Stapsteen 5 by VAN IN

STAP STEEN

Joep Gorinsek Joris Peeters Jan Sauvillers

Godsdienst voor het 5e jaar bso

Leer zoals je bent Ontdek het onlineleerplatform: diddit! Vooraan in dit boek vind je de toegangscode, zodat je volop kunt oefenen op je tablet of computer. Activeer snel je account op www.diddit.be en maak er een geweldig schooljaar van!

www.vanin.be ISBN 978-90-306-7403-0

563272

a Sanoma company

Supermarkt

KEUZESTRESS

OPSTAP 1 Kijk eens naar de coverfoto van de rekken in de supermarkt. Welke zin omschrijft het best wat je erbij denkt en voelt? Duid aan. Heerlijk, het is weer vrijdagavond. Met het gezin boodschappen doen voor de hele week. Ik kies een pizza bolognese om deze avond voor de televisie op te eten. Lekker en chill. Potverdomme, ‘yoghurt’ staat er op het briefje dat mijn moeder me meegaf. Er zijn wel duizend soorten. Hallo, mama? Welke ... ? Hmmm. Hoe wil ik dat mijn bad vanavond ruikt? Roos? Lavendel? Of toch maar perzik? Heerlijk toch dat ik iedere keer een nieuw geurtje kan uitproberen. Ik kijk echt uit naar mijn bad. Misschien eet mijn lief me daarna wel op ... Hallo, kan iemand mij helpen? Ik zoek de afdeling charcuterie. Iemand? Echt niemand? Nu is het genoeg geweest, ik loop verloren in dit ‘winkelparadijs’. Volgende keer ga ik gewoon naar de slager in het dorp. Blitse reclames, grote kortingen, enorme prijzen te winnen ... Ze doen er alles aan om mij te laten kopen. Ook dingen die ik niet nodig heb. Daar bedank ik voor. Ik ben een bewuste consument. Wat een rotdag op school. Ik kan die trut van Nederlands wel vermoorden. Gelukkig is er nog het shoppingcenter. Waar liggen die chocoladerepen? 2 Leg je keuze uit.

3 Deze zin verwoordt mijn gedachten en gevoelens nog beter:

2 2

KEUZESTRESS

LES 1

In wa veur ne wereld leven wij na ...

A Remember this? 1 Noteer telkens drie opvallende verschillen.

1 2 3

1 2

1 2 3

2 Vat alle verschillen die je gevonden hebt samen in drie tegenstellingen. 1

vs.

STAPSTEEN Onze wereld evolueert razendsnel, alles

, niets staat nog vast. Die veranderingen

komen er onder meer door de vele

die wij kunnen en moeten maken. Dat is

verrijkend, maar ook vermoeiend en het maakt ons veel

. Het is dan ook jammer dat wij

kwijt zijn. Denk maar aan een vaste baan, een relatie voor het leven,

enzovoort. Een moeilijk woord om onze wereld te omschrijven is ‘postmodern’.

KEUZESTRESS

B Identiteitscrisis IK BETEKEN IETS!

Schreeuwde het stofje.

Bill Watterson, Casper en Hobbes

Michelangelo, De Schepping van Adam, Sixtijnse kapel

1 Casper en Michelangelo kijken heel verschillend naar de mens en de wereld. Markeer de termen die bij het stripverhaal horen groen en de termen die bij het schilderij passen geel. betekenisloos – gewild – waardevol – goddelijk – nietig – blijvend – onvoorstelbaar – ongelooflijk – uitdagend – droevig – engagerend – ontgoochelend – verlammend - verantwoordelijk 2 Met welke visie ben jij het eens? Waarom?

3 Hoe probeer jij betekenis en zin te geven aan je leven? Geef twee concrete voorbeelden.

4 'Quelqu’un m’a dit', zingt Carla Bruni. Denk je dat haar nummer Casper van mening kan laten veranderen? Waarom (niet)?

