Formule 1 1B (editie 2019) - Voorbeeldhoofdstuk

9

De deelmannetjes

De deelmannetjes hebben in zes dagen precies 14 507,4 km afgelegd om uiteindelijk op hun planeet aan te komen. Hun ruimteschip landde met 144 deelmannetjes op de planeet Formula.

Na de landing dreigt er gevaar op Formula.

Een vijandig ruimteschip nadert met grote snelheid de planeet.

De deelmannetjes kunnen aan het gevaar ontsnappen door in een krater te springen.

Maar in elke krater kunnen slechts 15 deelmannetjes.

Hoeveel deelmannetjes kunnen er niet ontsnappen?

Hoeveel km legde het schip per dag af?

Hoeveel kraters zouden er minstens moeten zijn om iedereen te beschermen?

Formule 1B_2019.indb 249

Hoeveel plaatsjes zou één krater minstens moeten hebben om iedereen in veiligheid te brengen?

13/06/19 12:22

Planner Aan de slag

1 Wiskundetaal 1.1 Benamingen bij de deling 1.2 Wiskundetaal en de deling 2 Hoofdrekenen 2.1 Hoofdrekenen met natuurlijke getallen 2.2 Hoofdrekenen met kommagetallen 3 Schatten 4 Cijferen 4.1 Natuurlijke getallen delen door te cijferen 4.2 Kommagetallen delen door te cijferen 5 Rekenen met je rekentoestel

253 253 253 254 254 256 257 258 258 259 260

Ben ik mee?

Op mijn maat

Even samenvatten

276

Test op mezelf

277

Gamezone

279

261 1 2 3 4 5

Wiskundetaal Hoofdrekenen Schatten Cijferen Rekenen met je rekentoestel

263 264 269 270 272

Pitstopoefeningen en gaspedaaloefeningen Hoofdstuk 9

In dit hoofdstuk leer je alles over delen.

250

Formule 1B_2019.indb 250

13/06/19 12:22

Formule 1B_2019.indb 251

Hoofdrekenen

Schatten

Cijferen

Rekenen met je

2

3

4

5

p. 260

p. 258

p. 257

p. 254

p. 253

Totaal

BIM5

BIM4

BIM3

BIM2

BIM1

/40

/5

/6

/3

/18

/8

Ben ik mee?

Oef 33

Oef 26

Hoofdstuk 9

0-2

0-2

Oef 37

Oef 35

Oef 28 Oef 36

3-4

3-4

2

Oef 19

Oef 18

Oef 17

Oef 34

Oef 27

Oef 23

Oef 12

Oef 11

Oef 10

Oef 9

Oef 39

Oef 38

Oef 29

Oef 24

Oef 14

Oef 13

Oef 5

Oef 3 11-14

Oef 4

Oef 2

5-6

5 Oef 40

Oef 30

Totaal

5-6

3

Oef 21

Oef 20

15-18

7-8

/

/

/

/

/

/

Resultaat

Totaal

TOM5

TOM4

TOM3

TOM2

TOM1

/40

/5

/6

/3

/18

/8

Test op mezelf

Klas:

Oef 32

Oef 31

Oef 25

Oef 22

0-1

Oef 16

Oef 8

Oef 15

Oef 7

0-10 Oef 6

Oef 1

0-4

Op mijn maat

Nr.:

rekentoestel

Wiskundetaal

1

Aan de slag

Mijn circuit Naam: Datum: / / 20 /

251

13/06/19 12:22

Scoreblad Ik behaalde deze resultaten BIM

/

TOM

/

Taak 1

/

Taak 4

/

Taak 2

/

Taak 5

/

Taak 3

/

Taak 6

/

Extra opdracht 1 :

/

Extra opdracht 2 :

/

Extra opdracht 3 :

/

Extra opdracht 4 :

/ TOTAAL

/

Ik denk even na over mijn prestaties Wat kon ik zeer goed?

Waar had ik moeite mee?

Bij dit hoofdstuk moet ik extra letten op Ik denk even na over mijn attitudes en vaardigheden Hoofdstuk 9

Aandachtspunt

Evaluatie leerling

Evaluatie leraar

Heb ik net gewerkt?

0

1

2

3

0

1

2

3

Heb ik goed doorgewerkt?

0

1

2

3

0

1

2

3

Was ik telkens in orde?

0

1

2

3

0

1

2

3

Was mijn oplossing telkens waarheidsgetrouw?

0

1

2

3

0

1

2

3

Heb ik telkens een antwoordzin geformuleerd?

0

1

2

3

0

1

2

3

TOTAAL

15

Commentaar van de leraar

Handtekening leerling

Handtekening leraar

Handtekening ouders

252

Formule 1B_2019.indb 252

13/06/19 12:22

Aan de slag 1 Wiskundetaal 1.1 Benamingen bij de deling Op school organiseer je een quiz om geld in te zamelen voor een goed doel. Er schreven zich al 52 mensen in.

Er worden ploegjes gemaakt van zes personen.

