1980 11 28

1s^?^^^^^

m^M

^ ...^ j f f ;' ^^^^

l:;:;:.:;:iïl:

■ * S ( J B E Jiï :■. «*'?

r:

^ ^ m^lÈ4 '^.^ijpyllf ,;,,::¥i^­*­ Ü.

^'■

1

:^B­^"ji ^Ê r^J f\ 4

Belasting in de belastingei(onomisclie tlieorie

Dies­rede: Neutraliteit een fiktie?

Na jarenlang gebukt te zijn gegaan onder een boekhouden­met­ hogehoed­imago is er op het terrein van de bedrijfsekonomie in Nederland de laatste tijd een flinke vooruitgang geboekt.

Prof. dr. P. A. Verheijen ­ hoogleraar in de bedrijfsekonometrie ­ gaf in de diës­rede op 20 november j l . een exposé over de ontwikkeling in de bedrijfsekonomische wetenschap. In het bijzonder besteedde hij aandacht aan de rol van de belastingen in de bedrijfsekonomische theorie.

Bi] vele beslissingen m het bedrijf moet met belastingen rekening ge houden worden Er is een duidelijke invloed van de belasting op kost­ prijs­, mvestenngs­ en financienngs­ beslissingen Maar ook bijvoorbeeld bij de keuze van de organisatievorm binken fiskale overw^egingen een grote rol te spelen Daarnaast is er sprake van een omgekeerde invloed Zo worden bij het beoordelen van verschillende fiskale stelsels bedrijfs­ ekonomische argumenten gebruikt In zijn dies­betoog plaatste Ver­ heijen de behandeling van de belas­ ting in de bedrij'fsekonomische theo­ rie m een algemeen kader Het ging daarbij om de vraag welke invloed

heeft de belastingdruk op de beslis­ singen als we de waarde van de onderneming willen maximaliseren Bij de bestudering van die invloed wordt vaak het begrip neutraliteit gehanteerd Er is sprake van neu­ traliteit als een wijziging van de be­ lastingdruk geen invloed heeft op een bednjfsbeslissmg Zo is er sprake van neutraliteit ten opzichte van de financiering als het aantrek ken van vreemd of eigen vermogen luet beïnvloed wordt door de hoogte van de belastingdruk.

Verheijen stelde a a n de hand van onderzoeksvodrbeelden vast dat er wel degelijk invloed bestaat van de belasting op de produktiebeslissmg

Door een verhoging van de belas­ tingdruk wordt de verhoudmg van de kosten v a n de produktiefaktoren beïnvloed, waardoor de verhouding van de m te zetten produktiefakto­ ren een verandering ondergaat Ook de financienngsbeslissing blijkt ge­ voelig te zijn voor wijzigingen in het belastingstelsel Zo zullen be­ leggers, gegeven de hoogte van de belastingdruk met betrekking tot de vennootschapsbelasting en de in­ komstenbelasting, uitgaande van hun eigen situatie de voorkeur ge­ ven a a n beleggen in aandelen of m vreem vermogen Elke vermogens­ titel blijkt m feite zijn eigen klan­ ten te hebben Wanneer m e n gebruik m a a k t van dynamische modellen m plaats van komparatief­statische, kxinnen ook onevenwichtige situaties beschreven worden Bovendien k a n het ontwik­ kelmgsproces van de vanabelen van het oude n a a r het nieuwe even­ (Vervolg op pagina 4)

Kantoorautomati­ sering in een brede i(ontei(st Vorige week publiceerden dr. Ton Wentink en dr. Harry Zanders de resultaten van een onderzoek naar de effekten en gevolgen van de mikro­ elektronika en de telekommuni­ katie in de kantoororganisatie.

Dr. Zanders en Dr. Wentink met hun publikatie: .Kantoorautomatisering in de jaren taclrtig'. Alleen meer gedetailleerd onderzoek kan een juister beeld geven van de effekten en gevolgen van automatisering in de karvtoororganisatie.

Het kantoorleven zal in de nabije toekomst grondig veranderen dank ZIJ de chip Belangstelling voor de gevolgen van de automatisering m de administratieve sektor is nog zeer jong De gevolgen op organisa tiestruktuur, arbeidsposities, kwali­ teit van de arbeid, werkgelegenheid, stijl van het management enz zijn nog niet duidelijk, m a a r Wentink en Zanders pleiten in h u n inventarise­ rend onderzoek voor een realistische aanpak, door deze vernieuwing m e t geïsoleerd te zien van andere ont­ wikkelingen, zoals sociaal­kulturele, (Vervolg op pagina 9) verschynl wekelij

Ê ^

■ M

^MJi^Py'

­­^

Wi

Woody Woodpecker trok veel belangstelling tijdens de 53sta verjaardag van de hogeschool. L ees pagina vier over de Dies in het algemeen, over de disko en ons Els in het bijzonder.

Onder socioiogen wordt ook nog wel eens nagedacht over de kwalen en kwaliteiten van onze moderne maatschappij. Hun stem leek bezweken onder het geweld van de ekonomen.

Op de midden pagina diskussieren prof Zijderveld en prof. Van Seters over de verzorgingsstaat.

Vragen staat vrij, dachten de theologen.

Zij organiseerden dus een kommunikatief dagje rond een aantal vragen die het profiel van de fakulteit betreffen, Ror;ald Jeurissen zat erbij er> keek ernaar. Pagina drie.

Bedrijfsartsen zijn schaars. Toch lukte het de hogeschool om een opvolgster te vinden voor dokter Overman.

Pagina vijf.

Doenidenl(ers opgeiet!

Het THB doet hierbij voor de tweede maal een oproep aan de lezers om in de voetsporen van Orwell en Amalrik te treden. Schrijf uw eigen verhaal (maximaal vijf kwarto's, een kwarto is ook pnma), teken uw eigen cartoon, schiet uw eigen fotografie (zwart­wit). Geef uw kreativiteit vrij baan rond het onderwerp ,1984 nadert'. Haalt de Nederlandse ekonomie 1984? Haalt de KHT 1984? Haalt u zelf 1984?

En zo ja, hoe dart wel? L ever uw bijdrage aan onze gezellige doemeditie. Inzenden vóór 10 december.

Reaktie op konferentie Cobbenhagenfonds

Tevredenheid in arbeid is ver te zoelcen Met belangstelling heb ik kennis genomen van het verslag van de konferentie van het Prof Cobbenhagenfonds - TAEK over de bisschoppelijke vastenbrief m THB van 14 november ] 1 Het is niet mijn bedoeling om m het bescheiden raamwerk van deze kolommen het standp u n t van de bisschoppen te verdedigen De hoogwaardige excellenties kunnen dit beter zelf doen In elke kerk staat een kansel klaar Veeleer ligt het in mijn voornemen om enige hooggeleerde wijsheden op de korrel te nemen Vooropgesteld de heer Re3maerts heeft het volste recht om te beweren, dat de vastenbrief met groene zeep is geschreven Het wekt echter verbazing als het gezelschap vanuit gerieflijke professorale kanapees met deze groene zeep (aangelengd met water) bellen gaat blazen

tilburgs hogeschoolblad weekblad van de katholieke hogeschool tilburg redaktie annemiek decock (hoofdredakteur), eddie vaes (eindredaktie) twan geurts angela lodder (assistente) medewerkers toine asselbergs nel marquet, tymen trolsky jace van de ven, hans opbroek lennart kik wouter van gils w i n f r i e d kleinegris, sjef stoop ronald j e u n s s e n officiële mededelingen btiro kommunikatie

cartoonist ad van haandet fotografie n e n siers, tllburg druk drukkerij j ] a van der wee bv, tllburg

abonnementen

voor niet hoqesohoolleden f 1 5 — per jaargang advertentie acquisitie a p p lodder kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week vóór het verschijnen in het bezit van de redaktie zijn redaktie adres/advertenties hogeschoollaan 225, tiburg telefoon (alleen voor thb) 662277 en 662506 Intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw fa) foto-service foto s in d i t nummer kunnen worden besteld a ƒ 3 5 0 per foto In het formaat 1 0 x 1 5 c m telefonisch 013-551109 of blJ de redaktie landlelljk samenwerkingsverband gemeenschappelijke universitaire persdienst (qupd) waarbij verder aangesloten folta civitatis (amsterdam , ad valvas (vu amsterdam) quod novum (rotterdam) universiteitskrant qroninqen, wagenings hogesohoolblad, utrechts universiteitsblad, mare (leiden) thd nieuws (delft) th-berichten (eindhoven) en tht nieuws (twente) observant (maastricht)

Zo willen sommige wetenschappers ons doen geloven, dat tevredenheid troef IS m de wereld van de arbeid Men acht dit standpunt ruimschoots gestaafd met tevredenheidsscores, die uit onderzoeken n a a r voren springen Het is mijns inziens minder juist om deze uitkomsten als onaantastbare canons aan het publiek te presenteren Het is evenzeer on juist om deze empirische kennis te gebruiken als een welgevulde grabbelton waaruit men n a a r hartelust het eigen gelijk k a n opvissen In beide gevallen komt een sokratische distantie, die juist uitnodigt tot een scherp keurende beschouwing niet uit de verf Te weinig wordt geprobeerd om vanuit een gewijzigde mvalshoek of onder een andere belichting de problemen rondom het verschijnsel werk te doorschouwen Een poging om vraagtekens te plaatsen achter het duttende tevredenheidsdenken over arbeid dat tegelijkertijd het ontevredenheidstaboe inzake arbeid koestert is gewenst

Men verwijt de bisschoppen defaitisme wanneer zij de doelstellmg van volledige werkgelegenheid laten vallen De hedendaagse ekonomen, die de Keynessiaanse nalatenschap ver kwanseld hebben, hebben het recht verspeeld inzake voornoemde doelstelling nog een duit m het zakje te doen Full-employment is een fiktie Reorganisaties, bedrijfssluitingen en saneringen zijn feiten van vandaag De facto is de doelstelling van volledige werkgelegenheid allang ver laten Geen wetboek zo dik of het laat het recht op arbeid en de be scherming tegen werkloosheid onbesproken Zwaarmoedig pnjken de werkloosheidscijfers m de CBS-statistieken Hoe teleurstellend is het om te vernemen, dat eind augustus ruim 127 000 jongeren beneden de 24 jaar werkloos waren Voor hen is, zoals het heet, de leuke b a a n met prettige kollega's een droom Verveling m cafe's en onzekerheid m kraakpanden zijn opvallende aspekten van h u n werkelijkheid Werkende jongeren zijn intussen niet beter af Als het Kabinet h a a r zm knjgt zal er drastisch gekort worden op de bruto minimumjeugdlonen Hebben deze jongeren de ekonomische k n s i s veroorzaakt' Voor hen zijn CAO's en APO's ontvleesde kluiven op een kaalgevreten eettafel Het is m dit verband wellicht interessant om te weten, dat m een spoeddebat m de Tweede Kamer de Minister van Binnenlandse Zaken moest worden aangespoord om v a a r t te zetten achter de matiging van topsalarissen van ambtenaren en politici Uit het verslag van de Kamer blijkt, dat de VVD en het CDA niet a a n de beraadslaging deelnamen (4 juni j 1) Volgens eerder genoemde ,Arbeids aanbodprojekties' zal het werkloosheidspercentage in het jaar 2000 meer dan vijftien bedragen, tenzij er 700 000 banen bijkomen Hoop is een nobele deugd, m a a r realisme is dat evenzeer Eind juli waren er m de EEG meer dan 6,7 miljoen werklozen De Nederlandse Chnstendemokraat Beumer schatte daarnaast het aantal verborgen werklozen op vier miljoen

Zo kunnen wij m een publikatie van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen lezen, dat veel werknemers zich m de steek gelaten en op zichzelf teruggeworpen voelen Er wordt gewag gemaakt van grote onvrede, hetgeen zich uit m een massale vlucht uit de bedrijven en instellingen, m het ziekteverzuim, m de wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering Cnu ook de AAW), funktioneel leeftijdsontslag en dergelijke (Amsterdam 1975) In zijn studie ,Arbeidsaanbodprojekties 1980-2000' voorspelt Bron (WRR), dat ons land bij ongewijzigd beleid in het jaar 2000 een mil joen arbeidsongeschikten zal tellen Wie even de blik laat rusten op het leed, dat zovelen werkenden ervaren als ZIJ n a een arbeidszaam leven m de invaliditeit het eindpunt van h u n loopbaan vinden zal met langer overtuigd zijn van de diepe worteling van de tevredenheid m de arbeid Jaren geleden deed Kloos, destijds NVV-voorzitter vanuit zijn vakbondservanng de uitspraak, dat velen met de pest in h u n lijf n a a r het werk gaan Optimisten, die denken dat sindsdien de situatie is verbeterd komen nog steeds van een koude kertms thuis Enige tijd geleden meldde ,Zin', het blad van de industriebond NVV, dat m Nederland 15 000 werknemers met kankerver wekende asbest moeten werken (,Zin' 19 juni j 1) J a a r in jaar uit wordt geklaagd over de slechte werkomstandigheden m de bouw nijverheid De ongemakken van ploegendienst, nachtwerk, onregelmatige werktijden, fysiek zware arbeidsomstandigheden, lopende bandwerk, stressnjke schamierfunkties van het middenkader, konflikten rondom bevorderingen en touwtrekken bij benoemingen al deze verschijnselen markeren zij m wisselend kleurenbeeld de spanningsvolle relatie tussen werk en welzijn De bisschoppen tonen pastoraal begrip voor de prekaire positie van de werkende m het arbeidsbestel

