Pica najaarsbrochure 2015

Najaarscatalogus 2015 Interactieve brochure Klik op de omslagen en afbeeldingen voor meer informatie of om te bestellen.

Boeken & hulpmiddelen voor PO

VO

MBO

Voor meer info en gratis downloads ga je naar: www.uitgeverijpica.nl www.uitgeverijpica.nl

Snel en adequaat reageren bij probleemgedrag in de klas?

Er is nu een unieke app die je via een handig keuzemenu leidt naar een lijst met mogelijke oplossingen en adviezen.

De Gedragsapp richt zich op het voorkomen en verhelpen van problematisch gedrag, is vriendelijk in gebruik en snel toe te passen. Dit kan wanneer probleemgedrag zich in een beginnend stadium laat zien en je escalatie wilt voorkomen. Maar ook achteraf, als de probleemsituatie voorbij is, kun je nagaan of je in een vergelijkbare situatie de volgende keer wellicht een andere oplossing kunt toepassen.

De oplossingen die in de Gedragsapp worden aangedragen, stoelen op bewezen theorieën, maar er is nooit één oplossing; de gebruiker kan kiezen voor de oplossing die het beste past bij het kind of de situatie.

De Gedragsapp is bedacht en ontwikkeld door Michiel Krijger, Paul Feitz, Gijs van Vreeswijk, Wouter Poot en Theo-Henk Streng en vanaf september verkrijgbaar in de iTunes Store of via Google Play. € 4,99

PO

Uitgeverij Pica maakt al meer dan 10 jaar praktische boeken en hulpmiddelen voor onderwijs, zorg en ouders. Producten die je op verschillende manieren helpen bij de ondersteuning van je kind of leerling, en waar je meteen mee aan de slag kunt.

Mark Veerman Marketing

Hanneke Meijwaard Productie

Nadia Koning Communicatie

Emilie Kuipéri Klantenservice Simone Mul Klantenservice

Het kernteam van de uitgeverij bestaat uit:

Voor meer informatie, vragen of bestellingen kun je ons bereiken via: klantenservice@uitgeverijpica.nl / 035-5429548

Handboek Leren Leren Een actuele vraag in het voortgezet onderwijs is hoe leerlingen nu de juiste kennis en vaardigheden ontwikkelen die ze in de toekomst nodig hebben. En aansluitend: hoe ze hun talenten kunnen ontplooien en gemotiveerd blijven. In de dagelijkse onderwijspraktijk blijkt dat leerlingen vaak veel in hun mars hebben, maar dat het leren stagneert of niet voldoende oplevert.

Het Handboek Leren Leren bevat actuele theorieën, praktische inspiratiebladen en direct inzetbare formats voor alle leraren in alle vakgebieden. De auteurs onderstrepen het belang van vijf krachtige leerprincipes die ze uitvoerig behandelen, te weten: • Zelfregulatie • Metacognitie • Leerstrategieën • Leermeesters • Rijke leeromgeving De praktische handvatten in dit boek kunnen leraren helpen om leerlingen optimaal te laten leren. Hiermee kan tevens het risico op afstromen van beloftevolle leerlingen worden verminderd.

Handboek Leren Leren is geschreven voor leraren in opleiding die willen weten hoe leren tot stand komt, voor vakdocenten die het proces van leren optimaler willen begeleiden én voor schooldirecties die schoolbreed aan de slag willen met leren leren.

Inge Verstraete & Karin Nijman

Z e l f r e g u l a t i e M e t a c o g n i t i e Leerstrategieën L e e r m e e s t e r s Rijke leeromgeving HANDBOEK

LEREN LEREN VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS

5 krachtige leerprincipes vertaald naar de praktijk pica

VO

MBO

Karin Nijman en Inge Verstraete | paperback | ca. 200 pagina’s ISBN 9789491806568 | € 27,95 | verschijnt: november 2015

Over de auteurs Inge Verstraete is autismespecialist voortgezet onderwijs en verwijsconsulent bij het samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland. Vanuit haar eigen onderneming Edu-support geeft zij teamtrainingen op maat, ontwikkelt zij educatieve methodes en biedt zij consultatie en advies in het vo, mbo en hbo op het gebied van leerlingen en studenten met specifieke zorg- en onderwijsbehoeften.

Karin Nijman is met hart en ziel verbonden met het (voortgezet) onderwijs. Ze heeft dertig jaar ervaring op meerdere scholen als docent Engels en begeleider van leerlingen met ASS, ADHD, dyslexie en faalangst, en onderpresteerders. Haar passie is pragmatisch, oplossingsgericht werken met leerlingen, ouders en collega’s. Ze verzorgt workshops over diverse onderwerpen, zoals huiswerkaanpak, leesstrategieën en educatief partnerschap.

3

Spraaktaal Kids Mijn denk-, doe- en praatmap Spraaktaal Kids is dé denk-, doe- en praatmap voor kinderen van 4 tot 14 jaar met een taalontwikkelingsstoornis (TOS).

Spraaktaal Kids is ook geschikt voor andere kinderen die taal moeilijk vinden!

Spraaktaal Kids is er voor kinderen en grote mensen samen: moeders, vaders, verzorgers, opa’s, oma’s, logopedisten, leerkrachten, ambulant begeleiders, intern begeleiders, pedagogisch behandelaars, orthopedagogen en psychologen.

Het is een werkboek dat kinderen en volwassenen uitnodigt om samen op zoek te gaan naar taal: • T aal voor wie je bent, wat je kunt, wat je wilt, wat je voelt en wat je vindt.

• Taal voor je lijf en je grenzen.

• Taal voor overeenkomsten en verschillen.

• T aal voor de kleine en grote wereld waarin je leeft.

• Taal voor nu en taal voor straks.

• Taal voor taal en taalproblemen.

PO

Spraaktaal Kids is een invulboek, een stickerboek en een plakboek: denken door doen!

Spraaktaal Kids bestaat uit drie mappen die respectievelijk de volgende leeftijdscategorieën beslaan: 4 tot 7 jaar, 7 tot 10 jaar en 10 tot 14 jaar. De mappen kunnen los van elkaar worden gebruikt, maar ook na of naast elkaar. De mappen kunnen apart worden besteld of samen in een voordelige box.

Spraaktaal Kids reikt beeld en taal aan voor het communiceren over: gevoelens, gedachten, opvattingen, wensen en relaties.