KEUZESTRESS

C Tegenwind OT

Op het meer Meteen hierna dwong hij de leerlingen om aan boord te gaan en alvast voor hem uit over te steken, dan zou hij intussen de mensen wegsturen. Toen hij de mensen had weggestuurd, ging hij de berg op om te bidden, hij alleen. Toen het avond geworden was, was hij daar nog alleen. Toen de boot al veel stadiën uit de kust was, had die het zwaar te verduren van de golven, omdat de wind tegenzat. Op het einde van de nacht ging hij lopend over het meer naar hen toe. Toen de leerlingen hem op het meer zagen lopen, raakten ze in paniek. ‘Een spook!’, riepen ze, en ze schreeuwden van angst. Meteen zei Jezus: ‘Rustig maar, ik ben het. Wees niet bang.’ Petrus gaf hem ten antwoord: ‘Heer, als u het bent, laat me dan over het water naar u toekomen.’ Hij zei: ‘Kom.’ En Petrus stapte overboord, liep over het water en kwam naar Jezus toe. Toen hij lette op de kracht van de wind, werd hij bang, en toen hij begon te zinken, schreeuwde hij: ‘Heer, red me.’ Meteen stak Jezus zijn hand uit en greep hem vast. Hij zei: ‘Kleingelovige, waarom heb je getwijfeld?’ Toen ze in de boot gestapt waren, ging de wind liggen. (Matteüs 14, 22-32) 1 Petrus beleeft een spannende tijd daar op het meer van Gennesaret. Wij hebben zijn avonturen in een grafiek gegoten. Vul de lege vakjes aan. Jezus stelt de leerlingen gerust. 'Ik ben het!' De boot met de leerlingen op het meer Jezus redt Petrus maar betreurt zijn gebrek aan geloof Storm steekt op

2 Hoe zou jij Petrus omschrijven? Als een stripfanaat die de boeken van Casper en Hobbes leest of als een cultuurfreak die de Sixtijnse Kapel bewondert?

3 Markeer in de tekst waar Petrus Jezus om een teken vraagt dat zijn geloof kan versterken in het geel. Markeer waaraan je merkt dat hij toch twijfelt in het groen.

STAPSTEEN Onze wereld, en alles wat daarin gebeurt, komt soms

over. Betekenen wij wel iets in die onmetelijke ruimte, miljarden lichtjaren groot? En toch bevestigt het christelijk geloof de ultieme waarde van ieder mensenleven. Als je gelooft, blijf je hoe dan ook met God

, wat er ook gebeurt.

KEUZESTRESS

LES 2

De jeugd van tegenwoordig

A Op peil? De Bond zonder Naam vroeg in de Eerste Nationale Waardepeiling (2010) aan een grote groep jonge mensen tussen 15 en 34 jaar hoe hun ideale samenleving eruitziet. Dit zijn de waarden die zij belangrijk vonden. Top 10 Belgische jongeren

Mijn top 10

1 respect 2 eerlijkheid 3 milieubewustzijn

1 2 3

4 levenskwaliteit

5 vrede

6 behulpzaamheid

7 zorg voor toekomstige generaties 8 betaalbare huisvesting 9 strijd tegen armoede

7 8 9 10

10 aandacht voor de verre toekomst

1 Hoe zou jouw top tien eruitzien? Je mag de volgorde omgooien of andere waarden toevoegen. 2 Vergelijk jouw antwoord met dat van je klasgenoten. Zie je opvallende verschillen? Welke?

KEUZESTRESS

B Doe eens iets zinnigs Voor 14- tot 18-jarigen zijn verbondenheid met anderen, zelfontplooiing en plezier redenen om ’s morgens op te staan. Zingeving maakt deel uit van hun leefwereld. En ze halen waarde uit zaken die volwassenen misschien banaal vinden. – 90 % van de jongeren wil gewoon van het leven genieten (leuke dingen doen met vrienden). – 72 % zoekt plezier en genot in een liefdesrelatie. – 71 % vindt het uiterlijk belangrijk en wil er goed uitzien. – 64 % zegt dat (huis)dieren hen gelukkig maken. – 53 % ziet een liefdesrelatie als de ultieme manier om gelukkig te worden. – 50 % wil later goed geld verdienen. – 61 % wil later een baan waarin ze vooral kunnen bijleren. – 71 % wil later een baan waarin ze samenwerken met andere mensen. – 33 % hoopt op een baan waarmee ze de wereld kunnen verbeteren. – 85 % voelt zich goed als ze kunnen terugdenken aan mooie herinneringen. – 84 % vindt het nemen van eigen beslissingen belangrijk om zich goed te voelen. – 83 % vindt het fijn om nieuwe dingen te leren. – 82 % denkt op moeilijke momenten na over zichzelf en de wereld. – 44 % zoekt anderen op als ze hulp nodig hebben. (Resultaten van een enquête bij 846 tieners in Vlaanderen, gepubliceerd in De Standaard 21/11/2015)

Hij vertelde hun een gelijkenis: Er was eens een rijke, wiens land veel had opgebracht. Hij dacht bij zichzelf: ‘Wat moet ik doen? Ik heb geen ruimte om mijn oogst op te slaan.’ ‘Dit ga ik doen,’ dacht hij, ‘ik breek mijn schuren af en ga grotere bouwen, dan kan ik daar al het graan en mijn andere goederen in opslaan, en tegen mezelf zeggen: Je hebt daar nu heel wat liggen, jongen, je kunt jaren vooruit. Rust nu maar eens uit, eet, drink en neem het ervan.’ Maar God zei tegen hem: ‘Jij dwaas, nog deze nacht wordt je leven opgeëist, en voor wie zijn dan al die voorraden die je hebt aangelegd?’ (Lucas 12, 16-20)

1 De enquête en de tekst van Lucas staan hier niet toevallig op dezelfde pagina. Markeer de inhoudelijke verschillen in het geel. 2 De enquête benadrukt vooral

3 De evangelietekst benadrukt vooral

KEUZESTRESS

4 Jezus roept ons op om rijke schatten te verzamelen voor God. Is Beyoncé al op de goede weg of kan ze nog wat hulp gebruiken? Geef haar een aantal nuttige tips.