THE

BIG

Hoeveel ploegjes van zes personen kun je al maken?

Berekening:

QUIZ

Antwoordzin: Hoeveel personen zijn er nog over?

Berekening:

Antwoordzin:

het quotiënt

52 : 6 = 8 rest 4 het deeltal

de deling

de rest

de deler Hoofdstuk 9

de factoren

Hoeveel personen zijn er nog te kort om een extra ploegje te maken?

1.2 Wiskundetaal en de deling Schrijf de volgende zinnen als een deling en bereken. a De helft van 12.

=

b Een derde van 18.

=

c Het quotiënt van 25 en 5.

=

d Een negende van 45.

=

e Een achtste van 72.

=

f 64 gedeeld door 8.

=

g 42 cm splitsen in 7 gelijke stukken.

=

h 24 euro verdelen over 6 mensen.

=

253

Formule 1B_2019.indb 253

13/06/19 12:22

2 Hoofdrekenen 2.1 Hoofdrekenen met natuurlijke getallen • Natuurlijk moet je de deeltafels nog kennen 12 : 3

=

18 : 3

=

36 : 6

=

25 : 5

=

20 : 4

=

64 : 8

=

35 : 7

=

0:8

=

15 : 3

=

24 : 8

=

28 : 7

=

9:1

=

42 : 7

=

45 : 9

=

18 : 2

=

54 : 9

=

81 : 9

=

25 : 5

=

36 : 4

=

72 : 8

=

30 : 6

=

40 : 5

=

14 : 2

=

49 : 7

=

• Splitsen lukt altijd

Los op door te splitsen.

Hoofdstuk 9

86 : 2 = (80 + 6) : 2 = (80 : 2) + (6 : 2) = 40 + 3 = 43

a 56 : 2

=

=

of

258 : 6 = (240 + 18) : 6 = (240 : 6) + (18 : 6) = 40 + 3 = 43

c 84 : 3 =

b 176 : 2 =

=

=

d 336 : 8 =

=

e 364 : 7 =

=

254

Formule 1B_2019.indb 254

13/06/19 12:22

• Delen door 4

Los op.

128 : 4 = (128 : 2) : 2 = 64 : 2 = 32 TRUCJE :4=:2:2

a

48 : 4

= =

b

96 : 4

= =

c

116 : 4

= =

d

180 : 4

= =

• Delen door 10, 100 of 1 000

Los op.

3 700 : 10 = 3 700 : 10 = 370

a

350 : 10

=

21 000 : 100 = 21 000 : 100 = 210

b

55 000 : 100

=

43 000 : 1 000 = 43 000 : 1000 = 43

c

4 200 : 10

=

d

18 000 : 1 000 =

e

26 000 : 100

Om een getal te delen door 10, 100 of 1 000 schrap je één, twee of drie nullen in de opgave.

• Delen door 5

=

Los op. a

80 : 5

= =

b

120 : 5

=

Hoofdstuk 9

240 : 5 = (240 : 10) x 2 = 24 x 2 = 48 TRUCJE : 5 = : 10 x 2

= c

135 : 5

= =

d

je de Waarom snijd ukken? st 10 in spacekoek 5, hoor. t me ar ma jn We zi

465 : 5

Als ik jullie elk 2 stukken geef, dan komt dat toch op hetzelfde neer?

= =

255

Formule 1B_2019.indb 255

13/06/19 12:22

2.2 Hoofdrekenen met kommagetallen • Splitsen lukt altijd 12,58 : 2 = (12 + 0,58) : 2 = (12 : 2) + (0,58 : 2) = 6 + 0,29 = 6,29

• Delen door 4 of 5

Los op door te splitsen. a 2,40 : 2

=

=

b 3,60 : 3

=

=

c 15,35 : 5

=

=

d 54,12 : 6

=

=

Los op.

Hoofdstuk 9

10,40 : 4 = (10,40 : 2) : 2 = 5,20 : 2 = 2,60 TRUCJE :4=:2:2

a 12,24 : 4

=

=

b 36,4 : 4

=

=

30,20 : 5 = (30,20 : 10) x 2 = 3,02 x 2 = 6,04 TRUCJE : 5 = : 10 x 2

c 8,10 : 5

=

=

d 7,2 : 5

=

=

• Delen door 10, 100 of 1 000 Om een getal te delen door 10, 100 of 1 000 schuif je de komma één, twee of drie plaatsen op naar links.

En wat als er geen komma is?

Dan plaats je er zelf één na het cijfer van de eenheden.

a 235 : 10

=

d 33,5 : 10

=

b 725 : 100

=

e 15,5 : 100

=

c 750 : 1 000 =

f 65 : 1 000

=

256

Formule 1B_2019.indb 256

13/06/19 12:22

3

Schatten

Een schatting geeft je een eerste benaderende uitkomst van een berekening.

Een getal zinvol afronden helpt je vaak vlug iets uit te rekenen.

Schat hieronder telkens de kostprijs per stuk.

