1981 11 13

JOHAN DE VRIES

tilburgs hogeschoolblad 13 november 1981 jaargang 19 ­ nummer 11

Demonstratie 21 november

„Nu of nooit" Enkele weken geleden hebben een aantal personeelsleden v a n de KHT een werkgroep in het leven geroepen ter ondersteuning van de anti­atoombewapenings­ demonstratie op 21 november in Amsterdam: ,KHT­medewerkers tegen nieuwe atoomraketten in West­Europa'. De werkgroep wil het personeel ertoe bewegen zich achter het 21 november­initiatief te scharen. Daartoe werd de vol­ gende verklaring ter onderteke­ nmg voorgelegd. „WIJ,

personeelsleden

van

de

Katholieke Hogeschool Tilburg stellen ons achter het initiatief van de demonstratie op 21 no­ vember 1981 en onderschrijven de eisen waaronder de demon­ stratie plaats zal vinden, te weten: ■ Wij willen geen nieuwe atoom­ raketten in Europa: niet in Ne­ derland, noch in enig ander land.

■ Wij willen v a n de regering dat zij haar instemming met het NAVO­besluit van 12 december 1979 over de modernisering van de kernbewapening in West­Europa terugneemt.

■ Wij willen van de regering dat zij haar NAVO­partners ver­ zoekt het besluit van 12 de­ cember 1979 in heroverweging te nemen."

Een totaal van 369 mannen en vrouwen uit alle geledingen van het personeel hebben de verkla­ rmg ondertekend, bijna de helft van de hogeschoolse beroepsbe­ volking. Er zullen nog meer hand­ tekeningen komen: bij de theo­ logen is de aktie pas afgelopen maandag gestart; G ebouw G is nog niet ,binnen'.

De organisatoren zijn overigens zeer verrast door de behaalde re­ sultaten. Behalve het inzamelen van handtekeningen wil de werk­ groep, waar ook enkele studenten in zitten, de totale hogeschool­ bevolking voorzien van buttons, steunkaarten, affiches en bus­ kaarten. De propagande­machine draait op volle toeren. Ook bij de studenten wordt de aktie goed ontvangen: „De meesten hebben het idee dat ze n u toch wel iets moeten doen, met de billen bloot dus!", aldus een van de leden.

W.O. (Zie ook Houdoe ­ pagina 15).

Begrotingskommissie stemt tegen

Sekretariaat EADI niet naar Tilburg Het sekretariaat van de EADI (European Association of Development Research and Training Institute) komt niet naar de KH T. De Begrotings­ kommissie van de H ogeschool­ raad stemde deze week een voorstel daartoe af.

De Ekonomische Fakulteit h a d nochtans indringend gepleit voor vestiging van deze internationale associatie in Tilburg omdat de uit­ straling van het sekretariaat gunstig zou zijn voor de fakulteit. Een for­ matieplaats en materiele vestiging bij het IVO werd door de fakulteit aangeboden. De leiding van het sekretariaat zou worden opgedragen aan drs. Evers van het IVO. De bij­ drage van de KHT in de kosten zou beperkt zijn tot ƒ 100.000,— voor personeel en overige lasten. Het kollege vond dit bedrag te hoog en wilde enkel de overige lasten tot een bedrag van ƒ45.000,— per jaar en dit voor maximaal drie jaar ter beschikking stellen van het EADI. Het EADI, nu nog gevestigd in Wenen, inventariseert en verspreidt informatie over ontwikkelingsonderzoek en on-

derwijs, stimuleert kontakten tussen aangesloten leden en nieuwe initiatieven op het gebied van research en training. Het bestuur v a n het EADI had voorgesteld h e t sekretariaat van Wenen te verplaatsen n a a r de KHT. De Hogeschoolraad h a d vorige week erg weinig tijd om zich over de financiële konsekwenties v a n deze overplaatsing te bezinnen. Het kollege kreeg van enkele leden dan ook kritiek omdat de r a a d in deze kwestie te weinig ruimte heeft gekregen om een beslissing voor te bereiden. De r a a d speelde de bal noodgedwongen door a a n h a a r Begrotingskommissie. Die kreeg het mandaat om een beslissing te nemen met een gekwalificeerde meerderheid van drie-vierde van het aantal aanwezige leden.

De Begrotingskommissie vergaderde deze week en van de zeven aanwezige leden stemden er twee tegen, omdat toezegging van ƒ45.000,— in deze onzekere financiële situatie een te groot risiko zou zijn. Daardoor werd een drie-vierde meerderheid niet bereikt. Het sekretariaat v a n het EADI zal dus n a a r een andere verstigingsplaats moeten uitkijken.

E.V.

Is de auteur van het volgende week te verschijnen boek: .Katholieke Hogeschool Tilburg, deel 2: onderweg van Hogeschool naar Universiteit'.

Het THB wijdt een katern aan deze uitgave: daarin een interview met de auteur (,lk heb werkelijk paf gestaan toen ik de omwenteling van '69 beschreef') en de voorpublikatie van een aantal fragmenten uit het boek.

De pagina's 7, 8, 9 en 10 over Olof, het Elfenmeertje, de Revolutie en de Medische Fakulteit.

De Hogeschool van 1955 tot 1977.

AVONDSTUDENTEN sociologie konden maar met moeite ruimte bemachtigen voor een vergadering over hun niet geringe problemen. Lees waarom een bezetting werd overwogen, op pagina 5.

EKONOMEN

Semi-strul<tureie middelen

Raad aanvaardt intrekken overschot De Hogeschoolraad heeft zonder veel diskussie de intrekking van het KvB-voorstel tot nadere verdeling van de personele middelen voor kennisgeving aangenomen. Het kollege wilde aanvankelijk 2,3 miljoen gulden overschot op de personele middelen verdelen over een aantal één- en tweejarige projekten. ingediend door fakulteiten en diensten.

Maar men zag daar vorige week van af omdat de plannen van minister Van Kemenade geen duidelijkheid verschaffen over het bedrag dat instellingen voor W O volgend jaar moeten inleveren.

De fraktie Partij Links van het Midden (PLM) kwam met een motie om het kollege te verzoeken de indieners van projekten duidelijk uitleg te verschaffen over de n u genomen beslis-

sing en aan de r a a d het bedrag dat voor '82 alsnog beschikbaar zal komen zo spoedig mogelijk bekend te maken. Het kollege beloofde dit te zullen doen, de motie werd ingetrokken.

De Wetenschapswinkel k w a m nog even ter sprake in het debat van vorige week, omdat daar n u een kontinuiteitsprobleem dreigt te ontstaan. De WeWi h a d in het kader van de semi-strukturele middelen één plaats administratief personeel gevraagd, m a a r het kollege wil de evaluatie v a n de WeWi afwachten (3 december in de raad) en als die evaluatie positief is, k a n de WeWi een beroep doen op de personele lasten zodat er ook n a 1 januari k a n worden doorgegaan.

E.V. verschijnt wekelijks

zijn veelgevraagde sprekers zo lang de krisis (of wat daarvoor doorgaat) blijft aanhouden.

Professor De Roos uit Rotterdam over het rijk van de noodzaak en het rijk van de vrijheid.

Pagina 4.

HANDICAP en studie, twee zaken die elkaar niet altijd even goed verdragen.

Een interview met Annemiek Reijnders en Lout Verheijen op pagina 3.

f^aj^tioni"

-MEDEDELING-

Een aangepaste akademische zitting, zoals het kollege nu in petto heeft, voldoet daaraan niet Met de manier, waarop de dies de laatste jaren is gevierd, bereikte men een aanmerkelijk grotere groep mensen, nog afgezien van

Verkiezing kommissie personeelsoverleg Het Stemburo deelt mede, dat de onderstaande personen, kandideren voor de verkiezing van de Kommissie Personeelsoverleg KHT. A-LIJST ABVA/KABO 1 Van den Berg, Maria H. (Marion) 2 Wijffels, Hendrik J a n Comelis 3 Van den HeuveL Michel C. L. J. 4 Jeurissen, L. J. M. 5 Nelissen, J. H. M. 6 Harms, J a n 7 Zandberg, J a n 8 Kerstholt, F Th. S. 9 Geleijnse, Hans (J. P. J.) 10 Janssens, M. J. B. T. 11 Thuis, Riny 12 Creemers, F. H Th. 13 Van der Straaten-Friese,Janny 14 Wiche, Robert Theodoor Pierre 15 De Coninck-Merkx, H. A. C 16 Rietveld, J. J. W. M. 17 Boerboom, W. G. (Wim) 18 Ermen, Marg J. C. A. BOND VAN HOGER ONDERWIJS PERSONEEL J. A. J. Cion B-LIJST Leden: Plaatsverv. leden: Vanden Braak, A. J . A .

1 Boers, W. M. F. Th. (Ongeorg 1 Koekkoek, A. K. (Ongeorg I 2 V a n Boxmeer, M. A. J. Miüders, H P. A. (Ongeorg) 3 Grijns, F. C. L. M. (Ongeorg) 4 Frenkel, B. S. (Ongeorg) 5 Klok, H.J. Graafeil and-Boe rsma. A. (Ongeorg) 6 Van Reeken, A. J. De Wit, C.J. (Ongeorg) 7 Schollen-Vingerhoets, A. J. Westenbm-gen-Bastin, M. 8 F. W. J. Smiüders — (Belangengr. DBH) 9 Snellens, P. A. M. Maagdenberg, P. J. M. (Ongeorg 1

.Reaktionair' is een r u b n e k w a a r i n reakties v a n lezers worden geplaatst. N a a m en volledig adres v a n d e schnjverCs) dient bq de r e d a k t i e bekend t e zijn. Anonieme brieven verdwijnen m d e p n i U e m a n d

Diesviering O P E N BRIEF Aan het Kollege van Bestuur het Kollege van Dekanen Kolleges,

D D V dl

O p 29 oktober 1981 hebben wij van u een urtnodiging ontvangen v o o r de diesviering op 19 november aanstaande.

Daarbij zal getracht w o r d e n het feit te herdenken, dat de hogeschool 54 jaar bestaat Inmiddels is de hele hogeschoolgemeenschap uitgenodigd d o o r een publikatie in het T H B Bij deze delen w\j u mede op 19 november met te zullen komen De diesviering zou namelijk moeten openstaan v o o r een zo g r o o t mogelijke groep mensen

het feit dat w i j het karakter van akademische zittingen, zoals die op de hogeschool de laatste tijd gehouden zijn, afwijzen W i j vinden het jammer, dat het kollege deze v o r m van elitaire diesviering toegankelijk heeft gevonden om brede lagen van de hogeschoolgemeenschap te bereiken W i j zien die toegankelijkheid nieti Met vriendelijke groeten.

Progressieve Studenten Fraktie (PSF) in de Hogeschoolraad,

S

Fi V

O

c

4

Hugo Backx Rik Hendriks Lucas van Wees d V

tilburgs hogeschoolblad weekblad van de katholieke hogeschool tilburg redaktie eddie vaes (hoofdredaktie), twan geurts ellen nooyen, angela lodder (assistente) medewerkers paul emonts jace van de ven, hans opbroek lennart kik wouter van gils, winfned klelnegris, sjef stoop, ronald jeurissen, samenstelling redaktieraad prof mr p van seters (voorzitter), drs j koning, drs h van erp, drs j van de net, f hummelman, m ackermans (adviseur), t nilsen, r geurtsen, a de laaf officiële mededelingen buro kommunikatie cartoonist ad van haandel fotografie nen siers tiiburg druk drukkerij j j a van der wee bv, tilburg abonnementen voor niet hogeschoolleden f 15,— per jaargang advertenties angela lodder kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week voor het verschijnen m het bezit van de redaktie zijn redaktie-adres/advertenties hogeschoollaan 225 tilburg telefoon (alleen voor thb) 662277 en 662506 intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b) foto-service foto s in dit nummer kunnen worden besteld è f 350 per foto in het formaat 10x15 cm telefonisch 013-551109 of bij de redaktie landelijk samenwerkingsverband universitaire pers (up) waarbij verder aangesloten ad valvas (vu amsterdam), wagenings hogeschoolblad, utrechts universiteitsblad, thd-nieuws (delft) th berichten (eindhoven) tht nieuws (twente) en observant (maastricht)

iVlarkiezaat

TE BERDE GEBRACHT

In het THB nr 9 wordt door B K./ïf.N. gesteld dat natuurbeschermers zeggen dat maar aan de oostkant van Bergen op Zoom gebouwd moet worden [Jit studies van gemeente, provincie en inspraakprocedures is echter naar voren gekomen dat bij meerdere groepen bezwaren rezen tegen da bouwplaats Herelsche Heide (ten oosten van Borgen op Zoom) door:

door BEA DEKKER zien werd, was bij uitkomst van het Ontwerp Herzien Streekplan van januari 1980 al achterhaald.

Doordat men toen al een teruglopen van de migratie zag of zelfs een gehele terugdringing ervan, werd een nieuw model 4 ingevoerd dat gebaseerd werd op een natuurlijke aanwas van ± 2 5 % voor Bergen op Zoom, wat neerkomt op ongeveer 2000 woningen.

De looptijd van Klein Zoommeer (Markiezaat) zal lang zijn; dit zal nadelig werken op de exploitatie van deze plannen.

Misschien kan de verlangde kapaciteit zelfs wel in meerdere kleine bouwlokaties gevonden w o r d e n in Bergen op Z o o m ( Z i e voor verdere gegevens mijn skripsie: Zijn er nog overlopen' De Overloop- groeistadkeuze en bouwplaatsenin het Streekplan West-Brabant, Vught, februari 1980) Zoals uit een en ander duidelijk zal zijn, lijkt het me zinvol, de ekonomische toestand in aanmerking genomen, niet al te zeer te vrezen dat de bouwplaats Markiezaat gerealiseerd zal worden. Misschien kan men zelfs beter stoppen zich er erg druk om te maken.

De tijd heeft het al bijna gewonnen van de bouwplaats Markiezaat

- de natuurwaarde van het betreffende gebied - de excentrische en geïsoleerda ligging ten opzichte van Bergen op Zoom - de vanwege de ontsluiting van de bouwplaats noodzakelijke docrsnijdingen van de bosgordel.

- de afwezigheid van direkte bindingen met Bergen op Zoom (zie Eindverslag Inspraak Herziening Streekplan WestBrabant, Prov. Opbouw Orgaan, Tilburg, september 1979).

Deze uitspraken zijn dus wel in tegenspraak met elkaar Andere grote bouwplaatsen zijn er met in de gemeente Bergen op Zoom.

Het gebied in het noorden van de gemeente ligt dicht bij het industriegebied Theodorushaven dat met General Electric niet geschikt is. M e n kan alleen de zee in en dit kleine gebied tussen Schelde-Rijnkanaal en Bergen op Zoom leek zo gek nog niet.

De grootte van de bouwplaats, zoals deze gezien werd in model 3 van het Streekplan West-Brabant met ± 5.600 woningen, waarbij Bergen op Zoom als gedeelde groeistad (nèt Roosendaal) ge-

Bea Dekker, psychologiestudent, Wolfskamerweg 96, 5262 ES Vught, 2

yma^eA^ .tvlatsertjes kunnen worden opgegeven bj redaktie Tot 30 woorden kosten ze ƒ 5 — ot nummer ƒ2 50 extra Reakties op adverteil onder nummer naar de redaktie sturen FLAT TE KOOP IN TILBURG Bevat r kamers, moderne keuken, douche en ié Nabij Hogeschool en Station West idei geschikt voor studentenbewoning Pr n o t k Telefoon 013 - 633986 TE KOOP SEMI-BUNGALOW te Mol schot K a m e r (open h a a r d ) , keuken keuken hall, b a d k a m e r , drie slaapkanf grote garage Het perceel (+ 5400 mS omgeven door houtwal en omvat (paardt wei Prijs ƒ 289 000,- k k Tel 01611 H b g g. 01612 6465 TIJDELIJK wetenschappelijk assistent » k a m e r te h u u r v a n 15 nov tot 31 4 (bijvoorbeeld v a n i e m a n d die e r die aii^ halve m a a n d niet is. stage, verlof )^ m e e r d a n ƒ 20O - p e r m a a n d Telefoon ' 662397 - N Spillebeen

drukkerij van der wee als het om uw drukwerk gaat koestraat 85 telefoon 423137 tilburg

Studeren met een handicap: leg

,,Voor ons is het meer dan alleen maar je best doen" De maatschappij reageert niet altijd even adequaat op de problemen waar gehandicapten mee te maken hebben. Neem alleen de (on)toegankelijkheid van gebouwen voor mensen die in een rolstoel rijden. In feite zou iedere architekt eens een paar dagen in een rolstoel moeten gaan zitten om te ervaren hoe toegankelijk veel gebouwen voor gehandicapten zijn. Ook de hogeschool herbergt bouwkundige belemmeringen voor gehandicapten. Als je als gehandicapte wilt studeren komen daar nog een aantal problemen bij. Het studeren gaat niet vanzelf. Je moet behoorlijk gemotiveerd zijn om van je studie een sukses te maken.

Dit Interview wil een brokje bekendheid geven met de wereld van twee gehandicapte mede-studenten. Annemiek Reijnders en Lout Verheijen vertellen hun verhaal.

(Ongeorg.l (Ongeorg.l (Ongeorg.l (Ongeorg.)

(Ongeorg.l (Ongeorg.)

(Ongeorg.l ■ngr. DBH) (Ongeorg.l

n opgegeven bij )sten ze ƒ 5,— er ties op adverter daktle sturen

.BURG. Bevat \ L, douche en tot :ation-West. ld» ïnbewoning. Pi'

ALOW te Mol .ard), keuken, drie slaapkan^ iel ( + 5400 mi 1 omvat (paard! [. Tel. 01611 1'

ilijk assistent it nov. tot 31 t i die e r die ant ge, verlof . . . ) ^ land. Telefoon l

om uw k gaat 37

Lout liep zijn handicap twee jaar geleden op bij een duik in een ondiepe vijver. Lout zat toen in dienst.

Hij heeft een hoge dwarsleasie (verlammingen door wervelbreuk). Lout bracht twee jaar door in een militair revalidatiecentrum. Mede dank zij die revalidatie kan hij zich n u voortbewegen in een rolstoel. Hij beschikt over een aangepaste auto. Na zijn verblijf in het revalidatiecentrum ging Lout in Tilburg Nederlands Recht studeren met belastingrecht als keuzevak. Na zijn afstuderen solliciteerde hij bij de overheid n a a r de funktie van belastinginspekteur en werd aangenomen. Thans volgt hij aan de hogeschool de postdoktorale kursus fiskaal recht.

Lout: „Ik heb een studie gekozen waarvan ik vooraf wist, dat het ondanks mijn handicap mogelijk moest zijn om aan de slag te komen.

Ik heb bewust het beroep van belastinginspekteur gekozen. De mensen moeten dan n a a r je toe komen.

Bovendien heb je 'n buro-funktie net zoals je kollega die niet in 'n rolstoel rijdt." Lout benadrukt, dat je als gehandicapte je hersens goed moet gebruiken door bijvoorbeeld studeren. Als je niet studeert zijn de mo-

Op 9 november werd in Utrecht de eerste Nederlandse infotheek op het gebied van studeren met een handicap geopend. De infotheek herbergt alle informatie over opleidingen met betrekking tot studeren met een handicap en is opgebouwd uit gegevens over aard en duur van de bestaande opleidingen en bevat daarnaast zoveel mogelijk informatie over de haalbaarheid van opleidingen voor mensen met een handicap.

Per opleiding zijn gegevens opgenomen over beschikbare hulpmiddelen, toegankelijkheid, huisvesting, financiën en begeleiding.

De infotheek is bestemd voor mensen met een handicap die een opleiding willen volgen of die nader ingelicht willen worden over hun keuzemogelijkheden.

Verder kunnen ook ouders van kinderen met handicaps, mensen uit het onderwijs bij de infotheek terecht.

Adres: - Stichttlng Handicap & Studie, Willem Barentzstraat 5 3572 PA u t r e c h t Telefoon 030-7180 21.

■■i f I^B . . f.

^ÊÊÊÊÊÊM

■MK^

ïlliiHPIiHi ^V'^S 'TH

i^!^^il E^BM^É

1. fc

tmÊ t

fc..|.«iA

*

'

^,1

Annemiek Reijnders en Lout Ver­ heijen zijn gehandicapt. Beiden studeren aan de Katholieke Ho­ geschool. Annemiek studeert sinds september sociologie en Lout volgt de post­doktorale op­ leiding fiskaal recht. Sander Neijnens en Henk Zomer hadden met hen een gesprek over h u n studie, h u n handicap en ,de Ho­ gBschool'.