Kids

Hoofdstu

stuk 6

Ik Hoofd Hoofd

stuk 2

van Ik hou

stuk 7

Ik wIl Hoofd

Hoofd

stuk 3

nIet Ik hou van Hoofd

stuk 4

goed Ik kan stuk 5

nog Ik kano goed nIet z

Ik

n ders toe van je ou een naam achternaam en Je kreeg werd. Een je geboren am. rna voo een

n en gekoze ben sam er. Dat ers heb . Je oud van de vad vader. hebben ternaam hun ers ook n de ach aam van van de oud en kindere gen de achtern van één aam estal krijg kre aam n Me tern tern ere eg.

Ach ach kind kre en. Alle y krijgt de amen je achtern Een bab chten kiez de twee r niet mo . gewend welke van t ouders vroege rda steeds aan komt doo en nu nog is iedere En daar

Namen stu Hoofd

k9

rots mIjn t haamte en … sc stuk 10

-map mIjn Ik

ternaam Mijn ach

:

n. ers gekoze Voornaam am is door je oud rna Jouw voo n: voorname rnaam of Mijn voo

t, men heb er voorna am. . Als je me je roepna voornaam t. Dat is dan één am gebruik Roepna en meer namen eren krijg van die Veel kind maar een d altij rdt dan wo Mijn roe

4

— 3

—

stuk 8

l Ik voe

Hoofd Hoofd

mezelf

1

Ik ben

stuk 1

k Hoofdstu

Hoofd Hoofd

k1

pnaam :

Spraaktaal Kids is ontwikkeld door Kentalis Academie, onderdeel van Kentalis; al 225 jaar dé specialist op het gebied van diagnostiek, zorg en onderwijs voor mensen met een beperking in horen of communiceren.

Wist je dat TOS bij ongeveer 5-7% van de kinderen voorkomt?

Dus bij twee leerlingen in elke klas.

Spraaktaal Kids is een methode voor psycho-educatie voor kinderen met TOS. Toch staat TOS niet centraal. Want de taalontwikkelingsstoornis is maar een heel klein stukje van het kind. Voordat met een kind gesproken wordt over TOS, wordt er samen met hem of haar gewerkt aan identiteitsontwikkeling. Kind en volwassene zoeken samen naar taal voor dagelijkse gebeurtenissen en ervaringen. Met behulp van de plaatjes, de stickers en de woorden uit Spraaktaal Kids benoemen ze dingen, gedachten, wensen, gevoelens en situaties expliciet.

Wie ben ik, wat kan, wil, voel en vind ik, hoe zit mijn lijf in elkaar, hoe sta ik in de wereld, wat doe ik met mijn tijd, wat zijn overeenkomsten en verschillen tussen mij en anderen? Het zoeken en vinden van antwoorden op dit soort vragen stimuleert de communicatie en vergroot de weerbaarheid van kinderen. Het geeft ze meer zelfkennis en meer zelfvertrouwen. Het biedt een basis voor het denken en praten over TOS en hoe je daarmee kunt omgaan.

Jet Isarin | 3 uitgebreide werkmappen in een stevige box | totaal ca. 720 pagina’s | ISBN 9789491806643 | € 135,00 | verschijnt: november 2015 De mappen kunnen ook los worden besteld: • Map 1 | 4-7 jaar | ISBN 9789491806650 | € 55,00 • Map 2 | 7-10 jaar | ISBN 9789491806667 | € 55,00 • Map 3 | 10-14 | ISBN 9789491806674 | € 55,00

Over de auteur Jet Isarin is filosoof en onderzoeker bij de Kentalis Academie. Ze promoveerde in 2001 op onderzoek naar de ervaringskennis van ouders met een gehandicapt kind. Sinds 2005 doet Jet onderzoek naar de ervaringen en de ervaringskennis van kinderen en jongeren met een auditieve of communicatieve beperking. Jet vindt dat de mensen die worden onderzocht, zelf zeggenschap moeten hebben over wat er wordt onderzocht en hoe dat gebeurt. Samen met dove en slechthorende jongeren deed Jet onderzoek naar taal, identiteit en hoorhulpmiddelen.

De Stichting Zo Hoort Het kwam eruit voort. Samen met jongeren met TOS deed Jet onderzoek naar communicatie, identiteit en lotgenotencontact, wat resulteerde in de website www.spraaksaam.com, het boek Spraaktaal, gids voor jongeren met een taalstoornis en de Vereniging SpraakSaam.

5

Samen de online wereld verkennen In het echte leven gaan kinderen zelden alleen op reis, maar op de digitale snelweg kom je ze regelmatig alleen tegen. Deze reisgids voor in de klas en thuis laat zien hoe je de online wereld samen met kinderen kunt verkennen. Die wereld lijkt verrassend veel op de offline wereld: kinderen spelen er en communiceren met elkaar, sluiten vriendschappen, worden verliefd en maken ruzie. Ook zijn er gevaren als (cyber)pesten en kinderlokkers (grooming).

Het begeleiden van kinderen in de online wereld lijkt op samen op reis gaan. Je kunt nooit alles van tevoren weten en dat hoeft ook niet: je bereidt je voor, maar pas daar weet je hoe het er is. Terwijl de kinderen al in het zwembad liggen en vriendjes aan het maken zijn, ontdek je de omgeving.

Je vraagt soms de weg en leert door vallen en opstaan.

PO

VO

Paperback met flappen | 17 x 24 cm | 224 pagina’s ISBN 9789491806353 | ₏ 26,95 | verschijnt: september 2015

Deze reisgids voor de online wereld beantwoordt de meest gestelde vragen van ouders en leerkrachten omtrent mediaopvoeding, en biedt praktische tips en handige oefeningen voor op school en thuis. Verschillende reisleiders, ieder met hun eigen expertise, komen in dit boek aan bod.

Aan het woord komen o.a. de Kinderombudsman, de digitale wijkagent, een opvoeddeskundige, een seksuologe en een basisschooljuf. Ook geeft een panel bestaande uit basisschoolleerlingen en een panel van middelbare scholieren hun mening over hun eigen ervaringen in de online wereld.

Over de auteur Niels Baas (1985) is oprichter van Cyberpesten de Baas en docent en onderzoeker aan de Universiteit Twente. Hij richt zich op jongeren en hun online ervaringen. Hun mening, houding en gedrag staan daarbij centraal. Zo heeft hij onder andere onderzoek gedaan naar cyberpesten in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs en heeft hij een groot onderzoek voor de politie uitgevoerd waarin de visie van vmbo-leerlingen op online grooming, sexting en virtuele diefstal is verkend. Niels is tevens spreker bij Bureau Jeugd & Media en hij adviseert het ministerie van OC&W over de aanpak van cyberpesten.