Heb je met 3 euro genoeg om 1 stuk te kopen? Vink aan.

ultra soft

ultra soft

ultra soft

ultra soft

ultra soft

ultra soft

shampoo voor droog haar shampoo voor droog haar met amandelolie shampoo voor droog haar met amandelolie shampoo voor droog haar met amandelolie shampoo voor droog haar met amandelolie shampoo voor droog haar met amandelolie met amandelolie

€ 11,95

€ 16,25

afgeronde kostprijs aantal stuks afgeronde prijs per stuk

ja neen

ja neen

Wie maakte de beste schatting bij onderstaande oefeningen? Vink aan.

24,55 : 5 Oona Sem Cas

4 5 6

814,5 : 4

1 540 : 20

200 204 205

70 75 80

berekening

JA

NEEN

a Je gaat met je klas van 18 leerlingen naar het zwembad.

In één auto kunnen vier leerlingen.

Heb je met vier wagens voldoende vervoer?

b Volleybal speel je met zes spelers.

Op volleykamp zijn er 45 spelers.

Heb je met 9 ballen genoeg zodat elke ploeg één bal heeft?

c De kippen legden 148 eieren.

Je wilt ze verpakken in doosjes per zes.

Heb je met 20 doosjes voldoende? d Drie bezoekers betaalden in totaal 27,60 euro voor een toegangsticket.

Heb jij met 10 euro genoeg voor één ticket?

Hoofdstuk 9

Heb je genoeg? Maak telkens een gepaste schatting. Vink aan.

257

Formule 1B_2019.indb 257

13/06/19 12:23

4 Cijferen 4.1 Natuurlijke getallen delen door te cijferen Er zijn 144 deelmannetjes en acht kraters op Formula.

Hoeveel deelmannetjes moeten er in één krater kunnen om iedereen in veiligheid te brengen?

• Rond deeltal en deler af tot getallen waarmee je makkelijk uit het hoofd kunt rekenen.

• Deel de afgeronde getallen uit het hoofd.

Stap 1: schatten

Schatting: : = Stap 2: cijferen

en Stap 3: controleren

Plaats een brug als het eerste cijfer niet gedeeld kan worden

Antwoordzin :

Hoofdstuk 9

Schat, noteer in het rooster en bepaal het quotiënt. a 856 : 4

b 952 : 8

c 437 : 5

Schatten:

Schatten:

Schatten:

258

Formule 1B_2019.indb 258

13/06/19 12:23

4.2 Kommagetallen delen door te cijferen De deelmannetjes hebben in zes dagen precies 14 507,4 km afgelegd om uiteindelijk op hun planeet Formula aan te komen.

Hoeveel kilometer legden ze per dag af?

• Rond deeltal en deler af tot getallen waarmee je makkelijk uit het hoofd kunt rekenen.

• Deel de afgeronde getallen uit het hoofd.

Stap 1: schatten

Schatting: : = Stap 2: cijferen

en Stap 3: controleren ds je Vergelijk stee rd met je oo tw gecijferde an schatting.

Antwoordzin:

a 79,2 : 6

b 84,2 : 4

c 7,29 : 9

Schatten:

Schatten:

Schatten:

Hoofdstuk 9

Schat, noteer in het rooster en bepaal het quotiënt.

Een brug over de komma plaatsen is verboden.

259

Formule 1B_2019.indb 259

13/06/19 12:23

5 Rekenen met je rekentoestel Er zijn 144 deelmannetjes en acht kraters op de planeet Formula.

Bij het landen storten er drie kraters in waardoor die onbruikbaar worden!

Hoeveel deelmannetjes moeten er nu in één krater kunnen om iedereen in veiligheid te brengen?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin: Febe en Tristan besluiten hun slaapkamer een likje verf te geven.

Ze kiezen ervoor om één muur flashy groen te schilderen.

Ze kopen in de verfwinkel een pot groene verf van 2,5 liter voor 58,95 euro.

Hoeveel kost één liter groene verf?

Schatten: Berekening:

Hoofdstuk 9

Antwoordzin: Van al dat schilderen krijgen ze dorst.

In de supermarkt staan de blikjes chocomelk van 25 cl in de aanbieding.

Een pakket van 24 blikjes kost er nog slechts 30,08 euro.

Hoeveel kost één blikje? Bereken tot op twee cijfers na de komma.

Schatten: Berekening:

%!

Je bespaart 15

€ 35,39 Adviesprijs

€ 30,08

Antwoordzin:

260

Formule 1B_2019.indb 260

13/06/19 12:23

Ben ik mee?

Naam: Nr.: Klas:

Datum: / / 20

/ 40

1 Wiskundetaal Vul de juiste benamingen aan.

BIM1.1

Deze bewerking noem je een 88 is het

88 : 4 = 22

4 is de

4

Het resultaat, 22, noem je het Zet de wiskundetaal om in een berekening. Bereken.

BIM1.2

De helft van 18.

= Een vierde van 32.