;!|

school of universiteit kunt studeren omdat je als gehandicapte de ge­ bouwen niet in kan. Vooral gebouw ■j/;; :i ,,:l4mmmM£''^^'^'^^"'''-^^ A van het hogeschoolkomplex levert Annemiek kreeg ongeveer twee wat bouwkundige diskrimina­ :;■■?" ■­ ■■■ jaar geleden polio (kinderverlam^^^­^s*™ I^;:7™3^piii nogal tie op. ming) toen ze op reis was in Nepal. ^ < ' ^ i g j ^ ^ ^ ^ Annemiek: „Als ik in gebouw A n a a r Ze lag zes weken in een Nepalees ^ ■'■■''.^^/^,^^i!^^ ■ boven wil moet ik de lift bij de aula ziekenhuis. Toen ze terug was in nemen. Als je eenmaal boven bent Nederland ging ze zes maanden kun je in de pauze niet n a a r de n a a r een revalidatiecentrum in Leerkoffiekamer. G elukkig komt er al­ sum. Annemiek gebruikt een rolStudent Lout Verheijen tijd wel iemand om je koffie te bren­ stoel. Kleine afstanden kan ze met gen en een praatje te maken. M a a r elleboogkrukken lopen zij het met je n a je afstuderen ook een baan het zijn steeds dezelfde mensen die grote inspanning. Ze is evenals Lout krijgt. dat doen. Je k u n t niet zelf de men­ in het bezit van een aangepaste Lout wijst erop, dat momenteel ook sen uitkiezen waarmee je koffie auto. veel niet­gehandicapten werkloos drinkt of een gesprek hebt. Je ktmt Annemiek: „Na mijn revalidatie prozijn. Hij vindt het zeer belangrijk, je daardoor nogal eens eenzaam beerde ik te ontdekken welke werkdat gehandicapten een gelijke kans voelen. Er moet snel een plateau­lift zaamheden ik nog kon verrichten. op deelneming in het arbeidsproces komen naast de grote trap van ge­ Mijn vroegere beroep kon ik niet verkrijgen. Een deel van het perso­ bouw A. (Is al toegezegd ­ THE). meer uitoefenen. Ik heb vrijwilligersneelsbestand van bedrijven en over­ Dan kunnen rolstoelers tegelijk met werk gedaan op het adviesbureau heidsinstellingen moet uit gehandi­ h u n mede­studenten n a a r boven of voor jongeren. Drie jaar geleden ben capten bestaan. Op die manier kun­ beneden. Annemiek en Lout vinden ik begeleidster geworden bij kursusnen gehandicapten volledig deelne­ het ronduit verbazingwekkend, dat sen voor vrouwen (VOS-kursussen, men aan het maatschappelijke leven. voor gehandicapten de toegang tot vrouwen oriënteren zich op de saDe houding ten opzichte van gehan­ de nieuwe bedrijfskantine wordt be­ menleving). Omdat lichamelijke ardicapten kan pas veranderen als lemmerd door een fikse drempel. beid voor mij te zwaar is vond ik gehandicapten in uiteenlopende be­ Naast deze ,kersverse' hindernis ligt dat ik het meer moest zoeken in roepen in de maatschappij kunnen er een steile helling in de ,glazen intellektuele arbeid. Sinds septemfunktioneren. De overheid moet hal' vlak voor de toegang van ge­ ber van dit kollegejaar studeer ik daarbij het voorbeeld geven. Ook in bouw A. sociologie aan de sociale fakulteit. een tijd van recessie.

Lout wijst erop, dat gehandicapten De start viel niet mee. Na twee Een heel essentieel punt voor iedere die pas van het revalidatiecentrum weken kwam ik erachter (ik had al gehandicapte is de houding van an­ komen niet overlopen van zelfzeker­ een bang vermoeden), dat ik moeideren. Lout onderscheidt drie soor­ heid. Een beetje begeleiding vanuit lijk kon schrijven. Het schrijfwerk ten reakties. Er zijn mensen, die ge­ de hogeschool, die de gehandicapte tijdens het volgen van kolleges werd handicapten overdreven vriendelijk op weg helpt en die de kans op onmogelijk. Om die reden zou het behandelen, m a a r het komt ook studievoltooiing vergroot is dan van prettig zijn als de kollegestof op voor, dat men zich afwendt. Daar­ betekenis. Verder zijn Lout en Anne­ schrift wordt gesteld. Mijn handtegenover is er een kategorie die je miek van mening, dat gehandicap­ funktie is namelijk ook sterk verals gewoon mens benadert. ten die willen gaan studeren extra minderd."

Je moet, zo vertelt Lout, in de om­ voorlichting moeten krijgen. Er zou gang met anderen jezelf voort­ een dekaan moeten komen die zich durend toegankelijk opstellen door meer in het bijzonder toelegt op de als het ware zelf het ijs te breken.

Smerig oplossing van de problemen waar Het valt niet mee om daartoe altijd gehandicapten in h u n studie mee Lout steekt niet onder stoelen of het initiatief te nemen. Maar als te maken kon krijgen. De toeganke­ banken, dat bezuinigingen op voormen je eenmaal kent dan is het ijs lijkheid van gebouwen, examens, zieningen voor gehandicapten gebroken en bestaat er geen bar­ kollegediktaten (blinden kunnen ze smerig zijn! Die voorzieningen zijn rière meer. Lout heeft tijdens zijn niet lezen!), het zijn reële problemen noodzakelijk voor een soepele inte- studie veel vriendschappelijke rela­ waarvoor oplossingen gezocht moe­ gratie van gehandicapten in de ties kunnen opbouwen en hij be­ ten worden. Annemiek is niet zo ge­ maatschappij. Het beperken van waart goede herinneringen a a n de porteerd voor een aparte dekaan voorzieningen zonder te letten op wetenschappelijke staf van de Ju­ voor gehandicapten. Je moet deze persoon en de aard van de handicap, ridische Fakulteit. Van posititeve zaken niet delegeren aan een apar­ dat zijn geen nette zaken meer. Zo diskriminatie was geen sprake. Lout: te funktionaris of deze vraagstukken zijn er richtlijnen, die voorschrijven, „Als je de stof niet onder de knie laten oplossen door een apart buro dat een gehandicapte zonder baan hebt dan laten ze je niet slagen. Ik (dienst welzijn). In dat geval plaats geen auto meer krijgt. Dat betekent, heb met studiegenoten samengestu­ je de gehandicapte tezeer in een dat je als gehandicapte met een taxi deerd. We hebben ons op dezelfde apartheidsrelatie. Als je in je studie voor een brood n a a r de bakker moet. wijze de studiestof eigen gemaakt problemen ondervindt moet je die Lout wijst erop, dat je je meer moet e n . . . we hebben dezelfde cijfers kunnen voorleggen aan de funktio­ inspannen om een studie met sukses behaald". naris waar iedere student zich toe af te ronden als je gehandicapt bent.

Rolstoelers ondervinden nog al wat wendt, bijvoorbeeld de studieleider Je moet behoorlijk gemotiveerd zijn. hinder van bouwkundige belemme­ van de fakulteit.

Die sterke motivatie is volgens An- ringen. Die barrières moeten weg nemiek vooral ook nodig, omdat je vindt Annemiek. Het is ronduit be­ Sander Neijens als gehandicapte niet zeker weet of lachelijk, dat je niet aan een hoge­ Henk Zomer

■•■i*^ J

gelijkheden om aan werk te komen minimaal.

■­■■■■■■■.■;;

,

■C^/^

3

Z:,

thb H ­ 13 november 1981

Ekonoom de Roos over de krisis

„Van rijk van de noodzaak naar het rijk der vrijlieid

f) 1

„Inkomens- en produktiegroei is een obsessie waar we vanaf moeten zien te komen. Saneren en rationeel produktie- en konsumptiegedrag stimuleren, zijn mogelijke middelen om die obsessie op te heffen". Dit betoogde prof. dr. W. de Roos in het kader van de Studium Generale-cyklus ,Ekonomen over Krisis'.

Bovendien is dit tekort ook een boekhoudkundig probleem. En dan is er de politiek. We hebben niet voor niets een kabinetskrisis gehad. Aan de politieke rechterzijde zal men beweren dat het tekort veroorzaakt

Prof De Roos begon zi)n uiteenzetting met een uitwerking van zijn mens- en maatschappijvisie. Hij poneerde vier instellingen: 1 Wij leven in een rijke samenleving. Als we kijken n a a r hoe wij eten, drinken, ons huis inrichten, rekreëren en dergelijke, als we kijken n a a r ons Bruto Nationaal Produkt per hoofd ($ 8.410; in de derdewereld-landen is dat $400!), als we kijken n a a r het goederen- en dienstenpakket waarover wij kunnen beschikken, dan kunnen we zeggen dat we in een rijke samenleving leven.

2 Er zijn grenzen aan de produktiegroei. Hiermee doelde De Roos niet alleen op de fysieke grenzen (milieuvervuiling, grondstoffen- en energieschaarste; denk aan het alarmsignaal van de Club van Rome) m a a r ook op de psychologische grenzen die voor velen aan de produktiegroei gekoppeld zijn. De risiko's die kernenergie, als mogelijke oplossing voor de energie-schaarste, met zich draagt zijn immers voor velen een psychische belasting. Kernenergie zal overigens ook de fysieke grenzen niet verleggen; kernenergie zal ons mondiaal gezien ook ni.et minder politiek afhankelijk maken.

3 Kreatieve konsumptie verdient thans meer aandacht dan defensieve konsumptie. Defensieve konsumptie behelst de bevrediging van de fysiologische behoeften. Het omvat al datgene dat ons in staat stelt het tempo van onze aktiviteiten te verhogen en de inspanning te verminderen. Defensieve konsumptie is er dus op gericht spanningen als pijn, honger, koude en last te verminderen. Deze konsumptie is instinktief en maakt het leven gemakkelijker. Kreatieve konsumptie daarentegen wil niet iets opheffen m a a r iets toevoegen en is gericht op het ontplooien van kapaciteiten en het verfijnen van de noodzakelijke behoeftebevrediging. Kreatieve konsumptie speelt in op aangeleerde smaak (genieten van kunst, literatuur, natuurschoon en intellektuele konstrukties) en maakt aldus het leven plezieriger.

4 Onze ekonomie is in belangrijke mate een diskretionaire ekonomie, dat wil zeggen een ekonomie waarin we beslissingsruimte hebben met betrekking tot de inrichting van de ekonomie en de richting waarin deze zich ontwikkelt. Ekonomie is het resultaat van een eindeloze stroom beslissingen. Ekonomie is niet een door objektieve wetmatigheden gestuurd proces, aldus De Roos.

Vanuit, zoals hij het zelf noemde, zijn .geloof' is prof. De Roos van mening dat het mogelijk en in sommige opzichten zelfs wenselijk is af te stappen van de inkomens- en konsumptiegroei, of beter, van de groei-absessie. Ten aanzien van de

Prof. dr. W. de Roos

marktsektor en de publieke sektor vindt De Roos dat deze versterkt moeten worden indien versterken betekent: saneren, gezond maken en niet als het betekent: vergroten. Met het saneren van de publieke sektor bedoelt hij een efficiënte organisatie van de taakuitoefening, een betere arbeidsorganisatie. Saneren betekent ook het beter afstemmen van de overheidsproduktie op de behoeften in de samenleving. Het saneren van de kollektieve sektor is niet het snoeien in de sociale uitkeringen.

Dit m a g alleen dan, indien het strikt noodzakelijk is! Met betrekking tot de marktsektor meent De Roos dat de weerbaarheid van de konsument vergroot moet worden. Naast een rationeel produktiegedrag zou een rationeel konsumptiegedrag gestimuleerd moeten worden. De versluierende, kommerciële reklame zou moeten veranderen en er zou gerichtere en eenduidige informatie moeten komen over de produkten die op de markt worden gebracht.

Op de v r a a g of er een ekonomische impasse is geeft prof. De Roos een meerledig antwoord. Als je kijkt n a a r de betalingsbalans: nee. Als je kijkt n a a r het financieringstekort: in zekere mate, en als je kijkt n a a r de inflatie en de werkloosheid: ja.

Om met het eerste te beginnen: het saldo van de lopende rekeningen op de betalingsbalans is de laatste jaren positief. In 1982 zal het saldo zelfs 10 miljard zijn. Het financieringstekort b a a r t enige zorgen die echter meteen relativering verdienen. De hoge rentestand is een probleem dat niet overwegend veroorzaakt wordt door de leningen van de overheid m a a r eerder door de (hoge) rentestand in het buitenland.

wordt door te hoge sociale uitkeringen, door een niet zorgvuldig afstemmen van de overheidsvoorzieningen op de behoeften in de samenleving en door een slechte kontrole op de naleving van de wetten op de sociale uitkeringen. Ter linkerzijde tilt men minder zwaar aan het financieringstekort en vindt men dat het mede veroorzaakt wordt door onvoldoende kontrole op de belastingheffing. Ten aanzien van de inflatie en de werkloosheid is er wel degelijk sprake van een krisis.

De inflatie (het inflatietempo was in 1980 6,5%) is te hoog en ongezond; onaanvaardbaar omdat ze de rijken in onze samenleving bevoordeelt.

Bovendien ontmoedigt de inflatie het sparen en leidt zij tot schijnbewegingen in de ekonomie. De werkloosheid (verwachting voor 1982460.000 + 150.000 AOW) wekt grote onrust. De belangrijkste oorzaak is aldus prof. De Roos, de technische ontwikkeling van mechanisatie en automatisering van het proces van produktie en administratie. De laatste jaren gaat de kompensatietheorie (technische ontwikkeling leidt elders tot nieuwe werkgelegenheid) niet meer op vanwege het hoge tempo van die ontwikkeling.

Een ontwikkeling die tevens zorgt voor de toenemende vervreemding in het bedrijfsleven en in de burokratie.

De mogelijke oplossingen voor de krisis vergen een andere instelling als we er vanuit gaan dat de krisis niet bestaat in de stagnerende groei en een eventuele stabilisatie van het produktienivo m a a r eerder hierin, dat mensen de zin van de ekonomische verworvenheden niet meer verstaan, daar geen raad mee weten.

Er is weinig voldoening meer doode vergaande specialisatie die mer sen van elkaar distantieert en vahet eindresultaat van h u n arbeid De Roos stelt onder meer een loor matiging voor teneinde onze inter nationale positie te versterken Ver der pleit hij vooral voor inkomeni matiging bij de overheid (,,Men zoi de weerstand bij de ABVA moetet kunnen opheffen!"). Hij ziet, me De Galan, mogelijkheden in woning bouw, stadsvernieuwing, monumer tenzorg, verpleging, milieu, energs en politie. Daar zijn nog uitbrei dingen mogelijk, zij het dat we dis omzichtig moeten benaderen.

Prof. De Roos wijst een oplossm; via de wapenindustrie, waar Neder land zich n u al schuldig aan maak door de levering van duikboten aa' Taiwan, uitdrukkelijk van de hanc Een dergelijke oplossing wekt ai schuw en weerzin op en mag oi geen enkele manier een uitweg uii de ekonomische krisis zijn.

Vervolgens spreekt De Roos zid uit voor herverdeling van arbeit (arbeidstijdverkorting, deeltijdai beid, vijf-ploegendienst, VUT en h edukatief verlof). Herstel op de ar beidsmarkt zal niet gerealiseerc kunnen worden zonder arbeidstijo verkorting. Deze vorm van hervet delen zal frustraties afzwakken, ar beidsverhoudingen verbeteren e nieuwe arbeidsplaatsen opleveren Met uitspraken van Dahrendor' (huidig Director of the school o Economics in Londen) besluit prol De Roos zijn betoog. Er zou ee overgang moeten komen van eei maatschappij van het werk naar eei maatschappij van de menselijke al tiviteiten. Centraal staat in de toe komst al datgene wat mensen doei om zich uit te drukken, zowel ii kreatieve arbeid als in sport, kul tuur en spel. De huidige maatschaf pelijke ekonomische krisis zou uil eindelijk wel eens een zingevmgs krisis kunnen zijn die ons van he rijk van de noodzaak leidt naar he rijk van de vrijheid.

Wllma Okkers

Rentedragende studieleningen Het blad van de Vrije Universiteit!

Amsterdam, Ad Valvas, meldt di de werkgroep studiefinanciering vai de Akademische Raad, de kommiss' Van Dijck, bij zijn mening blijft da in een nieuw studiefinancieringssv steem naast renteloze ook rentedra gende leningen moeten komen. D' ondanks een golf van kritiek varwi de instellingen.

De kommissie gaat er van uit * een nieuw systeem niet duurder maï zijn dan het huidige. Zij meent da voor de groep bursalen dezelfde hoe veelheid geld beschikbaar moet tt ven. Dit vooral met het oog op * groep kansarme studenten. Voor he« zou het verstrekken van beurzet vooral op de eerste jaren gekon centreerd moeten worden in plaat' van verdeling over alle studiejaren

^

:

leid' ng meer doosatie die mer itieert en va' h u n arbeid leer een loor ie onze inter rsterken. Ver Dor inkomens Bid („Men zoi \BVA moete' Hij ziet, me len in woning ig, monumei nilieu, energi; nog uitbrei iet dat we dif laderen. een oplossm I, waar Neder iig aan maak duikboten aa van de hanc iing wekt a p en mag oi len uitweg ui zijn.

De Roos zic: g van arbeit deeltijdar t, VUT en he •stel op de ar gerealiseeR er arbeidsti]o n van herver ifzwakken, ar erbeteren e m opleveren Dahrendor' the school o ) besluit prol . Er zou eemen van ee werk naar eer menselijke al aat in de tot , mensen doe' ken, zowel i: in sport, ku' ge maatschap krisis zou ui' m zingeving: e ons van he leidt naar he V^ilma Okker?

ide len Universiteit i' 'as, meldt ds lanciering vai , de kommiss ming blijft 4 nancieringssï ook rentedra 3n komen. Di kritiek vanm T van uit ds t duurder ma Zij meent da 1 dezelfde hoe aaar moet W' het oog op * aten. Voor her van beurze' jaren gekor rden in plaa' Ie studiejare".

Woekeren met de tijd

Avondstudenten willen eindelijk de wind mee Cees de Graaf, voorzitter van de Werkgroep Avondstudenten (WAVO), refereerde in zijn welkomswoord aan deze en andere tegenwinden, waarmee de avondstudenten nog steeds worden gekonfronteerd. En het werd deze herfstige zaterdag duidelijk, dat de avondstudenten er genoeg van hebben nog langer als onvolwaardig beschouwd ^ worden. Als ze meer tijd zouden hebben, zouden ze een bezetting niet Uit de weg gaan om daarmee druk te zetten achter de besluitvorming binnen de Subfakulteit om spoedig tot een eigen gestruktureerde opleiding voor avondstudenten te komen aan de hogeschool.

De grijze eminenties aan de muren van de Portrettenzaal zullen zeker nooit verwacht hebben, dat zelfs avondstudenten nog eens het idee van een bezetting zouden overwegen. Toch was dit zaterdag 31 oktober het geval, toen de eerstejaars avondstudenten Sociologie bij elkaar kwamen voor een eerste evaluatieve bijeenkomst. Al tien jaren lang kent de KHT en dan vooral de Subfakulteit Sociale Wetenschappen een relatief groot aantal avondstudenten onder haar studentenbestand. Maar de hogeschool is nog steeds niet ingesteld op deze kategorie studenten, reden waarom deze dag voor avondstudenten slechts op het allerlaatste moment doorgang kon vinden. Via allerlei paniekbesprekingen in de laatste week werden toch nog drie ruimtes ter beschikking gesteld, waaronder de statige Portrettenzaal.

Strakke planning ^Is we meer tijd zouden hebben ...'

Deze verzuchting was vaak te horen tijdens de diskussies van deze dag.

Opnieuw werd duidelijk, dat de parallelliteit van studieprogrammering en -planning voor dag- en avondstudenten voor deze laatste kategorie erg veel problemen oproept. Ze zijn veelal al jaren het studeren ontwend, de meesten hebben een full-time, part-time of huishoudelijke baan, ze zijn gehuwd en hebben kinderen. Wanneer zij dan besluiten alsnog een studie Sociologie aan te vatten, breekt er een moeilijke periode aan voor deze studenten. Ze moeten wennen aan de burokratische regels in een vreemd, betonnen onderwijspakhuis, ze moeten woekeren met hun tijd, zowel in overleg treden met hun werkgever als op hun thuisfront komen tot goede afspraken. Alleen bij een zeer strakke planning is het mogelijk alle hoor- en werkkolleges te volgen en bij te houden. Ze worden weer gekonfronteerd met buitenlandse talen, waar ze al jaren uit zijn en het is een crime om naast je baan op een drietal avonden (waaronder de vrijdagavond tot half tien!) voor de volle honderd procent betrokken te zijn bij het gevarieerde wetenschappelijke aanbod. W a a r dagstudenten een hele week alle aandacht kunnen wijden aan dezelfde hoeveelheid stof, moeten avondstudenten dit zien te klaren in een klein deel van hun weektijd.

