IIIVTVFR^ UNIVE Tilburgs Universiteitsblad - 9 nnaart maart - jaarganc jaargang 27 numnner 18
Vijftien miljoen voor onderz onderzoeicschoien De extra middelen die minister Ritzen dit jaar besctiil<baar stelt voor het hoger onderwijs zullen gelijk verdeeld voorden tussen het wetenschappelijk en het hoger beroepsonderwijs. Binnen het wetenschappelijk onderwijs zal het geld ten goede komen aan de vorming van onderzoekscholen en aan de huisvesting van buitenlandse docenten en studenten. Deze afspraak heeft minister Ritzen maandag gemaakt met vertegenwoordigers van de universiteiten en hogescholen. De extra middelen voor het hoger onderwijs waren steeds toegezegd in het regeerakkoord. Het gaat om geld dat beschikbaar komt door de invoering van een OV-jaarkaart voor studenten. Vooruitlopend op de invoering van de OV-kaart (per januari volgend jaar) komt in 1990 een bedrag vrij van maximaal 6 3 miljoen gulden. Daaraan wil Ritzen nog dit jaar een eenmalige bestemming geven. Vanaf 1 9 9 1 , als duidelijk is geworden hoeveel de invoering van de OV-kaart werkelijk heeft opgeleverd, zal naar een structurele besteding worden gezocht. De universiteiten kunnen samen rekenen op de helft van de extra middelen. Daarvan wordt weer de helft, dus maximaal zo'n 15 miljoen, aangewend voor de snelle vorming van onderzoekscholen
('graduate schools'). Ritzen hoopt over niet al te lange tijd een advies te ontvangen van een speciale commissie die zich met de vormgeving van de onderzoekscholen bezig houdt. Men mag verwachten dat de scholen zullen groeien vanuit universitaire onderzoekskernen die nu reeds als 'zwaartepunt' zijn erkend. De eerste financiële injectie zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden voor de aanschaf van apparatuur voor deze topresearch. Een even groot bedrag mogen de universiteiten uitgeven aan activiteiten op het gebied van de internationalisering. Hierbij wordt gedacht aan een eenmalige injectie ten behoeve van huisvesting van buitenlandse studenten en 'visiting professors'. Het aandeel van het hoger beroepsonderwijs in de extra middelen zal eveneens voor de helft worden uitgegeven aan internationalisering. Over de besteding van het
overige geld heerst er nog een verschil van mening tussen de HBOraad en minister Ritzen. De HBOraad heeft maandag aangekondigd dat men voor de afgestudeerden van de hogescholen een paar 'professional schools' w i l opzetten, min of meer naar analogie van de graduate schools in het wetenschappelijk onderwijs. Het gaat om multidisciplinaire, kennisintensieve beroepsopleidingen voor een beperkte groep studenten. Deze professional schools zouden met het extra geld gestimuleerd moeten worden.
MASTER-TITEL Ritzen toonde zich echter niet erg gecharmeerd van het idee van de professional school. De suggestie van de HBO-raad dat afgestudeerden ervan de Master-titel zouden mogen voeren, wijst volgens de minister op een ongewenste 'overlap' met het wetenschappelijk onderwijs. Verder ziet Ritzen grote overeenkomsten met de reeds bestaande tweede-fase beroepsopleidingen, terwijl het de bedoeling is dat dergelijke opleidingen door het afnemende bedrijfsleven en niet door de overheid worden gefinancierd. (JD/HOP)
bibliotheek Actieplan nieuwe bibliotlieek Op vrijdag 2 maart heeft het College van Bestuur van de KUB aan de minister van Onderwijs en Wetenschappen het actieplan voor de realisatie van de bibliotheek en de daaraan verbonden noodzakelijke technologie aangeboden. Het gaat hier om een 'hoogwaardig geautomatiseerd documentatie-, informatie- en communicatiecentrum'. Het aktieplan beschrijft welke concrete stappen moeten worden genomen om een en ander te ontwikkelen. Het geeft daarbij ook aan welke financiële middelen no-
1
2
3
I
I
I
dig zijn om de gewenste voorzieningen te realiseren. Dr.L.Wieërs, bibliothecaris van de KUB en tevens coördinator van het actieplan zegt dat 'met dit plan een bibliotheek kan worden gebouwd waarin optimaal gebruik kan worden gemaakt van de allernieuwste
technologieën. Deze maakt namelijk de integratie mogelijk van het verkrijgen van informatie en het verwerken ervan op een en dezelfde plaats in de nieuwe bibliotheek'. Via hetzelfde beeldscherm zal men nationale en internationale gegevensbestanden kunnen raadplegen, rekenkundige tekstbewerkingen uitvoeren, videoprogramma's bekijken en documenten produceren. Op deze manier worden een aantal eenvoudige administratieve handelingen gerobotisseerd. Voorts wordt het informatienet-
liiiiiiii^iiiiiiiiHBuaHmiH
m
3
Rendement De studie-uitval bij de juristen baart zorgen.
