel HBO­stu­ denten gaan er vanuit dat ze genoeg hebben aan hun eigen intro. Bovendien komen ze vaker uit de buurt en den­ ken Tilburg wel te kennen.' Erg goede redenen vindt ze dat niet, want: 'De introducties zijn vaak buiten de stad en alleen gericht op de eigen opleiding.

De TIK is veel breder. En zelfs als ze uit de buurt komen, kunnen ze toch veel opsteken tijdens de TIK­week, . omdat ze ook informatie krijgen over studentenverenigingen, sport en leren andere studenten kennen.'

Door de TIK heeft Remco de Vrieze

B

in ieder geval zijn blik verruimd. Hij nam dan wel nooit deel, maar was wel mentor en commissielid, voor hij bestuurslid werd. Via de TIK heeft hij de KUB leren kennen en wat hij ziet, bevalt hem wel. 'Dit jaar studeer ik af aan de HTS en daarna wil ik op de KUB verder studeren. Het wereldje hier bevalt me wel. De KUB is veel ruimer. De HTS is kleiner, zakelij­ ker, terwijl hier de sfeer wat meer ontspannen is, studentikozer.'

De HTS'er is het afgelopen half jaar eigenlijk maar zelden op zijn eigen school geweest. De tijd die hij niet doorbracht op de TIK­kamer, bracht hij door op zijn stage­adres. 'Door mijn TIK­werkzaamheden heb ik part­time stage gelopen, anders was

'We streven er naar een echt team te zijn' het mij niet gelukt. Daar heb ik een speciaal bedrijf voor gezocht. Inhet be­ gin waren ze wel huiverig over mijn bestuurswerk, maar gaandeweg kre­ gen ze er meer vertrouwen in en kreeg ik zelf de vrijheid om mijn eigen tijd in te delen. Meestal werkte ik 's och­ tends op mijn stage­adres en zat ik 's middags op de TIK­kamer, vaak tot 's avonds tien uur. Best zwaar.' Zijn sta­ ge is inmiddels achter de rug, hij hoeft alleen nog maar een verslag te schrij­ ven. 'Dan valt er wel een last van me af.' ^V^oor één keer is de vergadering van 1 juni in café De Spoel, de gebruike­ lijke Boventuin wordt verbouwd.

Marko Adema heet de aanwezigen welkom bij de tiende van de twintig TIK­vergaderingen. Onderwerp: al­ les. Of liever de voortgang van alle commissies. Aan de hand van de notulen van de in de tussenlij d gehou­ den commissievergaderingen, die in­ middels door het bestuur uitgebreid bekeken zijn, bespreekt Adema voor de hele groep de voortgang van de

verschillende commissies.

De commissie Publiciteit. 'Denk nog eens na over wat je wilt zetten op de vrijwilligers­t­shirts.

Kindcilokkei vond ik toch iets tè.'

Het bestuur heeft oog voor detail, bli]kt bij het doornemen van de notu­ len van de commissie Eten. 'Ik zie dat Ton Timmermans op vakantie is.

Geweldig, fantastisch.... Wie is dat?'

In koor: 'De groenteboer. Iedereen weet dat.' Adema: 'Boeiende mede­ delingen vind ik dat.' Bi) de rondvraag komt met name het sociale aspect aan de orde. De één kondigt een beachvolleybaltoernooi aan, wie wil meedoen? Een volgende vraagt wie interesse heeft in Torhout­Werchter.

Nog verschillende concerten en fes­ tivals worden voorgesteld.

De vergadering neemt een uurtje of twee in beslag. 'Een lange zit', vindt Adema, 'zeker omdat we alles al heb­ ben besproken in het bestuur. Maar met zo'n vergadering probeer je toch de anderen er ook bij te betrekken.

Zodat ze hun mening kunnen geven en weten wat er binnen de andere commissies speelt.'

Ondertussen is de grote groep uiteen­ gevallen in kleine clubjes. Agenda's worden getrokken, afspraken ge­ maakt. De clubjes lossen zich weer op, nieuwe groepjes worden gevormd.

En weer die agenda's. Totdat alle kleintjes weer een grote groep wor­ denbij het verlaten van De Spoel. Om gezamenlijk nog wat te drinken bij één van de commissieleden thuis. .A.­1S straks, van 15 tot en met 19 au­ gustus, de TIK­week daar is, staan de twintig organisatoren er niet meer alleen voor. Ze worden dan bijgestaan door honderden vrijwilligers (voor de hand­ en spandiensten), mentoren (papa's en mama's) en supervrijwil­ ligers (oud commissie­ en bestuurs­ leden). Zij allen zullen over het alge­ meen meer contact hebben met de deelnemers van de week dan de orga­ nisatoren zelf, vertelt Nicole C ol­ lombon. 'Met de eerstejaars heb je weinig contact. Daar heb je geen tijd voor, je bent steeds bezig. Je maakt wel wat mee, maar zit er niet echt in, het meeste krijg je toch te horen via anderen.'

De mentoren hebben het meeste con­ tact met de deelnemers. Vandaar dat zij twee dagen mee het bos in worden genomen door de voltallige commis­ sie, op mentorvoorbereidingsdagen.

Met de noodzakelijke info voor de intro, spelletjes voor deteambuilding en het oefenen van de samenzang en de TIK­dans. C ollombon: 'Zodat de mentoren weten wat er allemaal van ze verwacht wordt. En daarbij willen we ze ook een beetje doordringen van wat wij belangrijk vinden.'

Maar het zijn vooral dagen waar ze zich op verheugt, al was het alleen al vanwege een gezellige tussendag, zon­ der mentoren, met de hele commis­ sie bij elkaar. 'De TIK lijkt voor bui­ tenstaanders een groep waar moeilijk tussen te komen is. Zelf zit je erin, dus merk je het niet zo. Maar eigenlijk streven we daar ook naar, dat we echt een team zijn. Dat heb je ook wel nodig, dat je weet wat je aan elkaar hebt.'

Tijdens de voorbereidingsfase krijgt het sociale aspect daarom bijzondere aandacht. Na de wekelijkse vergade­ ring, gezamenlijk wat gaan drinken, bijvoorbeeld, of eens een keer een walking dinner houden.

Ook vanwege het sociale aspect is het mentorschap populair. Begin juni zijn de gewenste tweehonderd aanmel­ dingen al bijna binnen. Het is dan ook werk dat lang leuk blijft, weet Mar­ ko Adema. 'Ik kom zelf nog regelma­ tig mentorkindjes tegen en die groe­ ten me nog steeds. Sommigen zitten al naast me in de collegebanken. Het is niet de bedoeling, maar het gebeurt dat fanatieke mentorkindjes die je in­ halen.'

U N T I V E R S 1 ^ 1 8 lUNi 1995 Universitetsraad/Wetenschap

FORSE VERSCHUIVING EN BINNEN PERSONEELSFRACTIES

'Mensen meer bij het raadswerk gaan betrekken' Met de installatie van 27 raadsleden, op donderdag 8 juni, gaat de universiteitsraad van de KUB een nieuwe zittingsperiode in.

Univers belictit de verscliuivingen binnen de personeelsfracties, de nnotivatie van drie nieuwe leden, en kijkt naar de pogingen van studenten om de contacten met hun achterban te verstevigen.

■ Paul van den Bioek Paul van Seters (PLM), directeur van het Schoordijk Instituut, de onderzoek­ school van de rechtenfaculteit:

'Ik zal me de komende jaren in het bijzonder oriënteren op de ontwikke­ ling van de onderzoekscholen. De KUB wil de verdeling van de gelden steeds meer laten afhangen van de kwaliteit van de scholen, maar ik vind dat we daarin niet moeten door­ schieten. Elke faculteit moet sowie­ so over een school beschikken, anders is deze ten dode opgeschreven.

Het ministerie bereidt op dit moment een ingrijpend plan voor, waarin za­ ken als de curricula en de bestuurs­ structuur van de universiteiten op de helling worden gezet. De politiek

heeft het laatste jaar zó de trom zit­ ten roeren over de universiteiten, dat Nuis en Ritzen nu wel iets moeten doen. Mede de universiteitsraad heeft de komende periode een belangrijke ■ Paul van Seters

rol om de universiteiten door de ver­ anderingen heen te slepen.'

Cees Zoontjes, werkzaam bij de Help­ desk van de bibliotheek en de enige nieuwkomer van Breed Front:

'Je hoort zo weinig van de u­raad als je binnen een dienst werkt. Ik wil dat veranderen. Ik wil de mensen hier meer bij het raadswerk gaan betrekken.

Ikvindvooralde bezuinigingen bij de diensten een punt van belang. Ik wil voorkomen dat die bezuinigingen schadelijk uitpakken voor de biblio­ theek. De collectie van boeken en tijdschriften staat toch al onder druk, en we moeten ervoor zorgen dat deze op peil blijft.'

Patrick Vermeulen, vijfdejaars student psychologie, en één van de vier nieuwe leden van SAM:

'Bij de voorbereiding van het studen­ tencentrum gaat men nu verder tot de eerste steen, en voor ons is het belang­ rijk dat ookhet muzisch centrum deel gaat uitmaken van de nieuwbouw. En als besloten wordt dat er geen muzisch gedeelte in het studentencentrum komt, moeten we zien dat er goede voorzieningen worden getroffen in de bestaande bebouwing.

STUDENTEN BEZINNEN ZIC H OVER LAGE OPKOMST

'Weten we wel voldoende wat er leeft bij de achterban}' De conferentie over de verkiezingen, waar vrijdag 2 juni twintig KUB­stu­ denten uit de raden aan deelnamen, heeft de studenten doen besluiten meer 'het veld in te gaan'. 'We willen nu eens goed onderzoeken waar stu­ denten op de KUB mee zitten en wat wij daar aan zouden kunnen doen', zeggen Gabe van der Zee en Marleen de Jong, leden van Studenten aan de Macht (SAM|, de nu enige studenten­

fractie in dë universiteitsraad. De SAM'ers: 'We zetten ons wel in voor het studentenbelang, maar mis­ schien weten we wel niks van het bestaan van bepaalde problemen af.'

Het plan is om onder zo veel moge­ lijk KUB­studenten een onderzoek te gaan houden, vergelijkbaar met de personeelsenquête die de KUB mo­ menteel houdt. Ook zal een groepje studentvertegenwoordigers komend

'Interactieve simulatiespelen effectiever dan les'

worden door de traditionele colleges of door simulatiespelen. Een expe­ riment aan de HEAO in Breda heeft daar nu zekerheid in gebracht. Een in­ teractieve deelname is 'significant' beter dan passief consumeren. Een groep studenten die alleen college over de stof kreeg, scoorde gemiddeld twee punten lager dan studenten die onderwijs kregen aan de hand van de spelen. Na verloop van enige weken zakte in beide groepen de kennis in, maar de 'traditionele' groep haalde ook na langere tijd een lager punt.

Dit resultaat betekent echter niet dat colleges vervangen moeten worden door simulatiespelen, waarschuwt Gremmen. 'Je moet wel serieus nagaan of je deze spelen niet op grotere schaal in het onderwijs moet invoeren. Het blijft echter supplementair.' [MK]

collegejaar in eerstejaarscoUeges 'voorlichting' over het raadswerk gaan geven, 'zodat ze weten wie we zijn en wat we doen'. In de verkie­ zingsperiode zelf tenslotte, zullen campagne­activiteiten, die dit jaar aan banden waren gelegd, weer de vrije teugel krijgen. 'De verkiezings­ koorts zal terugkeren', belooft Van der Zee. [LvT]

Verder is de uitbouw van het student­ gericht onderwijs een punt van be­ lang. We moeten goed in de gaten houden hoe de komende bezuinigin­ gen in het onderwijs uitpakken voor studenten. We moeten zorgen dat het onderwijs goed in orde blijft, wat natuurlijk nauw samenhangt met de kwaliteit van het onderzoek.'

■ Patrick Vermeulen

IWee leden minder bij installatie nieuwe u­raad Zetelverdeling oud 1

Zetelverdeling nieuw 1

■ SAM §

7

Breed Front

■ '"'■*' n Bu llen ~~ 5 I I Onafhankelijk Appèl

29 leden

27 leden

De acht zetels werden m de vorige zittingspertode nog verdeeld onder twee studentenfracties, die inmiddels zijn gefriseerd tot Studenten aan de Macnt (SAM)

De nieuwe universiteitsraad die donder­ dag 8 juni wordt geïnstalleerd telt 27 leden, onder wie vier buiten universitaire leden (bul). De vorige u­raad telde 29 mensen, onder wie vijf bullen. Tot nu toe IS de Theologische faculteit er met in geslaagd haar 'bul', de opvolger van het onlangs naar Maastricht vertrokken raads­ lid Reumkens, voor de raad voor te dra­ gen. Definitief in het komend zittingsjaar IS het verlies van één studentenzetel. De fractie Studenten aan de Macht (SAM) bezet zeven zetels, terwijl studenten recht hebben op acht. Reden van de zetelkor ting IS het met bereiken van de kiesdrem­ pel (van 35 procent).

Binnen de personeelsfracties doet zich een opmerkelijk verschuiving voor: Partij Links van het Midden (PLM) bezet nu tien zetels, drie meer dan in de vorige periode, die voor de personeelsfracties twee jaar

duurt. Het iets linksergeonènteerde Breed Front levert drie zetels in. Onafhankelijk Appel stond en staat op één. PLM wijt haar zege aan de brede lijst, waarop veel KUB'ers iemand kunnen aantreffen die ze kennen. Daarbij wijst PLM op de goede contacten die de fractie onderhoudt met haar achterban, ook wanneer er geen verkiezingen zijn. Breed Front denkt nude gevolgen te ondervinden van een te klei­ ne lijst. Dr. Frank de Jong wijst erop dat het toch slimmer zou zijn geweest om veel mensen te recruteren. Nu is wellicht iets te nadrukkelijke gekeken naar de motiva tie van degenen die op de lijst stonden, zegt hij. Onafhankelijk Appel tenslotte is evenmin tevreden: hier werd gerekend op twee zetels. Kennelijk zijn we te onbe kend bij de niet­wetenschappelijke gele­ ding binnen de KUB, zegt raadslid mr.

Paul Vlaardingerbroek. [PvdB]

WETENSCHAP KORT

Simulatiespelen, zoals het SIER­spel dat in het economenonderwijs ge­ bruikt wordt, hebben een positieve invloed op het leren van de stof. Dat is gebleken uit een experiment dat dr.

Hans Gremmen en dr. Jan Potters (economische faculteit) gehouden hebben onder studenten van de HEAO in Breda.

Bij simulatiespelen wordt de econo­ mische werkelijkheid nagebootst.

Studenten spelen in groepjes tegen andere studenten en dienen via een computer economische impulsen toe.

Bij het SIER­spel (Simuiation of Inter­ national Economie Relations]kiinnen studenten bijvoorbeeld de geldhoe­ veelheid van een land veranderen, opdat de welvaart zo groot mogelijk wordt. Aan de hand van het spel wordt de inzicht in de theorie getest.

Studenten zijn meestal erg enthou­ siast over dergelijke spelen. Ik leer er meer van, zo stellen ze, en het motiveert me. Tot nu toe was ondui­ delijk of de stof het beste geleerd kan

'Stress bij moeders én vaders na bevalling'

tieve invloed op hun functioneren.

Wel zeggen vrouwen meer plezier in het werk te hebben. Dat blijkt uit een onderzoek van arbeids­ en organisa­ tiepsychologen Helena Melchers, Mireille Rosendahl en Maciënne Weiten, die hierop afstudeerden.

Eén op de vijf vrouwen rapporteert drie maanden na de bevalling nog een 'verminderd welzijn'. Tien procent van de vrouwen leidt aan een post­ natale depressie; zij werden in hun functioneren ernstig belemmerd.

Opvallend was verder dat de contac­ ten m e t collega's en bazen ver­ slechterd waren. De onderzoekers stellen dat veel problemen voorko­ m e n k u n n e n worden als de ver­ lofperiode verlengd wordt. Momen­ teel blijven Nederlandse vrouwen zestien weken na de bevalling thuis.

Portugese vrouwen gaan al na tien weken aan de slag en Britse moeders hervatten na veertig weken h u n werkzaamheden.

Vrouwen, die na een zwangerschap weer gaan werken, hebben vaak last van concentratieproblemen en kun­ nen minder goed onthouden. De ver­ minderde loopbaanmogelijkheden en minder erkenning hebben een nega­

Jonge moeders zijn niet de enige die in het gezin onder spanning leven.

Vaders blijken vooral op werkdagen ­ met een piek tussen elf en twaalf uur ­ de meeste stress te hebben, maar voelen zich op vrije dagen het meest

relaxed. Bij vrouwen lijkt dit precies andersom te liggen, concluderen de onderzoekers. [MK]

'Meer lokale kennis Derde Wereld nodig' Onderzoekers in het westen moeten voor hun collega's in de Derde We­ reld niet zo zeer informatie verzame­ len, alswel die informatie toeganke­ lijk maken. Dit is één van de conclu­ sies van het congres van het Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking, op vrijdag 2 juni.

Drs. Gerard de Groot van het IVO, één van de organisatoren van het semi­ nar Bridging the gap, zegt zelf ook nauwelijks nog wegwijs te weten in de bulk aan informatie. 'Ik word af en toe stapelgek als ik zie wat er alle­ maal beschikbaar i s . ' De 'tradi­ tionele' rol van westerse wetenschap­ pers, om databestanden bij te houden en beschikbaar te stellen, verandert, zo bleek tijdens het seminar. De on­ derzoekers in de Derde Wereld verza­ melen in hun eigen regio steeds meer informatie, zo is de tendens. Meer kennis over de lokale situatie in de Derde Wereld ('Die nu zwaar tekort

schiet') komt volgens De Groot ook het onderzoek in het westen ten goe­ de. 'We kunnen zo veel vaker sa­ menwerken op onderzoeksgebied en hoeven ons niet te beperken tot het verzamelen van data. De relatie wordt gelijkwaardiger.' De rol van het netwerk van researchinstituten, waar het IVO deel van uitmaakt en dat mede vorm geeft aan hctlnterna­ tionale Development Information Netwerk (IDIN), is hiermee niet uitgespeeld, zegt De Groot. 'Je kunt nooit in de lokale situatie blijven hangen. Het is belangrijk om de lo­ kale data te betrekken op wat er el­ ders aan materiaal is gevonden.' Zo kan via het netwerk Eritrea in con­ tact worden gebracht met Burkina Faso. 'En dat contact is heel wat las­ tiger te realiseren dan een verbinding tussen Eritrea en de Verenigde Sta­ ten.' Daarbij moet het netwerk niet louter nog meer data verzamelen, maar systemen bedenken die het on­ derzoekers mogelijk maakt hun weg in die data te vinden, aldus De Groot.

[PvdBj

UNIVERS

i lUNi 1995

Wetenschap

ViTVAARTWEZEN MOET ZICH BEZINNEN OP NIEUWE BEROEPSORIËNTATIE'

Ook de allerlaatste adem behoort tot het leven

men steeds vaker in een ziekenhuis.

In de steriele sfeer van volstrekte so­ ciale isolatie moeten de stervenden hun laatste levensfase doormaken.

'Afscheid nemen wordt een routi­ neklus, die geen recht doet aan de unieke persoon van de overledene', zegt de onderzoeker.