En hoewel door de Subfakulteit en de WAVO een steeds uitgebreider pakket voorlichting en begeleiding wordt geboden en ook de docenten/ medewerkers alle moeite doen om een en ander zo soepel mogelijk te regelen, is het duidelijk, dat een opleidingsstruktuur, die meer recht doet aan de specificiteit van deze kategorie studenten, hoognodig is.

Er was dan ook grote ontevredenheid onder de veertig studenten en de zeven medewerkers van de Subfakulteit, welke op deze dag bij elkaar kwamen, over de traagheid, waarmee binnen de Subfakulteit de besluitvorming omtrent die eigen opleiding van de grond komt. Toegezegd voor september 1981 zal het op zijn vroegst januari 1982 zijn, dat een bestuurskommissie met kon-

Avondstudenten Sociologie in verhitte vergadering bijeen: „Als we meer tijd zouden hebben".

krete voorstellen komt. De tijd dringt.

Hoewel bovenstaand thema als een rode draad door de diskussies van deze dag liep, kwamen ook nog andere problemen aan de orde. Zo bleken de tussentoetsen (een eerste kennismaking met wijze en inhoud van tentamineren, die elk eerste jaar halverwege het eerste semester wordt georganiseerd) een gewaardeerd middel te zijn, die de studenten een idee gaf over de aanpak in de .serieuze' tentamenperiodes en over hetgeen van hen wordt verwacht bij de bestudering van het diverse materiaal, aangeboden via kolleges en literatuur.

Verheugend Een groot probleem blijft de bijzonder onrechtvaardige regeling rond de al dan niet verplichte kursus Wiskunde als voorbereiding op de kolleges Statistiek in de kursus Sociologie.

Het is daarom verheugend te konstateren, dat de Subfakulteit overweegt in februari 1982 al de mogelijkheid voor het volgen van deze kursus Wiskunde aan te bieden aan hen, die overwegen in september '82 Sociologie te gaan studeren. Mogelijk, dat dan de druk van de ketel een beetje wordt weggenomen, waarmee sommige studenten nu moeten rondlopen.

Een ander probleem wordt gevormd door het zogenaamde .studieverbredingsprogramma'. Van iedere student wordt n a het eerste semester een paper van tien pagina's verwacht over een vooraf vastgesteld thema. Rond dit thema zijn de afgelopen weken een viertal kolloquia georganiseerd op woensdagmiddag(!). Afgezien van het feit, dat deze reeks lezingen voor avondstudenten niet direkt te volgen was, blijkt de opdracht toch nogal wat problemen op te roepen. Het was goed, dat diverse medewerkers duidelijk te kennen gaven, dat dit paper geen .levenswerk' hoeft te worden en dat ook nogal wat ruimte bestaat voor een eigen invulling van het thema. Het zijn vooral avondstudenten. die juist vanuit hun ervaringen op basis van leeftijd en'/of baan in de gelegenheid moeten worden gesteld een koppeling te leggen vanuit deze ervaringen met de Sociologie. Overigens bleek hieruit opnieuw het pleidooi voor een eigen avondopleiding met eigen didaktiese vereisten en aanpak, waardoor er meer ruimte ontstaat voor de ervaringen van de avondstudenten zelf. zonder afbreuk te doen aan de kwalitatieve eisen, waaraan elke wetenschapper uiteindelijk moet voldoen.

Het lijkt duidelijk. Het wordt hoog tijd. dat de Subfakulteit aan deze dringende roep om een eigen voorziening voor avondstudenten tege-

moet komt. Aan de avondstudenten zelf. de aanwezige wetenschappelijke medewerkers en de stimulerende kracht van Annelies JanssenHaest. sekretaresse van de WAVO, zal het niet liggen. Het woord is aan de bestuurskommissie Avondopleiding en het Subfakulteitsbestuur.

Paul Emonts

Zomaar 'n avondstudent Zijn naam is Peter van Rooij, hij woont in Oosterhout, is 40 jaar oud. gehuwd en vader van twee kinderen.

Hij werkt als personeeisfunktlonaris op een bank nnet 250 employees in Breda. Hoewel het een eenmanspost is, heeft hij vrijdagmiddag vrij kunnen krijgen voor het volgen van kolleges, ook al moet hij die werkzaamheden op de resterende 4'/2 dag inhalen. HIJ werkt van 's ochtends half negen tot 's middags vijf uur. 's Maandags volgt Peter vanaf 17.45 uur kolleges, hetgeen inhoudt, dat hij zich dan enorm moet haasten.

Zijn avondboterhammen eet hij tijdens de autorit naar de hogeschool.

Om half tien is hij klaar. Dinsdags heeft hij iets meer tijd. Hij volgt dan een kollege van 20.00 tot 22.00 uur 's avonds. Vrijdags echter begint hij om 13.30 uur 's middags om dan pas om 21.30 uur 's avonds ,kapot en gaar' naar huis te kunnen. Door de week kan hij op de resterende avonden pas om 21.00 uur beginnen met studeren, omdat dan de kinderen naar bed zijn. Een enkele keer moet hij ook nog naar een vergadering van de MTS, waarvan hij bestuurslid is. Daarnaast gebruikt hij de zaterdag en soms ook de zondagmiddag om te studeren. Dat laatste is sterk afhankelijk van de sociale verplichtingen, die hij heeft, zoals het rekreéren met vrouw en kinderen, het visiteren van kennissen en vrienden etc. Hoewel hij daarvoor toch van te voren goede afspraken gemaakt dacht te hebben, merkt hij nu al, dat de sociale kontakten met andere mensen minder worden. Er moeten voortdurend aanpassingen worden gepleegd, er moeten voortdurend keuzes gemaakt worden, die meestal vóór de studie uitpakken.

Hoewel hij niet wil klagen, vindt hij het bijzonder inspannend én op het werk gekonsentreerd bezig te zijn én daarnaast nog alle aandacht aan de studie te geven. Hij prijst zich gelukkig een avondmens te zijn, die aan weinig uren slaap voldoende heeft.

Dat neemt niet weg, dat hij alle hoop gevestigd heeft op de maanden december en januari, wanneer hij drie avonden meer heeft om zich op de vier tentamens te kunnen voorbereiden.

Peter van Rooij is gewoon één van de avondstudenten Sociologie, niet meer en niet minder.

P.E.

thb 11 - 13 november 1981

Tribune

Impressie uit Polen

Solidariteit: een Icraclitige beweging?

In het kader van het door Buro Buiten­ land georganiseerde uitwisselingspro­ gramma verbleven w i j onlangs vier w e k e n in Polen Omdat w e naast het officiële programma een aantal gesprek­ ken met v e r t e g e n w o o r d i g e r s van Solida­ riteit konden arrangeren, bevat dit ver­ slag een analyse van de positie van Solidariteit binnen de Poolse samen­ leving Met name de uitkomst van een aantal ontwikkelingen binnen de nieuwe v a k b o n d is naar onze mening bepalend v o o r de kracht van Solidariteit H et be­ houd en versterken van die kracht is voorwaarde v o o r een positieve ontwik­ keling van het maatschappelijk gebeuren Niemand van ons w a s m staat de Poolse kranten te lezen Daarom bleven w e verstoken van nieuws, over Nederland maar ook over Polen zelf v o o r zover iets zich met m onze direkte omgeving af­ speelde Dit leidde tot de paradoxale situatie dat w e in Polen zelf soms min­ der goed geïnformeerd waren dan de gemiddelde Nederlander op dat moment Soms willen de westerse kranten echter w e l w a t overdrijven V e r t e g e n w o o r d i g e r s van Solidariteit vertelden ons dat de beste hulp die w e Solidariteit konden bieden is in het westen te vertellen dat Solidariteit met uit is op konfrontatie of zelfs oorlog, maar vecht v o o r vrede en rust, met een zekere mate van bevredi­ g i n g van materiele en immateriële eisen Er IS kracht v o o r nodig om dat te berei­ ken In de westerse pers w o r d t T e g e l ­ matig gewezen op de kracht van Solida­ riteit Een ledental van zo'n slordige tien miljoen is met mets W i j willen ingaan op enkele, vooral interne, aspekten die deze kracht ondermijnen Deze kant van de zaak w o r d t hier nogal eens onderbe­ licht, zodat deze problematiek vaak naar voren kwam in onze gesprekken met vertegenwoordigers van Solidariteit

er een enorme avprsie tegen de partij, dus kan Solidariteit op een enorme aanhang rekenen Maar daarmee onder­ schrijft die aanhang nog met hetzelfde maatschappijbeeld, dezelfde doeleinden en idealen Z e k e r nieti Solidariteit heeft dan ook nog geen idee naar welke maatschappijvorm Polen zich moet gaan ontwikkelen Dat erkent men ook Janek Litmski „ D e voortdurende kon­ frontatie tussen de regering en Solidari­ teit maakt dat w e ons geen doel kunnen stellen W e gaan verder Stap v o o r stap Maar al is het ontbreken van een maatschappijvisie nog zo belangrijk op deze manier w o r d t wel de ruimte gescha­ pen v o o r grote interne tegenstellingen Daarbij denken w e met alleen aan het in de kranten zo vaak benadrukte onder­ scheid radikalen/niet­radikalen Overi­ gens w o r d t dit onderscheid door Solida­ riteitsvertegenwoordigers ontkend , De meningen over hoe de hervormingen er­ uit moeten zien zijn gelijk Alleen over het tempo waarmee de hervormingen gerealiseerd moeten w o r d e n verschilt men van mening En w i l je in dit opzicht nog van radikalen/niet radikalen spreken IS dat ook mogelijk omdat dat per per­ soon per Item verschilt (publiciteits­ medewerker Dadak van het distrikt Kra­ kow) O o k op andere gebieden blijken de leden er verschillende opvattingen op na te houden Karakteristiek hiervoor is de opmerking van K w i a t k o w s k i , een soli­ dariteitslid dat w e r k t op de Lemnwerf in

m

Maatschappijvisie Aan de basis van veel problemen staat naar onze mening het onduidelijke ka­ rakter van de Solidariteitsbeweging Dit houdt verband met het ontbreken van een maatschappijvisie Toen Stefan Le­ wandowski in het voorjaar te gast was in Tilburg, heeft hij regelmatig gesteld dat Solidariteit geen politieke ambities had H IJ ZOU dat nu met meer herhalen De vakbond erkent zonder schroom het politieke karakter van de beweging Niet dat men zo graag aan politiek doet, maar ,binnen een totalitaire staat zoals Polen nog altijd is, kan men niet de positie van de arbeiders verbeteren zonder zich in de politiek te gaan mengen ' (Janek Litinski, redakteur van Robotnik en voor­ malig KOR­lid) Solidariteit is echter met louter een politieke organisatie De meeste Polen omschrijven de vakbewe­ ging als een sociale beweging Een terechte betiteling, maar uiterst vaag Duidelijk IS dat juist dat ,vage van de beweging een van de redenen is voor haar massale aanhang Solidariteit is naast de Kommunistische Partij (de Poolse V e r e n i g i n g Arbeiderspartij, PZPR) de enige officiële mogelijkheid tot bun­ deling van krachten ledere tegenstan­ der van de partij of het kommunisme (dat w o r d t vaak vereenzelvigd) is lid of sympathisant van Solidariteit Nu bestaat

■

■

.

;

"

.

■

"

'

*

^

;

'

­

,

'

Janek Litinski, redakteur Robotnik, voor­ malig KOR­lid.

Gdansk ,,Voor ons is het op korte ter­ mijn belangrijk dat w e van het bedrijf goede en warme kleding v o o r de winter krijgen Een ander maatschappijtype in­ teresseert ons met zo' V o o r l o p i g houdt het anti partij zijn de Solidariteitsbeweging nog aardig bijeen, en zijn er nog voldoende gemeenschap­ pelijke strijdpunten, zoals arbeiderszelf­ bestuur (ook op die manier kun je v o o r warme kleding zorgen) Maar dat de problemen die v o o r t k o m e n uit het gemis aan een duidelijk maatschappijbeeld zo­ w e l qua omvang als qua intensiteit toe­ nemen IS duidelijk Een ander probleem is het gat tussen

ze zich tegen alles wat de regering zej de leiding van Solidariteit en de basis en doet En als Solidariteit in de rege Dit IS sterk verwant met de voorgaande ring zit, zullen ze toch ook verantwoor problematiek, maar is er toch niet enkel delijkheid moeten dragen v o o r impopu een uitvloeisel van W a t is het geval laire maatregelen zoals prijssttijgmgen De leden van Solidariteit willen radikale Z o n d e r twijfel een groot probleem ds hervormingen op korte termijn O o k de groter lijkt te w o r d e n in de naaste toe top van de v a k b o n d w i l dat, maar zij komst. moet daarvoor onderhandelen met die­ genen die nog altijd aan de macht zijn in Polen en die juist door die gewenste hervormingen hun macht grotendeels zullen verliezen Kortom, de manoevreer­ Er zijn nog meer probleemgebieden te ruimte v o o r de vakbondsleiding tussen sprake gekomen Bijvoorbeeld het om de eisen van hun basis (radikale her­ staan van een zekere desinteresse voc vormingen) en de regering (marginale de v a k b o n d als de materiele welvaar hervormingen omdat ze haar macht w i l behouden) is uiterst klein Enerzijds heeft dit geleid tot uiterst aanvechtbare In de rubriek .Tribune' kompromissen met de regering zoals de geven lezers hun opinie Bydgoszczaffaire en meer recentelijk de op uitnodiging van de overeenkomst rond de benoeming van THB­redaktie fabrieksdirekteuren Anderzijds is er Deze week­ hierdoor sprake van de door de top van AD VOLLEBERGH Solidariteit met gewenste w i l d e stakin­ GEERT GERRITSE gen Tot nu toe zijn de kompromissen KEES VAN OOSTERHOU T door het kongres van de v a k b o n d geslikt, ondanks dagenlange kritiek (,,H et heeft van de arbeiders toeneemt (vergelijk il ons jarenlang ontbroken aan een demo­ westerse vakbonden) en het ontstat kratische traditie Daarom moeten w e van w e r k l o o s h e i d bij de door Solidante nog leren er effektief mee om te gaan ') geëiste rationalisatie van het produktc Tot nu toe kon men wel begrip o p b r e n ­ proces volgens het markt­principe Beit gen v o o r de problemen van de onder­ zaken w e r d e n met simpele antwoorde handelaars De leden willen de leiding afgedaan echter met meer zo braaf volgen als in het begin Z o kreeg Walesa bij zijn her­ Gelinski, sekretaris van het presidiu verkiezing ,slechts' 5 5 % van de stem­ van Solidariteit, op de eerste vraai men H oewel de Solidariteits­vertegen­ w o o r d i g e r s waar w i j mee spraken, het probleem t o p / b a s i s naar onze mening bagatelliseerden, speelt het toch wel getuige het volgende citaat van Dadak ,,Solidariteit is zo uniek omdat het wer­ kelijk vanuit de basis is o p g e b o u w d , maar o o k omdat het binnen het kom­ munistische systeem de enige onafhan­ kelijke v a k b o n d is W e bestaan pas een jaar en de problemen die w e hebben hangen daar mee samen Ze zijn van heel andere aard als die waar de vak­ bonden in West­Europa mee te maken hebben Ik geloof dan ook niet dat de afstand tussen top en basis al een mani­ fest probleem is v o o r ons Daarnaast garandeert de struktuur van Solidariteit dat de inspraak van onderaf groot is Er IS w e l een ander probleem waar ik bang v o o r ben Dat zijn de ongekontro­ leerde akties die v o o r t k o m e n uit de grote individuele agressie t e g e n het systeem De kans op dit soort akties w o r d t steeds groter naarmate de v o e d ­ selsituatie verslechtert, zeker als deze FaorieK in rui«sil. winter de stadsverwarming terugge­ draaid w o r d t naar 13° C Een kleine op­ ,,We zien wel H et is duidelijk dat f' stand kan dan een explosie over het hele zich met deze zaken nog met zo inte land veroorzaken En dat is door nie­ sief bezighoudt omdat het problemen! mand te kontroleren, ook met door Soli­ langere termijn zijn De problemen t dariteit Maar dit gevaar heeft mets te korte termijn zijn zo gigantisch gr» maken met een groeiende afstand tus­ dat die alle aandacht v o o r zich opeise sen top en basis ' Maar ja, als de top de basis met meer in de hand heeft (en Solidariteit is een krachtige socia' andersom, vergelijk de ongewilde kom­ politieke (twee onverbrekelijke aspekte promissen) bestaat er dan geen kloof beweging De problemen op korte te tussen die twee'? mijn liggen in het uitspelen van * kracht tegenover de kommunistisa Dit probleem krijgt binnenkort nog een partij, maar ook in het behouden en ve nieuw aspekt als Solidariteit regerings­ sterken van die kracht M o c h t dit laat' verantwoordelijkheid gaat dragen Zoals lukken, dan is de kans groot dat ^ de zaken er nu voorstaan ziet dat er maatschappelijk gebeuren in Polen z w e l naar uit De vraag is hoe de Polen verder in positieve zm kan ontwikkele daarop zullen reageren Tot nu toe keren

Tot slot

'M

De geschiedenis van de Hogeschool

\l955-Wl

Lik ben zelf ook een beetje katholiek geworden" We hebben afgesproken om het interview te laten plaatsvinden in Amsterdam, op een veilige afstand van het gespreksondervirerp, de Tilburgse Hogeschool. De Vries ontvangt mij in het gebouw van zijn huidige werkgever, de Nederlandse Bank aan het Frederiksplein. Een weinig opwekkende omgeving waar 'de argeloze bezoeker de alomtegen'woordigheid bespeurt van (onge|.twijfeld) zéér efficiënte veiligheidsmaatregelen. De professor gaat mij hoffelijk en behulpzaam voor n a a r zijn werkruimte. Ik moet wel begrijpen, dat hij niet het achterste van zijn tong wil laten zien vandaag.

Er moeten enkele krenten in de pap blijven voor de Dies en voor zijn lezing bij studentenvereniging Sint Olof.

Nee, dit is niet de aangewezen plaats voor een ongedwongen gesprek. We verleggen ons werkterrein n a a r het plechtstatige Amstel-hotel, tien minuten lopen van de Nederlandse Bank. „Hier overnachten vaak de gekroonde hoofden die bij de koninklijke familie op bezoek zijn", vertrouwt De Vries my toe. Veel marmer, enkele doelloos ronddolende werknemers in livrei. De koffie wordt geserveerd in zilveren kannetjes.

De Vries: „Inderdaad, het plan was om beide stukken geschiedenis in één band te verenigen. Maar Bornewasser was uiteraard eerder rond dan ik. Er was dus voor mij een konkreet aanknopingspunt. In '78 ben ik toen heel zwaar a a n dat boek gaan trekken. Dat heb ik volgehouden tot maart '81, toen was het af. Alhoewel ik op momenten wel het gevoel heb gehad dat er m a a r geen einde aan wilde komen. Er doemden steeds weer nieuwe onderwerpen op".

Zoals gezegd, deel 2 van de geschiedenis van de hogeschool omspant de kleine kwarteeuw die begint in 1955 en eindigt in 1977. In die twee-entwintig jaar maakte de KHT een aantal zeer ingrijpende veranderingen door. De inhoudsopgave van het boek is daarvoor al een indikatie.

De hogeschool wordt uitgebreid met een fors aantal nieuwe fakulteiten.

Er vindt een verhuizing plaats n a a r een nieuw onderkomen. Een revolutionaire bries waait door het voorheen zo bladstille wereldje van de Tilburgse wetenschap. „Gaandeweg wordt het schrijven van zo'n boek een stuk liefhebberij", vervolgt de auteur. „Ik zei in het begin altijd tegen mijn vrouw: ik ga nu wat komponeren. Dat heb ik van Mozart. Die zei altijd: ik ga nog wat schrijven, als hij ging komponeren. Naderhand, toen de klus zoetjesaan erg moeilijk begon te worden, ben ik dat werk ivoordraaien gaan noemen, n a a r Bas de Gaay Fortman. Het was heel prettig zoiets om handen te hebben. Het gaf je leven zo'n inhoud. Ik begreep opeens zoveel meer van wat er zich afspeelde op de hogeschool. Ik heb wel steeds gedacht dat het boek veel minder ruimte zou gaan nemen.