In het licht van deze omstandigheden is het volstrekt duidelijk, dat werkenden allang geen voorkeuren meer in stelling kunnen brengen bij het kiezen van een arbeidsplaats Laten degenen, die de bisschoppen de mantel willen uitvegen eerst het eigen erf reinigen De heer Plattel vindt het een taak van christenen om knellende maatschappelijke problemen te signaleren Laten wij geen illusies koesteren De probleemgroepen m de maatschappij zullen wanneer het water h u n lippen nadert zelf h u n problemen aankaarten Zij zullen dit doen op een wijze en m een taal, die haaks staat op de ,keunge' wijsgerige bespiegelingen waarvan je zo lekker mtellektueel k u n t snoepen Onze opdracht is de hand aan de ploeg te slaan De ,eeuwige' opdracht werk te scheppen en de arbeid te humaniseren plaatst de mens steeds weer opnieuw voor de op2

Tribune Deze rubriek staat open voor ieder lid of groep van de Hogeschoolgemeenschap Maximaal drie getypte kwartovellen door: Henk Zomer gave het arbeidsbestel in te richten n a a r menselijke maatstaven van veiligheid, erkenning, kollegialiteit en geborgenheid De bisschoppen hebben de moeilijke uitdaging aan vaard om deze opdracht ook als een christelijke plicht m een vastenbrief verder uit te werken Zij hebben daarbij niet geredeneerd m het sleetse vokabularium waarvan de zittende sociaal-ekonomische elite zich zo gaarne bediend Dat is posi tief Minder gelukkig is het, dat de bisschoppen er toch niet geheel m slagen om de ingewikkelde vraag stukken, die het tableau der ar beidsverhoudmgen zo ontsieren glashelder te analyseren M a a r het is ook niet eenvoudig om de bijbelse boodschap te vertalen n a a r een maatschappij waarin macht, heb zucht en de botte stnjd om de zil verlmgen het menselijk verkeer m moreel opzicht voortdurend ontre gelen De een knjgt een gouden handdruk De ander knjgt ontslag per stencilbnefje De bisschoppen hadden voor een verdere verdieping van h u n inzichten te rade kunnen gaan bij het bedrij fsapostolaat Op de bijeenkomst van het Cobbenha genfonds trokken ze aan de ver keerde bel Hoe dit ook zij, zeker is dat moei lijke ekonomische tijden op komst zijn Met een gerust h a r t kunnen de genen die met echte arbeid hun loon verdienen de professorale ge leerdheid negeren die op de konfe rentie ten beste werd gegeven Het zelfde geldt voor mensen, die hun bete broods moeten kopen van een soms misgunde loonvervangende uitkering Een waardig wantrouwen verdienen geleerden die de trom der matiging zo luidruchtig roeren m a a r met een kikker m de keel het antwoord schuldig blijven als schraalhans h u n het matigmgsoffer vraagt De theologieprofessor te Utrecht, die zijn honorarium ver laagde, verwierf onder de zijnen geen volgelingen. Niet eén

.Matsertjes kunnen worden opgegeven bIJ de redaktie Tot 30 woorden kosten ze f5,-, onder nummer f 2 50 extra Reaktles op advertenties onder nummer naar de redaktie sturen

TE LEEN GEVRAAGD KoUegediktaat 1979 1980 Algemene Ekonomie voor B E (Kol n a a r ) . Vergoeding ƒ50,— Tel 013-557495

studiedag theologen: een rondje kommunikatie te oen voor de Hogei

hwarto-

1 te nchten taven van ollegialiteit jisschoppen laging aan­ ook als een vastenbnef Zij hebben rd in het raarvan de dsche elite Dat is posi­ het, dat de t geheel m elde vraag­ a,u der ar­ ontsieren i. M a a r het L de bijbelse n a a r een lacht, heb­ om de zil­ verkeer m rend ontre­ ■en gouden ijgt ontslag bisschoppen ' verdieping ide kunnen >stolaat. Op Cobbenha­ an de ver­ s dat moei­ i op komst kunnen de­ arbeid hun jssorale ge­ p de konfe­ 3geven. Het m, die hun en van een ervangende wantrouwen de trom der tig roeren, de keel het )li)ven als tigingsoffer rofessor te •arium ver­ de zijnen én

gegeven bIJ da ze f 5-, onder op advertenties sturen sediktaat 1979­ or B. E. (Kol­ :1. 013 ­ 557495

20 November was voor velen een dagje vrij. Terwijl menigeen zich vermaakte op de dies gingen een zestigtal theologen in konklaaf om zich te bezinnen over het profiel van hun fakulteit. Een halve ochtend en een hele middag lang werd er gesproken over de vraag wat men nu eigenlijk verwachtte van de theologieopleiding in Tilburg, of men deze verwachting binnen de bestaande studie gerealiseerd vond, zo niet wat er dan aan mankeerde en welke veranderingen zouden moeten worden doorgevoerd. Veel vragen dus en vragen staat vrij, wat natuurlijk niet betekent dat morgen alles anders w o r d t . . .

In ieder geval was de studiedag uit­ stekend georganiseerd door de voor­ bereidingskommissie, die van de Fa­ kulteitsraad de opdracht h a d gekre­ gen voor een: „interne bezinning van de Fakulteitsgemeenschap, om in gezamelijk beraad a a n te geven hoe een theologische fakulteit op ka­ holieke grondslag, die mede voor­ ziet in de ambtsopleiding, deze doel­ stelling in deze tijd en in de konkrete situatie en mogelijkheden vorm k a n geven." Om deze bezmning van oeverloosheid te vrijwaren h a d de voorbereidingskommissie de proble­ tiek onderverdeeld in vier aspekten, rond welke 's ochtends in groepen werd gediskussieerd en waarvan 's middags in plenum de resultaten werden verzameld en besproken. De vier aspekten waren: het funktione­ ren van de fakulteit ten dienste van de student; het verband van de fa­ kulteit met de katholieke kerkge­ meenschap; de band met de huidige samenleving; de invloed van de in­ terne organisatie van de fakulteit op haar profiel.

De resultaten waren schokkend, tenminste n a a r het oordeel van één van de twee groepen die het funk­ tioneren van de fakulteit ten dienste van de student hadden besproken, hl de studie blijkt vooral de leer­ inhoud centraal te staan, terwijl de beginsituatie en de eigen inbreng van de student niet worden opge­ nomen. De student wordt gekon­ fronteerd met een vastgelegde stu­ diestof w a a r n a a r hij zich heeft te nchten en die wordt geponeerd als de theologie. De insteek van de stu­ die is in de eerste jaren vooral his­ torisch (kerkgeschiedenis, theologie­ geschiedenis, geschiedenis van de filosofie), m a a r d a a r blijken de eigen vragen van de student niet te liggen. Dat geeft dan ook de schok die de student treft wanneer hij zijn theologiestudie in Tilburg aanvangt: hij heeft het gevoel zelf, met zijn eigen vragen, zijn zoeken en zijn twijfels, nergens meer te blijven. Hoe zou deze schok kunnen worden af­ gewend? Door een meer op de eigen vragen van de student gerichte les­ situatie natuurlijk en dat zou wel­ licht via thematische studie­aanpak en via projektonderwijs kunnen wor­ den gerealiseerd. Daar wordt al ja­ ren over gebakkeleid, m a a r het wordt nu m a a r eens tijd om daad­ werkelijk met deze nieuwe les­ methoden te gaan experimenteren.

Over het verband van de fakulteit met de katholieke kerkgemeenschap hadden zich eveneens twee groepen beraden. De ene groep had vooral de katholieke grondslag van de fa­

geëngageerd model n a a r de onder­ drukten en marginalen.

Tenslotte legde de vierde groep, die zich had beraden over de struktuur en de organisatie van de fakulteit, h a a r resultaten a a n het plenum voor. Uit niet meer dan zes mensen had deze groep bestaan en zij vond dat zelf tekenend voor de interesse die studenten stellen in de bestuur­ Ujke situatie van h u n fakulteit. Hun

kulteit besproken, zoals die is vast­ gelegd in de stichtingsstatuten, en uitte h a a r kritisch onbehagen dat werd verwekt door de vele juridi­ sche banden tussen de fakulteit en het kerkinstituut. De andere groep onthulde dat zij door de diskussie had ontdekt: ,dat wij katholieker zijn dan we zelf van te voren durfden verwoorden' en konkludeerde dat niemand van h a a r fundamentele be­ zwaren had tegen de katholieke sig­ n a t u u r van de fakulteit. Men zag deze katholiciteit graag gestalte krij­ gen in een duidelijke verbondenheid met de katholieke achterban en dat betekent een keuze voor de span­ ning: ten eerste tussen de kerk als instituut en de bewegingen in het katholieke volksdeel, ten tweede en daarmee samenhangend tussen het ,oude' geloof van de traditie en het ,nieuwe' geloof zoals dat op velerlei wijze vorm krijgt a a n de basis.

konklusie; de strukturen van de fa­ kulteit staan niet op zich, ze lopen door n a a r buiten en daardoor heb­ ben veranderingen binnen kerk en samenleving invloed op de fakulteit en andersom. De fakulteit en de sa­ menleving zijn (ideaUter) aan elkaar gekorreleerd. I s de bestaande orga­ nisatievorm van de fakulteit echter wel geschikt om deze korrelatie op­ timaal te laten funktioneren"? Men vond van niet en wees daarvoor als knelpunt de hiërarchische beslis­ smgsstrukturen binnen de fakulteit aan. Daardoor worden individuen onmondig gehouden en wordt iedere verandering in de kiem ge­ smoord. W a t er daarom moet ko­ men is een struktuur vanuit de ba­ sis: de verantwoordelijkheid en de beslissingsbevoegdheid moeten wor­ den gespreid over de hele fakulteits­ gemeenschap.

De groep die zich had vergaderd rond de band van de fakulteit met de samenleving wees op de konse­ quenties die worden meegebracht door het feit dat de fakulteit ook een ambtsopleiding is. De relatie tussen de fakulteit en de samen­ leving voltrekt zich grotendeels via de kerk, die tussen beide in staat en die de betrekking tussen beide ook blokkeert. De kerk vraagt immers priesters, pastoraal­werkers en kate­ cheten, m a a r heeft geen plaats voor ,meer maatschappelijke' funkties.

Dat heeft zijn weerslag op de theo­ logische opleiding. Men wenste zich daarom een hechtere band tussen de fakulteit en de maatschappij, niet meer via de omweg van de kerk. Als alternatief profiel van de fakulteit kwam hieruit voort een soort school voor godsdienstweten­ schap met grote plurifomiteit en een

Dat was een hele mond vol. Op­ nieuw h a d men alles gezegd zonder iets te verzwijgen en het viel de in het plenum teruggekeerde groepen voor een moment niet meer de over­ vloed aan materiaal onder een, be­ spreekbare, noemer te krijgen. Er was al jaren gepraat en het werd n u m a a r eens tijd dat er ook iets veranderde: dat leek een zeer goed voorstel m a a r ja, wat moest er ver­ anderen en hoe? Op zoek dus n a a r ,the heart of the matter'; wat willen we nu eigenlijk? W a t men tenslotte eigenlijk en imaniem bleek te wil­ len was heterogeniteit: iedereen moet a a n zijn trekken kunnen komen.

Dat is inderdaad een voorstel dat di­ rekt allen voor zich inneemt, want wie wil dat nou niet? Reële diversi­ teit moest het nieuwe profiel van de fakulteit worden en er restte nog slechts de v r a a g wat er zou moe­ 3

ten veranderen opdat die diversiteit gestalte zou k u n n e n krijgen.

Globaal genomen waren daarvoor twee strategieën. De eerste was dat alle machtsstrukturen binnen de fa­ kulteit moeten worden omver ge­ haald, zodat de student weer mon­ dig wordt en de diversiteit als het ware vanzelf gestalte krijgt. Dat was een zeer herkenbaar voorstel en het werd dan ook met het gepas­ te applausje begroet. Er was echter nog een tweede strategie, waarin werd gesteld dat diversiteit slechts k a n worden gerealiseerd door de onderlinge kommunikatie tussen personen en groepen a a n de fakul­ teit te verbeteren. Er zijn blokka­ des tussen de verschillende groepen, die mensen aan elkaar opponeren Deze blokkades moeten worden op­ geruimd en we moeten leren elkaar te verstaan I n plaats van elkaar te bestrijden.