I n de jaren twintig van deze eeuw zijn er voor de behoef tigen nauwelijks mogelijkheden voor een behoorlijke begrafenis. Het begrafenissysteem dat wordt gehanteerd, is uiterst rigi­ de. In die jaren kunnen de doden op negen v e r s c h i l l e n d e tijdstippen begraven worden en aan iedere begra­ fenis hangt een prijskaartje: de aller­ armsten zijn om half zes in de och­ tend aan de beurt. 'De armoede werd bevestigd vanuit het religieuze sys­ teem', zegt Van den Akker.

Dat is voor velen echter onaccepta­ bel. Als reactie op dit gevoel van on­ recht ontstaan in de stedelijke wij­ ken coöperaties, die zorg gaan dragen voor fatsoenlijke en betaalbare be­ grafenissen. Dat doen ze uit puur ideële motieven. Zo begint in een

behoort tot het leven.' Nabestaanden verzetten zich tegen de verdringing van de dood en de verzakelijking van de uitvaart en streven naar een indivi­ duele en persoonlijke invulling van de dodenverzorging, het omgaan met de overledenen en het afscheidsri­ tueel.

Tegen die tijd heeft de uitbanning van de dood al haar tol geëist. Van den Akker: 'Dit wordt zichtbaar als de psychologisering van de rouwverwer­ king aan waarde wint. Dan dringt het besef door dat de verwerking van de dood beter verloopt als de uitvaart op een meer persoonlijke manier wordt geregeld. Vanaf begin jaren tachtig zie je bijvoorbeeld ook dat doden vaker thuis worden opgebaard. Die ontwik­ keling wordt niet steeds van harte ondersteund door het uitvaartwezen.

Want dit was natuurlijk niet in het belang van de u i t v a a r t o n d e r n e ­ mingen, die juist in die periode veel mortuaria gebouwd hadden.' " V a s t g e s t e l d kan worden dat de meeste uitvaartondernemingen nog onvoldoende inspelen op de verande­

Als het aan de nabestaan­ den ligt, heeft de standaardbegrafenis haar langste tijd gehad. Individua­ lisering is een tendens die ook op het kerkhof heeft toegeslagen. Het uitvaartwe­ zen moest jarenlang niks hebben van 'zorg op maat', maar daar treedt nu voor­ zichtig verandering in op, constateert onderzoeker dr.

Piet van den Akker. 'De uitvaartverzorger moet een uitvaartbegeleider worden.'

Michel Knapen ■ Dr. P. van den Akker tussen de graven van het kerkhof aan de Bredaseweg: '95 Procent van de mensen krijgt een standaardbegrafenis' [Foto: E nk van der Burgtj

E

en feestelijke begrafenis moest het worden, waarin de kleur roze prominent aanwezig diende zijn. Zo had Annie M.G. Schmidt het gewild en zo gebeurde het ook, enkele we­ ken geleden op de Amsterdamse be­ graafplaats Zorgvliet. Rudy Kous­ broek las een komisch gedicht voor, er waren veel kinderen die op hun eigen, speelse wijze afscheid namen van de vrouw die voor henfip en fan­ neke had gecreëerd. Er was ruimte om in stilte te rouwen, er was zelfs ruim­ te om in stilte te lachen.

Zó zou een begrafenis eruit moeten zien, zegt IVA­onderzoeker dr. Piet van den Akker: dan pas sluit de uit­ vaart aan op het leven dat de gestor­ vene geleid heeft. In 95 procent van de gevallen is echter sprake van een 'standaardbegrafenis'. 'Dat levert het minste werk op voor de uitvaarton­ derneming en is voor de 'cliënt' het aedkoopst.' Nabestaanden willen echter meer actief en persoonlijk betrokken worden bij het afscheid van de naaste die is overleden, zo is gebleken uit onderzoek. Onlangs leg­ de Van den Akker zijn bevindingen omtrent waarden, handelingen en ri­ tuelen bij sterven, dood en de uitvaart neer inHet7aatstebedri//. De studie is verricht in opdracht van uitvaart­

verzekeringsmaatschappij DELA. Die persoonlijke betrokkenheid bij de dood is bezig met een revival. In de Middeleeuwen staan dood en begra­ fenis midden in het leven. Het over­ lijden wordt gezien als een overgang naar een beter leven. In de tijd van de Verlichting ­ de achttiende eeuw ­ nemen mensen voor het eerst afstand van de dood en de overledene, ook in letterlijke zin: het stoffelijk over­ schot wordt na het verscheiden direct overgedragen aan de begrafenis­ ondernemer. Langzaam raakt de dood in een taboe­sfeer; dit wordt nog eens versterkt door de professionalisering en de daarmee gepaard gaande ver­ zakelijking van de dodenverzorging en de uitvaart.

Als de industrialisatie en verstede­ lijking in de negentiende en twintig­ ste eeuw doorzetten, verliezen oude sociale verbanden, zoals gilden en buurtschappen die tot dan traditio­ neel voor de dodenverzorging verant­ woordelijk waren, steeds meer be­ tekenis . De dood wordt hoe langer hoe verder verdrongen naar een uithoek van het leven. De cultuursocioloog Norbert Elias spreekt van het 'achter de coulissen plaatsen van de dood' en de Franse historicus Philippe Ariès over 'de verboden dood': de dood, daarover praat men niet. Sterven doet

Eindhovense wijk uitvaartonderne­ ming DELA ('Draagt Elkanders Las­ ten') met haar werk. Pas in de jaren zestig slaan de coöperaties de com­ merciële weg in. 'Door de taboeïse­ ring en doordat professionals ­ en niet langer het primaire leefverband ­ voor de doden zorgen, wordt de dood ver­ der uit de leefwereld van de gewone mensen gebannen', constateert Van

'Verscheidenheid in zerken v\/ordt tegenwoordig bepaald door de culturele smaak van de nabestaanden'

den Akker. Deze taboeïsering kent haar hoogtepunt in de jaren zestig en zeventig van deze eeuw.

Maar dan treedt de individualisering ook toe tot het domein van de dood, als een van de laatste barrières die geslecht moeten worden. Van den Akker: 'Langzamerhand ontstaat er een weerstand tegen de gedachte dat de dood niet bij het leven hoort. Men denkt steeds meer: alles, tot en met de laatste adem die iemand uitblaast,

rende wensen van hun clientèle. Van den Akker: 'Het uitvaartwezen is, denk ik, de meest conservatieve be­ drijfstak die er is. Dat is het beeld dat men ervan heeft en dat is terecht. Uit­ vaartondernemingen stellen meest­ al en als vanzelfsprekend een tradi­ tionele begrafenis voor. Dat kon ook alti j d, omdat het publiek heel gemak­ kelijk was. Langzaam gaan ze inzien dat er bij de nabestaanden ook speci­ fieke vragen leven. Wel zijn er posi­ tieve uitzonderingen die ik niet te­ kort wil doen.'

'Het uitvaartwezen', schrijft Van den Akker in Het laatste hediijf, 'staat voor de opgave de ommezwaai te maken van een routinematige naar een geïndividualiseerde, of van een aanbod­ naar een vraaggerichte aan­ pak.' De uitvaartondernemer moet zich richten op een nieuwe beroeps­ oriëntatie, verklaart hij. De uitvaart­ verzorger zal zich meer m o e t e n opstellen als uitvaartbegeleider, die erop uit is de vaak latente behoeften en wensen van nabestaanden mani­ fest te maken.

Die omslag maakt het uitvaartwezen maar moeizaam. Tot nu toe hebben de uitvaartondernemingen steeds de gemakkelijke weggekozen, ofschoon als reactie hierop enkele kleinere bedrijfjes gekomen zijn die meer 'zorg

op maat' aanbieden. Deze bevinden zich echter nog in de marge van de markt. De grotere uitvaartonderne­ mers houden die meer persoonlijk ge­ richte aanpak nog steeds af. 'Ze den­ ken dat dit veel werk oplevert, maar ze verkijken zich op de extra inspan­ ningen die het kost. Ook zij zouden zorg op maat moeten aanbieden. Dat ze het niet doen, is meer een kwestie van mentaliteit dan van tijd. Ze vin­ den bijvoorbeeld nu eenmaal dat ze alles onder controle moeten hebben.

De begrafenis mag nergens ont­ sporen, daarom verkopen ze het liefst een keurige standaardbegrafenis en bannen daarmee ook alle emoties uit.'

Maar onderhuidse gevoelens komen toch wel aan de oppervlakte en in enkele gevallen wordt er afgeweken van het standaardconcept, zoals de teraardebestelling van Annie M.G. Schmidt. 'Haar verzet tegen gebaan­ de paden en haar milde anarchie zag je terug in haar aparte begrafenis.'

Ook de uitvaart van Manfred Langer, bij leven initiator van de Amsterdam­ se disco­tempel iT, is daar een voor­ beeld van. Een extravagant leven zag haar vervolg in een even extravagan­ te uitvaart. Van den Akker heef t wei­ nig moeite met dergelijke begrafenis­ sen. 'Dat kan heel goed', zegt hij.

'Maar de uitvaart moet wel in over­ eenstemming zijn met het leven dat de dode heeft geleid. Het moet een passende afsluiting van het leven zijn.' Zo mag de oppasser van Artis bij zijn begrafenis best enkele dieren laten opdraven, maar dat is voor an­ deren weer ongepast. Het is overigens wel de taak van de uitvaartonderne­ mer de nabestaanden op het mogelij­ ke oordeel van anderen te wi)zen, zegt Van den Akker. 'Deze stellen zich, met een afwijkende uitvaart die al­ tijd een publiek karakter heeft, kwetsbaar op. Nabestaanden mogen, met een bijzondere begrafenis, niet de rise van de gemeenschap worden.

Dat is ook een van de redenen dat veel nabestaanden toch nog kiezen voor de veilige weg, voor eenmiddle of the road­begrafenis.'

CZ> orlogskerkhoven, met eindeloze rijen identieke grafstenen zijn voor onderzoeker Van den Akker minder mooi dan een oud, eerbiedwaardig kerkhof zoals de dodenakker aan de Bredaseweg. Dat je aan de zerk kunt zien hoe rijk iemand was, is helemaal niet zo erg, vindt hij. 'Een kerkhof is een afspiegeling van wat zich voor­ doet inde maatschappij. Ook daar zie je grote en kleine huizen, ook daar zie je rijkdom en armoede. Eenheids­ kerkhoven zijn daarom in zekere zin hypocriet.'

Zo groot als het kerkhof aan de Bre­ daseweg ze laat zien, zullen verschil­ len in de toekomst niet zijn. Uni­ formiteit in de zerken blijft voorop staan, maar hierbinnen ontstaat een weliswaar klein, maar voor nabe­ staanden betekenisvol onderscheid door de persoonlijke benaderingen.

Dat uit zich in de 'kleine symboliek' op de zerk en de 'kleine rituelen' bij de uitvaartdienst. Verscheidenheid is echter niet langer gebaseerd op sta­ tusoverwegingen maar wordt meer bepaald door de culturele smaak van overledene en nabestaanden.

Is de dood makkelijker te accepteren nu de overledene de begrafenis en het graf krijgt waarin hij zich thuis zou voelen? De nabestaande zal het wel­ licht zo percipiëren: meer en meer krijgen kerkhoven ook de functie van park, waar je rustig in kunt wande­ len. Dat maakt de afstand tot de dood en de dode misschien wat minder groot. Maar toch, zegt Van den Ak­ ker: 'Nog steeds schrijven mensentot ziens in de rouwadvertentie. Dat brengt tot uitdrukking dat zij een weerzien niet willen uitsluiten. Nog steeds is de dood moeilijk te aanvaar­ den.'

U N T I V E R S 1 ^ 1 8 lUNi 1995 UJVIVERS 1

^ 8 lUNi 1995

NEDERLANDERS STELLEN STEEDS HOGERE EISEN AA UNTIES

ZOENEN IN ST. MORITZ

'Met hun vakantiestijl drukken jongeren n bepaalde identiteit uit'

'HtiideniciizijniiiBcl­

Dr. Vera Hoorens

gic financieel

Vakgroep

veel

Linda van Tilburg

ouders ,iaii iii Neder­

met 1986 psychologie in

ver weg op ecu herg­

land. Keu vtdlcdige

Leuven. Elk jaar ging ze,

lop.

heurs krijg je alleen

zoals Veel Belgische stu­

hoor ik hoven mijn

maaralsjc ouders aan

denten, op Vakantie met

hoofd dl' slem V an

Oosteuropese

steden

momenteel in trei<.'

[Foto: E nk van der Burgt]

KUB­STUDENTEN OP VAKANTIE

H 'OT IN DE BALKAN De places to be \ oor mijn v rieiidenknniï ­ ^i

1)(' vakaiiinl)(si(ni. minf;cn lopen iiojjal uiteen, maar er zijn een paar iiii­ehictirs.

Frankrijk U Casiiriei bij de KI B'ers, op de voet ge\»lgd door Spanje,en Nederland op de derile

plaats.

Italië en ile Hel»isehe \ r d e n n e n ^laan \ ier­ ileen \ ijfde o[) de lijst.

Mochten

ze <ield in

overvloed hehUeu. dan

/ouden de KI H'(Mvliei lieKt naai" \eri­e oor­ den trekken. De \ ere­ nifide

Stalen

slaan

daarbij l(o\en aan hel

JJnivers vroeg vijftig KUB­studenten naar hun vakantieplannen voor komende zomer.

Het grootste deel van deze groep trekt erop uit: 36, tegen dertien Studenten die niet gaan. Een studente wist het nog niet. Voor degenen die niet gaan, vormt de combinatie van geldgebrek en drukte met de studie (bezig met afstuderen, beginnen met een sta­ ge of veel hertent­ amens) de voornaam­ ste reden.

verlaiijjlijslje. Vuslra­

pezel­

sehaf) om mee op va­ kantie

te paan. \ l s

tH4'ede kii'/en stiulen­ ten e \ aequo voitr een vriend ol'v riendin en ineenproi>p.\ ier van do onderv raapde ­stu­ denten Maar

paan

alleen.

twee \<tn heu

zeppen daarbij v rien­ den ter plekke te zoe­ ken en de andere I wee paan mee met ei­n pe­ orpaniseerdereis.

W at

\ ooj­ V a k a n t i e

staal er pe|daud v oor komenile

zomer.'

Hondtrekken is num­ d<'rv raapfie

\o|i;en als tweede en

proep.

Opvallend is dat de meesl<' dat doen met de auto. Openbaar vervoer en

derde.

Het budfjet liiil \ oor ruim de helft \ an deze jjroep reizifjers tussen ,|e 1000 en 2000 pulden. De re­t ijaat i;oe<lko­ per. Sleehts driest mlenten oversell rij­ den de 2000, maar zij fjaan alle drie twee keer op \ a kant ie. Dat s| uden ten veel voor hun vakantie over hebben, blijktook uit deze peil in ir. Sle<litseen kleine groep

favoriete

mer één onfier de on­

lië en Zuid­ rn Mid­ den­\merika

het

\erdieul

hel \ a k a n ­

tjebudget uitsluilend met een vakan­ tiebaan bij elkaar. liet pros spaart h e t h f l e j a a r d o o r , en eiii meerderheid

Idten /ipi r<­spe<lievelijk tweede en derde. \ a hi­l rondreizeiT volpeu s|<­­ denliips. I'raap, Parijs en Barcelona blijken populaire sleden om je leul op Ic/etlen. \ | s derde scoori kampe­ ren op een vasie plaats.

Demccslpelicblebe/ipheid op vakan­ tie is hel bekijken van ln'ziiMisuaar­ dipheden. C ontact leppen met ande­ ren komt op de tweede plaats. Kii KI H­sludenten zijn op vakantie lie­ ver actief dan dat ze luieren. Sporten is even populair als contact leppen;

van die groep werkl daarnaast nop

op het .strand lippen en terra.sje pik­

extra in de vakantie.

ken komen op de derde plaats.

De p a r t n e r vormt voor de meesten

/ •

■ ^ robeer maar eens in deze l _ ^ r tijd van het jaar te zeggen I dat je niet gaat', zegt dr.

J L Heidi Dahles, om haar stelling kracht bij te zetten dat va­ kantie een vertoog is geworden. Het zomerverlof heeft het gebracht tot een van de meest gebezigde ge­ spreksonderwerpen op feestjes. Wat erop wijst dat het een belangrijke plaats heeft verworven in de bele­ vingswereld van mensen. Want als Dahles één ding onomwonden duide­ lijk is geworden tijdens haar onder­ zoek naar vakantiebesteding, dan is het wel dit: vakantie is belangrij k van­ daag de dag. Voor iedereen: jong, oud, rijk, arm, hoog of laag opgeleid. Ieder­ een gaat, als het even kan, zo vaak mogelijk 'er tussen uit'. Liefst meer­ dere keren per jaar, maar één keer is toch wel het minimum. 'Als mensen een jaar niet gaan, hebben ze daarvoor echt eenzwaarwegendereden', weet Dahles, 'een verhuizing, een examen, of persoonlijke problemen als een scheiding of een relatiebreuk.'

Heidi Dahles deed in het najaar van 1994 in opdracht van de Vakantie­ beurs, die jaarlijks in Utrecht wordt gehouden, onderzoek naar 'vakantie­ biografieën' van Nederlanders. Men­ sen uit drie generaties, jongeren (tot 25 jaar),midii/ers (de groep tussen 25 en 55) en 55­plussers, uit alle lagen van de bevolking, werden door haar geïnterviewd over de vakanties die ze tot dan toe in hun leven hadden ge­ daan. Op basis van die gesprekken

bracht ze de vakantiestijlen (wie gaat waar naar toe, wat doen en met wie?) van verschillende groepen Nederlan­ ders in kaart.

De' vakantiesmaak' van de Nederlan­ ders blijkt niet makkelijk te catego­ riseren, concludeert Dahles uit haar onderzoek. Al zijn er zijn een paar algemene tendensen die k u n n e n worden toegeschreven aan het gene­ ratieverschil. Zo deinzen jongeren er niet voor terug om in hun eentje de biezen te pakken, iets waar de midli­ fers huiverig tegenover staan. Dah­ les: 'Zij hadden in hun jeugd vaak niet voldoende geld om zelfstandig op va­ kantie te gaan, ze gingen met pa en ma mee. Alleen, da 's toch niet gezel­ lig, redeneren ze nu nog. Alleen­ staande midlifers zie je dan ook met georganiseerde groepsreizen mee­ gaan.' Jongeren moeten ook niks heb­ ben van georganiseerde reizen, on­ dervond Dahles. 'Zij kopen liever een ticket, en dan zien ze wel waar ze uit komen. Terwijl 55­plussers het liefst een reis inclusief hotel en vol pension boeken. Hun vakantieverblijf mag namelijk niet onder doen voor de luxe die ze t h u i s hebben. Een oudere vrouw zei me tijdens een interview: Ik ga naar Spanje omdat het hotel daar zo mooiis.'

O

p deze algemene tendensen na is het beeld van vakantie­ mirmend Nederland diffuus.

De vakantiestijlen lopen behoorlijk uiteen. Bij de midlifers is er bijvoor­

^mi Paijmans (48, letteren­ en) studeerde van 1968 tot li.sche hippies. ric|)en allemaal heel luid dd '11978 kunstgeschiedenis in wc Marv luidden pciczeu. wat naluurli|k 'idam. Een tijd waarin lif­ zo was ­ waren d<' comiminisiisclie laiidni in ton was en overnachten op Daar moest je pcvvcesi zijn. Kndu.s Irokkcii» êmping uit den boze.