7
Sjek in de bek Studentenpastor Servaas Bellemakers wil niet voor priestertje spelen.
11 CuHuursconsumptie Gastdocent Wim Knuist: 'Wat Van Dis zegt is goed'. 16 Anarchisten in Tilburg. 8/9 Minister Ritzen is op het juiste
moment gekomen. Interview met een jongen uit het veld.
Doorlichting b groting O&W Tijdens deze regeerperiode loopt minister Ritzen het risico van enorme overschrijdingen op zijn onderwijsbegroting. Dit jaar kan het tekort al rond de vierhonderd miljoen gulden bedragen, terwijl dat bedrag dat aan het eind van de rit - in 1994 - zal zijn opgelopen tot 1,1 miljard. Tot deze sombere voorspelling komt de speciale taakgroep begrotingsdoorlichting die door Ritzen onmiddellijk na zijn benoeming tot minister is ingesteld. Het rapport van de taakgroep, dat is geschreven door de Rotterdamse economen dr. H. de Groot en drs. R. Goudriaan, is maandag verschenen. De taakgroep heeft alleen het gedeelte van de onderwijsbegroting onderzocht dat onderhevig is aan invloeden van buitenaf. De belangrijkste van deze 'exogene' factoren is het aantal leerlingen en studenten. Een verkeerde raming van dat aantal heeft grote gevolgen waar het onderwijs een 'open einde'- fi-
nanciering kent, zoals in het basis-, voortgezet en hoger beroepsonderwijs, alsmede bij de studiefinanciering. Tot de risicogroep behoort ook het wetenschappelijk onderwijs, dat weliswaar geen open einde-regeling kent en dat op de begroting aan een budgetplafond is gebonden, maar waar uitvoeringsproblemen en beleidswijzigingen wel degelijk tot verkeerde ramingen kunnen leiden. Minister Ritzen wilde maandag nog geen mening geven over het rapport van de taakgroep. Hij heeft op het ministerie inmiddels een centrale analyse-eenheid opgericht, die de ramingen van elk onderdeel van het departement moet narekenen. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota wilde bewindsman pas iets zeggen over de bevindingen van De Groot en Goudriaan. Dan moet ook duidelijk worden hoe het voorspelde tekort wordt opge-
werk van de bibliotheek gekoppeld aan het bestand van andere universiteiten. Zo wordt het mogelijk binnenlandse en buitenlandse teksten en gegevens te raadplegen. Bovendien wordt het aantal studiefaciliteiten flink uitgebreid. In de bibliotheek komen duizend studieplaatsen, uitgerust met de speciale computervoorzieningen, die dagelijks ter beschikking zullen staan aan studenten. 'Naast deze te realiseren faciliteiten, die ten goede komen aan het onderwijs en onderzoek van de universiteit, heeft de ontwikkeling van de nieuwe technologieën voor de bibliotheek een positief effect op het huidige onderzoek van verschillende instituten van de KUB, zegt Wieërs. Zo wordt bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van het 'objectorientated' database-systeem gebruik gemaakt van de expertise van de vakgroep Bestuurlijke Informatica, die haar onderzoek in de praktijk kan testen.
ciering van nieuw op te zetten dienstverlening van de bibliotheek en de kosten van de high-tech infrastructuur moeten nog grotendeels gedekt worden. Voor de financiering van nog ongeveer 17 van de in totaal naar schatting 3 0 miljoen die voor deze projecten noodzakelijk zijn, zal een beroep gedaan worden op de steun van het bedrijfsleven, de overheid en de Europese gemeenschap. J . van Berkom, vice-voorzitter van het College van Bestuur, zegt dat 'met het ontwikkelde actieplan er een redelijke verwachting bestaat dat de beoogde voorzieningen gerealiseerd worden. Er zijn namelijk al een groot aantal sponsers gevonden, bijvoorbeeld de financiële steun van het Pica, de overkoepelende organisatie van de Nederlandse bibliotheken, en de steun van het Surf-netwerk, de organisatie van samenwerkende universiteiten op het gebied van het computergebruik. Bovendien liggen concrete aanvragen voor financiële middelen bij bepaalde verschillende ministeries en bedrijven, die met het actieplan kracht worden bijgezet'. De kosten van de bouw van de bibliotheek, ruim 2 3 miljoen, wordt gedekt door het ministerie van O&W. Het is de bedoeling dat in juni met de bouw van de universiteit wordt begonnen. De bibliotheek moet eind 1991 gereed zijn.
PARTNER De KUB heeft voor de ontwikkeling van de high-tech een belangrijke partner gevonden in de firma Digital Equipment die leverancier is van de centrale computersystemen. Dit neemt niet w e g dat er nog een aantal hindernissen moeten worden overwonnen voordat met de bouw van de bibliotheek kan worden begonnen. Met name de finan-
vervolg op pag. 12
(MydM)