
Wiskunde Jouw toekomst na




Bij ons leer je de wereld kennen
Bij ons leer je de wereld kennen
Alexander Rinnooy Kan
Lid Eerste Kamer en Universiteitshoogleraar
‘Ik vind het een grote eer om lid te zijn van de Eerste Kamer en hier te werken. In de Eerste Kamer werken heel deskundige mensen met veel ervaring en het is fijn daar een onderdeel van te zijn.’
‘Ik maak hier kennis met de praktijk van de politiek. Mensen denken vaak dat werken in de Eerste Kamer heel glamoureus is, maar vaak is het vierkante millimeterwerk om iets toe te voegen aan een wet of om een fout recht te breien. Dat betekent in de praktijk veel heen en weer mailen en bellen. Voordat een wet wordt aangenomen, heeft deze dus een lange weg afgelegd. Ik vind het mooi om dat mee te mogen maken.’
‘Als hoogleraar krijg ik de ruimte om mijn ervaringen uit eerdere besturen en als toezichthouder aan studenten door te geven. Niet iedereen krijgt zo’n kans. Tijdens mijn studie Wiskunde heb ik goed abstract leren redeneren. Ik vond het fantastisch om heel lang te piekeren over een probleem. Het was de perfecte hersentraining omdat je een ontzettend goede concentratie nodig hebt om zuivere wiskunde te snappen. Daar heb ik nog steeds profijt van.’
1972 afgestudeerd in de Wiskunde Universiteit Leiden
1976 gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam
1986 rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam
2006 voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER) 2012 – 2015 voorzitter van de Raad van Commissarissen van De Nederlandsche Bank
Sinds 2015 werkzaam bij de Eerste Kamer, als lid van de D66 fractie en sinds 2012 als Universiteitshoogleraar Economie en Bedrijfskunde in Amsterdam
Als wiskundige heb je kennis die onmisbaar is in vrijwel alle wetenschapsgebieden. Bovendien
worden de kennis en vaardigheden van wiskundigen dagelijks toegepast in het bedrijfsleven, de (semi)overheid, en vele plekken daarbuiten. Je bent als afgestudeerd wiskundige geschikt voor vele functies, want wiskunde is overal!
Arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt voor afgestudeerde wiskundigen is zeer gunstig. Wiskundigen zijn zeer gewild vanwege hun vermogen om abstract te denken en om ingewikkelde problemen op een efficiënte manier op te lossen. Wiskundigen die na hun bacheloropleiding een masteropleiding voltooien, vinden werk op allerlei plekken: in het bedrijfsleven, bij de (semi)overheid, in het toegepast en wetenschappelijk onderzoek, in de media en in het onderwijs.
Bedrijfsleven en (semi)overheid
Binnen het bedrijfsleven kun je denken aan een baan als kwantitatief analist bij een bank, pensioenfonds of verzekeringsmaatschappij en denk je na over het beheren van aandelenportefeuilles en het verantwoord spreiden van risico’s. Je werkt dagelijks met ingewikkelde wiskundige en statistische modellen. Binnen (semi)overheden kun je denken aan een baan als dataanalist bij onderzoeksinstellingen zoals het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Centraal Planbureau
In de grote cirkels zijn meer wiskunde-alumni werkzaam.
(CPB), de Sociaal Economische Raad (SER) of het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Als data-analist vergaar je informatie uit grote hoeveelheden data. Denk bijvoorbeeld aan klantgegevens, of informatie over verkeersstromen, bagagestromen op een vliegveld, medische data of data die wellicht iets kunnen zeggen over klimaatverandering.
Toegepast en wetenschappelijk onderzoek
Aan onafhankelijke onderzoeksinstituten zoals het kennisinstituut TNO en bij afdelingen voor research & development van bedrijven wordt dagelijks met wiskunde gewerkt. Afgestudeerd wiskundigen kiezen ook vaak voor een wetenschappelijke carrière aan een universiteit in Nederland of in het buitenland. Je voert dan je eigen onderzoek uit en geeft onderwijs aan studenten.
Alumni vertellen
De verhalen van wiskunde-alumni in deze brochure laten de diversiteit aan carrièremogelijkheden zien na de opleiding Wiskunde.
(Semi)overheidsdiensten
Informatie en communicatie
Frejanne Ruoff
Marketing intelligence analist MIcompany
2011 bachelor Wiskunde Universiteit Leiden
2014 master Wiskunde Universiteit Leiden
2010 – 2013 studentambassadeur Wiskunde
2010 – 2013 hoofddocent Wiskunde SSL
Sinds 2014 werkzaam als marketing intelligence analist bij MIcompany in Amsterdam
Frejanne Ruoff vindt het fantastisch om structuren en patronen te doorgronden. Dat is wat je in de wiskunde doet. Het is een soort taal met eigen grammaticaregels.