Voor een moment leken deze twee strategieën tegenover elkaar te staan, m a a r men zag al snel I n dat het eigenlijk zeer goed samen kon.

Wil men namelijk goed kunnen kommuniceren, dan moeten daar­ voor eerst de strukturele voorwaar­ den worden geschapen: de I deale kommunikatie komt pas tot stand in de ideale kommunikatiesituatie.

Daarmee waren beide strategieën versmolten en het resultaat lijkt in­ derdaad zeer veel op de remedie die Habermas voor de samenleving in zijn geheel heeft gegeven, namelijk dat we toe moeten n a a r een situa­ tie van ,herrschaftsfreie Kommuni­ kation'. Erg toevallig zal deze over­ eenkomst niet zijn, want Habermas wordt door theologen graag gele­ zen.

Evenals bij Habermas stelde zich echter ook hier de vraag welke kon­ krete stappen men moet nemen om deze ideale gesprekssituatie te be­ reiken. Op de valreep, het was al over vieren en er zat nog wat onder de kurk, wist de diskussieleider toch nog een p a a r suggesties hierover a a n zijn publiek te onttrekken. Het voorstel van het projektonderwijs kwam opnieuw boven drijven en er was een voorstel om n a iedere drie of vier kolleges van een bepaald vak de zaak te bespreken op zijn kommunikatleve aspekten.

Dat zou dan uiteraard spontaan moeten gebeuren en een aardig voorstel was dit zeker. Een leuke, m a a r toch serieus bedoelde sugges­ tie was nog om alle docenten een kursus didaktiek te laten volgen.

Erg nieuw was dit voorstel echter niet, zoals er I n het geheel feitelijk weinig nieuws verscheen op deze studiedag. Sommigen vonden de dag dan ook slecht besteed (,er ver­ andert toch niks'), anderen vonden het minstens probleem­verhelde­ rend. Probleem­oplossend is zo'n studiedag echter niet. Er waren veel vragen en vragen stond vrij, m a a r dat betekent natuurlijk niet dat morgen alles anders wordt.

Ronald Jeurissen t h b 13 ­ 28 november 1980

53-ste Dies-Nataiis

van de late namiddag tot in de Icleine uurtjes Tijden veramderen, ook aan de hogeschool.

Tijdens de diĂŤs-nataiis bleek dat weer eens Ondanks de sombere wolken die ons allemaal boven het hoofd hangen, ondanks de stappen terug die we ook allemaal moeten gaan zetten en ondanks de herstrukturenng die ons staat te wachten, bleken er maar weinig belangstellenden voor de eucharistieviering ter gelegenheid vani de 53-ste dies.

De katholieke signatuur ten spijt bevolken vooral goddelozen de hogeschool.

De wetenschap, deze keer vertegenwoordigd door prof dr. P. A Verheyen, mocht zich al in een grotere belangstelling verheugen.

Pas m de avonduren bleek waarvoor de meeste interesse bestaat aan de hogeschool.

De belangstelling voor gastdocenten Terence Hill, Bud Spencer en Woody Woodpecker c.s. was massaal te noemen Vanaf de meest onvoorstelbare plekjes, vanwaar het zicht vaak tot nul was gereduceerd werden de verrichtingen van onze helden gadegeslagen.

^

^ ^

^

M

'Sip'

p.

,,*=-^^^^^^^

^

l

^*fÂŤM^Bli il wmĂŠml*:iiii.

Blijkbaar een gebeurtenis waar je bij moest zijn geweest teneinde het nageslacht met teleur te stellen wanneer er jaaaren later nog eens over wordt gepraat.

Rond half elf kwam het pas echt op gang De drank vloeide, de broodjes vlogen, de muziek galmde, er werd gepraat en gedanst, kortom gezelligheid alom.

Hoogtepunt, ook in het tijdperk van de emancipatie, vormde uiteraard het optreden van ,Wicked Lady', heavy and schocking rock girls from England in concert Je zag de gedachten van velen, die toch al steeds meer moeite hadden ze bij elkaar te houden, nog verder afdwalen Voor mij reden huiswaarts te keren en achter de kont van ons Els te kruipen Verwachting voor de 54-ste dies: nog minder kerkbezoek (de vienng is verschoven naar AZ 15), een matige tot krachtige belangstelling voor de wetenschap en nog meer zweetdruppeltjes in de kleine uurtjes.

H O

Foto's - boven - rechts

eucharistieviering

- boven: filmvoorstellii^ - rechts: nachtelijke ambiance - onder: prof. Verheyen

Vervolg van pagina 1

Dies-rede wicht in k a a r t worden gebracht De laatste jaren bestaat een grote be langstelling voor zogenaamde meta morfosemodellen In deze modellen wordt de groei van de onderneming m verschillende fasen of groeipaden beschreven Ook hierbij blijken van de hoogte van de belastingdruk ver

schillende invloeden uit te gaan Er IS sprake van een invloed op de groei in een bepaalde groeifase en op de overgang van het ene groeipad op het andere Daarnaast kan het effekt van een belastmgverandenng zijn dat een volledig andere onder nemingsstrategie optimaal wordt De dynamische visie heeft de bestu d e n n g van fiskale veranderingen duidelijk op een hoger plan gebracht Daarbij is gebleken dat de hypothese van neutraliteit te eng is geformuleerd Vele bedrijven zijn op

weg n a a r een evenwicht en reage ren vanuit een ontwikkelmgssitua tie Na een verandering van de fis kale struktuur wordt het nieuwe evenwicht pas n a enige tijd - met horten en stoten - bereikt Voor degenen die het verhaal vaa prof Verheijen nog eens op h u n ge mak willen nalezen Het is - ditmaal gelardeerd met wiskundig ekonomi sche vergelijkingen en grafische voorstellingen - verkrijgbaar, onder andere bij Buro Kommunikatie Lennart Kik

Dr. E. Baars, nieuwe bedrijfsarts KHT:

Het is niet aan mij organisatorisclie problemen op te lossen Sinds 16 oktober heeft de hogeschool een nieuwe bedrijfsarts, dr. E. Baars. In deze funktie volgt zij dr. Overman op, die vanwege zijn werkzaamheden op de bedrijfsgezondheidsdienst, waarbij de hogeschool overigens is aangesloten, te weinig tijd overhield voor de hogeschool.

Wat doet een bedrijfsarts? Wat is bedrijfsgeneeskunde en wat is het nut daarvan voor de KHT? THB: Wat heeft u gedaan voordat u op de hogeschool kwam werken?

E. Baars: Ik heb in Kotterdam mijn opleiding gedaan, en toen ik die had afgemaakt wilde ik eerst wat anders; ik heb toen een half jaar als stewardess bij de KLM gewerkt, en daarna solliciteerde ik n a a r een klinische betrekking in de Klokkenberg in Breda. Ik heb d a a r een jaar op de afdeling allergologie gewerkt, maar ik vond dat ik mij d a a r niet kon ontplooien m de sociaal-geneeskundige tak, en ben daar dus weggegaan. Een jaar geleden heeft de Bedrijfsgezondheidsdienst Tilburg mij aangeworven en vandaaruit zit ik sinds 16 oktober op de hogeschool.

Voor 16 oktober sprong ik al ad hoc bij, maar het wezen van de hogeschool is nog nieuw voor mij.

THB: Heef u na uw opleiding nog een specialisatie gedaan?

E. Baars: Nee, er zijn flinke wachtlijsten voor die speciaUstenopleidingen. Het is o p dit moment vrij moeilijk om afgestudeerde bedrijfsartsen te vinden.

THB: Hoe komt het dan dat daar zo 03n enorme vraag naar is?

E. Baars: De bedrijfsgeneeskunde wordt aktueler, het is net zoals met hygiëne, vroeger werd d a a r ook veel minder aandacht a a n besteed. Men stond niet stil bij gezond leven en werken.

THB: U vond dat u zich in de kliniek niet genoeg kon ontplooien in de sociaal geneeskundige tak van de medische wetenschap, wat verstaat u daar precies onder?

E. Baars: Misschien moet ik niet alleen zeggen sociale geneeskunde, maar het psycho-sociale stukje ervan. Klinisch werken is heel anders: er komen mensen binnen, ze mankeren iets, je geeft ze een spuitje, en ze gaan weer weg. Enige relatie met de thuissituatie, interfereren in de psychogene en sociale processen is er helemaal niet, en dat vind ik jammer. Niet dat ik daar niet zou hebben kunnen aarden, m a a r ik vind het te beperkt. Medisch niet, sociaal wel.

THB: En dat denkt u hier te kunnen viden?

E. Baarsl- Dat denk ik te vinden in de bedrijfsgeneeskundige zorg.

THB: Dat houdt dan wel in dat je vaker buiten het traditionele terrein van de bedrijsarts komt te werken. ..

E. Baars: ... Dan kan je je afvragen wat het traditionele terrein van de bedrijfsarts is.

THB: Nou, ik denk dan vooral aan medische keuringen of aan problemen die zich op het bedrijf voor-

je er overheen en wat moet er veranderen (bij jezelf en/of in de werksituatie) om dat in de toekomst te voorkomen. Of het begeleiden van mensen met een persoonsgebonden problematiek, die daardoor niet optimaal kunnen funktioneren.

Dr. E. Baars

doen: iemand die veel zwaar werk verricht kan last van zijn rug krijgen.

E. Baars: Dat zou men inderdaad traditionele bedrijfsgeneeskunde kunnen noemen. Medische keuringen sollicitatiekeuringen en algemeen periodiek geneeskundige onderzoeken) beslaan in totaal één vijfde van mijn weektaak.

Wat betreft bedrijfshygiënische zaken, zoals het scheppen van betere arbeidsomstandigheden door regelingen te bevorderen met betrekking tot koncentraties van giftige stoffen of het verminderen van de maximale geluidsproduktie in een bepaalde ruimte, die komen op de KHT incidenteel aan de orde in vergelijking met andere bedrijven. Hier vindt je daarentegen veel meer psycho-sociale problematiek; het overwerkt raken bijvoorbeeld. Hoe kom

THB: Hoe zit het met mensen die psychosomatische klachten hebben en daar librium of valium voor slikh3n?

E. Baars: Dat is geen bedrijfsgeneeskunde, m a a r huisartsengeneeskunde. Ik geef overigens ook geen medicijnen (tenzij bij uitzondering in akute lichamelijke ziektegevallen).

Worden psychosomatische klachten veroorzaakt mede door de werksituatie, dan valt het wel onder de bedrijfsgeneeskunde.

THB: Wanneer klachten ontstaan doordat de werksituatie niet optimaal is, dan zou die moeten veranderen, maar dat zij zaken die hier in ieder geval buiten de invloedssfeer van de bedrijfsarts liggen.

E. Baars: Vaak is het een kombinatie van de werksituatie en de betrokken persoon met zijn persoonlijkheid. ..

5

THB: ... Zou je hem dan moeten overplaatsen?

E. Baars: Nee, ik zal er zeker niet n a a r streven in eerste instantie zo iemand uit die werksfeer over te plaatsen. Dat moet eerst nauwkeurig onderzocht worden. Wanneer bijvoorbeeld zijn persoonlijkheid hierin ook een rol speelt, is de kans groot dat hij elders in een vergelijkb a a r moeilijk parket komt te zitten Ik denk dat je, door een goede samenwerking met mensen die verantwoordelijk zijn voor een stukje organisatorisch beleid, én met de persoon zelf, in een persoonlijke begeleiding, een heel eind in de goede richting komt. Het is zeker niet zo, dat ieder willekeurig persoon, die problemen in de werksituatie heeft, d a a r m a a r uitgehaald moet worden.

THB: De vorige bedrijfsarts, Overman, heeft daar nogal wat problemen mee gehad. Bent u niet bang om daar ook veel problemen mee te krijgen?

E. Baars: Ik kan erg weinig zeggen over het verleden. Het is niet aan mij om d a a r eeen oordeel over te geven. Bovendien gaat het mij als persoon niet aan.

In het algemeen k u n je stellen dat problemen in samenwerkingsv/orbanden vaak worden geïnitieerd door rolkonflikten. Het is dus zinvol om stil te staan bij waar de grenzen liggen van degenen met wie ik te maken krijg en bij wat mijn werkterrein is. W a a r kunnen we die twee samenvoegen, zonder in elk a a r s gebied te treden, om te komen tot bepaalde oplossingen.

Wanneer er bijvoorbeeld organisatorische problematiek is ontstaan, is het niet aan mij om die op te lossen.

Wel heb ik hierin een signalerende, adviserende, bemidelende of begeleidende rol.

Mijn taak is het bevorderen van een gezond werkmilieu: geestelijk, lichamelijk, ergonomisch, of vanuit welke hoek je dit ook wilt belichten. Dat betekent dus dat je elkaar nodig hebt om verbeteringen te bewerkstelligen zonder in eikaars terrein te treden kun je veel baat hebben bij eikaars hulp en adviezen. Vooralsnog zie ik d a a r niet zo een probleem in.

THB: Hoe ziet u de taak als bedrijfsarts op de hogeschool?