„Men heeft wel eens de hoop uitgesproken dat Bornewasser en De Vries samen de geschiedenis van de hogeschool zouden schrijven in een boek van pakweg 350 bladzijden. Maar Bornewasser en De Vries hebben lelijk misbruik gemaakt van het geschonken vertrouwen en zijn met twee afzonderlijke delen van bij elkaar 700 pagina's op de proppen gekomen".

Professor Johan de Vries zal op de Dies van 19 november zijn bijdrage aan de historie van de Katholieke Hogeschool Tilburg ten doop gehouden. Het kloeke werk, bijna 450 pagina's dik, beschrijft de periode van 1955 tot 1977.

Het eerste deel van de geschiedschrijving, opgetekend door prof. dr. J. A. Bornewasser, zag al in het najaar van '79 het licht en bestreek de era van 1927 tot 1954. Bornewasser omschreef zijn arbeid indertijd als een .worsteling met het verleden'.

De Vries noemt zijn boek een ,worsteling met het heden'.

Veel hoofdrolspelers stappen nu nog rond in de Tilburgse wetenschapswereld. En veel van de ontwikkelingen die de afgelopen vijf-en-twintig jaren (maar vooral natuurlijk de laatste vijftien) op gang kwamen, zijn nog niet afgerond.

Een gesprek met de auteur van de recente historie van de hogeschool. En, elders op deze bladzijden, de voor-publikatie van een aantal fragmenten uit .Katholieke Hogeschool Tilburg, deel 2; onderweg van Hogeschool naar Universiteit'.* alles wat zich daaromheen groepeert aan archivarische gegevens. ,,Denk aan de rapporten: het is in de jaren zestig dat het rapportenfestival begint". Later komen d a a r de notulen van de hogeschoolraad bij. Tenslotte voerde De Vries gesprekken met allerlei betrokkenen, doelbewust of spontaan.

De Vries: „In die periode van schrij-

Maar het werd allemaal zo uitvoerig. En die notulen waren m a a r niet uit te putten".

Professor De Vries gebruikte tijdens zijn onderzoek de notulen van de kuratoren (tot de jaren zeventig het dagelijks bestuur van de hogeschool), de notulen van de senaat (in diezelfde periode het kollege van dekanen), de fakulteitsnotulen, en De auteur, professor Johan de Vries.

ven k a n er al een verschuiving in je perspektief ontstaan. Het k a n best zijn dat je a a n de eerste twee hoofdstukken kunt merken dat ze in '79'80 geschreven zijn en het laatste in '80-'81. Dan h e b ik namelijk de ervaring van twee jaar hogeschoolraad achter de rug. J e bent zelf natuurlijk een medium dat beïnvloed wordt.

Maar dat moeten anderen er m a a r uithalen".

De notulen van senatoren torium, is dat spannende

en kuralektuur?

De Vries: „Het sprak vanzelf dat de bronnen voor ons open zouden gaan.

Men heeft d a a r nooit enig probleem mee gehad. Als je nu vraagt, stond d a a r iets opzienbarends in, dan zeg ik: ja, inzoverre je daarmee het verleden kunt traceren. Maar niet opzienbarend in de zin van sensationele verhalen. Al gaat men soms wel stevig tegen elkaar te keer. Dan zit je toch met rooie oortjes te lezen. Opvallend is, dat de notulen zo goed en uitvoerig zijn bijgehouden, van kuratoren nog meer dan van de senaat. Soms heb ik er letterlijke passages uit kunnen overnemen".

Geldt dat ook voor de stukken de latere hogeschoolraad?

van

De Vries: „Ja, toch wel. In de tijd van de hogeschoolraad zijn de sluizen der welsprekendheid opengegaan. Ik h e b d a a r toch wel juweeltjes in gevonden. Het nivo van die notulen is me erg meegevallen. Al werden er in het begin, n a a r mijn oordeel, te veel politieke kwesties aangeroerd. Ik vind het eerlijk gezegd nogal lachwekkend als het kleine Tilburg zich uitspreekt over de grote wereldproblemen. Daar moet m e n zich buiten houden. Daar zijn andere organisaties voor".

De .omwenteling' eind jaren zestig neemt in het boek een belangrijke plaats in. Hoe hebt u zelf, als hoogleraar, de gebeurtenissen beleefd?

De Vries: „Ik heb werkelijk paf gestaan toen ik de omwenteling beschreef. Die loopt van najaar '66 tot de zomer van '69. Ik ben e r zelf bijgeweest en ik h e b het aangezien.

Maar hoe het werkelijk in elkaar zat heb ik pas in de zomer van '80 kunnen bespeuren. Dacht je dat ik toen kwaad werd omdat ik niet alles geweten heb? Ik dacht bij mezelf: ik moet dankbaar zijn dat ik niet bij alles betrokken ben geweest. Ik heb in die tijd, vlak n a mijn aanstelling hier in Tilburg, geweldig fijn kunnen werken. Wel heb ik alles nauwgezet gevolgd en bijgehouden. J e onderschreef dus ook bepaalde nota's en je h a d een standpunt. En ik was aanwezig bij de grote diskussies in de aula. Maar verder was ik helemaal geen partij".

Vervolg op pagina 10 * De citaten op de middenpagina zijn door een misverstand helaas moderner gespeld dan de originele tekst.

7

thb 11 - 13 november 1981

Fragmenten uit de geschiedAan de

(In. d e j a r e n vijftig bepaalde Studenten vereniging Olof h e t gezicht v a n de Tilburgse student) P a g i n a 59 en 60 De Tilburgse student bezat in de jaren vijftig slechts geringe maatschappelijke betrokkenheid, mm of meer politiek van aard Daarbij betrof het eer w a t veraf dan nabij lag, zoals de bewogen demon­ straties ten tijde van de H ongaarse op­ stand en de Russische onderdrukking ervan in 1956 bewezen hadden Wanneer die betrokkenheid op het nabije sloeg, vermocht zij enige ongerustheid te ver­ w e k k e n in het najaar van 1955 hadden leden van ,Olof' een groot spandoek v o o r de sociëteit van A s g a r d gehangen met het opschrift ,Wo/stacf KABstad'^ Nooit' Academ i estadI', een studentikoze reaktie tegen de op smakeloze wijze aan de nfian gebrachte slagzin ,WolstadKABstad' ( K A B ­ Katholieke A r b e i d e r s ­ beweging, de vakvereniging van des­ tijds) Z I J noopte Leon Janssen s j , de latere Tilburgse hoogleraar, tot een scherpe reaktie in het korpsorgaan Viking van 29 oktober 1955, waarin hij zijn zorg uitsprak over verschillende symptomen die erop wezen dat men in arbeiderskringen .Tilburg' als de arbei­ ders vijandig gezind _ging beschouwen, dit in tegenstelling tot vroeger, en aan­ gaf dat zelfs wanneer de beoefenaren

Elfenmeertje (In 1962 verhuist de hogeschool v a n het c e n t r u m n a a r d e r a n d v a n Tilburg) ­ P a g i n a 205 De filosoof Plattel had het in zijn rectors­ rede van september 1962 zo treffend ge­ formuleerd ,Aan het nieuwe gebouw van de hogeschool zal men de hoge­ school als levende w e r k ­ en leefgemeen­ schap kunnen herkennen H et nieuwe gebouw is een historische momentop­ name, waarin het verleden van de hoge­ school IS opgenomen in een gerichtheid en oriëntatie op de toekomst H et is nog te v r o e g om te reflekteren over de reële symbolische waarde van de nieuwe be­ huizing Dit IS allereerst ook het w e r k van de objektieve buitenstaander De gerichtheid en oriëntatie op de toekomst kwamen in de voorafgaande beschou­ wingen al aan de orde, de levende w e r k ­ en leefgemeenschap vragen hier de aan­ dacht, m rond het nieuwe gebouw ge­ groepeerde vragen als wie bevolkten het en w a t waren hun onderlinge ver­ houdingen'? W a t presteerden zij en wel m het bijzonder de bij het onderwijs en onderzoek betrokkenen"? Tot slot w a t straalden zij naar buiten uit aan meer dan symbolische waarde"?

Een ding was eigenaardig en w e r d bin­ nen een decennium zichtbaar Indien het g e b o u w iets aan symbolische waarde suggereerde, dan was het eerder een hang naar het verleden dan verlangen naar de toekomst W a s het typerend voor de opdrachtgevers­bestuurderen die een onderkomen hadden gezocht in

van de dismal science' in het gemeen­ schappelijk belang van ondernemer en arbeider adviseren, zij nog dikwijls de indruk w e k k e n van tegen de arbeider te zijn H et was immers o o k waar dat de meeste ekonomen in dienst staan van de ondernemers en dienovereenkomstig partij kiezen in de feitelijk bestaande belangenstrijd ,Deze ongunstige positie maakt het nog veel meer noodzakelijk om alles te vermijden, w a a r d o o r w i j de arbeiders nodeloos in het harnas jagen', betoogde Janssen, en hij vervolgde ,H et zou een groot verlies zijn en de aposto­ lische waarde van een Katholieke Ekono­ mische H ogeschool in een bepaald o p ­ zicht ondermijnen, als de afgestudeerde Tilburgers de naam kregen (nog veel erger natuurlijk als ze het o o k waren) vijanden van de arbeiders te zijn Dit zou v o o r de arbeiders immers een be­ wijs zijn, dat ZIJ van de katholieke leer en praktijk mets meer te verwachten hebben en het zou de afval onder hen nog bespoedigen' Voorzichtigheid w a s derhalve geboden in ons praten en han­ delen naar buiten In dit tekenend incident viel een beves­ tiging te zien van het burgerlijk­traditio­ neel eerder dan van het karnavaleske ka­ rakter van het Tilburgse studentendom, dat intussen binnen de muren der H oge­ school weinig ter lering aangereikt kreeg om heel andere denkbeelden te gaan koesteren H et sprak v o o r meer dan ,Olof' alleen, maar uitte zich slechts w a t vrijer, zonder daarom wellicht zo nega­ tieve houding jegens de arbeiders te willen demonstreren als het gewraakte opschrift zou kunnen suggereren H et was immers ook onweerlegbaar dat Til­ burg eerder dan arbeidersleiders be­ oogde ondernemers te v o r m e n , of wie aan dezen dienstbaar konden zijn

de gesloten architektonische v o r m e n van lange, vaak te donkere gangen, een kloosterachtige binnenplaats, waarop de senaatszaal ver van het gewoel van de wereld sereen uitzag"? De akoestisch ge­ slaagde aula bezat hoog oprijzende lich­ geel bakstenen muren en deed zonder orgel en zonder versiering, vol akade­ mische w i j d i n g , ietwat aan een protes­ tants bedehuis denken, w a t in een room­ se sfeer zeker geen dissonant hoefde te beduiden H et merkwaardigst waren in­ deling en trappehuizen van het gebouw, die zo gemaakt waren dat men er o o k na jaren vertoeven nog niet uit wijs kon, het meest o p de t o e k o m s t gericht w e l ­ licht V e r van de binnenstad van Tilburg verwijderd en in bijna droomachtige, bosrijke omgeving geplaatst, met een soort elfenmeertje er v o o r gelegen, deed het nieuwe H ogeschoolgebouw het uit­ stekend op allerhand drukwerk, zoals de bekende brochure ,Van H ogeschool naar Universiteit' Maar er stak iets mislei­ dends in v o o r de buitenwacht, die op een moment v o o r de tegenstelling van een omwenteling in zulke fraaie vormen en vredige omgeving w e r d geplaatst Dat was de eerste in het oog vallende dis­ proportie Maar er waren er meer die op dit ge­ bouw sloegen Afgezien van de obligate vreugde op de openingsdag was er van­ zelfsprekend echte voldoening over het nieuwe huis, dat de H ogeschool naar binnen ruimte e n naar buiten een nu pas eigen gezicht gaf Z e k e r w i l d e men de aan de bouw verbonden lijdensgeschie­ denis er w e l v o o r vergeten

8

ibeurtenissen t gesprek best< dat Scheffer idia wenste f luiten te hou moment wa IS Scheffer, r voor sluitinc uitpakken mste thans O' er valt he i inig anders ui de konseque Itgestippeide b

inkse f

e Vries over de wenteling) ­ ï

Een Mensa­maaltijd rond het jaar 1956.

De bezetting (In het voorjaar van '69 bezetten studenten een week lang de hogeschool) Pagina 324 Ruim een w e e k lang van 28 april tot 6 mei, speelde zich het verbazingv/ek­ kende schouwspel af dat de Tilburgse Hogeschool in het centrum der nationale belangstelling stond op de voorpagina's der kranten, dagelijks in de nieuwsuit­ zendingen van het A N P en de aktuali­ teitenrubrieken der omroepen, evenals in de uitzendingen van het NTS­jour­ naal, op 29 april zelfs vier maal op een dag De media overstroomden het H o­ geschoolgebouw O p een bepaald o g e n ­ blik waren twee televisieteams, twee radio­aktualiteitenrubneken en een tien­ tal journalisten tegelijk aan het w e r k Interviews met leidende figuren als Van Boven, Scheffer, de aktivisten Paul van Eeuwijk, Paul Jansma (de ATSO­voorzit­ ter) en Kees de Boer en de hoogleraren Alting v o n Geusau, V a n den Eerenbeemt en Van de Klundert wisselden elkaar af met voorlichting omtrent feiten en achter­ gronden, alsmede schilderachtige be­ schrijvingen In de senaatskamer spat

De nationale pers stroomt naar Tilburg.

Henk van Hoorn (tegenwoordig VARA) ondervraagt professor J. van Dijck. de ,Internationale tegen de muren uit­ een Gebaarde en getruide studenten van de S V B , Politeia en de Kritische Universiteit', aaneengesloten in ,Links Front', hebben zich behaaglijk in de komfortabele fauteuil uitgestrekt Vanaf de muur kijkt een generatie van h o o g ­ geleerde heren streng neer op de glan­ zende tafel, die behalve met hip ge­ schoeide voeten en volle asbakken is bezet met een rode vlag, die achteloos in een colaflesje is geplant Dit althans was geen vertekend beeld, zoals aktivis­

e betekenis va dat ZIJ een V6 streven naar st Regtien heeft ei dat het belang ( ten de media wel zouden nahouder nadien in Amsl stak enige ironie in het feit dat sti denhuisbezettinc ten, die enige maanden lang vrijel land al maandi hun Tas blad reputaties in woort doorbraak die beeld hebben beklad, thans alle sli strjd vooruit z( van hun morele verontwaardiging c doorbraak leve den toen een fotograaf een gee» was het een do< neerd plaatje schoot en het gaf eern waren gesteld, proefje van hun opvatting van per gevoel van ma held dat de man nadien onder knt wat dit nastree begeleiding' w e r d geplaatst massa niet op W a t overigens ook van de nieuwsjc bezetting liet te te zeggen viel ­ zij komt in het ge vast te stellen als zeer deugdelijk over ­, onmiskep Hovers Al die was dat de H ogeschool er door in cjens de bezett slag van een w a t afgelegen en vr toen ze op de bekende instelling tot een nationaa school IS weer stituut w e r d , waarvan men alles » weer keurig m w e t e n O p deze nimmer vermoede» lopen En toei kwam tot stand w a t al enige jaren bezetters dat Z6 nagestreefd en men met het voorafgt Zonder twijfel streven naar groei nooit had berekt vermeden Dat Hogeschool in de publieke opine dan gemaakte status van volwaardige nationale r evident H et ini Img te geven Daarin kwam onverh meden of liev w e e r tot uiting dat de Tilburgse ir bleek uiteindel ling onderweg was van H ogeschool i spreken over e Universiteit eigenaardig licl In het kader van het voorjaarsoffe vormden bezetting en sluiting der F school met meer dan een momen het een bijzonder wegens de maa schaal der eskalatie en de reikwijdte onvermoede konsequenties Aan des tmg der H ogeschool ging de bezet door studenten vooraf, allereerst vai senaatszaal door enige tientallen f hangers van Links Front in de avond' 28 april Scheffer, daartoe doorvooA­ ter Feldbrugge van huis gebeld zich daarop w e e r naar de H ogesct begeven en een perskonferentie' houden Tevoren waren er al enigei» nalieten m het gebouw, onder wis' vertegenwoordiger van het ANP Es! tie van Scheffers nachtelijke verkiaf) was da'L kuratoren en senaat de H oi school onmiddellijk zouden sluiten de kolleges staken, indien de aktie studenten de normale gang van ze onmogelijk zou maken H et ingrijpei" politie zou w o r d e n gevraagd, indien! dentén zich vergrepen aan mens goed H et was het bekende tevoren genomen standpunt en dat dit nogalf baar was, bewees het gebeuren «i v r o e g e ochtend van 29 april, toen denten de telefooncentrale beze Tussen de middag bespraken Sche V a n Boven, Becht en V a n den Belt

f

■

»ln de zestige verdringen elk Stouthardt, na

door Johan de Vries

^dm;an de Hogeschool, 1955-1977 gebeurtenissen bij de rector thuis Van dit gesprek bestaan geen notulen Zeker IS dat Scheffer wilde praten In alle stadia wenste hij eveneens de politie eibuiten te houden, al was er eerder ee moment waarop hij er na aan toe w s Scheffer, maar ook Becht, voelde met voor sluiting, zij zou verkeerd kunnen uitpakken Van Boven evenwel wenste thans over te gaan tot sluiting en er valt behalve een dosis moea weinig anders uit te konkluderen dan dat ZIJ de konsequentie was van de vooraf uitgestippelde beleidslijn

Linkse fouten (De Vries over de gevolgen van de Tilburgse omwenteling) Pagina 337.

De betekenis van de Tilburgse bezetting IS dat ZIJ een versnelde beweging in het streven naar struktuurwijziging vormde flegtien heeft er naderhand van getuigd ^ t het belang ervan groter was dan de Tadien in Amsterdam gevolgde Maagjenhuisbezetting ,We zaten in het hele Ind al maanden te wachten op een %)orbraak die onze demokratiserings èrijd vooruit zou kunnen brengen Die doorbraak leverde Tilburg Nochtans was het een doorbraak waaraan grenzen waren gesteld, die bij Links Front een gevoel van malaise achterlieten Voor wat dit nastreefde, was uiteindelijk de massa met op de been te krijgen De bezetting liet toe dit eens en voorgoed VBst te stellen, verwoord door Urban govers ,AI die stomme kerels die tijc(ens de bezetting naar huis gingen, en toen ze op de radio hoorden de hogeschool IS weer open, toen kwamen ze "weer keurig met hun aktetasje kollege lopen En toen ruzie maken met de bezetters dat ze kollege wilden lopen' Zonder twijfel zijn er eveneens fouten vermeden Dat ziet men minder gauw dan gemaakte fouten, maar hier is het evident Het ingrijpen der politie is vermeden of liever de noodzaak daartoe bleek uiteindelijk met te bestaan, het spreken over een fout werpt een ietwat eigenaardig licht op de verhouding uni-

versiteit politie, alsof de laatste niet een gewaardeerd deel der samenleving zou zijn Aan de lankmoedigheid der bestuurderen en het per saldo ordelijk gedrag der studenten was het te danken dat de politie buiten de deur bleef Een voordeel was dat men voortaan met meer behoefde te theoretiseren waar grenzen van lankmoedigheid zouden liggen Aktueel was dat tijdens de bezetting daardoor de kanalen naar de gematigde stu denten open waren gebleven Naar Links Front viel alleen maar te luisteren, naar het gedraaf der ideologische cavalcade en de obligate orders Met de gematigden brak het gesprek met af Gaat het om fouten, dan zijn de grootste gemaakt door Links Front Daar is behalve door Links Front zelf nooit veel aandacht aan geschonken omdat de tegenpartij te veel naar eigen fouten keek Maar als het daarom gaat moet van Tilburgse bestuurderen worden getuigd dat ZIJ het in de gegeven omstandigheden er lang met slecht hebben af gebracht, met het ontbreken van een expliciete motivering voor de sluiting als minder gelukkige en de onverhoedse opening als meesterlijke zet (al doende leert men) Fouten en zwakte van Links Front zijn hoogst opmerkelijk Bij wat meer geduld, een geleidelijk aan opwerken van hun interne en externe universitaire doeleinden zouden zijn aanhangers meer bereikt hebben De bestaande universitaire struktujr stond na de Maris-aktie zo met op instorten dan toch op verdwijnen Als zij d.t met wisten, waren zij slechts geïnspireerd door de optimistische verwachtingen der jaren 67-69 In de inspiratie van Parijs 1968 werkte het weinig doordachte voorbeeld door, hetgeen bewijst dat men zich bij voorkeur door de verkeerde voorbeelden het leiden Naderhand zal de linkse beweging zich op de fakulteiten richten, maar had met meer bereikt kunnen worden mdien zij zich tegelijkertijd een positie aan de top had verworven? Altijd ging het over inkapseling door de autoriteiten, maar het besef dat het omgekeerd ook kon inkapselen, ontbrak Het tragische van Tilburgs Links Front was

iiln de zestiger jaren gaan de sluizen der welsprekendheid open". Diskussianten verdringen elkaar rond de mikrofoon. De spreker met het vingertje is professor Stouthardt, naast hem in wit overhemd huldig PSP-kamerlid Wilbert Willems.

dat het zoveel teweegbracht en zo weinig om het lijf had Waarom dan toch het eerst m Tilburg' Niet alleen omdat het daar zo weinig om het lijf had en men elders nu eenmaal eerst wat dacht voor men deed En vanzelfsprekend is het een komplex van faktoren, waarvan men noemt de geïsoleerde en archaisch-katholieke sfeer, de ligging en afgeslotenheid van het gebouw, het struktureel zwakke bestuui en de aanwezigheid van een kleine groep sterk samenhangende radikalen Maar daar dienen toch de beperkte horizon en het lage kultureel niveau aan toegevoegd te worden Voor zover het gevolg van de nergens anders zo sterk opgetreden externe demokratisering beet Tilburg hier als eerste door de zure appel Er is in de gedemonstreerde autoriteitenhaat van studentenleiders en -schrijvers iets vrijwat pathologisch dat a'leen uit sociaal-kulturele niveauverschillen te verklaren valt, de xenofobie van de buitenman ten opzichte van steedse meneren die hij met begrijpt, op zoek naar een eigen identiteit en vervuld van de wens om voor vol aangezien binnen te komen Dat heeft weinig specifiek met gebouw of bestuur te maken, meer met de Hogeschool m een fase van haar groeiproces, en alleen in die samenhang ook iets met het katholieke karakter der instelling, meer met innerlijke leegte en behoefte tot verhulling door grote woorden en drieste daden

Medische Fakulteit (Grasig had de hogeschool de achtste medische fakulteit naar Tilburg gehaald Daarvoor wilde men zelfs de katholieke signatuur prijsgeven Veringa koos tenslotte voor Maastricht) - Pagina 123 ev.