'Ieder­ heschouwdcii ons praap al.s linkb­aiidn hi

naar Oost­laii­opa en de Balkan in ccii oud d zijn Kever. Mijinrii'iidiu.i'cn hcvricnd ko|i|)pli'

Strandje

iemand

Waar

nooit

kwam.'

ik.

rond je leul spoken. \ locgcn wc ons af. De één gokle o|i heren, de ander hield liel o|i koeien.

Wal bleek de v olgcnde ochlcnd V W e hailden ons met wiskiiiidipe zckcrlieid op de oprit van een grool legerkamp geuisiallci­rd. pal voor de loe­ gangspoort. Bij hel lli'k sloiideii al die i­onimu­ nislischc jongens ons op liuii gemak 1<­ lickjjkcii.

Daar zalen wcnicl ons verlopen visum. Vlaarze heten ons rusiig verlrckkcn. nel zoals ze ons

'In Bulgarije maakten we voor het eerst krii

's nachts met huii karn­n iicljcs hadden onlwe­

nis meteen citmmuuistisch BalkanlaiMl. \\j pikkedonkerccn karrcspoorcn sloe­ een achterlijke hcnde vonden we dat. lliSiiii Ifiiljes op lussen de slnnken. De hele

ken. 'Ook over hel diclalorialc (irickciiland

werd hel slra.Uhccld iioi; i»ehecrst door |)aar "iiden we pesloiiinicl rond onze IcnI. den en koetsen. W <■ wilden paan d e n incc 'i nou mid<len in de nacht in Bulparije

was /OH;, vanwege hel regime van de kolonels.

typisch Balkanreslaurantje.daarhatl­

hadden wc een hccid dal genuanceerd werd. Dal Ilf'l zijndiKii (lUi­iiuuihtluirki'iirii

ucUilenonis

er niet onder Lrijfien. was onze iiisld­

<len we ons mooie voorslellingcn \ a n

ling. Hel sladjc waar we waren hing die

gemaakt. Oei, vie) <lal even Iepen. Ons '

droomrestaurantje bleek een ongezel­

/omer nog vol mcl propaïandaposlcrs vocn­ de licidi'iikins van de sUialsgrcep

lige eetzaal met lange formica tafels,

van eind jaren zcsiig. |.;,.„ /.;,iie medc­

waar je een kwak marxistische hnls­

sliident scliciirdc er op ecu avond een

pot op je hord kreeii.

hooji V au de muren alen sjouwde ze mee

■\\ emaaklcn 111 Bidgat i|cookceii klein

naar hel [daal waar we ovcriiac lillen.

I'onlje mei wilil kamperen. I'cii v isuiii voor één dag hadden we. diis hiiiiieii

Illj werd heliapi en inecgciiomcii door

v lercnlw iiiliüiiurmocstcn we Iicl land

d( politic. \ \ ij zalen in de lals. iialuur­

weer uil zijii. Natulirlifk wilden we

lijk. Maar mei veel later vcrsiliccu hij

nog wel ill Bulgan|c slapi'ii. en liefst

alweer. Wal hicck:' De poliiie had gc­

ergens waar / e oti­ niel zouden kim­

claclil dal Inj ze mee naar huis wilde ncmcii als souvenir, en had hem een

lieii vinden. \ b l hel Kcverljc volgden

slapel ghu'diiieiiwc meegegeven.'

beeld geen peil op te trekken, zegt Dahles: 'Ze gaan naar zeer uiteenlo­ pende bestemmingen, doen allemaal andere dingen op vakantie. Als ze maar weg kunnen, dat lijkt het enige criterium.'

Om toch enige voorspelling te kun­

nen doen over de favoriete vakan­ tiebesteding, moet je volgens Dahles niet kijken naar klassiek sociologi­ sche groepskenmerken als leeftijd, inkomen of opleidingsniveau, maar naar het persoonlijke toeristische verleden van mensen. Dahles noemt

het 'competentie': 'De kennis en ervaring die je gedurende je leven met vakanties opbouwt, bepalen je voor­ keur. Daarbij is het net werk van fami­ lie, vrienden en kennissen belangrij k.

Als je ouders je al jong steeds mee naar een camping slepen, is de kans

groot dat je er later zelf ook met de tent op uit trekt.' Factoren als inko­ men en opleidingsniveau spelen slechts indirect mee, zegt Dahles.

'Het is, in tegenstelling tot vroeger, niet mogelijk om puur op basis van het sociale milieu het vakantiegedrag te voorspellen. Door touroperators wordt dat momenteel als een pro­ bleem ervaren.'

Zo blijkt uit haar onderzoek dat niet alleen mensen met een laag oplei­ dingsniveau hun vakantiecenten in Benidorm­achtige oorden opmaken.

Het clichébeeld over de Nederlandse vakantiekolonieën in Spanje, moet trouwens überhaupt worden bijge­ steld, zegt de Vrijetijdwetenschap­ ster. 'Het plaatje dat veel mensen voor zich zien bij massatoerisme: overdag bakken op het strand in Beni­ dorm en 's avonds een patatje happen bi]Friet van Piet, klopt niet. Mensen die een dergelijke vakantie houden, lassen ook dagen in waarop ze spor­ ten of stadjes gaan bekijken.'

L

ekker op z'n tijd vakantie hou­ den is voor jongeren net zo be­ langrijk als voor" de midlifers en 55­plussers. Maar vakantie heeft voor hen nog een extra, speciale bete­ kenis, ontdekte Dahles. Volgens haar is vakantie voor jongeren, net als kle­ ding en muziek, een manier om een bepaalde identiteit mee uit te druk­ ken, om zich te onderscheiden van anderen. 'De manier waarop jongeren hun vakantie invullen, is heel divers.

Maar plolsiding

nlijii vader.diekol'fic hesicli. \ o u . d a a r z a l

je ouders ji' geld om

ik. hoen­. I l a r l s l i k k e

van Ie lev en. Bi| luxe iiilaavcii endiis ook

volwassen cil Ie hlozeli ,ils een pnher.

liij vakan lic helilien ouders een viuïcr

'M ijii ouders lioeklcn all ijil vol pension.

in de pap. V.n dns gaan rclalicl veel siu­

0|i de een ol andere manier iiikli' hel

denlcn nu I liiili onilers op pad in di­ zo­

mijn vadcrallipl om vanlcvcn­en al hel

mer.

menu voor hel hele vcrhijjl in handen

"(■;ik jaar gingen wc naar Zwilscrland.

Ie krijgen. Hij liisl namelijk geen rijsi

naar ei'ii van de liolcis ilic eigendom

en spagliclli. Kn als dal op hel menu

waren van een Bcigiselie zicklckosicn­

sloii(l.krccg­i( hel slccvasl voor elkaar

verzekeraar. ledere Belg die daar ceii

dal / c voor hem iels anders klaar­

verzekering had kon legen gcrcdiiccci d

maaklcn. Dan schaamde ik me oiiizcl­ lend aan l a i d . Mijn vader zit u­<

Belgen loge<'rdenerdiis. faiook een he

IVIosl<ou. 'Bij culltuurtoeristen zijn de

omlers zalen ergens

zilleii. \ n d e r s geven

laricl in die hotels v crhii jv en. \ilcmaal

■ Het Rode Plein in

nicl h e l e r of mijn

Studeerde Van 1981

haar Ouders.

tot en

je Ie zoenen. Ik wist

afbankelijkci vanliiiii

hclheslaansminiiniim

In de jaren zestig gingen de Nederlandse families 's zomers fiet­ sen op de Drentse hei. Pa, moe, kinderen, vaak nog vergezeld van nichtjes en neefjes, peddelden er een dag of vier met de picknick­ mand vrolijk op los. Dat was vakantie in die tijd. Maar de welvaart groeide en het 'echte' toerisme was meer en meer voor de massa weggelegd. Begin jaren zeventig trokken ook 'gewone mensen' voorzichtig de grens over. Een niet te stuiten ontwikke­ ling was daarmee in gang gezet. Al gauw 'moest' iedereen elke zomer naar het buitenland en tegenwoordig is het de gewoonste zaak van de wereld om een paar keer per jaar te gaan. 'Vakantie is een vertoog geworden', constateert dr. Heidi Dahles (vakgroep Vrijetijdwetenschappen), die onderzoek deed naar vakantiebe­ steding. Vooral jongeren hechten eraan om een eigen vakantiestijl te ontwikkelen.

(31,

Psycliologie)

ce;i (ipiirt potje, dachl ik dan.

Ichoel jongeren die nel als ik mcl hun

'Ik hel) nogal een CMiheraiilc v ader. Sa­

ouders mei­ nioeslen. Daar was ons ho­

men deden we v aak gek kedingcii op va­

tel, heel slim. ook op ingerichl. Kr was

kaïilie. Ons (avorielc spdleije was:

Cl M (li^i o en een loka.d waar jongeren

oude rijke man mcl groen hlaadjc. \ l s

vaiial zesiien kouden zlllen om Ie klet­

zwijmelend koppelIje llanecrden we

sen. Ku er was een gids die tochtjes iloor

door S I . Morilz. We noemden elkaar

de herpen i­n spcllcijcs zoals op een

schal en lieverd, keken elkaar verliefd

inlroducliekamp organiseerde.

UI de ogen op ecu Icrras. Mijn vadirwas

'De meeste sliidenten \ ouden het v resc­

toen nog geen v ijliig. maar liij zag er

lijk om mcl hun ouders op vakaiilic Ie

ouder uil omdat hij hehoorlijk kaal was.

paan, maar ik vond hel meestal mcl zo

.Ie had de mensen moeien zien kijken.

erg. \ l zijn er momcnli­ii waarop je |e

Mijn moeder zal onderlusseii kaartjes

echt weer i­eiiA('»(/vocll. Zo zal ik eens

naar hel ihiusd­oul Ie sdirijven. Die ge­

mcl een vakanlievricndje in ecu kroeg­

loofde hel allemaal wel.'

Voor de groep is het dus nauwelijks mogelijk om trends te onderschei­ den, maar per persoon bestaan die wel. Jongeren ontwikkelen een eigen vakantiestijl rond een bepaald the­ ma, zoals ' c u l t u u r ' of 'bergwan­ delingen'. De jongeren die ik inter­ viewde waren, in tegenstelling tot de midlifers of de ouderen, in staat om zichzelf als vakantieganger te type­ ren. Zo noemde een jongen van acht­ tien zichzelf letterlijk een typische disco­loper.'

Waar op vakantie gaan voor oudere generaties een louter pragmatische functie heeft ('als we maar weg kun­ nen'), wordt het voor jongeren een cultuur apart. Dahles: 'Jongeren le­ zen zo veel mogelijk over hun vakan­ tiethema en ze zijn bereid heel veel opzij te zetten voor hun jaarlijkse vakantie. Sowieso sparen ze het hele jaar door via baantjes. Sommigen be­ zuinigen ook op hun consumptie­ patroon ­ uitgaan en kleren ­ om op vakantie te kunnen. En de bergwan­ dclaars willen ook behoorlijk wat uitgeven voor hun uitrusting.'

Een bewijs voor deze 'styleringstheo­ rie', zoals Dahles haar bevinding voorzichtig noemt, is de zorgvuldi­ ge manier waarop jongeren het woord 'vakantie'gebruiken. 'Veel jongeren gaan meerdere keren per jaar weg, maar slechts één keer op eigen kos­ ten. Voor die ene eigen vakantie reserveren ze het woord 'vakantie'.

De andere keren dat ze weggaan be­ leven ze als 'tussendoortjes'. Die pik­ ken ze mee als bijvoorbeeld ouders aanbieden mee te gaan naar de win­ tersport, of als een vriend stage loopt in het buitenland. Want ze willen wel zo vaak mogelijk weg, dat is hun basisinstclling. Als ze met hun ou­ ders mee kunnen, zijn ze heus niet vies van de disco in Lloret de Mar. Maar alleen die ene vakantie, die ze naar hun eigen thema inrichten, is de echte, die verdient de naam.'

Ondanks deze styleringsneigingen die jongeren ten aanzien van hun va­ kantie vertonen, gelooft Dahles niet dat zij een aantrekkelijke markt vor­

men voor de reiswereld: 'Ze hebben relatief weinig geld, dus zijn ze com­ mercieel niet interessant genoeg. Je ziet dat bijvoorbeeld aan het beleid van de NBBS. Toen ik studeerde, in de jaren zeventig, kwam die organi­ satie op als reisbureau speciaal ge­ richt op jongeren beneden de 25. Ze deelden folders uit in de rnensa van mijn universiteit. In de jaren tachtig heeft de NBBS vervolgens een tijd geadverteerd met 'reizen voor ieder­ een tot en met 99 jaar'. Blijkbaar wa­ ren jongeren alleen niet rendabel ge­ noeg.'

D

e interessantste groep voor reisagentschappen vormen de midlifers, volgens Dahles, zeker in de toekomst als de huidige generatie jongeren tot deze leeftijds­ groep zal behoren. Want zij hebben niet alleen het geld, ook de competentie.

Ze hebben hun eisen en voorkeuren ontwikkeld, zoals de hang naar verre oorden. De jongeren uit Dahles' onder­ zoek zouden, als ze geld in overvloed hadden, allemaal naar het zuidelijk halfrond willen: 'De verre landen waar jongeren naar toe willen, liggen in het verlengde van hun persoonlijke vakan­ tiethema. De fervente bergwandelaar die ik sprak, gaat nu naar Scandinavië.

Zonder financiële grenzen zou hij naar C anada willen. Maar over het algemeen waren Zuid­Amerika en Australië het populairst.'

De reiswereld speelt reeds op deze veeleisende toeristen in, constateert Dahles. De keuzemogelijkheden in de reisindustrie zi)n de laatste jaren enorm uitgebreid. Wie op zaterdag het reiskatern van de Volkskrant openslaat, kan het zien. 'Je struikelt over de interessante namen die voor reizen worden bedacht. De markt • speelt op de behoefte van mensen in om steeds een andersoortige vakan­ tie te hebben', zegt Dahles. 'Daar­ mee kunnen ze tegen elkaar opbie­ den op feestjes. Het gaat er met meer om wie een reis naar Indonesië heeft gemaakt, maar welke de interessant­ ste is: de cultuurreis of de eco­reis.'

aarenda

L 5 juni [do]

jittiJ tl n I 'Mi^i* s oiiiK i ii,iu\ iKiwilit­i st lia[* \ aii t>tuU in­schoj> van lireda en oud­voor/itler \an Pax < hi i­,!t lluuh Krnst. Het congres, dat plaatsvindt in de aula van de Kallntlicke Universiteit Nijmegen l>estaat uu twee onderdelen. In de nchlend discussieen deskundi­ gen uit de aeatlemische wereld, uil vredesorganisatu > eu uU de knjgsuuiehï op basi* \ a u /el!' gesi breven papers in werkgroe]>cn <»\ et een a<inta! inlern,iln)nale thema'H, 's MiiUïags wudi e< n algemeen ptogiamiiia pï­taisddi inbel lekenstaat \ an de gewijzigde utlej na­ ttomde verhoudingen, Deeln.ime kost i2*>.­vmtr stndi tt­ ten cii nn­UM­n met een Uïtkering. en \ 10,­T<*or ovcf (;>( beiangsteïlende»,

'Design of persuasive t e x t s l'r<imi>ln­ d r ­ . .) \ , l . . lliirkrn. I'r<in).)h)r: prof. <lr. ! . t . . \ l . Nt»>tdmait. i)i­ lit<l van lirl prorlVhrifl Uudl: ■Thrdt'­lf^uof'tJfrHita­iM'trvt­rrtlrflM'lMmtrnt.striic­ Itin . .uid ­ n l f on altitudr iormatiun'.

Katholieke UniTOtsiteit Brabant

/ i.ir, «1//. i z ­ /

X Ö juni [vr] De b r o n en de s t r o o m

zf juni [vr] 'Ranks and S t r u c t u r e of Graphs' l'nimiitie ir. M.J.P. PpftiM­^. ï'n>nu>tnn'ii: pi'of. ilr. ­V.K.dc BrouwiTfn juof. ili. S.O. ÏIJN. (]ti­(ir<)moU>r J^ dr. ir. Vt .11. Hariut'rs. l>** titel \ ^n hel jjr^K'fM brift luidt: "Ranks and Stru('tur<< a( (iiajdi­",

\v\v wc, t.^.'M) uur^

\ \ N \ \\<,

I6.l.'> uur.

\Z-I

Nautikos

expositie

it'zing

[ma]

Theaterfotografie e. 1 in'­trail KroiiweK houdt op iiittiodijiinji\anfoto\er­ cnijiinji Omejia ceii lezing o \ e r ÜH'alerfotografie. Kr zaKiandaeliI woi den geschonken aan de resuhalen \ an de uoik­­ln>ptliralerfot»)jirarie\ an l.'imei |L ^ »>i'i tnccr informatie kitn je hellen naar Maike (tcL 361 1 12 I ol HiaiMic iltd. (>6ïl2i).

20. iO uur,

Sport cstafciicloop

opjutgioc|)

\\w \\(, 2L.'iO uur. DP Voortuin

bijeenko

Portretfotografie De eerste bijeenkomst van Kotovereniging Omega in hel nieuwe eollegcjaar vindt plaats op maandag 4 sep­ tember. Deze avond staat in het thema van Portretfo­ tografie. Tevens zullen de (portret) foto's voor de ex­ positie besproken en geselecteerd worden. Voor meer info over Omega en/of de expositie bel Maike (3611 12) of Rianne(66312.'3)

Parlementair LAC O r i ë n t a t i e o p a r b e i d s m a r k t liet is van belang dat studenten zich al tijdens hun studie oriënteren op de arbeidsmarkt. Het Loopbaan Advies C entrum (LAC ) biedt verschillende diensten aan om studenten en pas­afgesludeerden te ondersteu­ nen bij de overstap van universiteit naar arbeidsmarkt.

Het IJAC beschikt over een documentatiecentrum, waar je terecht kunt voor informatie over bedrijven en or­ ganisaties, vacature­overzichten, vakbladen, boeken en naslagwerken ( c a . over de arbeidsmarkt, sollicite­ ren en onderhandelen). Daarnaast organihccrt het \ji\C iedersemesler cursussenen informatiebijeenkomsten op het gebied van arbeidsraarktoriéntatie, '^olUeiteren en sociale vaardigheden. Ook kun je een afspraak maken voor een persoonlijk advies over individuele loopbaan vragen. Het maandelijks spreekuur voor stu­ denten die hun sollicitatiebrieven willen laten beoor­ delen is dil semester op maandag 19 juni. Per spreek­ u u r kunnen vijf studenten worden ingeschreven. Voor het maken van een afspraak en uitgebreide informatie over de activiteiten kun je terecht in het documenta­ tiecentrum van het LAC in gebouw N. congres

Dl C o r

Evenwichtig studeren Stel jc het studeren steeds opnieuw te languit.^ Lukt in'l je nief fcii i>\cn\Melil ic \ irulcn lussen studie en oni>^ pa lining.'' Komt er weinig terecht van al je studie­ plannen.'' Studentenzaken biedt je de mogehjkheid om mee te doen aan een opjutgroep (studie­intensive­ ringsgroep), vanaf de eerste collegeweek in hel volgen­ de semester. Inschrijven voor de Opjutgroep kan tot eind juni. Vol is vol! Voor inlichtingen en inschrijvin­ gen kun je terecht in het Inforniatieeentrum van Stu­ dentenzaken in gebouw N.

f*).^(f Hur. Ht'thevcntrutn

(;omple\, de Kfudievcreniging voor psychologiestuden­ ten in Tdbiirg, organiseert haar slotfeest in café de Voortuin, fgeh'gen aan het Pieter Vredcplein, achter de \ iKl>). De muziek wordt vet/orgd door DJ VAH­.