E. Baars: Dat is moeilijk te zeggen zo lang ik het bedrijf niet ken. W a t ik wil is beginnen aan de basis, bij mensen die het spreekuur bezoeken.

Daar zal ik me in eerste instantie in verdiepen. W a n n e e r ik heb kennis gemaakt met de verschillende subgroepen binnen de hogeschool komt de rest vazelf.

THB: is er geen schroom bij de mensen om naar de bedrijfsarts te gaan?

E. Baarsi Dat kan best. Overigens denk ik dat ik d a a r zelf ook het één en ander aan zal kunnen doen. Het lijkt me duidelijk dat mensen die h u n bedrijfsarts kennen, minder moeite hebben om binnen te komen. Onkunde geeft onzekerheid en ververhoogt de drempel.

Winfried Kleinegris

Dr. Baars houdt spreekuur op de hogeschool in gebouw E, kamer 20 op de volgende tijden: - maandag en donderdag: van 14.00 tot 16.00 uur; - dinsdag en vrijdag: van 13.00 tot 15.00 uur.

Het telefoonnummer is: (66)2521. thb 13-28 november 1980

THB: Op veel plaatsen wordt in toenermnde mate gesproken over het ,stagrwren van de verzorgingsstaat'.

Men lijht daarmee te willen aanvoeren dat dat systeem van garanties VOO het welzijn van overheidswege, haar beste tijd heeft gehad. Hoe denkt u daar ovÉr?

Prof. Zijderveld: De Rotterdamse hoogleraar sociologie Van Doom komt in dat verband altijd met de pvmten .onbeheersbaarheid' en .onbetaalbaarheid'. Die onbeheersbaarheid is dan een gevolg van de uitwaaierende professionalisering in het verzorgingsveld, en die onbetaalbaarheid neemt mede als gevolg van de energiekrisis een omvang a a n die we tot voor kort nauwelijks hadden kunnen vermoeden. Op hele harde ekoomische gronden stoot die verzorgingsstaat duidelijk a a n grenzen, en dat is dan vooral wat wordt bedoeld met .stagnerende verzorgingsstaat'. Mijn kollega Adriaansens en ik zijn in ons boek daarbij vooral geïnteresseerd in de dimensies die door veel sociologen en ekonomen verwaarloosd worden, namelijk de kulturele dimensies. Zo je wilt, de meer kwalitatieve aspekten van die stagnerende verzorgingsstaat. En überhaupt het fenomeen verzorgingsstaat.

'Onder Tilbu| sociologen'

„In onze ver doorgevoerde verzqingsstaat wordt die maatschappij steeds ontirijpelijlcer" .zacht' is. beleidsmatig te weinig .pakbaar'.

Prof. Van Seters: Een ander belangrijk punt van eminent belang in de huidige diskussie over de verzorgingsstaat zoals die in Nederland wordt gevoerd, vind ik dat de kultuursociologische traditie waarop de twee auteurs voortborduren, een wetenschappeli)k alternatief biedt voor de journalistieke kritiek waara a n de verzorgingsstaat steeds meer bloot staat. Die wordt geïllustreerd door bestsellers als .De Nieuwe Vrijgestelden' van Vuijsje en, het afge-

Onder .verzorgingsstaat' kunnen we een samenlevingsvorm vers^ waarin een systeem van overheidszorg dat op demokratische wijze funktioneert, garant j-voor het kollekt.eve welzijn van alle leden van de samenleving. Dit, bij handhaving van de onderingsgewijze produktie. Dat begrip verzorgingsstaat' vormt de laatste jaren een veelbesproken ondfrp, onder andere m kringen van politici journalisten en wetenschappers. Veelvuldig kan men gelu opvangen over de beleidsmatige onhoudbaarheid van die verzorgingsstaat (teveel welzijnswerk),r haar ekonomisch faillissement (overheidsbezuinigingen nodig) of over de negatieve gevolgen ve .verzorging van de wieg tot Btnnïnkórt verschijnt bij uitgeverij Van Loghum Slaterus een ï, getiteld .Vrijwillig initiatief in de Verzorgingsstaat'. Het is van de hand van prof. dr. Hansiaansens en van prof. dr. Anton Ziiderveld beiden als hoogleraar algemene sociologie verbondeoi de fakulteit Sociaal Kulturele Wetenschappen van de Hogeschool Tilburg. In het boek wordt oftuursociologische wijze ingegaan op geschiedenis, aktualiteit en toekomst van het .partikulier inilf omtrent de verzorging van welzijn THB had een gesprek met een van de auteurs, profir Zijderveld, en met prof m'r Paul van Seters, hoogleraar rechtssociologie aan de Tilbe fakulteit Rechtswetenschappen.

lagere strata in de samenleving, m a a r voor alle strata, in toenemende mate onbegrijpelijk wat die maatschappij eigenlijk is. Iets wat in onze ver doorgevoerde verzorgingsstaat heel akuut wordt. Het fenomeen ,maatschappij' is in een traditionele samenleving nog ,gemeenschap', en nog te begrijpen, emotioneel haast n a te voelen. In een verzorgingsstaat met een atrofiërend maatschappelijk middenvel word je gekonfronteerd met een onbegrijpelijke struktuur, wat ik dus ,Abstrakte Samenleving' noem. Daarop kun je als individu al helemaal niet meer

zo'n eenduidig antwoord op mogelijk is. Ongetwijfeld zijn er n u voorbeelden aan te wijzen waarbij Euro's voor Rechtshulp burokratische neigingen vertonen, waar gevestigde belangen in spanning komen met de belangen van de kliënten voor wie die buro's zijn opgericht. Ook zullen dit soort dingen wel te zeggen zijn van Advokatenkollektieven.

Maar. wat is de representatieve rechtshulp waar je n a a r moet kijken om een idee te krijgen van wat er aan de hand is? Je ziet dat die eerste generatie Wetswinkels nog springlevend is Hier in Tilburg, op

en burokratisering van verzorgi vroeger veelal in dat maatschappein het algemeen, dan denk ik dat 14k middenveld gebeurde, namelijk daarop een wat positievere kijk h de verzorging van het welzijn van dan zij. Dit betekent natuurlijk i mensen, wordt in toenemende mate dat ik blind ben voor de gevol? een taak van de overheid. Vrijwilvan de modernisering van de i lige verenigingen komen hierdoor zorging, van de burokratisering, T 0P de achtergrond te staan. gevestigde belangen, en v a n de kapseling door de overheid via s. sidieregelingen.

Prof. Van Seters: Dat lijkt nüj ook wel de kracht van de analyse v a n Adriaansens en Zijderveld. dat ze een doelbewuste poging ondernemen om de analyse-op een nieuw nivo te tillen. Een aspekt v a n de problematiek in de krisis van de verzorgingsstaat wordt daarin fundameenteel n a a r voren gehaald. Je hebt in die zogenaamde krisis drie nivo's van analyse, te weten het nivo van de betaalbaarheid, van de openbare financiën, ten tweede het nivo v a n de beheersbaarheid, zoals recent breed uitgemeten in bijvoorbeeld het rapport van de kommissie Vonhoffl). en ten derde dus dat kultuursociologische nivo dat de twee auteurs trachten te ontwikkelen.

Abstrakte samenleving

THB In een verzorgingsstaat is het belangrijk dat burgers voorzi)3n zijn van mformntie. van juridische en sociologische kennis. Dreigen instellingen als rechtswinkels en MaatTHB- Wat moet je nu eigenlijk p schapelijke Advies en Informatie cies verstaan onder dat begrip ^ Centra door schaalvergroting met zorgingsstaat?

Is dat een land een verlengstuk te worden van die een bepaalde kuituur, of een ^'verzorgingsstaat, die voor veel mentiek stelsel? ^^'^ ^° onoverzichtelijk en ingewikkeld IS, dat zij hun rechten nauweProf. Zijderveld: W a t wij stellen «/fes kennen'' dat datgene wat vroeger juist s privé-initiatief werd overgelaten f^of Zijderveld: J e ziet dat juist via verzorging v a n welzijn in brede iBubsidies onder andere allerlei vrijdat dat in toenemende mate (Wilhgersaktiviteiten in het netwerk overheidstoafe gaat worden Dat van die verzorgingsstaat terecht korationalisering van de verzorgimen. Dan moeten er ook vaak proJe krijgt in dat proces van moder^essionelen aan te pas komen, waarsering van de samenleving als door dan, zeg maar, dat in het srtaware een automatisme waarin mien van die gerationaliseerde veroverheid steeds meer gedwoii(Zorgmg terecht komt, e n . . . wordt om verzorgingsstaat te n / den. Je ziet dat in de Derde l'^'^f Van Seters: ... wordt ingekapreld bijvoorbeeld. Over het al^eld. meen beperkt men het begrip ' zorgingsstaat' verder tot wat r^of Zi]derv\eld: Precies, wordt ingedemokratische systemen noemt I^apseld, door de wetmatigheden van zou Rusland geen verzorgingss «e burokratische verzorgingsstaat, zijn. Ik ben het daar niet mee ft™t gaat dan nog niet eens om Het begrip k u n je niet beperken Ideologische wetmatigheden. Daarparlementaire systemen. Dus, f^ gekoppeld vind ik dus een heel afhankelijk van het polit belangrijk punt inderdaad, informasysteem, k a n verzorging in to "e kennis, juridische en sociologimende mate een overheidstaak i^™e kennis, in éérste instantie op den. Dat k a n heel radikaal ge^^^ eenvoudig nivo. Wèl een erg beren zoals in socialistische systerjaagnjk nivo, zoals bijvoorbeeld dat minder radikaal, zoals in weste.°^tenlandse werknemers met een pese systemen en heel minini^'''^*'kkige taalbeheersing en gevergeleken bij Rusland en M^fekkige kennis weten waarop ze in Europa, in Amerika. Wij hel^^e verzorgingsstaat tenminste recht verder 'in diè zin ook nog een ^f Dben. Op kennissociologisch nivo delijkere omschrijving van hei^°* het wat verder gaan. Je grip verzorgingsstaat, dat wij e'*^^}^ dan uit op mijn thema .Abwijzen dat daarin het maatschaiStrakte Samenleving'. Sociologisch lijk middenveld atrofieerts) l^ezien is het dan niet alleen voor de

Rusland, W. Europa, Amerika

Wetenschappelijk alternatief Prof. Zijderveld: W a t wij proberen te doen is juist, zeg maar, die hele traditie van de kultuursociologie toe te passen. Niet alleen m a a r ergens OVER praten. Die kultuursociologische optiek is een manier van problemen benaderen zoals Mannheim2) dat deed, van, nou ja meer de Weberiaanse sociologies), m a a r dan toch genoeg aangeslagen door het meer normatief georiënteerde marxisme. Dit om niet helemaal in die ,Wertungsfreiheit'4) van Weber te blijven steken. Meer begaan met de problemen v a n beleid, dat is dus vooral de optiek in het verlengde w a a r v a n wij trachten nieuwe dingen in de diskussie in te brengen.

Zonder ze overigens helemaal n a te praten. Het is natuurlijk wel duidelijk dat de ekonomische problematiek hierna de harde kern blijft.

Maar die kuituur. dimensie, zo je wilt, die sociaal-psychologische dimensie, is hier in Nederland erg verwaarloosd. Waarschijnlijk vanuit het idee d a t het wetenschappelijk te

Nieuwe vrijgestelden

.Kraken: sociaal recht in verzorgingsstaat'

lopen jaar, ,De Markt van Welzijn en Geluk' van Hans Achterhuis Eén van de aantrekkelijke kanten van de analyse van Adriaansens en Zijderveld is dat zij proberen zo duidelijk mogelijk te presenteren. Zij ontkrachten daarmee de opvattingen als zouden er voor de problemen m die verzorgingsstaat enkele pasklare oplossingen bestaan. Die

sociale en kulturele struktuur van de verzorgingsstaat zijn volgens hen niet van de ene op de andere dag. of zelfs generatie, te veranderen.

Hun konklusie lijkt te zijn dat in de moderne samenleving geen of weinig plaats is voor vrijwilligerswerk in de traditionele zin. Als je dan die konklusie m a g uitbreiden tot de analyse v a n de professionalisering

Prof. Van Seters: Die term .Nieuwe Vrijgestelden' is n u bij uitstek wat Zijderveld in zijn hoofdstuk .joumalistische analyse' noemt. Het klinkt bagatelliserend, en zo is het ook wel enigszins bedoeld. Maar tegelijkertijd kan natuurlijk niet worden ontkend dat problemen waar iemand als Achterhuis of Vuijsje ^ich in vastbijt, dat dat hele wezenlijke problemen zijn.