‘Als je een wiskundige stelling moet bewijzen is het net alsof je een gedicht schrijft. De interesse kwam echt uit mezelf, ik ben de eerste in de familie die Wiskunde ging studeren.’
Even voelde ik me de slimste mens op aarde.
Eurekamoment
‘De Wiskundestudie beviel goed, ook al is de studie niet gemakkelijk. De grote les, waar ik nu nog steeds veel aan heb, is dat ik niet in paniek moet raken als ik iets niet meteen begrijp. Bij een moeilijk vraagstuk kon ik me in het begin even dom voelen. Maar na een tijd ploeteren begon er altijd wel een belletje te rinkelen. Dan kreeg ik een Eurakamoment en even voelde ik me de slimste mens op aarde. Die beloning werkte verslavend. De sfeer op de faculteit was ook heel stimulerend. In de pauzes schreef ik vaak het huiswerk
op een groot schoolbord en er was altijd wel iemand die ik om hulp kon vragen als ik er niet uitkwam.’
Sociale ervaring
‘Als data-analist kan ik hele dag puzzelen, programmeren en analyseren. Je zou me een nerd kunnen noemen, maar wel een sociale. Want ik wil ook anderen vertrouwd maken met die abstracte wereld en uitleggen wat daar zo leuk aan is. Daarom gaf ik tijdens mijn studie bijles en werd ik ook studentambassadeur om scholieren enthousiast te maken voor het vak. Juist mede door die sociale ervaring kon ik in 2014 aan de slag bij MIcompany, een bureau gespecialiseerd in data analytics. Wij helpen bedrijven om hun data zoals klantgegevens in te zetten om op duurzame wijze te groeien. Hiervoor moet ik goed kunnen denken vanuit de klant. Ook train ik collega’s en klanten in diverse aspecten van het werk, van programmeren tot presenteren. Achteraf gezien blijkt mijn ervaring buiten de studie een belangrijke aanvulling.’
Hoogleraar statistiek bij het Leids Universitair Medisch
Centrum
‘Ik help medici bij het ontwerpen van hun medische onderzoek en om de juiste conclusies uit dat onderzoek te trekken. Onderzoek opzetten is best lastig, het is soms net een wiskundige puzzel. Je moet heel goed weten wat je wilt meten en heel precieze vragen formuleren. Door vervolgens wiskundige methoden toe te passen kun je bijvoorbeeld voorspellen bij welke patiënt je veel weefsel weg moet snijden tijdens een operatie, en bij welke niet.’
‘Juist als wiskundige heb ik de vaardigheden om het medisch onderzoek exacter en effectiever te maken. Je helpt er de medische wetenschap mee, en het is ook nog eens intellectueel uitdagend. De wiskundige vaardigheden die ik tijdens mijn studie opdeed, gebruik ik nog elke dag. Het helpt me bij het logisch ontrafelen van problemen en ik dring snel tot de kern door.’
Lerarenopleider Wiskunde bij Hogeschool Utrecht
‘Mijn baan als lerarenopleider is heel divers. Ik ben natuurlijk veel bezig met wiskunde, omdat ik het vak goed wil overbrengen aan mijn studenten. Maar ik heb ook veel gesprekken met hen over studieplanning, stages en hoe je een goed verslag moet schrijven. Ik leer hen ook de ontstaansgeschiedenis van de wiskunde. Niet iedere middelbare scholier vindt wiskunde even interessant. Maar als je snapt dat wiskunde is ontstaan uit heel veel verschillende culturen en dat mensen het vroeger ook lastig vonden om wiskundige problemen op te lossen, dan wordt het voor scholieren veel leuker.’
‘In mijn eigen middelbareschooltijd puzzelde ik vooral veel zelf op wiskundeproblemen. Het was daarom erg prettig om tijdens mijn studie Wiskunde te ontdekken hoe fijn het is om samen met anderen wiskundeproblemen uit te pluizen. Dat plezier probeer ik nu nog steeds over te brengen op mijn eigen studenten.’
Wiskunde helpt de medische wetenschap.
Het plezier van wiskundeproblemen uitpluizen probeer ik over te brengen op mijn studenten.
Technisch manager bij Quintiq in Maleisië
‘Bij Quintiq maken we planningsoftware voor heel verschillende bedrijven. Van autofabrieken tot textiel. Ik bezoek fabrieken om erachter te komen waar de problemen zitten. Vaak denken mensen dat planningsproblemen niet opgelost kunnen worden, omdat ze geen goed overzicht hebben van de situatie. Het is ook wel extreem moeilijk om een goed lopende planning te maken. Je wilt bijvoorbeeld dat verschillende producten op het juiste moment worden verpakt en dat er niets verspild wordt. Als het probleem na een half jaar is verholpen zijn mensen vaak erg opgelucht.’