Ook traint hij regelmatig leerkrachten, politieagenten en medewerkers van hulporganisaties.

6

Kleppen dicht!

Wordt er op jouw school ook gesproken over het invoeren van devices, gepersonaliseerd leren en over de inzet van ICT, maar heb je daar nog niet een heel duidelijk beeld bij? Weet je nog niet wat je moet vinden van het hele idee van digitalisering van je les en leslokaal? Wil je wel experimenteren met een aantal toegankelijke toepassingen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Dan is dit het boek voor jou.

Aan de hand van concrete voorbeelden uit de dagelijkse lespraktijk, praktische werkvormen, hands-on opdrachten en helder beschreven mogelijkheden nemen we je stap voor stap mee in de wereld van de ‘activerende digitale didactiek’. Dit boek is bedoeld om je te inspireren en te motiveren om toegankelijke ICT-toepassingen vol vertrouwen in te zetten in je lessen en te gebruiken bij je lesorganisatie.

Daarnaast besteden we ook aandacht aan digitaal orde houden, organiseren van en met ICT en mindful omgaan met al die (nieuwe) prikkels en input. Je hoeft dit boek niet chronologisch door te werken, begin daar waar jij het meeste aan hebt en start vandaag nog met experimenteren. Ontdek hoe leuk en zinvol het toepassen van ICT in je les kan zijn!

PO

VO

MBO

Patricia van Slobbe en Michel van Ast | paperback | ca. 176 pagina’s | ISBN 9789491806629 € 24,95 | verschijnt: november 2015

Waarom Kleppen dicht?

Patricia & Michel: ‘Veel scholen/docenten omarmen ICT, laptops en tablets als het ei van Columbus. Dus leerlingen komen de les binnen en het eerste wat ze doen is hun laptop uit de tas pakken en de klep open zetten. Open kleppen verstoren het contact. Wij denken dat je moet starten met “de klep dicht”. En dat je moet nadenken over wanneer de klep opengaat; dus alleen de klep open, de laptop erbij als die iets toevoegt, als er écht meerwaarde te behalen is.’

Dit boek is bedoeld om leraren te inspireren en te motiveren door hen vooral heel praktisch op weg te helpen bij het gebruik van ICTtoepassingen in hun onderwijs.

De auteurs ontwikkelen bij dit boek een rijk gevulde website met ervaringen, blogposts en Symbaloopagina’s met links naar tools, best practices en online leeromgevingen.

7

Ben ik in beeld?

Dit is het eerste boek over beelddenken voor kinderen! Misschien heb jij zelf wel met beelddenken te maken. En heb je daarom dit boek in je handen. Om te leren hoe dat nou zit met jou. Dit boek legt je uit wat beelddenken is, hoe dat voelt, waar je moeite mee hebt, maar bovenal: welke talenten je hebt!

Door dit boek zelf of samen met een ouder of begeleider te lezen, krijgt het kind inzicht in wat beelddenken betekent. Wat doet het met je?

Welke talenten heb je, wat zijn je valkuilen en wat kun je doen om de talige school te hanteren?

De prachtige illustraties van Juliette de Wit en vele tips en handvatten maken dit tot een onmisbaar boek voor beelddenkende kinderen, hun ouders en leerkrachten.

PO

Marion van de Coolwijk is gerenommeerd kinderen jeugdboekenauteur, directeur van Instituut Kind in Beeld en secretaris van de Stichting Beelddenken. Wendy Lammers van Toorenburg is een autoriteit op het gebied van hoogbegaafdheid en directeur van HIQ. Juliette de Wit is succesvol illustratrice van vele kinder-, jeugd- en volwassenenboeken en zelf beelddenkster.

Marion van de Coolwijk & Wendy Lammers van Toorenburg | illustraties: Juliette de Wit | gebonden | 112 pagina’s | ISBN 9789491806612 | € 19,99

Beelddenken + werkboek In het boek Beelddenken, visueel leren en werken, worden de historie, theorie en praktijk van het visuele leren beschreven en komen vele visuele werkvormen aan de orde om effectief en met zelfvertrouwen te leren en werken. Bij dit theorieboek hoort ook een werkboek.

Marion van de Coolwijk | gebonden | 208 pagina’s ISBN 9789080875401| € 19,95

Het praktische werkboek Beelddenken geeft inzicht in de eigen manier van denken/leren en bevat visuele handvatten om de reguliere lesstof in het basisonderwijs eigen te maken.

PO

VO

MBO

Marion van de Coolwijk | ringband | 66 pagina’s ISBN 9789080875463 | € 17,50

PO

8

Wijzer in Onderwijsbehoeften

Nicole Gabriël en Selma Huitema

Effectieve gesprekken met leerlingen in het basisonderwijs Handleiding en kaarten Deze Wijzer is bedoeld voor leerkrachten die de onderwijsbehoeften van leerlingen samen met hen willen ontdekken om daar hun aanpak op af te stemmen.

Wijzer in Onderwijsbehoeften

Door het gebruik van deze Wijzer kun je op Effectieve gesprekken met leerlingen in het basisonderwijs een gestructureerde en effectieve manier, op een handelingsgerichte en oplossingsgerichte Handleiding en kaarten pica wijze in gesprek gaan met individuele leerlingen. De gewenste situatie (een klein en kort doel) wordt als uitgangspunt genomen.

Door het stellen van kindvragen wordt gezocht naar oplossingen richting het einddoel. In het gesprek ligt de nadruk op waar het kind goed in is, wat al goed gaat binnen een lastige situatie en wat het kind nodig heeft om zich verder te ontwikkelen.

PO

Het doel van Wijzer in Onderwijsbehoeften is het ontdekken van onderwijsbehoeften (op het terrein van gedrag en werkhouding) van een leerling aan de hand van een gericht gesprek. De Wijzer kan gebruikt worden door leerkrachten (en intern begeleiders) die werken met kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. De Wijzer is geschreven als een inspiratiebron waar je uit kunt putten bij het voeren van kindgesprekken.

