Voorbeeld Blend - informatica

Academiejaar 2020-2021

De titel van dit boek?

Die kiest u zelf!

Plaats hier de gegevens van uw hogeschool en opleiding

De titel van dit boek? Die kiest u zelf!

Blend ISBN 978-11-1004-091-9 Samengesteld door Hans Mertens De Boeck Hogeschool Bedrijfs-, office- en communicatiemanagement Informatica © Dit werk werd samengesteld door bovenvermelde docent(en), met respect voor de auteursrechten van VAN IN en de afzonderlijke auteurs.

Wommelgem, 2020 Fotokopieerapparaten zijn algemeen verspreid en vele mensen maken er haast onnadenkend gebruik van voor allerlei doeleinden. Jammer genoeg ontstaan boeken niet met hetzelfde gemak als kopieën. Boeken samenstellen kost veel inzet, tijd en geld. De vergoeding van de auteurs en van iedereen die bij het maken en verhandelen van boeken betrokken is, komt voort uit de verkoop van die boeken. ln België beschermt de auteurswet de rechten van deze mensen. Wanneer u van boeken of van gedeelten eruit zonder toestemming kopieën maakt, buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen, ontneemt u hen dus een stuk van die vergoeding. Daarom vragen auteurs en uitgevers u beschermde teksten niet zonder schriftelijke toestemming te kopiëren buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen. Verdere informatie over kopieerrechten en de wetgeving met betrekking tot reproductie vindt u op www.reprobel.be.

De uitgever en de auteurs streven permanent naar een volledige betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, zij kunnen voor die informatie en de toepassing ervan echter niet aansprakelijk gesteld worden.

Dit boek op maat bevat hoofdstukken uit volgende oorspronkelijke werken: •

Kelly Decroock, Business analytics met Power BI. ISBN 978-90-3069-489-2. 1, hoofdstuk 11. Wommelgem: Uitgeverij VAN IN.

•

Serge Halsberghe, e.a, Financieel-economische oefeningen met Excel. ISBN 978-90-3068-955-3. 2018, hoofdstuk 24. Wommelgem: Uitgeverij VAN IN.

•

Eddy Van den Broeck, e.a, MS Excel 2019. ISBN 978-90-3069-353-6. 2019, hoofdstuk 8. Wommelgem: Uitgeverij VAN IN.

•

Eddy Van den Broeck, e.a, MS Word 2019. ISBN 978-90-3069-352-9. 2019, hoofdstuk 9. Wommelgem: Uitgeverij VAN IN.

Inhoudsopgave Uit: Eddy Van den Broeck, e.a. MS Excel 2019. 2019

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

1

Toegevoegd door docent

Hoofdstuk 2: Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

13

1 Voeg tussentitels toe in de inhoudstafel, als u dat wenst

15

2 Nog een voorbeeld van een tussentitel

16

Uit: Serge Halsberghe, e.a. Financieel-economische oefeningen met Excel. 2018

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

19

Uit: Eddy Van den Broeck, e.a. MS Word 2019. 2019

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

27

Uit: Kelly Decroock. Business analytics met Power BI. 1

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

57

1 Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

IE

N

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

O

VO

E

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

In dit deel bespreken we meer gevorderde technieken: werkmappen koppelen, gegevens samenvoegen (consolidatie), de berekeningsmethode wijzigen en matrixformules gebruiken. Koppelingen of gegevens samenvoegen gebruikt u om gegevens uit andere werkmappen te gebruiken. De berekeningsmethode wijzigt u als automatische herberekening storend is (bv. bij grote en/of complexe werkmappen). Matrixformules zijn speciale formules met bijzondere mogelijkheden.

1

Werkmappen koppelen

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Veronderstel dat de onderneming ‘Shoetab Europa’ vestigingen heeft in Amsterdam, Brussel en Parijs. Elke vestiging heeft zijn eigen werkmap. Vertrek van de werkmappen ‘Amsterdam’, ‘Brussel’ en ‘Parijs’. In een vierde map willen we de totalen van de drie steden maken. Open daarom ook de werkmap ‘Totaal’.

N

IE

VO

O

We zullen die werkmappen koppelen, zodat u zelf de bronmappen waarnaar verwezen wordt niet hoeft te openen om de totalen aan te passen. Eerst schikken we de werkmappen door in het lint (tab Beeld, groep Venster) op Alle vensters te klikken. Kies Naast elkaar en klik op OK. De volgorde van de werkmappen speelt geen rol.

Op C7 staat voor elke stad telkens het totaal van de 5 rubrieken.

© VAN IN

3

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

U kunt in de werkmap voor de totalen via een formule verwijzen naar de verschillende steden. Ga naar de cel C2 in de werkmap ‘Totaal’.

Typ een gelijkheidsteken en selecteer vervolgens in de werkmap ‘Amsterdam’ de cel C2 door er op te dubbelklikken. Ms Excel geeft als formule =[Amsterdam.xlsx]Blad1!$C$2.

Maak de celverwijzing relatief in plaats van absoluut (druk daarvoor driemaal op mule uit met de gegevens van de andere steden, zodat de formule wordt:

Â). Breid de for-

=[Amsterdam.xlsx]Blad1!C2+[Brussel.xlsx]Blad1!C2+[Parijs.xlsx]Blad1!C2

E

Bekijk de opbouw van de formule. De verwijzingen naar de werkmappen staan tussen rechte haakjes en de bladnamen eindigen op een uitroepteken: [Werkmap]Werkblad!Celverwijzing.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Kopieer de formule naar de cellen C3, C4, C5, C6 en C7. U hebt nu onder andere de werkmappen ‘Totaal’ en ‘Amsterdam’ aan elkaar gekoppeld.

Sluit nu de werkmap ‘Amsterdam’. De celverwijzing in de werkmap ‘Totaal’ wordt nu uitgebreid met de bestandslocatie, bijvoorbeeld: ='C:\Excel\[Amsterdam.xlsx]Blad1'!C2. Merk op dat het pad tussen twee afkappingstekens staat. Als de bron niet is geopend, toont de formule dus het volledige pad.

Een koppeling bewerken

Als u de werkmap ‘Amsterdam’ (of een andere werkmap die als bron wordt gebruikt) zou hernoemen of naar een andere locatie verplaatsen, dan moet u de koppeling in de werkmap ‘Totaal’ aanpassen.

Dat doet u als volgt.

1 Maak van ‘Totaal’ de actieve werkmap.

N

IE

VO

O

2 Klik in het lint (tab Gegevens, groep Query’s en verbindingen) op Koppelingen bewerken:

Figuur 1: De koppelingen tussen werkmappen bijwerken

Dat venster toont de gekoppelde werkmappen. In de kolom Bijwerken wordt aangeduid of de koppeling automatisch (A) of handmatig (H) is. In dat laatste geval moet u de koppeling bijwerken met de knop Waarden bijwerken. De kolom Status geeft aan of de koppeling goed werkt.

3 Als u een werkmap hebt hernoemd of verplaatst, selecteer dan bij de rubriek Bron de oorspronkelijke map en klik op Bron wijzigen.

4 Kies de werkmap die met de naam overeenstemt (en waaruit dus de gegevens moeten komen). © VAN IN

4

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

5 Met de andere knoppen hebt u de volgende mogelijkheden: • Waarden bijwerken: alle geselecteerde koppelingen worden bijgewerkt; • Bron openen: de geselecteerde mappen in het venster worden geopend; • Koppeling verbreken: hiermee worden koppelingen verwijderd. Ze worden vervangen door de laatst gekende waarde; • Status controleren: controleert alle koppelingen; • Prompt bij opstarten: hiermee bepaalt u of een bericht over bijwerkingen (figuur 2) moet verschijnen als u een map met koppelingen opent.

Een werkmap met brongegevens uit andere mappen openen

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Bij het openen van een map die gegevens uit andere werkmappen gebruikt, verschijnt normaal het volgende venster (het is mogelijk dat de eerste maal een berichtenbalk verschijnt):

Figuur 2: Bij het openen van een werkmap kunt u de koppelingen bijwerken of niet bijwerken

Klik op Bijwerken om de meest recente gegevens op te halen of klik op Niet bijwerken om de huidige gegevens te gebruiken.

OEFENING 50

Gegeven: a de te verwachten bevolking van de Verenigde Staten voor de periode 2025 tot en met 2050. De bevolking is gerangschikt per leeftijdsgroep (werkmap ‘Bevolking VS’); b het aantal hamburgers gekocht per persoon en per jaar. Die aantallen zijn gerangschikt per leeftijdsgroep (werkmap ‘Hamburg’).

VO

O

Gevraagd: a open een nieuwe werkmap, houd één werkblad over (als er meer zijn) en geef het de naam ‘Hamburgerverkoop’;

IE

b bereken in het nieuwe werkblad de verkoop van hamburgers per leeftijdsgroep gedurende de jaren 2025 - 2050 en de totale verkoop per jaartal (2025, 2030, 2035, 2040, 2045 en 2050);

N

c bereken ook de procentuele vraag per leeftijdsgroep voor de jaren 2025 - 2050 en maak het totaal per jaartal (dat moet telkens uitkomen op 100 %);

d maak een 2D-kolomgrafiek (Gegroepeerde kolom) die de hamburgerverkoop weergeeft gedurende de jaren. Voeg die grafiek toe aan de werkmap in een afzonderlijk werkblad. Geef dat blad de naam ‘Grafiek hamburgerverkoop’;

e maak een 3D-cirkelgrafiek (3D-cirkel) die de verdeling van de hamburgerverkoop in 2050 over de verschillende leeftijdscategorieën toont. Voeg die grafiek toe aan de map in een afzonderlijk werkblad. Geef dat blad de naam ‘Grafiek verkoop in 2050’; f maak een afdruk met de gegevens van de verwachte hamburgerverkoop en hun grafische voorstelling (of bekijk het afdrukvoorbeeld); g bewaar de afgewerkte werkmap onder de naam ‘050 Verwachte hamburgerverkoop’.

© VAN IN

5

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Het te bekomen resultaat met de twee grafieken:

OEFENING 51

Gegeven: a het veronderstelde aantal auto's gekocht per persoon en per jaar, gerangschikt volgens de leeftijdsgroep (werkmap ‘Auto’); b de verwachte bevolking van de stad Baltimore in 2025, gerangschikt per district en per leeftijdsgroep (werkmap ‘Baltimore’); c de totale bevolking van Baltimore per district (werkmap ‘Baltimore’); d de totale bevolking van Baltimore per leeftijdsgroep (werkmap ‘Baltimore’).

© VAN IN

6

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

Gevraagd: a open een nieuwe werkmap en geef het werkblad de naam ‘Autoverkoop’; b de verkoop van auto's per leeftijdsgroep en per district en de globale verkoop per district en per leeftijdsgroep; c de procentuele vraag naar auto's per leeftijdsgroep en per district. Maak ook het totaal van die percentages per district; d een grafische voorstelling (lijngrafiek in 2D) van de autoverkoop per district. Zet die grafiek in een afzonderlijk werkblad en geef het de naam ‘Grafiek autoverkoop’; e bewaar het resultaat onder de naam ‘051 Verwachte autoverkoop’.

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Het te bekomen resultaat met de grafiek:

© VAN IN

7

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

2

Gegevens samenvoegen (consolideren)

Dit geeft u de mogelijkheid om gegevens in afzonderlijke werkmappen samen te brengen in één werkmap. Neem terug de verschillende werkmappen met de beperkte overzichten van Amsterdam, Brussel en Parijs. U hebt vroeger de totalen gemaakt door eigenhandig met formules te werken.

Laten we dat werk eens doen via consolidatie.

1 Open de drie werkmappen van de filialen (‘Amsterdam’, ‘Brussel’ en ‘Parijs’) en open een nieuwe werkmap waar de consolidatie van de gegevens in moet komen.

2 Selecteer de cel A1 van de nieuwe werkmap.

E

(Samenvoegen):

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

3 Klik in het lint (tab Gegevens, groep Hulpmiddelen voor gegevens) op

Figuur 3: Het venster om gegevens samen te voegen

De cursor staat in het tekstvak Verwijzing.

4 Selecteer in de werkmap ‘Amsterdam’ de cellen A2 tot en met C6.

O

5 Klik op Toevoegen.

VO

Bij de rubriek Alle verwijzingen staat de verwijzing naar de gegevens van Amsterdam (bij u zal het bestand natuurlijk elders staan): '\Excel\Oefenbestanden\[Amsterdam.xlsx]Blad1'!$A$2:$C$6.

IE

6 Doe hetzelfde voor de andere filialen.

N

7 Omdat u wilt dat de gegevens gekoppeld zijn met de oorspronkelijke gegevens, klikt u Koppelingen met brongegevens maken aan.

8 In de consolidatie willen we de verschillende onderwerpen zien staan. Kies daarom Linkerkolom.

9 Start het samenvoegen met OK. Op het scherm verschijnen de totalen.

Met de knopjes linksboven ( en ) kunt u de details oproepen: • niveau 1 toont het totaal per onderwerp (figuur 4); • niveau 2 toont ook de details per stad (figuur 5).

© VAN IN

8

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 4: Geconsolideerde gegevens

Figuur 5: De details van de gegevens

Klik op om de detailgegevens van een groep te tonen. Klik op groep te verbergen.

om de detailgegevens van de

De berekeningsmethode wijzigen

VO

3

O

Wijzigt u gegevens in de werkmap van Amsterdam, Brussel of Parijs; dan worden in het overzicht automatisch de nieuwe totalen berekend. Bewaar de werkmap met de totalen onder de naam ‘Geconsolideerde gegevens’.

IE

Als Ms Excel kan, herberekent hij alleen die cellen die beïnvloed worden door gewijzigde waarden.

Het programma berekent de resultaten aan de hand van de werkelijke onderliggende waarden. U kunt dus straffeloos het uitzicht veranderen, zonder het uiteindelijk resultaat te beïnvloeden.

N

Manuele herberekening Bij de kleinste wijziging in een cel gaat Ms Excel een herberekening doorvoeren. Dat kan vervelend worden bij grote werkbladen. Om over te schakelen naar manuele herberekening, klikt u in het lint op de tab Bestand en kiest u links Opties. Selecteer links de categorie Formules. U ziet nu rechts de rubriek Berekeningsopties (figuur 6 op de volgende bladzijde).

Bij de rubriek Berekeningsopties hebt u de volgende mogelijkheden: • Automatisch: dit is de standaardinstelling. Er gebeurt een herberekening telkens u een waarde, formule of naam wijzigt; • Automatisch behalve voor gegevenstabellen: automatische herberekening, maar niet voor de gegevenstabellen (datatabellen);

© VAN IN

9

Academiejaar 2020-2021

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

Figuur 6: Het venster om de wijze van berekening in te stellen

• Handmatig: manuele herberekening; • Werkmap herberekenen voor opslaan: een herberekening gebeurt bij het bewaren van de map.

U kunt ook het lint gebruiken (tab Formules, groep Berekening):

• Berekeningsopties: hier kunt u een berekeningsmethode kiezen (cf. hierboven). Kiest u Handmatig, dan wordt ook Werkmap herberekenen voor opslaan gekozen; •

: een gedwongen herberekening van de hele werkmap; (Toetsenbord:

•

Ç)

: een gedwongen herberekening van het actieve werkblad.

s + Ç)

O

(Toetsenbord:

N

IE

VO

Een speciale mogelijkheid is de optie Precisie instellen als weergegeven (bij de Opties voor Excel, categorie Geavanceerd, rubriek Bij het berekenen van deze werkmap). Standaard worden de werkelijke waarden gebruikt om de formules te berekenen. Dat leidt soms tot verwarring. Stel dat u de getallen opmaakt met 2 cijfers na de komma. Zo wordt 2,006 voorgesteld als 2,01. Telt u twee van dergelijke getallen bij elkaar op, dan is het resultaat 4,012 en dat wordt voorgesteld als 4,01. Dat lijkt op het scherm een fout, maar is het dus niet.