Prof. Zijderveld: Als ik d a a r even op m m a g haken. Ik ben niet zo negatief over dat joumalisme. W a a r ik vooral in de konklusie van ons boek protest tegen aanteken, is dat wetenschapsmensen journalistieke uitspraken gaan doen Aan zo'n boek van Vuijsje, die toch op de eerste plaats journalist is, zul je niet al teveel zwaarwichtige konklusies gaan verbinden. De f unktie ervan is vooral bewustmaking v a n processen. Ik verzet mij tegen joumalisme in de vorm van beleidsuitspraken van een professor-doktor Die en Die. Zelf heb ik. nauw aansluitend bij die term .Nieuwe Vrijgestelden', willen wijzen op de interessante ontwikkeling die je krijgt, dat weer stands-verschijnselen ontstaan, zoals een bepaalde taal, een manier van optreden. J e ziet dat die professionele verzorgers toch weer standenkenmerken gaan krijgen, dus geen klasse-kenmerken. Je ziet dan dat een heel ver doorgevoerde verzorgingsstaat weer trekken gaat krijgen die nogal vóór-modem aandoen. Allerlei groeperingen die h u n belangen hebben als professionelen, gaan ieder voor zich h u n standskenmerken krijgen.

Prof. Van Seters: Mijn kritiek heeft ook niet zozeer betreking op Vuijsje, als wel op een m a n als Achterhuis, die zich zelf presenteert als filosoof, en in het voetspoor van Illich, - ook zo'n journalistieke wetenschapper -. en van Marx. de halfgod v a n de objektieve wetenschap, zijn licht laat schijnen op de ontwikkelingen op de welzijnsmarkt. Hij doet dat ook helemaal gevangen in dat vokabulaire van de analyse die ten grondslag ligt a a n het geschrift van Vuijsje.

Ik ben het natuurlijk met Zijderveld eens, als hij wijst op de hoge vlucht van die .standenkultuur' in de moderne verzorgende beroepen.

.Rationalisering van de verzorging'

reageren.

Prof. Van Seters: De ontwikkeling van vooral de alternatieve rechtshulp in de jaren zestig is één van de sleutelvoorbeelden van de modernisering van de verzorging. Het gevaar dreigt dat die rechtshulp wordt ingekapseld, m a a r je moet je wel afvragen of dat gevaar zich ook realiseert. Ik weet niet of daar wel

THB: Sami3nhangend met die .professionalisering' van de verzorging wordt nogal eens de term .Nieuwe Vrijgestelden' gebruikt.

Men zegt dan vaak. dat die ,Nieuwe Vrijgestelden' een nieuwe elite in de samenleving is geworden. In dat kader verscheen ook dit jaar het inmiddels befaame en veelbesproken boek ,De Markt van Welzijn en Geluk' van Hans Achterhuis. Hoe staat u daar tegenover?

de Juridische EHBO bruist h e t van de aktiviteiten.

Prof. Zijderveld: Ik merk dat ik hier toch pessimistischer ben dan Van Seters. Hij zegt .ze zijn nog springlevend', terwijl ik zeg .kom over tien jaar nog eens terug*, want volgens mij is die rechtshulp dan al lang in professionalisering vastgelopen.

THB: Kritiek op die verzorgingsstaat, leidt dat niet snel tot puur liberalisme?

Prof. Zijderveld: Ik ben erg voorzichtig in het bekritiseren van de verzorgingsstaat. De verzorgingsstaat biedt, gekoppeld a a n een im(Vervolg op pagina 8)

thb 13-28 november 1980

Vervolg van papina 7

Onder sociologen moralistisch ethos6), nog de grootste garanties voor vrijheid, voor Uberahteit in de oude zin van het woord, zonder de onverantwoordelijkheid en grote ongelijkheid in de samenleving. Een zekere balans tussen gelijkheid en vrijheid vind ik in de verzorgingsstaat beter gegarandeerd dan in een niet-verzorgingsstaat, of dan in een radikaal georganiseerde verzorgingsstaat zoals in Oost-Europa. Ik denk dat wat wij doen, in het verlengde v a n een m a n als Mannheim, niet voert n a a r een liberalisme, m a a r veel meer n a a r het zoeken van een balans tussen vrijheid en zo weinig mogelijk ongelijkheid. Bovendien geloof ik ook, dat binnen dat liberalisme zelf, in een politieke partij als de VVD bijvoorbeeld, wel stromingen zijn die je de ,linkervleuger zou kunnen noemen, en die met innovatieve ideeën komen welke niet meer passen in het traditionele liberalisme.

Die dus, gegeven de verzorgingsstaat, toch zoeken n a a r ontwikkelingen v a n vrijheid welke niet gepaard gaan met onverantwoordelijke ongelijkheid.

Kraken: Sociaal recht THB: In het boek ,Vrijwillig initiatief in de Verzorgingsstaat' dat binnenkort verschijnt, stelt professor Zijderveld onder andere dat bij het verschijnsel kraken sprake is van een konflikt tussen sociale rechten (recht op wonen) en politiek/bur-

gerlijke rechten irecht op huizenbezit). De verzorgingsstaat zou een situatie geschapen hebben waarin die sociale rechten die politiek/burgerlijke rechten steeds meer gaan aantasten. Wat vindt u (Van Seters) daarvan?

in onze verzorgingsstaat. W a t zich zal gaan voordoen is de vraag, welke rechten nu prioriteit moeten gaan hebben.

Prof. Van Seters: Op een bepaald nivo denk ik d a t er zeker duidelijk sprake is van een konflikt tussen het recht op eigendom v a n diegenen van wie het bezit wordt gekraakt, en het recht op wonen v a n diegenen die kraken. Ik denk (ook) echter dat h e t m a a r één manier is om zicht te krijgen op wat het recht in die verzorgingsstaat en van die verzorgingsstaat is. W a t de juridische problemen rond het kraakrecht vooral veroorzaakt is de toenemende vervlechting van recht en beleid, die het kraken duidelijk illustreert. De beleidsimplikaties van dit kraakrecht bijvoorbeeld, onderscheidt het v a n eerdere typen v a n recht, zoals het politiek en burgerlijk recht. Je vindt dat ook geïllustreerd in de anti-kemenergie-beweging: wat de rechten zijn, welke rechten geclaimd kunnen worden, is niet meer eenvoudig te beslissen door een rechter. De krakers doen d a n ook een beroep op de legitimiteit v a n h u n claims onder verwijzing n a a r het door de (verzorgings - wvg) Staat der Nederlanden gevoerde beleid.

THB: Je zou kraken dus als een manier van kritiek kunnen zien, op het falend woningbeleid in de verzorgingsstaat. Zou de toename van zelfhulpgroepen rondom bijvoorbeeld problemen als overspanrv3nheid, analfabetisme en dergelijke ook als zodanig bekeken kunnen worden?

Je mag van een verzorgingsstaat immers toch verwachten dat ze daarvoor wel de nodige voorzieningen heeft getroffen?

Prof. Zijderveld: Dat is een andere problematiek d a n waarmee ik me bezighield. Je ziet dat sociale rechten de neiging hebben parasitair te worden ten aanzien van h e t andere koppel van rechten. Parasitair in die zin dat ze vanuit sociale rechten steeds meer energie wegzuigen. In feite is dat een groot spanningsveld

Pessimistischer

Prof. Zijderveld: Je kunt die zelfhulpgroepen inderdaad zien als een alternatieve manier van verzorging.

Het is mijn idee dat die zelfhulpgroepen in een zich ontwikkelende verzorgingsstaat niet alleen gezien moeten worden als een legitieme kritiek op professionalisme, m a a r dat er ook dimensies in die zelfhulpgroepen zitten van wat ik meer noem ,het zich terugtrekken op de kleine, meer herkenbare groep'. Dat vind ik nou typerend voor reakties überhaupt tegen die abstrakte samenleving. Overigens veranderen die reakties a a n die abstrakte samenleving helemaal niets, integendeel.

Prof. Van Seters: Ik denk d a t hier ook op het spel staat een belangrijk aspekt van het punt van de professionalisering van de verzorging, en van de gevolgen die dat heeft voor de kliënten. Het speelt een grote rol in het boek ,De Markt van

Welzijn en Geluk' v a n Hans Achterhuis, wat ik al enkele malen h e b genoemd. Een centrale zinsnede uit dat boek is, dat de professionalisering van de verzorging zelfstandige mensen heeft veranderd in hulpbehoevende kliënten. Aan zo'n simplistische tegenstelling zouden Adriaansens en Zijderveld zich nooit bezondigen, m a a r ik geloof toch d a t ik minder huiverig ben voor de toekomstige mogelijkheden van zelfhulpinitiatieven, d a n zij. Ik geloof namelijk niet in de uitgangsstelling dat professionalisme onvermijdelijk een bijna totale afhankelijkheid met zich mee brengt. Ik geloof in de mogelijkheden v a n zelfhulpgroepen, dat wil zeggen in de kans, niet de zekerheid, d a t dergelijke alternatieven voor de gevestigde, beroepsmatige verzorging zich weten te vrijwaren tegen gevaren v a n burokratisering, inkapseling, gevestigde belangen, en wat dies meer zij.

Prof. Zijderveld: Daar zijn wij inderdaad pessimistischer over.

Wouter van Gils

NOTEN: 1 Rapport Kommissie Vonhoff: oktober 1980; behandelt een hernieuwde a a n p a k van het Welzijnsbeleid in Nederland.

2 Karl Mannheim: 1893-1947; Hongaars-Engels socioloog en sociaal-pedagoog; beïnvloedde onder andere Netierlandse socialisten met h e t idee v a n .planning van vri]heid'.

3 V/eberiaanse sociologie: genoemd n a a r de beroemde socioloog Max Weber; zie 4.

4 ,V^ertungsfreiheit': vert: .waarde vrijheid; belangrijk item in het denken v a n Weber (1864-1920). i n h o u d e n d e d a t wetenschappers in h u n werk géén afleidingen moeten verrichten, v a n wat m e n behoort t e doen uit wat .objektief' is vast te stellen.

5 Atrofiëren: wegkwijnen;

Klynveld Kraayenhof & co ACCOUNTANTS

WIJ zijn een internationaal georiënteerd accountantskantoor met vestigingen in binnen- en buitenland.

Op verschillende kantoren in Nederland is plaats en toekomst voor

jonge bedrijfseconomen die registeraccountant willen worden.

In een op dienstverlening ingestelde flexibele organisatie krijgen 211 de gelegenheid een brede ervaring op hoog professioneel niveau op te doen.

De sterk gevarieerde controle- en adviesopdrachten worden m veelal kleine teams uitgevoerd In combinatie met een intensieve begeleiding door werkoverleg, interne opleidingen en vaktechnische ondersteuning vanuit het Directoraat Vaktechniek, biedt dit een reële mogeliikheid snel een interessant vak te leren.

De loopbaanbegeleiding is gericht op interne promotie naar functies op hoog niveau in Nederland en in het buitenland Naast vakbekwaamheid in ruime zin kunnen als functie-eisen onder meer genoemd worden analytische aanleg communicatief vermogen, representativiteit en spankracht Geïnteresseerden verzoeken wij een oriënterend gesprek aan te vragen bij de heer C Brandenburg, fioofd van onze afdeling Personeelszaken, Prinses Irenestraat 59. 1077 WV Amsterdam, telefoon 020-5410541.

Amslerdam Almere Amersfoort Apeldoorn Arnhem Breda Deventer Dordrecht Drachten Eindhoven s-Gravenhage G r o n i n g e n Haarlem Heerlen Hengelo s Hertogenbosch H o o r n Leeuwarden Middelburg Niimegen Ftotterdam Utrecht Zwolle A n t w e r p e n Barcelona Brussel Dusseldorf Hamburg Londen Madrid Milaan F'ariis Zug Zurich Bogota B u e n o s Aires Caracas Cura<;ao Jakarta Montevideo N e w York Paramaribo Rio de Janeiro Salvador Sao Paulo Sint Maarten ( N e d Antillen)

Studium Generale is verhuisd.

De twee ruimtes (in gebouw A en gebouw C) zijn n u samengevoegd tot twee kamers in gebouw B: B2 en B3, voorbij de postkamer. Vanaf 24 november weer bereikbaar.

Telefoonnummers zijn onveranderd (66)2166, (66)2266 en (66)2082.

verschrompelen.

6 Immoralistisch ethos: S a m e n b i n d e n d Wereldbeeld b i n n e n één maatschappij, gek e n m e r k t door het niet in tradities verankerd zijn v a n betekenissen, waarden en normen, door overheersing door burokratie v a n betekenis en inhoud v a n het handelen, door groot belang v a n konsumptie ten overstaan v a n produktie. door een zwak aanwezige gemeenschapszin enz.

Literatuur H. Adriaansens en A Zijderveld .Vrijwillig initiatief in d e verzorgingsstaat'. Van Logh u m Slaterus. Deventer; (verschijnt eind november 1980).

A. Achterhuis .De Markt v a n Welzijn en Geluk'. AMBO - 1980.

J. A. A. v a n D o o m e a. .De Stagnerende Verzorgingsstraat'. Boom - Meppel; 1978.

Philippe Nouet a n d Philip Selznick. .Law and Society in Transition: Toward Responsive Law'. H a r p e r & Row; New York - N.Y.; 1978.