=

Een tiende van 40. = Het quotiënt van 45 en 9. =

4

2 Hoofdrekenen Bereken uit het hoofd. a 45 : 9

=

f 72 : 3

=

b 104 : 2

=

g 176 : 8

=

c 256 : 4

=

h 644 : 4

=

d 305 : 5

=

i 900 : 5

=

e 1 650 : 10

=

j 32 000 : 100 =

10

Hoofdstuk 9

BIM2.1

Bereken uit het hoofd.

BIM2.2

a 6,24 : 2

=

e 16 : 100

=

b 0,48 : 4

=

f 4,6 : 10

=

c 30,40 : 4

=

g 19,40 : 10

=

d 45,35 : 5

=

h 416,2 : 100

=

8

3 Schatten BIM3.1

Oma heeft 4,2 liter soep gemaakt. In haar soepborden kan 30 cl.

Ze heeft bezoek van 12 familieleden.

Kan oma iedereen een bord soep aanbieden?

Berekening:

Antwoordzin:

1

261

Formule 1B_2019.indb 261

13/06/19 12:23

De kippen van je buurvrouw hebben in één week tijd 358 eieren gelegd.

De buurvrouw wil ze verdelen in doosjes met eenzelfde hoeveelheid.

Van welke soort(en) dozen heeft ze er zeker nog genoeg? Vink aan.

BIM3.2

50 dozen

40 dozen

90 dozen

2

4 Cijferen Bepaal het quotiënt door te cijferen. Schat eerst je uitkomst.

BIM4

a 2 135 : 7 Schatten:

300

b 7,32 : 6 Schatten:

c 503,4 : 4 1

125 Schatten:

Hoofdstuk 9

6

5 Rekenen met je rekentoestel BIM5.1

Je koopt twee pakken water van € 4,92 per pak van 6 flessen.

Wat is de prijs per fles?

Schatten: Berekening: Antwoordzin:

BIM5.2

2

Vader trakteert jou en je vrienden op een braadworst. Hij geeft je een ­briefje van 20 euro. Na je bestelling aan het kraampje kun je hem nog twee euro teruggeven.

Eén braadworst kost 3 euro. Hoeveel braadworsten heeft je vader getrakteerd?

Schatten: Berekening: Antwoordzin:

3

262

Formule 1B_2019.indb 262

13/06/19 12:23

Op mijn maat 1

Wiskundetaal 1

Markeer telkens het deeltal in het groen, de deler in het roze, het quotiënt in het geel.

36 : 3 = 12 2

3 = 45 : 15

120 : 20 = 6

Vul de juiste benamingen aan.

Deze bewerking noem je een

48 : 4 = 12

48 is het 4 is de Het resultaat, 12, noem je het

3

Zet de wiskundetaal om in een berekening. Bereken.

a Een vierde van 24.

=

d Een achtste van 40.

=

b Een derde van 27.

=

e Het quotiënt van 15 en 3.

=

c De helft van 8.

=

f De helft van het dubbel van 10.

=

4

Vul aan.

Hoofdstuk 9

a Wat is de rest als je 40 deelt door 6? b Wat is de deler van deeltal 24 en quotiënt 6? c

Bepaal het quotiënt van 45 en 9.

d Wat is het deeltal van een deling door 4 met 6 als quotiënt en rest 1?

5

Vul de tabel verder aan. deeltal

deler

20

3 5

68 48

8

92

7

quotiënt

rest 2

7

3

7

5

6

263

Formule 1B_2019.indb 263

13/06/19 12:23

2

Hoofdrekenen 6

Elk quotiĂŤnt hoort bij de overeenkomstige letter op de bal. quotiĂŤnt 9R

8A

2C

letter

30 : 5 12 : 4 36 : 4

3I

24 : 4

4E

56 : 7 49 : 7

6D

5L

7M

15 : 3 64 : 8 36 : 9 72 : 8

Welke bekende voetbalploeg vind je?

7

Vier klasvrienden hadden een test van de deeltafels.

Controleer de antwoorden en verbeter waar nodig.

Wie behaalde de meeste punten?

Hoofdstuk 9

Jolien Naam .......................

Pieter Naam .......................

18:3 = 6

54:9 = 6

7:1 = 1

42:6 = 6

25:5 = 5

63:7 = 8

14:2 = 7

49:7 = 8

42:6 = 7

72:8 = 9

21:3 = 6

56:7 = 9

54:6 = 9

81:9 = 9

28:7 = 4

63:9 = 7

32:8 = 4

90:9 = 10

35:5 = 7

70:10 = 7

Score:

/10

Score:

/10

Slis Naam .......................

Hasse Naam .......................

4:4 = 0

24:4 = 6

6:1 = 6

36:6 = 6

8:2 = 4

28:4 = 7

12:6 = 2

42:6 = 7

12:3 = 4

32:8 = 5

18:6 = 3

48:6 = 8

16:4 = 4

36:6 = 9

24:4 = 6

54:6 = 9

20:4 = 5

40:4 = 4

30:6 = 5

60:6 = 10

Score:

/10

Score:

/10

Wie kent het beste zijn deeltafels?