Figuur 7: Een fout?

Om dergelijke zaken te vermijden, kunt u de optie Precisie instellen als weergegeven gebruiken. Ms Excel gebruikt dan de getoonde waarden bij de berekening van de formules. Dat werkt echter wel vertragend.

4

Matrixformules gebruiken

Tot hiertoe werkte u met formules die één uitkomst hadden. Zo is het resultaat van de formule =A1+B1 één enkel getal. Een matrixformule kan meer bewerkingen tegelijk maken en kan 1 of meer uitkomsten hebben. Een matrixformule herkent u aan de accolades errond. © VAN IN

10

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

Voorbeeld 1: een matrixformule met meer uitkomsten

In het bovenstaande geval wilt u de getallen optellen. Op rij 3 moeten dus 3 sommen komen. Ga als volgt te werk (de voorbeelden staan bij de oefenbestanden onder ‘Matrixformules’).

1 Selecteer het bereik A3:C3 (dat is het bereik waarin het resultaat moet komen).

2 Maak de volgende formule: =A1:C1+A2:C2.

E

c + s + Õ. Resultaat: {=A1:C1+A2:C2}.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

3 Sluit af met de toetsencombinatie

NOTA • Matrixformules werken met twee of meer reeksen waarden, matrixargumenten genoemd.

Elk matrixargument moet hetzelfde aantal rijen en kolommen hebben.

• Een matrixformule kan slechts in zijn geheel gemanipuleerd worden.

• Klik in een matrixcel en druk op

c + / om een matrixbereik snel te selecteren.

O

Voorbeeld 2: een matrixformule met 1 uitkomst en de functie ALS

VO

U ziet de verkopen per klant. Elke klant hoort tot een categorie. Bereken de omzet per categorie.

1 Selecteer G4.

IE

2 Maak de volgende formule: =SOM(ALS($B$2:$B$10=G3;$C$2:$C$10*$D$2:$D$10;0)).

c s Õ

N

+ + .

3 Druk op Resultaat: {=SOM(ALS($B$2:$B$10=G3;$C$2:$C$10*$D$2:$D$10;0))}.

4 Kopieer de formule naar H4 en I4.

Voorbeeld 3: een matrixformule met meer uitkomsten en de functie TREND

© VAN IN

11

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 1: Koppelingen, berekeningsmethode en matrixformules

In het bovenstaande voorbeeld wilt u de waarden voor een lineaire trend (rij 3) kennen.

1 Selecteer het bereik B3 tot G3.

2 Breng de formule =TREND(B2:G2) in.

3 Bevestig met de toetsencombinatie

c + s + Õ. Resultaat: {=TREND(B2:G2)}.

4 Bewaar de werkmap onder de naam ‘Matrixformules - opgelost’.

OEFENING 52

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Vertrek van de werkmap ‘Soorten containers’ en gebruik 1 matrixformule om de inhoud te berekenen. Zet de uitkomsten in kubieke meter. Bewaar het resultaat onder ‘052 Soorten containers’.

OEFENING 53

N

IE

VO

O

Vertrek van de werkmap ‘Afgelegde ritten’ en gebruik matrixformules om de gevraagde waarden te zoeken. Bewaar het resultaat onder de naam ‘053 Afgelegde ritten’.

© VAN IN

12

Academiejaar 2020-2021

2 Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

IE

N

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

O

VO

E

Hoofdstuk 2: Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen 1 Voeg tussentitels toe in de inhoudstafel, als u dat wenst

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque congue at libero sit amet tempor. Mauris finibus porttitor mollis. Nunc non ullamcorper mauris. Nulla bibendum tellus molestie erat laoreet bibendum. Sed a quam vel erat posuere ornare a nec odio. Vivamus elementum lorem justo, eu auctor purus dictum in. Sed metus arcu, lacinia nec risus et, varius lobortis est. In hac habitasse platea dictumst. Proin sed augue non ex laoreet cursus quis tempus neque. Fusce porttitor finibus accumsan. Suspendisse tempus leo at nisl posuere, at blandit diam eleifend. Etiam pulvinar risus neque, a varius mauris egestas at. Nunc sit amet lorem fringilla, scelerisque risus porta, tincidunt lectus. Donec sed nibh pharetra, volutpat nisi eu, ultricies purus.

Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Donec at ante ex. Curabitur bibendum a metus nec laoreet. Suspendisse nec elementum nunc, hendrerit interdum tortor. Nunc blandit hendrerit felis. Phasellus nisi felis, viverra vel cursus sed, varius ullamcorper nunc. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Fusce convallis arcu urna, sit amet elementum lacus sodales nec. Proin lobortis odio at ullamcorper ullamcorper. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Sed ac faucibus lorem, sed condimentum ante. Donec mollis eros faucibus, tincidunt ex a, viverra neque. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Fusce libero ante, lacinia venenatis erat nec, congue gravida dolor. Maecenas condimentum urna nec est consectetur, in egestas orci tristique. In pharetra congue felis sit amet scelerisque.

O

Sed augue turpis, laoreet eu varius sed, luctus a justo. Integer hendrerit, eros sit amet venenatis placerat, velit arcu hendrerit est, quis elementum eros metus a eros. Nulla odio risus, cursus quis iaculis id, finibus vel metus. Vivamus at risus sed nibh consectetur lobortis. Ut aliquam lorem sodales, maximus augue quis, pretium ligula. Donec ipsum eros, finibus commodo justo eu, tincidunt egestas massa. Proin tincidunt tortor vel convallis varius. Curabitur maximus mollis ante, ac aliquet lorem lobortis ut. Cras vel varius nibh. Donec consequat aliquam lectus at congue. Morbi in aliquet neque, at condimentum erat. Nunc sollicitudin sed purus non consequat. In feugiat nec justo vitae iaculis. Quisque ornare quis enim id ornare.

IE

VO

Vestibulum placerat commodo sem a molestie. Suspendisse potenti. Maecenas bibendum iaculis risus non condimentum. Suspendisse potenti. Vivamus aliquet sem vel tortor vestibulum, eu auctor sapien mollis. Maecenas in arcu at turpis consectetur egestas. Morbi eu nulla a tortor faucibus venenatis quis sit amet risus. Duis eget lorem sit amet ipsum feugiat viverra.

N

Cras pharetra ex est, tincidunt fringilla enim dictum id. Vestibulum id placerat erat. Mauris sapien libero, aliquam a mauris vel, tincidunt ultrices mi. Donec posuere aliquam elementum. Donec congue elementum lacus, aliquam rhoncus felis tristique et. Aenean rhoncus, leo non dapibus aliquet, diam nunc lobortis diam, eu facilisis orci dui sit amet sem. Etiam id purus imperdiet, tincidunt erat sed, elementum risus.

Toegevoegd door docent

15

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 2: Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

2 Nog een voorbeeld van een tussentitel Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque congue at libero sit amet tempor. Mauris finibus porttitor mollis. Nunc non ullamcorper mauris. Nulla bibendum tellus molestie erat laoreet bibendum. Sed a quam vel erat posuere ornare a nec odio. Vivamus elementum lorem justo, eu auctor purus dictum in. Sed metus arcu, lacinia nec risus et, varius lobortis est. In hac habitasse platea dictumst. Proin sed augue non ex laoreet cursus quis tempus neque. Fusce porttitor finibus accumsan. Suspendisse tempus leo at nisl posuere, at blandit diam eleifend. Etiam pulvinar risus neque, a varius mauris egestas at. Nunc sit amet lorem fringilla, scelerisque risus porta, tincidunt lectus. Donec sed nibh pharetra, volutpat nisi eu, ultricies purus.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Donec at ante ex. Curabitur bibendum a metus nec laoreet. Suspendisse nec elementum nunc, hendrerit interdum tortor. Nunc blandit hendrerit felis. Phasellus nisi felis, viverra vel cursus sed, varius ullamcorper nunc. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Fusce convallis arcu urna, sit amet elementum lacus sodales nec. Proin lobortis odio at ullamcorper ullamcorper. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Sed ac faucibus lorem, sed condimentum ante. Donec mollis eros faucibus, tincidunt ex a, viverra neque. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Fusce libero ante, lacinia venenatis erat nec, congue gravida dolor. Maecenas condimentum urna nec est consectetur, in egestas orci tristique. In pharetra congue felis sit amet scelerisque.

Sed augue turpis, laoreet eu varius sed, luctus a justo. Integer hendrerit, eros sit amet venenatis placerat, velit arcu hendrerit est, quis elementum eros metus a eros. Nulla odio risus, cursus quis iaculis id, finibus vel metus. Vivamus at risus sed nibh consectetur lobortis. Ut aliquam lorem sodales, maximus augue quis, pretium ligula. Donec ipsum eros, finibus commodo justo eu, tincidunt egestas massa. Proin tincidunt tortor vel convallis varius. Curabitur maximus mollis ante, ac aliquet lorem lobortis ut. Cras vel varius nibh. Donec consequat aliquam lectus at congue. Morbi in aliquet neque, at condimentum erat. Nunc sollicitudin sed purus non consequat. In feugiat nec justo vitae iaculis. Quisque ornare quis enim id ornare.

Vestibulum placerat commodo sem a molestie. Suspendisse potenti. Maecenas bibendum iaculis risus non condimentum. Suspendisse potenti. Vivamus aliquet sem vel tortor vestibulum, eu auctor sapien mollis. Maecenas in arcu at turpis consectetur egestas. Morbi eu nulla a tortor faucibus venenatis quis sit amet risus. Duis eget lorem sit amet ipsum feugiat viverra.

VO

O

Cras pharetra ex est, tincidunt fringilla enim dictum id. Vestibulum id placerat erat. Mauris sapien libero, aliquam a mauris vel, tincidunt ultrices mi. Donec posuere aliquam elementum. Donec congue elementum lacus, aliquam rhoncus felis tristique et. Aenean rhoncus, leo non dapibus aliquet, diam nunc lobortis diam, eu facilisis orci dui sit amet sem. Etiam id purus imperdiet, tincidunt erat sed, elementum risus.

N

IE

Phasellus gravida felis eu mauris luctus vestibulum. Phasellus vehicula malesuada purus eu aliquam. Sed non nisi in ante eleifend rhoncus ac id ipsum. Maecenas malesuada nulla in elit vestibulum gravida. Vestibulum non bibendum lorem. Morbi sed vulputate lectus. Nam faucibus libero sit amet posuere lacinia. Integer facilisis ante vel est pharetra, sed accumsan dui ornare.

Nullam auctor ligula sit amet blandit accumsan.

Mauris in purus ullamcorper, vestibulum nulla id, euismod ligula. Mauris dolor urna, viverra vel suscipit eu, maximus suscipit magna. Pellentesque laoreet felis libero, ut vestibulum ipsum faucibus ut. Nam nisi felis, dignissim non ornare at, faucibus et sapien. Fusce a fermentum neque, vel egestas augue. Integer tristique vel eros sed convallis. Praesent laoreet quam quis rhoncus ornare. Pellentesque ut lobortis magna. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Donec placerat tellus non augue dapibus mollis. Duis dictum sodales lacus vel fringilla. Curabitur at lacus maximus, facilisis elit quis, iaculis elit.

Aliquam eu velit in erat egestas placerat. Maecenas varius eget neque a fringilla. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Sed fringilla, massa a

Toegevoegd door docent

16

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 2: Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

bibendum ultricies, metus risus consequat justo, eget egestas nibh risus pharetra tellus. Ut pretium, elit vitae blandit iaculis, lacus lectus iaculis ex, vel pretium sem quam ac urna. Sed non lectus ullamcorper, feugiat orci sed, rhoncus metus. Morbi sem sem, elementum a eros sed, viverra tincidunt lacus. Nullam nec purus eget felis blandit vestibulum. In convallis egestas lacus. Sed non lacus ut lectus venenatis convallis. Morbi ac purus eu tortor tristique tincidunt molestie id ligula. Ut massa quam, egestas a ante in, mattis consectetur orci. Duis condimentum pharetra vulputate.

Phasellus a mattis ligula. Vivamus pretium tempus feugiat.

E

Nulla viverra luctus magna, et auctor nisi egestas ut. Suspendisse ut urna eget nulla dictum scelerisque. Nullam at arcu vel lacus tempor pellentesque. Suspendisse ullamcorper sollicitudin libero et mattis. Donec feugiat vulputate risus, eget ullamcorper leo. Quisque vitae malesuada leo.

Nullam vitae dui vitae erat pulvinar pretium. In hac habitasse platea dictumst. Nulla viverra dui ut quam semper dictum. Duis scelerisque vulputate ante, consectetur venenatis est lobortis pellentesque. Donec non porta augue. Morbi id lobortis tortor.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Pellentesque viverra ex sed tortor porta, a suscipit odio vulputate. Donec sed massa est. Vivamus congue commodo augue non egestas. Fusce consequat massa eu consectetur ultricies. Vivamus tempus sapien odio, et suscipit odio suscipit at. Praesent congue tincidunt pulvinar. Nunc eu nisl sed purus fringilla feugiat. Sed varius quam et ipsum vulputate, ac elementum leo mollis. Curabitur maximus sem fringilla, lacinia lectus non, laoreet nulla. Aliquam efficitur tincidunt euismod. Duis sed sagittis elit. Maecenas et quam tincidunt, convallis quam sed, gravida eros. Aenean sit amet orci vitae est elementum rutrum.

Suspendisse facilisis dignissim erat, nec aliquam est eleifend a. Praesent in mattis quam. Nulla odio tellus, tempus sit amet nunc a, ullamcorper fringilla ligula. Sed sagittis imperdiet finibus. Sed ac urna ut ex faucibus lobortis eget ut arcu. Vestibulum venenatis, velit ac sodales efficitur, nisl est tincidunt ex, lacinia pellentesque metus metus at felis. Nulla viverra ex nec arcu pellentesque, eu feugiat magna eleifend. Donec pharetra tincidunt risus, sed congue odio aliquet eget.

Aenean convallis, neque in facilisis iaculis, justo mi bibendum odio, sit amet tempus massa lorem ut erat. Nunc lobortis quam eget nibh lobortis fringilla ut et est. Aliquam erat volutpat. Phasellus quis libero porttitor, iaculis enim vitae, pharetra odio. Nam elit erat, gravida quis volutpat id, facilisis nec massa. Donec auctor purus at justo pretium aliquet. Nulla congue hendrerit eros, eget porttitor dolor iaculis ac. Nam maximus mauris nisi, nec pretium nisi tincidunt eu. Praesent malesuada est vitae massa cursus, id viverra erat tristique.

IE

VO

O

Maecenas eu semper ante. Aenean et erat volutpat, vulputate urna sed, ultrices nisl. Vestibulum eget justo mauris. Donec pulvinar elementum mauris, vel volutpat ex pulvinar non. Curabitur sit amet rutrum nisi, quis hendrerit nulla. Phasellus ultrices sit amet ligula eu rhoncus. Etiam sit amet malesuada nulla. Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Proin iaculis lacinia purus, maximus auctor sapien tincidunt placerat. Duis nunc nisi, dignissim eu orci vitae, porta auctor ligula. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Aenean et imperdiet tortor. Proin id dui in tortor mollis hendrerit at eu urna. Donec non vestibulum arcu. Sed tempor tellus a arcu bibendum, vitae fringilla leo aliquam.