Selma Huitema en Nicole Gabriël | Handleiding en 24 kaarten in stevige doos | ISBN 9789491806698 | € 21,95 | verschijnt: oktober 2015

• Wat vin d je erva

jij e vind g? Ho uit de ik dit ze deren n dat in a k rv e e et d vind je len m • Wat en spe t sam dat he u je aat? klas g Wat zo t gaat? dat he willen je u zo • Hoe willen doen? lijker anders makke straks als je n a a jn is er fi en?

• Wat t mak aken en kun ct te m vriend conta es? kt om ci lu re e p g s l een eed je om Wat d t je we nodig • Is he epsgenoten? ? Wat heb je doen ro kan ik nders t a met g a n w e jij, as er to at kan Wat w oen? W er te d rgen? dit vak zo te r rvoo om hie

Ka a r t

n dat ik di t zeg? Hoe dat het ga vind jij at om zond er hulp va taak te we n mij aan rken die je een al goed ka n?

• Hoe zou je willen da t het gaat anders wille ? Wat zou n doen? je

• Wat is er fijn aa

n als je stra ks zonder mijn hulp n maken?

een taak ka

• Is het je we

l eens gelu kt om take en zelfsta n die je go ndig kan, ed zonder hu maken? W lp van mij at deed je te to en precies? W anders? W at was er at heb je no dig om dit Wat kan jij, vaker te do wat kan ik en? doen om er zorgen da voor te t je zonder mijn hulp goed weet de taken die , kan maken je al ?

t we ervan da je d in v t Wa itten? hier nu z

Kaart 7

19

Kaart 19 In samenwerking met: Startvra

ag 2

9

366 tips, eyeopeners en energizers

Verborgen regels 2016 ‘De dagelijkse tip, aanwijzing of regel geeft elk kind houvast en ook een reden om erover na te denken of erover te praten.’

Zorg Primair Om in onze sociale wereld te kunnen (over)leven, heb je sociale vaardigheden nodig. De meeste kinderen en volwassenen hebben daar geen problemen mee en nemen ongeschreven regels vaak moeiteloos in acht. Maar personen met een autisme spectrumstoornis of bijvoorbeeld ADHD kunnen sociaal-cognitieve problemen hebben, waardoor de regels voor hen vaak verborgen blijven.

PO

VO

Speciaal voor hen en voor hun ouders en leerkrachten zijn in deze dagkalender 366 van zulke regels, tips, eyeopeners en energizers opgenomen. In de praktijk blijkt namelijk dat het behandelen van één regel of tip per dag al kan helpen succesvoller en gelukkiger te worden in sociale interacties.

Deze editie van de Verborgen regels dagkalender wordt gemaakt in samenwerking met de stichting Leven met Autisme.

Heidi Meijer en Natasja Hoogerheide | bureaudagkalender met ringband | ca. 384 pagina’s | ISBN 9789491806636 | € 15,95 verschijnt oktober 2015

50 dingen die...

Om te voorkomen dat ouders en leerkrachten elkaar gaan ‘bevechten’ om het beste voor een kind met autisme te realiseren, onderzocht Cassie Zupke welke dingen ze van elkaar zouden moeten weten. Dit heeft geresulteerd in een boek waarin openlijk wordt gesproken over angsten, frustraties en zorgen, maar ook over hoop en successen. Je komt open deuren tegen, maar ook verfrissende inzichten, waardoor begrip voor elkaar kan groeien.

50 dingen die… slaat een brug tussen thuis en school en bevordert de samenwerking die zo belangrijk is voor het kind.

Cassie Zupke | paperback | 224 pagina’s | ISBN 9789491806391 | € 15,00 | oktober 2015

PO

VO

10

Geweldloos verzet op school Een goede leraar beschikt niet alleen over didactische competenties en vaardigheden, maar werkt als opvoeder ook in een pedagogische relatie met zijn leerlingen. Leerlingen, die een eigen wereld mee de klas in nemen. Met normen en waarden die soms niet overeenkomen met jouw ideeën van ‘goed gedrag’.

Geweldloos verzet is een manier van denken en doen waarin je naar je eigen gedrag durft te kijken en samen met anderen stelling neemt tegen probleemgedrag in je klas. Geweldloos verzet – ook wel bekend onder de naam nieuwe autoriteit – is effectief gebleken bij ernstige gedragsproblematiek en schoolweigering.

Geweldloos verzet wordt gekenmerkt door nabijheid en steun in plaats van afstand en macht.

Het gaat er niet om de macht te hebben of de baas te zijn: dat leidt slechts tot strijd en escalatie.

Door controle over eigen gedrag te nemen worden escalaties voorkomen. Je smeedt het ijzer als het koud is: eerste stap is daarom altijd te de-escaleren om er later op een rustig moment op terug te komen. Door zo aanwezig te zijn in het leven van een leerling kunnen leraren bijdragen aan vermindering van gedragsproblemen.

PO

VO

Wil van Nus | paperback | ca. 160 pagina’s | ISBN 9789491806544 | € 22,95 verschijnt: september 2015

In dit boek worden de basisprincipes van geweldloos verzet beschreven, kernbegrippen uitgelegd en aan de hand van voorbeelden krijg je een stappenplan waar je als individuele leraar direct mee aan de slag kunt gaan.

Over de auteur Wil van Nus werkt graag met kinderen en jongeren uit bijzondere gezinnen. Vanuit haar pedagogische achtergrond helpt zij kinderen en jongeren, samen met hun opvoeders. Het liefst zoveel mogelijk op eigen kracht en met zo min mogelijk inzet van professionals, die slechts voorbijgangers zijn in een gezin. Als intern begeleider/ gedragsspecialist werkte zij op een ontwikkelingsgerichte school, nu werkt zij als thuisbehandelaar in de kinderen jeugdpsychiatrie. In haar werk maakt ze gebruik van de principes van nieuwe autoriteit en geweldloos verzet (Non Violent Resistance). Het samen zoeken naar oplossingen, mensen in eigen kracht zetten en verbinding zoeken met het netwerk vormen belangrijke kernelementen in haar manier van werken. De verbinding tussen zorg en onderwijs vormt daarin een belangrijke uitdaging.

11

Ken je de Mega Twiddle?

Iedereen gebruikt wel eens iets om mee te friemelen; je blijft er beter door gefocust en het verhoogt je concentratie. De Mega Twiddle is hiervoor bij uitstek geschikt. Met deze ketting van kleine, soepele schakels kun je eenvoudig figuren maken of lekker friemelen. De Mega Twiddle is ruim twee keer zo langs als de reguliere Twiddle, maar heeft dezelfde dikte.