H a r t van Brabantloop

En verder.

H e t leven onder e m b a r g o

F o k k e l i e n van D i j k ­ H e m m e s prijs Voor de zesde maal looft de KU B ccn prijs uit V an f7,ï0,­ voor de beste afstudeei sei iplie. die vanuil een eman­ cipatoire V i'ie Is !;esf breven * n vernieuwend is binnen de slndienelUing. De [>njs heeft lol doel sHidenlen te sUmuleren onderzoek te doen naar v ooi v rouweneman­ eipatie relevante onderwerpt n. Sjtulentcn die in 199S aan de KL B zijn mgc^t hieven kunnen meedingen. De senplie moet als doetoraalset i[)(ie /ijn ­itiedgekeurd.

De sluitingsdatum voor d n Iname ts ! <pktt)ber 109.Ï.

Dejurv zal in een openbare bijl cnk<»insi haai heoor­ deiuii: van de scripties bekend maken. Uel reglement is te verkrijgen bij de secretaris van de jury, I. Slied­ reebl­vaii Lavieren. lel. 013­662817 (N­I).

Dr ins(hri|v lun van de 12e (.opv X (!i> Hart van iïra­ hiiutloop is geopend. Deze estaietleloop woï'dt op ,'iO t ^ ï A e r 1995 g e h o u d e ^ / ^ ­ t ó ^ ^ i W f e t a p p e s .

Wil je met je team deelnemen aan dit evenement, dan kun je je nu opgeven op de kamer van Pendragon. De inschrijving is geopend tot en met 15 augustus.

PZ­208

fn deze hijeenkomsl van hel (^WL staan de persoon­ hjke verhalen achter de tragedie van voormalig Joe­ fio'­lax ië centraal. Lucia Fieri, vijfdejaarf leltercnstu­ (ieute aan de KUB, vertrok eind bepteinher 1 991 \ oor een half jaar naar Servië f voormaUgJoeyoslax lé). Kén •semester volgde ze *■§ ochtends Ics'­en Servo­Kroatisch, 'fe avonds verzorgde ze een cur'^ti^ 'verfihnde Neder­ landstaHge Uteratuur' aan studenten Nederlands aan de Universiteit van Belgrach). Vervolgens reisde ze door Servië en nam tientallen interviews af. Onder­ werp van deze gesprekken waren de oorzaken en gevol­ gen van de oorlogen de sancties. ïn tegenstelling tot de gebruikelijke berichten in de media, komen in deze interviews persoonlijke verbalen naar voren. Zo is er bijvoorbeeld de 'vrijwdhge' reservist die opgepakt werd om n a a r \ uk«\ ar te worden gestuurd. Nu zwerft hij nachtenlang door Belgrado, trachtend zijn nacht­ merries te verbannen. Kn de vredesactivisten; vech­ tend tegen de bierkaai maar toch onverzettelijk door­ gaan met de strijd. Of de Nederlandse zaakgelastigde in Belgrado en zijn schone handen: *onze functie is alleen waarnemen.' De arts die ^telt dat vanwege de sancties kanker zeer sïeehï te genezen is: middelen die de ziekte zouden kunnen indammen, ontbreken namelijk. Waarschijnlijk lijdt hij nu ook zelf aan deze ziekte. De verhalen van deze menden en van vele an­ deren zullen centraal slaan in een lezinggeorgantseerd door het O n l r u m van Wetenschap en IjC venMix^sehou­ win^, Polo's en dia's onderbouwen tU'zf verbalen beeldend. \ crder zullen de verhalen van <ïe fi;*­ïnter­ viewden Ie zijn^­r lijd in boekvorm gejurldieeerd wor­ den. l)e uit Sarajevo afkomstige gitarist/zaö^er Müe (.ttkic draagt zorg voor de muzikale omlijsting. De tffCfianiï is gratis,

Lijnenspel in kleur

scriptieprijs

X ó juni [di] hijeenkftmsl

Stiltecentrum

Studium Generale org^miseert rcgeïmatiji evjtosiiies van eigentijiUe kunsf^Miaars tn de aula­ttfvi r en in gebouw S. (ia eens een kijkje nemen en laatje verras­ sen. Tot '10 juni hangt in gel)ouv\ S de foto­expositie Lijnenspel in kleur \d\\ Koh Dirksen (Kaatsheuvel, 1961). Hij fotoürafecrl architectuur en natuur. Steeds staal litnin lirl lijnenspel centraal. Door de nadruk op de klturific lijnen isecngebouwof landschap onher­ kenbaar en daardoor universeel en tijdloos geworden.

Informatie: Suidium (ienerale, Tanja ten Brink, ka­ mer ^ 21. Mvimi.

Z('il\ rrenifitrig jNautikos biedt je de mogelijkheid om een daiye door te i)rengen op het water. Wü je lekkrr \ a r e u met i mafk4'zen op ecu hoot.'' (teefje dan nu op' De tnsehnjfhj''teti\oordt'/f/eil/.(nida^ha»i;e»opli<­'t ­.port* entrinn. \ oor meer miormatie kun \c !>♦ tU­o iiaai­ Ih'dfie. teh'foonniuniiiei' 01 .i­.'ï5Ji266.

12 juni

Sinds het eind van de jaren tachtig heeft de were UI \n­ grijpende veranderingenontlergaan. Het einde van iIe koude oorlog gaf slechts korte tijd aanleiding tot hoop opeen mondiale eonnietbebeersing. De internationale gemeenschap werd geboeidthtor conflicthaarden. Denk bijv(wnbeehl aan de (^olioorloü. Somalië. Kwanda of. dichter bij luns. \oormabg JtK'goslavie. De kalhoUeke gemeenschap bier f iiiet idind voorfhv.t­rtntuikkelmiii n Pïi\ C hristi slimulecrdc de \edcrlandse bisnehoppi ti om, m dt hfn ^^in hun 'brteftradüie' in/ake vrede en gciechtisheid. aiHb^rmaal een herderlijk ­­ebnjven ie wijden aan de nieuwe vraagstukken mei betrekking tot vrede en i­echtvaardigheid. Dit bissehoppelike schrij­ ven w o r d t v o o r a f g e g a a n d o o r een u i t g e b r e i d e consultatieronde bij maatschappelijke en kerkelije organisaties en instellingen. De resultaten van deze breedschalige consultatieronde worden thans verwerkt in een rapport. Ook deTheoIogiscbe Faculteit Tilburg wd l)iplragen tot dil kerkelijk en maatschap|)elijk denkproces, In samenuerkingmct P a \ C hristi oi gant­ ­cei ldeTlu'oh)gischc Faculteit op/alrrdag2.ï se ptem­ l)er (aan hel eind van de \ i edesweek t <­eu eonïerentJe onder de titel 'Heiigie. ÜC VM ld. verzoening'. De coide­ 1 en lic vindt plaats in de aula van de KI lï. \an hef slot wordt de adv tesbuiifh'! v .in tleconsullalieromic plet h­ tig overhandigd aan een delegatie van liet Nederlandse c}nseopaal.

Cultuur

1 1 juni [zo] 'ilpti

Religie, geweld en v e r z o e n i n g

In liet Stiltecentrum « d T ü I n i r g l iii\er'.itj Pre^•< i)<­ bron en de ­IrudUï' presenteren. I» de/e i>iuidei \ei'­ lellen MifeiUwmlig hoDiïierutei». uUen verbomlen aan de Kal ludieke l i m e r s i f f t t üraljaiil. <>\ er de klassieke denker die hen liet meest lieell ;;< iiispireerd ­ en dat nog steed.s doel. Itun \ ei lullen, opselekend door jour­ iiaiist Vliehe! Knapen. lUusIrei en de actualiteit \ an de denkei^ die aan d<' Imsis helilien f;esiaan van de disri­ pïines die aan de Tilburj^se univcr­siteil ontlerwe/en Horilen. Herman de Rcgt (FWW) zal een korte lezing houden over epigonisme.

Koude

debatteren

Dcbatingclub Cicero bezoektcen S­daagsc cursus par­ lementair dehatteren die wordt verzorgd door de Ox­ ford Union Society. De cursus duurt van 26 tot vn mei 30 juni, en wordt gegeven in de Euroma.st ie Roitei­ dam. Parlementair debatteren is een manier van de­ batteren met regels die overeenkomen met die over­ eenkomt met die van hel Engelse parlement. Oefen je presentatietechniek en engelse spreekvaardigheid, eventueel in een beginnersgr'oep. De kosten bedragen flOO,­ inclusief lunch. Informatie bij Mark Hamerf; OL^­ 671831 of Wendy Reuser 010­4528497 van hel dulcb­ anglo parlementary debate institute.

Info colofon De Kubagenda verschijnt wekelijks gedurende het aca­ demisch jaar. Ilij wordt verspreid in de stad en afge­ drukt in Univers. Hij wordt gemaakt on<ler verantwoor­ delijkheid van het Platform aanvullende onderwijs­ voorzieningen in samenwerking met Univers.

Redactie: Erik van Stek

Oorlog

De Nederlandse bisschoppen zijn momenteel bezig met {\v voorbereiding vaneen nieuwe brief over het thema 'Vrede en (gerechtigheid'. De vredesbeweging Pax r.hristilioudt op verzoek van de bisschoppen ter voor­ hereding vande brief een brede consultatieronde bin­ nen met name de katholieke geloofgemeenschap. Ook enkele katholieke wetenschappelijke instellingen heb­ ben besloten bij te «Iragen aan ile raadpleging. De Katholieke Universiteit Nijmegen, de KUBendeTheo­ logische Faeiiheit Ttil>urg organiseren hiert<»e op 17

Informatie zenden naar: KUBl.a.v. KutMütnrLi kamer \ I 7 Postbus 90 15'. "iOOO LK Tilburg Mail: t lNA<;FM>\(aKl'B.NL

I

IJlVTVF.RSJ^i

n het boek De Bron en de Stroom (een jubileumbundel uit te geven door de TUP), be­ kennen 25 hoogleraren welke denker hen het meest heeft beïnvloed. Sommigen geven een in­ leiding in het systeem van de denker (Vedder over Heidegger, Vermeulen over Hugo de Groot), anderen geven de voorkeur aan een verslag van hun persoonlijke ontmoeting met de per­ soon of (want vaak gaat het om dode filosofen) met hun boeken. Zo horen we van Hirsch Ballin dat zijn ontmoe­ ting met Thomas van Aquino een deel van zijn levensgeschiedenis is gewor­ den en van Mare Groenhuijsen dat hij van de jonge Beccaria heeft geleerd wetenschappelijk lef te hebben.

In De Bron en de Stroom brengt UniVersredacteur drs. Michel Kna­ pen de bewerkte gesprekken die hij had met de betreffende hoogleraren samen in een orde die terug te voeren is op de chronologie van de vele den­ kers die worden besproken (naast goden als Kant, Hegel en Nietzsche, ook halfgoden als Sierksma, Nuttin en Koopmans). Overigens valt daar­ mee direct op dat slechts twee KUB­ professoren zich nu nog kunnen la­ ten inspireren doorlevende denkers: Gido Berns ziet Jacques Derrida re­ gelmatig en Hugo Verdaasdonk kan zich nog altijd in contact stellen met Pierre Bourdieu, als hij dat zou wil­ len.

Het is onmogelijk om in kort bestek zelfs maar enkele van de bijdragen hier zo te bespreken dat recht wordt gedaan aan de gedrevenheid waarmee de hoogleraren over de Meesters vertellen. De recensent zou zich wel erg arrogant en hooghartig op moe­ ten stellen om ook maar één van de leraren te betichten van een dwepen of een blind vertrouwen, daarvoorzijn de verschillende interviews te even­ wichtig, een verdienste van Knapen.

Het lijkt mij een tamelijk Herculi­ sche taak om al het gesprokene plus de kleine biografieën van de denkers, op een correcte en tegelijk boeiende wijze te presenteren, maar het is Knapen toch gelukt. Deze stuurt evenwel de boekbespreker, zeker wanneer hij een filosoof is, al snel met een kluitje in het riet. Voor hem is nu geen enkele selectie te rechtvaar­ digen. Laat ik daarom een themati­ sche invalshoek proberen. " W a a r o m zouden wij het interes­ sant moeten vinden om te horen dat Ernst Hirsch Ballin zijn heil heeft ge­ vonden in het werk van Thomas van Aquino, dat Bea de Gelder zich stort­ te op het werk van Immanuel Kant, dat Ellen van Wolde bij Charles San­ ders Peirce vond wat ze bij Umberto Eco miste en dat Jacques Hagenaars Paul Lazarsfeld in levende lijve heeft ontmoet en ten strij de trekt tegen zijn epigonen?

Waarom zou het onderhoudend moe­ ten zijn om te zien dat Maurits Ba­ rendrecht voor het probleem van de rechtsontwikkeling te rade is gegaan bil de wetenschapsfilosoof Karl Pop­ per, dat Paul van Seters met zijn Amerika­reis in de voetsporen van Alexis de Tocqueville trad, dat Bert van Roermund weliswaar ervaringen deelt met Jean­Jacques Rousseau maar veel minder muzikale pre­ tenties heeft en dat John Rijsman zich ziet als een samengaan van Nuttin senior en Nuttin junior?

Hier is de reden: we weten toch alle­ maal dat het in onze tijd, zeker bin­ nen de (sociale) menswetenschappen, moeilijk is omniet slechts epigonen of unschöpferischer Nachfolger te 2i)n. Dit impliceert dat ook onze le­ raren hoogstwaarschijnlijk ten prooi zijn gevallen aan het epigonisme van onze eeuw. Als dit zo is, dan willen we graag van onze eigen meesters Weten waar ze hun wijsheden van­ daan halen, willen we graag van hen Weten van wie ze de navolgers zijn.

lUNi 1 9 9 5

Boeken & Bladen

ANGST VOOR EPIGONISME IS ONG EG ROND

Ook onze meesters halen hun wijsheden ergens vandaan

Montesqleu

Kant

■ Nietzsche

C S . Peirce

Wetenschappers willen liever niet voor epigoon uitgemaakt worden. Dat zou Impliceren dat anderen voor hen denken. Dr. Herman de Regt, wetenschapsfilosoof, las op uitnodi­ ging van Univers De Bron en de Stroom, waarin 25 KUB­hoogieraren vertellen over hun grote wetenschappelijke voorbeeld, en pleit voor een herwaardering van het scheldwoord 'epigoon'. 'Dit boek kan een companion zijn die de zoekende en studerende geest op het spoor zet van plausibele, fundamentele en helaas vaak vergeten gedachten.'

■ Hetman de Regt We lezen hoe onze experts geïnspi­ reerd werden door de originelen en we laten ons, op onze beurt, inspireren door het enthousiasme waarmee zij vertellen over het bril jante in de veel­ al vergeten of amper gelezen werken.

Voor veel studenten kan het werk een startpunt zijn van een blijvende we­ tenschappelijke fascinatie.

Dat is eigenlijk het nuttige aan het boek: je kunt eenvirtual tour onder­ nemen langs het werk van belangrij­ ke denkers en daarmee een rondrit maken langs belangrijke uitzichten binnen verschillende wetenschaps­ gebieden. Door terug te grijpen op de oorspronkelijke bronnen wordt bij­ voorbeeld duidelijk dat Rousseau's theorie van de democratie beter is dan vele moderne theorieën, dat de leer van het machtsevenwicht een funda­ menteel onderdeel is van Montesqui­ eu's rechtsfilosofische trias­leer en deze actueel maakt, dat Peirce's in­ breng van het aspect van iconiciteit in een plausibele tekenleer onmoge­ lijk kan ontbreken en dat Koopmans goede argumenten heeft om het we­ tenschappelijke en het beleidsmati­

ge binnen de economische weten­ schappen te scheiden.

doeling zijn geweest van de academici die aan het woord komen. Wat dan te doen met dit werk?

I I > i t nuttige is echter meteen ook Welnu, dat ligt voor de hand. We ont­ het gevaarlijke van de bundel. Im­ komen niet aan het feit dat de heren mers, erisnietveelnodig om ook van en twee dames die aan het woord zijn, onze leerlingen van leerlingen (lees: op goede gronden enige autoriteit sf udenten) epigonen te maken. Wan­ kunnen claimen. Dat betekent dat we neer we ons laten inspireren door Bo­ aan mogen nemen dat de genoemde venbergs bewondering voor Jan Tin­ denkers inderdaad de klassieke den­ kers zijn binnen een bepaald aan­ dachtsveld. Weten we dit, dan staat ons niets in de weg om die klassie­ kers zelf te gaan lezen: Montesqui­ eu's De i'£spri£ des Lois, Rousseau's Du Contrat Social, Hegels Phanomenologie des G eistes, Toc­ queville'sDeia Democratie en Ame­ rique, Nietzsche'sGeburt der Tragö­ die, Keynes' The G eneral Theory, Poppers Logik der Porschung, Hei­ deggers Sein und Zeit, Lazarsfelds bergen, door Beckers bewondering Die Arbeitslosen yon Marienthal, om voor Karl Mannheim, door C obbens er maar eens een paar te noemen. bewondering voor Hegel, door Ruys' Hebben we deze gelezen dan kunnen bewondering voor Walras, worden we we ons laten inspirerenprecies zoals al snel tweedegraads epigonen. 'Ik onze leraren, zodat voorkomen zal bewonder de Meester via mijn mees­ worden dat we tweedegraads epigo­ ter!'. Dat kan natuurlijk nooit de be­ nen worden. Het werk kan op die

manier een companion zijn die de zoekende en studerende geest op het spoor zet van plausibele, fundamen­ tele en helaas vaak vergeten gedach­ ten.

Dit betekent echter niet dat het gesig­ naleerde oorspronkelijke probleem, namelijk dat van het epigonisme (dat van het slechts navolger kunnen zijn), verdwenen is. Integendeel, dit pro­ bleem komt welbeschouwd in enige glorie in de bundel aan het licht en dat maakt het filosofisch gezien een interessante band. Als de lezer zich op een gelijke manier door de primai­ re bronnen op een denkspoor laat zetten als de geïnterviewden, is deze nog altijd niet verlost van het drei­ gende epigonisme; en hetzelfde geldt natuurlijk voor de wetenschappers zelf! Waarom noemen we Knapens boeknietDe Epigonen ? Waarom zou­ den de geïnterviewden niet slechts epigonen zijn, nietslechts navolgers van de grote denkers die ze zelf aan­ halen?

"V^eel hoogleraren wijzen op het feit dat ze zich dan wel hebben laten in­ spireren door een groot denker maar dat ze allerminst voor epigoon uitge­ maakt zouden willen worden. Zo stelt Barendrecht: 'Ook al heb ik veel van Poppers ideeën overgenomen, ik voel me geen Popperiaan'. En Cobben: 'Ondanks mijn fascinatie voor Hegel, zou ik mijzelf niet graag Hegeliaan noemen'. Goedegebuure 'weet zich geïnspireerd door Nietzsche, maar wenst zich niet te kwalificeren als Nietzscheaan'. Hagenaars: 'Ook al beschouw ik Lazarsfeld als een inspi­ ratiebron, ik wil zeker geenoratio pro domo houden'. En volgens Van Dam­ me mag een instelling 'nooit leiden tot epigonisme, je bent nu eenmaal wetenschapper en je moet dus altijd kritisch zijn, ook ten opzichte van een autoriteit als Koopmans'. En zelfs De Gelder doet een voorwaardelijke uit­ spraak: 'Als ik me tot iets wil be­ stempelen, dan zou ik me een kan­ tiaan willen noemen'.