Dat de Hogeschool alleen tot een prijs zou dekonfessionaliseren, stond vast Hierboven bleek al dat slechts 14 senaatsleden voor dekonfessionalisering op zich waren Het dilemma school hem daarom in het hoe van de bekendmaking van dekonfessionalisering tot een prijs Een echt Tilburgs dilemma was het, omdat de buitenwereld anno 1967 helemaal met meer maalde om de signatuur van de Hogeschool In november 1967 besloot het senaatsbestuur de hoogleraren Bosman, Stevers en Van der Ven te verzoeken een diskussiestuk samen te stellen Daarna werd er met meer van gehoord Een andersoortige storm deed het probleem spoedig in de vergetelheid zinken om pas veel later, in rustiger tijden, weer op te duiken Uiteindelijk moest het kuratorium inzake het Tilburgse dilemma een beslissing nemen Het had daarbij wel oog voor wat Loevendie het linzensoep-achtige argument noemde De overtuiging bestond ook hier dat een streven naar een universiteit in beginsel het konfessionele karakter deed prijsgeven Slechts een enkeling, met name Van Miert, verzette zich ertegen de konfessionaliteit alleen ter wille van het verkrijgen van een medische fakulteit op te geven De signatuurvraag werd vervolgens opgelost door haar met op te lossen In de kuratorenvergadering van 9 jum 1967 kwam ZIJ als opportumteitsprobleem naar voren Voorzitter Van Boven woog af dat Nijmegen dekonfessionalisering van Tilburg wenselijk vond, evenals waarschijnlijk de Radboudstichting en een groot deel van de publieke opinie

9

Bovendien was het departement deze mening toegedaan Alleen de KVP vormde hierop een uitzondering Hoewel men wilde verhoeden bij de KVP in moeilijkheden te komen, rees toch de vraag of het met wenselijk was aan de minister duidelijk te maken dat , wij met perse de katholieke signatuur willen handhaven Zover was men dus al, waarvan de weg erheen in de notulen met tra traceren is Probleem bleef toch hoe een en ander praktisch te verwezenlijken viel Het was De Moor die in de vergadering van kuratoren met het senaatsbestuur van deze 9de juni 1967 opwierp het met juist te achten dat er op een zeker ogenblik als het ware onderhandeld zou moeten worden met Tilburg Achteraf lijkt hier het kruciale moment te liggen waarop men had kunnen beslissen de signatuur vooraf los te laten

Minister Veringa bezoekt in '69 Tilburg om te praten over de achtste medische fakulteit. Naast Veringa kurator Loevendie (de .alomtegenwoordige'), vlak achter de minister oud-burgemeester Becht.

Maar men was daarvoor met geporteerd, wegens de indruk van koehandel naar buiten maar ook met het oog op het effekt jegens KVP Loevendie vond de uiteindelijke oplossing, waarachter kuratoren en senaatsbestuur zich gezamenlijk konden scharen Dat er onderhandeld zou moeten worden met Tilburg, achtte hij met bezwaarlijk, indien het plaats vond nadat de beslissing op zakelijke gronden was genomen Nu dekonfessionaliseren zou een slechte indruk maken omdat men het zou uitleggen als een prijsgeven van een principiële signatuur omwille van het begeerde bezit van de medische fakulteit ,Het kan veel beter', zo meende hij, ,aan anderen worden overgelaten te stellen dat de Hogeschool de medische fakulteit met kan krijgen omdat, of zolang, zij katholiek is' Daarmee was het standpunt vastgesteld waaraan Tilburg zou blijven vasthouden De president-kurator formuleerde het naar buiten toe als WIJ hier in Tilburg zien met m dat de Hogeschool zolang zij een Hogeschool blijft, haar katholieke signatuur zou prijsgeven Men ging het eventueel aan anderen overlaten en loste aldus de vraag op door haar met op te lossen Het pleitte voor de publieke opinie dat deze daar niet snijdend op inging, want het valt niet te ontkennen dat er iets halfs en onafs in stak tenslotte was men bereid de signatuur over boord te zetten als maar de medische fakulteit binnengehaald werd, zonder te weten wat de signatuur als principe inhield en betekende! Daar had een kommissie naar op zoek moeten gaan, maar deze was met tot stand gekomen Uit wat allemaal gezegd en gedaan werd, krijgt men de indruk dat dit principe een allengs flauwer brandende kwestie was en het beantwoordt aan de simpele waarheid dat ook principes hun konjunktuur hebben.

t h b 11 - 13 november 1931

««I

Vervolg van pagina 7

In 1967 kwam professor dr. Johan de Vries (54) in dienst van de Tilburgse Hogeschool als historikus van de ekonomie. Hij had toen al een aanzienlijke hoeveelheid geschiedschrijvingen op zijn n a a m staan. De Amsterdamse Kamer van Koophandel, de Chemische Industrie Uithoorn, de Volksuniversiteit Amsterdam en de Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken zijn enkele van de instellingen die hun archieven aan De Vries toevertrouwden. Enkele maanden geleden rondde De Vries de geschiedenis van de Tilburgse Hogeschool af en vertrok als opvolger van dr. L. de Jong n a a r de Nederlandse Bank. De Vries is wel van plan om zijn hoogleraarschap in Tilburg aan te houden.

De Vries: „Kuratorium heeft het nog niet zo gele gedaan' 17 was geen partij, maar u had wel een oordeel.

De Vries: „Nou ja, die omwenteling was natuurlijk een logisch gebeuren.

Dat er een wat vrijere verhouding ging ontstaan tussen hoogleraren en studenten, dat kon ik allemaal heel best meemaken. Al had ik soms moeite met de aanpak van de studenten. Die was in sommige gevallen hartverscheurend. En gaandeweg van een zeer afstotelijk nivo.

En in die opinie ben ik ongetwijfeld een representant van mijn groep".

Een nors blikkende ober in smetteloos zwart brengt de groentesoep.

De Vries vindt dat ik m a a r even niets moet opschrijven nu er gegeten gaat worden. „Wat ik zeg komt toch op de band?" Lekker soepje. „Je ziet in de jaren zestig een toename van het aantal studenten uit de lagere milieus. Dat is nergens in die mate het geval als in Tilburg.

Dat is het gevolg geweest van de eksteme demokratisering die op zichzelf natuurlijk heel goed was.

Maar daardoor is er een soort kultuurbreuk ontstaan. De kulturele horizon van de bestuurderen en de leidinggevende studenten ging geweldig uiteen lopen. Er ontbrak een stukje gemeenschappelijke horizon.

Vandaar ook het afgrijselijke wantrouwen. De partijen begrepen elk a a r nauwelijks. Ik heb de indruk dat de kortsluiting in Tilburg gro-

ter was dan elders. Tilburg was een jeugdig instituut. In dat in beweging zijnde Brabantse milieu met zijn typische vermenging van autoriteit en gemoedelijkheid, waren de mensen wel aardig tegen elkaar. Maar je moest je plaats kennen. En zo gauw je dat doorbrak ontstonden de kommunikatieproblemen''.

Was de aanpak van het minder hartverscheurend van de studenten?

Kuratorium dan die

De Vries: „Volgens mij heeft het Kuratorium het in die woelige tijd nog niet zo gek gedaan. Het feit alleen al, dat ze tegenspel boden aan de studenten en niet als wassen poppen door de knieën gingen. W a t ik vreselijk jammer vind is dat het linkse studentenfront uiteindelijk m a a r zo weinig heeft bereikt. Ze waren wel in staat om die omwenteling te bewerkstelligen, m a a r niet om er iets blijvends uit te halen. Ze vonden zo gauw dat ze gemanipuleerd werden en ingepakt. Terwijl je je anderzijds ook kunt voorstellen dat zij de tegenpartij inpakken. Er is zo weinig kontinuïteit uit de studentenakties voortgesproten. De WUB is natuurlijk een grote en wezenlijke verandering, m a a r toch is het een grote midengroep die d a a r uiteindelijk van heeft geprofiteerd. W a t die omwenteling betreft is er sprake van een gemiste kans". „En zo zie je toch dat boven alles

het Kuratorium de kontinuïteit heeft gewaarborgd. Dat is natuurlijk ontzettend belangrijk".

De student uit de jaren zeventig geniet meer krediet dan zijn voorganger?

De Vries: „De studenten in de vertegenwoordigde lichamen als een hogeschoolraad doen h u n werk vaak erg goed. Besturen zal altijd wel de zaak van een elite blijven. Die ontdekking doe ik wel. W a t ik aan studenten ben tegengekomen in de stukken en in de afgelopen twee jaar dat vond ik niet voor de poes.

Ze zijn er wel. Men spreekt over de grote matheid. Maar ik vind het nogal meegevallen hoor".

En de

hoogleraren?

De Vries: „Kijk, Tilburg is m a a r een kleine instelling. Daardoor is er een grote onderlinge samenhang. Dat heb ik altijd bewonderenswaardig gevonden. Op mij kwam de sfeer eind jaren zestig als buitengewoon vriendelijk en welwillend over. En al is sinds die tijd het aantal hoogleraren gegroeid van 35 n a a r 100, die sfeer is gebleven. Tilburg heeft wat dat betreft een heel eigen signatuur. Nijmegen is te groot en Eindhoven is niet katholiek".

Tilburg is dus klein en wél

katholiek.

De Vries: „Toch wel, ja. Je moet je realiseren dat 75% van de studenten zich nog katholiek noemt. Dat zijn

er bij elkaar zo'n 3500. Een aantal waarvan de oprichtters van de hogeschool, Cobbenhagen en Goossens, niet durfden te dromen. Ik ben zelf van protestantse huize, m a a r langzamerhand ben ik het pragmatisme van de katholieken gaan begrijpen en waarderen. Het was voor mij een openbaring om zo'n stuk emancipatie te kunnen meemaken. Ik ben zelf ook een beetje katholiek geworden.

Dat maakt, dat ik de ontwikkelingen zo begrijpelijk en akseptabel ben gaan vinden, ook innerlijk. Die worsteling met de signatuur is gezond en vruchtbaar. Voor mij was de handhaving van de signatuur een vanzelfsprekende zaak. Afschaffen zou te goedkoop zijn geweest".

Twan Geurts

Bij de DSM Limburg BV zijn momenteel plaatsingsmogelijlcheden voor

jonge bedrijfseconomen (v/m) voor een carrière in de financieel-economische sektor.

DSIVI is een industrieel concern, waarin chemie de belangrijkste aktiviteit is.

In totaal zijn bij DSM in binnenen buitenland ca. 32.000 mensen werkzaam.

In Nederiand ligt het zwaartepunt van de aktiviteiten in Zuid-Limburg, waarook het Hoofdkantoor is gevestigd. De omzet van het concern bedraagt ca.

13 miljard gulden.

DSM i^

Als gevolg van een ver doorgevoerde decentralisatie bestaan bij de DSM-bedrijfsonderdelen Interessante, dynamische f unkties voor bedrijfseconomen; in deze funktles wordt een spilposltie Ingenomen tussen o.m. produktie, marketing en verkoop. Van de bedrijfseconoom wordt verwacht dat hij in het lokale management-team vanuit zijn discipline een aandeel levert In de formulering van het beleid dat voor het betrokken onderdeel wordt uitgestippeld. De werkzaamheden omvatten o.m. rentablllteltsbewaking, aangeven bedrijfseconomische consequenties van Investeringen, bedrijfseconomische adviezen, budgettering, financieeleconomische ondersteuning bij de meer jarenplanning.

In de beginfase zullen deze werkzaamheden als assistent van de Controller van een bedrijfsonderdeel worden verricht.

Afhankelijk van de persoonlijke ontplooiing zijn goede vooruitzichten binnen de organisatie aanwezig.

Via het bij DSM gehanteerde systeem voor loopbaanbegeleiding zal de loopbaanontwikkeling van de nieuwe medewerkers worden bevorderd.

Zeker ook zij die binnenkort afstuderen kunnen reflecteren.

De standplaatsen zijn Heerien en Geleen/Beek.

Belangstellenden geven wij gaarne nadere informatie. U kunt hiertoe contact opnemen met het Secretariaat van de afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, DSM Limburg BV (teL 045-782798). Schriftelijke sollicitaties kunnen - met toevoeging van een curriculum vitae - worden gestuurd aan DSM, Afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, Postbus 65, 6400 AB HEERLEN.

10

autei De van der Straatens als auteurs

AM\i omgeving gebeurt" „Mensen laten zien wat er in liun direicte heel eind kan volgen. Dan kun je mensen laten zien wat er in hun direkte omgeving gebeurt. Ze kunnen zich gaan afvragen of dat allemaal wel zo leuk en noodzakelijk is.

Die foto's vertellen zelf ook de wordingsgeschiedenis van 'n landschap".

De auteurs mikken dan ook niet alleen op 'n lezerspubliek van vogelaars. Ze hopen dat vooral ook de overheid, de burgers en iedereen die belangstelling heeft voor milieu-problmen interesse zullen tonen voor hun werk. Jan van der Straaten steekt zijn mening over politieke besluitvorming met betrekking tot milieubeleid niet onder stoelen of banken.

Het woord .beleid' zou vaak ten onrechte worden gebruikt. „Een gebied ondergaat bepaalde ekonomische impulsi2n. Denk bijvoorbeeld aan de expansie van het Rotterdamse havengebied die 'n enorme invloed heeft gehad op zowel het landschap van West-Nederland als op zijn bevolking. Deze ontwikkelingen werden in feite bepaald door ekonomische motieven. De politieke besluitvorming, voorzover die er geweest is, werd heel sterk overruled door op voorhand geaksepteerde ekonomische gegevens. Dat maakt de vraag of er sprake is geweest van politieke besluitvorming wel zeer twijfelachtig. In de jaren '68-69 kwamen bijvoorbeeld een aantal rapporten van de gemeente Rotterdam of aanverwante organen ter tafel. Hierin werd

Jan van der Straaten en Janny van der Straaten-Friese werken alle twee op de Tilburgse Hogeschool. De eerste bij de vakgroep regionale ekonomie/ekonomische geografie, de tweede bij de dienst Studentenzaken en Welzijn. Beiden werkten ze ook aan de totstandkoming van het ruim vijfhonderd pagina's tellende pas verschenen boek .Randstad en Broedvogels'. Van de zeven hoofdstukken schreef Jan er vier. Janny verzorgde het typewerk, de lay-out en de eindkorrektie. Een boek vol verrassingen en met een lichtelijk misleidende titel.

De publikatie is onder meer het eindverslag van een onderzoek verricht door de Vogelwerkgroep Avifauna West-Nederland n a a r de verspreiding en talrijkheid van broedvogels in de randstad.

Om de vogels die voorkomen in het gebied gelegen tussen het Noordzeekanaal en de provincie Zeeland te inventariseren, trokken meer dan 350 mensen gedurende vijf jaar het veld in. „Zouden deze mensen hun vrije weekenden niet aan het tellen van vogels hebhzn besteed dan had het boek op z'n kont gelegen", zo zegt Jan van Straa,ten. De literatuurlijst van het boek - waar elf auteurs aan meewerkten - is nog imponerender dan het aantal inventariseei-ders: n a 'n grove telling komen we tot zo'n zeshonderd titels. Een vluchtig doorbladeren van deze rijkelijk geïllustreerde uitgave levert een verrassend effekt op. Wie foto's van broedvogels verwacht komt bedrogen uit. In plaats daarvan geeft het boek veel fotomateriaal over dorpen, steden en landschappen te zien.

Na een nadere beschouwing van de inhoud blijkt evenwel al snel dat verschillende hoofdstukken het ontstaan en de opbouw van het WestNederlandse landschap beschrijven.

Ook de vaak diepgrij pende ontwikkelingen van de laatste decennia, zoals de afsluiting van de zeegaten en de intensivering van de landbouw komen aan bod. Slechts één hoofdstuk handelt expliciet over broedvogels.

Van der Straaten: „Veranderingen in de vogelstand treden immers vooral op als gevolg van veranderingen in en van het landschap. We hadden natuurlijk sec over vogels kunnen praten, allesn vogeltjesmensen vinden dat dan leuk. Wij vonden dat het boek veel breder van opzet mocht zijn. In dat geval ga je inhaken op datgene wat mensen in hun eigen situatie kunnen ervaren. Op het landschap waar ze zelf in wonen, werken en reizen. Dan vertel je tenminste 'n verhaal dat iemand die van huis uit niet zo erg betrokken is bij vogeltjes toch 'n

Theologische Fakulteit schuift met hoofdvakken

Sindsdien heeft de kommissie in het grootste stilzwijgen gewerkt. Er ligt nu een volledige herstrukturering van de doktoraalfase en het daaruit voortvloeiende formatievoorstel op tafel. Het aantal studierichtingen wordt van zeven n a a r drie teruggebracht. De belangrijkste redenen daarvoor zijn dat de grote pluriformiteit wetenschappelijk niet te verantwoorden is. Door de verregaande specialisatie wordt samenwerking tusen docenten van verschillende vakgebieden steeds moeilijker. En door de verscheidenheid heeft de fakulteit geen duidelijk profiel. Daarbij komt nog dat men moet teezuinigen. Alleen is niet bekend hoeveel, omdat de begroting niet openbaar is. Ook de kommissie heeft geen cijfers gekregen.

E.N.

te schrijven vanuit de variant, mits de hoofddocent toestemming geeft.

Formatieplan gepresenteerd!

Onlangs heeft de kommissie Formatieplan van de Theologische Fakulteit haar eindvoorstel gepresenteerd.

Deze kommissie is ruim een jaar geleden door het bestuur ingesteld met een tweeledige opdracht: het bijstellen van het bestaande formatieplan met het oog op dringende vakatures, en het maken van een nieuw formatieplan gericht op lange termijn.

in feite voorgesteld heel VoornePutten, plus de halve Hoekse Waard plus heel Goeree-Overflakkee te bestemmen tot industriegebied.

Dat zou een volstrekt ongekontroleerde industrialisatie van het hele gebied tot gevolg hebben gehad. Dit plan is gelukkig niet doorgegaan vanwege de oliekrisis in 1973, dat plan is gewoon de konjunkturele dood gestorven. Nou, dat is gesn politieke besluitvorming natuurlijk."