Voor 8 januari 1981 is weer een voorlichtingsdag voor leerlingen van 5 en 6 VWO (en eventueel h u n ouders) gepland. Wij zoeken voor deze d a g nog

GROEPSBEGELEIDERS Deze dag worden de ± 500 leerlingen ingedeeld in groepen v a n 10 a 15 personen. Voor deze groepen zoeken we ouderejaars studenten, die een diskussie n a a r aanleiding v a n een film leiden en een rondleiding door de hogeschool en omgeving (studentenflats, studentensporthal etc.) verzorgen.

Bel even met Studentenzaken om je op te geven als groepsbegeleider (telefoon: 662211/662135) of kom even langs.

Riny en Marianne

si

I

Vervolg van pagina 1

Kantoorautomatisering ekonomische en organisatorische.

Kantoorautomatisering staat niet op zich, maar is een onderdeel van een ruim maatschappelijke omwenteling. De onderzoekers geven een voorbeeld: nieuwe informatieverzamelende en verwerkende technologieën kunnen tot veranderingen in de vereiste kwaliteiten van arbeidskrachten leiden, m a a r het gebrek aan arbeidskrachten met zo'n kwalifikatieniveau kan mechanisering en automatisering in de hand werken.

Dit gebrek aan dergelijke arbeidskrachten kan voortkomen uit veranderingen in de voorkeur voor bepaald soort werk. Om deze technologische veranderingen evenwichtig te beoordelen is het gewenst de samenhang tussen deze verandering en verschuivingen in de voorkeuren te onderzoeken.

De mikro-elektronika leidt weliswaar tot een stroomversnelling, maar technologisch is er niets nieuws aan de hand. De effekten van kantoorautomatisering zijn eerder afhankelijk van de wijze waarop de veranderingen worden geïntroduceerd dan van die nieuwe technologie zelf. Wentink en Zanders zien geen rechtlijnige samenhang tussen een verdere automatisering en afname van werkgelegenheid en kwaliteit van de arbeid. Het verlies van arbeidsplaatsen gaat hand in hand met de kreatie van nieuwe arbeidsplaatsen. Kwetsbare groepen, uitvoerders van eenvoudige routine-

matige handelingen zullen verdwijnen. De wat oudere manager krijgt het moeilijk om op de automatisering in te spelen en uit onderzoek bhjkt dat de arbeidstevredenheid onder invloed van automatisering ook al niet is toegenomen. Die ontevredenheid kan het gevolg zijn van de wijze waarop de automatisering wordt geïntroduceerd en begeleid door het management. Daar ligt volgens de onderzoekers de grootste taak: „veranderingen worden niet zozeer door de homputer bepaald, maar veeleer door de uitgangspunten van het management."

E.V.

Nouwens verhuizingen Erkend Rijksverhuizers

Internationale Verhuisonderneming en opslag van inboedels verpakkingen overzee

Lage Witsiebaan 102-112-136 Telefoon 013-670526/674796 Tilburg

ZELF INPAKKEN. ZELF MEENEMEN, DAT IS HET EERSTE VERDIEND! Een kleine greep uit onze gróte collectie meeneem-meubelen

Lifttafel massief grenen, n vijf standen te verstellen.

Ladenl(astjes massief grenen, onbehandeld dus zelf te beitsen of te lakken.

Zitslaapelement uitgevoerd in koudschuim, met afritsbare katoenen tijk

Meeneemprijs

Meeneemprijs

5 laden ƒ165,— 4 laden ƒ146,— 3 laden ƒ129,—

Meeneemprijs

F.358:

Massief grenen krukken, onbehandeld dus zelf te kleuren of te beitsen.

Het spindelkrukje is te koop voor de prijs van ƒ 75,— de lamp kost ƒ85,50

^.

Meetteen^anen bij A tot Z

ein 33, Tilburg (toegankelijk via parkeergarage Koningsplein en de winkel van A tot Z) Tel.013/433084

Meeneemprijs vanaf

Zelf meenemen H^t;^ - tegelijk o o k " h ? / é l r t T J f s ^

met het leukste ^an'C euksfe'^/'i' *°^'' "^^' ^uis gaat ^ v a n Tilburg. PAKHFTMF, m..1" ""^^^ eigengeryde

officieel AFSCHEID KvB­LI D Per 30 november 1980 heeft drs. A. Vermeulen ontslag genomen ais lid v a n het Kollege van Bestuur.

Raad en Kollege willen u g a a r n e gelegenheid bieden afscheid te n e m e n van drs. Vermeulen als lid v a n het Kollege van Bestuur.

U wordt d a a r t o e uitgenodigd op m a a n d a g 1 december 1980 om 16.30 u u r in de Portrettenzaal. w.g. Drs. J. Verster, voorzitter Kollege van Bestuur w.g. Dr. D. G. E. Backx, voorzitter Hogeschoolraad

PROPEDEUSE EKONOMETRI E Verplichte literatuiir Ekonometrie (oriëntatie).

Russel en Wilkinson; Micro economics, a synthesis of m o d e m a n d neoclassical theory. CWiley, 1979). Dit in plaats v a n het in de studiegids 1980/1981 genoemde boek van Henderson en Q u a n d t .

DOKTORAAL TENTAMEN BURGERLIJK RECHT Onlangs heeft de Fakulteitsraad besloten, dat het doktoraal I ­ t e n t a m e n (oude stijl) Burgerlijk recht vanaf 1 j a n u a r i 1981 drie m a a l per j a a r schriftelijk zal

worden afgenomen, m e t dien verstande d a t s t u d e n t e n die vóór 1 mei 1980 het k a n d i d a a t s I I ­ examen (oude stijl) met goed gevolg hebben afgelegd tot 1 juli 1982 I n de gelegenheid worden gesteld om bij prof.

Schoordijk mondeling het t e n t a m e n Burgerlijk recht af te leggen. Voor de laatstgenoemde kategorie studenten geldt, d a t de afwijzingstermijn, die wordt gegeven als uitvloeisel v a n de ene t e n t a m e n v o r m , in acht genomen moet worden, ook wan­ neer men in tweede instantie kiest voor de a n d e r e t e n t a m e n v o r m .

Zoals reeds vermeld in het THB v a n 24 oktober jl. zal het schriftelke t e n t a m e n Burgerlijk recht in 1981 worden afgenomen op de volgende d a t a : ­ 23 j a n u a r i 1981 ­ 19 mei 1981 ­ 18 a u g u s t u s 1981.

EXAMENREGLEMENT C2 BEZEMKLAS O n l a n g s heeft de Fakulteitsraad besloten om bij wijze v a n overgangsregeling versoepeling a a n te brengen in het C2­examen­ reglement oude stijl (bezemklas).

A. Dagstudenten Het reglement wordt gewijzigd voor wat betreft d e vakken privaatrecht, staatsrecht en strafrecht.

De regeling was: toetsen in december/januari, t e n t a m e n s in mei en in a u g u s t u s (en eventueel in oktober).

De regeling wordt.­ toetsen zijn afgeschaft, t e n t a m e n s worden afgenomen in december, mei en a u g u s t u s (en eventueel in oktober).

B. Avondstudenten Ook hier wordt het reglement gewijzigd voor wat betreft de vakken p r i v a a t r e c h t , staatsrecht en strafrecht.

De regeling was: toetsen in december/januari, t e n t a m e n s in mei, a u g u s t u s en december (en eventueel in januari) met dien v e r s t a n d e d a t van de drie t e n t a m e n p e r i o d e s mei, a u g u s t u s en december de s t u d e n t per vak slechts twee m a g b e n u t t e n .

De regeling wordt: toetsen zijn ■ "afgeschaft, t e n t a m e n s in decem­ ber, mei, a u g u s t u s en december (en eventueel in januari) met dien verstande d a t v a n de vier tentamenperiodes december, mei. a u g u s t u s en december de s t u d e n t per vak slechts drie m a g benutten.

Avondstudenten, die in december/ j a n u a r i a a n s t a a n d e nog bezig zijn met C2­tentamens (als uitloop van d e t e n t a m e n s van afgelopen zomer) hebben d u s indien zij niet slagen, zowel in mei als in a u g u s t u s als in december d e gelegenheid a a n de C2­tentamens v a n de hoofdvakken deel te n e m e n .

De t e n t a m e n s in december a a n s t a a n d e zullen op de volgende d a t a worden afgenomen: ­ staatsrecht 8 december 1980 ­ p r i v a a t r e c h t 10 december 1980 ­ strafrecht 12 december 1980.

S t u d e n t e n , die zich hebben aange­ meld voor de toetsen van privaatrecht, staatsrecht en/of strafrecht in december/januari a a n s t a a n d e zullen een oproep o n t v a n g e n voor zowel het t e n t a m e n privaatrecht, h e t t e n t a m e n staatsrecht als het t e n t a m e n strafrecht.

hebben voor deze k u r s u s waarbij enige zelfwerkzaamheid is vereist, k u n n e n zich opgeven bij de sekretaresse v a n de vakgroep Sociaal Recht, mej. J. de Meester, k a m e r B 922; telefoon 662254, vóór 15 december a a n s t a a n d e .

N a deze d a t u m zullen zij die zich voor de k u r s u s hebben opgegeven worden uitgenodigd voor een voorbespreking van de k u r s u s .

STOF TENTAMEN STAATSRECHT 8 DECEMBER 1980

PREVENTIE (prof. dr. J . Bergsma) Dit t e n t a m e n zal op vrijdag 19 december a a n s t a a n d e mondeling worden afgenomen. Degenen die h i e r a a n willen deelnemen dienen zich tijdig in te schrijven. Voor 19 december zal schriftelijk bekend g e m a a k t worden op welk tijdstip )e wordt verwacht.

Studenten (C2­bezemklas) die deelnemen a a n het t e n t a m e n beginselen staatsrecht op 8 decem­ ber, worden geacht d e stof van het vorige j a a r te bestuderen.

Dat wil zeggen: ­ 7e d r u k Belinfante (8e d r u k m a g ook) ­ oude gids staatsrecht (1979/1880) ­ 3e d r u k De Goede ­ Asser­Scholten, Algemeen deel (3e druk) hs. I .

Heeft u nog vragen: n a d e r e informatie geeft Hein Tilborghs, k a m e r B­1024, telefoon: (66)2469 of t h u i s 013 ­ 632063.

DERDE GELEGENHEI D VAN HET ZESDE SEMESTERTENTAMEN

SPORT

TENTAMEN STAATSRECHT I Bij het schriftelijk t e n t a m e n staatsrecht I op 19 december 1980 m a g gebruik worden g e m a a k t van: Nederlandse wetgeving, S t u d e n t e n e d i t i e (Kluwer) losbladig.

SOCIAAL VERZEKERI NGRECHT Gedurende het tweede semester van het k u r s u s j a a r 1980/1981 zal voor het keuzevak Arbeidsrecht een semester k u r s u s Sociaal Verzekeringsrecht worden verzorgd door mr. P. H. Schoe­ maker.

Onderwerp: de werkloosheidsregelingen.

Tijdstip: woensdag v a n 10.30 tot 12.15 u u r .

S t u d e n t e n die belangstelling

SPORTTOURNOOI PERSONEEL KHT O n d e r auspiciën v a n de personeelsvereniging vindt op 16, 17 en 18 december in de s t u d e n t e n s p o r t h a l een t o u m o o i plaats voor alle medewerkers van de KHT. Men k a n zowel individueel als met een team inschrijven voor d e volgende sporten: b a d m i n t o n , tafeltennis, volleybal eu zaalvoetbal.

A a n v a n g van de wedstrijden: alle avonden om 20.00 u u r .

Voor verdere informatie en inschrijfformulieren; Gerry van Gorp, k a m e r D­37, telefoon 2347.

Inlichtingen zaalvoetbal: Paul van H a a r e n , k a m e r B­504, telefoon 2549.

M a a n d a g 1 december ­ Bruine Bonensoep ­ V/iener Schnitzel ­ Spinazie met ei ­ Savoyekool ­ Witlofsla m e t tomaat ­ Gekookte a a r d a p p e l e n ­ Diverse nagerechten Dinsdag 2 december ­ Chinese Tomatensoep ­ Gemarineerd Varkenslapje ­ W i t t e Rijst ­ Ketjapsaus ­ Groente op Chinese wijze ­ At j a r Salade ­ Cïekookte a a r d a p p e l e n ­ Htunburger ­ Diverse nagerechten Woensdag 3 december ­ Franse uiensoep ­ Biefstuk T a r t a a r ­ Stroganoffsaus ­ Doperwten ­ Gestoofde witte kool ­ Gekookte aardappelen ­ Diverse nagerechten Donderdag 4 december ­ Kippesoep ­ Hamburger ­ Currysaus ­ Gebakken krielaardappeltjes ­ Sperciebonen ­ Tuinbonen ­ Appelmoes ­ Diverse n a g e r e c h t e n Vrijdag S december ­ Preisoep ­ Kotelet g r a n d mere ­ Gemengde sla ­ Diverse nagerechten

Bij de DSM Limburg BV zijn momenteel plaatsingsmogelijkheden voor

jonge bedrijfseconomen (v/m) voor een carrière ïn de financieel­economische seictor.