N

In tempor maximus lacinia. Praesent laoreet ipsum nisi. Suspendisse id leo nisi. Praesent molestie iaculis risus, et varius est ultrices et. Donec convallis dui vitae dolor accumsan varius. Curabitur varius, sapien sit amet laoreet aliquet, sapien nunc eleifend lacus, vel fermentum enim mi non mi.

Curabitur pharetra, enim vel tincidunt accumsan, ex ex dapibus leo, id malesuada augue lectus ac arcu. Nulla interdum nisl sed pretium venenatis. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Integer augue urna, gravida sit amet dapibus non, congue nec metus.

Maecenas nec pellentesque magna. Maecenas bibendum tellus et quam rutrum, vel tristique nunc iaculis. Aenean mi ex, volutpat imperdiet lectus in, semper venenatis felis. In quam ante, maximus id elementum eu, imperdiet ac urna. Praesent congue mi viverra venenatis auctor. Aliquam blandit urna a nibh efficitur imperdiet. Fusce a arcu laoreet, luctus ipsum non, ultrices mi. Proin interdum urna a dui hendrerit rhoncus. Cras efficitur porta libero vitae condimentum. Integer quis libero ut

Toegevoegd door docent

17

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 2: Met Blend kunt u ook eigen lesmateriaal toevoegen

erat fermentum tempor quis eu dolor. Mauris ac fringilla neque. Sed posuere pharetra fringilla.

Aenean mattis tempus urna, ac viverra risus. Nullam auctor velit nisl, ut dictum erat sollicitudin eget. Curabitur congue et arcu vitae efficitur.

Vivamus tellus elit, egestas sed pellentesque id, mattis eget sem. Aliquam turpis justo, interdum vel ullamcorper vel, mattis quis felis. Curabitur aliquam interdum purus, ac lobortis risus pellentesque non. Ut dignissim commodo vehicula. Fusce turpis justo, vehicula et rutrum eget, vestibulum vel est. Nunc id porta lorem, vel mollis magna. Ut efficitur dolor ut laoreet consectetur.

Nunc molestie vestibulum elit nec varius. Aenean sodales diam quis nulla vestibulum, id dignissim lacus feugiat. Aenean nisl sapien, finibus auctor nisi sed, elementum ultrices leo. Proin felis ante, convallis vitae facilisis at, pulvinar vel enim. Nunc vulputate convallis placerat. In pulvinar rutrum lacus. Aliquam euismod dapibus placerat.

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Fusce non sagittis sapien. Donec varius neque malesuada euismod accumsan. Duis ac mi tortor.

Nullam nunc sapien, tincidunt consequat finibus vitae, ultricies eu elit. Morbi interdum, purus a ullamcorper vestibulum, est nisl fermentum lorem, ut ultricies tortor quam sit amet arcu.

Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Sed orci purus, molestie nec rhoncus eget, lobortis vitae tortor. Aliquam vel finibus enim, ut consequat velit. Nam sit amet tortor massa. Sed sagittis justo et vulputate lobortis. Integer mi purus, tincidunt sed gravida vitae, venenatis sed ligula. Aliquam in pharetra diam. Quisque malesuada eleifend vehicula. In tempor mauris a vehicula euismod. Nulla facilisi. Phasellus luctus sodales fermentum.

Toegevoegd door docent

18

Academiejaar 2020-2021

3 Factureren op basis van een sjabloon

IE

N

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

O

VO

E

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

Vertrek van de werkmap ‘Facturatie’. Als medewerker van een groothandel in tegels moet je administratieve taken uitvoeren. Ook de facturatie behoort tot je verantwoordelijkheden.

Maak daarvoor een sjabloon dat automatisch de nodige berekeningen maakt.

Bekijk de werkmappen ‘Artikelen’ en ‘Klantgegevens’. Het eerste bestand bevat de gegevens van de artikelen die worden verkocht (de kolommen ‘Artikelnummer’, ‘Naam artikel’, ‘Prijs artikel’ en ‘Kortingscode’). Die codes hebben de volgende betekenis: 1 = 0 % korting, 2 = 5 % korting, 3 = 10 % korting en 4 = 20 % korting.

In het tweede bestand zitten onze klantengegevens. Dat zijn de kolommen ‘Klantnummer’, ‘Klantvoornaam’, ‘Klantnaam’, ‘Firmanaam’, ‘Klantadres’, ‘Klantpostcode’, ‘Klantgemeente’, ‘Klantgeslacht’, ‘Klanttelefoon’, ‘Klantgsm’, ‘Klantfax’, ‘Klantondnr’ en ‘Klant_e-mail’.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Maak nu een sjabloon voor de facturen op de volgende bladzijden. Koppel met de werkmappen ‘Artikelen’ en ‘Klantgegevens’ (die basisbestanden mag je niet wijzigen).

N

IE

VO

O

Voer de onderstaande opdrachten uit.

1 Ga naar het werkblad ‘Factuur’.

2 Zet de figuur ‘Lammens Tegels.png’ in de koptekst. Je vindt die figuur bij de oefenbestanden.

3 Geef de figuur in de koptekst deze afmetingen: hoogte 4 cm, breedte 17 cm.

4 Stel deze marges in: bovenmarge: 7 cm; linker-, rechter- en ondermarge: 1 cm.

5 Zet de koptekst op 1,5 cm van de bovenkant van het blad.

6 Centreer de gegevens horizontaal op de pagina.

7 A:F: geef de kolommen deze kolombreedte: A: 9, B: 34, C: 7, D: 9, E: 15 en F: 16.

8 E1:E5: typ de teksten ‘Factuurnummer:’, ‘Datum:’, ‘Vervaldatum:’, ‘Klantnummer’ en ‘Ondern. nr.:’.

9 F4: zorg dat je hier alleen een positief geheel getal kunt invoeren. Er is geen maximum.

Voer het klantnummer 2 in. Dat nummer gebruik je hierna om de klantgegevens op te halen.

10 Voor deze 4 opdrachten moet je de gegevens halen uit de werkmap ‘Klantgegevens’: • A1: plaats hier de naam van de klant. Zet voor de klantnaam de aanspreking ‘De heer’ of ‘Mevrouw’, afhankelijk van het geslacht; • A2: zet hier de naam van de firma. Zorg dat een lege cel verschijnt als de klant een particulier is (er is dan geen ondernemingsnummer); • A3: plaats hier het klantadres; • A4: plaats hier de postcode en de naam van de gemeente in hoofdletters.

11 A1:A4: de klantengegevens moeten in het vet staan.

12 F1: typ het factuurnummer 1 in. Het nummer moet in het vet met vijf cijfers staan.

13 F2: hier komt automatisch de datum van vandaag. Let op de opmaak: jjjj-mm-dd.

14 F5: geef het ondernemingsnummer van de klant. Als de klant een particulier is verschijnt niets. Let op de getalnotatie.

15 F3: bereken de vervaldatum. Dat is voor een particuliere klant de factuurdatum + 20 dagen en voor een onderneming is dat de laatste dag van de volgende maand na de factuurdatum. Verwijs naar het werkblad ‘Parameters’. Let op de opmaak: jjjj-mm-dd.

16 Rij 7: geef de rijhoogte 30.

17 A7:F7: geef de cellen een lichtgroene opvulkleur en een donkergroene tekstkleur.

18 A7:F7: typ de titels: ‘Artikelnr.’, ‘Artikelomschrijving’, ‘Aantal’, ‘Stukprijs’, ‘Kortingscode’ en ‘Subtotaal’. Centreer die titels horizontaal en maak ze vet.

19 A8:A31 en C8:C31: hier komen de verkochte artikelnummers en aantallen. Voer de gegevens in, zoals afgebeeld op blz. 138.

20 Als een artikelnummer is ingevoerd, dan moeten de volgende gegevens verschijnen (is er dus geen artikelnummer ingevoerd, dan wordt er niets getoond): • B8:B31: geef de artikelomschrijving; • D8:D31: geef de stukprijs van elk artikel;

© VAN IN

21

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

28 29 30 31

32 33 34

VO

35 36 37 38

E

27

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

25 26

O

21 22 23 24

• E8:E31: geef de kortingscode van elk artikel. Centreer ze horizontaal; • F8:F31: bereken telkens het bedrag, na aftrek van de korting (1 = 0 % korting, 2 = 5 % korting, 3 = 10 % korting en 4 = 20 % korting). Verwijs naar het werkblad ‘Parameters’.

A8:F31: stel de randen in. Zet bovenaan een dikkere lijn.

C32:C33: typ de teksten ‘Totaal netto:’ en ‘Financiële korting:’.

F32: bereken het kolomtotaal.

F33: ondernemingen die binnen de acht dagen na de factuurdatum betalen, krijgen een financiële korting van 2 %. Die korting wordt berekend op het totaal in F32. Particuliere kopers krijgen geen financiële korting. Verwijs naar het werkblad ‘Parameters’.

Rij 36: geef de rijhoogte 30.

B37:B39: typ de teksten ‘Btw percentage:’, ‘Basis’ gevolgd door een spatie en het btw percentage op het werkblad ‘Parameters’ (met 2 decimalen) en ‘Btw bedrag:’. Lijn de tekst rechts uit en maak hem vet.

C37:D37: voeg het bereik samen en stel een rechtse uitlijning in. Doe dat ook voor C38:D38 en C39:D39.

C37: zet hier het btw percentage met 2 decimalen. Verwijs naar het werkblad ‘Parameters’.

C38: geef het bedrag waarop de btw wordt berekend. Dat is het totaal na aftrek van de korting.

C39: bereken het btw bedrag.

C34: hier zijn twee mogelijkheden: • de klant is een onderneming: voeg de tekst ‘Te betalen (voor’ samen met de laatste datum waarop de klant moet betalen om van de financiële korting te genieten, gevolgd door ‘):’; • de klant is een particulier: voeg de tekst ‘Te betalen (voor’ samen met de vervaldatum in F3, gevolgd door ‘):’.

F34: bereken het bedrag dat voor de datum in C34 moet betaald zijn. De klant gebruikt dan de financiële korting (als het een onderneming is).

C35: als de klant een onderneming is, dan komt hier de tekst ‘Te betalen (voor’ samen met de vervaldatum in F3, gevolgd door ‘):’. Is de klant een particulier, dan mag er niets verschijnen.

F35: als de klant een onderneming is, dan komt hier het verschuldigde bedrag als de klant de financiële korting niet gebruikt. Is de klant een particulier, dan mag er niets verschijnen.

B37:B39: geef een lichtgroene opvulkleur.

C32:F35 en B37:C39: stel de randen in volgens het voorbeeld op blz. 138.

D8:D31, F8:F31, F32:F35 en C38:C39: geef de financiële getalnotatie met 2 decimalen.

F32:F33 en C39: gebruik een functie om de getallen af te ronden op 2 decimalen. Geef ook deze cellen de financiële getalnotatie.

C35:F35: als de klant een particulier is, verwijder dan de verticale en de onderste lijn.

39

IE

Tip: maak een opmaakregel die de randen verwijdert.

N

40 Zorg dat de rasterlijnen niet op het scherm staan.

41 Controleer het resultaat met het afdrukvoorbeeld.

42 Bewaar je oplossing onder de naam ‘23 Factuur 1’.

Het opgestelde model willen we in de toekomst ook kunnen gebruiken om snel andere facturen te maken. Daarom moet je er een sjabloon van maken. Voer deze opdrachten uit: 43 vertrek van de werkmap ‘23 Factuur 1’; 44 wis alle ingevulde gegevens; 45 F1, F4, A8:A31 en C8:C31: zorg ervoor dat de gebruiker alleen die cellen kan invullen; 46 bewaar de werkmap als een sjabloon onder de naam ‘23 Lege factuur (sjabloon)’.

Test nu de correcte werking van het opgestelde sjabloon:

© VAN IN

22

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

47 controleer met de voorbeeldgegevens op blz. 139. Bekijk ook het afdrukvoorbeeld; 48 bewaar de factuur onder de naam ‘23 Factuur 2’; 49 controleer daarna met de voorbeeldgegevens op blz. 140. Bekijk opnieuw het afdrukvoorbeeld; 50 bewaar de factuur onder de naam ‘23 Factuur 3’.

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Op de drie volgende bladzijden staat de te bekomen oplossing (de huidige datum is 20/02/2030).

© VAN IN

23

Academiejaar 2020-2021

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

© VAN IN

24

Academiejaar 2020-2021

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

© VAN IN

25

Academiejaar 2020-2021

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Hoofdstuk 3: Factureren op basis van een sjabloon

© VAN IN

26

Academiejaar 2020-2021

4 Supplementaire functies

IE

N

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

O

VO

E

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Elke professionele tekstverwerker beschikt over een aantal bijkomende functies. Die functies behoren niet tot de essentie van de tekstverwerking, maar als één tekstverwerkingspakket ze aanbiedt, dan voelen de andere programmamakers zich verplicht ze ook in hun versie te voorzien. Het is aan de gebruiker uit te maken welke functies werkelijk nuttig zijn.

1

Synoniemen en antoniemen opzoeken

Met het taakvenster Synoniemenlijst kunt u snel synoniemen en antoniemen (woorden met de tegenovergestelde betekenis) opzoeken. groep

Controle,

op

s + Å)

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

(Toetsenbord:

Controleren,

E

1 Klik in de tab Synoniemenlijst.

2 Typ in het tekstvak van het taakvenster het woord waarvoor u een synoniem en/of antoniem wilt. Wij typten het woord ‘menu’.

Õ

3 Druk op of klik op om het woord op te zoeken.

1.

De resultaten verschijnen in het taakvenster (cf. figuur 1). Bij elke groep staat of waarmee u de inhoud kunt weergeven of verbergen.

2.

4 Klik op een gevonden woord om synoniemen en/of antoniemen van dat woord op te zoeken.

5 In het venster worden de laatste zoekopdrachten bewaard.

Met de knop kunt u snel terug naar de vorige opzoeking gaan.

Figuur 1: Synoniemen

O

6 Klik op naast een woord en kies Invoegen om het woord in uw tekst te plaatsen. Kiest u Kopiëren, dan kopieert u het woord naar het klembord.

VO

Snel synoniemen invoegen

IE

1 Klik met de rechtermuisknop op het woord waarvoor u een synoniem zoekt.

N

2 Kies in het snelmenu voor Synoniemen. U ziet een lijst met synoniemen (indien beschikbaar).

3 Kies een begrip uit de lijst. Het woord in de tekst wordt door dat synoniem vervangen.

Het taakvenster met de synoniemen en antoniemen kunt u ook op de volgende manieren oproepen: • kies in het snelmenu van een woord voor Synoniemen en dan Synoniemenlijst; • zet de cursor op het woord waarvoor u een synoniem of antoniem zoekt. Klik dan in de tab Controleren, groep Controle, op Synoniemenlijst. Het woord wordt meteen opgezocht.

© VAN IN

29

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

OEFENING 74 Typ de volgende tekst.

Wij verheugen ons in een goede samenwerking die we al jaren mogen ondervinden. In de hoop op een blijvend goede samenwerking, tekenen wij met de meeste hoogachting.