PO

VO

MBO

Ga aan de slag met de Mega Twiddle en ervaar hoe leuk en ontspannend het is!

De Mega Twiddle is verkrijgbaar in gemengd blauw-zwart-groen en gemengd paars-blauw-groen. De kleinere gewone Twiddle is verkrijgbaar in de uitvoeringen: blauw, paars, zilver, zwart, groen, roze, glow in the dark en met gemengde kleuren.

Mega Twiddle | ketting van 175 schakels | kunststof | vanaf 6 jaar | € 14,95 Twiddle | ketting van 70 schakels | € 9,95

Chewigems Kauwsieraden voor kinderen De Chewigem-kauwsieraden zijn speciaal ontworpen voor kinderen met bijvoorbeeld autisme, AD(H)D of prikkelverwerkingsproblemen, die vaak de behoefte hebben om ergens op te bijten en/of te kauwen. Door te kauwen op deze vrolijke en stoere sieraden kunnen kinderen zich beter concentreren, zich afsluiten voor prikkels van buitenaf en gevoelens van spanning en stress beter reguleren. Er zijn Chewigems voor verschillende kauwbehoeften. Je hebt al een Chewigem vanaf € 9,70.

Kijk op onze site voor het hele assortiment 12

PO

VO

MBO

wi e b e l n e

Monique Thoonsen en Carmen Lamp

‘Dit boek had ik moeten hebben toen ik nog voor de klas stond! Dan had ik meer begrip gehad voor het gedrag van sommige leerlingen en hen beter kunnen begeleiden.’

Heleen Hess, voormalig leerkracht ‘Het boek is erg praktisch, je kunt de duidelijke aanwijzingen zo in de klas gebruiken. Fijn om met een andere bril naar gedrag te kijken, zonder stempeltjes te plakken.’

Carola Meijer, ib’er bij Stichting Flore

pica

en friemelen

as in de kl

Met meer dan 250 tips & strategieën!

Over de invloed van zintuiglijke prikkelverwerking op leren PO

Monique Thoonsen en Carmen Lamp | illustraties: Ruud Bijman | paperback | ca. 200 pagina’s ISBN 9789491806575 | € 21,95 | verschijnt: oktober 2015

Wiebelen en friemelen Leerlingen die altijd met hun stoel zitten te wippen of zich het liefst de hele dag verschuilen in hun capuchon; iedere leraar kent ze wel. Het lijkt alsof deze leerlingen niet betrokken zijn bij de les en totaal niet opletten. Lastig gedrag, zou je denken, maar in werkelijkheid zetten deze leerlingen juist allerlei trucs in om juist wél bij de les te kunnen blijven. Ze zijn zintuiglijk onder- of overprikkeld en proberen hun balans te herstellen.

Met dit boek kunnen leraren eindelijk de hulp bieden die deze leerlingen zo hard nodig hebben. Op een heldere en boeiende manier wordt uitgelegd hoe zintuiglijke prikkelverwerking verloopt, zowel bij de leerlingen als de leraar zelf. Leraren leren op een andere manier naar leerlingen kijken: door een zogenaamde ZiP-bril. Met deze bril op zien zij de afwijkende prikkelverwerking en kunnen daar snel, eenvoudig en met meer begrip op reageren. Zonder gebruik te maken van een diagnose, medicijnen of therapie.

Dit boek is vooral héél praktisch. Er zijn veel (didactische) tips die het klaslokaal en de les zintuigen-vriendelijk maken en zo het leerrendement voor alle leerlingen verhogen. Door gebruik te maken van een slim keuzeschema wordt gedrag snel herkend, waarna er gekozen kan worden uit meer dan 250 tips en strategieën om de leerling te helpen. Ook worden situaties buiten het klaslokaal besproken, zodat begeleiders goed voorbereid aan de slag kunnen. Met dit boek wordt duidelijk hoe nuttig het is om te wiebelen en friemelen in de klas!

13

Wat als mama en papa niet samen naar de ouderavond willen komen?

Kinderen uit nieuwe gezinnen Als gevolg van scheiding of overlijden van een van de ouders groeien steeds meer kinderen op in nieuwe gezinnen. Veel van deze kinderen wonen in twee huizen. Zij krijgen vaak te maken met onder andere loyaliteitsconflicten, oudervervreemding en rouw. Dit zorgt voor veel onrust en spanning en dit heeft weer invloed op de schoolresultaten en het welzijn van het kind. De school is in veel gevallen een stabiele factor. Wanneer de leerling goed contact heeft met de leerkracht en de medeleerlingen zal hij of zij op school veel steun kunnen ervaren. Dit boek helpt daarbij.

Kinderen uit nieuwe gezinnen biedt praktische tips en handvatten, en een overzicht van de interventiemogelijkheden.

Bovendien toont het cijfers uit recent Nederlands en Vlaams onderzoek. Levendige interviews met leerkrachten en begeleiders brengen de materie tot leven.

Een onmisbaar boek voor professionals in het onderwijs, de begeleiding, de hulpverlening, het juridisch werkveld en de overheid, en studenten in opleiding tot deze beroepen.

PO

Corrie Haverkort en Ed Spruijt | paperback | 308 pagina’s | ISBN 9789401401852 | € 29,99

Hoe maak je een succes van je nieuwe gezin?

‘Een waardevol en heel toegankelijk boek met de nodige informatie en heel veel vragen en antwoorden waar je als ouders uit jezelf niet zo gemakkelijk op zou komen. Ik wens dit informatieve boek aan vele lezers toe; niet alleen aan (stief)moeders en (stief)vaders, maar ook aan iedereen die er in haar of zijn wijde omgeving mee te maken heeft of krijgt.’

Uit het voorwoord door Ed Spruijt De vragen die je elkaar in een nieuw gezin zou moeten stellen, heb je niet zomaar paraat of liggen niet altijd voor de hand. We hebben nog zo weinig ervaring met leven in een modern stiefgezin, dat we niet altijd weten waaraan we moeten denken.

In dit boek wordt daarom het Stiefplan gepresenteerd, dat kan helpen bij het formuleren van een gezamenlijk doel. Je kunt invullen welke steun je verwacht van je partner (praktisch én emotioneel) en wat je belangrijk vindt in de opvoeding, hoe je wilt dat er met spullen wordt omgegaan, en welke rol de ex-partner en ex-schoonfamilie spelen. Neem de tijd om het Stiefplan gezamenlijk te bespreken en in te vullen – ook met de kinderen; het vergroot de kans dat jullie nieuwe gezin wél zal slagen!