DSM is een industrieel concern, waarin chemie de belangrijkste aktiviteitis.

In totaal zijn bij DSM in binnen­ en buitenland ca. 32.000 mensen werkzaam.

In Nederland ligt het zwaartepunt van de aktiviteiten in Zuid­Limburg, waar ook het Hoofdkantoor is gevestigd. De omzet van het concern bedraagt ca.

13 miljard gulden.

DSM i^

Als gevolg van een ver doorgevoerde decentra­ lisatie bestaan bij de DSM­bedrijfsonderdelen interessante, dynamische funkties voor bedrijfs­ economen; in deze funkties wordt een spilpositie ingenomen tussen o.m. produktie, marketing en verkoop. Van de bedrijfseconoom wordt verwacht dat hij in het lokale management­team vanuit zijn discipline een aandeel levert in de formulering van het beleid dat voor het betrokken onderdeel wordt uitgestippeld. De werkzaamheden omvatten o.m. rentabiliteits­ bewaking, aangeven bedrijfseconomische consequenties van investeringen, bedrijfs­ economische adviezen, budgettering, financieel­ economische ondersteuning bij de meer jarenplanning.

In de beginfase zullen deze werkzaamheden als assistent van de Controller van een bedrijfs­ onderdeel worden verricht.

Afhankelijk van de persoonlijke ontplooiing zijn goede vooruitzichten binnen de organisatie aanwezig.

Via het bij DSM gehanteerde systeem voor loopbaanbegeleiding zal de loopbaan­ ontwikkeling van de nieuwe medewerkers worden bevorderd.

Zeker ook zij die binnenkort afstuderen kunnen reflecteren.

De standplaatsen zijn Heerlen en Geleen/Beek.

Belangstellenden geven wij gaarne nadere informatie. U kunt hiertoe contact opnemen met het Secretariaat van de afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, DSM Limburg BV (tel. 045­782798). Schriftelijke sollicitaties kunnen ­ met toevoeging van een curriculum vitae ­ worden gestuurd aan DSM, Afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, Postbus 65, 6400 AB HEERL EN.

Zelfhulptechnieken Door d e projektgroep .Zelfhulp' v a n de Subfakulteit d e r Sociaal

Kulturele Wetenschappen van de

Filmliga Jmposters' AMBASSADE-THEATER DINSDAG 2 DECEMBER AANVANG. 22.30 UUR Regie: Mark Rappaport.

Met: Peter Evans, Ellen McElduff, Charles Ludlam, Michael Burg, Lina Todd, Randy Danson.

USA 1979 - 110 m i n u t e n - kleur.

Mark Rappaport is m ons land nagenoeg onbekend als regisseur.

Twee laar geleden d r a a i d e op het Film Internationaal Festival zijn ,The Scenic Route', een film die weinig in Nederland gedraaid is.

Hl] maakte, zonder overigens tot een bepaalde richting of ,scene' te behoren, vanaf 1986 een s e n e films van 5 tot 30 m i n u t e n , die hij allemaal uit eigen middelen financierde en vanaf 1973 een a a n t a l lange speelfilms.

Uitgangspunt voor .Impostors' waren enkele delen van Proust's ,A la reoherce d u temps p e r d u ' . Om precies te zijn ,La p n s o n i è r e ' e n .Albertine disparue', verplaatst naar het Amerika van heden. Alhoewel de stof van Proust niet licht verteerbaar is, is ,ïmposters' toch een komische film geworden.

Peter vraagt Tina om bij h e m in te trekken. Zijn a a n d a c h t voor haar blijft alleen op peil door zijn lalouzie. Zijn vermoeden d a t Tina hem bedriegt blijkt n a h a a r dood terecht. Zij had zowel relaties met mannen als met vrouwen Ook bij haar komt hij erachter d a t dit relatiebezit niet is wat hij zoekt.

Tussen Peter's verwikkelingen door IS een namaaktweeling a l s m a a r op

zoek n a a r materieel gewin. Mikey en Chuckie, bij wie Tina assistente is hebben een goochelnummer als dekmantel voor h u n strooptocht n a a r een uit het oude Egypte afkomstige schat. Tina is door hen a a n g e n o m e n omdat ze familie is van een archeoloog die ooit aanwezig was bij de opening van de Egyptische graftombe.

Chuckle IS verliefd op Tina, Mikey op Peter Uit jalouzie vermoordt Mikey Tina, zoals in h e t vervolg alle vrouwen met wie Chuckie n a a r bed gaat. Zodoende fioopt Mickey meer k a n s bij Peter te maken W a n n e e r Chuckie ontdekt dat Mikey zijn maitresse heeft vermoord begint de tweeling te vechten. De twee wurgen elkaar.

W a t geen van beide ooit geweten heeft, is d a t de uit een rijk bankiersgeslacht afkomstige Peter degene is die de gezochte schat bezit Peter daarentegen is altijd zo in beslag genomen door zijn eigen speurtocht n a a r geluk dat hij nooit iets van de jacht van de tweeling heeft gemerkt.

Rappaport is stilisties enigszins beïnvloed door de melodrama's van Douglas Sirk. Hij heeft met n a m e in Ellen McElduff (Tina) en Peter Evans (Peter) a k t e u r s gevonden die met een effen gezicht knettergek k u n n e n doen, wat hij nodig heeft om zijn visie uit te beelden. ,Impostors' is niet alleen bizar m a a r ook een n u c h t e r e overpeinzing over valse en w a r e liefde en de m a n i e r e n w a a r o p allerlei romantische fikties (vooral die van Hollywood) ons leven infiltreren.

Huisvrouwen: Meer of minder tevreden Titel: Beroep huisvrouw. A u t e u r s : Marja van Houten en Gerda hpaander; 177 paginas: prijs ƒ15,-.

ISBN 9062601030 Naast meer theoretische feministisch-socialistische beschouwingen rond het beroep huisvrouw n u ook een boek waarin de opvattingen en gevoelens van een a a n t a l huisvrouwen zélf centraal staan.

De basis voor dit gesprek vormden gesprekken die d e schrijfsters voerden met 29 huisvrouwen a a n de hand van opgen gesprekken.

JJe informatie die h i e r u i t n a a r voren kwam is in het boek besproken aan de h a n d van een a a n t a l thema's.

Door h e t hele boek heen komen de vrouwen zelf veelvuldig a a n het woord door de vele citaten.

Deze worden verbonden door korte, verbindende, samenvattende of k o n k l u d e r e n d e teksten. Het result a a t is een breed scala van manieren waarop huisvrouwen tegen h u n eigen beroep aankijken, op h u n eigen m a n i e r verwoord. Een mogelijk steuntje in de r u g voor huisvrouwen die h u n situatie willen veranderen; een ,must' voor mensen die met huisvrouwen (gaan) werken omdat in dit boek een heel menselijk beeld wordt geschapen v a n de m a n i e r waarop huisvrouwen h u n beroep ervaren.

Katholieke Hogeschool werd de afgelopen jaren heel wat publika­ ties over zelfhulp op d e m a r k t ge­ b r a c h t Tot op heden lag de klem­ toon vooral op zelfhulpgroepen, waarbij lotgenoten in groepsver­ b a n d een oplossing zoeken voor h u n problemen. Voorbeelden v a n deze groepen zijn; de Anonieme Alcoholisten (AA), Vrouwen in de Overgang (VI DO), Diabetes Ver­ eniging Nederland, enz. De pro­ jektgroep wil m de toekomst meer a a n d a c h t besteden a a n d e zelf­ h u l p op individueel nieveau.

Het gaat h i e r om verschijnselen, zoals gezonde voeding, zelfmedi­ katie, h e t zelf h a n t e r e n v a n me­ dische i n s t r u m e n t e n , h e t zelf diag­ nosticeren v a n ziekte, preventie­ aktiviteiten enz.

Als voorarbeid voor de o n t g i n n i n g van dit nieuw aandachtsveld werd door Robert Lafailie en Letta Post­ m a een bibliografie zelfhulptech­ nieken samengesteld. Zo wordt a a n d a c h t besteed a a n lichamelijke en psychische probleemsituaties, alsmede a a n basistechnieken en ondersteunende tedhnieken om deze probleemsituaties te vermij­ den danwei zelf op t e lossen. En­ kele items bij wijze van voorbeeld; zelfdiagnose, ademhalen, gezonde voeding, aambeien, griep, koorts, kanker, fobieën, tranquillizerge­ bruik, enz. enz. Het blijkt d a t e r een overvloed v a n informatie be­ staat om zelf iets a a n deze kwalen te doen, m a a r d a t h e t i n d e prak­ tijk v a a k moeilijk is om een zeker overzicht t e krijgen. Met deze bi­ bliografie is in deze leemte voor­ zien.

Niet alleen voor wetenschappers, m a a r ook met n a m e voor eenieder die zelf wil werken a a n zijn li­ chamelijk en/of psychisch welzijn, is deze bibliografie een belangrijke bron van informatie. Het is de be­ doeling d a t deze bibliografie in de toekomst periodiek wordt aange­ vuld.

De bibliografie k a n tegen ƒ 5,(inklusief portikosten) worden besteld bij mevrouw M. Houtepen (sekretaresse van de vakgroep Sociaal Kultureel Welzijn). Postbus 90153, 5000 LE Tilburg Ter verdere informatie vermelden we hier een overzicht van d e r a p porten van de projektgroep ,Zelfh u l p ' die op hetzelfde adres verkrijgbaar zijn; 1 J a n Maas, Pieter v a n H a r b e r d e n en Robert Lafailie.

Bibliografische Zelfhulp Tilburg.

1978 In deze bibliografie is een groot a a n t a l publikaties over zelfhulp op een systematische wijze bijeengebracht (ƒ4 . - ) .

2 Pieter v a n H a r b e r d e n en Robert Lafailie, Drie opstellen over zelfhulp.

Tilburg. 1980 Hierin zijn drie artikelen opgenomen welke reeds eerder zijn gepubliceerd in resp.

Tijdschrift voor Maatschappijv r a a g s t u k k e n en Welzijnswerk, Maatschappelijke Gezondheidszorg en Anders (ƒ3,-)..

3 H a r r y J a n s e n , Robert Lafailie, Pieter van H a r b e r d e n en Letta Postma, Zelfhulpgroepen in Nederland Deel I Theoretische verantwoording en onderzoeksopzet.

Deel II Zelfhulpgroepen o p somatisch terrein.

Deel III Zelfhulpgroepen op psychisch terrein.

Deel IV Zelfhulpgroepen o p sociaal terrein.

Deel V Aanhangsel.

4 Pieter van H a r b e r d e n en R.Lafaille (red ), Zelfhulp, een nieuwe vorm v a n hulpverlening?

Vuga 's-Gravenhage, 1978, (2e d r u k 1979). Verkrijgbaar bij de boekhandel.

Deze bundel bevat een groot a a n t a l artikelen w a a r i n aand a c h t wordt besteed a a n zaken als plaatsbepaling en achtergronden v a n zelfhulp; kenmerken van en processen b i n n e n de groep; de relatie tussen zelfhulpgroepen en professionals.

Meer informatie bij de wetenschapsvoorlicbter, Henk Blom, telefoon 013 - 662000 / 662003.

11

,|,e,i,o ■

Koningswei, 20 30 u u r : Griftheater met ,Opstaper een solo-programma v a n Naomi Duveen, w a a n n beweging njet n a m e m i m e de basis vormt.

nOVemOer ZONDAG 30 NOVEMBER S t u d e n t e n s p o r t h a l , vanaf 10 00 uur­ V e r t r e k p u n t Warandeloop.

M a r a n a t h a , 11.00 u u r ; Begm van open d a g met onze eigen kinderen en de kinderen (en h u n ouders) uit a n d e r e landen.

Stadsschouwburg, 20 15 u u r : O p e r a .Die Kluge' van Orff in een regie v a n Edwin Zbonek.

december MAANDAG 1 DECEMBER M a r a n a t h a , 20 00 u u r ; Open avond. Thema; ,9en onderwij sprojekt als vredesinitiatief m N a z a r e t h ' .

Theseus, 21 00 u u r : Film ,They shoot horses, d o n ' t they?' van Sidney Pollack met J a n e Fonda Alleen voor leden.

Entree ƒ 1,-.

DINSDAG 2 DECEMBER Mannenkafee. Molenstraat 100: Thema-avond. M a n n e n Radikale Therapie.

Ambassade-bioskoop, 22 30 u u r ; Filmliga met ,Impostors' van M a r k Rappaport.

WOENSDAG 3 DECEMBER Stadsschouwburg, Studio, 14.30 u u r ; J e u g d t h e a t e r . Poppent h e a t e r ,de trekwagen' met h e t speciale Sint Nicolaasspel ,Het geheim van zwarte piet'.

Koningswei, 20 30 u u r ; Filmhuis- twee korte filmpjes over bewegingstheater ,Waste of Time' en ,Moving Staties'.