Gebruik de synoniemenlijst om het storende weerkeren van ‘goede samenwerking’ te vermijden.

Bewaar de tekst onder de naam ‘74 Samenwerking’.

E

Woorden tellen

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

2

Klikt u in de tab Controleren, groep Controle, op Aantal woorden, dan krijgt u een overzicht van het aantal pagina’s, woorden, tekens, alinea’s en lijnen in het huidige document (cf. figuur 2). U roept dat venster sneller op door in de statusbalk te klikken op Woorden. De optie Inclusief tekstvakken, voet- en eindnoten bepaalt of de tekstvakken, de voet- en eindnoten worden meegeteld.

Selecteert u tekst, dan ziet u op de statusbalk het aantal woorden in die selectie, gevolgd door het aantal woorden in het document.

3

Figuur 2: Aantal woorden tellen

Taalwisseling

Als u verschillende talen in uw document gebruikt, dan schakelt Ms Word automatisch over van de ene taal naar de andere taal. Het programma herkent de juiste taal en toont ze op de statusbalk.

N

IE

VO

O

Op die manier worden steeds de juiste spellingsregels gebruikt. In een Frans tekstdeel worden de Franse regels gebruikt en in een Nederlandstalig tekstdeel zijn de Nederlandstalige regels van kracht. Ook de synoniemenlijst, grammaticacontrole en afbreekroutine maken daarvan gebruik.

© VAN IN

30

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

U kunt echter ook zelf een andere taal instellen.

1 Selecteer het tekstdeel waarvoor u een taalwisseling wilt instellen.

2 Klik in de tab Controleren, groep Taal, op Taal. Kies Controletaal instellen. De figuur 3 verschijnt.

3 Selecteer de taal waarin de tekst is geschreven.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Als er voor een taal staat, dan kan die taal gecontroleerd worden. Wilt u een taal laten controleren waarvoor dat niet het geval is, dan moet u een taalpakket (met daarin de spellinglijst, synoniemenlijst, afbreekroutine en grammaticale controle) bij Microsoft aanschaffen.

Figuur 3: De gebruikte taal zelf kiezen

4 Klik op OK om het venster te sluiten.

NOTA • Als u kiest voor de optie Geen spelling- of grammaticacontrole uitvoeren, dan wordt het geselecteerde tekstdeel bij een spelling- en grammaticacontrole niet gecontroleerd.

• Met de optie Taal automatisch bepalen wordt de taal van de tekst in een meertalig document automatisch bepaald. Schakel die optie uit als u dat niet wilt.

• Met de knop Als standaard instellen wijzigt u de standaardtaal in de actieve sjabloon.

4

Opmerkingen toevoegen of verwijderen

Op de volgende manier voegt u een opmerking in:

O

1 zet de cursor op de plaats waar u een opmerking wilt invoegen;

VO

2 klik in de tab Controleren, groep Opmerkingen, op Nieuwe opmerking (of kies op de tab Invoegen, in de groep Opmerkingen, voor Opmerking);

IE

3 typ de opmerking in de tekstballon of in het revisievenster.

N

Gebruik de knop Opmerkingen weergeven (in het lint) om de opmerkingen weer te geven of te verbergen (in de groep Bijhouden moet Eenvoudige markering gekozen zijn). Verbergt u de opmerkingen, dan staat rechts voor elke opmerking. Daarmee kunt u de bijbehorende opmerking snel oproepen.

Met het snelmenu van een opmerking hebt u de volgende mogelijkheden: • Opmerking beantwoorden: u kunt reageren op een opmerking en dus een gesprek starten; • Opmerking verwijderen: verwijdert de opmerking; • Opmerking oplossen: als u een opmerking hebt verwerkt, dan kunt u ze markeren als voltooid. Ze wordt dan lichter gekleurd weergegeven.

© VAN IN

31

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Opmerkingen kunt u ook snel verwijderen met het lint: 1 klik op de opmerking die u wilt verwijderen (klik op getoond);

als de opmerkingen niet worden

2 klik in de tab Controleren, groep Opmerkingen, op . Met de keuzelijst bij die knop kunt u snel alle opmerkingen verwijderen (kies Alle opmerkingen in document verwijderen).

Met de knoppen Vorige en Volgende (in het lint) gaat u snel naar de vorige en volgende opmerking in het document.

E

Wijzigingen bijhouden

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

5

Met deze functie kunt u nagaan wat er is gewijzigd en door wie. Daarvoor moet u eerst de wijzigingen laten markeren. Later kunt u dan elke wijziging accepteren of weigeren.

5.1

De wijzigingen markeren

1 Open het document waarvan u later de wijzigingen wilt kennen.

2 Klik in de tab Controleren, groep Bijhouden, op (Toetsenbord:

c + s + E)

.

Als een gebruiker de tekst wijzigt, dan worden die veranderingen door Ms Word gemarkeerd.

Toevoegingen worden bijvoorbeeld onderstreept en gewiste tekst wordt doorstreept (klik links op de rode lijn om de markering te zien). U kunt de wijzigingen ook in een ‘revisievenster’ laten tonen. Klik daartoe in het lint, groep Bijhouden, op Revisievenster. Met de keuzelijst achter die knop kunt u het revisievenster verticaal of horizontaal weergeven. In dat laatste geval wordt ook het juiste tijdstip van elke wijziging getoond.

IE

VO

O

Met de keuzelijst Markeringen weergeven (in de groep Bijhouden) kunt u wijzigingen (opmerkingen, toevoegingen, verwijderde tekst en opmaak) weergeven of verbergen. Op die manier kunt u ervoor zorgen dat de gebruiker niet weet dat zijn wijzigingen worden bijgehouden. Wilt u achteraf de wijzigingen zien, activeer dan opnieuw de bijbehorende optie.

N

NOTA • U kunt ook het venster Opties voor bijhouden van wijzigingen gebruiken (klik op in de groep Bijhouden). Klik op de knop Geavanceerde opties om de weergave van de markeringen op het scherm in te stellen.

• U kunt op de statusbalk een indicator zetten die aangeeft wanneer de functie is in- of uitgeschakeld. Klik met de rechtermuisknop op de statusbalk en kies Wijzigingen bijhouden. Met een klik op die indicator kunt u de functie Wijzigingen bijhouden in- of uitschakelen.

© VAN IN

32

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

5.2

De weergave van de wijzigingen instellen

U kunt de wijzigingen in de tekst of in ballonnen weergeven. Klik in de tab Controleren op Markeringen weergeven en kies Ballonnen. U hebt de volgende mogelijkheden: • Revisies weergeven in ballonnen: toont alle wijzigingen (behalve toevoegingen) in ballonnen; • Alle revisies inline weergeven: toont alle wijzigingen in de tekst; • Alleen opmerkingen en opmaak weergeven in ballonnen: alleen de toegevoegde opmerkingen en opmaakwijzigingen staan in ballonnen.

Met de keuzelijst Weergeven ter revisie bepaalt u de tekst op het scherm:

5.3

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

• Eenvoudige markering: in de linkermarge duidt een rode lijn de plaats van de wijziging(en) aan. Ingevoegde opmerkingen worden in de rechtermarge getoond met . U kunt de wijzigingen en opmerkingen weergeven door te klikken op de lijn of de ballon. U schakelt dan over naar de weergave Alle markeringen; • Alle markeringen: alle bijgehouden wijzigingen en opmerkingen zijn te zien; • Geen markeringen: dat is de tekst als u alle wijzigingen accepteert; • Origineel: dat is de tekst als u alle wijzigingen negeert.

De aangebrachte wijzigingen aanvaarden of verwerpen

1 Open het document waarvan u de wijzigingen wilt aanvaarden of verwerpen.

2 Ga op een van de volgende manieren te werk.

Alle wijzigingen achtereenvolgens bewerken 1 Ga naar het begin van het document.

om naar de volgende wijziging te

3 Klik op

om de wijziging te weigeren.

O

2 Klik in de tab Controleren, groep Wijzigingen, op gaan (met gaat u naar de vorige wijziging).

om de wijziging te accepteren of klik op

VO

4 Herhaal de stappen 2 en 3 voor alle wijzigingen in het document.

IE

Alle wijzigingen snel accepteren

(tab Controleren, groep Wijzigingen).

N

1 Open de keuzelijst

2 Selecteer Alle wijzigingen accepteren.

Alle wijzigingen snel weigeren 1 Open de keuzelijst

(tab Controleren, groep Wijzigingen).

2 Selecteer Alle wijzigingen weigeren.

© VAN IN

33

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

NOTA Bovenaan in het revisievenster (klik in de tab Controleren, groep Bijhouden, op Revisievenster) staat een samenvatting die aangeeft hoeveel van de bijgehouden wijzigingen en opmerkingen nog zichtbaar zijn in uw document. Roep eventueel de gedetailleerde samenvatting op ( ).

5.4

Een lijst met wijzigingen in het document afdrukken

U kunt een lijst met alle bijgehouden wijzigingen afdrukken. Dat doet u als volgt:

E

1 open het document waarvan u de wijzigingen wilt afdrukken; 2 klik in het lint op de tab Bestand en kies links Afdrukken;

c + P)

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

(Toetsenbord:

3 open de eerste keuzelijst bij de rubriek Instellingen en kies Lijst met markeringen; 4 klik op de knop Afdrukken om de lijst af te drukken.

5.5

De functie Wijzigingen bijhouden vergrendelen

Als u wilt vermijden dat een gebruiker de functie Wijzigingen bijhouden kan uitschakelen, dan kunt u die functie vergrendelen met een wachtwoord. Dat doet u als volgt: 1 open het document waarvoor u de functie wilt vergrendelen;

Figuur 4: De functie Wijzigingen bijhouden vergrendelen

IE

VO

O

2 open de keuzelijst Wijzigingen bijhouden (tab Controleren, groep Bijhouden) en kies Bijhouden vergrendelen. Dit venster verschijnt:

3 Typ hetzelfde wachtwoord bij elk tekstvak in.

N

4 Klik op OK.

De functie is nu vergrendeld en u kunt geen wijzigingen accepteren of weigeren.

Wilt u later de vergrendeling opheffen, kies dan opnieuw Bijhouden vergrendelen (het venster Bijhouden ontgrendelen verschijnt). Geef het wachtwoord in en klik op OK. De functie Wijzigingen bijhouden is dan nog steeds ingeschakeld, maar u kunt nu wijzigingen accepteren en weigeren.

Š VAN IN

34

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

6

Documenten vergelijken

U kunt twee documenten vergelijken en de verschillen tussen beide documenten laten weergeven. De resultaten van die vergelijking worden standaard in een derde document getoond.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

1 Klik in de tab Controleren op Vergelijken en kies Vergelijken. Dit venster verschijnt (klik eventueel op de knop Meer om alles te zien):

Figuur 5: Documenten vergelijken

2 Selecteer bij Oorspronkelijk document het eerste document.

3 Kies bij Gereviseerd document het document waarmee u het vorige wilt vergelijken.

VO

O

4 Gebruik eventueel de overige rubrieken in het venster: • Vergelijkingsinstellingen: kies hier de opmaak of de onderdelen die u wilt laten vergelijken; • Wijzigingen weergeven op: u kunt verschillen op teken- of woordniveau weergeven; • Wijzigingen weergeven in: kies het document waarin de verschillen moeten worden getoond.

N

IE

5 Klik op OK om de vergelijking te starten.

7

Beperkingen voor opmaak en bewerking instellen

Als u het wenst, kunt u de toegelaten opmaak en bewerkingen voor een document beperken.

U kunt die instellingen met een wachtwoord beveiligen.

Wilt u de opmaak en de bewerkingen van een document beperken, ga dan als volgt te werk.

© VAN IN

35

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

1 Open het document dat u wilt beperken.

2 Klik in de tab Controleren, groep Beveiligen, op Bewerking beperken, zodat het rechtse taakvenster verschijnt.

3 U kunt de volgende rubrieken gebruiken.

• Opmaakbeperkingen: zet een vinkje bij de optie Opmaak beperken tot een aantal stijlen en klik op Instellingen. Kies in het venster Opmaakbeperkingen de stijlen die de gebruiker mag gebruiken.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

• Bewerkingsbeperkingen: zet een vinkje bij de optie Alleen bewerkingen van dit type toestaan in het document en kies een van de volgende mogelijkheden: - Bijgehouden wijzigingen: er kunnen nog steeds Figuur 6: Bewerking beperken wijzigingen worden aangebracht. Die wijzigingen worden echter gemarkeerd (cf. 5 Wijzigingen bijhouden); - Opmerkingen: beveiligt het document tegen wijzigingen. Er kunnen nog wel opmerkingen worden ingevoegd (cf. 4 Opmerkingen toevoegen of verwijderen). Met de rubriek Uitzonderingen (optioneel) kunt u gebruikers toch toelaten om geselecteerde tekst te bewerken; - Formulieren invullen: de gebruiker kan nog alleen de formuliervelden invullen. Als het document secties bevat, dan kunt u met Secties selecteren bepaalde secties beveiligen; - Geen wijzigingen (alleen-lezen): de tekst kan nog alleen gelezen worden. Met de rubriek Uitzonderingen (optioneel) kunt u gebruikers toch toelaten om geselecteerde tekst te bewerken.

4 Klik bij de rubriek Afdwingen starten op de knop Ja, afdwingen van beveiliging starten. Het venster op de volgende bladzijde (figuur 7) verschijnt.

IE

VO

O

5 Als u het document wilt beveiligen met een wachtwoord, typ dan het gewenste wachtwoord bij Nieuw wachtwoord opgeven (optioneel). Geef het wachtwoord een tweede maal in bij het vak er net onder. Alle gebruikers die het wachtwoord kennen kunnen de beveiliging opheffen. Hebt u liever dat alleen geverifieerde eigenaars de beveiliging kunnen opheffen, kies dan de optie Gebruikersverificatie.

N

6 Klik op OK om het venster te sluiten.

7 Bewaar het document.

NOTA • Wilt u de beveiliging van een document opheffen, kies dan in het taakvenster Bewerking beperken voor Beveiliging stoppen.

© VAN IN

36

Figuur 7: De beperking beveiligen met een wachtwoord

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

• Met het venster Opslaan als kunt u de tekst ook beveiligen (kies Extra, Algemene opties): - Wachtwoord voor openen: als u hier een wachtwoord typt, dan kan het document alleen met dat wachtwoord worden geopend; - Wachtwoord om te bewerken: als u hier een wachtwoord typt, dan kan het document alleen met dat wachtwoord worden bewerkt. Zonder het juiste wachtwoord kunt u het document alleen inkijken (alleen-lezen).

8

Enveloppen en etiketten

8.1

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Met deze functie kunt u adressen op een envelop of een etiket (of een vel adresetiketten) plaatsen.

Adressen op een envelop plaatsen

Twee adressen zijn belangrijk: • de geadresseerde: Ms Word zoekt naar een adres in het document. Als er meer adressen in het document staan, selecteer dan eerst zelf het juiste adres; • de afzender: Ms Word gebruikt het adres dat staat in het tekstvak Adres bij de geavanceerde opties (kies in het lint de tab Bestand en kies Opties. Klik links op Geavanceerd).

Op de volgende wijze zet u de adressen op een envelop (wij vertrokken van ‘Boeken en platen’).

1 Selecteer de naam en het adres van de geadresseerde.

2 Klik in de tab Verzendlijsten, groep Maken, op Enveloppen.

Figuur 8 (op de volgende bladzijde) verschijnt.