Corrie Haverkort, Aleide Hendrikse en Marlijn Kooistra | paperback met flappen, geïllustreerd | 240 pagina’s | ISBN 9789077671818 | € 21,95

14

In een wip ben je samen ouders…

Liever liefde dan de beste buggy Na de eerste echo maak je plannen voor de babykamer, zoek je naar een handige kinderwagen, bezoek je regelmatig de verloskundige. En als je kind er eenmaal is gaat alle aandacht naar voeding en slapeloze nachten.

Vaak wordt er in die periode volkomen voorbijgegaan aan de meest ingrijpende verandering in je relatie; eerst waren jullie alleen partners, nu worden jullie ook samen ouders. Een gelukkige partnerrelatie is de basis voor een goede ontwikkeling van een kind. Als ouders het goed hebben samen, is de kans het grootst dat ze ook goed voor hun kind zorgen. Als er langdurige spanning is tussen partners nemen de zorg en aandacht voor hun kind zienderogen af. Met kinderen in zo’n situatie gaat het dan ook minder goed dan met kinderen die opgroeien in een veilige en rustige sfeer.

In Liever liefde dan de beste buggy lees je wat er allemaal gebeurt, zowel mentaal als fysiek, als je een kind krijgt. Vragen als ‘wat is goed voor de ontwikkeling’ en ‘waar hebben kinderen recht op’ worden beantwoord. En de partnerrelatie van jonge ouders komt ruimschoots aan bod, met onderwerpen als afhankelijkheid en vrijheid, ruziemaken, opvoedstijlen en seks.

Corrie Haverkort en Marlijn Kooistra | paperback, geïllustreerd | 152 pagina’s ISBN 9789491806681 | € 16,95 | verschijnt: september 2015

Bovendien kun je in tijden dat jullie het samen goed hebben met behulp van dit boek de ouderschapsbelofte doornemen en nadenken over wat jullie beiden echt het allerbeste vinden voor jullie kinderen en elkaar.

Over de auteurs Corrie Haverkort is filosoof, gespecialiseerd in de wijsgerige ethiek. Vanuit deze professie geeft zij verschillende lezingen. Onder andere over de ethiek van verschillende gezinsvormen. Vanuit www.stiefplan.nl verzorgt zij samen met Marlijn Kooistra-Popelier cursussen voor hulpverleners rondom de begeleiding van nieuwe gezinnen.

Marlijn Kooistra-Popelier is pedagoog en opgeleid in het systeem- en oplossingsgericht werken met gezinnen. Naast jarenlange ervaring in de kinder- en jeugdpsychiatrie heeft zij een eigen praktijk gespecialiseerd in de begeleiding van (samengestelde) gezinnen. Tevens is zij MfN (Mediatorsfederatie Nederland) registermediator met de accreditatie familiemediator.

15

Opgekikkerd!

Opgekikkerd! is een vrolijk bordspel voor alle kinderen die faalangstig zijn en alleen maar kunnen denken aan alles wat er mis kan gaan.

De kaartjes van dit nieuwe spel behandelen angstige gedachtes over school, sport, vrienden, dwanggedachtes en algemene angstige gedachtes.

PO

Bordspel in doos | spelduur: 20-25 minuten | 2-6 spelers | 8-88 jaar | € 64,50

SOCIALE VAARDIGHEDEN

OMGAAN MET PESTEN EN PLAGEN

OPKOMEN VOOR JEZELF

GOEDE MANIEREN

Kikker Be Cool Al spelend leer je sociale vaardigheden, goede manieren, opkomen voor jezelf en omgaan met pesten en plagen.

Laat je hersens kraken en bedenk wat een coole kikker zou antwoorden.

Kikkerbecool

7e druk 2011 © www.decoolekikker.nl

Bordspel in doos | spelduur: 20-45 minuten | 2-6 spelers | vanaf 8 jaar | € 99,00

Kikker in de dierentuin Een vrolijk educatief bordspel waar jonge kinderen samen vragen beantwoorden over: weerbaarheid, goede manieren, sociale vaardigheden, samenwerken, rekenen en taal.

Bordspel in doos | spelduur: 15-30 minuten | 2-16 spelers | 4-8 jaar | € 113,00

PO

16

PO

Voordeelpakket Positive Behavior Support Schoolwide Positive Behavior Support (SWPBS) is een brede aanpak voor het bevorderen van goed gedrag op het niveau van de school, klas of leerling. PBS is geschikt voor alle schooltypen en wordt in Nederland momenteel al door meer dan 250 scholen toegepast of geïmplementeerd. Voor elke laag van de PBS-piramide vind je een kloek boek in dit pakket + de speciale PBS-uitgave over pestpreventie. Profiteer van de scherpe prijs: meer dan 20 euro korting!

Meer dan 20 euro korting!!

PO

VO

MBO

PBS-piramide Bij losse aanschaf is de prijs van deze vier boeken samen € 136,40, in dit PBS-Voordeelpakket slechts: € 115,00 PBS – Goed gedrag kun je leren! | paperback | 308 pagina’s | ISBN 9789077671986 | € 52,50 Check-in, check-out in PBS | paperback | 280 pagina’s | ISBN 9789491806070 | € 43,95 Gedragsondersteuning in PBS | paperback | 176 pagina’s | ISBN 9789077671979 | € 34,95 Pestpreventie met PBS | paperback | 48 pagina’s | € 5,00

17

Het slimme aan deze waaiers is dat je een groot aantal tips en adviezen snel en overzichtelijk bij de hand hebt!

