I«J
Univers in mei
Tilburgs Universiteitsblad - 14 april 1989 - jaargang 26 nunnnner 27
Omwille van Hemelvaartsdag en andere feestdagen is er geen Univers op 5 en 12 mei. We zijn er weer op 19 mei. Het laatste nummer van deze jaargang verschijnt op 16 juni.
Financiering universiteiten icrijgt 'open eind'karaicter 'Het beste bericht van het Jaar.' Zo noemt ir. P. van der Schans, voorzitter van de Vereniging van Samenwer/<ende Nederlandse Universiteiten (VSNUK de voorstellen van ministerDeetman vooreen nieuw bekostigingssysteem in het hoger onden/vijs. De bewindsman zo blijkt uit diens recente notitie, wil af van de gewoonte om de middelen voor de universiteiten steeds op een onwrikbaar plafond te bevriezen. Vanaf 1991 zullen de universiteiten net als de rest van het onderwijsveld exogeen gefinancierd worden. De financiering van het grootste deel van het onderwijs heeft een'open eind'-karakter: als het aantal leerlingen stijgt, stijgen ook de kosten voor de overheid. Maar voor het wetenschappelijk onderwijs is dit principe al jaren geleden verlaten. Er is in 1977 voor het eerst een plafond gesteld op de middelen voor de universiteiten. De groei van het aantal studenten moest maar binnen dit plafond worden opgevangen, waardoor de universiteiten gedwongen werden goedkoper te gaan werken. Volgens Van der Schans is hierdoor in amper tien jaar tijd een bezuiniging van 40 procent aangebracht op het wetenschappelijk onderwijs. 'Het middelenplafond is elk jaar tevoren vastgesteld aan de hand van prognoses van de aantallen studenten. Die prognoses worden echter ook jaar op jaar overschreden. Inmiddels is voor iedereen duidelijk dat de verwachte afname van de studentenaantallen als gevolg van de geboorteda-
ling zich niet zal voordoen. Integendeel: in de laatste twintig jaar zijn de studentenaantallen in het wetenschappelijk ondenwijs verviervoudigd. Demografische omstandigheden spelen kennelijk maar een marginale rol. Veel belangrijker is dat het scholingsniveau van de bevolking steeds hoger wordt.' De VSNU heeft geen gelegenheid onbenut gelaten om de 'structurele onderfinanciering' van het wetenschappelijk onderwijs aan de kaak te stellen, tot nu toe zonder resultaat. 'Met de plafondfinanciering zijn we volstrekt vastgelopen. Precies hetzelfde zagen we gebeuren bij de studiefinanciering. Ook in dat stelsel probeert de overheid het stijgende aantal studenten op te vangen binnen een onwrikbaar budget. Waar dat toe leidt is bekend. Gezien het groeiende aarital taken waarvoor de universiteiten zich gesteld zien, moeten de middelen echt verhoogd worden. Met deze zaak zijn wij de afgelopen jaren tot vervelens toe bezig ge-
Twintig jaar na de bezetting van de KHT
weest. Eindelijk hebben we bij de minister gehoor gevonden,' aldus Van der Schans. De VSNU-voorzitter vindt het een geweldige doorbraak dat Deetman bij het wetenschappelijk onderwijs straks ook kiest voor exogene financiering. De notitie van Deetman dient ter voorbereiding van een algemene maatregel van bestuur, die een uitvloeisel zal zijn van de nieuwe Wet Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW). Het ontwerp van die wet is bij de Tweede Kamer ingediend en het is de bedoeling dat de W H W nog tijdens deze kabinetsperiode in het Staatsblad verschijnt. In
CentER officieel geopend Hoewel al vanaf september vorig jaar van start is het Center for Economie Research afgelopen woensdag 12 april officieel geopend. Ruim over de honderd mensen woonden de bijeenkomst in de aula van de KUB bij. Aanvankelijk zou minister Deetman de openingshandeling verrichten maar hij liet verstek gaan omdat hij in de Tweede Kamer aanwezig diende te zijn. In plaats van de minister sprak ir W . van den Berg, directeur wetenschappelijk ondenwijs en wetenschappen de belangstellenden toe. Ook prof. dr. A. Barten, directeur van het Center, voerde het woord. Hij meldde dat zo'n 22 professoren van bijna alle universiteiten in Nederland hebben toegezegd om mee te willen werken aan activiteiten van het Center. 'Hiermee heeft het Center een nationaal draagvlak gekregen', aldus Barten. (GR)
Twintig jaar na de aprii-mei i>ezetting van 1969 speciale aand«:ht voor de feiten en de gevolgen. De pers - inclusief het hogeschoolblad - n.a.v. de acties Het KrHisch Informatie Centrum toen en nu Wilbert Willems aan het woord: actiennan en bevoorrechte getuige 8/9 KUB-studenten en medewerkers van nu over toen. 'De jaren zestig zeggen me niets. Ja, toen werd ik geboren. 10 Hugo Backx over de democratische verworvenheden. Van regentenstructuur naar universiteitsraad.