In het laatste, ekonomisch gekleurde hoofdstuk konstateert Van der Straaten dat voor- of achteruitgang een zaak is te noemen die op toeval berust. Toch geeft hij ook aanzetten voor een ander beleid. „Ik denk dat je aan de ene kant kunt zeggen dat er vanuit de ekonomische wetenschappen op dit moment bitter weinig handvatten te pakken zijn om de strukturen ingrijpend te veranderen. Als je over een ander beleid gaat praten dan moet je je erg goed realiseren dat dat 03n ekonomisch probleem is. Van de andere kant kun je zeggen dat het milieu ontzettend goed is voor de werkgelegenheid. Als je een milieubeleid maakt en uitvoert dan is het hele werkeloosheidsprobleem waarschijnlijk opgelost."

Voer dus voor politieke besluitnemers, beleidsmakers, burgers en aktiegroepen. Het boek is te verkrijgen door ƒ 31,75 te storten (inklusief verzendkosten) op gironummer 277620 ten name van J. van der Straaten. Ook kan het besteld worden via de boekhandel. Bij de KRISwinkel (voorheen Databank) is het uit voorraad leverbaar.

Het voorstel van de kommissie heeft als basis drie hoofdvakken, namelijk systematische theologie, christelijke ethiek en pastoraal theologie.

De eerste twee hoofdvakken hebbeni dezelfde vier varianten waaruit deI student er één moet kiezen. Twee! van die varianten zijn bestaande, zelfstandige studierichtingen, de andere twee zijn nieuw. Christelijke ethiek heeft daarnaast nog twee\ varianten, die nu ook zelfstandige[ richtingen zijn; theologie en maat-'_ schappelijk handelen (TMH) en ontwikkelingsproblematiek (OP). Pastoraaltheologie heeft geen varianten, de huidige hoofdaksenten liturgie en[ katechetiek worden in het voorstel1 volledig geïntregeerd. De helft van^ het totaal aantal uren in het doktoraal gaan n a a r het hoofdvak, een kwart is voor de variant en eenj kwart voor een vrij te kiezen vak.

Een uitzondering hierop zijn TMHi en OP, die de helft van het hoofdvak volgen en zo meer tijd hebben voor de variant.

Vooral de plaats van theologie en1 maatschappelijk handelen heeft binnen de kommissie tot problemen1 geleid. Een meerderheid vindt datt TMH bij christelijke ethiek thuishoort, omdat het daar h a a r voedingsbodem in vindt. Een minderheid vindt dat TMH bij pastoraaltheologie hoort omdat het in de3 praktisch-theologische richting ont11

staan en ontwikkeld is. Ditzelfde geldt ook voor Ontwikkelingsproblematiek. De konsekwentie van het weghalen van TMH en OP als varianten bij christelijke ethiek is dat dit hoofdvak op losse schroeven komt te staan. W a n t de andere varianten zijn identiek aan die van systematische theologie.

Door systematische theologie en christelijke ethiek allebei tot hoofdvak te maken, doorkruist de kommissie de ontwikkeling op de fakulteit om tot verdergaande integratie te komen tussen verschillende vakgebieden, zoals het nu is bij pastoraaltheologie waarbinnen pastoraal, liturgie en katechetiek als hoofdaksenten nauw met elkaar samenwerken. In het voorstel van de kommissie staat dat de huidige vakgroep systematische theologie, bestaande uit de twee sekties dogmatiek en moraal, zich in tweeën moet splitsen.

De hoogleraar dogmatiek wordt hoofddocent van systematische theologie en de hoogleraar moraal wordt hoofddocent van christelijke ethiek.

Op zo'n manier gaat het de richting uit van de klassieke indeling van de theologie, namelijk dogmatiek en moraal.

Onderwij s-technisch zitten er enkele haken en ogen aan. De belangrijkste is de verhouding hoofdvak-variant.

De kommissie wil de mogelijkheid scheppen om de doktoraalskriptie

Op zo'n manier worden de varianten verkapte hoofdvakken. En dat is nou juist iets wat volgens de kommissie niet mag gebeuren. Aan de ene kant worden studierichtingen gereduceerd tot varianten, m a a r aan de andere kant moeten ze in beperkte tijd een zodanig programma aanbieden, dat er volwaardige skripties geschreven kunnen worden. Dat zou ook betekenen dat je in negen vakken kan studeren, terwijl het er nu zeven zijn.

Ondertussen wordt het voorstel in alle vakgroepen en in andere geledingen besproken. Het komment a a r erop is zo groot dat het bestuur een .brievenbuskommissie' benoemd heeft die alle reakties moet verzamelen en van daaruit voorstellen moet doen. De overeenkomst in de reakties is dat bijna niemand het eens is met het voorstel. En iedereen heeft daar andere motieven voor bijvoorbeeld een docent die zijn zelfstandige studierichting beperkt ziet worden tot een variant, de studenten en docenten van TMH die merken dat projektonderwijs dan niet meer kan. Maar uiteindelijk gaat het om het profiel van de fakulteit.

Het gaat erom in welke richting de fakulteit zich wil ontwikkelen, en daarin heeft de kommissie met h a a r voorstel een duidelijke keuze gedaan. In december komt de kwestie van het formatieplan in de Fakulteitsraad.

Judith Schreurs thb 11 - 13 november 1981

Autoverzekeringen hogeschool personeel f f f f ƒ

Bruto-premie WA

Bruto-premie AR met ƒ 200,— eigen risiko

Katalogusprijs

f 837,— f 972,— f 1113,— ƒ 1388,— f 1633,—

9.000,— 12.000,— 15.000,— 20.000,— 25.000,—

DIJKER EN DOORNBOS BIEDT EEN BOEIENDE TOEKOMST AAN DE EO. DRS. DIE ZICH INTERESSEERT VOOR DE ACCOUNTANCY

f f f ƒ ƒ

Taakomschrijving: In de aanvangsfase wordt u ingezet in de controlepraktijk. Daarbij wordt rekening gehouden met uw postdoctorale studie accountancy. Zo ontwikkelt u zich snel en efficiënt tot registeraccountant. Als een dergelijke toekom.st u aantrekt, dan verzoeken wij u contact met ons op te nemen over de mogelijkheden voor een

343,— 406,— 426,— 489,— 520,—

^ Schade-afwikkeling casco: binnen d r i e dagen

Vk^ Overname no claim tot 50% •k Inklusief groene kaart

BEDRIJFSECONOOM

EINDHOVENSCH ASSURANTIEKANTOOR BV

(diverse vestigingen) Vereisten: geheel of vrijwel geheel voltooide studie (bedrijfs) economie aan een van de Nederlandse hogescholen of universiteiten. Bereidheid om de postdoctorale studie accountancy te volgen. (Voor het volgen van die studie biedt onze maatschap mime faciliteiten.)

TELEFOON 040 - 444200 EN 444201 ü'd: N.V.A. MAKELAAR IN ASSURANTIËN - Gevolmachtigde; EDENSTRAAT 39

Arbeidsvoorwaarden: Salariëring overeenkomstig bestaande schalen; 13de maand; 8% vakiuuietoeslag, vakantieregeling op basis van leeftijd, goede regeling omtrent vergoeding van reisen studiekosten; collectieve verzekeringen; pensioenfonds.

Carrière: Wij gaan en net als u vanuit dat u uw postdoctorale studie accountancy met goed gev olg afsluit Dan bent u officieel registeraccountant. Afhankelijk van uw ontwikkeling binnen de maatschap behoort daarna benoeming tot medewerker of vennoot tot de mogelijkheden.

Sollicitatie: U kunt uw sollicitatie of verzoek om nadere inlichtingen richten tot Dijker en Doornbos/accountants La.v. de heer M.S. Andel, Kromme Steenweg 25, 5707 CA Helmond, telefoon: 04920-40336.

Op eenvoordeüg verzekeringspakkethoefje niet langte studeren.

Profiel van onze organisatie: Dyker en Doornbos/accountants heeft een samenwerkingsverband met belastingadviseurs en organisatieadviseurs. De maatschap telt 24 vestigingen in Nederland, 2 in België en 1 op Curagao, waarin circa 1.800 mensen werkzaam zyn.

Hoe gaat dat Je weet dat je risico's loopt Je spullen kunnen vei branden of gepikt worden Je kunt een ongeval knjgen en langdurig uit de circulatie zijn Of je dokter \ erw ijst je naar een specialist Allemaal zaken waar\ oor je eigenlijk verzekerd moet zijn Maarja, die premie ga d'r maar aan staan' Valt erg mee De Nederlanden \ an 1 H7() stelde speciaal v oor studenten een aantal verzekeringspakketten samen Bijvoorbeeld pakket ö, een combinatie van verzekeringen «aarmeeje in éen keer van alle kopzorg af bent, vooreen totaalpremie van f440,- per jaar Daar heb je dan voor eenziektekostenverzekenng(vooro a huisarts, ziekenhuis en specialistische behandeling) plus dekking voor ongevallen, wettelijke aansprakelijkheid, brand/inbraak, reisbagage en in bepaalde gev allen vervoers en verblijfskosten Elke verzekenng is ook afzonderlijk te nemen Bekijk 't eens even. Vraag een overzichtelijk foldertje aan met de bon, of bij

Zy maakt deel uit van de internationale maatschap Binder Dyker Otte & Co. (B.D.O.) met 200 vestigingen over de gehele wereld.

In de maatschap wordt een modem sociaal beleid gevoerd in samenwerking met diverse beleidscommissies en Ondernemingsraad. Een functiewaarderir\gssysteem en een daarop afgestemd salaris- en beoordelingssysteem zyn onlangs ingevoerd. Een begin wordt gemaakt met gesystematiseerde carrièreplanning/promotie- . beleid. Er is een bedrijfsgeneeskundige dienst aan de maatschap verbonden.

KATHOLIEKE HOGESCHOOL TILBURG Dienst Studentenzaken en Welzijn (Gebouw E), Bureau Inschrijving (B 102), SERVICEBUREAU GROTEN.iWillem Ilstraat 1,Tilburg, Telefoon (OK-i) « U K )

DDDHBS Zie ook iBliilBtB DDGnHBB onder «:30:323# DDnDDBBB DDDDDBHB DDDDDMia DDnOBHB

Voor weinig geld goed verzekerd met een studentenverzekering van De Nederlanden van 1870.

aaammm

Dijkeren Doornbos/accountants

Adres-.

Alkmaar Amsterdam Arnhem Bergen o[) Zoom Breda Doetmchem Eindhoven Emmen 's-Gravenhage Groningen Heerlen Helmond Hengelo(O) 's-Hertogenbosch Hilversum Leeuwarden .Middelburg Nijmegen Roermontl Roosendaal Rotterdam Tilburg l'lrechl Zwolle Antwen>en Brus.sel Willemstad (Curagao)

. Postcode

Plaats:.

Ik volg dagopleiding bij:

.

__

.

(In gesloten envelop zonder postzegel zenden aan N.V. Schadeverzekering Mij. De Nederlanden van 1870, Antwoordnummer 5104,1000 PA Amsterdam).

Inlet nationaal Binder Dijker Otte & Co : Amsterdam Brussel Dublin Hamburg Kopenhagen Lissabon Londen Luxemburg Madrid Milaan Gslo Parijs Stockholm Wenen Zurich en in diverse sleden in andere werelddelen.

De Nederlanden y€i^n 1810

4153 Groten

iVfensen met wie je nog ècht kunt praten.

12

FORUMDISKUSSIE DE TAAK VAN NEDERLAND BINNEN DE NATO NU EN IN DE TOEKOMST

officieel DIES NATALIS n n donderdag 19 november a a n s t a a n d e viert de hogeschool h a a r vierenviittigste Dies N a t a h s (geboortedag) Door omstandigheden a m de feestehjkheden beperkter d a n a n d e r s Het p r o g r a m m a van de Dies v i e n n g 1981 luidt als volgtl ï ' t . r h m s ' t i e v i e n n g m de a u l a van de KHT w a a n n voorgaat rtrtken L Bifl Deze dienst is voorbereid door de liturgische werkgroep van het Kollege van Bestuur De zang wordt mede verzorgd door medewerkers van de KHT onder leiding van Ad Janssen I n ^ A z ' s ' w o r d t de nieuwste p r o d u k t i e van het Audio Visueel Centrum vertoond De zaak maandagavond Deze film van remsseur Cor Brandt werd in opdracht van de vakgroep Stral recht van de Juridische Fakulteit vervaardigd De bedoeling van deze 16 mm k l e u r e n r o l p r e n t is d e studenten een duidelijk beeld te eeven van de dwangmiddelen die politiemensen k u n n e n aan wenden tijdens het opsporingsonderzoek en de arrestatie n a een misdnjf Bi) deze film hoort een heel diskussieboek w a a n n deze 7aken moment voor moment behandeld worden Dankzij de vrijwillige medewerking van de Tilburgse politie kon deze film voor een beperkt budget geproduceerd worden Iederdie belangstelling heeft voor het werk van het Audio Visueel Centrum ten dienste v a n het onderwijs van de hogeschool kan d e presentatie van deze film bijwonen Vindt"er in de a u l a een akademische zitting plaats onder voor zitterschap van d e rector magnificus prof dr G M van Prof ° d r J o h a n de V n e s buitengewoon hoogleraar m d e ekonomische geschiedenis zal een rede houden met als titel In aantocht KHT onderweg van hogeschool n a a r universiteit 1955 1977 Aan het e m d v a n zijn toespraak zal prof d r J o h a n de V n e s het eerste exemplaar v a n deel II van de geschiedschrijving KHT d a t als titel meekreeg Onderweg van Hogeschool n a a r Universiteit aanbieden a a n d r Th E E van Schaik voorzitter van het Stichtingsbestuur van de KHT Na afloop van d e akademische z i t t m g wordt door het Kollege van Bestuur een uitvoerig aperitief aangeboden a a n de hoge schoolgemeenschap Tijdens deze aangeklede borrel wordt de muziek verzorgd door het T n o Peter Peeters In de daarvoor op te richten s t a n d zal prof d r J o h a n de V n e s exemplaren v a n zijn boek signeren De borrel d u u r t tot 20 00 u u r

KOMMUNIQUE VAN HET KOLLEGE VAN BESTUUR 3 NOVEMBER 1981 1 In verband met de uitbreiding van de opdracht aan het Cen trum voor Bedrijfsontwikkeling inzake huisvesting heelt het kollege ƒ 35 000 - a a n DBH toegewezen 2 Op verzoek van de FEW heeft het kollege ƒ 800 t e r beschikking gesteld voor de v i e n n g van het 50 j a n g bestaan van de Accoun tancy opleiding aan de KHT op 12 november 1981 3 Het kollege zal de m e n i n g van de Hogeschoolraad vragen met betrekking tot de door het kollege a a n v a a r d e u i t g a n g s p u n t e n en aanbevelingen voor organisatie onderzoeken 4 Voor energie besparende maatregelen stelt het kollege een bedrag van ƒ 150 000 - ter beschikking uit het exploitatiefonds groot onderhoud/exploitatie voorzieningene 5 Het kollege heeft besloten prof d r J Segers te benoemen tot hd van de Advieskommissie Rekencentrum en m r W Janssen voor te dragen als lid v a n de plaatsingskommissie psychologie

HOGESCHOOL EN LEERGANGEN GAAN NAUW SAMENWERKEN

algemeen ATTENTIE ' ' Het tweede deel van de geschiedschrijving van de Katholieke Hogeschool Tilburg, geschreven door prof dr Johan de Vries, IS met ingang van 20 november aanstaande te koop bij het postkantoor in de hal van gebouw B. Dankzi) een genereuze subsidie van de Stichting Steiuifonds en de hogeschool, k a n de afdeling Pers en VoorUchting van de Kathoheke Hogeschool TUburg dit njk geïllustreerde boekwerk van 48 pagina's u aanbieden voor de prijs van ƒ30,—.

Dat dit ver beneden een .normale verkoopprijs' ligt hoeven wij u niet duideU)k te maken.

De Katholieke Hogeschool en de Katholieke Leergangen beide gevestigd in Tilburg hebben een raamovereenkomst voor veelvoudige samenwerking opgesteld De Werkgroep Samenwerking KHT KL onder voorzitterschap van dr J G H Tans heeft een advies d a a r t o e w a a r i n de principiële b e r e i d v e r k l a n n g tot samenwerking wordt uitgespro ken aan de twee onderwijs instellingen uitgebracht Vooi terreinen waarop samen werking konkreet gestalte zal krijgen zullen overeenkomsten gesloten worden Op het gebied van onderwijs en onderzoek zal dat onder a n d e r e betekenen d a t zij die bij de KHT of KL als student zijn ingeschreven bij de a n d e r e instelling onderwijs k u n n e n volgen Ook het wederzijds gebruik k u n n e n maken van onderwijs en onderzoekondersteunende diensten en welzij nsfacihteiten hoort tot de mogelijkheden Wederzijdse doorstroming van studenten zal bevorderd worden De samenwerking is m beginsel gericht op alle door beide onderwijsinstellingen te onder nemen aktiviteiten m a a r geschiedt met i n a c h t n e m i n g van iedere verantwoordelijkheid en ieders eigen bevoegheid Het advies voor de raamovereen komst wordt m o m e n t a a l m de bestuursorganen van de hogeschool en d e leergangen behandeld D a a r n a zal de overeenkomst worden vastgesteld

Woensdag 18 november in de A u l a v a n de KHT om 14 30 u u r De t a a k van Nederland b i n n e n de NATO woidt bezien door de woordvoerders van de grote politieke partijen Defensiewoord voerders zijn J Kohnstamm van D 66 A Ploeg van de VVD J J P de Boer van het CDA H v a n den Bergh van de PvdA en M J Faber Het s t a n d p u n t van h e t Inter kerkelijk Vredesberaad en de visie op een toekomstig beleid wordt verwoord door de s e k r e t a n s van het IKV dr M J Faber Op 18 november wordt om 14 30 u u r m de aula van de hogeschool ovei dit onderwerp een forumdiskussie gehouden Dit IS de laatste bijijeenkomst in het k a d e r van de cyklus De kernbewapeningswedloop en de gevolgen d a a r v a n voor Oost en West Europa Voor deze lezingencyklus is een speciale d o k u m e n t a t i e m a p samengesteld Deze is verkrijgbaar a door k o n t a n t e betaling van ƒ 17 50 bij de Infobalie in de hal van gebouw B bij Buro Buitenland k a m e r F 7 en a a n de zaal tijdens de lezingencyklus b door storting van ƒ 23 75 op postgiro 1077496 van de Katholieke Hogeschool Tilburg onder vermelding van D o k u m e n t a t i e m a p De Kern bewapeningswedloop STICHTING EURO BUITENLAND

Centrale Interfakulteit k a m e r A 108 Zoals bekend moeten de vragen thuis g e m a a k t worden en de essay antwoorden moeten uiterlijk 1 december 1981 op het sekretariaat van de Centrale Interfakulteit k a m e r A 108 ingeleverd worden Bij ieder t e n t a m e n is een uit v o e n g e m s t r u k t i e gevoegd Tentamenstof Rationaliteit en Wetenschap door A A Derksen TWEEDE DOKTORAALJAAR WETENSCHAPSFILOSOFIE Besloten is de 2e doktoraaljaar k u r s u s wetenschapsfilosofie te laten bestaan uit lezen van en schrijven over twee boeken Een zal door alle deelnemers gemeenschappelijk gedaan worden namelijk The Scientific Image door Bas van Faassen (Cambridge University Press 1980) die goed aansluit bij de stof van de eerste doktoiaaljaar k u r s u s van het j a a r 1980/1981 (over P u t n a n ) Zoals bekend valt Van Fraassen P u t n a n en wetenschappelijk realisme m het algemeen a a n Het tweede boek zal gekozen worden in overleg met de begeleider (S Silvers) Een research p a p e r over de verwante t h e m a s tussen Van Fraassen en de gekozen l i t e r a t u u r zal van iedere deelnemer afzonderlijk gevraagd worden Dit zal d a n het proiekt van deze tweede doktoraaljaar k u r s u s worden Een besprekingskollege hierover zal worden georganiseerd op 8 december a a n s t a a n d e in k a m e r A 111 om 11 00 u u r

EKONOMETRIE

Informatie bijeenkomsten in AZ 8 (zie tevens Studiegids pag P33) Deze zijn voor de keuzevakken 3e en 5e semester op woensdag 11 en 18 november En voor de doktoraal keuzevakken op donderdag 5 12 en 26 november Voor n a d e r e informatie zie Ad Valvas gebouw G