In de populaire Hulpwaaier-serie zijn de volgende thema’s verschenen: 1 Dyslexie 4 AD(H)D in de klas 2 Hoogbegaafdheid 5 Dyscalculie 3 Autisme in de klas 6 Coachen van kinderen

PO

VO

Waaier 1 t/m 5: € 14,95 | Waaier 6: € 8,95

Oplossing in de Klas De lessencyclus Oplossing in de Klas is ontwikkeld voor leerkrachten en begeleiders die graag de sfeer in de groep willen verbeteren. Met deze lessencyclus willen we leerkrachten inspireren om samen met hun leerlingen te werken aan een positievere groepssfeer. Het blijkt in de praktijk effectiever te zijn om tijd en energie te steken in het nadenken over oplossingen dan in het zoeken naar oorzaken van problemen. Het focussen op wat goed gaat en wat beter kan, levert vrijwel altijd praktische en direct uitvoerbare oplossingen voor de situatie op.

erkboek entatiew Implem in de Klas g Oplossin

eachers

chten, co-t

r leerkra

den voo

kbla en en wer Formulier en en leerling

Groep: :

Leerkracht

Een oplossingsgerichte lessencyclus voor leerkrachten en voor de oplossingsgerichte co-teacher

School:

Daarnaast worden de leerlingen zelf geactiveerd om mee te denken en te werken aan hun eigen groepsklimaat. Zij worden daardoor zelf eigenaar van het probleem en voelen zich meer verantwoordelijk, waardoor sneller resultaten in de klas kunnen worden bereikt.

Bovendien blijkt uit onderzoek dat het in gesprek gaan met kinderen waardevol is voor het versterken van de pedagogische relatie tussen de leerkracht en de leerlingen.

Selma Huitema en Suzanne Jacobs | A4-paperback | 38 pagina’s | ISBN 9789082138801 | € 24,95

Download gratis het bijbehorende Implementatiewerkboek!

18

Oplossing in de Klas

‘Find out what works and do more of it’ ‘If it doesn’t work, try something else’ Steve de Shazer

‘Almost every problem contains an element of solutions.’

Insoo Kim Berg

Handleiding voor leerkrachten en co-teachers

PO

‘Had ik dit boek destijds maar gelezen. Het staat vol praktische tips over zaken die op de lerarenopleidingen niet of nauwelijks aan de orde komen. Hiermee komt elke beginnende leerkracht een stuk beter beslagen ten ijs. Lezen dus, dit boek, en doe er je voordeel mee!’

Mark van der Werf, auteur van Meester Mark draait door en Meester Mark vraagt door

Van starter naar young professional Met dit boek hopen we je aan het denken te zetten over enkele belangrijke zaken die je als starter in het onderwijs tegenkomt. Aan de hand van de theorie, casussen en de praktische adviezen, leer je om zelf te beoordelen hoe je met bepaalde aspecten wilt omgaan.

Door kennis en ervaring leer je je eigen koers te gaan varen. Dit is een van de belangrijkste ontwikkelingen die je zult doormaken in de fase tussen starter en young professional.

Thema’s: jouw rol als werknemer, jouw werk voor en rondom de klas, didactische uitdagingen, sociale zekerheid en jouw persoonlijke en professionele ontwikkeling.

PO

VO

MBO

Angela Kouwenhoven en Diederik Brink | paperback | ca. 136 pagina’s ISBN 9789491806551 | € 16,95 | verschijnt: september 2015

Onderwijsscheurkalender 2015/16 De Onderwijsscheurkalender is gericht op startende leraren in elke vorm van onderwijs. Er is een grote kans dat je de eerste jaren in het onderwijs erg moet wennen aan de hoge werkdruk, diversiteit aan kinderen, al dan niet vastgeroeste collega’s en veeleisende ouders. En daarmee houden de uitdagingen niet op. Gelukkig is deze kalender er om je op weg te helpen. Er is voor iedere dag een tip, reminder, eyeopener of goed idee om je werk afwisselend en inspirerend te houden.

Je kunt de Onderwijsscheurkalender ook samen met je collega’s, medestudenten of voor het hele schoolteam bestellen; bij meerdere exemplaren gelden de volgende aantrekkelijke prijzen per stuk: 1 € 14,95 2-5 € 13,95 6-10 € 12,95 11-19 € 11,50 Vanaf 20 € 9,95

PO

Judith Porcelijn | scheurkalender | 694 pagina’s | ISBN 9789491806582 | vanaf € 9,95

VO

MBO

19

Abimo

www.abimo.net

De Survivalgids Stotteren Als je 2:16 stottert 12/9/14 PM

kom je vaak niet goed uit je woorden. Dat valt op in de klas of als je een broodje wilt bestellen bij de bakker. Deze survivalgids geeft heel wat informatie over wat stotteren precies is en waarom je het doet.

Je leest er ook veel tips om beter met het stotteren om te gaan en het probleem aan te pakken.

Annick Beyers, Caroline Moerenhout en Gert Reunes | paperback, geïllustreerd | ca. 180 pagina’s ISBN 9789462344266 | € 11,95 | verschijnt: oktober 2015

PO

De Gilles de la Tourette Survivalgids Heb jij last van tics? Maak jij rare geluidjes of vervelende bewegingen? Kun je de geluidjes en bewegingen – die tics dus – niet tegenhouden, hoe hard je dat ook probeert? Vinden je klasgenootjes en vrienden je soms ‘raar’? Dan is dit boekje zeker iets voor jou. Want als je het syndroom van Gilles de la Tourette hebt, dan heb je tics.

Annick Beyers en Erik Buelens | paperback, geïllustreerd | 127 pagina’s ISBN 9789462343436 | € 11,95

Inspirerend werken met meertalige kinderen op school

Meertaligheid: een troef!

Steeds meer kinderen worden in een andere thuistaal dan het Nederlands opgevoed. Hun talenrijkdom is geen struikelblok, maar juist een bron voor het leren en een onmisbaar startpunt voor het snel en efficiënt verwerven van het Nederlands als schooltaal.

PO

Wie de rijkdom van de kinderen en hun talige en culturele achtergrond erkent en benut, kan in zijn werking zoveel meer bereiken: naast hun motivatie om (Nederlands) te leren, voelen kinderen zich erkend in hun identiteit en is hun betrokkenheid hoog. Vanuit dit uitgangspunt en op basis van projectmatig onderzoek biedt dit boek heel concrete handvatten, instrumenten en praktijkvoorbeelden om positief om te gaan met meertalige rijkdom. Op de bijbehorende dvd vind je inspirerende cases: hoe pakken leerkrachten en begeleiders meertaligheid aan?

Sara Gielen en Ay¸se I¸sçi | paperback | inclusief dvd | 380 pagina’s | ISBN 9789462343467 | € 29,95

20

PO

www.abimo.net

Abimo

Mijn Wannesboekje LOGO_PICA.indd 1

Dit heen-en-weerboekje is meer dan alleen een communicatiemiddel tussen de school en de ouders. Ook de kleuters kunnen er actief mee aan de slag.