Me, Myself and I – Beyoncé Cuz I realized I got Me myself and I That's all I got in the end That's what I found out And it ain't no need to cry I took a vow that from now on I'm gonna be my own best friend

STAPSTEEN Zinvol leven in een postmoderne en enge wereld kun je niet alleen. Andere mensen vormen niet noodzakelijk een bedreiging.

. Samen met hen bouw je stap voor stap aan zekerheid,

engagement en vertrouwen. Jezus maakt deze dynamiek duidelijk in een prachtige parabel. De ultieme ander, , moet centraal staan in onze keuzes.

KEUZESTRESS

LES 3

Clap along if you feel like happiness is the truth

A Gelukkig zijn is ... Verliefd worden. - Zo hard lachen dat je gezicht pijn doet. - Een warme douche. - Niet hoeven aan te schuiven bij de kassa van de supermarkt. - Die heel speciale blik van een bijzonder iemand. - Post krijgen. - Cruisen op een mooie landweg. - Je favoriete nummer op de radio. - In bed liggen en naar de regen op je dakraam luisteren. - Een warme handdoek, recht uit de droogkast. - Een milkshake met chocolade â&#x20AC;Ś Of nee, aardbeien, vanille ... - Een bubbelbad. - Giechelen. - Een goed gesprek. - Het strand. - Een briefje van 20 euro vinden in de binnenzak van je winterjas. - Om jezelf lachen. - Oogcontact maken met die beauty van verkoop. - Nachtelijke telefoontjes die uren duren. - In de zomer door de tuinsproeiers lopen. - Zomaar de slappe lach krijgen. - Iemand die je vertelt dat je er schitterend uitziet. - Lachen om een binnenpretje. - Vrienden. - Per ongeluk iemand afluisteren die iets aardigs over je zegt. - Wakker worden en beseffen dat je nog een paar uur kunt slapen. - Je eerste kus. - Nieuwe vrienden maken of rondhangen met de oude bende. - Met een jong hondje spelen. - Iemand die met je haar speelt. - Mooie dromen. Warme chocolademelk. - Uitjes met vrienden. - Schommelen in de speeltuin. â&#x20AC;&#x201C; Een knipoog krijgen van een knappe vreemde. - Chocoladekoekjes bakken en ze allemaal opeten. - De hand vasthouden van een dierbare. - Een oude vriend tegenkomen en merken dat er niets veranderd is. - De reactie van iemand die jouw speciale cadeau openmaakt. - Naar de zonsopgang kijken. - Iedere morgen opstaan en dankbaar zijn voor een nieuwe prachtige dag. - Beseffen dat iemand je mist. - Een knuffel krijgen van iemand die je heel dierbaar is. - Weten dat je het juiste gedaan hebt, wat anderen ook beweren. 1 Markeer hierboven drie dingen die jou gelukkig maken in het groen. 2 Kun je nog iets bedenken? Noteer dat dan hier. Gelukkig zijn is voor mij

Wat is volgens jou de betekenis van geluk?

Geld, auto's en vrouwen?

Of enkel geld en auto's?

WEL?!

3 Hier hebben we Casper weer. Waarom is Hobbes niet meer te zien op het laatste plaatje van deze cartoon?

4 Zou jij ook weglopen van Casper? Waarom (niet)?

KEUZESTRESS

B Aspecten van geluk 1

2 3

Wetenschappers hebben ontdekt dat acht elementen belangrijk zijn voor je geluk. Iedere foto geeft één aspect weer. Noteer bij elke aspect het nummer van de bijbehorende foto. Je hebt genoeg materiële voorzieningen.

Je wordt omgeven door (liefdevolle) anderen.

Je voelt je goed. Je kunt genieten in de meest brede zin van het woord. Je bent gezond, één met je lichaam. Je bent verbonden met een religie of een atheïstische spiritualiteit. Je bent in staat om vrij te handelen en onafhankelijke keuzes te maken. Je kunt genieten van cultuur. Je bent creatief.

Je begrijpt jezelf en je plaats binnen de wereld.

STAPSTEEN Gelukkig zijn heeft

te maken met het winnen van de lotto. Veel essentiëler dan geluk is gelukkig

. Een gelukkig mens is in

Je verschillende relaties (met jezelf, de anderen, de wereld en – eventueel – God) zijn harmonisch en op elkaar afgestemd.