Waar komt deze angst voor het epi­ gonisme vandaan? Is het werkelijk zo erg om voor epigoon door te gaan?

Voor velen klaarblijkelijk wel: het schijnt voor hen te betekenen dat de zelfstandigheid van het denken wordt opgeven, dat we anderen voor ons laten denken. Zo stelt Paul C obben: " 'Het is niet zo filosofisch om een aanhanger van een klassiek filosoof te zijn'. Maar waar komt deze nega­ tieve betekenis van het woord 'epi­ goon' vandaan? Denken we echt dat de Meesters die in het boek van Kna­ pen de revue passeren hun ideeën in zichzelf hebben gevonden? Denken we werkelijk dat zij iets uit niets hebben kunnen scheppen?

Voor epigoon uitgemaakt worden is niet erg. Integendeel: niet voor epi­ goon worden uitgemaakt, dat zou werkelijk erg zijn. Want hoezeer we misschien ook zouden willen denken dat we ooit iets zelf verzinnen, dit is gans onmogelijk.OntAennen een epi­ goon te zijn betekent daarom ontken­ nen dat men deel uitmaakt van een traditie en van een voortdurend voort­ schrijdend leerproces. Niet een epi­ goon willen zijn, duidt op een onbe­ grip van dit proces. Wat de bundel als mogelijke inspiratiebron voor de nieuwe generatie studenten daarom nog het meest duidelijk maakt, is dat er een herwaardering mogelijk is van dat vreemde scheldwoord 'epigoon', al hangt het natuurlijk af van de aard van de Meester. Maar met een varia­ tie op een tekst van Freek de Jonge zouden we toch wat vaker moeten ^ zingen: 'Het is fijn, om epigooooon te zijn'.

Michel Knapen: 'De Bron en de Stroom, 25 hoogleraren over hun grote weten­ schappelijke voorbeeld'. Tilburg Uni­ versity Press, f 32,50.

U N I V E R S 1^1 8 lUNi 1995

r L^tmi^

Beijing, 1986

Shanghai, 1988

I

n die tweede helft van de jaren tachtig beleefde China een periode van grote onzekerheid, voor een groot deel veroorzaakt door enerzijds een meer kapitalistische oriëntatie, anderzijds een krampachtig en soms wanhopig vasthouden aan de communistische heilsleer. De dramatische en bloedige gebeurtenissen op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking, begin juni 1989, waren mede een gevolg van deze confrontatie van ideologieën.

Nu, zes jaar later, is het nog steeds niet helemaal duidelijk in welke richting China zich zal ontwikkelen. Pieter Griffioen concentreert zich in zijn fotoreportages op de beelden, waarvan hij vermoedt dat ze over niet al te lange tijd tot het verleden zullen behoren. Hij fotografeerde de eenvoudige boeren en vissers, de straatventers en de ambachtslieden, maar ook de arbeiders in de gigantische en vaak sterk verouderde staatsondernemingen. Bovendien kreeg hij dankzij een lidmaatschap van de Vriendschapsvereniging Nederland-China ook toegang tot ziekenhuizen en psychiatrische inrichtingen.

Ongetwijfeld zijn er in China ook foto's te maken die het moderne urbane leven als onderwerp hebben, met flatgebouwen, kantoren, auto's en computers. Maar dat is niet de wereld die Griffioen zoekt. Moderne voertuigen komen op zijn foto's niet voor; bij hoge uitzondering zien we

FOTO'S VAN PIETER GRIFFIOEN IN STADSBIBLIOTHEEK

Het raadsel China in grijstonen Meer dan 3 0 . 0 0 0 kilometer legde apotheker-fotograaf Pieter Griffioen af tijdens vijf reizen door China, die hij maakte tussen 1985 en 1 9 9 1 . Dat is niet eens zo veel in een land met een oppervlakte van bijna tien miljoen vierkante kilometer. In het kader van het Festival Mundial toont de Centrale Openbare Bibliotheek aan het Koningsplein tot eind juni een vijftigtal zwartwit-foto's die Griffioen in China maakte.

een antieke motorfiets of autobus. De fiets, paard-en-wagen, handkarren, simpele bootjes, dat wel. En stoomlocomotieven.

Het China van Griffioen is het land van de ontberingen, van de permafrost, van de"hand"-arb"eid en de spierkracht. Hij legde vast hoe de bevolking riviergras oogst als voedsel voor de waterbuffels, of hoe primitieve baksteenovens gebruikt worden om relatief luxe stenen huizen te kunnen bouwen. Hoe men vist, baggert, het land bebouwt, sjouwt, voedsel uitvent, en hoe oude vrouwtjes op vuilnisbelten plastic verzamelen voor hergebruik in de landbouw. Maar hij

toont ook de ontspanning in het theehuis en op straat, met kaart- en bordspellen, met zangvogeltjes in het park, of met het ijssculptuurfestival in het hoge noorden. Het zijn vaak intrigerende zwartwit-opnamen waarin haast achteloos de menselijke activiteit geplaatst wordt tegen het fabuleuze Chinese landschap als decor.

Twee speciale thema's in het werk van de fotograaf zijn de zware industrie en de gezondheidszorg. Het land is nog steeds ruim voorzien van aardolie en ijzererts, niet in de laatste plaats door de tot op heden primitieve en oneconomische wijze waarop de bodemschatten gewonnen worden.

En niet alleen de winning, maar ook de verwerking vindt, althans getuige deze foto's, plaats op een derde wereld-achtige manier. De produktiemiddelen zien er aftands en gevaarlijk uit, de arbeiders werken onder buitengewoon barre omstandigheden, waarvan de felle kou nog maar een enkel aspect is.

1Z> e lichamelijke en geestelijke medische zorg is grotendeels een overheidszaak. Dat betekent dat arbeiders in de staatsbedrijven wel vaak aanspraak kunnen maken op verzorging, maar de boeren of kleine zelfstandigen in veel mindere mate. Voor wes-

terse begrippen is de Chinese gezondheidszorg een merkwaardig stelsel van diagnoses en therapieën. Volgens een bijschrift bij een van de foto's bijvoorbeeld is het voelen van de pols, soms wel een half uur lang, een belangrijke diagnostische methode. De aard van de ziekte kan daarmee vastgesteld worden: gebrek aan energie, overdaad daaraan, ziekte van koude aard of van warme aard. Afhankelijk van de diagnose kan gekozen worden voor de yin- dan wel voor de yangrichting van therapie. Uiterst fysieke maatregelen als bottenkraken en krachtige massage - met de voeten soms - moeten de genezing bewerkstelligen.

Griffioens reportages bieden, zou je kunnen zeggen, een vooringenomen visie op de Chinese samenleving. Hij is overduidelijk alleen geïnteresseerd in deelaspecten van dat raadselachtige en schier onmetelijke rijk met zijn miljardenbevolking. Elke willekeurige andere fotograaf zou met heel andere beelden kunnen thuiskomen, vermoedelijk. Maar de keuze van Pieter Griffioen is wel consistent, en naar alle waarschijnlijkheid biedt hi] inderdaad een blik op een verdwi]nend deel van het Chinese dagelijks leven. [CB] China: foto's van Peter Griffioen'.

Tot en met 29 juni in de Centrale Openbare Bibliotheek aan het Koningsplein.

SKY BREAKERS

Univers per post:

Speciale vtiegtarieven voor jongeren & studenten

I E U lAf f 25,-per jaar

ADMINISTRATIENR.:

.Stiulentcn die Univers ]aai gang 3'-ï ('95-'9^} thuis ^villen onts^ngen kunnen een postabonue-

NAAM:

Promoveren met een mooi afgewerkt proefschrift, tegen een unieke prijs !!

Wij maken het voor u mogelijk

mont nemen van f2.5,- per studiejaai (ongeacht het aantal geid kan gestoi I ^voi den via een

Graafdijk West 23 2973 XD Molenaarsgraaf

ADRES:

ac( eptgirokaai t die invordt toege>tuuid na inleveiing van on-

Tel. 01844-1930 Fax 01844-1584

derstaande, volledig ingevulde bon.

POSTCODE.,

Na ontvangst van de betaling

'°0«PR0EFSCH«*^

Go, 'eCe ^re, 'Ol/.

zal Univers worden toegezonden.

WOONPIAAIS..

Door de tijd die de betaling vergt, kan het twee tot drie weken duren voordat de krant daadwerkelijk wordt toegestuurd

Bonnen kunnen worden ingeleverd of opgestuurd naar Univers, kamei A 17, Postbus 90153, 5000 LE TILBURG

'°4£2?^-^e. >^'eafr. ^cht

Indien nodig I

w

Londen

ƒ 150 570 645 San Francisco 750 Mexico-stad Ho Chi Minh-stad 900 855 Hongkong 127S Sydney

Miami

250 900 1230 13S0 1550 1650 1875'

= vanaf Br ussel

Voor informatie:

ntmmieis) Hel alxjunements-

o a (vTiafpnizen p p )

g^^!'! trein :;:eerter^9

VAN

VIA

N A A R

Amsterdam-HongkongAuckland

13O0

Auckland-Nadi-HonoiuluLos A n g e l e s - A m s t e r d a m

iS40

Amsterdam-Madrid-Rto

1075

R t o - L i m a ( o f Los Angeles)-Tokyo

1400

Tokyo-HongkongAmsterdam

UOO

D e v o o r d e l e n op een n j t j e : E ikele retzen en retours (veeial laarre lours) vanuit en naar bestemmtngen over de hele weretd Onbeperkt v/ifzigen en alie combinaties mogefiik Geen rrani mumverbii)f, ewenrmn «efplichte wterdag nacht Én exclusief voor NB8S Rei2en'

Repetitor

VIr. van der 'echtsgesch ipropaedeus Europees Re l l ' l ' M NBBS REIZEN werdag. Grc M e e speciale vliegtaneven in de folder 'Sky Breakers o a verknigbaar bi| de NB8S Reiswr>kels in Breda Tilburg Den ijdens kante Bosch en Eindhoven o f bel 040-432900 slaagt. |jjlljj|jl|jj[j|^|[|^|j)[jj0jjj Ifl

UIVIVERS 1 ^

Matsertjes zijn bedoeld voor medewerkers en studenten van de KUB. Mits de lengte de dertig woorden niet te boven gaat bedraagt de prijs vijf gulden. Tot zestig woorden kost een matsertje tien gulden. Berichten met een (para) commercieel karakter kosten f 25,- en mogen niet meer dan dertig woorden bedragen.

Maximaal twee matsertjes per activiteit. Inleveren tot do.

13.00 uur. BIJ voorkeur niet op woensdag.

rff

universitaire

Mentoren gezocht De Tilburgse Introduktie Kommissie zoekt s t u d e n t e n die van 15 t/m 19 augustus papa/mama van 10 blèrende kinderen willen spelen. Aanmelden kan op de TIK-kamer: R 28 |0136628491.

Mentoren gezocht ESN-Tilburg zoekt mentoren voor de begeleidmg vanbuitenlandse studenten. Interesse ? Kom naar kamer R-15.

Ma.t/m do. tussen 12.30en 13.30 uur.

Inschrijven voor 9 juni.

Repetitor gezocht Wie kan mij helpen bij de bestudering van het vak Handelsrecht A. Vergoeding + bonus bij slagen voor het tentamen. Bel A n n e : 0 1 3 - 3 6 1 8 3 7 of 049O4-I2222.

Vrijwilligers gezocht!

Ook zoeken wij vrijwilligers die willen helpen de TIK o p s t e l t e n t e zetten.

Veel gezelligheid en een b e l o n i n g staan hier tegenover. Meld je aan op de TIK-kamer R 28 (013-662849).

Gevraagd Bestuursleden voor Stichting Studentenkortingskaart voor het k o m e n d e laar. Bel 668272 of 560706.

:te^j.■ijAi!.■■^\^^'W.Kj^^^^^M^^a^^^to:■^i;^^^

C^

Vakantie? Boek nu voor deze zomer bij...

Wjjjjjj«rVK«vVga

JONGERENREIZEN Vrijdag 9 juni Promotieii M.J.P. Peeteis. Promotoren: prof .dr. A.E. Brouwer enprof.dr. S.H. Tijs. Co-promotor: dr.ir. W.H. Haemers. Titel proefschrift: 'Ranks and Structure of G r a p h s ' . KUB, YZ-1, 16.15 uur.

Donderdag 15 juni Promotie drs. f.A.L. Hoeken.

Promotor: Promotor: prof.dr.

L.G.M. Noordman. Promotor: dr. C.H. van Wijk. Titel proefschrift: 'The design of persuasive texts: Effects of content, structure, and style on attitude f o r m a t i o n ' . KUB, YZ-1 14.15 uur.

Woensdag 21 juni Mentoren gezocht ESN-Tilburg zoekt mentoren voor de begeleiding van buitenlandse studenten. Interesse? K o m n a a r k a m e r R - 1 5 .

Ma.t/m do. tussen 12.30 en 13.30 uur.

Inschrijven voor 9 juni.

8 lUNi 1995

Promotie drs. K.G. van der Poel. P r o m o t o r e n : p r o f . d r .

P.M.A, Ribbers en prof.dr.ir.

C.A.T. T a k k e n b e r g . Co-promotor: dr. M.T. Smits. Titel proefschrift: 'Theory and Practice of Information Strategy' KUB, YZ-1, 16.15 uur.

Vrijdag 23 juni Promotie drs P.Herings. Promotor: prof.dr. A.J.J. Talman.

Co-promotor: dr. J.H. van Geldrop. Titel proefschrift: 'Static and Dynamic Aspects of General D i s e q u i l i b r i u m T h e o r y ' .

KUB, YZ-1, 16.15 uur.

Woensdag 28 juni Promotie drs. J.J.M. Peil. Promotor: prof.dr. C.J. Rijnvos.

Titel proefschrift: 'Adam Smith en de economische wet e n s c h a p ' . KUB, YZ-1, 14.15 uur.

Donderdag 29 juni Promotie mevr. A.M.E. Lewe.

P r o m o t o r e n : prof.dr. K.F.E. Veraghtert en prof.dr. J.F.E. Biasing. Titel proefschrift: 'Invoer te lande verboden. Een verkenning van de handel over landwegen tussen Nederland en de P r u i s i s c h e p r o v i n c i e s RhemlandenWestfalen, 18361857'. KUB, YZ-1, 16.15 uur.

Textielbedrukking Wij leveren en bedrukken t-shirts, sweaters, rugbyshirts, wind-jacks, etc. Dit tegen zéér aantrekkelijke prijzen! Bel voor meer informatie: 013-446668 K&S Textielbedrukking (voorheen Janssen & Partners Sportpromotion), Spoorlaan 4 3 8 (t.o. het station), Tilburg.

Te gekke vakanties voor super lage prijzen naar Frankrijk, Spanje, Italië, Hongarije en Griekenland.

1 week bus + camping al v.a. ƒ 169,1 week bus-H Hotel L.O. al v.a. ƒ199,1 week appartement + vliegreis al v.a. ƒ 499,-

'j

Bel snel en vraag ook naar de gratis brochure Beach Mountain T O U 13 S met aktieve vakanties GoGo Tours 010 ■414 25 99 lidSGR/ANVR

GA W E G !

i Dagelijks 10.000 aanbiedingen tot 50% I goedkoper! Vertrek binnen 14 dagen. | I Kom naar Rokin 40, Amsterdam of naar I I Vertrekhal West op Schiphol ! BE L ONZE INFOLIJN: 020 ­ 653.29.90 OF BOEK DIRECT VIA: L0_6.320^3q.08(75c/m). lESümniasimnM]: RUSSIA TRAVEL

EEN MAAND RUSSISCH STUDEREN IN MOSKOU, ST PETERSBURG OF MINSK VOOR ƒ 2350,- ALL-INÜ Inclusief: ticket, visum, verblijf, maaltijden, 20 lesuren per week, openbaar vervoer en excursies.

Vertrek: 21/5, 18/6, 2/7, 16/7, 13/8, 10/9, 8/10, 5/11 en 17/12

RUSSIA TRAVEL 020 623 46 12

:^^^^•^•:•:•:^^^^;■:■:^:^5?m

1

cnket

ƒ150 570 645 750 t a d 900 855 1275

retout

250 900 1220 1350 1550 1650 1875-

1S« 107S

Goed voor CV & portemonnaie De Studenten Ski Club zoekt ondernemende medewerkers die op enthousiaste wijze deel willen ;nemen aan de organisatie. Bel SSC-reizen: Stéphan: 010-4772036 of Bas: 053-308438.

Repetitor

d*

;\¥/;l

.?m^..^W.....M.W.^^W.M.^M ^^w.....^^^^^wA.■^^^..w.^..^.■....w.^^w...^..^^^^..■.................................TCTCTCTO;

De allerleukste jongeren­ vakanties Inic. bus + camping aan het strand FRANKRIJK SPANJE ITALIË HONGARIJE

LAST MINUTE

^

v.a.

195,­

Folder?

Bel: 033 618 600/618 811

•^^;j.^^^^^^^^.^■.^....^.■^^^V.^.V.^^^..'...^^^^^..^■.^w...^^^^w.^^^^^^w.^^^^^

Zomercursus aan de Méditerranée Université d'été de Tou lon et du Var Keuze uit: spreekvaardigheid, letterkunde, cultuur, economie, vertalen, commercieel en juridisch Frans.

Voor iedereen met belangstelling voor het Frans.

Verschillende niveaus mogelijk. C ursusduur variërend van 1 tot 4 weken in de periode van 9 juli tot 26 augustus 1995.

Prima huisvesting in een schitterende omgeving, exquise maaltijden, excursie­ en sportmogelijkheden. Prijs ƒ 300,- tot 4000,- afhankelijk van het pakket.

Voor brochure en inlichtingen: Dr. W.J.A. Bots, 050 - 256793, Veenweg 28 C, 9728 NM Groningen.

DE G O E D K O O P S T E S T U D E N T E N R E I Z E N 10 dagen Italië vanaf ƒ 199,10 dagen Frankrijk vanaf ƒ 199,10 dagen Spanje vanaf/199,10 dagen Tsjechië vanaf/199,10 dagen Istrië vanaf ƒ 225,10 dagen Hongarije vanaf ƒ 259,10 dagen Griekenland v a n a f / 7 1 6 , 10 dagen Turkije vanaf ƒ 768,Bel voor gratis brochure en informatie:

Gebo Tours

te■::i:aaK^:•!■!•^.^'^:•K^w^:^^^:•:•:^^:

05296 - 4466

i-Xi-y^fKifKii-»KifK.p!^^

M.L. Tentvakanties Compleet ingerichte tenten op Camping Bon Repos IVIalgrat de IVIar. Spanje.

Taalreizen beinvloeden uw kansen Verbeter uw marktwaarde door een taaitraining van

Vanaf ƒ 299,- p.p.

TIOMAN LANGUAGE TRAVEL. Wij organiseren studie en carrière ondersteunende taaitrainingen op toplocaties over de gehele wereld.

K, Bel voor info 03404 ­ 32611 att-itta

A Wintersportreizen A Actiefvakanties Groeps actiel'dagen Adventure weekenden .. Verzekeringen AVlieglickets

ADVUNIURFPAKKEI FRANSE ALPEN: ƒ 499.- kanoèn.raften, canyonitii!.