5 6 7
Plannen voor nieuwe sporthal Er komt mogelijk een nieuwe sporthal op het terrein van het sportcomplex van de KUB. 'Wij zijn in de fase om te kijken of het haalbaar is', aldus D. Backx, hoofd van de Dienst Studentenzaken en Welzijn. Voor de zomer moet het haalbaarheidsonderzoek afgerond zijn waarna het college een beslissing neemt. Het gebouw zou twee miljoen gulden gaan kosten. Voor de exploitatie ervan is de KUB in gesprek met de HBOinstellingen in Tilburg. Op z'n vroegst zal de sporthal in september 1990 de deuren openen. (GR)
de Amvb zal de bekostiging van het gehele hoger onderwijs worden uitgewerkt. Een belangrijke wijziging is dat de traditionele scheiding in de bekostigingssystematieken van hbo en wetenschappelijk onderwijs gaat verdwijnen. Er komt straks een u nif orme berekeningswijze voor de financiering de onderwijstaken, wat voor de universiteiten wordt aangevuld met de bekostiging van de onderzoekstaken. Een belangrijke verandering betreft verder de berekening van de ondenwijsvraag aan de universiteiten, wat belangrijke grondslag is voor de financiering. De VSNU heeft dit altijd een van de meest discutabele onderdelen van het huidige bekostigingssysteem gevonden. Er bestaat nu een rekenconstructie waarin drie variabelen een rol spelen: de aantallen instromende eerstejaars studenten, de gemiddelde studieduur en het percentage eerstejaare dat een diploma behaalt - het rendement dus. Volgens de universiteiten is deze berekening van de ondenwijsvraag erg onbetrouwbaar en bovendien zo ingewikkeld, dat slechts een handjevol deskundige ambtenaren ermee overweg kan. In zijn notitie kondigt Deetman aan, dat de financienng voortaan plaatsvindt op daadwerkelijke prestaties die de universiteiten leveren op onderwijsgebied. 'Ook daar ben ik blij mee,' zegt Van der Schans. 'Nu telt vooral de verhouding tussen instroom en uitstroom van studenten, maar daarmee worden niet alle inspanningen beloont. Als voortaan op prestaties wordt gefinancierd, krijgt een universiteit ook geld voor bijvoorbeeld een student die na zijn propedeuse is doorvenwezen naar het hbo om zijn studie te voltooien.' (JD/HOP, ingekort)
LSVB-demo afgelast De landelijke demonstratie die de LSVB op 10 mei wilde houden tegen het bezuinigingsbeleid van minister Deetman is afgelast. Volgens een woordvoerder van de studentenbond is er onvoldoende actiebereidheid onder de leden. Een verklaring daarvoor wordt gezocht in het feit dat de LSVB al twee keer eerder op dezelfde punten actie heeft gevoerd. De LSVB-woordvoerder wees erop dat de aangesloten plaatselijke studentenorganisaties in de komende weken wel eigen acties zullen organiseren. Die zullen echter kleinschalig zijn. (JD/HOP)
Lustrumcongres Polek De werkgroep Politieke Ekonomie (POLEK) aan de KUB bestaat vijftien jaar. Daarom pakt het uit met een congres op vrijdag 28 april met het thema de veranderende gedaantes van de politieke economie. Het congres vindt plaats in het bioscoopgebouw Cinecitta in de Willem-ll-straat. Vanaf half elf 's ochtends wordt er een vijftal lezingen gehouden door onder meer prof. dr. J . Glombowski, die uitmonden in een forumdiscussie, 's Avonds is er een feest annex reünie in het voormalig studentencafé Theseus aan de Bredaseweg. Zowel de oude garde als huidige Polekkers en geïnteresseerden zijn voor het lustrum uitgenodigd. <G"'