264

Formule 1B_2019.indb 264

13/06/19 12:23

8

Wie wint de iPhone?

Yana volgt het pad van getallen die ze kan delen door 3.

Het pad dat Rik volgt is dat van getallen die hij door 4 kan delen.

Jasper volgt een pad met getallen die hij door 6 kan delen.

Kleur in drie verschillende kleuren hun weg naar de iPhone.

Wie de minste hokjes moet inkleuren wint de iPhone.

Rik

Jasper

5

15

30

8

21

40

9

11

60

20

2

12

26

1

28

18

14

12

54

64

15

32

29

24

75

81

90

3

11

8

36

20

40

41

34

6

64

45

41

37

18

32

29

5

7

17

18

25

50

49

11

5

6

36

1

81

49

64

9

64

8

54

42

13

3

16

30

25

47

20

27

41

18

24

12

40

7

24

42

56

19

2

36

28

8

25

2

21

9

Bereken uit het hoofd.

a

84 : 2

=

g

706 : 2

=

b

64 : 4

=

h

796 : 4

=

c

85 : 5

=

i

845 : 5

=

d

146 : 2

=

j

1 208 : 2

=

e

204 : 4

=

k

2 500 : 4

=

f

235 : 5

=

l

3 620 : 5

=

Hoofdstuk 9

Yana

10 Bereken uit het hoofd. a

90 : 10

=

f

48 000 : 1 000 =

b

2 500 : 100

=

g

7 500 : 10

=

c

18 000 : 100 =

h

3 760 : 10

=

d

780 : 10

=

i

85 400 : 100 =

e

1 500 : 100

=

j

12 000 : 1 000 =

265

Formule 1B_2019.indb 265

13/06/19 12:23

11 Vul de lege hokjes aan.

x

1

5

3

9

6

21 48 16

2 49 5

10 36

81

12 Vul op de invullijntjes de verdwenen getallen aan.

0

18 10

26 17

32

13 Vul op de invullijntjes de verdwenen getallen aan.

0

8

Hoofdstuk 9

0

24

0

36

14 Bereken uit het hoofd. a

72 : 3

=

h

960 : 8

=

b

96 : 6

=

i

1 421 : 7

=

c

105 : 7

=

j

2 781: 9

=

d

128 : 8

=

k

3 609 : 3

=

e

216 : 9

=

l

4 120 : 8

=

f

345 : 3

=

m 900 : 50

=

g

870 : 6

=

n

=

3 250 : 50

266

Formule 1B_2019.indb 266

13/06/19 12:23

15 Bereken telkens de prijs per stuk.

3 voor € 4,20 4 voor € 4,80

2 voor € 1,70 berekening prijs per stuk

€

/ stuk

€

/ stuk

€

/ stuk

16 Bereken telkens de prijs voor het tweede stuk.

2e aan halve prijs

2e aan halve prijs prijs per stuk

2e aan halve prijs

€ 2,80

prijs voor het tweede stuk

€ 2,38

€

€ 3,90

€

€

a

€ 0,50 : 2

=

g

€ 2,10 : 3

=

b

€ 12,80 : 4

=

h

€ 4,30 : 2

=

c

€ 15,35 : 5

=

i

€ 5,20 : 4

=

d

€ 24,36 : 6

=

j

€ 15,40 : 5

=

e

€ 8,80 : 8

=

k

€ 12,30 : 6

=

f

€ 1,80 : 3

=

l

€ 32,40 : 8

=

Hoofdstuk 9

17 Bereken uit het hoofd.

18 Bereken uit het hoofd. a

12,5 : 10

=

f

7,05 : 100

=

b

35,6 : 100

=

g

605,3 : 100

=

c

355,15 : 100

=

h

9,85 : 10

=

d

150,5 : 10

=

i

1 208,2 : 1 000

=

e

4 700,25 : 1 000 =

j

208,2 : 100

=

267

Formule 1B_2019.indb 267

13/06/19 12:23

19 Bereken telkens de kostprijs voor de gewenste hoeveelheid.

€ 22,88/kg

€ 9,50/kg

Orloff kalfsgebraad

€ 18,00/kg

Zomersla fijne groenten

€ 12,80/kg

Chateaubriand

€ 19,00/kg

Peking noedels

€ 14,80/kg Pastasalade met kip

€ 9,10/kg

Barbecuehesp

€ 7,50/kg

Balletjes in saus

Macaroni met hesp en kaas

a

500 gram kalfsgebraad

d

250 gram Peking noedels

b

100 gram pastasalade

e

500 gram balletjes in saus

c

1,5 kg chateaubriand

f

100 gram zomersla

20 Vul het ontbrekende getal op het kasticket aan en bereken.

KASSATICKET

a

Hoeveel kost een frikandel special?

b

In het Frietuurtje bestel je ook een groot bakje friet met 1 keer mayonaise, een bicky van het huis en een cola.

Hoeveel zul je moeten betalen?