A 1 B-cn. bcrïwaildclcii ACIIHEVAKAN1 IE ZWn SERSE ALPEN: ƒ 599,- een volle week halfpcnsiiiii irK'l. uitgebreid activiteitenpakkel SUPER ACI lElYAKAKI IE IN DE FRANSE ALPEN: ƒ 799,-10 dagen incl. verv<K-r. verblijf. ? activiteiten Bel v o o r i n t o r m a t i e of e e n folderpakket t e l n r 0 3 4 5 1 - 1 3 9 8 1 . s<,i^^^^^v■ss^s^s^^^\^.^^^^^^^^^^^^^^'^^^^;■^^^^^^^

KPMG Audit Competition '95 Geïnteresseerd in financiële dienstverlening? Doe dan fnee met de business course van KPIVIG, 1 tot 5 oktober in Amsterdam. Haal een inschrijfformulier bij integrand, kamer R23. Op zoek naar een uitdaging volgend semester, solliciteer dan voor een bestuursfunctie bij Integrand.

JONGEREN VAKANTIES

CaféRace'95 Nog meedoen met de CaféRace'95? Een bruisend zeilevenement rond Eernewoude, veel sportiviteit en gezelligheid,een spetterend feest met te gekke liveband, cultuurprijs en CaféRace-bokaall Bel Marcel (053-895039), Gerunde (0229062673).

Fiscalist gezocht Voor ons accountantskantoor 'Matabadal Adviesgroep BV'gevestigd te Rijsbergen zoeken wij uitbreiding van ons team van medewerkers met een fiscaal econoom/ jurist. Voor info: dhr. R. Matabadal, tel. 01606-2070.

Mr. van der Gronde repeteert Romeins Recht, Te koop 'echtsgeschiedenis, handelsrecht, burgerlijk recht Telefoonkostentellers! f 4 5 , - per stuk, helemaal (propaedeuse en doctoraal BR 1 t / m 4), strafrecht, nieuw; 3 maanden garantie; duidelijke handleiding; Europees Recht, staatsrecht, adm. recht, 's Avonds en verzenden mogelijk, nu besteld, morgen in huis! Porto Jverdag. Groepsgrootte: max. 7 pers. Opgave tel. f 7,50. Totaal f 52,50. Girorekening 5 8 7 2 9 7 7 , t.a.v.

Sjdens kantooruren: 030-523089. 90% Deelnemers E.C.A. Tjong-a-hung, Frogerstraat 3 7 , IJmuiden. Tel. slaagt.

02550-36086, na 18.00 uur.

Incl. bus en staanplaats Info: 01830 - 22297

Do it... Vakanties Zon, zee, strand en héél véél lol. Hotels/campings ingerichte bung, tent, strand en disco's! v.a. ƒ119,Aktief en avontuurlijk. Zeilen, kanoën, klimmen, abseilen, delta, canyoning en veel meer! v.a. ƒ 329,Kampeertrektochten. 14 dgn. met minibus, Italië, Frankrijk, Engeland, Portugal, Spanje, Scandinavië,' Hongarije/Tsjechië! v.a. ƒ799,-

Bel Do it... 020-5696811 Lid ANVR/SGR »5»«»S»K»»«I««8«!«S

Op safari

vanuit

De

Kaap?

B e z o e k hét j o n g e r e n hotel v o o r backpackers in het c e n t r u m v a n K a a p s t a d ! (2p.

kamer

al vanaf

27piek)

" A l b e r g o for B a c k p a c k e r s " 5 B e c k h a m street, G a r d e n s 8 0 0 1 , C a p e T o w n , S o u t h Africa T e l e f o o n 00 27 (21) 22 18 49 • Fax 00 27 (21) 23 05 13

¥kKOPLEIDING mOEKENBRANCHE

Werken in de uitgeverij? De Basiscursus Uitgeverij biedt een praktijkgerichte startersopleiding. Goede voorbereiding op werken in de uitgeverij. Alle aspecten van marktgericht uitgeven in een eenjarige schriftelijke cursus met studiebij eenkomsten.

Leidt op tot diploma. Start: 20 september 1995.

Bel voor informatie en brochure VAKOPLEIDING BOEKENBRANCHE 020-6263054

U N I V E R S fSEi

De mededelingen­ pagina wordt ver­ zorgd door de afd Pers & Voorlich­ ting (gebouw B, kamer 10, tel 2001). Diensten en faculteiten le­ veren via een cen­ traal punt (het se­ cretariaat) kopij 2 s m aan, uiter iijk donderdag voor 13.00 uur voor het verschij­ nen van de nieu we Univers

m e i d d a t u m geldt ook voor de hert­ e n t a m e n s uit de periode mei/)uni Wacht daarom m e t m e t inschrijven voor je t e n t a m e n s tot )e deze uitsla­ gen binnen hebt, maar meld je voor 30 juni aan Mentoren gezocht

introduktiekamp

Wijsbegeerte en je vervolgens spe­ cialiseren tot en afstuderen als Wijs­ geer van het wetenschapsgebied van je propedeuse Een inhaalprogram­ ma in de vorm van een zomercursus (aug ) wordt daarvoor sterk aanbevo­ len Voor vragen omtrent de zomer­ c u r s u s , s t u d i e f i n a n c i e r i n g en in­ schrijvingsduur, k u n je terecht bij onze studie­adviseur Belangstel­ lingï Maak een afspraak op het Bu­ reau van de Faculteit (P 2 221, tel 013­662615)

Het mentoraat van de economische faculteit zoekt mentoren voor h e t M A K ­ k a m p (23­25 a u g of 25­27 aug ) en de TIK (15­19 aug ) Heb je i n t e r e s s e ' Vul dan een voorlopig aanmeldingsformulier in' Deze for­ m u l i e r e n zi;n te verkrijgen bij de MAK, kamerB 1011 (tel 2999) Voor Faculteit een volledig m e n t o r s c h a p (d w,z, Rechts­ TIK, MAK­kamp en studievoorlich­ tingen) wordt een onkostenvergoe­ geleerdheid ding van f 3 0 0 , ­ verstrekt. Boven­ I V m. beperkte dien k u n je m aanmerking k o m e n vooreen extra tentamengelegenheid ruimte is het zaak berichten afstudeerrichtin­ indien je h e r t e n t a m e n tijdens het Voorlichting kort en kernachtig te formule­ gen Nederlands recht MAK­kamp valt of de dag erna Je ren De redactie kan het bericht moet dan wel al een serieuze poging Op WO 30 aug a s , vlak voor aan­ wijzigen BIJ teveel kopij krijgt voor het vak gedaan hebben vang van het nieuwe semester, zal de hoogste actualiteitswaarde er voor studenten Nederlands recht voorrang. een middag worden georganiseerd Organisatie van de Onder­ waarop voorlichting zal worden ge­ neming 2 (najaar 1995) geven over de verschillende afstu­ Voor deze cursus worden geen hoor­ d e e r r i c h t i n g e n en k e u z e v a k k e n colleges gegeven De tentamenstof M e e r info volgt i n de v o l g e n d e bestaat uit drie boeken (zie verplich Univers en in de studiegids te l i t e r a t u u r ) 1 p v hoorcolleges Rekencentrum krijgen studenten gelegenheid 1 u u r P rocedure bij afstuderen per w e e k deel te n e m e n aan een Distributie software De volgende werkcollege, in groepen van onge­ Studenten die het lopend studiejaar PC­Softvi^are kan gekopieerd worden veer 30 studenten willen afstuderen, dienen h u n scrip­ na v e r t o o n van college­ ot KUB­ Inschrijving tie uiterlijk 31 aug a s te verdedi­ kaart en tegen betaling van f 1,50 Voor dit werkcollege m o e t u zich gen. Voorts moet m e n zich tijdig (dat administratiekosten per pakket voor het begin van het nieuwe col­ wil zeggen m i n s t e n s 4 a 5 w e k e n ­ Anti­virus programma's McAfee legejaar (uiterlijk m a 4­9­1995) op­ voor de afstudeeidatum) melden bij antivrusprogrammatuur(versie 215) geven bij m e v r o u w A van Peski, Bureau Examens bij afstuderen voor (3,5 "HD 1 volledige versie) secr, vakgroep Bedrijfseconomie, B 1 september dus zeker voor 1 aug ' (3,5" D D 1 rescue versie) 737, tel 2315, u wordt dan in een Het dan te ontvangen formulier voor ­ dBase 111 Plus (3,5" D D 3 of H D 3, bepaalde groep ingedeeld het afstuderen dient vervolgens ui­ 5,25"DD5ofHD5) G e d u r e n d e de w e r k c o l l e g e s is er terlijk 10 aug (namelijk uiterlijk ­ dBase IV versie 2 O (3,5" D D 5) volop gelegenheid tot discussie tus­ drie w e k e n voor de g e p l a n d e af­ dBase for Windows |3,5" H D 7) sen studenten onderling en tussen studeerdatum) weer terug te zijn bij ■ Harvard Graphics voor D O S (3,5" studenten en docent Bureau Examens Het is m i v 1­1­ HD5) Verplichte hteratuur 1995 weer mogelijk om in te schrij­ ­ Harvard Graphics voor Windows ven voor dezelfde opleiding als waar­ ­ Douma, S, Ondernemingsstrate­ versie 2 O |3,5" H D 10) in m e n is afgestudeerd zodat nog wat gie, Klu wer Bedrijfswetenschappen, ­ Norton Desktop 1 0voorDOS(3,5" extra v a k k e n k u n n e n worden ge­ Deventer, 1993 HD­9) volgd Van de afgelegde t e n t a m e n s ­ Douma, S & Schreuder H , Econo­ ­ Norton U t i h t i e s 6 01 (3,5" HD.4) kan m e n een dossierverklanng krij­ mie Approaches to Organizations, ­ Paradox voor Windows 4 5 |3,5" gen van Bureau Examens De ver­ Hemel Hempstead (U K ), Prentice HD­5) volg­inschrijvmg moet m e n doorge­ Hall, 1991 ­ Quattro Pro voor Windows versie ven aan Bureau Inschrijving, d m v ­HiU, T The Essence of Operations 5 O (3,5" H D 6) het formulier dat m e n krijgt van Management, Hemel Hempstead ­ Quattro Pro voor D O S versie 5 O (U K.), Prentice Hall, 1993 Bureau Examens bij het aanvragen (3,5" H D 2) van het afstuderen Restitutie van ­ SAS­PC v o l l e d i g e v e r s i e (3,5" h e t collegegeld is bi; v e r v o l g i n ­ Inzage Marketing van Diensten DD 1 8 o f H D 9 , 5,25"HD18) schnjving natuurlijk niet mogelijk ­ SAS­PC kleine versie (3,5" D D 7 of Let wel m e n kan niet i n dezelfde Op 14 juni a s bestaat er de moge­ HD4,5,25"DD13ofHD5) opleiding voor een tweede maal af­ lijkheid tot inzage van de assign­ ­ SPSS v o o r W i n d o w s 6 O (3,5" m e n t s 2 en 3 van Mark&tmg­van studeren' Wanneer m e n bij Neder­ HD13) lands recht in twee richtingen wenst Diensten, U k u n t zich hiervoor in­ af te studeren, dient dit gelijktijdig ­ SPSS­PC (3,5" D D 9 of H D 5, 5,25" schrijven op B 635, te gebeuren DD 18ofHD6) ­Vertaali voor Windows (3,5" H D 6) ­ W P 5 U voor DOS (3,5" D D 10 of Econometrie Afstudeerseminar JBW HDIO) Doctoraalstudenten Econometrie ■ W P afbeeldingen­bibliotheek die op zoek zijn naar een stageplaats Op dl 13 juni, 13 00­16 00 uur, zal (3,5" D D 6 of HD:3, 5,25" D D 12 of k u n n e n contact o p n e m e n m e t de in Y 257 een afstudeerseminar JBW HD4) stagecoördinator Dr R Heuts,B909, worden verzorgd door drs B C de ­ W P 5 2 voor Windows ­ taalmo­ tel 2352 Zwaan Het seminar staat open voor dules (Engels UK en US en Duits per studenten JBW die zich in de afstu­ module 3,5" H D 1) deerfase bevinden Het seminar is opleiding ­W P 5 2 voor Windows (3,5" H D 7) Postdoctorale gericht op informatieuitwisseling ­ W P. Presentations versie 2 O (3,5" Accountancy tussen studenten over het verloop HD­8) De studiegids en het collegerooster van h u n afstudeerproces en even­ ­ W P. 5 1 taalmodules (Engels(UK 1995/1996 van de Postdoctorale Opl t u e l e p r o b l e m e n die daarbij zijn en U S | , F r a n s , D u i t s , I t a l i a a n s , A c c o u n t a n c y zijn verkrijgbaar op opgetreden, en staat los van de gang­ Spaans en Russisch) het secretariaat, B 413 bare scriptiebegeleiding De deelne­ ­ W P printer­driver voor de printers mende studenten worden verzocht m de bibliotheek het verloop van h u n afstudeerproces CentER Master's P rogram ­Nieuvfii Nieuw'i kort aan te geven Een omschrijving ­ SAS for Windows (3,5" H D 10) hiervan (éen A­4) dient m week 23 Subject to formal approval w i t h i n ­ WordPerfect 6.1 voor W i n d o w s ingeleverd te worden bi) Drs B C de the Faculty of Economics, from Sept (3,5" H D 11) Zwaan, postvakje Y 423, Deelname 1995, courses in t h e C entER mas­ ­ Norton Commander versie 5.0 (3,5" staat ook open voor studenten die t e r ' s p r o g r a m in e c o n o m i c s a n d HD3) niet m staat zijn een korte presenta­ management will be open to suita­ Norton Desktop voor Windows tie te geven Zij worden verzocht bly qualified 4th year students w h o versie 3 O (3,5" HD 7) zich aan te melden are not following the entire program ­Nieuwe gebruikershandleidingen" Students will be able to choose one ­Netscape Navigator™ f 5 , ­ or more of these courses where their Dubbelstudies wijsbegeerte ­Trumpet f4,­­ existing program allows t h e m optio­ GNU Emacs Manual f 2S, ­ n a l s u b j e c t s ('free c h o i c e s ' ) a n d Zie onder Faculteit Economische Voor het kopieren van software en where they have a suitable back­ Wetenschappen kopen van verschillende gebruikers­ ground knowledge For more infor­ handleidingen kunt u terecht bi) het mation, please contact Prof Jeffrey CIC gebouw C , 2e verdieping, C James, Director of Graduate Studies, 245, tel 013­663111 Open 10 00­ phone 8220/2320, room B 812/423 12 00 en 13 00­17 00 uur, maandag­ ochtend gesloten Sociale Ondernemingsrecht FE

Wetenschappen

Economische Wetenschappen Aanmelden augustus

voor tentamens

in

Voor de t e n t a m e n s m de maand aug dient m e n zich, middels de gebrui­ kelijke a a n m e l d i n g s f o r m u l i e r e n uiterlijk 30 juni in te schrijven bij Buro Examens Deze uiterste aan­

Inzage in het t e n t a m e n Onderne­ mingsrecht van 17 mei jl is moge­ lijk op dl 13 juni a s U k u n t zich Algemeen propedeuse daarvoor opgeven bij mevr E C van den Dolder­Vonk, Y 256, tel Zaalwijzigmg Inleiding PEW D e (66)2281, hoorcolleges van de cursus 'Inlei­ ding Personeelwetenschappen' zijn verplaatst op Dubbelstudies wijsbegeerte 6 , 1 3 e n 2 0 j u n 12 45­14 30naarzaal Ben je m het bezit van een propedeu­ Y Z l 14Jun 12,45­14 3 0 n a a r S Z 17, se E c o n o m i e , R e c h t e n of Sociale 2 3 j u n 10 45­12 30 naar SZ 17 wetenschappen en heb je belangstel­ ling voor filosofie' D a n biedt de Soc. propedeuse Faculteit der Wijsbegeerte je ver­ schillende interessante mogelijkhe­ Tentamendata I t t vermelding in den voor een dubbelstudie Je k u n t de studiegids zijn de tentamengele­ ' i n s t r o m e n ' in h e t basisdoctoraal genheden voor prop sociologie m

S luNi 1995

aug op de volgende data Samenle­ aug Voor meer informatie kan m e n ving en verandering 21­8, 18 30 uur, terecht bij Leontine Onderwater, S Staalkaart Tilburgse Sociologie 22­ 229, tel 662895 8, 09 30 uur. Inleiding BOW 22­8, 13 30 uur. Inleiding ASZ 22­8,13 30 Scenarioweek uur. Inleiding PEW 22­8, 13 30 uur.

I n l e i d i n g VTW 2 2 ­ 8 , 18 3 0 u u r .

Het p r o g r a m m a van de Scenario­ Onderzoeksdesigns, tabelanalyse en week (12­16 juni) hangt n u op het elaboratie 25­8, 18 30 uur. Sociale VTW bord Filosofie 28­8,18 30 uur. Algemene Economie 29­8,18 30 uur. Beschrij­ v e n d e s t a t i s t i e k 30­8, 18 30 u u r . Wewi Inleiding m e t h o d e n van s o c w s Vragen/vacatures De Weten­ onderzoek 31 8, 18 30 uur schapswinkel biedt de mogelijkheid om ervaring op te doen m e t de ana­ lyse van praktijksituaties door on­ BOW derzoek te doen voor m a a t s c h a p ­ Tentamen MPK Zoals bekend mag pelijke groeperingen Wij bieden worden verondersteld, vindt de 2e hierbij ondersteuning en faciliteiten gelegenheid van het t e n t a m e n Ma­ aan Ben je op zoek naar een afstu­ n a g e m e n t v a n P r o d u k t i v i t e i t en d e e r o n d e r w e r p , vrije s t u d i e ­ o p ­ Kwaliteit plaats op 7 aug Het tenta­ dracht, leerproject of scriptie k o m m e n IS schriftelijk en bestaat u i t dan eens langs bij de coordinator enkele opdrachten die op de tenta­ bemiddelingen Ricus Tiramers, S 5 m e n z i t t i n g m o e t e n w o r d e n ge­ Bellen kan ook (013­662819) Zo ligt m a a k t De opdrachten hebben be­ er o a een vraag voor een student trekking op de onderwerpen die in Psychologie m de Gezondheidszorg de colleges en m de literatuur wor­ of C o m m u n i c a t i e &. Voorlichting den behandeld BIJ het m a k e n van de Een vereniging voor vrijwillige hulp opdrachten zal raadpleging van de aan verzorgers van terminale patiën­ c o l l e g e a a n t e k e n i n g e n en v a n de ten die thuis willen sterven, vraagt opgegeven literatuur (Dale en Wen zich af of h e t zinvol is deze mantel­ tmk) gewenst dan wel noodzakelijk zorgondersteuning in de toekomst zijn om de opdrachten naar behoren ook bij chronisch zieken aan te bie­ te k u n n e n maken Er worden geen den Mogelijke wetenschappelijke multiple­choice vragen gesteld invalshoek voor dit onderzoek (ver­ wachte) sociale steun of c o m m u n i ­ catie/voorlichting Ben je geïnteres­ VTW seerd dan k u n je contact opnemen m e t M w drs M W Berting,P316,tel Leerproject Studenten vrijetijdwe­ 013­662325ofmetDrs WilmaSnoe­ tenschappen k u n n e n zich weer in­ r e n , S 8, tel 013­662113 schrijven voor een van de leerprojec­ ten die zullen plaatsvinden in het eerste s e m e s t e r van h e t k o m e n d Dubbelstudies wijsbegeerte jaar Dit semester zullen deze wor­ den begeleid door m w Dahles, m w Ben je m het bezit van een propedeu­ Derks en dhr Goossens De onder­ se E c o n o m i e , R e c h t e n of Sociale werpen zullen eind juni bekend wor­ wetenschappen en heb je belangstel­ den gemaakt via het VTW­bord De ling voor filosofie? Zie Faculteit inschrijflijsten liggen op het secre­ Economische Wetenschappen tariaat V T W ( S 2 3 7 ) v a n 3 j u l t / m 19