‘In vijf jaar tijd heb ik een enorme diversiteit aan praktische problemen en verschillende industrieën gezien. Het is erg interessant om zulke complexe problemen te analyseren. Bij wiskunde denken mensen nog wel eens: waar is deze kennis nu voor nodig? Dat heb ik hier niet. Ik breng wiskunde elke dag in de praktijk. Sinds kort ben ik manager bij Quintiq en leer ik anderen hoe zij zo goed mogelijk plannen met behulp van wiskunde.’
Promovenda aan de Universiteit Leiden
‘Voor mijn promotieonderzoek kijk ik naar eigenschappen van bepaalde oppervlakken. Op dit moment zoek ik het maximale aantal lijnen dat elkaar op zo’n oppervlak snijdt. Daarvoor ben ik nu veel aan het lezen en nieuwe dingen aan het proberen. Ik vind het erg leuk om iets helemaal tot in detail begrijpen en zo de onderliggende structuur te ontdekken. En om samen met anderen aan problemen te puzzelen.’
‘Ik leer elke dag nieuwe dingen. Ik heb de afgelopen twee jaar les gegeven op een middelbare school en een project bij een bedrijf gedaan en dat beviel erg goed. Maar ik miste het onderzoek en het probleemoplossend denken. De afwisseling van onderzoek doen, samenwerken en colleges geven is ook fijn. Ik probeer studenten te leren dat je op veel verschillende manieren de lesstof eigen kan maken. Het is erg leuk als het kwartje ineens valt. Die creativiteit spreekt me erg aan.’
Ik breng wiskunde elke dag in de praktijk.
Het is erg leuk als het kwartje ineens valt.
Pi Rogaar
Senior Adviseur Cybersecurity bij het Nationaal Cyber Security Centrum
2009 bachelor Wiskunde Universiteit Leiden
2011 master Computer Science Radboud Universiteit Nijmegen
2011 – 2013 adviseur IT security bij KPMG
Sinds 2014 werkzaam bij Nationaal Cyber Security Centrum als senior adviseur cyber security
In 2011 genomineerd voor de Joop Bautz Information Security Award
Als senior adviseur cyber security bestrijdt Pi Rogaar cybercriminaliteit. Pi weert hackers uit sectoren met een groot maatschappelijk belang, zoals de overheid, luchtvaart- en transportbedrijven, de bankensector en telecombedrijven. Ook geeft Pi advies over nieuwe verdedigingsmethoden op het gebied van IT en ondersteunt Pi beleidsmedewerkers die inhoudelijk meer willen weten over dit onderwerp.
‘Ik vind het erg belangrijk om me in te zetten voor het algemeen belang door middel van cyberveiligheid. Eerder werkte ik als ethisch hacker om zwakke punten in de software te ontdekken voor het bedrijfsleven. Hoewel het werk interessant was, wilde ik het graag naar een hoger niveau tillen. Ik wil meer dan alleen bedrijven helpen bij het bestrijden van cybercriminaliteit.’
Hij draaide zich om en zei:
Laat maar zien!
Zelfvertrouwen
‘Ik heb voor deze studie gekozen omdat het een prachtig vakgebied is. Wiskunde zorgt voor wis en waarachtigheid. Het gaat over zekerheid en diepgang: wiskundigen willen altijd zuiver redeneren. En ze staan open voor nieuwe oplossingen. Tijdens mijn eerste jaar had ik het vak Wiskundige Structuren.
Ik dacht dat het niet klopte wat de docent beweerde, en zei dat tegen hem. Hij draaide zich om en zei: “Laat maar zien!” Hij liet niet zijn autoriteit zien, maar gaf me juist de ruimte. Dat vind ik echt kenmerkend voor de studie Wiskunde. Het maakt dat je zelfvertrouwen krijgt en wilt doorzetten om meer te weten te komen. Daar heb ik nu nog profijt van, want om cybercriminaliteit te bestrijden moet je het naadje van de kous weten. Als je iets fout programmeert, maken hackers daar gebruik van.’
Maatschappelijk belang
‘Ik heb plezier in mijn werk en het maatschappelijk belang dat ik dien, maakt dat ik ’s ochtends graag de deur uitga. Ik hoop dat studenten er ook voor kiezen om te doen waar ze plezier in hebben. Je kunt nóg zo hard een ladder opklimmen, uiteindelijk telt vooral tegen welke muur je hem aan hebt gezet. Als je nog niet goed weet wat je wilt, is het handig om je breed te oriënteren in de wiskunde. Want er is heel veel mogelijk!’