KEUZESTRESS

HOUVAST De Angst

The Fear – Lily Allen money I want to be rich and I want lots of about funny care 't don I er, I don't care about clev of diamonds s load fuck I want loads of clothes and g to find them tryin ‘re I heard people die while they

will be shameless And I'll take my clothes off and it you get famous ‘Cause everyone knows that's how mirror the in look I'll I'll look at the sun and winner a to on I'm I'm on the right track, yeah real anymore I don't know what's right and what's feel anymore And I don't know how I'm meant to me clear? And when do you think it will all beco fear the by over ‘Cause I'm being taking t mothers Life's about film stars and less abou other It's all about fast cars and cussing each ing plastic But it doesn't matter cause I'm pack ing fantastic fuck so life my And that's what makes umption And I am a weapon of massive cons rammed to And it's not my fault, it's how I'm prog function mirror I'll look at the sun and I'll look in the a winner to on e we'r yeah I'm on the right track, unition Forget about guns and forget amm own little mission ‘Cause I'm killing them all on my er Now I'm not a saint but I'm not a sinn ing thinner gett I'm as long as And everything's cool ishing Limited

Ik wil rijk worden, echt schatrijk. Of iemand verstandig is, grappig ... het kan mij niet boeien. Een karrenvracht kleren wil ik en talloze diamanten. Ik zou er mijn leven voor geven. En ik trek mijn kleren uit, doe alles wat jullie willen. De kortste weg naar de roem. Ik kijk overal om me heen, ik heb alles onder controle. Ik ben in de laatste rechte lijn naar de overwinning. Ik weet niet langer wat goed of kwa ad is, droom of werkelijkheid. Ik ben ook vergeten wat dat is: ‘Iets voelen’. Wanneer wordt alles opnieuw duid elijk? Ik voel nu alleen maar angst. ‘Het’ leven draait alleen maar om filmsterren, echte moeders zijn onbelangrijk. Het draait om snelle wagens en elka ar belachelijk maken. Niets is nog belangrijk, niets is nog echt. Alles is van kunststof. Fantastisch toch? Ik ben een massaconsumptiewapen. Dat is niet mijn keuze, ik ben voor geprogrammeerd. Ik kijk overal om me heen, ik heb alles onder controle. Ik ben in de laatste rechte lijn naar de overwinning.

Hoe sterk mijn tegenstanders ook zijn, tot de tanden bewapend. Ik maak ze allemaal af, ik ben niet te stoppen. Ik ben geen heilige, ik ben ook de duivel niet. Niets is nog belangrijk, alles valt op zijn plaats, zolang ik er maar slank uitzie.

Dit nummer van Lily Allen vat dit hoofdstuk perfect samen. Noteer minstens vijf elementen uit de songtekst die rechtstreeks verwijzen naar wat je de voorbije lessen hebt geleerd.

KEUZESTRESS

11 11

MIJN VERHAAL Een perfecte da

Perfect Day – Lou Reed Just a perfect day Drink sangria in the park And then later, when it gets dark We go home Just a perfect day Feed animals in the zoo Then later, a movie, too And then home Oh it's such a perfect day I'm glad I spent it with you Oh such a perfect day You just keep me hanging on You just keep me hanging on Just a perfect day Problems all left alone Weekenders on our own It's such fun Just a perfect day You made me forget myself I thought I was someone else Someone good Oh it's such a perfect day I'm glad I spent it with you Oh such a perfect day You just keep me hanging on You just keep me hanging on sow You're going to reap just what you sow you t wha You're going to reap just sow you t wha You're going to reap just sow ... you t You're going to reap just wha

Zomaar een perfe cte dag Cocktails drinken in het park En wanneer het la at wordt Gaan we naar huis Zomaar een perfe cte dag Samen naar de zo o en de bioscoop En wanneer het la at wordt Gaan we naar huis Een perfecte dag Ik ben zo gelukk ig dat jij De hele tijd bij m ij was Een perfecte dag Ik hunker reeds na ar de volgende Een perfecte dag Geen vuiltje aan de lucht Wij zijn onafsche idelijk Eén groot feest Een perfecte dag Jij maakt van mij een beter mens Niet langer een eg oïst Een perfecte dag Ik ben zo gelukk ig dat jij De hele tijd bij m ij was Een perfecte dag Ik hunker reeds na ar de volgende Zo zie je maar Niets is tevergeefs Niets is tevergeefs Niets is tevergeefs …

ck.com

Samen naar de zoo en de bioscoop ... een prachtige dag. Maar misschien denk jij er anders over? Wat mag niet ontbreken op jouw perfecte dag?

12 12

KEUZESTRESS