Frietuurtje

Hoofdstuk 9

3x 2x 5x 1x 3x

BAKJE FRIET GROOT FRIKANDEL SPECIAL SAUS FRIET BICKY VAN HET HUIS FRISDRANK

€ 10,80 € 3,60 € 2,50 € 4,20 €

Totaal

€ 24,70 Bedankt en tot ziens!

21 Gsm-werpen Op het Belgisch kampioenschap gsm-werpen in Middelkerke gooide Liv een gsm 27,95 m ver. Anke gooide 27,65 m, Kim 27,20 m en Cynthia 26,9 m.

Plaats de eerste letter van hun naam op de juiste plaats op de getallenas.

26

29

268

Formule 1B_2019.indb 268

13/06/19 12:24

3

Schatten 22 De kostprijs per stuk vind je door een berekening te maken.

Heb je genoeg geld om één stuk te kopen? Schat. Vink aan. a

c

e

€ 3,85 Heb ik met 0,50 euro genoeg om één sapje te kopen?

€ 23,95

Heb ik met 6 euro genoeg Heb ik met 12,50 euro om één handdoek te genoeg om één cartridge kopen? te kopen?

ja neen b

ja neen d

€ 30,95

ja neen f

€ 11,80

€ 16,50

Heb ik met 7 euro genoeg Heb ik met 1,50 euro om één kom te kopen? genoeg om één doos te kopen?

ja neen

€ 37,45

ja neen

Heb ik met 4 euro genoeg om één pak vochtige doekjes te kopen?

ja neen

Hoofdstuk 9

23 Een pizzeria krijgt een bestelling van 8 pizza’s.

In de keuken ligt nog een bol pizzadeeg van 1,375 kg.

Per pizza heeft men ongeveer 200 gram nodig.

Heeft men nog voldoende deeg om de pizza’s te maken?

Berekening: Antwoordzin: 24 Mama wil met het gezin op reis.

Een drietal vakantieparken hebben een reis in de aanbieding.

Mama wil echter niet meer dan 200 euro per dag besteden.

Welk vakantiepark behoort nog tot de mogelijkheden?

Berekening:

België € 1 398,60 7 dagen

Frankrijk € 874,00 4 dagen

Duitsland € 998,75 5 dagen

Antwoordzin:

269

Formule 1B_2019.indb 269

13/06/19 12:24

4

Cijferen 25 Schat en bepaal het quotiënt door te cijferen. a

369 : 3

b

Schatten:

892 : 4

c

Schatten:

605 : 5 Schatten:

26 De brug komt eraan. Schat en bepaal het quotiënt door te cijferen. a

2 488 : 8

b

Schatten:

3 584 : 7

c

Schatten:

5 892 : 6 Schatten:

Hoofdstuk 9

27 Schat en bepaal het quotiënt door te cijferen. a

45,39 : 3 Schatten:

b

57,12 : 4 Schatten:

c

87,6 : 5 Schatten:

270

Formule 1B_2019.indb 270

13/06/19 12:24

28 Schat en bepaal het quotiënt door te cijferen. b 1 485,4 : 7 a 38,08 : 8 Schatten:

Schatten:

c

3,65 : 5 Schatten:

Hoofdstuk 9

29 Vier vrienden wonnen met een kansspel 5 712 euro.

Ze willen hun winst eerlijk verdelen.

Hoeveel krijgt elk?

Berekening:

Antwoordzin: 30 Ine bestelde voor elk van de negen leden van haar balletgroep een paar balletschoenen. Ze betaalde in totaal 359,55 euro.

Hoeveel kost één paar balletschoenen?

Berekening:

Antwoordzin:

Formule 1B_2019.indb 271

271

13/06/19 12:24

5

Rekenen met je rekentoestel 31 Bereken de prijs per stuk.

5 voor € 79,75

300 kopies € 12

1 bak voor € 10,80

4 voor € 17,60

6 pack € 6,90

1 bloempot

1 pilsje

1 kopie

1 zak chips

1 lippenstift

32 Vader betaalt € 127,75 voor een dagje Planckendael. Het gezin telt zeven personen.

Wat kost de inkom per persoon?

Schatten: Berekening: Hoofdstuk 9

Antwoordzin: 33 Op de Internationale Vrouwendag wil een directeur van een bedrijf zijn vrouwelijke personeelsleden eens extra in de bloemetjes te zetten.

Hij bestelt 24 boeketten bloemen voor € 624.

Hoeveel kost een boeket?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

272

Formule 1B_2019.indb 272

13/06/19 12:24

34 Youssef betaalt in een hamburgerrestaurant 40,50 euro.

Hij heeft vijf vrienden meegenomen. Ze kozen elk hetzelfde menu.

Hoeveel kost het menu per persoon?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

35 Tussen onze tuin en die van de buren worden 15 tuinschermen geplaatst.

De buurman betaalt de helft van de kostprijs en geeft aan vader € 711,30.