Hendrik Lenstra
Emeritus hoogleraar
‘Als klein jongetje vertelde ik al dat ik professor in de wiskunde wilde worden. Ik ben ermee opgegroeid. Mijn vader was leraar Wiskunde op een middelbare school en liet ons thuis altijd puzzels en sommen oplossen. Ik was goed in rekenen, beter dan in schrijven, en daarom vond ik het zo leuk.’
‘Het is heel mooi dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken. Ik ben nu met pensioen en geef nog lezingen over de wiskunde achter de kunst van Escher en het Droste-effect. Ook beleef ik veel plezier aan het werken met studenten. Zij stellen vragen, willen wijzer worden, en stellen mij voortdurend op de proef.’
‘De Wiskundestudie was de belangrijkste periode van mijn carrière. Ik kon mij helemaal onderdompelen in de wiskunde. Hele nachten spendeerde ik in de bibliotheek. Je leest wel eens dat je, als je ergens goed in wilt worden, daar tienduizend uur aan moet besteden. Ik denk dat ik wel twintigduizend uur in de bibliotheek heb doorgebracht.’
Ik heb van mijn hobby mijn beroep kunnen maken.
‘Tijdens die uren in de bibliotheek heb ik mij de wiskunde eigen gemaakt. Zelfs het moeilijkste vak, algebra, ging voor mij leven. Dat is ook het belangrijkste dat ik heb geleerd tijdens mijn studie. Ik heb wiskunde echt leren begrijpen toen ik het gevoel kreeg dat ik het zelf had uitgevonden. Je moet eerst zelf alles in twijfel trekken, en je onderdompelen in de materie. Wiskunde leer je zoals een baby leert praten.’
1973 afgestudeerd in de Wiskunde Universiteit van Amsterdam
1977 gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam
1978 – 1987 hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam
1987 – 1998 hoogleraar aan de Universiteit van Californië, te Berkeley
1998 – 2003 hoogleraar aan de Universiteit van Californië en Universiteit Leiden
Sinds 2003 hoogleraar aan de Universiteit Leiden
1998 Spinozaprijs
Jouw studie kan de basis vormen voor heel diverse loopbanen, zoals de voorbeelden in deze brochure laten zien. Hoe jouw loopbaan er precies uit gaat zien, hoef je aan het begin van de opleiding nog niet te weten. Tijdens de opleiding word je geholpen bij het maken van studiekeuzes die van invloed zijn op jouw carrière. Ook organiseert de Universiteit
Leiden diverse activiteiten om je te laten kennismaken met de arbeidsmarkt, zoals de voorlichtingsdagen voor de Masterkeuze, Bètabanenmarkt en de Bio Science Park Excursie. Daarnaast helpt de Science Career Service jou bij jouw loopbaankeuzes en kun je het advies inwinnen van ervaren alumni via het Alumni Mentornetwerk.
Al deze diensten bieden jou de mogelijkheid om al tijdens jouw studie de arbeidsmarkt te verkennen en kennis en ervaring op te doen voor de loopbaan die het best bij jou past.
Om je op weg te helpen met je carrière zetten wij de kennis en ervaring van Leidse alumni in. Via het online mentornetwerk kun je in contact komen met ervaren alumni en hen eenvoudig benaderen voor advies. Het eerste contact is laagdrempelig en je mag zelf bepalen hoe jouw mentorrelatie eruit ziet: eenmalig of herhaaldelijk contact, persoonlijk of juist digitaal. Zo kunnen alumni en studenten elkaar inspireren en werken we aan een hechte Leiden Science gemeenschap.
mentornetwerk.universiteitleiden.nl
Science Career Service
De Science Career Service is er om jou te ondersteunen bij jouw vragen die gaan over studiekeuze en loopbaanoriëntatie, bijvoorbeeld door:
• Informatie te geven over de mogelijkheden op de arbeidsmarkt.
• Workshops en trainingen aan te bieden op het gebied van sollicitatievaardigheden.
• Een persoonlijk gesprek met de loopbaanadviseur gespecialiseerd in jouw vakgebied.
lucareerzone.com
Druk: UFB/Grafimedia
Vormgeving: Creja ontwerpen
Meer informatie:
studereninleiden.nl/wiskunde
voorlichting@math.leidenuniv.nl
Fotografie: Hielco Kuipers, Pim Rusch, Cool Kew
Interviews alumni: Martine Zeijlstra
Met dank aan alle alumni die in deze brochure hun verhaal wilden vertellen.
© Januari 2017
Aan deze uitgave, die met zorg is samengesteld, kunnen geen rechten worden ontleend.