O

3 Controleer en wijzig eventueel de adressen bij Geadresseerde en Afzender.

VO

4 Als u het adres van de afzender niet wilt afdrukken, activeer dan de optie Weglaten.

N

IE

5 Klik op de knop Opties om een aantal instellingen te maken: • tab Envelopopties: het envelopformaat, de positie en de opmaak van de adressen instellen; • tab Afdrukken: de wijze van invoer bepalen.

© VAN IN

37

Academiejaar 2020-2021

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Figuur 8: Het venster om de adressen op een envelop te plaatsen

6 Voor het afdrukken hebt u twee mogelijkheden: • wilt u de envelop aan het begin van het actieve document plaatsen, klik dan op de knop Aan document toevoegen (de knop verandert in Ander documenttype als het document al een envelop bevat). U kunt de envelop dan later met het document afdrukken; • klik op de knop Afdrukken om de adressen onmiddellijk af te drukken.

8.2

Adressen op een etiket plaatsen

1 Selecteer de naam en het adres van de geadresseerde (wij vertrokken van ‘Boeken en platen’).

O

2 Klik in de tab Verzendlijsten, groep Maken, op Etiketten.

VO

Figuur 9 (op de volgende bladzijde) verschijnt.

IE

3 Controleer en wijzig eventueel het adres bij de rubriek Adres.

N

4 Wilt u het adres van de afzender afdrukken, activeer dan de optie Inclusief afzender.

5 Gebruik de rubriek Afdrukken om in te stellen of u een volledig vel etiketten met dit adres wilt afdrukken of slechts één etiket. Bepaal in het laatste geval ook de plaats van het etiket.

6 Klik op de knop Opties om de papierinvoer, de producent en het productnummer in te stellen.

U vindt die informatie op de verpakking van de etiketten.

7 Voor het afdrukken hebt u opnieuw twee mogelijkheden: • wilt u de etiketten in een afzonderlijk document plaatsen, klik dan op de knop Nieuw document. U kunt de etiketten dan later afdrukken;

© VAN IN

38

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

• klik op de knop Afdrukken om de etiketten onmiddellijk af te drukken.

Figuur 9: Het venster om een adres op een etiket te plaatsen

9

Macro’s

O

Sommige taken zijn louter routine. Wilt u die automatiseren, dan kunt u daarvoor een macro maken. Een macro is een opeenvolging van toetsaanslagen (of selecties met de muis gemaakt) die u voor later gebruik in het geheugen van de computer vastlegt of op een schijf bewaart. U kunt een macro toewijzen aan een toetsencombinatie of een werkbalkknop, zodat u hem later zeer snel kunt starten. Een volledige bespreking van alle mogelijkheden zou ons te ver leiden, daarom beperken we ons tot een uitgewerkt voorbeeld.

Een macro opnemen

VO

9.1

N

IE

Veronderstel dat u een macro wilt maken die de volgende bewerkingen uitvoert: • boven- en ondermarge op 2 cm; • de pagina automatisch verticaal centreren; • een nieuw lettertype selecteren.

1 We zetten de tab Ontwikkelaars op het scherm (dat is niet noodzakelijk, maar wel handig).

Klik daarvoor in het lint op de tab Bestand en kies links Opties. Klik op de categorie Lint aanpassen. Zet rechts (onder Het lint aanpassen, in de lijst Hoofdtabbladen) een vinkje bij Ontwikkelaars. Klik op OK om het venster Opties voor Word te sluiten.

© VAN IN

39

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

2 Klik in de tab Ontwikkelaars (groep Programmacode)) of de tab Beeld (groep Macro’s) op Macro opnemen. U kunt ook in de statusbalk klikken op (als de optie Macro opnemen actief is). Figuur 10 (op de volgende bladzijde) verschijnt.

3 Geef bij de rubriek Macronaam de naam van de macro (die naam moet beginnen met een letter en mag geen spaties of leestekens bevatten). In het voorbeeld typt u ‘aanvang’.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

4 Met Macro opslaan in bepaalt u de documenten waarin u de macro kunt gebruiken. Omdat we in dit voorbeeld de macro bij het huidige document willen bewaren, kiest u in de lijst het huidige document (bv. Document1 (document)).

5 Indien gewenst, kunt u bij de rubriek Beschrijving een tekst intypen van meer lijnen.

Figuur 10: Het venster om een macro te maken

6 Bij Macro toewijzen aan kunt u kiezen voor: • Knop: u kunt de macro snel starten door een klik op een knop in de werkbalk Snelle toegang; • Toetsenbord: u kunt de macro starten door een toetsencombinatie in te drukken.

N

IE

VO

O

In dit voorbeeld wilt u de macro starten met een toetsencombinatie en dus selecteert u Toetsenbord. Dit venster verschijnt:

Figuur 11: Het venster om een toetsencombinatie toe te wijzen

7 Plaats de cursor in de rubriek Druk op nieuwe sneltoets en druk op de gewenste toetsencombinatie. In dit voorbeeld drukt u op

© VAN IN

40

a + A.

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

8 Klik op Toewijzen. De toetsencombinatie wordt overgebracht naar de rubriek Gebruikte toetsen.

9 Klik op Sluiten. De muiswijzer neemt de vorm aan van een pijltje met een cassettebandje.

10 Voer alle commando’s uit die u in de macro wilt opnemen. In dit voorbeeld: • klik in de tab Indeling op Marges en kies Aangepaste marges. Tik de nieuwe marges in (boven- en ondermarge op 2 cm); • selecteer het tabblad Indeling en stel bij Verticaal uitlijnen de keuze Centrum in; • kies in de tab Start het gewenste lettertype en de gewenste puntgrootte.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

11 Klik in de tab Ontwikkelaars (groep Programmacode) of de tab Beeld (groep Macro’s) op Opname stoppen. Die knop staat ook in de statusbalk als de optie Macro opnemen actief is.

12 Veronderstel dat u het document wilt bewaren onder de naam ‘Document met macro’.

Probeert u het bestand te bewaren met de toevoeging .docx, dan merkt u dat het niet lukt.

U moet het bestand bewaren als een Word-document met ingeschakelde macro’s (*.docm).

9.2

Een macro uitvoeren

U start de macro als volgt: • een macro die is toegewezen aan een knop: klik op de knop in de werkbalk Snelle toegang; • een macro die is toegewezen aan een toetsencombinatie: druk op de juiste toetsen; • een macro die alleen een naam heeft: kies de macro in het venster Macro’s (klik in de tab Ontwikkelaars op Macro’s) en klik op de knop Uitvoeren.

NOTA • Druk op

x om de uitvoering van een macro te onderbreken.

VO

O

• Als u een document met een macro opent, dan krijgt u een beveiligingswaarschuwing:

Figuur 12: Beveiligingswaarschuwing als u een document met een macro opent

Een macro verwijderen

N

9.3

IE

Wilt u de macro activeren, klik dan op de knop Inhoud inschakelen.

1 Klik in de tab Ontwikkelaars (groep Programmacode) op Macro’s.

(Toetsenbord:

a + Æ)

2 Selecteer in het venster Macro’s de macro die u wilt verwijderen.

3 Klik op de knop Verwijderen.

4 Bevestig met Ja en klik op Sluiten.

© VAN IN

41

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

9.4

Beveiliging tegen macrovirussen

Soms bevatten documenten macrovirussen. Meestal gebeurt de besmetting via documenten die u van anderen ontvangt (via e-mail, een usb stick of een cd). U kunt de beveiliging tegen die virussen op vier niveaus instellen. Dat doet u als volgt: 1 klik in de tab Ontwikkelaars (groep Programmacode) op Macrobeveiliging.

Het venster Vertrouwenscentrum verschijnt. Rechts ziet u de rubriek Macro-instellingen; 2 kies het gewenste niveau;

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

3 klik op OK om het venster te sluiten.

OEFENING 75

Maak een macro met de naam ‘Brief’ (bewaar hem bij het document ‘75 Macro brief’) die de volgende commando’s uitvoert: • linkermarge op 3,3 cm; de andere marges op 2 cm; • wijzig de stijl Standaard: Arial, 12 punten, geen afstand voor of na elke alinea, regelafstand 1; • typ de volgende afzender: Tielemans bv

Monitorstraat 7 1033 RM Amsterdam Tel. 020-6343639

• laat 3 witregels; • typ de volgende geadresseerde: Naam geadresseerde

Firma Adres Postcode en gemeente

O

• laat 2 witregels; • maak voor de kenmerken een tabel met 2 rijen en 4 kolommen (geen randen, 1ste rij vet).

Zet onder ‘Amsterdam’ een datumveld (volgens de NBN-norm), zodat u steeds de datum van de dag krijgt;

VO

uw bericht van

uw kenmerk

ons kenmerk

Amsterdam (huidige datum)

N

IE

• laat 1 witregel en tik: Onderwerp • laat 2 witregels en tik: Geachte • laat 1 witregel.

OEFENING 76 Maak een macro met de naam ‘Tabel’ (bewaar hem bij het document ‘76 Macro tabel’) die de volgende tabel in het document zet: • 4 kolommen en 2 rijen; • elke kolom is 3 cm breed;

© VAN IN

42

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

• de tabel is gecentreerd tussen de linker- en rechtermarge; • de buitenzijde van de tabel heeft een lijn van 3 punten; • de tabel heeft een grijze arcering van 25 %; • geef de macro de sneltoets

10

c + a + A.

De functie AutoCorrectie

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Met deze functie kunt u bepaalde, steeds weerkerende, tikfouten automatisch laten corrigeren.

U voegt de verkeerd getypte woorden en de daarmee overeenstemmende juist getypte woorden toe aan een lijst. Als Ms Word een foutief getypt woord tegenkomt, wordt het vervangen door het bijbehorende juist getypte woord. Op die manier kunt u ook tabellen of figuren invoegen aan de hand van een afkorting. Typt u bijvoorbeeld ‘hs’, dan wordt een afbeelding van een huis ingevoegd.

Veronderstel dat u regelmatig ‘sattelliet’ typt in plaats van ‘satelliet’. Als u die fout automatisch wilt laten corrigeren, ga dan als volgt te werk.

1 Selecteer eventueel het correct geschreven woord (die stap is niet noodzakelijk). Als u een tabel of figuur wilt laten invoegen, kies dan die tabel of figuur.

N

IE

VO

O

2 Klik op de tab Bestand en kies Opties. Kies links Controle en klik rechts op AutoCorrectieopties:

Figuur 13: Fouten automatisch laten corrigeren

3 Controleer of de optie Tekst vervangen tijdens typen aangevinkt is.

© VAN IN

43

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

4 Vul bij de rubriek Vervang de veel voorkomende typefout in. In het voorbeeld typt u ‘sattelliet’ (zonder aanhalingstekens).

5 Als u het correct gespelde woord niet selecteerde in stap 1, vul het dan in bij de rubriek Door.

6 Als u in stap 1 het correct gespelde woord selecteerde, dan kunt u kiezen voor: • Tekst zonder opmaak: als u alleen de tekst (zonder de opmaak) wilt opnemen; • Tekst met opmaak: als u ook de opmaak wilt behouden.

7 Klik op Toevoegen om het geheel aan de lijst toe te voegen.

8 Klik tweemaal op OK om naar het werkscherm terug te keren.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Binnen het dialoogvenster van de automatische correctie vindt u nog de volgende opties.

• Knoppen voor AutoCorrectie-opties weergeven: hiermee geeft u de knop met opties voor AutoCorrectie weer. Die knop verschijnt eerst als een klein blauw streepje als u de muiswijzer op de tekst plaatst die automatisch is gecorrigeerd. Het streepje verandert in een knop als u het aanwijst. Open de keuzelijst door op Figuur 14: Knop voor AutoCorrectie het neerwaartse driehoekje te klikken. Met die keuzelijst kunt u een correctie ongedaan maken en AutoCorrectie in- en uitschakelen (cf. figuur 14).

• TWee beginhoofdletters corrigeren: twee hoofdletters aan het begin van een zin worden automatisch gecorrigeerd.

• Zinnen met hoofdletter beginnen: zorgt ervoor dat een zin steeds met een hoofdletter begint.

• Tabelcellen met hoofdletter beginnen: de eerste letter van ingetypte tekst in een tabelcel wordt een hoofdletter.

• Namen van dagen met hoofdletter beginnen: de eerste letter van de naam van een dag wordt een hoofdletter (dat geldt niet voor het Nederlands).

• Onbedoeld gebruik van cAPS LOCK corrigeren: hiermee wordt het onjuiste gebruik van de ‘Caps Lock’ (of ‘Shift Lock’) toets automatisch gecorrigeerd. De letters die ten onrechte als kleine letters (of hoofdletters) werden getypt, worden automatisch gewijzigd en de ‘Caps Lock’ toets wordt uitgeschakeld.

O

AutoCorrectie-fragmenten verwijderen

VO

1 Klik op de tab Bestand en kies Opties. Kies links Controle en klik rechts op AutoCorrectieopties.

IE

2 Selecteer in de lijst het fragment dat u wilt verwijderen.

N

3 Klik op Verwijderen en dan op Sluiten. Klik tot slot op OK. NOTA • Met de knop Uitzonderingen kunt u een aantal woorden of afkortingen opgeven die niet automatisch mogen worden aangepast.

• Met behulp van de tabbladen AutoOpmaak tijdens typen en AutoOpmaak kunt u nog een reeks opties instellen. Met het eerste tabblad kunt u bepalen hoe de opmaak automatisch tijdens het typen mag aangepast worden. Met het andere tabblad bepaalt u de instellingen voor de functie AutoOpmaak. Die functie maakt het document

© VAN IN

44

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

automatisch op, maar is standaard niet beschikbaar in Ms Word 2019. U kunt ze wel toevoegen aan de werkbalk Snelle toegang (kies Alle opdrachten en vervolgens AutoOpmaak).

OEFENING 77 Veronderstel dat u regelmatig de symbolen van het lettertype Wingdings gebruikt. Zorg ervoor dat bij het intypen van de onderstaande letters het overeenstemmende symbool verschijnt: • sc (schaar)  • tf (telefoon)  • be (bel)  • br (brief) 

Documenten naast elkaar vergelijken

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

11

E

Test de goede werking door de letters in te typen. Verwijder daarna de AutoCorrectiefragmenten.

Als u twee of meer documenten geopend hebt, dan kunt u die teksten met elkaar vergelijken.

Klik daarvoor in de tab Beeld, groep Venster, op (Naast elkaar weergeven). Als u meer dan twee documenten open hebt, kies dan in het venster Naast elkaar vergelijken het document waarmee u het actieve document wilt vergelijken.

De geopende documenten verschijnen naast elkaar. Klik op de knop Venster:

Figuur 15: Documenten vergelijken

De knop is ingedrukt. Daardoor verschuiven beide documenten samen als u de tekst doorloopt. Met de knop kunt u de documenten terug netjes naast elkaar zetten, bijvoorbeeld nadat u het venster van een document hebt gemaximaliseerd. om te stoppen met het vergelijken van documenten.

VO

O

Klik op de knop

Tekenen en schrijven met een digitale pen

IE

12

N

In Ms Word 2019 kunt u tekenen en schrijven met een digitale pen. U moet daarvoor wel in de Afdrukweergave staan (cf. deel 1, 6 Verschillende weergaven gebruiken).