In Mijn Wannesboekje is er aandacht voor het welbevinden van de kleuter, de leefregels op school, de vaardigheden van de kleuters en de vriendjes van de kleuters en hun kentekens. Met dit Wannesboekje betrek je zowel de ouders als de kleuters actief bij het schoolgebeuren.

Kathleen Amant | paperback | 80 pagina’s | ISBN 9789059328204 | € 3,15

Bij het heen-en-weerboekje horen 24 verschillende kentekenstickers die je kunt gebruiken op de werkjes van de kleuters hun andere spullen. Bij bestelling stel je zelf je pakket samen (min. 10 verschillende vellen af te nemen).

Kathleen Amant | 1 vel = 48 x dezelfde stickers | ISBN 9789059328204 | € 0,75

Ik, Jij, Wij, Samen In dit rijke kijkboek toont Wannes aan kleuters hoe ze fijn kunnen samenspelen. Zo stimuleer je de sociale vaardigheden van kinderen op een eenvoudige en speelse manier. Kinderen ontdekken dat iedereen anders is en dat nieuwe vriendjes maken leuk is. En dat er regels zijn als je samen speelt in een groep, of hoe je kunt tonen dat je iets niet leuk vindt.

Kathleen Amant | stevig kartonboek in kleur | 20 pagina’s ISBN 9789462343542 | vanaf 3 jaar | € 14,95

Kijkplaten rond sociaal-emotionele thema’s

Wannes leert fijn samenspelen Jonge kleuters die voor het eerst naar school komen, staan vaak voor een grote uitdaging. Plots maken ze deel uit van een groep, leren ze samen spelen, delen, zich aan afspraken houden, naar elkaar luisteren enzovoort.

De kijkplaten van Wannes leert fijn samenspelen zetten een aantal situaties in de kijker die herkenbaar zijn voor jonge kleuters. Deze kijkplaten kunnen op diverse manieren ingezet worden. Afhankelijk van de manier waarop je ze gebruikt, werk je aan één of meerdere ontwikkelingsdoelen.

Kathleen Amant | A4-paperback met stevige kijkplaten | ISBN 9789462343528 | vanaf 3 jaar | € 20,00

21

ww

John Hollingsworth & Silvia Ybarra

k om de varingen­en­ n voor de

erlingen in walitatief inhoud van erealiseerd, . tvallen­en­ gen rdevoller

ge theorieën ementeren de inhoud (en­Vlaamse)­ erwijs­ oorbeelden.

Wat een mooi woord is dat toch: onderwijzen. De laatste vijftien jaar is dit woord echter in de vergetelheid geraakt door allerlei romantische opvattingen over het onderwijs. Kinderen zouden zelf tot leren komen als we hen maar in een rijke leeromgeving plaatsen en hen op de achtergrond coachen. We weten inmiddels dat dit een ouderwetse en ineffectieve opvatting is.

2e druk

Als ik trainingen geef, dan zijn leerkrachten blij dat ze weer mogen uitleggen, voordoen en modelen.

Ze krijgen hun vak weer terug: onderwijzer.

Expliciete Directe Instructie

e leerdoelen geeft ortdurend en, leerlingen egeven. de les.

John Hollingsworth & Silvia Ybarra Nederlandse bewerking: Marcel Schmeier

7e druk

Marcel Schmeier

3e druk

Expliciete Directe Instructie

en begeleide arring n en laat de e komen. s deze aanpak

Tips en technieken voor een goede les

9491 806339

pica/abimo

Adinda de Vreede

EK

TEKEN JE GESPREK

gst

over faalangst

EKERT

t probleem, n de oplos-

OF ANDERE DINGEN WAAR JE OVER PIEKERT

illende gen en uitda-

k staat faalaat het niet

3e druk

n, perfectie m iemands zijn eigen

el individugebruikt bij

aar), jongegst hebben

h en spelthe-

n de sociaalopleiding tot als remedial ding- en geolde, waarin

nur

770

PICA 30-oktober-2012 30-oktober-2012 12:57

Onlangs herdrukt

4e druk

7e druk

2e druk 2e druk

Er kunnen geen rechten worden ontleend aan deze brochure. Prijswijzigingen voorbehouden. Opmaak: Louise.nl Auteursfoto’s: Dorieke Fotografie

Bestsellers

nieuw!

Time Timer MOD

Met de Time Timer MOD maak je eenvoudig inzichtelijk hoeveel tijd er nog is om bijvoorbeeld een bepaalde taak uit te voeren. De rode schijf (beschermd door transparant en duurzaam kunststof) laat zien hoelang iets nog duurt of mag duren.

De Time Timer MOD is bedoeld voor individueel gebruik en makkelijk mee te nemen naar verschillende activiteiten. De Time Timer MOD wordt geleverd met een donkergrijs siliconen hoesje. Deze hoes kan worden vervangen door de los verkrijgbare hoezen in de kleuren lime, blauw of fuchsia.

Er is ook een Time Timer MODpakket beschikbaar met daarin 1 Time Timer MOD met de standaard grijze hoes én de drie gekleurde varianten voor een voordelige prijs.

MOD | 8 x 8 cm | incl. grijze hoes | € 47,50 Time Timer MOD-pakket | € 69,95 Losse hoesjes: € 8,95

Jippie’s Gehoorbeschermers Door geluiden in de omgeving, op school of thuis, raken sommige kinderen zo afgeleid dat ze zich niet goed meer kunnen concentreren op een taak. De Jippie’s Gehoorbeschermers dempen het geluid waardoor deze kinderen minder last hebben van bijvoorbeeld het geroezemoes in de klas tijdens hun werk en hun concentratie een langere spanningsboog kent.

Jippie’s Gehoorbeschermers | gemiddelde demping: 27 dB | verkrijgbaar in verschillende kleuren | 4 t/m 18 jaar | € 17,95 Jippie’s XL | extra dempend; tot gemiddeld 30 dB | kleur: groen | € 22,95

PO

VO

MBO

LOGO_PICA.indd 1

Uitgeverij Pica www.abimo.net Postbus 365 1270 AJ Huizen Tel. +31 (0)35 54 29 548 www.uitgeverijpica.nl

Abimo

Voor Vlaanderen: www.abimo.net Abimo Uitgeverij, een uitgeefunit van Pelckmans Uitgeverij nv Europark Zuid 9 • B-9100 Sint-Niklaas 12/9/14 2:16 PM www.abimo.net