Op 18 november om 13 00 u u r m CZ 22 organiseren de studentleden uit de r a a d en OWC in samenwerking met de TEV een diskussiemiddag over de volgend j a a r ingaande geherprogram meerde doktoraalfase Alle tweede derde en vierde j a a r s e k o n o m e t n s t e n worden a a n g e r a d e n aanwezig te zijn VAKGROEP INTERNATIONALE EKONOMISCHE BETREKKINGEN Studenten die het voornemen hebben om v a n a t f e b r u a n 1982 deel te n e m e n a a n het vijfdejaars seminar lEB gelieven zich vóór 24 november 1981 a a n te melden bij de s e k r e t a n s van de vakgroep lEB Drs H Gremmen B 604 tel 662384

LET

KANDIDAATS EKONOMIE

Opgave voor de t e n t a m e n s in j a n u a n dient te geschieden vóór 1 december bij Buro Examens Formulieren beschikbaar m B 702

D a t u m p r é t e n t a m e n Keuzevak W i s k u n d e voor Ekonomen 29 j a n u a n 1982 om 9 00 u in AZ 7 J van Mier DOKTORAAL EKONOMETRIE CONVEXE OPTIMALITEITS THEORIE

GASTKOLLEGE DR HOUTEPEN Op donderdag 19 november (dies) heeft er s morgens om 10 30 u u r een speciaal gastkolege plaats op de Theologische Fakulteit Dr Anton Houtepen die verbonden is a a n het Interuniver sitair I n s t i t u u t voor Missiologie en Oecumene m Utrecht zal spreken over de ontwikkelingen in de oecumene en de perspektieven in de kerken tot over het magische jaartal 2000 kerken m 2000' Belangstellenden van buiten d e fakulteit zijn van h a r t e welkom in zaal 8 van het Fakulteitsgebouw Akademielaan 9

Willen degenen die als tweede deel v a n het vak Mathematische P r o g r a m m e r i n g h e t onderdeel Convexe O p t i m a l i t e i t s t h e o n e wensen te volgen zich voor 5 dec 1981 bij ondergetekende o p g e v e n ' De stof v a n dit onderdeel omvat OPTIMALITEITSKRITERIA EEN STUK CONVEXE ANALYSE EN ENKELE MODELTOEPASSINGEN Bij voldoende belangstelling zal een samenvatting van d e stof worden gegeven door Dr Ir J J M Evers (THT) J Kriens

STRAFRECHT

TENTAMEN ALGEMENE KENNIS EN WETENSCHAPSLEER VAN HET INHAALPROGRAMMA Deel I v a n het t e n t a m e n Algemene kennis en wetenschapsleer over wetenschapsleer ligt vanaf heden k l a a r op het s e k r e t a n a a t van de

13

M a a n d a g 16 november a a n s t a a n d e vindt er weer een bijeenkomst van het pleitgenootschap plaats In navolging v a n voorgaande jaren zal het j a a r geopend worden met een lezing Ditmaal zal m r C de Bont advokaat te Tilburg een uiteenzetting geven over de kommerciele a d v o k a t u u r De lezing zal a a n v a n g e n omstreeks 20 15 u u r Gezien de moeilijkheden m het afgelopen j a a r wil het b e s t u u r met leden en a s p i r a n t leden de toekomst van Rigtmg bespreken Diegenen die a a n deze diskussie willen deelnemen worden reeds om 19 00 u u r verwacht Tevens dient voorzien te worden in een v a k a t u r e in het b e s t u u r doordat Joost Wasser zijn funktie zal neerleggen Eenieder k a n zich hiervoor tijdens de bijeenkomst k a n d i d a a t stellen Bovenstaande aktiviteiten vinden p l a a t s m een zaaltje v a n Cafe Voskens Heuvel 5 te Tilburg WIJ hopen ditmaal op een goede opkomst (Wellicht ten overvloede zij er op gewezen d a t het l i d m a a t s c h a p voor dit genootschap alleen openstaat voor studenten die met sukses h u n C II behaald hebben)

SPORT BESTE SPORTMENSEN

Het buro is op m a a n d a g 19 november a a n s t a a n d e gesloten

WIJZIGING

PRIVAATRECHTELIJKE PLEITGENOOTSCHAP RIGTING'

De vakgroep strafrechtsweten schappen heeft h e t volgende besloten inzake s k n p t i e s Alle sknptieverzoeken moeten schnftelijk worden ingeaiend. t a V de heer G Stnjards Hij zal d a n d e begeleider a a n wijzen e n d e s t u d e n t h i e r v a n op de hoogte stellen Verdere afhan deling v a n de s k n p t i e volgt via de begeleider

W e zoeken geïnteresseerden voor h e t vormen v a n een Studenten H o n k b a l t e a m De bedoeling is mee te doen a a n verschillende toernooien zoals de Studenten Kampioenschappen Honkbal Om je a a n te melden is beslist geen topkwaliteit vereist (wees dus niet bescheiden) Voor beginners en belangstellenden k a n een t r a i n i n g georganiseerd worden Als je interesse hebt l a a t het d a n even weten Een briefje of telefoontje is voldoende d a n informeren we je verder wel Aanmeldingsadres Armeinds Aliff Prof V e r b e m e l a a n 90 tel 674951 of neem k o n t a k t op met de Studentensporthsil

MeNu? MENU PERIODE 16 TOT EN MET 20 NOVEMBER MAANDAG 16 NOVEMBER - Champignonsoep Kippesoep - P a p r i k a schnitzel U i e n b u r g e r Hongaarse saus - Mexiko Mix Savoye kool - Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten DINSDAG 17 NOVEMBER - Chmeese Tomatensoep Schotse Boerensoep - Nasi Goreng Kroepoek en Atjar - Fou Yong Hai met g a r n a l e n - Rundervink Prei a l a crème - Gekookte a a r d a p p e l e n - Diverse n a g e r e c h t e n WOENSDAG 18 NOVEMBER - Preisoep Groentesoep - Stamppot Boerekool - Halve rookworst Casselnb Vleessaus - W i t t e boontjes - Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten DONDERDAG 19 NOVEMBER - Aspergesoep Mmestronesoep - Hamburger Hamlapje Pepersaus - Andijvie a l a crème Gestoofde spitskool - Gekookte a a r d a p p e l e n - Diverse n a g e r e c h t e n VRIJDAG 20 NOVEMBER - Tomatensoep - Gestoofde vis in k e r r y s a u s Kaasburger - Worteltjes met peterselie en Gemengde sla - Aardappelpuree - Diverse nagerechten

t h b 11

13 november 1981

91

IVO-studie over mijnbouw in ontwikkelingslanden bouwprojekten is onder invloed van schaalvergroting dusdanig groot geworden, dat een enkele onderneming die niet meer kan financieren. Deelname in dergelijke projekten van lokale overheden en/of internationale instellingen maken enerzijds de financiering mogelijk en anderzijds worden de direkte risiko's van de betrokkenen beperkt. Tegelijkertijd behouden deze ondernemingen de effektieve kontrole over de totaliteit van het mijnbouwgebeuren, doordat zij beschikken over de noodzakelijke know how op het gebied van de technologie, management en .market intelligence' en doordat ze de afzetkanalen in hoge mate beheersen.

De beste kansen voor de producentontwikkelingslanden liggen ongetwijfeld in frontvorming ten opzichte van de mijnbouwondernemingen en de overheden.

Voor de belangrijkste mineralen beschikken de ontwikkelingslanden immers nu al over meer dan de helft van de reserves in de landen met marktekonomieën, alleen ijzererts blijft daarbij iets achter.

Ondanks sterke toename van de eksporten van ontwikkelingslanden neemt hun aandeel in de importen van de grote verbruikers af. De oorzaak daarvan is de eksplosieve groei van vooral Australië (belangrijk producent van ijzererts, bauxiet en aluinaarde) en Zuid-Afrika (voor mangaanerts). Wanneer die groei gestabiliseerd is, zal bij een voortdurende stijging van het verbruik

In de serie .Werkdokumenten van het Instituut voor Ontwikkelingsvraagstukken' verscheen onlangs een studie over ,de mijnbouwsektor in ontwikkelingslanden'.

De studie handelt over de zogenaamde niet-energiedragende minerale grondstoffen, in het bijzonder wordt aandacht geschonken aan de positie van de ontwikkelingslanden in handel en produktie van deze grondstoffen. Die positie is niet rooskleurig te meer omdat de afhankelijkheid van multinationale mijnbouwondernemingen voor know how en uitrustingsgoederen erg groot is. Daar komt nog bij dat overheden van de meeste ontwikkelingslanden niet bereid zijn om zich hard af te zetten tegen buitenlandse ekonomische druk en/of met de opbrengsten uit de mijnbouw een brede industriële basis uit te bouwen, een sine qua non voor een gezonde onafhankelijke ekonomische ontwikkeling. Toch is de laatste twintig jaar veel veranderd ten gunste van de Derde Wereld. Een komplekse materie.

De diskussie over ontwikkelingsvraagstukken cirkelt de laatste jar e n meer en meer om de grondstoffenproblematiek. De olieperikelen stonden en staan uiteraard centraal: Besproken studie kijkt de andere kant op. Niet-energiedragende minerale grondstoffen als ijzererts, mangaanerts, koper, tin, lood, zink, nikkel en ruwe fosfaat komen aan bod.

In wezen betreft het ook hier een belangenkonflikt. De geïndustrialiseerde landen maken zich ernstig zorgen over h u n toenemende afhankelijkheid van grondstoffen en willen de invoer daarvan veilig stellen.

De producent-ontwikkelingslanden poneren op h u n beurt het recht op eigen ontwikkeling en eigen beheer van nationale rijkdommen.

Die eis is nieuw.

Gedurende de koloniale tijd ontstond een struktuur, waarbinnen de ontwikkelingslanden de rol van grondstoffenleverancier opgedrongen konden krijgen. Deze rol tekent zich rond de eeuwwisseling reeds af

en krijgt in de loop van de twintigste eeuw verder gestalte. Parallel a a n de ontwikkeling van de mijnbouw lopen de opkomst en de groei van de (buitenlandse) mijnbouwondernemingen. Zij leverden tot diep in onze eeuw een kompleet pakket van kapitaal, technologie en management. De mineralen werden in vrijwel onverwerkte vorm geëxporteerd en de daartegenoverstaande financiële vergoeding was gering.

Vanaf begin 1950 begint in deze gang van zaken verandering te komen. De houding van de producentontwikkelingslanden verandert. Het streven is gericht op betere opbrengsten en later ook zaken als meer nationale eigendom, meer zeggenschap in het management en meer linkages met de lokale ekonomie. De mijnbouwondernemingen staan daar in eerste instantie huiverig tegenover, m a a r geven langzaam m a a r zeker toe. Niet uit welwillendheid. Maar op basis van kostenoverwegingen en risikomijding. De investeringsomvang bij nieuwe mijn-

het aandeel van de producten-ontwikkelingslanden in bedoelde importen weer toenemen.

Overigens staat de opkomst van Australië een frontvorming niet in de weg. De belangen van de grondstoffen eksportateurs lopen parallel waar het gaat om hogere en/of stabielere opbrengsten. Getuige hiervan het feit, dat Australië lid is van de voor h a a r belangrijke belangenorganisaties op grondstoffengebied (AIEC, CIPEC, IBA) en de recentelijk met Brazilië tot stand gekomen samenwerking betreffende het op de markt brengen van ijzererts.

Een imitatie van de OPEC is daarbii onwaarschijnlijk. Enerzijds omdat de strategische waarde van de behandelde produkten geen enkele vergelijking met de olie doorstaat. Anderzijds doordat de ontwikkelingslanden voor vrijwel geen enkel produkt een vergelijkbaar overheersende positie innemen.

Al met al lijken dan kansen van de producentenontwikkelingslanden om een groter deel van de opbrengensten n a a r zich toe te trekken te verbeteren. In hoeverre hier een aanzet wordt gegeven tot een onafhankelijke ontwikkeling is verder vooral afhankelijk van de aanwending van de verkregen deviezen, van de besteding van de overheidsinkomsten en van de linkage-effekten in de brede zin van het woord. Belangrijk zijn dat regionale markten worden opgebouwd die het enklave-karakter van de mijnbouwsektor afzwakken en dat de binnenlandse kapitaalmarkt niet wordt afgeroomd door de buitenlandse ondernemingen.

'%. .

W. van Maldeghem

Elke afetuderende bedrijfseconoom (m/v) zou dat verhelderende gesprek met Unilever moeten hebben.

Waarbij wij veronderstellen dat u de tijd rijp acht voor brede oriëntatie op financieel-economische functies.

De mogelijkheden bij Unilever kunnen we zonder meer aantrekkelijk noemen. Primair door decentralisatie, zodat bij dochtermaatschappijen en op hoofdkantoorafdelingen te kiezen valt uit een verscheidenheid van functies.

Daarnaast brengt de ongekende diversiviteitvan "alledaagse" produkten, die het Unilever assortiment kenmerkt, een gezonde dosis dynamiek met zich mee die doorwerkt in de bedrijfseconomische functies.

Hoe kunnen we uw eventueel toekomstige functie bij Unilever globaal omschrijven?

Als gesitueerd midden in de dagelijkse produktie en afzet van een der werkmaatschappijen bijvoorbeeld, waarbij u intensief contact onderhoudt met produktie, inkoop en marketing. U ontmoet hier moderne produktie-, marketing- en verkooptechnieken en ervaart dat voor beheersing van deze processen in alle geledingen bedrijfseconomische ondersteuning van belang is.

Een bijdrage in formulering en uitvoering van het beleid wordt binnen korte tijd van u verwacht.

Overigens blijkt ook Unilevers afdeling Interne Accountantscontrole vaak een interessant platform voor verdere ontplooiing.

Met direct al een functie die een controlerende en adviserende taak plezierig integreert.

U ontmoet m uw werk enorm gevarieerde Unilever-bedrijven.

Dit resulteert niet alleen in een afwisselende job, maar geeft u tevens een waardevol pakket ervaring, door Unilever ook voor toekomstige functies hooglijk gewaardeerd.

Als u uzelf in een beleidsuitvoerendeen formulerende sector bij Unilever ziet zitten, periodieke wisseling van functie en standplaats aantrekkelijk vindt en bovendien niet schrikt van een post-doctorale accountancy opleiding, willen wij u graag ontmoeten.

Oriënterend en uiteraard geheel vrijblijvend.

Een afspraak voor een verhelderend gesprek maakt u met de heer R. Staal. Zijn telefoonnummer is 010-644240.

14

Unilever omvat een indrukwekkend aantal werkmaatschappijen. In 75 landen staan haar medewerkers midden in het dynamische marktgebeuren van alledag.

Dit biedt de goede manager hoogst interessante kansen in een veelzijdig concern.

Indien u behoefte heeft om geïnformeerd te worden over andere mogelijkheden bij Unilever, dan kunt u vanzelfsprekend eveneens contact opnemen. Belt u dan: 010-644232.

u

Unilever

FILMLIGA

?/yr^~

houdoe In .Charkawa' vlucht een Arabisch meisje weg van h a a r a a n s t a a n d e om a a n een leven van onderdrukking te ontkomen Ze verbei gt zich in de k a r van een m a r s k r a m e r die h a a r gebruikt of misbruikt als kerm i s n u m m e r De broers m op d r a c h t van de a a n s t a a n d e bruidegom vinden het meisje, m a a r voxAerv door de m a r s k r a m e r geterroriseeid Deze ontpopt zich steeds meer als een tiran of als een ,mannelijke God' dio alle touwtjes m h a n d e n heeft Hij to vert fragmenten uit duizend-en een n a c h t en speelt tenslotte de dood zelf die het meisje komt halen In de hemel s t u u r t God het meisje weg omdat ze dreigt zijn identiteitskaart af te nemen als hij niets doet om het lot van de vrouwen te verbeteren

STUDIUM GENERALE

Charkawa: Theater en muziek

DINSDAG 17 NOVEMBER BIJ DE AULA OM 12.15 UUR Na de zeer mooie m a a r technisch wat ingewikkelde produkties Kapai Kapai en Ba Anansi, pakt Tiedrie nu uit met een eenvoudig en koit Arabisch volksverhaal Tone Brulm werkt al )aren aan teater w a a n n hij niet alleen situa ties uit de Derde Wereld voor ons neerzet, maar ook spelers uit die landen h u n eigen poëzie, d r a m a tiek en fantasie laat uitbeelden Dit, wat men zou k u n n e n noemen teater der armen, is rijk a a n verbeelding en symboliek en door het

KHT-aktie tegen kernwapens De aktie ,KHT medewerkers tegen nieuwe atoomraketten m West Europa , zal tot en met 20 novem ber gevoerd worden Buskaarten ziin te koop (a ƒ 10,-) m de h a l van gebouw B, dagelijks van 12 00 tot 14 00 uur, bij KRIS (voorheen de Databank) en bij F Valkenburg, kamer B 729 Diegenen die door het zeten van h u n h a n d t e k e n i n g de aktie willen ondersteunen k u n n e n terecht bij bovengenoemde plaatsen en bij Hans Geleynse (B-1119), Christa Thoolen (E-18) en Loek Hilgers (A 116) De bus vertrekt vanaf het C e n t r a a l Station in Tilburg om 10 00 u u r De demonstratie zal om 13 00 u u r vanaf het Museumplein in Amster dam vertrekken Het lig m de be doeling dat de bussen rond 20 0020 30 uur weer in Tilburg arriveren Treinkaartjes zijn tot 15 november te koop bi) MESCO EXQUIS m de Heuvelstraat of bij T Jongbloed (telefoon 670565)

FILMLIGA

Le milieu du monde DINSDAG 17 NOVEMBER ,LE MILIEU DU MONDE' AMBASSADE-BIOSKOOP AANVANG. 22.30 UUR Regie- Alain Tanner.

Met' Philippe Leotard, Juliet Berto, Jacques Denis, Denise Perron, Olympia Carlisi, Roger Lendly.

De film gaat over mensen die h u n eigen middelpunt verloren hebben, behalve een Adriana, de vrouwelijke hoofdrol, die niets meer zonodig moet, alléén zichzelf zijn Geen landhuis, geen auto, geen televisie, geen wasmachine H a a r lichaam is h a a r huis In het Zwitserse gebied tussen Alpen en Jura, de geo-dynamiese scheiding tussen Noord en Zuid, speelt zich het verhaal af De 34 jarige ingenieur Paul is technies direkteur van een bedrijf, een boerenzoon van afkomst en helemaal meegegroeid met de sociaali^konomiese opgang van het stadje iln de moderne Zwitserse welvaart sWaat HIJ is het paradepaardje v a n e e n politieke partij een jonge v*der die in zorgvuldig opgestelde rJdevoeringen het best iedereen ktin duidelijk maken dat de mens e n wat soberder moeten g a a n Ifcven Maar d a n kruist een Itali-

mschalcelen van gastarbeiders en spelers van buiten Europa vooral a u t h e n t i e k Men kan zijn produkties niet toetsen a a n de normen van het westen burgerlijk t e a t e r met zijn geaffekteerde voordracht en gebaren en met zijn op effek ten jagende en berekende beelden lichtregie Teater maken is voor Tiedrie kunst- en vliegweik , Het is", aldus de inleiding bij het stuk ,, m de eerste plaats het stimuleren v a n diverse ontmoetingen ' Die ontmoetingen verlopen chaotisch, m a a r de verschillende we lelden vinden tenslotte elkaar in volledige harmonie

Het stelen van Gods identiteits k a a r t is een motief van Saboor Brulin refereert hiermee n a a r het verlangen van het meisje om gelijk te zijn aan de m a n en dezelfde rechten te hebben ïn het oorspron kelijke stuk van Saboor ,Le Voya g e u r de M m u i t ' zijn de protago nisten m a n n e n Siti Fauziah als meisje en Michel van Dousselaere als man, spelen zeer soepel door de snel v e r a n d e r e n d e situaties De afwisseling v a n r a d i k a a l kritische, poëtische, vulgaire en naïef volkse scenes is niet bevorderlijk voor onze behoefte aan een tijdelijk evenwicht in het verhaal en een spijkerharde moraal W a t de groep met dit stuk aan totale teatraliteit verliest, wint h e t a a n frisheid en direktheid Dit wordt vooral ook bereikt door de mooie ritmische muziek van de M a r o k k a a n s e Berbergroep ,Chai kawa' (zonsopgang) E.V.

KULTUREEL SENTRUM A M S T £ R P A M , 2 1 NOVEMBER O / S M 1 3 UUR.