1 Als u in het lint de tab Tekenen niet ziet, dan moet u die tab inschakelen. Klik daarvoor in het lint op de tab Bestand en kies links Opties. Klik op de categorie Lint aanpassen. Zet rechts (onder Het lint aanpassen, in de lijst Hoofdtabbladen) een vinkje bij Tekenen. Klik op OK om het venster Opties voor Word te sluiten.

2 Klik op de tab Tekenen:

© VAN IN

45

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Figuur 16: Het tabblad Tekenen in het lint

3 Kies in de groep Pennen een pen.

4 Tik opnieuw op dezelfde pen om een menu te openen. U kunt nu een dikte en kleur kiezen.

5 Teken of schrijf op het scherm met de gekozen pen.

E

6 Klik in de groep Hulpmiddelen op Tekenen om te stoppen.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Getekende objecten bewerken

1 Klik op het object dat u wilt wijzigen. Rond dat object komen formaatgrepen.

2 U hebt de volgende mogelijkheden: • de afmetingen wijzigen met de formaatgrepen; • kies in het snelmenu voor Inkt opmaken. Met het taakvenster Inkt opmaken kunt u het object nu gedetailleerd instellen.

3 Klik buiten het object om te stoppen.

Getekende objecten verwijderen

Kies in de groep Hulpmiddelen de Gum en klik op het object dat u wilt verwijderen. U kunt ook het object selecteren en dan op

n drukken.

N

IE

VO

O

Dit zijn nog enkele andere mogelijkheden: • als u een touchscreen hebt, dan kunt u ook uw vingers gebruiken; • met Pen toevoegen (in de groep Pennen) kunt u een pen toevoegen. Zo kunt u pennen met verschillende diktes en kleuren maken; • met de knop Handschrift naar vorm (in de groep Converteren) kunt u een getekend object omzetten naar een vorm. Voorbeeld: klik eerst op de knop Handschrift naar vorm, teken dan een pijltje of een rechthoek. Die tekening wordt omgezet naar een vorm (cf. Gevorderde tekstverwerking, deel 2, punt 2 Vormen gebruiken); • de knop Handschrift naar wiskunde (groep Converteren) converteert een handgeschreven tekst naar een formule (cf. Gevorderde tekstverwerking, deel 2, punt 4, Formules maken); • de knop Tekenpapier (groep Invoegen) voegt tekenpapier in. Dat is gewoon een lege vorm.

13

Vertalen met Microsoft Translator

U kunt tekst in een vreemde taal vertalen. Dat doet u op de onderstaande manier.

© VAN IN

46

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Geselecteerde tekst vertalen 1 Selecteer de tekst die u wilt vertalen.

2 Klik in de tab Controleren (groep Taal) op Vertalen en kies Selectie vertalen.

Het taakvenster Vertalen verschijnt.

3 Selecteer de taal waarnaar u wilt vertalen.

4 Klik eventueel op de knop Invoegen om de originele tekst te vervangen door de vertaalde tekst.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Het volledige document vertalen 1 Klik in de tab Controleren (groep Taal) op Vertalen en kies Document vertalen.

2 Selecteer de taal waarnaar u wilt vertalen.

3 Klik op de knop Vertalen. De vertaling verschijnt in een nieuw document.

OEFENING 78

Vertrek van het document ‘Microsoft Corporation’. Laat het vertalen naar het Nederlands en corrigeer waar nodig. Bewaar uw oplossing onder de naam ’78 Microsoft Corporation’.

OEFENING 79

Vertrek van het document ‘Bezoek aan Parijs’. Vertaal het Franse tekstdeel naar het Nederlands en verbeter de tekst. Bewaar uw oplossing onder de naam ’79 Bezoek aan Parijs’.

De koppeling met het internet

O

14

N

IE

VO

Ms Word kan gekoppeld worden aan het internet. Op die manier kunt u bepaalde gegevens opvragen of wegschrijven. In dit hoofdstuk bespreken we kort de voornaamste mogelijkheden van het programma. We gaan ervan uit dat u over een internetaansluiting en een ‘browser’ beschikt.

14.1 Wat is internet?

Internet is een wereldomvattend netwerk dat miljoenen computers verbindt (meer dan 4 miljard gebruikers). Het is gegroeid uit Arpanet, een netwerk dat in het begin van de jaren zestig door het Amerikaans leger werd ontwikkeld.

Men kan op verschillende manieren toegang krijgen tot het internet:

© VAN IN

47

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

• • • •

met behulp van een gewone telefoonlijn (meestal via ADSL of VDSL); met behulp van een ISDN lijn (digitale lijn); via de kabeldistributie of een glasvezelverbinding; met behulp van een satellietverbinding.

Internet biedt de volgende mogelijkheden: • opzoeken van informatie via het World Wide Web (WWW); • elektronische handel (e-commerce); • elektronische post (e-mail); • gebruik van nieuwsgroepen; • ‘file transfer protocol’ (FTP): het ophalen en wegschrijven van bestanden; • gesprekken via sociale media; • goedkope communicatiemogelijkheid.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

De enorme mogelijkheden en de relatief lage kostprijs zijn de voornaamste redenen voor het succes van internet.

14.2 Een e-mail vanuit Ms Word versturen

U hebt twee mogelijkheden: • de tekst van het huidige document als een e-mailbericht verzenden; • de tekst van het huidige document als bijlage bij een e-mailbericht versturen.

14.2.1 Het actieve document als e-mailbericht versturen

Als u dit wilt gebruiken, dan moet u een knop toevoegen aan de werkbalk Snelle toegang:

1 klik in het lint op de tab Bestand en kies links Opties. Kies links Werkbalk Snelle toegang; 2 kies rechts bij Kies opdrachten uit voor Alle opdrachten;

3 selecteer in de lijst de opdracht Verzenden naar e-mailadres en klik op Toevoegen;

O

4 klik op OK om het venster Opties voor Word te sluiten.

VO

De opdracht is nu toegevoegd aan de werkbalk Snelle toegang.

IE

Met die knop kunt u de tekst van het huidige document als e-mailbericht versturen: 1 open het document dat u wilt verzenden;

N

2 klik in de werkbalk Snelle toegang op

;

3 geef de geadresseerde(n), typ het onderwerp, voeg eventueel een bestand toe en wijzig, indien nodig, de tekst; 4 klik op

© VAN IN

.

48

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

14.2.2 Het actieve document als bijlage versturen 1 Open het document dat u als bijlage bij een e-mailbericht wilt verzenden.

2 Klik in het lint op de tab Bestand en kies links Delen.

3 Klik bij de rubriek Delen op E-mail. Klik rechts op de knop Als bijlage verzenden.

Ms Word opent een nieuw venster om een e-mail te versturen. Het document is als bijlage ingevuld en het onderwerp is de naam van het document.

E

4 Geef de geadresseerde(n), wijzig eventueel het onderwerp en voeg, indien nodig, nog andere bestanden toe.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

5 Typ de tekst van het bericht.

6 Klik op

.

14.3 Tekst en figuren van het internet in uw document gebruiken Tekst van het internet ophalen

1 Open de webpagina waarvan u tekst wilt gebruiken.

2 Selecteer in de webpagina de tekst die u wilt overnemen.

3 Gebruik het snelmenu om de tekst te kopiëren.

(Toetsenbord:

c + C)

O

4 Ga naar de gewenste plaats in uw document.

VO

5 Klik in de tab Start, groep Klembord, op

c + V)

IE

(Toetsenbord:

6 Gebruik eventueel de knop

(cf. figuur 17):

(Opmaak van bron behouden): behoudt de oorspronkelijke opmaak;

N

•

(of gebruik het snelmenu).

Figuur 17: Plakopties

•

(Opmaak samenvoegen): vervangt de oorspronkelijke opmaak door de opmaak van het geldende thema (cf. Eenvoudige tekstverwerking, deel 3, punt 2, Thema’s);

•

(Alleen tekst behouden): geeft de tekst de geldende documentopmaak, maar verwijdert alle oorspronkelijke opmaak.

© VAN IN

49

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Figuren van het internet ophalen U hebt twee mogelijkheden om een figuur van een webpagina over te nemen: • klik met de rechtermuisknop op de figuur en selecteer Kopiëren. Ga naar uw document en gebruik de plakopties in het snelmenu (of gebruik het lint); • klik met de rechtermuisknop op de figuur en selecteer Afbeelding opslaan als. Bewaar de figuur onder de gewenste naam op de gewenste plaats. U kunt die figuur als een afzonderlijk bestand in uw document invoegen (zie: Gevorderde tekstverwerking, deel 2, punt 1.1.2, Een illustratie vanuit een bestand inlezen).

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

BELANGRIJK Heel wat gegevens op het internet zijn auteursrechtelijk beschermd en mag u dus niet zomaar overnemen.

14.4 Webpagina’s maken met Ms Word

Op de volgende manier bewaart u een Word-document als een webpagina: 1 open het document dat u als webpagina wilt bewaren;

2 klik in het lint op de tab Bestand en kies links Opslaan als. De pagina Opslaan als verschijnt; 3 kies de plaats waar u de webpagina wilt bewaren; 4 kies bij de rubriek Opslaan als een van de volgende mogelijkheden.

• Gecombineerd webpaginabestand (*.mht;*.mhtml): bewaart alle elementen van de webpagina (inclusief tekst en afbeeldingen) in één bestand.

• Webpagina (*.htm;*.html): de afbeeldingen op de webpagina worden bewaard in een onderliggende map. Die map heeft dezelfde naam als de webpagina, met de toevoeging ‘_bestanden’. Bewaart u bijvoorbeeld een webpagina onder de naam ‘Inleiding’, dan is er ook een map ‘Inleiding_bestanden’; 5 klik op de knop Titel wijzigen. Geef nu een gepaste titel voor de webpagina en klik op OK. Die titel verschijnt in de titelbalk en in de geschiedenislijst van de browser;

VO

O

6 klik op de knop Opslaan.

IE

14.5 Een Word-document als webpagina bekijken

N

Schakel over naar de weergave Weblay Weblay-out. Kies daarvoor in de tab Beeld voor Weblay-out of klik rechts onderaan het scherm op . U blijft in Ms Word en kunt de tekst aanpassen.

14.6 Een webpagina opslaan en in Ms Word openen U kunt een webpagina in uw browser bewaren en nadien in Ms Word opvragen.

© VAN IN

50

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Een webpagina in uw browser opslaan 1 Open de gewenste webpagina in uw browser (wij gebruiken Ms Internet Explorer 11. Met Microsoft Edge kunt u geen webpagina’s opslaan).

a

2 Druk op verschijnt.

en klik op Bestand. Kies Opslaan als. Het venster Webpagina opslaan

3 Kies in het venster de plaats waar u de webpagina wilt bewaren.

4 Typ bij Bestandsnaam de naam waaronder u de webpagina wilt bewaren.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

5 Kies bij de rubriek Opslaan als een van de volgende mogelijkheden.

• Webpagina, volledig (*.htm;*.html): bewaart de volledige pagina. De afbeeldingen worden opgeslagen in een onderliggende map. Die map heeft dezelfde naam als de webpagina, met de toevoeging ‘_bestanden’.

Bewaart u dus een pagina onder de naam ‘Inleiding’, dan is er ook een map ‘Inleiding_bestanden’.

• Webarchief, enkel bestand (*.mht): bewaart alle elementen van de webpagina (inclusief tekst en afbeeldingen) in één bestand.

• Webpagina, alleen HTML (*.htm;*.html): bewaart alleen de tekst, samen met de HTML-codes.

• Tekstbestand (*.txt): bewaart de tekst van de huidige webpagina als onbewerkte tekst in een .txt bestand.

6 Klik op de knop Opslaan.

Een bewaarde webpagina in Ms Word openen

1 Klik in het lint op de tab Bestand en kies links Openen. De pagina Openen verschijnt.

(Toetsenbord:

c + O)

2 Kies de plaats van de bewaarde webpagina (klik, indien nodig, op Bladeren).

O

3 Kies met de knop rechtsonder het juiste bestandstype (in het venster Openen).

VO

4 Selecteer het bestand.

De standaardinstellingen (‘Opties’) wijzigen

N

15

IE

5 Klik op Openen.

Klik in het lint op de tab Bestand en kies links Opties. U kunt nu de standaardinstellingen wijzigen. Een aantal van die instellingen kunt u ook oproepen en wijzigen vanuit andere vensters. In het venster Opties voor Word staan de volgende rubrieken: Algemeen, Weergave, Controle, Opslaan, Taal, Toegankelijkheid, Geavanceerd, Lint aanpassen, Werkbalk Snelle toegang, Invoegtoepassingen en Vertrouwenscentrum.

© VAN IN

51

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

OEFENING 80 Open het document ‘Informatiesystemen’ (bij de oefenbestanden).

• Bewaar de tekst als een webpagina (type Gecombineerd webpaginabestand (*.mht;*.mhtml)) onder de naam ‘80 Informatiesystemen’.

• Controleer met de Verkenner dat de webpagina in één enkel bestand is opgeslagen.

• Bekijk het document in uw browser (bv. Ms Internet Explorer) en sluit daarna de browser.

• Bewaar het document ‘Informatiesystemen’ opnieuw als een webpagina, maar nu van het type Webpagina (*.htm;*.html) onder de naam ‘80 Informatiesystemen 2’.

• Ga met de Verkenner naar de map waar de webpagina is opgeslagen. In die map moet er een submap zijn, met daarin de afbeeldingen.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

OEFENING 81

Open het document ‘Boeken en platen’ (bij de oefenbestanden).

• Stuur dat document als bijlage van een e-mailbericht naar uw eigen e-mailadres.

• Stuur de tekst van het document als e-mailbericht (en niet als bijlage) naar uw eigen emailadres.

• Controleer of beide berichten correct zijn aangekomen.

OEFENING 82: herhalingsoefening

VO

O

Maak het document op de twee volgende bladzijden.

• De tekst staat bij de oefenbestanden onder de naam ‘Geschiedenis’.

• Zet de bovenmarge op 2,8 cm, alle andere marges op 2 cm.

• Wijzig de stijl Standaard: lettertype Arial, 10 punten (voor de titel: 16 punten, voor de auteur: 10 punten), geen afstand voor of na elke alinea, regelafstand 1. De fontgrootte is hier 9 opdat het op de pagina zou passen, inclusief de voettekst.

• Splits de tekst in lettergrepen.

• De afbeeldingen staan bij de oefenbestanden: ‘Windows.gif’, ‘Pentium 4.jpg’ en ‘Athlon.jpg’.

• Vergeet niet de tabel op de juiste plaats tussen te voegen.

• De voettekst: zet links de datum van vandaag als een veld, centreer ‘www.vanin.be’ en plaats rechts uitgelijnd een paginanummer (huidig paginanummer/totale aantal bladzijden).

• Zet de voettekst in het blauw.

• Bewaar het document onder de naam ‘82 Geschiedenis’.

IE

OEFENING 83: herhalingsoefening

N

Maak het sollicitatieformulier op bladzijde 252.

• Zet de bovenmarge op 3 cm, alle andere marges op 2 cm.

• Wijzig de stijl Standaard: Arial, 11 punten, geen afstand voor of na elke alinea, regelafstand 1.

• Het logo staat bij de oefenbestanden onder de naam ‘Logo.jpg’.

• Gebruik zoveel mogelijk tabellen.

• Bewaar het document onder de naam ‘83 Sollicitatieformulier’.