Aanmelden augustus

voor tentamens

Zie onder Faculteit Economische Wetenschappen Inschrijven semester

voor cursussen 1995­1996

Zie onder Faculteit Economische Wetenschappen

10000

tijk v a n d e f i n a n c i ë l e d i e n s t v e r l e n i n g F i n a n c i ë l e d i e n s t v e r l e n i n g o m v a t alle d i e n s t v e r l e n e n d e activiteiten o p het ter­ rein v a n g e l d e n risico, d i e o p p r o f e s s i o ­ n e l e b a s i s d o o r p e r s o n e n of o r g a n i s a ­ ties w o r d e n v e r r i c h t M e e r weten"? V u l d a n s n e l o n d e r s t a a n d e b o n in v o o r m e e r i n f o r m a t i e (folder, r e g l e m e n t e n a a n m e l d i n g s f o r m u l i e r ) e n sla m u n t uitje afstudeerscriptie AXA E quity & Law

I I I I

Naam

Vr 9 juni is d uitreiking va vang 21 00 UI 15 juni k u n Jl even alle stu zetten tijden tje Onder he vers gezette 1< biertje k u n t l alleen gezelli enkele gezel] len Hierna 1 bruik m a k e n sa Tenslotte dat er op do ledenvergade om 20,30 uur ten zijn de vc een Huishoui voeging die n( Vidar

Op zo 11 jui georganiseerc hiervoor al ee deze dag k u n met JOUW stui het programn leiding e n d roeien. Deze meteenbarbe end zullen er > gen meedoen Kampioensch De laatsteAlg nng voor de v dl 20 juni D beginnen te La boek k a n get 19 4 5 u u r O p ( verslag v a n ( missie en h e t servefonds Do 22 juni zi] ge Geef je hie Kleijsen of Ro

Studiever(

Levensverzekeringen N V

telefoon (070) 34 23 211 fax (070) 34 23 286

Studieprijs—n

Comlex

Complex orga het jaarlijks ' V o o r t u i n Ai Kaartverkoop Tevens zijn e n |e in te schrijvf nadere uitleg h

Adres Integrand Postcode/Woonplaats

EQUITY stuur deze bon voor meer informatie over de studieprijs aan AXA E quity & Law Levensverzekeringen N V . A n t w o o r d n u m m e r 61 2501 VC Den Haag (geen postzegel nodig) Nummer d~é in Europa

I

Olof

Korte voorhout 20 2511 CX Den Haag

AXA Equity & Law Levensverzekeringen N V maakt deel uit van de AXA Groep een van de grootste verzekeringsmaatschappijen ter wereld Met hel instellen van deze studieprijs wil AXA Equity & Law het onderzoek op het brede terrein van de financiële dienstverlening bevorderen

I

Ie

Vanaf 3 juli a s (tot uiterlijk 1 aug tie behoudt. kan je je m s c h n j v s n voor de cursus richten in te sen van h e t Ie semester van aanko m e n d studiejaar. Als je in sept mei het doet begint, moet je je mschrii ven voor de cursussen van het It doctoraaljaar Studenten die nu al m e t h u n doet bezig zijn, moeten Studente zich inschrijven voor keuzecursus sen BIJ Bureau Onderwijs & Onder zoek (B 201) zijn op 3 juli inschri|( formulieren beschikbaar, op de prik borden in de hal zullen cursusbe schrijvingen worden opgehangen Plato De inschnjfdatum sluit op 1 aug a s Op vr 30 jur ba een groot nooi Platon gebied wiUei teams van VI De kosten h< Wijsbegeerte soon (mcl a\ nooi zal op h Sluitfeestpla Dubbelstudies wijsbegeerte lijst voor de steeds op hei Zie onder Faculteit Economische jassen zijn g Wetenschappen Plato­logo 11 bedragen sla Aanmelding voor tentamens in verkrijgbaar augustus

Wij bieden tien mille voor e e n sublieme scriptie

M a a k m é é r v a n je afstudeerscriptie e n d i n g m e e naar d e A X A E quity & L a w Studieprijs J e kunt er e e n fantastische summercourse aan een buitenlandse universiteit of h o g e s c h o o l m e e w i n n e n Of e e n aanzienlijk g e l d b e d r a g , d a t j e aan e e n studieproject kunt b e s t e d e n W a t zijn d e v o o r w a a r d e n ' ? J e s t u d e e r t a a n e e n instelling v o o r w e t e n s c h a p p e ­ lijk o n d e r w i j s , H B O of N I V R A e n b e n t voor 1 augustus 1995 n o g geen 29jaar Daarnaast b e h a n d e l t je scriptie e e n v r a a g s t u k d a t t o e p a s b a a r is in d e p r a k ­

in

Integrand is op voor de volgen ilK/IT ontwi viesprodukt, d hulpmiddel in tegische afster B/K, Onderzoe en aanbeveling timalisatie Marketing Vo

UrsTIVERS 1^1

De memoberichten zijn bedoeld voor stu denten en gezellig heidsverenigingen plus instituten en af delingen welke activi teiten ontplooien op het terrein van cul tuur ontspanning en sport Hou het kort en bondig De redac

■ren tentamens

in

It Economische zursussen J6

Ie

t uiterlijk 1 aug tie behoudt zich het recht voor be a voor de cursus richten in te korten ester van aanko Is je in sept mei oet |e je mschri] ssen van het It tenten die nu al ig zijn, moeten lor keuzecursui Studentenverenigingen lerwijs &. Onder 13 juh mschri|( <baar, opdeprik uilen cursusbe en opgehangen Plato l u i t o p l a u g as Op vr 30 )uni organiseert N o n t e m ­ ba een groots BeachvoUeybal toer nooi Platenen die zich op sportief gebied willen m e t e n k u n n e n zich m teams van vier opgeven op het pand De kosten bedragen f 10, per per ;eerte soon (mcl avondeten) Na het toer nooi zal op het pand het enige echte Sluitfeest plaatsvinden De inschrijf isbegeerte lijst voor de Plato jassen hangt nog steeds op het pand |tel 444448) De t Economische jassen zijn groen met achterop het Plato logo in het geel De kosten bedragen slechts f 50, en de jas is tentamens in verkrijgbaar in alle normale m a t e n t Economische

Olof Vr 9 jum is de bijzonder feestelijke uitreiking van onze almanak, aan­ vang 21 00 uur Op dl 13 juni en do 15 juni k u n je vanaf 17 00 uur vfeer even alle studiestress aan de kant zetten tijdens het Vesta koffie uur tje Onder het genot van een lekker vers gezette kop koffie of fris getapt biertje k u n t U tijdens dit uurtje m e t alleen gezellig bijkletsen maar ook enkele gezelligheidsspelletjes spe len Hierna k u n t U natuurlijk ge bruik m a k e n van onze eigen m e n sa Tenslotte valt er nog te vertellen dat er op do 15 juni een algemene ledenvergadering wordt gehouden om 20 30 uur De belangrijkste p u n ten zijn de voorlopige begroting en een Huishoudelijk Reglement toe voeging die nodig is voor de kleptijd Vidar Op zo 11 juni wordt de ouderdag georganiseerd Alle ouders hebben hiervoor al een brief ontvangen Op deze dag k u n n e n ze k e n n i s m a k e n met JOUW studentenvereniging Op het programma staat o a een rond leiding en de m o g e l i j k h e i d t o t roeien Deze dag wordt afgesloten met een barbecue Tijdens dit week end zullen er ook enkele vidarploe gen m e e d o e n aan de Nederlandse Kampioenschappen in Amsterdam De laatste Algemene Ledenvergade nng voor de vakantie is gepland op dl 20 juni Deze zal om 20 00 uur beginnen te Landvidi Het presentie boek k a n getekend worden vanaf 19 45 uur Op de agenda staat o a een verslag v a n de m t r o d u k t i e c o m missie en het voorstel voor een re servefonds

alle ter sio­ isa­ Vul oor en itje

Do 22 juni zijn de Vidar Onderlm ge Geef je hiervoor op bij Annelies Kleijsen of Roger Gerritzen

Studieverenigingen

J V

>pa

Comlex Complex organiseert op di 13 juni het jaarlijks 'slotfeest' in cafe de V o o r t u i n A a n v a n g 21 00 u u r Kaartverkoop in R 8 of aan de deur Tevens zijn er nu mogelijkheden om ie in te schrijven als aktief lid' Voor nadere uitleg ben je welkom m R 8 Integrand

I

Integrand is opzoek naar studenten voor de volgende opdrachten BIK/IT o n t w i k k e l e n van een ad viesprodukt, dat richting beidt als hulpmiddel in het proces van stra tegische afstemming SIK Onderzoek naar alle procedure en aanbevelingen doen voor de op timalisatie Marketing Voorbereiden en geven

van kleine presentaties de duur on geveer 6 weken begin half aug Stage Marketing Begeleiden van een bedrjif van non profit naar profit en h e t o n t w i k k e l e n v a n een n i e u w m a r k t concept voor de organisatie Mocht je gemteresseers zijn in een van deze opdrachten kom dan zo snel mogelijk langs bij R23 of bel 013 635612 Priorltijd Het VTW k a m p |in n i e u w e stijl') vindt plaats van wo 30 aug t/m vr 1 sept a s in Moergestel Z o w e l eerste als ouderejaars VTW ers kun nen deelnemen aan dit k a m p Kijk voor uitgebreide informatie in Uni­ vers 32 of A Priori 4 I v m tentamens IS R 10 gesloten Voor informatie over Pnoritijd of voor truien en t shirts kun je contact opnemen m e t de bestuursleden H u n telefoonnum mers staan in het smoelenboek en voor in a priori 4 Succes met je ten tamens en prettige vakantie' Polis Op 25 t/m 27 aug vindt het BOW Kamp plaats Hiervoor worden nog een a a n t a l m e n t o r e n ' k o p p e l s ' ge­ zocht Ook is het voor alle Polis Ie den mogelijk om op de za av aanwe zigtezijn De kosten voor deze feest avond bedragen f 17,50 |incl ontbijt en overnachting) Als je mee wilt doen m e t de barbecue, kost het een tientje meer Dit Polis feest vindt plaats op 26 aug Je k u n t je m R l 1 opgeven en tegelijk het bedrag beta len Het belooft dit jaar weer een fan t a s t i s c h feest te w o r d e n m e t een geweldig t h e m a 'Reis naar De We reld m 80 u u r ' Deelnemers aan de studiereis naar Barcelona k u n n e n hun floppy's ko m e n afhalen in R l 1 Foto's van de s t u d i e r e i s k u n n e n nog bijbesteld worden in R i l T e v e n s k u n je de galafoto's ophalen in R i l De Polis k a m e r is i v m t e n t a m e n s alleen open op dl en do van 13 00 15 00 uur N a 2 9 juni IS R i l gesloten Ben je verhuisd, geef de juiste gegevens dan even door in R U Heel veel sue ces met je t e n t a m e n s ' Isabest Isabest is een vereniging voor be drijfseconomie studenten die willen afstuderen in de richting accountan cy of controller en voor BIK studen ten die de informatiekunde variant volgen Vanwege de tentamenperio de is het m o m e n t e e l zeer rustig aan hetactiviteitenfront We zitten ech ter m e t stil, want momenteel zijn we volop bezig met de voorbereiding van de activiteiten voor komend college jaar Wil ook jij hier bij h e l p e n ' Dat kan' We zijn namelijk op zoek naar gemotiveerde studenten, die bereid zijn om zich als actief lid of bestuurs lid m te zetten voor Isabest Onze vereniging wordt geleid door 5 bestuursleden, die op een enthousi aste wijze h e t beleid van Isabest bepalen In onze vereniging zijn di verse commissies werkzaam Zijzijn verantwoordelijk voor de organisa tie van de verschillende activiteiten M o m e n t e e l zijn we m e t n a m e op zoek naar studenten die ons lustrum congres willen organiseren en zo doende u n i e k e ervaringen k u n n e n opdoen naast h u n studie Behalve se rieuze aangelegenheden is er binnen onze vereniging ook r u i m t e voor gezelligheid D a a r o m is er iedere e e r s t e d i n s d a g v a n de m a a n d de ledenborrel in C afe Bolle (Piusplein 8­9) vanaf 21 00 uur Tevens worden er voor de actieve leden diverse acti­ viteiten georganiseerd, zoals bijvoor beeld Meals on Wheels D u s wil je verder kijken dan de huidige tenta menperiode en het komend college jaar nu al goed beginnen, word dan (aktief) lid van Isabest of geef je op ais k a n d i d a a t b e s t u u r s l i d Wil je meer weten over onze activiteiten of wil je je aanmelden, kom dan langs op onze kamer RI8 (tel 013 662662) Natuurlijk wensen we iedereen veel succes m e t het m a k e n van de tenta mens Isabest, the key to success'

Sbit Het bestuur wil bij deze mededelen dat op 10 aug de volgende ALV zal zijn Alle leden hebben als het goed IS een uitnodiging ontvangen m e t alle gegevens en zijn van harte wel kom Shit zal m e t een team meelopen bij de Hart van Brabantloop Hiervoor zoeken wij nog een paar lopers die m e t dit grootse e v e n e m e n t willen

meedoen Heb je zin om actief te worden bij een van onze commissies bij het in­ gaan van h e t n i e u w e collegejaar, kom dan eens langs, of bel een van de contactpersonen op (zie de Shit Info) We zoeken voornamelijk nu mensen voor de Lezingen en Excur sies commissie BIJ deze wil het bestuur het volgen­ de a a n k o n d i g e n , m i s s c h i e n een beetje vroeg maar toch In oktober 1995 zal er een nieuwe sollicitatie training georganiseerd worden op het LAG, gericht op de BIKkers Aanmelden kan op de Shit kamer Aanmelden betekent niet geselec teerdzijn D u wordt later gedaan om stagelopers ruim de tijd te geven om zich aan te melden Voorkeur gaat bij de selectie uit naar de m e e s t vergevorderen in de studie Er zijn nu wel kosten aan verbonden nl f 40, Mocht je nog een t e n t a m e n b u n d e l willen, dan k u n je die kopen op de S h i t k a m e r t i j d e n s e e n v a n de s p r e e k u r e n die tijdens de t e n t a menperiode op de ma , WO e n d e v r zullen zijn Het spreekuur zal van 13 00 I4 30zijnopdeSbit kamerR 21 Shit IS ook telefonisch bereik baar op n u m m e r 662998 of via e­ mail sbit@kub nl

8 mNi 1995

Studentenzaken

steunpunt studiefinanciering De balie van het Steunpunt Studie financiering Breda m het Informa tiecentrum van Studentenzaken, is tijdens de vakantieperiode beperkt geopend Van 3 juli t / m 11 aug is deze balie (N 24) alleen open op dinsdag van 13 00 16 00 uur Assertiviteitstraining Heb je moeite met het opkomen voor jezelf' Durf je m e t aan een gesprek te beginnen' Houdje je mond in een g r o e p ' Weet je niet hoe je kritiek k u n t h a n t e r e n ' Kun je geen ' n e e ' zeggen' Studentenzaken biedt je de mogelijkheid om vanaf okt 1995 weer mee te doen aan een assertivi teitstraining (leren o p k o m e n voor jezelf zonder de bedoeling te hebben om anderen voor het hoofd te stoten) Inlichtingen en inschrijvingen voor de training tot 4 sept m het Infor­ m a t i e c e n t r u m (N 24)

Vite­internatlonal In de z o m e r v a k a n t i e w e r k e n en toch op r e i s ' Vite biedt je de kans om m de herfstvakantie naar Boe dapest te gaan Wiljemeerinforma tie over deze studiereis, kom dan naar de Vite kamer R I S ' Op do 22 juni wordt er een barbe cue georganiseerd voor de actieve leden Meer informatie zal volgen via aankondigingen op de posters De actieve leden zullen tevens per soonlijk bericht ontvangen, dus let op je brievenbus Vite heeft nog enkele plaatsen vrij in de redactie commissie Wij zijn m e t name op zoek naar mensen die de lay out van ons kwartaalmaga z m e , g e n a a m d het Vite b u l l e t i n , willen verzorgen Wil je meer informatie, dan kun je t e r e c h t m de Vite k a m e r tijdens kantooruren Tijdens de tentamen­ periode gelden er afwijkende kan toortijden, namelijk op dl en do van 10 30 tot 12 30 u u r

Sport

PENDRAGON

Opjutgroep

Copy & Co hiart van Brabantloop

Stel je het studeren steeds opnieuw te l a n g u i t ' Lukt het je m e t een even w i c h t te v i n d e n t u s s e n studie en o n t s p a n n i n g ' Komt er weinig te r e c h t v a n al je s t u d i e p l a n n e n ' Studentenzaken biedt je de moge lijkheid om m e e te doen aan een opjutgroep (studie mtensiverings­ groep), vanaf de eerste coUegeweek m het volgende semester Inschrij ven voor de Opjutgroep kan tot eind juni Vol IS vol'Voor inlichtingen en inschrijvingen kun je terecht in het Informatiecentrum (N 24)

Het is weer zo ver, de inschrijving van de al weer 12» Copy & C o Hart van Brabantloop is geopend Deze estafetteloop zal op 30 sept 1995 gehouden worden en bestaat uit 15 etappes(I0heren,5dames) Duswil JIJ met JOU team deelnemen aan dit kei­gezellige evenement, schrijf je dan nu in op de P e n d r a g o n k a m e r want vol ­ vol en dat zou sund zijn (inschrijving open tot 5 aug )

Debatingclub Cicero Eerst t e n t a m e n s en dan het echte zweetwerk' De cabaret workshop van 8 mei was een goed voorbeeld om jepresentatietechniek te verbe teren bij C icero De volgende kans laat niet lang op zich wachten emd juni een cursus parlementair debat teren door de Oxford Union Socie ty BIJ deze wedstnjdvorm verdedigt een regeringsteam van twee perse nen een stelling of een nieuw beleid Het oppositieteam gaat m de aan val en de jury kiest de winnaar 8 M i n u t e n spreektijd in het Engels moet je optimaal benutten Dit is de ultieme oefening van je spreekvaar digheid en presentatietechniek in een unieke Engelse sfeer T h e Ox­ ford Union Society is nog de beste debating society op aarde Van 26 tot 30 juni 3 dagen workshops, 2 dagen toernooi/oefenen, 5 maal lunch voor f 100,— (er is een groep voor b e g i n n e r s en voor gevorderden) Informatie bij Mark Hamers 013 "671831, of Wendy Reuser 010 452 84 97

haar programma's Deze staan vol m e t a c t u e l e b e r i c h t e n en achter grondinformatie Er zijn nog enkele readers op het buro verkrijgbaar De readers zijn ook per post leverbaar Dan k o m e n er portokosten bij Dichter bij studenten, gedichten {1995,22hlz]{2,50,Virtual Reality (1994, 6 0 b l z ) f 5 , , Islam ontmoet het Westen (1994, 68 blz ) f 4, , Veranderend vaderschap Een zaak voordeoverheid!{1994,4lb\z )f5, , Helpende handel Over verande rende relaties tussen Zuid en Noord (1993, 89 b l z ) f 3, , Zuid Noord nuheuaan t woord (1992, 77 blz ) f 2,50 Nog gratis verkrijgbaar Onge zachte vondsten m de wetenschap (1993, lOblz ],Moetbeidekunne(n) Over betaald v/erk en zorgarbeid (1991, 119 b l z )