Koningswei, 21.30 u u r : Filmhuis: ,Mon oncle' van J a c q u e s Tati.

DONDERDAG 4 DECEMBER Katholieke Hogeschool. CZ-23, 10 30 tot 12.30 u u r ; Kolloquium ekonomie. Dr. J Wijngaard (THE) over .Planninghorizon en aggregatieniveau bij produktiep l a n n i n g en personeelsplanning'.

Katholieke Hogeschool, B-602, 13.30 u u r : Hogeschoolraadsvergadering.

VRIJDAG 5 DECEMBER Koningswei, 20.30 u u r : Moderne en klassieke J a p a n s e muziek door Akiko Nishigata en Chieko F u k u n a g a .

ZATERDAG 6 DECEMBER Koningswei, 20.30 u u r : Bewegingsstudio Sjoerd Schwibettus en Gail Dockery met een voorstelling w a a r i n zij op zoek zijn n a a r een s a m e n g a a n v a n dans- en mimediscipline.

ZONDAG 7 DECEMBER M a r a n a t h a , 11 00 u u r ; Liturgieviering met medewerking van E r w m Ey. Stadsschouwburg, 12.30 u u r : Openbare repetitie Tilburg Big Band Stadsschouwburg, Studio, 20.00 u u r . V a r a Jazzkonsert.

Stadsschouwburg, 20 15 u u r : ,Voetbaltrainer neemt ontslag', toneelstuk v a n David Williamson over h e t wel en wee van de voetballerij door h e t Mechels m i n i a t u u r in een regie v a n J a a k v a n Assche.

tentoonstellingen KONINGSWEI Tot en m e t 14 december; Paul N a h o n met kleurenfoto's.

Tot en met 16 december: ,1 -)- 1 = 11'; werk van elf vrouwelijke k u n s t e n a a r s variërend van fotografie en weven tot en m e t tekenen en schilderen.

SCHOUWBURGGALERIE Van 4 december tot en met 4 j a n u a r i 1981; Globe? bekijk h e t maar!; m a q u e t t e s , foto's affiesjes, dekorstukken.

NEDERLANDS TEXTIELMUSEUM Tot 19 j a n u a r i 1981,Textiel in beweging'.

NATUURHISTORISCH MUSEUM Tot 31 december; ,Met h u i d en h a a r ' . Nieuwe p e r m a n e n t e expositie ,Dieren zonder r u g g e g r a a t ' in de filmzaal.

NED. MIDDENSTANDS BANK Tot en met 8 december: Willem van Dort jr. met olieverven en tekeningen.

Maranatha: Voor een Arabische universiteit In Nazareth O p m a a n d a g 1 december a.s. in een open bijeenkomst op M a r a n a t h a die om 20.00 u u r begint zal Riah Abu EI Asal uit N a z a r e t h toelichting geven bij 'N HOGER ONDERWIJS-PROJEKT ALS VREDESINITIATIEF IN NAZARETH Riah A b u Asal, van geboorte een Arabische Israeli, priester van de Episkopaalse kerk (een afsplitsing van de Anglikaanse kerk) is pastor in N a z a r e t h . Hij is bijzonder aktief in de s a m e n w e r k i n g tussen d e zeven christelijke gemeenten in N a z a r e t h en speelt een beslissende rol op sociaal en kultureel gebied in deze van-ouds Arabische stad en ver d a a r b u i t e n . Vooral h e t onderwijs in N a z a r e t h (en in Israel) h o u d t Riah A b u El Asal erg bezig I m m e r s deze bijna grootste Arabische stad in Israel heeft m a a r een gebrekkig lager en middelb a a r onderwijs a a n te bieden voor de Arabische Israëli's. En n o g nergens is Israël, ook in N a z a r e t h niet, bestaat er een Arabisch onderwijsinstituut voor hoger onderwijs Terwijl 16 procent v a n alle Israëli's Arabisch is studeert slechts 2 procent h i e r v a n a a n een universiteit of hogeschool, bij voork e u r buiten Israël in Europa.

Noord-Amerika en C a n a d a . Zo zoekt al j a r e n l a n g d e Arabische intelligentia zijn toevlucht elders met katastrofale gevolgen voor het Arabische volksdeel in Israël.

Riah Abu El Asal die ook in juni even M a r a n a t h a bezocht, onder andere voor een k o n t a k t m e t de

.illegalen' die toen in M a r a n a i t i a asiel zochten, komt tijdens een drieweekse reis door Europa (ond e r a n d e r e in Duitsland, België, Nederland) opnieuw n a a r M a r a n a t h a . Hij wordt gedeeltelijk vergezeld door Sami Khalil Marl, professor in Haifa, a u t e u r v a n h e t boek .Arab education in Israel'. Zij willen a a n d a c h t vragen voor h u n initiatief, h e t stichten van een Arabische universiteit in N a z a r e t h , een universiteit in principe toegankelijk voor alle Israëli's, zowel v a n Arabische als v a n Joodse herkomst.

H u n zienswijze; Israel k a n niet bes t a a n zonder de Palestijnen; Palestijnen k u n n e n niet b e s t a a n zonder Israël. .,We horen v a n oudsh e r bij elkaar en moeten eikaars existentie en k u i t u u r niet (blijven) ontkennen. De vrede voor Alle Israëli's ligt in een vreedzame coëxistentie". De vrede ligt in de bevordering van h e t .gesprek'.

Daarom moet via een Arabische universiteit ook de Arabische kuit u u r en inzichten d i e n s t b a a r gem a a k t worden a a n de opbouw v a n Israel als een samenleving v a n Arabische én Joodse Israëli's.

Met n a m e m de k r i n g v a n hogeronderwijs-betrokkenen in Tilburg wil M a r a n a t h a met een open avond bekendheid geven a a n dit vredes-initiatief v a n Arabische bewoners van Israël zelf. Ook op de steun v a n u i t Nederland voor dit onderwij sprojekt wordt door d e in Israël zelf georganiseerde initiatiefgroep, w a a r i n Arabische en Joodse Israëli's ziting hebben, gerekend.

t h b 1 3 - 2 8 november 1980

m:i^ Bordeaux-rood, lichtgeel, donkerblauw en donkergroen zijn de favoriete kleuren. Nieuw is de wijze waarop voor de dames de pantalon in dit brede modegebeuren is opgenomen. Geruite broeken (bij voorkeur in blauw/groen), overalls en bijpassende blazers hangen bij dozijnen in de rekken.

Overigens blijkt de kwaliteit van dit soort kledij sinds de jaren vijftig sterk teruggelopen. We hebben geen enkele jas of rok kunnen vinden die voor 100% van zuivere scheerwol was: meestal zijn het mengsels van wol en polyester.

Kollege-look De kollege-look gaat het helemaal maken. Schots-geruite rokjes (geplooid of als kilt, mét of zonder punkspeld), lamswollen spencers en V-hals-truitjes, de blauwe kollege-jas met ruitgevoerde kapuchon: al die gedistingeerde kledingstukken gaan binnenkort enorm in trek raken bij alle lagen van de nederlandse bevolking.

(Weer een priviliege van de betere standen n a a r de bliksem! Het gaat mis met dit land). Grote modezaken als Peek & Cloppenburg en Kreymborg spelen handig op die trend in (of hebben ze hem gekreëerd? Met de mode weet je dat nooit) en verwachten op korte termijn een snelgroeiende omzet.

De Groningse Universiteitsk r a n t n a m poolshoogte bij een aantal winkeliers. Wij kijken mee over de schouder van de groningse lezer. „De formele kleding komt steeds meer in de belangstelling", zegt de filiaalchef.

We zijn bij Peek & Cloppenburg en de m a n blijkt Draaisma te heten. „Je ziet dat het verkleedpatroon zich aan het verleggen is, het

sportieve is er tocii e t n beetje uit."

Over het verloop van de verkopen toont Draaisma zich niet ontevreden; „Tot nog toe gaat het niet slecht, m a a r je moet wel bedenken dat het nog een erg prille mode is. Tja, er is wel voldoende perspektief, omdat het een brééd modegebeuren is, voor mannen, vrouwen en kinderen."

Kreymborg denkt er net zo -öveR „Bij Kreymborg slaag je voor je kollege-look", staat in de hele winkel te lezen.

Spelleider Hennie Walter ontrolt een Rolykit, één van de prijzen tijdens de jaarlijkse bingo-avond van de Personeelsvereniging.

Het was voor de elfde keer dat zo'n bingo-avond werd georganiseerd. Dit zuidelijke gokspel blijkt, naast andere jaarlijkse manifestaties als de Brabant-Toer-Fietstocht, toch nog steeds de grootste publiekstrekker voor de Personeelsvereniging van de hogeschool.

Merlljn Zondagmiddag om half drie zal het eerste elftal van de studenten voetbalvereniging Merhjn weliswaar het speelveld achter het Mariaziekenhuis komen opdraven (zoals dat in de kompetitieperiode elke twee weken het geval is), m a a r het zal niet tot het spelen van de geplande wedstrijd tegen voetbalklub Hilvaria overgaan.

Een aktiekomitee binnen Merlijn heeft tot een demonstratieve voetbalstaking besloten en sluit zich daardoor aan bij een landelijke aktie tegen deelname van het Nederlands elftal, eind dit jaar, a a n de mini-WK in Uruguay.

Ook de andere teams van Merlijn (inklusief het dameselftal) gaan aanstaande zondag in staking. Het is de bedoeling dat de aanvoerders ter verklaring de volgende tekst op het wedstrijdformulier zullen invullen: „Het elftal van Merlijn is in staking om daarmee te protesteren tegen de beslissing van de KNVB om het Nederlands elftal n a a r Uruguay uit te zenden, een land waar de mensenrechten met voeten worden getreden."

Om wat meer ruchtbaarheid te geven aan hun aktie willen de stakende leden van Merlijn komende zaterdag met hun standpunt de boer op. De spelers, in sporttenue gestoken en een oranje voetbal onder de arm geklemd, zullen daartoe in de Heuvelstraat het tilburgse winkelpubliek aanklampen. Wel hoopt men voor die tijd enkele andere verenigingen uit de afdeling voor de straataktie op te trommelen, vooral om de indruk te vermijden dat het hier weer eens om een eksklusief studenteninitiatief gaat.

Overigens heeft Merlijn de beslissing tot deze opzienbarende voetbalstaking niet zonder schroom genomen.

12

M<^^

achterklap absoluut geen sprake vaa een officiële solidariteitsbetuiging a a n de stakers: het bestuur wil daarmee recht doen a a n het minderheidsstandpunt van vijf Merlijnleden die tegen de boycot zijn.

Jan Publiek

Met name de leden van het eerste elftal wilden vooraf toch wel zekerheid over de juridische konsekwenties van de onderneming. De KNVB kan, zo bleek n a informatie, de elf tallen n a deze ,staking door schuld' maksimaal twee punten op de kompetitiestand in mindering brengen en daarnaast een geldboete van ten hoogste honderd gulden opleggen. De aktievoerders hebben op voorhand wel besloten om tegen elke disciplinaire straf van de voetbalbond landelijk in beroep te gaan.

Intussen blijkt de kommunikatie tussen bestuur en aktievoerders niet vlekkeloos te verlopen. Afgelopen dinsdag publiceerde de Volkskrant het bericht dat Merlijn de eerste nederleindse voetbalklub is waarvan het bestuur zich solidair heeft verklaard met de antiUruguay-manifestaties. Het bestuur van Merlijn vond het nodig ons diezelfde dag nog te bellen om een herhaling van die foutieve berichtgeving te voorkomen. Officieel weet het bestuur namelijk van niets. Men houdt zich op de vlakte en er is

Tijdens het amsterdamse kongres over ,Media en Maatschappelijke Verantwoordelijkheid' enkele weken geleden, verscheen opeens J a n Publiek in levende hjve op het toneel.

Een zware man, gekleed in regenpak en witte kleed in regenpak en witte bromfietshelm. Terwijl de laatste spreker van het kongres zijn voordracht je hield, pelde de nog nahijgende man zich zorgvuldig uit de regenbroek en plaatste zijn helm voldaan in het gangpad. Geduldig wachtte hij tot de spreker was uitgesproken. Toen Uep hij het gangpad op en vroeg de voorzitter De Gaay Fortman om een punt van orde. „Waarom ben ik niet uitgenodigd voor dit kongres," zo vroeg hij verwijtend aan Pajja Gaay. „Ik lees zo net in het café in de krant dat hier een kongres wordt gehouden over de media en het pubUek. W a a r o m wist ik daar niks van? Anders had ik hier aanwezig kunnen zijn."

De Gaay Fortman reageerde slagvaardig: „U bent waarschijnlijk de enige m a n in Nederland die geen kranten leest want overal is dit kongres ruim van tevoren aangekondigd."

De m a n sputterde nog wat n a . . . Gelaten liep hij terug n a a r zijn plaats en ging zitten, bij zijn bromfietshelm en nadruipend regenpak.