© VAN IN

52

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

Geschiedenis van de microcomputer: het begin Eddy Van den Broeck Op 15 november 1971 plaatste Intel, toen drie jaar oud (met een jaarlijkse omzet van 9 miljard dollar en 500 werknemers) een advertentie in het tijdschrift Electronic News. Met die advertentie lanceerde Intel de eerste microprocessor ter wereld: de 4004 (met 2 300 transistoren). Zij spraken in die advertentie over een micro-programmable computer on a chip, de term microprocessor werd immers slechts vanaf 1972 door Intel gebruikt.

Tot ieders verbazing had Microsoft volgens het akkoord met IBM het recht om ook zelf de systeemsoftware te verdelen. Daardoor verscheen de programmatuur na korte tijd op de markt onder de naam MSDOS (Microsoft Disc Operating System). De programmatuur werd dus niet enkel bij de originele IBM-microcomputers geleverd, maar ook bij al de ‘klonen’. Op de kortste tijd werd MSDOS een enorm succes en een wereldstandaard.

Alleen Apple bleef aan zijn eigen systeem vasthouden.

In januari 1983 lanceren ze de microcomputer Lisa, een toonbeeld van gebruiksvriendelijkheid, maar de prijs schrikt vele gebruikers af.

E

In april 1972 lanceerde Intel zijn opvolger: de 8008 en in april 1974 verscheen de 8080, die snel aanvaard werd als de standaard 8-bit machine (er worden 8 bits tegelijk verwerkt). Zijn succes leidde tot twee concurrenten: de Motorola 6800 (midden '74) en de Zilog Z80 (1976). Pas vanaf dan kwam het grote publiek in aanraking met microcomputers: de TRS-80 (Radio Shack / Tandy), de PET (Commodore) en de Apple II (Apple) verschenen op het toneel en waren bedoeld voor een groot publiek. Op dat moment is het meest succesvolle programma Visicalc: een elektronisch rekenblad dat in oktober 1979 op de markt werd gebracht en onmiddellijk een gigantisch succes was.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Pas in 1982 bracht Intel een nieuwe processor op de markt: de 80286 (met 134 000 transistoren). IBM bracht een nieuwe generatie van computers op de markt, gebouwd rond die processor en noemde hem ATcomputer (Advanced Technology). Ondertussen werden ook de versies van MSDOS aangepast. In 1984 komt Apple met de Macintosh. Die gebruikt een Motorola 68000. Het is een revolutionaire machine met een ongelooflijk gebruiksgemak dankzij de muis, de hoge grafische kwaliteit en de betaalbare prijs.

Daarna kwamen nog de 80386DX (1986), de 80386SX (1988), de 80486DX (1989), de 80486SX (1990), de 80486DX2 (1992) en de 80486DX4 (1994). In maart 1991 brengt AMD (Advanced Micro Devices) een eigen versie van de 80386 op de markt: de Am386. In oktober 1991 wordt het miljoenste exemplaar verkocht. Op dat moment fabriceert Intel echter reeds de 80486.

Juridische conflicten tussen Intel en AMD over de zaak worden in februari 1992 na vijf jaar beslecht: AMD mag de processoren namaken en verkopen. In april 1993 brengt AMD een eigen versie van de 80486 op de markt: de Am486.

Een groot nadeel was evenwel het gebrek aan standaardisatie. Alleen al voor de TRS-80 verscheen om de haverklap nieuwe systeemsoftware (programmatuur die zorgt voor de besturing van de computer): TRSDOS, NEWDOS, NEWDOS80, NEWDOS PLUS enz. Het waren uiterst krachtige systeemprogramma's met enorme mogelijkheden.

In 1978 introduceerde Intel de 8088 microprocessor (met 29 000 transistoren). IBM gebruikte die processor voor zijn personal computer en doopte hem XT-computer (Extended Technology). In augustus 1981 kwam hij onder de naam IBM-PC op de markt, samen met de systeemsoftware PC-DOS. IBM sloot daarvoor een samenwerkingsverband met Microsoft. Die firma schreef de nodige systeemsoftware, maar eigenlijk werd het besturingsprogramma door Microsoft gewoon overgekocht van Seattle Computer Products.

VO

O

De systeemsoftware evolueert ook. In november 1985 verschijnt Windows 1.0 dat grafisch werkt.

N

IE

De IBM-PC werd op grote schaal nagemaakt (vooral door de Aziaten) en in 1981 zijn er naar schatting reeds 700 000 microcomputers in omloop. Een aantal fabrikanten gebruiken voor die namaak de 8086 microprocessor die ook in 1978 door Intel werd gelanceerd. Die processor is sneller dan de 8088 en dus is de namaak sneller dan de originele IBM-PC, een pijnlijke zaak voor IBM.

Illustratie 1: Microsoft Windows 1.0

datum als veld

© VAN IN

www.vanin.be

53

1/2

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

transistoren) en de Celeron, terwijl AMD in datzelfde jaar de Athlon (ook K7 genoemd) op de markt brengt. Op softwarevlak verschijnt in juli 2000 Ms Windows ME (Millennium).

Apple beschouwt dat als namaak van haar programmatuur en start een reeks processen. Daarna volgen nog Windows 2.0 (april 1987) en Windows 3.0 (mei 1990). Op dat moment was ook IBM’s OS/2 beschikbaar. Dat werd ontwikkeld in samenwerking met Microsoft, maar IBM is er nooit in geslaagd het te commercialiseren.

In april 1992 verschijnt Windows 3.1. Het is een enorm succes. Binnen de twee maanden werden meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht.

In het volgende jaar (1993) lanceert Intel de Pentium: een processor met 3 100 000 transistoren. Enkele jaren later (in augustus 1995) verschijnt Ms Windows 95. Een gigantische mediacampagne zorgt voor een stormloop: binnen de vier dagen werden meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht!

E

Illustratie 2: De Pentium 4 processor

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

In 2000 komt de Pentium 4 met 42 000 000 transistoren.

AMD antwoordt in 2001 met de Athlon XP processor.

Op dat moment zijn de voornaamste concurrenten van Intel: de Alpha-chips van Digital; de PowerPC-chips van Motorola, IBM en Apple; en processoren van AMD, Cyrix en Nexgen.

Begin 1998 komt de Pentium II (met 7 500 000 transistoren) die een combinatie is van de Pentium Pro (1995, deze processor heeft maar een zeer beperkt succes gekend) en de Pentium MMX (1997, MMX is een uitbreiding van de instructieset, bestemd voor multimediatoepassingen). In hetzelfde jaar komt AMD met de K6.

Microsoft brengt in juni 1998 Ms Windows 98 op de markt. Nog geen jaar later (mei 1999) verschijnt Ms Windows 98 SE (Second Edition).

Aantal transistoren per processor

VO

O

Processor 4004 8088 80286 80386 80486 Pentium Pentium II Pentium III Pentium 4 Core i7 (Quad)

Aantal transistoren 2 300 29 000 134 000 275 000 1 200 000 3 100 000 7 500 000 9 500 000 42 000 000 731 000 000

Illustratie 3: De Athlon processor

Dit zijn de lanceringsdata van Windows: • Windows XP: 25 oktober 2001; • Windows Vista: 30 januari 2007; • Windows 7: 22 oktober 2009; • Windows 8: 26 oktober 2012; • Windows 10: 29 juli 2015.

IE

De explosieve groei van het aantal transistoren

N

In 1999 komt Intel met de Pentium III (9 500 000

Wilt u de bovengenoemde processoren ook even bekijken, surf dan naar: http://www.cpu-museum.de

datum als veld

© VAN IN

www.vanin.be

54

2/2

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 4: Supplementaire functies

SOLLICITATIEFORMULIER

pasfoto

Robert Biesen AANGEVRAAGDE BETREKKING:

UW IDENTITEIT Naam: 1

 man

 vrouw

Straat:

Huisnr.:

Bus:

Postcode:

Geboorteplaats:

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Plaats:

E

Voornaam:

Geboortedatum:

Telefoon:

Nationaliteit:

GSM-nummer:

Nr. identiteitskaart:

e-mail:

Nr. rijksregister:

FAMILIALE TOESTAND

 ongehuwd

 gehuwd

 gescheiden

 samenwonend

Naam partner:

Geboorteplaats:

Voornaam partner:

Geboortedatum:

Nationaliteit:

Beroep:

Achternaam kind

Geslacht

 meisje  meisje  meisje  meisje

VO

O

Voornaam kind

 weduwe/weduwnaar

Geboortedatum

 jongen  jongen  jongen  jongen

IE

GEVOLGDE OPLEIDINGEN Niveau

Onderwijsinstelling

Richting

Diploma J/N

Middelbaar onderwijs

J N

Niet universitair hoger

J N

Universitair onderwijs

J N

Andere opleidingen

J N

N

1

Van/tot

Graad of %

Meisjesnaam voor gehuwde vrouw

© VAN IN

55

Academiejaar 2020-2021

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Supplementaire functies

© VAN IN

56

Academiejaar 2020-2021

5 Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

IE

N

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

O

VO

E

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

De vier stappen in het business-intelligenceproces zijn: 1 gegevens verzamelen, 2 gegevens transformeren, 3 gegevens analyseren, 4 gegevens presenteren.

1

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

In dit hoofdstuk gaan we dieper in op de laatste stap: het maken van rapporten of het presenteren van gegevens met Power BI Desktop. De bespreking gebeurt aan de hand van de verschillende types visualisaties.

Typen visualisaties

1 Open het bestand Gegevensanalyse_Tex-Mex-H7.pbix in Power BI Desktop.

2 Bewaar het bestand als Gegevensanalyse_Tex-Mex.pbix.

3 Klik in het linkerdeelvenster op het pictogram Report (Rapport).

N

IE

VO

O

Figuur 1: report view of rapportweergave

Š VAN IN

59

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

a Het lint in de gegevensweergave bestaat uit vier tabbladen: Home (Start), View (Weergave), Modeling (Model maken) en Help. b In het linkerdeelvenster kun je schakelen tussen Report View (Rapportweergave), Data View (Gegevensweergave) en Modelweergave (Modeling View) door de pictogrammen te selecteren. c Het middelste deelvenster is een leeg canvas. d In het deelvenster Fields (Velden) zie je de lijst met velden. Selecteer kolom om een nieuw visueel element op het canvas toe te voegen. e In het deelvenster Visualizations kun je een type visualisatie selecteren en bewerken.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Met visualisaties of visuals kun je data vertalen naar inzichten.

Er zijn veel verschillende typen visualisaties rechtstreeks beschikbaar vanuit het deelvenster Visualisaties in Power BI:

Figuur 2: soorten visualisaties

O

Het kolom-, lijn- en cirkeldiagram zijn genoegzaam bekend. Maar andere visualisaties geven vaak een beter inzicht in de gegevens. We raden dan ook aan om te experimenteren met de verschillende visualisatietypen.

VO

1.1

Area chart | Vlakdiagram

N

IE

Het eenvoudige vlakdiagram is gebaseerd op het lijndiagram, waarbij het gebied tussen de as en de lijn wordt gevuld. Vlakdiagrammen benadrukken de mate van wijzigingen in de loop van de tijd en kunnen worden gebruikt om de aandacht te vestigen op de totale waarde voor een trend. Gegevens die bijvoorbeeld de winst in de loop van de tijd voorstellen, kun je afzetten in een vlakdiagram om de totale winst te benadrukken.

Š VAN IN

60

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

Voorbeeld

Vergelijk de omzet van 2017 en 2018.

1 Wijzig de naam van het tabblad Page 1 in Omzet.

2 Selec visualisatie Area chart.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 3: visualisatie Area chart of Vlakdiagram

3 Selecteer de velden in het gebied Fields:

a Tabel Datumdimensie: Jaar, Maand. b Tabel Orders: Omzet.

4 Sleep het veld Maand naar het gebied Axis (As) en sleep het veld Jaar naar het gebied Legend (Legenda).

N

IE

VO

O

Figuur 4: grafiekgebieden

Š VAN IN

61

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

5 Neem een van de grepen en sleep ermee om de grootte van de visualisatie aan te passen.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 5: grootte visualisatie aanpassen

6 Wijzig de titel:

a Klik in het deelvenster Visualizations op Format.

b Klik op het pijltje naast Title en pas de titel, de kleur en de corpsgrootte aan.

N

IE

VO

O

Figuur 6: titel aanpassen

Š VAN IN

62

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

7 Het resultaat ziet eruit als volgt:

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 7: resultaat area chart

1.2

Clustered column chart | Kolomdiagram

Selecteer het vlakdiagram dat je eerder in dit hoofdstuk hebt aangemaakt. Selecteer de visualisatie Clustered Column Chart.

N

IE

VO

O

Figuur 8: clustered column chart

Š VAN IN

63

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.3

Kaart

Power BI biedt integratie met Bing-kaarten om standaard kaartcoördinaten te bieden (een proces dat geocodering wordt genoemd), zodat je zelf kaarten kunt maken. In beide gevallen worden algoritmen gebruikt voor het identificeren van de juiste locatie, maar soms gaat het om het een schatting.

Om ervoor te zorgen dat velden correct worden gecodeerd door Bing, moet je de gegevenscategorie instellen:

2 Selecteer de kolom Land in de tabel Klanten.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

3 Klik in het lint op Modeling > Date category > Country/Region.

E

1 Klik op het pictogram Data om naar de gegevensweergave te gaan.

Figuur 9: categorie Country/Region

VO

O

Er verschijnt een wereldbol naast de veldnaam Land.

N

IE

Figuur 10: wereldbol

Soms wordt de locatie toch verkeerd begrepen in Bing-kaarten. Sommige locaties zijn dubbel omdat de locatie voorkomt in meerdere landen of regio’s. Er is bijvoorbeeld een Southampton in Engeland, Pennsylvania en New York. Je doet er dan ook goed aan om een extra kolom toe te voegen aan de dataset, bijvoorbeeld met de staat of provincie.

© VAN IN

64

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

Voorbeeld

Toon de omzet per land op een kaart: 1 Klik op het pictogram Report om naar de rapportweergave te gaan.

2 Kies de visualisatie Map.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 11: visualisatie Map

3 Vink de volgende velden aan:

a Tabel Klanten: Land.

b Tabel Orders: Omzet.

N

IE

VO

O

Figuur 12: omzet per land

Š VAN IN

65

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.4

Line chart | Lijndiagram

Selecteer het kolomdiagram dat je hierboven hebt aangemaakt. Selecteer de visualisatie Line Chart.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 13: line chart

1.5

Slicer

Slicers worden gebruikt om het rapport te filteren.

Voorbeeld

Je wilt het rapport met de omzetanalyse filteren op jaar en op verkoper: 1 Klik op een lege plaats in het canvas van de rapportweergave.

VO

O

2 Selecteer de visualisatie Slicer in het deelvenster Visualizations.

N

IE

Figuur 14: slicer

3 Selecteer het veld Jaar in de tabel Datumdimensie.

4 Herhaal stap 1 tot en met stap 3 voor het veld Naam Verkoper (tabel Personeelsleden).

Š VAN IN

66

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

5 Filter op 2017, verkoper Pierre Callebaut.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 15: voorbeeld slicer

Edit interactions

Standaard filtert een slicer alle visualisaties in het rapport. Het is echter mogelijk om in te stellen dat een slicer geen invloed mag hebben op een bepaalde visualisatie.

N

IE

VO

O

Selecteer een slicer en klik in het lint op Format > Edit interactions. Bij iedere visualisatie verschijnt een verbodsteken. Als je klikt op het verbodsteken, zal de slicer deze visualisatie niet beĂŻnvloeden:

Š VAN IN

67

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 16: slicer

1.6

Card | Kaarten: één getal

Soms is één getal het belangrijkste dat je wilt tonen op je Power BI-dashboard of -rapport, zoals bijvoorbeeld de totale omzet. Dit type visualisatie wordt een kaart genoemd.