Wat is de prijs voor één tuinscherm?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

8

€ 29

€ 39,9

5

Hoofdstuk 9

36 Je wilt een nieuwe Playstation 4 kopen met twee games erbij. Je schrikt wel van de kostprijs. Je ouders besluiten de helft te betalen. De rest moet je gedurende vijf maanden terugbetalen door iedere maand een gelijk stuk af te betalen.

Hoeveel moet je per maand afbetalen?

€ 58

,95

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

273

Formule 1B_2019.indb 273

13/06/19 12:24

37 183 leerlingen en 15 begeleidende leraren gaan op schooluitstap.

Een bus biedt plaats aan 52 passagiers.

Hoeveel bussen moet de verantwoordelijke leraar voorzien?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

38 Kaartjes voor een circusvoorstelling kosten 6,50 euro voor volwassenen en 3,50 euro voor kinderen (< 12 jaar).

Er waren 20 volwassenen die een kaartje kochten.

Na de voorstelling zit er 228 euro in de kassa.

Hoeveel kinderen waren er tijdens de voorstelling aanwezig?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin:

Hoofdstuk 9

39 Bereken het verbruik van deze toekomstige autoâ&#x20AC;&#x2122;s.

Duid in de onderste rij van de tabel de zuinigste wagen aan.

merk

BMW

NISSAN

PEUGEOT

tankinhoud

21 liter

25 liter

40 liter

aantal km/ volle tank

600 km

800 km

1 000 km

verbruik per 100 km

274

Formule 1B_2019.indb 274

13/06/19 12:24

40 De bewerkingen door elkaar.

Schrijf de uitkomsten op.

Controleer nadien de som van alle uitkomsten.

a

Hoeveel glazen van 25 cl kun je vullen uit drie flessen frisdrank van 1,5 l?

b

Je zaagt van een plank van 2,5 m een stuk af van een halve meter en nog drie stukken van 45 cm.

Hoeveel stukken van 20 cm kun je nog zagen uit de rest?

c

Een bedrijf wil balpennen met zijn logo erop uitdelen op zijn opendeurdag. Hoeveel dozen van 30 balpennen moet het minimaal bestellen als er 700 mensen verwacht worden?

d

Voor 5 meter omheining betaalt boer Gilles 65 euro.

Hoeveel zal hij moeten betalen voor 8 m omheining?

e

Op de kilometerteller staat bij het vertrekken 354 km. Bij aankomst staat er 382 km op. Hoeveel km heb je die dag afgelegd?

f

Vader trakteert zijn twee dochters en zijn zoon op een pizza. Elke pizza kost 5,95 euro. Hoeveel krijgt hij terug van 20 euro?

g

Mama, Warre en Tuur kopen voor papa een mooie sjaal van 38,40 euro. Mama betaalt de helft. Warre en Tuur betalen elk evenveel.

Hoeveel betaalt Tuur?

h

Jens koopt een fles witte wijn van 4,75 euro en een fles rode wijn die 50 cent duurder is. Hoeveel moet Jens betalen?

i

Bij de slager kost hesp â&#x201A;Ź 14,25/kg.

Hoeveel betaal je voor 200 gram?

j

Wim, Sam en Koen gaan lopen in het park. Sam loopt acht rondjes. Dat zijn twee rondjes meer dan Wim. Koen loopt twee keer zoveel als Sam. Hoeveel km loopt Koen als je weet dat Wim drie km heeft gelopen?

k

Schepsnoep kost 7,40 euro/kg.

Samen met een vriend koop je er 500Â gram van.

Je koopt ook nog twee frisdrankjes van 85 cent per stuk.

Hoeveel moet je samen betalen?

Hoofdstuk 9

uitkomst

SOM =

SOM = 215

275

Formule 1B_2019.indb 275

13/06/19 12:24

Even samenvatten • Wiskundetaal

de factoren

het quotiënt

142 : 6 = 23 rest 4 het deeltal

de deling

de rest

de deler

• Helft, een derde, een vierde,...

• Hoofdrekenen 258 : 6 = (240 + 18) : 6 = (240 : 6) + (18 : 6) = 40 + 3 = 43

Splitsen lukt altijd

Om een getal te delen door 10, 100 of 1000 schuif je de komma één, twee of drie plaatsen op naar links. Of schrap je één, twee of drie nullen.

Om te delen door 4 deel je het getal twee keer door twee.

Om te delen door 5 deel je eerst door 10 en vermenigvuldig je dan met 2.

Hoofdstuk 9

• Cijferen Schatten Cijferen Controleren 7

2

4

0

-4

4 1 810

3

2

-3

2 0

4 -4 0

0 -0 0

276

Formule 1B_2019.indb 276

13/06/19 12:24

Test op mezelf Naam: Nr.: Klas:

Datum: / / 20

/ 40

1 Wiskundetaal TOM1.1

Vul de juiste benamingen aan.

Deze bewerking noem je een 100 : 25 = 4

100 is het 25 is de 4

Het resultaat 4 noem je het Schrijf de wiskundetaal om in een berekening. Bereken.

TOM1.2

Een derde van 18. = De helft van 26.

=

Een achtste van 56 . = 27 in 3 verdelen.