Kier met bedroom tango

KULTUREEL SENTRUM

Arbeiders '80 V/OENSDAG 18 NOVEMBER ARBEIDERS '80 AANVANG 20 30 UUR De film .Arbeiders '80' is een dokuraentaire over de staking van de werfarbeiders m Gdansk gedur e n d e 14 tot en m e t 31 a u g u s t u s 1980 Deze staking leidde tot d e .akkoord e n van Gdansk' een van de belangnjkste politieke gebeurtenis sen van het naoorlogse Polen In de eerste week van de staking werden voornamelijk door buitenlandse tv-organisaties opnamen gemaakt De c e n s u u r in Polen verbood verspreiding van stakingsbeelden Toch lukte het twee filmers om een d o k u m e n t a i r e te m a ken over de staking en de onderh a n d e l i n g e n die gevoerd werden Het belangnjkste daarbij is d a t de wijze waarop onderhandeld werd duidelijk wordt weergegeven Terwijl de r e g e n n g erop a a n d r o n g om de o n d e r h a n d e l i n g e n niet bui ten de beslotenheid van de ver g a d e r r u i m t e te laten doorklinken stonden de arbeiders erop d a t deze juist door alle arbeiders van de werf aangehoord moesten k u n nen worden De Poolse regering heeft d a a r n a nog geprobeerd om de film niet verder verspreid te knjgen m a a r met behulp van .Solidanteit' werd de film m verschillende bioskopen gedraaid De o n d e r h a n d e l i n g e n zoals ze ge voerd zijn zijn een politiek novum en niet alleen voor de oost-euro pese landen De film is d a a r een registratie van Het stakmgskomite informeert en raadpleegt u i t v o e n g de arbeiders terwijl de r e g e n n g s delegatie t e r u g n a a r W a r s c h a u gaat om nieuwe richtlijnen te halen van enkele hoge f u n k t i o n a n s sen Het blok van regeringsvertegen wooidigers blijkt niet homogeen te zijn Verschillenden zien m d a t de problemen met h a r d e h a n d niet opgelost k u n n e n worden Regie Andrzej Chodakowski

DONDERDAG 19 NOVEMBER AANVANG 20 30 UUR

CÏEEM NIEUWE KERNWAPE.NS IN E U R O P A

En voor wie onmogelijk kan die d a g en/of verdiend geld goed wil besteden Uw giften zijn welkom op giro 4306968, ten n a m e van Stichtting Tilburgse Vredesaktivi teiten o v v 21 NOVEMBER Tot op het Museumplein d u s '

aanse serveerstei, Adriana, zijn pad A d n a n a , die in Italië h a a r m a n verloor door een ongeluk, heeft geleerd zichzelf te a a n v a a r d e n als het enige wat zij heeft Een p a a r jaar geleden bij een operatie was het niet zeker of zij al d a n m e t verminkt uit het ziekenhuis zou komen Door diep in h a a r eigen ik' te graven, wist zij dit is mijn huis Met de liefde voor en v a n Paul funktioneert zij optimaal de rest is bijzaak Paul daarentegen (die de roddel en de nederlaag bij de verkiezingen nog wel op de koop toe wil nemen) weet niet te kiezen tussen de volstrekt autentieke k a n t van zichzelf in de spontane liefde voor A d n a n a en de overgekultiveerde gewenning a a n sociale zekerheid en luxe anderzijds HIJ wil dat A d r i a n a ophoudt met werken en in zijn mooie l a n d h u i s gaat wonen, zodat hij met h a a r een nieuw leven k a n beginnen Msiar wat heet n i e u w ' Hetzelfde weer van voren af aan'' Het eenvoudige Italiaanse boerenmeisje is intelligent genoeg om te beseffen wat d a t betekent Hoewel helemaal niet het type van een feministe, bedankt ze ervoor gekolonialiseerd te worden volgens het recept van de door d e m a n n e n bestuurde wel vaartsmaatschappij A d n a n a verlaat Paul, verlaat het dorp om elders te zoeken n a a r h a a r eigen zekerheden

,Kier' bestaat uit een a a n t a l m e n sen die zich in de loop der jaren steeds meer met mime is g a a n bezighouden door het volgen van kursussen of opleidingen en het opzetten van en meespelen m produkties Hoewel mime - de beweging - binnen de groep steeds h e t uitgangs p u n t blijft wordt er veel inspiratie geput uit a n d e r e bewegingsge bieden, met name uit het J a p a n s e s h m t o en Chinees t'ai chi De groep onderzoekt op welke m a nier de bewegingsprincipes hierbinnen tot een verdieping en verrijking k u n n e n leiden D a a r n a a s t blijft ZIJ zich t r a i n e n m mime technieken N a de produktie ,Trying out it', is n u ,Bedroom tango' in Tilburg te zien Kier schnjft h e t volgende over deze voorstelling ,Wat WIJ u deze keer te bieden heb ben IS zoiets als ,van ochtendsleur tot avondsjans', zonder d a a r enige meerwaarde a a n toe te voegen Improviserend kwamen wij al snel op een d a m e en een heer terecht Naast het afgesabbelde bestaan van haar, staat hij, geheel afhankelijk van l e u n en steunposities Het eeuwige ontbijt Tijd om te gaan Nee, geen psychodrama' M a a r ri tuelen, die uitgevoerd dienen te worden tot a a n het meest belangnjke gedeelte van de dag de avond, met zijn schitterende anonimiteit, zijn eigen vondsten W a a r hij en ZIJ in een r e s t a u r a n t elkaar niet leren kennen W a a r zij dingen a a n elkaar ontfutselen, die sterk a a n de ochtend doen denken Dit geheel met die zonodige muzikale omlijsting WIJ vragen u d a n ook niet om ons te vergezellen op deze reis van ochtendsleur tot avondsjans, m a a r eerder om onze gids te zijn door af en toe wel en d a n weer niet te lachen, of m ernstig stilzwijgen uit te barsten Kortom, een gewaagd Kierproduktie, die deze keer m i n d e r voeten m de aarde heeft en juist d a a r d o o r zo kwetsbaar is' Idee en spel Cornells Schenk en Meta Claessen.

Wintersport Obertauern Ook m 1982 zullen weer v a n u i t Nijmegen de traditionele studentenwmtersportreizen worden georganiseerd Deze 10 daagse reizen n a a r O b e r t a u e r n , Oostenrijk (2000 m) zijn gepland op Reis I 5 februari tot en met 14 februari 1982, ƒ 695,Reis II (karnaval) 19 f e b r u a n tot en met 28 februari 1982, ƒ 795.Reis III (Pasen) 9 a p n l toi, en met 18 april 1982, ƒ 645,Vervoer op eigen gelegenheid De prijzen zijn inclusief: - vervoer per luxe tounngcai" ( n v t Reis III) - hotel half pension (ontbijt -1dmer - hele dagen skiles - h u u r ski s en schoenen De organisatie is wederom m h a n d e n van Cees Gijsbers en Eugene van Helmond Verdere inlichtingen worden g a a r n e verstrekt door Bernadette Muller, per adres P a t e r B r u g m a n s t r a a t 87, 6522 EK Nijmegen, tel 080 - 224127

tentoonstellingen VOLKENKUNDIG MUSEUM Tot 4 j a n u a r i 1982 .Turks kind' SCHOUWBURGGALERIE Tot en met 29 november Nieuw werk van Theo l'Herminez

15

memo november ZATERDAG 14 NOVEMBER Stadsschouwburg, 20 15 u u r Bewegmgsgroep Bart Stuyf met de nieuwe produktie Endless ZONDAG 15 NOVEMBER M a r a n a t h a , 11 00 u u r Viering voorbereid door een groepje M a r a n a t h a - j o n g e r e n Stadsschouwburg, 20 15 u u r Bart Stuyf (zie 14 november) DINSDAG 17 NOVEMBER Katholieke Hogeschool, bij de Aula, 12 15 u u r Tie3 met ,Charkawa', toneelstuk v a n Salah Abdul Saboor, bewerkt door Tone Brulin Regie Peter Gorissen en Mustafa Maadour S t u d e n t e n s p o r t h a l , 21 00 u u r Groot feest t g v de officiële opening v a n de k a n t i n e met vanaf 22 00 u u r life muziek van de Gepidae-band Bier ƒ 0,50 Ambassadebioskoop, 22 30 u u r Filmliga met ,Le milieu du monde' Regie Allan T a n n e r WOENSDAG 18 NOVEMBER Katholieke Hogeschool, Portrettenzaal, 14 30 tot 16 30 u u r Forumdiskussie Gastsprekers de defensiespecialisten van de vier grote politieke partijen, te weten J K o h n s t a m m (D'66), H A de Boer (CDA), A Ploeg (VVD), H V d Bergh (PvdA) en M J Faber v a n het Interkerkelijk Vredesberaad Thema ,De t a a k van Nederland b i n n e n de NATO op een toekomstig beleid Organisatie Buro Buitenland Stadsschouwburg, 20 15 u u r Musical Chicago door Teater A r e n a uit Gent Stadsschouwburg, Studio, 20 30 u u r Miei Cools met zijn nieuwe solo-programma ,Tot het licht u i t g a a t Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r Filmhuis Poolse films .Arbeiders 80 DONDERDAG 19 NOVEMBER Katholieke Hogeschool, Aula, 14 45 u u r Ter gelegenheid v a n de 54e Dies N a t a h s e n c h a r i s t i e v i e n n g door Deken L G J Bijl Katholieke Hogeschool, 16 15 u u r Rede door prof d r J o h de Vries getiteld ,In a a n t o c h t KHT onderweg van hogeschool n a a r universiteit 1955-1977' N a afloop aperitief M a r a n a t h a , 20 00 u u r Open avond rond d e aktie Nederland, breek met de westerse bescherming van Zuid Afrika en Steun ANC en SWAPO met kommunikatie-apparatuur P r o g r a m m a ingeleid door Rosalinde Blonde, Namibische u i t Tilburg, kort theater-optreden, diskussie Stadsschouwburg, 20 15 u u r Musical Chicago (zie 18 november) Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r M i m e t h e a t e r g r o e p Kier met Bedroom Tango' VRIJDAG 20 NOVEMBER Katholieke Hogeschool, Aula, 16 15 u u r Promotie drs C J M v a n d e Wouw Promotores prof d r H Feitsma en prof d r J J J van Dijck Titel proefschrift ,Visual organisation thinking, organisational design as a game with t h e chaos of t h o u g h t forms' Stadsschouwburg, Studio, 20 30 u u r Literair cafe Dichteressenavond met medewerking van Mischa de Vreede, Elly de W a a r d , Kristme Kraft, Sonja P n n s en Agnes de Haas Kultureel Sentrum, 20 30 uurPen t a t h e a t e r met .Vouw op vouw', een koUage v a n bewegings schetsen, acting en geluid met een fijnzinnige h u m o r en ingehouden dramatische s p a n n i n g ZATERDAG 21 NOVEMBER Stsidsschouwburg, 20 00 u u r De Nederlandse O p e r a Stichting met ,Un ballo m Maschera' v a n Verdi in een regie v a n J o h n Copley met het Utrechts Symfonie Orkest, h e t N e d e r l a n d s Operakoor en leden v a n het Nationaal Ballet t h b 11 - 13 november 1981

«te

Lucht kussen 3

kontroversiële aspekten daarin vermijdt. Maar deze lektuur is lang niet zo kon­ servatief als men vaak denkt.

Als de maatschappij veran­ dert, zal die mee veranderen.

Sexueel gedrag voor het hu­ welijk bijvoorbeeld is hele­ maal niet afkeurenswaardig in deze tijd. Het is wel zo dat deze lektuur nooit voor­ op loopt. Het verzet tegen konsumptielektuur bestaat omdat de spraak­makende gemeente, die er nooit in leest, die slecht vindt.'

Pulp 2

m a a r tienmaal zoveel als bel­ letrie verkochte leesstof.

Konklusie in het proefschrift waarop hij onlangs aan de VU promoveerde: De men­ sen blijken eenvoudig be­ hoefte aan dit soort lektuur te hebben om zich te ont­ spannen en ze zullen er nau­ welijks in hun gedrag door worden beïnvloed.

Bina, die in 1968 uit Tsjecho­ slowakije n a a r ons land vluchtte en in Tilburg so­ ciologie studeerde, pakte het onderwerp konsumptielek­ t u u r aan omdat hij wilde on­ derzoeken waarom publieke opinie en wetenschap er eigenlijk zo'n probleem van maken. ,Ik wilde weten wat er van die kritiek erop waar is. Het merkwaardige van de kon­ sumptielektuur is dat men allerlei politieke en andere.

Nou was niet iedereen even ingenomen met de weten­ schappelijke kwaliteit van Bina's werkstuk. Er deden zelfs geruchten de ronde, dat de Tsjech vanwege die ge­ brekkige kwaliteit in Tilburg als promovendus zou zijn af­ gewezen. Bina studeerde ja­ ren geleden af bij socioloog prof. Zijderveld op het onder­ werp: konsumptielektuur.

Was het niet logisch geweest als hij ook bij Zijderveld was gepromoveerd op het onder­ werp: Konsumptielektuur?

Zijderveld: „Ik weet wel waar u n a a r toe wilt, m a a r dat Bina n a a r de VU is gegaan is vooral toeval. Dat zit zo.

Na z'n afstuderen hier in Tilburg heeft Bina vanuit de fakulteit verder gewerkt aan z'n promotie. Hij is toen an­ derhalf jaar betaald als as­ sistent in het kader van het Zuiver Wetenschappelijk On­ derzoek (ZWO). Die periode heeft hij midden jaren zeven­ tig afgesloten met een ver­ slag. Vlak daarop kreeg Bina de mogelijkheid om biblio­ thekaris te worden van de Sociale Fakulteit in Leeuwar­ den. De inwerkperiode daar vergde erg veel van hem, ook al vanwege zijn moeilijkhe­ den met de Nederlandse taal.

Toen heb ik gezegd: laat dat

rant van 1,8 miljoen gulden plus 900.000 voor het in­ richten van het KHT­res­ taurant. Een maaltijd voor nog geen vijf gulden. Voor de laagstbetaalden? Nee, in de eerste plaats voor het personeel en dan nog voor de studenten.

De gewone werkende mens valt er bui­ ten."

Diskriminatie dus, volgens de Berkelse brief­ schrijfster. Dat restaurant is gefinancierd met de be­ lastingcenten van de gewo­ ne man, maar die kan er niet terecht. Konklusie: „De professoren eten van de be­ deling! Heeft u het ooit zo zout gegeten?"

Nee, zo zout hebben wij het zelden gegetzn.

Apropos, professoren blijken zelden trek te hebben in een maal­ tijd van het nieuwe restau­ rant.

Zij worden daar slechts bij hoge uitzonde­ ring gesignaleerd.

Alleen KvB­voorzitter Van Straa­ ten wil zich nog wel eens onder het etende hoge­ school­personeel mengen.

Daarmee is hij een van de vele regelmatige bezoekers van het restaurant, dat aan 648 personen plaats biedt.

De keuken verstrekt dage­ lijks 800 tot 1000 warme maaltijden. Zo, bent u weer volledig op de hoogte.

„Tot u spreekt de bekende zelfmoordspeciaiist R.D. uit N."

Pulpl „Haar knieën knikten. Zou het mogelijk zijn?, vroeg ze zich af. Houdt hij toch van mij? Die gedachte maakte h a a r duizelig. H a a r g e h e i m ­ ste droom scheen uit te ko­ men". Citaat uit ,Breng mij niet in verleiding!' in de se­ rie Weekblad Doktersroman.

Een voorbeeld uit boekjes die worden gerekend tot de konsumptielektuur.

Naar schatting gaan er jaarlijks 50 miljoen exemplaren aan bikkelharde spionageromans, detectives, wild­west­stories, kasteel­ en doktersromans over de Nederlandse toon­ banken. Flut of pulp? Volks­ bederf? De Nederlandse so­ cioloog Vladimir Bina C36) verkende het in ons land nog weinig onderzochte terrein van deze laag aangeslagen.

Xout Esn mevrouw uit Berkel­ Enschot liet bijna haar kop­ je koffie uit de handen val­ len toen zij tijdens het ont­ bijt in het .Nieuwsblad van het Zuiden' het bericht las over het nieuwe restaurant van de Tilburgse Hoge­ school. Zij schreef een op­ gewonden, ingezonden brief. Citaat: „Een restau­

proefschrift voorlopig m a a r zitten." „De zaak is pas weer opge­ nomen tijdens een redaktie­ vergadering van de serie Sociologische Monografieën.

Ik wees de aanwezigen op het onafgemaakte werk van Bina en toen is Kuyper van' de VU erop in gesprongen.

Die vond dat onderwerp reu­ ze interessant en hij is Bina als promotor gaan begelei­ den. Zo is het gegaan."

U weet dat er wordt getwij­ feld aan de wetenschappe­ lijke verdiensten van het proefschrift?

Zijderveld: „Ach, elk boek kent natuurlijk z'n gebreken.

Misschien is het boek van Bina inderdaad geen briljant werkstuk. Maar de auteur heeft zich alleen al door de keuze van zijn onderwerp verdienstelijk gemaakt.

De Nederlandse sociologie blinkt zoals u misschien weet niet bepaald uit door origi­ naliteit. Bina's geschrift is wél origineel, het is dapper om zo'n onderwerp aan te pakken. Bovendien is het op een zeer spirituele manier geschreven. En het maakt 'n opening n a a r meer aan­ dacht voor dit interessante onderwerp."

Pulp 3 Volgens prof. H. van den Berg, (sociologie van de hulpverlening, VU) strijdlus­ tig opponent tijdens de pro­ motie, heeft Bina eigenlijk wél een onwetenschappelijk proefschrift geschreven. Of hij z'n onderzoek nu ,verken­ nend' noemt of niet, ,hij is in de val van de konsumenten­ soevereiniteit getrapt'. De klant koning? ,Dan moet Bina m a a r eens met de Con­ sumentenbond gaan praten.'

,Ik heb hem geattaqueerd op dat statement dat de lezers het belangrijkste zijn en de producenten van hen afhan­ kelijk zijn. Dat is een idee van mensen die heel graag artikelen willen slijten me een winstgevende bedoehng en daartoe behoeften kre eren. Zij wijzen de verant woordelijkheid van zichzelll af en zeggen: nee, daarvoorj^, moet je bij de lezers zijnr'j Zo'n Springer Verlag \i Duitsland vindt zoiets prach Zoals alle i tig. De TV­piraten ook.' jaren aanzi Bina's promotor prof. G . Km 1,5% (een per (HZN) vindt het proef schrift persoonlijk ook niet' i Jasten en E briljant, maar, zegt hij, voor^ laar niet te het onderzoek dat moest wor^ las vanaf den gedaan was zeer weinig'' geld beschikbaar. ,Er moest' £)it zijn de 'n steekproef worden getrok J e nieuwe ken op de allergoedkoopste Van Kemei manier'. Met de kritiek var aan univer, Van den Berg is hij het niet zond. Het h eens. ,Laat u alstublieft mei tl de KHT, de mythe ontstaan dat dit den nogal proefschrift erdoor gejensc "ifcritiek, ks Jaar de erg is. Dat is beslist niet zo.'

Een ander opponent, prof. D zuinigingsm Th. Kuiper: .Onwetenschap Als dit h( pelijk? Dat vind ik niet. Il zich ook VI vind alleen dat Bina niet alle dat wordt ' mogelijkheden van de the» de KHT ge( rie heeft uitgebuit. Hij pasts ■gallen. Het de funktionele analyse toe Oele middel waarbij gekeken wordt ho' bezuiniging bepaalde verschijnselen an zachten. De dere verschijnselen in stanc aanvankelij houden, m a a r hij stelde ziel projekten ■( in feite niet de vraag wat ds goed van i november ] nadelen daarvan zijn.'

Voor Bina telt: ,Tot op hedei ling van de kan deze lektuur rekenen oi delen in. Di een trouw publiek en is me definitief v. mand ­ zelfs geen totalitai „Een wijs b politiek stelsel ­ er in ge men in t slaagd dit publiek te bewe 1983 geldt c gen konsumptielektuur in t> op de pers ruilen voor een literatuui zullen voor van een ,hoger' nivo.' El: leest n a a r zijn behoefte e: zeg m a a r eens waarom da Persi verkeerd zou zijn.

HTb

pp

UP/TG/Jvdl

Als op 2 d zal de nie Deze maa hogescho Personeel zij het pei Wat gaat stellen zie vergader­ (vakbondi bereiken?

Tot voor ki personeels( Hogeschoo beter bekei I|et G O ha ïfersoneel lèg te voe Bestuur (i en met h( de arbeid Erg gelukl

I 16