O

1 Klik op een lege plaats in het canvas van de rapportweergave.

VO

2 Selecteer het veld Omzet in de tabel Orders. Power BI maakt een kolomdiagram met één getal.

IE

3 Selecteer de visualisatie Card in het deelvenster Visualizations.

N

Figuur 17: card

4 Het resultaat is één getal, de totale omzet (van 2017 én 2018).

© VAN IN

68

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

Multi-row card | Kaarten: met meerdere rijen

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

1.7

E

Figuur 18: voorbeeld card

1 Selecteer de visualisatie Multi-row card in het deelvenster Visualizations.

Figuur 19: multi-row card

Selecteer het veld Omzet in de tabel Orders en het veld Jaar in de tabel Datumdimensie.

N

IE

VO

O

Figuur 20: voorbeeld multi-row card

Š VAN IN

69

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.8

Line and stacked column chart | Combinatiegrafiek

Een combinatiegrafiek is een grafiek waarin een lijndiagram gecombineerd wordt met een kolomdiagram. Combinatiegrafieken kunnen één of twee Y-assen bevatten.

Voorbeeld

Vergelijk de omzet met het aantal orders.

1 Selecteer de velden in het gebied Fields:

a Tabel Datumdimensie: Jaar, Maand.

E

b Tabel Orders: Omzet.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

2 Kies de visualisatie Kolomdiagram.

3 Sleep het veld Jaar naar het gebied Legend en het veld Maand naar het gebied Axis.

4 Wijzig de visualisatie naar Line and stacked column chart.

Figuur 21: Line and stacked column chart

5 Selecteer het veld Aantal orders. Automatisch wordt een lijngrafiek toegevoegd

N

IE

VO

O

Figuur 22: voorbeeld Line and stacked column chart

© VAN IN

70

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.9

Pie chart | Cirkeldiagram

Voorbeeld

Geef de omzet per smaak weer.

1 Selecteer de velden in het gebied Fields:

a Tabel Producten: Smaak. b Tabel Orders: Omzet.

E

2 Kies de visualisatie Pie chart.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Figuur 23 : Pie chart

3 Klik in het deelvenster Visualizations bij Fields op het pijltje naast Omzet. Kies de optie Show value as > Percent of grand total.

N

IE

VO

O

Figuur 24: percent of grand total

© VAN IN

71

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

4 Klik op Format > Detail labels om de weergave van de gegevenslabels aan te passen. Wij kiezen voor Category, percent of total om de categorie en het percentage als gegevenslabels weer te geven.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 25: Category, percent of total

5 Het resultaat van het cirkeldiagram ziet er als volgt uit:

N

IE

VO

O

Figuur 26: voorbeeld Pie chart

Š VAN IN

72

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.10

Donut chart | Ringdiagram

Een ringdiagram lijkt sterk op een cirkeldiagram. Het enige verschil is dat het midden leeg is, waardoor er ruimte is voor een label of pictogram.

Selecteer het cirkeldiagram dat je hierboven hebt aangemaakt. Selecteer de visualisatie Donut chart.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 27: voorbeeld Donut chart

1.11

Funnel | Trechterdiagram

Een trechterdiagram wordt vaak gebruikt om de fasen van een proces te visualiseren. Bijvoorbeeld: een verkoopproces dat begint met leads en eindigt met klanten.

Voorbeeld

VO

O

Stel de status van de klachten van de firma Tex-Mex visueel voor.

1 Maak een nieuwe pagina aan om de visualisaties over de klachten te groeperen:

N

IE

a Klik onderaan in de rapportweergave op het plusteken om een nieuwe pagina toe te voegen:.

Figuur 28: nieuwe pagina

b Dubbelklik op het tabblad om de naam aan te passen naar Klachtenanalyse.

2 Selecteer in het gebied Fields de velden Status en Klacht_ID (tabel Klachten).

Š VAN IN

73

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

3 Kies de visualisatie Funnel.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 29Â : Funnel of Trechterdiagram

1.12

Gauge | Meterdiagrammen

Met een gauge of meterdiagram kun je snel de voortgang naar een doel/KPI tonen.

Voorbeeld

In 2018 willen we een omzetstijging van 15 procent realiseren. We gebruiken een meterdiagram om de status te tonen.

In een meterdiagram kunnen we de te meten waarde, de minimumwaarde, de maximumwaarde en de doelwaarde instellen.

O

1 Selecteer het tabblad Omzet.

VO

2 Kies de visualisatie Gauge of Meter.

N

IE

Figuur 30: Gauge

3 Selecteer de meting Omzet_YTD (omzet vanaf 1 januari tot en met de huidige datum) in de lijst met velden (tabel Datumdimensie). Standaard ligt de waarde in het midden van het meterdiagram.

De minimumwaarde is 0 en de maximumwaarde is het dubbele van de waarde.

Š VAN IN

74

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 31: Gauge

4 Filter op 2018.

5 Om de maximumwaarde (omzet *1,15) te berekenen, maak je een nieuwe meting met de omzet van het jaar -1 (2017 in het voorbeeld):

a Geef de volgende meting in om de omzet van vorig jaar te berekenen.

Figuur 32: meting jaar -1

b Maak een nieuwe meting Omzet_max value.

O

Figuur 33: omzet maximum value

VO

6 Ga naar de rapportweergave en selecteer het meterdiagram.

IE

7 Sleep de meting Omzet_max value naar het gebied Maximum value.

N

Figuur 34: maximumwaarde

Š VAN IN

75

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

8 De minimumwaarde, maximumwaarde en doelwaarde kun je ook manueel invoeren.

a Klik in het deelvenster Visualisations op Format. b Geef de doelwaarde 10 000 000 in bij Target Value.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 35: target value

Het resultaat ziet eruit als volgt:

N

IE

VO

O

Figuur 36: Gauge

Š VAN IN

76

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1.13

Map | Treemap

Een treemap kan helpen om grote hoeveelheden hiĂŤrarchische gegevens weer te geven.

Voorbeeld

Gebruik een treemap om de omzet per smaak, per gewicht te visualiseren.

1 Klik op het pictogram Report om naar de rapportweergave te gaan.

E

2 Kies de visualisatie Treemap.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Figuur 37: Treemap

3 Vink de volgende velden aan:

a Tabel Producten: Gewicht, Smaak. b Tabel Orders: Omzet.

N

IE

VO

O

Figuur 38: omzet per smaak per gewicht

Notitie De lijst met standaardvisualisaties groeit nog steeds. En als je het aanbod nog niet voldoende vindt, kun je in de Microsoft AppSource (https://appsource.microsoft.com/nl-NL/marketplace/apps?product= power-bi-visuals) een groeiende lijst vinden met extra visualisaties die je kunt downloaden en gebruiken in je eigen dashboards en rapporten.

Š VAN IN

77

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

2

Filters

Het deelvenster Filters wordt weergegeven aan de rechterkant van het canvas onder de visualisaties.

In de meest recente versie van Power BI is er een nieuwe filterfunctionaliteit met een nieuw ontwerp:

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 39: nieuwe filterfunctionaliteit

Als je de nieuwe filterfunctionaliteit niet ziet, kun je ze als volgt inschakelen:

1 Klik in het menu op Bestand > Options and Settings > Options > Preview features. Selecteer dan het selectievakje New filter experience.

N

IE

VO

O

Figuur 40: Preview features – New filter experience

© VAN IN

78

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

Start Power BI Desktop opnieuw op om de nieuwe filterervaring in alle nieuwe rapporten te kunnen zien.

Nadat je Power BI Desktop opnieuw hebt opgestart, is dit standaard ingeschakeld voor alle nieuwe rapporten die je maakt.

Om voor een bestaand rapport de nieuwe filterervaring in te schakelen, moet je bijkomend in het dialoogvenster Options and settings onder Current file de optie Enable the updated filter pane… aanvinken.

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 41: Filtering experience

IE

Het ‘oude’ venster Filters dient als een bewerkingsvenster voor filters, terwijl het nieuwe venster Filters het enige venster is dat de gebruikers zien.

N

Als je niet wilt dat de gebruikers het filtervenster zien, kun je dit uitschakelen door op het oogpictogram naast Filters te klikken.

© VAN IN

79

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 42: filtervenster verbergen

Voorbeeld

1 Sleep het veld Jaar (tabel Datumdimensie) naar de Report level filters van het oude deelvenster Filters.

2 De filter is nu ook zichtbaar in het nieuwe deelvenster. Filter op 2018 in het nieuwe deelvenster Filters.

N

IE

VO

O

Figuur 43: filter Jaar

Het is mogelijk om een filter te vergrendelen of te verbergen. Wanneer je een filter vergrendelt, kunnen de gebruikers van het rapport hem zien, maar niet wijzigen. Als je de filter verbergt, kunnen de gebruikers hem niet zien.

Š VAN IN

80

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

Figuur 44: filter verbergen

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Klik op het filterpictogram van een visualisatie om de toegepaste filters te zien.

E

3 Voeg een filter toe voor het veld Land (tabel Klanten) en het veld Naam verkoper (tabel Orders).

IE

VO

O

Figuur 45: filterpictogram

N

Notitie

Het deelvenster Filters zorgt ervoor dat de slicers in het rapport (Jaar en Verkoper) overbodig worden. Zo komt er meer ruimte in het rapport voor andere visualisaties.

Š VAN IN

81

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

3

Bookmarks

Met Bookmarks of Bladwijzers kun je de weergave van een rapport vastleggen, inclusief de filters, en later teruggaan naar deze weergave door de bladwijzer te selecteren.

Je kunt ook een verzameling bladwijzers maken, ze in de gewenste volgorde rangschikken en vervolgens in een presentatie opslaan om een reeks inzichten of het verhaal dat je wilt vertellen (storytelling) stapsgewijs te tonen.

E

1 Klik in het lint op View en vink de optie Bookmarks aan. Het deelvenster Bookmarks opent.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Figuur 46: deelvenster Bookmarks

2 Filter het rapport op het jaar 2018. Klik in het deelvenster Bookmarks op Add.

VO

O

3 Klik in het deelvenster Bookmarks op Options > Rename. Wijzig de naam van de bookmark in Omzet 2018.

N

IE

Figuur 47: naam bladwijzer wijzigen

Š VAN IN

82

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

4 Selecteer in de slicer de verkoper Pierre Callebaut.

5 Klik in het deelvenster Bookmarks op Add. 6 Wijzig de naam van de bookmark in Omzet 2018_Pierre Callebaut.

7 Klik in het lint op View en vink de optie Selection pane aan:

a Filter het rapport op het jaar 2017. b Verberg de visualisatie Target omzet door op het oogpictogram te klikken in het deelvenster Selection pane. d Geef de weergave de naam Omzet 2017.

E

c Klik op Add in het deelvenster Bookmarks.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

8 Klik op View in het deelvenster Bookmarks om de ‘slideshow’ te starten. Onderaan op het scherm verschijnt een balk om te navigeren.

VO

O

Figuur 48: bookmarks slideshow

IE

<Figuur 7-3-3: + rode pijl toevoegen>

N

Notitie

In Power BI Service kun je ook persoonlijke bookmarks maken.

© VAN IN

83

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

4

Dynamische referentielijnen

Met het deelvenster Analyse kun je dynamische referentielijnen toevoegen aan visualisaties en de aandacht vestigen op belangrijke trends of inzichten. De mogelijkheid om dynamische referentielijnen toe te voegen, is afhankelijk van het type visualisatie.

1 Selecteer de visualisatie met de totale omzet en klik op het pictogram Analytics.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 49: pictogram Analytics

2 Kies Average line om een lijn met de gemiddelde omzet toe te voegen aan de visualisatie. Klik op Add.

N

IE

VO

O

Figuur 50: add average line

3 Je krijgt een aantal opties (kleur, transparantie, stijl enzovoort). Zet de schuifregelaar bij Data label (Gegevenslabel) op On.

© VAN IN

84

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

5

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 51: average line

Inzichten|Insights

Soms zie je in visualisaties grote toenames, gevolgd door flink afgenomen waarden. Met inzichten in Power BI kun je de mogelijke oorzaak snel achterhalen.

1 Filter het rapport op 2018.

O

2 Selecteer in de visualisatie Totale omzet het gegevenspunt van april (4). Klik met de rechtermuisknop en kies de optie Analyze > Explain the decrease.

N

IE

VO

Figuur 52: inzichten

Š VAN IN

85

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

3 Power BI gaat alle mogelijke oorzaken tonen in een deelvenster. Je ziet bijvoorbeeld onmiddellijk dat de omzet gedaald is met 17,73 % en dat de 125g het sterkst gedaald is.

N

IE

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 53: inzichten

Notitie

De inzichtfunctie is gebaseerd op het gegevenspunt dat er onmiddellijk aan voorafgaat, zoals de vorige staaf of kolom. Het is dus niet beschikbaar als je het eerste gegevenspunt in een visualisatie selecteert.

De gegevens worden met machinelearning-algoritmes geanalyseerd.

Š VAN IN

86

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

6

Tooltips

Als je in een visualisatie over een gegevenspunt beweegt, krijg je detailinformatie. Dit noemen we tooltips. Standaard zijn dit de details van de velden opgenomen in de grafiek, maar je kunt er ook voor kiezen om extra tooltips toe te voegen.

Voorbeeld

E

1 Selecteer de visualisatie Omzet | Aantal orders. Beweeg over de kolom van de maand februari (maand 2). De detailgegevens verschijnen in een tooltip.

VO

O

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

Figuur 54: tooltip

N

IE

2 Sleep het veld Omzet vorig jaar uit de tabel Datumdimensie naar het gebied Tooltip. De extra informatie Omzet vorig jaar verschijnt nu ook als je de kolom van de maand februari selecteert.

Š VAN IN

87

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 55: extra tooltip

Het is mogelijk in Power BI Desktop om een volledig aangepaste tooltip te maken.

Voorbeeld

Als je over een smaak beweegt in de visualisatie Omzet per smaak, krijg je extra informatie over de locatie, het gewicht en de omzet.

N

IE

VO

O

Figuur 56: aangepaste tooltip

Š VAN IN

88

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

1 Maak een nieuwe pagina met de naam Tooltip_smaak.

2 Klik op Format en kies bij Page size het type Tooltip.

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 57: Page size Tooltip

3 Maak je ‘minirapport’ met de volgende visualisaties:

a Kaart met de omzet.

b Donut chart met de omzet per gewicht. c Map met de omzet per land. d Kaart met de smaak (titel).

4 Klik op Format en geef bij Page information de naam in van de tooltip. Zet de schuifbalk bij Tooltip op On.

N

IE

VO

O

Figuur 58: Page information

© VAN IN

89

Academiejaar 2020-2021

Hoofdstuk 5: Gegevens visualiseren met Power BI Desktop

5 Ga naar de pagina Omzet.

a Selecteer de visualisatie Omzet per smaak. b Klik op het pictogram Format. c Stel de tooltip in.

Notitie

R T B VO EE O LD R D BL IS E TR ND IB U TI

E

Figuur 59: tooltip instellen

N

IE

VO

O

Let op met overmatig gebruik van tooltips. Gebruik ze alleen als ze een meerwaarde zijn voor de visualisatie.

Š VAN IN

90

Academiejaar 2020-2021