=

f 670 : 5

=

4

2 Hoofdrekenen

TOM2.2

Bereken uit het hoofd. = a 63 : 7 b 96 : 2

=

g 1 326 : 6

=

c 165 : 3

=

h 4 500 : 10

=

d 524 : 4

=

i 132 : 4

=

e 2 300 : 100

=

j 25 000 : 100

=

Bereken uit het hoofd. = a 10,46 : 2

e 36,24 : 6

=

b 0,52 : 4

=

f 68,8 :10

=

c 20,40 : 5

=

g 35 : 100

=

d 21,2 : 2

=

h 515 : 10

=

10

Hoofdstuk 9

TOM2.1

8

3 Schatten TOM3

Heb je genoeg? Maak telkens een gepaste schatting. Vink aan. berekening a De persoon voor je betaalde 14 euro voor vijf broodjes. Zelf heb je drie euro op zak.

Kun je daarmee een broodje betalen? b De speelkamer is 2,35 m hoog.

Een opbergdoos is 42 cm hoog.

Kan ik 6 dozen boven elkaar plaatsen?

c Een auto verbruikt 6 liter benzine per 100 km. Ik

moet nog 789 km rijden en heb nog 40 liter in de tank.

Kan ik de bestemming bereiken zonder te tanken?

JA NEEN

3

Formule 1B_2019.indb 277

277

13/06/19 12:24

4 Cijferen TOM4

Bepaal het quotiënt door te cijferen. Schat eerst je uitkomst. a 7 648 : 8

b 346,2 : 5

c 5,22 : 6

Schatten:

Schatten:

Schatten:

6

5 Rekenen met je rekentoestel TOM5.1

Sem en Cas willen in de vakantie een trektocht maken met de fiets.

De tocht is ongeveer 585 km lang. Ze willen 65 km per dag rijden.

Hoeveel dagen zullen ze onderweg zijn?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin: Hoofdstuk 9

2

TOM5.2

De melkfabriek krijgt van een melkveehouder een tank van 400 liter melk binnen.

300 liter daarvan vergieten ze in flessen van één liter.

De rest doen ze in flesjes van een halve liter.

Hoeveel flesjes van een halve liter kunnen ze verkopen?

Schatten: Berekening:

Antwoordzin: 3

278

Formule 1B_2019.indb 278

13/06/19 12:24

Gamezone 1

Kleur alle vakjes waarvan de uitkomst tussen 40 en 70 ligt en ontdek de verborgen tekening.

2

Welk getal ontbreekt in de rij? Zie je het verband?

3

16

18

20

2

4

8

16

32

6

12

24

30

1

2

5

24 Hoofdstuk 9

14

36 122

14

80

90

70

80

60

70

20

18

17

15

14

12

11

1

3

4

7

11

18

1

2

4

5

7

8

50

8 47

10

60 76

11

Wat is het nummer van de parkeerplaats waar de wagen staat? Veel wiskundigen hebben er zich al suf naar gezocht. Jij vindt het misschien wel vlugger!

279

Formule 1B_2019.indb 279

13/06/19 12:24

4 Cijfer op een kladblad. Daarna vul je de uitkomsten in in het rooster.

Doe dat zoals in een kruiswoordraadsel. Komma’s schrijf je niet.

Vervang vervolgens elk getal door de bijbehorende letter in het alfabet: 1 = A, 2 = B , 3 = C enzovoort.

De eerste oplossing krijg je cadeau.

1

2

1

3

4

2

12

5

6

13

20

21

8

14 16

,

7

17

9

10

11

15 18

19

22

!

HORIZONTAAL

VERTICAAL

2

96 : 8 = 12

1

6 070 : 5 =

4

3,8 x 0,5 =

3

2,625 x 8 =

7

7,15 + 3,85 =

4

76,2 x 15 =

10

0,5 x 40 =

5

384 : 8 =

13

168 : 12 =

6

2 099,6 x 2,5 =

14

28 x 0,75 =

8

2 383 – 387 =

15

81 : 9 =

9

23,1 x 5 =

17

4 x 3,5 =

11

4 – 3,056 =

20

40 x 0,125 =

12

58 : 2 =

21

10,71 + 2,29 =

16

69,6 : 58 =

22

16,8 : 8 =

18

2 000 x 0,006 =

19

7,15 + 3,85 =

Hoofdstuk 9

Welke boodschap kun je ontcijferen?

5 Hoe vaak komt het cijfer 9 voor in de getallenreeks van 0 tot en met 100?

Antwoord: 6 Een autobus rijdt op de snelweg. In de bus zitten zeven kinderen. Elk kind heeft zeven boekentassen met in elke boekentas een kat. Elke kat heeft bovendien zeven kittens die ook in de boekentassen zitten. Alles en iedereen is perfect gezond en heeft de normale hoeveelheid poten en benen gekregen.

Hoeveel poten en benen bevinden er zich in de bus?

Antwoord:

280

Formule 1B_2019.indb 280

13/06/19 12:24