CWL

Het leven onder embargo De persoonlijke verhalen achter de tragedie van voormalig Joegoslavië Lucia Fiori, vijfdejaars letterenstu­ d e n t e a a n de KUB, v e r t r o k eind september 1994 voor een half jaar naar Servië (voormalig Joegoslavië) Een semester volgde ze 's ochtends lessen Servo Kroatisch, 's avonds verzorgde ze een cursus 'verfilmde N e d e r l a n d s t a l i g e l i t e r a t u u r ' aan studenten Nederlands aan de Uni versiteit van Belgrado Vervolgens reisde ze door Servië en n a m tiental­ len interviews af Onderwerp van deze gesprekken waren de oorzaken en gevolgen van de oorlog en de sanc ties In tegenstelling tot de gebrul kelijke berichten in de media, ko m e n in deze interviews persoonlijke verhalen naar voren Foto's en dia's onderbouwen deze verhalen beeldend De uit Sarajevo afkomstige gitarist/zanger Mile Lukic draagt zorg voor de muzikale omlijsting Plaats S t i l t e c e n t r u m / KUB D a t u m dinsdag 13 juni om 19 30 uur Entree gratis De verhalen van de geïnterviewden, vervlochten m e t de ervaringen en inzichten die Lucia Fiori gedurende haar verblijf heeft opgedaan, zullen te zijner tijd m boekvorm gepubli ceerd worden

Excalibur (schermen) Wie durft de uitdaging aan te komen s c h e r m e n bij T S S V Excalibur Schermen is een dynamische sport vol spanning en aktie O m met het schermen kennis te maken, is een bezoekje aan het sportcentrum (op de trainingstijden, wo 20 00 21 30 uur) voldoende Verder worden er diverse aktiviteiten georganiseerd, van schermtoernooi tot BBQ Graag v e r w e l k o m e n we je als m t r o d u c tielid Dat ben je al voor slechts een tientje voor een half jaar Daarna kost een jaarlidmaatschap f 45, IVIelmac (l<orfbal) Do 22 juni a s sluiten we het sei zoen feestelijk af Zin m een feest j e " Geef je dan alvast op bij Bart (367517) Ben JIJ die dame of heer die WIJ zoeken voor ons competitieteam i n d e a f d Zuid I ' V o o r meer info bel Vincent (675506) Lacoste (tennis) Wil je nog mee naar het zomerteer nooi m Harlingen, van 3 t / m 9 juli bel dan snel Luc (446095) Wil je 27 aug t/m 3 sept mee naar SnoUes beax in Frankrijk bel dan snel Inez (422668) Parcival (atletiel<) 9 Juni IS h e t zo ver, o n z e eigen a v o n d w e d s t r i j d K o m t allen Bel voor meer inlichtingen Ronald (360529)

Studenten Studium generale TiK WIJ van de TIK zoeken weer enthou siaste, sportieve, feestende,brui sende mentoren en vrijwilligers die we ook dit jaar weer nodig hebben om van de TIK week een geweldige gebeurtenis te maken Dit jaar gaat de TIK op s t e l t e n van 15 t / m 19 augustus Als je zin hebt o m een week lang m e t z'n tweeen een groep van onge veer IO aankomende eerstejaars stu d e n t e n onder je hoede te n e m e n , k o m dan naar de TIK kamer (R 28) en meld je aan als m e n t o r Is een week kinderen opvoeden je teveel, maar wil je toch graag je bijdrage leveren aan de TIK week, dan zoe ken WIJ JOU als vrijwilliger Ook hiervoor kun je je aanmelden op de TIK kamer Uiteraard staat er iets tegenover

Exposities

Tot 30 jum hangt in gebouw S de foto expositie Lijnenspel m kleur van Rob Dirksen Dirksen (Kaats heuvel, 1961) maakt voor zijn beroep röntgenfoto's Toch is er geen ver band tussen zijn werk en zijn h e b

by Hij fotografeert architectuur en n a t u u r Steeds staat h i e r m het lij nenspel centraal Door de nadruk op de kleurige lijnen is een gebouw of landschap o n h e r k e n b a a r en daar d o o r u n i v e r s e e l en t i j d l o o s ge worden Informatie Tanja ten Brink, kamer N 21, 662082 Readers Niet te missen' Regelmatig brengt S t u d i u m G e n e r a l e readers uit bij

Nautii<os (zeilen) Op zo I I juni IS er weer de gelegen held om te gaan zeilen met N a u t i kos Heb JIJ zin om eens te zeilen en de Biesbos onveilig te m a k e n ' Kom dan op 11 jum vrijblijvend een dagje zeilen bij N a u t i k o s ' De inschrijflijst hangt bij h e t s p o r t c e n t r u m Voor nadere info Hedde (358266)

Itfifff

Sportcentrum K.U.B.

Val<antierooster In de week van 19 t / m 23 juni geldt voor alle trainingen en lessen dat het de laatste week is Daarna gaat al leen keep moving nog een w e e k door, t / m vr 30 juni Het Sporteen t r u m is m de periode van 26 juni t/ m 7 j u h geopend van 14 00 22 00

uur In de periode van za 8 juli t/m zo 6 augustus is het Sportcentrum gesloten Vanaf ma 8 aug is het S p o r t c e n t r u m dan weer geopend vanaf 14 00 uur Gedurende de hele periode (van 26 juni t/m 18 aug ) is het mogelijk om vrij te tennissen op de kunstgrasbanen, m a a r e r z i j n d a n geen omkleed ofrackethuur moge lijkheden Het'Beperkt rooster'aug start vanaf ma 21 aug Dit rooster zal nog bekend gemaakt worden op het Sportcentrum en in de laatste Univers voor de vakantie Kayak­dag (wildwater­kanoen) Het S p o r t c e n t r u m organiseert op WO 14 juni een kayak dag op de D o m m e l We vertrekken om 9 30 uur vanaf het Station Eindhoven met de bus naar Valkenswaard Bij de 'Venbergse Molen' krijg je eerst in structie over het materiaal en de te gebruiken technieken Daarna ma ken we (onder begeleiding) een tocht van ± 3 uur naar de 'Volmolen', m e t onderweg een lunch pauze Bij de ' V o l m o l e n ' krijg je dan nog meer instructie over de slalom technie ken, en k u n je deze oefenen in een stroomversnelling Kosten f 40, voorsportkaarthouders, f 45,­ voor met sportkaartheuders D i t i s i n c l u sief materiaal, verzekering, vervoer van en naar de bus en i n s t r u c t i e / begeleiding Inschrijven is mogelijk aan de balie van het Sportcentrum, t / m v r 9 juni Bij inschrijving dient u meteen het inschrijfgeld te beta len Wees er snel bij, want vol ­ vol Meer informatie verkrijgbaar bij de balie en bij Peter van Rijen (663010)

menu Periode 12 t/m 16 juni Maandag Kalfssoep of heldere bloemkool/ broccolisoep zigeunerschnitzel of creMapje met paprikasaus poestamixe of andijvie rijst-gebakken of gekookte aardappelen veg.: schnitzel met paprikasaus poestamix en rijst luxe: biefstuk

Dinsdag tomatensoep of bamigroentesoep braadworstjes of slavink met currysaus snijboontjes of spinazie patates frites of gekookte aardappelen veg.: 2 sojaworstjes met currysaus-spinazle-frites luxe: dubbele kipfilet

Woensdag bonensoep of boullonsoep nasi goreng-kroepoekseroendeng-portie satépindasaus-ananas of rundersteak met rode bietjes en gekookte aardappelen veg.: nasi goreng-kroepoekseroendeng-kebab-pindasausananas luxe: gehakte biefstuk met spek en uien

Donderdag 15 juni sJalottBcrèmesoep of oxtall claire kipfilet of rollade met kernesaus doperwten met paprika of ratatouille rijst-crinkie frites of gekookte aardappelen veg.: groenteburger met kaaskerrlesaus-ratatouille-gekookte aardappelen luxe: entrecóte

Vrijdag 16 juni chinese tomatensoep of champignonsoep gebakken vis met kruidensaus of roomburger met kruidensaus parijse wortelen of flageolets aardappelkroketten of gekookte aardappelen veg.: kaassoaffie met flageolets en aardappelkroketten luxe: zalmmedaiilon

U N I V E R S 1^1 8 lUNi 1995

Beekscne Bergen

Godallemachtig, het leek wel of ze al het geteisem dat midden-Nederland rijk is in de Zoo bijeen hadden gedreven. Nu vind ik dat op zich wel een goed idee, maar toen de dierentuin dicht ging, lieten ze iedereen weer naar buiten, waardoor het hele effect verloren ging.

Deze week kreeg ik een briefje van de C/niVers-redactie: dat het seizoen er op zit, dat we drie maanden lang kunnen uitroesten, pardon -rusten, van de vermoeienissen die het afgelopen jaar gebracht hebben en dat we daarom met z'n allen n^ar de Beekse Bergen gaan fietsen om naar de apies te kijken. Voor mij, niet-Tilburger, staat er zelfs een huurfietsje klaar op het station.

Een ontroerende uitnodiging.

Ik bedoel, ik heb geen van de Univers-redacteuren ooit ontmoet (buiten Dylan dan), ik ben dit jaar maar één keer in Tilburg geweest. Ik weet zelfs niet wat er gedoceerd wordt op de KUB (ik blijf het jammer vinden, die T vervangende B, maar dit terzijde). En toch word ik overladen met Brabantse gastvrijheid. Ik kreeg daar een heel warm gevoel van. Toch denk ik dat ik niet mee ga.

Maar de belangrijkste reden waarom ik niet meega naar de Beekse Bergen is het idee dat we de Univers-redactie een beetje bedonderd hebben.

Deze column heet Drie keer Nix, en da's niet voor niks, denk ik. Het was vast de bedoeling dat Dylan, Rob en ik elke week over de verloren generatie zouden berichten. Nou weet ik nog steeds niet wat die nu precies inhoudt, maar ik stel me zo voor dat de redactie stukjes op het oog had waarin drank, drugs, extreem vertier en geperverteerde seks een belangrijke rol zouden spelen. Of dat we in ieder geval voorganger Herman Brusselmans (Amai 'ermaan, wilt ge nooit meer op mijnen 'oofd spuwen!) naar de kroon zouden steken met het beledigen van minderheden.

Ik heb m'n best gedaan hoor, en Rob vast ook.

Maar Dylan is de enige die zich een beetje aan de opdracht gehouden heeft.

Ten eerste omdat ik een hekel aan fietsen heb: sinds ik de trotse eigenaar van een automobiel ben, gebruik ik geen ander vervoermiddel meer.

Als de buren jarig zijn, ga ik er met de auto naar toe. Dat komt er in de praktijk op neer dat ik van mijn parkeerplek naar de hunne rij. Noem me een proleet, maar ik rij gewoon graag.

Ten tweede ben ik pas nog met Mijn Dani naar de dierentuin geweest. In Amersfoort. Ik had een kater. En alle dieren zagen eruit alsof ze dat ook hadden. Bovendien heb ik nog nooit zoveel lelijke, ordinaire en onbeschofte mensen bij elkaar gezien.

Ik zou als excuus kunnen aanvoeren dat Dylans leven - in tegenstelling tot het mijne - een aaneenschakeling van orgieën, slemppartijen en andere uitspattingen is, terwijl mijn idee van wilde seks een avondje rukken boven de nieuwe Penthouse is, en ik na twee Amstel Malts al in paniek de AA bel.

Maar dat zou een slappe uitvlucht zijn. Feit is dat Rob en ik columns schrijven die na wat stevig redigeren zo in EO-Visie terecht kunnen. Rob heeft God ontdekt en ik de lievdhe. What's next!

Vaderlandsliefde? Leve de koningin? Volksdansen op de Paasheuvel? Internationale solidariteit?

Winterhulp?

Ben je mooi klaar mee. Terwijl de hele vaderlandse media nog steeds door leutert over de platte illusieloosheid van de hedendaagse jongeren, komen wij met neo-conservatieve Er-Is-Hoop-praatjes waar onze ouders zich nog voor zouden schamen. Weliswaar met kritische kanttekeningen waaruit moet blijken dat wij niet zomaar de eerste de beste moraalridders zijn. Maar toch, het staat er allemaal wel.

En we zijn niet de enigen. Adelheid Roosen, dat hysterische Amsterdamse geraamte met dat smoel als een vuilniswagen, roept in de Volkskrant en op televisie dat vrouwen moeten toegeven aan hun aangeboren (!) verzorgende karakter, Bolkenstein (liberaal, weet u nog) pleit voor christelijke normen en waarden en voormalig progressieve pedagogen vertellen met een zorgelijk gezicht dat kinderen toch echt door een mannetje en een vrouwtje moeten worden opgevoed.

Voorwaar, ik voorspel u dat binnen afzienbare tijd het eerste opinieweekblad met een 'spraakmakend' omslagartikel zal komen waarin (alweer) een nieuwe generatie in kaart wordt gebracht: de herboren generatie, de postmoderne angsthazen die zich bij gebrek aan beter vastklampen aan de zekerheden van een jaren vijftig mentaliteit.

En omdat ik niet helemaal zeker weet of ik nu al of niet deel uitmaak van die herboren generatie, ga ik maar eens een paar maanden mijn zonden overdenken.

Mocht ik na den vacantie nog steedsch reactionaire praatjesch verkondigen, wilt u dan zo goed zijn mij mede te nemen naar den Beeksche Bergen om mij aldaar voor den ijschberen te gooien?

Alvast bedankt en prettige vacantie.

Jerry Goossensch

PERVERSE

HOBBIES

X

Welkeperversehobhyzon diep pedeusedocente eigenlijk l henl Die vraag brandt bij Rei Lap, vijfdejaars rechtenstudei. en hoofdredacteur van Secjure a Wa enige tijd op de lippen. Zelfs zijn vader is er benieuwd naar. de Univen Repko geeft samen met drie redacteuren en ruim tien medewer- dat iedere< kers vijf keer per jaar Secjure uit, De relatie het faculteitsblad van de juristen Vier keer per jaar komt er een maar de re normaal nummer uit, ('vol infotainment'), en tegen het emd van in onmin. de zomer een speciaal introduc tienummer. Aankomende eerste Studenten jaars kunnen daarin verhalen levormen, e( zen over de rechtenstudie, destad Tilburg en de studieverenigingen kend met ( van de faculteit. Tot zover loopt het nummer zonder problemen van de stu( vol.

Het hoofdstuk 'profielschetsen levert echter aanzienlijke tegenslagen op.

Propedeusedocentei. werden gevraagd 'eenstukje'ovei zichzelf te schrijven en via p-mail heeft dit verzoek inmiddels velen bereikt. De meeste reageren sportief, de ene docent liet weten kippen te houden, een ander onthulde zijn favoriete biermerk, maai een derde, tja, die werd f link pissig.

Lap: 'Dat irriteert me nou. je steekt veel energie in zo'n blad, dat ook ten goede komt aan de faculteit. Maar vraag je om mede werking, dan is de reactie bij ee| aantal nul komma niks. Deze mevrouw viel enorm tegenmemt dat ikhaar had durven vragen wat haar hobbies zijn. Datwas echtei maar een voorbeeld, ze had ook best wat anders mogen schrijver\.

Maar nee, ze vond dat ik inbreuk maakte op haar privacy.' Repko'i huisgenoten, tot aan zijn vadei toe, vroegen zich af wat deze dame te verbergen had. )e Tilburgse I

Tom^j

ECONOI

Voor blijvi

iet aantal nie

iet volgend a'

klein

roort. Eind rr\i legentien pro ant-studenter :en studie aa aar eerder.

Wat vinden buitenstaanders van hun tijdelijk verblijf op deKUB' Deze week Anita Sarno (34) van Wake Forest University te Winston-Salem, North Carolina (VS), student psychologie.

Staanders

'Omdat mijn professor op Wake Forest University goede contacten heeft met de KUB, kreeg ik het aanbod om hier een maand psychologisch onderzoek te komen doen. Voordat ik toe kon happen moest ik het wel even thuis op tafel leggen. Ik heb namelijk een man en drie kinderen, een zoon van dertien en twee dochters van negen en vier. Samen besloten we dat we een maand zonder elkaar konden. 'ledere dag sta ik tussen zes en half zeven op. Ik ben dus al bijtijds op de KUB en vaak zit ik er tot laat te werken. Mijn dag begint meestal met de binnengekomenmaii-tjes. Vanmorgen kreeg ik een berichtje van mijn man. Hij schreef dat hij de vorige avond om half negen naar bed was gegaan, zo uitgeput was hij. Misschien waardeert hij me toch wat meer als ik weer terug ben.

'Ik heb er bewust voor gekozen om al jong kinderen te krijgen. Naast mijn taak als moeder heb ik steeds gestudeerd. Over de eerste vier jaar van mijn studie heb ik daardoor tien jaar gedaan. Voor de kinderen heeft een studerende moeder ook zo zijn voordelen, een reisje naar Nederland bijvoorbeeld.

'De twee oudsten waren vorige week hier en samen zijn we naar de supermarkt gegaan. Daar stond ik aan een wagentje te trekken tot een man me een halt toeriep en zei dat er een gulden in moest. De kinderen lagen in een deuk: betalen voor een karretje. Wisten wij veel dat je dat geld later gewoon terug krijgt. Aangekomen bij de kassa bleek dat we vergeten waren de groenten af te wegen. En toen ik daarna wachtte tot iemand mijn spullen in een tasje ging doen, zei de kassajuffrouw dat ik ook voor oen tasje moest betalen. De kinderen hielden niet meer op met lachen.

'Tot nu toe bestond mijn KUB-studie nog uit bureauwerk maar deze week beginnen we met psychologische experimenten. Ik stond er wel van te kijken dat proefpersonen hier betaald krijgen, in de VS is dat gewoon één van de taken van eerstejaars studenten.

'Ik woon hier in een kamer op de Hogeschoollaan. Ik zou het flatje met iemand uit Griekenland moeten delen maar diegene is nog niet gearriveerd. Dus wellicht staat er deze week opeens iemand onder de douche.'

[Tekst: fiska 't Mannetje^ foto: Erik van der Burgtj

Het leven van dehoofdredactem gaat niet over rozen. Als manusjevan-alles - zo noemt hij zichzelf ging hij ook op pad om de leder. )e vergelijkba van de vakgroepen op de foto tt Ierland trokki krijgenvoor zijn blad. Als na vee. >rocent mindi moeite en inspanning het einde :en jaar eerde lijk gelukt is het juridische per score van de KI soneelbijelkaar tekrijgen, en ah (an de dalend^ de camera onbewogen zijn werk iconomie. De doet, kan Repko als een tevredei ienderde mine man naar huis. Daar aangekomer Ie teller voor draait hij het rolletje terug, ergaa pleidingen sar iets mis en de film floept eruit ilijft steken. O wegfoto's. Alhet werk voor niets rilburg(min25 Haalt hij dan z'n waardering m andelijk beeld z'n schrijverij} Helaas - zijn hu )verige opleid moristisch bedoelde column, andelijke cijf kunnen ook op weinig bijval re leter. Opvalle kenen. 'Schrijf je iets leuks ove. wee opleiding de docenten, dan staan ze geli]l loeken slecht: opdebarricaden.Enalsjezeruim procent in verj te geeft om een weerwoord ti schrijven, dan maken ze daargeei gebruik van.'

Mi Repko studeert binnenkort af Dan mag iemand anders het blac gaan leiden. [MKj

Till Ro Anr Arr Gr( Lei